Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
5. Ondoriozkoak<br />
(122) Ordea benturaz erranen du orai hemen zenbaitek. Beraz halatan, bekhatutan<br />
negoenean, eztut zer banuturik (p. de Axular, Guero, 349)<br />
(123) -E.... zeftari gizon eginik deritza Jesu Kristo. -G. Beraz orrela, nor da leso<br />
Kristo? (J. Irazusta,Doctrina Christiana 1739)<br />
Adibide horietan ikusten den bezala, lokailu konposatu hauek perpausaren<br />
hasieran doaz beti eta horretan bereizten dira beraz-ek perpausean hartzen<br />
duen leku aldakorretik.<br />
Merezi du beste puntu bat ere hemen argitzea. Aurreko atalean, 5.2.2.5.<br />
puntuan, egin ditugun aipamenetako orrela beraz, hala beraz, halatan<br />
beraz, halakotz beraz eta abar orain aztertzen ari garen berberak dira<br />
formalki, bi osagaiak elkarrekin trukatuz. Horrenbestez puntu hartan esana,<br />
hots, zenbait aditzondok beraz-i aurrea hartzen diotela, itxuraz baizik ez da<br />
egia, horietan berez aditzondo diren horiek aditzondo izatea galtzen baitute eta<br />
bien artean osatzen lokailua, konposatua noski. Horregatik esan ere dugu<br />
hemen goian "ikusi bateraaditzondo den beste elementu batez" osatuak direla<br />
lokailu konposatu hauek. Beraz balioari dihoakionez, batera nahiz bestera<br />
agertu, beraz-en lokailu konposatuen aurrean gaude han eta hemen, eta ez bi<br />
osagai solteren aurrean, beraz bakarrik balitz bezala lokailua eta bestea<br />
aditzondoa.<br />
Beste modu batera esanda: 'Horrela, beraz, egin behar duzu txostena', zein<br />
izango bailitzateke 'Nola, beraz, egin behar dut txostena?' galderaren<br />
erantzuna, eta beste lokailu konposatu COrrela beraz, nor da Jesu-Kristo...?')<br />
hura, (114)ekoa, ez dira balioz gauza bera, 000 nahiago bada, ez dira gauza<br />
bera balioz 'Beraz, horrela egin behar duzu txostena' eta Irazustaren (123)ko<br />
"Beraz orrela, nor da Jesu Khristo?" ere.<br />
5.3. Bada<br />
5.3.1. Forma eta balioa<br />
Loturazko -hain zuzen, ondoriozko-- lokailua dela esan dugu.<br />
Mitxelenaren hitzez esateko: 'Eso no es más que una manera de ligar una frase<br />
con la anterior' (Villasante, Sintaxis de la oración compuesta, 156. or.). Bi<br />
perpaus lotzen ditu, honaz, baina aldi berean <strong>lehen</strong>aren ondorioa ateratzen.<br />
149
Change language