Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia

Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-IlI
(55) Baña beste zerbait ere esaten yunate: anima oiek ez dutela gure pentsakizunaren
berri.
-Beraz, zertako eskatzen diegu olako ta olako gauza. esaterako, esnatu gaitzatela
xuxen eta tillel, olako ordutan? (Orixe, Quito-n arrebarekin, 112)
(56) Bidezkoago zirudin Jesukristo gurutzean ez iltzea: (...) Beraz, ez zala il esan
bearko (Orixe,Quito-n arrebarekin, 104)
Axularrengan halakoa da ia beti beraz:
(57) Eztugu oren baten segurantzarik: beraz lehen baiflo lehen behar dugu bide onean
iarri (p. de Axular, Guero, 42)
(58) Miserikordios da Iainkoa (...): beraz eztugu zer lehiaturik obra onen egitera (p.
de Axular, Guero, 8)
(59) Berak dira bere baithan asko klar eta ozen. Utz ditzadan beraz nik hek, hutsik
eztagidan (p. de Axular, Guero, 5.)
Horregatik silogismo direlakoetan ondorio edo kontsekuentzia deritzana
euskaraz beraz-en bidez adierazi ohi da. 'Bada a un sens assez imprécis: en
syllogisme on l'utilise pour traduire 'or', et e'est beraz qui traduit 'done'...'
dio Lafittek (Grammaire Rasque, §400). Esate baterako:
(60) -Duela 51 orle bukatu zen Espainiako gerratea.
-Bada gure andreak 50 urte ditu.
-Beraz, gerrate ondoren jaio zen.
Orain bada esan ohi du Axularrek maiz, ez bada soilik.
Axularren Gero bezala 'diskurtsozko estiloz' onduriko libum edo
mintzaldietan arrazoibide luze baten 000 argudio baten amaiera ere beraz-ek
seinalatu ohi duo Hona aldatuko dugun pasartean garbi agertzen da hori, bai eta
bada lokailu ondoriozkotik zertan bereizten den ere:
142
(61) Hunelakoak ziren zure aita launa eta bai bertze aitzinekoak ere.
Bada eztuzu zuk ere zeure arrazaz ukhatu, etzara zeure leiflutik eta ethorkitik
hastandu, berezi eta ez aldaratu. Zeren (...) ioan zinen Gorthera, eta (...) ekharri
zenduen (...) ordenantza eta manamendua. Beraz etzara zu ere zeure aitzinekoen
giristinotasunaren gibelatzaile izatu.
Bada ez eta ohorearen iraungitzaile ere. Aitzitik badirudi ezen... (p. de Axular,
Guero, 4)