Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Euskal</strong> Grwnatika. Lehen Urratsak-<strong>III</strong><br />
4.8.4. Juntagailu eta lokailuekin batera<br />
Gorago esan dugun bezala, juntagailuekin batera ere maiz erabiltzen da<br />
dena deJa. Maizenik, noski, baina adbertsatiboaren ondoan ageri da, baina<br />
eta-rekin ere maiz erabiltzen da. Ikus (140) eta (141) adibideak.<br />
Oso bakan bada ere, edojuntagailuarekin batera ere ageri da inoiz-inoiz:<br />
(148) Nire artikulu hao irakurri ondoan, baliteke batek 000 bestek gogoan irgaitea ez<br />
daudela Europaren sartaldeko hizkuntza minoritari gaizo horiek nik diodan<br />
bezain gaizki eri, edo, dena deJa, bidegabe ditudala euskararat hedatzen<br />
irlandarraren urkustetik ateca ditudan jalgipen pesimistak (J.Mirande,<br />
Miranderen idazlan hautatuak, 206)<br />
Esapide horietan ikus daiteke ondo zein den dena deJa lokailuaren<br />
aurkaritza batioa, kontzesio gisakoa hain zuzen ere, gainerakoan juntagailuaren<br />
batioa nagusitzen delarik: baina-rekin doanean, bi perpausen arteko aurkaritza<br />
zuzena gertatzen da ('gauzak ez daude kateatuak, baina dena dela ataletan<br />
berezia dago liburua'); eta nahiz edo-rekin doanean, berriz, ez da perpausen<br />
arteko aurkaritza zuzena gertatzen, emendioa edo hautakaritza baizik, dena<br />
deJa-k kontzesio kutsua eransten duelarik ('ez dut idazteko gogorik eta<br />
gainera, dena dela -gogorik izanda ere-, ezin publika nezake aldizkari<br />
horretan'; 'hizkuntzak ez daude horren eri edo, dena dela -horrela izanda ere-,<br />
ez dira irlandarrarenak euskarara hedatu behar').<br />
Nahiz-en ondoren ere erabiltzen da inoiz:<br />
(149) Gurekin dela ez gera ezerren bildur naiz dena deJa (p. Munibe, Gavon Sariac,<br />
16).<br />
Hala ere, egokiago da beharbada fosildu gabeko perpaus kontzesibo<br />
norrnaltzat hartzea horrelakoak ('nahiz datorrena datorrela' gisakoak, alegia).<br />
Dena den ere erabil daiteke baina juntagailuarekin batean. Ikus (145).<br />
Lekuko idatzietan ez dugu eta dena den adibiderik aurkitu. Ez dirudi, halere,<br />
ezinezkoa denik.<br />
120