26.08.2013 Views

Ikasteredu elebidunak eta euskararen azterketan ... - Euskaltzaindia

Ikasteredu elebidunak eta euskararen azterketan ... - Euskaltzaindia

Ikasteredu elebidunak eta euskararen azterketan ... - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

idiAzABAL, i. - MAnTEroLA, i.: Euskal eredu <strong>elebidunak</strong>, murgilk<strong>eta</strong> hizkuntzen... 481<br />

Jarraian, diziplinarizazio prozesuaren bigarren pausoari helduko diogu, hau<br />

da, hezkuntzako jarraibideen azterk<strong>eta</strong>ri. Haur Hezkuntzako <strong>euskararen</strong> diziplinarizazioa<br />

aztertzeko saio bat egin dugu.<br />

4.1.2. Euskararen diziplinarizazioa Haur Hezkuntzan<br />

Batetik, E.A.E.ko zein nafarroako curriculumak (Eusko Jaurlaritza, 1992;<br />

nafarroako Gobernua, 1992) <strong>eta</strong> bestelako eskola-jarraibide ofizialak (Eusko<br />

Jaurlaritza, 1995, 1997) aztertu ditugu, <strong>eta</strong> bestetik, hainbat material didaktiko.<br />

Guz ti<strong>eta</strong>n ere funtsezkoa jotzen da ahozko hizkuntzaren garapena, haurrarengan<br />

komunikazioa, irudikapena, jarduera ludikoa <strong>eta</strong> sormena<br />

ahal bidetzen baititu. zentzu hon<strong>eta</strong>n, oso argiak dira oinarrizko curriculum<br />

dekretuak. Eta bi curriculum<strong>eta</strong>n azpimarratzen da, halaber, hizkuntzaren garapena<br />

inguruarekin elkarrekintzan gertatzen dela (helduarekin, batez ere).<br />

Hizkuntza irakaskuntza-ikaskuntzarako eduki gisa definitzerakoan, aurpegi<br />

askoko objektua marrazten da curriculum<strong>eta</strong>n: ahozko erabilerak (elkarrizk<strong>eta</strong>,<br />

<strong>eta</strong> batez ere, ipuina), hizk<strong>eta</strong> egintzak (eskaerak, agurrak…) <strong>eta</strong> baita ere<br />

morfosintaxia <strong>eta</strong> hiztegia. irakaskuntzarako bitartekoak, berriz, ikasle-irakasle<br />

elkarrekintza <strong>eta</strong> horren barruan, kalitatezko inputa. Euskara bigarren hizkuntza<br />

denerako, helduarekiko elkarrekintza, segurtasun afektiboa <strong>eta</strong> emozionala<br />

edo inputaren kalitatea proposatzen dira marko didaktiko orokor<br />

modura. Halaber, esaten da ez dela komeni haurraren euskaran aurki litezkeen<br />

forma-akats<strong>eta</strong>n edo H1eko interferentzi<strong>eta</strong>n gehiegi zentratzea.<br />

Haur Hezkuntzarako material didaktikoei dagokienez 4 , hiru aztarna nagusi<br />

bereiz litezke nahikoa argi <strong>euskararen</strong> edukiei begiratuta: ipuina (ahozko min -<br />

tzai ra lantzeko funtsezko bitartekotzat); hizk<strong>eta</strong> egintzak edo Tough-en hizkuntza<br />

funtzioak bezala aipatu izan direnak; <strong>eta</strong> aditz formak edota deklinabidea bezalako<br />

gramatika alderdiak, hiztegiarekin batera. Baina eduki hauek denek ez daukate,<br />

inondik ere, zehaztasun maila bera: ipuinaren aldean, hizk<strong>eta</strong> egintzei <strong>eta</strong><br />

gramatika-hiztegiari dagozkien edukiak askoz ere zehaztuagoak daude. Gauza<br />

4 ikus erreferentzia zehatzak artikuluaren bukaeran.<br />

Euskera. 2009, 54, 2-1. zatia, 463-504. Bilbo<br />

issn 0210-1564

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!