Ikasteredu elebidunak eta euskararen azterketan ... - Euskaltzaindia
Ikasteredu elebidunak eta euskararen azterketan ... - Euskaltzaindia Ikasteredu elebidunak eta euskararen azterketan ... - Euskaltzaindia
AlEgrIA SUSPErrEgI, A.: Errepikapen lexikoak ahozko modalitatearen koherentzia ... 785 ekoizteko hainbat saiakera hutsal aurkitzen ditugun beheko adibidea bezalako kasuetan, zati anitzez osatutako segida sintagmatiko bakarra dugula interpretatzea. Haien interpretazioaren arabera, beheko segida honetan, funtsean, kokaleku sintagmatiko bera partekatzen duten unitateak aurkitzen ditugu: j’obs- (10) j’obs- je constate simplement je euh que malheureusement Martine ben elle a jamais fait son travail je constate simplement je euh que malheureusement Martine ben elle a jamais fait son travail (Blanche-Benveniste, 1997) Haien iritziz, gisa honetako hutsegite edo saiakerak azterketarako traba baino, egituraketa sintaktikoaren balizko seinale dira. Bestalde, elkarren gobernupean egon gabe nolabaiteko mendekotasuna erakusten duten unitate edo zatiak -plus je cours , plus je deviens sportif (Sav FP89, Blanche-Benveniste, 1990-tik hartua)- azaltzeko gArS taldeak ezinbestekotzat jotzen dute bi azter-lerro edo sintaxi-maila bereiztea: - Sintaxia: aditza, izena edo adjektiboa bezalako kategoria gramatikalen gainean oinarrituriko egitura edo unitateen arteko erlazioen eremua; 12 - Makro-sintaxia: kategoria gramatikalen gobernu bidez azaldu ezin ditugun erlazioen eremua. “Perpaus” gisa ulertzen ditugun unitate osoak zein honen maila gainditzen duten unitateak kontuan hartzen dituen maila 13 . 12 Eremu honek ez du ezinbestean bat etorri behar “perpaus” itxurako eta ezaugarri diskur - tsibo eta intonatibodun unitatearekin. 13 Hona Blanche-Benvenistek (1990:39) eskaintzen digun adibidea: il a beau avoir une carte omplètement paumé. Unitate oso bat bezala ikusten dugun adibide honen barruan, kategoria sintaktikotara mugatzen den sintaxian oinarrituz, aditzaren gainean eraikitako egitura bat Euskera. 2009, 54, 2-1. zatia, 771-809. Bilbo ISSN 0210-1564
786 AlEgrIA SUSPErrEgI, A.: Errepikapen lexikoak ahozko modalitatearen koherentzia ... Makro-sintaxiko oinarrizko unitatea “gunea” (frantsesez, noyau) da, enun - tzia tu batean autonomia intonatiboa eta semantikoa duen unitatea. gune batek, berak bakarrik, enuntziatu bat osa dezake. Halere, ahozkoan unitate makro-sintaktiko desberdinak osatuz elkarren jarraian doazen gune-multzoak aurki ditzakegu. Beheko adibide honetan esaterako, lau gune jarrai bereizten ditu Blanche-Benvenistek (1997): [à Toulon] [exact] [oui] [á Toulon]. (11) Elle habite à Toulon, c’est ça, hein? À Toulon, exact, oui, á Toulon (guili 3,4, Blanche-Benveniste 1997-etik hartua) 1.2.2. Daniel Luzzatiren proposamena Bigarren proposamena berriz, D. luzzatirena (1996, 1998, 2004) dugu. Autore honek ahozko hizkuntza aztertzeko, batez ere, egoera espontaneoan sortutako ahozko praktika monologal eta dialogal desberdinek osatzen duten corpusa darabil 14 . Ahozkoa ikuspegi sintaktiko-enuntziatibotik aztertzen du, “fenêtrage syntaxique” deritzon metodoaren bitartez. Koherentzia Sintaktikodun leihoen (KSl aurrerantzean) inguruan proposatutako analisi honen azpian aurkitzen dugun ideia honakoa da: enuntziazio prozesuarekin batera sortua eta hautemana den ahozko enuntziatu espontaneo batean nozio hau leiho sinple batekin definitzen da. leiho hau modu ez linealean, enuntziatuaren eta honen garapenaren neurrira, zabaltzen da ( luzzati, 1998, 2004). luzzatiren (2004) esanetan, ahozko ekoizpena zaindu edo neurtuagoa den heinean, koherentzia sintaktikodun leihoek zabalera handiagoa hartzeko joera (il a beau avoir une carte) eta adjektiboaren gainean eraikitako beste bat (complètement paumé) dugula azal dezakegu. Aldiz, bi egiturak unitate nagusi beraren barruan duten elkarrekiko lotura ez da kategoria batean oinarritutako egituren kasuan aurkitzen duguna bezalakoa. 14 Kafetegian bilduriko eguneroko bizitzari buruzko pasarteak; telefonoz buruturiko elkarrizketa estiloko praktika transakzionalak. Euskera. 2009, 54, 2-1. zatia, 771-809. Bilbo ISSN 0210-1564
- Page 287 and 288: 734 GArCiA-AzkOAGA, L.M. - DiAz DE
- Page 289 and 290: 736 GArCiA-AzkOAGA, L.M. - DiAz DE
- Page 291 and 292: 738 GArCiA-AzkOAGA, L.M. - DiAz DE
- Page 293 and 294: 740 GArCiA-AzkOAGA, L.M. - DiAz DE
- Page 295 and 296: 742 Gramatika ikuspegitik gure izen
- Page 297 and 298: 744 GArCiA-AzkOAGA, L.M. - DiAz DE
- Page 299 and 300: 746 GArCiA-AzkOAGA, L.M. - DiAz DE
- Page 301 and 302: 748 GArCiA-AzkOAGA, L.M. - DiAz DE
- Page 303 and 304: 750 GArCiA-AzkOAGA, L.M. - DiAz DE
- Page 305 and 306: 752 GArCiA-AzkOAGA, L.M. - DiAz DE
- Page 307 and 308: 754 GArCiA-AzkOAGA, L.M. - DiAz DE
- Page 309 and 310: 756 GArCiA-AzkOAGA, L.M. - DiAz DE
- Page 311 and 312: 758 GArCiA-AzkOAGA, L.M. - DiAz DE
- Page 313 and 314: 760 GArCiA-AzkOAGA, L.M. - DiAz DE
- Page 315 and 316: 762 tzen dituenak. Elementu horiek,
- Page 317 and 318: 764 inola ere anbiguotasunik sortze
- Page 319 and 320: 766 GArCiA-AzkOAGA, L.M. - DiAz DE
- Page 321 and 322: 768 GArCiA-AzkOAGA, L.M. - DiAz DE
- Page 323 and 324: 770 GArCiA-AzkOAGA, L.M. - DiAz DE
- Page 325 and 326: 772 AlEgrIA SUSPErrEgI, A.: Errepik
- Page 327 and 328: 774 AlEgrIA SUSPErrEgI, A.: Errepik
- Page 329 and 330: 776 AlEgrIA SUSPErrEgI, A.: Errepik
- Page 331 and 332: 778 AlEgrIA SUSPErrEgI, A.: Errepik
- Page 333 and 334: 780 AlEgrIA SUSPErrEgI, A.: Errepik
- Page 335 and 336: 782 AlEgrIA SUSPErrEgI, A.: Errepik
- Page 337: 784 AlEgrIA SUSPErrEgI, A.: Errepik
- Page 341 and 342: 788 AlEgrIA SUSPErrEgI, A.: Errepik
- Page 343 and 344: 790 AlEgrIA SUSPErrEgI, A.: Errepik
- Page 345 and 346: 792 2. Metodologia AlEgrIA SUSPErrE
- Page 347 and 348: 794 AlEgrIA SUSPErrEgI, A.: Errepik
- Page 349 and 350: 796 AlEgrIA SUSPErrEgI, A.: Errepik
- Page 351 and 352: 798 AlEgrIA SUSPErrEgI, A.: Errepik
- Page 353 and 354: 800 AlEgrIA SUSPErrEgI, A.: Errepik
- Page 355 and 356: 802 AlEgrIA SUSPErrEgI, A.: Errepik
- Page 357 and 358: 804 • Errepikapen paradigmatikoak
- Page 359 and 360: 806 AlEgrIA SUSPErrEgI, A.: Errepik
- Page 361 and 362: 808 AlEgrIA SUSPErrEgI, A.: Errepik
- Page 364 and 365: Kortesiaren azterketa euskarazko bi
- Page 366 and 367: ZaBala alBErdi, J.: Kortesiaren azt
- Page 368 and 369: ZaBala alBErdi, J.: Kortesiaren azt
- Page 370 and 371: ZaBala alBErdi, J.: Kortesiaren azt
- Page 372 and 373: ZaBala alBErdi, J.: Kortesiaren azt
- Page 374 and 375: ZaBala alBErdi, J.: Kortesiaren azt
- Page 376 and 377: ZaBala alBErdi, J.: Kortesiaren azt
- Page 378 and 379: ZaBala alBErdi, J.: Kortesiaren azt
- Page 380 and 381: ZaBala alBErdi, J.: Kortesiaren azt
- Page 382 and 383: ZaBala alBErdi, J.: Kortesiaren azt
- Page 384 and 385: ZaBala alBErdi, J.: Kortesiaren azt
- Page 386 and 387: ZaBala alBErdi, J.: Kortesiaren azt
786<br />
AlEgrIA SUSPErrEgI, A.: Errepikapen lexikoak ahozko modalitatearen koherentzia ...<br />
Makro-sintaxiko oinarrizko unitatea “gunea” (frantsesez, noyau) da, enun -<br />
tzia tu batean autonomia intonatiboa <strong>eta</strong> semantikoa duen unitatea. gune<br />
batek, berak bakarrik, enuntziatu bat osa dezake. Halere, ahozkoan unitate<br />
makro-sintaktiko desberdinak osatuz elkarren jarraian doazen gune-multzoak<br />
aurki ditzakegu. Beheko adibide hon<strong>eta</strong>n esaterako, lau gune jarrai bereizten<br />
ditu Blanche-Benvenistek (1997): [à Toulon] [exact] [oui] [á Toulon].<br />
(11) Elle habite à Toulon, c’est ça, hein?<br />
À Toulon, exact, oui, á Toulon (guili 3,4, Blanche-Benveniste<br />
1997-etik hartua)<br />
1.2.2. Daniel Luzzatiren proposamena<br />
Bigarren proposamena berriz, D. luzzatirena (1996, 1998, 2004) dugu. Autore<br />
honek ahozko hizkuntza aztertzeko, batez ere, egoera espontaneoan sortutako<br />
ahozko praktika monologal <strong>eta</strong> dialogal desberdinek osatzen duten<br />
corpusa darabil 14 . Ahozkoa ikuspegi sintaktiko-enuntziatibotik aztertzen du,<br />
“fenêtrage syntaxique” deritzon metodoaren bitartez.<br />
Koherentzia Sintaktikodun leihoen (KSl aurrerantzean) inguruan proposatutako<br />
analisi honen azpian aurkitzen dugun ideia honakoa da: enuntziazio<br />
prozesuarekin batera sortua <strong>eta</strong> hautemana den ahozko enuntziatu espontaneo<br />
batean nozio hau leiho sinple batekin definitzen da. leiho hau modu ez linealean,<br />
enuntziatuaren <strong>eta</strong> honen garapenaren neurrira, zabaltzen da ( luzzati,<br />
1998, 2004).<br />
luzzatiren (2004) esan<strong>eta</strong>n, ahozko ekoizpena zaindu edo neurtuagoa den<br />
heinean, koherentzia sintaktikodun leihoek zabalera handiagoa hartzeko joera<br />
(il a beau avoir une carte) <strong>eta</strong> adjektiboaren gainean eraikitako beste bat (complètement paumé)<br />
dugula azal dezakegu. Aldiz, bi egiturak unitate nagusi beraren barruan duten elkarrekiko<br />
lotura ez da kategoria batean oinarritutako egituren kasuan aurkitzen duguna bezalakoa.<br />
14 Kafetegian bilduriko eguneroko bizitzari buruzko pasarteak; telefonoz buruturiko elkarrizk<strong>eta</strong><br />
estiloko praktika transakzionalak.<br />
Euskera. 2009, 54, 2-1. zatia, 771-809. Bilbo<br />
ISSN 0210-1564