26.08.2013 Views

Ikasteredu elebidunak eta euskararen azterketan ... - Euskaltzaindia

Ikasteredu elebidunak eta euskararen azterketan ... - Euskaltzaindia

Ikasteredu elebidunak eta euskararen azterketan ... - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

746<br />

GArCiA-AzkOAGA, L.M. - DiAz DE GErEñU, L.: Ahozko narratibotasuna...<br />

(azkar doazela adieraziz) bifufufufufufu / hantxe nunbait izkutuan<br />

jarri dia…<br />

interjekzioak bat-bateko inpresioak adierazteko erabiltzen dira. Ahozko hizkuntzan<br />

hain ohikoak diren hizkuntza-elementu hauek alboragarritzat hartu<br />

izan dira, <strong>eta</strong> hainbat autorek esanahi gabetzat hartu <strong>eta</strong> “eskoria” edo “parasito”<br />

hitzekin izendatu dituzte. Horrek garbi adierazten du ahozkoan agertzen<br />

diren zenbait elementuk oraindik ez dutela estatus linguistiko garbirik edo<br />

zabalik lortu, nahiz <strong>eta</strong> beren egiteko diskurtsiboa aspalditik erakusten <strong>eta</strong> aztertzen<br />

den (Brès, 1996; Laforest, 1996; sacks, 2000). Elementu horien izaera<br />

<strong>eta</strong> funtzioa askotarikoa izateaz gain, ezinbesteko elementuak dira gaur egun<br />

ahozko hizkuntzaren ikerk<strong>eta</strong>ren arloan zabal erakusten ari den bezala (Blanche-Benveniste,<br />

1997; Luzzati, 1998).<br />

Gure ustez, interjekzioak esanahia duten hizkuntza-elementuak dira, intentzionalitate<br />

batekin sartzen direlako <strong>eta</strong> diskurtsoan betetzen duten zereginetik<br />

datorkielako esanahia. Horrela, ahozko narrazioan ere, itxuraz<br />

hondakinak diruditen elementu horiek esangura hartzen dutela ikusten dugu<br />

enuntziazioaren ikuspegitik <strong>eta</strong> ez dira ulertzen ez bada aurrekari batekin harreman<strong>eta</strong>n:<br />

harrizko aizkora batekin! au:! (2), haritzaren azpian exeri <strong>eta</strong> ua::! (14)<br />

edo narratzaileen keinuei lotuta: ho:lako itxura bat daukana / (keinuz <strong>eta</strong> onomatopeiez<br />

irudikatuko du) ui pin tan! (2). Asmo zehatz baten arabera sartzen<br />

diren elementuak dira, diskurtsoan kate isotopikoen parte gisa integratzen<br />

direnak. Askotan beren aztarna linguistikoa testuan uzten duten diskurtsoekintzak<br />

edo ez berbazko-ekintzak dira:<br />

(19) ta (_)! a a / badakizue / guk gizonok mutilok piska bat edan<br />

<strong>eta</strong> / gure indarrak hortxe sentitzen ditugu: / berrituak bezela!<br />

e indar indartuak berrindartuak (indartsu plantak eginez) da ta<br />

ña ta! …<br />

Atal honekin bukatzeko, errepara diezaiogun hainbat adberbioren erabilerari.<br />

Leku-adberbio hauek sarritan deiktikoki erabiltzen dira espazioan dagoen<br />

zerbait seinalatzeko, baina ahozko narrazio<strong>eta</strong>n badago multzo bat balore ze-<br />

Euskera. 2009, 54, 2-1. zatia, 723-770. Bilbo<br />

issn 0210-1564

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!