Ikasteredu elebidunak eta euskararen azterketan ... - Euskaltzaindia
Ikasteredu elebidunak eta euskararen azterketan ... - Euskaltzaindia Ikasteredu elebidunak eta euskararen azterketan ... - Euskaltzaindia
Amorrortu, E. - ortEgA, A.: Zergatik eskolaratzen dituzte gurasoek seme-alabak... 597 izan ere, ikerketa kuantitatiboan aurreiritzi horren presentzia neurtu zen: “Familia erdaldunen eta euskaraz ikasten duten seme-alabek irakasgaien edukiak gaztelaniaz eginda baino txartoago ikasten dituzte” baieztapenaren aurrean adostasun mailakatua emateko eskatu zitzaien galdesorta-erantzuleei: ia hirutik batek (%29,30) euskaraz ikasten duten familia erdaldunen umeek gutxiago ikasten dutela uste du eta ia bostetik batek (%18,40) ez daki erantzuten. tamalgarria da gizartean hezkuntza-sistema elebidun eta eleanitzek balia ditzaketen edukien transferentzia eta hizkuntzen trataera bateratuari buruz zeinen ezjakintasun handia erakusten duten erantzun hauek. Lehen hizkuntzan eta eskolan ikasitakoan behar bezalako gaitasuna badute ikasleek eta ikaste-prozesua behar bezala ematen bada ez dago inolako arazorik lehen hizkuntza ez den beste baten arrakasta akademiko osoarekin ikasteko. 6.2. Elebitasun goiztiarrik ez dago: ezin da ama-hizkuntza bi izan Batzuentzat ezinezkoa da elebiduna izatea, beti ere, hizkuntza bat besteari gailenduko zaio, eta gailentzen dena beti izango da lehen hizkuntza: (34) Sí, pero ellos pensarán en algún idioma, o soñarán en un idioma o... en uno de los dos, o ¿en los dos? / Cada uno piensa en un idioma. No puedes pensar en dos, ¿no? (DU-C, 230/244) Azken bi aurreiritzi horiek, lehen hizkuntzan ikasi behar da arrakasta akademikoa izateko eta ezinezkoa da ama-hizkuntza bi izatea, oso oztopatzaileak dira eleaniztasunari begira eta familia erdaldun batzuek euskarazko hezkuntza mesfidantzaz antzematea eragiten dute. 6.3. Gurasoak euskaldunak ez izatea gurasoak euskaldunak ez izatea baterako zein besterako, euskarazko hizkuntza-eredua aukeratzeko zein ez aukeratzeko, arrazoi izan daiteke: guraso batzuek “euskalduna ez naizenez”, euskara ikasteko ahaleginak eginda ala ez, seme-alabek ikas dezaten nahi dute eta horretarako modurik errazena hezkuntza-sistemak berak ematen dituen aukerak baliatzea da: Euskera. 2009, 54, 2-1. zatia, 579-602. Bilbo issn 0210-1564
598 Amorrortu, E. - ortEgA, A.: Zergatik eskolaratzen dituzte gurasoek seme-alabak... (35) No conseguí aprender a hablar en euskera. (...) Sí me he preocupado de que mis hijos aprendan euskera. El mayor ya perfecto, y el pequeño está en ello, tiene cuatro años todavía. (ZA-D, 9) Beste batzuek, ordea, “nik ez dakidanez, ezin izango diet ikasketetan lagundu” azpimarratzen dute eta argumentua seme-alabak D ereduan ez eskolaratzeko arrazoi nagusi bihurtzen dute. 7. Hausnarketa, aurkeztutako datuak abiapuntu Artikuluan zehar erakutsi denez, gurasoek seme-alabak B eredu elebidunera edo D murgiltze-eredura bidaltzeko arrazoiak askotarikoak dira; gainera, euskararen balio integratzaile zein instrumentalean daude oinarrituta, baita hizkuntzari berari, hizkuntzen ikaskuntzari eta elebitasunari buruzko uste eta aurreiritzietan ere. Arrazoi-aniztasun hori ezagutu eta onartu behar da eta hizkuntza-auziei buruzko giza-eztabaidan eta erakundeek egiten duten hizkuntza-plangintzan kontuan hartu behar da. Euskararen egoeran dagoen hizkuntza batentzat askotariko motibazioak izatea indargunea dela esan daiteke, motibazio-aniztasunak euskararen aldeko neurrietan gizartearen sektore asko inplikatzea dakar eta. Bestalde, hemen aurkezturiko arrazoi eta aurreiritziak ikerketan agertutakoak direla azpimarratu behar da: seguruenik hemen ez daude diren guztiak, egindako eztabaida-saioetan agertu direnak baino; hau da, lekukoentzat interesgarriak edo kezkagarriak izan direnak. Euskararen integrazio- eta tresna-balioari dagokionez, bai dimentsio batean bai bestean egiten diren balorazio gero eta positiboagoak gurasoek eredu elebidun eta euskarazko murgiltze-ereduaren alde hartutako erabakia azaltzeko eragile garrantzitsuetako bat direla baieztatu da. Batzuentzat motibazio integratzaileak giltzarri dira; beste batzuentzat, motibazio instrumentalak. Ez dago zalantzarik motibazio mota biek elkar lagundu eta indartzen dutela. integra- Euskera. 2009, 54, 2-1. zatia, 579-602. Bilbo issn 0210-1564
- Page 100 and 101: sAinz, M. - gArrO, E. - OzAEtA, A.
- Page 102 and 103: sAinz, M. - gArrO, E. - OzAEtA, A.
- Page 104 and 105: sAinz, M. - gArrO, E. - OzAEtA, A.
- Page 106 and 107: sAinz, M. - gArrO, E. - OzAEtA, A.
- Page 108 and 109: sAinz, M. - gArrO, E. - OzAEtA, A.
- Page 110 and 111: sAinz, M. - gArrO, E. - OzAEtA, A.
- Page 112 and 113: sAinz, M. - gArrO, E. - OzAEtA, A.
- Page 114 and 115: sAinz, M. - gArrO, E. - OzAEtA, A.
- Page 116 and 117: sAinz, M. - gArrO, E. - OzAEtA, A.
- Page 118 and 119: sAinz, M. - gArrO, E. - OzAEtA, A.
- Page 120 and 121: sAinz, M. - gArrO, E. - OzAEtA, A.
- Page 122 and 123: sAinz, M. - gArrO, E. - OzAEtA, A.
- Page 124 and 125: sAinz, M. - gArrO, E. - OzAEtA, A.
- Page 126 and 127: sAinz, M. - gArrO, E. - OzAEtA, A.
- Page 128 and 129: sAinz, M. - gArrO, E. - OzAEtA, A.
- Page 130: sAinz, M. - gArrO, E. - OzAEtA, A.
- Page 133 and 134: 580 Amorrortu, E. - ortEgA, A.: Zer
- Page 135 and 136: 582 1. Sarrera Amorrortu, E. - ortE
- Page 137 and 138: 584 Amorrortu, E. - ortEgA, A.: Zer
- Page 139 and 140: 586 Amorrortu, E. - ortEgA, A.: Zer
- Page 141 and 142: 588 Amorrortu, E. - ortEgA, A.: Zer
- Page 143 and 144: 590 Amorrortu, E. - ortEgA, A.: Zer
- Page 145 and 146: 592 Amorrortu, E. - ortEgA, A.: Zer
- Page 147 and 148: 594 Amorrortu, E. - ortEgA, A.: Zer
- Page 149: 596 Amorrortu, E. - ortEgA, A.: Zer
- Page 153 and 154: 600 Amorrortu, E. - ortEgA, A.: Zer
- Page 155 and 156: 602 Amorrortu, E. - ortEgA, A.: Zer
- Page 157 and 158: 604 BArrEñA, A. - GArCIA, I.: Lehe
- Page 159 and 160: 606 IDIAZABAL, I. - BArrEñA, A.: I
- Page 161 and 162: 608 BArrEñA, A. - GArCIA, I.: Lehe
- Page 163 and 164: 610 BArrEñA, A. - GArCIA, I.: Lehe
- Page 165 and 166: 612 BArrEñA, A. - GArCIA, I.: Lehe
- Page 167 and 168: 614 BArrEñA, A. - GArCIA, I.: Lehe
- Page 169 and 170: 616 BArrEñA, A. - GArCIA, I.: Lehe
- Page 171 and 172: 618 BArrEñA, A. - GArCIA, I.: Lehe
- Page 173 and 174: 620 BArrEñA, A. - GArCIA, I.: Lehe
- Page 175 and 176: 622 BArrEñA, A. - GArCIA, I.: Lehe
- Page 177 and 178: 624 BArrEñA, A. - GArCIA, I.: Lehe
- Page 179 and 180: 626 BArrEñA, A. - GArCIA, I.: Lehe
- Page 181 and 182: 628 Izen-sintagmaren markak -an (49
- Page 183 and 184: 630 BArrEñA, A. - GArCIA, I.: Lehe
- Page 185 and 186: 632 BArrEñA, A. - GArCIA, I.: Lehe
- Page 187 and 188: 634 BArrEñA, A. - GArCIA, I.: Lehe
- Page 189 and 190: 636 BArrEñA, A. - GArCIA, I.: Lehe
- Page 191 and 192: 638 BArrEñA, A. - GArCIA, I.: Lehe
- Page 193 and 194: 640 EZEiZABArrEnA, M. - MAnTErOLA,
- Page 195 and 196: 642 EZEiBArrEnA, M., MAnTErOLA, i.,
- Page 197 and 198: 644 EZEiZABArrEnA, M. - MAnTErOLA,
- Page 199 and 200: 646 EZEiZABArrEnA, M. - MAnTErOLA,
598<br />
Amorrortu, E. - ortEgA, A.: Zergatik eskolaratzen dituzte gurasoek seme-alabak...<br />
(35) No conseguí aprender a hablar en euskera. (...) Sí me he preocupado<br />
de que mis hijos aprendan euskera. El mayor ya perfecto, y el pequeño está en<br />
ello, tiene cuatro años todavía. (ZA-D, 9)<br />
Beste batzuek, ordea, “nik ez dakidanez, ezin izango diet ikasket<strong>eta</strong>n lagundu”<br />
azpimarratzen dute <strong>eta</strong> argumentua seme-alabak D ereduan ez eskolaratzeko<br />
arrazoi nagusi bihurtzen dute.<br />
7. Hausnark<strong>eta</strong>, aurkeztutako datuak abiapuntu<br />
Artikuluan zehar erakutsi denez, gurasoek seme-alabak B eredu elebidunera<br />
edo D murgiltze-eredura bidaltzeko arrazoiak askotarikoak dira; gainera,<br />
<strong>euskararen</strong> balio integratzaile zein instrumentalean daude oinarrituta, baita<br />
hizkuntzari berari, hizkuntzen ikaskuntzari <strong>eta</strong> elebitasunari buruzko uste <strong>eta</strong><br />
aurreiritzi<strong>eta</strong>n ere.<br />
Arrazoi-aniztasun hori ezagutu <strong>eta</strong> onartu behar da <strong>eta</strong> hizkuntza-auziei buruzko<br />
giza-eztabaidan <strong>eta</strong> erakundeek egiten duten hizkuntza-plangintzan kontuan<br />
hartu behar da. Euskararen egoeran dagoen hizkuntza batentzat<br />
askotariko motibazioak izatea indargunea dela esan daiteke, motibazio-aniztasunak<br />
<strong>euskararen</strong> aldeko neurri<strong>eta</strong>n gizartearen sektore asko inplikatzea<br />
dakar <strong>eta</strong>.<br />
Bestalde, hemen aurkezturiko arrazoi <strong>eta</strong> aurreiritziak ikerk<strong>eta</strong>n agertutakoak<br />
direla azpimarratu behar da: seguruenik hemen ez daude diren guztiak, egindako<br />
eztabaida-saio<strong>eta</strong>n agertu direnak baino; hau da, lekukoentzat interesgarriak edo<br />
kezkagarriak izan direnak.<br />
Euskararen integrazio- <strong>eta</strong> tresna-balioari dagokionez, bai dimentsio batean<br />
bai bestean egiten diren balorazio gero <strong>eta</strong> positiboagoak gurasoek eredu elebidun<br />
<strong>eta</strong> euskarazko murgiltze-ereduaren alde hartutako erabakia azaltzeko<br />
eragile garrantzitsu<strong>eta</strong>ko bat direla baieztatu da. Batzuentzat motibazio integratzaileak<br />
giltzarri dira; beste batzuentzat, motibazio instrumentalak. Ez dago<br />
zalantzarik motibazio mota biek elkar lagundu <strong>eta</strong> indartzen dutela. integra-<br />
Euskera. 2009, 54, 2-1. zatia, 579-602. Bilbo<br />
issn 0210-1564
Change language