Ikasteredu elebidunak eta euskararen azterketan ... - Euskaltzaindia

Ikasteredu elebidunak eta euskararen azterketan ... - Euskaltzaindia Ikasteredu elebidunak eta euskararen azterketan ... - Euskaltzaindia

euskaltzaindia.net
from euskaltzaindia.net More from this publisher
26.08.2013 Views

sAinz, M. - gArrO, E. - OzAEtA, A. - PErEz, K. - EgizABAL, D.: Gelako interakzioa: ... 571 sailkapen horren arabera, gure aurretestu eta ondotestuek ondoko banaketa dute: A maila B maila C maila D maila Aurretestuak Berbaldi-ekintzaren 4, 8, 12, 6 3, 5, 7, 10, 11 1, 2, 9 testuinguru parametroak Eduki tematikoa 4 1, 3, 5, 6, 7, 9, 2, 8 10, 11, 12 Planifikazio-markak 5, 10, 12 3, 4, 6, 7, 8, 9, 11 1, 2 testuratze-markak 3, 4, 6, 11 5, 7, 8, 9, 10, 12 1, 2 8. tAULA. AUrrEtEstUEn sAiLKAPEnA 7. tAULAKO EzAUgArritzEArEn ArABErA A maila B maila C maila D maila Ondotestuak Berbaldi- ekintzaren 13, 15 6’, 7’, 11’, 14 testuinguru parametroak Eduki tematikoa 13 6’, 14, 15 7’, 11’ Planifikazio-markak 6’, 7’, 11’,13, 14,15 testuratze-markak 13 11’ 6’, 14, 15 7’ 9. tAULA. OnDOtEstUEn sAiLKAPEnA 7. tAULAKO EzAUgArritzEArEn ArABErA taulan islatzen denez, ondotestuek egokiago betetzen dituzte “jolas-arauen azalpena” testu-moldearen ezaugarriak, eta nahiko modu nabarmenean gainera. Berbaldi-ekintzaren testuinguru parametroei dagokienez, esan behar dugu aldea bereziki nabarmena dela, aurretestuetan ez bezala, ondotestuetan sistematikoki aurkezten baitute euren burua aditu moduan, eta gaiaren aur- Euskera. 2009, 54, 2-1. zatia, 541-577. Bilbo issn 0210-1564

572 sAinz, M. - gArrO, E. - OzAEtA, A. - PErEz, K. - EgizABAL, D.: Gelako interakzioa: ... kezpena egiten dute (gu Ainhoa eta Nagore gara / eta hilabeteak jolasa aurkeztera gatoz). Ondotestuetan, prozesua ia kasu guztietan bere osotasunean aurkezten da; aurretestuetan, ostera, prozesuko zati batzuk isildu edo nahastu egiten dira (1, 2 eta 9 testuetan salbu) eta maistrak bere elkarrekintzarekin informazioa osatzen laguntzen die ikasleei. Parametro honekin bukatzeko, aipatu behar da aurretestuetan gutxitan dagoela entzuleari egindako erreferentziarik eta ondotestuetan hori sistematikoki egiten da; hala ere, erreferentzia horiek ez dira solaskidetzakoak (entzuten da?, azalduko dizuegu modukoak), baizik eta entzulearen parte-hartzaile izaerari zuzendutakoak (zuentzat oso polita izango da; poliziak hogei kontetan dabenien / zuek harrapetan fango die). Eduki tematikoari dagokionez, aurretestuetan edukia modu inplizituan aurkezten eta garatzen da (ba kanguroak lehenengo juen bidia paretara korrika); ondotestuetan, berriz, edukiari erreferentzia esplizituki egiten zaio (soka jolasa da [...] frontoian edo pistan jolastu leike [...] lehenengo bi lagunek soka eragiten hasten dira). Planifikazio-markez ari garela, ikusten da esaterako ondotestuetan metahizkuntzaren erabilera handiagoa dela (maritxiri jolasa irakastera gatoz; kanika txiki bat aurkeztera gatoz), baina alde hori ez da horren nabarmena testu-antolatzaile eta lokailuei dagokienez. Aurretestuetan baino antolatzaile gehiago badaude ere, batetik, segidak osatugabeak dira (lehenengo) eta, bestetik, eta, eta gero eta espazio-denbora antolatzaileak dira erabilienak oraindik ere. Bukatzeko, testuratze-marketan, aurretestu eta ondotestuen artean aldea egon badago ere, ez da horren sistematikoa eta orokorra, eta ikusten da sei ondotestuetako bitan testuratze-markek hutsuneak dituztela edota oso oinarrizko baliabideak erabiltzen direla. Atal honekin amaitzeko, nabarmendu gura dugu guk hobekuntzatzat jo dugun hainbat alderdi (hizlariaren rola agertzea, entzuleari erreferentzia egitea, aurkezpen gaiaren berri ematea, eta abar) ondotestuetan nahiko modu “artifizialean” egiten direla. Jo: hola/gu Jone eta Iraide / eta maritxipi jolasa / irakastera gatoz Euskera. 2009, 54, 2-1. zatia, 541-577. Bilbo issn 0210-1564

572 sAinz, M. - gArrO, E. - OzAEtA, A. - PErEz, K. - EgizABAL, D.: Gelako interakzioa: ...<br />

kezpena egiten dute (gu Ainhoa <strong>eta</strong> Nagore gara / <strong>eta</strong> hilabeteak jolasa aurkeztera<br />

gatoz). Ondotestu<strong>eta</strong>n, prozesua ia kasu guzti<strong>eta</strong>n bere osotasunean aurkezten<br />

da; aurretestu<strong>eta</strong>n, ostera, prozesuko zati batzuk isildu edo nahastu egiten<br />

dira (1, 2 <strong>eta</strong> 9 testu<strong>eta</strong>n salbu) <strong>eta</strong> maistrak bere elkarrekintzarekin informazioa<br />

osatzen laguntzen die ikasleei. Parametro honekin bukatzeko, aipatu<br />

behar da aurretestu<strong>eta</strong>n gutxitan dagoela entzuleari egindako erreferentziarik<br />

<strong>eta</strong> ondotestu<strong>eta</strong>n hori sistematikoki egiten da; hala ere, erreferentzia horiek<br />

ez dira solaskidetzakoak (entzuten da?, azalduko dizuegu modukoak), baizik <strong>eta</strong><br />

entzulearen parte-hartzaile izaerari zuzendutakoak (zuentzat oso polita izango<br />

da; poliziak hogei kont<strong>eta</strong>n dabenien / zuek harrap<strong>eta</strong>n fango die).<br />

Eduki tematikoari dagokionez, aurretestu<strong>eta</strong>n edukia modu inplizituan aurkezten<br />

<strong>eta</strong> garatzen da (ba kanguroak lehenengo juen bidia par<strong>eta</strong>ra korrika); ondotestu<strong>eta</strong>n,<br />

berriz, edukiari erreferentzia esplizituki egiten zaio (soka jolasa da [...]<br />

frontoian edo pistan jolastu leike [...] lehenengo bi lagunek soka eragiten hasten dira).<br />

Planifikazio-markez ari garela, ikusten da esaterako ondotestu<strong>eta</strong>n m<strong>eta</strong>hizkuntzaren<br />

erabilera handiagoa dela (maritxiri jolasa irakastera gatoz; kanika<br />

txiki bat aurkeztera gatoz), baina alde hori ez da horren nabarmena testu-antolatzaile<br />

<strong>eta</strong> lokailuei dagokienez. Aurretestu<strong>eta</strong>n baino antolatzaile gehiago<br />

badaude ere, batetik, segidak osatugabeak dira (lehenengo) <strong>eta</strong>, bestetik, <strong>eta</strong>,<br />

<strong>eta</strong> gero <strong>eta</strong> espazio-denbora antolatzaileak dira erabilienak oraindik ere.<br />

Bukatzeko, testuratze-mark<strong>eta</strong>n, aurretestu <strong>eta</strong> ondotestuen artean aldea<br />

egon badago ere, ez da horren sistematikoa <strong>eta</strong> orokorra, <strong>eta</strong> ikusten da sei<br />

ondotestu<strong>eta</strong>ko bitan testuratze-markek hutsuneak dituztela edota oso oinarrizko<br />

baliabideak erabiltzen direla.<br />

Atal honekin amaitzeko, nabarmendu gura dugu guk hobekuntzatzat jo<br />

dugun hainbat alderdi (hizlariaren rola agertzea, entzuleari erreferentzia egitea,<br />

aurkezpen gaiaren berri ematea, <strong>eta</strong> abar) ondotestu<strong>eta</strong>n nahiko modu “artifizialean”<br />

egiten direla.<br />

Jo: hola/gu Jone <strong>eta</strong> Iraide / <strong>eta</strong> maritxipi jolasa / irakastera gatoz<br />

Euskera. 2009, 54, 2-1. zatia, 541-577. Bilbo<br />

issn 0210-1564

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!