Ikasteredu elebidunak eta euskararen azterketan ... - Euskaltzaindia
Ikasteredu elebidunak eta euskararen azterketan ... - Euskaltzaindia Ikasteredu elebidunak eta euskararen azterketan ... - Euskaltzaindia
idiazabal, i. - barreña, a.: Irakasteredu elebidunetan eta euskararen azterketan... 457 Hogeita hamar urte, ereduak abian jarri zirenetik, nolanahi ere, ez dira alferrik joan, eta gure ustez, legeen aldaketa baino (ikus coll eta Martin, 2006) 1 lan eraginkorragoa izan daiteke irakaskuntzaren muina den hizkuntz(ar)en didaktikan ikerketa areagotzea. edozein didaktika hiru ardatzen inguruko jokoa bezala uler tzen da: ikasgaia, ikaslea eta irakaslea. gure kasuan, ikasgaia euskara izango da nagusiki, nahiz beste hizkuntzekin batera landu beharko den. euskara ukipenean beraz, maila indibidualean eta gizarte mailan; euskara egoera gutxituan eta ez nahikoa normalizatuan, askotan bigarren hizkuntza bezala eta gizartean balio eskasagoa duen egoeran. eta guzti horren abstrakzioa ezin da egin euskara ikasgai bezala irudikatzen eta programatzen denean. bigarren ardatza, ikasleak; batzuk etxe tik euskaldunak dira, beste askoz gehiago, ostera, etxetik erdaldunak dira, %74,1 2001an, esaterako (www.eustat.es). ikasle guzti horiek dira gure eskolaren populazioa. Hemen ere ikaslearen ikuspuntua, abiapuntua, oso da kontuan hartze koa. Hirugarrenik, irakasleak dauzkagu. oso da garrantzitsua euskaldundu diren irakasleen kopurua (euskararen agiridunak %80 edo gehiago omen dira gure hezkuntza sisteman, 1976an %5a ere ez zirenean, zalbide, 2007 2 ). eta aurrerapauso hori ezin da gutxietsi. izugarrizko ahalegina egin dute irakasleek, eta gure ustez ahalegin hori, onartua izan den heinean, irakaskuntza guztiarentzat izan da hobekuntza. elebidun edo eleanitz nahi diren ikasleentzat ez dago eredu hobeagorik (edo beste ereduek ez dute balio) irakasle elebidun eta eleanitzak baino. baina liburu honetan, jakina, ez da guzti hori aztertzen. guzti horrekin du zerikusia, baina ikerketa jakin batzuen arrastoan ibili gara, eta hemen aurkeztu nahi duguna ikerketa horietatik ateratako ekarpenak dira. Hiru multzotan bildu ditugu ikerlanak. lehenengoan irakasteredu elebidunak irakas-sistema bezala hartuz, haien oinarri pedagogikoak, linguistikoak, 1 coll, c. & MartiN, e. 2006, «Évaluations du rendement scolaire et processus de modification du curriculum en espagne», in F. audigier, M. crahay & J. dolz, arg., Curriculum, enseignement et pilotage. bruxelles: de boeck, 205-231. 2 zalbide, M. 2007, «euskararen legeak hogeita bost urte eskola alorreko bilakaera: balioespen-saioa», in Euskera lii, 3, 1283-1517. Euskera. 2009, 54, 2-1. zatia, 455-462. bilbo iSSN 0210-1564
458 idiazabal, i. - barreña, a.: Irakasteredu elebidunetan eta euskararen azterketan ... didaktikoak eta soziolinguistikoak bildu ditugu. bigarren multzoan, haur elebidunek euskaraz, txiki txikitatik hasi eta eskolako lehen mailetara iritsi bitartean nolako garapena erakusten duten aztertuko da, etxetik euskaldun (euskara H1) eta etxetik erdaldun (euskara H2) diren haur taldeak bereiziz. azken multzoan euskararen, eta nagusiki ahozko jardun ezberdinei loturiko lau ikerketen emaitzak aurkezten dira. lehenengo atalean, eta hurrenez hurren, lehenengo lana, idiazabal eta Man terolarena da: Euskal eredu elebidunak, murgilketa eta hizkuntzen irakaskuntza integratua: kontzeptuen berrikusketa. euskal Herriko irakasteredu elebidunen, eta hiz kuntzen irakaskuntza bateratuaren gaineko gogoeta eta haien zedarripenean erabiltzen diren kontzeptu nagusien berrikusketa egin nahi izan da. aldi berean, ikerketa zehatzetatik ateratako zenbait adibide ere aurkezten da. bigarren lana hizkuntzalaritzatik egindako ekarpena da. larringanek Testua, testu-generoa eta hizkuntzaren ikas/irakaskuntza deituriko lanean testua eta testugeneroa azter tzen ditu, kontzeptu horien erabilera okerrak ikustarazi, eta horiek ondo kudeatzeak irakaskuntzarako duen garrantzia azpimarratzen du. izan ere, hizkuntzaren didaktikan sartu berria ez da testua eta testu-generoaren kon - tzep tua, baina haien erabilera okerrak arriskuak ditu irakaskuntzarentzat. are gehiago, euskararen irakaskuntzan handiagotu egiten dira arriskuak, beste hizkuntzen kasuan baino askoz gehiago jokatzen baita eskolan. Sainz, garro, ozaeta, Perez eta egizabalen taldeak Gelako interakzioa: irakasleen es ku-hartzea eta ikasleen ahozko ekoizpena. Jolas arauen azalpena lehen hezkuntza ko ikasleen eskutik lana aurkezten digute, eta bertan sekuentzia didaktiko baten emaitzak aztertzen dituzte. Hain zuzen ere, edukien bitartez egiten den euskararen irakaskuntzan erabilitako baliabide didaktiko zehatz bat izan da aztergaia. gelan ikasle-irakasle arteko interakzioa kontuan izanik, eta ingurunearen ezagutza arloari dagozkion hainbat edukiren haritik, prozesuen azalpenen gaineko ahozko testuak landu dira euskaraz. egoera honetan bildutako datuen azterketa da aurkezten dena. Euskera. 2009, 54, 2-1. zatia, 455-462. bilbo iSSN 0210-1564
- Page 1 and 2: 10,00 € 2009 54, 2-1. zatia Ikast
- Page 3 and 4: EUSKALTZAINDIA EUSKERA AGERKARIA Pl
- Page 5 and 6: ADOLFO AREJITA. Deustuko Unibertsit
- Page 7 and 8: 454 [639-681] Euskara H2 goiztiarra
- Page 9: 456 idiazabal, i. - barreña, a.: I
- Page 13 and 14: 460 idiazabal, i. - barreña, a.: I
- Page 15 and 16: 462 idiazabal, i. - barreña, a.: I
- Page 17 and 18: 464 idiAzABAL, i. - MAnTEroLA, i.:
- Page 19 and 20: 466 Sarrera idiAzABAL, i. - MAnTEro
- Page 21 and 22: 468 idiAzABAL, i. - MAnTEroLA, i.:
- Page 23 and 24: 470 idiAzABAL, i. - MAnTEroLA, i.:
- Page 25 and 26: 472 idiAzABAL, i. - MAnTEroLA, i.:
- Page 27 and 28: 474 idiAzABAL, i. - MAnTEroLA, i.:
- Page 29 and 30: 476 idiAzABAL, i. - MAnTEroLA, i.:
- Page 31 and 32: 478 idiAzABAL, i. - MAnTEroLA, i.:
- Page 33 and 34: 480 idiAzABAL, i. - MAnTEroLA, i.:
- Page 35 and 36: 482 idiAzABAL, i. - MAnTEroLA, i.:
- Page 37 and 38: 484 idiAzABAL, i. - MAnTEroLA, i.:
- Page 39 and 40: 486 idiAzABAL, i. - MAnTEroLA, i.:
- Page 41 and 42: 488 idiAzABAL, i. - MAnTEroLA, i.:
- Page 43 and 44: 490 idiAzABAL, i. - MAnTEroLA, i.:
- Page 45 and 46: 492 idiAzABAL, i. - MAnTEroLA, i.:
- Page 47 and 48: 494 idiAzABAL, i. - MAnTEroLA, i.:
- Page 49 and 50: 496 idiAzABAL, i. - MAnTEroLA, i.:
- Page 51 and 52: 498 Bibliografia idiAzABAL, i. - MA
- Page 53 and 54: 500 idiAzABAL, i. - MAnTEroLA, i.:
- Page 55 and 56: 502 idiAzABAL, i. - MAnTEroLA, i.:
- Page 57 and 58: 504 idiAzABAL, i. - MAnTEroLA, i.:
- Page 59 and 60: 506 Larringan aranzaBaL, L.M.: Test
idiazabal, i. - barreña, a.: Irakasteredu elebidun<strong>eta</strong>n <strong>eta</strong> <strong>euskararen</strong> azterk<strong>eta</strong>n... 457<br />
Hogeita hamar urte, ereduak abian jarri zirenetik, nolanahi ere, ez dira alferrik<br />
joan, <strong>eta</strong> gure ustez, legeen aldak<strong>eta</strong> baino (ikus coll <strong>eta</strong> Martin, 2006) 1<br />
lan eraginkorragoa izan daiteke irakaskuntzaren muina den hizkuntz(ar)en<br />
didaktikan ikerk<strong>eta</strong> areagotzea. edozein didaktika hiru ardatzen inguruko<br />
jokoa bezala uler tzen da: ikasgaia, ikaslea <strong>eta</strong> irakaslea. gure kasuan, ikasgaia<br />
euskara izango da nagusiki, nahiz beste hizkuntzekin batera landu beharko<br />
den. euskara ukipenean beraz, maila indibidualean <strong>eta</strong> gizarte mailan; euskara<br />
egoera gutxituan <strong>eta</strong> ez nahikoa normalizatuan, askotan bigarren hizkuntza bezala<br />
<strong>eta</strong> gizartean balio eskasagoa duen egoeran. <strong>eta</strong> guzti horren abstrakzioa<br />
ezin da egin euskara ikasgai bezala irudikatzen <strong>eta</strong> programatzen denean. bigarren<br />
ardatza, ikasleak; batzuk etxe tik euskaldunak dira, beste askoz gehiago,<br />
ostera, etxetik erdaldunak dira, %74,1 2001an, esaterako (www.eustat.es). ikasle<br />
guzti horiek dira gure eskolaren populazioa. Hemen ere ikaslearen ikuspuntua,<br />
abiapuntua, oso da kontuan hartze koa. Hirugarrenik, irakasleak dauzkagu.<br />
oso da garrantzitsua euskaldundu diren irakasleen kopurua (<strong>euskararen</strong> agiridunak<br />
%80 edo gehiago omen dira gure hezkuntza sisteman, 1976an %5a<br />
ere ez zirenean, zalbide, 2007 2 ). <strong>eta</strong> aurrerapauso hori ezin da gutxietsi. izugarrizko<br />
ahalegina egin dute irakasleek, <strong>eta</strong> gure ustez ahalegin hori, onartua izan<br />
den heinean, irakaskuntza guztiarentzat izan da hobekuntza. elebidun edo eleanitz<br />
nahi diren ikasleentzat ez dago eredu hobeagorik (edo beste ereduek ez<br />
dute balio) irakasle elebidun <strong>eta</strong> eleanitzak baino.<br />
baina liburu hon<strong>eta</strong>n, jakina, ez da guzti hori aztertzen. guzti horrekin<br />
du zerikusia, baina ikerk<strong>eta</strong> jakin batzuen arrastoan ibili gara, <strong>eta</strong> hemen<br />
aurkeztu nahi duguna ikerk<strong>eta</strong> hori<strong>eta</strong>tik ateratako ekarpenak dira.<br />
Hiru multzotan bildu ditugu ikerlanak. lehenengoan irakasteredu <strong>elebidunak</strong><br />
irakas-sistema bezala hartuz, haien oinarri pedagogikoak, linguistikoak,<br />
1<br />
coll, c. & MartiN, e. 2006, «Évaluations du rendement scolaire et processus de modification<br />
du curriculum en espagne», in F. audigier, M. crahay & J. dolz, arg., Curriculum, enseignement<br />
et pilotage. bruxelles: de boeck, 205-231.<br />
2<br />
zalbide, M. 2007, «<strong>euskararen</strong> legeak hogeita bost urte eskola alorreko bilakaera: balioespen-saioa»,<br />
in Euskera lii, 3, 1283-1517.<br />
Euskera. 2009, 54, 2-1. zatia, 455-462. bilbo<br />
iSSN 0210-1564
Change language