'Omen'en zalantzak argitu nahian - Euskaltzaindia
'Omen'en zalantzak argitu nahian - Euskaltzaindia
'Omen'en zalantzak argitu nahian - Euskaltzaindia
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
846<br />
Sarrera<br />
aspalditik aipatu izan dituzte ‘omen’, ‘ei, ‘bide’, ‘ote’, ‘al’ eta antzeko partikulak<br />
euskarazko hiztegigile eta gramatikariek euren lanetan. eta badirudi<br />
ez zaiela erraza izan horien erdarazko ordaina ematea erreferentzia gisa auzoerdaretako<br />
bat edo ingelesa hartu duten hiztegigileei, ez baita horien ordain<br />
zuzenik hizkuntza horietan. Bestelako parafrasien bidez eman beharra dago<br />
horien baliokidea, eta badirudi bide makurretik eraman dituela horrek ba -<br />
tzue tan. euren azterketa sintaxian oinarritu dute gramatika askok, eta, gainerakoan,<br />
definizio laburra edo ordainak ematera mugatu dira, edo euskalkien<br />
araberako banaketaren berri ematera. Baina munduan badira halako partikulak<br />
eta gehiago dituzten hizkuntzak, eta baita horiek aztertzen saiatzen diren<br />
hurbiltze semantiko eta pragmatikoak ere.<br />
‘Omen’ partikula aztertzera mugatuko gara lan honetan, badu-eta zer aztertua.<br />
Zehazkiago, haren esanahia eta erabilera aztertzea dugu xede; eta alderdi<br />
batzuetara mugatu beharko dugu horren baitan ere.<br />
Hiru ezaugarri bereiziko genituzke orain arteko lanetan ‘omen’i 1 buruz<br />
esan den horretan:<br />
a. Hiztunak adierazten duen/aditzera ematen duen proposizioa<br />
besteren batek esana dela ematen du aditzera/adierazten du.<br />
b. Hiztunak 2 adierazten du ez duela esaten duen proposizioaren<br />
egiari buruzko ziurtasunik.<br />
* Batetik, eskerrak eman nahi dizkiot Kepa Kortari, lan hau egiteko oinarria eta gehiago emateagatik.<br />
Baita andoni Barreña eta Txantxon Zubeldiari ere, egindako zuzenketa eta iradokizunengatik.<br />
Bestetik, aipatu nahi nuke eusko Jaurlaritzaren doktoradutza aurreko beka baten laguntza<br />
izan dudala, Hezkuntza, unibertsitate eta ikerketa sailaren ikertzaileen Prestakuntzarako Programako<br />
laguntza baten bitartez.<br />
1 Komatxo sinpleak (‘’) adierazpenak aipatzeko eta ‘zuhurtzia’ komatxo gisa erabiliko ditugu; bikoitzak<br />
(“”) esaldiak markatzeko. Proposizioak errepresentatzeko, berriz, leTra larri TxiKiaK baliatuko<br />
ditugu.<br />
2 ‘Hiztuna’ erabiliko dugu, baina uler bedi horrekin hiztuna, idazlea…; esaldiaren egilea, oro har,<br />
esaldia ahoz edo idatziz egin duena.<br />
Euskera. 2009, 54, 2-1. zatia, 843-883. Bilbo<br />
issn 0210-1564<br />
ZuBeldia, l.: ‘Omen’en <strong>zalantzak</strong> <strong>argitu</strong> <strong>nahian</strong>
Change language