Predikuak saindu batzuen biziaz (PDF, 3,69 MB) - Euskaltzaindia
Predikuak saindu batzuen biziaz (PDF, 3,69 MB) - Euskaltzaindia
Predikuak saindu batzuen biziaz (PDF, 3,69 MB) - Euskaltzaindia
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Jean Hiriart-Urruty<br />
—Huna : « Jaun andere espos maiteak, egun hemen enekin duzue<br />
egitekoa. Bihar goizetik harat, ukanen duzue eiherazainarekin ! »<br />
Batek irri, bertzeak irri. Ez gutienik Jaun bikarioak, jakin zuenean<br />
Manexen ateraldia. Hortarik has, holako zer nahi bazuen Hazparnen<br />
entzunik batzuetarik eta bertzetarik Adéma zenak. Xahartu ondoan ere, pesta<br />
zitzaion hetaz orhoitzea. Holako bitxi guziekilakoa bazaukan, are gehiago<br />
koplariekilakoa, bera ere ditxolaria baitzen. Artzen ziren koplan, batek bota,<br />
bertzeak errefera. Bazuen segurki nori ihardok bikarioak, Hazparnen. Bainan<br />
handik lekora ere, beti orotan, Bidarrain, Atharratzen, Baionan, bere jitea<br />
jarraiki zaio. Xoilki, hastean josteta, gero zinez, arta handirekin apainduz,<br />
leunduz, hunki eta hunki, bere kopla ederrak, ari izan da beti ontsa baino<br />
hobeki nahiz eskubilaturik utzi gazte denboratik zahartzerainoko lanak :<br />
koplari lanak. Ez gire hemen mintzo apezarenez. Kopla hetarik ezagutuenak<br />
dira : hemezortzi, ala eztakit hogoi alegia (fables !). Bertzalde hogoita hamar<br />
bat kopla andana, hau eta hura solas. Hoik ez erlisioneaz batere. Zer nahitaz.<br />
Alegia hetarik luzeena, ederrena da : Abereak izurritearekin (les animaux durant la<br />
peste). Alegiez bertzalde direnetan, nork ez ditu ezagutzen Xuriko, Pilotariak,<br />
Betirisants ? kopla hoik oro kasik pollitak dira biziki.<br />
Erlisioneari doazkon koplak ez dira gutiago ederrak : badire zazpi,<br />
katiximako irakaspenei datxikotela : Jainkoa, Kreazionea, Inkarnazionea, Aingeruak<br />
eta holako. Hamabortz, hogoi arte hori kopla andana, Andredena Mariaz eta<br />
bertze <strong>saindu</strong> batzuez mintzo. Azken hauk ez dira oraino agertuak, bertze<br />
guziak ba. Orotako ederrena da : « Uholde baten pare ». Orhoitzen niz Adéma<br />
zena bera ikusirik nihaurek, eta entzunik, orai duela hogoita zortzi edo<br />
bederatzi urte, hantxet, Lurden, Eskualdun beilari andana batekin aldizkatuz<br />
emaiten kantika eder hori. Zoin gogotik eta zer karrarekin !...<br />
Kantaria ere zen biziki gaztean. Zahartzeari, boza galduz geroz, ezin<br />
aditua zen, eta halere beti azken egunetaraino kantatzen zuen gizagaixoak...<br />
alegia !<br />
Aurtengo gure Almanakan irakurtu dituzketzuen koplaldietarik bat (ala<br />
ez ote biga ?) bat segurik ba, harena zen « Okerrak okertzaileari ». Agertzen<br />
zituen koplen azpian ez zuen bere izena emaiten, bainan alegiazko izen bat,<br />
beti bera : Zalduby. Ez baitago izen hori behin eta behin ahantzirik Eskualherrian.<br />
Jean Hiriart-Urruty<br />
Eskualdun Ona 1907-XII-20<br />
3