04.08.2013 Views

saarCevno kampaniebis momzadeba da Catareba

saarCevno kampaniebis momzadeba da Catareba

saarCevno kampaniebis momzadeba da Catareba

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

saerTaSoriso respublikuri instituti<br />

<strong>saarCevno</strong> <strong>kampaniebis</strong> <strong>momzadeba</strong> <strong>da</strong> <strong>Catareba</strong><br />

aSS-s respublikuri partiis <strong>da</strong>mxmare saswavlo saxelmZRvaneloebis <strong>da</strong>ijesti<br />

Tbilisi 2000


Sesavali sityva<br />

Sinaarsi<br />

kariI. sainformacio-analitikuri muSaoba <strong>saarCevno</strong> kampaniis momzadebisas<br />

1. demografiuli gamokvlevebi<br />

2. olqSi Ctarebuli arCevnebis istoria<br />

3. adgilobrivi politikis ZiriTadi sakiTxebi<br />

4. kandi<strong>da</strong>tebisa <strong>da</strong> metoqeebis yovelmxrivi Seswavla<br />

5. sociologiuri kamokiTxvebi<br />

6. agitaciis Casatareblad aucilebeli monacemebi<br />

7. gamokvlevis Casatareblad kiTxvebis sakontrolo sia<br />

kariII. arCeviT Tanamdebobebze Sesaferisi kandi<strong>da</strong>tebis gamovlena, SerCeva <strong>da</strong><br />

<strong>momzadeba</strong><br />

1. ZiriTadi moTxovnebi kandi<strong>da</strong>tisadmi<br />

2. <strong>saarCevno</strong> olqis TaviseburebaTa analizi<br />

3. potenciur kandi<strong>da</strong>tTa siis Sedgena<br />

4. partiuli organizaciebis urTierTobebi partiul kandi<strong>da</strong>tebTan<br />

5. potenciur kandi<strong>da</strong>tebTan gansaxilveli sakiTxebi<br />

6. kandi<strong>da</strong>tebis <strong>momzadeba</strong><br />

kariIII. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis saorganizacio uzrunvelyofa<br />

1. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Catarebis komitetis/Stabis<br />

saorganizacio struqtura.<br />

2. nebayoflobiT TanaSemweebTan urTierTobis organizeba<br />

3. komitetis funqciebi nebayoflobiTi TanaSemweebis mimarT<br />

kariIV. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis strategiisa <strong>da</strong> taqtikis SemuSaveba<br />

1. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis strategiis SemuSaveba<br />

2


2. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis taqtikis SemuSaveba<br />

3. amomrCevlebTan muSaobis formebi<br />

4. sazogadoebrivi organizaciebis mxar<strong>da</strong>Weris mopoveba<br />

5. wina<strong>saarCevno</strong> blic-kampania<br />

kariV. <strong>saarCevno</strong> kampaniis <strong>da</strong>finanseba<br />

1. saxsrebis Segrovebis strategiis SemuSaveba<br />

2. finansuri gegmis Sedgena<br />

3. finansuri saxsrebis Segrovebis taqtika<br />

4. <strong>saarCevno</strong> kampaniis Casatereblad saWiro saxsrebis Segrovebis<br />

Tormeti oqros wesi<br />

5. praqtikuli rCevebi saxsrebis Segrovebis Sesaxeb<br />

kariVI. <strong>saarCevno</strong> kampaniis <strong>da</strong>gegmva<br />

1. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Catarebis gegmis Camoyalibeba<br />

2. <strong>da</strong>gegmvis ganxorcieleba<br />

3. efeqturi <strong>da</strong>gegmvis wesebi<br />

4. <strong>da</strong>gegmvis teqnologia<br />

5. ra SeiZleba <strong>da</strong> ra ara <strong>da</strong>gegmvis dros<br />

6. kalen<strong>da</strong>ruli gegma<br />

7. kampaniis gegmis xarisxobrivi Sefaseba<br />

kariVII. agitacia <strong>da</strong> propagan<strong>da</strong> <strong>saarCevno</strong> kampaniaSi<br />

1. politikuri agitacia wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Catarebisas<br />

2. politikuri agitaciis Catarebis ZiriTadi principebi<br />

3. politikuri agitaciis miznebi<br />

4. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis mTavari lozungi (leitmotivi)<br />

5. wina<strong>saarCevno</strong> RonisZiebaTa tipebi<br />

6. kandi<strong>da</strong>tis zepir gamosvlaTa <strong>momzadeba</strong><br />

7. wina<strong>saarCevno</strong> agitacia fostis meSveobiT<br />

8. politikuri agitaciisa <strong>da</strong> reklamis yvelaze Zlieri saSualebebi<br />

3


kariVIII. muSaoba masobrivi informaciis saSualebebTan<br />

1. politikuri reklama masobrivi informaciis saSualebebSi<br />

2. masobrivi informaciis saSualebebis siis Sedgena<br />

3. masobrivi informaciis saSualebebisaTvis wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Sesaxeb<br />

informaciis miwodebis gzebi <strong>da</strong> saSualebebi.<br />

4. politikuri reklama radios meSveobiT<br />

5. politikuri reklama televiziiT<br />

6. politikuri reklama gazeTebSi<br />

7. sainformacio <strong>da</strong>interesebis sababis Seqmna<br />

8. rogor mivaRwioT kampaniis ufasod gaSuqebas masobriv sainformacio<br />

saSualebebSi<br />

kariIX. muSaoba arCevnebis dRes<br />

1. arCevnebis dRisaTvis mosamzadebeli RonisZiebebi<br />

2. kanonierebis <strong>da</strong>cvis kontroli <strong>saarCevno</strong> ubnebSi.<br />

3. muSaoba arCevnebis dRes<br />

4. arCevnebze amomrCevelTa gamocxadebis uzrunvelyofa<br />

<strong>da</strong>narTebi<br />

<strong>da</strong>narTi 1. kiTxvari wina<strong>saarCevno</strong> RonisZiebaTa Sesaxeb<br />

<strong>da</strong>narTi 2. samadlobelo werili<br />

<strong>da</strong>narTi 3. mowvevaze uaris werili<br />

<strong>da</strong>narTi 4. mokle cnoba RonisZiebis Sesaxeb<br />

<strong>da</strong>narTi 5. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Catarebis mokle gegma<br />

<strong>da</strong>narTi 6. kampaniis organizaciuli struqtura<br />

<strong>da</strong>narTi 7. sazogadoebrivi jgufis saaRricxvo baraTi<br />

<strong>da</strong>narTi 8. sazogadoebrivi jgufis saaRricxvo baraTis<br />

Sevsebis magaliTi<br />

<strong>da</strong>narTi 9. ubnebSi amomrCevelis gamocxadebis uzrunvelyofis programa<br />

<strong>da</strong>narTi 10. satelefono centris muSaoba arCevnebis dRes<br />

<strong>da</strong>narTi 11. RonisZiebebi arCevnebis dRes<br />

<strong>da</strong>narTi 12. kandi<strong>da</strong>tis biografiis TxrobiTi formis magaliTi<br />

<strong>da</strong>narTi 13. finansuri saxsrebis mozidvasTan <strong>da</strong>kavSirebuli RonisZiebis<br />

(sadilis) Catarebis gegma<br />

4


<strong>da</strong>narTi 14. aSS-s respublikuri partiisaTvis finansuri <strong>da</strong>xmarebis Txovnis<br />

werilis nimuSi<br />

<strong>da</strong>narTi 15. finansuri mxar<strong>da</strong>WerisaTvis madlobis werilis nimuSi<br />

<strong>da</strong>narTi 16. fuladi saxsrebis Segrovebis RonisZiebaTa gegma<br />

<strong>da</strong>narTi 17. kampaniis biujeti: Semosvlis wyaroebi<br />

gamoyenebuli literatura<br />

5


kariI. sainformacio-analitikuri muSaoba <strong>saarCevno</strong> kampaniis momzadebisas<br />

sainformacio-analitikuri muSaobis <strong>Catareba</strong> erT-erTi ZiriTadi amocanaa<br />

arCevnebis <strong>momzadeba</strong>Si. igi nebismieri sicocxlisunariani gegmis safuZvels<br />

warmoadgens <strong>da</strong> SesaZleblobas iZleva ganisazRvros amocanebi, sworad ganawildes<br />

Zalebi, saxsrebi <strong>da</strong> miRebul iqnas swori ga<strong>da</strong>wyvetilebebi sakvanZo sakiTxebze.<br />

mocemuli raionisa <strong>da</strong> misi amomrCevlebis Taviseburebebis Sesaxeb<br />

informaciis floba, im problemebis codna, romlebic mocemuli olqis<br />

macxovreblebs aRelvebs, agreTve sxva kandi<strong>da</strong>tebis Zlieri <strong>da</strong> susti mxareebis<br />

codna, nebismier situaciaSi adgilobriv politikur arenaze mimdinare procesebze<br />

mkafio suraTs iZleva. amgvari informacia agreTve solidur safuZvels<br />

warmoadgens SemowirulobaTa Segrovebis kampaniis Catarebis, amomrCevlebTan<br />

muSaobis, kandi<strong>da</strong>tebis SerCevisa <strong>da</strong> maTi moxsenebebis SedgenisaTvis.<br />

safuZvliani kvleviTi programis SemuSaveba <strong>da</strong> <strong>Catareba</strong> bevr drosa <strong>da</strong><br />

Zalisxmevas moiTxovs. Samagierod arc Tu ise rTulia informaciis Segroveba <strong>da</strong><br />

sistematizireba: ZiriTadi sirTuleebi warmoiqmneba maSin, rodesac saWiro xdeba<br />

Segrovili monacemebis gamoyeneba gamosvlebis teqstebis <strong>da</strong>sawerad, gegmebis<br />

mosamzadeblad <strong>da</strong> krebebis Casatareblad. SemuSavebuli sainformacio-analitikuri<br />

sistema gamosayeneblad xelmisawvdomi <strong>da</strong> moxerxebuli un<strong>da</strong> iyos, amasTan erTad,<br />

sakmaod <strong>da</strong>culi, raTa Tavi<strong>da</strong>n iqnas acilebuli masSi arasanqcionirebuli SeRweva.<br />

sruli<br />

mimarTulebebs:<br />

saxiT, sainformacio-analitikuri muSaoba moicavs Semdeg<br />

1. demografiuli gamokvlevebi<br />

2. olqSi Catarebuli arCevnebis istoria<br />

3. adgilobrivi politikis ZiriTadi sakiTxebi<br />

4. kandi<strong>da</strong>tebisa <strong>da</strong> metoqeebis yovelmxrivi Seswavla<br />

4. sociologiuri kamokiTxvebi<br />

5. aucilebeli monacemebi agitaciis Casatareblad<br />

<strong>da</strong>wvrilebiT ganvixiloT sainformacio-analitikuri saqmianobis yoveli<br />

mimarTuleba, misi Catarebis xerxebi <strong>da</strong> saSualebebi, <strong>da</strong> agreTve moviyvanoT<br />

zogierTi praqtikuli rCeva, romelic SeiZleba sasargeblo aRmoCndes.<br />

ga<strong>da</strong>wyvetileba imis Taobaze, Tu ra un<strong>da</strong> iqnas CarTuli sainformacio-analitikur<br />

programaSi, <strong>da</strong>mokidebulia Tqven realur moTxovnebsa <strong>da</strong> arsebul resursebze.<br />

6


1. demografiuli gamokvlevebi.<br />

demografiuli gamokvlevebi – pirveli nabijia <strong>saarCevno</strong> olqis ZiriTadi<br />

Taviseburebebis gansazRvrisaTvis, radganac gamocdil adgilobriv politikossac ki ar<br />

SeuZlia flobdes mTel informacias sruli saxiT. ar un<strong>da</strong> vifiqroT, rom <strong>saarCevno</strong><br />

olqis Sesaxeb ise<strong>da</strong>c yvelaferi cnobilia. aucilebelia Segrovdes faqtebi, gaanalizdes<br />

cifrebi, Se<strong>da</strong>rebul iqnas miRebuli informacia statistikur monacemebTan. mas Semdeg,<br />

rac mogrovil iqneba yvela saWiro demografiuli informacia, SeiZleba SeudgeT olqis<br />

detaluri <strong>da</strong>xasiaTebis Sedgenas. Tumca mocemuli informaciis umetesi nawili SeiZleba<br />

trivialurad mogveCvenos, igi mainc zedmiwevniT sasargeblo iqneba kandi<strong>da</strong>tisTvis,<br />

romelic kenWs iyris mocemul olqSi, miTumetes, Tu is pirvelad monawileobs arCevnebSi.<br />

geografiuli informacia<br />

pirvel nabijs adgilobrivi politikis yvela peripetiis gasagebad warmoadgens<br />

sazRvrebis Seswavla <strong>saarCevno</strong> ubnebsa <strong>da</strong> olqebs Soris, agreTve im arCeviT<br />

TanamdebobaTa siebis <strong>da</strong>zusteba, romlebzec tardeba arCevnebi regionSi.<br />

aucilebelia Segrovdes adgilmdebareobis rukebi, romlebzec moniSnulia<br />

<strong>saarCevno</strong> ubnebisa <strong>da</strong> olqebis, administraciuli raionebis sazRvrebi.<br />

dgeba <strong>saarCevno</strong> olqSi Seqmnili <strong>saarCevno</strong> ubnebis sia <strong>da</strong>nawilebuli qalaqebisa <strong>da</strong><br />

soflis raionebis mixedviT. ganisazRvreba, amomrCevelTa ramdeni procenti cxovrobs<br />

romelime gancalkevebul teritoriaze an ubanze, agreTve ra wvlili Seaqvs olqs<br />

saxelmwifo dumaSi, federaciis sabWoSi <strong>da</strong> saolqo sakanonmdeblo krebaSi arCevnebSi<br />

kenWisyris procesSi.<br />

monacemebi mosaxleobis Sesaxeb<br />

statistikuri monacemebi mosaxleobis Sesaxeb SesaZleblobas iZleva gagebul iqnas<br />

yoveli konkretuli regionis, raionis Taviseburebani <strong>da</strong> ganisazRvros, riT gansxvavdeba<br />

erTi raioni sxva raionebisgan, olqisgan an mxarisgan. im monacemebis gareSe, Tu <strong>saarCevno</strong><br />

ubanSi sad <strong>da</strong> rogor cxovroben Rrmad moxucebulebi, qalebi, bavSvebi <strong>da</strong> a.S.,<br />

SeuZlebelia maTi gasaWiris bolomde gageba <strong>da</strong> wina<strong>saarCevno</strong> kampaniaze maTi zegavlenis<br />

prognozireba mTlianobaSi.<br />

xSirad aseTi informaciis miReba SeiZleba saxelmwifo organizaciebSi.<br />

gansakuTrebul interess warmoadgens monacemebis miReba Semdeg sakiTxebze:<br />

• mosaxleoba<br />

• erovneba<br />

• asaki<br />

• sqesi<br />

• Semosavali<br />

• Sefardeba binis mflobelebsa <strong>da</strong> binis <strong>da</strong>mqiraveblebs Soris<br />

7


• Sefardeba <strong>da</strong>ojaxebulebsa <strong>da</strong> martoxelebs Soris<br />

• ganaTlebis done<br />

• <strong>da</strong>saqmeba<br />

ekonomikuri monacemebi<br />

gansakuTrebiT saintereso SeiZleba iyos informacia raionSi <strong>da</strong> olqSi<br />

ekonomikuri situaciisa <strong>da</strong> saqmiani aqtiurobis Sesaxeb. CamorCenilia Tu ara mocemuli<br />

olqis raioni? ramdenad warmatebulad misdiT saqmeebi mcire biznesis sawarmoebs?<br />

izrdeba Tu ara mosaxleobis Semosavlebi?<br />

pasuxebi am SekiTxvebze SeiZleba moviZioT sxva<strong>da</strong>sxva sainformacio wyaroebSi:<br />

wignebSi, monacemTa bazebSi <strong>da</strong> a.S. <strong>da</strong>saqmebisa <strong>da</strong> ekonomikis saolqo sammarTveloebSi an<br />

<strong>da</strong>gegmvis sammarTveloebSi SeiZleba informaciis miReba Semdeg sakiTxebze:<br />

• <strong>da</strong>saqmeba/umuSevroba<br />

• ga<strong>da</strong>saxadebi: saerTo federaluri, regionaluri, adgilobrivi<br />

• ganaTlebis, sagzao mSeneblobis <strong>da</strong> a.S. xarjebi federaluri <strong>da</strong> adgilobrivi<br />

biujetebi<strong>da</strong>n<br />

• axlad Seqmnili <strong>da</strong> gakotrebuli firmebis raodenoba<br />

statistikuri monacemebi ganaTlebis Sesaxeb<br />

usaTuod saWiro iqneba Semdegi statistikuri monacemebi:<br />

• Sefardeba pe<strong>da</strong>gogTa <strong>da</strong> moswavleTa raodenobebs Soris <strong>da</strong> profesor-maswavlebelTa<br />

xelfasebis done<br />

• xarjebi ganaTlebaze <strong>da</strong> misi <strong>da</strong>finansebis wyaroebi<br />

• ramdeni skola iqna <strong>da</strong>xuruli?<br />

• skolamdeli <strong>da</strong>wesebulebebiT uzrunvelyofa<br />

• umaRles saswavleblebSi moswavleTa raodenoba<br />

saolqo arCevnebis istoria<br />

ramdena<strong>da</strong>c mniSvnelovania imis codna, Tu vin cxovrobs olqSi an raionSi, amdenadve<br />

mniSvnelovania imis codnac, Tanac ufro <strong>da</strong>rwmunebiT, rogor aZleven isini xmas. aseTi<br />

informaciis floba xels uwyobs Zalebisa <strong>da</strong> saxsrebis sworad ga<strong>da</strong>nawilebasa <strong>da</strong><br />

mizan<strong>da</strong>saxul muSaobas amomrCevelTan.<br />

8


amomrCevelTa kategoriebis gansazRvra<br />

upirveles yovlisa, saWiroa Segrovdes Semdegi monacemebi wina arCevnebis Sesaxeb:<br />

1. registrirebul amomrCevelTa raodenoba. aucilebelia yvelaze axali<br />

monacemebis, agreTve wina wlebis cifrebis miReba.<br />

2. arCevnebis Sedegebi olqis yvela <strong>saarCevno</strong> ubanze xelisuflebis federalur <strong>da</strong><br />

adgilobriv organoebSi bolo ramodenime arCevnebis mixedviT.<br />

meore rigSi, monacemTa ga<strong>da</strong>muSavebis <strong>da</strong>wyebamde saWiroa Semowmdes rukaze,<br />

Secvlilia Tu ara ubnebis sazRvrebi, raTa Secdoma ar iqnas <strong>da</strong>Svebuli. Tu ubnebis<br />

sazRvrebi Secvlilia, maSin im monacemebis misaRebad, romelTa Sepirispireba SeiZleba,<br />

saWiro iqneba arCevnebis Sedegebis Sejameba ramodenime ubnis mixedviT.<br />

a) formula sxva<strong>da</strong>sxva <strong>saarCevno</strong> ubnis Se<strong>da</strong>rebiTi analizisaTvis<br />

upirveles yovlisa, un<strong>da</strong> ganisazRvros arCevnebSi gasamarjveblad aucilebel xmaTa<br />

raodenoba. MmagaliTad, gasamarjveblad Tqveni kandi<strong>da</strong>tebisaTvis saWiroa 50%+1 xmaTa<br />

raodenoba. magram, imasTan <strong>da</strong>kavSirebiT, rom xmebi SeiZleba TiTqmis Tanatolad<br />

ganawildes <strong>da</strong> gamarjveba xeli<strong>da</strong>n iqnas gaSvebuli Tu gind sul mcire Secdomis gamo<br />

xmebis <strong>da</strong>Tvlisas, amosaval cifrad un<strong>da</strong> iqnas aRebuli amomrCevelTa xmebis mosalodneli<br />

raodenobis 52%. (wina arCevnebis Sedegebi saSualebas iZleva miaxloebiT ganisazRvros,<br />

Tu ramdeni amomrCeveli mova <strong>saarCevno</strong> ubanSi.) erTis mxriv, zedmeti ori procenti<br />

niSnavs u<strong>da</strong>vo gamarjvebas, xolo meores mxriv – is amcirebs Secdomis risks im<br />

SemTxvevaSi, Tu navaraudevi prognozi arazusti aRmoCndeba.<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d <strong>saarCevno</strong> ubnebis klasificirebis ori meTodi arsebobs erTi sxva<strong>da</strong>sxva<br />

politikuri orientaciis kandi<strong>da</strong>tTa wina Sedegebis mixedviT, xolo meore imis mixedviT,<br />

Tu ramdenad eqcevian wina<strong>saarCevno</strong> agitaciis gavlenis qveS amomrCevlebi. wina arCevnebze<br />

politikuri partiebis kandi<strong>da</strong>tTa mier miRebuli Sedegebi imis indikators warmoadgenen,<br />

Tu ramdenad popularulia es partiebi mocemuli <strong>saarCevno</strong> ubnis amomrCevelTa Soris.<br />

amomrCevelze agitaciis zegavlenis xarisxze miuTiTebs maT Soris garkveuli politikuri<br />

midrekilebis armqone meryevi azris mqone amomrCevlebis arsebobac.<br />

garkveuli politikuri midrekilebis armqone amomrCevlebad iTvlebian iseTi<br />

amomrCevlebi, romlebic erTi <strong>saarCevno</strong> periodis ganmavlobaSi xmas aZleven sxva<strong>da</strong>sxva<br />

partiebis kandi<strong>da</strong>tebs. meryevi azris mqone amomrCevlebi TavianT erTgulebas erTi an<br />

meore kandi<strong>da</strong>tisadmi cvlian arCevnebi<strong>da</strong>n arCevnebamde.<br />

amomrCevelTa Soris arian agreTve romelime partiis an ideologiis mtkice<br />

momxreebi, romlebic nebismier pirobebSi xmas aZleven mxolod Tavisi partiis<br />

kandi<strong>da</strong>tebs. radganac umetes wina<strong>saarCevno</strong> kampaniebSi, rogorc wesi, arCevnebis Sedegebs<br />

wyveten meryevi azris mqone an garkveuli politikuri midrekilebis armqone<br />

amomrCevlebi, metad mniSvnelovania gamomJRavnebul iqnas iseTi raionebi, romlebsac ufro<br />

meti potenciali gaaCnia saagitacio kampaniis Catarebis TvalsazrisiT.<br />

9


) amomrCevelTa aqtiurobis Sefaseba<br />

amomrCevelTa aqtiurobis Sesafaseblad arsebobs ori martivi xerxi:<br />

1. Sefasebul iqnas amomrCevelTa aqtiurobis mosalodneli procenti <strong>da</strong> miRebuli<br />

ricxvi ga<strong>da</strong>mravldes registrirebul amomrCevelTa saerTo raodenobaze.<br />

pirvel rigSi aucilebelia garkveul iqnas wina analogiur arCevnebze mosul<br />

amomrCevelTa procenti. magaliTad, imisaTvis, rom ganisazRvros amomrCevelTa<br />

mosalodneli aqtiuroba 1999 wlis saparlamento arCevnebSi, saWiroa vicodeT, ramdeni<br />

amomrCeveli iyo misuli <strong>saarCevno</strong> ubnebze 1995 wels.<br />

Semdeg un<strong>da</strong> ganisazRvros, ramdeni amomrCevelia registrirebuli olqSi. Tu 1995<br />

wlis arCevnebSi monawile amomrCevelTa procents ga<strong>da</strong>vamravlebT registrirebul<br />

amomrCevelTa raodenobaze, miviRebT saWiro cifrs.<br />

magaliTad, 10 aTas registrirebul amomrCevelTagan 1995wlis arCEvnebSi<br />

monawileoba miiRo 5 aTasma amomrCevelma<br />

10000:5000=50%-an <strong>da</strong>swrebas<br />

<strong>da</strong>uSvaT, rom exla registrirebulia 12 aTasi amomrCeveli<br />

50%X12000=6000<br />

amgvarad, un<strong>da</strong> vivaraudoT, rom 1999 wlis arCevnebSi monawileobas miiRebs 6000<br />

amomrCeveli.<br />

2. zogjer monacemebi registrirebuli amomrCevlebis Sesaxeb SeiZleba<br />

xelmiuwvdomeli iyos <strong>saarCevno</strong> komisiebis muSakTa <strong>da</strong>uyolieblobis gamo, an am<br />

monacemebis utyuaroba SeiZleba eWvs iwvevdes. aseT SemTxvevaSi saWiroa wina wlebis<br />

monacemebs mivmarToT.<br />

Tu aSkaraa amomrCevelTa aqtiurobis zrdis an Semcirebis tendencia, <strong>da</strong> arsebobs<br />

mtkice rwmena imisa, rom es tendencia SenarCundeba, maSin SeiZleba misi eqstrapolireba<br />

momaval arCevnebSi.<br />

gamovarkvioT, ramdenma amomrCevelma miiRo monawileoba kenWisyraSi bolo sam an<br />

oTx arCevnebSi.<br />

magaliTad: 1991 – 2900, 1993 – 2500, 1995 – 2600<br />

1995 wels arCevnebSi monawileoba miiRo 100 a<strong>da</strong>mianiT metma, vidre 1993 wels.<br />

aqe<strong>da</strong>n SeiZleba gakeTdes <strong>da</strong>skvna, rom 1999 wels kenWisyraSi agreTve monawileobas<br />

miiRebs 100 a<strong>da</strong>mianiT meti, vidre 1995 wels. amasTan, un<strong>da</strong> gvaxsovdes, rom amomrCevelTa<br />

aqtiurobis procenti saprezidento arCevnebze <strong>da</strong> adgilobriv arCevnebze, rogorc wesi,<br />

gansxvavdeba.<br />

10


olqSi prioritetuli <strong>saarCevno</strong> ubnebis gansazRvra<br />

etapi 1 – sabazo <strong>saarCevno</strong> kampaniis amorCeva (e1)<br />

Cveulebriv – es <strong>saarCevno</strong> kampaniaa olqSi, romelic <strong>da</strong>marcxebiT <strong>da</strong>mTavr<strong>da</strong> <strong>da</strong><br />

romelSic kandi<strong>da</strong>tma xmaTa minimaluri raodenoba miiRo, isic mxolod misi politikuri<br />

partiis momxreTagan. magram, safuZvlad ar un<strong>da</strong> aviRoT iseTi arCevnebi, romlebSic<br />

kandi<strong>da</strong>ti TamaSob<strong>da</strong> metismetad mniSvnelovan rols. ufro zusti Sedegebis misaRebad<br />

SeiZleba SeirCes ramdenime sabazo <strong>saarCevno</strong> kampania, romelic <strong>da</strong>mTavr<strong>da</strong> minimalur xmaTa<br />

raodenobiT <strong>da</strong> gaSualeddes miRebuli Sedegebi.<br />

etapi 2 – xmaTa maqsimumis gansazRvra, romlebic SeiZleba miRebul iqnas (e2)<br />

yvelaze warmatebulad SeiZleba CaiTvalos is <strong>saarCevno</strong> kampania, romlis Sedegad<br />

msgavsi politikuri orientaciis mqone kandi<strong>da</strong>tma xmaTa yvelaze meti raodenoba miiRo.<br />

SesaZleblobisamebr saWiroa SeirCes iseTi warmatebuli kampania, romelic imave wels<br />

Catar<strong>da</strong>, roca wagebuli sabazo kampania. bevri eqsperti Tvlis, rom umjobesia<br />

gamoyenebul iqnas mTeli rigi mogebuli <strong>kampaniebis</strong> Sedegebi imisaTvis, rom<br />

gaSualedebuli maCvenebeli miviRoT.<br />

etapi 3 – saSualo <strong>saarCevno</strong> kampaniis arCeva (e3)<br />

saSualo <strong>saarCevno</strong> kampaniad SeiZleba CaiTvalos iseTi, romelSic maxlobeli<br />

politikuri orientaciis mqone kandi<strong>da</strong>tma minimaluri upiratesobiT moigo. Tu amgvari<br />

ar aRmoCndeba, SeiZleba aviRoT kampania, romelSic msgavsma kandi<strong>da</strong>tma sul mcirediT<br />

<strong>da</strong>uTmo gamarjvebuls. Tu aseTi magaliTic ar aRmoCn<strong>da</strong> – SeiZleba aviRoT nebismieri<br />

arCevnebis Sedegebi erT-erTi kandi<strong>da</strong>tis umniSvnelo upiratesobiT.<br />

etapi 4 – arCeuli <strong>saarCevno</strong> <strong>kampaniebis</strong> Sedegebis gaSualedeba (e4)<br />

imisaTvis, rom miviRoT SesaZlo warmatebis gaSualedebuli maCvenebeli yovel<br />

<strong>saarCevno</strong> ubanze, un<strong>da</strong> SevajamoT xmaTa procentebi, romlebic miiRo msgavsi politikuri<br />

orientaciis mqone kandi<strong>da</strong>tma yovel ubanSi sam <strong>saarCevno</strong> kampaniaTagan TiToeulSi, <strong>da</strong><br />

miRebuli jami gavyoT samze.<br />

Semdegi nabijia – <strong>saarCevno</strong> ubnebis ranJireba Sedegebis mixedviT saukeTeso<strong>da</strong>n<br />

uaresisaken, anu umaRlesi saSualo procenti<strong>da</strong>n umciresisaken. mizanSewonilia muSaoba<br />

aqtivizirebul iqnas yvelaze perspeqtiul <strong>saarCevno</strong> ubnebze <strong>da</strong> ar <strong>da</strong>ixarjos dro<br />

araperspeqtiul ubnebze. xelT arsebuli resursebi migviTiTeben, sad un<strong>da</strong> iyos gamyofi<br />

xazi yvelaze ufro perspeqtiul <strong>da</strong> araperspeqtiul <strong>saarCevno</strong> ybnebs Soris.<br />

etapi 5 – im amomrCevelTa raodenobis gansazRvra, romlebic xmas aZleven<br />

ramodenime partias (e5)<br />

yovel <strong>saarCevno</strong> ubanze saWiroa Catardes Semdegi moqmedebebi. monaTesave<br />

politikuri orientaciis mqone kandi<strong>da</strong>tis mier yvelaze warmatebul <strong>saarCevno</strong> kampaniaSi<br />

(e2) mocemul ubanze miRebul xmaTa raodenobas un<strong>da</strong> gamoakldes xmaTa faqtiuri<br />

raodenoba <strong>saarCevno</strong> kampaniaSi, romelic arCeul iqna rogorc sabazo (e1). sxvaoba<br />

11


gamoxatavs garkveuli partiuli midrekilebis armqone amomrCevelTa miaxloebiT<br />

raodenobas.<br />

garkveuli partiuli midrekilebis armqone amomrCevelTa procentis<br />

gamosaangariSeblad yoveli <strong>saarCevno</strong> ubnis mixedviT, miRebuli ricxvi un<strong>da</strong> gaiyos<br />

amomrCevelTa im ricxvze, romlebmac monawileoba miiRes kenWisyraSi.<br />

es meTodika agreTve SeiZleba gamoyenebul iqnas meryevi azris mqone amomrCevelTa<br />

ricxvis gamosaangariSeblad. magram, aq meti sifrTxile <strong>da</strong>gvWirdeba.<br />

etapi 6 – <strong>saarCevno</strong> ubnebis ranJireba garkveuli partiuli midrekilebis armqone<br />

amomrCevelTa potenciuri ricxvis mixedviT (e6)<br />

moaxdineT <strong>saarCevno</strong> ubnebis ranJireba umaRlesi<strong>da</strong>n umciresisaken im amomrCevelTa<br />

procentis mixedviT, romlebic kenWs uyrian sxva<strong>da</strong>sxva politikur partiebs.<br />

analizis msvlelobaSi miRebul monacemebze <strong>da</strong>yrdnobiT Tqveni Zalisxmeva SeiZleba<br />

mimarToT:<br />

- <strong>saarCevno</strong> ubnebze, sa<strong>da</strong>c partias, romliskenac miiswrafvis kandi<strong>da</strong>ti, Zlieri<br />

mxar<strong>da</strong>Wera gaaCnia;<br />

- <strong>saarCevno</strong> ubnebze garkveuli partiuli midrekilebis armqone amomrCevelTa<br />

didi raodenobiT.<br />

prioritetuli <strong>saarCevno</strong> ubnebis gansazRvras praqtikuli gamoyeneba aqvs agreTve<br />

amomrCevlebTan muSaobis Semdeg aspeqtebSi:<br />

partiis momxreTa gamovlenis programebi. partiis momxreTa gamovlenis moqmedebaTa<br />

efeqturi programa gamiznulia im <strong>saarCevno</strong> ubnebze, sa<strong>da</strong>c kandi<strong>da</strong>ti mniSvnelovani<br />

mxar<strong>da</strong>WeriT sargeblobs, agreTve ubnebze, sa<strong>da</strong>c aris im amomrCevelTa didi raodenoba,<br />

romelTac ar gaaCniaT aSkarad gamoxatuli partiuli midrekileba.<br />

saagitacio-sapropagando RonisZiebebi kandi<strong>da</strong>tis mxar<strong>da</strong>saWerad koncentrirebuli<br />

iqneba im <strong>saarCevno</strong> ubnebze, romlebzec is mniSvnelovani mxar<strong>da</strong>WeriT sargeblobs an<br />

sa<strong>da</strong>c garkveuli partiuli midrekilebis armqone amomrCevelTa didi raodenoba aris.<br />

3. adgilobrivi politikis ZiriTadi sakiTxebi<br />

olqis politikur klimatze gavlenas axdens mravali faqtori. xalxs uamravi<br />

problema awuxebs: <strong>da</strong>wyebuli ekonomikuri promlemebi<strong>da</strong>n <strong>da</strong> <strong>da</strong>mTavrebuli de<strong>da</strong>miwaze<br />

globaluri <strong>da</strong>TbobiT. imisaTvis, rom <strong>da</strong>saxul miznebs mivaRwioT, aucilebelia vicodeT<br />

arCeuli olqis sakvanZo problemebi.<br />

swored am problemur sferoebze saWiroa SemuSavdes masalebi wina<strong>saarCevno</strong><br />

debatebisaTvis <strong>da</strong> ganxorcieldes kandi<strong>da</strong>tis TvalTaxedvis propagan<strong>da</strong> masobrivi<br />

informaciis saSualebebSi.<br />

sakavanZo problemebis gamosavlenad saWiroa yuradReba mieqces Semdegze:<br />

1. adgilobrivi gazeTebi, jurnalebi, gancxadebebi, tele-<strong>da</strong> radioprogramebi. Tu<br />

masobrivi informaciis adgilobriv saSualebebSi mudmivad erTi <strong>da</strong> igive Tema meordeba,<br />

12


yvelaze ufro mosalodnelia, rom swored is iqneba sakvanZo momaval winasaarCEvno<br />

kampaniaSi.<br />

2. werilebi gazeTis re<strong>da</strong>qciebSi. kargi gazeTi yoveldRiurad an kviraobiT<br />

aTavsebs Tavis gverdebze mkiTxvelTa sxva<strong>da</strong>sxva azrs sxva<strong>da</strong>sxva problemebze.<br />

<strong>da</strong>rwmunebuli iyaviT, rom Tu a<strong>da</strong>mianma gamonaxa dro, imisaTvis rom misweros gazeTs, e.i.<br />

mas namdvilad awuxebs problema.<br />

3. marTvis municipaluri <strong>da</strong> regionaluri organoebis TaTbirebi.<br />

4. adgilobriv macxovrebelTa Sexeduleba <strong>da</strong> azri. a<strong>da</strong>mianebTan saubrisas imis<br />

Sesaxeb, rac maT yvelaze metad awuxebT, Zalian swrafad SeiZleba ganisazRvros olqis<br />

yvelaze ufro aqtualuri problemebi.<br />

sakvanZo problemebs un<strong>da</strong> miekuTvnos agreTve regionaluri <strong>da</strong> saerTo erovnuli<br />

problemebi, romlebsac didi rezonansi aqvT mocemul konkretul olqSi. magaliTad,<br />

socialurma uzrunvelyofam <strong>da</strong> axalma saga<strong>da</strong>saxado kodeqsma SeiZleba iseTive Zlieri<br />

zegavlena moaxdinon olqze, rogorc axali saavadmyofos an axali saqmiani centris<br />

aSenebam.<br />

saTanado resursebis arsebobisas SeiZleba Catardes sociologiuri gamokvleva<br />

ufro zusti informaciis misaRebad xalxis <strong>da</strong>mokidebulebis Sesaxeb sxva<strong>da</strong>sxva<br />

problemebis mimarT. mas Semdeg, rodesac gairkveva, Tu romeli problemaa yvelaze<br />

mniSvnelovani, un<strong>da</strong> gafarTovdes <strong>da</strong> Seivsos <strong>da</strong>matebiTi monacemebiT saiinformacio<br />

kartoTeka am Temebis mixedviT.<br />

raime problemaze informaciis Segrovebisas saWiroa mimarToT Tqveni Zalisxmeva<br />

Semdeg sakiTxebze:<br />

1. rogoria problemis istoria?<br />

2. ra mdgomareobaa problemasTan <strong>da</strong>kavSirebiT amJamad?<br />

3. ra ga<strong>da</strong>wyvetilebebia mosalodneli (Tu aris mosalodneli) problemasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT?<br />

4. vin uWers mxars problemis ga<strong>da</strong>wyvetas <strong>da</strong> vin aris winaaRmdegi?<br />

5. ra azrebia gamoTqmuli Tanamdebobis pirTa <strong>da</strong> kandi<strong>da</strong>tTa mier mocemul<br />

problemasTan <strong>da</strong>kavSirebiT?<br />

amocanas, romlis <strong>da</strong>valebac Sesazlebelia sxebisaTvis, warmoadgens mokle<br />

informaciis <strong>momzadeba</strong> sxva<strong>da</strong>sxva Temaze. mokle informacia jamdeba werilobiT<br />

dokumentSi, rpmelic un<strong>da</strong> pasuxobdes zemoT <strong>da</strong>smul SekiTxvebs. yoveli dokumenti un<strong>da</strong><br />

Seicavdes saqmesTan <strong>da</strong>kavSirebul yvela monacems, magram igi un<strong>da</strong> iyos mokle, raTa<br />

mkiTxveli ar Caeflos misTvis usargeblo informaciaSi.<br />

gamokvlevis Catarebisas yvelaze umjobesia informaciis ramodenime wyaros<br />

gamoyeneba, <strong>da</strong> araviTar SemTxvevaSi ar un<strong>da</strong> miviRoT Worebi realobad. mokle jamuri<br />

dokumentebi un<strong>da</strong> <strong>da</strong>rCes dokumentebad Si<strong>da</strong> sargeblobisaTvis.<br />

ama Tu im problemis gamokvlevis organizebisas mniSvnelovan amocanas warmoadgens<br />

muSaobis Seuferxebloba <strong>da</strong> operatiuloba. kandi<strong>da</strong>ti maqsimalur sargeblobas miiRebs<br />

13


problemasTan <strong>da</strong>kavSirebiT gafarToebuli informaciisgan mxolod im SemTxvevaSi, Tu es<br />

informacia iqneba utyuari <strong>da</strong> operatiuli. manam, sanam kandi<strong>da</strong>ti sityviT gamova an<br />

gamoTqvams Tavis azrs konkretuli sakiTxis Taobaze, is Seswavlil un<strong>da</strong> iqnas mTeli<br />

gulmodginebiT.<br />

4. kandi<strong>da</strong>tebisa <strong>da</strong> metoqeebis yovelmxrivi Seswavla<br />

demografiis, arCevnebis istoriisa <strong>da</strong> sakvanZo problemebis safuZvliani SeswavliT<br />

miRebuli informacia SeiZleba gamoyenebul iqnas opoziciuri kandi<strong>da</strong>tTa Seswavlis<br />

programebis SemuSavebisa <strong>da</strong> yvela kandi<strong>da</strong>tis susti mxareebis gamovlenisaTvis.<br />

opoziciis Seswavla gansakuTrebiT mniSvnelovania sakuTari kandi<strong>da</strong>tebis efeqturi<br />

gamovlenisa <strong>da</strong> SerCevisaTvis. didi mniSvneloba aqvs uCvenoT potenciur kandi<strong>da</strong>ts, Tu<br />

rogor SeiZleba man mougos oponents, romelsac im momentSi oficialuri posti ukavia,<br />

<strong>da</strong> agreTve opoziciis kandi<strong>da</strong>ts. opoziciis Seswavla agreTve metad mniSvnelovania<br />

arCevnebis Catarebisas, sa<strong>da</strong>c pirvelxarisxovan mizans warmoadgens amomrCevlisTvis im<br />

mizezebis axsna, Tu ratom ar un<strong>da</strong> uyaros kenWi Tqven oponents <strong>da</strong> ratom un<strong>da</strong> misces<br />

xma Tqven kandi<strong>da</strong>ts.<br />

mniSvnelovania agreTve sworad iqnas Sefasebuli oponentis Zalebi <strong>da</strong><br />

SesaZleblobebi. Kkandi<strong>da</strong>tma un<strong>da</strong> icodes, vis winaaRmdeg gamodis is.<br />

saraiono an adgilobriv doneze xSirad SeiZleba SexvdeT kandi<strong>da</strong>tebs, romlebsac<br />

ara aqvT `oficialuri warsuli~, anu iseTebs, romlebsac arasdros ar warudgeniaT<br />

TavianTi kandi<strong>da</strong>tura arCevnebSi. kandi<strong>da</strong>tebi, romlebic pirvelad iReben monawileobas<br />

arCevnebSi, agreTve un<strong>da</strong> iyvnen Seswavlilni.<br />

wina<strong>saarCevno</strong> <strong>kampaniebis</strong> organizatorebs, romlebic cota yuradRebas uTmoben<br />

gamokvlevebsa <strong>da</strong> sazogadoebrivi azris gamokiTxvas, bolos metad Zvirad ujdebad amgvari<br />

uyuradReboba. aucilebelia, minimum, ori kandi<strong>da</strong>tis Seswavla – Tavisi ZiriTadi<br />

metoqisa <strong>da</strong> Tavisi kandi<strong>da</strong>tis. im aqtualuri kiTxvebis gamovlenisaTvis, romlebic<br />

amomrCevels aRelvebs, ar SeiZleba mxolod gamokiTxvebze <strong>da</strong>yrdnoba, gamoyenebul un<strong>da</strong><br />

iqnas informaciis yvela SesaZlo wyaro.<br />

opoziciis Seswavla<br />

SeadgineT Tqveni oponentis Zlieri <strong>da</strong> susti mxareebis sia.<br />

SeavsebineT yovel kandi<strong>da</strong>ts, romelTanac Tqven muSaobT, qvemoT moyvanili anketa.<br />

`Zlieri <strong>da</strong> susti mxareebi~ <strong>da</strong> `vin <strong>da</strong> ratom un<strong>da</strong> mogceT xma?~. es <strong>da</strong>gexmarebaT imaSi,<br />

raTa gansazRvroT rogor awarmooT gamokvleva rogorc potenciuri oponentebisa,<br />

agreTve Tqveni kandi<strong>da</strong>tebisac.<br />

14


Tqveni oponentis Zlieri <strong>da</strong> susti mxareebi<br />

Zlieri mxareebi<br />

________________________<br />

________________________<br />

________________________<br />

susti mxareebi<br />

______________________<br />

______________________<br />

______________________<br />

Tu oponents oficialuri arCeviTi posti ukavia, gaagrZeleT gamokvlevis procesi<br />

misi an misi saqmianobis SeswavliT am postze:<br />

1. ga<strong>da</strong>xedeT misi kenWisyris Sedegebs sakvanZo sakiTxebze. SeafaseT misi<br />

sakanonmdeblo saqmianoba Tanamdebobaze yofnis periodSi, Semdegis CaTvliT:<br />

a) kenWisyra im proeqtebze, romlebmac negatiuri gavlena iqonia Tqven raionze an<br />

rigiT macxovreblebze;<br />

b) kenWisyra im proeqtebze, romlebSic is pira<strong>da</strong>d iyo <strong>da</strong>interesebuli, iseTi,<br />

rogoricaa piradi xelfasis momateba, Senatanebi wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis <strong>da</strong>finansebaSi;<br />

g) kenWisyra, romelic SeiZleba mowmobdes, rom oponentma <strong>da</strong>karga kavSiri Tavis<br />

amomrCevlebTan, anu misi azri Tqven raionSi gabatonebul azrisagan gansxvavdeba;<br />

pozicias;<br />

d) kenWisyra, romelic ewinaaRmdegebo<strong>da</strong> mis sazogadoebriv an wina<strong>saarCevno</strong><br />

e) gamotovebuli kenWisyrebi;<br />

v) araTanmimdevruloba konkretul sakiTxebze kenWisyrisas, moqmedebebis ybedobiT<br />

Secvla.<br />

2. SeiswavleT kanonproeqtebi, romelTa gatanas is cdilobs. xom ar aris es<br />

kanonproeqtebi trivialuri? Seesabameba Tu ara kanonproeqtebSi warmodgenili<br />

prioritetebi amomrCevelTa prioritetebs?<br />

3. SeagroveT <strong>da</strong> SeamowmeT winandeli wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis monacemebi. Seasrula<br />

Tu ara oponentma im wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis dros mocemuli <strong>da</strong>pirebebi? gaakeTa Tu ara<br />

raime im problemebis ga<strong>da</strong>saWrelad, romelTa ga<strong>da</strong>wyvetas Sepir<strong>da</strong> amomrCevlebs?<br />

4. SeamowmeT, rogor eswreba oponenti komisiaTa sxdomebs, rogor axorcielebs<br />

xelmZRvanel funqciebs, rogor iqceva sakvanZo problemebze kenWisyrisas? gamoiCina Tu<br />

ara man umoqmedoba, romelime mniSvnelovani <strong>da</strong> amaRelvebeli Temis mimarT? gaswia Tu ara<br />

man gansakuTrebuli <strong>da</strong>xmareba gansakuTrebiT mniSvnelovani sakiTxebis ga<strong>da</strong>WraSi?<br />

5. SeiswavleT monacemebi oponentis wina <strong>saarCevno</strong> kampaniis <strong>da</strong>finansebis Sesaxeb.<br />

6. gaarkvieT dumis wevrTa reitingi <strong>da</strong>interesebul jgufebTa an (organizaciebTan)<br />

TvalSi, gansakuTrebiT iseT mgZnobiare problemebis mimarT, rogorc garemos <strong>da</strong>cvis<br />

problema.<br />

7. SeadgineT honorarebis sia, romlebic oponentma miiRo sityviT an sajaro<br />

gamosv;ebisaTvis.<br />

15


SeamowmeT Semdegi monacemebi Tqven oponentebze, miuxe<strong>da</strong>vad imisa, ukaviaT maT<br />

oficialuri arCeviTi posti Tu pirvelad iyrian kenWs:<br />

1. swrafad SeamowmeT misi ZiriTadi avtobiografiuli monacemebi. namdvilad<br />

xelmZRvanelob<strong>da</strong> Tu ara is adgilobriv sazogadoebas `xsovna~? Nnamdvilad aris Tu ara<br />

is moskovis saxelmwifo universitetis kurs<strong>da</strong>mTavrebuli?<br />

2. SeamowmeT yvela sajaro gancxadeba. gaxseniT <strong>da</strong> awarmoeT yvela kandi<strong>da</strong>tze<br />

misi gamosvlebisa <strong>da</strong> gamosvlebis amonawerTa kartoTeka. Tvalyuri adevneT<br />

winaaRmdegobebsa <strong>da</strong> uzustobebs.<br />

3. SeiswavleT oponentis sacxovrebeli adgilebi, misi mTeli sicocxlis manZilze.<br />

Tu kandi<strong>da</strong>ti, miTumetes iseTi, romelsac oficialuri arCeviTi posti ukavia, Tavisi<br />

sacxovrebeli adgiliT ar aris <strong>da</strong>kavSirebuli Tavis <strong>saarCevno</strong> olqTan, metad Znelia<br />

gaeqce aseT mZime iarliys.<br />

4. gulmodgoned SeafaseT mimdinare finansuri saqmianobis amsaxveli dokumentebi.<br />

moiZieT mis Tanamdebobriv valdebulebebTan, interesTa konfliqtebis wamoWris SesaZlo<br />

an potenciuri magaliTebi. gar<strong>da</strong> amisa, yuradReba miaqcieT imas, xom ar gaaCnia kandi<strong>da</strong>ts<br />

Senatanebi <strong>da</strong> sxva sakuTreba olqis farglebs gareT.<br />

5. SeafaseT <strong>da</strong>naxarjTa monacemebi axlandel an winandel wina<strong>saarCevno</strong> kampaniaze.<br />

6. gulmodgined gamoikvlieT Senatanebis kartoTeka. vin afinansebs Tqven oponents?<br />

SeafaseT Tqveni oponentis wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis warmatebaSi sponsorebis <strong>da</strong>interesebis<br />

TaviseburebaTa mizezebi.<br />

7. Tu Tqveni oponenti profesionalia (eqimi, xuro, iuristi <strong>da</strong> a.S.) <strong>da</strong> aqvs<br />

saxelmwifo licenzia, SeamowmeT misi uflebamosilebaTa kanoniereba. aq Sedis ganaTlebisa<br />

<strong>da</strong> kvalifikaciis donis Semowmeba, romlebic miTiTebul un<strong>da</strong> iyos licenziis miRebisas.<br />

8. Tu Tqveni oponenti flobs kompanias, muSaobs iq <strong>da</strong> aris direqtorTa sabWos<br />

wevri an kompaniis aqciaTa ZiriTadi mflobeli, moipoveT maqsimaluri informacia Tavad<br />

firmis, misi klientebis, saqmiani praqtikisa <strong>da</strong> maTi sakanonmdeblo interesebis Sesaxeb.<br />

SeagroveT kompaniis wliuri an kvartaluri angariSebi, literatura saqmianobis<br />

Sesabamisi <strong>da</strong>rgis Sesaxeb.<br />

opoziciis Sesaswavlad saWiroa amoiwios wina karebSi miTiTebuli mravali<br />

wyaro. mxedvelobaSi un<strong>da</strong> viqonioT, rom presis gankargulebaSi bevri masala iqneba Tqvens<br />

raionze, romelic wina<strong>saarCevno</strong> kampanias exeba, xolo perioduli gamocemebi samrewvelo<br />

saqmianobis Sesaxeb SeiZleba naxoT biblioTekebSi an miiRoT specialuri kvleviTi<br />

jgufebis meSveobiT, romlebic am sakiTxebze muSaoben.<br />

<strong>da</strong> bolos, kidev ra un<strong>da</strong> iTqvas opoziciis Seswavlis Taobaze. presa imitom<br />

uTmobs Zalian did yuradRebas negatiur reklamas, rom amas kargi Sedegi aqvs. magram, nu<br />

ifiqrebT, rom opoziciis Seswavla negatiuri reklamis tolmniSvnelovania. araferi<br />

negatiuri ar aris Tqveni oponentis saqmianobis zust asaxvaSi. maTi ganiaraRebis imaze<br />

ukeTesi gza ar arsebobs, rom ufro meti icodeT maTi saqmianobis Sesaxeb, vidre TviTon<br />

ician.<br />

16


meore mizezi imisa ratom aris aucilebeli opoziciis Seswavla, Zalian martivia:<br />

opozicia zustad aseve moiqceva Tqven mimarT!<br />

Tqveni kandi<strong>da</strong>tis susti adgilebis gansazRvra<br />

AiZuleTYkandi<strong>da</strong>ts rom mu<strong>da</strong>m axsovdes sakuTari sisusteebi – ai pirveli<br />

mniSvnelovani nabiji wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis SemuSavebasa <strong>da</strong> <strong>Catareba</strong>Si.<br />

gamokvlevebi Tqveni kandi<strong>da</strong>tebis susti mxareebis gamosavlenad un<strong>da</strong> Catardes<br />

kandi<strong>da</strong>tebTan SeTanxmebiT <strong>da</strong> individualurad. radgan informacias SeiZleba hqondes<br />

uaRresad kerZo xasiaTi, gamokvlevebi un<strong>da</strong> Catardes mkacrad konfidencialurad.<br />

potenciuri problemebi saWiroa amoiwios <strong>da</strong> ganixilos winasaarCveno kampaniis<br />

<strong>da</strong>sawyisSive, iseTnairad, rom kani<strong>da</strong>dtma kenWisyris Sesaxeb ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebisTanave<br />

ganixilos Tavisi saqmianobis yvela mxare oponentis TvalsazrisiT. saWiroa kandi<strong>da</strong>tma<br />

Seavsos anketa `Zlieri <strong>da</strong> susti mxareebi~, romelic moyvanilia am karis boloSi.<br />

pasuxebi un<strong>da</strong> gairCes kandi<strong>da</strong>tTan erTad. amis Sedegad, kandi<strong>da</strong>tis mtkice rwmena Tavis<br />

SesaZleblobebSi mniSvnelovnad gaizrdeba.<br />

kargad moemzadoT brZolisaTvis – niSnavs sanaxevrod moigoT is.<br />

gamoricxuli ar aris, rom gamokvlevis Sedegebma wamoayenon sakiTxi sxva<br />

kandi<strong>da</strong>tis SerCevis Sesaxeb.<br />

amgvari gamokvlevis Catarebis erT-erTi saukeTeso xerxia – SeagrovoT magi<strong>da</strong>sTan<br />

kandi<strong>da</strong>tis uaxloes megobarTa jgufi <strong>da</strong> misceT maT saSualeba mogiyvnen yvelaferi, rac<br />

mis Sesaxeb ician. yovelTvis gakvirvebas iwvevs, ra bevri ician maT. amave dros, araviTar<br />

SemTxvevaSi ar un<strong>da</strong> moiwvioT Sexvedraze TviTon kandi<strong>da</strong>ti.<br />

Tqveni kandi<strong>da</strong>tis Zlieri <strong>da</strong> susti mxareebi<br />

ganixileT Tqveni kandi<strong>da</strong>tis biografiuli monacemebi, misi muSaobis gamocdileba,<br />

sazogadoebrivi <strong>da</strong> politikuri saqmianobis gamocdileba, cxovrebis stili, mrwamsi,<br />

Cvevebi, rogor axasiaTeben mas, mis ojaxs, ra uyvars <strong>da</strong> ra ar uyvars mas, <strong>da</strong> SeafaseT<br />

misi yvela <strong>da</strong>debiTi <strong>da</strong> uaryofiTi maCvenebeli. Zlieri mxareebi miuTiTeT marcxena mxares,<br />

susti mxareebi – marjvena mxares.<br />

Tqveni kandi<strong>da</strong>tis Zlieri <strong>da</strong> susti mxareebi<br />

Zlieri mxareebi<br />

________________________<br />

________________________<br />

________________________<br />

susti mxareebi<br />

______________________<br />

______________________<br />

______________________<br />

17


vin aZlevs xmas Tqven kandi<strong>da</strong>ts <strong>da</strong> ratom?<br />

im SemTxvevaSi, Tu Tqven moaxerxeT efeqturi kavSiris <strong>da</strong>myareba Tqveni <strong>saarCevno</strong><br />

olqis amomrcevelTan, maSin vin uyris kenWs Tqven kandi<strong>da</strong>ts <strong>da</strong> ratom? vin uyris kenWs<br />

Tqven oponentebs? vin micems xmas Tqven winaaRmdeg?<br />

jgufebi, romlebic xmas mogcemen Tqven<br />

_______________________________<br />

_______________________________<br />

_______________________________<br />

jgufebi,<br />

winaaRmdeg<br />

romlebic xmas miscemen Tqven<br />

_______________________________<br />

_______________________________<br />

_______________________________<br />

jgufebi, romlebmac SeiZleba xma miscen Tqven<br />

oponents<br />

________________________________<br />

________________________________<br />

________________________________<br />

jgufebi, romlebmac SeiZleba xma miscen<br />

Tgveni oponentis winaaRmdeg<br />

________________________________<br />

________________________________<br />

________________________________<br />

5. sociologiuri gamokiTxvebi<br />

ratom?<br />

___________________________<br />

___________________________<br />

___________________________<br />

ratom?<br />

___________________________<br />

___________________________<br />

___________________________<br />

ratom?<br />

___________________________<br />

_________________________<br />

_________________________<br />

ratom?<br />

_________________________<br />

_________________________<br />

_________________________<br />

profesionaluri politikis arsenalSi arsebuli arc erTi instrumenti ar iZleva<br />

mosaxleobis <strong>da</strong>maxasiaTebeli Taviseburebebisa <strong>da</strong> Sexedulebebis amsaxveli realuri<br />

monacemebis miRebis iseT SesaZleblobas, rogorc sazogadoebrivi azris gamokiTxvaa.<br />

aseTi gamokvlevebi savaldebulo ar aris yoveli kampaniisaTvis, miTumetes, rom<br />

profesiuli gamokvlevebi ZviradRirebulia.<br />

<strong>da</strong> mainc, saWiro saxsrebis arsebobisa <strong>da</strong> sazogadoebis ganwyobilebis Sesaxeb<br />

saimedo monacemebis miRebis aucileblobisas un<strong>da</strong> ganixilos sazogadoebrivi azris<br />

gamokiTxvis Catarebis SesaZlebloba.<br />

18


arsebobs mTeli rigi mizezi, romelic olqSi sazogadoebrivi azris gamokiTxvis<br />

Catarebis mizanSewonilobas amarTlebs:<br />

1. Semowmdes oponentis Zlieri <strong>da</strong> susti mxareebi, raTa miiRoT argumentacia<br />

sakuTar kandi<strong>da</strong>tTa SesarCevad <strong>da</strong> oponentTa safuZvliani Sesawavlis<br />

<strong>da</strong>sawyebad.<br />

2. uzrunvelyofil iqnas amosavali punqti SemuSavebuli programebis realizebaze<br />

mimarTuli, Tqveni Zalisxmevis qmediTianobis gasazomad. sazogadoebrivi azris<br />

sawyisi gamokiTxva SesaZleblobas iZleva Sefasebul iqnas sakuTari<br />

warmatebebi sxva<strong>da</strong>sxva <strong>da</strong>rgSi.<br />

3. moisinjos wina<strong>saarCevno</strong> programebSi <strong>da</strong>saxuli centraluri debulebebi,<br />

amomrCevlebTan <strong>da</strong> masobrivi informaciis saSualebebTan muSaobis programebSi<br />

CarTuli Temebi <strong>da</strong> sakiTxebi, Semowmebul iqnas <strong>saarCevno</strong> fondebis mogrovebis<br />

SemuSavebuli strategia.<br />

sazogadoebrivi azris gamokiTxvis sakvanZo elementebia:<br />

a) amonakrebi<br />

amonakrebi xorcieldeba TviTneburad im jgufs Soris, romelic yvelaze ufro<br />

srulad warmoadgens mosaxleobis (amomrCevelTa) demografiul Wrils.<br />

b) anketebi<br />

anketebis Sevsebam SeiZleba warmatebamde migviyvanos an CaSalos gamokvlevebi. Tu<br />

Tqven ar iciT rogor CamoayaliboT SekiTxvebi mkafiod SemWidrovebuli <strong>da</strong><br />

miukerZoebeli saxiT, nu ecdebiT SeimuSaoT amgvari anketa. anketis <strong>da</strong>wera – es mTeli<br />

mecnierebaa <strong>da</strong> es saqme sjobs <strong>da</strong>uTmoT profesionalebs an SeiZleba isargebloT wina<br />

gamokvlevebis SekiTxvebiT. magram ar un<strong>da</strong> <strong>da</strong>gaviwydeT mimdinare kampaniis konkretuli<br />

pirobebis gaTvaliswineba.<br />

g) gamokiTxvis <strong>Catareba</strong><br />

saTanado kontroli gamokiTxvis <strong>Catareba</strong>ze – gamasavaTebeli samuSaoa, romelic<br />

Zalian did dros moiTxovs. gar<strong>da</strong> amisa, anketebis Sevseba <strong>da</strong> Segroveba un<strong>da</strong> moxdes<br />

drois mokle SualedSi, Torem informacia <strong>da</strong>kargavs Tavis faseulobas. SeiZleba<br />

Catardes zepiri gamokiTxvebi bazrebze, TeatrebSi, parkebSi, yvelgan, sa<strong>da</strong>c xvdebian an<br />

ikribebian a<strong>da</strong>mianebi. mTavari moTxovnaa – im a<strong>da</strong>mianTa momzadebuloba <strong>da</strong> miukerZoebloba,<br />

romlebic gamokiTxvas atareben.<br />

d) analizi<br />

gamokiTxvis <strong>da</strong>srulebis Semdeg miRebul monacemebs gamoyenebisTvis moxerxebuli<br />

saxe un<strong>da</strong> mieces. miRebuli informaciis <strong>da</strong>stis ga<strong>da</strong>muSavebi<strong>da</strong>n im Sedegebamde, romlebic<br />

uCvenebs, Tu ras fiqroben amomrCevlebi ama Tu im problemaze, arc Tu iseTi patara gzaa.<br />

19


SPSS kompiuteruli programa, an sxva misi msgavsi, mTeli informaciis<br />

ga<strong>da</strong>muSavebisa <strong>da</strong> mowesrigebis saSualebas iZleva.<br />

sazogadoebrivi azris gamokiTxva – mZime samuSaoa. amitom, am sferos<br />

specialistebs didi anazRaureba eZlevaT.<br />

gamokvlevebi fokus-jgufis <strong>da</strong>xmarebiT<br />

reprezentatiuli an fokus-jgufi saSualebas iZleva Rrmad iqnas Seswavlili<br />

sazogadoebrivi azri. is warmoadgens erTi an ori aTeuli a<strong>da</strong>mianisagan Semdgar krebuls,<br />

romlebic erTobliobaSi warmoadgenen Tqven <strong>saarCevno</strong> olqs an raions.<br />

am `tipiur~ amomrCevlebs Cveulebriv qiraoben anazRaurebiT erTi saRamosTvis,<br />

sa<strong>da</strong>c isini zepirad gascemen pasuxebs aseTi jgufis xelmZRvanelis SekiTxvebze. maTi<br />

gamonaTqvamebi Caiwereba <strong>da</strong> Seiswavleba amomrCevelTa `WeSmariti~ Sexedulebebis<br />

gamomJRavnebis TvalsazrisiT.<br />

fokusuri jgufebi Cveulebriv yalibdeba profesiuli kvleviTi organizaciebis<br />

mier <strong>da</strong> sakmaod ZviradRirebulia. gamocdilma mkvlevarebma un<strong>da</strong> Seagrovon xalxi <strong>da</strong><br />

gamoarkvion ras fiqroben isini. aseTi krebebis umravlesoba Caiwereba video-firze, xolo<br />

Semdeg xdeba misi gaSifvra <strong>da</strong> gar<strong>da</strong>qmna im saxiT, romelic mosaxerxebelia gamokvlevaTa<br />

Casatareblad.<br />

ai zogierTi mizezi, romelTa gamo araformaluri jgufebis Sekreba SeiZleba<br />

mizanSewonilad CaiTvlos:<br />

1. <strong>da</strong>dgindes Temebi <strong>da</strong> kiTxvebi amomrCevelTa gamokiTxvis Casatareblad.<br />

2. miapyariT yuradReba kandi<strong>da</strong>tis Semowmebisa <strong>da</strong> Seswavlis yvela sakiTxs.<br />

magaliTad, SeiZleba saWiro gaxdes imis gageba, uaryofiTad arian ganwyobili Tu ara<br />

Tqveni raionis amomrCevlebi konkretuli politikuri poziciis an kandi<strong>da</strong>tis pirovnebis<br />

<strong>da</strong>maxasiaTebeli niSan-Tvisebebis mimarT.<br />

3. SeimuSavoT presasTan urTierTobaTa strategia. manam, sanam <strong>da</strong>xarjavT fuls<br />

<strong>saarCevno</strong> platformis romelime punqtis <strong>da</strong>muSavebaze, mizanSewonilia gamoscadoT misi<br />

qmediToba aseTi jgufis krebaze.<br />

jgufuri ganxilvisas (principSi, nebismier krebaze) Zalian mniSvnelovania<br />

SeekiTxo Sens Tavs: ris miRweva msurs? ris miReba min<strong>da</strong> am krebisgan? Tu es<br />

gemaxsovrebaT krebamde, krebaze <strong>da</strong> krebis Semdeg, miRebuli Sedegi Tqven namdvilad<br />

<strong>da</strong>gakmayofilebT.A<br />

qvemoT<br />

Casatareblad:<br />

moyvanilia ramodenime miTiTeba araformalur jgufSi diskusiis<br />

a) ar misceT vinmes saubarSi dominirebis ufleba. gaxsovdeT, rom Tqven gsurT<br />

mravali a<strong>da</strong>mianis azris mosmena. mieciT yvelas gamoTqmis SesaZlebloba.<br />

b) diskusiis Casatareblad jgufSi xalxis miRebisas gamoricxeT masobrivi<br />

informaciis saSualebaTa warmomadgenlebi, mewarmeebi, politikuri partiebis liderebi.<br />

20


kamaTisas isini iSviaTad midian <strong>da</strong>Tmobaze, xolo presis warmomadgenlebs SeuZliaT<br />

Setyobineba gamoaqveynon presaSi krebis Sesaxeb. saukeTeso jgufi is aris, romelic<br />

Sedgeba Tqven mxareSi mcxovrebi mosaxleobis yvela fenis warmomadgenlebisgan.<br />

g) mkacrad gaakontroleT SemoTavazebuli dRis wesrigis <strong>da</strong>cva, marTeT diskusia.<br />

<strong>da</strong>imaxsovreT, rom azrTa Tavisufal gacvlasa <strong>da</strong> qaoss Soris metad mkafio zRvari<br />

gadis. SeecadeT, rom monawileebma ar ga<strong>da</strong>uxvion ganxilvis Temas.<br />

d) nu <strong>da</strong>eyrdnobiT mxolod jgufSi gamoTqmul Tvalsazriss. es informacia un<strong>da</strong><br />

ganixiloT mxolod, rogorc <strong>da</strong>namati Tqven xelT arsebul wyaroebze.<br />

Tqven SegiZliaT moisminoT swored is, rac Tqven gWirdebaT, magram am dros<br />

miRebuli informacia SeiZleba asi procentiT araswori aRmoCndes.<br />

e) aseTi jgufebi metad mniSvnelovania <strong>saarCevno</strong> olqSi masobrivi informaciis<br />

saSualebaTa efeqturobis Sesamowmeblad. Tu mTeli jgufi erTxmad acxadebs negatiuri<br />

<strong>da</strong>mokidebulebis Sesaxeb, Tqveni sareklamo radiorgolis mimarT, es ukve bevris mTqmelia.<br />

6. aucilebeli monacemebi agitaciis Casatareblad<br />

liderebi – Sedgenil un<strong>da</strong> iqnas mocemuli olqisa <strong>da</strong> axlo mdebare raionebis<br />

sazogadoebriv <strong>da</strong> politikur liderTa sia. es sia un<strong>da</strong> Seicavdes sazogadoebrivi,<br />

samoqalaqo, religiuri, politikuri organizaciebis liderebi, agreTve saqmiani wreebis,<br />

ganaTlebis sistemis gamoCenil warmomadgenlebs, adgilobrivi xelisuflebis organoebis<br />

xelmZRvanelebs, adgilobrivi Temebis pativsacem warmomadgenlebs, veteranTa <strong>da</strong> eTnikur<br />

jgufTa xelmZRvanelebs. aucileblad moniSneT is liderebi, romlebic icnoben kandi<strong>da</strong>ts<br />

<strong>da</strong> mxars uWeren mas.<br />

organizaciebi - saWiroa Sedges olqSi <strong>da</strong> mis farglebs gareT arsebuli<br />

gavleniani organizaciebis, klubebisa <strong>da</strong> specialur interesTa mqone jgufebis sia.<br />

aucileblad miuTiTeT yoveli organizaciis aqtiurobis done <strong>da</strong> wevrTa raodenoba.<br />

gamoarkvieT miscemen Tu ara isini uflebas kandi<strong>da</strong>tebs sityviT gamovidnen TavianTi<br />

jgufebis winaSe. agreTve, miuTiTeT maTi RonisZiebebis Catarebis adgili <strong>da</strong> TariRi.<br />

kontaqtebi – saWiroa Sedges im pirTa sia olqis teritoriaze <strong>da</strong> mis farglebs<br />

gareT, romlebsac SeiZleba mimarToT TxovniT <strong>da</strong>xmareba gauwion kandi<strong>da</strong>ts <strong>da</strong>/an<br />

<strong>saarCevno</strong> kampanias.<br />

specialuri RonisZiebebi – SeadgineTGoqlisTvis mniSvnelovani specialuri<br />

RonisZiebebis CamonaTvali. maT miekuTvneba bazrobebi, eTnikuri jgufebis dResaswaulebi,<br />

RonisZiebebi, romlebic tardeba mocemul mxareSi erovnuli dResaswaulebis dReebSi,<br />

sanivTe bazrebis muSaobis dReebSi <strong>da</strong> sxva samoqalaqo programebis Catarebis dReebSi<br />

iseTebis, rogoricaa sisxlis Segrovebis kampaniebi, fermeruli organizaciebis auqcionebi<br />

<strong>da</strong> piknikebi. yuradReba miaqcieT im RonisZiebebs, romlebzec Cveulebriv ikribeba<br />

adgilobrivi mosaxleobis didi raodenoba.<br />

yvelaze ufro xSiri TavSeyris adgilebi – SeadgineT yvelaze ufro xSiri<br />

sazogadoebrivi TavSeyris adgilebis nusxa, iseTebis, rogoricaa savaWro centrebi,<br />

21


azrebi, metros <strong>da</strong> avtobusebis gaCerebebi, xalxmravali gzajvaredinebi <strong>da</strong> a.S. aRniSneT<br />

dro <strong>da</strong> dRe, roca am adgilebSi ikribeba mosaxleobis yvelaze didi raodenoba.<br />

7. gamokvlevis Casatareblad saWiro kiTxvebis sakontrolo sia<br />

1. vin arian Tqven raionSi oficialurad arCeuli xeilsuflebis warmomadgenlebi?<br />

vin arian merebi?<br />

2. rogoria politikuri Zalebis ganawileba saqalaqo <strong>da</strong> raionul komitetebSi?<br />

3. arsebobs Tu ara politikuri fraqciebi? gaerTianebebi? seriozuli<br />

ukmayofilobani?<br />

pirovnebebi?<br />

4. vin aris `simSvdis aRmSfoTveli~ Tqven <strong>saarCevno</strong> olqSi?<br />

5. Tqveni raionis mosaxleobis ra procenti muSaobs saxelmwifo <strong>da</strong>wesebulebebSi?<br />

6. ramdeni a<strong>da</strong>miania <strong>da</strong>saqmebuli Tqveni raionis farglebs gareT?<br />

7. rogoria Tqveni raionis istoria? arian Tu ara Tqven raionSi cnobili<br />

8. ramdeni a<strong>da</strong>miania profkavSiris wevri? vin arian profkavSiruli organizaciebis<br />

xelmZRvanelebi?<br />

9. ra procents Seadgenen Tqveni raionis xanSi Sesuli macxovreblebi?<br />

10. ramdenad Zlierni arian veteranTa organizaciebi Tqven raionSi?<br />

11. rogoria eTnikuri jgufebis Sefardeba raionSi?<br />

12. riT aris <strong>da</strong>saqmebuli mosaxleobis ZiriTadi nawili?<br />

13. rogoria saSualo Semosavali?<br />

14. <strong>da</strong>asaxeleT Tqven raionSi aTi yvelaze SeZlebuli ojaxi.<br />

15. adgilobriv macxovrebelTa Soris vin sargeblobs yvelaze didi avtoritetiT?<br />

16. Tqveni raionis macxovrebelTa Soris vis axasiaTebs tendencia gamovides<br />

yvelas saxeliT? vin aris parikmaxeri, romelic yvelas icnobs? ra adgilas an romel<br />

klubSi SeiZleba yvelaze meti Woris mosmena politikur Temebze?<br />

17. rogoria moTxovnileba masobrivi informaciis adgilobriv saSualebebze?<br />

televizia? radio? gazeTebi?<br />

18. vin aris informaciis adgilobrivi saSualebebis mflobeli? vin awvdis<br />

informacias?<br />

19. vin usmens radiosadgurebs - romels? rodis?<br />

20. vin wers mowinave statiebs gazeTebSi? vin wyvets sakiTxebs gazeTebis<br />

finansuri mxar<strong>da</strong>Weris Sesaxeb?<br />

21. vin aris samuSaos ZiriTadi mimcemi olqSi? vin flobs am sawarmos?<br />

22. hyavT Tu ara ZiriTad partiebs Tavisi adgilobrivi warmomadgenlebi?<br />

22


23. vin xelmZRvanelobs adgilobriv sazogadoebriv organizaciebs?<br />

24. ras warmoadgenen adgilobrivi sazogadoebrivi organizaciebi? sponsoroben Tu<br />

ara isini kandi<strong>da</strong>tebs?<br />

25. rogoria umuSevrobis done?<br />

26. <strong>da</strong>asaxeleT aTi saukeTeso <strong>saarCevno</strong> ubani Tqveni kampaniisTvis?<br />

27. <strong>da</strong>asaxeleT aTi yvelaze uaresi <strong>saarCevno</strong> ubani Tqveni kampaniisTvis?<br />

28. <strong>da</strong>naSaulis yvelaze gavrcelebuli saxeoba Tqven raionSi? rogoria<br />

<strong>da</strong>naSaulTa gaxsnis done?<br />

29. sad aris gzebisa <strong>da</strong> gzajvaredinebis yvelaze saSiSi ubnebi?<br />

30. aris Tu ara olqSi raime saswavlo <strong>da</strong>wesebuleba? ra iciT maT Sesaxeb?<br />

31. <strong>da</strong>asaxeleT yvelaze msxvili federaluri proeqti? saolqo proeqti?<br />

adgilobrivi proeqti?<br />

32. aris Tu ara samxedro obieqtebi? ramdeni a<strong>da</strong>miania <strong>da</strong>saqmebuli am obieqtebze?<br />

33. sad mdebareobs olqSi Rrmad moxucebulTa centrebi? ra saxis programebia<br />

SemuSavebuli maTTvis?<br />

34. sad ikribeba xalxi saRamos rva saaTis Semdeg?<br />

35. sad moewyoba Tqveni raionis bazroba? raime aRlumi? festivali?<br />

36. rogori warmatebebi aqvs adgilobriv sportul gundebs? mosalodnelia Tu<br />

ara raime msxvili TamaSebi?<br />

37. sad mdebareobs ZiriTadi komunaluri nagebobebi, sawarmoebi?<br />

38. aris Tu ara Tqven raionSi cixeebi? rogoria patimarTa Semadgenloba?<br />

ga<strong>da</strong>vsebulia Tu ara cixe? iyo Tu ara ukanaskneli ori wlis ganmavlobaSi seriozuli<br />

incidentebi?<br />

39. rogoria adgilobrivi ga<strong>da</strong>saxadebis done? rogoria isini olqis <strong>da</strong>narCen<br />

nawilTan <strong>da</strong> saxelmwifosTan Se<strong>da</strong>rebiT?<br />

40. ra Rirs saSualod axali saxli?<br />

41. dominirebs Tu ara Tqven raionSi mrewvelobis romelime erT-erTi <strong>da</strong>rgi Tu<br />

mrewveloba mravalferovania? stabiluria Tu cikluria ekonomikuri saqmianoba?<br />

42. imoqme<strong>da</strong> Tu ara olqze raime sakanonmdeblo aqtma (federalurma an<br />

regionalurma)?<br />

23


kariII. arCeviT Tanamdebobebze kandi<strong>da</strong>tebis gamovlena, SerCeva <strong>da</strong><br />

<strong>momzadeba</strong><br />

1. ZiriTadi moTxovnebi kandi<strong>da</strong>tisadmi<br />

kandi<strong>da</strong>ti kampaniis centraluri figuraa. amitom kampaniis ZiriTadi ideis<br />

mimzidveloba Tavad kandi<strong>da</strong>tis mimzidvelobis pir<strong>da</strong>pir proporciulia.<br />

Tumca yovel wina<strong>saarCevno</strong> kampanias Tavisi Taviseburebani axasiaTebs, mainc<br />

arsebobs rigi universaluri principi, romelic gamoiyeneba nebismieri kandi<strong>da</strong>tis<br />

Sesafaseblad.<br />

saqmisadmi erTguleba - kandi<strong>da</strong>ti konkretuli ideis, saqmisa <strong>da</strong> politikuri<br />

organizaciis mtkice momxre un<strong>da</strong> iyos. is mzad un<strong>da</strong> iyos imisaTvis, rom mTeli<br />

Zalisxmeva gamoiyenos, raTa arCevnebSi gamarjvebas miaRwios, <strong>da</strong> Tu saWiro gaxdeba Tavisi<br />

piradi dro Seswiros amas. kandi<strong>da</strong>ts un<strong>da</strong> axasiaTebdes Seupovari mebrZolis Tvisebebi,<br />

romelsac unari Seswevs sazogadoebriobis <strong>da</strong>Jinebul <strong>da</strong> kritikul yuradRebas gauZlos,<br />

romelic gar<strong>da</strong>uvalad Tan sdevs sazogadoebriv moRvaweebs.<br />

xelmZRvanelobis unari – kandi<strong>da</strong>ts un<strong>da</strong> Seswevdes xelmZRvanelobis unari <strong>da</strong><br />

SeeZlos a<strong>da</strong>mianTa didi raodenobis saqmianobis marTva erTi saerTo miznis misaRwevad.<br />

xelmZRvanelobis unari es ubralo Tviseba ki ar aris, romelic aucilebelia arCeviTi<br />

Tanamdebobis pirisaTvis, aramed es wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Casatareblad Zlieri <strong>da</strong><br />

moqnili organizaciis Seqmnis umniSvnelovanesi winapirobaa. kandi<strong>da</strong>tma monawileoba un<strong>da</strong><br />

miiRos winaasarCevno kampaniis xelmZRvanelobaSi <strong>da</strong> uflebamosilebaTa ganawilebaSi.<br />

piradi Rirsebebi – pirad RirsebebSi igulisxmeba is zneobrivi Tvisebebi,<br />

romlebic ayalibeben pirovnebis moralur saxes. kandi<strong>da</strong>ti warmoadgens wina<strong>saarCevno</strong><br />

kampaniis pirs, mis ZiriTad warmomadgenels saxogadoebriobasTan kavSirisaTvis <strong>da</strong> mTavar<br />

rols TamaSobs kampaniis Casatareblad saWiro finansuri saxsrebis SegrovebaSi. amitom<br />

man momavali amomrCevlebis mxri<strong>da</strong>n pativiscemisa <strong>da</strong> ndobis mopoveba un<strong>da</strong> SeZlos.<br />

kandi<strong>da</strong>tTa SerCevisa <strong>da</strong> wardginebis warmatebuli muSaobis yvelaze mniSvnelovani<br />

elementebi Seicavs Semdeg sakmaod martiv qmedebebs:<br />

1. <strong>da</strong>arwmuneT mocemuli <strong>saarCevno</strong> ubnis politikuri sazogadoebrioba arCeviTi<br />

Tanamdebobis mopovebis SesaZleblobaSi <strong>da</strong> SeipireT^is, rom mxars <strong>da</strong>giWerT, raTa<br />

<strong>da</strong>arwmunoT Rirseuli kandi<strong>da</strong>ti monawileoba miiRos kenWisyraSi.<br />

2. gamoiyeneT partiisa <strong>da</strong> sazogadoebriobis resursebi potenciuri kandi<strong>da</strong>tebis<br />

gamosavlenad.<br />

3. CaatareT gamokvlevebi mocemuli arCevnebisTvis idealuri kandi<strong>da</strong>tis<br />

Tvisebebisa <strong>da</strong> <strong>da</strong>xasiaTebis mqone kandi<strong>da</strong>tis gamosavlenad.<br />

4. <strong>da</strong>umtkiceT potencur kandi<strong>da</strong>tebs arCeviTi Tanamdebobis mopovebis realoba, an<br />

arCevnebSi monawileobis aucilebloba im SemTxvevaSic ki, rodesac ar arsebobs<br />

gamarjvebis sruli garantia.<br />

24


5. <strong>da</strong>arwmuneT potenciuri kandi<strong>da</strong>ti, rom Segrovebuli materialuri saxsrebi<br />

sruliad sakmarisi iqneba arCevnebSi gamarjvebisaTvis.<br />

6. <strong>da</strong>umtkiceT kandi<strong>da</strong>ts, rom arCeviTi Tanamdebobis <strong>da</strong>kaveba aunazRaurebs mas<br />

<strong>da</strong>nakargebs, romlebsac is gaswevs piradi cxovrebis, ojaxisa <strong>da</strong> karieris TvalsazrisiT.<br />

7. partiam un<strong>da</strong> mices kandi<strong>da</strong>ts mxolod iseTi <strong>da</strong>pirebebi, romelTa<br />

ganxorcieleba mas SeuZlia.<br />

<strong>saarCevno</strong> olqis TaviseburebaTa analizi<br />

upirveles yovlisa kandi<strong>da</strong>tTa SerCevisas un<strong>da</strong> gaverkvioT mocemuli <strong>saarCevno</strong><br />

olqis TaviseburebebSi. rogorc minimumi, es Seicavs eleqtoratis analizs, olqSi<br />

demografiuli situaciis TaviseburebaTa <strong>da</strong> masSi mcxovreb xalxTa cxovrebis donis<br />

Seswavlas.<br />

risTvis aris saWiro <strong>saarCevno</strong> olqis TaviseburebaTa analizi?<br />

1. olqSi demografiuli situaciisa <strong>da</strong> mosaxleobis cxovrebis donis codna<br />

<strong>da</strong>gexmarebaT Sesaferisi kandi<strong>da</strong>tebis moZebnaSi.<br />

2. olqis Seswavlisas irkveva adgilobriv sazogadoebriv moRvaweTa gvarebi,<br />

romlebic SeiZleba Rirseuli kandi<strong>da</strong>tebi gaxdnen arCevnebze. SeiZleba aRmoCndes, rom<br />

zogierTi maTgani politikaSi CarTulni ar arian, ar arian deputatebi, magram<br />

adgilobrivi mosaxleobis didi pativiscemiT sargrbloben. xSirad, maT arasdros ar<br />

ufiqriaT monawileoba mieRoT arCeviT Tanamdebobaze kenWis yraSi, magram, Tu aseT<br />

a<strong>da</strong>mianebs SeeTavazebaT TavianTi Zalebis mosinjva, isini zogjer siamovnebiT Tanxmdebian.<br />

3. <strong>saarCevno</strong> olqis Seswavlis Sedegebi saSualebas iZleva ganisazRvros olqis<br />

romeli nawili<strong>da</strong>n un<strong>da</strong> iyos gamosuli `idealuri~ kandi<strong>da</strong>ti.<br />

4. amis gar<strong>da</strong>, Zalian mniSvnelovania <strong>da</strong>arwmunoT potenciuri kandi<strong>da</strong>ti imaSi, rom<br />

mas SeuZlia arCevnebSi gamarjvebis mopoveba. am mizniT, SeZlebis<strong>da</strong>gvarad, magaliTis<br />

saxiT gamoyenemul un<strong>da</strong> iqnas Tqveni partiis kandi<strong>da</strong>tTa warmateba wina arCevnebSi<br />

swored mocemul <strong>saarCevno</strong> olqSi.<br />

politikur metoqeTa Sefaseba<br />

sxva politikuri partiebis kandi<strong>da</strong>tTa Sesaxeb sazogadoebrivi gamokiTxvis<br />

analizi SeiZleba mZlavri saSualeba aRmoCndes Sesaferis kandi<strong>da</strong>tTa moZiebaSi, <strong>da</strong> imis<br />

gansazRvraSi, Tu ra lozungebi <strong>da</strong> Temebia saWiro gamarjvebis misaRwevad.<br />

Tqveni politikuri metoqeebis mokle Seswavla mainc Tu ar CaatareT, Zneli iqneba<br />

pasuxi gaceT Tqveni potenciuri kandi<strong>da</strong>tis ZiriTad kiTxvas imis Sesaxeb, Tu rogor<br />

SeiZleba gamarjvebis mopoveba arCevnebSi. Tqveni politikuri metoqeebis susti mxareebis<br />

gaanalizebisas, SeamowmeT isini e.w. `eqvsi momakvdinebeli codvis~ mimarT.<br />

gaarkvieT, xom ar Caudenia oponents Semdegi qmedebani:<br />

1. kenWi uyara ufro maRal ga<strong>da</strong>saxadebs.<br />

25


2. miaRwia piradi xelfasis momatebas, ga<strong>da</strong>aWarba Tavisi uflebamosilebebs.<br />

3. <strong>da</strong>karga Zalian bevri xma wina arCevnebSi, <strong>da</strong>uSva sxva elementaruli Secdoma..<br />

4. axlad gadmosaxlebulia mocemul olqSi karieris gamo (Cveulebriv es<br />

mosazreba ar gamoiyeneba imaT mimarT, visac ukve ukavia arCeviTi Tanamdeboba).<br />

5. araferi ar imoqme<strong>da</strong> iseTi sakiTxebis ga<strong>da</strong>wyvetisas, romlebic Zalian<br />

mniSvnelovania yvelasTvis.<br />

6. araerTxel Caidina nebismieri qmedeba zemoT CamoTvlilTagan.<br />

Tu Tqveni ZiriTadi metoqe deputatia, gaanalizeT misi bolo ori <strong>saarCevno</strong><br />

kampania, agreTve pirveli arCevnebi, romelTa Sedegad is arCeul iqna arCeviT<br />

Tanamdebobaze. gamoarkvieT, rogor Sepirebebs iZlevo<strong>da</strong> is arCevnebze <strong>da</strong> rogor<br />

Catar<strong>da</strong> <strong>saarCevno</strong> kampaniebi.<br />

idealuri kandi<strong>da</strong>tis <strong>da</strong>maxasiaTebeli niSnebis gansazRvra<br />

termini `idealuri kandi<strong>da</strong>ti~ SeiZleba gamoyenebul iqnas mxolod pirobiTad –<br />

arc erTi kandi<strong>da</strong>ti idealuri ar aris. Tqveni partiis siZliere imaSia, rom mas mravali<br />

kandi<strong>da</strong>ti hyavdes, romlebic cdiloben arCeviTi Tanamdebobis <strong>da</strong>kavebas. `idealuri~<br />

kandi<strong>da</strong>tis <strong>da</strong>maxasiaTebeli niSnebis gasazRvra saSualebas iZleva vicodeT, Tu rogori<br />

Tvisebebi un<strong>da</strong> hqondes kandi<strong>da</strong>ts warmatebis misaRwevad.<br />

`idealuri~ kandi<strong>da</strong>ti TvisebaTa or jgufs un<strong>da</strong> flobdes:<br />

1. garkveuli zogadi unar-Cvevebs, romlebic aucilebelia arCevnebSi monawile<br />

kandi<strong>da</strong>tisaTvis;<br />

2. konkretuli mocemuli olqis pirobebiTa <strong>da</strong> <strong>saarCevno</strong> kampaniis TaviseburebebiT<br />

nakarnaxev niSan-Tvisebebs.<br />

pirveli jgufis niSan-Tvisebebs miekuTvneba kandi<strong>da</strong>tis unari gauZlos fizikur <strong>da</strong><br />

emociur <strong>da</strong>tvirTvebs kampaniis dros, <strong>da</strong>razmos Tavis garSemo erTgul momxreTa jgufi,<br />

<strong>da</strong>arwmunos Tavisi msmenelebi fuladi Semowirulobebis SegrovebaSi, agreTve imaSi, rom<br />

yvela Zala gamoyenos kampaniis interesebisTvis.<br />

sociologiur gamokiTxvaTa Sedegebis Seswavla <strong>da</strong> oponentTa SesaZleblobebis<br />

analizi, saSualebas iZleva zogadi saxiT ganisazRvros niSan-Tvisebebi, romlebic<br />

aucilebelia `idealuri~ kandi<strong>da</strong>tisaTvis mocemul olqSi gasamarjveblad. adgilobrivi<br />

warmoSoba <strong>da</strong> profesiuli gamocdileba <strong>da</strong>exmareba Tqven kandi<strong>da</strong>ts `Cajdes~ olqis<br />

specifikaSi <strong>da</strong> SesaZloa warmoaCinos Tqveni kandi<strong>da</strong>ti ukeTesi kuTxiT oponentebTan<br />

Se<strong>da</strong>rebiT.<br />

magaliTad, Tu Tqven olqSi muSebis Warbi raodenobaa <strong>da</strong> ZiriTad politikur<br />

oponents warmoadgens bankiri an `TeTri sayeloebis~ warmomadgeneli mizanSewonilia<br />

kandi<strong>da</strong>tis SerCeva muSaTa wri<strong>da</strong>n. Tu Tqveni oponenti olqis naklebad <strong>da</strong>saxlebuli<br />

nawili<strong>da</strong>n aris warmoSobiT, ufro xelsayrelia SearCioT kandi<strong>da</strong>ti im raionis<br />

macxovrebelTa Soris, sa<strong>da</strong>c cxovrobs amomrCevelTa ZiriTadi raodenoba.<br />

26


kandi<strong>da</strong>tisaTvis aucilebeli niSan-Tvisebebi<br />

kargi kandi<strong>da</strong>ti un<strong>da</strong> pasuxobdes Semdeg moTxovnebs:<br />

1. Zlieri xasiaTi. kandi<strong>da</strong>tma un<strong>da</strong> SeZlos wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis emociuri <strong>da</strong><br />

fizikuri <strong>da</strong>tvirTvis atana. kandi<strong>da</strong>tma un<strong>da</strong> uCvenos, rom misTvis kargad aris gasagebi<br />

amomrCevelTa gasaWiri <strong>da</strong> sjera, rom sxvebze ukeTesad SeZlebs maTi interesebis <strong>da</strong>cvas.<br />

kandi<strong>da</strong>tma un<strong>da</strong> <strong>da</strong>imsaxuros olqis mosaxleobis farTo fenebis pativiscema.<br />

2. organizatoruli niSan-Tvisebebi. kandi<strong>da</strong>ts un<strong>da</strong> hyavdes erTgul momxreTa<br />

jgufi 6-10 kacis odenobiT (msxvili <strong>saarCevno</strong> kampaniisaTvis – gacilebiT meti),<br />

romlebic ara mxolod <strong>da</strong>exmarebian kampaniis <strong>Catareba</strong>Si, aramed obieqtur rCevebsac<br />

miawvdian kandi<strong>da</strong>ts. kandi<strong>da</strong>ts un<strong>da</strong> SeeZlos xalxis <strong>da</strong>razmva nebayoflobiT <strong>da</strong> uangaro<br />

monawileobaze mis wina<strong>saarCevno</strong> kampaniaSi.<br />

3. <strong>da</strong>finanseba. kandi<strong>da</strong>ts un<strong>da</strong> SeeZlos mimarTva fuladi <strong>da</strong>xmarebisaTvis (an Tavad<br />

un<strong>da</strong> gaaCndes sakmarisi sakuTari saxsrebi), agreTve olqis SeZlebul a<strong>da</strong>mianebTan <strong>da</strong><br />

macxovreblebTan kontaqtebis <strong>da</strong>myareba <strong>da</strong> gaZliereba, romlebic mzad arian Semoitanon<br />

Semowirulobebi.<br />

4. <strong>da</strong>yrdnoba eleqtoratis garkveul nawilze.<br />

kandi<strong>da</strong>ti un<strong>da</strong> sargeblobdes eleqtoratis garkveuli nawilis u<strong>da</strong>vo<br />

mxar<strong>da</strong>WeriT politikuri, geografiuli, finansuri an ideologiuri mizezebis gamo.<br />

3. potenciur kandi<strong>da</strong>tTa siis Sedgena<br />

siis Sedgena xdeba sam etapad:<br />

pirvel rigSi, SeiZleba Tqveni partiis yvela kandi<strong>da</strong>tis siis Sedgena, romelTac<br />

adre ukve ekavaT arCeviTi Tanamdebobebi.<br />

meore rigSi, saWiroa miqceul iqnas yuradReba maTze, vinc adre ukve miiRo<br />

monawileoba arCevnebSi <strong>da</strong> waago. Tu aseT pirovnebas jer kidev gaaCnia politikuri wona<br />

<strong>da</strong> is piradi avtoritetiT sargeblobs olqSi, mas SeiZleba meti Sansi hqondes, vidre<br />

axalbe<strong>da</strong>s. xSirad Zalian Rirseul kandi<strong>da</strong>ts Tavad miuZRvis brali arCevnebze<br />

<strong>da</strong>marcxebaSi imis gamo, rom mTelma partiulma siam ar miiRo amomrCevelTa mxar<strong>da</strong>Wera<br />

kampaniis Casatareblad an sxva moulodneli garemoebani warmoiqmna.<br />

mesame rigSi, saWiroa <strong>da</strong>vakvirdeT adgilobriv sazogadoebriv moRvaweebs,<br />

romlebic olqis cxovrebaSi aqtiur monawiloebas Rebuloben. saqvelmoqmedo<br />

organizaciebis wevrebi, cnobili profesorebi, mwvrTnelebi <strong>da</strong> yofili sportsmenebi, an<br />

ubralod olqSi cnobili pirovnebebi, magaliTad, Jurnalisti an re<strong>da</strong>qtori, SeiZleba<br />

gaxdnen SesaniSnavi kandi<strong>da</strong>tebi.<br />

saWiroa gvaxsovdes, rom kandi<strong>da</strong>tTa SerCeva un<strong>da</strong> warmoebdes aramxolod Tqveni<br />

partiuli organizaciis wevrTa Soris, aramed mis farglebs gareTac. maT ricxvSi<br />

SeiZleba aRmoCndes Tqveni olqis mravali cnobili a<strong>da</strong>miani, romlebic aseve SeiZleba<br />

gaxndnen brwyinvale kandi<strong>da</strong>tebi. a<strong>da</strong>miani, romelic adre ar iyo politikiT aqtiurad<br />

27


<strong>da</strong>saqmebuli, SeiZleba Tqveni olqisaTvis yvelaze saWiro kandi<strong>da</strong>ti aRmoCndes. rac ufro<br />

farToa kandi<strong>da</strong>tTa wre, miT ukeTesia.<br />

adgilobrivi politikuri sazogadoebriobis mxar<strong>da</strong>Wera kandi<strong>da</strong>tTa SerCevis procesSi. im<br />

SemTxvevaSic ki, rodesac gamarjvebis Sansebi moCvenebiTia, mainc arsebobs mizezTa mTeli<br />

rigi, romelTa gamo saWiroa Tqveni kandi<strong>da</strong>tis wardgena.<br />

1. arCevnebSi gamarjvebam SeiZleba moiTxovos mravaljeradi monawileoba <strong>saarCevno</strong><br />

kampaniebSi. zogjer kandi<strong>da</strong>tma monawileoba un<strong>da</strong> miiRos arCevnebSi Tun<strong>da</strong>c imisaTvis, rom<br />

gaimagros Tavisi politikuri avtoriteti organizaciuli <strong>da</strong> finansuri bazis SeqmniT<br />

sakvanZo sakiTxebze oponentTa poziciebisagan gansxvavebuli sakuTari poziciebis<br />

gadmocemis gziT, aimaRlos Tavisi popularoba amomrCevelTa Soris.<br />

2. zogjer sasargebloa kandi<strong>da</strong>tis wardgena imisaTvis, rom man SezRudos Tqveni<br />

politikuri metoqis resursebi, romelsac arCeviTi Tanamdeboba ukavia. konkurenciis<br />

ararsebobis SemTxvevaSi Tqveni metoqe SeZlebs im resursebiT sargeblobas, romlebic man<br />

am Tanamdebobaze yofnisas <strong>da</strong>agrova, raTa mxari <strong>da</strong>uWiros Tavisi partiis sxva<br />

kandi<strong>da</strong>tebs, romlebic monawileoben wina<strong>saarCevno</strong> brZolaSi sxva olqebSi.<br />

3. Tqveni partiuli organizacia un<strong>da</strong> Seecados waradginos Tavisi kandi<strong>da</strong>tebi<br />

yvela arCeviT Tanamdebobaze, romelzec kenWisyra tardeba. am SemTxvevaSi partia miiRebs<br />

amomrCevelTa yvelaze met xmas.<br />

4. arCevnebSi monawileoba metad sasargebloa axalgazr<strong>da</strong> politikur<br />

moRvaweTaTvis. kandi<strong>da</strong>ts gaaCnia farTo SesaZleblobebi partiul wreebTan <strong>da</strong><br />

adgilobriv sazogadoebriobasTan Sesaxvedrad. am kontaqtebis Sedegad myardeba nacnoboba,<br />

saqmiani urTierTobani, Cndeba olqis ganviTarebis programebSi monawileobis SesaZlebloba<br />

<strong>da</strong> a.S.<br />

5. zogjer xdeba, rom amomrCevlebi imed gacruebulni rCebian TavianTi rCeulis<br />

mimarT <strong>da</strong> mzad arian Caagdon is arCevnebSi, an partiul siaSi figurirebs Zalian<br />

popularuli kandi<strong>da</strong>ti, romelsac SeuZlia TavisTan erTad amoqaCos Tqveni partiis yvela<br />

<strong>da</strong>narCeni kandi<strong>da</strong>tic.<br />

4. urTierTobebi partiul organizaciasa <strong>da</strong> partiul kandi<strong>da</strong>tebs Soris<br />

adgilobrivma partiulma organizaciam <strong>saarCevno</strong> kampaniis Catarebis mTel<br />

periodSi un<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>sces Tavisi resursebi TavianTi kandi<strong>da</strong>tebis gankargulebaSi. maT<br />

miekuTvneba, agreTve zemdgomi partiuli organizaciis resursebic. kandi<strong>da</strong>tebi xSirad<br />

axsnian arCevnebSi Tavisi monawileobis Tanxmobas a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> fuladi resursebis<br />

arsebobiT, romlebsac isini SeiZleba <strong>da</strong>eyrdnon. partia valdebulia saWiro a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong><br />

materialuri resursebis mobilizeba moaxdinos kandi<strong>da</strong>tis SerCevis <strong>da</strong> misi wina<strong>saarCevno</strong><br />

kampaniis Catarebis drois mTel periodze.<br />

28


partiis adgilobrivi ganyofilebis mTavar amocanas warmoadgens axali kandi<strong>da</strong>tis<br />

<strong>momzadeba</strong> warmatebuli wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Casatareblad.<br />

Sexvedrebi momaval kandi<strong>da</strong>tebTan<br />

mTavar mizans, kandi<strong>da</strong>tTan pirveli Sexvedrisas, warmoadgens ga<strong>da</strong>wyvetilebis<br />

miReba Semdgomi qmedebebis Sesaxeb.<br />

SeiZleba SemoifargloT SeTanxmebiT imis Sesaxeb, rom kandi<strong>da</strong>ti gaecnoba misTvis<br />

warmodgenil masalebs, SeadginoT Semdgomi Sexvedrebis grafiki an <strong>da</strong>gegmoT Sexvedra<br />

Tqveni partiis deputatebTan. un<strong>da</strong> SeecadoT iseTnairad <strong>da</strong>asrulod Sexvedra, rom<br />

a<strong>da</strong>mianma kategoriuli uari ar gamogicxadoT Tqven wina<strong>da</strong>debaze, rom man kenWi iyaros<br />

arCevnebSi.<br />

pirveli Sexvedris meore mizania – piradi kontaqtis <strong>da</strong>myareba, agreTve imis axsna,<br />

Tu ratom xarT <strong>da</strong>rwmunebuli gamarjvebaSi an ratom aris <strong>da</strong>interesebuli Tqveni partia<br />

swored am a<strong>da</strong>mianis kandi<strong>da</strong>tad wardgenaSi. mniSvnelovania, moisminoT yvela `<strong>da</strong>debiTi~<br />

<strong>da</strong> `uaryofiTi~ momavali kampaniis mimarT potenciuri kandi<strong>da</strong>tis mxri<strong>da</strong>n. Sexvedris<br />

<strong>da</strong>sawyisSi warudgineT mas Tqveni Tavi <strong>da</strong> auxseniT Tqveni vizitis mizani. kandi<strong>da</strong>tisTvis<br />

ufro ioli iqneba saubari Tavis Sesaxeb, Tu Tqven pirveli gaacnobT mas Tqven Tavs.<br />

ganmarteT, Tqveni azriT, ratom SeiZleba iyos <strong>da</strong>interesebuli Tqveni mosaubre<br />

arCevnebSi monawileobiT. Znelia winaswar ganisazRvros, ram SeiZleba aRuZras a<strong>da</strong>mians<br />

arCevnebSi monawileobis survili. zogs izi<strong>da</strong>vs momavalSi ufro sapasuxismgeblo<br />

arCeviTi Tanamdebobis <strong>da</strong>kavebis perspeqtiva, zogs TavianTi partiis <strong>da</strong>xmarebis survili<br />

amoZravebT, zogisTvis ki aucilebelia tribuna, maTi TvalsazrisiT, mniSvnelovan<br />

sakiTxebze <strong>da</strong> problemebze msjelobisaTvis. xolo sxvebi miiswrafvian <strong>da</strong>utovon TavianT<br />

Svilebs ufro keTili <strong>da</strong> usafrTxo momavali.<br />

CamoTvaleT arCevnebSi monawileobis yvela SesaZlo pliusi, <strong>da</strong> naxeT, maTgan<br />

romelia yvelaze ufro qmediTi. Segdgomi Sexvedris dros SeatyobineT <strong>da</strong>matebiTi<br />

informacia am sakiTxze.<br />

rogor ubiZgoT potenciur kandi<strong>da</strong>ts saboloo ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebisken<br />

zogjer Znelia aiZulo a<strong>da</strong>miani ar ifiqros safrTxeze ojaxisa <strong>da</strong> samuSaos<br />

mimarT, romelic <strong>da</strong>kavSirebulia arCevnebze kenWisyraSi monawileobasTan. sinjeT Semdegi<br />

xerxebis gamoyeneba:<br />

1. <strong>da</strong>aewmuneT Tqveni kandi<strong>da</strong>ti arCeviTi Tanamdebobis mniSvnelobasa <strong>da</strong><br />

upiratesobaSi.<br />

2. uCveneT, rogori sasikeTo gavlena SeiZleba moaxdinos arCevnebSi monawileobam<br />

mis karieraze mTlianobaSi.<br />

3. Tu Tqveni mosaubre partiis wevria, auxseniT, Tu ramdenad mniSvnelovania<br />

Tqveni partiuli organizaciisaTvis arCevnebze Rirseuli kandi<strong>da</strong>tis wardgena.<br />

4. xazi gausviT kandi<strong>da</strong>tis unars moipovos gamarjveba arCevnebSi.<br />

5. uCveneT, rom olqis politikuri aqtivi mxars uWers mis kandi<strong>da</strong>turas.<br />

29


CaatareT mini-kampania, raTa kenWisyraSi monawileobis miRebis survili aRuZraT<br />

Tqven kandi<strong>da</strong>ts. masTan mudmivi kontaqtis meSveobiT SeipireT misi megobrebisa <strong>da</strong><br />

nacnobebis mxar<strong>da</strong>Wera. gaarkvieT, maTgan romels mosTxovs rCevas Tqveni kandi<strong>da</strong>ti, <strong>da</strong><br />

CamouyalibeT maT Tqveni pozicia.<br />

adgilobrivma partiulma organizaciam <strong>da</strong>xmareba un<strong>da</strong> gauwios kandi<strong>da</strong>ts sawyis<br />

etapze<br />

CarTva.<br />

imisaTvis, rom maqsimalurad gauadvilos axalbe<strong>da</strong>s profesiul politikaSi<br />

ar un<strong>da</strong> <strong>da</strong>iviwyoT, rom arsebobs ori umniSvnelovanesi faqtori, romlis Sesaxeb<br />

Tqven yvelaze ufro naklebad xarT informorebuli – es aris ojaxi <strong>da</strong> samuSao. amitom,<br />

sasowarkveTilebaSi nu CavardebiT, Tu, miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom Tqven yvelaferi swored<br />

gaakeTeT, mainc <strong>da</strong>kargavT Tqven kandi<strong>da</strong>ts zemoT aRniSnuli ori mizezi<strong>da</strong>n erT-erTis<br />

gamo.<br />

kiTxvebi adgilobrivi sazogadoebrivi liderebis mimarT potenciuri kandi<strong>da</strong>tebis<br />

gamosavlenad.<br />

1. olqis romel macxovrebels aqvs Tavisi sakuTari fuladi saxsrebi <strong>da</strong> romeli<br />

iRwvo<strong>da</strong> yovelTvis arCevnebSi monawileobis misaRebad?<br />

2. Tu samsaxurSi mosvlisas, Tqven SeityobT, rom <strong>da</strong>girekaT olqis sxva<strong>da</strong>sxva<br />

gavlenianma a<strong>da</strong>mianma, pirvel rigSi vis ga<strong>da</strong>urekavdiT?<br />

3. adgilobrivi sazogadoebriobis romeli warmomadgenelia cnobili, sul cota,<br />

yoveli aTi macxovrebli<strong>da</strong>n orisTvis mainc, romelic sazogadoebriv saqmianobaSi<br />

CarTulia, gavleniani ojaxuri klanisadmi mikuTvnebis wyalobiT an raime sxva mizeziT?<br />

4. vin aris gamoCenili mrewveli an mewarme olqSi (msxvili <strong>da</strong>mqiravebeli)?<br />

5. <strong>da</strong>asaxeleT ori-sami a<strong>da</strong>miani, romelic adgilobrivi sazogadoebriobis didi<br />

pativiscemiT sargeblobs.<br />

6. <strong>da</strong>asaxeleT ori-sami qali, romelic yvelaze aqtiur monawiloebas Rebulobs<br />

sazogadoebiv, religiur, saqvelmoqmedo <strong>da</strong> sxva nebayoflobiT saqmianobaSi.<br />

7. vin ageb<strong>da</strong> pasuxs saxsrebis Segrovebaze Tqveni partiis kandi<strong>da</strong>tebis fondSi<br />

wina arCevnebis dros <strong>da</strong> Tavad SeiZleba yofiliyo kargi kandi<strong>da</strong>ti?<br />

8. arian Tu ara arCeviTi Tanamdebobis pirTa aparatSi Tqveni partiis<br />

warmomadgenlebi,<br />

pativiscemiT?<br />

romlebic TavisTavad sargebloben adgilobrivi mosaxleobis<br />

9. arian Tu ara olqis mudmivi macxovreblebi didi politikuri ojaxuri<br />

tradiciebiT, romlebic olqis <strong>da</strong>mfuZnebelTa STamomavlebs warmoadgenen <strong>da</strong> a.S.?<br />

10. arian Tu ara gamoCenili pirovnebebi olqSi (yofili disidentebi, yofili<br />

sportsmenebi, msaxiobebi, mxatvrebi <strong>da</strong> a.S.)?<br />

11. zemoaRniSnul pirTagan, romelic SeiZleba warmoadgendes did safrTxes Tqveni<br />

oponentebisaTvis arCevnebSi?<br />

30


kandi<strong>da</strong>tisTvis <strong>da</strong>xmarebis gaweva partiuli organizaciis mxri<strong>da</strong>n<br />

1. <strong>da</strong>exmareT kandi<strong>da</strong>ts iuridiulad sworad gaaformos Tavisi monawileoba<br />

arCevnebSi. kandi<strong>da</strong>ts <strong>da</strong>sWirdeba <strong>da</strong>xmareba xelmoweriTi kampaniis <strong>Catareba</strong>Si.<br />

2. aRmouCineT iuristis ufaso momsaxureba, romlisTvisac cnobilia <strong>saarCevno</strong><br />

kanonmdebloba <strong>da</strong> SeuZlia kvalificirebuli ganmartebebi misces finansuri angariSgebisa<br />

<strong>da</strong> <strong>saarCevno</strong> kampaniasTan <strong>da</strong>kavSirebul sxva sakiTxebze.<br />

3. <strong>da</strong>xmareba gauwieT kandi<strong>da</strong>ts presisaTvis gancxadebis SedgenaSi arCevnebSi<br />

Tqveni monawileobis <strong>da</strong> arCeviT Tanamdebobaze kandi<strong>da</strong>tis savaraudo saqmianobis Sesaxeb.<br />

mocemuli teqsti safuZvlad <strong>da</strong>edeba pirvel pres-relizsa <strong>da</strong> kandi<strong>da</strong>tis pirvel sajaro<br />

gamosvlas.<br />

4. Tu kandi<strong>da</strong>ti adgilobriv partiul aqtivs ar icnobs, moawyveT misTvis<br />

ramodenime Sexvedra adgilobriv partiul xelmZRvanelobasTan <strong>da</strong>, SesaZleblobisamebr,<br />

Tqvenc <strong>da</strong>eswariT am Sexvedrebs.<br />

5. SeadgineT im pirTa sia, romlebic mzad arian Semowirulobebi Semoitanon<br />

kandi<strong>da</strong>tis <strong>saarCevno</strong> kampaniis fondSi imisaTvis, rom man SeZlos muSaoba saxsrebis<br />

SegrovebisTvis.<br />

riT SeiZleba kidev <strong>da</strong>exmaros Tavis kandi<strong>da</strong>ts partiuli organizacia<br />

1. kandi<strong>da</strong>tebisTvis saswavlo seminarebis CatarebiT<br />

2. TamaSebis CatarebiT, romlis dros xdeba rolebis gaTamaSeba videokameris<br />

gamoyenebiT, sajaro debatebis gamarTvis Cvevebis ganviTarebisTvis.<br />

3. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis strategiis SemuSavebisaTvis aucilebeli gamokvlevebis<br />

CatarebiT.<br />

4. Tqveni kandi<strong>da</strong>tis oponentis politikuri biografiis SeswavliT, 20-40<br />

umniSvnelovanes kanonproeqtze misi kenWisyris Sedegebis specialuri analizis CaTvliT.<br />

(monacemebi SeiZleba warmodgenil iqnas partiis erovnuli Stab-binis an saparlamento<br />

fraqciis mier).<br />

5. monacemebis miwodebiT <strong>saarCevno</strong> olqis demografiuli Semadgenlobis Sesaxeb<br />

(monacemebi mosaxleobis aRweris Sesaxeb <strong>da</strong> a.S.).<br />

6. SeRavaTiani fasebiT an ufasodDsociologiuri gamokiTxvebis/gamokvlevebis<br />

CatarebiT, kampaniis fondSi Senatanis saxiT.<br />

7. kampaniis Catarebis gegmis Sesadgenad, mis <strong>Catareba</strong>ze kontrolisa <strong>da</strong> saWiro<br />

<strong>da</strong>xmarebis gasawevad partiis aparatisa <strong>da</strong> moxaliseebis mowveviT.<br />

8. `saSefo <strong>da</strong>xmarebis~ programis CatarebiT, romlis CarCoebSi partiis mier<br />

wardgenili deputati `meurveobas~ uwevs Tqven kandi<strong>da</strong>ts <strong>da</strong> exmareba mas <strong>saarCevno</strong><br />

kampaniis <strong>Catareba</strong>Si.<br />

9. pir<strong>da</strong>piri finansuri <strong>da</strong> teqnikuri <strong>da</strong>xmarebiT.<br />

10. amomrCevelTa gvarebisa <strong>da</strong> telefonebis siebis SedgeniT, safosto konvertebis<br />

gaformebiT, <strong>da</strong> a.S.<br />

31


11. amomrCevelTa ganwyobis gamokvlevis CatarebiT.<br />

12. amomrCevelTa aqtiurobis zr<strong>da</strong>ze mimarTuli programebis CatarebiT.<br />

13. StatSi momuSave muSakebis gamoyofiT (Tu Tqven aseTi muSakebi kyavT),<br />

arCevnebis win bolo ramodenime kviraSi wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis <strong>Catareba</strong>Si monawileobis<br />

misaRebad.<br />

5. potenciur kandi<strong>da</strong>tebTan gansaxilveli sakiTxebi<br />

saWirboroto problemebi, kandi<strong>da</strong>tis Zlieri <strong>da</strong> susti mxareebi xSirad naTeli<br />

xdeba masTan pirveli SexvedrisTanave. SeecadeT, SesaZleblobisamebr, upasuxoT yvela im<br />

SekiTxvas, romelic Tqven kandi<strong>da</strong>ts aRelvebs.<br />

1. auxseniT kandi<strong>da</strong>ts, ratom TvliT, rom arCevnebi SeiZleba mogebul iqnas, <strong>da</strong><br />

ratom uRirs mas am Sansis gamoyeneba.<br />

2. auxseniT kandi<strong>da</strong>ts, rotom TvliT, rom gamarjvebisaTvis aucilebeli fuladi<br />

saxsrebis Segroveba realuria.<br />

3. uCveneT kandi<strong>da</strong>ts, Tu romeli misi Zlieri mxareebi yvelaze ufro kargi<br />

mxri<strong>da</strong>n ganasxvavebs mas <strong>da</strong>narCeni kandi<strong>da</strong>tebisagan arCevnebze.<br />

4. Tqven sakmaod Rrmad un<strong>da</strong> icodeT mocemul arCeviT TanamdebobasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebuli movaleobebi, raTa uCvenoT Tqven kandi<strong>da</strong>ts, riT SeiZleba is <strong>da</strong>exmaros<br />

amomrCevlebs.<br />

5. ganixileT Tqven kandi<strong>da</strong>tTan erTad momavali wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis SesaZlo<br />

xasiaTi <strong>da</strong> msvleloba.<br />

6. gamoarkvieT, rogor afasebs kandi<strong>da</strong>ti Tqven SesaZleblobebs. misi pirovnebis<br />

romeli Zlieri mxareebi <strong>da</strong>exmarebian mas arCevnebSi gamarjvebis miRwevaSi?<br />

7. maSinac ki, rodesac kandi<strong>da</strong>ts jer ara aqvs miRebuli saboloo ga<strong>da</strong>wyvetileba,<br />

ganixileT masTan erTad motivebi, romlebze <strong>da</strong>yrdnobiTac is ganixilavs arCevnebSi<br />

kenWisyris SesaZleblobas.<br />

8. Tu es sasargrblo iqneba, ganumarteT kandi<strong>da</strong>ts, ramdenad mniSvnelovania<br />

mocemuli kampania Tqveni partiis momavlisaTvis.<br />

9. imsjeleT kandi<strong>da</strong>tTan erTad misi Sefiqrianebis Sesaxeb misi ojaxisa <strong>da</strong><br />

samuSaos mimarT wina<strong>saarCevno</strong> kampaniaSi mis monawileobasTan <strong>da</strong>kavSirebiT.<br />

10. moamzadeT Semdgomi moqmedebebis realuri variantebi kandi<strong>da</strong>tTan muSaobis<br />

gasagrZeleblad.<br />

11. pirveli Sexvedra gankuTvnili ar aris kandi<strong>da</strong>tis warsulis, misi biografiis<br />

sxva<strong>da</strong>sxva mxaris gansaxilvelad. amisaTvis, upirveles yovlisa, un<strong>da</strong> <strong>da</strong>myardes ndobiT<br />

aRsavse kontaqti. mxolod amis Semdeg SeiZleba SeekiTxoT kandi<strong>da</strong>ts, xom ar aris mis<br />

warsulSi raime iseTi momenti, romelic SeZleba gamoyenebul iqnas <strong>saarCevno</strong> kampaniaSi<br />

mis winaaRmdeg. Semdeg, aucilebelia Catardes kandi<strong>da</strong>tis niSan-TvisebaTa gulmodgine<br />

32


analizi, mis biografiaSi erTmaneTis sawinaaRmdego momentebis gamovlenis mizniT,<br />

imisaTvis, rom momzaddes argumentebi oponentTa mosalodneli Tav<strong>da</strong>sxmebis winaaRmdeg.<br />

zedmiwevniT mniSvnelovania, rom partiul xelmZRvanelebs esmodeT, Tu ra didi<br />

mniSvneloba eniWeba kandi<strong>da</strong>tTa SerCevisadmi keTilsindisier <strong>da</strong> mofiqrebul midgomas.<br />

zedmiwevniT mniSvnelovania, rom partiulma xelmZRvanelobam uzrunvelyos Tqveni<br />

partii<strong>da</strong>n Rirseuli kandi<strong>da</strong>tis wardgena nebismier arCeviT Tanamdebobaze. arasodes ar<br />

un<strong>da</strong> <strong>da</strong>uSvaT, rom vinmes <strong>da</strong>udevrobis gamo arCeviTi Tanamdeboba xelSi Cauvardes sxva<br />

partias. Tu siaSi figurirebs Tqveni partiis kandi<strong>da</strong>ti, maSin <strong>saarCevno</strong> kampaniis<br />

Casatareblad meore partias didi Zalebisa <strong>da</strong> resursebis <strong>da</strong>xarjva <strong>da</strong>sWirdeba.<br />

konkurenciis ar arsebobisas, es saxsrebi gamoyenebul iqnebo<strong>da</strong> partiis kandi<strong>da</strong>tis<br />

sasargeblod sxva olqSi <strong>da</strong> gaaZliereb<strong>da</strong> misi gamarjvebis SesaZleblobebs.<br />

<strong>da</strong>uSvebelia ifiqroT, rom Tqven partias ar Seswevs unari gaiyvanos Tavisi<br />

kadi<strong>da</strong>ti romelime arCeviT Tanamdebobaze. es ara mxolod Tqveni partiis interesebis<br />

Ralatia, aramed yvela amomrCevelis, romlebmac <strong>da</strong>iimsaxures ufleba TavianTi arCevani<br />

gaakeTon ramodenime kandi<strong>da</strong>ts Soris saxelmwifo xelisuflebis nebismier organoSi<br />

kenWisyrisas.<br />

6. kandi<strong>da</strong>tis <strong>momzadeba</strong><br />

kenWisyraSi monawileobis miRebaze partiis kandi<strong>da</strong>tis mier Tanxmobis micemis<br />

momenti<strong>da</strong>n misi kandi<strong>da</strong>turis oficialur wardgenamde garkveuli dro gadis, romlis<br />

ganmavlobaSi mas SeuZlia bevri sasargeblo gaakeTos momavali kampaniisTvis. rogorc ki<br />

is wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis morevSi CaTreuli aRmoCndeba, ukve gviani iqneba arsebuli<br />

xarvezebis gamosworeba. moviyvanoT zogierTi ZiriTadi momenti, romelsac yuradReba un<strong>da</strong><br />

mieqces <strong>saarCevno</strong> kampaniis momzadebisas.<br />

piradi cxovreba. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis <strong>da</strong>wyebisTanave, yvela <strong>da</strong>narCeni sakiTxi,<br />

romelic kandi<strong>da</strong>tis yuradRebasa <strong>da</strong> dros moiTxivs, meorexarisxovani xdeba. kandi<strong>da</strong>ti<br />

<strong>da</strong>rwmunebuli un<strong>da</strong> iyos, rom misi ojaxi <strong>da</strong> xelmZRvaneloba iwoneben mis gegmebs <strong>da</strong> mzad<br />

arian mxari <strong>da</strong>uWiron mas.<br />

mosmenisa <strong>da</strong> swavlis unari. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis dros kandi<strong>da</strong>ts bevrjer eqneba<br />

sityviT gamosvlis SesaZlebloba. mosamzadebeli periodi – is droa, rodesac saWiroa<br />

mousminoT sxvebs. xalxTan uSualo saubrisas an sadiskusio klubebSi araformalur<br />

krebebze <strong>da</strong>swrebisas, kandi<strong>da</strong>ti un<strong>da</strong> ecados gaerkves im problemebSi, romlebsac<br />

a<strong>da</strong>mianebi awydebian Tavis yoveldRiur cxovrebaSi. manam, sanam kandi<strong>da</strong>ti xalxs Tavis<br />

mosazrebebs gaacnobdes, umjobesia mousminos, ras fiqroben isini ama Tu im sakiTxze.<br />

kampaniis gegmis SemuSaveba. kandi<strong>da</strong>tma arsebiTad mniSvnelovani monawileoba un<strong>da</strong><br />

miiRos wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis gegmis SemuSavebaSi. maSinac ki, rodesac mTeli Tavisi<br />

sicocxle cxovrobs mocemul raionSi, man un<strong>da</strong> Caataros safuZvliani analitikuri<br />

samuSao imisaTvis, rom gaigos raime axali mis Sesaxeb.<br />

Sexvedrebi avtoritetul xalxTan. saWiroa <strong>da</strong>gegmil iqnas kandi<strong>da</strong>tis Sexvedrebi<br />

adgilobriv avtoritetul xalxTan, raTa gairkves maTi azri sxva<strong>da</strong>sxva sakiTxze. isini<br />

33


usaTuod <strong>da</strong>debiTadDSeafaseben kandi<strong>da</strong>tis Zalisxmevas, romelic vizitiT ewvia maT<br />

imisaTvis, rom maTi azri gaego. drom <strong>da</strong> Zalisxmevam, romelic kandi<strong>da</strong>tma <strong>da</strong>xarja,<br />

adgilobrivi sazogadoebis gamoCenil warmomadgenlebTan keTlganwyobili a<strong>da</strong>mianuri<br />

urTierTobebis <strong>da</strong>samyareblad, SeiZleba momavalSi didi sargebloba moutanon mas,<br />

rodesac wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis dros romelime maTgani oficialurad gamova misi<br />

mxar<strong>da</strong>Weris mizniT.<br />

adgilobrivi sazogadoebrivi organizaciebi. kandi<strong>da</strong>ti adglobrivi sazogadoebrivi<br />

organizacebis wevri un<strong>da</strong> gaxdes, raTa adgilobriv sazogadoebriv cxovrebaSi ufro<br />

aqtiuri monawileoba miiRos <strong>da</strong> sxva<strong>da</strong>sxva a<strong>da</strong>mianebTan ufro mWidro urTierToba<br />

<strong>da</strong>amyaros. amomrCevlebi ufro siamovnebiT<br />

erToblivi sazogadoebrivi saqmianobiT.<br />

miscemen xmas imas, visac isini icnoben<br />

xelmZRvaneli Semadgenlobis SerCeva. kandi<strong>da</strong>ti gulmodgined un<strong>da</strong> miudges im<br />

a<strong>da</strong>mianebis SerCevis sakiTxs, romlebsac unari SeswevT TavianT Tavze aiRon<br />

saorganizacio sakiTxebi, <strong>da</strong> romlebic miscemen mas SesaZleblobas mTlianad gaamaxvilos<br />

yuradReba Tavad <strong>saarCevno</strong> kampaniaze. komitetis xelmZvaneli wevrebi kandi<strong>da</strong>tis<br />

madlierni iqnebian imisaTvis, rom is utovebs maT dros wina<strong>saarCevno</strong> maraTonis<br />

oficialur startamde mosamzadeblad.<br />

adgilobrivi partiuli organizacia. adgilobrivi partiuli organizaciis<br />

kandi<strong>da</strong>tma <strong>da</strong> Tavmjdomarem un<strong>da</strong> ganixilon <strong>da</strong> SeaTanxmon is roli, romelsac iTamaSebs<br />

organizacia momaval wina<strong>saarCevno</strong> kampaniaSi.<br />

kariIII. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis saorganizacio uzrunvelyofa<br />

4. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Catarebis komitetis/Stabis saorganizacio struqtura.<br />

• kandi<strong>da</strong>ti<br />

• wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Catarebis komitetis Tavmjdomare<br />

• wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis menejeri<br />

• xazina<strong>da</strong>ri<br />

• pasuxismgebeli fuladi saxsrebis Segrovebaze<br />

• pasuxismgebeli <strong>da</strong>gegmvaze<br />

• aRmasrulebeli direqtori<br />

• pasuxismgebeli saagitacio masalebsa <strong>da</strong> politikur reklamaze<br />

• pasuxismgebeli plakatebsa <strong>da</strong> stendebze<br />

• pasuxismgebeli sainformacio-analitikur saqmianobaze<br />

• pasuxismgebeli amomrCevlebis wina<strong>saarCevno</strong> Semovlis <strong>Catareba</strong>ze<br />

• pasuxismgebeli<br />

uzrunvelyofaze<br />

amomrCevelTa ganwyobilebis gansazRvraze <strong>da</strong> maTi <strong>da</strong>swrebis<br />

34


• pasuxismgebeli sazogadoebriobasTan kavSirze<br />

• nebayoflobiTi TanaSemweebi<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis menejeri. sxva<strong>da</strong>sxva donis wina<strong>saarCevno</strong> kapaniebi<br />

sxva<strong>da</strong>sxva sakadro uzrunvelyofas moiTxovs. magram, yvela kampaniaSi, gamonaklisis<br />

gareSe, aucilebelia wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis menejeri. kargi menejeri Tavis Tavze iRebs<br />

yvela saorganizacio funqcias, <strong>da</strong> amiT saSualebas aZlevs kandi<strong>da</strong>ts mTlianad iyos<br />

<strong>da</strong>saqmebuli Tavisi ZiriTadi saqmiT – sityviT gamovides, moawyos Sexvedrebi<br />

amomrCevlebTan, misces interviu <strong>da</strong> Seecados mokle vadebSi gaacnos amomrCevelTa<br />

maqsimalur ricxvs kampaniis ZiriTadi idea. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis menejeri kandi<strong>da</strong>tis<br />

sruli ndobiT un<strong>da</strong> sargeblobdes. gar<strong>da</strong> amisa, wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Catarebis<br />

komitetSi SeiZleba iyos sxva Tanamdebobebic.<br />

analitikuri seqtoris xelmZRvaneli. analitikuri seqtoris xelmZRvaneli<br />

pasuxismgebelia kandi<strong>da</strong>tis platformis yvela ZiriTadi debulebis <strong>da</strong>sabuTebul <strong>da</strong><br />

gulmodgine <strong>momzadeba</strong>ze. kandi<strong>da</strong>tis Sexedulebebi naTlad <strong>da</strong> logikurad un<strong>da</strong> iqnas<br />

gadmocemuli <strong>da</strong> saR varaudebs, sando wyaroebsa <strong>da</strong> zust faqtebs eyrdnobodes.<br />

analitikuri seqtoris xelmZRvaneli momzadebuli un<strong>da</strong> iyos imisaTvis, rom acnobos<br />

masobrivi informaciis saSualebebsa <strong>da</strong> sazogadoebriobis farTo wreebs kandi<strong>da</strong>tis<br />

platformis Sesaxeb.<br />

agitacia-propagandis seqtoris xelmZRvaneli. agitacia-propagandis seqtoris<br />

xelmZRvaneli pasuxismgebelia wina<strong>saarCevno</strong> kampaniisaTvis lozungebisa <strong>da</strong> mowodebebis<br />

SemuSavebaze, romlebic sxva<strong>da</strong>sxvanairad gamoxataven kampaniis generalur ideas,<br />

amomrCevelTa sxva<strong>da</strong>sxva jgufis Taviseburebebis gaTvaliswinebiT. agitacia-propagandis<br />

seqtoris xelmZRvanelis movaleobebSi Cveulebriv Sedis gamosvlebis teqstebis <strong>da</strong>wera,<br />

plakatebis Seqmna, broSurebis gamocema <strong>da</strong> sxva propaganduri masalebis gavrceleba.<br />

pres-mdivani. pres-mdivani pasuxismgebelia kandi<strong>da</strong>tis yoveldRiur kontaqtebze<br />

masobrivi informaciis saSualebebis warmomadgenlebTan. gar<strong>da</strong> amisa, is pasuxobs<br />

SekiTxvebze, romlebic moiTxovs vrcel axsna-ganmartebebs <strong>da</strong> romlebzec kandi<strong>da</strong>ti ver<br />

aswrebs pasuxis gacemas pira<strong>da</strong>d.<br />

<strong>da</strong>gegmvis seqtoris xelmZRvaneli. <strong>da</strong>gegmvis seqtoris xelmZRvaneli<br />

pasuxismgebelia kandi<strong>da</strong>tis samuSao grafikis Sedgenasa <strong>da</strong> mTel RonisZiebaTa <strong>da</strong>gegmvaze.<br />

<strong>da</strong>gegmvis seqtoris xelmZRvaneli erTaderTi a<strong>da</strong>miania kandi<strong>da</strong>tis gundSi, romelsac<br />

ufleba aqvs miiRos mowvevebi <strong>da</strong> Tanxmoba gasces sxva<strong>da</strong>sxva RonisZiebebSi monawileobaze<br />

kandi<strong>da</strong>tis saxeliT.<br />

materialur-teqnikuri uzrunvelyofis seqtoris xelmZRvaneli. materialurteqnikuri<br />

uzrunvelyofis seqtoris xelmZRvaneli pasuxismgebelia wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis<br />

materialur-teqnikur uzrunvelyofaze, ga<strong>da</strong>zidvebis organizebis, sastumroSi ganTavsebis,<br />

sazogadoebrivi RonisZiebebis, mitingebisa <strong>da</strong> pres-konferenciis Catarebis CaTvliT.<br />

piradi TanaSemwe. piradi TanaSemwe pasuxismgebelia imaze, rom kandi<strong>da</strong>ti<br />

uzrunvelyofili iyos yvelafriT, rac mas esaWiroeba muSaobisTvis. magaliTad, is<br />

Tvalyurs adevnebs, rom kandi<strong>da</strong>ts ar aerios gamosvlebis teqstebi, miawodebs kandi<strong>da</strong>ts<br />

35


saWiro informacias im pirebis an sazogadoebrivi jgufebis Sesaxeb, romlebsac is un<strong>da</strong><br />

Sexvdes, uzrunvelyofs kandi<strong>da</strong>ts saWiro wamlebiT <strong>da</strong> sufTa perangiTac ki, Tu mas<br />

<strong>da</strong>sWirdeba saswrafod perangis gamocvla.<br />

aqtivistTa koordinatori. aqtivistTa koordinatori pasuxismgebelia im<br />

nebayoflobiTi TanaSemweebis SerCevaze, xelmZRvanelobaze <strong>da</strong> maT moralur<br />

ganwyobilebaze, romlebic mzad arian kandi<strong>da</strong>tis wina<strong>saarCevno</strong> kampaniaSi monawileobas<br />

Seswiron TavianTi dro.<br />

ofis-menejeri. ofis-menejeri pasuxismgebelia wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Stab-binis<br />

muSaobaze. zogierT SemTxvevaSi mas SeuZlia <strong>da</strong>xmarebis gaweva Si<strong>da</strong> urTierTobebis<br />

organizebaSi gundis sxva<strong>da</strong>sxva wevrebs Soris informaciis ga<strong>da</strong>cemis gziT.<br />

finansuri direqtori. finansuri direqtori an wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis<br />

CatarebisaTvis saxsrebis Segrovebis xelmZRvaneli pasuxismgebelia materialuri <strong>da</strong><br />

finansuri saxsrebis mozidvaze, romlebic aucilebelia kampaniis RonisZiebaTa<br />

<strong>da</strong>finansebisTvis.<br />

xazina<strong>da</strong>ri. xazina<strong>da</strong>ri kampaniis mTavar buRalters warmoadgens, is<br />

pasuxismgebelia finansuri saxsrebis Semosvlis, angariSebis ganaRdebis sisworeze <strong>da</strong><br />

Tvalyurs adevnebs biujetis <strong>da</strong>cvas. xazina<strong>da</strong>rma drois nebismier momentSi un<strong>da</strong> icodes<br />

Semosavlisa <strong>da</strong> gasavlis muxlebis balansis mdgomareoba im SemTxvevisaTvis, roca<br />

situaciis moulodneli Secvla moiTxovs finansuri resursebis mimarTulebis Secvlas.<br />

iuriskonsulti. kampaniis iuriskonsultis rolSi Cveulebriv gamodis gamocdili<br />

iuristi an specialisti <strong>saarCevno</strong> kanonmdeblobis <strong>da</strong>rgSi, romelic Tvalyurs adevnebs,<br />

raTa kampaniis yvela RonisZieba <strong>da</strong> misi monawileebis yvela qmedeba ar gascdes kanonis<br />

farglebs. iuriskonsultma SeiZleba oficialuri protesti ganacxados baTili<br />

biuletenebisa an wina<strong>saarCevno</strong> kampaniebSi SemCneuli sxva <strong>da</strong>rRvevebis gamo.<br />

konkretuli wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis masStabebisa <strong>da</strong> moTxovnebi<strong>da</strong>n gamomdinare, is<br />

Tanamdebobebi kampaniis Catarebis komitetSi, romlebic msgavs movaleobebs iTvaliswineben,<br />

xSir SemTxvevebSi an erTiandeba, an SemcirebaSi moxvdebian. magaliTad, ofis-menejerma<br />

SeiZleba erTdroulad Seasrulos aqtivistebTan muSaobaze pasuxismgeblis movaleoba,<br />

xolo analitikuri seqtoris xelmZRvanelma kampaniis msvlelobaSi SeiZleba Tavis Tavze<br />

aiRos agitacia-propagandis seqtoris xelmZRvanelisa <strong>da</strong> pres-mdivnis movaleobebi.<br />

2. nebayoflobiT TanaSemweebTan urTierTobaTa organizeba<br />

arsebobs saerTo erovnuli politikuri organizaciebis rTul centralizebul<br />

struqturebad gar<strong>da</strong>qmnis tendencia, romlebic Zalian xSirad araviTar mniSvnelobas ar<br />

aniWeben adgilobrivi organizaciebis muSaobas <strong>da</strong> aqtivistebis muSaobaSi CarTvas.<br />

warmatebis misaRwevad didi mniSvneloba aqvs adgilobrivi organizaciis unars SearCios,<br />

moizidos <strong>da</strong> waaxalisos saqmisadmi erTguli aqtivist-moxaliseebi, romlebic<br />

monawileobas<br />

RonisZiebaSi,.<br />

Rebuloben adgilobrivi partiuli organizaciis TiTqmis yvela<br />

ratom xdebian a<strong>da</strong>mianebi aqtivistebi?<br />

36


politikur partiebSi Sedis a<strong>da</strong>mianTa sxva<strong>da</strong>sxva jgufi, romlebic erT azrs <strong>da</strong><br />

ideologiur mrwamss iziareben. aqtivistebi nebayoflobiT monawileoben politikuri<br />

partiis muSaobaSi mTeli rigi mizezebis gamo: isini cnoben kandi<strong>da</strong>ts, mxars uWeren<br />

partiis politikur platformas an ufro metis gageba surT politikuri procesis<br />

Sesaxeb. maT yvelas aerTianebs cvlilebebis survili. aqtivistebad politikur brZolaSi<br />

a<strong>da</strong>mianebi SeiZleba gaxdnen bevri mizezis gamo, romlebic Tavisi arsiT pirobiTad<br />

SeiZleba sam kategoriad ganawildes:<br />

1) socialuri urTierToba. zogierT a<strong>da</strong>mians siamovnebs sxva<strong>da</strong>sxva xalxis gacnoba<br />

<strong>da</strong> maTTan urTierToba, aseT SesaZleblobas politikur kampaniaSi monawileba iZleva.<br />

magaliTad, xan<strong>da</strong>zmuli a<strong>da</strong>mianebi, romlebic xSirad martod grZnoben Tavs, aseT<br />

kategorias miekuTvnebian.<br />

2) mizanTa erToba. bevri a<strong>da</strong>miani nebayoflobiT muSaobs imitom, rom iziarebs<br />

politikuri partiis pozicias mTeli rigi problemebis mimarT, magaliTad, iseTis,<br />

rogoricaa imedis <strong>da</strong>myareba sabazro ekonomikaze, skolis sistemis gaumjobeseba an<br />

garemos <strong>da</strong>cva. a<strong>da</strong>mianebs siamovnebT imis SegZneba, rom isini ekuTvnian organizacias,<br />

romelic umniSvnelovanesi sakiTxebis ga<strong>da</strong>sawyvetad ibrZvis: es sakuTari mniSvnelobis<br />

grZnobiT avsebs maT.<br />

3) mizan<strong>da</strong>saxuloba <strong>da</strong> waxaliseba. a<strong>da</strong>mianebi aqtivistebi xdebian <strong>da</strong> nebayoflobiT<br />

muSaoben, rodesac xe<strong>da</strong>ven, rom TavianTi miznis miRweva SeuZliaT, <strong>da</strong> rom maTma<br />

Seupovarma muSaobam partiuli xelmZRvanelobis aRiareba <strong>da</strong> mowoneba <strong>da</strong>imsaxura.<br />

a<strong>da</strong>mianebi agreTve aqtivistebi xdebian karieristuli mosazrebebiT: kandi<strong>da</strong>ti, romelic<br />

<strong>saarCevno</strong> kampaniis msvlelobaSi maTi mxar<strong>da</strong>Weris wyalobiT arCeul iqna Tanamdebobaze,<br />

SeiZleba madlierebis grZnobis gamoxatvis mizniT <strong>da</strong>niSnos isini saxelmwifo samsaxurSi.<br />

aqtivistebis SerCeva <strong>da</strong> maTi muSaobis organizeba<br />

aqtivistebis SerCevisa <strong>da</strong> swavlebisaTvis saWiroa mkafio programis SemuSaveba.<br />

pirveli etapia – aqtivistebTan muSaobaze pasuxismgeblis <strong>da</strong>niSvna, romlis movaleobaSi<br />

Sedis aqtivistebis SerCeva <strong>da</strong> swavleba, maTi saqmianobis xelmZRvaneloba <strong>da</strong> <strong>da</strong>saxuli<br />

proeqtebis Sesrulebis uzrunvelyofa.<br />

warmatebis misaRwevad aqtivistebis samuSaoSi Cabmisas mniSvnelovania gvaxsovdes,<br />

rom aucilebelia mudmivad mivmarToT xalxs <strong>da</strong>xmarebisaTvis. nu ifiqrebT, rom a<strong>da</strong>mianebi,<br />

romlebsac surT nebayoflobiT Seswiron TavianTi dro Tqvens organizacias <strong>da</strong> wvlili<br />

Seitanon mis saqmianobaSi, TviTon gamoiCenen iniciativas. bevr a<strong>da</strong>mians, romlebic<br />

winaaRmdeg ar arian nebayoflobiT sawyisebze imuSaon, saWiroa sTxovoT amis Sesaxeb.<br />

aqtivistebTan muSaobaze pasuxismgebelma Tavisi muSaoba un<strong>da</strong> <strong>da</strong>iwyos yvelaze<br />

ufro cnobil <strong>da</strong> pativsacem a<strong>da</strong>mianebTan, magaliTad, religiuri organizaciebis<br />

moRvaweebTan, universitetis profesorebTan an gazeTebis re<strong>da</strong>qtorebTan. aseTi cnobili<br />

pirovnebebi Tqveni organizaciis prestiJsa <strong>da</strong> avtoritets aamaRleben, <strong>da</strong>gexmarebian<br />

37


mravali aqtivistis mozidvaSi <strong>da</strong>, SesaZlebelia, romelime komitets an komisias Tavad<br />

Caudgnen saTaveSi, an romelime sxva xelmZRvaneli Tanamdeboba <strong>da</strong>ikaon.<br />

mas Semdeg, rac moxdeba aqtivistebis SerCeva, maTTan muSaobaze pasuxismgebelma<br />

un<strong>da</strong> gaarkvios yoveli maTganis SesaZleblobebi, raTa gansazRvros samuSao ubani, sa<strong>da</strong>c<br />

aqtivistebi SeZlebebn yvelaze ufro srulad <strong>da</strong> efeqturad gamoiCinon Tavi partiuli<br />

organizaciis sasargeblod. aqtivistebTan muSaobaze pasuxismgebelma un<strong>da</strong> SeimuSaos<br />

aqtivistebis swavlebis erTiani programa, romelSic usaTuod gaTvaliswinebul <strong>da</strong><br />

axsnili un<strong>da</strong> iqnas partiis saorganizacio struqtura, misi miznebi, agreTve informacia<br />

xelmZRvanelobaze <strong>da</strong> uSualod im amocanebis Sesaxeb, romlebic un<strong>da</strong> ganaxorcielon<br />

aqtivistebma. AgreTve informacia partiis saStato struqturaSi maTi adgilis Sesaxeb.<br />

zogierTi rCeva aqtivistebTan muSaobis organizebis mimarT<br />

1) aqtivistis baraTi. baraTSi Seitaneba aucilebeli informacia: magaliTad,<br />

misamarTi <strong>da</strong> telefonis nomeri, gansakuTrebuli niWi <strong>da</strong> interesebi, rodis SeuZlia<br />

aqtivists samuSaos Sesruleba. aqtivistebis baraTebi ga<strong>da</strong>ecema maTTan muSaobaze<br />

pasuxismgebel<br />

aqtivistebs.<br />

pirs, raTa mas SesaZlebloba hqondes nebismier dros <strong>da</strong>ukavSirdes<br />

2) aqtivistis piradi saqme. aqtivistis baraTi SeiZleba gamoyenebul iqnas rogorc<br />

misi piradi saqme, ris safuZvelzec Tqven miiRebT informacias imis Taobaze, Tu ramdeni<br />

dro <strong>da</strong>xarja yovelma aqtivistma am samuSaos Sesasruleblad. aqtivistis piradi saqme<br />

SeiZleba informaciis ubadlo wyarod iqces Sromismoyvare <strong>da</strong> saimedo momxreebis<br />

muSaobaSi Cabmisas, romlebic SeiZleba <strong>da</strong>xmarebis gasawevad moviwvioT momavali<br />

RonisZiebebis Casatareblad.<br />

3) aqtivistebis samuSao adgili. adgilobrivi partiuli organizaciis Stab-binaSi<br />

gamoyofil un<strong>da</strong> iqnas samuSao adgili aqtivistebisaTvis, sa<strong>da</strong>c maT SeuZliaTSeinaxon<br />

masalebi <strong>da</strong> imuSaon proeqtebze. aseTi organizebis SemTxvevaSi aqtivistebs ar<br />

<strong>da</strong>sWirdebaT Stab-binaSi samuSao adgilis Zebna <strong>da</strong> personalis samuSao<strong>da</strong>n mocdena, <strong>da</strong>,<br />

amgvarad, maT ar SeeqmnebaT imis SegrZneba, rom isini xels uSlian ufro mniSvnelovani<br />

RonisZiebebis ganxorcielebas.<br />

4) aqtivistebTan muSaobaze pasuxismgebeli niSnavs koordinatorebs raionebis<br />

mixedviT, teritoriuli niSniT aqtivistebis muSaobis organizebisaTvis. koordinatorebi<br />

<strong>da</strong>xmarebas uweven aqtivistebs muSaobis organizebaSi <strong>saarCevno</strong> ubnebze, <strong>da</strong> SeiZleba<br />

Seucvlelni aRmoCdnen amomrCevlebTan kontaqtebis <strong>da</strong>myarebis programebis<br />

ganxorcielebaSi.<br />

5) jildoebi <strong>da</strong> waxaliseba. rodesac <strong>da</strong>saxuli amocana warmatebiT Sesruldeba,<br />

metad mniSvnelovania madloba gamoucxadoT aqtivistebs Sesrulebuli samuSaosaTvis.<br />

maSin isini SemdgomSi aucileblad gamoexmianebian Tqven Txovnas <strong>da</strong>xmarebis aRmoCenaze.<br />

madlierebis gamoxatvis formas, romelic <strong>da</strong>gexmarebaT partiuli organizaciis wevrTa<br />

maRali aqtiuroba SeinarCunoT, warmoadgens jildoebi, prizebi an mowvevebi<br />

sazogadoebriv RonisZiebebze.<br />

38


gar<strong>da</strong> amisa, mkveTrad gansazRvruli <strong>da</strong> gonivruli miznebis <strong>da</strong>saxva SesaZleblobas<br />

miscems aqtivistebs igrZnon, rom maT fuWad ar <strong>da</strong>ukargavT dro <strong>da</strong> didi sargebloba<br />

moutanes saerTo saqmes. nu <strong>da</strong>gaviwydebaT, rom aqtivistebs surT <strong>da</strong>xmareba gagiwion, <strong>da</strong><br />

partiuli organizaciis xelmZRvanelobisgan <strong>da</strong>mokidebulia, Tu rogor moxdes maTi<br />

muSaobis stimulireba <strong>da</strong> rogor CaunergoT maT sakuTari mniSvnelobis grZnoba.<br />

me-XX aswleulis bolo aTi wlis cxovrebis tempi sul ufro <strong>da</strong> ufro nakleb<br />

Tavisufal dros utovebs a<strong>da</strong>mianebs. komitetis arseboba droisa <strong>da</strong> fulis ubralo<br />

xarjva iqneba, Tu aravin ar Seecdeba, rom misi muSaoba produqtiuli gaxados.<br />

3. komitetis funqciebi nebayoflobiTi TanaSemweebis mimarT<br />

1. nebayoflobiT TanaSemweebisTvis <strong>da</strong>xmarebis uzrunvelyofa, romlebic komitetis<br />

SenobaSi ar muSaoben, <strong>da</strong> modian iq mxolod krebebze <strong>da</strong>saswrebad an saWiro masalebis<br />

misaRebad.<br />

2. komitetis SenobaSi momuSave nebayoflobiTi TanaSemweebisTvis <strong>da</strong>xmarebis<br />

uzrunvelyofa.<br />

3. mxolod im nebayoflobiTi TanaSemweebis oTaxSi <strong>da</strong>swrebis uzrunvelyofa,<br />

romlebic namdvilad saWiro arian wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis an partiuli organizaciis<br />

warmatebisaTvis.<br />

4. SemoqmedebiTi aRmavlobis garemos Seqmna.<br />

xSirad Zalian bevri komiteti yuradRebas amaxvilebs CamoTvlilTagan mxolod<br />

erT romelime amocanas <strong>da</strong> <strong>da</strong>narCen amocanebs yuradRebas ar aqcevs. aseTi uyuradRebobis<br />

Sedegad bevri a<strong>da</strong>miani usiamovno situaciaSi xvdeba, rodesac isini TavianT <strong>da</strong>xmarebas<br />

sTavazoben wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis <strong>Catareba</strong>Si. ra Tqma un<strong>da</strong>, qveynis saukeTeso komitetebi<br />

(maT Soris Tqvenic) oTxive amocanis Sesrulebas aRweven.<br />

3. mkveTri <strong>da</strong> gonivruli amocanebis <strong>da</strong>saxva.<br />

yvelaze gamarTlebuli xerxia Tqven nebayoflobiT TanaSemweebs TqvenTvis<br />

<strong>da</strong>xmarebis gawevis survili <strong>da</strong>akarginoT – maTTvis uazro samuSaos Sesrulebis<br />

<strong>da</strong>valebaa. imisaTvis, rom Tavi<strong>da</strong>n airidoT msgavsi, <strong>da</strong>icaviT Semdegi rekomen<strong>da</strong>ciebi:<br />

• gaanawileT samuSaos moculoba droisa <strong>da</strong> kviris dReebis mixedviT;<br />

• gansazRvreT samuSao, romelic SeiZleba Seasrulon <strong>da</strong>bali kvalifikaciis<br />

a<strong>da</strong>mianebma;<br />

• <strong>da</strong>toveT <strong>da</strong>wvrilebiTi miTiTebebi imis Sesaxeb, Tu ra <strong>da</strong> rogor un<strong>da</strong><br />

gakeTdes, imisaTvis, rom nebayoflobiT TanaSemweebs SeeZloT muSaobis <strong>da</strong>wyeba<br />

Tqveni aryofnis SemTxvevaSic;<br />

• yoveldRiurad imsjeleT wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis xelmZRvanelTan<br />

nebayoflobiTi TanaSemweebis mozidvis sakiTxebze;<br />

• ganumarteT Tqven nebayoflobiT TanaSemweebs <strong>da</strong>saxuli amocanis mniSvneloba<br />

<strong>da</strong> misi zegavlena wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis mTel msvlelobaze;<br />

39


• <strong>da</strong>adgineT samuSaos Sesrulebis vadebi, imisaTvis, rom a<strong>da</strong>mianebs ar gauCndeT<br />

grZnoba, rom isini vakuumSi muSaoben;<br />

• Cvens nebayoflobiT TanaSemweebs yovelTvis mniSvnelovani <strong>da</strong> saWiro samuSao<br />

eqnebaT.<br />

4. samuSao adgili.<br />

a<strong>da</strong>mianebs esaWiroeba keTilmowyobili <strong>da</strong> moxerxebuli samuSao adgili. waikiTxeT<br />

qvemoT CamoTvlili rekomen<strong>da</strong>ciebi <strong>da</strong> naxeT, maTgan romels gamoiyenebdiT Tqven:<br />

• <strong>da</strong>dgiT oTaxSi didi magi<strong>da</strong>, romelTanac SeiZleba ramodenime a<strong>da</strong>mianma erTad<br />

imuSaos;<br />

• uzrunvelyaviT skamebis saWiro raodenoba;<br />

• moawyveT myudro adgili satelefono molaparakebebisaTvis;<br />

• uzrunvelyaviT samuSao adgilebiTa <strong>da</strong> samuSao xelsawyobebis Sesanaxi<br />

saTavsoebiT is nebayoflobiTi TanaSemweebi, romlebic mudmivad muSaoben<br />

TqvenTan.<br />

E Tqven komitetSi momuSave nebayoflobiTi TanaSemweebi uzrunvelyofilni arian<br />

moxerxebuli samuSao adgilebiT.<br />

5. madlobis gamocxadeba muSaobisaTvis.<br />

umetesi wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Catarebisas misi monawileni ismenen madlierebis<br />

sityvebs, ukeTes SemTxvevaSi, kampaniis <strong>da</strong>mTavrebis Semdeg. qvemoT moyvanil rekomen<strong>da</strong>ciebs<br />

Soris romels gamoiyenebdiT praqtikaSi?<br />

• axali nebayoflobiTi TanaSemwis TqvenTan vizitis Semdeg gaugzavneT mas<br />

fostiT madlierebis werili;<br />

• sTxoveT kandi<strong>da</strong>ts an komitetis Tavmjdomares yoveldRiurad pira<strong>da</strong>d<br />

<strong>da</strong>urekos ramodenime nebayoflobiT TanaSemwes;<br />

• Sejibreba moawyveT kviris saukeTeso nebayoflobiTi TanaSemwis wodebis<br />

mosapoveblad, amasTan gancxadebebis <strong>da</strong>faze gamoakariT gamarjvebulis saxeli<br />

<strong>da</strong> gvari;<br />

• periodulad <strong>da</strong>urigeT Tqven nebayoflobiT TanaSemweebs wina<strong>saarCevno</strong><br />

kampaniis sxva<strong>da</strong>saxva samaxsovro suvenirebi, magaliTad, amonaWeri gazeTi<strong>da</strong>n<br />

Tqveni komitetis gamarTuli muSaobis Sesaxeb, kandi<strong>da</strong>tis xelmoweriT;<br />

• saukeTeso nebayoflobiTi TanaSemweebisaTvis gamoyaviT bileTebi koncertebze<br />

an sxva RonisZiebebze, romlebic eZRvneba kampaniis fondSi fuladi saxsrebis<br />

Segrovebas;<br />

• amgvari RonisZiebebis Catarebisas nu <strong>da</strong>gaviwydebaT sajarod madloba<br />

ga<strong>da</strong>uxadoT nebayoflobiT TanaSemweebs Sesrulebuli samuSaosaTvis.<br />

40


6. rTuli <strong>da</strong> saintereso amocanebis <strong>da</strong>saxva.<br />

bevr Tqven nebayoflobiT TanaSemwes survili eqneba ufro rTuli <strong>da</strong> saintereso<br />

<strong>da</strong>valeba miiRos. amasTan <strong>da</strong>kavSirebiT Tqven SegiZliaT gaakeToT Semdegi:<br />

• CaataroT savarjiSo mecadineobebi <strong>da</strong> msurvelTa registracia;<br />

• gamoavlinoT <strong>da</strong>interesebuli pirebi <strong>da</strong> <strong>da</strong>usaxoT maT axali amocanebi.<br />

Cven mzad varT, ufro rTuli amocanebi <strong>da</strong>usaxoT Tqven nebayoflobiT<br />

TanaSemweebs, Tu isini amas isurveben.<br />

rogor vuzrunvelyoT komitetis SenobaSi momuSave nebayoflobiTi TanaSemweebis<br />

efeqturi muSaoba?<br />

gaakeTon?<br />

saWiroa ganaxorcieloT Semdegi sami rCeva:<br />

1. SeadgineT nebayoflobiTi TanaSemweebis samuSao grafiki<br />

2. nebayoflobiTi TanaSemweebis <strong>momzadeba</strong> <strong>da</strong> instruqtaJi<br />

rogor un<strong>da</strong> <strong>da</strong>aadginoT, rom Tqven nebayoflobiT TanaSemweebs esmiT, ra un<strong>da</strong><br />

• CaatareT praqtikuli mecadineobebi muSaobis garkveul saxeobebSi;<br />

• SeadgineT samaxsovro-instruqciebi muSaobis ZiriTadi mimarTulebebze<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis msvlelobaSi;<br />

• <strong>da</strong>niSneT gamocdili a<strong>da</strong>mianebi axalbe<strong>da</strong>Ta <strong>da</strong>saxmareblad<br />

3. nebayoflobiT TanaSemweTa muSaobis kontroli.<br />

araferi ar SeiZleba iyos iseTi Tavgzis amrevi, rogorc <strong>da</strong>karguli<br />

SesaZleblobebi imis gamo, rom Tqveni TanaSemweebi imas ar akeTebdnen, rac saWiro iyo.<br />

rogor vuzrunvelyoT, rom yvelam akeTos is, rac aucilebelia?<br />

• mokiTxeT Tqven nebayoflobiT TanaSemweebs imis Sesaxeb, Tu rogor midis<br />

muSaoba <strong>da</strong> SesTavazeT <strong>da</strong>xmareba;<br />

• auxseniT <strong>da</strong>saxuli amocana <strong>da</strong> SesTavazeT, rom SegekiTxon Tu maTTvis raime<br />

gaugebaria.<br />

Tqven TviTon monawileoba miiReT samuSaos SesrulebaSi.<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis monawileTa muSaobis optimizireba.<br />

yoveli, romelic ewveva Tqvens komitets, un<strong>da</strong> wavides Tqvengan `<strong>da</strong>muxtuli~.<br />

imisaTvis, rom gaamxnevoT a<strong>da</strong>mianebi, SeqmeniT sadResaswaulo, sazeimo atmosfero <strong>da</strong><br />

gamoiyeneTYsainformacio uzrunvelyofa.<br />

41


1. sadResaswaulo, sazeimo atmosfero<br />

Tqvenma komitetma un<strong>da</strong> Seuqmnas momsvlelebs iseTi aRmavlobisa <strong>da</strong> aRtacebis<br />

ganwyobileba, rogorc holivudis kinofilmebma. amisaTvis gamoiyeneT:<br />

- wiTeli, TeTri <strong>da</strong> lurji lentebi;<br />

- saqarTvelos droSa;<br />

- haerburTebi;<br />

- kampaniis plakatebi;<br />

- sxva qmedebebi.<br />

2. sainformacio uzrunvelyofa<br />

komiteti – is adgilia, sa<strong>da</strong>c a<strong>da</strong>mianebi movlenaTa SuagulSi imyofebian.<br />

komitetSi mimsvlelma informacia un<strong>da</strong> miiRos `pirveli xeli<strong>da</strong>n~. (ra Tqma un<strong>da</strong> es un<strong>da</strong><br />

iyos is informacia, romlis gavrcelebac Tqven gsurT. am mizniT SegiZliaT gamoiyenoT<br />

Semdegi:<br />

- rukebi;<br />

- sxva<strong>da</strong>sxva monacemebis amsaxveli grafikebi, magaliTad, xmaTa raodenoba,<br />

romlis miRebasac Tqven gegmavT arCevnebze, amomrCevelTa Semovlis Sedegebi <strong>da</strong><br />

a.S.;<br />

- sazogadoebrivi azris gamokiTxvis Sedegebi;<br />

- analitikuri masalebi, politikur metoqeTa Sesaxeb;<br />

- sxva qmedebebi.<br />

Tqvens komitetSi mosvlisas, a<strong>da</strong>mianebma yovelTvis raime axali un<strong>da</strong> gaigon.<br />

ra SeuZliaT nebayoflobiT TanaSemweebs?<br />

zogierT wina<strong>saarCevno</strong> kampaniaSi nebayoflobiTi TanaSemweebi TiTqmis ar imyofebian<br />

komitetis SenobaSi, radgan kampaniis xelmZRvanelobam ar icis, rogor moeqces maT. sxva<br />

SemTxvevebSi, nebyaflobiTi TanaSemweebi gamoiyeneba mxolod korespondenciis<br />

ga<strong>da</strong>samuSaveblad. es aSkarad ar aris sakmarisi. qvemoT moyvanilia im amocanaTa nusxa,<br />

romelTa <strong>da</strong>kisreba SeiZleba nebayoflobiT TanaSemweebze dumaSi an xelisuflebis<br />

adgilobriv organoebSi wina<strong>saarCevno</strong> <strong>kampaniebis</strong> Catarebis komitetebSi.<br />

1. kampaniis agitacia-propaganduli masalebis <strong>da</strong>kompleqteba <strong>da</strong> aRricxva.<br />

2. telefoniT Setyobineba kandi<strong>da</strong>tis momavali gamosvlis Sesaxeb. savaraudo<br />

auditoriis ramodenime tipiur warmomadgenelTan ga<strong>da</strong>rekva im mizniT, rom gamovlenil<br />

iqnas maTi STabeWdilebebi wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis msvlelobaze <strong>da</strong> masze wamoweuli<br />

sakiTxebis Sesaxeb. <strong>da</strong> bolos, kandi<strong>da</strong>tisaTvis cnobis Sedgena miRebuli Sedegebis Sesaxeb.<br />

3. adgilobriv sazogadoebriv organizaciebsa <strong>da</strong> jgufebSi ga<strong>da</strong>rekva im mizniT,<br />

rom gaarkvioT, romel adgilobriv RonisZiebaze kandi<strong>da</strong>ts <strong>da</strong>/an mis nebayoflobiT<br />

TanaSemweebs SeuZliaT kampaniis agitacia-propaganduli masalebis gavrceleba.<br />

42


4. gazeTebi<strong>da</strong>n amonaWrebis Segroveba wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis msvlelobaze <strong>da</strong> im<br />

problemebze, romelTa Sesaxeb kandi<strong>da</strong>tma un<strong>da</strong> icodes.<br />

5. kampaniis kandi<strong>da</strong>tisa <strong>da</strong> organizatorebisaTvis cnobis <strong>momzadeba</strong>, romelic<br />

adgilobrivi problemebis mimoxilvas Seicavs.<br />

6. analitikuri programebis <strong>momzadeba</strong> politikuri metoqeebis Sesaxeb.<br />

7. im pirebTan ga<strong>da</strong>rekva, romelic kandi<strong>da</strong>tis nebayoflobiT TanaSemweebad<br />

Caewernen, im mizniT, rom gaarkvioT, konkretulad riT <strong>da</strong>exmarebian isini kampanias.<br />

8. komitetis Senobis mmarTvelis movaleobaTa Sesruleba, romelic<br />

pasuxismgebelia nebayoflobiTi TanaSemweebis muSaobis organizebasa <strong>da</strong> uzrunvelyofaze<br />

<strong>da</strong> winamdebare programis <strong>da</strong>mxmare saxelmZRvaneloSi gadmocemuli punqtebis cxovrebaSi<br />

Tanmimdevrul gatarebaze.<br />

9. ubnebze momuSave nebayoflobiT TanaSemweebTan ga<strong>da</strong>rekva im mizniT, rom madloba<br />

gamoucxadoT maT muSaobisaTvis <strong>da</strong> miiRoT angariSi maTi saqmianobis Sesaxeb.<br />

10. kampaniis sainformacio furclebis Sedgena.<br />

11. im pirebTan ga<strong>da</strong>rekva, romlebic sTavazoben kandi<strong>da</strong>ts sxva<strong>da</strong>sxva <strong>da</strong>xmarebas,<br />

magaliTad, masalebis amobeWdvas, gancxadebaTa stendis organizebas, iuridiul<br />

momsaxurebas <strong>da</strong> a.S.<br />

kariIV. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis strategiisa <strong>da</strong> taqtikis SemuSaveba<br />

1. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis strategiis SemuSaveba.<br />

kampaniis swori strategia SesaZleblobas aZlevs kandi<strong>da</strong>ts srulad gamoiyenos<br />

iseTi SezRuduli resursebi, rogoricaa dro, finansuri saxsrebi, a<strong>da</strong>mianebi <strong>da</strong><br />

SemoqmedebiTi potenciali. is, Tu rogor iqneba gamoyenebuli es resursebi, gansazRvravs<br />

arCevnebis <strong>da</strong>gvirgvinebas. nebismieri strategia olqis analizzea <strong>da</strong>fuZnebuli. es pirveli<br />

nabijia kampaniis Catarebis strategiis SemuSavebisas. didi mniSvneloba aqvs kandi<strong>da</strong>tis<br />

Zlieri <strong>da</strong> susti mxareebis, misi oponentis Zlieri <strong>da</strong> susti mxareebis, <strong>da</strong> agreTve,<br />

konkretuli raionis ZiriTadi socialur-politikuri problemebis codnas.<br />

garemos Seswavlisas miRebuli arsebiTi informaciis gulmodgine analizis<br />

safuZvelze kampaniis xelmZRvanelebi SeimuSaveben strategias, romelSic ganisazRvreba<br />

mTeli kampaniis ganxorcielebis ZiriTadi mimarTulebebi. kampaniis strategia agreTve<br />

gansazRvravs amomrCevelTa sxva<strong>da</strong>sxva jgufebs, romelTa xmebi aucilebelia arCevnebze<br />

gasamarjveblad, am amomrCevelTa jgufebze orientirebul ZiriTad lozungebs, maTi<br />

mxar<strong>da</strong>Weris mopovebisaTvis aucilebel konkretul RonisZiebebs <strong>da</strong> agreTve, <strong>da</strong>majerebel<br />

safuZvlebs, romlebmac SeiZleba ubiZgon amomrCevlebs airCion mocemuli kandi<strong>da</strong>ti.<br />

strategiis SemuSaveba warmoadgens gegmis Sedgenis <strong>da</strong>sawyiss. am dokumentSi<br />

moyvanilia ZiriTadi mosazrebebi Tqveni <strong>saarCevno</strong> kampaniis amomrCevelTa mxar<strong>da</strong>saWerad<br />

<strong>da</strong> <strong>da</strong>sabuTebulia arCevnebSi Tqveni kandi<strong>da</strong>tis savaraudo warmatebis mizezebi.<br />

mniSvnelovani Semadgeneli strategiis SemuSavebisas misi ZiriTadi mimarTulebebis<br />

gansazRvraa, romelic warmoadgens Semoklebul mimarTvas amomrCevlebisadmi <strong>da</strong> mianiSnebs<br />

43


maszed, rom Tqven gesmiT maTi problemebi <strong>da</strong> imedebi, riTic mxar<strong>da</strong>Weras moipovebT<br />

arCevnebSi.<br />

politikuri strategiis SemuSaveba Cveulebriv Seicavs Semdeg debulebebs:<br />

• mkveTri sxvaobis <strong>da</strong>dgena Tqvensa <strong>da</strong> Tqvens politikur metoqes Soris;<br />

• Tqven momxreTa gansazRvra ideologiuri niSnis mixedviT;<br />

• liderobis xelSi Cagdeba romelime calkeul sakiTxSi;<br />

• sxva<strong>da</strong>sxva jgufebis gaerTianeba saerTo politikuri metoqis winaaRmdeg<br />

brZolisTvis koaliciis Sesaqmnelad.<br />

kampaniis strategia, gar<strong>da</strong> amisa, miuTiTebs imaze, sworad rogor un<strong>da</strong><br />

gankargoT iseTi SezRuduli resursebi, rogoricaa, dro, finansuri saxsrebi,<br />

a<strong>da</strong>mianebi <strong>da</strong> SemoqmedebiTi potenciali, rom gaimarjvoT arCevnebSi.<br />

dro. mravalTviani momzadebisa <strong>da</strong> arCevnebis dRes mZime Sromis Semdeg,<br />

amomrCevlebs gamoaqvT TavianTi saboloo verdiqti, romelic an a<strong>da</strong>sturebs<br />

kandi<strong>da</strong>tisa <strong>da</strong> misi gundis gegmisa <strong>da</strong> Zalisxmevis siswores, an sawinaaRmdegos<br />

mowmobs. yoveli <strong>da</strong>karguli dRe wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis dros – samu<strong>da</strong>mod<br />

<strong>da</strong>karguli SesaZleblobaa. amitom, warmatebul <strong>saarCevno</strong> kampaniebSi arCevnebis<br />

dReze ZiriTadi Zalisxmevis mipyrobis gar<strong>da</strong>, organizatorebma un<strong>da</strong> gansazRvron<br />

agreTve, konkretuli, Sualeduri amocanebi <strong>da</strong> vadebi maTi SesrulebisaTvis.<br />

fuli. Tu wina<strong>saarCevno</strong> kampania tardeba mokrZalebuli finansuri<br />

resursebis gamoyenebiT, TiToeuli maneTi un<strong>da</strong> <strong>da</strong>ixarjos gonivrulad <strong>da</strong><br />

gaangariSebulad, kampaniis gegmis Sesabamisad.Y<br />

a<strong>da</strong>mianebi. vercerTi <strong>saarCevno</strong> kampania ver Catardeba kandi<strong>da</strong>tis, kampaniis<br />

Catarebis Stabisa <strong>da</strong> nebayoflobiTi TanaSemweebis gareSe. a<strong>da</strong>mianebis Zala <strong>da</strong><br />

energia, romlebic mzad arian mTeli Zalisxmeva gamoiyenon raime saqmis<br />

Sesasruleblad – is Zalaa, romelsac unari Seswevs aanazRauros sxva resursebis<br />

ukmarisoba. gar<strong>da</strong> amisa, warmatebiTG Catarebuli kampaniebi adgilobrivi<br />

mosaxleobis sxva<strong>da</strong>sxva socialuri fenis a<strong>da</strong>mianebs izi<strong>da</strong>ven. farTe socialuri<br />

mxar<strong>da</strong>Weris demonstracia Tavis mxriv, xels uwyobs kandi<strong>da</strong>tis pozitiuri imijis<br />

gamagrebas.<br />

SemoqmedebiTi potenciali. jgufSi yoveli a<strong>da</strong>miani un<strong>da</strong> fasdebodes Tavisi<br />

gansakuTrebuli niWis gamo <strong>da</strong> un<strong>da</strong> Rebulobdes iseT amocanebs, romlebic<br />

savsebiT iTvaliswineben mis individualur monacemebs.<br />

mowodebebi <strong>da</strong> lozungebi. kandi<strong>da</strong>tis mowodebebi <strong>da</strong> lozungebi un<strong>da</strong> iyos<br />

mkveTri <strong>da</strong> naTlad formulirebuli. arCevnebamde ramodenime TviT adre,<br />

kandi<strong>da</strong>tis mxar<strong>da</strong>mWeri komitetis aqtivistebma un<strong>da</strong> gansazRvron problemebi,<br />

romlebic aRelvebs amomrCevlebs – es saWiro gaxdeba Semdgomi efeqturi<br />

wina<strong>saarCevno</strong> agitaciis Casatareblad. am drois ganmavlobaSi koreqtirebul un<strong>da</strong><br />

iqnas midgoma problemebisadmi, gamomJRavndes sakiTxebi <strong>da</strong> Temebi a<strong>da</strong>mianebTan<br />

44


muSaobisaTvis. is problemebi, romlebic kanadi<strong>da</strong>tma airCia wina<strong>saarCevno</strong><br />

agitaciis ZiriTadi Temebis saxiT, un<strong>da</strong> gaerTiandes mis wina<strong>saarCevno</strong><br />

plaTformaSi <strong>da</strong> formulirebul iqnas mkveTr <strong>da</strong> naTel lozungSi.<br />

gansakuTrebuli yuradReba un<strong>da</strong> mieqces kandi<strong>da</strong>tis mxar<strong>da</strong>mWer<br />

amomrCevelTa gamovlenas, raTa uzrunvelyofil iqnas maTi <strong>da</strong>swreba <strong>saarCevno</strong><br />

ubnebze arCevnebis dRes. imisaTvis, rom warmatebiT Sesruldes amomrCevelTa –<br />

kandi<strong>da</strong>tis momxreTa gamovlenis problema <strong>da</strong> arCevnebze amomrCevelTa <strong>da</strong>swrebis<br />

uzrunvelyofis programa kandi<strong>da</strong>ti <strong>da</strong> misi momxreebi, sul cota, erTxel mainc<br />

vizitiT un<strong>da</strong> ewvion raionis yovel amomrCevels. agreTve, aucilebelia<br />

satelefono centris muSaobis organizeba.<br />

finansuri saxsrebis Segrovebis komitetma am droisaTvis un<strong>da</strong> Seagrovos<br />

sakmarisi fuladi saxsrebi imisaTvis, rom moamzados saagitacio furclebi<br />

mowodebiT xma miscen kandi<strong>da</strong>ts, plakatebi, saagitacio masalebi, romlebic<br />

<strong>da</strong>igzavneba fostiT, ga<strong>da</strong>ixadon radio <strong>da</strong> televiziiT ga<strong>da</strong>cemuli reklamis<br />

Rirebuleba, <strong>da</strong> agreTve Stab-binis ga<strong>da</strong>saxadi.<br />

cotaTi mogvianebiT amomrCevlebi seriozulad ifiqreben imis Sesaxeb, Tu<br />

vis miscen Tavisi xma arCevnebSi. yvela RonisZieba, romelic tardeba wina<strong>saarCevno</strong><br />

kampaniis CarCoebSi, ase Tu ise mimarTulia amomrCevlebisadmi <strong>da</strong> misi mizania,<br />

moizidos rac SeiZleba meti xalxi.<br />

strategiis roli wina<strong>saarCevno</strong> kampaniaSi.<br />

• strategia – is gzaa, romelmac un<strong>da</strong> migviyvanos gamarjvebisken.<br />

• mudmivad un<strong>da</strong> xdebodes kargi strategiis srulyofa. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis<br />

xelmZRvaneloba – igivea, rac Tav<strong>da</strong>yira ifrino TviTmfrinaviT.<br />

• arCevnebSi gamarjvebisTvis brZolaSi SeiZleba yovelTvis ver mivaRwioT<br />

sasurvel Sedegs maSinac ki, rodesac visargeblebT nebayoflobiTi<br />

TanaSemweebis <strong>da</strong>xmarebiT, magram saeWvoa gamarjvebas miaRwioT maTi <strong>da</strong>xmarebis<br />

gareSe.<br />

• aucilebelia Tqveni muSaoba aagoT amomrCevelTa konkretul jgufebze<br />

orientirebiT. ixvebze nadirobisas, iqiTken un<strong>da</strong> waxvideT, sa<strong>da</strong>c isini budoben.<br />

• wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis uwyvetoba <strong>da</strong> efeqturobis Sefaseba.<br />

• <strong>da</strong>iwyebT ra wina<strong>saarCevno</strong> kampanias, ar un<strong>da</strong> gaCerdeT. arCeviT Tanamdebobaze<br />

myof Tqven metoqes, yvelaze savaraudoa, ar Seuwyvetia Tavisi kampania.<br />

• amomrCevelTa <strong>da</strong>axloebiT ormoci procenti interess ar iCens wina<strong>saarCevno</strong><br />

brZolisadmi manam, sanam arCevnebamde ori kvira ar <strong>da</strong>rCeba. Tqven mzadyofnaSi<br />

un<strong>da</strong> iyoT arCevnebamde bolo or kviraSi gaimeoroT Tqveni wina<strong>saarCevno</strong><br />

kampaniis yvelaze momgebiani RonisZiebebi.<br />

• wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis <strong>da</strong>sasruli un<strong>da</strong> iyos efeqturi <strong>da</strong> <strong>da</strong>marwmunebeli.<br />

45


• ar un<strong>da</strong> aurioT erTmaneTSi moZraoba <strong>da</strong> progresi.<br />

• kandi<strong>da</strong>ts unari un<strong>da</strong> Seswevdes warmoidginos Tavisi Tavi momavalSi <strong>da</strong><br />

gaanalizos wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis msvleloba.<br />

• erTaderTi kriteriumi kandi<strong>da</strong>tis qmedebaTa SefasebisaTvis – yvelafers<br />

akeTebs Tu ara is, rac mis ZalaSia.<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis taqtikis SemuSaveba<br />

kampaniis strategia detalizirebulia <strong>da</strong>saxuli miznebis miRwevis<br />

konkretul saSualebebSi, konkretul RonisZiebebSi, e.i. kampaniis taqtikaSi.<br />

taqtikis qveSA igulisxmeba konkretuli qmedebebi, romlebic xorcieldeba<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis msvlelobaSi ZiriTadi resursebis swori ganawilebisa <strong>da</strong><br />

kampaniis strategiuli amocanebis ganxorcielebisaTvis.<br />

taqtika gansazRvravs <strong>da</strong> awesebs gegmis ganmxorcielebeli <strong>da</strong> <strong>da</strong>saxuli<br />

miznebis misaRwevi saSualebebis marTvis yvelaze ufro efeqtur ZiriTad xerxebsa<br />

<strong>da</strong> meTodebs. SeiZleba gamoyofil iqnas wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis oTxi ZiriTadi<br />

taqtikuri elementi:<br />

• samuSao grafikis Sedgena (samuSaos <strong>da</strong>gegmva drois mixedviT).<br />

• finansuri resursebis gamoyeneba.<br />

• saorganizacio struqtura.<br />

• agitacia-propaganduli samuSao.<br />

samuSao grafikis Sedgena. samuSao grafiki, romelic dro<strong>da</strong>dro SeiZleba<br />

ga<strong>da</strong>isinjos garemoebi<strong>da</strong>n gamomdinare, drois ganawilebis yvelaze ufro efeqtur<br />

SesaZleblobas iZleva. samuSao grafikis Sedgena gamoyenebul un<strong>da</strong> iqnas yvela<br />

RonisZiebis <strong>da</strong>sagegmad kampaniis <strong>da</strong>wyebi<strong>da</strong>n arCevnebis Catarebis dRemde, amasTan<br />

gansakuTrebuli yuradReba un<strong>da</strong> mieqces drois SerCevas aRniSnul RonisZiebaTagan<br />

yvelaze mniSvnelovanis Casatareblad, <strong>da</strong> agreTve RonisZiebebis <strong>da</strong>sagegmad uqme <strong>da</strong><br />

sadResaswaulo dReebSi. Sesrulebis vadis gansazRvra, SezRuduli resursebis<br />

saukeTeso <strong>da</strong> ufro efeqturi gamoyenebis mizniT <strong>da</strong>gegmvis yvelaze mniSvnelovan<br />

saSualebas warmoadgens. un<strong>da</strong> ganisazRvros saboloo va<strong>da</strong> <strong>da</strong>saxuli miznis<br />

misaRwevad <strong>da</strong> Sedges Sualeduri kalen<strong>da</strong>ri, romelSic ganisazRvreba amisaTvis<br />

saWiro RonisZiebani.<br />

finansuri resursebis gamoyeneba. mocemuli taqtikuri elementi fuladi<br />

saxsrebis yvelaze ufro efeqturi gankargvis SesaZleblobas iZleva. finansuri<br />

resursebi aucilebelia wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis xarjebis <strong>da</strong>safarad. RonisZiebaTa<br />

<strong>da</strong>finansebis saSualebebi SeiZleba miRebul iqnas sxva<strong>da</strong>sxva wyaroebi<strong>da</strong>n, iseTi<br />

rogorc: momxreTa Semowirulobani, saqvelmoqmedo sadilebi, latareis <strong>Catareba</strong>.<br />

46


iujeti asaxavs RonisZiebaTa Catarebis Tanmimdevrobas <strong>da</strong> saSualebas<br />

iZleva racionalurad iqnas gamoyenebuli kandi<strong>da</strong>tis SezRuduli saxsrebi. gar<strong>da</strong><br />

amisa, kampaniis biujeti un<strong>da</strong> Sedges mosalodneli Semosavlebis <strong>da</strong> xarjebis<br />

gaTvaliswinebiT, <strong>da</strong> uzrunvelyos wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis ZiriTadi moTxovnebis<br />

<strong>da</strong>finanseba. imisaTvis, rom <strong>da</strong>zRveuli iyoT SesaZlo moulodnelobebisgan,<br />

biujetis SemuSavebisas odnav un<strong>da</strong> gazardoT xarjebis muxlebi <strong>da</strong> SeamciroT<br />

Semosavlis muxlebi.<br />

biujeti qaRaldis naglejad <strong>da</strong>rCeba, Tu ar iqneba sakmarisi saxsrebi<br />

imisaTvis, rom proeqtis ganxorcielebaze gaweuli xarjebi <strong>da</strong>ifaros. saxsrebis<br />

Segrovebis taqtikaSi saWiroa aisaxos is RonisZiebebi, romlebic SeiZleba<br />

Catardes saxsrebis Sesagroveblad, SeZlebuli pirebis <strong>da</strong>sadgenad, romlebsac<br />

SeuZliaT didi saxsrebis gamoyofa, <strong>da</strong> agreTve materialuri <strong>da</strong>xmarebis miRebis<br />

sxva wyaroebi, iseTi rogoricaa, magaliTad, saerTo erovnuli politikuri<br />

organizaciebi. gar<strong>da</strong> amisa, Senatanebi SeiZleba Semovides ara mxolod fuladi<br />

saxiT, aramed, magaliTad, SeiZleba <strong>da</strong>xmareba aRmogiCinon iseTi saxiT, rogoricaa<br />

benzinis, sakancelario nivTebis an kvebis produqtebis mowodeba aqtivistebis<br />

muSaobis uzrunvelyofisTvis ama Tu im RonisZiebis Catarebis dros.<br />

ruseTSi Tanamedrove ekonomikuri situacii<strong>da</strong>n gamomdinare, Zalian Zneli<br />

iqneba saxsrebis Segroveba. gaxsovdeT, rom kerZo mewarmeebs an erTobliv<br />

komerciul sawarmoebs, Tavisi interesebi<strong>da</strong>n gamomdinare, SeuZliaT mxari<br />

<strong>da</strong>uWiron Tqvens politikur programas imitom, rom is SesaZleblobas iZleva<br />

ekonomikaSi ufro jansaRi klimati Seiqmnas, rac xelsayrelia TavianTi biznesis<br />

ganviTarebisaTvis. gar<strong>da</strong> amisa, yovelTvis mizanSewonilia <strong>da</strong>arwmunoT a<strong>da</strong>mianebi<br />

SeZlebis<strong>da</strong>gvarad, Tun<strong>da</strong>c mcire, Senatanis SemotanaSi. Semowirulobani, fuladi<br />

<strong>da</strong> nivTis saxiT, momsaxurebis gaweva izi<strong>da</strong>vs a<strong>da</strong>mianebs TviT procesSi<br />

monawileobisTvis. Tqveni politikuri organizaciisTvis materialuri <strong>da</strong>xmarebis<br />

gaweviT a<strong>da</strong>mianebi Tqvens warmatebaSi <strong>da</strong>interesebuli pirebi xdebian.<br />

saorganizacio struqtura. kidev erT taqtikur elements <strong>saarCevno</strong><br />

kampaniis Catarebisas warmoadgens iseTi saorganizacio struqtura, romelic<br />

kampaniis yvelaze mniSvnelovani resursis – a<strong>da</strong>mianTa xelmZRvanelobis<br />

SesaZleblobas iZleva. gansazRvravs ra muSaobis ubnebsa <strong>da</strong> moculobas,<br />

saorganizacio struqtura axorcielebs Sromis mkveTr <strong>da</strong>yofas, awesebs<br />

`<strong>da</strong>qvemdebarebis jaWvs~, gansazRvravs yoveli piris movaleobebs <strong>da</strong> ayalibebs Si<strong>da</strong><br />

kavSiris arxebs, rac mTeli kampaniis optimalur funqcionirebas uwyobs xels.<br />

saWiroa <strong>da</strong>vadginoT iseTi saorganizacio struqtura, romelic asaxavs<br />

ZiriTad Tanamdebobebs <strong>da</strong> awesebs Tanamdebobis pirTa movaleobebs.<br />

agitacia-propaganduli samuSao. kampaniis ZiriTadi ideis propagandisTvis<br />

<strong>da</strong> amomrCevelTa mxar<strong>da</strong>Weris mopovebisTvis SeiZleba gamoyenebul iqnas<br />

auditoriaze gavlenis sxva<strong>da</strong>sxva meTodi. amas miekuTvneba gamosvlebis teqstebis<br />

Sedgena, pres-relizebis, kandi<strong>da</strong>tis poziciis amsaxveli saagitacio baraTebis <strong>da</strong><br />

47


sxva beWdviTi produqciis <strong>momzadeba</strong>, masobrivi informaciis saSualebebSi reklamis<br />

ganTavseba.<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis arsi.<br />

• nebismieri kampania eyrdnoba unars <strong>da</strong>arwmuno amomrCevlebi Sens simarTleSi.<br />

• wina<strong>saarCevno</strong> kampania iyenebs oTx ZiriTad instruments: dro, finansuri<br />

saxsrebi, a<strong>da</strong>mianuri resursebi <strong>da</strong> ideebi.<br />

• wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Catarebisas mxolod erTi ramis ufleba ar un<strong>da</strong> misceT<br />

Tavs – uari TqvaT riskze.<br />

• a<strong>da</strong>mianTa umravlesoba ar misdevs raime konkretul ideologias. umetes<br />

SemTxvevaSi isini xmas aZleven Tavisi ojaxis, Tavisi usafrToxebisa <strong>da</strong> jibis<br />

interesebi<strong>da</strong>n gamomdinare.<br />

3. amomrCevlebTan muSaobis formebi<br />

Tumca arCevnebSi monawileobis miReba milion amomrCevels SeuZlia, saboloo<br />

jamSi <strong>saarCevno</strong> kampaniebi imarjveben swored iq, sa<strong>da</strong>c brZola midis yoveli konkretuli<br />

amomrCevlis xmisTvis.<br />

siebis Sedgena<br />

arsebobs siebis oTxi saxeoba.<br />

1. siebi, romlebic asaxaven mosaxleobis profesiul, religiur <strong>da</strong> asakobriv<br />

Semadgenlobas;<br />

2. siebi, romlebic ajgufeben amomrCevlebs partiuli kuTvnilebis mixedviT;<br />

3. garkveul adgilze mcxovrebTa saerTo siebi;<br />

4. amomrCevelTa siebi, romlebSic moyvanilia mocemul raionSi arCevnebSi<br />

monawileobis misaRebad oficialurad registrirebuli yvela piri.<br />

amomrCevelTa siebis utyuaroba <strong>da</strong> siswore <strong>da</strong>mokidebulia aRmasrulebeli<br />

xelisuflebis im organos keTilsindisierebaze, romelic pasuxs agebs maT Sedgenaze.<br />

amomrCevlebTan muSaobis nebismieri programis pirvel nabiji un<strong>da</strong> gaxdes<br />

`miznobrivi~ siis Sedgena. aseTi sia sasargeblo iqneba imisaTvis, rom ganisazRvros<br />

romel raionebSi gaqvT Zlieri poziciebi <strong>da</strong> amomrCevelTagan vis un<strong>da</strong> SexvdeT pirvel<br />

rigSi. amosavali wertili am samuSaoSi SeiZleba iyos amomrCevelTa saerTo siebi.<br />

Semdeg nabijs un<strong>da</strong> warmoadgendes siaSi TiToeuli amomrCevelis Sesaxeb<br />

aucilebeli sasargeblo informaciis <strong>da</strong>matebiT Setana, iseTis, rogoricaa, magaliTad,<br />

telefonis nomeri, misamarTi, romel politikur partias ekuTvnis, profesia <strong>da</strong> a.S.<br />

48


amomrCevelTa kartoTekis Sedgena<br />

registraciis arsebul formebs Soris yvelaze ufro efeqturia – amomrCevelTa<br />

kartoTeka. amomrCevelTa kartoTekasTan muSaobisas, aucilebelia mxedVelobaSi iqonioT<br />

misi Semdegi sami ZiriTadi funqcia:<br />

1. kartoTeka warmoadgens instruments, romelic gamoyenebul iqneba meTvalyureTa<br />

mier <strong>saarCevno</strong> ubnebze arCevnebis dRes. amitom, siaSi Seyvanil yovel amomrCevels Tavisi<br />

baraTi un<strong>da</strong> hqondes.<br />

partias.<br />

2. kartoTeka im amomrCevelTa sias mogcemT, romlebic mxars <strong>da</strong>uWeren Tqvens<br />

kartoTeka Seicavs mniSvnelovan informacias, romelic gamoiyeneba:<br />

• muSaobaSi amomrCevelTa registraciisTvis;<br />

• TanaSemwe-moxaliseebisa <strong>da</strong> adgilobrivi agitatorebis saqmianobaSi;<br />

• kandi<strong>da</strong>tTa warsadgenad partiuli krebebis <strong>Catareba</strong>Si;<br />

• meTvalyureTa saqmianobaSi;<br />

• arCevnebze amomrCevelTa <strong>da</strong>swrebis uzrunvelyofaSi;<br />

• SemowirulobaTa SegrovebaSi.<br />

aucilebeli <strong>da</strong>mxmare saSualebebi<br />

• <strong>saarCevno</strong> ubnis sqema;<br />

• registrirebul amomrCevelTa yvelaze ufro axali sia;<br />

• sufTa registrirebuli baraTebi<br />

amomrCevelTa kartoTekis Sedgena<br />

• CamoiareT Tqveni <strong>saarCevno</strong> ubnis yoveli sacxovlebeli saxli <strong>da</strong> <strong>saarCevno</strong><br />

ubnis sqemaze aRniSneT TiToeuli maTganis misamarTi. metad mniSvnelovania<br />

gaakeToT es pirvel rigSi. Tu Tqven SeudgebiT kartoTekaSi informaciis<br />

Setanas amomrCevelTa sii<strong>da</strong>n, SeiZleba gamogrCeT yvelaze mniSvnelovani mizani<br />

– Tqveni mxar<strong>da</strong>mWer pirTa gamovlena;<br />

• CawereT misamarTi yoveli calkeuli baraTis ze<strong>da</strong> nawilSi;<br />

• aRniSneT <strong>saarCevno</strong> ubnis nomeri baraTis ze<strong>da</strong> marjvena kuTxeSi;<br />

• baraTze miuTiTeT amomrCevelTa siaSi Setanili yoveli piris saxeli, gvari <strong>da</strong><br />

misamarTi;<br />

• yoveli saxelisa <strong>da</strong> gvaris Semdeg yovel baraTze miuTiTeT `registrirebulia~<br />

<strong>da</strong> aRniSneT misi partiuli kuTvnileba, Tu is cnobilia;<br />

• yoveli baraTis ze<strong>da</strong> marjvena kuTxeSi miuTiTeT nebismieri im satelefono<br />

nomrebi<strong>da</strong>n, romlebic <strong>da</strong>asaxela amomrCevelma <strong>saarCevno</strong> ubanze registraciis<br />

dros;<br />

49


• SeitaneT baraTSi telefonis nomrebi, romlebic miTiTebuli ar aris<br />

amomrCevelTa siaSi;<br />

• gamoiyeneT satelefono cnobari;<br />

• Semdeg ga<strong>da</strong>axarisxeT baraTebis jgufebi alfavitiT quCebis <strong>da</strong>saxelebis<br />

mixedviT;<br />

• alfavitiT Calagebuli baraTebis meore kompleqti SeiZleba sasargeblo<br />

aRmoCndes<strong>saarCevno</strong> ubanze myof meTvalyureebisTvis an <strong>saarCevno</strong> ubanze<br />

amomrCevelTa gamocxadebis uzrunvelsayofad.<br />

<strong>da</strong>matebiTi kartoTekebi<br />

Cveulebriv, partiis mxri<strong>da</strong>n kandi<strong>da</strong>tebis wardgenis an uSualod arCevnebis dRis<br />

win un<strong>da</strong> miiRoT amomrCevelTa axali siebi adgilobriv <strong>saarCevno</strong> komisii<strong>da</strong>n.<br />

amomrCevelTa axali siebis miRebis Semdeg maSinve SeitaneT cvlilebebi <strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>matebebi Tqvens kartoTekaSi.<br />

amomrCevelTa ganwyobilebis <strong>da</strong>dgena<br />

amomrCevelTa ganwyobilebis <strong>da</strong>dgena mdgomareobs maTi ganzraxvebis garkvevaSi <strong>da</strong><br />

maT Soris potenciuri momxreebis gamovlenaSi yovel konkretul raionSi. amgvari<br />

samuSao xSirad saagitacio samuSaosTan, sainformacio-propaganduli literaturis<br />

gavrcelebasTan <strong>da</strong> amomrCevlebTan individualur gasaubrebasTan erTad tardeba, romelTa<br />

msvlelobaSi maT ganemartebaT partiis an kandi<strong>da</strong>tis poziciebi sxva<strong>da</strong>sxva sakiTxze.<br />

aRniSnuli saqmis warmateba mniSvnelovnad aris <strong>da</strong>mokidebuli amomrCevelTa sruli <strong>da</strong><br />

zusti siis arsebobaze. amomrCevelTa ganwyobilebis <strong>da</strong>dgena un<strong>da</strong> xdebodes arCevnebis<br />

dRemde sul cotaTi adre, amave dros <strong>saarCevno</strong> kampaniis organizatorebs un<strong>da</strong> hqondeT<br />

drois garkveuli maragi, raTa SeeZloT miRebuli informaciis gamoyeneba.<br />

amomrCevelTa ganwyobilebis gamovlenis tradiciul meTods warmoadgens<br />

amomrCevelTa Semovla maTi sacxovrebeli adgilis mixedviT. aseT samuSaos yvelaze<br />

saukeTeso Sedegebi aqvs, Tu mas atareben adgilobrivi macxovreblebis ricxvi<strong>da</strong>n<br />

gamosuli aqtivistebi.<br />

nebayoflobiTi TanaSemweebi wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis dros gaivlian yvela quCas,<br />

Sedian yvela saxlSi <strong>da</strong> gamokiTxaven macxovreblebs. bunebrivia, rom a<strong>da</strong>mianebi ufro<br />

gulisxmierni iqnebian, rodesac maT <strong>da</strong>xmarebisaTvis mimarTavs a<strong>da</strong>miani, romelsac isini<br />

icnoben <strong>da</strong> pativs scemen, vidre ucnobi. amomrCevelTa kargad gaazrebuli <strong>da</strong><br />

organizebuli Semovla gamoiyureba rogorc mezoblebis an kargi nacnobebis saubari,<br />

romlis drosac isini msjeloben maTTvis axlo sakiTxebze.<br />

amomrCevelTa zogierTi tipiuri sakiTxi, romelzec pasuxis gasacemad Tqven mzad un<strong>da</strong><br />

iyoT<br />

sad vaZlev xmas?<br />

50


a nomeria Cemi <strong>saarCevno</strong> ubani?<br />

rodis Sedgeba arCevnebi? yvelas SeuZlia Tu ara xmis micema?<br />

rogoria Tqveni partiis programa? (Tqven SegiZliaT uzrunvelyoT amomrCeveli<br />

Tqveni partiis mier mowodebuli literaturiT).<br />

vin arian kandi<strong>da</strong>tebi <strong>da</strong> ras warmoadgens maTi platforma? (<strong>da</strong>matebiTi<br />

informaciis misaRebad mimarTeT kandi<strong>da</strong>ts an organizacias, romelmac is waradgina).<br />

ra SemiZlia gavakeTo, rom <strong>da</strong>xmareba gauwio Cems partias?<br />

aris Tu ara maxloblad raime klubebi, romlebsac mxars uWers Tqveni partia?<br />

rogor SemiZlia gavxde maTi wevri?<br />

sad SeiZleba miviRo etiketi <strong>da</strong> samkerde niSani Tqveni partiis simbolikiT,<br />

agreTve sxva saagitacio masalebi?<br />

vin aris partiis Tavmjdomare, Tavjdomaris moadgile, partiis mdivani?<br />

vin aris partiaSi pasuxismgebeli Cvens <strong>saarCevno</strong> ubanze?<br />

rogor un<strong>da</strong> gavigo, registrirebuli var Tu ara xmis misacemad?<br />

rogor gaviaro xmis misacemad registracia?<br />

sad gaviaro xmis misacemad registracia?<br />

rogor un<strong>da</strong> moiqceT amomrCevelTa Semovlis dros<br />

• mokled gamoTqviT Tqveni mosazrebani, yuradRebiT mousmineT mosaubres.<br />

• iyaviT megobrulni: Tqveni mosaubre – Tqveni megobaria, miuxe<strong>da</strong>vad partiuli<br />

kuTvnilebisa.<br />

• Tu SesaZlebelia, ecadeT upasuxoT yvela SekiTxvas. Tu Tqven ar SegiZliaT<br />

pasuxi gasceT romelime SekiTxvaze, gulaxdilad aRiareT es, SepirdiT, rom<br />

gaigebT pasuxs <strong>da</strong> mogvianebiT SeatyobinebT. amgvarad, Tqven sababi geqnebaT,<br />

kidev erTxel ewvioT amomrCevels.<br />

• Tu SesaZlebelia, <strong>da</strong>utoveT saagitacio masalebi.<br />

• saubrisas SeexeT mxolod ZiriTad partiul principebs, <strong>da</strong> nu SeiWrebiT<br />

konkretul problemebSi.<br />

• <strong>da</strong>utoveT amomrCevels adgilobrivi partiuli xelmZRvanelobis saxelebi <strong>da</strong><br />

gvarebi, <strong>da</strong> agreTve telefonis nomrebi.<br />

ras un<strong>da</strong> moeridoT amomrCevlebTan muSaobisas<br />

• nu SeexebiT sakamaTo sakiTxebs.<br />

• nu gamarTavT debatebs.<br />

• nu ikamaTebT.<br />

51


• nu gamoTqvamT agdebul SeniSvnebs nebismieri kandi<strong>da</strong>tis, organizaciis an<br />

Tanamdebobrivi pirebis misamarTiT, romlebic <strong>da</strong>kavSirebuli arian Tqvens<br />

partiasTan.<br />

• nu ityviT sxva partiebis kandi<strong>da</strong>tebis Sesaxeb nurafers, risi <strong>da</strong>mtkicebac ar<br />

SegiZliaT.<br />

• nu gamoiwvevT Tqven<strong>da</strong>mi mtrul <strong>da</strong>mokidebulebas.<br />

kargi <strong>da</strong> saimedo satelefono qselis arsebobisas, amomrCevelTa ganwyobilebis<br />

gamovlena SeiZleba telefonis saSualebiTac. aRniSnuli meTodis upiratesoba imaSi<br />

mdgomareobs, rom is amomrCevelTa meti raodenobis mocvis saSualebas iZleva garkveuli<br />

drois ganmavlobaSi. mis naklovanebad iTvleba piradi kontaqtis ararseboba, romelic<br />

<strong>da</strong>maxasiaTebelia amomrCevelTa SemovlisaTvis maTi sacxovrebeli adgilis mixedviT.<br />

amomrCevelTa Semovla sacxovrebeli adgilis mixedviTEmaTi ganwyobilebis<br />

gamosavlenad SeiZleba Catardes xangrZlivi drois ganmavlobaSi, an Semoifarglos erTi-<br />

ori dRiT. igi moiTxovs didi raodenobiT a<strong>da</strong>mianebis mozidvas <strong>da</strong> amitom yvelaze ufro<br />

efeqturia aqtivistTa farTo qselis arsebobisas.<br />

kandi<strong>da</strong>tis an partiis Sesaxeb propaganduli literaturis gasavrceleblad<br />

arsebobs sami ZiriTadi xerxi.<br />

gavrceleba partiuli organizaciis meSveobiT. masalebi miewodeba partiuli<br />

organizaciis Tavmjdomares, romelic Tavis Tavze iRebs maT gavrcelebas.<br />

magaliTad, propaganduli masalebi miewo<strong>da</strong> adgilobrivi partiuli organizaciis<br />

Tavmjdomares seqtemberSi miTiTebiT, rom man <strong>da</strong>asrulos maTi gavrceleba arCevnebis<br />

dRisaTvis (radganac arCevnebis <strong>da</strong>mTavrebis Semdeg isini aravis aRar <strong>da</strong>sWirdeba). xolo<br />

arCevnebamde bolo sami kviris ganmavlobaSi Tavmjdomare Caabavs am muSaobaSi<br />

nebayoflobiTi TanaSemweebis mTel qsels, raTa miawodon propaganduli literatura<br />

yovel amomrCevels.<br />

elviseburi gavrceleba. masalebi vrceldeba erToblivi masirebuli ZalisxmeviT<br />

erT dReSi. es xerxi yvelaze ufro efeqturia uSualod arCevnebis win, rodesac<br />

masalebSi moyvanili informacia yvelaze ufro aqtualuria, <strong>da</strong> aris imis SesaZlebloba,<br />

rom Seikribos aqtivistebis sakmao raodenoba aseTi farTomasStabiani kampaniis<br />

Casatareblad.<br />

gavrceleba fostiT. saimedo safosto samsaxuris arsebobisas propaganduli<br />

literatura SeiZleba gavrceldes fostiTac. es gansakuTrebiT moxerxebulia<br />

mosaxleobis yvelaze didi simWidrovis mqone adgilebSi, sa<strong>da</strong>c aqtivistTa raodenoba<br />

SeiZleba sakmarisi ar aRmoCndes. magram fostiT masalebis <strong>da</strong>gzavnisas ikargeba piradi<br />

urTierTobis elementi.<br />

52


RonisZiebebi arCevnebis dRes<br />

<strong>saarCevno</strong> kampaniebi, romlebSic vercerTma metoqem ver miiRo ga<strong>da</strong>mwyveti<br />

upiratesoba, SeiZleba mogebul an wagebul iqnas arCevnebis dRes.<br />

RonisZiebebi, romlebic tardeba arCevnebis dRes, amomrCevlebTan muSaobis<br />

programis mniSvnelovan nawils warmoadgenen. amomrCevelTa ganwyobilebis <strong>da</strong>sadgenad,<br />

Tqvens mier Catarebulma samuSaom SesaZlebeli gaxa<strong>da</strong> gamovlenil iqnas is moqalaqeebi,<br />

romlebic upiratesobas aniWeben Tqvens kandi<strong>da</strong>ts. arCevnebis dRes sasargeblo iqneba<br />

SeaxsenoT maT, rom xma miscen Tqvens kandi<strong>da</strong>ts. partiis momxreebisadmi mxar<strong>da</strong>Weris<br />

Sesaxeb TxovniT mimarTva agrZnobinebs maT, rom Tqven Zalian afasebT maT mxar<strong>da</strong>Weras <strong>da</strong><br />

ar aRiqvavT amas, rogorc Cveulebriv ambavs. gar<strong>da</strong> amisa, Tqveni mimarTva SeiZleba iyos<br />

maTTvis kidev erTi <strong>da</strong>matebiTi stimuli, imisTvis rom xma miscen Tqvens kandi<strong>da</strong>ts.<br />

yovelTvis, roca es SesaZlebelia agitatori arCevnebis dRes kidev un<strong>da</strong> ewvios im<br />

raions, sa<strong>da</strong>c man amomrCevelTa gamokiTxva Caatara. gaanawileT <strong>da</strong> gaagzavneT Tqveni<br />

xalxi raionebSi maTi sacxovrebeli adgilis mixedviT. Tu arCevnebis dRes, amomrCevlebi<br />

Sexvdebian agitators, romelic adre arasodes ar unaxavT, SeiZleba ifiqron, rom maT<br />

azrs araviTar did yuradRebas ar aqceven. piriqiT, mezoblis viziti, romelsac igive<br />

problemebi aRelvebs, rac mTeli raionis macxovreblebs, yvelaze saukeTesod moaxdens<br />

amomrCevelTa aqtiurobis stimulirebas.<br />

4. sazogadoebrivi organizaciebis mxar<strong>da</strong>Weris mopoveba<br />

Tu wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis msvlelobaSi yvelaze organizebuli <strong>da</strong> gavleniani<br />

adgilobrivi sazogadoebrivi organizaciebisa <strong>da</strong> jgufebis mxar<strong>da</strong>Weris Sepirebas<br />

moaxerxebT, maSin aseTi kampania, rogorc wesi, gamarjvebisken migiyvanT. wina<strong>saarCevno</strong><br />

kampaniis organizatorebis winaSe mdgom amocanaTa Soris erT-erTi ZiriTadi imaSi<br />

mdgomareobs, rom miaRwioT kandi<strong>da</strong>tis sajaro mxar<strong>da</strong>Weras <strong>da</strong>moukidebeli <strong>da</strong> romelime<br />

partias miukuTvnebeli sazogadoebrivi jgufebis xelmZRvanelTa mxri<strong>da</strong>n, romlebic<br />

Camoayalibeben karg Sexedulebas kandi<strong>da</strong>tis Sesaxeb TavianT wevrTa Soris.<br />

nu <strong>da</strong>viviwyebT erT ubralo WeSmaritebas: `is, rasac Cven TviTon Cvens Tavze<br />

vityviT, undoblobas iwvevs. is, rasac Cvenze amboben sxvebi, aRiqveba, rogorc simarTle.<br />

(`a<strong>da</strong>mianebs axasiaTebT midrekileba eWvi SeeparoT imis WeSmaritebaSi, rasac Cven TviTon<br />

vambobT Cvens Tavze, magram advilad <strong>da</strong>ijereben imas, rasac sxvebi amboben Cvenze~).<br />

Cveni midgoma, usaTuod, upiratesobas aniWebs amomrCevlebTan uSualo kontaqts <strong>da</strong><br />

Zalisxmevis koncentrirebas im sazogadoebriv jgufebze <strong>da</strong> amomrCevelTa blokebze,<br />

romlebsac realurad SeuZliaT arCevnebze gamarjvebas Seuwyon xeli.<br />

metad mniSvnelovania, rom kandi<strong>da</strong>tis sazogadoebrivi mxar<strong>da</strong>Weris formirebis<br />

samuSao <strong>da</strong>evalos avtoritetul <strong>da</strong> politikaSi gamocdilebis mqone muSaks. mas un<strong>da</strong><br />

SeeZlos, rom amomrCevlebTan muSaoba warmarTos ara sxva<strong>da</strong>sxva politikuri partiebis<br />

ubralo metoqeobis farglebSi, aramed konkretul <strong>saarCevno</strong> olqSi mcxovreb pirTa<br />

ideologiuri, profesionaluri, eTnikuri, religiuri <strong>da</strong> sxva maxasiaTebeli niSnebis<br />

53


gaTvaliswinebiT. rac ufro adre <strong>da</strong>iwyeba aseTi samuSao, warmatebis miT ufro meti Sansi<br />

geqnebaT.<br />

kandi<strong>da</strong>tisaTvis sazogadoebrivi mxar<strong>da</strong>Weris uzrunvelyofis RonisZiebaTa<br />

ganxorcielebis momzadebisas, aucileblad un<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>iWra sami mTavari amocana:<br />

1. im sazogadoebrivi jgufebisa <strong>da</strong> organizaciebis gamovlena, romlebsac<br />

SeeZlebaT xeli Seuwyon Tqvens wina<strong>saarCevno</strong> kampanias amomrCevelTa xmebis mozidviT,<br />

masobrivi sainformacio saSualebebis yuradRebiT <strong>da</strong> fuladi SemowirulobebiT.<br />

2. zemoaRniSnulTagan iseTi jgufebis an organizaciebis <strong>da</strong>dgena, romlebsac<br />

yvelaze meti mniSvneloba aqvT arCevnebSi gamarjvebisaTvis.<br />

mopovebaze.<br />

3. samuSao gegmis Sedgena, romelic mimarTulia arCeuli jgufebis mxar<strong>da</strong>Weris<br />

risTvis aris saWiro samuSao gegma, sazogadoebrivi organizaciebis mxar<strong>da</strong>Weris<br />

mosapoveblad?<br />

1. kandi<strong>da</strong>tis mxar<strong>da</strong>mWeri jgufebis formirebis kargad SemuSavebulma <strong>da</strong><br />

energiulma programam SeiZleba ga<strong>da</strong>mwyveti roli iTamaSos misi gamarjvebisTvis. kargad<br />

gaazrebul programas unari Seswevs uzrunvelyos TqvenTvis warmatebuli wina<strong>saarCevno</strong><br />

kampaniis sami ZiriTadi Semadgeneli:<br />

• amomrCevelTa xmebi;<br />

• gaSuqeba masobrivi informaciis saSualebebSi;<br />

• fuladi Semowirulobani.<br />

2. amgvari programa saSualebas iZleva maqsimalurad gamoiyenoT Tqveni<br />

mokavSireebis SesaZleblobebi <strong>da</strong> gaaRvivoT adre pasiuri amomrCevlebis aqtiuroba.<br />

arsebobs oTxi kriteriumi imisaTvis, rom ganisazRvros, romel sazogadoebriv<br />

jgufebze umjobesia moaxdinoTYZiriTadi Zalisxmevis koncentrireba:<br />

1. Seswevs Tu ara unari mocemul jgufs xeli Seuwyos Tqvens gamarjvebas?<br />

SeiZleba Tu ara misma mxar<strong>da</strong>Weram mogitanoT amomrCevelTa xmebi, masobrivi informaciis<br />

saSualebebis yuradReba <strong>da</strong> fuladi Semowirulobani?<br />

2. sakmarisad mravalricxovania Tu ara is, rom tyuilad ar <strong>da</strong>xarjoT masze dro?<br />

3. SegwevT Tu ara unari monaxoT Sexebis wertilebi, romlebzec SeiZleba<br />

<strong>da</strong>fuZndes Tqveni TanamSromloba?<br />

4. arsebobs Tu ara am jgufebTan efeqturi urTierTobis saSualeba?<br />

saWiroa upiratesoba mianiWoT im sazogadoebriv jgufebTan muSaobas, romlebic,<br />

tradiciulad sxva politikuri partiebis momxreebs warmoadgenen, magram mzad arian<br />

iTanamSromlon TqvenTan.<br />

54


sapaeqro wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis msvlelobaSi kandi<strong>da</strong>tis mxar<strong>da</strong>mWeri jgufebis<br />

formirebis kargad SemuSavebulma <strong>da</strong> energiulma programam SeiZleba ga<strong>da</strong>mwyveti roli<br />

iTamaSos. Tqveni programa iseTnairad un<strong>da</strong> SeadginoT, rom maqsimalurad gamoiyenoT<br />

Tqveni mokavSireebis SesaZleblobebi <strong>da</strong> gaaRvivoT adre pasiuri amomrCevlebis aqtiuroba.<br />

qvemoT mogyvavs im mniSvnelovani SeRavaTebis nusxa, romelTa miRebas Tqven<br />

SeZlebTGsazogadoebriv jgufebTan muSaobis amgvari programis efeqturi ganxorcielebis<br />

Sedegad. sazogadoebriv jgufebTan muSaobisas Tqven SegiZliaT miiRoT:<br />

mxri<strong>da</strong>n;<br />

1. sajaro gancxadebebi kandi<strong>da</strong>tis mxar<strong>da</strong>Weris Sesaxeb avtoritetul pirTa<br />

2. fuladi Semowirulobebis modena wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis fondSi;<br />

3. amomrCevelTa ricxvis gazr<strong>da</strong>, romlebic mzad arian xma miscen Tqven kandi<strong>da</strong>ts;<br />

4. kontaqti (fostiT, telefoniT, masobrivi informaciis <strong>da</strong>interesebuli<br />

saSualebebis meSveobiT) avtoritetuli, romelime partiisgan <strong>da</strong>moukidebeli adgilobrivi<br />

sazogadoebrivi jgufebis amomrCevlebTan yovelgvari materialuri <strong>da</strong>naxarjebis gareSe<br />

Tqveni mxri<strong>da</strong>n.<br />

5. sazogadoebrivi organizaciebis wevrTa nusxebis miReba amomrCevlebTan pir<strong>da</strong>piri<br />

urTierTobisTvis wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis msvlelobisas.<br />

6. adgilobrivi sazogadoebrivi organizaciebis sakuTari sainformacio<br />

saSualebebis, anu beWdviTi gamocemebis, krebulebis, agreTve satelefono <strong>da</strong> safosto<br />

kavSiris xelmisawvdomoba.<br />

7. <strong>da</strong>matebiTi Zalebis mozidva wina<strong>saarCevno</strong> kampaniaSi monawileobis misaRebad an<br />

nebayoflobiT TanaSemweTa rigebis Sevseba.<br />

8. sarezervo gamomsvleTa <strong>momzadeba</strong> kampaniis RonisZiebebisaTvis.<br />

9. mocemuli jgufebis mier Tqveni metoqis mimarT sazogadoebrivi ukmayofilebis<br />

generireba.<br />

im sazogadoebrivi jgufebisa <strong>da</strong> organizaciebis gamovlena, romlebsac unari<br />

SeswevT xeli Seuwyon wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis warmatebas.<br />

SeuZlebelia miviRoT swori ga<strong>da</strong>wyvetilebebi imis Sesaxeb, Tu amomrCevelTa<br />

romel blokebsa <strong>da</strong> jgufebze un<strong>da</strong> movaxdinoT Cveni muSaobis koncentrireba maSin,<br />

rodesac ar aris cnobili maTi namdvili raodenoba, problemebi, romlebic maT<br />

ainteresebT <strong>da</strong> maTi SesaZleblobebi mxar<strong>da</strong>Wera gagiwion wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis<br />

warmatebiT <strong>da</strong>mTavrebSi.<br />

moviyvanoT baraTis formularis nimuSi, romelic SeiZleba iqnasYgamoyenebuli<br />

<strong>saarCevno</strong> olqis sazogadoebrivi Zalebis analizisa <strong>da</strong> aRricxvisaTvis, <strong>da</strong> agreTve baraTi<br />

erT-erTi sazogadoebrivi organizaciis monacemebiT, romlebic Sevsebul iqna wina<br />

<strong>saarCevno</strong> kampaniis dros.<br />

55


jgufebis gansazRvra, romlebTanac saWiroa samuSaos <strong>Catareba</strong><br />

mas Semdeg, roca Tqven <strong>da</strong>amTavreT muSaoba arsebuli sazogadoebrivi jgufebisa <strong>da</strong><br />

moZraobebis gamosavlenad, SegiZliaT ga<strong>da</strong>wyvetileba miiRoT, maTTgan romelTan un<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>iwyoT muSaoba.<br />

momentebi:<br />

mocemuli ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebisas un<strong>da</strong> gaiTvaliswinoT, agreTve Semdegi<br />

• ra wvlili SeiZleba Seitanos Tqvens gamarjvebaSi mocemulma jgufma? –<br />

SeZlebs Tu ara is moizidos TqvenTvis amomrCevelTa <strong>da</strong>matebiTi xmebi? –<br />

SeZlebs Tu ara is fuladi Semowirulobis gakeTebas an kampaniis fondSi<br />

saxsrebis Segrovebis mxar<strong>da</strong>Weras? – Seswevs Tu ara mas unari, moizidos<br />

masobrivi informaciis saSualebebi?<br />

• aris Tu ara is sakmaod didi, raTa gamarTlebul iqnas masze <strong>da</strong>xarjuli dro?<br />

• gaqvT Tu ara Sexebis wertilebi, romlebic TqvenTan TanamSromlobaSi<br />

<strong>da</strong>aintereseben mas?<br />

• arsebobs Tu ara am jgufze efeqturi gavlenis saSualeba?<br />

• yvelaze xSirad ufro mizanSewonilia ZiriTadi Zalisxmevis koncentrireba<br />

moaxdinoT iseT jgufebze, romelTa wevrebi simpaTias gamoxataven Tqveni<br />

kandi<strong>da</strong>tis mimarT, magram tradiciulad mxars uWeren romelime sxva partias.<br />

amomrCevelTa garkveuli jgufisadmi mimarTvis unari maTTvis saintereso<br />

sakiTxebTan <strong>da</strong>kavSirebuli programiT, usaTuod, mniSvnelovan instruments warmoadgens<br />

sazogadoebriv jgufebTan muSaobaSi.<br />

maSin, rodesac masobrivi informaciis saSualebebSi Tavisi programuli<br />

Sexedulebebis gadmocemisas kandi<strong>da</strong>ti im sakiTxebs un<strong>da</strong> Seexos, romlebic farTo<br />

sazogadoebas ainteresebs, amomrCevelTa viwro jgufebisadmi mimarTvebSi mas SeuZlia iyos<br />

ufro konkretuli <strong>da</strong> specifiur problemebze isaubros, <strong>da</strong> amasTan, imis SiSi ar hqondes,<br />

rom sxva amomrCevelTa interesebs Seexeba.<br />

sajaro gancxadebebi kandi<strong>da</strong>tis mxar<strong>da</strong>Weris Sesaxeb<br />

iSviaTia, rom vinme gamovides gancxadebiT kandi<strong>da</strong>tis mxar<strong>da</strong>Weris Sesaxeb,<br />

rodesac misTvis es ar uTxovniaT. bevri sazogadoebrivi jgufi, gansakuTrebiT adgilebze,<br />

arasodes ar gamosula kandi<strong>da</strong>tis sajaro mxar<strong>da</strong>WeriT imitom, rom maTTvis amis Sesaxeb<br />

arasodes ar uTxoviaT.<br />

1990 wlis yvelaze warmatebuli wina<strong>saarCevno</strong> kampaniaTagan zogierTi am mxriv<br />

gansakuTrebiT aqtiuri iyo. am <strong>kampaniebis</strong> msvlelobisas specialurad iniSnebodnen<br />

a<strong>da</strong>mianebi, romlebic pasuxismgebelni iyvnen amomrCevelTa met-naklebad organizebuli<br />

jgufebisagan sajaro mxar<strong>da</strong>Weris miRebaze TavianTi kandi<strong>da</strong>tisaTvis. am mxriv, aseTi<br />

mxar<strong>da</strong>Weris miReba yvelaze iolia im kandi<strong>da</strong>tebisaTvis, romlebic moqmedebdnen ama Tu im<br />

jgufis interesebi<strong>da</strong>n gamomdinare.<br />

56


sajaro gancxadebebi kandi<strong>da</strong>tis mxar<strong>da</strong>Weris Sesaxeb amomrCevelTa sxva<strong>da</strong>sxva<br />

jgufis mxri<strong>da</strong>n SeiZleba aqtiurad iqnas gamoyenebuli.<br />

isini gansakuTrebiT sasargebloa, rodesac maTi raodenoba didia. zogierT<br />

SemTxvevaSi ama Tu im jgufs SeuZlia gamoxatos Tavisi mxar<strong>da</strong>Wera, magram arasodes ar<br />

gamoacxados amis Sesaxeb sajarod. xolo Tqven ubralo gancxadeba ki ar gWirdebaT<br />

mxar<strong>da</strong>Weris Sesaxeb, aramed aucilebelia, rom jgufis xelmZRvanelobam gamudmebiT<br />

Seaxsenos amis Sesaxeb Tavis wevrebs fostis, Tavisi beWdviTi organos <strong>da</strong> a.S. meSveobiT.<br />

Tu Tqven avtoritetuli sazogadoebrivi jgufebis mxar<strong>da</strong>Wera miiReT, magaliTad,<br />

im jgufebis, romlebic xelisuflebis struqturebSi TaRliTobis, gaflangvis <strong>da</strong> Tavisi<br />

uflebebis borotad gamoyenebis winaaRmdeg ibrZvian, Tqven SegiZliaT CarToT es<br />

informacia Tqvens agitacia-propagandul literaturaSi, amomrCevlebisadmi werilebSi,<br />

pres-relizebSi <strong>da</strong> masobrivi informaciis saSualebebSi ganTavsebul fasian reklamaSic ki.<br />

sajaro gancxadebebi mxar<strong>da</strong>Weris Sesaxeb SeiZleba agreTve aRmoCndes <strong>da</strong>cvis<br />

efeqturi saSualeba. Tu TqvenTvis cnobili gax<strong>da</strong>, rom Tqveni metoqe apirebs Tqvens<br />

<strong>da</strong><strong>da</strong>naSaulebas metismetad rbil poziciaSi <strong>da</strong>mnaSaveobasTan brZolis mimarT, TqvenTvis<br />

metad mniSvnelovani iqneba iseTi jgufebis mxar<strong>da</strong>Weris Sepireba, romlebic cnobilia<br />

Tavisi Seupovari poziciiT mocemuli sakiTxisadmi.<br />

TqvenTvis sakvanZo mniSvnelobis mqone jgufebis <strong>da</strong>interesebis gazr<strong>da</strong>.<br />

bevri sazogadoebrivi jgufis <strong>da</strong>intereseba SeiZleba gaizardos, Tu uyuradRebod<br />

ar <strong>da</strong>tovebT or rames – poziciaTa erToblioba <strong>da</strong> kontaqtebis uwyvetoba.<br />

1. poziciaTa erToblioba<br />

sazogadoebrivi jgufebis umravlesoba, bunebrivia, im politikuri moRvaweebisaken<br />

miiRwvis, romlebic mzad arian ga<strong>da</strong>wyviton am jgufebisTvis mniSvnelovani sakiTxebi.<br />

im SemTxvevebis gar<strong>da</strong>, rodesac romelime jgufis <strong>da</strong> Tqveni kandi<strong>da</strong>tis poziciebi<br />

diametrulad erTmaneTis sawinaaRmdegoa TiTqmis yvela sakiTxis mimarT, yovelTvis<br />

SeiZleba moinaxos iseTi sakiTxebi, romlebzec Tqveni poziciebi erTmaneTs <strong>da</strong>emTxveva.<br />

magaliTad, aSS-s senatSi erT-erTi wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis dros, erT-erTi<br />

kandi<strong>da</strong>tisaTvis aucilebeli iyo protestant amomrCevelTa mxar<strong>da</strong>Weris Sepireba,<br />

amisaTvis misi wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis organizatorebma gaanalizes 20 sxva<strong>da</strong>sxva<br />

sakiTxebis Semcveli nusxa <strong>da</strong> <strong>da</strong>adgines 5 maTgani, romlebzec kandi<strong>da</strong>tisa <strong>da</strong><br />

protestantTa Temis poziciebi <strong>da</strong>emTxva erTmaneTs. swored, es 5 sakiTxi arCeul iqna,<br />

rogorc sakvanZo, mocemuli kategoriis amomrCevlebTan muSaobisas.<br />

im SemTxvevebSi, rodesac Tqven saqme gaqvT garkveuli ideologiuri poziciebis<br />

mqone jgufebTan, metismetad mniSvnelovania iseTnairad aagoTETqveni muSaoba maTTan, rom<br />

SeexoT mxolod im sakiTxebs, romlebic interess warmoadgenen maTTvis, <strong>da</strong> nuraviTar<br />

SemTxvevaSi nu SeecdebiT CamoayaliboT qveynis momavlis Tqveneuli xedva an nu isaubrebT<br />

imaze, rac mniSvnelovania mxolod TqvenTvis.<br />

57


2. kontaqtebis uwyvetoba<br />

bevri sazogadoebrivi jgufi kontaqtSi Sedis kandi<strong>da</strong>tis warmomadgenlebTan an<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Catarebis StabTan <strong>da</strong> amasTan, mikerZoebuli azri gaaCnia imis<br />

Sesaxeb, rom aravin ar apirebs seriozulad mis aRqmas an xelmZRvanelobi<strong>da</strong>n aravis ar<br />

eqneba masTan Sexvedris survili. amitom, metad mniSvnelovania uzrunvelyoT TqvenTan<br />

regularuli urTierTobis SesaZlebloba im jgufebisaTvis, romlebsac didi mniSvneloba<br />

aqvT Tqveni wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis warmatebisTvis.<br />

aucilebelia agrZnobinoT sazogadoebriv jgufebs, romlebic Tqvens wina<strong>saarCevno</strong><br />

kampaniaSi mniSvnelovan rols TamaSoben, rom isini mTeli kampaniis ganuyofel nawils<br />

warmoadgenen. nu afiqrebineT, rom maT angariSs ar uweven an aRiqvaven, rogorc meore<br />

sortis a<strong>da</strong>mianebs. aseTi jgufebis xelmZRvanelebs kandi<strong>da</strong>tTan <strong>da</strong> kampaniis menejerTan<br />

perioduli Sexvedris SesaZlebloba un<strong>da</strong> hqondeT, xolo maT Txovnebs Sexvedris Sesaxeb<br />

Zalian seriozulad un<strong>da</strong> miudgeT.<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampaniebi, rogorc wesi, ramodenime kargad organizebuli<br />

sazogadoebrivi jgufis mxar<strong>da</strong>Weras eyrdnobian. im SemTxvevebSi, rodesac wina<strong>saarCevno</strong><br />

kampaniis Casatareblad a<strong>da</strong>mianTa raodenoba sakmarisi ar aris, amis mizezi, upirveles<br />

yovlisa, imaSi mdgomareobs, rom organizatorebma saerTod ar mimarTes <strong>da</strong>xmarebis<br />

TxovniT, an mimarTes, magram ara imaT, visTvisac un<strong>da</strong> miemarTaT.<br />

<strong>momzadeba</strong> arCevnebis dRisaTvis<br />

amomrCevelTa registraciis <strong>da</strong>mTavrebis Semdeg adgilobrivi partiuli<br />

organizaciis xelmZRvaneli un<strong>da</strong> Seudges uSualo <strong>momzadeba</strong>s arCevnebis dRisaTvis. es<br />

mcire drois periodi un<strong>da</strong> mieZRvnas <strong>saarCevno</strong> <strong>kampaniebis</strong> <strong>Catareba</strong>sa <strong>da</strong> agitacias<br />

kandi<strong>da</strong>tis sasargeblod. Tqven SeiZleba <strong>da</strong>gavalon samuSao, romelic mdgomareobs<br />

amomrCevelTa <strong>da</strong>mokidebulebis <strong>da</strong>dgenaSi garkveuli kandi<strong>da</strong>tebis mimarT.<br />

adgilobrivi partiuli organizaciis krebebi<br />

arCevnebis karibWesTan adgilobrivi partiuli organizaciis xelmZRvanelma un<strong>da</strong><br />

Caataros, sul cota, erTi kreba mainc adgilobrivi partiuli organizaciis aqtivTan.<br />

krebaSi monawileoba un<strong>da</strong> miiRon:<br />

• <strong>saarCevno</strong> komisiis wevrebma;<br />

• moxaliseebma, romlebic imuSaveben arCevnebis dRes;<br />

• meTvalyureebma <strong>saarCevno</strong> ubnebze.<br />

am droisaTvis, yoveli muSakisTvis <strong>da</strong>saxul un<strong>da</strong> iqnas garkveuli amocanebi. gar<strong>da</strong><br />

amisa, un<strong>da</strong> Catardes maTi <strong>momzadeba</strong> arCevnebis dRisaTvis.<br />

CaatareT aqtivistebis instruqtaJi Semdeg sakiTxebze:<br />

• amomrCevelTa siebis <strong>momzadeba</strong>;<br />

• satelefono saubrebis wesi;<br />

58


• meTvalyuris muSaoba <strong>saarCevno</strong> punqtSi;<br />

gaanawileT movaloebebi aqtivistTa Soris:<br />

• kurierebi;<br />

• mZRolebi;<br />

• isini, vinc amomrCevelTa bavSvebs mixe<strong>da</strong>ven arCevnebis dRes.<br />

5. wina<strong>saarCevno</strong> blic-kampania<br />

wina<strong>saarCevno</strong> blic-kampania – msxvilmasStabiani, brwyinvaled organizebuli,<br />

erTdRiani an ordRiani (uqme dReebSi) kampaniaa, romelic nebayoflobiTi TanaSemweebis<br />

mniSvnelovnad aqtiur monawileobas iTvaliswinebs <strong>da</strong> amomrCevelTa Semovlis meTodiT<br />

tardeba.<br />

blic-kampaniis upiratesobani:<br />

1. iTvaliswinebs didi raodenobis nebayoflobiTi TanaSemweebis monawileobas, rac<br />

niSnavs muSaobaSi mravali xalxis Cabmas, romlebic <strong>da</strong>interesebulni arian Tqveni<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis warmatebaSi.<br />

2. kargad organizebuli blic-kampania warmoadgens maRalefeqtur, sayovelTao<br />

yuradRebis mimpyrob kampanias. imis<strong>da</strong> mixedviT, rac nebayoflobiTi TanaSemweebi, xolo<br />

zogierT SemTxvevaSi TviTon kandi<strong>da</strong>tic, pira<strong>da</strong>d axorcieleben amomrCevelTa Semovlas,<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampania sul ufro <strong>da</strong> ufro Zlieri xdeba.<br />

3. blic-kampania amomrCevlebTan kavSiris swrafad <strong>da</strong>myarebis saSualebas iZleva.<br />

moxerxebulad organizebuli blic-kampania imis SesaZleblobas iZleva, rom Tqvenma<br />

mimarTvebma, mowodebebma <strong>da</strong> lozungebma drois mcire vadebSi miaRwios amomrCevelTa did<br />

raodenobamde umciresi materialuri <strong>da</strong>naxarjebiT, wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Catarebis<br />

nebismier sxva xelmisawvdom meTodTan Se<strong>da</strong>rebiT. igi, agreTve kandi<strong>da</strong>tis avtoritetis<br />

gamagrebis SesaZleblobas iZleva, risTvisac misi mravalricxovan momxreTa<br />

demonstrirebas axdens.<br />

blic-kampaniis Casatareblad aucilebelia detaluri gegmis SemuSaveba <strong>da</strong> mravali<br />

nebayoflobiTi TanaSemwis mozidva.<br />

amomrCevelTa Semovlisas nebayoflobiTi TanaSemweebi gaavrceleben saagitacio<br />

masalebs kandi<strong>da</strong>tis Sesaxeb, TxovniT mimarTaven amomrCevlebs mxari <strong>da</strong>uWiron kandi<strong>da</strong>ts<br />

<strong>da</strong> <strong>da</strong>afiqsireben amomrCevelTa pasuxebs.<br />

blic-kampania SeiZleba ufro efeqturi gaxdes, Tu masTan erTdroulad<br />

ganxorcieldeba plakatebis <strong>da</strong>yeneba sacxovrebeli saxlebis ezoebSi, didi plakatebisa <strong>da</strong><br />

afiSebis <strong>da</strong>yeneba quCebSi <strong>da</strong> agreTve, etiketebis gakvra fanjrebze <strong>da</strong> vitrinebze. es<br />

moaxdens gansacvifrebel STabeWdilebas. quCaSi gamvleli amomrCeveli gaocebuli<br />

warmoTqvams: `<strong>da</strong>ujerebelia, SexedeT, ramdeni a<strong>da</strong>miania CarTuli wina<strong>saarCevno</strong> kampaniaSi,<br />

SeuZlebelia, rom yvela isini cdebodnen an SecdomaSi iyvnen Seyvanilni, @albaT mec un<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>uWiro mxari~.<br />

59


Sexvedrebi warmoebaSi.<br />

Sexvedrebi warmoebaSi – saukeTeso saSualebaa drois umokles SualedSi naxoT <strong>da</strong><br />

molaparakeba awarmooT a<strong>da</strong>mianebis did raodenobasTan, romlebic saerTo saqmes<br />

emsaxurebian. aseT RonisZiebebs SeiZleba sxva<strong>da</strong>sxva forma hqondes, SexvedriT <strong>da</strong><br />

gasasvlelSi xelis CamorTmeviT <strong>da</strong>wyebuli, organizebuli krebebiT, <strong>da</strong> samuSao saaTebSi<br />

SromiT kolqtivebTan SexvedriT <strong>da</strong>mTavrebuli. winaswar <strong>da</strong>gegmeT aseTi moqmedebebi. amaSi<br />

SeiZleba <strong>da</strong>xmareba gagiwios Tqvenma erTerTma momxrem, romelic muSaobs SromiT<br />

koleqtivSi.<br />

aseTi Sexvedrebi sasurvelia moawyoT samuSao dRis <strong>da</strong>wyebamde <strong>da</strong> ara cvlis<br />

<strong>da</strong>mTavrebis Semdeg. gaxsovdeT, rom rac ufro naklebi dro <strong>da</strong>rCeba samuSaos <strong>da</strong>wyebamde,<br />

miT ufro naklebi xalisiT gaCerdebian muSebi <strong>da</strong> Caebmebian saubarSi.<br />

saagitacio muSaoba quCaSi.<br />

yvelaze moxerxebuli dro quCaSi saagitacio kampaniis Casatareblad – samuSao<br />

dReebia dilis saaTebSi, rodesac xalxi samuSaoze midis, an sadilis saaTebSi. kandi<strong>da</strong>ti<br />

<strong>da</strong> ori nebayoflobiTi TanaSemwe mainc, axorcieleben amgvar agitacias saqmiani <strong>da</strong><br />

savaWro kvartlebis yvelaze xalxmraval quCebSi. nebayoflobiTi TanaSemweebi avrceleben<br />

saagitacio literaturas, mimarTaven gamvlelebs kandi<strong>da</strong>tTan <strong>da</strong> sxva saorganizacio<br />

<strong>da</strong>xmarebas uweven kandi<strong>da</strong>ts. kandi<strong>da</strong>ti xvdeba <strong>da</strong> esalmeba a<strong>da</strong>mianebs.<br />

satelefono centri.<br />

rodesac politikasTan <strong>da</strong>kavSirebul a<strong>da</strong>mianebs surT amomrCevelTa ganwyobileba<br />

gaarkvion <strong>da</strong> Seityon, movlen Tu ara isini <strong>saarCevno</strong> ubanze, maSin mimarTaven satelefono<br />

centrs. sinamdvileSi bevri politikuri moRvawe <strong>da</strong>rwmunebulia, rom amomrCevelTa<br />

ganwyobilebis <strong>da</strong>dgenis programis efeqturi CatarebisTvis satelefono centri<br />

warmoadgens erTaderT misaReb saSualebas.<br />

arCevnebamde ori TviT adre, wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis satelefono centris muSaoba<br />

kargad un<strong>da</strong> iyos awyobili. amisaTvis, un<strong>da</strong> SeirCes nebayoflobiTi TanaSemweebi,<br />

romlebmac ukve gaarkvies, romeli amomrCeveli miscems xmas Tqvens kandi<strong>da</strong>ts <strong>da</strong><br />

moamzades aseT pirTa siebi. satelefono centri ukve iyo gamoyenebuli nebayoflobiTi<br />

TanaSemweebis mosazi<strong>da</strong>d sazogadoebrivi azris gamokiTxvis CatarebisTvis. mocemul etapze<br />

mizanSewonilia satelefono centris gamoyeneba saagitacio zarebisTvis, xolo bolo<br />

etapze ubnebze xmis misacemad amomrCevelTa gamocxadebis uzrunvelsayofad.<br />

efeqturobis uzrunvelyofisaTvis satelefono centrebis muSaoba centralizebul<br />

un<strong>da</strong> iqnas, muSaoba un<strong>da</strong> Catardes konkretul sistemaze pasuxismgebeli koordinatoris<br />

xelmZRvanelobiT. telefonistebma un<strong>da</strong> gaiaron <strong>momzadeba</strong> <strong>da</strong> Seiswavlon amomrCevlebTan<br />

saubris wesebi. satelefono centris muSaobis saaTebi mkveTrad un<strong>da</strong> iyos gansazRvruli,<br />

arcerTi satelefono aparati ar un<strong>da</strong> mocdes.<br />

60


saagitacio zarebi Cveulebriv xorcieldeba im amomrCevlebTan, romlebsac<br />

ga<strong>da</strong>wyvetili ara aqvT, vis miscen xma, raTa <strong>da</strong>arwmunoT isini kenWi uyaron Tqvens<br />

kandi<strong>da</strong>ts. mas Semdeg, rac amomrCevlebi ukve gamovlenilia, maT isev urekaven <strong>da</strong><br />

agitacias uweven kandi<strong>da</strong>tis sasargeblod. aseTi samuSao gacilebiT efeqturia, rodesac<br />

gamovlenilia im amomrCevelTa didi raodenoba, romlebsac ga<strong>da</strong>wyvetili ara aqvT, vis<br />

miscen xma.<br />

saagitacio zarebis sxva maRalefeqtur formas warmoadgens e.w. `wina<strong>saarCevno</strong><br />

saagitacio zarebi~. amgvari zarebi arCevnebis dRemde xuTi dRiT adre keTdeba, raTa<br />

Seaxsenon kandi<strong>da</strong>tis mxar<strong>da</strong>mWer amomrCevlebs kenWisyris aucileblobis Sesaxeb.<br />

Cveulebriv, amomrCevlebs atyobineben informacias imis Sesaxeb, rodis iReba ubnebi xmis<br />

misacemad <strong>da</strong> sad mdebareoben isini. aseve Seaxseneben imis Sesaxeb, rom maTi xmebi SeiZleba<br />

iyos ga<strong>da</strong>mwyveti arCevnebSi gamarjvebisaTvis.<br />

wina<strong>saarCevno</strong> saagitacio zarebi keTdeba yvela amomrCevlebisTvis, rolebic<br />

ganisazRvrnen, rogorc kandi<strong>da</strong>tis momxreebi. Cveulebriv, satelefono centrebis<br />

telefonistebi Camorekvas iwyeben, upirveles yovlisa, partiis mtkice momxreebTan,<br />

magaliTad,<br />

momxreebTan.<br />

partiis wevrebTan, xolo Semdeg sxva amomrCevlebTan – kandi<strong>da</strong>tis<br />

kariV. <strong>saarCevno</strong> kampaniis <strong>da</strong>finanseba<br />

sanam iarsebebs <strong>saarCevno</strong> kampaniebi, maTi <strong>da</strong>finansebis aucileblobac iqneba. arc<br />

erT partiul organizacias saSualeba ara aqvs Seasrulos Tavisi valdebulebebi<br />

sazogadoebis winaSe Sesabamisi finansuri mxar<strong>da</strong>Weris gareSe.<br />

fuladi saxsrebis SegrovebasTan <strong>da</strong>kavSirebuli mravali problema <strong>saarCevno</strong><br />

kampaniis cudi <strong>da</strong>gegmvis an <strong>da</strong>udevari organizebis Sedegs warmoadgens. sazogadoebrivi<br />

azris gamokiTxvam uCvena, rom ruseTis bevr moqalaqes survili aqvs finansuri <strong>da</strong>xmareba<br />

aRmouCinos garkveul politikur partias, magram maTTvis aravis <strong>da</strong> arasodes amis Sesaxeb<br />

ar uTxovia. amgvari Txovna Sesabamisi Tanxis gamoyofis Sesaxeb un<strong>da</strong> modiodes Sesabamisi<br />

pirisgan <strong>da</strong> Sesabamis momentSi. mxolod kargi finansuri gegmis arsebobisas <strong>da</strong> saTanado<br />

organizebis SemTxvevaSi Tqven SeZlebT saWiro Tanxis Segrovebas.<br />

1. saxsrebis Segrovebis strategiis SemuSaveba<br />

fuladi saxsrebis Segrovebaze mimarTuli samuSao politikuri partiis yoveli<br />

adgilobrivi ganyofilebis an kandi<strong>da</strong>tis Stabis saqmianobis nawili un<strong>da</strong> gaxdes. ar un<strong>da</strong><br />

iqnes gaSvebuli xeli<strong>da</strong>n arc erTi SesaZlebloba imisa, rom vinmes mimarToT TxovniT<br />

finansuri mxar<strong>da</strong>Weris Sesaxeb.<br />

magram, sanam sTxovdeT vinmes fuladi Senatanis Sesaxeb, mkveTrad un<strong>da</strong><br />

warmoidginoT mizezebi, romelTa gamo is moimoqmedebs amas. Tqven un<strong>da</strong> SeimuSavoT<br />

saxsrebis akrefis iseTi strategia, romelic Tqveni politikuri kampaniis gegmiT an<br />

biujetiT aris nakarnaxevi. jer kidev maSin, rodesac Tqven finansuri gegmis Sedgenas<br />

SeudgebiT, warmodgenili un<strong>da</strong> gqondeT, Tu ramdeni fuladi saxsrebis Segroveba<br />

61


gWirdebaT <strong>da</strong> rodis un<strong>da</strong> <strong>da</strong>xarjoT es saxsrebi,. anu, Tqveni kampaniis miznebi <strong>da</strong> vadebi<br />

saxsrebis Segrovebis mimarT un<strong>da</strong> ganisazRvros Tqveni politikuri kampaniis gegmiT.<br />

jer kidev ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebamde fuladi saxsrebis Segrovebis taqtikis<br />

amorCevis Sesaxeb, Tqven sworad un<strong>da</strong> ganawyoT Tqveni Tavi <strong>da</strong> Tqveni organizacia am<br />

procesis aucileblobisadmi. aq yvela saSualeba misaRebia, <strong>da</strong> rac ufro male <strong>da</strong>iwyebT,<br />

miT ufro swrafad moimkiT Tqveni Zalisxmevis politikur nayofs.<br />

politikaSi aris a<strong>da</strong>mianebi, romlebic Tvlian, rom fulis Segroveba – sruliad<br />

ucxo problemaa, romelTanac maT araviTari Sexeba ara aqvT. sinamdvileSi ki, yvelaferi<br />

piriqiT aris. Tu Tqvens mier SemuSavebuli finansuri saxsrebis Segrovebis gegma moqmedi<br />

ar aris, laparakic ar SeiZleba Tqveni politikuri kampaniis warmatebaze.<br />

Tu Tqven gaqvT imis gegma, Tu rogor apirebT fulis <strong>da</strong>xarjvas (es ki<br />

gansazRvrulia Tqveni politikuri kampaniis gegmiT) <strong>da</strong> Tqven gagaCniaT kargi saqoneli<br />

(kandi<strong>da</strong>ti an partiuli platforma), romelic SegiZliaT gayidoT, CaTvaleT, rom xelT<br />

gaqvT yvela instrumenti imisaTvis, rom moipovoT saxsrebi Tqveni operaciis warmatebis<br />

uzrunvelsayofad.<br />

ratom iZlevian fuls a<strong>da</strong>mianebi<br />

finansuri saxsrebis gegmis SemuSavebisas metad mniSvnelovania gaiazroT mizezebi,<br />

romelTa gamo a<strong>da</strong>mianebi akeTeben (an ar akeTeben) fulad Senatanebs politikuri<br />

organizaciebis fondebSi.<br />

politikuri kampaniis an partiuli organizaciis fondSi Setanili Tanxebi im<br />

xarjTa nawils warmoadgenen, romlebic SeuZlia gaiRos garkveulma a<strong>da</strong>mianma. naklebad<br />

mosalodnelia, rom vinme gaimetebs saxsrebs, romlebic gaTvaliswinebulia ojaxis<br />

mkurnalobisTvis an kvebisTvis. amitom, aq Tqven SejibrebaSi erTvebiT mxolod im<br />

Tanxebis miRebaze, romlebis <strong>da</strong>xarjva did zians ar miayenebs a<strong>da</strong>mianebs. <strong>da</strong> Tu, Tqven<br />

pirvel rigSi SeecdebiT gaiazroT mizezebi, romelTa gamo isini ga<strong>da</strong>wyvetilebas iReben<br />

Semoitanon TavianTi Senatanebi, imis albaToba, rom Tqven ufro <strong>da</strong>marwmunebeli<br />

aRmoCndebiT Tqvens sasargeblod agitirebis dros, gacilebiT gaizrdeba.<br />

finansuri saxsrebis Segrovebis yvela RonisZiebis warmatebis safuZvels<br />

warmoadgens saqmisadmi Tqveni piradi midgoma. iqneba es msxvili Semowirulobebis<br />

mozidvis kampania, Tu calkeuli werili finansuri mxar<strong>da</strong>Weris gawevis TxovniT,<br />

potenciurma sponsorma un<strong>da</strong> igrZnos Tavisi mniSvneloba <strong>da</strong> sjerodes, rom swored misi<br />

Senatani gansakuTrebiT saWiroa Tqveni organizaciisaTvis.<br />

ai, zogierTi im ZiriTad mizezTa Soris, romelTa gamo a<strong>da</strong>mianebi finansur<br />

<strong>da</strong>xmarebas uweven politikur organizaciebs:<br />

piradi nacnoboba. isini pira<strong>da</strong>d icnoben adgilobriv partiul liderebs,<br />

adgilobriv kandi<strong>da</strong>tebs an administraciis warmomadgenlebs, an finansuri komitetis<br />

wevrebs.<br />

62


madlierebis grZnoba. maT surT aCvenon, Tu ramdenad afaseben garkveuli partiis<br />

Zalisxmevas an politikas.<br />

organizaciebs.<br />

Cveva. isini regularulad uweven finansur <strong>da</strong>xmarebas politikur RonisZiebebs an<br />

TviTgamoxatvis SesaZlebloba. maT surT Tavisi azris gamoTqmis SesaZlebloba<br />

miiRon <strong>da</strong> iyvnen mosmenilni.<br />

politikuri mosazrebani. maT surT garkveuli politikis cxovrebaSi gatareba,<br />

romelic maT uSualod Seexeba.<br />

filosofuri mosazrebani. isini eTanxmebian Tqveni partiis filosofias.<br />

<strong>da</strong>mokidebuleba sxva partiebis mimarT. isini ar eTanxmebian imas, rasac sxva<br />

partiebi akeTeben (an SeiZleba gaakeTon arCevnebSi gamarjvebis SemTxvevaSi).<br />

axla ki ganvixiloT zogierTi ZiriTad mizezTaSoris, romelTa gamo a<strong>da</strong>mianebi ar<br />

uweven finansur <strong>da</strong>xmarebas politikur organizaciebs:<br />

maTTvis ar uTxovniaT amis Sesaxeb. maTTvis ubralod ar uTxovniaT. es nomer<br />

pirvel mizezad rCeba, romlis gamo a<strong>da</strong>mianebi ar uweven finansur <strong>da</strong>xmarebas politikur<br />

organizaciebs.<br />

maT gamocdileba ar gaaCniaT. isini miCveulni ar arian fulis micemas <strong>da</strong> ar<br />

gamoimuSaves aseTi Cveva.<br />

maT ar ician SemowirulobaTa zusti Tanxis Sesaxeb. maT aravin ar uTxra ra Tanxa<br />

un<strong>da</strong> Semoitanon. maT ar ician ra Tanxas elian maTgan.<br />

ara<strong>da</strong>marwmunebeli an uxaliso agitacia. maT ar gamoumuSav<strong>da</strong>T motivacia, radgan<br />

agitacia iyo arakoreqtuli <strong>da</strong> ara<strong>da</strong>marwmunebeli.<br />

2. finansuri gegmis Sedgena<br />

finansuri gegma im RonisZiebebs Seicavs, romelTa ganxorcieleba aucilebelia<br />

imisaTvis, rom Segrovdes Tqveni organizaciis finansuri xarjebis <strong>da</strong>safari Tanxa.<br />

imisaTvis, rom SeimuSaoT finansuri gegma Tqven un<strong>da</strong> flobdeT or fuZemdebel dokuments:<br />

politikuri kampaniis gegma <strong>da</strong> misi biujeti. gegmis SemuSavebis procesi sami etapisgan<br />

Sedgeba:<br />

1. gansazRvreT ras, rogor <strong>da</strong> rodis gsurT miaRwioT Tqven politikur kampaniaSi.<br />

Tqveni politikuri kampaniis gegma un<strong>da</strong> Seicavdes yvela aucilebel RonisZiebas<br />

warmatebis misaRwevad.<br />

2. SeadgineT biujeti, romelic asaxavs yvela Tqven xarjs <strong>da</strong> Seicavs fuladi<br />

saxsrebis Semosvlis droiT CarCoebs an vadebs, romlebic uzrunvelyofen Tqveni<br />

politikuri miznebis Sesrulebas. biujeti giCvenebT, ra Tanxa <strong>da</strong>gWirdebaT gegmis<br />

Sesasruleblad.<br />

63


3. SeimuSaveT im meTodebis ganmsazRvreli finansuri gegma, romlebsac Tqven<br />

gamoiyenebT Tqveni biujetis <strong>da</strong>farvisaTvis aucilebeli saxsrebis mosagroveblad.<br />

finansuri gegma giCvenebT rogor SeZlebT Tqven fuladi saxsrebis Segrovebas saWiro<br />

vadebSi.<br />

Tu finansuri gegmis Sedgena, romelic aucilebeli saxsrebis Segrovebis<br />

SesaZleblobas gaZlevT, ver moxerxdeba, SesaZloa, mTeli politikuri kampaniis gegmis<br />

ga<strong>da</strong>sinjva mogiwioT. finansuri gegma un<strong>da</strong> iyos agresiuli, magram, amave dros,<br />

realisturi.<br />

kargi finansuri gegma warmoadgens detalur <strong>da</strong> kargad gaazrebul dokuments,<br />

romelic Sedgenilia konkretuli kampaniis gaTvaliswinebiT. kargi finansuri gegma un<strong>da</strong><br />

Seicavdes saxsrebis mogrovebis programebis idealur kombinacias, romlebic, maTi<br />

Sesrulebis SemTxvevaSi, uzrunvelyofen aucilebeli saxsrebis Semosvlas <strong>da</strong>dgenil<br />

vadebSi.<br />

aucilebelia Tqveni SesaZleblobebis Sefaseba saxsrebis Segrovebis mimarT<br />

erT-erT sakvanZo moments, romelic saSualebas iZleva SeafasoT im fuladi<br />

saxsrebis moculoba, romelTa miRebas Tqven varaudobT <strong>da</strong> agreTve, fulis Segrovebis<br />

yvelaze warmatebuli meTodebi, warmoadgens Tqveni organizaciis wina wlebis finansuri<br />

wyaroebis gulmodgine analizis <strong>Catareba</strong>. aseTma analizma kargi warmodgena un<strong>da</strong> mogceT<br />

imis Sesaxeb, Tu sai<strong>da</strong>n SeiZleba Semovides Semowirulobebi, <strong>da</strong> agreTve saukeTeso gzebi,<br />

romelTa saSualebiT SeiZleba am Semowirulobebis miReba.<br />

am sakiTxebis gamokvlevisas SeiZleba gairkves, romeli meTodebi iyo ufro<br />

warmatebuli warsulSi, <strong>da</strong> ratom.<br />

amgvari<br />

SekiTxvebs:<br />

gamokvlevebis Catarebisas aucilebeli iqneba pasuxi gasceT Semdeg<br />

1. ra raodenobis fuladi saxsrebi iyo Segrovebuli warsulSi? rogoria<br />

umciresi Tanxa, romelic Segrov<strong>da</strong> drois garkveuli periodis ganmavlobaSi? rogoria<br />

udidesi? am kiTxvebze pasuxebi warmodgenas mogcemT imis Sesaxeb, ramdenad realuria<br />

Tqveni miznebi, <strong>da</strong> agreTve imis Sesaxeb rogori Zalisxmeve <strong>da</strong>gWirdebaT maT realizaciaze.<br />

2. rogori meTodebi iqna gamoyenebuli SarSan? ratom aRmoCn<strong>da</strong> zogierTi maTgani<br />

ufro ukeTesi? gaesaubreT wina <strong>kampaniebis</strong> monawileebs maTgan gamocdilebis gadmoRebis<br />

mizniT. SeiZleba Tqven wina wlebis Secdomebis Tavi<strong>da</strong>n acileba SeZloT <strong>da</strong> gamoiyenoT<br />

maTi warmatebebi.<br />

3. vin gaakeTa fuladi Semowirulobebi warsulSi? SeiZleba Tqven xeli<strong>da</strong>n<br />

gauSviT oqros ma<strong>da</strong>ni? TqvenTvis aseve zemdeti ar iqneba icodeT, romeli organizaciebi<br />

Rebuloben Semowirulobebs qvelmoqmedebis adgilobriv programebze <strong>da</strong> adgilobrivi<br />

saswavlo <strong>da</strong>wesebulebebisaTvis, raTa mimarToT maT rCevisaTvis <strong>da</strong> finansuri mxar<strong>da</strong>Weris<br />

SesaZlo wyaroebisaTvis.<br />

4. rogor xdebo<strong>da</strong> winandeli programebis ageba? Tqven <strong>da</strong>zogavT Tqvens dros <strong>da</strong><br />

aicilebT Tavis tkivils, Tu ga<strong>da</strong>iRebT warmatebiT wamowyebebs. amavdroulad, Tqven un<strong>da</strong><br />

moifiqroT axali midgomebic imisaTvis, rom momavalSi Tavi<strong>da</strong>n aiciloT gacbunebuli<br />

64


kiTxvebi imis Taobaze, Tu ratom aRar muSaobs is meTodebi, romlebmac adre brwyinavle<br />

rekomen<strong>da</strong>ciebi moixveWes.<br />

5. romeli kanonebi vrceldeba Tqvens mier SemuSavebul finansuri saxsrebis<br />

Segrovebis programebze? gulmodgineT SeiswavleT yvela kanoni, romelsac Sexeba aqvs<br />

Tqvens saqmianobasTan.<br />

6. SemomwirvelTa romeli siebiT isargeblebT? hqon<strong>da</strong> Tu ara warsulSi<br />

warmateba ama Tu im sias? ras warmoadgens Tqveni siebis Semosvlis wyaro?<br />

qvemoT moyvanilia nebismieri kargi finansuri gegmis ganuyofeli komponentebi:<br />

reziumes gverdi. Tqveni gegmis Sedgena <strong>da</strong>iwyeT erT gverdiani reziumeTi,<br />

romelSic cal-calkea aRwerili finansuri saxsrebis Segrovebis yvela programa.<br />

miuTiTeT saerTo Tanxa, romlis Segrovebas Tqven varaudobT, zednadebi xarjebi zemoT<br />

aRniSnuli Tanxis Sesagroveblad, <strong>da</strong> agreTve mTeli programis saerTo Tanxa.<br />

TxrobiTi nawili. aq aRwerili un<strong>da</strong> iyos programis arsi. saWiroa uCvenoT,<br />

rogor aris <strong>da</strong>kavSirebuli erTamaneTTan kampaniis finansuri <strong>da</strong> politikuri gegmebi.<br />

aRwereT zogadi finansuri strategia <strong>da</strong> agreTve is, Tu ranairad un<strong>da</strong> uzrunvelyos man<br />

politikuri kampaniis strategia <strong>da</strong> politika. saWiroa CarToTYyoveli programis<br />

detaluri aRwera (finansuri komitetis Semadgenloba, muSaoba msxvil donorebTan,<br />

fostiT <strong>da</strong>gzavnis programa, sazogadoebrivi RonisZiebebi <strong>da</strong> a.S.).<br />

informacia yoveli programis Sesaxeb un<strong>da</strong> Seicavdes: TariRs, organizacias, Temas,<br />

<strong>da</strong>gzavnis moculoba, <strong>da</strong>gegmili saerTo <strong>da</strong> sufTa Semosavlebi, a<strong>da</strong>mianebis saWiro<br />

raodenoba <strong>da</strong> savaraudo xarjebis <strong>da</strong>axloebiTi Tanxa.<br />

gegma-grafiki. <strong>da</strong>xazeT gegma-grafiki yoveli TavisaTvis, romelic un<strong>da</strong> Seicavdes<br />

finansuri komitetis TaTbirebis, piradi mimarTvebis <strong>da</strong>gzavnis <strong>da</strong> sazogadoebrivi<br />

RonisZiebebis TariRebs, agreTve kampaniis pikebs <strong>da</strong> miznobriv vadebs. gegmis es nawili<br />

SesaZlebels xdis gamoyofil iqnas yvelaze kritikuli periodebi <strong>da</strong> mTeli programis<br />

realizebis Tvalyuris devnebis SesaniSnav saSualebas iZleva.<br />

funqcionaluri movaleobebi. SeadgineT mokle funqcionaluri movaleobebi<br />

finansuri saxsrebis SegrovebiT <strong>da</strong>saqmebuli Tqveni gundis yoveli wevrisaTvis –<br />

Tavmjdomarisa <strong>da</strong> finansuri komitetis wevrebisTvis.<br />

masalebis nimuSebi. Tumca Tqven, SesaZloa, ver moaxerxebT Tqveni gundis<br />

uzrunvelyofas masalebis sakmarisi raodenobiT saxsrebis Sesagroveblad, Tqven mainc<br />

un<strong>da</strong> iqonioT SesaZlo SemomwirvelTa kartoTeka, iuridiuli aqtebis nusxebi <strong>da</strong><br />

konvertebi, romlebzec winaswar aris <strong>da</strong>beWdili Tqveni organizaciis misamarTi, maSinac<br />

ki, Tu Tqven ar geqnebaT mosawvevebisa <strong>da</strong> safosto gzavnilebis nimuSebi.<br />

saSemosavlo uwyisi. es – 12-Tvian periodze Sedgenili samuSao dokumentia,<br />

romelic giCvenebT, ga<strong>da</strong>WarbebiT asrulebT Tqven fulis Segrovebis gegmas, Tu, piriqiT,<br />

CamorCebiT. CawereT navaraudevi sufTa <strong>da</strong> navaraudevi saerTo Semosavlebi or ganapira<br />

65


marcxena svetSi. Semdeg, yoveli Tvis bolos SeitaneT faqtiuri sufTa <strong>da</strong> faqtiuri<br />

saerTi Semosavali marjvena svetebSi.<br />

finansuri gegma – es qvaze amotvifruli warwera ki ar aris, aramed,<br />

aucileblobis SemTxvevaSi, is un<strong>da</strong> Seswordes xarjebis an politikuri situaciis<br />

cvlilebebis mixedviT.<br />

3. finansuri saxsrebis Segrovebis taqtika<br />

finansuri saxsrebis Segrovebis strategia un<strong>da</strong> Seicavdes, rac SeiZleba met<br />

taqtikur ga<strong>da</strong>wyvetilebas. finansuri programis warmateba ganisazRvreba a<strong>da</strong>mianTa im<br />

raodenobiT, rolebsac Tqven SegiZliaT ama Tu im xerxiT mimarToT finansuri<br />

<strong>da</strong>xmarebisTvis. rac ufro met a<strong>da</strong>mians gamokiTxavT, miT ufro meti Tanxis miRebas<br />

SeZlebT.<br />

finansuri komiteti<br />

kargi a<strong>da</strong>mianebi karg fuls agroveben. magram am ubralo winapirobis realizeba<br />

metismetad Znelia. finansur komitetSi samuSaod saWiro a<strong>da</strong>mianebis SerCeva uamrav dros<br />

<strong>da</strong> did Zalisxmevas moiTxovs, magram es Zalisxmeva Tqvens kampanias Tavis nayofs moutans:<br />

Tqven SeZlebT ufro meti a<strong>da</strong>mianebis mozidvas, romlebic mzad arian gagiwion finansuri<br />

<strong>da</strong>xmareba. saukeTeso warmatebebs Tanxebis SegrovebaSi is a<strong>da</strong>mianebi aRweven, romlebsac<br />

kontaqtebis farTo qseli gaaCniaT cxovrebis sxva<strong>da</strong>sxva sferos warmomadgenlebTan.<br />

Zlieri safinanso komiteti iwyeba kargi Tavmjdomari<strong>da</strong>n. is un<strong>da</strong> iyos agresiuli <strong>da</strong><br />

dinamiuri natura, romelic uxerxulobas ar ganicdis xalxTan fuladi mxar<strong>da</strong>Weris<br />

Sesaxeb TxovniT mimarTvisas. Tavmjdomare un<strong>da</strong>:<br />

• iyos organizebuli;<br />

• raionSi sargeblobdes popularobiT;<br />

• iyos partiis an kandi<strong>da</strong>tis erTguli;<br />

• iqonios sakmarisi Tavisufali dro Tavisi samuSaos Sesasruleblad;<br />

• iqonios, SeZlebisamebr, politikuri <strong>kampaniebis</strong> interesebSi saxsrebis<br />

Segrovebis gamocdileba;<br />

• hqondes survili iyos erT-erTi pirveli Semomwirveli an yvelaze msxvil<br />

SemomwirvelTa rigSi.<br />

finansuri komitetis mTavari valdebulebaa <strong>saarCevno</strong> kampaniis fondebis ZiriTadi<br />

nawilis Segroveba. amis miRweva SeiZleba uSualod moqalaqeebTan, SemomwirvelTa<br />

klubebSi mimarTvis gziT, <strong>da</strong> agreTve sazogadoebrivi RonisZiebebis organizebis<br />

<strong>da</strong>xmarebiT. finansuri komitetis yoveli wevri mzad un<strong>da</strong> iyos gauwios kampanias piradi<br />

finansuri mxar<strong>da</strong>Wera <strong>da</strong> igive gaakeTebinos Tavis naTesavebsa <strong>da</strong> axloblebs.<br />

finansur komitetSi, SesaZleblobisamebr, wardmodgenil un<strong>da</strong> iqnas adgilobrivi<br />

sazogadoebis yvela fena. kriteriumebi, romelTa mixedviT xdeba kandi<strong>da</strong>tebis SerCeva,<br />

66


un<strong>da</strong> Seicavdes iseT <strong>da</strong>maxasiaTebel niSnebs, rogoricaa, kandi<strong>da</strong>tebis sqesi, maTi<br />

kuTvnileba garkveul eTnikur, profesiul, rasobriv <strong>da</strong> religiur <strong>da</strong>jgufebebTan, <strong>da</strong><br />

agreTve sacxovrebeli adgilis geografiuli monacemebi.<br />

potenciuri kandi<strong>da</strong>tebis TvalnaTliv wyaros warmoadgens wina wlebis <strong>kampaniebis</strong><br />

ZiriTad SemomwirvelTa nusxa. a<strong>da</strong>mianebs, romlebsac unari SeswevT didi Tanxebi<br />

Semoswiron kampaniebs, zogjer didi fuladi saxsrebis Segrovebis unaric gaaCniaT.<br />

saolqo an saerTo erovnuli politikuri <strong>kampaniebis</strong> fondebSi Semowirulobebis Semtani<br />

msxvili Semomwirvelebi SeiZleba sasargebloni aRmoCndnen Tqvens mier organizebul<br />

kampaniisTvisac.<br />

politikuri <strong>kampaniebis</strong> gegma <strong>da</strong> amocanebi ganxilul un<strong>da</strong> iqnas komitetis<br />

wevrebTan erTad. Tqven winaswar un<strong>da</strong> ganumartoT maT, ras eliT maTgan. metad<br />

mniSvnelovania, rom es a<strong>da</strong>mianebi CarTulni iyvnen zogad partiul saqmianobaSi imisaTvis,<br />

rom maT gauCndeT Tqveni programebis cxovrebaSi gatarebis Sesabamisi motivacia <strong>da</strong><br />

survili, <strong>da</strong> amiT am programebis <strong>da</strong>finansebaSi monawileobis miRebis survili.<br />

saWiroa agreTve, sTxovoT maT Tavisi wvlili Semoitanon politikuri programis<br />

SemuSavebaSi. bevr adgilobriv politikur organizaciaSi finansur komitets politikuri<br />

kampaniis gegmis <strong>da</strong>mtkicebis prerogativa gaaCnia. cxadia, rom finansuri komiteti ufro<br />

aqtiurad imuSavebs saxsrebis Segrovebis im gegmis realizebaze, romlisac mis wevrebs<br />

sjeraT.<br />

finansuri komitetis TaTbirebi organizebul un<strong>da</strong> iqnas regularul safuZvelze.<br />

komitetis pirveli TaTbiris dRis wesrigs un<strong>da</strong> warmoadgendes misi funqcionirebis wesis<br />

ganxilva <strong>da</strong> yoveli misi wevris winaSe saxsrebis Segrovebis amocanis <strong>da</strong>saxva. Semdgom<br />

TaTbirebze mosmenil un<strong>da</strong> iqnas angariSebi <strong>da</strong>saxuli amocanebis realizebis msvlelobis<br />

Sesaxeb <strong>da</strong> ganixilos sxva<strong>da</strong>sxva specialuri proeqtebi <strong>da</strong> vadebi.<br />

komitetis TanamSromelTa <strong>da</strong>msaxurebis aRiareba, maTi samuSaos Sefaseba <strong>da</strong><br />

informaciis gacvla maTi saqmianobis Sesaxeb, metad mniSvnelovania komitetis<br />

funqcionirebisaTvis. warudgineT Tqveni TanamSromlebi adgilobriv politikur<br />

liderebs <strong>da</strong> CarTeT isini Tqven politikur kontaqtebsa <strong>da</strong> saqmianobaSi.<br />

moawyveT Tqveni partiis arCeul kandi<strong>da</strong>tTa xSiri Sexvedrebi finansuri<br />

komitetis wevrebTan. yovelTvis gaxsovdeT waxalisebis iseTi ubralo formebis,<br />

rogoricaa sityvebi `gmadlobT~ <strong>da</strong> `Tqven SesaniSnavad SeasruleT Tqveni samuSao~,<br />

qmediTobis Sesaxeb.<br />

nurasdros gauSvebT xeli<strong>da</strong>n SesaZleblobas Tqveni madliereba gamoxatoT<br />

TqvenTvis esoden saWiro a<strong>da</strong>mianTa jgufis mimarT. finansuri komitetis gareSe<br />

SeuZlebeli iqneba kampaniis warmateba.<br />

piradi urTierToba<br />

finansuri saxsrebis Segrovebis yvelaze ufro efeqturi xerxi agebulia piradi<br />

urTierTobebis safuZvelze. swori midgomis SemTxvevaSi piradi urTierToba saukeTeso<br />

67


xerxs warmoadgens, romelic umokles vadebSi mniSvnelovnad didi Tanxebis Segrovebis<br />

saSualebas iZleva.<br />

rogorc Tavad cnebi<strong>da</strong>n gamomdinareobs, piradi urTierToba iTvaliswinebs<br />

pir<strong>da</strong>pir mimarTvas potenciuri Semomwirvelisadmi TxovniT finansuri <strong>da</strong>xmarebis Sesaxeb.<br />

ai, ramodenime wesi, romelic saWiroa <strong>da</strong>icvaT, rodesac TxovniT mimarTavT a<strong>da</strong>mianebs:<br />

1. auxseniT pirs, romelsac mimarTavT, rom misi Semowiruloba – Senatania ukeTesi<br />

momavlisaTvis, romelic Seesabameba mis idealebs.<br />

2. iyaviT optimisturi <strong>da</strong> gulwrfeli. SeecadeT Tqveni partiis gamarjvebis<br />

perspeqtiviT moxibloT potenciuri donori.<br />

3. iyaviT <strong>da</strong>marwmunebeli. SeecadeT aCvenoT, rom programebs, romelTa <strong>da</strong>finansebas<br />

Tqven apirebT, namdvilad SeuZlia gamarjvebis motana.<br />

4. gulisxmierni iyaviT mosaubrisadmi. ar gauSvaT xeli<strong>da</strong>n Sansi, rogorc ki piri<br />

<strong>da</strong>Tanxmdeba Tavisi Semowirulobis Semotanaze.<br />

5. SeecadeT warmoidginoT Tqveni Tavi potenciuri donoris adgilze.<br />

6. TxovniT Semowirulobis Sesaxeb pirma un<strong>da</strong> mimarTos Tavis tol pirs.<br />

magaliTad, msxvili kampaniis xelmZRvanels un<strong>da</strong> mimarTos rangiT mis tolma<br />

xelmZRvanelma.<br />

7. aucileblaT ganmarteT,konkretulad raze <strong>da</strong>ixarjeba Semowiruli saxsrebi.<br />

8. xazi gausviT, rom proeqti <strong>da</strong> partiuli organizaciis monawileoba masSi<br />

sazogadoebriv xasiaTs atarebs.<br />

9. nu SeecdebiT Tavi SeacodoT potenciur donors. saubari ar un<strong>da</strong> <strong>da</strong>iwyoT<br />

sityvebiT: `mesmis, rom ar un<strong>da</strong> gTxovoT aseTi didi Tanxa, magram . . .~<br />

mainc.<br />

10. ar waxvideT manam, sanam ar miiRebT Ceks an fulis gadmoricxvis myar pirobas<br />

11. ikiTxeT sxva a<strong>da</strong>mianTa gvarebi, romlebsac, Tqveni donoris azriT, SeuZliaT<br />

Semowirulobebis Semotana.<br />

msxvili donorebi<br />

msxvili donorebis SerCeva – delikaturi saqmea, romelic dros <strong>da</strong> mniSvnelovan<br />

xarjebs moiTxovs. un<strong>da</strong> Seiqmnas e.w. elitaruli klubi, romelic msxvil donorebze<br />

iqneba orientirebuli <strong>da</strong> SesTavazebs sxva<strong>da</strong>sxva donis wevrobas Semowirulobis odenobis<br />

mixedviT. mocemuli programa grZelvadiani un<strong>da</strong> iyos <strong>da</strong> klubis wevrobis yovelwliur<br />

ganaxlebas iTvaliswinebdes.<br />

erTerTi ZiriTadi mizani, romlis gamoc aseTi klubebi un<strong>da</strong> Seiqmnas, imaSi<br />

mdgomareobs, rom Tqveni partiis momxreTa umetesma nawilma regularulad un<strong>da</strong> gagiwios<br />

finansuri mxar<strong>da</strong>Wera. klubi amartivebs Senatanis Setanis proceduras <strong>da</strong> uviTarebs<br />

a<strong>da</strong>mianebs Cvevas sistematurad gaakeTon es. gacilebiT advilia orive mxarisaTvis<br />

sTxovon a<strong>da</strong>mians ganaaxlos klubSi Tavisi wevroba, vidre eZebon axali potenciuri<br />

Semomwirvelebi.<br />

68


Tqven seriozuli yuradReba un<strong>da</strong> <strong>da</strong>uTmoT `privilegiebis~ sistemis SemuSavebas,<br />

romelsac iZleva klubSi gawevrianeba. isini SeiZleba Seicavdnen zeimis gamarTvas klubis<br />

wevrebis pativsacemad sazogadoebrivi RonisZiebebis msvlelobaSi, specialuri stumrebisa<br />

<strong>da</strong> oratorebis pativsacemad gamarTul miRebebze eqskluziur monawileobas,<br />

gansakuTrebul sakinZebsa <strong>da</strong> momWerebs haltuxebisTvis an sakanonmdeblo krebebze<br />

<strong>da</strong>swrebasac ki Tqveni partiis arCeul politikur moRvaweebTan Sesaxvedrad. Tqven<br />

momxreTa klubis wevrebs iseTi privilegiebi an upiratesobebi mianiWeT, romlebsac ver<br />

miiReben isini, vinc ar aris klubis wevri. aseTi privilegiebi eqskluziuri un<strong>da</strong> iyos.<br />

bevri partiuli organizacia or- an samdonian klubis wevrobas adgens TavianT<br />

momxreebisaTvis. magaliTad, respublikuri partiebis zogierT organizacias aSS-Si gaaCnia<br />

wevrobis Semdegi doneebi TavianT klubebisTvis:<br />

`loialuri spiloebi~ - 50 aSS dolari weliwadSi<br />

`oqros spiloebi~ - 100 aSS dolari weliwadSi<br />

`briliantis spiloebi~ - 1000 aSS dolari weliwadSi<br />

Tqven garkveuli masalebi un<strong>da</strong> SeimuSavoT Tqvens momxreebTan muSaobisaTvis. aseTi<br />

masalebi organizebul un<strong>da</strong> iyos erT paketSi. es paketi Seicavs yvelafers, rac<br />

aucilebelia warmatebiT muSaobisTvis fuladi saxsrebis mosazi<strong>da</strong>d.<br />

ai ras un<strong>da</strong> Seicavdes sruli paketi:<br />

• politikuri kampaniis gegmis mokle Sinaarss;<br />

• finansuri gegmis aRweras;<br />

• biujetsa <strong>da</strong> gegma-grafiks;<br />

• dosies momxreTa yvela ZiriTadi klubis <strong>da</strong> yovel klubSi arsebuli<br />

privilegiebis Sesaxeb;<br />

• finansuri komitetis wevrTa sias maTi telefonebis nomrebiT;<br />

• mokle cnobas im pirTa Sesaxeb, romlebsac arCeviTi Tanamdebobebi ukaviaT<br />

Tqveni partii<strong>da</strong>n;<br />

• sakanonmdeblo aqtebis mokle krebss, romlebic gansazRvraven politikuri<br />

<strong>kampaniebis</strong>Tvis SemowirulobaTa Segrovebis wess;<br />

• ramodenime konverts, romlebzec <strong>da</strong>beWdilia Tqveni organizaciis misamarTiT;<br />

• Semomwirvelis baraTebs;<br />

• madlobis werilebs<br />

Tumca momxreTa klubebi gacilebiT efeqturia, rodesac maTSi msxvili Semomwirvelebia<br />

gaerTianebuli, klubebma, romlebSic mcire SeZlebis mqone a<strong>da</strong>mianebia gaerTianebuli,<br />

SeiZleba agreTve mogceT kargi Sedegebi.<br />

69


sazogadoebrivi RonisZiebebi<br />

sazogadoebriv RonisZiebebma SeiZleba xeli Seuwyon mniSvnelovani fuladi<br />

saxsrebis Segrovebas. radgan aseT RonisZiebaTa amocanas warmoadgens fuladi saxsrebis<br />

Segroveba Tqvens sasargeblod, yovelTvis un<strong>da</strong> gaxsovdeT amis Sesaxeb prioritetebis<br />

gansazRvrisas.<br />

SeiZleba arsebobdes amgvar RonisZiebebaTa uamravi varianti – yvelaferi Tqvens<br />

warmosaxvazea <strong>da</strong>mokidebuli. manam, sanam Tqven ga<strong>da</strong>wyvetilebas miiRebT, rogor<br />

RonisZiebas CaatarebT, SeekiTxeT Tqvens Tavs:<br />

• ramdeni fuladi saxsrebis Segrobis imedi gaqvT?<br />

• vis SeiZleba hqondes <strong>da</strong>swrebis an bileTis SeZenis survili?<br />

• sad fiqrobT RonisZiebis <strong>Catareba</strong>s?<br />

• vin <strong>da</strong>gexmarebaT bileTebis gavrcelebaSi?<br />

• vin <strong>da</strong>gexmarebaT RonisZiebaTa detalebis <strong>da</strong>gegmvisa <strong>da</strong> <strong>da</strong>xvewis dros?<br />

• rogoria Tqvens RonisZiebaze gaweuli xarjebi?<br />

imisaTvis, rom <strong>da</strong>adginoT bileTebis fasebi, jer TqvenTvis gaarkvieT, ra saxsrebis<br />

miReba gin<strong>da</strong>T Catarebuli RonisZiebis Sedegad. amis ga<strong>da</strong>wyveta SeiZleba, Tqveni saerTo<br />

finansuri gemi<strong>da</strong>n <strong>da</strong> biujeti<strong>da</strong>n gamomdinare.<br />

bileTebis Rirebuleba gansazRvravs Tavad RonisZiebis tons, fasis SecvlasTan<br />

erTad icvleba potenciur SemomwirvelTa kontingentic. zogierT RonisZiebaze ufro<br />

advili iqneba bevri bileTis gayidva <strong>da</strong>bal fasebSi, im dros, roca sxva RonisZiebebma,<br />

romlebic ufro mcirea TavianT masStabiT, magram bileTebze ufro maRali fasebiT,<br />

SeiZleba ufro ukeTesi Sedegi mogvcen. Cveulebriv, a<strong>da</strong>mianTa mcire raodenoba ufro<br />

advili Sesamowmebelia, <strong>da</strong> Tqven SeiZleba iseTive Semosavali miiRoT. G G<br />

magram Tqven un<strong>da</strong> gaiTvaliswinoT sxva faqtorebic. maT miekuTvneba farTo<br />

sazogadoebis SesaZlo uaryofiTi reaqcia eqskluziuri RonisZiebis <strong>Catareba</strong>ze mxolod<br />

Zalian SeZlebul SemomwirvelTaTvis, metismeti finansuri <strong>da</strong>tvirTva Tqvens politikur<br />

momxreebze <strong>da</strong> sxva SesaZlo negatiuri Sedegebi, romlebic un<strong>da</strong> gaiTvaliswinos<br />

finansurma komitetma Sesasvlel bileTebze fasis <strong>da</strong>dgenamde.<br />

imisgan <strong>da</strong>moukideblad, Tu rogori tipis RonisZiebas airCevT, misi momzadebis<br />

msvlelobaSi yovelTvis warmoiqmneba sakiTxebi, romlebic vinmem un<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvitos.<br />

• RonisZiebis reklama;<br />

• saTavsos aRWurva;<br />

• programisa <strong>da</strong> dRis wesrigis Sedgena;<br />

• gasarTobi programis Sedgena;<br />

• specialur stumrebTan muSaobis <strong>Catareba</strong>;<br />

70


• stumrebis ganTavseba;<br />

• gamagrilebeli sasmelebi;<br />

• dekoraciebi;<br />

• transporti <strong>da</strong> manqanebis gasaCerebeli adgilis mowyoba.<br />

SeimuSaveT biujeti yoveli zemoaRniSnuli poziciisaTvis <strong>da</strong> CaunergeT<br />

nebayoflobiT TanaSemweebs an komitets, rom isini ar un<strong>da</strong> gascildnen mis CarCoebs.<br />

agitacia fostiT<br />

agitacia fostiT potenciur SemomwirvelTa farTo wris mocvis SesaZleblobas<br />

iZleva. sworad Catarebis SemTxvevaSi mas biujetis didi nawilis Sevseba SeuZlia.<br />

fostiT agitaciis obieqtebi<br />

fostiT agitaciis obieqtebs moqalaqeTa sami kategoria warmoadgens: potenciuri<br />

Semomwirvelebi, `ucxo~ Semomwirvelebi <strong>da</strong> `Tavisi~ Semomwirvelebi, vis misamarTzec<br />

igzavneba werilebi. potenciuri <strong>da</strong> `ucxo~ Semomwirvelebis misamarTze gagzavnili<br />

werilebi SesaZlebels xdian Camoyalibdes Tqveni momxreebis Taviseburi baza, xolo<br />

`Tqveni~ Semwirvelebi – is a<strong>da</strong>mianebia, romlebmac ukve adre finansuri <strong>da</strong>xmareba gauwies<br />

Tqvens partias.<br />

Sesabamisad formirdeba moqalaqeTa safosto misamarTebis sami tipis sia:<br />

1. potenciuri Semwirvelebi – is a<strong>da</strong>mianebia, romlebsac swori midgomis<br />

SemTxvevaSi SeiZleba Semoitanon TavianTi fuli. amave kategorias miekuTvnebian Tqveni<br />

partiis wevrebic. am nusxasTan muSaobis mizans axal SemomwirvelTa saxelebis gamovlena<br />

warmoadgens. aSS-Si fenomenalur warmatebad iTvleba, Tu Tqven werilebze reagireba<br />

moaxdina a<strong>da</strong>mianTa 2% am nusxi<strong>da</strong>n.<br />

2. `ucxo~ Semomwirvelebi – is a<strong>da</strong>mianebia, romlebmac finansuri <strong>da</strong>xmareba gauwies<br />

sxva kandi<strong>da</strong>tebs an sxva politikur organizaciebs. amerikaSi saxsrebis Segrovebis<br />

kampaniis organizatorebi varaudoben 3-5% <strong>da</strong>debiTi pasuxebis miRebas am kategoriis<br />

a<strong>da</strong>mianebisgan.<br />

3. `Tqveni~ Semwirvelebi – is a<strong>da</strong>mianebia, romlebsac ukve SeutaniaT Tavisi fuli<br />

Tqveni partiis adgilobrivi ganyofilebis fondSi. am nusxam warmateba un<strong>da</strong> mogitanoT<br />

asi<strong>da</strong>n 5-10 SemTxvevaSi.<br />

potenciuri Semwirvelebis misamarTze <strong>da</strong>gzavnili werilebi.<br />

werilebis <strong>da</strong>gzavniT Tqveni potenciuri momxreebis misamarTze, Tqven afarTovebT<br />

finansuri saxsrebis Semosvlis bazas.<br />

71


potenciur SemwirvelebTan muSaobisas mTavar amocanas fulis miReba ki ar<br />

warmoadgens, aramed axali momxreebis gamovlena, romlebic SeZleben finansuri<br />

mxar<strong>da</strong>Weris gawevas.<br />

ZiriTad sawinaaRmdego azrs amgvari kampaniis Catarebis winaaRmdeg aSS-Si misi<br />

siZvire warmoadgens. mizezi martivia: rogorc wesi, nusxaSi Sesul asi a<strong>da</strong>miani<strong>da</strong>n<br />

mxolod erTi gamogigzavniT fuls. xolo, rodesac saSualo Senatani Seadgens 20 aSS<br />

dolars, es 1 procenti niSnavs, rom Tqven moaxerxeT safosto <strong>da</strong>naxarjebis <strong>da</strong>farva.<br />

xSirad isec SeiZleba moxdes, rom Tqven <strong>da</strong>kargavT Tqvens fuls.<br />

`ucxo~ Semomwirvelebis misamarTze <strong>da</strong>gzavnili werilebi.<br />

ZiriTadi sxvaoba potenciur <strong>da</strong> `ucxo~ Semomwirvelebis misamarTze <strong>da</strong>gzavnili<br />

werilebs Soris imaSi mdgomareobs, rom ukanasknelebs ukeTesi Sedegi un<strong>da</strong> hqondes.<br />

`ucxo~ Semomwirvelebi – is a<strong>da</strong>mianebia, romlebsac adre ukve miuciaT fuli sxva<br />

politikur kampaniebze an SeutaniaT sxva politikuri organizaciebis fondebSi. es imas<br />

niSnavs, rom isini ukve SeCveulni arian TavianT fulis Setanas sxva<strong>da</strong>sxva politikuri<br />

motiviT.<br />

yvelaze martivia gamoiyenoT is Tav<strong>da</strong>debuloba, romelic maT ukve gaaCnia.<br />

magaliTad, Tu Tqvens mier Sedgenil `ucxo~ momxreTa sia Sedgeba im a<strong>da</strong>mianebisagan,<br />

romlebsac adre miuciaT Tavisi fuli gosdumaSi arCevnevnebze Tqveni partiis kandi<strong>da</strong>tis<br />

<strong>saarCevno</strong> kampaniaze, sTxoveT am kandi<strong>da</strong>ts, xeli moaweros Tqvens werils. radganac mas<br />

ukve Camouyalib<strong>da</strong> garkveuli urTierTobani am a<strong>da</strong>mianebTan, isini reagirebas moaxdenen mis<br />

mowodebaze im SemTxvevaSic ki, Tu gamarjvebul mxares am SemTxvevaSi warmoadgenT Tqven.<br />

meore safrTxes, romelsac SeiZleba Tqven waawydeT, warmoadgens siaTa sizuzte.<br />

rac ufro moZvelebulia es siebi, miT naklebia imis albaToba, rom isini raime Sedegs<br />

moitanen.<br />

`Tqveni~ Semomwirvelebis misamarTze <strong>da</strong>gzavnili werilebi<br />

`Tqveni~ Semomwirvelebis qveS igulisxmeba is a<strong>da</strong>miani, romelsac adre ukve<br />

Seutania Tavisi fuli Tqveni partiis fondSi.<br />

fuladi saxsrebis Setanis meSveobiT Semomwirveli gamoxatavs Tqven<strong>da</strong>mi Tavis<br />

erTgulebas. igi Tqvens saqmeSi debs fuls. es ki imas niSnavs, rom mas mizezi gaaCnia<br />

<strong>da</strong>icvas Tqveni Senatani. amitom, dro<strong>da</strong>dro is ganmeorebiT Semoitans Tavis Senatans.<br />

cxadia, rom `Tqveni~ Semomwirvelebis nusxis gafarToebasTan erTad gaizrdeba<br />

Tqveni Semosavlebic. <strong>da</strong> Tu, Tqven <strong>da</strong>saxuli gaqvT maTTan regularuli muSaoba, SeiZleba<br />

SeagrovoT mniSvnelovani Tanxebi ganmeorebiTi Senatanebis xarjze.<br />

zogierTi eqsperti aSS-Si sTvlis, rom gonivruli iqneba werilebis <strong>da</strong>gzavna<br />

Tqveni momxreebisaTvis weliwadis 70-90 dReSi erTxel, rodesac arCevnebi ar tardeba.<br />

arCevnebis Catarebis wels aseTi gzavnilebi SeiZleba ufro xSiri iyos.<br />

`Tqveni~ Semomwirvelebis misamarTze <strong>da</strong>gzavnil werilebs SesaZleblobisamebr<br />

ufro piradi xasiaTi un<strong>da</strong> hqondes.<br />

72


SemomwirvelebisaTvis werilebis Sedgena<br />

qvemoT moyvanilia finansuri mxar<strong>da</strong>Weris TxovniT mimarTvis Semcveli werilebis<br />

<strong>da</strong>weris ramodenime wesi:<br />

• miipyariT mkiTxvelis yuradReba! werilis pirvelive abzacma un<strong>da</strong> gaitacos<br />

igi. Tu mkiTxveli interess <strong>da</strong>kargavs Tqveni werilis mimarT pirvelive<br />

wina<strong>da</strong>debis wakiTxvis Semdeg, Tqven verasodes ver miiRebT misgan fuls.<br />

• mkveTrad CamoayalibeT problema an finansuri <strong>da</strong>xmarebis konkretuli<br />

saWiroeba.<br />

• uCveneT mkiTxvels am problemis ga<strong>da</strong>wyvetis gza. SemomwirvelisaTvis<br />

`problemis ga<strong>da</strong>wyvetis gza~ Senatanis SemotanaSi mdgomareobs.<br />

• aucileblad miuTiTeT werilze TariRi. maSinac ki, rodesac raime mizezis<br />

gamo Tqven SegiZliaT <strong>da</strong>weroT mxolod `1990 wlis agvisto~, es mainc sjobia,<br />

vidre saerTod ar miuTiToT TariRi.<br />

• SeecadeT, rom abzacebi iyos mokle, xolo wina<strong>da</strong>debebi – martivi.<br />

gamoiyeneTYmsxvili Srifti <strong>da</strong> xazgasma imisaTvis, rom gamoyoT werilis<br />

gansakuTrebiT mniSvnelovani nawilebi.<br />

• werili un<strong>da</strong> iyos <strong>da</strong>srulebuli. Tqveni Txovna finansuri mxar<strong>da</strong>Weris Sesaxeb<br />

naTlad un<strong>da</strong> iyos formulirebuli. miuTiTeT Senatanis zusti odenoba an misi<br />

sazRvrebi.<br />

• gamoiyeneT `post skriptumi~ (P.S). werilis zemoqmedebis efeqtis<br />

werilis struqtura<br />

gasaZliereblad. a<strong>da</strong>mianebi instiqturad kiTxuloben werilebSi P.S. nawils.<br />

werilis struqturas un<strong>da</strong> hqondes piradi mimoweris forma <strong>da</strong> TxrobiTi<br />

xasiaTi. werili un<strong>da</strong> iyos <strong>da</strong>beWdili <strong>da</strong> xelmowerili mxolod erTi piris mier.<br />

cxadia, rom xelmowera warmoadgens finansuri mxar<strong>da</strong>Weris Sesaxeb Txovnis<br />

Semcveli werilis kidev erT umniSvnelovanes komponents. Zalian xSirad saukeTeso<br />

xelmomweri partiis adgilobrivi ganyofilebis Tavmjdomare iqneba. yovel SemTxvevisaTvis<br />

igi im organizaciis lideri un<strong>da</strong> iyos, sa<strong>da</strong>c adresati Seitans fuls.<br />

adgilobrivi ganyofilebis Tavmjdomarem SeiZleba gamoxatos Tavisi mimarTva<br />

piradi Txovnis formiT, magaliTad: `me mWirdeba Tqveni <strong>da</strong>xmareba . . .~<br />

magram Tavmjdomarem ar un<strong>da</strong> moaweros xeli yovel werils. Tavmjdomaris<br />

nacvlad, Tqven SegiZliaT moZebnoT sxva kargad cnobili figurac (SesaZlebelia yvelaze<br />

msxvil SemwirvelTa Soris), romelic SeZlebs xeli moaweros werils. xelmomwerebi<br />

SeiZleba, agreTve iyvnen adgilobrivi arCeviTi xeliusflebis warmomadgenlebi, finansuri<br />

komitetis Tavmjdomare, partiis vice-Tavmjdomare.<br />

73


fuladi saxsrebis Segrovebis warmatebuli safosto kampaniis erT-erT<br />

umniSvnelovanes faqtors warmoadgens SemwirvelisaTvis madlierebis gamoxatva. es<br />

keTdeba madlobis werilebis formiT. isini un<strong>da</strong> igzavnebodes Tavmjdomaris saxeliT (an<br />

Tqveni partiis sxva maRalCinosani wevris saxeliT) <strong>da</strong> un<strong>da</strong> iyos mokle Sinaarsis.<br />

radganac partiis saqmianoba SesaZlebelia mxolod mis momxreTa wyalobiT, Sesabamisi<br />

pativiscemiT miudeqiT maT. isini warmoadgenen organizaciis `guls~ <strong>da</strong> amitom, Tqven<br />

madliereba un<strong>da</strong> gamouTqvaT maT.<br />

agitacia telefoniT<br />

saxsrebis Sesagroveblad saagitacio samuSaos CatarebisTvis satelefono<br />

mimarTvebis meSveobiT gamoiyeneba potenciur SemomwirvelTa satelefono nomrebis banki.<br />

agitacias telefoniT bevri upiratesoba aqvs. yvelaze ufro adekvaturad Semomwirvelebi<br />

reagireben pirad mimarTvaze. satelefono saubari warmoadgens Tqvens SemomwirvelebTan<br />

piradi urTierTobis dinamiur formas. aseTi saubrisas Tqven maSinve miiRebT mosaubris<br />

reagirebas <strong>da</strong> saubris <strong>da</strong>sasruls ukve gecodinebaT, miiRebT Tu ara finansur<br />

mxar<strong>da</strong>Weras am a<strong>da</strong>mianisagan.<br />

zarebi TqvenTvis ukve cnobil momxreebTan – fulis miRebis saimedo gza aris.<br />

satelefono agitacia SeiZleba, aseve efeqturi iyos potenciuri Semomwirvelebis<br />

zondirebisas. potenciuri Semomwirvelebis siis gasasinjad satelefono nomrebis bankis<br />

gamoyenebiT Tqven <strong>da</strong>uyovnebliv miiRebT warmodgenas imis Sesaxeb, rogori Sedegebi<br />

SeiZleba mogitanoT Tqvenma siam. iseve, rogorc agitacia fostiT satelefono agitaciac<br />

ZviradRirebulia <strong>da</strong> bevr dros moiTxovs. satelefono nomrebis efeqturi bankis Seqmna<br />

bevr fulsa <strong>da</strong> dros moiTxovs. saxsrebis Segroveba satelefono agitaciis meSveobiT<br />

grZelvadian <strong>da</strong>bandebas warmoadgens.<br />

yvelaze ufro xSirad partiuli organizaciebi iyeneben satelefono agitacias<br />

saxsrebis Segrovebis sxva meTodebTan SeTavsebiT. igi gamoiyeneba, rogorc <strong>da</strong>matebiTi<br />

instrumenti finansur mxar<strong>da</strong>Weraze, sazogadoebrivi RonisZiebebis <strong>Catareba</strong>ze <strong>da</strong> fostiT<br />

agitaciaze personaluri mimarTvebis dros. ar ifiqroT, rom Tqven Tqveni fondis<br />

ZiriTad nawils SeagrovebT telefonis meSveobiT. igi ufro SeiZleba warmoadgendes<br />

sxva programebze <strong>da</strong>matebas.<br />

zoga<strong>da</strong>d<br />

warmoadgenen:<br />

Tu vityviT, satelefono agitaciis gamoyenebis ZiriTad sferoebs<br />

• potencialur SemomwirvelTa zondireba;<br />

• sazogadoebrivi RonisZiebebis CatarebiT miRebuli efeqtis gaZliereba;<br />

• ganmeorebiTi zarebi <strong>da</strong> <strong>da</strong>zustebebi;<br />

• zarebi gagzavnili werilebis kval<strong>da</strong>kval.<br />

iseve, rogorc fostiT agitaciisas, ZiriTadi mizani fulis miReba ki ar aris,<br />

aramed axali momxreebis mopovebaa.<br />

74


telefoniT saxsrebis efeqturi Segrovebis gasaRebs warmoadgens satelefono<br />

saubrebis aRricxvis sistemis SemuSaveba, maTi Sedegebis SenaxviT werilis an baraTis<br />

formiT Tavmjdomarisgan an Tavad im pirisgan, romelic rekavs. Tqven SegiZliaT did<br />

warmatebebs miaRwioT, Tu sazrianobas gamoiCenT, sworad aawyobT samuSaos <strong>da</strong><br />

Tanmimdevrulni iqnebiT.<br />

zemoaRniSnulis Sejamebisas, xazi un<strong>da</strong> gaesvas imas, rom finansuri saxsrebis<br />

Segroveba Tqvens mxar<strong>da</strong>saWerad organizaciis muSaobis mniSvnelovan <strong>da</strong> gar<strong>da</strong>uval nawils<br />

<strong>da</strong>ikavebs. yovel a<strong>da</strong>mians, romelic amgvari saqmianobiT aris <strong>da</strong>kavebuli, gaaCnia Tavisi<br />

`oqros wesebi~, romlebsac is icavs. ai zogierTi maTgani:<br />

1. gabedulad mimarTeT TxovniT. yvelaze saukeTeso Sedegs iZleva pir<strong>da</strong>piri<br />

mimarTva. sTxoveT finansuri mxar<strong>da</strong>Wera. rac ufro met a<strong>da</strong>mians mimarTavT amgvari<br />

TxovniT, miT ufro meti fuladi saxsrebis Segrovebas moaxerxebT.<br />

2. <strong>da</strong>gegmeT Tqveni saqmianoba. nu <strong>da</strong>zogavT dros kampaniis werilobiTi gegmis<br />

SesamuSaveblad, misi miznebisa <strong>da</strong> vadebis miTiTebiT.<br />

3. gamoiCineT moqniloba. finansuri saxsrebis Segrovebis kampaniis Catarebisas nu<br />

<strong>da</strong>amyarebT imeds wlis ganmavlobaSi mxolod erTi romelime RonisZiebis, magaliTad,<br />

oficialuri wveulebis, <strong>Catareba</strong>ze. mxolod farTo finansur bazaze <strong>da</strong>yrdnobam SeiZleba<br />

mogitanoT didi warmateba.<br />

4. gamoiyeneT gamocdili meTodebi. finansuri saxsrebis Segrovebis programebis<br />

SemuSavebisas CarTeT masSi mxolod gamocdili meTodebi (rogoricaa, magaliTad,<br />

Semomwirvelis Semonatanis konkretuli odenobis miTiTeba), romlebmac warsulSi ukve<br />

<strong>da</strong>amtkices TavianTi efeqturoba.<br />

5. yuradRebiT mousmineT a<strong>da</strong>mianTa rCevebs. Tu gaqvT amis SesaZlebloba, moiwvieT<br />

profesionali finansuri saxsrebis Segrovebis sakiTxebSi Tqveni organizaciisaTvis<br />

efeqturi programis SesamuSaveblad. CaatareT winaswari gamokvlevebi <strong>da</strong> SeimuSaveT<br />

programa, politikuri kampaniis gegmasa <strong>da</strong> strategiaze <strong>da</strong>yrdnobiT.<br />

6. icodeT kanonebi. waikiTxeT <strong>da</strong> gaerkvieT arCevenebis Sesaxeb kanonebis<br />

moTxovnebSi, romlebic exeba <strong>saarCevno</strong> kampaniis finansuri uzrunvelyofis sakiTxebs.<br />

7. yovelTvis TqviT `gmadlobT~. momxreebisadmi Tqveni madlierebis <strong>da</strong>uyovnebliv<br />

gamoxatva ganuviTarebs maT Cvevas regularulad gagiwion finansuri mxar<strong>da</strong>Wera.<br />

8. pirveli Senatani Tqveni kampaniis fondSi un<strong>da</strong> gaakeToT Tqven TviTon. Tqveni<br />

magaliTi ubiZgebs <strong>da</strong>narCenebs igive gaakeTon.<br />

4. saxsrebis Segrovebis Tormeti oqros wesi <strong>saarCevno</strong> kampaniis Casatareblad<br />

wesi 1. imisaTvis, rom miiRoT fuli, Tqven un<strong>da</strong> sTxovoT amis Sesaxeb. a<strong>da</strong>mianTa<br />

umetesoba fuls ar mogcems, Tu ar sTxovT amas.<br />

wesi 2. Tqven miiRebT mxolod imdens, ramdensac moiTxovT, an ufro naklebs,<br />

magram araviTar SemTxvevaSi imaze mets.<br />

75


wesi 3. kandi<strong>da</strong>ti saukeTeso figuras warmoadgens fuladi saxsrebis Segrovebis<br />

RonisZiebaTa Casatareblad. kandi<strong>da</strong>ti, romelic ar sTxovs fuls, Cveulebriv agebs<br />

kampanias.<br />

wesi 4. imaze orjer meti Tanxa moiTxoveT, vidre is, romlis miRebasac<br />

varaudobT. am SemTxvevaSi Tqven miiRebT savaraudo Tanxas an ufro metsac.<br />

wesi 5. fuladi saxsrebis Segroveba – igivea, rac manqanis tareba, rodesac ar<br />

SeiZleba mwkrivi<strong>da</strong>n gamosvla <strong>da</strong> moduneba. fuli arasodes ar aris Warbi.<br />

wesi 6. saxsrebis Segrovebis meTodebi efeqturobis klebis mixedviT:<br />

- fuladi saxsrebis Segroveba uSualod kandi<strong>da</strong>tis mier;<br />

- fuladi saxsrebis Segroveba megobrebsa <strong>da</strong> nacnobebs Soris;<br />

- RonisZiebebi, romlebzec <strong>da</strong>swreba fasiania;<br />

- agitacia fostiT telereklamis TanxlebiT;<br />

- imis molodini, roca a<strong>da</strong>mianebi TviTon SemogTavazeben TavianT <strong>da</strong>xmarebas.<br />

wesi 7. a<strong>da</strong>mianebs moswonT, rodesac maT mimarTaven fulisaTvis. es maT<br />

pativmoyvareobas eameba.<br />

wesi 8. Tqven kenWs iyriT an monawileobT wina<strong>saarCevno</strong> kampaniaSi <strong>da</strong> amiT ukve<br />

did samsaxurs uwevT TiToeuls. a<strong>da</strong>mianebi ukve valSi arian Tqvens winaSe. SeagroveT<br />

valebi, romlebic Tqven gergebaT.<br />

wesi 9. im kandi<strong>da</strong>tTa politikur kampaniaSi Cadebuli fuli, romlebsac<br />

saga<strong>da</strong>saxado politikis <strong>da</strong>rgSi konservatuli Sexedulebebi aqvT, <strong>da</strong>gexmarebaT<br />

ga<strong>da</strong>saxadebze <strong>da</strong>zogoT aTasobiT fuladi saxsrebi. gar<strong>da</strong> amisa, saubaria politikur<br />

xelisuflebaze, romelic Seufasebelia.<br />

wesi 10. araferi <strong>da</strong>saZraxi ar aris imaSi, rom gansakuTrebuli interesebis mqone<br />

jgufebisgan, romelTa poziciebs Tqven iziarebT, `tomrebiT aiRoT fuli~. ga<strong>da</strong>wyviteT,<br />

ra gziT un<strong>da</strong> iaroT, <strong>da</strong> ar ga<strong>da</strong>uxvioT am gzas.<br />

wesi 11. a<strong>da</strong>mianebi siamovnebiT iZlevian fuls popularul saqmeze. <strong>da</strong>iwyeT Tqveni<br />

kampania fuladi saxsrebis mozidviT yvelaze ufro cnobili pirebisgan, xolo Semdgom<br />

miaRwieT imas, rom maT moizidon sxva Semomwirvelebi TanamoazreTa rigebi<strong>da</strong>n.<br />

wesi 12. yovelTvis, yovelTvis <strong>da</strong> yovelTvis moiTxoveT, rom Semomwirvelma<br />

rekomen<strong>da</strong>cia gauwios 2 an 3 kandi<strong>da</strong>turas, romlebsac kidev SeiZleba mimarToT TxovniT.<br />

yovelTvis gamoTqviT madloba, rogorc zepiri formiT, aseve madlobis weriliT.<br />

adgilebze saxsrebis Segrovebis kampania warmoadgens programas, romlis<br />

CarCoebSic Tqvens kampanias SeuZlia arCevnebamde gaecnos faqtiurad yovel ojaxs,<br />

romelic mxars uWers Tqvens partias, <strong>da</strong> mosTxovos finansuri mxar<strong>da</strong>Weris Sesaxeb.<br />

finansur <strong>da</strong>xmarebas agroveben nebayoflobiTi TanaSemweebi yovel ojaxSi vizitisas. Tu<br />

amomrCeveli 100 maneTsac ki Semowiravs, es imis albaTobas gazrdis, rom am maneTebis<br />

kval<strong>da</strong>kval is Tavis xmasac miscems Tqvens partias <strong>da</strong> mis mier wardgenil kandi<strong>da</strong>tebs.<br />

76


<strong>da</strong>niSneT finansebze pasuxismgebeli piri. es amocana SeiZleba <strong>saarCevno</strong> kampaniis<br />

Catarebis komitetis wevrsac <strong>da</strong>avaloT, magram umbjobesia kampaniaSi meti xalxi<br />

moizidoT.<br />

muSaobaSi im pirTa siebi gamoiyeneT, romlebmac adre ukve gaakeTes<br />

Semowirulobebi.<br />

gamoiyeneT amomrCevelTa Semovlis dros miRebuli informacia imisaTvis, rom<br />

mimarToT imaT, visac surs Tqveni partiis wevri gaxdes.<br />

nebismieri Semowiruloba, misi odenobis miuxe<strong>da</strong>vad, madlierebis grZnobiT un<strong>da</strong><br />

miiRoT <strong>da</strong> madloba ga<strong>da</strong>uxadoT kandi<strong>da</strong>tis saxeliT. nurasodes <strong>da</strong>gaviwydebaT amis<br />

Sesaxeb.<br />

5. praqtikuli rCevebi saxsrebis SegrovebasTan <strong>da</strong>kavSirebiT:<br />

• mTavar rols TamaSobs piradi kontaqtebi;<br />

• amomrCevlebTan vizitis yvelaze saukeTeso saaTebia – saRamos 19.00-<strong>da</strong>n 21.00mde,<br />

<strong>da</strong> agreTve dRis meore naxevarSi SabaTs <strong>da</strong> kviras;<br />

• iyaviT Tbili <strong>da</strong> gulRia. es ormagi amocanis ga<strong>da</strong>wyvetis saSualebas mogcemT:<br />

• miiRoT Semowirulobani Tqveni partiisaTvis;<br />

• SeiZinoT mudmivi megobrebi axal amomrCevelTa Soris.<br />

saubrisas ZiriTadi yuradReba <strong>da</strong>uTmeT Tqvens kandi<strong>da</strong>ts <strong>da</strong> imas, Tu ra<br />

raodenobis saxsrebi esaWiroeba mas. yovelTvis xazi gausviT imas, rom yoveli<br />

Semowiruli maneTi <strong>da</strong>gexmarebaT CamoayaliboT warmomadgenlobiTi xelisuflebis iseTi<br />

organoebi, romlebic xalxisTvis imuSaveben yvela doneze. Tqveni pirveli saubris<br />

<strong>da</strong>wyebamde aucileblad warmoudgineT Tqveni Tavi, <strong>da</strong>asaxeleT Tqveni gvari <strong>da</strong> uTxariT,<br />

rom Tqven mezoblad cxovrobT, xarT kandi<strong>da</strong>tis nebayoflobiTi TanaSemwe <strong>da</strong> saxsrebs<br />

agrovebT misi <strong>saarCevno</strong> kampaniis fondisTvis.<br />

kariVI. <strong>saarCevno</strong> kampaniis <strong>da</strong>gegmva<br />

1. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Catarebis gegmis Sedgena<br />

kampaniis swori <strong>da</strong>gegmva saSualebas aZlevs kandi<strong>da</strong>ts mTlianad gamoiyenos<br />

SezRuduli resursebi. imaze, Tu ranairad gamoiyeneba es resursebi, bevrad aris<br />

<strong>da</strong>mokidebuli arCevnebis <strong>da</strong>gvirgvineba.<br />

<strong>da</strong>gegmva politikuri <strong>kampaniebis</strong> <strong>Catareba</strong>sTan <strong>da</strong>kavSirebuli saqmianobis sruliad<br />

gar<strong>da</strong>uval sferos warmoadgens. kandi<strong>da</strong>ts ufleba aqvs Tavad ga<strong>da</strong>wyvitos, hqondes Tu<br />

ara organizacia, gamosces Tu ara gancxadebebi presisTvis <strong>da</strong> organizeba gauwios Tu ara<br />

SemowirulobaTa Segrovebas. magram, radgan is moqmedebs konkretul drosa <strong>da</strong> sivrceSi,<br />

arsebobs politikuri kampaniis gegma.<br />

77


politikuri kampaniis efeqturi <strong>da</strong>gegmva SesaZleblobas iZleva maqsimalurad<br />

iqnas gamoyenebuli SezRuduli resursebi misi Catarebisas <strong>da</strong> aqezebs kampaniis<br />

gamarjvebisken. ar arsebobs kampaniebi SeuzRu<strong>da</strong>vi SesaZleblobebiT. yovel politikur<br />

kampanias aqvs resursebis SezRuduli raodenoba, iseTebis, rogoricaa dro, fuli,<br />

a<strong>da</strong>mianebi <strong>da</strong> niWi. dro - umniSvnelovanesi aunazRaurebeli resursia. politikuri<br />

kampaniis gegmam un<strong>da</strong> uzrunvelyos kandi<strong>da</strong>tis drois ganawileba RonisZiebaTa mixedviT,<br />

romlebic ganmiznulia arCevnebis dRes gamarjvebis misaRwevad.<br />

xSirad Statebis sakanonmdeblo krebebSi <strong>da</strong> xelisuflebis adgilobriv organoebSi<br />

arCevnebis kampaniebi profesiuli an organizebuli <strong>da</strong>gegmvis uqonlobis gamo ganicdian<br />

zarals. kandi<strong>da</strong>tebi cdiloben TviTon <strong>da</strong>gegmon Tavisi saqmianoba an, rac ufro uaresia,<br />

maT magivrad amas akeTebs nakrebi gundi, romelic sxva<strong>da</strong>sxva a<strong>da</strong>mianebisagan Sedgeba.<br />

isini, ubralod seriozulad ar aRiqvamen kampaniis <strong>da</strong>gegmvas. yvelaze mcire<br />

araformalurad Catarebul <strong>saarCevno</strong> kampaniebSic ki organizebulma <strong>da</strong>gegmvam SeiZleba<br />

ga<strong>da</strong>mwyveti mniSvneloba iTamaSos gamarjvebis an wagebisaTvis.<br />

kandi<strong>da</strong>tis saqmianobis ganrigi kampaniis strategiiT <strong>da</strong> gegmiT un<strong>da</strong><br />

isazRvrebodes. es gegma gansazRvravs <strong>da</strong>gegmis strategias.<br />

arsebobs <strong>saarCevno</strong> kampaniis <strong>da</strong>gegmvis ori saxe – reaqtiuri <strong>da</strong> aqtiuri.<br />

reaqtiuri <strong>da</strong>gegmva warmoadgens kandi<strong>da</strong>tis drois ganawilebas Semosul ganacxadTa<br />

mixedviT.<br />

aqtiuri <strong>da</strong>gegmva, piriqiT, gansazRvravs, rogor un<strong>da</strong> gamoiyenon dro kampaniam <strong>da</strong><br />

kandi<strong>da</strong>tma strategiuli miznebis misaRwevad. Tumca, saWiroa orive saxe, radganac<br />

<strong>saarCevno</strong> kampaniaSi gamarjveba Cveulebriv miiRweva aqtiuri <strong>da</strong>gegmviT.<br />

<strong>da</strong>gegmvis efeqturi strategiis arCeva pir<strong>da</strong>pir <strong>da</strong>mokidebulia <strong>saarCevno</strong> kampaniis<br />

gegmiT <strong>da</strong>saxul amocanebze. es gegma gansazRvravs kampaniis generalur strategias,<br />

romelic mimarTulia kandi<strong>da</strong>tis upiratesobaTa maqsimalur gazr<strong>da</strong>ze, misi susti<br />

mxareebis Semcirebaze, <strong>da</strong> amasTan erTdroulad metoqis susti mxareebis maqsimalur<br />

gamoyenebasa <strong>da</strong> mis upiratesobaTa Semcirebaze. es strategia <strong>da</strong>saxavs amocanebs,<br />

politikuri garemos gulmodgine analizze <strong>da</strong>yrdnobiT. kampaniis gegma gansazRvravs<br />

<strong>saarCevno</strong> kampaniis miznebsa <strong>da</strong> amocanebs, romlebic un<strong>da</strong> Sesruldes gamarjvebis<br />

misaRwevad.<br />

<strong>saarCevno</strong> kampaniis gegma <strong>da</strong>gegmvis prioritetebs adgens. <strong>da</strong>gegmvis strategia icavs<br />

am prioritetebs, raTa kandi<strong>da</strong>ti momgebian situaciaSi aRmoCndes gamarjvebisaTvis misi<br />

Sansebis maqsimalurad gazrdisTvis. gegma konkretulad gansazRvravs prioritetebs<br />

drois, geografiuli raionebisa <strong>da</strong> a<strong>da</strong>mianebis mimarT.<br />

dro. <strong>da</strong>gegmvis strategia eyrdnoba <strong>saarCevno</strong> kampaniis gegmas sxva<strong>da</strong>sxva saxis<br />

saqmianobaze drois ganawilebaSi. <strong>da</strong>gegmvis strategia atarebs cxovrebaSi<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebebs, romlebic kampaniis gegmaSia miRebuli, <strong>da</strong> gansazRvravs Tu ra dro<br />

un<strong>da</strong> <strong>da</strong>xarjos kandi<strong>da</strong>tma sarCevno kampaniaSi aqtiur monawileobaze, <strong>da</strong>svenebaze, pirad<br />

saqmebiis warmarTvaze <strong>da</strong> Tavis ojaxTan urTierTobaze.<br />

78


<strong>da</strong>dgemvis strategia anawilebs kandi<strong>da</strong>tis ganrigs drois garkveul monakveTebze.<br />

Cveulebriv, aseTi `drois monakveTebia~ dila, SuadRe <strong>da</strong> saRamo. radgan mocemuli<br />

momenti <strong>da</strong>Sorebulia arCevnebis dRisgan drois amgvari monakveTebis SezRuduli<br />

odenobiT, <strong>da</strong>gegmvis strategia safuZvels warmoadgens kandi<strong>da</strong>tis drois gasawanileblad<br />

<strong>saarCevno</strong> kampaniis strategiis Sesabamisad.<br />

geografiuli raionebi. <strong>saarCevno</strong> kampaniis Catarebis gegma gulisxmobs olqebis<br />

prioritetebis gansazRvris sistemas, amomrCevelTa ganwyobilebis mixedviT. kampaniis<br />

strategia SeimuSavebs kampaniis resusrebis ganawilebis rekomen<strong>da</strong>ciebs prioritetul<br />

geografiul raionebs Soris. Semdgom, <strong>da</strong>gegmvis strategiam un<strong>da</strong> gaanawilos kandi<strong>da</strong>tis<br />

dro, romelic man un<strong>da</strong> <strong>da</strong>xarjos gansakuTrebiT mniSvnelovani raionebis monaxulebaSi.<br />

geografiuli raionebis amgvari <strong>da</strong>nawileba maTi prioritetebis mixedviT<br />

warmoadgens drois ganawilebis safuZvels <strong>da</strong>gegmvis dros. sasargebloa agreTve,<br />

SevadginoT ganrigi <strong>saarCevno</strong> ubnebis gra<strong>da</strong>ciis safuZvelze maTi mniSvnelovnobis<br />

mixedviT. magaliTad, saWiroa meti mowveva miiRoT <strong>da</strong> meti RonisZieba moawyoT<br />

gansakuTrebiT mniSvnelovan raionebSi. Tumca, praqtikaSi SeiZleba ver moxerxdes am wesis<br />

zusti <strong>da</strong>cva. <strong>da</strong> mianc, Tu SeuTanxmeblobebi <strong>saarCevno</strong> kampaniis gegmasa <strong>da</strong> strategiaSi<br />

mniSvnelovani iqneba, SeiZleba warmoiqmnas usiamovnebani. aucilebelia ganuwyvetliv,<br />

yovelTviurad <strong>da</strong> yovel kvirasac ki SevajamoT Sedegebi imis Taobaze, ra dro <strong>da</strong>ixarja<br />

mocemul raionebze.<br />

a<strong>da</strong>mianebi. <strong>saarCevno</strong> kampaniis gegmaSi ganisazRvreba romel amomrCevelTa xmebs<br />

aqvsGyvelaze meti mniSvneloba gamarjvebis misaRwevad. a<strong>da</strong>mianTa gaerTianebebis,<br />

adgilobrivi Temis, organizaciis gamoCenili warmomadgenlebis <strong>da</strong> amomrCevelTa tipebis<br />

gamovlena <strong>da</strong> ganawileba xorcieldeba kampaniis strategiis safuZvelze. <strong>da</strong>gegmvis<br />

strategia kampaniis gegmiT <strong>da</strong>dgenil prioritetebis Sesabamisad anawilebs kampaniis<br />

resursebsa <strong>da</strong> kandi<strong>da</strong>tis dros am sxva<strong>da</strong>sxva socialur jgufTa Soris.<br />

<strong>da</strong>gegmvis strategiiT uzrunvelyofili iqneba is, rom kandi<strong>da</strong>ti Tavis dros<br />

atarebs umTavresad im a<strong>da</strong>mianebTan, romlebic yvelaze metad <strong>da</strong>exmarebian mas moipovos<br />

gamarjveba. es niSnavs, magaliTad, rom kandi<strong>da</strong>tma partiis mtkice momxreebs ar un<strong>da</strong><br />

`sdios kval<strong>da</strong>kval~. metad mniSvnelovania, im a<strong>da</strong>mianTa aRricxvis warmoeba, romlebsac<br />

kandi<strong>da</strong>ti winasaarCveno kampaniis msvlelobisas xvdebo<strong>da</strong> imisaTvis, rom namdvilad<br />

<strong>da</strong>icvas kampaniis strategia.<br />

amgvarad, <strong>da</strong>gegmvis strategia safuZvels warmoadgens kandi<strong>da</strong>tis saqmianobis gegmis<br />

Sesadgenad. <strong>da</strong>gegmvis strategia, kampaniis gegmis Sesabamisad iZleva ganrigs, romelic<br />

anawilebs kandi<strong>da</strong>tis dros saqminobis sxva<strong>da</strong>sxva saxeobebs, geografiul raionebsa <strong>da</strong><br />

socialur jgufebs Soris. naTlad ganisazRvreba kandi<strong>da</strong>tis gegmis mizani.<br />

2. <strong>da</strong>gegmvis ganxorcieleba<br />

warmateba an <strong>da</strong>marcxeba <strong>saarCevno</strong> kampaniaSi <strong>da</strong>mokidebulia <strong>da</strong>gegmvis<br />

ganxorcielebaze. umetes SemTxvevaSi, kandi<strong>da</strong>ti <strong>da</strong> sazogadoebrioba zedmiwevniT grZnoben<br />

misi <strong>da</strong>gegmvis ganxorcielebis xarisxs. Tu kandi<strong>da</strong>tis saqmianoba yovelTvis<br />

79


warumateblad igegmeba, maSin misi moraluri mdgomareoba <strong>da</strong>bal doneze iqneba. <strong>da</strong>gegmvis<br />

ganxorcielebam SeiZleba aamaRlos an gaanadguros kandi<strong>da</strong>tisadmi ndoba<br />

sazogadoebriobis TvalSi, ramdena<strong>da</strong>c, swored kandi<strong>da</strong>tis gegma gansazRvravs mis<br />

kontaqtebs amomrCevlebTan <strong>saarCevno</strong> kampaniis msvlelobisas.<br />

kandi<strong>da</strong>tis dro erT-erT yvelaze Zvirfas resurss warmoadgens nebismier <strong>saarCevno</strong><br />

kampaniaSi. Statis sakanonmdeblo krebaSi <strong>da</strong> adgilobrivi xelisuflebis organoebSi<br />

arCevnebis kampaniis Catarebisas, sa<strong>da</strong>c fuli, a<strong>da</strong>mianebi <strong>da</strong> SesaZleblobebi Cveulebriv<br />

SezRudulia, kandi<strong>da</strong>tis dro iZens gansakuTrebul mniSvnelobas. Tu kandi<strong>da</strong>ti iqneba<br />

ukmayofilo imiT, Tu rogor aris Sedgenili misi gegmebi, savsebiT SesaZlebelia, rom is<br />

Tavad Seecdeba amis gakeTebas, <strong>da</strong> <strong>da</strong>kargavs misTvis Zvirfas dros <strong>saarCevno</strong> kampaniaSi<br />

monawileobisTvis.<br />

kandi<strong>da</strong>tis saqmianobis <strong>da</strong>gegmvas xelmZRvanelobs erTi a<strong>da</strong>miani. garemoebisgan<br />

<strong>da</strong>moukideblad, es pasuxismgebloba erT pirs un<strong>da</strong> <strong>da</strong>ekisros. profesiuli<br />

xelmZRvaneloba sistemur midgomas moiTxovs kandi<strong>da</strong>tis drois yvelaze didi<br />

efeqturobiT organizebisadmi. erTi a<strong>da</strong>miani un<strong>da</strong> adevnebdes Tvalyurs imas, Tu rogor<br />

nawildeba kandi<strong>da</strong>tis dro saqmianobis mraval saxeobebs Soris. swori ganxorcielebis<br />

SemTxvevaSi <strong>da</strong>gegmva mudmiv yuradRebas moiTxovs.<br />

mcire masStabis <strong>saarCevno</strong> kampaniebSi, kampaniis xelmZRvaneli erTdroulad pasuxs<br />

agebs mis <strong>da</strong>gegmvazec. es SesaZlebelia, Tu gaazrebuli gaqvT, rom <strong>da</strong>gegmvas metad didi<br />

mniSvneloba aqvs. vinai<strong>da</strong>n, yvela aRniSnuli amocana mniSvnelovania <strong>da</strong> mudmiv yuradRebas<br />

moiTxovs, <strong>saarCevno</strong> kampaniis xelmZRvanels <strong>da</strong>xmareba <strong>da</strong>sWirdeba maTi<br />

ganxorcielebisaTvis.<br />

moviyvanoT ramodenime <strong>da</strong>maxasiTebeli niSani, romelsac yuradReba un<strong>da</strong> mieqces<br />

<strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebeli piris SerCevisas. es un<strong>da</strong> iyos a<strong>da</strong>miani, romelic kandi<strong>da</strong>tis<br />

ndobiT sargeblobs <strong>da</strong> romelsac <strong>saarCevno</strong> kampaniisaTvis sakmarisi dro gaaCnia. is un<strong>da</strong><br />

iyos organizebuli, komunikabeluri <strong>da</strong> erkveodes detalebSi. yvelaze ukeTesia iseTi<br />

a<strong>da</strong>miani moiZioT, romelic kargad icnobs raions <strong>da</strong> farTo kontaqtebi akavSirebs<br />

adgilobriv mosaxleobasTan.<br />

<strong>da</strong>gegmvis efeqturi xelmZRvaneloba moiTxovs ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis<br />

realisturi proceduris Seqmnas. Cveulebriv, <strong>saarCevno</strong> kampaniis Catarebis Stabis<br />

xelmZRvanelobis yovelkvireuli Sexvedrebi kandi<strong>da</strong>tis <strong>da</strong>swrebiT an mis gareSe <strong>da</strong>gegmvis<br />

Taobaze ga<strong>da</strong>wyvetilebebis miRebis saukeTeso xerxs warmoadgens.<br />

gar<strong>da</strong> amisa, ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesi mudmivad un<strong>da</strong> asaxavdes<br />

Sesabamisobas strategiis <strong>da</strong>gegmvisa <strong>da</strong> gegmebs Soris. <strong>saarCevno</strong> kampaniis <strong>da</strong>gegmvaze<br />

pasuxismgebelma un<strong>da</strong> SeZlos kandi<strong>da</strong>tis wina gegmebis politikuri mniSvnelobis axsna <strong>da</strong><br />

agreTve, strategiis SemuSaveba samomavlo gegmebis Sesadgenad. <strong>da</strong>gegmva iTvaliswinebs<br />

olqis TaviseburebaTa analizis SeTavsebas <strong>da</strong>gegmvis strategiasTan. am samuSaos Sedegad<br />

<strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebelma un<strong>da</strong> Seqmnas <strong>da</strong>mxmare masalebi <strong>da</strong>gegmvis Taobaze<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebebis misaRebad. am masalebs miekuTvneba:<br />

80


organizaciebis reitingi. es CamonaTvali gansazRvravs adgilobrivi organizaciebis<br />

prioritetulobas saarCveno kampaniis strategiisaTvis, maT xelmisawvdomobas,<br />

raodenobriv Semadgenlobas <strong>da</strong> maT gavlenas sazogadoebriv cxovrebaze, agareTve<br />

SesaZleblobebs, romlebic maT gaaCniaT amomrCevelTa calkeul jgufebze gasasvlelad.<br />

magaliTad, savaWro palata am siaSi pirvel aTeulSi Sedis, radgan es Zlieri<br />

organizacia wevrTa didi raodenobiT, romlebic sazogadoebaSi avtoritetiT<br />

sargebloben, <strong>da</strong> Tavis krebebze gamosvlis SesaZleblobas aZlevs kandi<strong>da</strong>tebs.<br />

<strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebeli usaTuod <strong>da</strong>gegmavs kandi<strong>da</strong>tis gamoCenas yvelaze ufro<br />

mniSvnelovani organizaciebis krebebze.<br />

olqis sazogadoebriv-politikuri cxovrebis kalen<strong>da</strong>ri. xSirad aseTs warmoadgens<br />

kalen<strong>da</strong>ri feradi aRniSvnebiT, romelSic moyvanilia informacia prioritetuli raionebis<br />

Sesaxeb, sxva<strong>da</strong>sxva organizaciebis saorganizacio krebebis Catarebis TariRebi,<br />

specialuri RonisZiebebi <strong>da</strong> yvelaze ufro xalxmravali sazogadoebrivi adgilebi,<br />

romlebmac SeiZleba sasargebloba moutanon <strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebls. yvelaze ufro<br />

mniSvnelovani RonisZiebebi SeiZleba iyos aRniSnuli, magaliTad, wiTeli feriT, imitom,<br />

rom maTi <strong>da</strong>swreba am RonisZiebebze savaldebuloa. mocemul kalen<strong>da</strong>rSi un<strong>da</strong> aRiniSnos<br />

yvela is RonisZieba, romelic Catar<strong>da</strong> arCevnebisaTvis mzadebis ori wlis manZilze, <strong>da</strong><br />

romlebsac kandi<strong>da</strong>ti un<strong>da</strong> <strong>da</strong>eswros maqsimaluri politikuri ukucemis misaRebad.<br />

RonisZiebaTa nusxa. kalendris gar<strong>da</strong>, <strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebelma SeiZleba<br />

gamoiyenos olqis TaviseburebaTa analizi <strong>saarCevno</strong> kampaniis CarCoebSi SesaZlo<br />

RonisZiebaTa gamosayofad maTi mniSvnelobis mixedviT, romlebic Catarebul iqneba<br />

arCevnebis mTeli wlis ganmavlobaSi. <strong>da</strong>mtkicebis Semdeg es nusxa konkretulad<br />

gansazRvravs im moqmedebebs, romelTaTvisac winaswar <strong>momzadeba</strong>a saWiro. igi, agreTve<br />

uzrunvelyofs <strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgeblisaTvis variantTa farTo arCevans, romlebic<br />

CairTveba kandi<strong>da</strong>tis samuSao gegmaSi, mis mier ama Tu im raionis monaxulebis dros,<br />

sa<strong>da</strong>c Catarebul iqneba sxva RonisZiebebi.<br />

dro ga<strong>da</strong>adgilebisTvis. <strong>saarCevno</strong> olqis TaviseburebaTa analizze <strong>da</strong>yrdnobiT<br />

<strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebels SeuZlia gaarkvios saSualo dro rac saWiroa olqis<br />

teritoriaze <strong>da</strong> mis farglebs gareT arsebul ZiriTad punqtebamde ga<strong>da</strong>adgilebisaTvis.<br />

rekomendirebulia masSi CarTul iqnas dro cnobil orientirebamde ga<strong>da</strong>adgilebisTvis,<br />

rogoricaa didi savaWro centrebi, restornebi <strong>da</strong> sastumroebi, imisaTvis, rom<br />

SeiZlebodes misi gamoyeneba marSrutebis miTiTebisas.<br />

telefonebis/misamarTebis CamonaTvali. <strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebelma un<strong>da</strong> Seadginos<br />

im a<strong>da</strong>mianebisa <strong>da</strong> adgilebis, telefonebisa <strong>da</strong> misamarTebis CamonaTvali, romlebic<br />

SeiZleba <strong>da</strong>sWirdes mas kampaniis Catarebisas. olqis TaviseburebaTa analizis gamoyenebiT<br />

mas <strong>da</strong>sWirdeba adgilobriv xelmZRvanelTa <strong>da</strong> organizaciaTa, im pirTa, romlebTanac mas<br />

81


kontaqtebi aqvs, agreTve olqSi <strong>da</strong> mis farglebs gareT arsebuli ZiriTadi<br />

sazogadoebrivi obieqtebis telefonebisa <strong>da</strong> misamarTebis aRniSvna. es CamonaTvali<br />

sistematizirebul un<strong>da</strong> iqnas imisaTvis, rom Semdgenelma SeZlos misi gamoyeneba jibis<br />

sacnobaro masalis saxiT.<br />

es <strong>da</strong>mxmare masalebi mxolod magaliTia imisa, Tu ra SeiZleba winaswar momzaddes<br />

<strong>da</strong>gegmvis ganxorcielebaSi <strong>da</strong>xmarebis gasawevad.<br />

3. efeqturi <strong>da</strong>gegmvis wesebi<br />

efeqturi <strong>da</strong>gegmva imaze odnav mets moiTxovs, vidre kandi<strong>da</strong>tis ubralo Tanxmoba<br />

miiRos mowveva Tu uari Tqvas masze. Tumca, yoveli <strong>saarCevno</strong> kampania SeiZleba<br />

unikalurad CaiTvalos, SevecadoT TxuTmeti `oqros~ wesi CamovayaliboT <strong>da</strong>gegmvis ufro<br />

profesiul organizebaSi <strong>da</strong>xmarebis gasawevad.<br />

wesi 1: <strong>da</strong>gegmvas awarmoebs mxolod <strong>da</strong>gegmveze pasuxismgebeli<br />

es punqti, romelic adre ukve vaxseneT, mogvyavs gameorebis mizniT. <strong>da</strong>gegmvaze<br />

pasuxismgebeli adgens <strong>saarCevno</strong> kampaniis temps. im garemoebaSi, rodesac <strong>saarCevno</strong><br />

kampaniaSi monawile an monawileobis ar mimRebi a<strong>da</strong>mianebi sTxoven kandi<strong>da</strong>ts dro gamoyos<br />

maTTan Sesaxvedrad, aucilebelia erTi a<strong>da</strong>miani <strong>da</strong>niSnoT, romelic naTels mohfens am<br />

gaugebrobas. saqme imaSia, rom a<strong>da</strong>mianebi, romlebsac xSirad uwevT <strong>saarCevno</strong> kampaniebSi<br />

monawileoba, Tvlian, rom kampania ufro profesiulad iqnebo<strong>da</strong> organizebuli, masSi rom<br />

iseTi piri monawileobdes, romelic mudmivad muSaobs <strong>da</strong>gegmvaze.<br />

ai fraza, romelic kandi<strong>da</strong>tma un<strong>da</strong> <strong>da</strong>imaxsovros <strong>da</strong> yovelTvis gamoiyenos, roca<br />

mas vinme Sexvedraze TxovniT mimarTavs: `me zustad ar maxsovs Cemi gegmebi. mimarTeT, Tu<br />

SeiZleba <strong>da</strong>gegmvaze Cems pasuxismgebel pirs.~<br />

amiT gamoxatuli morali Semdegia: kandi<strong>da</strong>tma ar un<strong>da</strong> warmoTqvas saSineli sityva<br />

`ara~. yovelTvis, roca mowveva ar SeiZleba iyos miRebuli, werilobiT uars xeli un<strong>da</strong><br />

moaweros <strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebelma. Amgvarad, kandi<strong>da</strong>ts verasdros <strong>da</strong>a<strong>da</strong>naSauleben<br />

romelime jgufis an RonisZiebis ugulvelyofaSi.<br />

Ymiwvevaze uaris Tqmis yvelaze gavrcelebuli mizezi ase JRers: `samwuxarod, es<br />

dro kandi<strong>da</strong>ts <strong>da</strong>kavebuli aqvs~. zogjer SeiZleba `guli mougoT~ jgufs masTan<br />

Sexvedraze kandi<strong>da</strong>tis magivrad gamomsvlelis gagzavniT. mowvevis Sesaxeb yvela werils<br />

xeli un<strong>da</strong> moaweros pira<strong>da</strong>d kandi<strong>da</strong>tma.<br />

82


wesi 2: gaarkvieT rogor surs kandi<strong>da</strong>ts kampaniis <strong>Catareba</strong><br />

saWiroa kargad grZnobdeT kandi<strong>da</strong>tis Zlier <strong>da</strong> sust mxareebs. magaliTad, Tu mas<br />

mcire auditoriebis winaSe gamosvlebi ufro exerxeba, SeuqmeniT iseTi situaciebi,<br />

romlebic xazs gausvamen am upiratesobas.<br />

SeecadeT gaarkvioT kampaniis <strong>da</strong>sawyisSive, rogor surs kandi<strong>da</strong>ts Tavisi drois<br />

ganawileba. SeqmeniT sistema, romelic akmayofilebs kandi<strong>da</strong>ts <strong>da</strong> erTdroulad kampaniis<br />

gegmis strategiul amocanebs asrulebs.<br />

gansazRvreT kandi<strong>da</strong>tis fizikuri gamZleoba <strong>saarCevno</strong> kampaniis <strong>da</strong>sawyisSi<br />

imisaTvis, rom Tqven SeZloT misi saqmianobis <strong>da</strong>gegmva im periodebze, rodesac is<br />

saukeTeso formaSi iqneba. Nnu aiZulebT mas, dRe-RameSi Teqvsmeti saaTi imuSaos <strong>da</strong> nu<br />

gamowuravT misgan `mTel Zalas~, Tu mas fizikurad ar SeuZlia amis gakeTeba.<br />

Tqveni kandi<strong>da</strong>tis SesaZleblobebis gageba sinjebisa <strong>da</strong> Secdomebis meTodiT<br />

SeiZleba. SeecadeT, pativiscemiT miudgeT kandi<strong>da</strong>tis survilebs, <strong>da</strong> iseT situaciebSi nu<br />

CaayenebT, rodesac is uxerxulad igrZnobs Tavs. <strong>da</strong> mainc, Tqven SegiZliaT CaunergoT<br />

kandi<strong>da</strong>ts axali qmedebebis gamoyeneba imisaTvis, rom man iswavlos Tavisi <strong>saarCevno</strong><br />

kampaniis ufro efeqturad <strong>Catareba</strong>.<br />

wesi 3: gaigeT yvela detalebi RonisZiebis Sesaxeb, romelsac kandi<strong>da</strong>ti un<strong>da</strong> eswrebodes<br />

<strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebeli valdebulia icodes kandi<strong>da</strong>tis gegmis yvela detalebi.<br />

yoveldRe an yovelkvira <strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebelma un<strong>da</strong> warudginos kandi<strong>da</strong>ts <strong>da</strong><br />

<strong>saarCevno</strong> kampaniis xelmZRvanel Semadgenlobas detaluri gegma – dokumenti, romelSic<br />

aRwerilia kandi<strong>da</strong>tis dRis wesrigi. imisaTvis, rom aseTi gegma moamzados <strong>da</strong> unari<br />

Seswevdes pasuxi gasces kandi<strong>da</strong>tisa <strong>da</strong> <strong>saarCevno</strong> kampaniaSi monawile sxva pirTa<br />

SekiTxvebze, mas kargad un<strong>da</strong> axsovdes <strong>da</strong>gegmil RonisZiebaTa yvela detalebi.<br />

gamoiyeneT anketireba detalebis gamosarkvevad yoveli RonisZiebis Sesaxeb,<br />

romelSic kandi<strong>da</strong>ti monawileobas miiRebs.<br />

Tqven SegiZliaT SeadginoT Tqveni sakuTari anketa, romelic Seesabameba <strong>da</strong>gegmvis<br />

Tqven stils. girCevT, CarToT masSi Semdegi ZiriTadi punqtebi:<br />

• RonisZiebis Catarebis TariRi, dro <strong>da</strong> adgili;<br />

• RonisZiebis saxeoba (magaliTad, wveuleba, sadili an mitingi);<br />

• <strong>da</strong>mswreTa mosalodneli raodenoba;<br />

• moTxovnebi kandi<strong>da</strong>tisamdi (magaliTad, xangrZlivi gamosvla an mokle Tezisebi,<br />

Sesavali an samadlobelo sityva);<br />

• kandi<strong>da</strong>tis Cacmulobis forma;<br />

• kandi<strong>da</strong>tis meuRlis <strong>da</strong>swreba;<br />

• masobrivi informaciis saSualebebSi gaSuqeba;<br />

83


• romeli korespondentebi <strong>da</strong>eswrebian, rogorc presis, radiosa <strong>da</strong> televiziis<br />

warmomadgenlebi?<br />

• mowvevis miRebis TariRi.<br />

wesi 4: gaeciT marSrutis zusti <strong>da</strong> detaluri miTiTebebi<br />

<strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebelma un<strong>da</strong> icodes raionis geografia <strong>da</strong> erTi gaCerebi<strong>da</strong>n<br />

meore gaCerebamde ga<strong>da</strong>adgilebis drois xangrZlivoba. es umniSvnelovanesi faqtoria<br />

kandi<strong>da</strong>tis drois gamosayeneblad maqsimaluri efeqturobiT <strong>da</strong>, rac SeiZleba meti<br />

saWiro RonisZiebebis <strong>da</strong>sagegmad.<br />

metad sawyeni <strong>da</strong> arafeqturi iqneba, Tu kandi<strong>da</strong>ti gzaSi <strong>da</strong>ikargeba. agreTve,<br />

kandi<strong>da</strong>tebs, romlebic RonisZiebebze igvianeben, didi sirTuleebi uCndebaT reputaciis<br />

aRdgenasTan <strong>da</strong>kavSirebiT. <strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebelma orjer un<strong>da</strong> Seamowmos marSruti,<br />

xolo metismetad mniSvnelovan SemTxvevebSi pira<strong>da</strong>d un<strong>da</strong> moinaxulos RonisZiebaTa<br />

Catarebis adgili. nu <strong>da</strong>tovebT <strong>da</strong>uzustebel marSrutebs.<br />

rekomendirebulia, kandi<strong>da</strong>ti saWesTan ar ijdes, raTa man SeZlos mTeli Tavisi<br />

yuradRebis koncentrireba <strong>saarCevno</strong> kampaniis <strong>Catareba</strong>ze. miuxe<strong>da</strong>vad amisa, <strong>da</strong>gegmvaze<br />

pasuxismgebeli un<strong>da</strong> <strong>da</strong>rwmundes imaSi, rom kandi<strong>da</strong>ts an mZRols zusti <strong>da</strong> detaluri<br />

miTiTebebi gaaCniaT marSrutis mimarT.<br />

wesi 5: nu <strong>da</strong>gegmvaT RonisZiebebs grZelvadian periodisaTvis<br />

kampaniis gegmebi un<strong>da</strong> iyos moqnili, radgan <strong>saarCevno</strong> kampaniis periodi yovelTvis<br />

savsea moulodnelobebiT. nebismieri, zedmetad <strong>da</strong>cilebul pesrpeqtivaSi myofi<br />

RonisZiebis <strong>da</strong>gegmva iwvevs arasasurvel albaTobas imisa, rom is SeiZleba gauqmdes. ori<br />

kviris va<strong>da</strong> RonisZiebis <strong>Catareba</strong>mde, mowvevebis miRebis an maTze uaris Tqmis<br />

rekomendirebuli zRvaria.<br />

amave dros, SeecadeT ar gaaCeroT a<strong>da</strong>mianebi `Camokidebul mdgomareobaSi~ maTi<br />

RonisZiebebi yvelaze mniSvnelovania maTTvis <strong>da</strong> zogierTisTvis sawyenia mtkice `ki~ an<br />

`ara~-s ararseboba kandi<strong>da</strong>tisaTvis. aucilebelia balansireba <strong>da</strong>gegmvis moqnilobasa <strong>da</strong><br />

sazogadoebriobasTan kargi kavSirebis SenarCunebas Soris.<br />

am wess gamonaklisebic gaaCnia, iseTi rogoricaa, wina<strong>saarCevno</strong> debatebis,<br />

SemowirulobaTa Segrovebis <strong>da</strong> <strong>saarCevno</strong> kampaniis mier presisaTvis organizebuli<br />

RonisZiebebis <strong>Catareba</strong>, romlebic un<strong>da</strong> <strong>da</strong>igegmos drois sakmarisi maragiT. agreTve,<br />

kompaniebis mier organizebuli RonisZiebebi winaswar un<strong>da</strong> iqnas gamoyofili gegmaSi,<br />

kandi<strong>da</strong>tis monawileobis uzrunvelsayofad.<br />

84


wesi 6: yoveli mowveva miwodebul un<strong>da</strong> iqnas werilobiTi saxiT<br />

es wesi icavs kandi<strong>da</strong>ts iseve, rogorc pirs, romelmac mowveva gamogzavna. im<br />

SemTxvevaSic ki, rodesac Tqven ar SegiZliaT yvela mowvevis miReba werilobiTi formiT,<br />

SeimuSaveT maTi registraciis meTodi detalebis miTiTebiT, rodis movi<strong>da</strong> mowveva <strong>da</strong><br />

visgan.<br />

ganixileT yvela mowveva yovelkvireul Sekrebaze, romelic agreTve un<strong>da</strong> CarToT<br />

kandi<strong>da</strong>tis gegmaSi erTi kviriT adre xuTSabaTisTvis.<br />

wesi 7: nu SegeSindebaT sityvis `detalebi~<br />

<strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebelis leqsikonSi ar arsebobs sityva `ga<strong>da</strong>tvirTva~. rogorc<br />

ki miiRebT mowvevas SeecadeT moipovoT am RonisZiebis Sesaxeb rac SeiZleba meti<br />

informacia. Tu RonisZiebis Catarebis zusti dro ucnobia, gaarkvieT monacemebi<br />

marSrutis Sesaxeb <strong>da</strong> CarTeT isini detalur gegmaSi.<br />

gaarkvieT agreTve, telefonis nomrebi <strong>da</strong> saqmesTan <strong>da</strong>kavSirebuli mTeli<br />

informacia Casatarebeli kampaniis yoveli gaCerebisaTvis.<br />

<strong>saarCevno</strong> kampaniis <strong>Catareba</strong>Si mravali sfero arsebobs, sa<strong>da</strong>c misasalmebelia<br />

SemoqmedebiTi sawyisi. <strong>da</strong>gegmvis xelmZRvaneloba ar warmoadgens am<strong>da</strong>gvar sferos.<br />

<strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebelma gansakuTrebuli yuradReba un<strong>da</strong> <strong>da</strong>uTmos detalebs.<br />

wesi 8: moamzadeT kandi<strong>da</strong>tisaTvis mokle cnoba yoveli RonisZiebis Sesaxeb<br />

detaluri mokle cnoba yoveli RonisZiebis Sesaxeb, saSualebas aZlevs kandi<strong>da</strong>ts<br />

gzaSi gaecnos mis masalebs. igi, agreTve uzrunvelyofs informaciis aqtualobas.<br />

gansazRvreT, sxva<strong>da</strong>sxva mokle cnobis Sesadgenad aucilebeli informaciis miRebaze<br />

pasuxismgebeli pirebi. yvelaze ukeTesi iqneba <strong>da</strong>awesoT mokle cnobebis <strong>momzadeba</strong><br />

paraskevisTvis, RonisZiebis <strong>da</strong>wyebamde erTi kviriT adre.<br />

gamoimuSaveT Tqven kandi<strong>da</strong>tTan erTad drois CarCoebi, misTvis gegmebisa <strong>da</strong><br />

cnobebis warsadgenad. <strong>da</strong>sawyisSi kandi<strong>da</strong>ts <strong>da</strong>sWirdeba es masala RonisZiebamde, sul<br />

cota, ormc<strong>da</strong>rva saaTiT adre. rodesac es Cvevad ga<strong>da</strong>iqceva, Tqven SeZlebT muSaobas<br />

oc<strong>da</strong>oTxsaaTiani maragiT. mniSvnelovani RonisZiebebisaTvis kandi<strong>da</strong>ts meti dro un<strong>da</strong><br />

misceT mosamzadeblad.<br />

mokle cnoba un<strong>da</strong> Seicavdes Semdeg monacemebs: mowvevis gamomgzavneli piris gvari;<br />

RonisZiebis dro, adgili <strong>da</strong> saxeoba; monawileTa mosalodneli raodenoba <strong>da</strong> sxva<br />

<strong>da</strong>mswre saxelganTqmuli pirebi; mocemul raionSi kandi<strong>da</strong>tis bolo vizitis dros.<br />

aucileblad CarTeT cnobaSi: ras elian kandi<strong>da</strong>tisgan, gamosvlis xangrZlivoba, SesaZlo<br />

kiTxvebi, romelic SeiZleba <strong>da</strong>usvan kandi<strong>da</strong>ts, <strong>da</strong> agreTve is, mosalodnelia Tu ara<br />

kandi<strong>da</strong>tisagan mxolod `muSaoba publikasTan~. agreTve, CarTeT cnobaSi im a<strong>da</strong>mianis<br />

gvari, romelic waradgens kandi<strong>da</strong>ts, Tu es saWiro iqneba.<br />

sxva monacemebi, romlebic xels Seuwyobs kandi<strong>da</strong>tis ufro xarisxian <strong>momzadeba</strong>s,<br />

un<strong>da</strong> Seicavdes informacias arCeviT Tanamdebobebze myof pirebze, partiuli Tanamdebobis<br />

85


pirebze, sxva sapatio stumrebze, romlebic SeiZleba eswrebodnen RonisZiebas, agreTve<br />

informacia ZiriTad gansaxilvel sakiTxebze <strong>da</strong> raime monacemebs im araerTgvarovani<br />

garemos Sesaxeb, romelic SeiZleba iyos mocemul RonisZiebaze.<br />

SeinaxeT yvela es mokle cnoba imisaTvis, rom gamoiyenoT momavalSi.<br />

wesi 9: yoveli RonisZiebis Semdeg, CaatareT kandi<strong>da</strong>tis an misi Tanmxlebi TanaSemwis<br />

gamokiTxva<br />

<strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebeli un<strong>da</strong> Seecados, yoveli RonisZiebis Semdeg Sesabamisi<br />

informaciis miRebas, momavalSi cnobis mosamzadeblad. es informacia SeiZleba exebodes<br />

imas, Tu ramdeni a<strong>da</strong>miani monawileob<strong>da</strong> mocemul RonisZiebaSi <strong>da</strong> rogori reagireba<br />

hqon<strong>da</strong>T maT kandi<strong>da</strong>tis mimarT; presis ramdeni warmomadgeneli eswrebo<strong>da</strong> <strong>da</strong> warmatebiT<br />

Caiara Tu ara kandi<strong>da</strong>tis voiaJma.<br />

am ukukavSirs didi mniSvneloba aqvs <strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebelisTvis, imisaTvis,<br />

rom mas SesaZlebloba hqondes gansazRvros, aqvs Tu ara azri garkveul raionebSi<br />

xelmeore vizits.<br />

wesi 10: <strong>da</strong>ukavSirdiT yoveli RonisZiebis organizators, misi <strong>da</strong>mTavrebis Semdeg <strong>da</strong><br />

SeagroveT informacia gamoZaxilis Sesaxeb<br />

wesad miiReT, <strong>da</strong>ukavSirdeT yoveli RonisZiebis organizators misi <strong>da</strong>mTavrebis<br />

Semdeg <strong>da</strong> SeagrovoT informacia masze gamoZaxilis Sesaxeb. es un<strong>da</strong> Seicavdes madlobis<br />

werilebis <strong>da</strong>gzavnas, fotosuraTebis, sagazeTo amonaWrebis <strong>da</strong> masalebis Segrovebas<br />

yoveli RonisZiebis irgvliv.<br />

gansakuTrebuli mniSvneloba aqvs madlobis werilebs. gar<strong>da</strong> imisa, rom isini kargi<br />

tonis maCveneblebia, es werilebi – amomrCevlebTan kavSiris <strong>da</strong>myarebis kidev erTi<br />

saSualebaa. pirma, romelic ga<strong>da</strong>rCevisTvis ibrZvis, amomrCevlebs un<strong>da</strong> Seatyobinos, rom<br />

maT SeuZliaT <strong>da</strong>ukavSirdnen mis ofiss nebismieri <strong>da</strong>xmarebisTvis, romelic maT<br />

<strong>da</strong>sWirdebaT. pretendentma un<strong>da</strong> Seuqmnas sabrZolo ganwyobileba iseTi frazebis<br />

gamoyenebiT, rogoricaa: `iseTi xalxis <strong>da</strong>xmarebiT, rogoric Tqven xarT, Cven gamarjvebas<br />

movipovebT noembris arCevnebSi~.<br />

wesi 11: <strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebelma <strong>da</strong>xmareba un<strong>da</strong> gauwios masobrivi informaciis<br />

saSualebebSi <strong>saarCevno</strong> kampaniis gaSuqebas<br />

<strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebeli warmoadgens mniSvnelovani informaciis<br />

mflobelsYkandi<strong>da</strong>tis drois Sesaxeb, romelic interess warmoadgens masobrivi<br />

informaciis saSualebebisTvis. man un<strong>da</strong> imuSaos <strong>saarCevno</strong> kampaniis xelmZRvanelTan <strong>da</strong><br />

pirTan, romelic pasuxismgebelia sazogadoebriobasTan kavSirze, raTa <strong>da</strong>rwmundes, rom<br />

masobrivi informaciis saSualebaTa interesebi <strong>da</strong>culia. im pirebma, romlebic<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebas Rebuloben un<strong>da</strong> gamoimuSaon masobrivi informaciis saSualebebTan<br />

urTierTobis strategia.<br />

86


kandi<strong>da</strong>tis gegmebis Sesaxeb JurnalistTa informirebis procesi <strong>da</strong>mokidebulia<br />

karg urTierTobebze <strong>saarCevno</strong> kampaniis organizatorebsa <strong>da</strong> masobrivi informaciis<br />

saSualebebs Soris. kandi<strong>da</strong>tis ukanaskneli gegmebis wardgena <strong>da</strong> RonisZiebaze misi<br />

drouli Camosvlis uzrunvelyofa warmoadgens umniSvnelovanes faqtors, presaSi<br />

kampaniis gasaSuqeblad, rac sasurvelia nebismieri <strong>saarCevno</strong> kampaniisaTvis. Tqveni<br />

kandi<strong>da</strong>tis gamosvlebi dRis erTaderT movlena ar aris, romelmac SeiZleba presis<br />

yuradReba miipyros. rac ufro Tavisuflad igrZnoben Tavs masobrivi informaciis<br />

saSualebaTa warmomadgenlebi, miT ufro gaizrdeba Tqveni Sansi Tqveni RonisZiebis<br />

yovelmxriv gaSuqebaze.<br />

<strong>da</strong>ugzavneTY masobrivi informaciis saSualebebs kandi<strong>da</strong>tis saqmianobis kviris<br />

gegma. amas ewodeba samaxsovro masobrivi informaciis saSualebebisTvis, <strong>da</strong> or funqcias<br />

asrulebs. erTis mxriv, is atyobinebs masobrivi informaciis saSualebebs kandi<strong>da</strong>tis<br />

adgilmdebareobis Sesaxeb, im SemTxvevisaTvis, Tu is maT <strong>da</strong>sWirdebaT, <strong>da</strong>, meores mxriv,<br />

reklamas uwevs kandi<strong>da</strong>tis kampaniis aqtiuri warmarTvis gegmas, rac zrdis ndobas<br />

<strong>saarCevno</strong> kampaniisadmi.<br />

saWiro ar aris masobrivi informaciis saSualebaTa warmomadgenlebma icodnen<br />

yvela Sexvedris Sesaxeb, romelsac atarebs kandi<strong>da</strong>ti, magram maT un<strong>da</strong> icodnen sad <strong>da</strong><br />

rodis aris <strong>da</strong>gegmili mniSvnelovani masStabis RonisZieba.<br />

kampaniis strategiis SemmuSavebeli gundi erTsulovani un<strong>da</strong> iyos im mTavari<br />

sakiTxis mimarT, romelsac yoveldRiurad an yovelkvireulad ganixilaven <strong>saarCevno</strong><br />

kampaniis monawileebi. gegmam SeiZleba <strong>da</strong>xmareba gagiwioT politikuri dRis wesrigis<br />

SemuSavebaSi. nu <strong>da</strong>abnevT masobrivi informaciis saSualebebis warmomadgenlebs<br />

erTdroulad bevri sakiTxis Sesaxeb saubriT. mTavari sakiTxi propagan<strong>da</strong>s un<strong>da</strong> uwevdes<br />

<strong>saarCevno</strong> kampaniis Temas, rogorc es Cafiqrebulia misi gegmiT.<br />

wesi 12: warmodgena gqondeT amomrCevelTa yvelaze ufro mniSvnelovani gaerTianebebis<br />

Sesaxeb <strong>da</strong> <strong>da</strong>amyareT kargi urTierTobani maT wevrebTan<br />

Tqveni <strong>saarCevno</strong> kampaniis gegmaSi gamomJRavnebul un<strong>da</strong> iqnas Tqveni raionis<br />

amomrCevelTa calkeuli jgufebi, romlebsac gansakuTrebiT didi mniSvneloba aqvT Tqveni<br />

kandi<strong>da</strong>tis gamarjvebisaTvis. es amomrCevlebi SeiZleba warmodgenil iqnan samRvdeloebis<br />

warmomadgenlebiT, maswavleblebiT, veteranebiT <strong>da</strong> eTnikuri jgufebiT.<br />

amave jgufebs un<strong>da</strong> miakuTvnoT Tqveni partiis xelmZRvanelebi, arCeviT<br />

Tanamdebobebze myofi pirebi <strong>da</strong> sxva sazogadoebriobis TvalsazrisiT liderebad<br />

CaTvlili pirebi.<br />

aucilebelia SeatyobinoTY yvela mniSvnelovani gaerTianebebis liderebs imis<br />

Taobaze, Tu rodis ewveva kandi<strong>da</strong>ti maT raions. Tqven SesaZloa moisurvebT Sexvedras am<br />

liderebTan, Tu amisaTvis geqnebaT dro. SeecadeT efeqturad gamoiyenoT kandi<strong>da</strong>tis dro,<br />

roca is romelime geografiul raionSi imyofeba. garemoebis mixedviT, SeatyobineT am<br />

liderebs telefoniT an werilobiT fostis meSveobiT.<br />

87


wesi 13. upiratesoba mianiWeT <strong>da</strong>ggemvis aqtiur <strong>da</strong> ara reaqtiur formas<br />

praqtikulad yoveli kandi<strong>da</strong>ti mowvevas Rebulobs sxva<strong>da</strong>sxva RonisZiebaSi<br />

monawileobis miRebaze, magram arsebobs usargeblo drois mTeli monakveTebi. arsebobs<br />

agreTve sxva SesaZleblobebic, Tu <strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebeli iqneba ufro <strong>da</strong>Jinebuli,<br />

Seasrulebs `saSinao <strong>da</strong>valebas~ olqis TaviseburebaTa analizis Catarebis Taobaze <strong>da</strong><br />

yovelTvis moZebnis <strong>da</strong>matebiT SesaZleblobebs kandi<strong>da</strong>tis sajaro gamosvlebisaTvis.<br />

saWiroa <strong>saarCevno</strong> kampaniis sxva xelmZRvanelebTan muSaoba, raTa <strong>da</strong>rwmunebuli<br />

iyoT, rom Tqveni aqtiuri <strong>da</strong>gegmva kampaniis strategiis Sesrulebas exmareba. <strong>saarCevno</strong><br />

kampaniis xelmZRvanels, saorganizacio direqtors, nebayoflobiTi TanaSemwebiis muSaobaze<br />

pasuxismgebels, <strong>da</strong> agreTve sazogadoebriobasTan kavSirze pasuxismgebel pirs SeiZleba<br />

gaaCndeT kandi<strong>da</strong>tis drois Sevsebis sxva gzebic.<br />

wesi 14: organizeba gauwieT sxva <strong>saarCevno</strong> kampaniebTan urTierTobas<br />

<strong>da</strong>gegmvisas sxva <strong>saarCevno</strong> kampaniebTan kontaqtebis <strong>da</strong>myarebam SeiZleba saSualebas<br />

misces Tqvens kandi<strong>da</strong>ts monawileoba miiRos RonisZiebaSi, romelic Tav<strong>da</strong>pirvelad<br />

<strong>da</strong>gegmili iyo Tqveni partiis sxva kandi<strong>da</strong>tisaTvis. aseTi TanamSromloba mxolod<br />

gaaxarebs Tqveni partiis momxreebs, radgan am SemTxvevaSi maTi Sansebi mousminon partiis<br />

kandi<strong>da</strong>tis gamosvlas mniSvnelovnad gaizrdeba. gar<strong>da</strong> amisa, amgvari TanamSromloba<br />

<strong>da</strong>gexmarebaT ar gamogeparoT is RonisZiebebi, romlebic SeiZleba Tqven gamotoveT Tqvens<br />

analizSi <strong>da</strong>, romlebsac didi mniSvneloba aqvT Tqveni kandi<strong>da</strong>tis <strong>da</strong>swrebis<br />

TvalsazrisiT.<br />

<strong>da</strong>icaviT Tqveni kampaniis gegmaSi Cadebuli principebi sxva <strong>saarCevno</strong> <strong>kampaniebis</strong><br />

kandi<strong>da</strong>tTa gansazRvrisaTvis, romlebsac Tqveni kandi<strong>da</strong>ti TavisTavs ukavSirebs.<br />

wesi 15: nu CamokidebT kedelze Tqveni saqmianobis gegmas, raTa sxvebs ar SeeZloT misi<br />

naxva<br />

es yvelaze martivi xerxia imisaTvis, rom Tqvenma metoqem SeZlos informaciis<br />

miReba Tqveni moqmedebebis Sesaxeb. misi xelmisawvdomobis SezRudviT Tqven SeamcirebT<br />

imis SesaZleblobas, rom Tqveni kandi<strong>da</strong>ti uxerxul mdgomareobaSi aRmoCndes. karg<br />

meTods warmoadgens im pirTa wris SezRudva, romelTaTvisac kargad aris cnobili Tqven<br />

moqmedebaTa generaluri gegma, romelic yvelaze saukeTesod <strong>saarCevno</strong> kampaniis gegmiT<br />

aris warmodgenili.<br />

zemoaRniSnulTan erTad saWiroa SezRudoT im pirTa raodenoba, romlebic<br />

Rebuloben Tqveni kandi<strong>da</strong>tis moqmedebaTa yovelkvireuli an yoveldRiuri sruli gegmis<br />

aslebs. kampaniis strategiis gamomuSavebaze <strong>da</strong>saqmebulma Tqvenma gundma Tavi<strong>da</strong>nve un<strong>da</strong><br />

gansazRvros, vin un<strong>da</strong> iyos aseTi dokumentis mimRebi. <strong>saarCevno</strong> kampaniis xelmZRvaneli<br />

<strong>da</strong> sazogadoebriobasTan kavSirze pasuxismgebeli piri, albaT, <strong>saarCevno</strong> kampaniis im<br />

xelmZRvanelebs warmoadgenen, romlebsac <strong>da</strong>sWirdebaT sruli gegma.<br />

88


4. <strong>da</strong>gegmvis teqnologia<br />

<strong>da</strong>gegmvis marTva metad mravalferovania, yoveli konkretuli <strong>saarCevno</strong> kampaniis<br />

mixedviT. yovel kampanias specifiuri moTxovnebi gaaCnia, romlebsac gansazRvravs<br />

kandi<strong>da</strong>ti, politikuri garemoeba, personali, romelic SeiZleba mowveul iqnas kampaniaSi<br />

samuSaod, <strong>da</strong> agreTve kampaniis gegma.<br />

qvemoT im meTodebis aRwera mogyvavs, romlebic ufro efeqturs gaxdian Tqvens<br />

<strong>da</strong>gegmvas. es meTodebi araviTar SemTxvevaSi ar warmoadgenen yovlismomcvel sistemas,<br />

romelic gamoiyeneba yvela kampaniis mier. isini warmoadgenen sistemis safuZvels,<br />

romelic SemuSav<strong>da</strong> <strong>da</strong> Tavisi efeqturoba <strong>da</strong>amtkica mraval warsul <strong>saarCevno</strong> kampaniaSi.<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebis miReba<br />

kidev erTxel gavimeoroT: aris mxolod erTi a<strong>da</strong>miani, romelsac ufleba aqvs<br />

RonisZiebebSi kandi<strong>da</strong>tis monawileoba <strong>da</strong>gegmos. es a<strong>da</strong>miania – <strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebeli.<br />

Tu is ar moiwonebs mas, es RonisZieba SeiZleba saerTod ar iqnas Setanili gegmaSi.<br />

<strong>da</strong>dgenil un<strong>da</strong> iqnas TaTbirebis, ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis an sxva RonisZiebaTa<br />

Catarebis tradicia imisTvis rom <strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebels SeeZlos konkretuli Txovnis<br />

mniSvnelobis awon-<strong>da</strong>wona <strong>da</strong>gegmvis strategiis TvalsazrisiT. <strong>saarCevno</strong> kampaniis<br />

xelmZRvaneli <strong>da</strong>, SesaZloa, kampaniis Catarebis Stabis sxva wevrebi CarTulni un<strong>da</strong> iyvnen<br />

am procesSi.<br />

perspeqtiuli gegma kandi<strong>da</strong>tis saqmianobis moqnil ganrigs un<strong>da</strong> warmoadgendes.<br />

ganrigi imdenad moqnili un<strong>da</strong> iyos, rom kandi<strong>da</strong>tma un<strong>da</strong> SeZlos <strong>saarCevno</strong> kampaniis<br />

cvladi politikuri situaciis Segueba. amave dros, igi kampaniis ZiriTad strategias<br />

un<strong>da</strong> Seesabamebodes.<br />

yoveldRiurad <strong>da</strong>/an yovelkvireulad <strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebeli un<strong>da</strong> amzadebdes<br />

kandi<strong>da</strong>tis ganrigs. masSi ganawilebuli un<strong>da</strong> iyos kandi<strong>da</strong>tis saqmianoba yoveli wuTis<br />

mixedviT, marSrutebis, krebebisa <strong>da</strong> im pirTa Sesaxeb informaciis miTiTebiT, romlebTanac<br />

man kavSiri un<strong>da</strong> <strong>da</strong>amyaros. msxvilmasStabiani RonisZiebebisTvis <strong>da</strong>gegmvaze<br />

pasuxismgebelma un<strong>da</strong> agreTve SeimuSaos mokle cnoba. am dokumentebis nimuSebi moyvanilia<br />

<strong>da</strong>narTSi.<br />

pasuxi mowvevaze<br />

arsebobs ori saxis mowveva: miTiTebuli TariRiT <strong>da</strong> Ria TariRiT. miTiTebuli<br />

TariRis mqone mowvevaSi moyvanilia kandi<strong>da</strong>tis savaraudo monawileobis konkretuli dro<br />

<strong>da</strong> konkretuli TariRi, xolo Ria TariRian mowvevaSi gamoxatulia survili kandi<strong>da</strong>tis<br />

monawileobis Taobaze romelime dRes garkveuli drois CarCoebSi.<br />

pirvel etaps warmoadgens pasuxi im RonisZiebebze romelTa monawileobaSic Tqven<br />

calsaxad uars ambobT. aseTebs miekuTvneba RonisZiebebi, romlebic interess ar<br />

warmoadgenen kandi<strong>da</strong>tisTvisa <strong>da</strong> <strong>saarCevno</strong> kampaniisTvis <strong>da</strong> ar moaqvT politikuri<br />

sargebloba. amgvar Txovnebs agreTve miekuTvneba is Txovnebi, romlebic ewinaaRmdegeba<br />

89


winaswar <strong>da</strong>gegmil RonisZiebebs. gaagzavneT werili uariT, romelsac xels aweren<br />

<strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebeli an kampaniis mmarTveli, magram ara kandi<strong>da</strong>ti.<br />

amis Semdeg moqmedebas iwyebs Tqveni <strong>saarCevno</strong> kampaniis ga<strong>da</strong>wyvetilebaTa miRebis<br />

sistema. konsultacia sTxoveT <strong>saarCevno</strong> kampaniis zemoT aRniSnul xelmZRvanelebs<br />

mowvevaTa Taobaze, romlebzec SeiZleba <strong>da</strong>debiTi pasuxi gasceT. rekomendirebulia,<br />

gaarkvioT yvelaferi RonisZiebis sponsorebis Sesaxeb, <strong>da</strong>ukavSirdeT pirs, romelic<br />

mocemul raionSi politikur kontaqtebs amyarebs TqvenTan, <strong>da</strong>azustoT, ra aris<br />

mosalodneli kandi<strong>da</strong>tisgan, <strong>da</strong>mswreTa raodenoba <strong>da</strong> ZiriTa<strong>da</strong>d <strong>da</strong>mswreTa gvarebi.<br />

mowvevis miRebis Sesaxeb ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis SemTxvevaSi, gaagzavneT madlobis<br />

werili kandi<strong>da</strong>tis xelmoweriT. <strong>da</strong>aregistrireT mowveva miRebul mowvevaTa specialur<br />

reestrSi.<br />

Tu ga<strong>da</strong>wyvetileba ar SeiZleba iqnas miRebuli, gaagzavneT werili <strong>da</strong>gegmvaze<br />

pasuxismgeblis an kampaniis mmarTvelis xelmoweriT, romliTac atyobinebT, rom mowveva<br />

ganixileba. gansaxilveli mowvevebi SeinaxeT qronologiis mixedviT <strong>da</strong> <strong>da</strong>afiqsireT, ra<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebebi iqna miRebuli am mowvevebze.<br />

SeecadeT, ar gasceT valdebulebebi metismetad Soreul perspeqtivaze. jgufTa<br />

umetesobisaTvis ar iqneba tragedia, Tu konkretuli ga<strong>da</strong>wyvetileba ar iqneba miRebuli<br />

RonisZiebis Catarebis savaraudo TariRamde or kviraze adre. Tu raime valdebulebas<br />

aiRebT Tqvens Tavze, uars nu ityviT masze SemdgomSi, Tu amis mizezs sagangebo garemoeba<br />

ar warmoadgens.<br />

dokumentebis Senaxva<br />

<strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebeli imdenad kargia, ramdena<strong>da</strong>c kargia misi dokumentacia.<br />

<strong>da</strong>gegmvis dokumentebi – yvelaze aucilebeli dokumentebia <strong>saarCevno</strong> kampaniaSi. isini<br />

un<strong>da</strong> iyos mowesrigebuli, rom maTi moZebna SesaZlebeli iyos pirvelive saWiroebisaTvis.<br />

<strong>da</strong>gegmvis masalebis Senaxvis ramodenime xerxi arsebobs. Cven migvaCnia, rom rac<br />

ufro martivia sistema, miT ukeTesia. umetes SemTxvevaSi Tqven <strong>da</strong>gWirdebaT dokumentTa<br />

or-ori egzemplari, romlebic <strong>da</strong>xarisxebulia TariRebisa <strong>da</strong> geografiuli raionebis<br />

mixedviT. Tqven agreTve <strong>da</strong>gWirdebaT dokumentebis cal-calke Senaxva, ganxiluli,<br />

miRebuli <strong>da</strong> uaryofili mowvevebis mixedviT.<br />

aucileblad SeinaxeT yvela gansaxilveli mowveva erT adgilas, maTi Semosvlisa<br />

<strong>da</strong> TariRebis mixedviT. rogorc ki ga<strong>da</strong>wyvetileba miRebuli iqneba, maSinve ga<strong>da</strong>itaneT es<br />

dokumenti saqaRaldeSi uaryofiTi an <strong>da</strong>debiTi pasuxiT. SeinaxeT uaryofili dokumentebi<br />

<strong>da</strong> <strong>da</strong>afiqsireT, ra moqmedeba iqna miRebuli maT mimarT. swored ukanasknelni, rogorc<br />

sCans, mosvenebas ar mogcemen momavalSi.<br />

aRricxvis ormagi sistema miRebis, uaryofis <strong>da</strong> mowvevis ganxilvis Sesaxeb<br />

informaciis Senaxvis saSualebas iZleva TariRisa <strong>da</strong> geografiuli raionis mixedviT.<br />

zogierTi yovel Tves calke feriT aRniSnavs. Ria TariRis mqone yvela mowveva saerTo<br />

saqaRaldeSi moaTavseT, yoveli konkretuli Tvis mixedviT. dokumentebis klasificirebis<br />

meore meTodia – geografiuli raionebis mixedviT. isini un<strong>da</strong> Seesabamebodes Tqveni<br />

90


kampaniis gegmaSi aRniSnul raionebs. dokumentebis Senaxvis es sistema mogcemT monacemebs,<br />

romlebic aucilebelia im raionebis analizis Casatareblad, romlebSic kandi<strong>da</strong>ti<br />

atarebs an gaatarebs Tavis dros.<br />

SeinaxeT monacemebi yoveli RonisZiebis Sesaxeb Sekruli saxiT. yoveli axali<br />

<strong>da</strong>matebiTi informaciis gamoCenis Tanave uzrunvelyaviT misi moTavseba ukve arsebul<br />

informaciasTan RonisZiebis Sesaxeb.<br />

perspeqtiuli <strong>da</strong>gegmva<br />

es nawili asaxavs mTeli kviris RonisZiebaTa gegmas. RonisZiebaTa <strong>da</strong>mtkicebisas,<br />

igi siaSi Seitaneba. <strong>da</strong>afiqsireT RonisZiebis dro, dRe, TariRi, Catarebis adgili, piri,<br />

romlis meSveobiT amyarebT kontaqts, <strong>da</strong> telefonis nomeri. perspeqtiuli <strong>da</strong>gegmva<br />

Seicavs agreTve oficialur politikur TariRebs, dResaswaulebs, istoriul TariRebs<br />

<strong>da</strong> aRniSnavs mniSvnelovan sazogadoebriv RonisZiebebs cnobis simartivisaTvis. es<br />

gvexmareba kandi<strong>da</strong>tis informirebaSi.<br />

ganrigi<br />

ganrigi <strong>da</strong>gegmvis ukanasknel etaps warmoadgens. sruli ganrigi iwereba erTi dRis<br />

an mTeli kvirisaTvis. is Seicavs mniSvnelovan informacias RonisZiebebis, marSrutebis,<br />

drois, adgilmdebareobis, pirebis Sesaxeb,romelTa meSveobiT myardeba kontaqtebi <strong>da</strong> a.S.<br />

yovekvireuli<br />

<strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgeblis yvelaze mniSvnelovan instruments yovelkvireuli<br />

warmoadgens. Cveulebriv, es swrafCamweria, romelic yovelTvis misi patronis<br />

mxedvelobis areSi imyofeba. yovelTvis Tan gqondeT Tqveni yovelkvireuli, nurasdros<br />

<strong>da</strong>tovebT mas magi<strong>da</strong>ze yuradRebis gareSe <strong>da</strong> nuravis miscemT. rodesac Tqven sadilad<br />

midixarT, CaketeT is CanTaSi. nu waiRebT mas Tan sazogadoebriv adgilebSi.<br />

moviyvanoT ramodenime ZiriTadi nawili, romlebic CarTuli un<strong>da</strong> iyos dRiurSi.<br />

Tqven, SesaZloa, <strong>da</strong>matebiT nawilebs gamoiyenebT, magram Cvens mier moyvanili nawilebi<br />

safuZvels warmoadgens:<br />

saxelebis siebi<br />

CarTeT dRiurSi olqis TaviseburebaTa analizis dros Sedgenili siebi <strong>da</strong>,<br />

agreTve, telefonebis nomrebisa <strong>da</strong> misamarTebis siebi.<br />

prioritetuli raionebi<br />

geografiuli raionebis CamonaTvali, romlebSic tardeba Tqveni <strong>saarCevno</strong> kampania.<br />

werilebis Sablonebi<br />

sxva<strong>da</strong>saxva werilebis nimuSebi, romlebic igzavneba mowvevebis sapasuxod. CarTeT<br />

maTi aRniSvnebi, Tu Tqven kompiuteriT sargeblobT.<br />

Tqveni gegma mxolod qaRaldze rCeba, sanam Tqven ar moiwvevT am samuSaos<br />

Sesasruleblad Tqvens saukeTeso a<strong>da</strong>mianebs. gegma kargia imdenad, ramdena<strong>da</strong>c realuria<br />

misi Sesruleba. xolo Tqveni movaleobaa, uzrunvelyoT, rom Tqveni organizaciis<br />

ZiriTadi Semsruleblebis mier miRebuli <strong>da</strong> mowonebuli es gegma Sesrulebul iqnas.<br />

91


5. risi gakeTebaa saWiro <strong>da</strong> ris ara <strong>da</strong>gegmvis dros<br />

<strong>da</strong>skvnis saxiT moviyvanT ramodenime zogad wess imis Sesaxeb, Tu ra un<strong>da</strong> gakeTdes<br />

<strong>da</strong> ra ara Statis sakanonmdeblo krebaSi <strong>da</strong> adgilobrivi marTvis organoebSi Tqveni<br />

kandi<strong>da</strong>tis saqmianobis <strong>da</strong>gegmvisas. Cveni rekomen<strong>da</strong>ciaa <strong>da</strong>icvaT es wesebi.<br />

risi gakeTebaa saWiro<br />

• werilobiTi formiT <strong>da</strong>a<strong>da</strong>stureT yvela Sexvedra, miRebuli mowveva <strong>da</strong><br />

RonisZiebebSi monawileoba rac SeiZleba adre.<br />

• Tvalyuri adevneT, rom kandi<strong>da</strong>ti yvelgan Tavisdroze gamocxaddes.<br />

• iqonieT erTi adgili <strong>da</strong>gegmvaze informaciis Sesagroveblad <strong>da</strong> iyolieT erTi<br />

a<strong>da</strong>miani, romelic amiT aris <strong>da</strong>saqmebuli.<br />

• SeecadeT gamoiwvioT Tqvens kandi<strong>da</strong>tSi madlierebis grZnoba yoveli mowvevis<br />

mimarT <strong>da</strong> mzadyofna miiRos es mowveva. <strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebelma un<strong>da</strong><br />

Seatyobinos mowvevis miRebis an uaryofis Sesaxevb yovel calkeul SemTxvevaSi.<br />

• gaeciT werilobiTi miTiTebebi. orjer SeamowmeT marSrutebi.gaigeT oTaxebis<br />

nomrebi, telefonis nomrebi <strong>da</strong> sxva momentebi, raTa kandi<strong>da</strong>ti Camovides <strong>da</strong>niSnul<br />

adgilze.<br />

• mieciT kandi<strong>da</strong>ts dro <strong>da</strong>svenebisTvis.<br />

• gamounaxeT kandi<strong>da</strong>ts saTanado Tanxleba.<br />

• informacia miawodeT kandi<strong>da</strong>ts yoveli RonisZiebis win <strong>da</strong> awarmoeT kandi<strong>da</strong>tis<br />

gamokiTxva yoveli RonisZiebis Semdeg.<br />

ris gakeTeba ar SeiZleba<br />

• nu miiRebT mowvevebs <strong>da</strong>bali prioritetis adgilebSi mxolod imitom, rom yvela<br />

is, visac adre gaumarjvia arCevnebSi, iq namyofia.<br />

• nu <strong>da</strong>gaviwydebaT xelmZRvanelobisa <strong>da</strong> organizatorebis informoreba kandi<strong>da</strong>tis<br />

raionSi yofnis Sesaxeb.<br />

• nurasodes <strong>da</strong>arRvevT gegmas.<br />

• nu gaauqmebT RonisZiebebs.<br />

• nu <strong>da</strong>kargavT dros imaTze, vinc xmas miscems Tqvens winaaRmdeg.<br />

• ar miiRoT aranairi mowveva, sanam ar <strong>da</strong>asrulebT Tqvens werilobiT gegmas.<br />

• nu ga<strong>da</strong>sdebT mowvevaze pasuxis gacemas, Tu mis ganxilvas dro <strong>da</strong>sWirdeba.<br />

madloba mouxadeT mowvevisaTvis <strong>da</strong> auxseniT, rom ga<strong>da</strong>wyvetilebis miReba jer ar<br />

SegiZliaT.<br />

92


gegmebis SemuSaveba warmatebis misaRwevad<br />

gegmebis gulmodgine SemuSaveba – warmatebis sawin<strong>da</strong>ria nebismieri seriozuli<br />

miznis misaRwevad. es exeba bizness, ojaxur cxovrebas, sazogadoebriv saqmianobas <strong>da</strong>,<br />

gansakuTrebiT, politikur muSaobas. Tqveni mTavari amocanaa – uzrunvelyoT Tqveni<br />

partiis kandi<strong>da</strong>tis mxar<strong>da</strong>mWeri yoveli amomrCevlis <strong>da</strong>swreba sarCevno punqtze<br />

arCevnebis dRes. mocemuli miznis misaRwevad pirvel rigSi SeasruleT zemoaRniSnuli<br />

amocanebi.<br />

am amocanebis Sesruleba gacilebiT advili iqneba, Tu Tqven SeadgenT kalen<strong>da</strong>rs <strong>da</strong><br />

Tqveni muSaobis ganrigs.<br />

6. kalen<strong>da</strong>ruli gegma<br />

kalen<strong>da</strong>ruli gegma yoveli wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Semadgenel nawils warmoadgens.<br />

es yvela RonisZiebis grafikia, romelic winasarCevno kampaniis CarCoebSi tardeba. aseTi<br />

kalen<strong>da</strong>ruli gegma fas<strong>da</strong>udebel <strong>da</strong>xmarebas gagiwevT yvela <strong>da</strong>saxuli nabijis<br />

Sesasruleblad <strong>da</strong> giCvenebT, rogor warmatebas miaRwieT Tqven yovel etapze.<br />

kalen<strong>da</strong>ruli gegma Taviseburad Tqveni <strong>saarCevno</strong> kampaniis saerTo gegmis rukas<br />

warmoadgens. masSi TvalsaCinod SeiZleba <strong>da</strong>inaxoT, rom wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis CarCoebSi<br />

Casatarebeli yvela RonisZieba <strong>da</strong> moqmedeba, <strong>da</strong> agreTve Tqvens gankargulebaSi arsebuli<br />

yvela saxsrebi emsaxureba erT saboloo mizans – arCevnebSi gamarjvebas.<br />

kalen<strong>da</strong>ruli gegmis Sedgenisas aTvlis wertilad aiReT arCevnebis dRe <strong>da</strong> iareT<br />

ukan, amasTan aRniSneT yoveli RonisZieba sufTa ujredebSi. miuTiTeT RonisZiebis<br />

Catarebis va<strong>da</strong> <strong>da</strong> dro, romelic saWiroa mis <strong>momzadeba</strong>ze.<br />

gegmaze muSaobis <strong>da</strong>sawyisSi gaakeTeT Canawerebi fanqriT, radgan usaTuad saWiro<br />

iqneba koreqtireba <strong>da</strong> Sesworebebis Setana. mas Semdeg, rac gegma Sedgenili iqneba,<br />

mizanSewonilia garkveuli feriT aRniSnoT RonisZiebaTa yoveli tipi. magaliTad,<br />

saorganizacio RonisZiebebi SeiZleba SeReboT wiTeli feriT, politikur agitaciasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebuli RonisZiebebi – cisferad, fuladi saxsrebis Segrovebis RonisZiebebi –<br />

mwvane feriT <strong>da</strong> a.S.<br />

mas Semdeg, rac Tqven sabolood SeadgineT kalen<strong>da</strong>ruli gegma, Tqvens winaSe<br />

warmodgeba wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis gaSlili saerTo suraTi. es <strong>da</strong>gexmarebaT Zalebisa <strong>da</strong><br />

saxsrebis efeqtur ganawilebaSi. magaliTad, Tqven winaswar SeZlebT imis gansazRvras,<br />

ramdeni nebayoflobiTi TanaSemwis mowveva <strong>da</strong>gWirdebaT <strong>da</strong>saxuli miznebis misaRwevad.<br />

Tqven agreTve SeZlebT drois gaangariSebas, romelic ama Tu im RonisZiebis Casatareblad<br />

<strong>da</strong>gWirdebaT.<br />

gamoiyeneT kalen<strong>da</strong>ruli gegma mTeli wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis ganmavlobaSi<br />

imisaTvis, rom uzrunvelyoT grZelvadiani programebis <strong>momzadeba</strong> <strong>da</strong> <strong>Catareba</strong>, efeqturad<br />

gamoiyenoT fuladi saxsrebi <strong>da</strong> nebayoflobiT TanaSemweTa <strong>da</strong>xmareba. Tvalyuri adevneT<br />

imas, rom wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis mxolod xelmZRvanel muSakebisaTvis iyos xelmisawvdomi<br />

93


Tqveni kalen<strong>da</strong>ruli gegma. ar aris saWiro Sedgenili kalen<strong>da</strong>ruli gegmis gamoaSkaraveba<br />

yvelas <strong>da</strong>sanaxavad.<br />

7. kampaniis gegmis xarisxobrivi Sefaseba<br />

qvemoT moviyvanT aT niSan-Tvisebas <strong>da</strong> aT kiTxvas, romelTa <strong>da</strong>xmarebiT Tqven<br />

SegiZliaT <strong>saarCevno</strong> kampaniis Catarebis gegma SeafasoT, misi Sedgenis Semdeg.<br />

gegmis sisrule. moicavs Tu ara gegma kampaniis yvela ZiriTad mxares, <strong>da</strong> iZleva<br />

Tu ara srul <strong>da</strong> naTel suraTs momavali arCevnebisTvis mosamzadeblad?<br />

obieqturoba. ra udevs safuZvlad miRebul ga<strong>da</strong>wyvetilebebs – obieqturi faqtebi<br />

<strong>da</strong> zusti gaangariSeba Tu subieqturi azri <strong>da</strong> crurwmena?<br />

koreqtuloba. Seicavs Tu ara gegma naTel <strong>da</strong> mkafio amocanebs? awesebs Tu ara<br />

gegma drois CarCoebs mis Sesrulebaze kontrolisaTvis? konkretulad vin agebs pasuxs<br />

gegmis ganxorcielebaze <strong>da</strong> vin akontrolebs misi realizebis msvlelobas? <strong>da</strong>dgenilia Tu<br />

ara ZiriTadi samuSao ubnebi?<br />

Sesrulebis SesaZlebloba. realuria Tu ara <strong>da</strong>saxuli amocanebis Sesruleba, Tu<br />

maT gansaxorcieleblad meti droa saWiro?<br />

<strong>da</strong>srulebuloba. <strong>da</strong>srulebulia Tu ara gegmis <strong>da</strong>wera? mowonebulia Tu ara gegma<br />

kandi<strong>da</strong>tis mier, Tu mas aqvs raime SeniSvnebi?<br />

movaleobebis ganawileba <strong>da</strong> angariSgeba. uzrunvelyofs Tu ara gegma movaleobebisa<br />

<strong>da</strong> pasuxismgeblobis ganawilebas? gansazRvravs Tu ara samuSaoebis Sesrulebis<br />

konkretul vadebs? sakmaris xalxs aqvs Tu ara gaazrebuli is imdenad, rom<br />

<strong>da</strong>moukideblad imuSavon mis calkeul nawilebze, Tu aucilebelia maTze mudmivi<br />

kontroli zemo<strong>da</strong>n?<br />

moqniloba. sakmarisad moqnilia Tu ara gegma imisaTvis, rom reagireba SeiZlebodes<br />

amomrCevelTa ganwyobilebis moulodnel cvlilebebze?<br />

mizan<strong>da</strong>saxuloba. Seicavs Tu ara gegma yvela im nabijs, romelic aucilebelia<br />

gamarjvebis misaRwevad? gaTvaliswinebulia Tu ara metoqis SesaZlo moqmedebani?<br />

funqcionaluroba. radganac gegmis warmatebuloba imazea <strong>da</strong>mokidebuli, Tu<br />

ramdenad advilia misi praqtikaSi gamoyeneba, SeZlebs Tu ara Tqveni xalxi muSaobas<br />

swored am gegmis gansaxorcieleblad?<br />

optimaluroma. warmoadgens Tu ara mocemuli gegma optimalur dokuments,<br />

romelic <strong>da</strong>wvrilebiT iTvaliswinebs momavali kampaniis yvela Taviseburebas? gaZlevT Tu<br />

ara is saSualebas srulad gamoiyenoT Tqveni kandi<strong>da</strong>tis Zlieri mxareebi <strong>da</strong> misi metoqis<br />

susti mxareebi?<br />

arCevnebSi gamarjvebisTvis saWiroa drois mcire monakveTis ganmavlobaSi Tqveni<br />

Zalisxmevis koncentrireba moaxdinoT imaze, rom organizeba gauwioT rac SeiZleba met<br />

xalxs, SeagrovoT aucilebeli saxsrebi, ganumartoT amomrCevlebs kandi<strong>da</strong>tis programa<br />

<strong>da</strong> umetesi maTgani <strong>da</strong>arwmunoT miscen mas Tavisi xmebi. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Catarebis<br />

gegma gansazRvravs amocanebs <strong>da</strong> miuTiTebs saxsrebsa <strong>da</strong> meTodebs, romlebic kandi<strong>da</strong>tma<br />

94


un<strong>da</strong> gamoiyenos gamarjvebis misaRwevad. kargad <strong>da</strong>gegmilma wina<strong>saarCevno</strong> kampaniamac ar<br />

SeiZleba arCevnebSi gamarjvebis garantia mogceT, magram arasaTanadod <strong>da</strong>gegmili <strong>da</strong><br />

sustad Catarebuli kampania usaTuod <strong>da</strong>marcxebisken migiyvanT.<br />

kari VII. agitacia <strong>da</strong> propagan<strong>da</strong> <strong>saarCevno</strong> kampaniaSi<br />

politikuri propagan<strong>da</strong> Seicavs masebze ideuri zegavlenis yvela saxeobas im<br />

mizniT, rom <strong>da</strong>arwmunoT a<strong>da</strong>mianebi mxari <strong>da</strong>uWiron Tqvens kandi<strong>da</strong>ts an Tqven adgilobriv<br />

partiul organizacias. miaRwioT karg organizebas wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Catarebisas, es<br />

jer kidev cotaa. aucilebelia, rom Tqveni lozungebi <strong>da</strong> mowodebebi amomrCevelTa<br />

gulebs Seexos <strong>da</strong> survili aRuZras maT xma miscen Tqvens kandi<strong>da</strong>ts. politikuri<br />

propagandis mizani maSin CaiTvleba miRweulad, rodesac Tqveni ideebi gaziarebul iqneba<br />

a<strong>da</strong>mianTa mier. qvemoT moyvanili terminebi saWiroa politikuri propagandis sxva<strong>da</strong>sxva<br />

aspeqtebis gasaazreblad.<br />

sulieri faseulobani. sulieri faseulobani orientirs warmoadgenen zneobis<br />

sakiTxebSi. saerTo sulieri faseulobani mimarTulebas iZleva aqtualuri sakiTxebis<br />

analizisas <strong>da</strong> politikuri poziciebis gamomuSavebisas am sakiTxebTan mimarTebaSi.<br />

aqtualuri problemebi. aqtualuri problemebi – sazogadoebrivi politikis is<br />

sakiTxebi <strong>da</strong> winaaRmdegobebia, romlebic yuradRebis centrSi iqnebian wina<strong>saarCevno</strong><br />

kampaniis msvlelobisas.<br />

politikuri poziciebi. politikuri pozicia erTi <strong>da</strong> imave sakiTxis ZiriTad<br />

mxareebs gansazRvravs, kandi<strong>da</strong>tis Tvalsazriss <strong>da</strong> wamoyenebuli problemebis ga<strong>da</strong>wyvetis<br />

xerxebs gamoxatavs. politikuri poziciebi ar un<strong>da</strong> ewinaaRmdegebodes partiis<br />

ideologiur mizan<strong>da</strong>saxulobas.<br />

kampaniis leitmotivi. kampaniis leitmotivi – misi ZiriTadi ideaa. es mosazrebaa,<br />

romelsac Tqven sTavazobT a<strong>da</strong>mianebs, raTa mxari <strong>da</strong>uWiron Tqvens organizacias an xma<br />

miscen Tqvens kandi<strong>da</strong>ts. kampaniis leitmotivi konkretul sakiTxebze arsebuli<br />

poziciebis CarCoebs scildeba, <strong>da</strong> fun<strong>da</strong>mentalur mrwamssa <strong>da</strong> miswrafebas gamoxatavs.<br />

lozungebi <strong>da</strong> mowodebebi. lozungebi <strong>da</strong> mowodebebi kampaniis leitmotivis<br />

gadmocemis formas warmoadgenen. lozungebis sozusteze <strong>da</strong> simarTleze <strong>da</strong>mokidebulia<br />

kandi<strong>da</strong>tis poziciis mimzidveloba.<br />

1. politikuri agitacia wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis dros<br />

politikur agitacias wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis dros miekuTvneba yvela mimarTva,<br />

romelic ga<strong>da</strong>icema masobrivi informaciis sxva<strong>da</strong>sxva saSualebebiT wima<strong>saarCevno</strong> kapaniis<br />

mTeli drois ganmavlobaSi.<br />

saWiro mimarTva, romliTac Tqven mimarTavT saWiro auditorias saWiro dros, –<br />

ai riT gamoirCeva Tqveni kampania, romelic gamarjvebisken migiyvanT, Cveulebrivi<br />

kampaniisgan.<br />

95


xSirad wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Catarebisas gamoiyeneba reklama radioTi,<br />

televiziiT <strong>da</strong> beWvdiT masalebSi, <strong>da</strong>igzavneba pres-relizebi, kandi<strong>da</strong>tebi sityviT<br />

gamodian, <strong>da</strong> amasTan maT mimarTvebSi <strong>da</strong>rRveulia Tanmimdevroba.<br />

amgvari koordinirebis ararseboba iwvevs drois <strong>da</strong> fuladi saxsrebis <strong>da</strong>kargvas.<br />

efeqturi wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Casatareblad aucilebelia gegma. kandi<strong>da</strong>tis poziciebis<br />

maqsimaluri gaZlierebisaTvis aucilebelia, rom politikuri agitacia wina<strong>saarCevno</strong><br />

kampaniis Catarebisas, kampaniis saerTo strategiasTan harmoniul urTierTkavSirSi iyos.<br />

wina<strong>saarCevno</strong> platformis SemuSaveba<br />

radganac a<strong>da</strong>mianTa umetesobas politika ar ainteresebs an isini Tvlian, rom<br />

politikosebs arafris gakeTeba ar surT imisaTvis, rom maT <strong>da</strong>xmareba aRmouCinon,<br />

politikuri agitacia wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Catarebisas un<strong>da</strong> `ukavSirdebodes~<br />

amomrCevlis interesebs. man un<strong>da</strong> <strong>da</strong>arwmunos amomrCevlebi, rom Tqven igive sakiTxebi<br />

gaRelvebT, rac maT. Tqven aucileblad maTive kuTxiT un<strong>da</strong> miudgeT amomrCevelTa<br />

problemebs.<br />

amitom, wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Catarebisas politikuri agitaciis fuZemdebeli<br />

principi un<strong>da</strong> iyos:<br />

`a<strong>da</strong>mianebi xmas aZleven imas, visac, maTi azriT, igive sakiTxebi aRelvebs,<br />

rac maT, <strong>da</strong> agreTve imas, vinc, maTi azriT, erTaderTia, romelsac unari<br />

Seswevs maTi cxovreba ukeTesobisaken Secvalos~.<br />

amgvari midgomiT moqmedebisas, Tqven un<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>sinjoT Tqveni warmodgenebi sxva<br />

a<strong>da</strong>mianebTan urTierTobis Sesaxeb. amasTan, Tqven uari un<strong>da</strong> TqvaT imaze, risic gjero<strong>da</strong>T,<br />

an ga<strong>da</strong>sinjoT Tqveni Sexedulebebi zogierT sakiTxze. aucilebelia SecvaloT<br />

amomrCevlebisTvis Tqveni Sexedulebebis miwodebis xerxi.<br />

arsebobs droiT gamocdili meTodebi, romlebic <strong>da</strong>gexmarebian garkveuli forma<br />

mianiWoT Tqvens gamosvlas <strong>da</strong> uCvenoT a<strong>da</strong>mianebs, rom Tqven igive problemebi gaRelvebT,<br />

rac maT, <strong>da</strong> am problemebis ga<strong>da</strong>wyvetis unikaluri SesaZleblobebi gagaCniaT. visaubroT<br />

yvela wina<strong>saarCevno</strong> politikuri mimarTvis safuZvlis Sesaxeb, romelsac ewodeba: `aTi<br />

fuZemdebeluri faseuloba~.<br />

aTi ZiriTadi zogadsakacobrio faseuloba<br />

imisaTvis, rom <strong>da</strong>arwmunoT sxvebi imaSi, rom Tqven igive sakiTxebi gaRelvebT, rac<br />

maT, Tqveni politikuri agitaciis safuZvlad un<strong>da</strong> idos fuZemdebluri faseuloba an<br />

mcneba.<br />

Rrma samecniero gamokvlevebma <strong>da</strong> maTma praqtikulma gamoyenebam uCvena, rom<br />

arsebobs aTi ZiriTadi faseuloba, romelic Zalian mniSvnelovania mTeli msoflios<br />

a<strong>da</strong>mianebisTvis. es fuZemdebluri faseulobebi gamoiyeneba rogorc samSeneblo agurebi<br />

efeqturi agitaciis Catarebisas. maTi gamoyenebiT Tqven SegiZliaT naTlad uCvenoT<br />

96


amomrCevlebs, rom Tqven igive sakiTxebi gaRelvebT, rac maT. ai am faseulobaTa<br />

CamonaTvali:<br />

<strong>da</strong> momavalSi.<br />

janmrTeloba – imis rwmena, rom Tqven <strong>da</strong> Tqveni ojaxi janmrTelebi iqnebiT.<br />

finansuri uzrunvelyofa – survili iyoT finansurad uzrunvelyofilni amJamad<br />

ufro mWidro kavSiri RmerTTan – simSvidis grZnoba Tqveni sarwmunoebis,<br />

sakulto wesebis Sesrulebis Seuferxeblobis mimarT.<br />

ufro harmoniuli <strong>da</strong>mokidebuleba Tqvens ojaxTan – survili iqoniT ufro<br />

srulyofili urTierTobebi Tqvens ojaxSi.<br />

uxrunvelyofili sibere – yvelas gvin<strong>da</strong>, rom Cveni sicocxle pensiaze gasvlis<br />

Semdeg iyos mSvidi <strong>da</strong> iseTive kargi, rogorc amJamad.<br />

<strong>da</strong>sveneba – yvelas gvsurs, rom gvqondes meti Tavisufali dro <strong>da</strong> rom es dro<br />

met siamovnebas gvaniWebdes.<br />

kargi samuSao – SesaZlebloba viSovoT samuSao, romelic met siamovnebas<br />

gvaniWebs <strong>da</strong> ukeTesad agvinazRaurdeba.<br />

ukeTesi cxovreba Cveni SvilebisTvis – yvelas gvsurs, rom Cvenma Svilebma Cvenze<br />

ukeTesad icxovron.<br />

kargi sacxovrebeli – SesaZlebloba gvqondes kargi sacxovrebeli.<br />

mogzauroba – survili vinaxuloT axali adgilebi, SevxvdeT axal xalxs.<br />

es ZiriTadi principebia, romlebsac iziarebs yvela a<strong>da</strong>miani, <strong>da</strong> swored isini un<strong>da</strong><br />

gamoiyenoT safuZvlad amomrCevelTa Soris politikuri agitaciis Catarebisas. isini<br />

gaiZuleben mimarToT amomrCevlebs maTTvis gasagebi eniT.<br />

nebismieri kiTxvis ZirSi SeiZleba aRmoaCinoT, sul cota, erTi mainc aTi<br />

ZiriTadi faseulobi<strong>da</strong>n.xSirad erTi <strong>da</strong> igive sakiTxi SeiZleba <strong>da</strong>kavSirebuli iyos<br />

ramodenime faseulobasTan. gulmodgineT SeiswavleT sakiTxi, airCieT mxolod is<br />

faseuloba, romelic yvelaze metad gamogadgebaT <strong>da</strong> romelic, Tqvenis azriT,<br />

<strong>da</strong>gexmarebaT yvelaze ufro kargad miitanoT Tqvens auditoriamde amgvari sakiTxi.<br />

faseuloba-idea-problema. aTi fuZemdebeli faseuloba udevs fuZed sqemas `faseulobaidea-problema~.<br />

gamoiyeneT mocemuli sqema imisaTvis, rom garkveuli forma miaRebinoT<br />

Tqvens gamosvlas. amomrCevlebi xmas mogcemen, Tu Tqvens mimarTvaSi <strong>da</strong>eyrdnobiT maTTvis<br />

yvelaze ufro misaReb cnebebs.<br />

sakiTxi, koncefciebi <strong>da</strong> lozungebi politikuri agitaciis Catarebisas SeiZleba<br />

ganixilebodes sam doneze:<br />

faseulobaTa done – rodesac saZirkveli edeba saerTo safuZvels an princips<br />

ideuri done – rodesac auditorias ganemarteba Tqveni poziciis konceptualuri<br />

safuZveli<br />

97


problemuri done – rodesac detalurad gadmoicema problemis sxva<strong>da</strong>sxva<br />

mxareebi, <strong>da</strong> agreTve mieTiTeba Tqveni pozicia mocemuli problemis mimarT.<br />

metad mniSvnelovania, <strong>da</strong>iwyoT faseulobaTa doneebiT, Semdeg ga<strong>da</strong>xvideT ideur<br />

doneze, <strong>da</strong>, bolos, problemur doneze. <strong>da</strong>iwyebT ra zogad faseulobebze an mrwamsze<br />

msjelobiT, Tqven mimarTavT Tqvens auditorias misTvis mniSvnelovani sakiTxiT <strong>da</strong><br />

msjelobT misTvis gasageb enaze. amgvari kavSiri <strong>da</strong>rwmunebis efeqtur saSualebas<br />

warmoadgens.<br />

auditoriasTan urTierTgagebis <strong>da</strong>myarebis Semdeg Tqven SegiZliaT Tqveni ideis<br />

ganviTarebasa <strong>da</strong> ganmartebas SeudgeT. idea im problemis an koncefciis fuZea, romlis<br />

momxresac Tqven warmoadgenT. TqvenTvis aucilebelia Tqvens koncefciaSi <strong>da</strong>arwmunoT<br />

auditoria manamde, sanam is SeZlebs misi calkeuli nawilebis aRqmas.<br />

<strong>da</strong> bolos, mas Semdeg, rac Tqven <strong>da</strong>umtkiceT auditorias, rom iziarebT mis<br />

faseulobebs <strong>da</strong> <strong>da</strong>arwmuneT is Tqveni ideis mxar<strong>da</strong>Weris aucileblobaSi, SegiZliaT<br />

problemis detalur ganxilvas SeudgeT. xSirad kandi<strong>da</strong>tebi msjelobas iwyeben problemis<br />

detalebis axsniT manam, sanam misi arsebobis mizezebs axsnidnen.<br />

gaxsovdeT: a<strong>da</strong>mianebi xmas aZleven imas, visac, maTi azriT, igive sakiTxebi<br />

aRelvebs, rac maT.<br />

ai sqemis `faseuloba-idea-problema~ magaliTi. Cveni kandi<strong>da</strong>ti ganixilavs<br />

ganaTlebis sakiTxebs:<br />

`Cven aRar SegviZlia <strong>da</strong>vxuWoT Tvalebi im problemebze, romlebic Cveni bavSvebis<br />

ganaTlebasTan aris <strong>da</strong>kavsirebuli. maT ganaTlebasTan <strong>da</strong>kavSirebuli sakiTxebis<br />

ugulvelyofiT, Cven iseTi sicocxlisaTvis vwiravT Cvens bavSvebs, romelic<br />

ga<strong>da</strong>rCenisTvis<br />

bavSvebisaTvis)<br />

brZoliT aRsavse iqneba. (saerTo faseuloba: kargi cxovreba Cveni<br />

sasworzea Cveni sazogadoebis momavali. Cven un<strong>da</strong> gamoviyenoT yvela SesaZlo<br />

saxsrebi, raTa ga<strong>da</strong>varCinoT Cveni Svilebi aseTi xvedrisgan. mzrunveloba un<strong>da</strong><br />

gamoviCinoT yvela bavSvis, <strong>da</strong> ara mxolod cveni sakuTari Svilebis mimarT. muSaoba un<strong>da</strong><br />

CavataroT skolebSi <strong>da</strong> monawileoba miviRoT Cveni bavSvebis ganaTlebaSi. (ideis Semotana)<br />

Cven, mSoblebma, pe<strong>da</strong>gogebma <strong>da</strong> sazogadoebis <strong>da</strong>interesebulma pirebma, mxar<strong>da</strong>Wera<br />

un<strong>da</strong> gauwioT programebs, romlebic Camouyalibeben Cvens bavSvebs konkurentuli<br />

brZolisTvis aucilebel unar-Cvevebs Cveni maRalkonkurentuli ekonomikis pirobebSi.<br />

aucilebelia finansuri mxar<strong>da</strong>Wera aRmouCinoT programebs, romlebic uzrunvelyofen<br />

Cveni bavSvebis saWiro <strong>momzadeba</strong>s. (problemis aRwera)~<br />

GganvixileT ra sakiTxi imis Sesaxeb, Tu rogori forma un<strong>da</strong> hqondes Cvens<br />

mimarTvas, ganvixiloT am fuZemdebluri principis sxva nawili. a<strong>da</strong>mianebi xmas aZleven<br />

imas, visac, maTi azriT, unari Seswevs miaRwios <strong>da</strong>debiT cvlilebebs.<br />

amomrCevlebTan emociuri urTierTkavSiris <strong>da</strong>samyareblad metad mniSvnelovania<br />

jer <strong>da</strong>anaxoT Tqveni Sefiqrianeba zogadsakacobrio faseulobaTa safuzvelze, xolo mere<br />

uCvenoT, rom Tqven unikaluri SesaZleblobebi gagaCniaT am problemis ga<strong>da</strong>sawyvetad.<br />

kandi<strong>da</strong>tis ganmasxvavebeli niSan-Tvisebebia – is, Tu ras warmoadgens igi <strong>da</strong> rogor<br />

98


apirebs ukeTesobisaken cvlilebebs. a<strong>da</strong>mianebs raime mizezi sWierdebaT imisaTvis, rom<br />

CaTvalon, rom Tqven gesmiT maTi problemebi <strong>da</strong> Tqveni mxar<strong>da</strong>Weris SemTxvevaSi maT<br />

cxovrebaSi marTlac mniSvnelovani cvlilebebi moxdeba ukeTesobisaken.<br />

yovel kandi<strong>da</strong>ts unikalur politikuri <strong>da</strong> cxovrebiseuli gamocdileba gaaCnia.<br />

magaliTad, kandi<strong>da</strong>ti xangrZlivi drois ganmavlobaSi cxovrob<strong>da</strong> mocemul raionSi,<br />

kargad gaegeba aq mcxovreb a<strong>da</strong>mianTa problemebi. an, magaliTad, kandi<strong>da</strong>ti flobs<br />

problemas Tavisi saganmanaTleblo <strong>da</strong> profesiuli, an piradi gamocdilebis wyalobiT.<br />

saWiroa auxsnaT, rarig gexmarebaT Tqveni gamocdileba <strong>da</strong> gagebiT miudgeT<br />

arsebuli problemebis ganxilvas.<br />

magaliTi: `me mesmis, Tu ra didi mniSvneloba aqvs ganaTlebas imitom, rom ukve aT<br />

weliwadze metia pe<strong>da</strong>gogad vmuSaob~.<br />

politikuri agitacia Tqveni wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Catarebisas iseTnairad un<strong>da</strong><br />

iyos agebuli, rom ZiriTadi aqcenti im faqtze keTdebodes, rom Tqveno kandi<strong>da</strong>ti<br />

iziarebs amomrCevelTa SeSefoTebas sxva<strong>da</strong>sxva sakiTxebze <strong>da</strong> agreTve im unikalur niSan-<br />

Tvisebebze, romlebic axasiaTebs Tqvens kandi<strong>da</strong>ts. gamoiyeneT es formula pres-pelizebis<br />

<strong>da</strong>werisas, broSurebis Sedgenisas, politikuri reklamebis ga<strong>da</strong>cemisas televiziiTa <strong>da</strong><br />

radioTi, an amomrCevelTa winaSe nebismieri mimarTvebiT gamosvlisas.<br />

SeSfoTebis gaziareba + unikaluri niSan-Tvisebebi = emociuri urTierTkavSiri<br />

xSirad kandi<strong>da</strong>tebi laparakoben imaze, Tu ratom ar un<strong>da</strong> misceT Tqven xma maT<br />

oponents <strong>da</strong> ara imaze, Tu ratom un<strong>da</strong> misceT xma maT. kandi<strong>da</strong>tTa mosazrebani, romlebic<br />

oponentTa kritikazea agebuli, sakmarisad <strong>da</strong>majerebeli ar aris amomrCevlebisaTvis<br />

imisaTvis, rom maT xma miscen aseT kandi<strong>da</strong>ts. Tqveni wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis ZiriTadi<br />

mimarTuleba arasodes ar un<strong>da</strong> iqnas <strong>da</strong>yvanili mxolod oponentis kritikamde. <strong>da</strong>,<br />

TumcaRa saWiroa oponentisagan Tqvens gansxvavebebs xazi gausvaT, saWiroa agreTve<br />

warudginoT amomrCevlebs motivi, risTvisac maT xma un<strong>da</strong> mogcen. maT un<strong>da</strong> sjerodeT,<br />

rom Tqven imis Rirseul alternativas warmoadgenT, rac maT ukve aqvT.<br />

<strong>da</strong>rwmuneba ufro efeqturad moqmedebs, Tu mas safuZvlad emociuri argumentacia<br />

udevs. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis msvlelobaSi kandi<strong>da</strong>tebma un<strong>da</strong> <strong>da</strong>arwmunon amomrCevlebi,<br />

<strong>da</strong> ara maTi ganaTlebis donis amaRlebas Seecadon. problemis yvela mxaris<br />

gansaxilvelad, romelTa Sesaxeb amomrCevlebs warmodgenac ara aqvT, ubralod dro ar<br />

geyofaT. politikuri agitaciis ZiriTadi mizania – <strong>da</strong>arwmunoT amomrCevlebi xma miscen<br />

konkretul kandi<strong>da</strong>ts.<br />

Tu Tqveni emociuri agitacia amomrCevelTa gulebs Caswvdeba, maT imis motivacia<br />

gauCndebaT, rom Tqven mogcen TavianT xmebi.<br />

gaxsovdeT, Tqven SegiZliaT <strong>da</strong>arwmunoT amomrCevlebi imaSi, rom Tqven mogcen<br />

TavianT xmebi wina<strong>saarCevno</strong> politikuri agitaciis iseTi meTodebisa <strong>da</strong> saSualebebis<br />

gamoyenebiT, romlebic amomrCevlebTan emociur urTierTkavSirs qmnian.<br />

99


imiT, rom iziarebT amomrCevelTa Sefiqrianebas <strong>da</strong> uCvenebT maT, rom Tqven<br />

arsebuli problemebis ga<strong>da</strong>wyveta SegiZliaT, Tqven emociur kavSirs amyarebT kandi<strong>da</strong>tis<br />

amomrCevlebTan, romelic Tavisi wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis msvlelobaSi am martiv formulas<br />

iyenebs <strong>da</strong> yvelaze ufro did warmatebas aRwevs agitaciis Catarebisas.<br />

2. politikuri agitaciis Catarebis ZiriTadi principebi<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis msvlelobaSi politikuri agitaciis <strong>da</strong>gegmvisa <strong>da</strong><br />

Catarebisas saWiroa gaiTvaliswinoT Semdegi postulatebi:<br />

`simarTle – is aris, risic a<strong>da</strong>mianebs sjeraT~<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis msvlelobaSi agitaciisas simarTle yovelTvis Wemariteba<br />

ar aris. Tqven SegiZliaT Tqveni naTqvami WeSmaritebaT CaTvaloT, magram Tu amomrCevlebi<br />

ar <strong>da</strong>ijereben amas, Tqven didi Sroma <strong>da</strong>gWirdebaT imisaTvis, rom sawinaaRmdegoSi<br />

<strong>da</strong>arwmunoT isini. magaliTad, ukanasknel SetyobinebebSi naTqvamia, rom iwyeba ruseTis<br />

ekonomikis aRmavloba. SeiZleba es WeSmaritebasTan axlosac iyos, <strong>da</strong> Tqveni kandi<strong>da</strong>tic am<br />

Tvalsazriss iziarebdes, magram Zalian rTuli iqneba <strong>da</strong>arwmunoT am faqtis sinamdvileSi<br />

ruseTis mosaxleoba.<br />

agitaciis ageba wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis msvlelobaSi saWiroa <strong>da</strong>iwyoT im ZiriTadi<br />

winapirobebis SeswavliT, romlebic sxva a<strong>da</strong>mianebis warmodgenaSi utyuaria. Tqven un<strong>da</strong><br />

SearCioT sakiTxebi, romlebic uSualod aRelvebs amomrCevlebs. gamonaxeT saerTo<br />

Sexedulebebi amomrCevlebTan raime sakiTxebis mimarT <strong>da</strong> gaiziareT maTi SeSfoTeba an<br />

mrwamsi. gansazRvreT problemebi, romlebsac yvelaze didi mniSvneloba aqvT<br />

amomrCevlebisaTvis; Tu politikuri agitaciis Catarebisas Tqven ukve <strong>da</strong>iwyeT raime<br />

problemebis ganxilva, CaatareT sazogadoebrivi azris gamokiTxva im zegavlenis<br />

gasarkvevad, romelsac Tqveni pozicia axdens mosaxleobaze.<br />

`a<strong>da</strong>mianebi advilad eqcevian pirSi qebis gavlenis qveS~<br />

rogorc Zvel an<strong>da</strong>zaSia naTqvami: `buzebs Tafli izi<strong>da</strong>vs, <strong>da</strong> ara nakbeni~. yvela<br />

a<strong>da</strong>miani advilad eqceva pirSi qebis gavlenis qveS. Tqven advilad moigebT auditoriis<br />

gulebs, Tu ityviT, rom maTi sazrunavi TqvenTvis yvelaze mniSvnelovania.<br />

gamoiyeneT Seqeba Tqven momaval TanamdebobasTan <strong>da</strong>kavSirebuli sakiTxebis<br />

ganxilvisas. magaliTad, Tu Tqven pensionerebs ugzavniT sareklamo masalebs, miuTiTeT,<br />

Tu raoden mniSvnelovnad TvliT maT wvlils ruseTis sazogadoebis mSeneblobaSi <strong>da</strong><br />

rogor apirebT maTi siberis uzrunvelyofas.<br />

`a<strong>da</strong>mianebi Zunwebi arian~<br />

a<strong>da</strong>mianebi Tavis siRrmeSi Zunwebi arian. es zneobriobac aris <strong>da</strong> biwierebac. am<br />

faqts Tu SeignebT, Tqven imis gagebasac SeZlebT, ratom miiCneven isini, rom<br />

<strong>da</strong>interesebulni arian Tqvens kampaniaSi. maT motivi un<strong>da</strong> hqondeT, xma mogcen Tqven.<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis msvlelobaSi politikuri agitaciis Catarebisas Tqven un<strong>da</strong><br />

uCvenoT, ra cvlilebebi moxdeba maT cxovrebaSi, Tu isini Tanamdebobaze agirCeven.<br />

`iwinaswarmetyveloT <strong>da</strong> <strong>da</strong>aswroT~<br />

100


wina<strong>saarCevno</strong> kampania vakuumSi ar tardeba. saWiroa yovelTvis gaxsovdeT Tqveni<br />

oponentis Tvalsazrisi sxva<strong>da</strong>sxva problemaze. politikuri agitaciis <strong>da</strong>gegmvisas<br />

SeecadeT winaswar gamoicnoT Tqveni oponentis reaqcia Tqveni programebis mimarT <strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>aswroT mas.<br />

Tu TqvenTvis cnobilia, rom Tqveni oponenti apirebs ieriSze gadmovides raime<br />

problemasTan <strong>da</strong>kavSirebiT, moamzadeT amisaTvis sazogadoebrioba. mouyeviT, ratom apirebs<br />

amis gakeTebas Tqveni oponenti <strong>da</strong> auxseniT, ratom ar uWerT mxars mis mosazrebas.<br />

zogjer saWiroa Tqven TviTon <strong>da</strong>aswroT mas <strong>da</strong> ieriSze ga<strong>da</strong>xvideT, amasTan pirvelma<br />

gaacaniT Tqveni mosazreba <strong>da</strong> SeiqmeniT Zlieri imiji am problemasTan an analogiur<br />

problemasTan mimarTebaSi.<br />

`gameoreba + gulSi Cawvdoma = zegavlena~<br />

rac ufro xSirad gaimeorebT Tqvens mimarTvas Tqvens mier <strong>da</strong>saxuli jqufis<br />

winaSe, miT ukeTesad iqneba aRqmuli <strong>da</strong> aTvisebuli is. swored am mizezis gamo aseTi<br />

didi mniSvneloba aqvs Tqveni mimarTvebis koordinirebas masobrivi informaciis<br />

saSualebebSi fasiani <strong>da</strong> ufaso reklamebis ganTavsebisas, <strong>da</strong> agreTve rac SeiZleba xSir<br />

gamosvlebs. amitom, saWiroa mTeli Tqveni Zalisxmevis koncentrireba moaxdinoT<br />

amomrCevlebamde ori an sami ZiriTadi azris miwodebaze wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis mTeli<br />

drois ganmavlobaSi.<br />

Cveulebriv iTvleba, rom amomrCevlebma un<strong>da</strong> moisminon lozungi aranakleb<br />

Svidjer mainc, manam Cawvdebian mis azrs. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis msvlelobaSi xSirad<br />

gamoiyeneba erTmaneTis sawinaaRmdego mimarTvebi, romlebiTac kandi<strong>da</strong>ti amomrCevelTa<br />

winaSe gamodis, amsTan yoveli calkeuli mimarTvis zegavlena kargavs Tavis Zalas.<br />

<strong>saarCevno</strong> kampaniis <strong>da</strong>sasruls amomrCevlebi <strong>da</strong>rwmunebulni ar arian, ras sTavazobs maT<br />

kandi<strong>da</strong>ti <strong>da</strong> amitom maT ar gaaCniaT motivi, ratom miscen xma am kandi<strong>da</strong>ts.<br />

ris gakeTebaa saWiro <strong>da</strong> ris ara politikuri agitaciis Catarebisas<br />

qvemoT moyvanilia zogierTi rCeva wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis msvlelobaSi<br />

politikuri agitaciis Casatareblad.<br />

risi gakeTebaa saWiro<br />

SearCieT sakiTxi, romelic aRelvebs amomrCevlebs<br />

waukiTxeT Tqveni mimarTva yvelasaTvis gasagebi eniT<br />

politikuri agitaciis yvela RonisZiebis Catarebisas <strong>da</strong>smul un<strong>da</strong> iqnas<br />

konkretuli mizani, romelic Seesabameba wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis saerTo gegmas.<br />

saagitacio masalebic yvelasTvis advilad gasagebi un<strong>da</strong> iyos<br />

ris gakeTeba ar aris saWiro<br />

nu gamoiyenebT profesiul <strong>da</strong> rTul enas<br />

101


nu moaxdenT problemebis dramatizirebas, SesTavazeT maTi ga<strong>da</strong>wyvetis gzebi<br />

nurasodes SeuracxyofT amomrCevlebs<br />

3. politikuri agitaciis miznebi<br />

yoveli mimarTva amomrCevlebTan, romliTac Tqven gamodixarT wina<strong>saarCevno</strong><br />

kampaniis msvlelobisas, konkretul mizans isaxavs. politikuri agitaciis Catarebis<br />

RonisZiebaTa gegma un<strong>da</strong> Seesabamebodes Tqven politikur gegmas <strong>da</strong> mis strategiul<br />

mimarTulebas. Tqveni gegma un<strong>da</strong> uzrunvelyofdes mizanTa Tanmimdevrul miRwevas<br />

politikuri agitaciis Catarebisas.<br />

Cveulebriv politikuri agitaciis yvela etaps Tavisi amocanebi aqvs <strong>da</strong>saxuli.<br />

magaliTad, kampaniis pirvel etapze yvela Zaliasxmeva koncentrirebulia imaze, rom<br />

kandi<strong>da</strong>tis saxeli nacnobi iyos yvela amomrCevlisTvis. es niSnavs imas, rom yovelma<br />

amomrCevelma un<strong>da</strong> icodes garkveuli piris saxeli <strong>da</strong> Tanamdeboba, romelze<strong>da</strong>c is kenWs<br />

iyris. yoveli kampaniisaTvis arsebobs sxva<strong>da</strong>sxva xerxebi <strong>da</strong> vadebi am miznebis misaRwevad.<br />

qvemoT moyvanilia politikuri agitaciis eqvsi mizani<br />

`saxelis cnoba~ - es noSnavs, rom amomrCevlebma un<strong>da</strong> icodnen Tqveni saxeli, <strong>da</strong><br />

is Tanamdeboba, romelze<strong>da</strong>c Tqven kenWs iyriT. amomrCevelTa umetesoba ise midis<br />

<strong>saarCevno</strong> ubanSi, rom arc icis, vis misces xma. xSirad isini xmas aZleven imas, visi<br />

saxelic maTTvis cnobilia. amitom aris amdenad mniSvnelovani, rom amomrCevlebma icodnen<br />

Tqveni saxeli <strong>da</strong> Tanamdeboba, romelze<strong>da</strong>c Tqven kenWs iyriT.<br />

imiji – imis Semdeg, rodesac amomrCevlebisaTvis cnobili gax<strong>da</strong> kandi<strong>da</strong>tis<br />

arsebobis Sesaxeb, politikurma agitaciam un<strong>da</strong> imuSavos misi imijis Seqmnaze.<br />

kandi<strong>da</strong>tis imiji – is STabeWdilebaa, romelsac is tovebs amomrCevelTa Soris.<br />

mniSvnelovania, amomrCevlebma CaTvalon, rom isini icnoben kandi<strong>da</strong>ts. kandi<strong>da</strong>ti – is<br />

piria, romelTanac maT saubari SeuZliaT, romelsac SeiZleba endon, romelsac SeiZleba<br />

<strong>da</strong>eyrdnon. saboloo jamSi aucilebelia, amomrCevlebs sjerodeT, rom maTi problemebi<br />

namdvilad gaRelvebT Tqven, <strong>da</strong> Tqven namdvilad gaxasiaTebT is niSan-Tvisebebi, romlebic<br />

aucilebelia pozitiuri cvlilebebis gansaxorcieleblad.<br />

problemebi – problemebi politikuri kampaniis ganuyofel nawils warmoadgens.<br />

yvelaze mniSvnelovan rols problemebi TamaSoben im TvalsazrisiT, rom kandi<strong>da</strong>tma<br />

SeZlos sxvaobis demonstrireba Tavisa <strong>da</strong> Tavis oponents Soris, <strong>da</strong> agreTve Seiqmnas<br />

imiji.<br />

problemebi mniSvnelovan saSualebas warmoadgenen kandi<strong>da</strong>tis cnobadobis<br />

asamaRleblad, magram, miuxe<strong>da</strong>vad amisa, problemebze aqtiuri msjeloba wina<strong>saarCevno</strong><br />

kampaniis msvlelobaSi sakmaod iSviaTia. problemebze msjelobisTvis SeiZleba gamoyenebul<br />

iqnas politikuri agitaciis sxva<strong>da</strong>sxva xerxebi <strong>da</strong> saSualebebi. efeqtur saSualebebs,<br />

romlebic SeiZleba gamoiyenos kandi<strong>da</strong>tma problemebze Tavisi Tvalsazrisis gamosaxatad,<br />

102


warmoadgenen gamosvlebi, debatebi, masalebis <strong>da</strong>gzavna fostiT, saagitacio furclebi, <strong>da</strong><br />

agreTve reklama radioTi <strong>da</strong> televiziiT.<br />

nu <strong>da</strong>iviwyebT, rom Tqveni wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis ZiriTadi Zalisxmeva<br />

koncentrirebul un<strong>da</strong> iqnas maqsimum or an sam problemaze, amasTan aucilebelia<br />

gamudmebiT imeoroT Tqveni mosazrebani am problemebze. magram, yoveli konkretuli<br />

gamosvlis dros un<strong>da</strong> gaaSuqoT mxolod erTi problema. reklama, romelSic gaSuqebulia<br />

erTdroulad ramodenime problema, abnevs amomrCevels, xolo Tu Tqveni reklama<br />

winaaRmdegobebis Semcvelad moeCvenebaT maT an gauWirdebaT misTvis Tvalyuris midevneba,<br />

isini naklebad miaqceven mas yuradRebas.<br />

`pirispir dgoma~ - am saxis politikuri agitaciiT Tqven SeZlebT sxvaobaTa<br />

demonstrirebas Tqvensa <strong>da</strong> Tqvens oponents Soris. Tu Tqven sxvaobas ar uCvenebT Tqvensa<br />

<strong>da</strong> mas Soris, amomrCevlebi gaagrZeleben xmis micemas ise, rogorc adre akeTebdnen amas,<br />

anu xelaxla airCeven deputats.<br />

imisaTvis, rom oponentze efeqturi ieriSi moaxdinos an imisaTvis, rom aCvenos<br />

sxvaoba massa <strong>da</strong> mis oponents Soris, kandi<strong>da</strong>ti pativiscemiT un<strong>da</strong> sargeblobdes. manam,<br />

sanam Tqven SeZlebT am sxvaobis Cvenebas, amomrCevlebma un<strong>da</strong> icodnen Tqveni saxeli,<br />

<strong>da</strong>debiTi azri un<strong>da</strong> gaaCndeT Tqvens mimarT <strong>da</strong> gaazrebuli hqondeT Tqveni Tvalsazrisi<br />

problemis Taobaze.<br />

`<strong>da</strong>cva~ - ieriSis <strong>da</strong>gegmvisas saWiroa <strong>da</strong>cvisaTvis moemzadoT. im dros, rodesac<br />

Tqvensa <strong>da</strong> Tqvens oponents Soris sxvaobis saCveneblad emzadebiT, is, SesaZloa igives<br />

gakeTebas apirebs. saukeTeso <strong>da</strong>cva metoqis ieriSisgan – ieriSisTvis winwswar mzadyofnaa.<br />

nu <strong>da</strong>gaviwydebaT Tqveni ara mxolod Zlieri mxareebis, aramed susti mxareebis<br />

gaanalizebac. es pirveli nabiji iqneba Tqveni SesaZlo susti adgilebis <strong>da</strong>cvisaTvis<br />

<strong>momzadeba</strong>Si, romlebzec Tqveni metoqe ieriSs apirebs.<br />

manam, sanam ierSs upasuxebT, SeecadeT, SeafasoT misi mniSvneloba, <strong>da</strong> agreTve is,<br />

Tu ra zegavlenas moaxdens is amomrCevlebze. reagireba ar un<strong>da</strong> moaxdinoT oponentis<br />

ieriSze, Tu is umniSvnelo zegavlenas moaxdens an saerTod ar moaxdens zegavlenas<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampaniaze. amgvari qmedebebi mxolod amomrCevelTa yuradRebas miipyrobs am<br />

problemisadmi. SeafaseT ieriSis efeqturoba, Zalze xSirad ieriSi imisaTvis iwyeba, rom<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis normaluri msvleloba <strong>da</strong>irRves <strong>da</strong> <strong>da</strong>saxul gegmas ga<strong>da</strong>uxvios.<br />

xSirad ieriSebi kandi<strong>da</strong>tze gamoiyeneba wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis bolo dReebSi. mzad<br />

un<strong>da</strong> iyoT amisaTvis, CaatareT gamokvlevebi <strong>da</strong> moamzadeT saimedo <strong>da</strong>cvis gegma. ai <strong>da</strong>cvis<br />

oTxi samagaliTo saSualeba:<br />

`me es ar gamikeTebia~ - uaryaviT braldeba<br />

`me gavakeTe es, magram is ar aris, rac Tqven ggoniaT~ - auxseniT, ratom ar aris<br />

braldeba imdenad saSiSi, Tumca teqnikurad sworia<br />

103


`me es gavakeTe, bodiSs mogixdiT. es arasodes gameordeba~ - aRiareT, rom es<br />

simarTlea, <strong>da</strong> TqviT, rom arasdros gameordeba<br />

`a<strong>da</strong>miani, romelmac es Tqva, - TaRliTia~ - ieriSi miitaneT Tav<strong>da</strong>sxmis wyaroze.<br />

nu <strong>da</strong>gaviwydebaT, rom ar un<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>uxvioT Tqvens gegmas ieriSis gamo. ieriSze upasuxeT<br />

adekvaturad, xolo, Tu Tqven mtkicebani gagaCniaT Tavis <strong>da</strong>sacavad, <strong>da</strong>rwmunebuli un<strong>da</strong><br />

iyoT, rom is zusti <strong>da</strong> naTelia. <strong>da</strong> bolos, yvelaze mniSvnelovani wesia – nurasodes<br />

moityuebiT.<br />

areCvnebis dRes amomrCevelTa aqtiurobis gazrdisaken mimarTuli RonisZiebebi-<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis uakansknel Strixs warmoadgenen arCevnebis dRes<br />

amomrCevelTa aqtiurobis gazrdisaken mimarTuli RonisZiebebi. Tu wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis<br />

msvlelobisas Tqven swored CaatareT politikuri agitacia, maSin Tqven moaxerxeT<br />

amomrCevelTa <strong>da</strong>rwmuneba, Tqven mogcen xma. axla ki, saWiroa gaakeToT ise, rom isini<br />

movidnen <strong>saarCevno</strong> ubnebze. momxreTa erTnairi raodenobis SemTxvevaSi imarjvebs is, vinc<br />

Seaguliana amomrCevlebi <strong>saarCevno</strong> ubnebze misasvlelad.<br />

4. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis lozungi (leitmotivi)<br />

Tqveni wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis yvelaze mniSvnelovan komponents warmoadgens misi<br />

ZiriTadi lozungi. ZiriTadi lozungi – es gamoTqmaa, romelic warmodgenas iZleva<br />

kandi<strong>da</strong>tze <strong>da</strong> imaze, Tu ras mouwodebs is. es mimarTvaa, romliTac Tqven mudmivad<br />

gamodixarT wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis msvlelobaSi imisaTvis, rom <strong>da</strong>arwmunoT amomrCevlebi<br />

xma miscen Tqvens kandi<strong>da</strong>ts.<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis mTavari lozungi – politikuri agitaciis yvela<br />

RonisZiebis yvelaze mTavari nawilia. is wiTel xazad un<strong>da</strong> misdevdes Tqveni wina<strong>saarCevno</strong><br />

kampaniis yvela aspeqts, <strong>da</strong>wyebuli Tqveni politikuri gegmiTa <strong>da</strong> strategiiT <strong>da</strong><br />

saorganizacio RonisZiebebiTa <strong>da</strong> fuladi saxsrebis mozidvis RonisZiebebiT <strong>da</strong>mTavrebuli.<br />

is konceptualurad mainc un<strong>da</strong> axldes wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis msvlelobaSi politikuri<br />

agitaciis yvela RonisZiebas. amomrCevlebisadmi nebismieri mimarTva mxars un<strong>da</strong> uWerdes<br />

<strong>da</strong> aZlierebdes wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis mTavar lozungs.<br />

mTavari lozungis formulireba xorcieldeba Tqveni win<strong>saarCevno</strong> kampaniis<br />

Taviseburebebi<strong>da</strong>n gamomdinare, masSi gaTvaliswinebul un<strong>da</strong> iqnas Tqveni kandi<strong>da</strong>tis<br />

Zlieri mxareebi <strong>da</strong> misi oponentis susti mxareebi. is un<strong>da</strong> JRerdes <strong>da</strong>majereblad <strong>da</strong><br />

amomrCevelTa ndobas imsaxurebdes.<br />

rogorc ukve iyo naTqvami, imisaTvis, rom sareklamo mimarTvebma mTlianad<br />

<strong>da</strong>ipyros amomrCevelTa goneba saWiroa sistematurad gaimereoT isini. win<strong>saarCevno</strong><br />

kampaniis mTavari lozungi erTaderTi yvelaze mniSvnelovani elementia, romelic<br />

gamudmebiT un<strong>da</strong> umeoroT amomrCevlebs. ai, ra azri un<strong>da</strong> mouvideT pirvel rigSi<br />

amomrCevlebs, rodesac fiqroben Tqvens kandi<strong>da</strong>tze.<br />

lozungi normaluri a<strong>da</strong>mianuri eniT un<strong>da</strong> iyos formulirebuli. is ar un<strong>da</strong> iqces<br />

fuWe devizad. masSi un<strong>da</strong> Candes, rom Tqven igive problemebi gaRelvebT, rac<br />

104


amomrCevlebs, <strong>da</strong> rom Tqven kandi<strong>da</strong>ts unikaluri niSan-Tvisebebi gaaCnia am problemebis<br />

ga<strong>da</strong>sawyvetad.<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis lozungi un<strong>da</strong> iyos martivi. rac ufro martivi iqneba is,<br />

miT ufro advili iqneba misi <strong>da</strong>maxsovreba. amave dros, masSi Cadebuli un<strong>da</strong> iqnas<br />

garkveuli azri. gaanalizeT Tqveni kandi<strong>da</strong>tis <strong>da</strong> Tqveni oponentis mimarTvebi,<br />

CamoacileT yovelive zedmeti <strong>da</strong> gamoyaviT maTi ZiriTadi arsi. gulmodgineT imuSaveT<br />

TiToeul sityvaze, sanam ar gamonaxavT yvelaze moxerxebul frazas. lozungis SerCevis<br />

Semdeg, gamoiyeneT is mTeli wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis ganmavlobaSi. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis<br />

ganviTarebis mixedviT, yoveli Semdgomi mimarTva lozungis axali xedvis SesaZleblobas<br />

uqmnis amomrCevlebs. lozungis gameoreba <strong>da</strong> Semdgomi mimarTvebi uqmnian amomrCevlebs<br />

naTel STabeWdilebas imis Sesaxeb, Tu ras mouwodebs Tqveni kandi<strong>da</strong>ti <strong>da</strong> ratom aris<br />

aucilebeli swored mas miscen xma.<br />

5. wina<strong>saarCevno</strong> RonisZiebaTa tipebi<br />

RonisZiebaTa CamonaTvali, romelSic kandi<strong>da</strong>ts monawileoba SeuZlia Tqveni<br />

iniciativiT, WeSmaritad ganusazRvrelia. sul cota warmosaxvis unari, organizatoruli<br />

Cvevebi, jgufuri Zalisxmeva – <strong>da</strong> Tqven SeZlebT iseTi wina<strong>saarCevno</strong> RonisZiebebis<br />

<strong>Catareba</strong>s, romlebic politikur dividendebs mogitanen.<br />

RonisZiebaT sruli siis Sedgenis mcdeloba, albaT SeuZlebelia, <strong>da</strong> arc<br />

mizanSewonilia. qvemoT moyvanili ideaTa CamonaTvali yovlismomcveli ar aris. magram is<br />

karg saxelmZRvanelos warmoadgens kampaniis saagitacio SesaZleblobaTa gamosakvlevad.<br />

politikuri mitingebi <strong>da</strong> sadilebi<br />

eleqtronikis saukuneSi mitingebi moZvelebul movlenad gveCveneba. miuxe<strong>da</strong>vad<br />

amisa, isini jer kidev metad efeqturia kargi organizebis SemTxvevaSi. rekomendirebulia<br />

Tavi<strong>da</strong>n aiciloT iseTi SemTxvevebi, rodesac Tqveni kandi<strong>da</strong>ti erT-erT mTavar<br />

gamomsvlels ar warmoadgens.<br />

politikuri mitingebi moiTxovs <strong>da</strong>ucxromel organizatorul saqmianobas <strong>da</strong><br />

detalebisadmi maqsimalur yuradRebas. isini yvelaze ufro efeqturia arCevnebis<br />

karibWeze, rodesac, yvelaze savaraudoa, rom maT gaaSuqeben masobrivi informaciis<br />

saSualebebi. isini, agreTve sasargebloa Tqveni <strong>saarCevno</strong> kampaniis monawileTa mebrZoli<br />

sulis asamaRleblad. mitingis waramtebiT Catarebis ga<strong>da</strong>mwyvet winapirobas warmoadgens<br />

monawileTa didi raodenoba.<br />

adgilobrivi forumebi<br />

olqis TaviseburebaTa analizis Catarebisas pirvel rigSi gaarkvieT adgilobriv<br />

jgufTa Soris, romelia yvelaze Zlieri <strong>da</strong> romlebs SeuZliaT adgilobrivi krebis<br />

sponsoroba.<br />

105


Tu Tqven, SeZlebT am jgufTagan erT-erTis monawileobis uzrunvelyofas krebis<br />

organizatoris saxiT, SeecadeT gaakeToT ise, rom Tqveni kandi<strong>da</strong>ti yuradRebis centrSi<br />

iyos.<br />

sarCevno kampaniis strategi<strong>da</strong>n gamomdinare Tqven un<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvitoT, xelsayreli<br />

iqneba Tu ara TqvenTvis erTobliv RonisZiebebSi monawileoba Tqvens metoqesTan erTad.<br />

AgreTve Tu Tqven gegmavT politikuri debatebis, krebebis <strong>Catareba</strong>s masobrivi<br />

informaciis saSualebebSi mcire gaSuqebiT, es SeiZleba kargi gavarjiSeba iyos Tqveni<br />

kandi<strong>da</strong>tisaTvis.<br />

<strong>saarCevno</strong> agitacia quCaSi<br />

Tu Tqven ar SegiZliaT moawyoT ise, rom a<strong>da</strong>mianebi modiodnen <strong>da</strong> xvdebodnen<br />

Tqvens kandi<strong>da</strong>ts, Tqven SegiZliaT ise gaakeToT, rom kandi<strong>da</strong>ti TviTon mivides maTTan.<br />

arsebobs uamravi xerxi amomrCevlebTan kandi<strong>da</strong>tis Sexvedris organizebisaTvis. sajaro<br />

gamosvlebi yovelTvis ar aris aucilebeli. moviyvanoT quCaSi kampaniis warmarTvis<br />

ramodenime varianti.<br />

SeniSvna: SeecadeT acnoboT mosaxleobas amomrCevlebTan kandi<strong>da</strong>tis <strong>da</strong>saxuli Sexvedris<br />

Sesaxeb. amisaTvis, saWiroa safuZvliani <strong>momzadeba</strong>. agreTve, uzrunvelyaviT kandi<strong>da</strong>ti<br />

raime saagitacio masaliT, rogoricaa baraTebi, broSurebi an saagitacio furclebi.<br />

savaWro centrebis monaxuleba – kandi<strong>da</strong>ti ewveva maRaziebs <strong>da</strong> sawarmoebs, xels<br />

CamoarTmevs myidvelebsa <strong>da</strong> vaWrobis sferos muSakebs. rekomendirebulia vaWrobis<br />

adgilobriv warmomadgenlebTan kontaqtSi Sesvla <strong>da</strong> maTTvis winaswar Setyobineba<br />

kandi<strong>da</strong>tis vizitis Sesaxeb. im SemTxvevaSic ki, Tu viziti moklea, kandi<strong>da</strong>tma garkveuli<br />

dro un<strong>da</strong> <strong>da</strong>uTmos maRaziebis mflobelebTan urTierTobas.<br />

SeecadeT, rom kandi<strong>da</strong>ts Tan axldnen misi nebayoflobiTi TanaSemweebi saagitacio<br />

masalebis <strong>da</strong>rigebis mizniT.<br />

transportis gaCerebebi – es kargi meTodia qalaqsa <strong>da</strong> qalaqgare raionebSi<br />

gamosayeneblad. umjobesia imuSaoT avtobusebis <strong>da</strong> sagareubno matareblebis gaCerebebze<br />

dilis pikis saaTebSi, vidre saRamos saaTebSi. diliT mgzavrebi transports elodebian,<br />

maSin rodesac saRamoobiT mgzavrebi saxlSi miiCqarian. gamoarkvieT matareblebisa <strong>da</strong><br />

avtobusebis moZraobebis ganrigi. SeecadeT maqsimalurad gazardoT Tqveni moqmedebebis<br />

efeqturoba, risTvisac moawyeT kandi<strong>da</strong>tis mgzavroba matarebliT <strong>da</strong> mis mier agitaciis<br />

<strong>Catareba</strong> sxva<strong>da</strong>sxva gaCerebebze.<br />

fabrikebisa <strong>da</strong> qarxnebis monaxuleba - es SeiZleba <strong>saarCevno</strong> kampaniis Catarebis Zalian<br />

efeqturi forma iyos. SeecadeT Tavi<strong>da</strong>n aiciloT kompaniis prezidentis an qarxnis<br />

direqtoris Tanxlebas, romelic muSebs Soris pativiscemiT ar sargeblobs. gaakeTeT ise,<br />

rom kandi<strong>da</strong>ts Tan axldes adgilobrivi profkavSiris lideri an mocemul sawarmoSi<br />

106


momuSave Tqveni momxre. aucileblad aiReT nebarTva mocemul sawarmos monaxulebaze.<br />

SeecadeT SexvdeT, rac SeiZleba bevr a<strong>da</strong>mians. wadiT iq, sa<strong>da</strong>c naklebi xmauria <strong>da</strong><br />

agreTve iq, sa<strong>da</strong>c Ria adgilebia, imisaTvis, rom a<strong>da</strong>mianebs SeeZloT kandi<strong>da</strong>tis <strong>da</strong>naxva.<br />

amomrCevelTa Semovla saxlebSi – wina<strong>saarCevno</strong> agitaciis Catarebis es forma, agreTve<br />

SeiZleba efeqturi iyos, Tu Tqvens mier mikroraionis arCeva <strong>da</strong>myarebulia prioritetTa<br />

sistemaze. kandi<strong>da</strong>ti ar un<strong>da</strong> Sevides yovel saxlSi, magram mas erTi misvliT SeuZlia<br />

moinaxulos ori an sami kvartali. gamoiyeneT nebayoflobiTi TanaSemweebi kandi<strong>da</strong>tis<br />

Tanmxlebad. <strong>da</strong>arigeT saagitacio masalebi. ar aris saWiro saxlebSi Sesvla – Tqven<br />

mxolod tyuilad <strong>da</strong>kargavT dros. raionis mixedviT rekomendirebulia, saRamos naTel<br />

saaTebSi <strong>da</strong> gamosasvlel dReebSi aseTi saxis saagitacio saqmianobis <strong>Catareba</strong>.<br />

studenturi qalaqebisa <strong>da</strong> skolebis monaxuleba – es bevr amomrCevelTan <strong>da</strong> potenciur<br />

nebayoflobiT TanaSemwesTan Sexvedris kargi xerxia. SeecadeT, rom kandi<strong>da</strong>ts axldnen<br />

Tanmxlebi pirebi. moawyveT Sexvedrebi kafeSi, interviuebi studenturi gazeTisa <strong>da</strong><br />

adgilobrivi radiosadgurisaTvis. moawyveT mecadineobebze <strong>da</strong>swreba <strong>da</strong> Sesvenebaze yavaze<br />

miipatiJeT moswavleebi, romlebsac SesaZlebloba eqnebaT Sexvdnen kandi<strong>da</strong>ts. umjobesia<br />

saswavlo <strong>da</strong>wesebulebebs ewvioT dRisiT, vidre saRamos, radgan kolejebis studentebi<br />

saRamos SeiZleba <strong>da</strong>kavebulni iyvnen sxva saqmiT.<br />

Skolis, gamosaSvebi <strong>da</strong> saSualo klasebis monaxuleba agreTve SeiZleba iyos<br />

sasargeblo, gansakuTrebiT, Tu ganaTleba Tqveni <strong>saarCevno</strong> kampaniis erT-erT sakiTxs<br />

warmoadgens. Tumca auditoria, romlis winaSec Tqven gamodixarT, SeiZleba metismetad<br />

axalgazr<strong>da</strong> iyos kenWisyraSi monawileobisTvis, magram man SeiZleba gavlena moaxdinos<br />

Tavis mSoblebsa <strong>da</strong> megobrebze, romlebmac ukve miaRwies kenWisyraSi monawileobis asaks.<br />

xan<strong>da</strong>zmulTa saxlebi, saavadmyofoebi <strong>da</strong> sxva <strong>da</strong>wesebulebebi – arsebobs amgvari<br />

adgilebis monaxulebis ori mizani: Sexvedra amomrCevlebTan <strong>da</strong> Semowmeba. pacientebi <strong>da</strong><br />

xan<strong>da</strong>zmulTa saxlebis macxovreblebi gulisxmierad reagireben maT mimarT yuradRebaze <strong>da</strong><br />

xSirad monawileoben kenWisyraSi.<br />

saRamo <strong>da</strong>svenebis adgilebi – kegelbanebi, restornebi <strong>da</strong> adgilobrivi barebi -<br />

SesaniSnavi adgilebia, sa<strong>da</strong>c saRamoobiT bevr a<strong>da</strong>mians SeiZleba SexvdeT. Tumca, aseT<br />

<strong>da</strong>wesebulebebSi maTTvis uCveuloa kandi<strong>da</strong>tis gamoCena, isini aq ufro Tavisuflad<br />

grZnoben Tavs <strong>da</strong> amitom, ufro gulisxmierni arian. uzrunvelyaviT kandi<strong>da</strong>tisTvis iseTi<br />

piris Tanxleba, romelic kargad icnobs raions <strong>da</strong> konkretul <strong>da</strong>wesebulebebs.<br />

eklesiebis monaxuleba – bevr kandi<strong>da</strong>ts ar surs religiisa <strong>da</strong> politikis erTmaneTSi<br />

areva. magram martivi principi `Sexv<strong>da</strong> <strong>da</strong> miesalma~ SeiZleba efeqturi aRmoCndes raionis<br />

eklesiebSi. yvelaze ukeTesia Tu kandi<strong>da</strong>ts miiwvevs mRvdeli. Tqvens kandi<strong>da</strong>ts SeuZlia<br />

mecadineobebi Caataros sakvirao skolis klasTan, <strong>da</strong>eswros wirvas an ubralod isaubros<br />

107


a<strong>da</strong>mianebTan finjan yavaze, wirvis Semdeg. frTxilad iyaviT, rom ar awyeninoT am<br />

eklesiis wevrebs kampaniis metismetad aqtiuri CatarebiT.<br />

bazrobebi <strong>da</strong> seirnobebi<br />

quCebSi agitaciis <strong>Catareba</strong> mWidrod aris <strong>da</strong>kavSirebuli bazrobebsa <strong>da</strong><br />

adgilobriv seirnobebSi monawileobasTan. <strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebelma un<strong>da</strong> airCios is<br />

RonisZiebebi, romlebzec monawileTa maqsimaluri raodenoba ikrifeba. amis mizans<br />

warmoadgens kandi<strong>da</strong>tis urTierTobis organizeba rac SeiZleba met a<strong>da</strong>mianTan. yvelam<br />

un<strong>da</strong> <strong>da</strong>inaxos, rom kandi<strong>da</strong>ti gulwrfelad aris <strong>da</strong>interesebuli aRniSnul RonisZiebebSi,<br />

magram ar Rirs formalurad romelimes mxareze iyoT – magaliTad, nu aiRebT Tqvens<br />

Tavze msajis funqciebs (ramac SeiZleba mxolod gaaRizianos wagebuli mxare).<br />

eTnikuri jgufebis krebebi<br />

es krebebi – SesaniSnavi adgilia koaliciuri mxar<strong>da</strong>Weris gasamagreblad.<br />

ixelmZRvaneleT Semdegi martivi wesebiT: <strong>da</strong>rwmundiT, rom Tqven miwveulni xarT. ar<br />

Rirs RonisZiebaze `<strong>da</strong>upatiJeblad gamocxadeba~. <strong>da</strong>rwmundiT, rom kandi<strong>da</strong>ti flobs<br />

informacias mocemuli jgufis Sesaxeb.<br />

SeecadeT <strong>da</strong>arwmunoT kandi<strong>da</strong>ti ivarjiSos rTuli saxelebis gamoTqmaSi – es mas<br />

aswilad aunazRaurdeba.<br />

sportuli RonisZiebebi<br />

im SemTxvevebSi, rodesac kandi<strong>da</strong>ti un<strong>da</strong> <strong>da</strong>eswros sportul RonisZiebebs,<br />

SeecadeT `<strong>da</strong>amuSaoT publika~ RonisZiebis <strong>da</strong>wyebamde, amisTvis mimarTeT gulSematkivrebs,<br />

romlebic RonisZiebis <strong>da</strong>wyebamde isveneben stadionis gareT. am SemTxvevaSi nebayoflobiTi<br />

TanaSemweebis gundis gamoyeneba ufro efeqturi iqneba, vidre Tavad kandi<strong>da</strong>tis saqmianoba.<br />

garkveuli sakiTxis ganxilvisadmi miZRvnili sazogadoebrivi organizaciebis kreba<br />

aseT krebebze Cveulebriv, saWiroa sityviT gamosvla. Miuxe<strong>da</strong>vad amisa, kandi<strong>da</strong>ti<br />

kargad un<strong>da</strong> iyos informirebuli im sakiTxebisa <strong>da</strong> organizaciebis Sesaxeb, romlebic<br />

sponsoris rolSi gamo<strong>da</strong>n. <strong>da</strong>rwmundiT, rom es organizacia ar warmoadgens Tqveni<br />

metoqis `mxar<strong>da</strong>Weris jgufs~. im SemTxvevaSi ki, rodesac kandi<strong>da</strong>ts sawinaaRmdego azri<br />

aqvs raime sakiTxis mimarT, man SeiZleba udides warmatebebs miaRwios metoqis<br />

neitralizebiT, Tu SeZlebs uCvenos amomrCevlebs mzrunveloba, TanagrZnoba <strong>da</strong> gageba.<br />

108


gamosvlebi publikis winaSe <strong>da</strong> politikuri debatebis <strong>Catareba</strong><br />

wesebis didi raodenoba arsebobs, romliTac SeiZleba ixelmZRvaneloT amgvari<br />

saxis RonisZiebebSi. yvelaze mniSvnelovani is aris, rom Tqvens <strong>saarCevno</strong> kampanias<br />

SemuSavebuli un<strong>da</strong> hqondes politika am <strong>da</strong>rgSi. debatebSi erToblivi monawileobisaTvis<br />

saWiroa gulmodgine <strong>da</strong>gegmva. gaakeTeT ise, rom Tqveni kandi<strong>da</strong>ti kargad <strong>da</strong>svenebuli <strong>da</strong><br />

momzadebuli iyos. winaswar SeamowmeT mocemuli RonisZiebis Catarebis adgili <strong>da</strong><br />

sponsori. SeecadeT moilaparakoT, rom Tqveni kandi<strong>da</strong>ti gamovides bolos, miuxe<strong>da</strong>vad<br />

imisa, Tu vin gamova Sesavali sityviT. Tu or kandi<strong>da</strong>ts Soris pir<strong>da</strong>piri polemika<br />

warmoiqmneba, moamzadeT Tqveni kandi<strong>da</strong>ti imisaTvis, rom man TavSekavebuloba <strong>da</strong> simSvide<br />

ar <strong>da</strong>kargos.<br />

saagitacio laSqrobebi an mogzauroba<br />

imis<strong>da</strong> miuxe<strong>da</strong>vad, gamoiyeneba Tu ara transporti, aseTi laSqrobebi an<br />

mogzauroba yuradRebis mipyrobis efeqtur saSualebas warmoadgens.<br />

yvelaze efeqturia maTi gamoyeneba <strong>saarCevno</strong> kampaniis bolo kvirebSi. saagitacio<br />

matareblebi SesaZleblobas aZleven kandi<strong>da</strong>ts `gaSlil sivrceSi SeiWras~ <strong>da</strong><br />

amavdroulad ar aZleven mas gasaqans `Caeflos~ amomrCevlebTan. organizeba gauwioeT<br />

masiur Tanxlebas. winaswar SeamowmeT marSruti. un<strong>da</strong> flobdeT `xalxis ZiriTad<br />

birTvs~, romelic, sul cota, oc<strong>da</strong>aTi a<strong>da</strong>mianisgan un<strong>da</strong> Sedgebodes aTi manqaniT an<br />

fexiT. didi raodenobiT xalxis Segrovebas didi mniSvneloba aqvs. saagitacio<br />

matareblebis organizebis bevri varianti arsebobs, maTze mgzavrobisas kandi<strong>da</strong>ts<br />

SesaZlebloba aqvs gaCerdes mitingebis gasamarTad, saxlebSi ewvios amomrCevlebs, an<br />

monawileoba miiRos sxva RonisZiebebSi.<br />

yava <strong>da</strong> wveulebebi<br />

es RonisZieba xSirad saxlSi an dilis saaTebSi tardeba. saWiroa <strong>da</strong>niSnoT<br />

pasuxismgebeli piri a<strong>da</strong>mianTa didi raodenobis mosapatiJeblad. am RonisZiebaTa mizani,<br />

romlebic kandi<strong>da</strong>tisaTvis sakvanZo mniSvnelobis raionebSi tardeba, SeiZleba iyos<br />

SemowirulobaTa Segroveba, kandi<strong>da</strong>tTan Sexvedra <strong>da</strong> nebayoflobiTi TanaSemweebis<br />

mozidva. sinjeT meti dro misceT kandi<strong>da</strong>ts a<strong>da</strong>mianebTan Sesaxvedrad ise, rom ar<br />

awyeninoT maspinZels. magram nu <strong>da</strong>rCebiT metismetad didxans.<br />

<strong>da</strong>gegmili Sexvedrebi <strong>da</strong> sia telefoniT kontaqtebisTvis<br />

kampaniis xelmZRvanelobam un<strong>da</strong> Seadginos adgilobrivi Temis gamoCenil<br />

warmomadgenelTa sia, romlebsac kandi<strong>da</strong>tma un<strong>da</strong> <strong>da</strong>urekos <strong>da</strong> Sexvdes saxsrebisa <strong>da</strong><br />

mxar<strong>da</strong>Weris misaRebad. rekomendirebulia <strong>da</strong>igegmos maTi kerZo Sexvedrebi kandi<strong>da</strong>tTan.<br />

magaliTad, gazeTebis re<strong>da</strong>qtorebs, merebs <strong>da</strong> SeZlebul potenciur Semomwirvelebs<br />

109


pira<strong>da</strong>d <strong>da</strong>sWirdebaT Sexvedra kandi<strong>da</strong>tTan. <strong>da</strong>rwmundiT, rom igi kargad aris<br />

informirebuli <strong>da</strong> momzadebuli am Sexvedrebisa <strong>da</strong> satelefono zarebisaTvis.<br />

SemowirolobaTa SegrovebasTan <strong>da</strong>kavSirebuli saqmianoba<br />

Tqvens <strong>saarCevno</strong> kampaniaSi <strong>da</strong>gegmili iqneba ramodenime RonisZieba kandi<strong>da</strong>tisaTvis<br />

SemowirulobaTa mosagroveblad. Cveulebriv SemowirulobaTa SegrovebasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebuli RonisZiebebze <strong>da</strong>swreba sxva kandi<strong>da</strong>tebisaTvis rekomendirebuli ar aris.<br />

magram, Tqven SegiZliaT saqvelmoqmedo organizaciebis SemowirulobaTa Segrovebis<br />

RonisZiebebs ewvioT.<br />

urTierTobani masobrivi informaciis saSualebebTan<br />

<strong>saarCevno</strong> kampaniam un<strong>da</strong> Camoayalibos masobrivi informaciis saSualebebTan<br />

urTierTobaTa politika kampaniis <strong>da</strong>wyebisTanave. es urTierTobebi SeiZleba Seicavdes<br />

yvelafers – intervius Sesaxeb TxovniT <strong>da</strong>wyebuli <strong>da</strong> im RonisZiebebiT <strong>da</strong>mTavrebuli,<br />

romelTa Catarebis iniciativa <strong>saarCevno</strong> kampanias ekuTvnis. <strong>saarCevno</strong> kampaniis<br />

xelmZRvanelobam erToblivad un<strong>da</strong> <strong>da</strong>gegmos es RonisZiebebi, amasTan wamyvani roli un<strong>da</strong><br />

ekuTvnodes pirs, romelic pasuxs agebs sazogadoebriobasTan kavSirze.<br />

yuradRebas masobrivi informaciis saSualebaTa mxri<strong>da</strong>n didi mniSvneloba aqvs<br />

<strong>saarCevno</strong> kampaniisTvis. rodesac kandi<strong>da</strong>ti sityviT gamova masobrivi informaciis<br />

saSualebaTa warmomadgenlis win, is kargad informirebuli <strong>da</strong> momzadebuli un<strong>da</strong> iyos.<br />

masobrivi informaciis saSualebaTa meSveobiT amomrCevlamde kandi<strong>da</strong>tis SexedulebaTa<br />

mitana<br />

• imisaTvis, rom zegavlena moaxdinoT wina<strong>saarCevno</strong> brZolis msvlelobaze,<br />

saWiroa aiZuloT masobrivi informaciis saSualebebi <strong>da</strong> Tqveni oponentebi<br />

imsjelon sakiTxebze, romlebic amomrCEvlebs aRelvebs.<br />

• televizia <strong>da</strong> masobrivi informaciis saSualebebi zustad imdenad moaxdenen<br />

gavlenas amomrCevelze, ramdena<strong>da</strong>c misTvis mimzidveli iqneba maTSi gaSuqebuli<br />

kandi<strong>da</strong>tis ideebi.<br />

• kandi<strong>da</strong>tis saxe imiT ki ar un<strong>da</strong> Sefasdes, Tu Seni azriT ris <strong>da</strong>naxva surT<br />

masSi a<strong>da</strong>mianebs, aramed imiT, ras warmoadgens is sinamdvileSi.<br />

• wina<strong>saarCevno</strong> brZolis msvlelobaSi aqtiurobisa <strong>da</strong> Seupovrobis gamoCena<br />

iwvevs a<strong>da</strong>mianebSi interess, xolo gaube<strong>da</strong>oba <strong>da</strong> meryeoba aravis ar<br />

<strong>da</strong>ainteresebs.<br />

• yvela reportiori gulgrili ar aris erTiramisadmi – is gulgrili ar aris<br />

nebismieri siaxlisadmi.<br />

• studentebis msgavsad kandi<strong>da</strong>tma sistematurad un<strong>da</strong> ikiTxos, radgan mas<br />

yoveldRiurad uwevs gamocdis Cabareba.<br />

110


• arCeviT Tanamdebobaze arCevis misaRwevad saWiroa aTasjer gaimeoroT erTi <strong>da</strong><br />

igive.<br />

• politikuri reklamisaTvis politikuri efeqti <strong>da</strong> komerciuli Rirebuleba –<br />

erTi <strong>da</strong> igive araa.<br />

• politikurma reklamam masobrivi informaciis ramodenime saSualeba<br />

erTdroulad un<strong>da</strong> gamoiyenos – amomrCevelma un<strong>da</strong> moisminos Tqvens Sesaxeb<br />

ramodenime wyaro<strong>da</strong>n.<br />

Sexvedrebi amomrCevlebTan <strong>da</strong> sazogadoebrivi mosmena<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampaniisadmi interesis gamowvevis efeqtur xerxs warmoadgens<br />

amomrCevlebTan Sexvedrebis <strong>da</strong>gegmva an sazogadoebrivi mosmena im konkretuli<br />

sakiTxebisa, romlebic exeba mTel olqs. es meTodi gansakuTrebiT efeqturia, rodesac<br />

Tqveni `miuwvdomeli~ metoqe ibrZvis ga<strong>da</strong>rCevisaTvis. nebismier SemTxvevaSi es meTodi<br />

iseT saxes uqmnis Tqvens <strong>saarCevno</strong> kampanias, viTom es Tqven ibrZviT ga<strong>da</strong>rCevisaTvis. nu<br />

<strong>da</strong>isaxavT amocanebs, Tu ar SegiZliaT warmatebis winasawremtyveleba.<br />

jgufis Sekreba specifiuri amocanebis ga<strong>da</strong>sawyvetad<br />

aq kandi<strong>da</strong>ti irCevs olqis yvelaze metad pativsacem macxovreblebs, gamokvlevis<br />

<strong>da</strong>/an rekomen<strong>da</strong>ciebis SemuSavebisTvis mniSvnelovani problemis ga<strong>da</strong>sawyvetad. es agreTve,<br />

qmnis imis STabeWdilebas, rom is ibrZvis ga<strong>da</strong>rCevisaTvis. aucileblad CarTeT aseT<br />

jgufSi pasuxisgebis grZnobis mqone a<strong>da</strong>mianebi. <strong>da</strong>gegmeT regularuli Sekrebebi.<br />

gansazRvreT dRis wesrigi. warmoadgineT gonivruli ga<strong>da</strong>wyvetilebebi. es meTodebi<br />

gansakuTrebiT efeqturia <strong>saarCevno</strong> kampaniebSi, romelTa yuradRebis centrSia esa Tu is<br />

problema. yuradReba: nu SepirdebiT imas, risi gakeTebac ar SegiZliaT. nu <strong>da</strong>iwyebT imas,<br />

risi <strong>da</strong>srulebac ar SegiZliaT.<br />

plakatebi<br />

plakatebi <strong>da</strong> transparantebi kandi<strong>da</strong>tis Sesaxeb vizualuri informaciis miwodebis<br />

SesaZleblobas iZleva. maTi <strong>da</strong>rigeba SeiZleba mitingebisa <strong>da</strong> sxva politikuri<br />

RonisZiebebis monawileTa Soris sadResaswaulo atmosferos <strong>da</strong> kargi ganwyobilebis<br />

Sesaqmnelad.<br />

samkerde niSnebi<br />

samkerde niSnebs didi mniSvneloba aqvs imitom, rom maTi <strong>da</strong>xmarebiT a<strong>da</strong>miani Riad<br />

acxadebs garkveuli kandi<strong>da</strong>tis an organizaciisadmi Tavisi erTgulebis Sesaxeb.<br />

111


saagitacio furclebi<br />

saagitacio furclebi warmoadgens beWdviT gamocemebs, romlebSic detalurad<br />

ganixileba aqtualuri politikuri sakiTxebi <strong>da</strong> kandi<strong>da</strong>tis mier SemoTavazebuli maTi<br />

ga<strong>da</strong>wyvetis variantebi. aseTi saxis beWdviTi masalebi rTuli sakiTxebis gadmocemis<br />

efeqtur saSualebas warmoadgenen. axdenen ra, kandi<strong>da</strong>tis an partiis mier rTul<br />

sakiTxebze SeTavazebul ga<strong>da</strong>wyvetilebaTa gulmodgine <strong>da</strong>muSavebis demonstrirebas,<br />

saagitacio furclebi xels uwyobs maTi avtoritetis amaRlebas.<br />

ilustrirebuli bukleti<br />

warmoadgens saagitacio furclis formatis mqone mini gazeTs. es fotosuraTebis<br />

gamoyenebis, ZiriTad faseulobebze, <strong>da</strong> sakvanZo momentebze yuradRebis gamaxvilebis<br />

meSveobiT, amomrCevelTa azris formirebis yvelaze ufro efeqturi saSualebaa. masSi<br />

miTiTebulia yvelaze mniSvnelovani moRvaweebis an sazogadoebrivi organizaciebis<br />

<strong>da</strong>saxelebebi, romlebic Riad gamoxataven kandi<strong>da</strong>tis mxar<strong>da</strong>Weras, <strong>da</strong> agreTve gazeTSi<br />

moTxrobilia kandi<strong>da</strong>tis biografiisa <strong>da</strong> misi profesiuli momzadebis Sesaxeb. aseTi<br />

masalebis gamocema ar saWiroebs did <strong>da</strong>naxarjebs, ufro mizanSewonilia maTi gavrceleba<br />

uSualod amomrCevelTa Soris kampaniis <strong>da</strong>skvniT etapze an fostiT <strong>da</strong>gzavna.<br />

mizanSewonilia maTi cal-calke gagzavna, magram SeiZleba maTi gazeTebSic Cadeba.<br />

TvalsaCino agitacia<br />

`TvalsaCino agitacia~ - terminia, romelic plakatebis gamoyenebas niSnavs. mis<br />

yvelaze ufro gavrcelebul saxeobebs warmoadgens: sareklamo transparantebi; plakatebi<br />

zomiT 140X270 <strong>da</strong> 70X140sm; ga<strong>da</strong>satani sareklamo <strong>da</strong>febi, bamperuli etiketebi,<br />

fanjrebze gasakravi plakatebi; agreTve samkerde niSnebi, etiketebi, emblemebi. Tqveni<br />

saxeli <strong>da</strong> agreTve Tanamdeboba, romlisTvisac Tqven ibrZviT, un<strong>da</strong> iyos gamoyenebuli<br />

`logotipis~ saxiT <strong>saarCevno</strong> kampaniis yvela masalaze, <strong>da</strong> agreTve TvalsaCino agitaciis<br />

saSualebebSi.<br />

rogori wesebiT un<strong>da</strong> ixelmZRvaneloT emblemebis SemuSavebisas?<br />

1. is advilad un<strong>da</strong> ikiTxebodes. ubralo, gabeduli dizaini amomrCevlebis<br />

yuradRebas ipyrobs. ga<strong>da</strong>satani sareklamo <strong>da</strong>febis gamoyenebisas dizainma un<strong>da</strong> gaiaros<br />

Semowmeba testiT siCqariT 30km./sT~ - SeZleben Tu ara mZRolebi Tqveni emblemis<br />

advilad wakiTxvas, roca isini im quCebs gaivlian, sa<strong>da</strong>c ga<strong>da</strong>tvirTuli moZraobaa?<br />

2. gamoiyeneTY ndobis gamomwvevi ferebi. <strong>saarCevno</strong> kampaniis tradiciuli ferebi,<br />

iseTebi, rogoricaa lurji, wiTeli, mwvane <strong>da</strong> bordo, ndobas iwveven.<br />

3. moerideT Tqveni fotosuraTis gamoyenebas dizainis elementis saxiT. emblema<br />

saxelis popularizaciis miznebs emsaxureba. Tqven gsurT, rom xalxs swored saxeli<br />

axsovdes, roca isini Sevlen kabinaSi xmis misacemad. Tqven ar gWirdebaT, rom Tqveni<br />

emblema gamoiyurebodes gancxadebis msgavsad: `iZebneba <strong>da</strong>mnaSave~.<br />

112


4. moerideT mravalsityvaobas. SemoifargleT Tqveni saxeliTa <strong>da</strong> Tanamdebobis<br />

<strong>da</strong>saxelebiT, romlisTvisac Tqven ibrZviT. Tqveni ideebisa <strong>da</strong> <strong>saarCevno</strong> kampaniis Temebis<br />

yvelaze ukeTesi propagan<strong>da</strong>s sxva sareklamo saSualebebis meSveobiT xdeba.<br />

<strong>da</strong>usviT Tqvens Tavs Semdegi kiTxvebi:<br />

1. myavs Tu ara me nebayoflobiT TanaSemweTa sakmarisi raodenoba asobiT<br />

transparantebis <strong>da</strong>sayeneblad, didi<br />

gasavrceleblad?<br />

<strong>da</strong>febis <strong>da</strong>samzadeblad <strong>da</strong> olqis teritoriaze<br />

2. ramdenad jdeba TvalsaCino agitacia <strong>saarCevno</strong> kampaniis saerTo biujetsa <strong>da</strong><br />

startegiaSi?<br />

3. vapireb Tu ara sareklamo <strong>da</strong>febis, transfarantebis (zomiT 140X270,<br />

70X140sm) <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>satani <strong>da</strong>febis SeTavsebas Cems <strong>saarCevno</strong> kampaniaSi? (Tu es asea,<br />

ga<strong>da</strong>satani <strong>da</strong>febis ufro mcire raodenobaa saWiro).<br />

4. aqvs Tu ara azri, am saxis politikuri reklamebis gamoyenebas Cems olqSi?<br />

moutania Tu ara mis gamoyenebas warmateba adrindel <strong>saarCevno</strong> kampaniebSi?<br />

sareklamo <strong>da</strong>febi<br />

ramdena<strong>da</strong>c sareklamo <strong>da</strong>febis zomebi Zalzed didia <strong>da</strong> Znelia maTi SeumCnevloba,<br />

isini Zalian moxerxebulia Tqveni saxelis popularizacisaTvis. amasTan, ramdena<strong>da</strong>c<br />

mZRolebi ramdenime wamis ganmavlobaSi miapyroben mzeras <strong>da</strong>febs, Tqveni simbolo un<strong>da</strong><br />

iyos mativi <strong>da</strong> advilad wasakiTxi.<br />

sareklamo <strong>da</strong>febis Rirebuleba Zalian gansxvavdeba raionebis mixedviT, magram<br />

saerTo wesi ganmartavs, rom rac meti a<strong>da</strong>miani xe<strong>da</strong>vs sareklamo <strong>da</strong>fas yoveldRiurad,<br />

miT ufro Zviri eRireba is.<br />

sareklamo <strong>da</strong>fis SeZenamde <strong>da</strong>rwmundiT, rom Tqven iciT, kerZod sad iqneba<br />

ganTavsebuli yovelive maTgani, <strong>da</strong> agreTve, rom am gzebze mZRolTa umetesoba –<br />

adgilobrivi macxovreblebia. zogierTi kompania SemogTavazebT SeRavaTian fass, Tu Tqven<br />

SeiZenT ramodenime sareklamo <strong>da</strong>fas, magram am SemTxvevaSi Tqven misi ganTavsebis<br />

gakontrolebis SesaZlebloba ar geqnebaT. frTxilad iyaviT <strong>da</strong> <strong>da</strong>JinebiT moiTxoveT, rom<br />

Tqven aucileblad un<strong>da</strong> icodeT yoveli <strong>da</strong>fis ganTavseba manam, sanam kontraqts<br />

moawerdeT xels.<br />

plakatebi zomiT 140X270 <strong>da</strong> 70X140sm<br />

es plakatebi sareklamo <strong>da</strong>febis <strong>da</strong>pataravebuli aslebia <strong>da</strong> faneraze gakeTebul<br />

naxatebs an etiketebs warmoadgenen. isini SeiZleba iyos erTmxrivi an ormxrivi, imasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT, Tu sad un<strong>da</strong> iqnas <strong>da</strong>yenebuli.<br />

yvelaze ukeTesad transfarantebi muSaobs ZiriTadi satransporto arteriebisa <strong>da</strong><br />

gzebis maxloblad.<br />

113


ga<strong>da</strong>satani <strong>da</strong>febi<br />

saWiroa Tu ara ga<strong>da</strong>satani <strong>da</strong>febis gamoyeneba? is kandi<strong>da</strong>tebic ki, visi saxelic<br />

sakmaod popularulia, mainc iyeneben ga<strong>da</strong>satan <strong>da</strong>febs.<br />

veraferi ise Zlierad ver STaagonebs Tqvens amomrCevlebs an Tavad Tqven, vidre<br />

Tqveni kandi<strong>da</strong>turis mxar<strong>da</strong>saWerad yvela quCaze <strong>da</strong>yenebuli ga<strong>da</strong>satani <strong>da</strong>fis Sexedva –<br />

Tqven geCvenebaT, rom am quCebze uamravi xma gaqvT.<br />

mas Semdeg, rac yvela ga<strong>da</strong>satani <strong>da</strong>fa mzad iqneba, organizeba gaukeTeT ga<strong>da</strong>satani<br />

<strong>da</strong>febis blic-<strong>da</strong>yenebis dRes. SabaTs, diliT SekribeT Tqveni nebayoflobiTi TanaSemweebi<br />

erTad, moawyveT maTTvis patara sauzme yaviTa <strong>da</strong> funTuSebiT, instruqcia mieciT <strong>da</strong><br />

gaagzavneT misamarTebze siis Tanaxmad, sa<strong>da</strong>c saWiroa <strong>da</strong>febis <strong>da</strong>yeneba (nu <strong>da</strong>gaviwydebaT<br />

madlobis ga<strong>da</strong>xa<strong>da</strong> yovelive maTganisTvis).<br />

araferi iseT STabeWdilebas ar moaxdens Tqvenze (<strong>da</strong> araferi ise imeds ar<br />

gaucruebs Tqvens mowinaaRmdeges), rogorc uecrad gaCenili asobiT sareklamo <strong>da</strong>fa.<br />

bamperuli etiketebi<br />

bamperuli etiketebis gavrcelebis kargad gaazrebuli programa xels uwyobs<br />

Tqveni saxelis popularizacias, <strong>da</strong> agreTve Tqveni kandi<strong>da</strong>turis mxar<strong>da</strong>Weris xarisxs<br />

uCvenebs.<br />

amomrCevelTa Semovlisas iqonieT manqanaSi etiketebis garkveuli maragi. ga<strong>da</strong>eciT<br />

Tqveni partiis saolqo komitetis TanamSromlebs/Tavmjdomares etiketebis garkveuli<br />

raodenoba gasavrceleblad.<br />

imisaTvis, rom ufro organizebulad CaataroT es, gaakeTeT Semdegi:<br />

<strong>da</strong>avaleT nebayoflobiT TanaSemweebs (mSvenieri <strong>da</strong>saqmebaa mozardebisTvis)<br />

mimarTon partiis wevrebs, romlebic eswrebian <strong>saarCevno</strong> kampaniis RonisZiebebs, TxovniT,<br />

ganaTavson TavianT avtomobilis bamperze Tqvens mier SeTavazebuli etiketi. Tumca,<br />

bamperuli etiketebis xarisxi bolo wlebSi mniSvnelovnad gaumjobes<strong>da</strong>, zogierTi<br />

a<strong>da</strong>miani SiSobs, rom isini mere ver SeZleben TavianT avtomobilebis bamperebi<strong>da</strong>n amis<br />

waSlas. maSin, SeiZleba SesTavazoT moaTavson etiketi ukana SuSis qve<strong>da</strong> marjvena<br />

kuTxeSi.<br />

CaatareT `bamperuli etiketebis blic-<strong>da</strong>yenebis~ ramodenime dRe, gansakuTrebiT es<br />

mizanSewonilia SabaTobiT. es kargi saqmea mozardTagan SerCeul nebayoflobiTi<br />

TanaSemweebisaTvis, romlebsac acviaT maisurebi <strong>saarCevno</strong> kampaniis emblemiT.<br />

moZebneT adgilebi, sa<strong>da</strong>c Cveulebriv kviraobiT ikribebian olqis amomrCevlebi –<br />

sasursaTo maRaziebi, mTavari quCebi, supermarketebi <strong>da</strong> <strong>da</strong>avaleT nebayoflobiT<br />

TanaSemweebs TxovniT mimarTon mflobelebs, maT avtomobilebze bamperuli etiktebis<br />

mosaTavseblad.<br />

114


6. kandi<strong>da</strong>tis zepiri gamosvlebis <strong>momzadeba</strong><br />

politikuri propagandis tradiciul meTods warmoadgens sajaro gamosvlebi.<br />

qvemoT moyvanil rekomen<strong>da</strong>ciebs SeuZliaT kargi gamosvlis <strong>momzadeba</strong>Si <strong>da</strong>xmarebis gaweva.<br />

rogorc kandi<strong>da</strong>tma, Tqven sworad un<strong>da</strong> SeafasoT Tqveni oratoruli SesaZleblobebi. Tu<br />

raime RonisZiebis dros Tqven ufro <strong>da</strong>majereblad grZnobT Tavs, rodesac Tavisuflad<br />

esaubrebiT RonisZiebaze <strong>da</strong>mswre a<strong>da</strong>mianebs, <strong>da</strong> ar gamodixarT sityviT, maSin sTxoveT,<br />

rom wargadginon <strong>da</strong> saubari <strong>da</strong>iwyeT msmenelebTan pir<strong>da</strong>pir <strong>da</strong>rbazSi. nu SeecdebiT erT<br />

RameSi Zirfesvianad SecvaloT Tqveni gamosvlis manera. oratoruli xelobis srulyofa<br />

amomrCevelTa xmebis mopovebaSi <strong>da</strong>gexmarebaT.<br />

rogor gavaRviZoT amomrCevelTa grZnobebi<br />

politika – es emociebia. politikur Temebze mosaubre oratori lideris niSan-<br />

Tvisebebs iZens, auditoriis sul ufro <strong>da</strong> ufro emociuri <strong>da</strong>muxtviT.<br />

imis Seswavla, Tu rogor gamoviwvioT amomrCevelTa emociebi – politikuri<br />

agitaciis Catarebis meore Semadgenelia.<br />

ra un<strong>da</strong> movimoqmedoT, rom STambeW<strong>da</strong>vi gamosvla movamzadoT?<br />

yovel sazogadoebas garkveuli faseulobani <strong>da</strong> mrwamsi gaaCnia, romelsac udidesi<br />

mniSvneloba eniWeba. agreTve, arsebobs gansakuTrebuli problemebi, romlebic interess<br />

warmoadgens a<strong>da</strong>mianebisTvis. Tqven un<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvitoT, romeli Tema gamoiwvevs yvelaze did<br />

interess amomrCevlebSi.<br />

gamokvlevebma gviCvenes, rom a<strong>da</strong>mianebi xmas miscemen im liders, romelsac igive<br />

problemebi aRelvebs, rac mas.<br />

rogor avsaxoT saerTo faseulobani Cvens cxovrebaSi?<br />

imisaTvis, rom efeqturad gamoiyenoT saerTo faseulobani Tqvens gamosvlaSi,<br />

Tqven un<strong>da</strong> SecvaloT gamosvlis stili. Tu Tqven profesiuli politikosi xarT, maSin<br />

laparakobT <strong>da</strong> swerT im stilis gamoyenebiT, romelic <strong>da</strong>maxasiaTebelia Tqveni<br />

profesiisaTvis. aRiniSnulia, rom politikuri agitaciis Catarebisas amomrCevlebi ufro<br />

ukeT aRiqvaven im enas, romelic asaxavs maTi faseulobebis sistemas.<br />

sityviT gamosvlis momzadebisas ixelmZRvaneleT Semdegi rCevebiT:<br />

1. <strong>da</strong>amyareT kontaqti auditoriasTan, uCveneT, rom Tqven saerTo faseulobebi<br />

gaqvT. kmayofilni iyaviT, rom imyofebiT mocemuli auditoriis winaSe. <strong>da</strong>ipyariT<br />

msmenelTa yuradReba. pirvel STabeWdilebas didi mniSvneloba aqvs. politikuri sityviT<br />

gamosvlisas, saWiroa Tavi<strong>da</strong>nve <strong>da</strong>ipyroT auditoriis yuradReba. gamosvlis <strong>da</strong>wyebamde,<br />

gaakeTeT pauza, <strong>da</strong>amyareT 40 wamiani mxedvelobiTi kontaqti auditoriis romelime<br />

warmomadgenelTan <strong>da</strong> ise isaubreT, viTom maTi problmebi Tqveni problemebi yofiliyos.<br />

115


aucilebelia <strong>da</strong>amyaroT emociuri kavSiri <strong>da</strong>rbazTan. a<strong>da</strong>mianebTan urTierTgagebis<br />

<strong>da</strong>myarebis saukeTeso xerxia – <strong>da</strong>iwyoT ZiriTad faseulobebze msjelobiT, <strong>da</strong> amiT<br />

aCvenoT, rom Tqven igive gawuxebT, rac maT.<br />

<strong>da</strong>iwyeT gamosvlebi raime piradis Sesaxeb moTxrobiT. gaixseneT istoriebi Tqveni<br />

cxovrebi<strong>da</strong>n, Tqveni biografiis faqtebi, romlebic uCveneben, rom bevri saerTo<br />

gakavSirebT Tqvens auditoriasTan.<br />

2. sakiTxze msjelobisas, auditoriisTvis gasagebi gamoTqmebi <strong>da</strong> terminebi<br />

gamoiyeneT. gamosvlis dros, moerideT abstraqtuli an teqnikuri terminebis gamoyenebas,<br />

romlebic auditoriisTvis gaugebari iqneba. piriqiT, enobrivi saSualebebi iseTnairad<br />

un<strong>da</strong> SearCioT, rom Sexvedris monawileebs martivad auxsnaT, Tu ra zegavlena aqvs<br />

Tqvens cxovrebaze gansaxilvel problemas. isaubreT Tqvens auditoriaze. TqvenTvis<br />

aucilebelia icodeT, riT amayoben es a<strong>da</strong>mianebi. isaubreT sakiTxebze, romlebic `Cven<br />

yvelas~ gvaRelvebs. gamoiyeneT iseTi sityvebi, rogorc `mSoblebi <strong>da</strong> bavSvebi~, `quCebi~,<br />

`fermebi~ anu martivi, konkretuli, yoveldRiuri ena.<br />

3. moiyvaneT mxolod is mtkicebulebani, romelTa gageba auditoriisaTvis<br />

xelmisawvdomia. mzad iyaviT moiyvanoT mtkicebulebani, romlebic aZliereben Tqvens<br />

mosazrebaTa <strong>da</strong>sabuTebulobas <strong>da</strong> imsaxureben auditoriis ndobas. moxsenebis Tezisebis<br />

ilustrirebisaTvis SeiZleba gamoiyenoT istoriebi Tqveni sakuTari cxovrebi<strong>da</strong>n.<br />

mtkicebulebani piradi gamocdilebi<strong>da</strong>n, faqtebi <strong>da</strong> statistikuri monacemebi. Tu<br />

moyvanili mtkicebulebani metismetad rTulia aRqmisaTvis an Tqveni gamosvla<br />

ga<strong>da</strong>tvirTulia magaliTebiT, auditoriam SeiZleba <strong>da</strong>kargos Tqveni gamosvlis ZiriTadi<br />

azri.<br />

4. pir<strong>da</strong>pir <strong>da</strong>asaxeleT Tqveni metoqe, Tqven un<strong>da</strong> agrZnobinoT auditorias, rom<br />

problemis ga<strong>da</strong>wyveta, romelsac Tqvens gamosvlaSi SeexeT, Tqvens politikur oponentTa<br />

winaaRmdegobas awydeba, Tqven <strong>da</strong>gWirdebaT eWvis qveS <strong>da</strong>ayenoT <strong>da</strong> mocemuli problemis<br />

Tqveni oponentis mier SemoTavazebuli ga<strong>da</strong>wyvetilebis variantis usafuZvloba uCvenoT.<br />

amisaTvis, upirveles yovlisa, Tqvens mowinaaRmdegeTa politikur poziciebs, <strong>da</strong> agreTve<br />

am poziciebis safuZvelSi Cadebuli mrwamsisa <strong>da</strong> faseulobebs un<strong>da</strong> gaecnoT. Tu Tqven<br />

mocemul sakiTxSi kargad gaerkvieT, SegiZliaT eWvis qveS <strong>da</strong>ayenoT argumentacia,<br />

romelic safuZvlad udevs Tqveni oponentis Sexedulebebs. Q<br />

5. <strong>da</strong>arwmunebT ra auditorias Tqveni metoqis uunarobaSi gansaxilveli problema<br />

ga<strong>da</strong>wyvitos, SesTavazeT ga<strong>da</strong>wyvetilebis Tqveni varianti <strong>da</strong> auxseniT, ratom aris is<br />

optimaluri. gaatareT Tqveni xazi. magram gaxsovdeT, rom Tqven auditoriis winaSe<br />

gamodixarT. Tqvenma msmenelebma un<strong>da</strong> icodnen, rom Tqven igive gawuxebT, rac maT, <strong>da</strong><br />

yvela SesaZlebloba gagaCniaT am problemebis ga<strong>da</strong>sawyvetad.<br />

6. <strong>da</strong>amTavreT gamosvla Tqveni programuli miznis wardgeniT. mas Semdeg, rac<br />

Tqven gulmodgineT <strong>da</strong>asabuTeT Tqveni pozicia, <strong>da</strong>amTavreT saubari gamoTqmiT, romliTac<br />

SeajamemT Tqvens gamosvlas <strong>da</strong> naTlad gamoxatavs Tqvens programul mizans. kargad<br />

momzadebuli gamosvlis konteqstSi programuli mizani un<strong>da</strong> warmoadgendes mTeli Tqveni<br />

gamosvlis bunebriv <strong>da</strong> gar<strong>da</strong>uval Sejamebas. Tu Tqven Tqveni sityviT gamosvlis emociur<br />

piks miaRwieT, SeCerdiT.<br />

116


ogor SeiZleba maqsimalurad efeqturad gamoiyurebodeT tribunaze?<br />

<strong>da</strong>fuZnebulia:<br />

<strong>da</strong>imaxsovreT, gamokvlevebma uCvena, rom auditoriis <strong>da</strong>mokidebuleba oratorisadmi<br />

• oratoris mxedvelobiT aRqmaze – 55%;<br />

• oratoris laparakis maneraze – 38%;<br />

• gamosvlis Sinaarsze – 7%.<br />

gamosvlis araverbaluri komunikaciuri saSualebebi<br />

a<strong>da</strong>mianTa Soris urTierTobebSi informaciis gacvla xorcieldeba erTdroulad<br />

or doneze – verbalurze <strong>da</strong> araverbalurze. verbaluri Setyobinebis aRqma<br />

<strong>da</strong>mokidebulia imaze, Tu ramdenad eTanxmeba metyvelebiTi gamonaTqvami araenobrivi<br />

saSualebebiT ga<strong>da</strong>cemul informacias. araverbaluri komunikacia SeiZleba sxva<strong>da</strong>sxva<br />

xasiaTs atarebdes gamosaxvis gamoyenebuli saSualebebis mixedviT. magaliTad, esteturi,<br />

rodesac gamosaxvis araverbaluri mxatvruli saSualebebi gamoiyeneba, simboluri –<br />

xatebisa <strong>da</strong> religiuri qan<strong>da</strong>kebebis gamoyenebiT, meqanikuri – sasignalo sayvirebis,<br />

sirenebis, sasignalo droSebisa <strong>da</strong> cecxlis gamoyenebiT.<br />

magram kanditatisTvis, romelic amomrCevlebs mimarTavs, yvelaze didi mniSvneloba<br />

aqvs araverbaluri komunikaciis kinesur, proqsemur <strong>da</strong> kulturul elementebs, anu<br />

sxeulis moZraobebis enas, sivrcesTan moqceva, Cacmis manera. isini SeiZleba <strong>da</strong>iyos or<br />

jgufad: statistikuri <strong>da</strong> dinamiuri.<br />

statistikuri elementebi<br />

adgili sivrceSi sxva pirebis mimarT. urTierTobaTa xasiaTis mixedviT mosaubreni<br />

Tavsdebian erTmaneTis mimarT sxva<strong>da</strong>sxva xerxis meSveobiT. metoqeni xSirad usxdebian<br />

magi<strong>da</strong>s erTmaneTis pirispir, Mmegobruli urTierTobis mqone kolegebi erTmaneTis<br />

gverdiT sxdebian. rac ufro maRali Tanamdeboba gikaviaT organizaciaSi, miT ufro<br />

sapatio adgili un<strong>da</strong> <strong>da</strong>ikavoT.<br />

mosaubrisgan <strong>da</strong>Soreba. manZili, romlis moSorebiTac a<strong>da</strong>mianebi erTmaneTisagan Tavsdebian,<br />

xSirad SeiZleba gamoxatavdes maTi erTmaneTisadmi pativiscemas an siaxloves.<br />

poza. sxva<strong>da</strong>sxva poza sxva<strong>da</strong>sxva xarisxis gul<strong>da</strong>jerebulobas, oficialurobasa <strong>da</strong><br />

simSvides gamoxatavs. mkerdze ga<strong>da</strong>jvaredinebuli giWiravT xelebi, Tu pir<strong>da</strong>pir dgexarT<br />

an moxrili? ganicdiT Tu ara Tqven usiamovno SegrZnebas, rodesac auditoriis winaSe<br />

gamodixarT <strong>da</strong> ar iciT, sad waiRoT xelebi?<br />

117


fizikuri kontaqti. xelis CamorTmeva fizikuri kontaqtis yvelaze gavrcelebuli formaa.<br />

formalurad xelis CamorTmevis CarCoebs gacilebuli fizikuri kontaqti SeiZleba<br />

niSnavdes uadgilo guliTadobasa <strong>da</strong> familarobas.<br />

garegnuli Sesaxe<strong>da</strong>oba. Tqveni Cacmuloba un<strong>da</strong> asaxavdes im profesionalizmsa <strong>da</strong><br />

kompetenturobas, romelic <strong>da</strong>maxasiaTebelia kargi xelmZRvanelisaTvis. magram ar un<strong>da</strong><br />

CaicvaT ise, rom Tqvens garSemo myofma a<strong>da</strong>mianebma uxerxuloba ganicadon amis gamo.<br />

winaaRmdeg SemTxvevaSi, Tqveni metismetad eqscentriuli garegnobis gamo a<strong>da</strong>mianebma<br />

SeiZleba ifiqron, rom es Tavis TavSi <strong>da</strong>ujereblobas niSnavs.<br />

dinamiuri elementebi<br />

saxis gamometyveleba. Rimili, <strong>da</strong>bRverili an aweuli warbebi, Cacineba – es yvelaferi<br />

garkveuli informaciis matarebelia. xSirad saxis gamometyvelebam SeiZleba arafrad<br />

aqcios mTeli Tqveni mcdeloba <strong>da</strong>maloT Tqveni WeSmariti grZnobebi.<br />

mxedvelobiTi kontaqti. pir<strong>da</strong>piri mzera gamoxatavs gulwrfelobas <strong>da</strong> ndobis grZnobas<br />

aRZravs. <strong>da</strong>xrili Tvalebi Cveulebriv mokrZalebis an pativiscemis asociacias badebs.<br />

zemoT amarTuli mzera <strong>da</strong>Rlilobis an Tavis TavSi <strong>da</strong>ujereblobis asociacias badebs.<br />

xelebis moZraoba. zogierT Jests sayovelTaod miRebuli mniSvneloba aqvs. magaliTad,<br />

muSti gamoxatavs brazsa <strong>da</strong> meomrul ganwyobilebas. Tumca sxva ufro rTuli <strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>maxasiaTebeli Jestebi SeiZleba ase erTmniSvnelovnad ar aRiqmebodes, isini mainc<br />

warmoadgenen mosaubris sulieri <strong>da</strong> emociuri mdgomareobis aRmniSvnel mniSvnelovan<br />

niSnebs..<br />

xma. xma mniSvnelovania ara mxolod rogorc Setyobinebis ga<strong>da</strong>cemis saSualeba, aramed<br />

rogorc Setyobinebis Semadgeneli nawilic. xmis tembri <strong>da</strong> metyvelebis intonacia<br />

zegavlenas axdenen Setyobinebis aRqmaze. dumilma agreTve SeiZleba xeli Seuwyos azris<br />

ga<strong>da</strong>cemas. magaliTad, dumils SeuZlia, rogorc gaaZlieros Seqmnili <strong>da</strong>Zabuloba,<br />

gamoTqmis simkacris xazgasmiT, agreTve Seamciros kidec is, Tanxmobasa <strong>da</strong> mowonebaze<br />

miniSnebiT.<br />

gamoiyeneT Semdegi pasuxebi imisaTvis, rom Tqvenma gamosvlam didi STabeWdileba<br />

moaxdinos:<br />

1. winaswar <strong>da</strong>agzavneT Tqveni avtobiografiuli monacemebi.<br />

2. moamzadeT scena. moaSoreT yvelaferi, rac yuradRebas miiqcevs, raTa<br />

msmenelebma mTeli TavianTi yuradReba Tqvenze gadmoitanon.<br />

3. vizualurad TvalSi sacemad miesalmeT auditorias. xeli <strong>da</strong>uqnieT, rogorc<br />

ronald reiganma. gaiareT scenaze, rogorc sporcmenma-olimpielma.<br />

118


4. CaicviT ise, rom yuradReba miipyroT. SeecadeT, cota ufro solidurad<br />

gamoiyurebodeT, vidre Cveulebriv.<br />

garegnoba.<br />

5. yuradReba miaqcieT xmas. Tqveni xmis Jreradoba iseve mniSvnelovania, rogorc<br />

ris gakeTeba SeiZleba kidev politikuri agitaciis Catarebis Cvevebis srulyofisaTvis?<br />

1. xazi gausviT sam moments, romlebic, Tqvenis azriT, msmenelebma un<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>imaxsovron.<br />

2. gadmoeciT Tqveni gamosvlis ZiriTadi azri 30 wamSi, erTi fraziT imis<br />

msgavsad, rogorc amas akeTebT televiziiT an radioTi reklamisaTvis, an citatisaTvis,<br />

romlis <strong>da</strong>naxvac Tqven gsurT gazeTSi.<br />

3. SeadgineT <strong>da</strong> <strong>da</strong>xveweT gamokveTili frazebi, romlebmac un<strong>da</strong> aplodismentebi<br />

<strong>da</strong>imsaxuros. briliantis magvari frazebi. isini iqmneba ze<strong>da</strong>wolis qveS, <strong>da</strong> manamde<br />

ixveweba <strong>da</strong> ileseba, sanam bzinvas ar <strong>da</strong>iwyebs.<br />

4. SeiswavleT Tqveni bolo gamosvlis Canaweri.<br />

5. ikiTxeT gazeTebi. moismineT axali ambebi. a<strong>da</strong>mianebi varaudoben, rom Tqven meti<br />

iciT maTi problemebis Sesaxeb, vidre TviTon ician.<br />

6. gamoiyeneT gavrcelebuli kliSe. icodeT, rodis sjobs SeekiTxoT: `raSi<br />

mdgomareobs problemis arsi?~.<br />

7. SeagroveT cxovrebiseuli SemTxvevebi <strong>da</strong> istoriebi. a<strong>da</strong>mianebs uyvarT cocxali<br />

magaliTebi, romlebic exmareba maT problemisa <strong>da</strong> misi gamomwvevi mizezebis gagebaSi.<br />

rogor wavmarToT politikuri debatebi?<br />

politikuri debatebi – demokratiis arsebobis erT-erTi pirobaa. a<strong>da</strong>mianebi rom<br />

yovelTvis yvelaferSi geTanxmebodnen, imis saWiroeba aRar iqnebo<strong>da</strong>, rom<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebebis misaRebad, <strong>da</strong>xmarebisTvis <strong>saarCevno</strong> urnisaTvis migvemarTa. a<strong>da</strong>mianebi,<br />

romlebic politikur liders xvdebian, arasodes ar <strong>da</strong>eTanxmebian mas yvelaferSi. magram<br />

usaTuod SexvdebiT iseT a<strong>da</strong>mianebsac, romlebic TiTqmis arafers ar eTanxmebian.<br />

politikuri<br />

Semadgenelia.<br />

debatebis warmarTva – politikuri agitaciis Catarebis mesame<br />

mizan<strong>da</strong>saxul <strong>da</strong> mtrul SekiTxvebze pasuxis gacemisas, ori wesi un<strong>da</strong> gaxsovdeT.<br />

wesi pirveli. miuxe<strong>da</strong>vad imisa, Tu rogor iqneba gaformebuli SekiTxva, Tqveni<br />

pasuxi erTi <strong>da</strong> igive un<strong>da</strong> iyos.<br />

wesi meore. pasuxi iseTive maneriT gaeciT, ranaira<strong>da</strong>c kiTxva iyo <strong>da</strong>smuli.<br />

is, vinc <strong>da</strong>gisvamT mizan<strong>da</strong>saxul an mtrul kiTxvas, SesaZloa Zalian aris<br />

Sewuxebuli 10 fuZemdebel faseulobaTagan erT-erTiT. mTavaria TqvenTvis – miuxvdeT, am<br />

faseulobaTagan Tu romeli awuxebs. Tqven Tu Tqveni pasuxis gacemisas am faseulobaTagan<br />

119


erT-erTs maiinc SeexebiT, auditoria simpatias gamoxatavs Tqvens mimarT. xolo, Tu Tqven<br />

ar SeexebiT saerTod arcerT faseulobas, riskavT qedmaRli <strong>da</strong> gulgrili gamoCndeT<br />

sxvaTa azris mimarT.<br />

7. wina<strong>saarCevno</strong> agitacia fostis meSveobiT<br />

ra upiratesobebi aqvs fostis meSveobiT Catarebul wina<strong>saarCevno</strong> agitacias?<br />

adgilobriv doneebze wina<strong>saarCevno</strong> <strong>kampaniebis</strong> umetesobaSi, uSualo safosto gzavnilebi<br />

amomrCevelTa agitaciis yvelaze gavrcelebul <strong>da</strong> ekonomiur saSualebas warmoadgenen.<br />

warsulSi, pir<strong>da</strong>piri safosto gzavnilebi, ZiriTa<strong>da</strong>d werilebs iTvaliswineb<strong>da</strong>. amJamad ki<br />

arsebobs maT gamravalferovnebis tendencia:broSurebi, bukletebi, sivrciTi suraTebi, Ria<br />

baraTebi <strong>da</strong> a.S., rac ki SeiZleba fostiT gaigzavnos. safosto mimarTvebi mkafio,<br />

suraTebiani, <strong>da</strong>samaxsovrebeli fotoebiTa <strong>da</strong> yuradRebis mimpyrobi CanarTebiT, aZliereben<br />

amomrCevelTa Soris yofnis efeqts.<br />

radio-, tele- <strong>da</strong> sagazeTo reklamisagan gansxvavebiT, romlebic erTnairi xarisxiTaa<br />

gamiznuli rogorc amomrCevelze, ise sxva, ara-amomrCevel pirebze, fostis meSveobiT<br />

ganxorcielebuli wina<strong>saarCevno</strong> agitacia saSualebas mogcemT uSualod <strong>da</strong>ukavSirdeT<br />

registrirebul amomrCevlebs. <strong>saarCevno</strong> kampaniisaTvis gamoyofili saxsrebi ixarjeba<br />

mxolod im a<strong>da</strong>mianebze, romlebsac ufleba aqvT, rom Tqven mogcen xma.<br />

fostis meSveobiT wina<strong>saarCevno</strong> kampania SeiZleba warimarTos partiuli mikuTvnebis,<br />

asakis, sqesis, sacxovrebeli adgilisa <strong>da</strong> sxva faqtorebis gaTvaliswinebiT, romelTa<br />

mixedviTac Tqven gegmavT xarjebs <strong>saarCevno</strong> kampaniis biujeti<strong>da</strong>n. konkretuli<br />

wina<strong>da</strong>debebiT amomrCevelTa konkretuli jgufisadmi mimarTva saxsrebs <strong>da</strong>gizogavT.<br />

pir<strong>da</strong>piri safosto mimarTvebi, uSualo kontaqtebTan <strong>da</strong> satelefono monacemTa bankTan<br />

erTad, <strong>saarCevno</strong> <strong>kampaniebis</strong> personalizaciis erT-erT saukeTeso saSualebas<br />

warmoadgens. magaliTad, kompiuterze <strong>da</strong>beWdili werilebi SeiZleba konkretul<br />

amomrCevels gaugzavnoT. Tqvens mxar<strong>da</strong>mWerebs <strong>da</strong> pirebs, romlebic nebayoflobiT<br />

gexmarebian <strong>saarCevno</strong> kampaniaSi, SeuZliaT pira<strong>da</strong>d gaavrcelon werilebi <strong>da</strong> Ria baraTebi<br />

TavianT megobrebs, mezoblebsa <strong>da</strong> TanamSromlebs Soris.<br />

rac ar un<strong>da</strong> <strong>da</strong>gegmoT, yovelTvis gaxsovdeT, rom udides STabeWdilebas moaxdenT<br />

amomrCevelze, Tu koordinacias gauwevT Tqvens Zalisxmevas. Tu amomrCeveli iRebs<br />

mimarTvas uSualod fostiT, ismens reklamas radioTi, kiTxulobs mas gazeTebSi <strong>da</strong><br />

amavdroulad, pira<strong>da</strong>d gxvdebaT Tqven, <strong>da</strong> es yvelaferi xdeba erTsa <strong>da</strong> imave dRes, es<br />

aucileblad aamaRlebs Tqvens popularobas.<br />

<strong>da</strong> bolos, ar <strong>da</strong>gaviwydeT, rom gaecnoT politikuri agitaciis mareglamentirebeli<br />

kanonebis moTxovnebs, raTa Tavi<strong>da</strong>n aiciloT usiamovnebebi <strong>da</strong> fostiT <strong>da</strong>gzavnil<br />

masalebSi SeitanoT kanoniT moTxovnili yvela Setyobineba.<br />

120


a miznebis miRwevas uwyobs xels pir<strong>da</strong>piri safosto mimarTvebi?<br />

1. popularoba: Seqmna <strong>da</strong> gaZliereba.<br />

amomrCevlisaTvbis sareklamo nakrebis an broSuris fostiT gagzavnis TiToeul<br />

SemTxvevaSi, Tqven ufro <strong>da</strong> ufro popularuls xdiT sakuTar Tavs amomrCevelTa Soris.<br />

ramdena<strong>da</strong>c <strong>saarCevno</strong> kampania xels uwyobs adgilobrivi mowinave beWdviTi gamocemebis<br />

mxri<strong>da</strong>n qven<strong>da</strong>mi ndobis amaRlebas, presis yuradReba uzrunvelyofili geqnebaT.<br />

popularobis zrdis kval<strong>da</strong>kval, amomrCevelTa yuradReba <strong>saarCevno</strong> kampaniis sxva<br />

elementebze, magaliTad, mis ZiriTad problemebze, ga<strong>da</strong>itaneba.<br />

2. imijis Seqmna.<br />

rogori STabeWdilebis moxdena gsurT? safosto mimarTvebis meSveobiT SegiZliaT SeqmnaT<br />

simSvidis, kompetenturobis, pasuxismgebluri, saqmis keTebis mosurnis, ojaxuri<br />

faseulobebis momxris imiji.<br />

fotosurTebis gamoyeneba iseve mniSvnelovania, rogorc mimarTvis teqstisa. SesaniSnavad<br />

<strong>da</strong>werili teqstic ki SeiZleba ar iqnas yvela amomrCevlis mier wakiTxuli, magram<br />

TiTqmis yvela maTgani Seavlebs Tvals fotosuraTs.<br />

mesame mxareebis an masobrivi sainformacio saSualebebis mier werilebis gagzavna aseve<br />

Seuwyobs xels Tqvens popularobas. olqebi<strong>da</strong>n gamogzavnili werilebi, rogoc xelnaweri,<br />

ise nabeWdi, SeiZleba efeqturad iqnas gamoyenebuli <strong>saarCevno</strong> kampaniaSi.<br />

3. saaCevno kampaniis ZiriTadi sakiTxebis SemuSaveba<br />

pir<strong>da</strong>piri safosto mimarTvebis gamoyenebisas SeiZleba moixazos <strong>saarCevno</strong> kampaniis<br />

ZiriTadi problemebi <strong>da</strong> maT<strong>da</strong>mi Tqveni pozicia. romeli problemebia olqisaTvis yvelaze<br />

mniSvnelovani: ganaTlebis, transportis, saxelmwifo ga<strong>da</strong>saxadebis, Tu <strong>da</strong>naSaulobebis?<br />

aRniSneT problema <strong>da</strong> miuTiTeT Tqveni pozicia, gaamagreT igi efeqturi fotoebiTa <strong>da</strong><br />

minimaluri moculobis teqstiT.<br />

amomrCevlisadmi mimarTva konkretuli problebis Sesaxeb - masTan urTieTobis<br />

efeqtur saSualebas warmoadgens, Tuki gyavT nebayoflobiT TqvenTan momuSave<br />

TanaSemweebi an gaqvT fuladi saxsrebi. es forma iTvaliswinebs satelefono saubrebs,<br />

romelTa drosac vlindeba is problemebi, romlebic yvelaze metad awuxebs amomrCevels,<br />

<strong>da</strong> agreTve am problemebisadmi miZRvnili <strong>da</strong>skvniTi werili. magaliTad, Tqveni<br />

TanamSromeli telefoniT urekavs margaret jonss <strong>da</strong> arkvevs, rom mas jer ar<br />

ga<strong>da</strong>uwyvetia, Tu vis misces xma, xolo ZiriTadi problema, rac ma awuxebs, aris<br />

ganTleba. amis Semdeg, Tqveni <strong>saarCevno</strong> kampaniis TanamSromlebi mas gaugzavnian sareklamo<br />

masalebis kompleqts, romelic eZRvneba Tqvens gegmebs mxolod <strong>da</strong> mxolod ganaTlebis<br />

gaumjobesebis Sesaxeb.<br />

rigi <strong>saarCevno</strong> <strong>kampaniebis</strong> dros, amomrCevels eZleva saSualeba, rom upasuxos pir<strong>da</strong>pir<br />

SekiTxvebs; sxva SemTxvevebSi, amomrCevels eZleva arCevanis saSualeba, magaliTad,<br />

ga<strong>da</strong>saxadebis, jan<strong>da</strong>cvis, samuSao adgilebis, ganaTlebis problemebze <strong>da</strong>smuli SekiTxvebis<br />

sapasuxod.<br />

121


4. kontrastis Seqmna<br />

xazi gausviT ganmasxvavebel niSnebs Tqvensa <strong>da</strong> Tqvens oponents Soris. ra upiratesobebi<br />

gaqvT im postis <strong>da</strong>sakaveblad, romelze<strong>da</strong>c pretenzias acxadebT? ra susti adgilebi aqvs<br />

Tqvens politikur metoqes? pirveli sareklamo paketis <strong>da</strong>gzavnis Semdeg, ar iqneba cudi,<br />

Tu gagzavniT masalaTa kompleqts, sa<strong>da</strong>c xazgasmuli neba arsebuli xelmZRvanelobis<br />

Secvlis aucileblobis idea. amis Semdeg, Tqven un<strong>da</strong> gaavrceloT pozitiuri informacia,<br />

sa<strong>da</strong>c <strong>da</strong>sabuTebuli iqneba zemoaRniSnuli aucilebloba.<br />

kontrastuli safosto Setyobinebebi moicavs Se<strong>da</strong>rebiTi xasiaTis broSurebs, romlebSic<br />

mieTiTeba gansxvavebebi Tqvensa <strong>da</strong> Tqveni politikuri mowinaaRmdegis poziciebs Soris,<br />

mTeli rigi umniSvnelovanesi problemebis mimarT.<br />

Tu Tqveni politikuri mowinaaRmdege meore vadiT yris kenWs, ambobs erTs, xolo Statis<br />

sakanonmdeblo organoSi xmas aZlevs meores, yvelaze efeqturi iqneba safosto<br />

kompleqti, sa<strong>da</strong>c xazgasmulia misi orsaxovneba. Tu Tqveni politikuri mowinaaRmdege<br />

iSviaTad eswreba sakanonmdeblo organos krebebs, es Temac un<strong>da</strong> gamoyenoT.<br />

5. <strong>da</strong>icaviT sakuTari Tavi.<br />

moigerieT mowinaaRmdegeebis mier Tqvenze Tav<strong>da</strong>sxmebi <strong>da</strong> negatiuri gamonaTqvamebi<br />

pir<strong>da</strong>piri safosto gzavnilebis meSveobiT. gaxsovdeT, bevrs miaCnia, rom Tu raimes<br />

waikiTxaven gazeTSi an moismenen axal ambebSi, es simarTles Seefereba. Tav<strong>da</strong>sxmebi<br />

upasuxod ar <strong>da</strong>tovoT. rac male gascemT maTze pasuxs, miT ukeTesi iqneba. fostiT<br />

gasagzavni masalebis <strong>momzadeba</strong> <strong>da</strong> gavrceleba did dros moiTxovs, magram Tu Tqvenze<br />

Tav<strong>da</strong>sxmebi masirebul xasiaTs atarebs, am variants nu gamoricxavT.<br />

magaliTad, TqvenTvis cnobilia, rom mowinaaRmdege apirebs werilis gavrcelebas<br />

adgilobrivi samarTal<strong>da</strong>mcavi organizaciis mxar<strong>da</strong>saWerad. Tqven mzad un<strong>da</strong> iyoT am<br />

werilis efeqtis gasaneitraleblad sakuTari werilis meSveobiT, imis miuxe<strong>da</strong>vad, rom es<br />

ar iyo gaTvaliswinebuli safosto gzavnilebis Tqveneuli gegmiT <strong>da</strong> SesaZloa zarali<br />

miadges safosto gzavnilis sxva <strong>da</strong>gegmil pakets.<br />

Tqven SeiZleba aRmoaCinoT, rom Tqveni oponentis werilebis mxar<strong>da</strong>Wera, realurad,<br />

gamomdinareobs saxelmwifo moxeleebis kavSiri<strong>da</strong>n, romlebic mxrs uWeren Tqvens<br />

oponents imis gamo, rom igi cdilobs gaitanos kanonproeqti saxelmwifo moxeleTa<br />

<strong>da</strong>xmarebebis, <strong>da</strong> ara <strong>da</strong>naSaulobaTa winaRmdeg brZolis Sesaxeb. Tu Tqveni <strong>saarCevno</strong><br />

kampaniis erT-erT ZiriTad Temas kanoniereba <strong>da</strong> marTlwesrigi warmoadgens, gaavrceleT<br />

`namdvili~ policielebis mier xelmowerili werili, sa<strong>da</strong>c `gaSavebuli~ iqneba Tqven<br />

oponenti, rogorc saxelmwifo moxeleTa kavSiris marioneti, xolo Tu SesaZlebelia,<br />

xazgasmulic iyos misi susti pozicia <strong>da</strong>naSaulobasTan brZolis sakiTxSi.<br />

6. mowodeba xmis micemis Sesaxeb<br />

pir<strong>da</strong>piri safosto gzavnilebi SeiZleba gamoyenebuli iqnas amomrCevlisadmi mowodebis<br />

mizniT, rom gamocxades <strong>saarCevno</strong> ubanSi TqvenTvis xmis mosacemad. <strong>saarCevno</strong> kampaniis<br />

122


dros safosto gzavnilebi SeiZleba gamoiyenoT agreTve sacxovrebeli adgilebis mixedviT<br />

kenWisyris an sxva iniciativebisTvis.<br />

ra saSualebebi un<strong>da</strong> gamoviyenoT mimarTvebis gagzavnisas?<br />

Tqvens mier SerCeuli strategiisa <strong>da</strong> arsebuli biujetis gaTvaliswinebiT SeusabameT<br />

erTmaneTs amomrCevlisadmi mimarTvebis gagzavnis sxva<strong>da</strong>sxva saSualeba.<br />

1. piradi baraTi . piradi baraTi aris patara suraTi, romelsac winaswar ga<strong>da</strong>scemT<br />

amomrCevels Tqveni personis popularizaciis mizniT. masSi un<strong>da</strong> Sevides kandi<strong>da</strong>tis<br />

mokle biografia (imijis Seqmna) <strong>da</strong> misi Sexedulebebi (mokled) ama Tu im problemis<br />

Sesaxeb.<br />

2. broSura. broSura Seicavs ufro detalur, TumcaRa zogadi xasiaTis informacias<br />

kandi<strong>da</strong>tis Sesaxeb. ramdena<strong>da</strong>c Tqveni auditoria sakmaod farToa, broSura xSirad<br />

iZleva ufro <strong>da</strong>wvrilebiT biografiul monacemebs <strong>da</strong> wina planze swevs kandi<strong>da</strong>tis<br />

pirad <strong>da</strong>msaxurebasa <strong>da</strong> olqisaTvis gakeTebul sasargeblo saqmeebs. broSura xSirad<br />

gamoiyeneba amomrCevelTan uSualo kontaqtis dros gamofena-gayidvebze <strong>da</strong> sxva<br />

RonisZiebebze, romlebsac amomrCevelTa didi raodenoba eswreba.<br />

3. mza blankebi. mza blankebi SeiZleba gamoyenebuli iyos yvela formis - miznobriv<br />

Tu Cveulebriv mimarTvaSi: popularizaciis, imijis Seqmnis, problemis wamowevis,<br />

kontrastis Seqmnis, Tav<strong>da</strong>sxmebis mogeriebis, xmis micemis Sesaxeb mowodebebis dros.<br />

4. werilebis miznobrivi paketi. werilebis paketi gamoiyeneba zustad iseve, rogorc mza<br />

blankebi - amomrCevelTa konkretul jgufTan urTierTobebis dros. magaliTad, Tu<br />

gsurT, rom gansakuTrebulad mimarToT ufrosi Taobis moqalaqeebs, moifiqreT<br />

SesaZlebloba, rom werilebi gaugzavnoT 65 welze meti asakis yvela amomrCevels.<br />

5. werili meuRlisagan. meuRles SeuZlia sul sxvagvarad ilaparakos Tqveni<br />

kandi<strong>da</strong>turisa <strong>da</strong> piradi Tvisebebis Sesaxeb, vidre Tqven TviTon. meuRleebis, rogorc<br />

mamakacebis, ise qalebis, werilebi, SeiZleba efeqturad iqnes gamoyenebuli Semdegi<br />

miznebisaTvis: imiji, problemebi, kontrasti, <strong>da</strong>cva <strong>da</strong> mowodeba, rom Tqven mogcen<br />

xma.<br />

6. CanarTebi. CanarTebi, rogorc wesi, ibeWdeba ofsetis furcelze <strong>da</strong> gamoiyeneba<br />

mravali mimarTvis erTdroulad gasagzavnad. ramdena<strong>da</strong>c maTi warmoeba iafia, isini<br />

xSirad gamoyeneba amomrCevelTan uSualo kontaqtebis dros an gazeTebSi <strong>da</strong>matebebis<br />

saxiT.<br />

7. safosto Ria baraTebi. safosto Setyobinebebis yvela sxva saxeobis msgavsad, Ria<br />

baraTebi gamoiyeneba kandi<strong>da</strong>tis personis popularizaciis, imijis Seqmnis, <strong>saarCevno</strong><br />

kampaniis axali amocanebis <strong>da</strong>saxvis, kontrastis Seqmnis, Tav<strong>da</strong>sxmebis mogeriebis<br />

miznebiT. isini gansakuTrebiT sasargebloa, rogorc saboloo Sexseneba, rom<br />

amomrCevelma Tqven mogceT xma.<br />

123


a zomebi un<strong>da</strong> miviRoT pir<strong>da</strong>piri safosto mimarTvebis programis gansaxorcieleblad?<br />

am nawilSi ganxilulia ramdenime saSualeba, romelic un<strong>da</strong> gamoiyenoT pir<strong>da</strong>piri<br />

safosto mimarTvebis programis sarealizaciod. <strong>da</strong>matebiTi informaciisaTvis, ixileT<br />

qvemoT moyvanili konkretuli nawilebi. aRniSnuli saSualebebia:<br />

1. miznobrivi mimarTuleba. amomrCevelTa romel jgufebs un<strong>da</strong> mivmarToT warmatebis<br />

mosapoveblad?<br />

2. siis Sedgena. rogor un<strong>da</strong> SevadginoT mimarTva?<br />

3. teqstis Sedgena. raze un<strong>da</strong> visaubroT mimarTvaSi?<br />

4. foto. rogori fotoebis gamoyeneba sjobs politikuri reklamisaTvis?<br />

5. mxatvruli nawarmoebebi <strong>da</strong> suraTebi. rogori saxe un<strong>da</strong> hqondes safosto mimarTvas?<br />

6. <strong>da</strong>beWdva <strong>da</strong> gawyoba. vis un<strong>da</strong> SevukveToT safosto mimarTvebis <strong>da</strong>beWdva?<br />

7. gagzavna fostiT. ra un<strong>da</strong> movimoqmedoT imisaTvis, rom registrirebulma amomrCevelma<br />

droulad miiRos safosto mimarTvebi? (<strong>da</strong>matebiTi informaciisaTvis ix. nawili<br />

`safosto wesebi~).<br />

miznobrivi mimarTuleba.<br />

miznobrivi mimarTuleba adgens olqis amomrCevlebisadmi mimarTvis prioritetulobas<br />

amomrCevelTa jgufuri mikuTvnebis an sacxovrebeli agilis mixedviT, imgvarad, rom Tqven<br />

SeZloT safosto mimarTvebis programis realizeba im raionebSi, sa<strong>da</strong>c es gansakuTrebul<br />

efeqts moaxdens. miznobrivi mimarTuleba gansazRvravs amomrCevelTa im jgufebs,<br />

romlebic ga<strong>da</strong>mwyvet rols asruleben arCevnebis warmatebaSi.<br />

amomrCevelTa romel jgufebs un<strong>da</strong> mivmarToT?<br />

ramdena<strong>da</strong>c erT <strong>saarCevno</strong> kampaniaSi arsebuli situacia gansxvsvdeba meorisagan, SeiZleba<br />

SemogTavazoT mxolod saerTo strategia yvela kampaniisaTvis. xSirad gaigonebT, rom<br />

`saWiroa muSaoba Zlier mxareze~, anu Zalisxmeva un<strong>da</strong> mimarToT safosto mimarTvebze,<br />

pirvel rigSi ki Tqveni mtkice mxar<strong>da</strong>mWerebisadmi. aseve xSirad gaigonebT, rom<br />

Zalisxmeva un<strong>da</strong> mimarToT im raionebze, sa<strong>da</strong>c cxovrobs `sii<strong>da</strong>n amogdebulTa~, anu im<br />

pirTa didi raodenoba, romlebic arCevnebSi monawileoben partiuli simpatiebis<br />

miuxe<strong>da</strong>vad.<br />

Tqven un<strong>da</strong> awon-<strong>da</strong>wonoT gansxvavebuli politikuri situaciebi <strong>da</strong> upasuxoT Semdeg<br />

kiTxvebze:<br />

1. ra Zlieri <strong>da</strong> susti mxareebi gaqvT Tqven <strong>da</strong> Tqvens metoqes? SeiswavleT Tu ara<br />

mowinaaRmdge iseTive xarisxiT, rogorc gaaanalizeT sakuTari kandi<strong>da</strong>tura?<br />

2. rogori politikuri garemoa Statsa <strong>da</strong> olqSi? ra aris `nomeri pirveli siaxle~<br />

adgilobriv gazeTSi?<br />

3. amomrCevelTa romel jgufebs un<strong>da</strong> mimarToT warmatebis mosapoveblad? gamokvleuli<br />

gaqvT Tu ara bolo arCevnebis Sedegebi mxar<strong>da</strong>mWeri potenciuri raionebis gamovlenis<br />

mizniT?<br />

124


4. sakuTari biujetis gaTvaliswinebiT, ra raodenobis safosto mimarTvebis <strong>da</strong>gzavnis<br />

ufleba SegiZliaT misceT sakuTar Tavs? Tu biujeti ar gaZlevT didi raodenobis<br />

safosto mimarTvebis <strong>da</strong>gzavnis saSualebas, ra meTodis gamoyenebas gegmavT amis nacvlad?<br />

teqstis Sedgena<br />

safosto gzavnilis kompleqtis egzemplarma adresati imdenad un<strong>da</strong> <strong>da</strong>ainteresos, rom man<br />

bolomde CaikiTxos teqsti <strong>da</strong> Sesabamisad moiqces. amisTvis, safosto gzavnilis<br />

kompleqti un<strong>da</strong> iyos ubralo, naTeli <strong>da</strong> konkretuli, Sinaarsi ki Seesabamebodes<br />

mimarTvis mizans. safosto mimarTvis teqstis Sinaarsis mimarT saerTo rekomen<strong>da</strong>ciebi<br />

Semdegia:<br />

1. gamoiyeneT naTeli, mkafio <strong>da</strong> araorazrovani formulirebebi, wereT ubralo<br />

sityvebiani mokle wina<strong>da</strong>debebiT. wina<strong>da</strong>debebis rTuli struqtura mkiTxvels abnevs.<br />

2. Tu Tqveni problemis/mimarTvis mokle martivi wina<strong>da</strong>debebiT gadmocema ver xerxdeba,<br />

es niSnavs, rom igi ar Seesabameba safosto gzavnilis <strong>da</strong>niSnulebas.<br />

3. teqsti advilad un<strong>da</strong> ikiTxebodes <strong>da</strong> is un<strong>da</strong> iyos gaformebuli, rom miiqcios<br />

yuradReba.<br />

4. mimarTeT uSualod amomrCevels, isaubreT mis saWiroebebze, interesebze,<br />

Sexedulebebze. mimarTva personificirebuli un<strong>da</strong> iyos.<br />

5. teqstSi un<strong>da</strong> aisaxos mimarTvis saerTo arsi <strong>da</strong> amomrCevelTan kontaqtis programis<br />

Tematika. mis mizans sulac ar warmoadgens axali mimarTulebis Seqmna. mimarTva<br />

Sesabamisi un<strong>da</strong> iyos radioreklamisa <strong>da</strong> agreTve, un<strong>da</strong> Seicavdes pasuxebs satelefono<br />

saubrebis dros <strong>da</strong>smul kiTxvebze.<br />

6. iyaviT yuradRebiani mimarTvis avtoris SerCevisas. kargi werilis <strong>da</strong>wera yvelas ar<br />

SeuZlia. aq ufro sxvagvari unaria saWiro, vidre agitaciis sxva saxeobebSi.<br />

7. pozitiuri mimarTvisas gamoiyeneT iseTi sityvebi, romlebic Tbil, a<strong>da</strong>mianur<br />

grZnobebs aRZraven. magaliTad, `me~, Cven~, `vzrunavT ra...~, `ojaxi~,<br />

`sazogadoebrioba~, `mezoblebi~, `tradiciebi~.<br />

8. Sinaarsi gadmoeciT aqtiur, <strong>da</strong> ara pasiur formaSi<br />

9. negatiuri <strong>da</strong> kontrastuli gzavnilebis SemTxvevaSi, gamoiyeneT ufro mSrali<br />

sityvebi, rogoricaa `isini~, `ignorireba~, `Tav<strong>da</strong>jerebuli~, `moufiqrebeli~,<br />

`upasuxismgeblo~.<br />

10. negatiuri <strong>da</strong> kontrastuli gzavnilebis SemTxvevaSi, Tavi aarideT muqaris an uxeS<br />

tons. iyaviT TavSekavebuli, gonieri <strong>da</strong> racionaluri.<br />

11. nu ixmarT politikur slengs an Semoklebebs.<br />

12. saTaurebi gamoiyeneT sakvanZo debulebebze yuradRebis gamaxvilebis mizniT.<br />

13. gamoiyeneT `gamRizianeblebi~ mkiTxvelis yuradRebis mosapyrobad. aseT<br />

gamRizianeblebad SeiZleba iqces mokle saTaurebi an naxatebi, romlebic mkiTxvelis<br />

125


gonebaSi rCeba. gamRizianeblebs xSirad garekanze aTavseben, riTac mkiTxvels uRviveben<br />

interess, rom ga<strong>da</strong>furclos gazeTi <strong>da</strong> waikiTxos mimarTva.<br />

14. wamoweuli problemebis asaxvis mizniT gamoiyeneT yvelasaTvis misaRebi<br />

formulirebebi. Tu Tqven konkretuli kanonebis Sesaxeb werT, ar gamoiyenoT maTi<br />

nomrebi. maT nacvlad, perifrazi gaukeTeT sakanonmdeblo aqtis <strong>da</strong>saxelebas an zogad<br />

mizans. kanonis nomeri SeiZleba mieTiTos sqolioSi, informaciis ga<strong>da</strong>mowmebis mizniT.<br />

15. werilebi maqsimalurad personificirebuli un<strong>da</strong> iyos. Tu SesaZlebelia, werilebs ar<br />

<strong>da</strong>aweboT ga<strong>da</strong>saRebi qaRaldebi. plastikur-iarliyiani konverti ufro kargia, vidre<br />

<strong>da</strong>webebuli.<br />

16. konkretuli Temisadmi miZRvnilma werilma un<strong>da</strong> <strong>da</strong>garwmunoT <strong>da</strong> ara gaswavloT.<br />

17. moculobiTi safosto gzavnilebi <strong>da</strong> konvertebi ufro ukeT pasuxoben mimarTvis<br />

mizans, magram aq gasaTvaliswinebelia zedmeti xarjebis problema.<br />

18. <strong>da</strong>rwmundiT, rom TiToeuli kritikuli gancxadeba an braldeba <strong>da</strong>sturdebodes<br />

dokumenturad. arasodes ar SeTiTxno <strong>da</strong> ar ga<strong>da</strong>asworoT faqtebi.<br />

19. pira<strong>da</strong>d ga<strong>da</strong>amowmeT gasagzavni egzemplari.<br />

dizaini <strong>da</strong> mxatvruli gaformeba.<br />

iseve rogorc TviTon egzemplari, gzavnilis dizaini <strong>da</strong> gaformeba un<strong>da</strong> iyos mkafio,<br />

gasagebi, ubralo <strong>da</strong> mimzidveli. dizainma adresats un<strong>da</strong> aRuZras paketis gaxsnisa <strong>da</strong><br />

wakiTxvis survili. gaiTvaliswineT Semdgi SeniSvnebi:<br />

1. maketis Seqmnisas, SeZlebi<strong>da</strong>gvarad isargebleT mxatvar-dizaineris momsaxurebiT.<br />

gaugebrobis Tavi<strong>da</strong>n asacileblad, un<strong>da</strong> gqondeT mkafio eskizi imisa, risi Seqmnac<br />

gsurT.<br />

2. moiZieT mxatvari, romelsac SegiZliaT endoT, anu a<strong>da</strong>miani, romelic Tqvens<br />

politikur Sexedulebebs iziarebs <strong>da</strong> TqvenTvis saWiro vadebSi <strong>da</strong>asrulebs samuSaos.<br />

rekomen<strong>da</strong>ciebisaTvis SegiZliaT mimarToT sxva kandi<strong>da</strong>tebs an Statis partiul<br />

komitets.<br />

3. sareklamo paketis teqsti <strong>da</strong> dizaini xels un<strong>da</strong> uwyobdes mimarTvis `realurobis~<br />

warmoCenas.<br />

4. dizaini un<strong>da</strong> iyos mkafio, sufTa <strong>da</strong> naTeli. kompleqti waikiTxeT <strong>da</strong> <strong>da</strong>aTvaliereT<br />

ramdenimejer, raTa <strong>da</strong>rwmundeT rom mkiTxveli miiRebs TqvenTvis saWiro informacias.<br />

5. dizainis elementebi <strong>da</strong> ferebi un<strong>da</strong> Seesabamebodes kontaqtebis programis sxva<br />

elementebs.<br />

amomrCevlebisaTvis gankuTvnili safosto saagitacio masalebis gagzavnis kalen<strong>da</strong>ruli<br />

gegmis magaliTi<br />

126


arCevnebamde 5 kviriT adre. qveni kandi<strong>da</strong>tis potenciur momxreTaTvis sareklamo<br />

masalebis gagzavnis mizans warmoadgens kandi<strong>da</strong>tis wardgena. masalebi egzavneba yvela<br />

amomrCevels, gar<strong>da</strong> Tqveni kandi<strong>da</strong>tis aSkara mowinaaRmdegisa.<br />

arCevnebamde 4 kviriT adre. Tematuri masalebis gagzavna Tqveni kandi<strong>da</strong>tis<br />

mxar<strong>da</strong>mWerebisaTvis: masalebi <strong>saarCevno</strong> olqis saWirboroto problemebis Sesaxeb,<br />

egzavneba yvela amomrCevels, gar<strong>da</strong> Tqveni kandi<strong>da</strong>tis aSkara mowinaaRmdegisa.<br />

rCevnebame 3,5 kviriT adre. Tematuri masalebis gagzavna Tqveni kandi<strong>da</strong>tis<br />

mxar<strong>da</strong>mWerebisaTvis:masalebi ama Tu im konkretuli sakiTxebis Sesaxeb Tqveni kandi<strong>da</strong>tisa<br />

<strong>da</strong> im piris poziciebis Se<strong>da</strong>rebiT, romlis postis mosapovebla<strong>da</strong>c ibrZvis kandi<strong>da</strong>ti<br />

(Tuki aseTi Tanamdebobis pirs warmoadgens Tqveni kandi<strong>da</strong>tis politikuri mowinaaRmdege,<br />

romelic meore vadiT iyris kenWs). xolo, Tu Tqveni kandi<strong>da</strong>ti meore vadiT iyris kenWs,<br />

miuTiTeT misi pozicia. masalebi egzavneba yvela amomrCevels, gar<strong>da</strong> Tqveni kandi<strong>da</strong>tis<br />

aSkara mowinaaRmdegisa.<br />

arCevnebamde 3 kviriT adre. safosto baraTebis gagzavna romelime im problemasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT, romlis ga<strong>da</strong>Wrasac gvTavazobs kandi<strong>da</strong>ti. es masala egzavneba im<br />

amomrCevlebs, romlebic SeiZleba <strong>da</strong>interesdnen mocemuli problemiT magaliTad, Tu<br />

problema ukavSirdeba jan<strong>da</strong>cvas, safosto baraTebi gaegzavneba 55 welze meti asakis<br />

yvela amomrCevels.<br />

arCevnebamde 2,5 kviriT adre. safosto baraTebis gagzavna amomrCevelTa mier gansazRvrul<br />

problemebTan <strong>da</strong>kavSirebiT.<br />

arCevnebamde 1-2 kviriT adre. <strong>saarCevno</strong> ubnebSi amomrCevelTa gamocxadebis<br />

uzrunvelyofis samuSaoebi. yvela amomrCevels egzavneba baraTebi mowodebiT, rom<br />

arCevnebis dRes gamocxaddnen <strong>saarCevno</strong> ubnebSi, Tqveni kandi<strong>da</strong>tisaTvis xmis misacemad es<br />

masala egzavneba im amomrCevlebs, vinc mxars uWers Tvens kandi<strong>da</strong>ts, <strong>da</strong> imaTac visac jer<br />

ara aqvs ga<strong>da</strong>wyvetili, Tu vis miscems xmas arCevnebSi.<br />

8. politikuri reklamisa <strong>da</strong> agitaciis yvelaze Zlieri saSualebebi<br />

1. amomrCevelTa <strong>da</strong>debiTi azri kandi<strong>da</strong>tis mimarT.<br />

2. sare<strong>da</strong>qcio kolegiis sajaro gancxadeba kandi<strong>da</strong>tis mxar<strong>da</strong>Weris Sesaxeb.<br />

3. xelsayreli ufaso politikuri reklama masobriv sainformacio saSualebebSi.<br />

4. kargi gamosvlebi sxva<strong>da</strong>sxva forumebze <strong>da</strong> politikur debatebSi.<br />

5. saagitacio masalebis gavrceleba kandi<strong>da</strong>tis mier.<br />

6. mimarTva amomrCevlebisadmi, mowodebiT, rom mxari <strong>da</strong>uWiron kandi<strong>da</strong>ts.<br />

7. saagitacio masalebis gavrceleba amomrCevelTa binebSi, kandi<strong>da</strong>tis mxar<strong>da</strong>mWer<br />

agitaciasTan erTad.<br />

8. saagitacio literaturis gavrceleba safosto yuTebis meSveobiT, nebayoflobiTi<br />

mxar<strong>da</strong>mWerebis mier.<br />

127


9. fostis meSveobiT ganxorcielebuli sagitacio kampania, romelic mimarTuli ineba<br />

amomrCevelTa konkretuli jgufebisadmi.<br />

10. saerTo saagitacio kampania fostis meSveobiT - saukeTeso meTodi -<br />

ilustrirebuli saagitacio masala.<br />

11. radioreklama<br />

12. politikuri reklama televiziiT<br />

13. sareklamo farebis <strong>da</strong>yeneba sacxovrebeli saxlebis ezoebSi <strong>da</strong> 1X1X2m zomebis<br />

sareklamo farebis <strong>da</strong>yeneba.<br />

14. politikuri reklama gazeTebSi.<br />

15. avtomobilis bamperze <strong>da</strong>sakravi furclebis <strong>momzadeba</strong>.<br />

16. sagitacio stendebi.<br />

17. samkerde niSnebi <strong>da</strong> patara suvenirebi.<br />

kariVIII. muSaoba masobrivi informaciis saSualebebTan<br />

1. politikuri reklama masobrivi informaciis saSualebebSi<br />

saagitacio-propagandistuli masalebis ganTavseba masobriv sainformacio saSualebebSi,<br />

aris politikuri reklama, <strong>da</strong> ara sxva ram.<br />

politikur reklamas mravali forma gaaCnia, <strong>da</strong>wyebuli broSurebiT <strong>da</strong> <strong>da</strong>mTavrebuli<br />

satelevizio sareklamo rgolebiT. adgilobriv sakanonmdeblo an xelisuflebis<br />

organoebis <strong>saarCevno</strong> <strong>kampaniebis</strong> umetesobaSi, rogorc wesi, iyeneben masobriv<br />

sainformacio saSualebebSi fasiani politikuri reklamis sxva<strong>da</strong>sxva formebis<br />

erTobliobas, rogoricaa magaliTad agitacia fostiT, radioreklama, didi plakatebis<br />

ganTavseba quCebSi <strong>da</strong> sxv. adgilobrivi xelisuflebis organoebis arCevis dros<br />

politikuri reklama televiziiT, SeiZleba Zalzed ZviradRirebul saqmed aRmoCndes.<br />

masobriv sainformacio saSualebebSi fasiani politikuri reklama ise un<strong>da</strong> SemuSavdes,<br />

rom igi pasuxobdes wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis procesSi saagitacio muSaobis TiToeuli<br />

etapis ZiriTad miznebs. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis warmarTvisas politikur reklamas eqvsi<br />

ZiriTadi mizani aqvs, saxeldobr:<br />

• kandi<strong>da</strong>tis vinaobis cnobis uzrunveelyofa;<br />

• kandi<strong>da</strong>tis imijis Seqmna;<br />

• problemebis ga<strong>da</strong>Wris gzebis miTiTeba;<br />

• Se<strong>da</strong>reba politikur mowinaaRmdegeebTan;<br />

• kontrzomebis miReba kritikis sapasuxod;<br />

• arCevnebze eleqoratis gamocxadebis uzrunvelyofa.<br />

128


2. masobrivi informaciis saSualebebis siis Sedgena<br />

politikuri agitaciis warmatebiT warmarTvis mizniT, Tqven aucileblad un<strong>da</strong> SeagrovoT<br />

monacemebi mocemuli momentisaTvis Tqvens saaarCevno olqSi arsebuli TiToeuli<br />

yoveldRiuri Tu yovelkvireuli gazeTis, radio- <strong>da</strong> satelevizio sadguris Sesaxeb.<br />

aseTi CamonaTvali un<strong>da</strong> moicavdes Semdeg monacemebs:<br />

I. yoveldRiuri gazeTebi:<br />

• gazeTebis <strong>da</strong>saxelebebi <strong>da</strong> misamarTebi (dilis, saRamos gazeTebi) <strong>da</strong> tiraJi;<br />

• pasuxismgebeli pirebis gvari, saxeli, mamis saxeli, telefonisa <strong>da</strong> faqsis<br />

nomrebi:<br />

1. politikuri/politikuri rubrikebis mimomxilvelebis;<br />

2. re<strong>da</strong>qtorebis;<br />

3. re<strong>da</strong>qtorebis/re<strong>da</strong>qtorebis TanaSemweeebis<br />

4. sakvirao nomrebze pasuxismgebeli sxva<strong>da</strong>sxva ganyofilebebis re<strong>da</strong>qtorebis;<br />

5. specialuri korespondentebis (msxvil gazeTebs xSirad hyavT korespondentebi,<br />

romlebc pasuxismgebelni arian calkeul rubbrikebze: bunebis <strong>da</strong>cvaze, biznesze,<br />

ganaTlebaze <strong>da</strong> a.S.)<br />

6. fotokorespondentebis ganyofilebebis;<br />

7. sareklamo ganyofilebebis menejerebis.<br />

• <strong>da</strong>sabeW<strong>da</strong>d nomris gaSvebis xelmoweris vadebi (umetes SemTxvevebSi, dilis<br />

gazeTebisaTvis, es va<strong>da</strong>a 9.00 sT., saRamos gazeTebisaTvis ki - 12.00 sT.);<br />

• gazeTis politika statiebis ganTavsebisas Semdeg rubrikebSi:sare<strong>da</strong>qcio<br />

statiebSi, svetebSi, re<strong>da</strong>qtorisadmi gagzavnil werilebSi - arsebobs Tu ara<br />

raime SezRudva arCevnebamde ramdenime dRiT adre statiebis ganTavsebis mxriv?<br />

• gazeTis politika fotoebis ganTavsebasTan <strong>da</strong>kavSirebiT - SeuZlia Tu ara<br />

gazeTs, rom gansaTavseblad miiRos Tqveni <strong>saarCevno</strong> kampaniis amsaxveli fotoebi?<br />

• politika, romelsac emxroba re<strong>da</strong>qtori - iReben Tu ara re<strong>da</strong>qtorebi<br />

interviuebs kandi<strong>da</strong>tebisagan politikuri kampaniis warmarTvisas <strong>da</strong> gamovlen Tu<br />

ara maT mxar<strong>da</strong>saWerad?<br />

• gazeTis politika politikuri reklamis gaTavsebasTan <strong>da</strong>kavSirebiT,<br />

moTxovnebi aseTi reklamis zomebisa <strong>da</strong> fasis mimarT.<br />

II. radiosadgurebi<br />

• sasignalo niSnebi, mauwyeblobis dro, studiebis pir<strong>da</strong>piri sakontaqto<br />

telefonebi;<br />

• qvemoT CamoTvlili pirebis gvari, saxeli, telefonisa <strong>da</strong> faqsis nomrebi:<br />

1. axali ambebis ganyofilebis direqtori;<br />

2. politikuri mimomxilveli;<br />

129


3. reklamis ganyofilebis menejeri;<br />

4. reportaJebis ganyofilebis direqtori.<br />

• misamarTi;<br />

• sadguris ga<strong>da</strong>cemebi (hit-paradebi, klasikuri musika, axali ambebi, Toq-Sou,<br />

rok-musika qanTris stilSi, gasarTobi programebi <strong>da</strong> a.S.);<br />

• specialuri programebi -- Suqdeba Tu ara sazogadoebriv cxovrebaSi momx<strong>da</strong>ri<br />

movlenebi, imarTeba Tu ara Toq-Souebi, rogori xasiTisaa es ga<strong>da</strong>cemebi, vin aris<br />

wamyvani, ra kriteriumebiT xdeba stumrebis SerCeva?<br />

• reitingi: vin usmens mocemul radiosadgurs? moiZieT informacia msmenelebis<br />

Sesaxeb maTi sqesis, asakobrivi niSnebisa <strong>da</strong> sxva demografiuli parametrebis<br />

mixedviT;<br />

• radiosadguris politika politikuri reklamis ganTavsebis mimarT <strong>da</strong> aseTi<br />

reklamis Rirebuleba;<br />

• radiosadguris politika movlenaTa adgilebi<strong>da</strong>n pir<strong>da</strong>piri reportaJebis mimarT.<br />

III. telesadgurebi<br />

• romel arxs an qsels ekuTvnis telesadguri, axali ambebis (adgilobrivi <strong>da</strong><br />

saxelmwifo) eTerSi gaSvebis dro;<br />

• qvemoT CamoTvlili pirebis gvari, saxeli, telefonisa <strong>da</strong> faqsis nomrebi:<br />

1. pilitikuri mimomxilvelebi;<br />

2. sxva<strong>da</strong>sxva programebis re<strong>da</strong>qtorebi;<br />

3. axali ambebis ganyofilebebis direqtorebi;<br />

4. reklamis ganyofilebebis menejerebi<br />

• misamarTi;<br />

• specialuri programebi - arsebobs Tu ara dilis sakvirao programebi,<br />

romlebSic Suqdeba sazogadoebriv cxovrebaSi mimidinare movlenebi? arsebobs Tu<br />

ara sxva Tematuri programebi, magaliTad, programa fermerebisaTvis <strong>da</strong> sxv.? ra<br />

Sinaarsisaa aseTi programebi, vin aris wamyvani, ra kriteriumebis mixedviT xdeba<br />

stumrebis mowveva studiaSi?<br />

• reitingi: vin uyurebs mocemul satelevizio sadgurs? moiZieT informacia<br />

msmenelebis Sesaxeb maTi sqesis, asakobrivi niSnebisa <strong>da</strong> sxva demografiuli<br />

parametrebis mixedviT;<br />

• sadguris politika politikuri reklamis ganTavsebis mimarT <strong>da</strong> aseTi<br />

reklamis Rirebuleba;<br />

IV. satelegrafo saagentoebi<br />

• korespondentebis gvari, saxeli, telefonisa <strong>da</strong> faqsis nomrebi;<br />

• saagentos abonenti adgilobrivi gazeTebis CamonaTvali.<br />

130


3. masobrivi informaciis saSualebebisaTvis wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Sesaxeb informaciis<br />

miwodebis gzebi. masalaTa kompleqtebi masobrivi informaciis saSualebebisaTvis<br />

ra aris `masalaTa kompleqti masobrivi sainformacio saSualebebisaTvis~ <strong>da</strong> ratom<br />

mWirdeba me igi?<br />

masalaTa kompleqti masobrivi sainformacio saSualebebisaTvis warmoadgens informaciul<br />

dosies Tqvensa <strong>da</strong> Tqveni wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Sesaxeb, rac vrceldeba Tqvens olqSi<br />

moqmedi gazeTebis, radio- <strong>da</strong> telesadgurebis meSveobiT.<br />

xSir SemTxvevebSi, masalaTa kompleqti warmoadgens masobriv sainformacio saSualebebSi<br />

Tqvens Sesaxeb informaciis gavrcelebis ZiriTad arxs, xolo masobrivi sainformacio<br />

saSualebebis meSveobiT Tqveni wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Sesaxeb informaciis SemdgomSi<br />

gavrcelebasa <strong>da</strong> pirveli STabeWdilebis Seqmnas - uzarmazari roli eniWeba.<br />

ra informacias moicavs masalaTa kompleqti masobrivi sainormacio saSualebebisaTvis?<br />

1. fotoebi<br />

• Sav-TeTri foto zomiT 24X30sm an 40X50sm (ferebis araswori aRqmis gamo,<br />

gazeTebi ferad fotoebs ar anTavseben);<br />

• miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom radio <strong>da</strong> televizia fotoebs ar iyenebs, sasargeblo<br />

iqneba, Tu maT SevitanT masalaTa kompleqtSi, raTa korespondentebma SeZlon<br />

Tqveni cnoba;<br />

• araoficialur garemoSi ga<strong>da</strong>Rebuli Sav-TeTri fotoebi zomiT 24X30sm an<br />

40X50sm;<br />

• feradi slaidi satelevizio sadgurebisaTvis.<br />

2. biografia<br />

• mokle biografia - erT gverdze, Tqvens Sesaxeb ZiriTadi monacemebis<br />

miTiTebiT;<br />

• biografia TxrobiT formaSi -- masSi aisaxeba Tqveni saqmianoba, miRwevebi,<br />

informacia Tqveni cxovrebis Sesaxeb.<br />

3. informacia wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis warmarTvis Sesaxeb<br />

• Tqveni <strong>saarCevno</strong> kampaniis warmmarTveli komitetis xelmZRvaneli<br />

Semadgenlobis (anu <strong>saarCevno</strong> kampaniis xelmZRvaneli, pres-mdivani, <strong>da</strong>gegmvis<br />

jgufis ufrosi, wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis warmmarTveli komitetis Tavmjdomare)<br />

gvarebi, saxelebi, telefonebis nomrebi;<br />

• wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis warmmarTveli komitetis Stab-binis misamarTi <strong>da</strong><br />

telefonebi;<br />

4. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis warmarTvisas gamoyenebuli masalebi<br />

• broSurebis, avtomobilebis bamperebze <strong>da</strong>sakravi furclebis, savizito baraTebis<br />

<strong>da</strong> a.S. aslebi<br />

131


5. kandi<strong>da</strong>tis gancxadebebi sxva<strong>da</strong>sxva problemebTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

• Tqveni kandi<strong>da</strong>turis wamoyenebisas gakeTebuli gancxadebis teqstis asli, Tu<br />

Tqven mxolod axlaxans wamoayeneT Tqveni kandi<strong>da</strong>tura, an bolos gakeTebuli<br />

gancxadebis asli, sa<strong>da</strong>c <strong>da</strong>wvrilebiTaa gadmocemuli Tqveni Tvalsazrisi<br />

sxva<strong>da</strong>sxva problemebis mimarT.<br />

6. informacia Tqveni ojaxis Sesaxeb (kandi<strong>da</strong>tis survilisamebr)<br />

• Tu Tqveni ojaxi aqtiur monawileobas miiRebs wina<strong>saarCevno</strong> kampaniaSi,<br />

SegiZliaT, rom masobrvi sainformacio saSualebebisaTvis ga<strong>da</strong>sacem masalaTa<br />

kompleqtSi SeitanoT Tqveni ojaxis wevrTa fotoebi <strong>da</strong> agreTve araoficialur<br />

garemoSi ga<strong>da</strong>Rebuli suraTebi.<br />

• Tu Tqveni meuRle aqtiur monawileobas miiRebs wina<strong>saarCevno</strong> kampaniaSi,<br />

ganixileT masobrivi sainforacio saSualebebisaTvis calke masalaTa kompleqtis<br />

momzadebis SesaZlebloba.<br />

rodis un<strong>da</strong> gavrceles masalaTa kompleqtebi masobrivi sainformacio saSualebebisaTvis?<br />

Tu Tqven jer kidev ar wamogiyenebiaT sakuTari kandi<strong>da</strong>tura, SegiZliaT:<br />

1. masobriv sainformacio saSualebebs <strong>da</strong>ugzavnoT masalaTa kompleqti im<br />

RonisZiebaTa miTiTebiT, romlebic gatardeba Tqveni kandi<strong>da</strong>turis gamocxadebis<br />

dRes, an<br />

2. <strong>da</strong>arigoT masalaTa kompleqti Tqveni kandi<strong>da</strong>turis <strong>da</strong>saxelebis mizniT gamarTuli<br />

pres-konferenciis dros (Tu masalaTa kompleqts <strong>da</strong>arigebT am RonisZiebis<br />

mimdinareobisas, Tqven, agreTve, kurieris meSveobiT un<strong>da</strong> uzrunvelyoT misi<br />

<strong>da</strong>gzavna yvela im masobriv sainformacio saSualebaSi, romelTa warmomadgenlebic<br />

ar eswrebian am RonisZiebas)<br />

3. Tu gamoacxadeT sakuTari kandi<strong>da</strong>turis wamoyenebis Sesaxeb, SegiZliaT pira<strong>da</strong>d<br />

ga<strong>da</strong>sceT masalaTa kompleqti calkeul Jurnalistebs, maTTan Sexvedris dros.<br />

biografiis <strong>da</strong>wera<br />

biografiis <strong>da</strong>werisas, iseve rogorc wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis dros nebismieri sxva<br />

RonisZiebis Catarebisas, gaTvaliswinebuli un<strong>da</strong> iyos misi <strong>da</strong>niSnuleba, anu is, Tu sad<br />

gaigzavneba igi: masobriv sinformacio saSualebebSi, im pirebisadmi, romlebmac SesaZloa<br />

<strong>da</strong>matebiTi Semowirulobebi gadmogcen <strong>saarCevno</strong> kampaniis mxar<strong>da</strong>saWerad, im pirebisadmi,<br />

romlebic nebayoflobiT gexmarebian <strong>saarCevno</strong> kampaniis warmarTvaSi, yvela<br />

amomrCevlisadmi, Tu zemoTCamoTvlilTagan zogierTi jgufisadmi.<br />

Tqven un<strong>da</strong> gaiTvaliswinoT agreTve sakuTari imiji. Tqveni biografia un<strong>da</strong> avsebdes<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis ZiriTad Temas <strong>da</strong> <strong>da</strong>xmarebas un<strong>da</strong> giwevdeT Tqvens mier Seqmnili<br />

imijis wardgenaSi amomrCevlisadmi.<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis mizniT boigrafiis Sedgenisas un<strong>da</strong> <strong>da</strong>icvaT mxolod erTi wesi:<br />

132


iografiaSi Setanili TiToeuli sityva un<strong>da</strong> Seicavdes simarTles, mxolod simarTles<br />

<strong>da</strong> arafers simarTlis gar<strong>da</strong>.<br />

es fuZemdebluri wesi umniSvnelovanes rols TamaSobs. misi <strong>da</strong>ucveloba ki, aucileblad<br />

gamoiwvevs Tqvens <strong>da</strong>marcxebas arCevnebSi.<br />

riT un<strong>da</strong> <strong>da</strong>iwyoT Tqveni biografiis gadmocema?<br />

<strong>da</strong>wereT sruli avtobiografia TxrobiTi formiT, romelSic aisxeba Tqveni miRwevebi,<br />

amocanebi <strong>da</strong> cxovrebiseuli faseulobebi.<br />

miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom zogierT kandi<strong>da</strong>ts SeuZlia sakuTari biografiis <strong>da</strong>wera ise, rom<br />

saxelmZRvanelod sakuTari rezume gamoiyenos, kandi<strong>da</strong>tTa umetesobas ufro uadvildeba<br />

sakuTari naazrevis Cawera magnitofonze, Semdeg ki misi furcelze ga<strong>da</strong>tana. aseTi<br />

informaciis Segroveba <strong>da</strong>gexmarebaT sityviT gamosvlisas, Tqveni kandi<strong>da</strong>turis wamoyenebis<br />

Sesaxeb gancxadebis gakeTebis dros.<br />

TxrobiT formaSi avtobiografiis <strong>da</strong>wera garkveul dros moiTxovs. sasargeblo iqneba,<br />

Tu biografiaSi SeitanT rac SeiZleba bevr detals, <strong>da</strong> mxolod amis Semdeg amoSliT<br />

arasaWiro informacias. SeagroveT agreTve sare<strong>da</strong>qcio statiebis nakrebi sxva<strong>da</strong>sxva<br />

gazeTebi<strong>da</strong>n, romlebSic TqvenTvis xelsayreli formiTaa gaSuqebuli Tqveni saqmianoba<br />

sazogadoebriv proeqtebze muSaobisas, sakanonmdelo iniciativebiT gamosvlisas,<br />

kandi<strong>da</strong>turis wamoyenebisas <strong>da</strong> a.S.<br />

sxva wyaroebi<strong>da</strong>n amonabeWdebi gazrdian sazogadoebriobis mxri<strong>da</strong>n ndobas Tqveni<br />

kandi<strong>da</strong>turis mimarT.<br />

qvemoT moyvanilia magaliTi erT-erTi Statis senatoris biografii<strong>da</strong>n:<br />

aZlev<strong>da</strong> ra maRal Sefasebas baakis moulodnel gamarjvebas, gazeTi `sidnei telegrafi~<br />

wer<strong>da</strong>: `. . . bevrma amomrCevelma mokle xanSi aRmoaCina, rom maTi axalgazr<strong>da</strong><br />

warmomadgeneli sakmarisi enTuziazmiT, gawonasworebuli xasiaTiTa <strong>da</strong> energiT gamoirCeva<br />

<strong>da</strong> SesaniSnavad arTmevs Tavs Statis sakanonmdeblo organoSi penthendlis samxreT<br />

nawilis wardgenis movaleobebs~.<br />

romeli formaa yvelaze metad Sesaferisi biografiis <strong>da</strong>werisas?<br />

TxrobiTi formiT <strong>da</strong>werili biografia ufro efeqturia, vidre rezume, radgan TxrobiTi<br />

formiT gadmocemul biografiaSi Tqven erTmaneTTan akavSirebT sakuTar gamocdilebasa <strong>da</strong><br />

ama Tu im Tanamdebobaze yofnisas Sesrulebul movaleobebs.<br />

saWiroa Tu ara, rom biografiis <strong>da</strong>werisas gaTvaliswinebuli iqnas sxva<strong>da</strong>sxva<br />

auditoriebi?<br />

idealur variantad miiCneva biografia, sa<strong>da</strong>c gamoyofilia abzacebi ama Tu im konkretuli<br />

auditoriisadmi mimarTvis mizniT. magaliTad, biografiis erTi varianti, romelSic<br />

aqcenti ga<strong>da</strong>tanili iqneba Tqvens gamocdilebaze, SeiZleba momzaddes biznesmenebis winaSe<br />

gamosvlis mizniT, meore varianti ki, romelSic ZiriTadi yuradReba gamaxvildeba Tqvens<br />

saqmianobaze, SeiZleba momzaddes partiis wevrTa winaSe Tqveni gamosvlisaTvis.<br />

<strong>da</strong> bolos, erTi gafrTxileba:im SemTxvevaSic ki, rodesac Tqveni biografia momzadebulia<br />

konkretuli auditoriis winaSe gamosvlisaTvis, masSi mocemuli ZiriTadi informacia<br />

133


ucvleli un<strong>da</strong> <strong>da</strong>rCes. winaaRmdeg SemTxvevaSi Tqven SeiZleba <strong>da</strong>ga<strong>da</strong>naSaulon, rom erTi<br />

jgufis winaSe gamosvlisas ambobT erTs, meore jgufis winaSe ki - absoluturad sxvas.<br />

pres-relizebis Sedgena<br />

pres-relizebi warmoadgens masobriv sainformacio saSualebebSi ufaso saagitacio<br />

kampaniis warmarTvis ZiriTad formas. magram, pres-relizebi araefeqturi xdeba, Tu isini<br />

arasworad iqneba gamoyenebuli. pres-relizebis gamoSvebisas <strong>da</strong>rwmundiT, rom, rom isini<br />

marTlac Seicaven siaxleebs.<br />

rogor SevimuSaoT pres-relizebis gamoSvebis efeqturi sistema?<br />

pres-relizebis gamoSvebisas warmatebis misaRwevad, isargebleT qvemoT CamoTvlili<br />

rCevebiT:<br />

• pres-relizis `saTaurSi~ miuTiTeT Tqveni organizaciis <strong>da</strong>saxeleba, simbolika,<br />

misamarTi <strong>da</strong> telefonis nomeri;<br />

• isargebleT TeTri <strong>da</strong> ara feradi qaRaldiT. es Tqvens pres-relizs profesionalur<br />

xasiaTs miscems.<br />

• ar gamoiyenoT fotoebi. es aseve Sematebs masalas oficialur <strong>da</strong> profesionalur<br />

xasiaTs.<br />

• ar <strong>da</strong>gaviwydeT, konvertebis SekveTa Tqveni wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis simbolikiT.<br />

• TiToeul <strong>da</strong>wesebulebaSi, sa<strong>da</strong>c pres-relizebis gagzavnas apirebT, <strong>da</strong>azusteT, Tu ra<br />

formiT surT iq maTi miReba. pres-relizi fostiT gagzavneT mxolod ukidures<br />

SemTxvevaSi. misi gagzavna yvelaze ukeTesia faqsiT an telefoniT (Tu pres-relizi<br />

faqsiT igzavneba, misi gagzavnis Semdeg aucileblad acnobeT korespondents gagzavnis<br />

Sesaxeb).<br />

• <strong>da</strong>adgineT masalaTa wardgenis vadebi yvela sinformacio saSualebebSi. pres-relizebi<br />

<strong>da</strong>agzavneT <strong>da</strong>dgenil vadebSi.<br />

rogori saxe aqvs Cveulebriv pres-relizs?<br />

1. ar scildeba erTi gverdis farglebs. Tu pres-relizs erT gverdze meti ukavia, es<br />

niSnavs, rom Tqven cdilobT zedmeti informaciis wardgenas. Tu mainc aucileblad<br />

TvliT pres-relizis or gverdze wardgenas, maSin pirveli gverdis boloSi miawereT<br />

`ix. gagrZeleba~. arasodes ar gamoiyenoT furclis meore gverdi.<br />

2. teqsti ibeWdeba ormagi sabeWdi intervaliT. aucileblobis SemTxvevaSi, erT gverdze<br />

teqstis <strong>da</strong>tevis mizniT, SegiZliaT bolo abzaci <strong>da</strong>beWdoT erTmagi intervaliT.<br />

3. furclis ze<strong>da</strong> marjvena kuTxeSi mieTiTeba presasTan urTirTobebze pasuxismgebeli<br />

piris gvari <strong>da</strong> telefonis nomeri.<br />

134


ogor un<strong>da</strong> <strong>da</strong>iweros pres-relizi?<br />

1. saTaurs Tqveni pres-relizis warmatebisaTvis ZiriTadi mniSvneloba eniWeba. saTaurSi<br />

un<strong>da</strong> aisaxos pres-relizis arsi. amasTan, igi SeZlebis<strong>da</strong>gvarad mcire raodenobis<br />

sityvebs un<strong>da</strong> Seicavdes. saTauri, rogorc wesi, furclis centrSi, mTavruli asoebiT<br />

ibeWdeba <strong>da</strong> msxvili SriftiT gamoiyofa.<br />

<strong>da</strong>ixsomeT, rom 10-<strong>da</strong>n 9 SemTxvevaSi, Tqvens pres-relizebs bolomde aravin ar<br />

CaikiTxavs. amitom, cu<strong>da</strong>d Sedgenili saTauri praqtikulad warumateblobisaTvis<br />

ganwiravs Tqvens pres-relizs.<br />

2. `wamyvani~ (pirveli) abzaci SeZlebis<strong>da</strong>gvarad Sinaarsobrivi, advilad aRsaqmneli <strong>da</strong><br />

mokle un<strong>da</strong> iyos. am abzacSi miuTiTeT `vin, ra, sad, rodis <strong>da</strong> ratom~, ise rom ar<br />

gamoxvideT 23-sityviani farglebi<strong>da</strong>n. teqstis <strong>da</strong>narCeni nawili un<strong>da</strong> Seicavdes<br />

araumetes 17-sityvian wina<strong>da</strong>debebs, romlebSic warmodgenili un<strong>da</strong> iyos <strong>da</strong>wvrilebiTi<br />

informacia <strong>da</strong> citatebi.<br />

3. gamoiyeneT e.w. `piramidis~ meTodi. yvelaze ufro mniSvnelovani informacia moaqcieT<br />

abzacis TavSi, naklebad mniSvnelovani ki - boloSi. Tqveni pres-reliziT<br />

sargeblobis SemTxvevaSi sare<strong>da</strong>qcio Sesworebebs pirvel rigSi bolo abzacebi<br />

<strong>da</strong>eqvemdebareba.<br />

4. yovelTvis gamoiyeneT moqmedebiTi, <strong>da</strong> ara vnebiTi gvari. magaliTad, nacvlad frazisa:<br />

`dRes, `n~ kandi<strong>da</strong>tis mier gamocxadebuli iqna <strong>da</strong>naSaulobasTan brZolis gegma,<br />

romelic 5 mimarTulebisagan Sedgeba~, ixmareT fraza:`dRes, `n~ kandi<strong>da</strong>tma gamoacxa<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>naSaulobasTan brZolis gegma, romelic 5 mimarTulebisagan Sedgeba~.<br />

5. moiyvaneT magaliTebi kandi<strong>da</strong>tis gamosvlebi<strong>da</strong>n, citatebi CasviT `brWyalebSi~.<br />

6. Tqveni gancxadebis gasamtkiceblad gamoiyeneT faqtebi <strong>da</strong> statistikuri masalebi.<br />

amasTanave, ecadeT ar mimarToT ganazogadebul msjelobebs <strong>da</strong> sxva pirTa<br />

gamonaTqvamebs, gar<strong>da</strong> citatebisa.<br />

7. yuradRebiT ga<strong>da</strong>amowmeT yvela faqti <strong>da</strong> cifri. <strong>da</strong>rwmundiT, rom TqvenTvis cnobilia<br />

informaciis wyaro.<br />

rogor SevZloT, rom ukeT <strong>da</strong>vweroT pres-relizebi <strong>da</strong> sxva gancxadebebi?<br />

arsebobs eqvsi ZiriTadi wesi, rac gaaumjobesebs Tqvens stils:<br />

1. azri gamoTqviT mokled. ga<strong>da</strong>xazeT yvela sityva, romlebsac ara aqvT pir<strong>da</strong>piri<br />

kavSiri Tqvens TemasTan. magram, es ar niSnavs, rom un<strong>da</strong> weroT mSrali,<br />

arafrismTqmeli sityvebiT.<br />

2. miaRwieT gamonTqvamebis sizustes. ecadeT gadmosceT azri, <strong>da</strong> ara Tqveni<br />

STabeWdileba. Tu migaCniaT, rom abzaci arc Tu sruliad naTelia, ga<strong>da</strong>wereT igi.<br />

SeamcireT wina<strong>da</strong>debebis sigrZe. CaxlarTuli mniSvnelobis sityvebi SecvaleT<br />

ubralo <strong>da</strong> gasagebi sityvebiT. gamoiyeneT konkretuli magaliTebi.<br />

3. yuradReba miaqcieT wignierebas. orTografiul Secdomebsa <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>sworebebs aranairi<br />

gamarTleba ara aqvT. TxoveT vinmes, vinc komiteti<strong>da</strong>n gamodis sityviT wina<strong>saarCevno</strong><br />

135


kampaniis Sesaxeb, rom waikiTxos teqsti. <strong>da</strong>ixsomeT, rom Secdomebi uaryofiT gavlenas<br />

axdens Tqvens teqstze.<br />

4. <strong>da</strong>icaviT sizuste faqtebis gadmocemisas. Tu ara xarT <strong>da</strong>rwmunebuli, rom Tqvens mier<br />

gadmocemuli masala faqtologiuri TvalsazrisiT zustia, nu SeitanT mas teqstSi.<br />

ndobis <strong>da</strong>kargva adgilia, misi aRdgena ki - Zneli.<br />

5. iyaviT Tanmimdevruli. arc erT abzacSi ar ga<strong>da</strong>uxvioT oficialuri stili<strong>da</strong>n<br />

sasaubrosaken. wereT pirvel pirSi. Tqvens mier Sesrulebul nabeWd masalebSi<br />

saTanado punqtuaciiT <strong>da</strong> mTavruli asoebiT gamoyaviT Tanamdebobebi.<br />

6. martivad gadmoeciT teqsti. aucilebelia, rom xalxis masam gaigos Tqveni mimarTva.<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kompaniisaTvis saagitacio masalebis Sedgena sulac ar gaxlavT<br />

disertaciis <strong>da</strong>wera.<br />

Setyobinebis gagzavna presaSi<br />

presisaTvis Setyobinebis gagzavna niSnavs sainformacio saagentoebisaTvis ga<strong>da</strong>cemul<br />

mokle masalas wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis farglebSi Casatarebeli RonisZiebebis Sesaxeb.<br />

Setyobinebis Sedgenis ZiriTadi principebi iseTivea, rogoric pre-relizis SemTxvevaSi:<br />

Tqveni `sawyisi~ abzaci un<strong>da</strong> pasuxobdes kiTxvebze: `vin, ra, sad, rodis <strong>da</strong> ratom~.<br />

yuradReba miaqcieT, rom Tqveni wina<strong>da</strong>debebi iyos mokle <strong>da</strong> Sinaarsobrivad <strong>da</strong>tvirTuli.<br />

ZiriTadi gansxvavebebi vlindeba teqstis moculobaSi. presisadmi gagzavnili Setyobineba<br />

ar un<strong>da</strong> iyos or abzacze didi.<br />

Setyobinebebi gamoiyeneT Semdegi miznebisaTvis:<br />

1. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis farglebSi Casatarebeli mitingis an sxva RonisZiebis<br />

Sesaxeb detalebis gasacnobad. magaliTad, `Jurnalistebi, romlebsac aqvT survili<br />

<strong>da</strong>eswron prezident elcinis pativsacemad gamarul sadils, aucileblad un<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>ukavSirdnen prezidentis pres-samsaxurs telefoniT, samSabaTs, 15 maiss, 17 sTmde,<br />

<strong>da</strong>swrebis nebarTvis misaRebad~.<br />

2. momavali pres-konferenciis Sesaxeb gamocxadeba, gansaxilveli Temebis miTiTebiT.<br />

magaliTad: `kandi<strong>da</strong>ti `n~ un<strong>da</strong> gamoxatos Tavis pozicia Statis gubernatoris<br />

gancxadebaze ganaTlebis sistemaSi arsebul mdgomareobaze, warmomadgenelTa<br />

palatis <strong>da</strong>rbazSi, sityvis <strong>da</strong>mTavrebisTanave gamarTul pres-konferenciaze ~.<br />

pres-konferenciebis organizeba<br />

pres-konferencia aris RonisZieba Tqveni <strong>saarCevno</strong> kampaniis farglebSi, romelic imarTeba<br />

maSin, rodesac Tqven mzad xarT, rom presas warudginoT iseTi informacia, romelic<br />

imsaxurebs gaSuqebas axal ambebSi. meores mxriv, pres-konferencia Jurnalistebs<br />

saSualebas aZlevs, rom pir<strong>da</strong>pir <strong>da</strong>gisvan maTTvis saintereso SekiTxvebi.<br />

nebismier SemTxvevaSi, Tqven winaswar, Zalian kargad un<strong>da</strong> moemzadoT, radgan preskonferenciaze<br />

Jurnalistebs SeuZliaT <strong>da</strong>svan yvelaze uxerxuli kiTxvebi.<br />

136


pres-konferencias arasodes ar moepyroT araseriozulad. manam, sanam ga<strong>da</strong>wyvetdeT pres-<br />

konferenciis <strong>Catareba</strong>s, sakuTar Tavs <strong>da</strong>usviT aseTi kiTxvebi:<br />

1. aqtualuria Tu ara pres-konferenciis Tema saimisod, rom igi axal ambebad iqces?<br />

2. kargad var Tu ara informirebuli pres-konferenciis Temis Sesaxeb <strong>da</strong> mzad var Tu<br />

ara, rom vupasuxo yvela SekiTxvas, imis miuxe<strong>da</strong>vad, exeba Tu ara isini pres-<br />

konferenciis Temas?<br />

3. mosaxerxebelia Tu ara presisaTvis pres-konferenciis Casatareblad <strong>da</strong>gegmili dro?<br />

4. maqvs Tu ara sakmarisi sacnobaro inormacia pres-konferenciis Temis Sesaxeb, romlis<br />

gavrcelebac SemeZleba masobrivi sainormacio saSualebebiT?<br />

5. xelsayrelia Tu ara presisaTvis pres-konferenciis Casatareblad SerCeuli adgili?<br />

Tu Tqven <strong>da</strong>debiTad ver pasuxobT zemoT CamoTvlil yvela kiTxvas, maSin ga<strong>da</strong>WeriT<br />

warmoqmnili problema, an ga<strong>da</strong>xedeT Tqvens ga<strong>da</strong>wyvetilebas pres-konferenciis gamarTvis<br />

Sesaxeb.<br />

gaxsovdeT, rom Tqvens gankargulebaSi yovelTvis moiZebneba sxva saSualebebi, raTa<br />

presamde miitanoT Tqveni informacia:SegiZliaT gamouSvaT pres-relizi <strong>da</strong>/an<br />

sainformacio biuleteni radiosaTvis, moawyoT Sexdedrebi erTi erTze, misceT interviu<br />

telefoniT, misweroT werili mTavar re<strong>da</strong>qtors an moamzadoT masala Tematuri<br />

qronikisaTvis.<br />

ra zomebi un<strong>da</strong> miviRo, Tu ga<strong>da</strong>vwyvet pres-konferenciis <strong>da</strong>gegmvas?<br />

1. <strong>da</strong>gegmeT pres-konferenciis gamarTvis dro beWdviTi gamocemebis xelmowerisa <strong>da</strong><br />

ga<strong>da</strong>cemis montaJis zRvruli vadebis gaTvaliswinebiT.<br />

rogorc wesi, pres-konferenciis CatarebisaTvis saukeTeso droa periodi dilis 10.00<br />

sT-<strong>da</strong>n dRis 15.00 sT-mde. magram, aucileblad <strong>da</strong>adgineT zRvruli vadebi, romlebze<strong>da</strong>c<br />

orientirebulia masobrivi informaciis TiToeuli saSualeba im raionSi, sa<strong>da</strong>c Tqven<br />

gegmavT <strong>saarCevno</strong> kampanias. es gaakeTeT im momentSi, rosdesac SeadgenT masobrivi<br />

sainformacio saSualebebis CamonaTvals.<br />

aseve, aucileblad SeamowmeT, xom araa <strong>da</strong>gegmili sxva mniSvnelovani RonisZiebebi im<br />

dRes, rodesac Tqven apirebT pres-konferenciis <strong>Catareba</strong>s. magaliTad, Tu Tqveni qalaqis<br />

meri yovel orSabaTs dilis 10.0 sT-ze marTavs pres-konferenciebs, Tqvens RonisZiebas am<br />

droisaTvis nu <strong>da</strong>gegmavT.<br />

2. RonisZiebisaTvis SearCieT iseTi adgili, romelic adgilmdebareobis mixedviT<br />

mosaxerxebeli <strong>da</strong> iolad misagnebi iqneba.<br />

eWvs gareSea, rom Zalzed efeqturia pres-konferencia, romelic eZRvneba Tqvens<br />

platformas ekologiis sakiTxebTan <strong>da</strong>kavSirebiT <strong>da</strong> imarTeba mTis wverze. magram, aseT<br />

adgilamde miRweva albaT SesaZlebeli iqneba mxolod orxidiani avtomobiliT <strong>da</strong> amitom,<br />

Tqven <strong>da</strong>fiqreba mogiwevT, sanam aseT ga<strong>da</strong>wyvetilebas miiRebdeT. Tu ga<strong>da</strong>wyvetT preskonfernciis<br />

gamarTvas aseT adgilze, winaswar izruneT nebarTvis misaRebad. ra Tqma<br />

un<strong>da</strong>, SeuZlebelia ufro ukeTesi ukana xedis moZebna, vidre es samSeneblo moe<strong>da</strong>nia, Tuki<br />

pres-konferencia eZRvneba xuTi punqtisagan Semdgar Tqvens gegmas im pirTa <strong>da</strong>saxmareblad,<br />

137


omlebic TavianT sicocxleSi pirvel saxls aSeneben, magram amisaTvis, Tqven mogiwevT<br />

nebarTvis miReba samSeneblo kompaniisagan.<br />

pres-konferenciisaTvis sastumros <strong>da</strong>rbazis gamoyeneba bevrad ufro mosaxerxebelia,<br />

TumcaRa - naklebad gamomgonebluri. Tu Tqven mainc ga<strong>da</strong>wyvetT sastumros <strong>da</strong>rbaziT<br />

sargeblobas, arsebobs ramdenime wesi, Tu rogor iqneba ukeTesi amis gakeTeba: tribuna<br />

moawyveT <strong>da</strong>rbazis wina nawilSi; <strong>da</strong>rbazSi moaTavseT sakmarisi raodenobis skamebi;<br />

gamoaTavisufleT adgili telekamerebis, mikrofonebisa <strong>da</strong> magnitofonebisaTvis;<br />

ramdenimejer SeamowmeT, sakmarisia Tu ara eleqtroCamrTvelebi <strong>da</strong> telefonebi.<br />

transparanti Tqveni <strong>saarCevno</strong> lozungiT CamokideT uSualod trubunis ukan, xolo<br />

tribunaze <strong>da</strong>amagreT plakati an niSani, raTa Tqven adgilad amogicnon.<br />

3. pres-konfernciis Catarebis Sesaxeb masobriv sainformacio saSualebebs acnobeT<br />

minimum 24 saaTiT adre, an, Tu SesaZlebelia, ufro meti droiT adrec.<br />

fostiT an faqsiT gaugavneT Sesabamisi Setyobineba yvela masobriv sainformacio<br />

saSualebas, xolo Semdeg, pres-konferenciamde erTi dRiT adre <strong>da</strong> uSualod Catarebis<br />

dRes, telefoniT acnobeT maT am RonisZiebis Catarebis Sesaxeb.<br />

CainiSneT, Tu vin eswreba pres-konferncias, xolo Semdeg <strong>da</strong>rekeT radiosadgurSi <strong>da</strong><br />

kurieris an faqsis meSveobiT miawodeT mas Tqveni gancxadeba <strong>da</strong> pres-relizebi im<br />

gazeTebsa <strong>da</strong> telesadgurebs, romelTa warmomadgenlebic ar eswrebodnen pres-<br />

konferencias.<br />

4. kidev erTxel mofiqreT Tqveni gamosvlis Temebi <strong>da</strong> winaswar moamzadeT gancxadeba<br />

presisaTvis.<br />

Tqven srulad un<strong>da</strong> icodeT sakiTxi, romlis Sesaxebac gamodixarT sityviT <strong>da</strong> un<strong>da</strong> iyoT<br />

mzad, rom upasuxoT iseT kiTxvebsac, romlebsac SesaZloa aranairi Sexeba ar hqondeT<br />

pres-konfernciis TemasTan.<br />

Zalian mniSvnelovani wesia, rom jer ifiqroT <strong>da</strong> mxolod Semdeg ilaprakoT. nu CaTvliT<br />

Tavs valdebulad, rom zustad upasuxoT reportioris mier <strong>da</strong>smul SekiTxas:Tqveni<br />

yvela pasuxi <strong>da</strong>ukavSireT <strong>saarCevno</strong> kampaniis ZiriTad lozungebs. gaxsovdeT:<br />

reportiorma SeiZleba mogceT nebismieri SekiTxva, rasac igi isurvebs, Tqven ki<br />

SegiZliaT upasuxoT nebismier SekiTxas, romlebze<strong>da</strong>c isurvebT pasuxis gacemas.<br />

5. Tqveni sityvis/pres-relizis <strong>da</strong>beWdili teqstebi <strong>da</strong>arigeT pres-konferenciis<br />

<strong>da</strong>wyebamde ramdenime wuTiT adre.<br />

pres-konferencia <strong>da</strong>iwyeT wuTnaxevriani Sesavali sityviT moxsenebis Temis Sesaxeb. es<br />

sityva un<strong>da</strong> iyos mkafio <strong>da</strong> sakmaod sruli saimisod, rom tele- <strong>da</strong> radio-Jurnalistebma<br />

SeZlon 30-wamiani monakveTis CarTva axal ambebSi.<br />

pres-konferenciis <strong>da</strong>wyebamde reportiorebisaTvis Tqveni sityvis teqstis aslebis<br />

<strong>da</strong>rigebiT, Tqven maT saSualebas miscemT, rom Camoayalibon TavianTi SekiTxvebi. Sesavali<br />

sityvis Semdeg <strong>da</strong>rCenili dro <strong>da</strong>uTmeT maT SekiTxvebze pasuxebs.<br />

6. yovelTvis un<strong>da</strong> icodeT, Tu rodis dgeba pre-konferenciis <strong>da</strong>srulebis dro. rogorc<br />

wesi, amisTvis 20 wuTia sakmarisi.<br />

138


sinamdvileSi, Zalian kargi iqneba, Tu Tqveni kampaniis organizebiT <strong>da</strong>kavebul romelime<br />

pirTan SeaTanxmebT SeimuSavebT specialur niSans (signals) Tu rodis un<strong>da</strong> <strong>da</strong>asruloT<br />

pres-konferencia, Tu igi Wianurdeba an scildeba ZiriTad Temas.<br />

7. iyaviT mzad, rom pres-konferenciis <strong>da</strong>srulebis Semdeg, Jurnalistebs <strong>da</strong>matebiTi<br />

masalebi warudginoT.<br />

pira<strong>da</strong>d gaesaubreT reportiors, romelsac, SesaZloa, gauWir<strong>da</strong> kiTxvaze Tqveni pasuxis<br />

gageba, an Tu saWirod TvliT, rom <strong>da</strong>matebiT ganumartoT mas Tqveni pozicia.<br />

8. pres-konferenciis mimdinareoba srulad CaiwereT magnitofonze, raTa iqonioT<br />

informacia, Tu konkretulad ra iTqva masze.<br />

amis Semdeg, SegiZliaT konkretuli masala citirebis mizniT ga<strong>da</strong>sceT im reportiorebs,<br />

romlebmac ver SeZles pres-konferenciaze pira<strong>da</strong>d <strong>da</strong>swreba, xolo, aseTi masala ki,<br />

SesaZloa, radioga<strong>da</strong>cemis ZiriTadi nawili gaxdes.<br />

4. politikuri reklama radios meSveobiT<br />

radioreklama warmoadgens erT-erT yvelaze ekonomiur <strong>da</strong> mZlavr fasian politikur<br />

agitacias. radios `<strong>saarCevno</strong> SesaZleoblobebi~ Zalzed didia. radios meSveobiT<br />

Tqven SeZlebT gamoavlinoT sakuTari auditoria <strong>da</strong> uSualod gaacnoT mas Tqveni<br />

masalebi. arsebobs specialuri radioprogramebis usazRvro raodenoba, romlebic<br />

gaTvlilia msmenelTa gansazRvrul kategoriebze, <strong>da</strong> romelTa meSveobiTac Tqven<br />

SegiZliaT airCioT nebismieri auditoria <strong>da</strong> programa:magaliTad, soflis saaTi,<br />

religiuri programa, musikaluri programa, saubrebi elitaruli cxovrebis temebze,<br />

<strong>da</strong> a.S. airCieT iseTi radioprograma, romelic gaTvlilia amomrCevelTa TqvenTvis<br />

sasurvel kategoriaze.<br />

radioreklamaSi warmatebis sawin<strong>da</strong>ria ubraloeba <strong>da</strong> masalis ganmeorebadoba. mokle,<br />

advilad aRsaqmnelma mimarTvam, romelic xSirad meordeba radoTi, SesaZloa<br />

garkveuli zemoqmedeba iqonios msmenel-amomrCevlebze.<br />

radioSi politikuri reklama SeiZleba mimarTuli iyos amomrCevelTa konkretuli<br />

asakobrivi jgufebisadmi, magram, un<strong>da</strong> gaxsovdeT, rom radios usmens TiTqmis yvela,<br />

maT Soris araregistrirebuli amomrCevelic, <strong>da</strong> isinic, vinc Tqveni sarCevno olqis<br />

macxovreblebi ar arian.<br />

radioprogramebis miznobrivi mimarTulebebi ganisazRvreba sadguris mauwyeblobis<br />

formatiT. gamomdinare iqi<strong>da</strong>n, rom sxva<strong>da</strong>sxva sadgurebs sxva<strong>da</strong>sxva xasiaTisa <strong>da</strong><br />

asakis admianebi usmenen, sakmaod iolia Tqveni poziciis gacnoba amomrCevelTa<br />

konkretuli jgufisaTvis.<br />

<strong>da</strong>gvexmareba Tu ara radioreklama <strong>saarCevno</strong> kampaniaSi?<br />

upasuxeT Semdeg SekiTxvebs, raTa ga<strong>da</strong>wyvitoT, Rirs Tu ara radioreklamaze fulis<br />

<strong>da</strong>xarjva Tqveni <strong>saarCevno</strong> kampaniis warmarTvis procesSi:<br />

Tqveni <strong>saarCevno</strong> olqi ZiriTa<strong>da</strong>d soflis, qalaqgare Tu qalaqis tipisaa?<br />

139


Tu Tqveni <strong>saarCevno</strong> olqi warmoadgens sofels an qalaqgare raions, sa<strong>da</strong>c<br />

mcxovrebTa umetesoba usmens adgilobriv an saqalaqo radiosadgurs, maSin azri aqvs<br />

radios saeTero drois SeZenas miuxe<strong>da</strong>vad sadguris mauwyeblobis formatisa.<br />

Tu olqi ZiriTa<strong>da</strong>d qalaqis tipisaa, maSin, aTasobiT msmenelisadmi mimarTva,<br />

romelTagan mxolod 10% cxovrobs Tqvens <strong>saarCevno</strong> olqSi, fulis xarjvis arc Tu<br />

mizanSewonili forma iqneba <strong>da</strong> umjobesia, Tu am SemTxvevaSi mxolod mcired<br />

saxsrebs gamoyofT <strong>saarCevno</strong> kampaniis mizniT radios saeTero drois SesaZenad.<br />

auditoriis romel jgufebs un<strong>da</strong> mivmarTo?<br />

upirveles yovlisa, radioreklama mimarTulia ufrosi asakobrivi jgufebis<br />

amomrCevlisa <strong>da</strong> kerZo avtosatransporto saSualebebis mflobelebisadmi. <strong>da</strong>azusteT,<br />

romel ga<strong>da</strong>cemebs usmenen isini ufro xSirad. di<strong>da</strong>d savaraudoa, rom isini usmendnen<br />

axal ambebs, sainformacio, <strong>da</strong> sxva, advilad aRsaqmnel programebs. saerTod, Zalzed<br />

arapraqtikulia saeTero drois SeZena im sadgurSi, romelic rok-musikas gadmoscems,<br />

vinai<strong>da</strong>n yvelaze naklebia albaToba rom, 25 wlamde asakis amomrCevlebi monawileobas<br />

miiReben arCevnebSi. magram, am asakobrivi jgufis sruli ignorirebac ar iqneba<br />

gamarTlebuli.<br />

ra uwyobs xels radioreklamis warmatebas?<br />

SeadgineT mokle <strong>da</strong> naTeli teqsti.<br />

arsebiTad, aucilebelia mxolod 50 sityva 30-wamian sareklamo ga<strong>da</strong>cemaSi. teqsti<br />

ga<strong>da</strong>wereT imdenjer, sanam ar miaRwevT, rom igi martivi eniT iqnas gadmocemuli.<br />

ar gamoxvideT erTi Temis farglebi<strong>da</strong>n.<br />

Tu ecdebiT, rom erT sareklamo ga<strong>da</strong>cemaSi mraval Temas SeexoT, Tqven <strong>da</strong>abnevT<br />

msmenelebs. xalxi ukeT iTvisebs iseT informacias, romelic erT Temas exeba.<br />

ilaparakeT mxolod im sakiTxze, romelic kargad esmiT amomrCevlebs.<br />

radioreklamis 30-wamiani an 60-wamiani ga<strong>da</strong>cema Zalzed moklea saimisod, rom axali<br />

problema gaacnoT amomrCevels. Tqven win un<strong>da</strong> wamoswioT problebma <strong>da</strong> gansazRvroT misi<br />

ga<strong>da</strong>wyvetis gzebi.<br />

4. kandi<strong>da</strong>tis gvari <strong>da</strong>asaxeleT 3-4-jer.<br />

radios meSveobiT Tqven miaRwevT popularobas. amitom, gameoreba Zalian mniSvnelovani<br />

faqtoria.<br />

gaimeoroT.<br />

60-wamian radioreklamaSi kandi<strong>da</strong>tis gvari kidev ufro xSirad un<strong>da</strong><br />

5. iyaviT gamomgonebluri<br />

radios Zala - esaa warmodgenis Zala. radios SeuZlia Seqmnas sagzao moZraobis,<br />

sabavSvo TamaSis, quCis <strong>da</strong> a.S. saxeebi an sxvagvarad Seuwyos xeli Tqveni reklamis<br />

popularobas. radioreklamaze <strong>da</strong>xarjuli ramdenime aseuli dolars SeuZlia Seqmnas<br />

STabeWdileba, romelic telereklamis SemTxvevaSi SesaZloa aTasobiT dolari <strong>da</strong>gijdeT.<br />

140


6. SeaTanxmeT radio-sareklamo kampania sxva masobriv sainformacio saSualebebSi<br />

ganTavsebul sareklamo kampaniasTan.<br />

saukeTeso Sedegs miiRebT, Tu amomrCeveli radioTi moismens reklamas, miiRebs Tqven<br />

mimarTvas uSualod fostiT <strong>da</strong> amavdroulad, waikiTxavs Tqvens gancxadebas gazeTSi, imave<br />

Temaze.<br />

rogor movamzadoT sareklamo gamoSveba?<br />

radiosadgurebis umetesobas aqvs studiebi, sa<strong>da</strong>c SesaZlebelia reklamis <strong>momzadeba</strong>.<br />

adgilobriv radiosadgurebs <strong>da</strong> studiebs SeuZliaT profesionalur doneze<br />

ganaxorcielon xmovani <strong>da</strong> bgeriTi efeqtebi, magaliTad - musikaluri TanxlebiT.<br />

ramdena<strong>da</strong>c radioSi saeTero dro Se<strong>da</strong>rebiT iafia, namdvilad Rirs zedmti fulis<br />

<strong>da</strong>xarjva xarisxian reklamaze.<br />

ufaso reklama radioSi<br />

rogor mivaRwioT ufaso reklamas radoSi?<br />

1. olqis teritoriaze mogzaurobisas moinaxuleT radiomauwyeblobis sadgurebi.<br />

<strong>da</strong>rwmundiT, rom gaqvT Tqvens olqSi momuSave yvela radiosadguris zusti sia,<br />

romelSic miTiTebuli un<strong>da</strong> iyos wamyvani reportiorebis gvarebi.<br />

<strong>saarCevno</strong> kampaniis <strong>da</strong>sawyisSi gulTbili urTierTobebis <strong>da</strong>myarebas SeuZlia<br />

mniSvnelovnad gaaumjobesos Tqven<strong>da</strong>mi miZRvnili sainformacio ga<strong>da</strong>cemebis Sinaarsi.<br />

zogjer, gansakuTrebiT ki soflis patara radiosadgurebSi, reportiors SeuZlia<br />

pir<strong>da</strong>pir eTerSi aiRos Tqvengan interviu. Tqveni wasvlis Semdeg reportiori xSirad<br />

ga<strong>da</strong>scems `xmovan fragmentebs~ axali ambebis pir<strong>da</strong>pir eTerSi. (`xmovani fragmenti~<br />

warmoadgens 30-wamian citatas Tqveni pasuxebi<strong>da</strong>n).<br />

win<strong>da</strong>win <strong>da</strong>rekeT radiosadgurSi, raTa acnoboT maT Tqveni Camosvlis dRe <strong>da</strong> SeaTanxmoT<br />

Sexvedris urTierTxelsayreli dro. amas gar<strong>da</strong>, Tu Tqven jer kidev ar gagigzavniT<br />

maTTvis sainformacio maaslebis kompleqti, SegiZliT pira<strong>da</strong>d ga<strong>da</strong>sceT es kompleqti<br />

Sexvedrisas.<br />

2. moiZieT sadgurebi, romlebic ga<strong>da</strong>scemen `Toq-Sou~ radioprogramebs <strong>da</strong> SeTanxmdiT<br />

maTTan, rom mogiwvion am programis stumris saxiT.<br />

winaswar gaimeoreT SesaZlo kiTxvebi <strong>da</strong> pasuxebi eTerSi gasvlamde. ecadeT, rom pasuxebi<br />

CamoayaliboT mokled <strong>da</strong> arsebiTad - gaxsovdeT 30-wamiani `xmovani fragmentebis~<br />

Sesaxeb.<br />

SegiZliaT Tqvens TanamSromlebs TxovoT, rom <strong>da</strong>rekon studiaSi <strong>da</strong> SesTavazon mas<br />

sakiTxebi, romlebic saukeTeso kuTxiT warmoaCenen Tqvens kandi<strong>da</strong>turas. magaliTad, Tu<br />

Tqveni wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis qvakuTxeds warmoadgens ganaTlebis sakiTxi, Tqvens<br />

mxar<strong>da</strong>mWers SeuZlia <strong>da</strong>girekoT <strong>da</strong> gkiTxoT bavSvTa ganaTlebis gaumjobesebis Tqveneuli<br />

gegmebis Sesaxeb. amgvarad, Tqven SesaZlebloba mogecemaT xeli SeuwyoT Tqvensave<br />

programis win wamowevas.<br />

141


3. <strong>da</strong>urekeT reportiorebs.<br />

reportiorebTan megobruli urTierTobebis Camoyalibeba <strong>da</strong>gexmarebaT Tqveni <strong>saarCevno</strong><br />

kampaniis ukeT gaSuqebaSi. Tu Tqven radiosadgurSi <strong>da</strong>rekavT, mzad iyaviT, rom SesaZloa<br />

mogiwioT pir<strong>da</strong>pir eTerSi gamosvla Tqveni komentarebiT.<br />

amas gar<strong>da</strong>, Tqven SegiZliaT ufro meti gaigoT politikuri metoqis <strong>saarCevno</strong> kampaniis<br />

Sesaxeb, vidre reportiori gaigebs Tqvens Sesaxeb.<br />

4. moamzadeT audio masalebi radiosaTvis<br />

audio masalebi radiosaTvis, es aris amokrefili <strong>da</strong> magnitur lentaze Cawerili<br />

nawilebi Tqveni gamosvli<strong>da</strong>n, konkretul saWirboroto sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, romelic<br />

telefoniT ga<strong>da</strong>eca adgilobriv radiosadgurs.<br />

audio masalebi radiosaTvis, warmoadgens audio pres-relizebs <strong>da</strong> SeiZleba gaSvebul<br />

iqnas eTerSi wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Sesaxeb kiTxva-pasuxebis Semdeg an mimdinare<br />

sakiTxebze komentarebis saxiT.<br />

aSkaraa, rom Tu Tqvens olqSi ramdenime radiosadguri muSaobs <strong>da</strong> Tqven gaqvT dro,<br />

SegiZliaT <strong>da</strong>urekoT axali ambebis programebis re<strong>da</strong>qtorebs <strong>da</strong> uSualod gaesaubroT maT.<br />

amasTan, Tu Tqvens olqSi xuTze meti radiosadguri muSaobs, audio masalebis wardgenis<br />

sistema did dros <strong>da</strong>gizogavT.<br />

rogor uzrunvelvyoT masalebis efeqturoba?<br />

audio masalebi un<strong>da</strong> akmayofilebdnen Semdeg moTxovnebs:<br />

a. un<strong>da</strong> iyvnen mokle. gaxsovdeT, rom axali ambebis programebis umetesoba grZeldeba<br />

xuTi wuTiT an ufro naklebi droiT. amitom, Tqvens mier wardgenilma masalam ar<br />

un<strong>da</strong> <strong>da</strong>ikavos 30 wamze meti dro.<br />

b. miaRwieT sakiTxis aqtualobas. nu waradgenT `myvirala~ <strong>da</strong> `ampartavnuli~ xasiaTis<br />

masalebs, radgan es ar Tavsdeba politikuri reklamis farglebSi. sityvebi:`Tu me<br />

amirCeven . . . ~ arasodes ar un<strong>da</strong> figurirebdes axali ambebisaTvis gankuTvnil<br />

masalebSi.<br />

g. Tqven un<strong>da</strong> pira<strong>da</strong>d miiRoT monawileoba masalebis CaweraSi. Cawerili sityvebi un<strong>da</strong><br />

iyos uSualod Tqveni naTqvami. ErTaderT gamonaklisad SeiZleba CaiTvalos SemTxveva,<br />

rodesac kargad cnobili politikosi an wamyvani gamoaqveynebs masalas Tqveni saxeliT.<br />

d. masalebi waradgineT droulad. ambebi, romlebic siaxles warmoadgen<strong>da</strong> diliT, ukve<br />

moZvelebulia saRamosaTvis. dro - uaRresad mniSvnelovani faqtoria.<br />

e. nu ga<strong>da</strong>amlaSebT. masalebi, romlebic yoveldRiurad mzaddeba, metad Sromatevadia <strong>da</strong><br />

swrafad <strong>da</strong>kargavT radiosadguris keTilganwyobas Tqven<strong>da</strong>mi. masalaTa wardgenis erTkviriani<br />

intervali sruliad sakmarisia, Tu am periodSi raime gansakuTrebuli<br />

mniSvnelobis movlenas ar eqneba adgili.<br />

ar ga<strong>da</strong>sceT magnitur lentaze Cawerili masala yvela radios<strong>da</strong>dgurs. gamoiyeneT<br />

rotaciis sistema, anu, magaliTad, 20 radiosadguris arsebobis SemTxvevSi, SegiZliaT<br />

<strong>da</strong>urekoT 3-4 maTgans <strong>da</strong> waukiTxoT masala. gamoZebneT dro araarsebiT Temebze<br />

142


eportiorebTan sasaubrod. radios TanamSromlebi iseTive xalxia, rogoric me <strong>da</strong> Tqven.<br />

amitom, Tu Tqven gamonaxavT dros, <strong>da</strong> iseve moepyrobiT maT, rogorc Cveulebriv xalxs,<br />

<strong>da</strong> ara rogorc Tqveni wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Camtarebel instrumentebs, aRmoaCenT, rom<br />

isini upasuxod ar <strong>da</strong>toveben maT mimarT gamoCenil yuradRebas.<br />

mas Semdeg, rodesac gaesaubrebiT sami-oTxi radosadguris warmomadgenlebs, Tqveni<br />

<strong>saarCevno</strong> kampaniis TanamSromlebs SeuZliaT ga<strong>da</strong>urekon sxva sadgurebsac <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>scen<br />

Tqveni masalebis Canawerebi. Semdgom, Tqven un<strong>da</strong> <strong>da</strong>rekoT sxva sam-oTx radosadgurSi,<br />

piradi kontaqtebis <strong>da</strong>myarebis mizniT. aseTi sistemis meSveobiT Tqven uSualod<br />

gaesaubrebiT yvela radosadgurs.<br />

5. politikuri reklama televiziiT<br />

rogor mivaRwioT ufaso politikur reklamas teleiziiT? ufaso politikuri reklamis<br />

miReba televiziis meSveobiT, sakmaod rTuli amocanaa.<br />

magram, Tu qvemoT CamoTvlili wesebiT ixelmZRvanelebT, SesaZloa ufro warmatebiT<br />

warmarToT wina<strong>saarCevno</strong> agitacia televiziis meSveobiT:<br />

1. <strong>saarCevno</strong> RonisZiebis droisa <strong>da</strong> adgilis <strong>da</strong>gegmvisas gaiTvaliswineT, Tu ra aris<br />

saWiro televiziisTvis.<br />

dro: - yvelaze mniSvnelovani faqtoria telereportiorebisaTvis. maTi umetesoba<br />

yuradRebas ar miaqcevs Tqvens mier <strong>da</strong>gegmil RonisZiebas, Tu igi tardeba Zalian adre an<br />

an Zalian gvian. optimaluri drois monakveTia dilis 10.00 sT-<strong>da</strong>n dRis 15.00 sT-mde.<br />

Tu Tqveni RonosZieba ar iTvaliswinebs cnobili oratoris gamosvlas, im SemTxvevaSic ki<br />

saWiroa, rom RonisZiebis Catarebis Sesaxeb droulad ecnobos televizias.<br />

adgili:- asev umniSvnelovanesi faqtoria RonisZiebis Catarebis mxriv. RonisZieba un<strong>da</strong><br />

gaimarTos mosaxerxebel adgilze, raTa telega<strong>da</strong>mReb jgufs sakmarisi dro hqondes<br />

sadgurSi <strong>da</strong>sabruneblad, teqstis mosamzadeblad <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>cemis <strong>da</strong>samontaJeblad.<br />

2. SeecadeT, rom ifiqroT ise, TiTqos ga<strong>da</strong>cemis mayurebeli brZandebiT.<br />

imisaTvis, rom televiziam Tqveni RonisZieba gaaSuqos, aucilebeli pirobaa, rom igi<br />

saintereso iyos mayureblisaTvis. miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom sastumroebis <strong>da</strong>rbazebSi preskonferenciebis<br />

mowyoba mosaxerxebelia, es ar uzrunvelyofs cocxal fons. televiziaSi<br />

ki, Tqveni politikuri reklamisaTvis umTavresia efeqturi cocxali fonis Seqmna.<br />

magaliTad, Tu Tqveni <strong>saarCevno</strong> kampaniis qvakuTxeds warmoadgens ganaTlebis problema,<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampania CaatareT skolebSi.<br />

3. olqSi mogzaurobis dros estumreT telesadgurebs.<br />

televiziaSi <strong>da</strong>rekeT droulad, raTa saqmis kursSi CaayenoT misi xelmZRvaneloba <strong>da</strong><br />

SeaTanxmoT stumrobisaTvis xelsayreli dro. amas gar<strong>da</strong>, Tu Tqven ver moaswariT<br />

televiziisaTvis masalaTa kompleqtis gagzavna, SegiZliaT es kompleqti ga<strong>da</strong>sceT<br />

pira<strong>da</strong>d, stumrobis dros.<br />

143


ogor movemzadoT teleinterviusaTvis?<br />

adgilobriv doneebze asarCevi kandi<strong>da</strong>tebisaTvis, teleinterviu SesaZloa erTaderTi<br />

Sansi aRmoCndes warmatebis misaRwevad. amitom, gul<strong>da</strong>smiT moemzadeT gamosvlisTvis.<br />

televiziaSi miwvevamde:<br />

1. SeafaseT Tqveni Zlieri <strong>da</strong> susti adgilebi publikis winaSe gamosvlis mxriv;<br />

2. hkiTxeT sakuTar Tavs, ra mizniT gagiCn<strong>da</strong>T Tanamebobaze arCevis pretenzia, rogor<br />

apirebT warmatebis mopovebas <strong>da</strong> ratom fiqrobT, rom sjobixarT Tqvens politikur<br />

mowinaaRmdeges.<br />

3. gaecaniT adgilobriv reportiorebs <strong>da</strong> iyaviT saqmis kursSi, Tu ra mniSvnelovani<br />

moTxovnebi aqvT maT;<br />

4. Tvalyuri adevneT RonisZiebis <strong>Catareba</strong>s Statisa <strong>da</strong> adgilobriv doneebze, ramac<br />

SesaZloa reportiors ukarnaxos TqvenTan Sexvedris aucilebloba;<br />

televiziaSi Tqveni miwvevis Semdeg:<br />

1. iyaviT Tavaziani. Tu pasuxSi <strong>da</strong>rwmunebuli ara xarT, TqviT, rom ga<strong>da</strong>urekavT<br />

uaxloes droSi.<br />

2. hkiTxeT sakuTar Tavs, Tu raze midixarT. Tqven gaqvT SesaZlebloba, rom winaswar<br />

miiRoT pasuxebi Semdeg kiTxvebze:<br />

a) rogoria ga<strong>da</strong>cemis Tema <strong>da</strong> ra formiT gava igi eTerSi?<br />

b) rogori urTierTsawinaaRmdego Sexedulebebi iqneba warmodgenili <strong>da</strong> konkretulad<br />

vis mier? Tqvens gar<strong>da</strong>, kidev vin miiRebs monawileobas ga<strong>da</strong>cemaSi?<br />

g) ra dokumetebi, masalebi <strong>da</strong> statistikuri monacemebi iqneba gamoyenebuli<br />

ga<strong>da</strong>cemaSi?<br />

3. SeadgineT kiTxvebis sami sia: a) rogori kiTxvebis mosmena gsurT? b) rogori<br />

kiTxvebis mosmena ar gsuT? g) ra kiTxvebs <strong>da</strong>gisvamen aucileblad?<br />

4. ga<strong>da</strong>cemis <strong>da</strong>wyebisTanave uaryaviT araswori Sexedulebebi <strong>da</strong> siyalbe.<br />

reportiorebisa <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>mRebi jgufis mosvlis Semdeg:<br />

1. es Tqveni interviu gaxlavT. SeinarCuneT kontroli situaciaze.<br />

2. intervius <strong>da</strong>wyebamde, mosamzadebeli dro gamoiyeneT yvelaze metad saintereso<br />

Temebis gasarkvevad, TavSesaqcevi SemTxvevebis mosayolad <strong>da</strong> reportiorisaTvis sxva<br />

<strong>da</strong>xmarebebis gasawevad muSaobaSi.<br />

3. Zalzed mniSvnelovania grimi:qalebis umravlesoba iyenebs kosmetikas gamomsaxvelobis<br />

mizniT; mamakacebma ki un<strong>da</strong> isargeblon mciredi TeTri pudriT an specialuri<br />

makiaJiT, romlis feri msgavsi iqneba kanis ferisa, <strong>da</strong> <strong>da</strong>faravs saxis Suq-Crdilebs.<br />

4. Tavi aarideT myvirala ferebis, yuradRebis mimpyrob tansacmels. mamakacebma uari un<strong>da</strong><br />

Tqvan wvril-zolebian xalaTebze, qalebma ki - zedmet morTulobaze, rac ar tovebs<br />

adgils mikrofonis <strong>da</strong>samagreblad.<br />

144


intervius <strong>da</strong>wyebisas:<br />

1. moewyeT moxerxebulad, magram ecadeT gamoiyurebodeT Tav<strong>da</strong>jerebulad. ijeqiT<br />

wynarad, sworad <strong>da</strong> savarZlis SuaSi.<br />

2. saubrisas ucqireT wamyvans, <strong>da</strong> ara kameras.<br />

3. yuradReba mimarTeT umniSvnelovanes sakiTxebze. Tqven SeiZleba mogeceT mxolod erTi<br />

Sansi.<br />

4. Tu reportiorma sxva formiT <strong>da</strong>gisvaT igive SekiTxva, gaimeoreT Tqveni pasuxi.<br />

gaxsovdeT, rom reportiors ufleba aqvT <strong>da</strong>gisvaT nebismieri kiTxva, rasac igi<br />

isurvebs, Tqven ki SegiZliaT upasuxoT nebismier kiTxvas, romelsac isurvebT.<br />

5. Tavi aarideT politikur Jargons, arafrismTqmel frazebs, cifrebis <strong>da</strong>saxelebasa <strong>da</strong><br />

TqvenTvis arasasurvel formulirebebs.<br />

6. arasodes ar <strong>da</strong>eyrdnoT im garemoebas, rom Tqveni Secdomebi <strong>da</strong> ara<strong>da</strong>majerebeli<br />

gancxadebebi amoiWreba montaJis dros.<br />

7. <strong>da</strong>uyovnebliv gamoasworeT reportioris mier <strong>da</strong>Svebuli Secdomebi <strong>da</strong> arakoreqtuli<br />

gancxadebebi.<br />

8. ar miaqcioT yuradReba reportioris ZiriTad SekiTxvas, Tu aseTi SekiTxva ar<br />

emsaxureba Tqvens miznebs. upasuxeT Semdegnairad: ar vici, marTebuli iqneba Tu ara es<br />

mocemuli SemTxvevisaTvis, magram vfiqrob, rom kargi iqneba Semdegi sakiTxis<br />

ganxilva:. . . ~<br />

9. arasodes ar TqvaT tyuili.<br />

intervius <strong>da</strong>srulebisas, operators aucileblad moundeba ramdenime suraTis ga<strong>da</strong>Reba<br />

sxva<strong>da</strong>sxva rakursSi, romlebSic iqnebiT Tqven <strong>da</strong> reportiori. es keTdeba montaJis<br />

mizniT. xan<strong>da</strong>xan, SeiZleba gTxovon raimis Tqma. gaxsovdeT, rom bevr a<strong>da</strong>mians SeuZlia<br />

naTqvamis gageba tuCebis moZraobiT. amitom, yuradReba miaqcieT ras ambobT, maSinac ki,<br />

rodesac kamerebi <strong>da</strong> mikrofonebi gamorTulia.<br />

fasiani politikuri reklama televiziiT<br />

adgilobrivi <strong>saarCevno</strong> <strong>kampaniebis</strong> biujeti xSirad SezRudulia <strong>da</strong> ar iZleva saSualebas,<br />

rom moemzadoT telereklamisaTvis <strong>da</strong> iyidoT saeTero drois TqvenTvis saWiro<br />

raodenoba.<br />

es imiT aixsneba, rom sareklamo rgolis gaSveba, Cveulebrivi `molaparake Tavis~ saxiTac<br />

ki, SeiZleba ori aTas dolarze meti Rirdes. saeTero dro, romlis Rirebulebac<br />

umTavresad bazris moculobazea <strong>da</strong>mokidebuli, Rirs 500-<strong>da</strong>n 2000 dolaramde, 30-wamiani<br />

reklamisaTvis.<br />

satelevizio reklamis dro, Cveulebriv, iyideba 30-wamiani monakveTebiT, Tumca zogierTi<br />

piri 10- an 60-wamian sareklamo rgolebsac iyenebs. maT fasebs Soris sxvaoba<br />

mniSvnelovania: 60-wamiani sareklamo rgoli erovnuli televiziiT, superTasis matCis<br />

Sesvenebis dros, 600000 dolari Rirs, xolo 30-wamiani rgoli, romelic adgilobrivi<br />

145


telesadguris sakabelo arxiT an misi filialis mier gaiSveba, SeiZleba Rirdes<br />

araumetes 1000 dolarisa.<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d, Tu ar gaqvT kampaniis warmarTvisaTvis sakmarisi saxsrebi, adgilobrivi<br />

<strong>saarCevno</strong> kampaniis organizatorebi albaT radios, gazeTebs, uSualo safosto<br />

gzavnilebsa <strong>da</strong> fasiani reklamis sxva formebs un<strong>da</strong> <strong>da</strong>eyrdnon, vidre telereklamas.<br />

ra Rirs telereklamis <strong>momzadeba</strong>?<br />

reklamis momzadebis Rirebuleba sxva<strong>da</strong>sxvaa <strong>da</strong> erTmaneTisagan gansxvavdeba im qalaqis<br />

sididis gaTvaliswinebiT, sa<strong>da</strong>c Tqven cxovrobT.<br />

saSualod, videolentaze Cawerili 30-wamiani rgoli 2500-<strong>da</strong>n 5000 dolaramde Rirs. aq<br />

Sedis scenaris <strong>da</strong>wera, ga<strong>da</strong>mRebi jgufis Sromis anazRaureba <strong>da</strong> aucilebeli<br />

aRWurvilobis <strong>da</strong>qiraveba, videolentis SeZena <strong>da</strong> martivi montaji. (ga<strong>da</strong>mRebi jgufis<br />

SemadgenlobaSi Sedian operatori, xmis operatori <strong>da</strong> zogjer <strong>da</strong>mdgmeli reJisori).<br />

aris Tu ara saWiro sakuTari sareklamo rgolebis Seqmna?<br />

ra aris `sareklamo kampaniis gegma~?<br />

manam, sanam Tun<strong>da</strong>c erT dolars <strong>da</strong>xarjavdeT reklamisaTvis, <strong>da</strong>rwmundiT, rom Suamavalma<br />

ukve mogamaragaT sareklamo kampaniis werilobiTi gegmiT. miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom sareklamo<br />

kampaniis gegmebi erTmaneTisagan gansxvavdeba, isini mainc Seicaven qvemoT moyvanil sam<br />

moments: monacemebs im auditoriis Sesaxeb, romelic uyurebs konkretul<br />

telemauwyeblobas; fasTa CamonaTvali; <strong>da</strong> sareklamo saSualebebis kombinacia.<br />

1. monacemebi auditoriis Sesaxeb. Tqveni sareklamo kampaniis gegmaSi Setanili un<strong>da</strong> iqnas<br />

pasuxi kiTxvaze: vin uyurebs konkretul programas dRis mocemul monakveTSi; romel<br />

telesadgurebs uyureben telemayureblebi Tqvens olqSi; sad cxovroben isini, vinc am<br />

programebs uyureben.<br />

2. fasTa CamonaTvali. ra <strong>da</strong>gijdebaT 30-wamiani rgoli, rom mas yuradReba miaqcion<br />

amomrCevelTa TqvenTvis saWiro jgufebma; reklama, romelic gaiSveba yvelaze<br />

popularuli Sous dros, bevrad ufro Zviria, vidre reklama, romelic eTerSi gadis<br />

ga<strong>da</strong>cemis `Teatri <strong>da</strong> SuaRamis mayureblebi~ dros.<br />

3. sareklamo saSualebebis kombinacia. sareklamo saSualebebis rogori kombinaciaa<br />

aucilebeli Cemi kampaniisaTvis, raTa mivipyro amomrCevelTa CemTvis saWiro jgufebis<br />

yuradReba? swored vuTavseb Tu ara erTmaneTs iseT saSualebebs, rogoricaa<br />

televizia, radio, pir<strong>da</strong>piri safosto gzavnilebi, gazeTebi <strong>da</strong> TvalsaCino saagitacio<br />

masalebi? Suamavals SeuZlia rCevebi misces Tqveni sareklamo kampaniis xelmZRvanels<br />

saukeTeso `kombinaciis~ SerCevasTan <strong>da</strong>kavSirebiT.<br />

4. amas gar<strong>da</strong>, <strong>da</strong>adgineT, <strong>saarCevno</strong> kampaniaSi monawile kandi<strong>da</strong>tebi<strong>da</strong>n, romelma SeiZina<br />

telesaeTero dro. Tu Tqvens <strong>saarCevno</strong> olqSi samze metma kandi<strong>da</strong>tma SeiZina<br />

telesaeTero dro, TqvenTvis aucilebeli iqneba SeZenili saeTero drois gazr<strong>da</strong>.<br />

ratom? imitom, rom Tqveni sareklamo rgolebi ar Caikargos sxva kandi<strong>da</strong>tTa<br />

reklamis nakadSi.<br />

146


5. politikuri reklama gazeTebSi<br />

fasiani politikuri reklama gazeTebSi.<br />

gazeTebi ar warmoadgens politikuri reklamis yvelaze efeqtur formas masobriv<br />

sainformacio saSualebaTa Soris. mkiTxvelze <strong>da</strong>naxarjebis mixedviT, yoveldRiur<br />

gazeTebSi <strong>da</strong>beWdili politikuri reklama yvelaze ZviradRirebuli, <strong>da</strong> xSirad<br />

ignorirebulia im auditoriis mier, romlisTvisac igi iyo gankuTvnili.<br />

amave dros, gazeTebSi, gansakuTrebiT ki adgilobriv yovelkvireul gazeTebSi,<br />

politikuri reklamis swori formiT gamoyeneba <strong>da</strong>gexmarebaT, rom amomrCevlebamde<br />

<strong>da</strong>iyvanoT kandi<strong>da</strong>tis platformis ZiriTadi debulebebi. iSviaTi SemTxvevebis<br />

gamoklebiT, rodesac garemoebebi ar iZleva imis SesaZleblobas, rom gamoiyenoT sxva<br />

saSualebebi, gazeTebSi politikur reklamaze saWiroa <strong>da</strong>ixarjos <strong>saarCevno</strong> kampaniis<br />

mxolod is umniSvnelo nawili, romelic politikuri agitaciis mizniTaa gamoyofili.<br />

gazeTebSi politikuri reklamis saxeebi<br />

1. gancxadebebi, romlebic uzrunvelyofen kandi<strong>da</strong>tis gvaris cnobas.<br />

aseTi masalebi un<strong>da</strong> iyos ubralo formisa, <strong>da</strong> pirvel rigSi, un<strong>da</strong><br />

uzrunvelyofdes, rom mkiTxvelma <strong>da</strong>imaxsovros kandi<strong>da</strong>tis gvari.<br />

2. kandi<strong>da</strong>tis biografia/imiji<br />

es masalebi warmoadgenen politikuri reklamis safuZvels. rogorc wesi, maT<br />

zedmetad xSirad iyeneben <strong>da</strong> zogjer isini metad cudi xarisxisaa. magram, maT<br />

SesaZloa kargi samsaxuric gagiwion, Tu SeecdebiT kandi<strong>da</strong>ts `iseTi a<strong>da</strong>mianis imiji<br />

SeuqmnaT, romelic zrunavs ubralo xalxze~.<br />

3. problemebis ga<strong>da</strong>Wris gzebis miTiTeba<br />

aseTi masalebi miuTiTeben or an sam ZiriTad problemaze, romelTa ga<strong>da</strong>Wris<br />

pirobasac iZleva kandi<strong>da</strong>ti misi arCevis SemTxvevaSi. aseTi reklama saSualebas<br />

iZleva, rom ukana planze ga<strong>da</strong>iwios wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis ZiriTadma lozungma <strong>da</strong><br />

kandi<strong>da</strong>tma SeZlos politikuri <strong>da</strong>vebisa <strong>da</strong> debatebis procesebis marTva aseTi<br />

problemebis irgvliv.<br />

4. `kontrastuli~ politikuri reklama<br />

aseTi reklama mkafiod <strong>da</strong> aSkarad hyofs erTmaneTisagan Tqveni kandi<strong>da</strong>tisa <strong>da</strong> misi<br />

politikuri mowinaaRmdegis poziciebs erTi an ramdenime problemis mimarT. es<br />

reklama un<strong>da</strong> iyos ubralo, lakonuri <strong>da</strong> mizanmimarTuli.<br />

5. reklama, romlic miouTiTebs kandi<strong>da</strong>tis sazogadoebriv aRiarebaze<br />

rom amaRldes kandi<strong>da</strong>tis avtoriteti, saWiroa im cnobil moRvaweTa <strong>da</strong><br />

sazogadoebriobis warmomadgenelTa gvarebis miTiTeba, romlebic kandi<strong>da</strong>ts uWeren mxars.<br />

reklama gazeTebSi, sulac ar iZleva SezRuduli finansuri saxsrebiT wina<strong>saarCevno</strong><br />

kampaniis warmatebiT ganxorielebis garantias, radgan sakmaod rTulia mimarTva<br />

konkretuli amomrCevlisadmi maTTvis gankuTvnili konkretuli miznebis mqone<br />

gancxadebebiT.<br />

147


ogor avamaRlo Cemi sareklamo gancxadebebis efeqturoba?<br />

ixelmZRvaneleT Semdegi wesebiT:<br />

1. miaRwieT, rom Tqveni gancxadebebi TvalsaCinod ganTavsdes gazeTebSi. iyideT sagazeTo<br />

formatis adgili iseTi gancxadebebisaTvis, romelTa zomebic sakmarisi sididisa<br />

iqneba saimisod, rom mkiTxvelma waukiTxavad ar <strong>da</strong>tovos isini, an iyideT sagazeTo<br />

adgili 4 an naklebi gancxadebis seriisaTvis, romlebic SeniSnuli iqneba mkiTxvelis<br />

mier gazeTis ga<strong>da</strong>furcvlisas. ganmeorebadobas am SemTxvevaSi metad didi mniSvneloba<br />

eniWeba.<br />

2. SeadgineT mokle <strong>da</strong> ubralo teqstebi. fraza furclis sufTa mindorze, yvelaze ukeT<br />

aRiTqmeba. gamoiyeneT msxvil-Sriftiani saTaurebi, <strong>da</strong> nu ecdebiT, rom Zalzed<br />

ga<strong>da</strong>tvirToT informaciiT erTi gancxadeba. yvelaze mniSvnelovani monacemebia Tqveni<br />

gvari <strong>da</strong> Tanamdeboba, romelze<strong>da</strong>c pretenzias acxadebT.<br />

3. gaakontroleT sareklamo gancxadebis SemuSavebis procesi. Tqven gancxadebis<br />

gamoqveynebamde un<strong>da</strong> <strong>da</strong>amtkicoT misi saboloo eskizi <strong>da</strong> maketi.<br />

4. moipoveT aucilebeli informacia gazeTSi gancxadebis wardgenis vadebisa <strong>da</strong> zomebis<br />

Sesaxeb. Tqvens olqSi cirkulirebadi beWdviTi sityvis saSualebaTa CamonaTvalis<br />

Sedgenisas, moipoveT informacia maTSi gancxadebebis wardgenis vadebisa <strong>da</strong> reklamis<br />

Rirebulebis Sesaxeb. Tqven SegiZliaT SeukveToT sagazeTo gverdis 1/4, 1/2 <strong>da</strong> a.S.<br />

gaiTvaliswineT, rom sxva<strong>da</strong>sxva gazeTebSi 1/4 gverdze <strong>da</strong>beWdili gancxadeba sididiT<br />

gansxvavdeba erTmaneTisagan. beWdviTi gamocemebis siis Sedgenisas, moipoveT informacia<br />

politikuri reklamisadmi ama Tu im gazeTis <strong>da</strong>mokidebulebis Sesaxeb. zogierTi<br />

gazeTi ar cnobs aranair politikur reklamas. Tqveni ganacxadi gazeTs droulad<br />

warudgineT.<br />

5. gamoiyeneT mkafio <strong>da</strong> xarisxiani fotosuraTebi. Tqvens sareklamo gancxadebaSi<br />

fotosuraTebis gamoyenebisas gaxsovdeT, rom Sav-TeTri firi gamosaxulebas bevrad<br />

ukeT afiqsirebs, vidre feradi. SeZlebis<strong>da</strong>gvarad gamoiyeneT fotoebi saerTo xediT,<br />

<strong>da</strong> ara ama Tu im pirTa portretebi.<br />

6. sagazeTo reklama SeaTanxmeT sxva sainformacio saSualebebSi sareklamo kampaniasTan.<br />

Tqven saukeTeso Sedegs miaRwevT, Tu amomrCeeli waikiTxavs gancxadebas gazeTSi,<br />

miiRebs mimarTvas fostiT <strong>da</strong> moismens specialur gamoSvebas radioTi, <strong>da</strong> Tu yovelive<br />

es miZRvnili iqneba erTi <strong>da</strong> imave sagnisadmi. gamoiyeneT erTi <strong>da</strong> igive Srifti <strong>da</strong> ar<br />

<strong>da</strong>gaviwydeT, rom ganaTavsoT Tqveni emblema yvela nabeWd masalaSi.<br />

sagazeTo sareklamo gancxadebebis ra saxeobebis gamoyenebaa umjobesi?<br />

1. gancxadebebi sajaro gamosvlebis/ saqmiani mogzaurobebis Sesaxeb. aseT<br />

gancxadebaSi SeiZleba mieTiTos ama Tu im qalaqSi Tqveni stumrobis <strong>da</strong>gegmili<br />

TariRi, agreTve vizitis programa - Wiqa yava romelime amomrCevlis saxlSi,<br />

sauzme adgilobriv kafeSi, gaseirneba qalaqis centralur quCaze <strong>da</strong> a.S. Tqven<br />

un<strong>da</strong> SeqmnaT STabeWdileba, rom SegiZliT mTeli qalaqis monaxuleba vizitis<br />

dros.<br />

148


2. adgilobrivi problemebi. romeli problemebi iwvevs interess, <strong>da</strong> ra<br />

problemebis Sesaxeb SegiZliT esaubroT ama Tu im raionis mosaxleobas?<br />

iwvevs Tu ara interess axali avtomagistralis mSeneblobis proeqti an axali<br />

samuSao adglebis Seqmnis gegma mocemul raonSi? gaiTvaliswineT Zveli rCeva,<br />

rom `politika adgilebze keTdeba~.<br />

3. Se<strong>da</strong>rebiTi reklama. gaavleT mkveTri mijna Tqvensa <strong>da</strong> Tqvens politikur<br />

mowinaaRmdeges Soris cxovrebiseuli gamocdilebis, ZiriTad sakiTxebTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebuli poziciebisa <strong>da</strong> a.S. urTierTSe<strong>da</strong>rebiT. nu SegaSinebT<br />

SesaZleloba, rom eleqtorats calsaxa arCevani SesTavazoT.<br />

4. mxar<strong>da</strong>Wera. yvelaze efeqturia mxar<strong>da</strong>Wera adgilobrivi organizaciebis an<br />

mocemuli raionis mosaxleobis mxri<strong>da</strong>n, gansakuTrebiT patara qalaqebsa <strong>da</strong><br />

soflebSi. amasTanave, iyaviT frTxilad:SesaZloa Tqven stimuli mogeceT im<br />

faqtiT, rom Tqvens kandi<strong>da</strong>turas mxars uWers qalaqis yvelaze msxvili<br />

bankiri, magram un<strong>da</strong> SeicvaloT es azri, Tu konkretul <strong>saarCevno</strong> raionSi<br />

cxovrobs fermerebis didi raodenoba, romlebmac TavianTi miwebi swored am<br />

bankirs miagiraves.<br />

5. mowodeba, rom amomrCevelma Tqven mogceT xma. olqebSi bevri partiuli<br />

komiteti adgens erTobliv saagitacio masalas, mouwodeben ra amomrCevels,<br />

rom xma miscen partiis adgilobriv kandi<strong>da</strong>tebs.<br />

6. CanarTebi/<strong>da</strong>narTebi. soflis <strong>da</strong> qalaqgare yovelkvireul <strong>da</strong> mciretiraJian<br />

yoveldRiur gazeTebs ara aqvT sareklamo <strong>da</strong>narTebi, romlebic, Cveulebriv,<br />

qalaqebSi gamomaval kviris gazeTebSi gvxvdeba. imis miuxe<strong>da</strong>vad, rom es meTodi<br />

ara ise efeqturi, rogorc pir<strong>da</strong>piri safosto gzavnilebi, zogierTi kandi<strong>da</strong>ti<br />

mainc iyenebs amgvar <strong>da</strong>narTebs mciretiraJian gazeTebSi.<br />

gaxsovdeT: sareklamo gancxadeba yuradRebas un<strong>da</strong> amaxvilebdes konkretul<br />

problemaze an saganze. nu ecdebiT, rom erT gancxadebaSi <strong>da</strong>tioT yvelaferi.<br />

7. umjobesia, Tu reklamas ganaTavsebT mowinave statiis gverdiT. didia albaToba,<br />

rom is, vinc mowinave statiebs <strong>da</strong> sare<strong>da</strong>qcio werilebs kiTxulobs,<br />

monawileobas miiRebs arCevnebSi.<br />

7. sainformacio sababis Seqmna<br />

sainformacio sababis Seqmna aris SesaZlebloba, rom farTo auditoriamde <strong>da</strong>iyvanoT<br />

Tqveni gancxadeba, an misi yuradReba miapyroT Tqvens <strong>saarCevno</strong> kampanias ise, rom ar<br />

<strong>da</strong>xarjoT fuladi saxsrebi. rasakvirvelia, ar SeiZleba Tqma, rom sainformacio sababi<br />

araferi ar Rirs. imisaTvis, rom fuli ar ga<strong>da</strong>ixadoT, saWiroa gamomgonebloba,<br />

<strong>da</strong>JinebiTi <strong>da</strong> muyaiTi muSaoba.<br />

imisaTvis, rom kandi<strong>da</strong>ti an partiis lideri `dRis a<strong>da</strong>miani~ gaxdes, man ara marto un<strong>da</strong><br />

aRiaros problemis arseboba, aramed sajaro<strong>da</strong>c un<strong>da</strong> gaacnos amomrCevels misi ga<strong>da</strong>Wris<br />

gzebi. ar ifiqroT, rom Tqveni nebismieri gancxadeba sensaciad iqneba aRqmuli mxolod<br />

imis gamo, rom es Tqven ganacxadeT. amisaTvis aucilebelia safuZvliani <strong>da</strong>sabuTeba, rom<br />

149


mxolod Tqven SegiZliaT ama Tu im konkretuli problemis ga<strong>da</strong>Wra. Tqvens Sesaxeb<br />

mxolod amis Semdeg ilaparakeben yvelgan.<br />

yvelaze momgebiani meTodi, rom xalxi aalaparakoT Tqvens, rogorc im a<strong>da</strong>mianis Sesaxeb,<br />

romelsac ZaluZs problemis ga<strong>da</strong>Wra, gaxlavT gamosvla im oficialuri piris rolSi,<br />

romlis Tanamdebobazec tardeba arCevnebi. Tqven un<strong>da</strong> SeZloT, rom masa gamogyveT!<br />

gaerkvieT situaciaSi <strong>da</strong> wamoayeneT axali ideebi. gamoavlineT aqtiuroba, <strong>da</strong>amtkiceT,<br />

rom Tqveni programa, ideebi <strong>da</strong> iniciativebi realurad uzrunvelyofen problemis<br />

ga<strong>da</strong>wyvetas.<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis <strong>da</strong>skvniT etapze - arCevnebamde ramdenime TviT adre - masobriv<br />

sainformacio saSualebebSi Tqveni kampaniis ufasod gaSuqebis SesaniSnavi saSualebaa pres-<br />

konfernciebis mowyoba. ar un<strong>da</strong> <strong>da</strong>iviwyoT, rom pres-konferenciis gamarTvisas Tqveni<br />

kandi<strong>da</strong>ti sayovelTao yuradRebis centrSi eqceva. amitom, uaRresad mniSvnelovania, rom<br />

kandi<strong>da</strong>ti momzadebuli iyos aseTi RonisZiebisaTvis.<br />

zogjer, calkeuli interviuebis organizebam ramdenime korespondentTan, rogorc piradi<br />

Sexvedrebis, ise satelefono saubrebis formiT, SesaZloa uzrunvelyos Tqveni masalebis<br />

gaSuqeba pres-konfernciis Catarebis gareSe.<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis gaSuqebaze pasuxismgebel fotokorespondents <strong>da</strong>avaleT, rom<br />

ga<strong>da</strong>iRos kandi<strong>da</strong>tis ramdenime fotosuraTi (calke <strong>da</strong> jgufuri), romlebic momgebianad<br />

warmoaCens mas. aseTi fotoebi SeiZleba <strong>da</strong>igzavnos pres-relizebTan erTad an<br />

gamoqveyndes saagitacio-propagandistuli masalebis kompleqtTan erTad.<br />

SeaTanxmeT <strong>da</strong> erTmaneTs SeusabameT masobriv sainformacio saSualebebSi politikuri<br />

reklamis ganTavsebisa <strong>da</strong> wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis sxva RonisZiebebis sakiTxebi. magaliTad,<br />

Tu amomrCevlebTan wina<strong>saarCevno</strong> Sexvedrebi, romlebSic pira<strong>da</strong>d monawileobs kandi<strong>da</strong>ti,<br />

warmoadgens <strong>saarCevno</strong> kampaniis warmarTvis ZiriTad taqtikas, maSin, fostiT <strong>da</strong>gzavnil<br />

saagitacio masalebSi <strong>da</strong> radioreklamaSi ar <strong>da</strong>gaviwydeT aRniSvna, rom kandi<strong>da</strong>ti<br />

pira<strong>da</strong>d xvdeba olqis amomrCevlebs. Tu awyobT pres-konferncias, romelze<strong>da</strong>c apirebT<br />

Tqveni programis wardgenas didi raodenobiT samuSao adgilebis Seqmnis<br />

uzrunvelyofasTan <strong>da</strong>kavSirebiT, ris Sesaxebac ufasod iqneba miTiTebuli sainformacio<br />

saSualebebSi, aseTi RonisZiebis Sesaxeb gazeTebSi moaTavseT fasiani gancxadeba.<br />

telereklama<br />

telereklama fasiani politikuri agitaciis yvelaze ZviradRirebuli saxeobaa. warmadgens<br />

ra politikuri agitaciis yvelaze mZlavr <strong>da</strong> efeqtur formas, igi zemoqmedebs bevrad<br />

ufro did auditoriaze, vidre mas Tqveni olqis amomrCevlebi qmnian (Tuki kenWs iyriT<br />

adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoSi) aseT SemTxvevaSi, Tqven fuls ixdiT imaSi, rom<br />

Tqveni mowodeba <strong>da</strong>vides im a<strong>da</strong>mianebamde, romlebic ar cxovroben Tqvens raionSi <strong>da</strong><br />

amdenad, ver SeZleben Tqvens mxar<strong>da</strong>Weras.<br />

imis miuxe<strong>da</strong>vad, rom telereklama federalur doneze warmarTuli <strong>saarCevno</strong> <strong>kampaniebis</strong><br />

umetesobis ganuyofeli nawili gax<strong>da</strong>, igi mxolod iSviaT SemTxvevebSi warmoadgens<br />

efeqtur saSualebas amomrCevlebisadmi mimarTvisas maSin, rodesac tardeba arCevnebi<br />

adgilobriv sakanonmdeblo <strong>da</strong> TviTmmarTvelobis organoebSi.<br />

150


masobriv sainformacio saSualebebSi ufaso <strong>da</strong> fasiani politikuri reklamebis<br />

ganTavsebis koordinacia<br />

efeqturi saagitacio programis SemuSavebis gasaRebs warmoadgens masobriv sainformacio<br />

saSualebebSi ufaso <strong>da</strong> fasiani politikuri reklamebis ganTavsebis koordinacia. ufaso<br />

reklama aZlierebs fasiani reklamis zemoqmedebis xarisxs, <strong>da</strong> piriqiT. aseTi koordnacia<br />

saSualebas iZleva Tavi<strong>da</strong>n iqnas acilebuli is gaugebroba <strong>da</strong> <strong>da</strong>bneuloba, rasac iwvevs<br />

urTierTsawinaaRmdego informaciis miwodeba amomrCevlisaTvis.<br />

efeqturi agitaciis mizniT gamoiyeneT Tqvens xelT arsebuli yvela saSualeba <strong>da</strong><br />

saxsrebi. gaaanalizeT fasiani <strong>da</strong> ufaso reklamebis yvela sainformacio saSualebebSi<br />

ganTavsebis, sajaro gamosvlebisa <strong>da</strong> im RonisZiebebis Zlieri <strong>da</strong> susti mxareebi,<br />

romlebzec mogiwevT gamosvla wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis umniSvnelovanesi miznebis<br />

misaRwevad. magaliTad, Tu Tqvens mizans warmoadgens is, rom kandi<strong>da</strong>tis gvari<br />

sayovelTaod cnobili gaxdes, <strong>da</strong>wereT statia, sa<strong>da</strong>c mkiTxvels mouTxrobT kandi<strong>da</strong>tis<br />

Sesaxeb <strong>da</strong> gaacnobT mis platformas. Tqveni mizania iseTi situaciis Seqmna, rodesac<br />

kandi<strong>da</strong>tis Sesaxeb <strong>da</strong>debiTi statiis wakiTxvis Semdeg amomrCevels SeeZleba moisminos<br />

radioreklama an moxvdes masobriv sainformacio saSualebebSi gaSvebuli sxva fasiani<br />

reklamis zemoqmedebis qveS, imave Temaze.<br />

magaliTi: gazeTSi gamoqveyn<strong>da</strong> statia, romelSic momgebiani formiTY Suqdeba Tqveni<br />

kandi<strong>da</strong>tis Tvalsazrisi ga<strong>da</strong>saxadebis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT. am statiis gamoqveynebis<br />

Semdeg Tqven ukveTavT reklamas radioSi, sa<strong>da</strong>c saubarioa kandi<strong>da</strong>tis Tvalsazrisis<br />

Sesaxeb, <strong>da</strong> agreTve iwyebT furclebis gavrcelebas, sa<strong>da</strong>c moTxrobilia kandi<strong>da</strong>tis<br />

Tvalsazrisi ga<strong>da</strong>saxadebis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT.<br />

mocemuli magaliTi gviCvenebs informaciis ganmeorebis meTods, romelic yvelaze metad<br />

efeqturia amomrCevelze zemoqmedebis TvalsazrisiT. ra Tqma un<strong>da</strong>, yovelive es un<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>igegmos droulad. miuxe<strong>da</strong>vad im faqtisa, rom Tqven ar iciT, Tu rodis gamoqveyn<strong>da</strong> esa<br />

Tu is statia, SegiZliaT <strong>da</strong>gegmoT RonisZiebebi, romlebic gaSuqdeba fasian sainformacio<br />

saSualebebSi <strong>da</strong> rac uzrunvelyofs, rom maTi Catarebis dro <strong>da</strong>axloebiT emTxveodes<br />

statiis gamoqveynebis dros. Tqven agitaciis yvela saSualeba <strong>da</strong> saxsrebi un<strong>da</strong><br />

gamoiyenoT wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis ZiriTadi xazis gasaZliereblad. amisaTvis aucilebelia,<br />

rom droulad <strong>da</strong>iwyoT mosamzadebeli samuSaoebi, <strong>da</strong> rom yvela sainformacio saSualebas<br />

gaegzavnos erTi <strong>da</strong> igive sareklamo informacia. Tqven, wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis mTel<br />

periodSi un<strong>da</strong> iyoT koncentrirebuli erT Temaze <strong>da</strong> mkafiod formulirebuli <strong>da</strong><br />

mizanmimarTuli sareklamo gancxadebebiT un<strong>da</strong> warmoaCinoT misi mniSvneloba. fasiani <strong>da</strong><br />

ufaso reklamebi sainformacio saSualebebSi gamoiyeneT imisaTvis, rom mizanmimarTuli<br />

gancxadebebis meSveobiT asaxoT Tqvens TemasTan <strong>da</strong>kavSirebuli sakiTxebis wre.<br />

8. rogor mivaRwioT kampaniis ufasod gaSuqebas masobriv sainformacio saSualebebSi?<br />

rodesac vlaparakobT `ufaso~ politikur reklamaze masobriv sainformacio<br />

saSualebebSi, Cven, pirvel rigSi, mxedvelobaSi gvaqvs is axali ambebi, romlebic<br />

wamoiSveba <strong>saarCevno</strong> kampaniis procesSi Tqveni gamosvlebis, pres-relizebis gamoSvebis,<br />

151


pres-konferenciebis Catarebisa <strong>da</strong> sxva sajaro gancxadebebis meSveobiT, romlebic<br />

SemdgomSi Suqdeba radioTi, televiziiT <strong>da</strong> gazeTebSi.<br />

`ufaso~ politikuri reklama masobriv sainformacio saSualebebSi, rogorc wesi, ufro<br />

efeqturia, vidre politikuri reklama. es ganpirobebulia ori mizeziT:<br />

1. aseTi gancxadebebis mimarT ndobis faqtori ufro maRalia, radgan maTi wyaro araa<br />

<strong>da</strong>mokidebuli Tqvens sareklamo kampaniaze; <strong>da</strong><br />

2. mocemul SemTxvevaSi, Tqven xarjavT drosa <strong>da</strong> Zalisxmevas <strong>da</strong> ara mniSvnelovan<br />

finansur resursebs Tqveni <strong>saarCevno</strong> kampaniis fondebi<strong>da</strong>n.<br />

ra mosazrebebiT un<strong>da</strong> vixelmZRvaneloT, raTa <strong>da</strong>vadginoT, iqceva Tu ara siaxled esa Tu<br />

is gancxadeba?<br />

imis miuxe<strong>da</strong>vad, rom ar arsebobs zusti wesebi imis <strong>da</strong>sadgenad, Tu ra aris siaxle,<br />

faqtiurad, yvela reportaJi Seicavs qvemoT CamoTvlil erT-erT an ramdenime aspeqts:<br />

1. aris Tu ara esa Tu is movlena an gancxadeba araCveulebrivi ram?<br />

rac ufro uCveuloa momx<strong>da</strong>ri faqti, miT ufro metia albaToba, rom igi siaxled iqces.<br />

1984 wels, rodesac arlen violetma ganacxa<strong>da</strong> rod ailendis StatSi generaluri<br />

prokuroris postze sakuTari kandi<strong>da</strong>turis wamoyenebis Sesaxeb, presis didma nawilma<br />

aitaca es gancxadeba. ratom? imitom, rom arlen violeti mowyalebis debis kaTolikuri<br />

ordenis monazoni iyo <strong>da</strong> SeeZlo ebrZla am postis mosapoveblad mxolod mas Semdeg, Tu<br />

ordens <strong>da</strong>toveb<strong>da</strong>. an, martivad rom vTqvaT, is, rom ZaRlma a<strong>da</strong>mians ukbina, siaxle ar<br />

aris, magram, Tu a<strong>da</strong>mianma ukbina ZaRls, es ukve siaxlea.<br />

2. ramdenad droulia es?<br />

nebismieri movlena SeiZleba iqces siaxled an warsulad. rac ufro aqtualuria sakiTxi,<br />

miT ufro metia Sansi, rom man presis yuradReba miipyros. magaliTad, Tu Tqven ibrZviT<br />

meris postis mosapoveblad, <strong>da</strong> am dros xanZari naxevar qalaqs anadgurebs,<br />

xanZarsawinaaRmdego sistemis mdgomareobis gaumjobesebis mowodebiT gamosvla saWiroa<br />

manam, sanam kvamli kvlav bolavs, <strong>da</strong> ara sami kviris Semdeg. is, rom a<strong>da</strong>mianma ZaRls<br />

ukbina ori wlis win, siaxles aRar warmoadgens.<br />

3. ramdenad araerTgvarovania movlena?<br />

1980 wels, senatSi arCevnebis kampaniis dros, respublikuri partiis kandi<strong>da</strong>tma, senatSi<br />

demokratiuli partiis warmomadgeneli <strong>da</strong>a<strong>da</strong>naSaula imaSi, rom man Tavisi Statis<br />

senatorTa interesebis sawinaaRmdegod misca xma, rodesac mxari <strong>da</strong>uWira im pirTa<br />

amnistiis programas, romlebmac Tavi aarides jarSi gawvevas vietnamis kampaniis dros. am<br />

braldebis uaryofis mizniT senatorma <strong>da</strong>xmarebisaTvis mimarTa Statis vietnamis omis<br />

veteranTa organizaciis Tavmjdomares. rogorc braldeba, ise misi uaryofa, sakmaod<br />

winaaRmdegobrivi iyo, <strong>da</strong> swored amis gamo gaxdnen isini nomer pirveli siaxleebi.<br />

vfiqrob, sityvaze mendobiT, Tu vityvi, rom saTauri: `respublikelebis kandi<strong>da</strong>tma<br />

alfred londonma brali <strong>da</strong>sdo demokrat senator smits masSi, rom man finias ukbina~,<br />

yvela gazeTis pirvel gverdze gamoqveyndeba.<br />

152


4. ramdenad aqtualuria movlena adgilobrivi mosaxleobisaTvis?<br />

rac ufro aqtualuria esa Tu is movlena adgilobrivi mosaxleobisaTvis, miT ufro<br />

metia albaToba, rom igi siaxled iqceva. es gansakuTrebiT <strong>da</strong>maxasiaTebelia<br />

yovelkvireuli gazeTebisaTvis, romlebic, ZiriTa<strong>da</strong>d, adgilobriv movlenebs aSuqeben.<br />

yvelgan, sa<strong>da</strong>c ki SesaZlebeli iqneba, moixsenieT adgilobrivi macxovreblebi an<br />

nebismieri sxva saSualebiT SeuTavseT Tqveni siaxleebi adgilobrivi mkiTxvelebis,<br />

msmenelebisa <strong>da</strong> mayureblebis interesebs. gancxadebebi gaakeTeT konkretuli sainformacio<br />

bazris gaTvaliswinebiT, raTa masalas meti adgilobrivi mimarTuleba SesZinoT. Tu<br />

ZaRlma a<strong>da</strong>mians Tqvens quCaze ukbina, Tqven am ambavs aucileblad SeityobT, radgan es<br />

uSualod im raions exeba, sa<strong>da</strong>c Tqven cxovrobT.<br />

5. rogori emociuri Seferiloba aqvs movlenas?<br />

masobriv sainformacio saSualebebs moswonT emociurad <strong>da</strong>tvirTuli istoriebi. emociuri<br />

movlenebi sainteresod ikiTxeba, <strong>da</strong> Jurnalistebic specialurad eZeben aseT istoriebs.<br />

magram, masalisaTvis emociuri <strong>da</strong>tvirTvis SeZenisas, joxs nu ga<strong>da</strong>RunavT; Tu masalis<br />

Sinaarsi Zalzed emociuri xasiaTisa iqneba, aman SeiZleba ukuefeqti gamoiwvios <strong>da</strong> presa,<br />

ubralod, uars ityvis mis gamoqveynebaze. cnoba, rom ZaRlma obol bavSvs ukbina, ufro<br />

emociuria, vidre is, rom ZaRlma mamakacs ukbina.<br />

6. ramdenad masStaburia movlena?<br />

movlenis masStaburoba SeiZleba axal ambad iqces. Tu Tqven SeZlebT, rom bevri a<strong>da</strong>miani<br />

moizidoT RoniZiebaze, an asobiT a<strong>da</strong>miani <strong>da</strong>asaqmoT proeqtze muSaobaSi, es ambavi presaSi<br />

bevrad ufro srulad gaSuqdeba. is, rom a<strong>da</strong>mians asma ZaRlma ukbina, ukve siaxlea.<br />

7. Seicavs Tu ara movlena konfliqtis elements?<br />

yvelasaTvis cnobilia, rom reportiorebi <strong>da</strong> mkiTxvelebi konfliqtebs `aRmerTeben~. Tu<br />

Tqven SeZlebT konfliqtis Seqmnas, CaTvaleT, rom Tqven SeqmeniT siaxle. amasTan, aq<br />

sifrTxile gmarTebT: konfliqti un<strong>da</strong> Seiqmnas sakiTxis, <strong>da</strong> ara personaliebis mimarT. is,<br />

rom pretendentis ZaRlma ukbina realuri kandi<strong>da</strong>tis ZaRls, ukve Seicavs konliqtis<br />

elements.<br />

8. gareulni arian Tu ara movlenaSi cnobili pirovnebebi?<br />

cnobili saxelebi movlenas met simkveTres matebs. sazogadoeba yovelTvis aRtacebulia<br />

mdi<strong>da</strong>ri <strong>da</strong> cnobili pirovnebebis saqmianobiT. swored amitom, adgilobrivi kandi<strong>da</strong>tebi<br />

yovelTvis cdiloben, rom sajarod moipovon cnobili politikosebis mxar<strong>da</strong>Wera.<br />

9. moixseniebian Tu ara movlenaSi adgilobrivi sazogadoebis warmomadgenlebi?<br />

axal ambebs saxelebi qmnian. re<strong>da</strong>qtorebma ician, rom a<strong>da</strong>mianebs moswonT TavianTi<br />

gvarebis xilva gazeTebSi. imisaTvis, rom sakonsultacio komitetis Seqmnis Sesaxeb<br />

gancxadebas xangrZlivi efeqti hqondes, SeeecadeT, rom gazeTs erTbaSad ar miawodoT<br />

aseTi komitetis wevrTa sruli sia. reportaJs imis Sesaxeb, rom ZaRlma ukbina<br />

fostalion sem mimbergs, misi ojaxis wevrebi <strong>da</strong> megobrebi udidesi interesiT gaecnobian.<br />

153


10. miwodebuli informacia swored isaa Tu ara, raze<strong>da</strong>c xalxi laparakobs?<br />

Tu adgilobriv kafeSi xalxi ar laparakobs imaze, rasac Tqven ambobT, maSin Tqveni<br />

sityva SeiZleba arc ki moxvdes gazeTebSi. re<strong>da</strong>qtorebsa <strong>da</strong> axali ambebis ganyofilebebis<br />

direqtorebs gansakuTrebuli `ynosva~ aqvT imaze, Tu ras ambobs xalxi. gaesaubreT<br />

profesionalebs masobrivi sainformacio saSualebebi<strong>da</strong>n, an Tavad SebrZandiT adgilobriv<br />

kafeSi <strong>da</strong> pira<strong>da</strong>d gaigeT adgilobrivi axali, Tavbru<strong>da</strong>mxvevi ambebi: `gaigeT im ZaRlis<br />

ambvi, henri glikmansa <strong>da</strong> doris jonsons rom ukbina pigli viglis quCaze?~<br />

gaxsovdeT:zemoT CamoTvlili xerxebi erTmaneTs ar gamoricxaven. yvela am elements<br />

mxolod reportaJebis mcire ricxvi Seicavs. rac ufro met maTgans aamoqmedebT, miT<br />

ufro meti geqnebaT Sansi, rom Tqveni RonisZieba an gancxadeba axal ambad iqces <strong>da</strong><br />

presis furclebze moxvdes.<br />

muSaoba reportiorebTan<br />

reportiorebi iseTive a<strong>da</strong>mianebi arian, rogorc yvela sxva. maTi umetesoba, ubralod,<br />

cdilobs patiosnad Seasrulos Tavisi saqme - miawodos axali ambebi sazogadoebas.<br />

reportioprebs Zalian rTuli, zogjer ki metad winaaRmdegobrivi urTierTobebi aqvT<br />

maTTan, vinc axal ambebs qmnis. es gansakuTrebiT politikas exeba. reportiorebTan Tqveni<br />

urTierTobebis gasaumjobeseblad, <strong>da</strong>icaviT qvemoT CamoTvlili rCevebi:<br />

1. ar moeqceT reportiors ise, TiTqos igi Tqveni mteri iyos.<br />

gansakuTrebiT mniSvnelovania TvalTaxedvis masStabebi. imis miuxe<strong>da</strong>vad, Tu warsulSi<br />

ramdenad usamarTlo iyo reportiori Tqvens mimarT, masobriv sainformacio saSualebebSi<br />

ufaso politikuri reklamis programis SemuSavebis dros <strong>da</strong>iviwyeT Zveli wyenebi. Tu<br />

saqmianobas <strong>da</strong>iwyebT masmediasTan mtruli <strong>da</strong>mokidebulebiT, isinic analogiurad<br />

mogeqcevian.<br />

nacvlad imisa, rom presisagan mtrul <strong>da</strong>mokidebulebas elodeT, SeecadeT mokavSiris<br />

saxiT warmoidginoT reportiori <strong>da</strong> amgvarad miitanoT sazogadoebis yuramde Tqveni<br />

informacia. presasTan <strong>da</strong>amyareT profesionaluri urTierTobebi. winaaRmdeg SemTxvevaSi<br />

Tqven SeiZleba aRmoCndeT situaciaSi, rodesac reportiorTan gatarebuli TqvenTvis<br />

Zvirfasi drois Semdeg, meore dRes, gazeTebSi veraferi ver waikiTxoT Tqvens Sesaxeb.<br />

bolos <strong>da</strong> bolos, nebismieri investicia SeiZleba anazRaurdes.<br />

2. iyaviT profesionali.<br />

Tu gsurT, rom reportiorebi pativiscemiT gepyrobodnen Tqven <strong>da</strong> Tqvens kampanias, un<strong>da</strong><br />

imoqmedoT profesionalurad. arasodes ar moitanoT mizezad pres-relizebSi <strong>da</strong>Svebuli<br />

orTografiuli Secdomebi. presas mkafio Setyobinebebi gaugzavneT im RonisZiebaTa<br />

Sesaxeb, romelTa gaSuqebac Tqven presaSi gsurT. Tu am mizniT reportiorebi gewvevian,<br />

<strong>da</strong>ixsomeT, rom isini Tqveni stumrebi arian <strong>da</strong> maT Sesabamisad moeqeciT. uzrunvelyaviT<br />

sakmarisi moculobis <strong>da</strong>matebiTi informaciis miwodeba pres-konferencis Temis Sesaxeb.<br />

Tu Tqven reportiors SepirdiT, rom <strong>da</strong>ukavSirdebiT mis SekiTxvaze pasuxis gacemis<br />

154


mizniT, es gaakeTeT manam, sanam <strong>da</strong>dgeba masalis Cabarebis bolo va<strong>da</strong>, im SemTxvevaSic ki,<br />

rodesac Tqven mxolod imis Tqma SegiZliaT, rom kiTxvaze pasuxi jer mzad ara gaqvT.<br />

<strong>da</strong> rac yvelaze mniSvnelovania: ar ecadoT, rom presas miawodoT iseTi masala, romelsac,<br />

winaswarve aSkaraa, rom isini ar gamoiyeneben. Tu Tqven Zalze xSirad <strong>da</strong>iZaxebT sityvas<br />

`gangaSia!~ ise, rom ar geqnebaT saamiso mizezi, Tqven, ubralod, arc ki SegamCneven.<br />

3. iyaviT patiosani <strong>da</strong> zusti<br />

Zalzed iolia presasTan profesionaluri saqmiani urTierTobebis gafuWeba, Tu ecdebiT<br />

simarTlis <strong>da</strong>farvas an tyuilis Tqmas. Tu Tqven mogces SekiTxva iseT sakiTxze,<br />

romelzec warmodgenac ki ar gaqvT, an Temaze, romelzdeac mza pasuxi jer ar gagaCniaT,<br />

umjobesia TqvaT, rom jer ar xarT mzad sapasuxod, vidre is, rom raime sisulele<br />

wamoroSoT. Tqvengan aravin ar elis, rom SegeZlebaT yvela im kiTxvaze gasceT pasuxi,<br />

rasac reportiori <strong>da</strong>gisvamT. blefobas nu SeecdebiT.<br />

tyuilma SeiZleba Zalian didi problemebi SegiqmnaT. TiToeuli politikosos cxovrebaSi,<br />

iSviaTad, magram mainc, aris momentebi, rodesac kiTxvaze marTalma pasuxma SesaZloa<br />

politikuri zarali miayenos mas. aseTi situaciis warmoSobis SemTxvevaSi, SeecadeT<br />

TqvaT mxolod imdeni simarTle, ramdensac SeZlebT. xolo, Tu es SeuZlebelia,<br />

SemoifargleT ubralo fraziT:`komentarebis gareSe~. swored amave mizezebiT, Zalzed<br />

mcire warmatebas miaRwevT, Tu sazogadoebas <strong>da</strong>umalavT im informacias, romelic, bolos<br />

<strong>da</strong> bolos, aucileblad gaxdeba cnobili. ukidures SemTxvevaSi, rodesac swored Tqven<br />

xdebiT informaciis wyaro, yovelTvis un<strong>da</strong> SegeZloT, rom Tqveneuli Tvalsazrisi<br />

gamoxatoT informaciis sagnis mimarT.<br />

4. aqtiurad iTanamSromleT presasTan<br />

informacia waradgineT droulad <strong>da</strong> iseTi formiT, rom misi gamoyeneba momavalSic iyos<br />

SesaZlebeli. iyaviT patiosani <strong>da</strong> zusti, <strong>da</strong> reportioris SekiTxvebs upasuxeT swrafad.<br />

Tu gaqvT iseTi informacia, romelic saintereso iqneba reportiorisaTvis, acnobeT mas<br />

amis Sesaxeb im SemTxvevaSic ki, Tu igi uSualod ar exeba Tqveni saqmianobis sferos. Tu<br />

reportiori SeZlebs aseTi informaciisagan masalis Seqmnis, es Tqven qulebs mogitanT.<br />

5. nurasodes <strong>da</strong>uwyebT Widils mas, vinc melans kasrebiT yidulobs, furclebs ki -<br />

tonobiT.<br />

imis miuxe<strong>da</strong>vad, mogwonT Tu ara esa Tu is statia, yovelTvis gaxsovdeT, rom bolo<br />

sityva yovelTvis presas ekuTvnis. Tu presaSi gaipara faqtobrivi uzustoba, Tqven<br />

sruli ufleba gaqvT moiTxovoT misi gasworeba, <strong>da</strong> saamisod mTel Zalisxmevas mimarTeT.<br />

magram, Tu reportiori, romelic RonisZiebas aSuqebs, <strong>da</strong>wers, rom Tqvens mier<br />

wamoTqmuli sityva srulebiTac ar iyo STamagonebeli, arc ki ifiqroT, rom igi Seicvlis<br />

Tavis azrs mxolod imitom, rom Tqven statia ar mogewonaT.<br />

6. gauadvileT reportiorebs muSaoba.<br />

reportiorebi yovelTvis Zalian <strong>da</strong>kavebulni arian. movlenebi, romlebSic Tqven<br />

monawileobT, SeiZleba iyos erT-erTi im movlenaTa Soris, romlebsac isini dRis<br />

155


ganmavlobaSi aSuqeben. Tqven gazrdiT sakuTar Sanss, rom gamoCndeT presis furclebze,<br />

Tu ise imoqmedebT, rom Tqveni RonisZiebis gaSuqeba reportiorisaTvis ioli aRmoCndes.<br />

magaliTad, Tu pres-relizSi ar migiTiTebiaT sakontaqto telefonis nomeri, xolo<br />

reportiors gauCn<strong>da</strong> SekiTxvebi, nu geqnebaT imedi, rom igi dros <strong>da</strong>xarjavs Tqveni<br />

telefonis nomris mosaZieblad. reportiori ufro sxva iseTi movlenis Sesaxeb <strong>da</strong>wers,<br />

romlis gaSuqebac misTvis ufro xelmisawvdomi iqneba, <strong>da</strong> nagvis yuTSi moisvris Tqvens<br />

pres-relizs.<br />

Tqven SegiZliaT <strong>da</strong>xmareba gauwioT reportiorebs, Tu moamaragebT axal ambebSi gaSuqebis<br />

Rirsi informaciiT <strong>da</strong> SeZlebis<strong>da</strong>gvarad gauadvilebT maT Tqveni RonisZiebis gaSuqebas.<br />

hkiTxeT Jurnalistebs, Tu ris Sesaxeb surT maT statiis <strong>da</strong>wera, <strong>da</strong> mieciT maT is, risi<br />

miRebac un<strong>da</strong>T. amasTan, yovelTvis gaxsovdeT, rom efeqturi masalis ZiebaSi,<br />

reportiorebi sruli mzadyofniT gamoiyeneben informacias Tqveni kampaniis Sesaxeb, imis<br />

miuxe<strong>da</strong>vad, xelsayreli iqneba Tu ara es TqvenTvis.<br />

7. <strong>da</strong>amyareT kargi urTierTobebi adgilobriv JurnalistebTan<br />

urTierTobaTa srulyofa mudmivi procesia. adgilobriv presasTan urTierTobebis<br />

gansamtkiceblad, SeecadeT SeasruloT Semdegi:<br />

• estumreT reportiorebs samuSao adgilze. Tu Tqven adgilobrivi presis ofisis<br />

maxloblad imyofebiT, ubralod SeiareT iq, Tun<strong>da</strong>c misalmebis mizniT.<br />

• pirveli Sexvedris dros, yovelTvis ga<strong>da</strong>eciT reportiorebs masalaTa kompleqti<br />

presisaTvis, Tu es jer kidev ar gagikeTebiT.<br />

• moiqeciT ise, rom reportiorTan pirveli viziti ar iqces ukanasknelad.<br />

<strong>da</strong>ukavSirdiT xolme mas telefoniT, raTa SeinarCunoT kontaqti.<br />

• aucileblad acnobeT reportiors, Tu Tqveni azriT, rodis moamza<strong>da</strong> man Zalian kargi<br />

masala. Cven yovelTvis xalisianad vakritikebT masalebs, romlebic Cveni azriT,<br />

susti gamovi<strong>da</strong>, magram Zalzed iSviaTad vpoulobT dros, rom SevaqoT namdvilad<br />

kargi masalebi.<br />

ra un<strong>da</strong> movimoqmedoT, rodesac presis mxri<strong>da</strong>n reagireba negatiuria?<br />

SesaZloa, periodulad SegeqmnaT STabeWdileba, rom presa araa samarTliani Tqvens mimarT.<br />

aseT SemTxvevebSi, pirvel yovlisa, SeCerdiT <strong>da</strong> mSvi<strong>da</strong>d gaaanalizeT, es namdvilad asea<br />

Tu Tqven ubralod, Zalzed emociurad reagirebT am ambavze? rogori xangrZlivad moqmedi<br />

Sedegebi SeiZleba moitanos ama Tu im masalam? SesaZlebelia Tu ara ise moxdes, rom<br />

Sedegebi ufro naklebad seriozuli aRmoCndes imasTan Se<strong>da</strong>rebiT, rasac presasTan Tqveni<br />

konfliqti gamoiwvevs, <strong>da</strong> rogori iqneba JurnalistTa mxri<strong>da</strong>n Tqven<strong>da</strong>mi gamovlenili<br />

mtruli <strong>da</strong>mokidebulebis Sedegebi aseT SemTxvevaSi?<br />

Tu TqvenTvis cxadi gaxdeba, rom presis midgoma arasamarTliania, SeecadeT miiRoT erTerTi<br />

qvemoT CamoTvlili zoma:<br />

1. <strong>da</strong>urekeT Jurnalists <strong>da</strong> auxseniT Tqveni pozicia. SesaZloa, rom igi Seecados am<br />

sakiTxis ga<strong>da</strong>Wras.<br />

156


2. miswereT mkafio, gamomsaxveli formis werili reportiors an axali ambebis<br />

ganyofilebis re<strong>da</strong>qtors masalaSi arsebuli uzustobebis miiTebiT. werils <strong>da</strong>urTeT<br />

sinamdvileSi arsebuli faqtebis mokle anotacia. araa sasurveli, rom erT-dRian<br />

masalas sicocxle gauxangrZlivoT~, <strong>da</strong> amiT mas Zalzed didi mniSvneloba mivaniWoT<br />

an Zalze emociuri reagirebiT vupasuxoT.<br />

3. arasodes ar moiTxovoT uaryofa, ubralod, iTxoveT, rom masalaSi Setanili iqnas<br />

Sesworebebi.<br />

4. Tu Tqven pasuxs werT re<strong>da</strong>qtoris svetSi gamoqveynebul masalaze, iTxoveT, rom<br />

mogcen sapasuxo statiis gamoqveynebis saSualeba.<br />

Tu cxadi xdeba, rom romelime Jurnalisti aSkarad Tqvens winaaRmdegaa ganwyobili,<br />

nu SeecdebiT masTan urTierTobis garkvevas pirvelive masalis gamoqveynebisTanave.<br />

yovelnairad SeecadeT, rom moamzadoT sakmarisi raodenobis faqtebi <strong>da</strong> mxolod amis<br />

Semdeg iTxoveT, rom mogcen aseT JurnalistTan pirispir gasaubrebis saSualeba.<br />

mxolod mas Semdeg, rodesac mimarTavT yvela zemoCamoTvlil zomas, sakiTxi <strong>da</strong>ayeneT<br />

gazeTis re<strong>da</strong>qtorTan.<br />

<strong>da</strong>ixsomeT: JurnalistebTan Tqveni muSaobis efeqtianoba arasodes ar efuZneba presis<br />

mxri<strong>da</strong>n Tav<strong>da</strong>sxmebis brwyinvaled mogeriebas. piriqiT, muSaobis efeqturoba izomeba<br />

Tqveni unariT, rom <strong>da</strong>imsaxuroT presis pativiscema <strong>da</strong> iseTi Tvisebebis gamovleniT,<br />

rogoricaa patiosneba <strong>da</strong> samarTlianoba. am miznebis miRweva met dividendebs mogitanT<br />

presaSi Tqveni <strong>saarCevno</strong> kampaniis <strong>da</strong>debiTad gaSuqebis kuTxiT.<br />

rogor uzrunvelvyoT RonisZiebis gaSuqeba gazeTebSi?<br />

adgilobrivi movlenebis Sesaxeb Tqveni poziciis gamoxatvis mizniT, pres-relizebis<br />

<strong>momzadeba</strong>sa<br />

Semdegi:<br />

<strong>da</strong> pres-konferenciebis gamarTvasTan erTad, SeecadeT, rom SeasruloT<br />

1. konkretul sarCevno olqSi mogzaurobisas, ewvieT adgilobriv gazeTebs.<br />

<strong>da</strong>rwmundiT, rom gaqvT yvela im gazeTis zusti <strong>da</strong> sruli CamonTvali re<strong>da</strong>qtorebis<br />

gvarebisa <strong>da</strong> TioToeuli sakorespondento punqtis reportiorebis miTiTebiT, romlebic<br />

aSuqeben movlenebs mocemul <strong>saarCevno</strong> olqSi.<br />

Tqveni kampaniis gaSuqebas mniSvnelovnad gaaumjobesebs masmediis warmomadgenlebTan<br />

piradi kontaqtebis <strong>da</strong>myareba kampaniis sawyis etapebze. xSiria SemTxvevebi, rodesac<br />

mciretiraJiani yoveldRiuri gazeTebi soflad an qalaqgare raionebSi gamomavali<br />

yovelkvireuli<br />

aSuqeben.<br />

gazeTebis reportiorebi an re<strong>da</strong>qtorebi Tqvens vizits imave dRes<br />

TqvenTvis sasurveli olqis gazeTis re<strong>da</strong>qciaSi winaswar <strong>da</strong>rekeT, raTa gansazRvroT<br />

maTTvis xelsayreli dro Tqveni vizitisaTvis.<br />

amasTanave, Tu Tqven jer ar ga<strong>da</strong>giciaT maTTvis masalaTa kompleqti, SegiZliaT es<br />

gakeToT vizitis dros.<br />

157


2. <strong>da</strong>urekeT reportiorebs <strong>da</strong> iyaviT maTTan kontaqtSi.<br />

reportiorebTan megobruli urTierTobebis ganviTareba mniSvnelovnad gaaumjobesebs<br />

Tqveni kampaniis presaSi gaSuqebas. ufro metic, politikur sakiTxebSi Caxeduli<br />

Jurnalistebi SesaZloa Rirebul sainormacio wyaros warmoadgendnen TqvenTvis imis<br />

Sesaxeb, Tu riTaa <strong>da</strong>saqmebuli Tqveni oponenti.<br />

3. axali pres-relizi moamzadeT Tqveni yoveli mniSvnelovani gamoslis an sajaro<br />

gancxadebis Semdeg<br />

farTod cnobili klubis (magaliTad, `rotari-klubis~) an sxva cnobili sazogadoebrivi<br />

organizaciis 25 wevris winaSe warmoTqmuli Tqveni sityva SeiZleba im siaxled iqces,<br />

romelsac 10000 a<strong>da</strong>miani gaecnoba.<br />

ecadeT, rom Tqveni gamosvla maqsimalurad iyos orientirebuli im auditoriaze,<br />

romelsac mimarTavT:Tu Tqven sityviT gamodixarT moxucebulTa saxlSi mcxovrebTa<br />

winaSe, isaubreT ufrosi Taobis problemebze.<br />

4. <strong>da</strong>niSneT sakonsultacio komitetebi.<br />

organizeba gauwieT iseTi komitetebis Seqmnas, romlebic kvalificiur konsultaciebs<br />

gagiweven Tqvens olqTan <strong>da</strong>kavSirebul mniSvnelovan sakiTxebze, rogoricaa magaliTad<br />

mcire biznesis ganviTarebis, veteranTa, jan<strong>da</strong>cvis, <strong>da</strong>saqmebis, ekonomikuri ganviTarebis,<br />

maswavleblebis, fermerebis problemebi <strong>da</strong> a.S.<br />

gamouSviT pres-relizebi, sainformacio cnobebi sakonsultacio komitetebis Seqmnis<br />

Sesaxeb. mas Semdeg, rodesac TiToeuli jgufi moamzadebs sakuTar rekomen<strong>da</strong>ciebs im<br />

politikis Sesaxeb, romlis gatarebac Tqven aucileblad gin<strong>da</strong>T, saswrafod moamzadeT<br />

pres-relizi, sa<strong>da</strong>c un<strong>da</strong> aRiniSnos, Tu rogor apirebT miRebuli rekomen<strong>da</strong>ciebis<br />

xorcSesxmas cxovrebaSi.<br />

5. miuTiTeT TiToeul olqSi <strong>saarCevno</strong> kampaniis xelmZRvanelisa <strong>da</strong> kandi<strong>da</strong>tis<br />

mxar<strong>da</strong>mWeri komitetebis Tavmjdomareebis gvarebi<br />

gaavrceleT pres-relizi, romelSic miTiTebuli iqneba TiToeul olqSi <strong>saarCevno</strong><br />

kampaniis xelmZRvanelisa <strong>da</strong> kandi<strong>da</strong>tis mxar<strong>da</strong>mWeri komitetebis Tavmjdomareebis gvarebi.<br />

amasTanave, aucilebelia, rom specialuri relizebi <strong>da</strong>egzavnoT adgilobriv gazeTebs<br />

zemoaRniSnul pirTa sacxovrebeli adglebis mixedviT. kvlav gavimeorebT, rom<br />

adgilobrivi gazeTebi praqtikulad, yovelTvis aqveyneben aseT gancxadebebs.<br />

6. gaavrceleT Tqveni kampaniis farglebSi <strong>da</strong>gegmili RonisZiebebis yovelkvireuli<br />

ganrigi<br />

fostiT an faqsiT yovelkvireuli ganrigebis gavrceleba or mizans emsaxureba:1)<br />

miuTiTebs, rom Tqveni <strong>saarCevno</strong> kampaniis farglebSi mravali RonisZieba tardeba; <strong>da</strong> 2)<br />

exmareba reportiorebs, rom erTi kviriT adre <strong>da</strong>gegmon TavianTi samuSao. amasTan,<br />

ganrigSi un<strong>da</strong> SeitanoT mxolod is RonisZiebebi, romelTa gaSuqebac gsurT: sityviT<br />

gamosvlebi, mimarTva moxucebulTa saxlis mcxovrebTaTvis, skolebSi <strong>da</strong> a.S. aseT<br />

158


ganrigSi ar SeitanoT piradi Sexvedrebi Tqveni kampaniisaTvis <strong>da</strong>saqmebul xalxTan,<br />

ZiriTad sponsorebTan, <strong>da</strong> sxv.<br />

Tu Tqveni kampania iTvaliswinebs gansakuTrebuli mniSvnelobis RonisZiebis mowyobas,<br />

maSin <strong>da</strong>agzavneT specialuri Setyobinebebi, Semdeg ki, RonisZiebamde erTi dRiT adre,<br />

telefoniT <strong>da</strong>a<strong>da</strong>stureT misi Catarebis Sesaxeb.<br />

7. <strong>da</strong>gegmeT Sexvedrebi sare<strong>da</strong>qcio kolegiebTan<br />

masobrivi sainformacio saSualebebis siis Sedgenisas gaarkvieT, mxars uWers Tu ara esa<br />

Tu is gazeTi romelime kandi<strong>da</strong>ts im donis postze, romelze<strong>da</strong>c Tqven acxadebT<br />

pretenzias. Tu es asea, <strong>da</strong>gegmeT am gazeTis sare<strong>da</strong>qcio kolegiasTan Sexvedra pira<strong>da</strong>d,<br />

saerTo arCevnebamde ramdenime kviriT adre.<br />

iyaviT mzad, raTa upasuxoT rTul SekiTxvebs Tqveni poziciis Sesaxeb rig aqtualur<br />

TemebTan <strong>da</strong>kavSirebiT <strong>da</strong> agreTve imis Sesaxeb, Tu ratom SegiZliaT winasarCevno<br />

kampaniaSi gamarjvebis mopoveba. sare<strong>da</strong>qcio kolegiebTan Sexvedrebma SesaZloa saskolo<br />

gamocdebic ki mogagonoT.<br />

gazeTis politikuri orientacii<strong>da</strong>n gamomdinare, is kandi<strong>da</strong>tebi, romlebic meored iyrian<br />

kenWs arCevnebSi, xSirad avtomatura<strong>da</strong>c iReben mis mxar<strong>da</strong>Weras, Tuki aseTma kandi<strong>da</strong>tebma<br />

ar gamoavlines uunaroba Tanamdebaze yofnisas. magram, zogierTi gazeTi albaT <strong>da</strong>iwyebs<br />

Tqveni kampaniis Rirsebebis ganxilvas. Tqven SegiZliaT sakuTari sareklamo miznebisaTvis<br />

gamoiyenoT sare<strong>da</strong>qcio statiis is ori an sami abzaci, romlebSic <strong>da</strong>debiTa<strong>da</strong>a<br />

<strong>da</strong>xasiaTebuli Tqveni kandi<strong>da</strong>tura, radgan tradiciulad, sare<strong>da</strong>qcio statiebi, mravali<br />

amomrCevlisaTvis informaciis saimedo wyaros warmoadgens.<br />

8. Tqveni fotosuraTebi <strong>da</strong>agzavneT ubralo <strong>da</strong> mokle ganmartebebiT: vinaa masze<br />

gamosaxuli, sad <strong>da</strong> ra mizniTaa isini ga<strong>da</strong>Rebuli.<br />

yovelkvireuli <strong>da</strong> mciretiraJiani yoveldRiuri gazeTebi xSirad beW<strong>da</strong>ven fotoebs,<br />

romlebze<strong>da</strong>c aRbeWdili xarT Tqveni <strong>saarCevno</strong> kampaniis xelmZRvanelTan, olqebSi<br />

komitetebis TavmjdomareebTan, sakonsultacio komitetebis wevrebTan <strong>da</strong> sxva pirebTan<br />

erTad. ramdena<strong>da</strong>c es SesaZlebelia, fotoebi <strong>da</strong>agzavneT pres-relizebTan erTad,<br />

romlebSic miTiTebuli un<strong>da</strong> iyos maTi <strong>da</strong>niSnuleba.<br />

waradgineT fotoebi, sa<strong>da</strong>c aRbeWdili xarT Tqveni kampaniis mxar<strong>da</strong>mWer politikur<br />

liderebTan erTad.<br />

Zalze mniSvnelovania drois faqtori:erTi kviris win ga<strong>da</strong>Rebuli fotosuraTi,<br />

dReisaTvis ukve kargavs siaxles <strong>da</strong> mniSvnelobas. gamoiyeneT Sav-TeTri fotoebi, radgan<br />

gazeTebSi feradi fotoebis reproduqciis xarisxi Zalian <strong>da</strong>balia. aravis ar SeuZlia ise<br />

swrafad aTqmevnos re<strong>da</strong>qtors uari Tqveni masalis gamoqveynebaze, rogorc cudi xarisxis<br />

fotosuraTs.<br />

9. mza masalebi gamosaqveyneblad gaagzavneT yovelkvireul rubrikebSi <strong>da</strong> `sare<strong>da</strong>qcio<br />

werilebis~ ganyofilebebSi.<br />

159


yovelkvireuli Tematuri rubrikebi <strong>da</strong> sare<strong>da</strong>qco statiebi SesaniSnavi instrumentia<br />

amomrCevelTa didi jgufebis yuradRebis misaqcevad, radgan, rogorc wesi, is a<strong>da</strong>mianebi,<br />

romlebic arCevnebze xmis misacemad midian, kiTxuloben sare<strong>da</strong>qcio werilebs.<br />

di<strong>da</strong>d savaraudoa, rom gazeTebis umetesoba gamoaqveynebs Tqvens sare<strong>da</strong>qcio statias, uki<br />

igi aqtualur Temas eZRvneba, miuxe<strong>da</strong>vad imisa, Tqveni metoqe kandi<strong>da</strong>tis mieraa igi<br />

gagzavnili Tu im piris mier, visac <strong>saarCevno</strong> posti ukavia.<br />

aqvs Tu ara azri re<strong>da</strong>qciaSi werilebis gagzavnis programis SemuSavebas?<br />

mTavari re<strong>da</strong>qtorisaTvis gasagzavni werilebis koordinaciis programa, romelsac am<br />

mizniT specialurad <strong>da</strong>niSnuli piri uxelmZRvanelebs, SesaZloa kidev erT efeqtur<br />

saSualebad iqces Tqveni Tvalsazrisis sazogadoebamde <strong>da</strong>sayvanad.<br />

<strong>da</strong>icaviT Semdegi ZiriTadi wesebi:<br />

1. TiToeuli werili mxolod erT Temas un<strong>da</strong> mieZRvnas.<br />

mTavari re<strong>da</strong>qtorisadmi gagzavnili werilebi, rogorc wesi, eqvemdebareba sare<strong>da</strong>qco<br />

Casworebebs. <strong>da</strong>iwyeT mokle, martivi salaparako eniT <strong>da</strong>werili weriliT, raTa<br />

maqsimalurad Semcirdes sare<strong>da</strong>qcio Casworebebis raodenoba.<br />

2. gamoiyeneT faqtobrivi masala<br />

Tqven aamaRlebT sakuTari masalebisadmi ndobas, Tu gancxadebebs gaamagrebT faqtebiT.<br />

magaliTad: kandi<strong>da</strong>tma salma xeli Seuwyo Cvens raionSi 235 axali samuSao adgilis<br />

Seqmnas SarSan, rodesac senatSi mxari <strong>da</strong>uWira kanonproeqts `axali adgilebi Cveni<br />

mSobliuri qalaqisaTvis~. swored amitom vapireb, rom xma mivce mas, radgan igi Cvenze<br />

zrunavs.<br />

3. Tqveni sawinaaRmdego arc erTi masala, sare<strong>da</strong>qcio statia an sxva gamosvla ar<br />

<strong>da</strong>tovoT reagirebis gareSe.<br />

Tqvenma momxreebma gazeTSi un<strong>da</strong> <strong>da</strong>beWdon Tqveni mxar<strong>da</strong>saWeri masala, <strong>da</strong> ganmarton an<br />

Seasworon TqvenTvis potenciurad wamgebiani informacia. gaxsovdeT, arsebobs odiTganve<br />

Camoyalibebuli Tvalsazrisi, rom gazeTSi gamoqveynebuli masalebi sinamdviles Seefereba.<br />

am mxriv, Zalzed mniSvnelovania Tqveni momxreebis piradi <strong>da</strong>sturebi.<br />

4. arasodes ar gaxadoT <strong>da</strong>cinvis sagnad Tqveni mowinaaRmdegis piradi Tvisebebi.<br />

araferi ise ar uwyobs xels ndobis <strong>da</strong>kargvas, rogorc emociuri Seuracxyofa.<br />

ra un<strong>da</strong> vakeToT . . .<br />

1. naTlad warmoidgineT, ratom eswrafviT arCevas im Tanamdebobaze, romlisTvisac<br />

ibrZviT, rogor apirebT gamarjvebas <strong>da</strong> ratom un<strong>da</strong> mogcen xmebi amomrCevlebma. Tu<br />

ver miiRebT garkveul pasuxs am ZiriTad kiTxvebze, Tqvens kampanias didi problemebi<br />

Seeqmneba.<br />

2. moamzadeT istoria Tqveni cxovrebiseuli gzis Sesaxeb.<br />

160


(es un<strong>da</strong> iyos TxrobiT formaSi <strong>da</strong>werili vrceli biografia, romelSic gaSuqdeba<br />

Tqveni namoqme<strong>da</strong>ri <strong>da</strong> miRwevebi, miznebi <strong>da</strong> cxovrebiseuli faseulobani). es masala<br />

gamoiyeneT Tqveni mokle biografiis safuZvlad, sajaro gancxadebrebisa <strong>da</strong> Tqveni<br />

kampaniis masalebSi Sesatanad.<br />

3. kargad un<strong>da</strong> erkveodeT mimdinare ambebis nakadSi.<br />

gaarkvieT, ra surT re<strong>da</strong>qtorebs <strong>da</strong> mieciT maT is, rac un<strong>da</strong>T. iyaviT zusti,<br />

operatiuli, <strong>da</strong> azrebi gamoxateT ise, rom SesaZlebeli iyos maTi citireba.<br />

4. msjelobisas <strong>da</strong>eyrdeniT faqtebs. arafrismTqmeli gancxadebebi presisTvis saintereso<br />

ar aris.<br />

5. Tqveni pres-relizebi profesionalurad un<strong>da</strong> iyos Sedgenili.<br />

pres-relizebisTvis gamoiyeneT ubralo, TeTr sabeWd qaRaldze Sesrulebuli,<br />

informaciulad <strong>da</strong>tvirTuli blankebi. pres-relizebis moculoba ar un<strong>da</strong><br />

aRematebodes erT nabeWd gverds. masalaTa miwodeba aqtiurad un<strong>da</strong> ganxorcieldes.<br />

6. Tqveni gancxadebebi <strong>da</strong> kiTxvebze pasuxebi un<strong>da</strong> iyos mokle <strong>da</strong> sagnis arsis Sesaxeb.<br />

radio- <strong>da</strong> telesadgurebis umetesoba iyenebs 30-wamiani xmovani rgolebis sistemas.<br />

winaswar moamzadeT pasuxebi iseT kiTxvebze, romlebsac yvelaze xSirad iZlevian.<br />

7. iazrovneT warmosaxviTad. Tqven SeZlebT presaSi farTod gaSuqebis uzrunvelyofas,<br />

Tu ifiqrebT saintereso ukana xedis Seqmnis Sesaxeb. sabinao mSeneblobis<br />

problemebisadmi miZRvnili pres-konferencia sanaxaobrivad ufro mimzidveli iqneba,<br />

Tu igi Catardeba samSeneblo moednis fonze, <strong>da</strong> ara sastumros podiumze.<br />

8. nu ga<strong>da</strong>uxvevT Tqveni <strong>saarCevno</strong> kampaniis ZiriTadi lozungebi<strong>da</strong>n. Tu reportiori<br />

<strong>da</strong>gisvamT SekiTxvas sxva Temaze, SeecadeT ise upasuxoT, rom <strong>da</strong>ubrundeT im Temas,<br />

romelic Tqvens leitmotivs warmoadgens.<br />

9. pres-relizebi <strong>da</strong> radio-gamosvlebi moamzadeT TiToeuli iseTi RonisZiebis Semdeg,<br />

romelic imsaxurebs axal ambebSi moxvedras. popularuli sazogadoebrivi<br />

organizaciis `laionz qlab~-is 30 wevris winaSe warmoTqmuli sityva SeiZleba iseT<br />

gamosvlad iqces, romelsac 10000 a<strong>da</strong>miani mousmens.<br />

10. erTmaneTTan <strong>da</strong>akavSireT presaSi fasiani <strong>da</strong> ufaso reklamebis SesaZleblobebi.<br />

gaaZliereT Tqveni kampaniis lozungebis propagandistuli zemoqmedeba pres-relizebSi,<br />

gamosvlebsa <strong>da</strong> gagzavnil masalebSi maTi ganmeorebis meSveobiT. Tqven amomrCevelTa<br />

ufro met xmebs miiRebT, rodesac isini waikiTxaven statias Tqveni programis -<br />

`<strong>da</strong>naSaulTan brZolis xuTi nabiji~ - Sesaxeb, moismenen mis Sesaxeb radioTi,<br />

naxaven televiziiT axali ambebis eqvs-saaTian ga<strong>da</strong>cemaSi <strong>da</strong> fostiT miiReben werils<br />

am programis Sesaxeb detaluri ganmartebebiT.<br />

. . . <strong>da</strong> ra ar un<strong>da</strong> gavakeToT<br />

1. ar isaubroT reportiorTan imaze, ris Sesaxebac ar gsurT, rom gazeTSi waikiTxoT.<br />

Tu faqti sakmarisad `cxel-cxelia~, Tqvens SeniSvnas, rom masala ar gaxlavT<br />

presisaTvis gankuTvnili, aravin gaixsenebs.<br />

161


2. biografiis <strong>da</strong>werisas nu gaazviadebT Tqvens warmatebebs. <strong>saarCevno</strong> kampaniis mizniT<br />

<strong>da</strong>werili Tqveni biografiis teqstis yoveli striqoni un<strong>da</strong> Seicavdes simarTles,<br />

simarTles <strong>da</strong> arafers simarTlis gar<strong>da</strong>. Tu es ase ar aris, Tqven didi problemebis<br />

winaSe aRmoCndebiT.<br />

3. nu gaukeTebT ignorirebas masobriv sainformacio saSualebebs. gaatareT dro<br />

reportiorebTan, gansakuTrebiT ki maTTan, romlebic yovelkvirul gamocemebSi<br />

muSaoben. (Tqveni kampania mimarTuli un<strong>da</strong> iyos iqiT, rom reportiorebs Sroma<br />

Seumsubuqdes). gamoCndiT `Toq-Sou~ radio-programebSi, gamodiT sityviT pir<strong>da</strong>pir<br />

eTerSi. yovelTvis gaxsovdeT, rom siCume sulac ar aris oqro, Tu Tqven kandi<strong>da</strong>ti<br />

brZandebiT.<br />

4. nu CaTvliT Tavs valdebulad, rom upasuxoT Junalistis mier <strong>da</strong>smul nebismier<br />

SekiTxvas. gaxsovdeT, rom pasuxebi <strong>da</strong>kavSirebuli un<strong>da</strong> iyos Tqveni kampaniis ZiriTad<br />

lozungTan. mTavari wesi aseTia: Jurnalists SeuZlia mogceT nebismieri SekiTxva,<br />

rasac igi moisurvebs; Tqven ki SegiZliaT upasuxoT nebismier Sekixvas, romelze<strong>da</strong>c<br />

isurvebT pasuxis gacemas.<br />

5. arasodes ar TqvaT cudi presis warmomadgenlebis Sesaxeb. Tu Jurnalisti mudmivad<br />

avlens negatiur <strong>da</strong>mokidebulebas Tqvens mimarT, nu mosTxovT mas pasuxs <strong>da</strong> nu<br />

<strong>da</strong>a<strong>da</strong>naSaulebT. iTxoveT, rom mogeceT sakiTxis garkvevis SesaZlebloba masTan an<br />

re<strong>da</strong>qtorTan. <strong>da</strong>ixsomeT mkacri wesi: nu See<strong>da</strong>vebiT maT, vinc qaRalds tonobiT<br />

yidulobs, melans ki - kasrebiT.<br />

6. nu ecdebiT blefobas pasuxis gacemisas. Tu kiTxvaze pasuxi ar gagaCniaT, reportiors<br />

<strong>da</strong>pirdiT, rom <strong>da</strong>ukavSirdebiT mogvianebiT, rodesac geqnebaT misTvis saintereso<br />

informacia.<br />

7. arasodes ar CaicvaT naxatebiani, zolebiani an ujredebiani pijaki televiziiT<br />

gamosvlisas. isargebleT muqi tonebiT, magaliTad muqi-lurjiT an nacrisferiT.<br />

mamakacebs ar SeSveniT myvirala feris halstuxebi, qalebisaTvis ki rekomendirebuli<br />

ar aris zedmeti kosmetika.<br />

8. nu <strong>da</strong>gegmavT jgufuri pres-konferenciebis <strong>Catareba</strong>s. Tqven ver SeZlebT Zlieri<br />

STabeWdilebis moxdenas, mogiwevT sxvas gaunawiloT sofitebis sinaTle. Tu apirebT<br />

eqspertebis an cnobili personebis mowvevas pres-konferenciaze, Tqvens mxar<strong>da</strong>saWerad,<br />

winaswar gaafrTxileT reportiorebi, rom maT SeeZlebaT SekiTxvebi <strong>da</strong>usvan aseT<br />

pirebs pres-konferenciis <strong>da</strong>srulebis Semdeg.<br />

9. nu geqnebaT `iqneb gamimarTlos~ imedi pres-konferenciaze an sityviT gamosvlisas.<br />

moemzadeT winaswar <strong>da</strong> yovelTvis Tan iqonieT gancxadebis teqsti JurnalistebisaTvis<br />

<strong>da</strong>sarigeblad.<br />

10. nu ecdebiT, rom presas miawodoT iseTi masala, romelic, imTaviTve cxadia, rom ar<br />

iqneba gamoyenebuli. Tu Zalze xSirad <strong>da</strong>iyvirebT `gangaSia!~ <strong>da</strong> ar geqnebaT saamiso<br />

mizezi, Tqven ubralod, arc ki SegamCneven.<br />

162


RonisZiebebi, romlebic xels uwyoben wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis ufasod gaSuqebas masobrivi<br />

informaciis saSualebebSi<br />

1. yovelkvireulad gaugzavneT Tqveni olqis masobriv sainformacio saSualebebs<br />

Setyobinebebi im RonisZiebebis Sesaxeb, romlebsac kviris ganmavlobaSi Caatarebs<br />

kandi<strong>da</strong>ti. amasTan, aucileblad <strong>da</strong>ixsomeT, rom kandi<strong>da</strong>tis monawileobiT gamarTuli<br />

RonisZiebebi namdvilad saintereso un<strong>da</strong> iyos presisaTvis.<br />

2. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis <strong>da</strong>skvniTi periodis dResaswaulebi <strong>da</strong> sxva sazogadoebrivi<br />

movlenebi gamoiyeneT imisaTvis, rom maT <strong>da</strong>amTxvioT Tqveni pres-konferenciebi <strong>da</strong><br />

presisaTvis gakeTebuli gancxadebebi.<br />

3. presis warmomadgenlebi moiwvieT yvela RonisZiebaze, romlebzec <strong>da</strong>gegmilia<br />

kandi<strong>da</strong>tis monawileoba.<br />

4. SeiswavleT amomrCevelTa azri im problemebis Sesaxeb, romlebic Tqveni kampaniis<br />

safuZvels warmoadgens. aseTi gamokvlvebis <strong>Catareba</strong> mizanSewonilia sazogadoebrivi<br />

azris araoficialuri gamokiTxvis formiT, fostis meSveobiT an amomrCevelTa binebSi<br />

stumrobis gziT. gamoaqveyneT am gamokvlevebis Sedegebi, Tuki es pasuxobs Tqveni<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis interesebs.<br />

5. moawyeT sazogadoebrivi forumebi an saqalaqo Sekrebebi. aseTi RonisZiebebi miZRvnili<br />

un<strong>da</strong> iyos erTi konkretuli Temisadmi <strong>da</strong> un<strong>da</strong> Catardes winaswar <strong>da</strong>dgenil raionSi.<br />

6. organizeba gauwieT maRalCinosan pirTa stumrobas kandi<strong>da</strong>tis mxar<strong>da</strong>Werisa <strong>da</strong> im<br />

problemaTa gacnobis mizniT, romelTa winaSec imyofeba Tqveni olqi. gamouSviT presrelizebi<br />

aseTi vizitebis win, maT procesSi <strong>da</strong> <strong>da</strong>srulebis Semdeg.<br />

7. audiomasalebi radioprogramebisaTvis. gamomdinare iqi<strong>da</strong>n, rom radioSi axal ambebs<br />

mxolod ramdenime wuTi eTmoba, audiomasalebis xangrZlivobam ar un<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>ametos 30<br />

wams.<br />

adgilobrivi radiokompaniebi xSirad iCenen did interess raionSi mimdinare<br />

movlenebis mimarT <strong>da</strong> amdenad, SesaZloa, rom isini <strong>da</strong>interesdnen zemoaRniSnuli<br />

formiT miwodebuli masalebiTac.<br />

arCevnebis moaxloebasTan erTad, audiomasalebi sul ufro <strong>da</strong> ufro aqtiurad un<strong>da</strong><br />

iqnes gamoyenebuli, radgan masobrivi sainformacio saSualebebi cdiloben meti<br />

informacia ga<strong>da</strong>scen drois sagrZnobi deficitis pirobebSi. audiomasalebi mzaddeba<br />

<strong>da</strong>uyovnebliv, pres-konferenciaze gakeTebuli mniSvnelovani gancxadebis kval<strong>da</strong>kval.<br />

es masalebi SesaZloa Catarebuli pres-konferenciis Sesaxeb SetyobinebasTan erTad<br />

gaegzavnos im radiokompaniebs, romelTa warmomadgenlebic ar Rebulobdnen<br />

monawileobas RonisZiebaSi.<br />

kariIX. muSaoba arCevnebis dRes<br />

1. arCevnebis dRis momzadebis RonisZiebebi<br />

arCevnebis dRe - aris kandi<strong>da</strong>tisa <strong>da</strong> misi gundis muSaobis Sedegebis Sejamebis dRe.<br />

ar un<strong>da</strong> <strong>da</strong>gaviwydeT, rom arCevnebi mTavrdeba <strong>saarCevno</strong> ubnebis <strong>da</strong>xurvisas, <strong>da</strong> ara<br />

163


gaxsnisas. arCevnebSi, rodesac orive kandi<strong>da</strong>ts gamarjvebis <strong>da</strong>axloebiT erTnairi<br />

Sansebi aqvT, imarjvebs is, romelic met aqtiurobas gamoiCens arCevnebis dRes.<br />

arCevnebis Sesaxeb kanoni krZalavs saagitacio RonisZiebebis gamarTvas uSualod<br />

arCevnebis wina dRes. kanonmdeblobaSi Setanili bolo cvlilebebi aseve krZalaven<br />

arCevnebSi monawileobis mowodebebs arCevnebis dRes. amitom, ruseTis kanonmdeblobaSi<br />

Setanili cvlilebebis Tanaxmad, eleqtoratis mobilizaciis yvela programa un<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>sruldes arCevnebamde sami dRiT adre.<br />

aseT situaciaSi kampaniis iuristi-mrCeveli valdebulia, arCevnebis Sesaxeb kanonis<br />

safuZvelze ga<strong>da</strong>wyvitos, Tu romeli qmedebebi ewinaaRmdegeba kanons. qvemoT<br />

moyvanilia magaliTebi ramdenime RonisZiebis Sesaxeb, romelTa <strong>Catareba</strong>c neba<strong>da</strong>rTulia<br />

arCevnebis dRes.<br />

kanonierebis <strong>da</strong>cvis kontroli <strong>saarCevno</strong> ubnebSi. aseTi RonisZieba saSualebas iZleva<br />

gamovavlinoT nebismieri kanon<strong>da</strong>rRveva. amave dros, es RonisZieba warmoadgens<br />

Semakavebel faqtors aseTi maqinaciebis moyvarulTa mimarT. politikuri partiebis<br />

wevrebs SeuZliaT <strong>da</strong>mkvirveblebis an <strong>saarCevno</strong> komisiis wevrTa saxiT imyofebodnen<br />

<strong>saarCevno</strong> ubnebSi. uSualod akvirdebian ra xmis micemis process, maT SeuZliaT<br />

<strong>saarCevno</strong> kampaniis xelmZRvnelebs gaugzavnon cnobebi arCevnebis Sedegebis Sesaxeb.<br />

<strong>saarCevno</strong> kampaniebSi, romlebSic verc erTi kandi<strong>da</strong>ti ver moipovebs ga<strong>da</strong>mwyvet<br />

upiratesobas, gamarjvebuli <strong>da</strong> <strong>da</strong>marcxebuli vlindeba arCevnebis dRes. arCevnebis<br />

dRes Catarebuli RonisZiebebi amomrCevelTan muSaobis programis umniSvnelovanes<br />

nawils warmoadgens.<br />

arCevnebis dRis RonisZiebebis momzadebisas, un<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>iWras mTeli rigi amocanebi:<br />

1. <strong>saarCevno</strong> kampaniis dros Catarebul amomrCevelTa gamokiTxvis Sedegebze<br />

<strong>da</strong>yrdnobiT, gaanawileT Tqveni olqis yvela <strong>saarCevno</strong> ubani maTi mniSvnelobis<br />

xarisxis mixedviT. ZiriTadi Zalisxmeva mimarTeT im raionebisaken, sa<strong>da</strong>c bevri<br />

mxar<strong>da</strong>mWeri gyavT. mniSvnelobis xarisxiT momdevno adgilzea is raionebi, sa<strong>da</strong>c<br />

Tqveni kandi<strong>da</strong>ti popularulia, magram gamokiTxvisas bevrma amomrCevelma<br />

calsaxad ver upasuxa, Tu romel kandi<strong>da</strong>ts mianiWebs upiratesobas.<br />

<strong>saarCevno</strong> ubnebis prioritetulobis gansazRvris Semdeg, ga<strong>da</strong>wyviteT, Tu rogori<br />

materialur-teqnikuri uzrunvelyofa gWirdebaT. SeiZleba ise moxdes, rom<br />

materialur-teqnikuri resursebis naklebobam prioritetuli mimarTulebebis<br />

raodenoba Secvalos. Tu Tqven gyavT ramdenime kandi<strong>da</strong>ti, maSin gar<strong>da</strong> <strong>saarCevno</strong><br />

olqebis prioritetulobisa, mogiwevT, rom SeafasoT TiToeuli kandi<strong>da</strong>tis<br />

warmatebis Sansebi, raTa Tqveni mwiri resursebi mimarToT im kandi<strong>da</strong>tis<br />

mxar<strong>da</strong>saWerad, romelsac realurad SeuZlia gamarjvebis mopoveba.<br />

2. mas Semdeg, rodesac ganisazRvreba is <strong>saarCevno</strong> ubnebi <strong>da</strong> raionebi, romelTa<br />

mimarTac apirebT Zalisxmevis mimarTvas, Tqven un<strong>da</strong> gaTvaloT, ramdeni a<strong>da</strong>miani<br />

<strong>da</strong>gWirdebaT imisaTvis, rom warmarToT saqmianobebi yvela ubansa <strong>da</strong> raionSi.<br />

3. amomrCevelTa gamokiTxvis Sedegad mopovebuli informaciis safuZvelze moamzadeT<br />

`Semovlis furclebi~ TiToeuli raionisaTvis. SegaxsenebT, rom `moqalaqeTa<br />

164


<strong>saarCevno</strong> uflebebis garantiebis~ Sesaxeb kanonSi Setanili cvlilebebis Tanaxmad,<br />

aRniSnuli Semovla raionebSi un<strong>da</strong> <strong>da</strong>sruldes arCevnebamde sami dRiT adre.<br />

4. aucilebeli informacia <strong>da</strong>beWdeT <strong>da</strong> <strong>da</strong>urigeT im xalxs, vinc amomrCevlebs<br />

Sexvdeba. Tqveni aqtivistebi ufro energiulad <strong>da</strong>iwyeben saqmianobas, Tu<br />

<strong>da</strong>inaxaven, rom Tqven yvelaferi mofiqrebuli gaqvT <strong>da</strong> maTTvis yvelaferi mza<strong>da</strong>a.<br />

winaaRmdeg SemTxvevaSi maT SeeqmnebaT STabeWdileba, rom uqmad kargaven dros, <strong>da</strong><br />

SeiZleba aRarc SemogTavazon <strong>da</strong>xmareba, rodesac is <strong>da</strong>gWirdebaT.<br />

mizanSewonilia, rom agitatoris kompleqtSi Sevides Semdegi sagnebi:<br />

• Semosavleli raionis ruqa;<br />

• samkerde niSani an sxva ganmasxvavebeli niSani, romelic <strong>da</strong>a<strong>da</strong>sturebs<br />

mflobelis mikuTvnebas konkretuli politikuri partiisadmi;<br />

• mokle scenari an sasaubro kiTxvebis CamonaTvali, agreTve CamonaTvali, Tu<br />

risi gakeTeba an Tqma ar SeiZleba;<br />

• gasavrcelebeli propagandistuli masalebi kandi<strong>da</strong>tisa <strong>da</strong> partiis Sesaxeb.<br />

Tu gasavrcelebeli masalebi sakmarisi raodenobiT ar gaqvT, maSin, ukidures<br />

SemTxvevaSi, aucilebelia, rom TiTo egzemplari mainc misceT TiToeul<br />

agitators, raTa maT SeZlon informaciis miReba kandi<strong>da</strong>tis Sesaxeb <strong>da</strong> kiTxvebze<br />

pasuxebis gacema. Tvalyuri adevneT, rom arCevnebs dRes partiis Stab-binaSi ar<br />

<strong>da</strong>rCes propagandistuli literatura, radgan igi aq ukve aRaravis gamoadgeba;<br />

agreTve informacia xmis micemis adgilisa <strong>da</strong> proceduris Sesaxeb.<br />

5. CaatareT mosamzadebeli mecadineoba aqtivistebTan <strong>da</strong> <strong>da</strong>urigeT maT zemoT<br />

CamoTvlili masalebi. imisaTvis, rom aqtivistebma ukeT gaigon TavianTi amocana,<br />

SeiZleba moawyoT TamaSi, romlisc drosac gamocdiT SemoTavazebul scenars.<br />

SeecadeT, rom kandi<strong>da</strong>ti ewvios mosamzadebel mecadineobas <strong>da</strong> pira<strong>da</strong>d uTxras<br />

nebayoflobiT<br />

kampanisaTvis.<br />

mxar<strong>da</strong>mWerebs, Tu raoden mniSvnelovania maTi Zalisxmeva mTeli<br />

aqtivistebs un<strong>da</strong> auxsnaT, rom arCevnebis dRes, ZiriTa<strong>da</strong>d, kandi<strong>da</strong>tis<br />

mxar<strong>da</strong>mWerTa aqtivizacia <strong>da</strong> mobilizaciaa saWiro, <strong>da</strong> ara amomrCevelTa Segonebebi<br />

<strong>da</strong> <strong>da</strong>rwmuneba, rac periodulad, amomrCevelTa ganwyobilebis gaTvaliswinebiT<br />

un<strong>da</strong> ganxorcieldes.<br />

2. kanonierebis <strong>da</strong>cvis kontroli <strong>saarCevno</strong> ubnebSi.<br />

<strong>saarCevno</strong> ubnebSi kanonierebis <strong>da</strong>cvis kontroli aucilebelia imisaTvis, rom<br />

realurad gamarjvebul kandi<strong>da</strong>ts gamarjveba sxvam ar `moparos~. aseTi kontrolis<br />

arsebobis pirobebSi, amomrCeveli <strong>da</strong>rwmunebuli iqneba arCevnebis samarTlianobaSi <strong>da</strong><br />

igrZnobs masi monawileobis mniSvnelobas. aucileblad SeaswavleT nebayoflobiT<br />

165


<strong>da</strong>mkvirveblebs, rom amoicnon is <strong>da</strong>rRvevebi, romlebic yvelaze xSiria <strong>saarCevno</strong><br />

ubnebSi.<br />

ukanono <strong>da</strong>xmareba. brma, invalidi an uwignuri amomrCevlisaTvis <strong>da</strong>xmarebis gawevis<br />

sababiT, <strong>saarCevno</strong> komisiis wevri aseT amomrCevels acilebs <strong>saarCevno</strong> kabinaSi <strong>da</strong><br />

faqtiurad, aseTi amomrCevlis nacvlad iRebs ga<strong>da</strong>wyvetilebas, Tu romel kaandi<strong>da</strong>ts<br />

un<strong>da</strong> <strong>da</strong>uWiros mxari.<br />

xmis micema sxvisi dokumentebiT. amomrCeveli modis Tavisi naTesavebisa <strong>da</strong> nacnobebis<br />

pasportebiT <strong>da</strong> cdilobs, rom maT magivrad misces xma.<br />

arakanonieri agitacia. <strong>saarCevno</strong> kanonmdebloba krZalavs agitaciis <strong>Catareba</strong>s<br />

arCevnebis dRes <strong>da</strong> <strong>saarCevno</strong> ubnebis teritoriaze. aseT qmedebas miekuTvneba<br />

arCevnebisadmi miZRvnili niSnebis tareba, propagandistuli literaturis gavrceleba,<br />

plakatebis gamokvra, amomrCevlis <strong>da</strong>rwmuneba an ga<strong>da</strong>rwmuneba.<br />

siyalbe xmebis <strong>da</strong>Tvlisas. <strong>saarCevno</strong> komisiis wevrebi arasworad warmarTaven xmebis<br />

dTvlis process, baTilad acxadeben namdvil biuletenebs, <strong>da</strong>Tvlisas amateben yalb<br />

biuletenebs, an centralur <strong>saarCevno</strong> komisias ugzavnian gayalbebul monacemebs.<br />

ukanono monawileoba arCevnebSi. xmis misacemad <strong>da</strong>Sveba pirovnebis Semowmebis gareSe,<br />

Tu igi saTanadod araa registrirebuli.<br />

mosyidva. amomrCevlis mosyidva politikuri moRvaweebis mier, fuliT an proteqciis<br />

<strong>da</strong> sxva samsaxuris gawevis <strong>da</strong>pirebiT.<br />

<strong>da</strong>Sineba. amomrCevlis <strong>da</strong>Sineba pensiis, samuSaos <strong>da</strong>kargviT, fizikuri SeuracxyofiT an<br />

saxlis <strong>da</strong>rbeviT, Tu igi uars ganacxadebs, rom misces xma konkretul kandi<strong>da</strong>ts.<br />

xmis micema jaWvurad. <strong>saarCevno</strong> ubnis gaxsnisas amomrCeveli ubanSi Sedis ukve<br />

gamzadebuli biuleteniT. CauSvebs ra urnaSi mza biuletens, mas <strong>saarCevno</strong> ubni<strong>da</strong>n<br />

gareT gamoaqvs sufTa biuleteni, romelsac Sesavsebad ga<strong>da</strong>scems sxva amomrCevels.<br />

efeqturobis miRwevis mizniT, aucilebelia SemuSavdes <strong>saarCevno</strong> ubnebSi kanonierebis<br />

<strong>da</strong>cvis kontrolis programa arCevnebis Sesaxeb moqmedi kanonmdeblobisa <strong>da</strong> <strong>da</strong>dgenili<br />

procedurebis gaTvaliswinebiT. amaTanave, arsebobs rigi universaluri<br />

rekomen<strong>da</strong>ciebisa, romlebic miesa<strong>da</strong>geba nebismier arCevnebs.<br />

1. aucileblad un<strong>da</strong> <strong>da</strong>igegmos <strong>da</strong> gatardes kanonierebis <strong>da</strong>cvis kontrolis<br />

RonisZiebebi arCevnebis <strong>da</strong>wyebamde. kanoni politikur partiebs uflebas aniWebs,<br />

rom TiToul saarCevn ubanSi hyavdes erTi an meti warmomadgeneli kanonierebis<br />

<strong>da</strong>cvis kontrolis mizniT. kanoniT <strong>da</strong>Svebulia agreTve <strong>da</strong>moukidebeli<br />

<strong>da</strong>mkvirveblebis yofna <strong>saarCevno</strong> ubnebSi.<br />

2. <strong>da</strong>mkvirveblebi aucileblad un<strong>da</strong> iyvnen garkveulni sxva<strong>da</strong>sxva <strong>da</strong>rRvevebis<br />

amocnobaSi. <strong>da</strong>mkvirveblebma un<strong>da</strong> miiRon arCevnebis Sesaxeb kanonis aslebi, un<strong>da</strong><br />

icnobdnen mis debulebebs <strong>da</strong> am kanoni<strong>da</strong>n gamomdinare TavianT ufleba-movaleobebs.<br />

3. msgavsad imisa, Tu rogor ganisazRvreba prioritetuli <strong>saarCevno</strong> ubnebi<br />

SezRuduli resursebis efeqturad gamoyenebis mizniT, tardeba im <strong>saarCevno</strong><br />

166


ubnebis gamovlenac, sa<strong>da</strong>c yvelaze maRalia gayalbebis SemTxvevebis arsebobis<br />

albaToba.<br />

4. saWiroa yuradRebis miqceva, rom Tqvens <strong>da</strong>mkvirveblebs hqondeT aucilebeli<br />

dokumentebi <strong>da</strong> <strong>da</strong>icvan ga<strong>da</strong>cemuli instruqciebi. sawyeni iqneba, Tu Tqvens<br />

warmomadgenlebs ar auSveben sarCevno ubnebSi teqnikuri formalobebis<br />

<strong>da</strong>ucvelobis an <strong>da</strong>udevrobis gamo.<br />

5. <strong>saarCevno</strong> ubnebSi myofma <strong>da</strong>mkvirveblebma periodulad, telefoniT un<strong>da</strong><br />

Seatyobinon arCevnebis mimdinareobis Sedegebi kandi<strong>da</strong>tis Stabs, sa<strong>da</strong>c SesaZloa<br />

Catardes xmebis paraleluri <strong>da</strong>Tvla. amgvarad, SesaZlebeli gaxdeba centralur<br />

<strong>saarCevno</strong> komisiaSi ga<strong>da</strong>cemuli Sedegebis sizustis gakontroleba.<br />

amomrCevelTa gamocxadeba. kandi<strong>da</strong>tis mxar<strong>da</strong>mWerebis <strong>da</strong>dgenis Semdeg, aucilebelia<br />

maTi gamocxadebis uzrunvelyofa <strong>saarCevno</strong> ubnebSi, arCevnebis dRes. Tu satelefono<br />

centrze amomrCevelTa Zalian didi raodenoba modis, romlebTanac saWiroa<br />

<strong>da</strong>kavSireba uSualod arCevnebis dRes, maSin aucilebeli iqneba <strong>da</strong>matebiTi<br />

telefonebis aparatebis <strong>da</strong>dgma <strong>da</strong> operatorebis ricxvis gazr<strong>da</strong>. uSualod arCevnebis<br />

dRes satelefono centris muSaobis swor organizaciaze, xSirad <strong>da</strong>mokidebulia xmis<br />

micemis mTeli procesis Sedegebi.<br />

3. muSaoba arCevnebis dRes.<br />

SearCieT adgili, sa<strong>da</strong>c ganTavsdeba Tqveni Stab-bina arCevnebis dRes. Cveulebriv, es<br />

gaxlavT komitetis erT-erTi wevris bina. dRis ganmavlobaSi iq aucileblad vinme un<strong>da</strong><br />

imyofebodes, xolo Tqveni ubnis agitatorebma un<strong>da</strong> icodnen Stab-binis adgilmdebareoba<br />

<strong>da</strong> Tqveni gegmebi arCevnebis dRisaTvis.<br />

<strong>da</strong>avaleT vinmes, rom dRis ganmavlobaSi, periodulad mivides <strong>saarCevno</strong> ubanSi <strong>da</strong> aiRos<br />

amomrCevelTa baraTebis an siebis qseroaslebi maTi gvarebis aRniSvniT, vinc ukve misca, an<br />

visac jer kidev ar moiucia xma drois gansazRvruli momentisaTvis. dRis 14.00 sT-<strong>da</strong>n<br />

saRamos 19.00 sT-mde periodSi <strong>da</strong>urekeT yvela pirs, romelic mxars uWers Tqvens<br />

kandi<strong>da</strong>ts an partias, maagram jer kidev ar miuciaT xma; gansakuTrebiT ki im pirebs, vinc<br />

apirebs, rom xma misces Tqvens kandi<strong>da</strong>ts an partias. zemoT miTiTebuli drois<br />

monakveTSi saWiro satelefono zarebis gasakeTeblad, Cveulebriv, araumetes sami<br />

a<strong>da</strong>miania saWiro.<br />

muSaobis wesi<br />

arCevnebamde <strong>da</strong>rCenili bolo xuTi dRis ganmavlobaSi, amomrCevlebTan telefoniT<br />

<strong>da</strong>kavSirebaze pasuxismgebelma jgufma un<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>urekos Tqvens <strong>saarCevno</strong> ubanSi<br />

registrirebul Tqvens mxar<strong>da</strong>mWer <strong>da</strong> TanamgrZnob yvela amomrCevls. am jgufis wevrebi<br />

amomrCevlebs un<strong>da</strong> gaecnon agitatorebis saxiT <strong>da</strong> miscen Semdegi SekiTxvebi:<br />

`gesaWiroebaT Tu ara <strong>saarCevno</strong> ubanSi gacileba?~<br />

Tu pasuxi <strong>da</strong>debiTia, aucilebelia <strong>da</strong>dgindes dro, rodesac jgufis wevrebma, an sxva<br />

pirebma maTi <strong>da</strong>valebiT, saxlSi un<strong>da</strong> Seuaron amomrCevels;<br />

167


`iciT Tu ara <strong>saarCevno</strong> ubnis misamarTi?~<br />

<strong>da</strong>rwmundiT, rom amomrCevelma icis <strong>saarCevno</strong> ubnis zusti misamarTi.<br />

`xom ar SegiZliaT, rom <strong>da</strong>gvexmaroT <strong>saarCevno</strong> ubanSi arCevnebis dRes?~<br />

Tanxmobis SemTxvevaSi, organizeba gauwieT amomrCevlebs <strong>saarCevno</strong> ubanSi Tqveni<br />

<strong>da</strong>xmarebis mizniT. xolo, Tu Tqven sakmarisi raodenobis TanamSromlebi gyavT, acnobeT<br />

Stabs maTi saxelebi <strong>da</strong> gvarebi. maTi <strong>da</strong>xmareba SesaZloa sxva sakiTxebSi gaxdes<br />

saWiro.<br />

`xom ver SeZlebdiT, rom adrianad, dRis <strong>da</strong>sawyisSi migecaT xma?~<br />

auxseniT amomrCevlebs, rom ukeTesia <strong>saarCevno</strong> ubanSi adre misvla, raTa Semdeg rigSi<br />

dgoma ar mouwioT.<br />

<strong>da</strong>mkvirveblebis SerCeva <strong>da</strong> <strong>momzadeba</strong><br />

xmis micemis procesze <strong>da</strong>mkvirvebeli pirebi iniSnebian arCevnebis dRemde sul mcire erTi<br />

TviT adre. Zalze mniSvnelovania, rom <strong>da</strong>mkvirveblebad SeirCnen saimedo a<strong>da</strong>mianebi. am<br />

mxriv, yvelaze metad gamodgebian adgilobrivi macxovreblebi. sruli Statis<br />

<strong>da</strong>sakompleqteblad aucileblad un<strong>da</strong> ganisazRvros, xalxis ra raodenoba iqneba saWiro<br />

ramdenime cvlaSi samuSaod, <strong>da</strong>wyebuli dilis 7.30 sT-<strong>da</strong>n, imis gaTvaliswinebiT, rom<br />

TiToeul <strong>da</strong>mkvirvebels ori-oTxi saaTiT mouwevs muSaoba.<br />

<strong>da</strong>mkvirveblebs CautareT <strong>da</strong>axloebiT orkviriani instruqtaJi Tqvens <strong>saarCevno</strong> ubanSi.<br />

aseT Sekrebebze ganixileT maTi ufleba-movaleobani, mieciT saTanado miTiTebebi <strong>da</strong><br />

miuTiTeT mizezebi, Tu ris safuZvelze <strong>da</strong> rogor SeuZliaT maT amomrCevelTa<br />

gakontroleba; mokled auxseniT, Tu rogori <strong>da</strong>xmarebis gaweva SeuZlia <strong>da</strong>mkvirvebelTa<br />

kargad organizebul muSaobas amomrCevelTa gamocxadebis uzrunvelyofis mxriv, riTac<br />

saSualeba mogecemaT, rom kontaqtebi <strong>da</strong>amyaroT Tqveni partiis TiToeul potenciur<br />

mxar<strong>da</strong>mWerTan.<br />

<strong>da</strong>mkvirveblis movaleobebi<br />

• kenWisyris mimdinareobasa <strong>da</strong> xmebis <strong>da</strong>Tvlis proceduraze meTvalyureobis<br />

ganxorcieleba; sa<strong>da</strong>o sakiTxebis warmoSobis SemTxvevaSi, Sesabamisi Setyobinebebis<br />

ga<strong>da</strong>cema <strong>saarCevno</strong> komisiis wevrebisaTvis <strong>da</strong> sakuTari partiis <strong>saarCevno</strong> kampaniis<br />

StabSi.<br />

• kartoTekaSi (an amomrCevelTa siaSi) im pirTa aRniSvna, romlebmac ukve misces xma, <strong>da</strong><br />

romlebsac xma jer kidev ar miuciaT;<br />

• xmis misacemad im pirTa ar<strong>da</strong>Sveba, visac kanonis safuZvelze ara aqvT arCevnebSi<br />

monawileobis<br />

mimarTva.<br />

ufleba, an <strong>saarCevno</strong> komisiis wevrebisadmi Sesabamisi moTxovniT<br />

<strong>da</strong>mkvirveblis uflebebi<br />

• <strong>da</strong>mkvirvebels ufleba aqvs imyofebodes <strong>saarCevno</strong> punqtis SenobaSi mTeli dRis<br />

ganmavlobaSi. igi <strong>saarCevno</strong> ubanSi midis gaxsnamde minimum 15 wuTiT adre <strong>da</strong> ufleba<br />

168


aqvs <strong>da</strong>rCes iq xmebis <strong>da</strong>Tvlisa <strong>da</strong> xmis micemis Sedegebis gaformebis mTeli drois<br />

ganmavlobaSi.<br />

• <strong>da</strong>mkvirvebels ufleba aqvs imyofebodes im adgilis maxloblad, sa<strong>da</strong>c Tavsdeba<br />

amomrCevelTa registraciis wignebi, magram arauaxloes 2 m manZilisa <strong>saarCevno</strong><br />

kabini<strong>da</strong>n an biuletenebis Casayreli yuTi<strong>da</strong>n.<br />

TiToeul amkvvirvebels un<strong>da</strong> hqondes:<br />

• <strong>da</strong>mkvirveblis mowmoba an uflebamosilebaTa <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli sxva dokumenti,<br />

instruqciebi misi ufleba-movaleobebisa <strong>da</strong> muSaobis wesis Sesaxeb;<br />

• registrirebuli amomrCevlebis kartoteka;<br />

• ebis carieli kolofi im amomrCevelTa baraTebisaTvis, romlebmac misces xma;<br />

• Tqveni partiis raionuli, saqalaqo <strong>da</strong> saolqo Stab-binebis misamarTebi <strong>da</strong><br />

telefonebi.<br />

<strong>da</strong>mkvirveblis instruqcia<br />

asrulebT ra <strong>da</strong>mkvirveblis movaleobebs, Tqven xarT Tqveni kandi<strong>da</strong>tis an partiis<br />

warmomadgeneli. moiqeciT Sesabamisad mTeli drois ganmavlobaSi. ar <strong>da</strong>uSvaT, rom<br />

muSaobaSi an kenWisyris procesSi xels giSlidnen an <strong>da</strong>rkolebebs giqmnidnen piradi<br />

momentebi.<br />

iyaviT Semsrulebeli. aucilebelia, rom zustad <strong>da</strong>niSnul dros mixvideT <strong>saarCevno</strong><br />

ubanSi. ar <strong>da</strong>tovoT Senoba manam, sanam Tqven ar Segcvlian. vinme aucileblad un<strong>da</strong><br />

imyofebodes <strong>saarCevno</strong> ubanSi mTeli drois ganmavlobaSi, rodesac igi Riaa.<br />

ar <strong>da</strong>gaviwydeT, rom Tqvenc un<strong>da</strong> misceT xma. <strong>da</strong>mkvirvebelma, romelic pirvel cvlaSi<br />

iwyebs muSaobas, xma un<strong>da</strong> misces mas Semdeg, rodesac Secvlian. yvela sxva <strong>da</strong>mkvirveblebi<br />

xmas aZleven manam, sanam isini Secvlian momuSave <strong>da</strong>mkvirveblebs.<br />

specialuri instruqciebi pirvel cvlaSi momuSave <strong>da</strong>mkvirveblisaTvis <strong>saarCevno</strong> komisiis<br />

wevrebs aqvT amomrCevelTa sia, romlebmac miiRes biuletenebi va<strong>da</strong>ze adre xmis<br />

micemisaTvis. moiTxoveT, rom giCvenon es sia. <strong>da</strong>uyovnebliv <strong>da</strong>iwyeT am amomrCevelTa<br />

baraTebis amoReba <strong>da</strong> aRniSneT, rom isini xmas aZleven va<strong>da</strong>mde. SesaZlebelia, rom Tqven<br />

ver SeZloT am samuSaos <strong>da</strong>sruleba diliT, amomrCevelTa didi nakadis pirobebSi. Tu<br />

Tqven ver moaswariT yvela baraTis amoReba Tqveni cvlis <strong>da</strong>srulebamde, TxoveT Tqvens<br />

Semcvlel <strong>da</strong>mkvirvebels, rom ganagrZos es samuSao im adgili<strong>da</strong>n sa<strong>da</strong>c Tqven SeCerdiT.<br />

vis aqvs ufleba, rom ar <strong>da</strong>uSvas amomrCeveli xmis misacemad?<br />

<strong>saarCevno</strong> komisiis nebismier wevrs, <strong>da</strong>mkvirvebels an amomrCevelTa kolegiis wevrs<br />

ufleba aqvT ar <strong>da</strong>uSvan potenciuri amomrCeveli xmis misacemad, Tuki aqvT safuZveli<br />

ivaraudon, rom amomrCevels kanoniT ara aqvs xmis micemis ufleba.<br />

169


4. arCevnebze amomrCevelTa gamocxadebis uzrunvelyofa<br />

<strong>saarCevno</strong> kampaniis umniSvnelovanes aspeqts warmoadgens arCevnebis dRes <strong>saarCevno</strong> ubanSi<br />

amomrCevelTa gamocxadebis uzrunvelyofa. Tu amomrCevlebi, romlebsac SeeZloT<br />

TqvenTvis moecaT xma, ar gamocxaddnen <strong>saarCevno</strong> ubanSi, maTTan satelefono zarebi <strong>da</strong><br />

sxva kontaqtebi unayofo iqneba. amomrCevelTa gamocxadebis uzrunvelyofa aris<br />

RonisZieba, romelic tardeba arCevnebis dRis <strong>da</strong>dgomamde.<br />

<strong>saarCevno</strong> kampaniis Stabma un<strong>da</strong> SeimuSaos sistema, romelSic Seva Semdegi sakiTxebi:<br />

• satelefono monacemebis baza arCevnebis dRes amomrCevlebTan <strong>da</strong>kavSirebis mizniT;<br />

• nebayoflobiT momuSave pirebi, romlebic upasuxeben telefoniT <strong>da</strong>smul SekiTxvebs<br />

xmis micemis adgilis Sesaxeb;<br />

• informacia kandi<strong>da</strong>tis adgilisa <strong>da</strong> dRis ganrigis Sesaxeb arCevnebis dRisaTvis <strong>da</strong><br />

<strong>saarCevno</strong> punqtebis <strong>da</strong>xurvis Semdeg;<br />

• amomrCevelTa transportiT uzrunvelyofisa <strong>da</strong> ZiZebiT <strong>da</strong>xmarebis sistema, rodesac<br />

aucilebelia, rom maT <strong>da</strong>itovon <strong>da</strong> yuradReba miaqcion amomrCevelTa bavSvebs.<br />

adgilobrivi partiuli organizaciebis warmomadgenlebma un<strong>da</strong> miiRon <strong>da</strong>wvrilebiTi<br />

instruqciebi <strong>saarCevno</strong> kampaniis komitetebisagan <strong>da</strong> partiis raionuli komitetebis<br />

Tavmjdomareebisagan. maT un<strong>da</strong> icodnen TavianTi amocanebi <strong>da</strong> Sesrulebis gzebi. uSualod<br />

arCevnebis wina dRes, pirveladi teritoriuli organizaciebis xelmZRvanelebma un<strong>da</strong><br />

wara<strong>da</strong>ginon amomrCevelTa registraciis sruli informacia partiis raionul komitetebSi<br />

<strong>da</strong> kenWisyraSi partiis siiT monawile kandi<strong>da</strong>tebis <strong>saarCevno</strong> kampaniis StabSi, raTa maT<br />

SeZlon ufro organizebulad warmarTon saqmianoba amomrCevlebTan.<br />

adgilobrivi organizaciebis xelmZRvanelebma agitatorebs arCevnebis wina dRes un<strong>da</strong><br />

Cautaron saboloo instruqtaJi.<br />

arCevnebamde xuTi dRiT adre, adgilobrivi organizaciis xelmZRvaneli <strong>da</strong> ubnis<br />

agitatorebi ukavSirdebian im amomrCevlebs, romlebic, savaraudod maT partias miscemen<br />

xmas, <strong>da</strong> azusteben, xom ar <strong>da</strong>sWirdebaT maT <strong>saarCevno</strong> ubanSi micileba, ZiZa<br />

bavSvebisaTvis, <strong>da</strong>xmareba vadze adre xmis micemaSi <strong>da</strong> sxv. amis Semdeg saWiroa<br />

<strong>da</strong>kavSireba im amomrCevlebTan, romlebmac moiTxoves <strong>da</strong>xmareba, <strong>da</strong> <strong>da</strong>rwmuneba, rom maT<br />

namdvilad gaewiaT aseTi <strong>da</strong>xmareba.<br />

dokumenturad <strong>da</strong>a<strong>da</strong>stureT arCevnebis dRes Tqvens mier gakeTebuli satelefono zarebi<br />

arCevnebamde sami dRis ganmavlobaSi Tqven ramdenjerme <strong>da</strong>urekavT Tqveni ubnis<br />

amomrCevlebs. awarmoeT zusti Canawerebi TiToeuli zaris Semdeg, <strong>da</strong> aRniSneT im<br />

amomrCevelTa gvarebi, romlebmac SesaZloa xma miscen Tqvens partias. CanawerebSi<br />

SeitaneT Semdegi aRniSvnebi:<br />

`I~ - pirveli zari - arCevnebamde xuT dRis ganmavlobaSi<br />

`II~ - meore zari - pirveli zari arCevnebis dRes.<br />

`III~ - mesame zari - zari arCevnebis dRes<br />

`x~ - misca xma - amomrCevelma xma ukve misca. <strong>da</strong>rekva saWiro aRar aris.<br />

170


sxva RonisZiebebi arCevnebis dRes.<br />

1. uzrunvelyaviT, rom <strong>saarCevno</strong> punqtebSi adgilze iyos <strong>da</strong>mkvirvebelTa mowmobebi an<br />

maTi uflebamosilebebis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli sxva dokumentebi <strong>da</strong> amomrCevelTa siebi.<br />

2. Tqvens ubanSi xmis micemis saboloo Sedegebi raionuli partiuli organizaciis<br />

xelmZRvanelis instruqciebis Sesabamisad acnobeT am ukanasknels.<br />

3. moiwvieT nebayoflobiT <strong>da</strong>mxmare pirebi saRamoze, romelic gaimarTeba Tqveni<br />

kandi<strong>da</strong>tis gamarjvebis aRsaniSnavad. es iqneba jildo maT mier kargad Sesrulebuli<br />

samuSaosaTvis.<br />

171


<strong>da</strong>narTebi<br />

<strong>da</strong>narTi 1. kiTxvari wina<strong>saarCevno</strong> RonisZiebaTa SesaxebA<br />

RonisZieba ______ Catarebis TariRi ---- miRebis dro ______<br />

sponsori _______________________________<br />

misamarTi _______________________________<br />

__________ (telefoni) (binis) _____ ofisis _______<br />

RonisZiebis tipi: sauzme, sadili, vaxSami, miReba, Sexvedra, paradi,<br />

mitingi, pikniki<br />

sxva (miuTiTeT) _____________<br />

Catarebis adgili ____________________________<br />

__________________ telefoni ____________<br />

organizacis xelmZRvaneli _____________________<br />

misamarTi ________________ telefoni (binis) ______<br />

ZiriTadi sakontaqto piri<br />

telefoni (ofisis) _____<br />

(Tu aris sxva, <strong>da</strong> ara zemo aRniSnuli) ______________<br />

misamarTi ________________ telefoni (binis) _______<br />

telfoni (ofisis) _______<br />

tansacmlis forma _______ mowveulia Tu ara meuRle ___<br />

<strong>da</strong>sawyisi ________ <strong>da</strong>sasruli _________<br />

sxva sapatio stumrebi, maT Soris _________________<br />

oficialuri pirebi _______ masmedii<strong>da</strong>n ____________<br />

Txovna kandi<strong>da</strong>tisadmi _________________________<br />

wardgena ________________________________<br />

Sevsebulia 19__ wlis ~__~ _______ .<br />

<strong>da</strong>narTi 2. samadlobeli werili<br />

gulwrfel madlobas mogaxsenebT (TariRi) (dro) _____ -ze mowvevisaTvis.<br />

mowvevas viRebT guliTa<strong>da</strong>d, <strong>da</strong> sixaruliT gestumrebiT.<br />

172


Tan vurTav biografias <strong>da</strong> ZiriTad monacemebs Cems Sesaxeb.<br />

me agreTve vTxove ________ -s (RonisZiebis <strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebeli piri), rom<br />

moemarTa TqvenTvis detalebis gasarkvevad.<br />

kidev erTxel mogaxsenebT did madlobas. momaval Sexvedramde.<br />

pativiscemiT,<br />

kandi<strong>da</strong>ti ______<br />

SeniSvna:RonisZiebis tipis miuxe<strong>da</strong>vad, Tqvens werilSi miuiTiTeT misi <strong>da</strong>saxeleba,<br />

organizaciis <strong>da</strong>saxeleba TariRi <strong>da</strong> dro. aseve mkafiod miuTiTeT, Tuki kandi<strong>da</strong>ti<br />

apirebs, rom <strong>da</strong>eswros RonisZiebis mxolod garkveul nawils. <strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebeli<br />

piri namdvilad un<strong>da</strong> <strong>da</strong>ukavSirdes RonisZiebis organizators.<br />

<strong>da</strong>narTi 3. werili mowvevaze uaris SemTxvevaSi.<br />

________ -is (kandi<strong>da</strong>ti) saxeliT<br />

did madlobas mogaxsenebT mowvevaze <strong>da</strong> Txovnaze ____ (sityviT gamosvla <strong>da</strong> sxv.)<br />

_______________ -ze (organizaciis/RonisZiebis <strong>da</strong>saxeleba).<br />

magram,<br />

a) mas ar SeuZlia, rom gewvioT am dRisaTvis winaswar gansazRvruli gegmebis gamo;<br />

b) igi am dros iqneba ________ -Si, sakanonmdeblo krebis sesiaze;<br />

g) imis gamo, rom am dRisaTvis mas <strong>da</strong>gegmili aqvs viziti<br />

____________________________ -Si (Stati, sagrafo), man (kandi<strong>da</strong>tis gvari)<br />

<strong>da</strong>mavala gadmogceT saukeTeso survilebi pira<strong>da</strong>d Tqven <strong>da</strong> Tqvens stumrebs (kolegebs,<br />

organizaciis wevrebs) <strong>da</strong> kidev erTxel ga<strong>da</strong>gixadoT madloba mowvevisaTvis, moxaruli<br />

iqneba SegxvdeT kidev sxva dros.<br />

pativiscemiT,<br />

sarCevno kampaniis xelmZRvaneli<br />

(<strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebeli)<br />

<strong>da</strong>narTi 4. mokle cnoba RonisZiebis Sesaxeb<br />

Sampeinis sagrafos respublikuri partiis yovelwliuri vaxSami miZRvnili linkolnis<br />

dRisadmi.<br />

holid inn-ist/Sampein: 18.00 - koqteili, 19.00 - vaxSami<br />

mowveva miRebuli iqna sagrafos partiuli organizaciis Tavmjdomaris jeki<br />

herSfeldisagan, romelic ukve 15 welia am Tanamdebobaze <strong>da</strong> warmoadgens partiuli<br />

173


organizacis uxuces Tavmjdomares StatSi. igi <strong>da</strong>gxvdebaT holSi <strong>da</strong> SegiZRvebaT<br />

sastumro <strong>da</strong>rbazSi. am tradiciul vaxSams <strong>da</strong>axloebiT 800 stumari <strong>da</strong>eswreba.<br />

TqvenTvis adgili gamoyofilia sufris TavSi, kongresmen smitis, Statis senatorebis tom<br />

evingisa <strong>da</strong> stenli viveris, agreTve Statis warmomadgenlebis `<strong>da</strong>Tv~ vudiardis, virjil<br />

vikufisa <strong>da</strong> ed makbrumis gverdiT.<br />

Tqven gamodixarT ocwuTiani sityviT saxalxo politikis Sesaxeb <strong>da</strong> Tavmjdomare<br />

herSfeldis <strong>da</strong>msaxurebebis aRiarebiT.<br />

sagrafos Tavmjdomare kolin bruneri RonisZibas ver <strong>da</strong>eswreba ojaxis erT-erTi wevris<br />

avadmyofobis gamo. stumarTa Soris iqnebian cnobili pirovnebebi:<br />

b-ni fred minniki, Tqveni erT-erTi Zveli mxar<strong>da</strong>mWeri;<br />

q-ni judi raiTi, kompania `raiT menufeqCuring~-is mflobeli;<br />

q-ni lila jonsi, romelsac hqon<strong>da</strong> Tqveni miRebis pativi.<br />

gasul TveSi Tqven imyofebodiT Sampeinis sagrafoSi <strong>da</strong> wamoadgineT axali programa<br />

fermerebis Sesaxeb. amas gar<strong>da</strong>, Tqven sityviT gamoxvediT savaWro palataSi gamarTul<br />

sadilze <strong>da</strong> <strong>da</strong>eswariT TqvenTvis saxsrebis Segrovebis mizniT gamarTul Sekrebas,<br />

romelic moawyo q-nma jonsma.<br />

<strong>da</strong>narTi 5. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis Catarebis mokle gegma<br />

fuladi saxsrebis Segrovebis gegma<br />

1. msxvili Semomwirvelebi ($50-250)<br />

2. saerTo Semomwirvelebi (fostis meSveobiT <strong>da</strong> pir<strong>da</strong>piri mimarTvebis Sedegad miRebuli<br />

Semowirulobebi)<br />

3. RonisZiebebi<br />

4. kandi<strong>da</strong>tis sakuTari saxsrebi<br />

xarjTaRricxva<br />

administraciuli xarjebi (Tu Seitaneba aRricxvis uwyisSi)<br />

mTavari ofisi (aren<strong>da</strong>, telefonis, kompiuteris, aslga<strong>da</strong>mRebi teqnikis, <strong>da</strong>mxmare<br />

aRWurvilobebis, TanamSromelTa Statis, avtomopasuxis <strong>da</strong> a.S. ga<strong>da</strong>saxadebi)<br />

politikuri agitacia<br />

sareklamo farebi saxlebis ezoebSi<br />

1X1X2 m zomis sareklamo farebi<br />

broSurebi <strong>da</strong> bukletebi<br />

safosto gzavnilebi<br />

politikuri reklama gazeTebSi<br />

politikuri reklama radioSi<br />

174


satelefono <strong>da</strong> Statis Senaxvis xarjebi amomrCevelTa ganwyobilebis gansazRvris mizniT<br />

ganxorcielebuli saqmianobisaTvis <strong>da</strong> arCevnebze amomrCevelTa gamocxadebis<br />

uzrunvelyofa<br />

nebayoflobiTi <strong>da</strong>mxmare pirebis mozidva<br />

ojaxis wevrebi, megobrebi, Tqveni politikuri Sexedulebebis mxar<strong>da</strong>mWeri pirebi,<br />

gansakuTrebuli interesis jgufebi, momxreebi.<br />

uSualo muSaoba amomrCevlebTan<br />

• muSaobisaTvis aucilebelia:<br />

• <strong>saarCevno</strong> olqis ruqebi;<br />

• saagitacio masalebi;<br />

• agitaciis Catarebis adgilebi.<br />

masobrivi RonisZiebebi<br />

festivalebi <strong>da</strong> paradebi, wirvebi eklesiaSi, piknikebi, sauzmeebi, Tevzaoba paraskeobiT,<br />

klubebSi Catarebuli RonisZiebebi, fuladi saxsrebis mozidvis mizniT gamarTuli<br />

RonisZiebebi, raionuli masStabisa <strong>da</strong> sxva RonisZiebebi.<br />

kandi<strong>da</strong>tebis debatebi <strong>da</strong> Sexvedrebi amomrCevlebTan<br />

saagitacio RonisZiebebi masobriv sainformacio saSualebebiT ufaso reklamis farglebSi<br />

(axali ambebis programebi)<br />

RonisZiebebbi wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis mimdinareobisas<br />

• fuladi saxsrebis Segrovebis RonisZiebebi: ix. RonisZiebaTa <strong>da</strong>gegmva fuladi<br />

saxsrebis Segrovebis mizniT.<br />

• RonisZiebebi nebayoflobiT <strong>da</strong>mxmare pirebTan - kulturul-gasarTobi sanaxaobebi.<br />

• RonisZiebebi nebayoflobiT <strong>da</strong>mxmare pirebTan - samuSao RonisZiebebi<br />

• manifestaciebi;<br />

• Cai <strong>da</strong> sxva miRebebi<br />

amomrCevelTa ZiriTadi jgufebi<br />

Sexvedrebi amomrCevelTa ZiriTadi jgufebis warmomadgenlebTan, mxar<strong>da</strong>Weris mopovebisa<br />

<strong>da</strong> gafarToebis mizniT<br />

saagitacio saqmianoba<br />

1. TvalsaCino agitacia<br />

a. sarekamo farebi saxlebis ezoebSi, kandi<strong>da</strong>tis gvaris aRniSvniT.<br />

b. 1X1X2 m zomis sareklamo farebi<br />

2. uSualo saagitacio kampania fostis meSveobiT<br />

a. saagitacio masalebis kompleqtebis <strong>da</strong>gzavna<br />

175


. saagitacio masalebis kompleqtebis <strong>da</strong>gzavna amomrCevelTa gansazRvruli<br />

jgufebisaTvis.<br />

g. saerTo agitacia fostis meSveobiT<br />

c. fuladi saxsrebis Segrovebis agitacia fostiT.<br />

<strong>da</strong>matebiTi saagitacio masalebi<br />

1. broSurebi<br />

2. Setyobinebebi <strong>saarCevno</strong> ubanSi gamocxadebis aucileblobis Sesaxeb, romlebic un<strong>da</strong><br />

gaikras amomrCevelTa binebis karze.<br />

3. Tematuri saagitacio masalebi<br />

sazogadoebrivi urTierTobebi<br />

werilebi re<strong>da</strong>qciaSi<br />

propagandistuli xasiaTis RonisZiebebi<br />

1. TvalsaCino agitacia - saxlebis ezoebSi sarekamo farebis gamavrcelebeli jgufi<br />

2. sarekamo farebis <strong>da</strong>mdgmeli jgufi<br />

saorganizacio RonisZiebebi<br />

1. ofisi (Tu saWiroa)<br />

2. kompiuteruli teqnika<br />

3. nebayoflobiT <strong>da</strong>mxmare pirTa <strong>da</strong>saqmeba<br />

4. amomrCevlisadmi fostis meSveobi mimarTvis teqstebis SemuSaveba<br />

fuladi saxsrebis Segroveba (safinanso komiteti)<br />

1. fuladi saxsrebs Segroveba fostis meSveobiT<br />

2. pir<strong>da</strong>piri mimarTva amomrCevlebisadmi (yvelaze efeqturi saSualeba)<br />

3. fuladi saxsrebis Segrovebis RonisZiebebi<br />

saagitacio masalebis gavrceleba<br />

1. saagitacio masalebis gavrceleba wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis dros amomrCevlebTan<br />

Sexvedrebisas<br />

2. masalebis gavrceleba samrecxaoebSi, saparikmaxeroebSi <strong>da</strong> a.S.<br />

<strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebeli piri<br />

TiToeul <strong>saarCevno</strong> kampanias esaWiroeba <strong>da</strong>gegmvis `mefe~. misi piradi Tanxmobis gareSe<br />

arc erTi RonisZieba ar un<strong>da</strong> gatardes.<br />

sainformacio-analitikuri saqmianoba<br />

iniSneba piri, romelic uSualod warmarTavs sainformacio-analitikur muSaobas.<br />

176


<strong>da</strong>narTi 6. kampaniis organizaciuli struqtura<br />

kandi<strong>da</strong>ti ________________________<br />

sakonsultacio komiteti :<br />

Tavmjdomare ________________<br />

wevrebi __________________<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis warmmarTveli komiteti :<br />

Tavmjdomare _________________<br />

komitetis menejeri ____________________<br />

safinanso komiteti :<br />

xazina<strong>da</strong>ri _______________________<br />

saxsrebis Segrovebis sakiTxebi<br />

koordinatori _______________________<br />

komitetis wevrebi ____________________<br />

fuladi saxsrebis Segrovebis RonisZiebebi<br />

kordinatori __________________<br />

jgufis wevrebi ____________________<br />

operatiuli saqmianoba<br />

<strong>da</strong>gegmvaze pasuxismgebeli piri _____________<br />

saqmianobis organizebaze pasuxismgebeli piri ________<br />

ofisis muSaoba _______________<br />

direqtori _______________________<br />

nebayoflobiT <strong>da</strong>mxmare pirebi _______________<br />

koordinatori __________________<br />

RonisZiebebi wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis procesSi<br />

direqtori _____________<br />

RonisZiebis Camtarebeli jgufis wevrebi ___________<br />

politikuri reklama <strong>da</strong> agitacia<br />

masalebis <strong>momzadeba</strong>ze pasuxismgebeli piri _________<br />

sainformacio-analitikur saqmianobaze pasuxismgebeli piri __<br />

nebayoflobiT <strong>da</strong>mxmare pirTa saqmianoba<br />

nebayoflobiT <strong>da</strong>mxmare pirebTan muSaobis komitetis Tavmjdomare<br />

saxlebis ezoebSi sareklamo farebis <strong>da</strong>mzadebaze pasuxismgebeli piri<br />

stendebis ganawilebis jgufi (jgufebi)<br />

177


plakatebi <strong>da</strong> stendebi<br />

pasuxismgebeli ___________________<br />

jgufi _________________<br />

<strong>da</strong>narTi 7. sazogadoebrivi jgufis saaRricxvo baraTi<br />

jgufis <strong>da</strong>saxeleba ______________<br />

xelmZRvanelis g.s.m. ______________<br />

misamarTi/telefoni ______________<br />

interesTa sfero ________________<br />

yvelaze aqtualuri problemebi _______________<br />

mimdinare proeqtebi _____________________<br />

wevrTa raodenoba _____________________<br />

amomrCevelTa raodenoba __________________<br />

informaciis gacvlis saSualebebi ______________<br />

beWdviTi gamocemebi ____________________<br />

sainformacio arxebi ___________________<br />

regularuli Sekrebebi ___________________<br />

RonisZiebebi ________________________<br />

<strong>da</strong>mokidebuleba kandi<strong>da</strong>tisa <strong>da</strong> misi gundis mimarT ________<br />

ukanasknel periodSi kontaqtebis xasiaTi _____________<br />

biujeti ____________________<br />

<strong>da</strong>finansebis wyaroebi _________________<br />

Seqmnis dro <strong>da</strong> garemoebebi ________________<br />

jgufis amocanebi _______________________<br />

monawileoba politikur cxovrebaSi ______________ .<br />

<strong>da</strong>narTi 8. sazogadoebrivi jgufis saaRricxvo baraTis Sevsebis magaliTi<br />

jgufis <strong>da</strong>saxeleba:`sicocxlis ufleba~, kentukis Stati<br />

xelmZRvanelis g.s.m.:megi montgomeri - Statis organizacis prezidenti; devid ostini -<br />

nacionaluri komitetis vice-prezidenti<br />

misamarTi <strong>da</strong> telefonebi:40207 kentukis Stati, q. luisvili, brekenrij leinis q. 134.<br />

tel. (502) 895-59-59; megi montgomeri. (202) 626-88-14; devid ostini<br />

interesTa sfero: abortebi, etanazia, axalSobilTa sikvdilianobis Semcireba, adreuli<br />

mSobiarobis samedicino momsaxureba<br />

178


yvelaze aqtualuri problemebi: muSaoba abortebis amkrZalav kanonproeqtebze Statis<br />

sakanonmdeblo organoSi<br />

mimdinare proeqtebi: Statis mosaxleobaSi xelmowerebis Segroveba moZraobis<br />

mxar<strong>da</strong>mWerTa gamovlenis mizniT.<br />

wevrebis raodenoba<br />

amomrCevelTa raodenoba: 12 aTasi a<strong>da</strong>miani, romlebic ixdian sawevros. 42 aTasi<br />

mxar<strong>da</strong>mWeri, romelTa gvarebi Setanilia monacemTa bankSi. ZiriTadi koncentraciis<br />

adgilia q. leqsingtoni <strong>da</strong> soflebi. TviTon luisvilSi, organizaciis wvrTa raodenoba<br />

umniSvneloa.<br />

informacis gacvlis saSualebebi:beWdviTi gamocemebi, sainformacio arxebi.<br />

StatSi gamoicema yovelTviuri gazeTi <strong>da</strong> sruldeba 12 aTasi wevris Setyobinebebi<br />

mosalodneli sakanonmdeblo ga<strong>da</strong>wyvetilebebis Sesaxeb. prospeqtebi periodulad egzavneba<br />

42 aTas mxar<strong>da</strong>mWers.<br />

regularuli Sekrebebi, RonisZiebebi.<br />

yovelwliuri banketi wels Catar<strong>da</strong> leqsingtonSi, 9 seqtembers. organizaciis<br />

adgilobrivi ujredebis Sekrebebis perioduloba sxva<strong>da</strong>sxvaa. Se<strong>da</strong>rebiT xSiria<br />

yovelTviuri Sekrebebi.<br />

<strong>da</strong>mokidebuleba kandi<strong>da</strong>tTan <strong>da</strong> mis gundTan. kontaqtebi ukanasknel periodSi.<br />

megis yovelTvis kargi urTierTobebi hqon<strong>da</strong> senatorTan, magram bolo xanebSi es<br />

urTierTobebi <strong>da</strong>iZaba mas Semdeg, rodesac senatorma Seicvala Tavisi pozicia<br />

gaupatiurebisa <strong>da</strong> sisxlaRrevis kavSiris Sesaxeb, rogorc abortis misaRebi formisa.<br />

ZiriTadi mizezi isaa, rom megi <strong>da</strong> Statis organizacia amis Sesaxeb winaswar ar iyvnen<br />

gafrTxilebulni <strong>da</strong> mxolod gazeTebi<strong>da</strong>n Seityves es ambavi. sabWos zogierTi wevri am<br />

ambis gamo jer kidev ver <strong>da</strong>mSvidebula. Cveni warmomadgenlebi amaswinaT Sexvdnen megis <strong>da</strong><br />

nacionaluri organizaciis adgilobriv warmomadgenels. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis menejers<br />

Sexvedra hqon<strong>da</strong> megisTan <strong>da</strong> organizaciis sabWos wevrebTan.<br />

biujeti/<strong>da</strong>finansebis wyaroebi<br />

CvenTvis araa cnobili zusti Tanxa, romelsac organizacia agrovebs an xarjavs wlis<br />

ganmavlobaSi. Cveni varaudiT, <strong>da</strong>finansebis ZiriTad wyaros warmoadgens fostiT<br />

gamogzavnili Semowirulobebi. miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom organizacias mxolod 4 saStato<br />

TanamSromeli hyavs, mas mudmivad awuxebs ufulobis problema.<br />

Seqmnis dro <strong>da</strong> miznebi; jgufis amocanebi.<br />

organizacia warmoadgens moZraoba `sicocxlis uflebis~ ZiriTad jgufs StatSi.<br />

amavdroulad, Statis CrdiloeT nawilSi wevrTa raodenoba ufro mcirea, magram aqtiuri.<br />

jgufis ZiriTadi amocanaa kanonmdeblebis lobireba, risTvisac igi karga<strong>da</strong>a organizebuli<br />

magram susti uSualo kontaqtebi aqvs amomrCevlebTan. am mxriv, jgufs SesaZloa Cveni<br />

<strong>da</strong>xmareba <strong>da</strong>sWirdes.<br />

monawileoba politikur cxovrebaSi.<br />

179


luisvilSi Catarebul kongresis pirvelad arCevnebSi maT mxari <strong>da</strong>uWires senator-<br />

demokrats, `pnr~ moZraobis momxres <strong>da</strong> axlac mas uWeren mxars respublikelis,<br />

`moZraoba `arCevanis uflebis~ mxar<strong>da</strong>mWeris winaaRmdeg. maT am senators 1984 wels<br />

misces TavianTi xmebi. jgufi Tavis Zalisxmevas mimarTavs Statis sakanonmdeblo organoSi<br />

kandi<strong>da</strong>tebTan muSaobaze, <strong>da</strong> didi gamocdileba gaaCnia literaturis efeqturad<br />

gavrcelebis mxriv.<br />

<strong>da</strong>narTi 9. ubnebSi amomrCevlis gamocxadebis uzrunvelyofis programa<br />

imisaTvis, rom ganisazRvros amomrCevlis ganwyobileba, aucilebelia:<br />

SeadginoT amomrCevelTa siebi, romelTa ganwyobac ukve cnobilia;<br />

miiRoT registrirebul amomrCevlebis siebi;<br />

aRniSnoT im amomrcevelTa gvarebi, romlebic namdvilad Tqvens kandi<strong>da</strong>turas uWeren<br />

mxars;<br />

gansazRvreT, romeli amomrCevlebi ar arian sabolood garkveulni, Tu vis miscemen xmas,<br />

magram SesaZlebelia, rom Tqveni mxar<strong>da</strong>mWerebi aRmoCndnen;<br />

romeli amomrCevlebis azri araa TqvenTvis cnobili.<br />

amis Semdeg: CaatareT ramdenime wina<strong>saarCevno</strong> RonisZieba, raTa amomrCeveli gaecnos<br />

Tqvens kandi<strong>da</strong>turas;<br />

amis Semdeg:<strong>da</strong>ukavSirdiT TiToeul amomrCevls, romlebmac SeiZleba Tqven mogceT xma, an<br />

romelTa azric jer kidev ucnobia.<br />

gaiTvaliswineT Catarebuli samuSaos Sedegebi.<br />

Tu dro saSualebas gaZlevT, <strong>da</strong>urekeT im amomrCevlebs, romlebic jer kidev ver<br />

garkveulan TavianT arCevanSi.<br />

imisaTvis, rom uzrunvelyoT ubanSi amomrCevelTa gamocxadeba, aucilebelia:<br />

arCevnebis dRes (an SabaTi-orSabaTis intervalSi) <strong>da</strong>urekoT an pirveli klasis fostiT<br />

orSabaTisaTvis miwodebiT, safosto yuTSi CagdebiT an karze samaxsovro baraTis<br />

<strong>da</strong>tovebiT,<br />

estumroT.<br />

specialuri SetyobinebiT acnoboT maT arCevnebis Sesaxeb, an pira<strong>da</strong>d<br />

arCevnebze amomrCevelTa gamocxadebis uzrunvelyofaze pasuxismgebeli jgufi:<br />

nebayoflobiT TanaSemweTa mozidva<br />

kandi<strong>da</strong>tis ojaxi<br />

wevrTa raodenoba __<br />

samuSo saaTebis <strong>da</strong>axloebiTi raodenoba ___<br />

kac-saaTebis saerTo raodenoba __<br />

kandi<strong>da</strong>tis megobrebi <strong>da</strong> nacnobebi<br />

180


megobrebi, partniorebi biznesSi, Tanaskolelebi, nacnobebi, romlebsac kandi<strong>da</strong>ti ulocavs<br />

dResaswaulebs, kolegebi samsaxurSi, eklesiis nacnobi mrevli, nacnobebi, romlebsac<br />

saerTo interesebi aqvT kandi<strong>da</strong>tTan.<br />

a<strong>da</strong>mianebis raodenoba __<br />

muSaobis saaTebis <strong>da</strong>axloebiTi raodenoba __<br />

kac-saaTebis saerTo raodenoba __<br />

gansakuTrebuli interesis politikuri organizaciebi <strong>da</strong> jgufebi<br />

jgufi 1 __________<br />

a<strong>da</strong>mianebis raodenoba ___<br />

muSaobis saaTebis <strong>da</strong>axloebiTi raodenoba __<br />

kac-saaTebis saerTo raodenoba __<br />

jgufi 2 __________<br />

a<strong>da</strong>mianebis raodenoba ___<br />

muSaobis saaTebis <strong>da</strong>axloebiTi raodenoba __<br />

kac-saaTebis saerTo raodenoba __<br />

<strong>da</strong>narTi 10. satelefono centris muSaoba arCevnebis dRes<br />

satelefono centris muSaoba SeiZleba organizebuli iyos orgvarad:<br />

1. kontroliorebisa <strong>da</strong> gamgzavnebis gamoyenebiT. gamgzavni drois garkveuli<br />

monakveTebis Semdeg modis <strong>saarCevno</strong> ubanSi <strong>da</strong> iRebs Tqveni kandi<strong>da</strong>tis mxar<strong>da</strong>mWer<br />

amomrCevelTa siebs, romlebmac ukve mogces xma. Semdeg es siebi miitaneba<br />

satelefono centrSi <strong>da</strong> maT safuZvelze telefonistebi ukavSirdebian kandi<strong>da</strong>tis<br />

mxar<strong>da</strong>mWer amomrCevlebs, romlebsac jer kidev ar moiuRiaT monawileoba arCevnebSi.<br />

2. telefonistebi ganuwyvetliv urekaven kandi<strong>da</strong>tis mxar<strong>da</strong>mWer amomrCevlebs <strong>da</strong> siebSi<br />

aRniSnaven, misces Tu ara maT xma. aseT SemTxvevaSi, samuSao un<strong>da</strong> <strong>da</strong>iwyos adre<br />

diliT <strong>da</strong> <strong>da</strong>sruldes <strong>saarCevno</strong> ubnebis <strong>da</strong>xurvamde 15 wuTiT adre. es meTodi<br />

gulisxmobs, rom erTsa <strong>da</strong> imave amomrCevels telefonistebi ramdenjerme <strong>da</strong>urekaven.<br />

amomrCevelTa umetesoba gagebiT ekideba aseT zarebs, Tun<strong>da</strong>c maT mravaljer<br />

mouwioT telefonTan misvla. es niSnavs, rom maTTvis gasagebia Cveni SeSfoTeba Tu<br />

<strong>da</strong>intereseba arCevnebSi maTi monawileoba-armonawileobiT. miesalmeT amomrCevls,<br />

mouxadeT bodiSi, rom kidev erTxel awuxebT <strong>da</strong> auxseniT, rom amas akeTebT mxolod<br />

imitom, rom misi xma Zalzed mniSvnelovania kandi<strong>da</strong>tisaTvis. TiToeuli xma<br />

SesaZloa ga<strong>da</strong>mwyveti gaxdes.<br />

imis miuxe<strong>da</strong>vad, Tu muSaobis romel meTods airCevT, amomrCevlebTan satelefono zarebi<br />

un<strong>da</strong> Sewydes <strong>saarCevno</strong> ubnebis <strong>da</strong>xurvamde 15 wuTiT adre. zogjer, yvelaze didi<br />

problema, romlis ga<strong>da</strong>Wrac SeiZleba mogixdeT arCevnebis dRes, mdgomareobs ara<br />

politikur mowinaaRmdegesTan paeqrobaSi, aramed amomrCevelTa gulmaviwyobasa <strong>da</strong><br />

181


arCevnebisadmi <strong>da</strong>udevar <strong>da</strong>mokidebulebaSi. <strong>saarCevno</strong> ubanSi amomrCevelTa gamocxadebis<br />

uzrunvelyofis mizniT Catarebuli aqtiuri muSaoba gviCvenebs, rom SeiZleba swored<br />

aseTma amomrCevlebma <strong>da</strong> maTma xmebma Seasrulon ga<strong>da</strong>mwyveti roli arCevnebSi.<br />

Tqven SegiZliaT gaaZlieroT satelefono centris muSaoba telefonistebis meSveobiT,<br />

romlebic amomrCevlebs <strong>da</strong>ukavSirdebian TavianTi binis telefoniT (arCevnebis dRes <strong>da</strong><br />

arCevmebamde ramdenime dRiT adre). am SemTxvevaSi samuSaos yvelaze mniSvnelovani<br />

nawilebi satelefono centris telefonistebma un<strong>da</strong> Seasrulon. Tu am samuSaoze Tqven<br />

mxolod `binis~ telefonistebs <strong>da</strong>asaqmebT, maSin yvelaze sapasuxismgeblo samuSaoebi<br />

sando a<strong>da</strong>mianebs un<strong>da</strong> <strong>da</strong>avaloT.<br />

siebSi aRniSneT is amomrCevlebi, romlebTanac aucileblad un<strong>da</strong> <strong>da</strong>rekoT. telefonistebs<br />

un<strong>da</strong> mieceT <strong>da</strong>valeba, rom <strong>da</strong>urekon mxolod siaSi aRniSnul amomrCevlebs.<br />

samuSaoSi CarTeT `kontroliorebi~. kontroliorebi SeiZleba iyvnen nebayoflobiT<br />

<strong>da</strong>mxmare pirebi, romelTa amocanas warmoadgens telefonistebTan periodulad<br />

<strong>da</strong>kavSireba, raTa gaigon, Tu rogor midis saqme, <strong>da</strong> xom ar aqvs adgili raime<br />

garTulebebs an problemebs. kontroiorebma un<strong>da</strong> iqonion amomrCevelTa <strong>da</strong>matebiTi siebi,<br />

romlebsac ga<strong>da</strong>scemen im telefonistebs, vinc ukve <strong>da</strong>amTavra muSaoba.<br />

qvemoT mocemulia arCevnebis dRis satelefono saubris miaxloebiTi Sinaarsis magaliTi.<br />

yvela zari sruldeba pirvelad.<br />

gamarjobaT, ________ , Tqven gelaparakebaT _______ , nebayoflobiT <strong>da</strong>mxmare piri<br />

________ -is Stab-bini<strong>da</strong>n. Tqven ukve gamonaxeT dro, rom migecaT xma?<br />

Tu pasuxi <strong>da</strong>debiTia, upasuxeT:sasiamovnoa, gmadlobT. grafaSi `arCevnebis dRe~, gaakeTeT<br />

Sesabamisi aRniSvna.<br />

Tu pasuxi uaryofiTia, upasuxeT:`Tqveni xma Zalian mniSvnelovania CvenTvis. Cven Tqveni<br />

<strong>da</strong>xmareba gvWirdeba. vimedovnebT, rom SeZlebT xmis micemas, gmadlobT~. grafaSi<br />

`arCevnebis dRe 1~, gaakeTeT Sesabamisi aRniSvna.<br />

meore zari, mxolod im amomrCevlebTan, romlebic aRniSnulni arian niSniT `1~<br />

`gamarjobaT, ________ , Tqven gelaparakebaT _______ , nebayoflobiT <strong>da</strong>mxmare piri<br />

________ -is Stab-bini<strong>da</strong>n. bodiSs gixdiT, Cven erTxel ukve <strong>da</strong>girekeT, magram Tqveni<br />

xma Zalian mniSvnelovania CvenTvis. Tqven ukve gamonaxeT dro, rom migecaT xma?~<br />

Tu pasuxi <strong>da</strong>debiTia, upasuxeT: `gmadlobT~ <strong>da</strong> aRniSneT `arCevnebis dRe +~.<br />

Tu pasuxi uaryofiTia, TqviT:xom ar inebebdiT manqaniT momsaxurebas?<br />

Tu pasuxi uaryofiTia, TqviT: `<strong>saarCevno</strong> ubani ixureba _ saaTze. am arCevnebze metad<br />

<strong>da</strong>Zabuli brZola mimdinareobs. amitom, CvenTvis aucilebelia Tqveni xma. gTxovT, rac<br />

SeiZleba swrafad mobrZandiT <strong>saarCevno</strong> ubanSi xmis misacemad. gmadlobT.~ grafaSi<br />

aRniSneT `arCevnebis dRe 2~.<br />

Tu pasuxi <strong>da</strong>debiTia, upasuxeT: `Tqven _______ misamarTze cxovrobT? Cveni<br />

satransporto komiteti <strong>da</strong>gikavSirdebaT <strong>da</strong> SegiTanxmdebaT Tu rodis gamogizavniT<br />

manqanas. didi madloba.~ (amis Semdg, CaiwereT amomrCevlis gvari, misamarTi, telefonis<br />

nomeri, <strong>saarCevno</strong> ubnis nomeri <strong>da</strong> es monacemebi ga<strong>da</strong>eciT ufros telefonists).<br />

182


<strong>da</strong>narTi 11. RonisZiebebi arCevnebis dRes<br />

arCevnebis dRe aris qveni wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis piki. arCevnebi dRis Sedegebi - esaa<br />

Tqveni yvvela adrindeli Zalisxmevis jami. rac ar un<strong>da</strong> kargad CagetarebinaT<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampania, arCevnebis dRes cu<strong>da</strong>d organizebuli muSaoba SeiZleba Tqveni<br />

kraxis mizezi gaxdes.<br />

1. organizeba gaukeTeT mZRolTa jgufebis Seqmnas, romlebic kandi<strong>da</strong>tis mxar<strong>da</strong>mWer<br />

amomrCevlebs <strong>da</strong>exmarebian <strong>saarCevno</strong> ubanSi misvlaSi. <strong>da</strong>urigeT maT almebi, niSnebi <strong>da</strong><br />

Tqveni kampaniis sxva simbolika avtomobilebze <strong>da</strong>samagreblad.<br />

2. yvelaze saimedo <strong>da</strong> sando pirebs mieciT <strong>da</strong>valeba, rom Seagrovon <strong>da</strong> Segatyobinon<br />

xmis micemis Sedegebi Tqveni olqis TiToeuli <strong>saarCevno</strong> ubni<strong>da</strong>n;<br />

3. kandi<strong>da</strong>tis saqmianoba arCevnebis dRes:<br />

a) xma mieciT adre diliT. am SemTxvevaSi Tqven SeiZleba moxvdeT dilis sainformacio<br />

radio-gamoSvebaSi an teleprogramaSi Tqveni foto ki - dilis gazeTSi.<br />

b) ewvieT <strong>saarCevno</strong> ubnebs.<br />

g) pira<strong>da</strong>d <strong>da</strong>urekeT Tqvens mxar<strong>da</strong>mWer yvelaze gavlenian amomrCevlebs, rodesac<br />

<strong>da</strong>sasruls miuaxlovdeba <strong>saarCevno</strong> ubnis muSaobis dro.<br />

d) miiReT monawileoba wina<strong>saarCevno</strong> blic-kampaniaSi.<br />

e) miiReT monawileoba sxva masobriv RonisZiebebSi.<br />

v) ewvieT nebayoflobiT mxar<strong>da</strong>mWerTa yvelaze intensiuri muSaobis adgilebs,<br />

magaliTad - kafe-barebs, Stab-binebs, satelefono centrebs, raTa gaamxnevoT Tqveni<br />

mxar<strong>da</strong>mWeri gundis wevrebi.<br />

z) mieciT interviu masmediis warmomadgenlebs. arCevnebis dRes kandi<strong>da</strong>tis saqmianobis<br />

gegma winaswar un<strong>da</strong> gaegzavnos masobriv sainformacio saSualebebs. arCevnebis mTeli<br />

dRis ganmavlobaSi kandi<strong>da</strong>ts Tan un<strong>da</strong> axldes TanaSemwe, romelic periodulad<br />

<strong>da</strong>ukavSirdeba Stab-binas <strong>da</strong> <strong>da</strong>azustebs, Semovi<strong>da</strong> Tu ara SekiTxvebi masobrivi<br />

sainformacio saSualebebisagan.<br />

T) <strong>saarCevno</strong> ubnebis <strong>da</strong>xurvis Semdeg, kandi<strong>da</strong>ti un<strong>da</strong> <strong>da</strong>eswros biuletenebis <strong>da</strong>Tvlis<br />

process. eWvsgareSea, rom iq masmediis warmomadgenlebic iqnebian, Tu biuletenebis<br />

<strong>da</strong>Tvlisas naTeli gaxdeba, rom Sedegebi male iqneba cnobili, kandi<strong>da</strong>ti un<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>elodos am dros.<br />

i) Tu xmebis <strong>da</strong>Tvla gaWianur<strong>da</strong>, kandi<strong>da</strong>ts SeuZlia droebiT wavides Stab-binaSi, saxlSi<br />

an wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis <strong>da</strong>srulebisadmi miZRvnil RonisZiebaze, Semdeg ki mibrundes<br />

xmebis <strong>da</strong>Tvlis adgilze. kandi<strong>da</strong>tis warmomadgeneli adgilze un<strong>da</strong> <strong>da</strong>rCes <strong>da</strong> saqmis<br />

kursSi Caayenos igi xmis <strong>da</strong>Tvls procesis Sesaxeb.<br />

k) kandi<strong>da</strong>ti win<strong>da</strong>win un<strong>da</strong> moemzados masobriv sainformacio saSualebaTa winaSe<br />

gamosvlisaTvis, arCevnebis Sedegebis miuxe<strong>da</strong>vad.<br />

183


<strong>da</strong>narTi 12. kandi<strong>da</strong>tis biografiis magaliTi TxrobiTi formiT<br />

roland langmeieri<br />

biografia<br />

q. huperSi <strong>da</strong>badebuli roland langmeieri ukve 35 weliwadia, rac CvenTan cxovrobs, mas<br />

Semdeg, rodesac saxelmwifo sa<strong>da</strong>zRvevo agentad <strong>da</strong>iwyo muSaoba kolfasisa <strong>da</strong> kumingis<br />

olqebSi.<br />

nebraskas Sttis unversitetSi soflis meurneobis ekonomistis diplomis miRebis Semdeg,<br />

roland langmeierma Tavisi cxovreba soflis meuneobis biznessa <strong>da</strong> menejments moiuZRvna.<br />

man <strong>da</strong>axloebiT oci weli imuSava soflis meurneobis menejerad kompania `vagner milzSi~,<br />

sa<strong>da</strong>c igi xelmZRvanelob<strong>da</strong> mravali sainovacio programis ganxorcielebas, maT Soris<br />

msxvilfexa rqosani saqonlis kvebis axali teqnologiebis SemuSavebisa <strong>da</strong> Sinauri<br />

frinvelebis moSenebis efeqturobis programebs.<br />

1979 wels roland langmeierma q. SuilerSi gaxsna firma `lend mark end rielTi~,<br />

romelic <strong>da</strong>saqmebuli iyo soflis meurneobis marTviT <strong>da</strong> uZravi qonebis operaciebiT.<br />

roland langmeieri <strong>da</strong>axloebiT 30 wlis ganmavlobaSi iyo savaWro palatis wevri, 1988<br />

wels ki - misi prezidenti. imave wels, roland langmeiers mieniWa `palatis wlis<br />

saukeTeso wevris~ wodeba. q. Suilersa <strong>da</strong> mis mimdebare raionebSi biznesis<br />

ganviTarebisaTvis xelsayrli pirobebis Sesaqmnelad gaweuli Zalisxmevis gamo.<br />

roland langmeieri, rva Svilis mama, bevrs muSaob<strong>da</strong>, rom Svilebs saukeTeso ganaTleba<br />

mieRoT. igi rva wlis ganmavlobaSi iyo q. Suileris centraluri skolis<br />

saganmanaTleblo sabWos wevri, xolo 1984-1985 wlebSi - misi prezidenti. swoded im<br />

periodSi, saskolo sagnebs <strong>da</strong>emata axali disciplinebi, maT Soris meore ucxo ena.<br />

warmoadgen<strong>da</strong> ra soflis meurneobis saqmiani sazogadoebis liders, roland langmeieri<br />

iyo agreTve Sinauri cxovelebis kvebis asociaciis prezidenti klfaqsis olqSi, axla ki<br />

igi aris am asociaciis wevri qalaq plat velSi, Roris xorcis mwarmoebelTa asociacia<br />

`plak~-s wevri <strong>da</strong> saqonlis xorcis mwarmebelTa sabWos wevri, kiTxulobs leqciebs<br />

nebraskas Statis universitetSi q. linkolnSi <strong>da</strong> aris asociaciis `fermerebi momavalSi~<br />

wevri.<br />

roland langmeieri sxva sazogadoebriv saqmianobebsac eweva, maT Soris, monawileobs<br />

`memorial hospital~-isaTvis saxsrebis Segrovebis komitetSi, warsulSi iyo<br />

luTeranuli eklesia `wmin<strong>da</strong> samebas~ prezidenti. igi asrulebs loidisa <strong>da</strong> margaret<br />

pospSalis saxelobis stipendiebis fondis Tavmjdomaris movaleobebs, romelic<br />

stipendiebs uxdis kolejis studentebs, raTa stimuli misces maT monawileobas misuris<br />

Statis luTeranuli eklesiis sinodis muSaobaSi.<br />

rolandi <strong>da</strong> misi meuRle norma 35 welia <strong>da</strong>qorwinebulni arian. norma xelmZRvanelobs<br />

wm. avgustis kaTolikuri eklesiis gunds. maT 11 SviliSvili hyavT <strong>da</strong> bevri ram aqvT<br />

saamayo.<br />

184


<strong>da</strong>narTi 13. finansuri saxsrebis mozidvasTan <strong>da</strong>kavSirebiT RonisZiebis (sadili)<br />

gamarTvis gegma<br />

60) oficialuri piris vizitis TariRis <strong>da</strong><strong>da</strong>sturebis miReba. miiReT <strong>da</strong>sturi, rom<br />

RonisZiebis Catarebis adgili miTiTebul TariRSi Tavisufali iqneba.<br />

59) sadilis xelmZRvanelis <strong>da</strong>niSvna.<br />

58) RonisZiebis sareklamo komitetis Tavmjdomaris <strong>da</strong>niSvna.<br />

57) SekveTis gagzavna mosawvevi bileTebis an blankebis <strong>da</strong>beWdvaze.<br />

56) bileTebis gamavrcelebeli komitetis Tavmjdomaris <strong>da</strong>niSvna.<br />

55) bileTebis gamavrcelebeli jgufebis xelmZRvanelebis <strong>da</strong>niSvna<br />

54) jgufebis xelmZRvanelebis TaTbiri biuletenebis gavrcelebis strategiis<br />

SesamuSaveblad. gamavrceleblebis SerCeva.<br />

53) RonisZiebis saorganizacio komitetis Tavmjdomaris <strong>da</strong>niSvna.<br />

52) xazina<strong>da</strong>ris <strong>da</strong>niSvna. pres-relizebis gamoSveba xazina<strong>da</strong>ris, komitetebis<br />

Tavmjdomarebis, jgufebis xelmZRvanelebisa <strong>da</strong> bileTebis gamavrceleblebis <strong>da</strong>niSvnis<br />

Sesaxeb.<br />

51) bileTebis gamavrcelebelTa Sekreba kampaniis <strong>da</strong>wyebis gamocxadebiT.<br />

50) gare magidebiT bileTebis gayidvis saorganizacio specialuri komitetis Sekreba<br />

49) mimdebare <strong>da</strong>saxlebul punqtebSi bileTebis gayidvis sistemis organizeba (komitetis<br />

Tavmjdomaris <strong>da</strong>niSvna)<br />

48) sagrafos xelmZRvanelebisaTvis safosto Setyobinebebis gagzavna momaval<br />

RonisZiebasTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

47) specialuri sabanko angariSebis gaxsna xazina<strong>da</strong>ris mier<br />

46) bileTebis safasuris ganvadebiT ga<strong>da</strong>xdis drois grafikis Sedgena<br />

45) gamavrcelebeli jgufebis xelmZRvanelTa angariSebis mosmena, amocanebis ganawileba<br />

axlad moziduli gamavrceleblebisaTvis<br />

44) jgufebis xelmZRvanelebis pres-relizebi <strong>da</strong> fotoebi<br />

43) potenciuri monawileebis kartoTekis ga<strong>da</strong>xedva bileTebis realizaciasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT<br />

42) sakoordinacio Sekreba yvela komitetis Tavmjdomareebis monawileobiT<br />

41) sadilis gamarTvis adgilis gul<strong>da</strong>smiT SerCeva saorganizacio komitetis<br />

Tavmjdomaris mier<br />

40) orkestris <strong>da</strong>qiraveba saorganizacio komitetis Tavmjdomaris mier<br />

39) potenciuri monawileebis siis Sedgena mimdebare <strong>da</strong>saxlebul punqtebSi bileTebis<br />

gamavrcelebeli komitetis Tavmjdomaris mier<br />

38) RonisZiebis Sesaxeb Setyobinebebis gagzavna adgilobrivi <strong>saarCevno</strong> komisiebis<br />

TavmjdomareebisaTvis; ga<strong>da</strong>xdis gegmis Sedgena<br />

185


37) Sekreba jgufebis xelmZRvanelebis angariSebis mosmenis mizniT; amocanebis ganawileba<br />

axlad moziduli gamavrceleblebisaTvis<br />

36) saorganizacio komitetis Tavmjdomarisa <strong>da</strong> kvebis obieqtis xelmZRvanelis Sexvedra<br />

meniusa <strong>da</strong> sasmelebis ganxilvis mizniT<br />

35) sadilis programis muSa proeqtis <strong>momzadeba</strong><br />

34) pres-relizi oficialuri stumris Sesaxeb, mis biografiTa <strong>da</strong> fotosuraTiT<br />

33) RonisZiebis momzadebis mdgomareobis ganxilva mimdinare TariRisaTvis<br />

32) <strong>da</strong>matebiTi sareklamo masalebis <strong>momzadeba</strong> sareklamo komitetis Tavmjdomaris mier<br />

31) xazina<strong>da</strong>ris mier samadlobeli werilebis gagzavnis <strong>da</strong>wyeba im pirebisaTvis,<br />

romlebmac SeiZines bileTebi<br />

30) mimdebare <strong>da</strong>saxlebul punqtebSi bileTebis gamavrcelebeli komitetis Tavmjdomaris<br />

mier bileTebis gayidvisa <strong>da</strong> potenciur myidvelebTan piradi Sexvedrebis <strong>da</strong>wyeba<br />

29) saorganizacio komitetis Tavmjdomaris mier saWiro masalebis, yvavilebis, <strong>da</strong> a.S.<br />

SeZenis <strong>da</strong>gegmva, SekveTebis gagzavna<br />

28) jgufebis xelmZRvanelebis mier bileTebis gamavrcelebelTa axali Semadgenlobis<br />

miReba SemomwirvelTa rigebi<strong>da</strong>n<br />

27) gamavrceleblebis axali Semadgenlobis Sekreba<br />

26) potenciuri monawileebis kartotekis ga<strong>da</strong>xedva bileTebis realizaciasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT<br />

25) presisaTvis monacemTa paketebis Sedgenis <strong>da</strong>wyeba sareklamo komitetis Tavmjdomaris<br />

mier<br />

24) mocemuli TariRisaTvis Sesrulebuli samuSaoebis ganxilva (pirveli Sefaseba miecema<br />

monawileTa raodenobas, ris Sesaxeb informaciasac waradgens saorganizacio komitetis<br />

Tavmjdomare)<br />

23) yvela komitetis Tavmjdomareebis sakoordinacio Sexvedra<br />

22) sareklamo komitetis Tavmjdomare axorcielebs TvalsaCino saagitacio masalebis<br />

ganTavsebas<br />

21) saorganizacio komitetis Tavmjdomare gegmavs oficialuri <strong>da</strong> sxva stumrebisavis<br />

gankuTvnili magidebis ganTavsebis wess<br />

20) Sekreba jgufebis xelmZRvanelebis angariSebis mosmenis mizniT; amocanebis ganawileba<br />

axlad moziduli gamavrceleblebisaTvis<br />

19) mosawvevebis gagzavna qalaqgareT mcxovrebi sapatio stumrebisaTvis<br />

18) mosawvevebis gagzavna im pirebisaTvis, romelTa adgilebic <strong>da</strong>javSnulia oficialuri<br />

stumrebisaTvis gankuTvnil magi<strong>da</strong>sTan<br />

17) mosawvevebis gagzavna Tqveni partiis wamyvani pirebisaTvis<br />

16) bileTebis gamavrcelebelTa Sekreba <strong>da</strong>skvniT etapze muSaobis gaZlierebis mizniT<br />

186


15) ganmeorebiTi Setyobinebebis gagzavna im potenciur monawileTaTvis, romlebmac ar<br />

upasuxes pirvel Setyobinebas<br />

14) pres-relizebis gagzavna mowveul pirTa aRniSvniT<br />

13) mowveul oficialur pirTa <strong>da</strong>sturis miReba, rom <strong>da</strong>eswrebian RonisZiebas<br />

12) sadilis programis saboloo preqtis <strong>da</strong>mtkiceba<br />

11) ceremonmeisteris <strong>da</strong>niSvna<br />

10) sadilis programis gagzavna tipografiaSi<br />

9) oficialur stumrisagan vizitis programis <strong>da</strong>mtkicebis miReba<br />

8) uSualod RonisZiebis procesSi bileTebis gayidvis sistemis SemuSaveba<br />

7) Sedegebis Sejameba <strong>da</strong> bileTebis gamavrcelebelTa Sekreba <strong>da</strong>skvniT etapze samuSoebis<br />

gaZlierebis mizniT<br />

6) bileTebisa <strong>da</strong> sainformacio paketebis ga<strong>da</strong>cema masmediis warmomadgenlebisaTvis<br />

5) realizebuli bileTebis Sesaxeb pres-relizis gagzavna<br />

4) mdgomareobis saboloo Semowmeba saorganizacio komitetis Tavmjdomaris mier<br />

3) angariSebis mosmena (telefoniT) jgufebis xelmZRvanelebis mier, gayiduli bileTebis<br />

saerTo raodenobis Sesaxeb<br />

2) monawileTa raodenobis saboloo Sefaseba <strong>da</strong> magidebis gawyoba <strong>da</strong>rbazSi<br />

1) sadilis <strong>da</strong>wyeba! bolo samzadisi. <strong>da</strong>wyebis SesaZlo <strong>da</strong>yovneba.<br />

RonisZiebebi, romlebic SeiZleba gaimarTos sadilis Semdeg<br />

1) samadlobeli werilebi <strong>da</strong>mxmare personals <strong>da</strong> bolo wuTs misul stumrebs<br />

2) Semowirulobebis saboloo Segroveba<br />

3) RonisZiebaze gaweuli xarjebis ga<strong>da</strong>x<strong>da</strong><br />

bolo SeniSvna: bevr organizacias miaCnia, rom isini ver SeZleben sazogadoebrivi<br />

RonisZiebis <strong>Catareba</strong>s saxsrebis Segrovebis mizniT, Tu masSi monawileobas ar miiRebs<br />

maRali rangis oficialuri moxele. es azri safuZvelSive mc<strong>da</strong>ria. bileTebs oficialuri<br />

stumari ar hyidis! bileTebs hyidian gamavrceleblebi, <strong>da</strong> Tu Tqven Cafiqrebuli gaqvT<br />

mimzidveli RonisZiebis mowyoba, es aRafrTovanebs stumrebs. Tqveni, rogorc<br />

Tavmjdomaris amocana isaa, rom gamavrceleblebs saTanado motivacia SeuqmnaT imis<br />

miuxe<strong>da</strong>vad, Tu ra saxis RonisZiebas awyobT.<br />

gafrTxilebT! Tvalyuri adevneT, rom `lamazi~ RonisZiebis Catarebis Tqvenma survilma<br />

ar ga<strong>da</strong>wonos TqvenTvis saWiro saxsrebis mozidvisaken swrafva. im a<strong>da</strong>mianebis<br />

umravlesobas, romlebic bileTebs iZenen, surT, rom aseTi RonisZiebiT Tqven saxsrebi<br />

moizidoT. nu gaawbilebT maT, <strong>da</strong> nu <strong>da</strong>xarjavT Zalze bevr fuls saWmelze, dekoraciebze<br />

<strong>da</strong> a.S.<br />

187


<strong>da</strong>narTi 14. aSS-s respublikuri partiisaTvis finansuri <strong>da</strong>xmarebis Txovnis werilis<br />

nimuSi<br />

Zvirfaso Tanamemamule,<br />

amJamad, Cveni <strong>saarCevno</strong> kampaniisaTvis muSaoben:<br />

52 mxar<strong>da</strong>mWeri, romlebic saagitacio mizniT stumroben xolme Cveni raionis<br />

macxovreblebs;<br />

21 a<strong>da</strong>miani, romlebic avrceleben Cveni partiis bukletebs;<br />

25 piri, romlebic <strong>da</strong>saqmebulni arian satelefono saubrebiT <strong>da</strong> 18 piri, romlebic<br />

asruleben sxva mniSvnelovan samuSaoebs partiis Stab-binaSi.<br />

es 116 a<strong>da</strong>miani TavianTi piradi drois asobiT saaTs uTmoben Cvens gundSi saqmianobas. maT<br />

ician, Tu rogor SeiZleba ukeTesobisaken Seicvalos maTi cxovreba, Tu mimdinare wlis<br />

noemberSi kongresis arCevnebSi respublikelebi gaimarjveben.<br />

SesaZloa, es Tqvenc icodeT, magram Zalzed <strong>da</strong>kavebuli iyoT saimisod, rom Tqveni dro<br />

<strong>da</strong>gviTmoT. Tu es asea, SevecdebiT <strong>da</strong>gexmaroT.<br />

pir<strong>da</strong>pir getyviT:Cven fuli gvWirdeba. fuli Cven gvin<strong>da</strong> axla <strong>da</strong> didi raodenobiT -<br />

tipografiuli <strong>da</strong> safosto, satelefono, sareklamo xarjebisaTvis. yovelive aRniSnulis<br />

gareSe Cveni Zalisxmeva nayofs ver gamoitans, <strong>da</strong> Cven ver SevZlebT rom kongresSi<br />

avirCioT is gamokveTili liderebi, romlebsac TqvenTan erTad vimsaxurebT.<br />

dro fulia. es WeSmariteba zedgamoWrilia Cveni kampaniisaTvis. <strong>da</strong> Tu Tqven ar<br />

SegiZliaT CvenTvis drois <strong>da</strong>Tmoba, iqneb fuliT SeZloT <strong>da</strong>xmareba? fuliT, romelsac<br />

Cven didi madlierebiT miviRebT. <strong>da</strong>dga Tqveni dro! Tqveni 50-dolariani Semowiruloba<br />

Zalian <strong>da</strong>gvexmareba arCevnebisaTvis aucilebeli masalebis SeZenaSi. gamogvigzavneT fuli<br />

dRes, axla. Tqveni mxar<strong>da</strong>Wera mniSvnelovania mTeli Cveni olqisaTvis.<br />

pativiscemiT,<br />

1990 wlis seqtemberi<br />

aSS-s respublikuri partiisaTvis finansuri <strong>da</strong>xmarebis Txovnis werilis nimuSi<br />

(me-2 varianti)<br />

Zvirvaso megobaro respublikuri partii<strong>da</strong>n,<br />

me TqvenTvis cudi ambebi maqvs, magram maaqvs kargi ambebic. <strong>da</strong>viwyeb SekiTxviT.<br />

iciT Tu ara Tqven, rom bolo 20 wlis manZilze, 30 wlamde asakis sul ufro <strong>da</strong> ufro<br />

meti axalgazr<strong>da</strong> Tvlis, rom respublikuri partia swored maTi partiaa?<br />

<strong>da</strong> es simarTlea. ronald reiganisa <strong>da</strong> jorj buSis meTaurobiT, respublikuri partia<br />

gax<strong>da</strong> Cveni axalgazr<strong>da</strong> amomrCevlebis partia. es - rac Seexebo<strong>da</strong> karg ambavs.<br />

188


cudi ambavi ki isaa, rom aq, driping sfringSi, axalgazrdebis mxolod 50%-ma gaiara<br />

registracia <strong>saarCevno</strong> ubnebSi. ufro uaresi, isinic ki, vinc registracia gaiara, zogjer<br />

arc ki midian arCevnebze xmis misacemad.<br />

Cven valdebulni varT SevcvaloT aseTi mdgomareoba. Tu amas movaxerxebT, gavimarjvebT<br />

kidec Cvens sagrafoSi Catarebul yvela arCevnebSi. xolo. Tu situacias ver SevcvliT,<br />

gavargZelebT saqmianobas umcirsobis partiis saxiT.<br />

swored aq SegiZliaT, rom <strong>da</strong>xmareba gagviwioT. respublikuri partiis adgilobrivi<br />

ganyofileba amuSavebs Tavis rigebSi axalgazrdebis mozidvis programas. Cven gvin<strong>da</strong>, rom<br />

SevqmnaT axalgazr<strong>da</strong> respublikelTa sami klubi <strong>da</strong> aRvadginoT respublikel bavSvTa<br />

moZraoba. es yvelaferi rodia:M Semodgomaze Cven vgegmavT partiaSi axalgaazrdebis<br />

mozidvis masobriv kampanias.<br />

yvelaferi es finansebTanaa <strong>da</strong>kavSirebuli. swored amitom gwerT am werils. vici, rom<br />

Tqvenc gaRelvebT respublikuri partiis momavali, iseve, rogorc gaRelvebT saerTod<br />

amerikis momavali.<br />

bevr CvenTagans miaCnia, rom es ori cneba erTmaneTisagan ganuyifelia. xom ver SeZlebdiT<br />

10, 25, 50 an Tun<strong>da</strong>c 100 dolaris gamogzavnas CvenTvis, raTa <strong>da</strong>gvxmarebodiT propgramis<br />

realizebaSi? vfiqrobT, rom SevZlebT proeqtis amoqmedebas, Tuki movaxerxebT minimum<br />

1,785 mln dolaris Segrovebas.<br />

gaZlevT garantias, rom Tqveni fuli ar iqneba mimarTuli zednadebi xarjebis <strong>da</strong>farvaze<br />

an partiul funqcionerTa uazro xelfasebze. gTxovT, gamogvigzavneT is Tanxa, ris<br />

uflebasac dRes Tqven Tavs miscemT. respublikuri partiis momavali Tqvens xelSia.<br />

pativiscemiT,<br />

1990 wlis ivnisi<br />

p.s. gamogvigzavneT fuli dRes. male <strong>da</strong>dgeba Semodgoma, <strong>da</strong> studentebi kvlav TavianT<br />

saswavleblebs <strong>da</strong>ubrundebian. gmadlobT.<br />

<strong>da</strong>narTi 15. madlobis werilis nimuSi finansuri mxar<strong>da</strong>WerisaTvis<br />

Zvirfaso jek,<br />

di<strong>da</strong>d gavixare, rodesac Cveni sagrafos respublikuri partiis Tavmjdomaris jon<br />

smitisagan Sevityve Cveni partis adgilobrivi ganyofilebis fondisadmi Tqveni guluxvi<br />

Semowirulobis Sesaxeb<br />

ra Tqna un<strong>da</strong>, Tqveni Semowiruloba Zalze mniSvnelovani iyo CvenTvis, vinai<strong>da</strong>n Cven<br />

finansebis mudmiv naklebobas ganvicdiT karsmomdgari <strong>saarCevno</strong> kampaniis Casatareblad. me<br />

Zalzed amaRelva Tqvenma Jestma, radgan es iyo mkafio magaliTi imisa, rom Tqven<br />

warmoadgenT respublikuri partiisa <strong>da</strong> im ideebis mxar<strong>da</strong>mWers, romlebiTac partia<br />

189


gamodis. mxolod iseTi pirovnebebis mxar<strong>da</strong>Wera, rogoric Tqven brZandebiT, maZlevs<br />

saSualebas, rom gavagrZelo Cemi rTuli <strong>saarCevno</strong> kampania.<br />

madlobaas gixdiT partiis adgilobriv ganyofilebisa <strong>da</strong> misi yvela im kandi<strong>da</strong>tis<br />

saxeliT, romlebic agrZeleben mZime Sromas partiis warmomadgenlebis saxiT. kidev<br />

erTxel, didi madloba.<br />

Rrma pativiscemiT,<br />

100 wlis 10 oqtomberi<br />

<strong>da</strong>narTi 16. fuladi saxsrebs Segrovebis RonisZiebaTa gegma<br />

magaliTi: rogor SevagrovoT 5 aTasi dolari?<br />

1. msxvili Semomwirvelebi<br />

politikuri partiebi, yofili konservatori/centristi kandi<strong>da</strong>tebi Tqvens Tanamdebobaze;<br />

vaWrobis sferoSi <strong>da</strong>saqmebuli profesionalebi; fuladi saxsrebis Segrovebis<br />

gamocdilebis mqone a<strong>da</strong>mianebi; saqmiani wreebis warmomadgenlebi; gansakuTrebuli<br />

interesis jgufebi; Tqveni programis Tavga<strong>da</strong>kluli mxar<strong>da</strong>mWerebi.<br />

msxvili Semomwirvelebis komiteti 20 X $50 = $1000<br />

kandi<strong>da</strong>tis wyaroebi 10 X $50 = $500<br />

<strong>saarCevno</strong> kampaniis nebayoflobiTi mxar<strong>da</strong>mWerebi 2 X $50 = $100<br />

sxva Semomwirvelebi, fostis meSveobiT ganxorcielebuli saagitacio saqmianobiT<br />

miRebuli saxsrebi 3 X $50 = $150<br />

sul: $1750<br />

2. saSualo donis Semomwirvelebi<br />

<strong>saarCevno</strong> kampaniis warmmarTveli komiteti; interesTa jgufebi; kandi<strong>da</strong>tis piradi<br />

megobrebi; agitacia fostiT; `ganawyenebuli~ amomrCevlebi, anu is a<strong>da</strong>mianebi, romlebic<br />

ukmayofiloni arian gatarebuli politikuri kursiT<br />

<strong>saarCevno</strong> kampaniis nebayoflobiTi mxar<strong>da</strong>mWerebi 10 X $25 = $250<br />

interesTa jgufebi, calkeuli pirebi 15 X $25 = $375<br />

fostis meSveobiT agitaciiT miRebuli saxsrebi 15 X $25 = $375<br />

sxva wyaroebi 5 X $25 = $125<br />

sul: $1125<br />

190


3. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis dros Casatarebeli RonisZiebebi<br />

amomrCevlebis, megobrebis, megobrebis megobrebis, nebayoflobiTi mxar<strong>da</strong>mWerebis safosto<br />

misamarTebis CamonaTvali wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis miznebisaTvis<br />

saRamo kegelbanSi, 25 kacze. sufTa Semosavali $10 X25 = $250<br />

pikniki, sufTa Semosavali $15 X 25 = $450<br />

kandi<strong>da</strong>tis <strong>da</strong>badebis dRe, 30 kacze, sufTa Semosavali $10 X 30 = $300<br />

sul $1000<br />

4. sxva Senatanebi<br />

agitacia fostiT, nebayoflobiTi Semowirulobebi<br />

agitacia fostiT 20 X $5 = $100<br />

sxva wyaroebi 25 X $10 = $250<br />

nebayoflobiTi Semowirulobebi $250<br />

kandi<strong>da</strong>tis sakuTari saxsrebi $275<br />

Semowirulobebi sxva<strong>da</strong>sxva mosaxurebis saxiT, fulad formaSi $250<br />

sul $1125<br />

jami: $5000<br />

mosamzadebeli samuSao<br />

1. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis gegmis Sedgena (minimaluri, gafarToebuli, maqsimaluri)<br />

2. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis biujeti (minimaluri, gafarToebuli, maqsimaluri)<br />

3. wina<strong>saarCevno</strong> kampaniisaTvis saWiro saxsrebis Segrovebis gegmis Sedgena (minimaluri,<br />

maqsimaluri)<br />

4. fuladi saxsrebis Segrovebis komitetis Tavmjdomaris <strong>da</strong>niSvna<br />

kandi<strong>da</strong>tis saqmianoba<br />

1. kandi<strong>da</strong>ti adgens megobrebisa <strong>da</strong> nacnobebis sias<br />

2. kandi<strong>da</strong>ti aqtiurad mouwodebs amomrCevlebs, rom gauwion mas finansuri <strong>da</strong>xmareba<br />

3. kandi<strong>da</strong>ti xvdeba potenciur msxvil Semomwirvelebs<br />

4. kandi<strong>da</strong>ti urekavs potenciur msxvil Semomwirvelebs, romlebsac gansazRvravs<br />

msxvili Semomwrvelebis komiteti, <strong>da</strong> Txovs finansur <strong>da</strong>xmarebas <strong>da</strong> mxar<strong>da</strong>Weras.<br />

msxvili Semomwirvelebis komiteti<br />

1. komitetis Tavmjdomare niSnavs RonisZiebis saorganizacio qve-komitetis<br />

Tavmjdomares, fostiTa <strong>da</strong> telefonis meSveobiT fuladi saxsrebis Segrovebis<br />

qve-komitetis Tavmjdomares.<br />

191


2. komitetis Tavmjdomare mimarTavs komitetis wevrebs, rom <strong>da</strong>exmaron muSaobaSi an<br />

gaakeTon fuladi Semowirulobebi<br />

3. komitetsi aucileblad un<strong>da</strong> Sediodnen interesTa jgufebisa <strong>da</strong> kavSirze<br />

pasuxismgebeli jgufebis warmomadgenlebi<br />

4. komiteti adgens potenciuri Semomwirvelebis sias, anawilebs funqciebs, adgens<br />

vadebs.<br />

5. Tavmjdomare amyarebs kontaqtebs gansakuTrebuli interesis jgufebTan.<br />

6. aucileblobis SemTxvevaSi, komiteti awyobs kandi<strong>da</strong>tebis Sexvedras msxvil<br />

SemomwirvelebTan<br />

7. komiteti awyobs Semowirulobebis Segrovebas, iTvaliswinebs Sedegebs <strong>da</strong><br />

aucileblobis SemTxvevaSi xelmeored ukavSirdeba Semomwirvelebs<br />

8. SemowirulobebTan <strong>da</strong>kavSirebuli muSaoba grZeldeba gansakuTrebuli interesis<br />

jgufebTan. amasTan, SesaZloa saWiro gaxdes <strong>da</strong>matebiTi Sexvedra kandi<strong>da</strong>tTan<br />

9. komiteti saqmianobas agrZelebs manam, sanam ar iqneba miRweuli <strong>da</strong>saxuli mizani.<br />

10. muSaobis uzrunvelsayofad <strong>da</strong>saqmdeba saWiro raodenobis personali.<br />

fostisa <strong>da</strong> telefonis meSveobiT fuladi saxsrebis Segrovebis komiteti<br />

1. adgens amomrCevelTa siebs safosto Setyobinebebis gagzavnis mizniT.<br />

2. SeimuSavebs safosto mimarTvebis kompleqts, romelSic Sedis konverti, <strong>da</strong> baraTi<br />

konvertis sawyis misamarTze gamosagzavnad.<br />

3. xorcieldeba safosto Setyobinebebis gagzavna<br />

4. komiteti organizebas uwevs telefoniT <strong>da</strong>kavSirebas im amomrCevleTan, romlebsac<br />

<strong>da</strong>egzavnaT safosto Setyobinebebi, aRricxvavs Semosavlebs <strong>da</strong> aucileblobis<br />

SemTxvevaSi xelmeored ukavSirdeba amomrCevlebs.<br />

5. agrZelebs muSaobas manam, sanam ar iqneba miRweuli <strong>da</strong>saxuli mizani.<br />

RonisZiebis Catarebis komiteti<br />

1. RonisZiebis Catarebis komiteti iqmneba <strong>da</strong> atarebs sxdomebs, adgens RonisZiebasTa<br />

Catarebis TariRebs<br />

2. komiteti iRebs nebayoflobiT mxar<strong>da</strong>mWerebs RonisZiebis bileTebis gasavrceleblad<br />

3. axorcielebs RonisZiebas <strong>da</strong> bileTebis gayidvas<br />

4. ZiriTadi wesi:xarjebis 100% ifareba nebayoflobiTi SemowirulobebiT<br />

192


<strong>da</strong>narTi 17. kampaniis biujeti: Semosavlebis wyaroebi<br />

kandi<strong>da</strong>tis Senatanebi<br />

(<strong>da</strong>adgineT winaswar SeTanxmebuli Tanxa <strong>da</strong> araviTar SemTxvevaSi ar gazardoT igi.<br />

arasodes, arasodes, arasodes ar gaasesxoT fuli)<br />

kandi<strong>da</strong>tis megobrebi <strong>da</strong> nacnobebi<br />

megobrebi, partniorebi biznesSi, Tanaskolelebi, nacnobebi, romlebsac dResaswaulebs<br />

ulocavT, Tqveni eklesiis mrevli, Tqveni interesebis msgavsi interesebis mqone pirebi,<br />

<strong>da</strong> a.S. yvelani mogcemen 10, 15, 20 <strong>da</strong> 50 dolarsac ki.<br />

politikuri organizaciebi, calkeuli wevrebi<br />

partiuli organizaciebisa <strong>da</strong> interesTa jgufebis wevrebi fuls Seagroveben TavianT<br />

rigebSi, minimum 15-15 dolars <strong>da</strong> Sesaloa 25 an 50 dolarsac ki.<br />

politikuri oranizaciebi - fuladi saxsrebis Segrovebis mizniT organizebuli<br />

RonisZiebebi<br />

partiuli organizaciebisa <strong>da</strong> interesebis jgufebis wevrebi fulad saxsrebs Seagroveben<br />

Tqveni saxeliT, miRebebisa <strong>da</strong> kandi<strong>da</strong>tTan Sexvedrebis organizebis gziT. romlebze<strong>da</strong>c<br />

bileTebi eRireba 25, 50 <strong>da</strong> 100 dolaramde.<br />

RonisZiebebi wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis dros - mciremasStabiani RonisZiebebi<br />

miRebebi, Cai, piknikebi, sportuli Sejibrebebi, nivTebis gayidvebi, Sinaur wreSi miRebebi,<br />

ojaxuri RonisZiebebi mogitanen 100-500 dolars. aseTi RonisZiebebi SeiZleba moewyos<br />

kandi<strong>da</strong>tis mxar<strong>da</strong>mWeri a<strong>da</strong>mianebis garkveuli jgufis, konkretuli raionis<br />

macxovreblebis mier.<br />

RonisZiebebi wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis dros - farTomasStabiani RonisZiebebi<br />

RonisZiebis masStaburobi<strong>da</strong>n gamomdinare, Sesasvleli bileTis fasi SeiZleba iyos 25, 35,<br />

50-60 <strong>da</strong> 10-250 dolaric ki. meuRlebisaTvis moqmedebs mcire <strong>da</strong>namati. aseTi<br />

RonisZiebebi ewyoba miRebebis formiT. gaxsovdeT, rom bileTebi SeiZleba gaiyidos<br />

winaswar, ris Sedega<strong>da</strong>c miiRebT RonisZiebis CatarebisaTvis saWiro Tanxebs.<br />

fuladi saxsrebis Segroveba fostis meSveobiT<br />

fostis meSveobiT fuladi saxsrebis Segroveba xorcieldeba amomrCevelTa siebis<br />

mixedviT, romlebSic ar Sedian zemoT aRniSnuli politikuri partiebi. am gziT<br />

193


TiToeuli adresatisagan SeiZleba miiRoT 10, 20 an 35 dolari. aseTi safosto<br />

gzavnilebze iqneba cnobili pirovnebebis xelmowerebi <strong>da</strong> miuTiTebs konkretuli<br />

amomrCevlis interesebze.<br />

adgilobrivi wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis biujeti<br />

xarjebi<br />

administraciuli xarjebi<br />

ofisis ijara $0<br />

ofisis muSaobis xarjebi $0<br />

telefonis <strong>da</strong>dgma<br />

kompiuteruli teqnika gaTxovaT megobarma $0<br />

adgilobrivi satelefono saubrebi $0<br />

avtomopasuxe gaTxovaT megobarma $0<br />

aslga<strong>da</strong>mRebi manqana $0<br />

sakancelario saqoneli $200<br />

sul $200<br />

ofisis personalis Senaxva<br />

konsultanti $250<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis komitetis menejeri $0<br />

wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis komitetis asistenti $0<br />

mowveuli TanamSromlebi $0<br />

sul $250<br />

politikuri agitacia<br />

TvalsaCino agitacia<br />

1. sareklamo farebi saxlebis ezoebSi <strong>da</strong>axl. $1,25, <strong>da</strong>dgmiT) $1000<br />

2. 1X1X2 m zomis sareklamo farebi $0<br />

sul $1000<br />

<strong>da</strong>matebiTi saagitacio masalebi<br />

1. broSurebi (erTmagi, 4-fotosuraTiani bukleti) $400<br />

2. broSura #2 $400<br />

3. broSura #3 $0<br />

194


4. broSura #4 $0<br />

5. ilustrirebuli bukleti (<strong>da</strong>axl. $/10000) $600<br />

sul $1400<br />

xarjebi safosto agitaciaze<br />

1. saerTo safosto gzavnili 1 $1000<br />

2. saerTo safosto gzavnili 2 $0<br />

3. miznobrivi safosto gzavnili uZravi qonebis agentebisaTvis $100<br />

4. miznobrivi safosto gzavnili raionuli asociaciisaTvis $350<br />

5. pir<strong>da</strong>piri safosto gzavnili $0<br />

sul $1450<br />

politikuri reklama masobriv sainformacio saSualebebSi<br />

1. yovelkvireuli gazeTebi (<strong>da</strong>narTebis CaTvliT) $700<br />

2. yovelkvireuli gazeTebi (<strong>da</strong>narTebis CaTvliT) $0<br />

3. savaWro-sareklamo gamocemebi (<strong>da</strong>narTebis CaTvliT) $0<br />

4. radioreklama $0<br />

5. telereklama $0<br />

6. sxva $0<br />

7. sxva $0<br />

sul $700<br />

ubanSi amomrCevlis gamocxadebis uzrunvelyofis kampania<br />

ramdenime satelefono xazis aren<strong>da</strong> wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis mizniT<br />

1. gawyoba <strong>da</strong> yovelTviuri momsaxureba $0<br />

2. amomrCevlebTan <strong>da</strong>kavSireba telefoniT (TiToeuli $0,9)<br />

3. satelefono Setyobineba arCevnebSi monawileobis aucileblobis Sesaxeb (TiToeuli<br />

$0,9)<br />

4. amomrCevelTan wina<strong>saarCevno</strong> stumroba $0<br />

5. amomrCevelTan stumrobebi $0<br />

sul $0<br />

adgilobrivi wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis saerTo xarjebi $5000<br />

195


gamoyenebuli literatura<br />

1. drois <strong>da</strong>gegmva politikuri kampaniis Catarebisas. meToduri saxelmZRvanelo.<br />

saerTaSoriso respublikuri instituti, moskovi. 1994<br />

2. pirveladi partiuli ujredis muSaobis organizeba. meToduri saxelmRvanelo.<br />

saerTaSoriso respublikuri instituti, moskovi. 1994<br />

3. d. soleini <strong>da</strong> sxv. rogor <strong>da</strong>viyvanoT Cveni azrebi masebamde. (politikSi <strong>da</strong> ara<br />

marto politikaSi) uorvik pres, 1989<br />

4. mxar<strong>da</strong>mWeri jgufebis formireba wina<strong>saarCevno</strong> kampaniis dros. meToduri<br />

saxelmZRvanelo. saerTaSoriso respublikuri instituti, moskovi. 1993<br />

5. politmecadineobebis gamarTvis meTodika. meToduri saxelmZRvanelo. saerTaSoriso<br />

respublikuri instituti, moskovi. 1995<br />

6. saxelmZRvanelo Statis sakanonmdeblo organoebis im wevrTaTvis, romlebic meore<br />

vadiT iyrian kenWs. meToduri saxelmZRvanelo. saerTaSoriso respublikuri<br />

instituti, moskovi. 1990<br />

7. saxsrebis Segroveba, rogorc warmatebis gasaRebi. saerTaSoriso respublikuri<br />

instituti, moskovi. 1996<br />

8. politikuri partiis adgilobrivi xelmZRvanelos <strong>da</strong>mxmare saxelmZRvanelo.<br />

saerTaSoriso respublikuri instituti, moskovi. 1990<br />

9. muSaoba masobriv sainformacio saSualebebTan. 1991 wlis seminaris masalebi.<br />

respublkuri erovnuli komiteti, 1991.<br />

10. <strong>saarCevno</strong> kampaniis warmarTvis gegma. meToduri masalebi, saerTaSoriso<br />

respublikuri instituti, moskovi. 1996<br />

11. politikuri agitacia. politikuri agitaciis saxelmZRvanelo politikuri<br />

saqmianobiT profesiulad <strong>da</strong>kavebul pirTaTvis. saerTaSoriso respublikuri<br />

instituti, moskovi. 1994<br />

12. politikuri partiebi. meToduri saxelmZRvanelo. saerTaSoriso respublikuri<br />

instituti, moskovi. 1994.<br />

13. s. hildebrandi. wina<strong>saarCevno</strong> beWdviTi masalebis Sedgena <strong>da</strong> gaformeba.<br />

saerTaSoriso respublikuri instituti, moskovi. 1996<br />

14. politikuri <strong>kampaniebis</strong> <strong>da</strong>gegmva. saxelmZRvanelo. saerTaSoriso respublikuri<br />

instituti, moskovi. 1994<br />

15. politikuri kampaniis meqanizmi. meToduri saxelmZRvanelo. saerTaSoriso<br />

respublikuri instituti, moskovi. 1995<br />

16. d. amrei. saxelmZRvanelo <strong>da</strong>mwyebi kongresmenebisaTvis. erovnuli respublikuri<br />

komiteti, 1991.<br />

196


17. s. koliveri, p. merlou. masmediis mier <strong>saarCevno</strong> kompaniis gaSuqebis wesi<br />

gar<strong>da</strong>mavali demokratiis qveynebSi. <strong>saarCevno</strong> sistemebis saerTaSoriso fondi. 1994.<br />

18. drois <strong>da</strong>gegmva politikuri kampaniis Catarebisas. meToduri saxelmZRvanelo.<br />

saerTaSoriso respublikuri instituti, moskovi. 1997<br />

197

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!