You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
daviT CixlaZe<br />
demiTologizaciis fenomenis Semotana axal qarTul poeziaSi ∗<br />
4. enobrivi/literaturismiRmieri praqtikebi<br />
struqturalizmi poeziaSi, romlis precedentic saerTod win uswrebda<br />
postmodernizmis xanas, gvevlineba enobrivi poeziis upirobo safuZvlad uaxles<br />
qarTul poeziaSi. marTalia aq saxelebis iseT simravlesTan ara gvaqvs saqme, rogorc<br />
verlibris SemTxvevaSi, magram isic unda gaviTvaliswinoT, rom modernizmis niadagze,<br />
kerZod ki postmodernizmis tradiciaSi arsebuli es puristuli mimarTuleba CvenSi,<br />
verlibrTan SedarebiT, arcTu ise didi xnis istoriis mqonea. pirveli seriozuli<br />
ganacxadi ekuTvnis poets da literaturaTmcodnes nino darbaisels; es iyo leqsi,<br />
pwkaredi da komentari, warmodgenili, rogorc erTiani poetikuri sxeuli. aRsaniSnavia,<br />
rom es pirveli moculobiTi struqturalisturi prezentacia isev `literaturuli<br />
saqarTvelos" farglebSi moxda. aseve sayuradReboa nino darbaiselis leqsebis krebuli<br />
`axaldedebi", gamocemuli `meranis" mier.<br />
Semdeg am tradicias meTodurad da araerTi unikaluri kuTxiT poeti da<br />
filosofosi daTo barbaqaZe agrZelebs.<br />
verlibris Semotanis bunebrioba da kanonzomiereba am axali mimarTulebis<br />
sicocxlisunarianobamac daadastura, am ori poetis SemoqmedebiT rom aris<br />
gamoxatuli. Tundac is niuansic, rom orive es poeti verlibridan iRebs saTaves kidev<br />
erTi dadasturebaa sxva niadagze aseTi tradiciis ganuxorcieleblobisa<br />
(yovelSemTxvevaSi, sawyis etapze mainc, postmodernizmis konvenciuri leqsiT<br />
ekleqtikuri TamaSebis potenciur dawyebamde). mesame poeti, am tradiciasTan<br />
dakavSirebuli da aseve verlibrze dafuZnebuli poetikiT, uSangi gabitaSvilia. man<br />
mxolod erTi wignis gamocema moaswro, da isic sakmaod dagvianebiT. uSangi gabitaSvilis<br />
enobrioba ufro abstraqcionizms ikvlevs; misi poeziis saxiT qarTulma literaturam<br />
SeiZina abstraqcionistuli verlibri. manamde CvenSi abstraqcionistuli leqsi<br />
warmodgenili iyo tradiciulad, rogorc musikaluri leqsi, bgeris primatiT agebuli<br />
nawarmoebi, rac xSiri iyo galaktion tabiZesTan.<br />
80-iani wlebis meore naxevarSi aseve SesamCnevi gaxda post-struqturalisturi<br />
tendenciebi. aseT gamovlinebebs SegviZlia krebiTad literaturismiRmieri praqtikebi<br />
vuwodoT, romelTa ramdenime reprezentacia sagamofeno darbazebSi ufro xdeboda,<br />
instalaciis an performansis saxiT. am mimarTulebis gaCena istoriulad dakavSirebuli<br />
iyo mxatvarTa transavangardistul jgufTan saxelwodebiT `meaTe sarTuli", romelic<br />
marjaniSvilis Teatris saxelosnoSo muSaobda da romelic mxatvarma mamuka cecxlaZem<br />
da xelovnebaTmcodnem karlo kaWaravam Camoayalibes. am jgufis interdisciplinaluri<br />
kredo SesaniSnav stimuls warmoadgenda saeqspozicio teqstisTvis, anu radikaluri<br />
semiotikuri eqsperimentebisTvis. meore mxriv, iyo niSnebi zepirmetyvelebiTi poeziis,<br />
an zepiri subkulturuli poeziis simulaciis. am rangis movlenad unda aRviqvaT karlo<br />
kaWaravas mudmivad ganaxlebadi yoveldRiuri terminebis leqsikoni, romelic<br />
bunebrivad imkvidrebda adgils xsenebuli jgufis mxatvrebis wreSi da dResac<br />
ganagrZobs arsebobas, rogorc mxatvarTa viwro wris uaRresad kulturuli, magram<br />
arastilizebuli Jargoni.<br />
amitomac, ukve xangrZlivi sagamofeno praqtikebis Semdeg, rodesac 1992 wels kote<br />
yubaneiSvilis gamokveTilad anti-literaturuli poezia gamoCnda, romelsac<br />
damoukidebeli mizezebi gaaCnda da ar iyo gamomdinare enobrivi poeziis Tu<br />
interdisciplinaluri mxatvrobis standartebidan, Tavidanve miipyro swored<br />
avangardist mxatvarTa auditoriis da ara literatorTa wreebis yuradReba. kote<br />
∗ gagrZeleba. dasawyisi ix. `<strong>kritika</strong>~, # 1, 2006.<br />
9