0Barbier J, Supazter xokoan.qxd - Armiarma
0Barbier J, Supazter xokoan.qxd - Armiarma
0Barbier J, Supazter xokoan.qxd - Armiarma
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
140<br />
SUPAZTER XOKOAN<br />
Beraz, egun batez, hiriko notari batek, —uste dut Michel Fort zenaren<br />
aita ziteken— ekarrarazten du etxerat, eta galdatzen dio, hean, sari<br />
on batean truk, diru puska bat eremanen duen berehala Donianetik eta<br />
Maulerat?<br />
Gure Aitaxok, holakoetan, ez zakien ezetzik erraiten. Baietz erraiten<br />
du beraz, eta jateko zerbeit berekin harturik, mizpirazko bere makila<br />
pollita eskuan, notariaren dirua papoan gorderik, bideari lotzen da berehala.<br />
Ilhunzeinuak ari ziren Donianen, hamar aldiz berak kondatzen<br />
zuen bezala.<br />
Madalenan gaindi, Donazaharren, Lakarran eta Monjolosen gaindi,<br />
Lartzabale eta Donaixtin barna, bazoan bethi Aitaxo, tink-aldi bat artetan<br />
bere xahakoari emanez.<br />
Lartzabalen, bide erditsutan, harri-meta baten gainean, ahamen bat<br />
jan zuela erraiten zuen geroan.<br />
Gau ilhuna; ilhargirik ez, ez eta ere izar-arte ederrik.<br />
Donazaharretik harat, arima bat ez zuen kausitu bide luze hartan guzian.<br />
Han hemenka, argi bakhar batzu, bazteretxe zonbeitetan; zakur erausi<br />
frango, non nahi, ilhunbean.<br />
Gau-erdi oren batean, dena izerdi, han zen, Ozkixeko patarraren<br />
kaskorat heldua. San Antonioko kaperaren parrean othoitz labur bat eginik,<br />
laster orai heldua zitekelakoan loriatua, hurratsa luzatuz, goxokiago<br />
hatsaz baliatuz, patar aiphatuari behera hartu zuen, Muskuldirat buruz.<br />
Bethi bardin ilhun zen bizkitartean, eta Aitaxo bazoan, zangoak<br />
non finkatzen zituen ikusi ere gabe.<br />
Bat batean, bihurgune batetara heltzearekin, han, eskuineko aldean,<br />
su handi handi bati ohartzen da, eta, bidearen gainean gelditzerat egiten<br />
du...<br />
Tenore hartan, bortu gain hetan, zer diteke su handi hura? Ez da<br />
bada primadera, larre-otheari orai su emaiteko! Eta, gero, ez da hori haizeak<br />
akhulatu behar duen sua... tokiaren gainean argitzen du... Eta horra<br />
bidea ageri non den, suari arras hurbill... Baitezpada handik iragan<br />
behar!...<br />
Hainbertzenarekin, iduritzen zaio suaren ondoan mamu batzu<br />
harat-hunat badabiltzala, jendeak, segur... Bainan, zer jende? Deus onik<br />
ez!<br />
Zer egin?... Gibelerat egin baleza?... Bainan, Maulerat joaitekotz, ez<br />
du gibelerat egiterik!... Eta gero gibelerat egin? Norat othe?... Bertzalde,<br />
buruan hartzen du: harek jende hek bezala, jende hek hura ikusia dutela,<br />
Jean Barbier<br />
hala hala, aditua ere beharbada, mendiari behera tanpa tanpa deskantsuz<br />
heldu zelarik. Ondotik hor dituzke ixtantean, eta galdua da orduan...<br />
Hil edo bizi, aintzina joaitea du beraz, eta, san Antoniori berriz<br />
othoitz bat eginik, badoa aintzina, eta gauaz beldurti gehienak bezala,<br />
ikare bat bozean, kantaz ari da Aitaxo:<br />
Salbatore gora da Garazi aldian,<br />
Ni ere han ninduzun, iragan astian;<br />
Debozione gabe, bai, sentoralian,<br />
Nere lagun guziak han baitziradian....<br />
Bizkitartean, suaren ondoan etzanik zauden mamuetarik bizpahiru<br />
xutitu dire, eta, gauza horren beha ere zagon bezala, bideari buruz heldu<br />
ikusten ditu gure Attittok...<br />
Gogorrarena egin nahiz bethi, bainan zer kantatzen zuen gehiago<br />
jakin gabe, bazoan, bazoan, bethi aintzina:<br />
Bortietan artzain'ta, ez deizten ardirik,<br />
Untsa jan, edan, eta egin lo zabalik...<br />
Mundian ez ahal da ni bezain urusik,<br />
Ez nuke segur nahi bizitze hoberik...<br />
Bide-bazterrean, ixil ixila, suntsitu bezala dira orai bizpahiru<br />
mamuak... Aitaxo, engoitik zer nahitara deliberatua, erhi muthurrak bere<br />
makilari josiak, heldu zen, kantuz bethi. Lehen aldia othe du bizpahiru<br />
gizon ikusten dituela bere makilaren buruan? Eta, hiru, lau, bost, eta<br />
gehiago Otrixiano edo Ruso ez othe ditu behin ere orroaz ereman bere<br />
aintzinean? Ikusiko du beraz, bide eginaraziko ez othe duen gaur ere,<br />
Maulerat buruz gero laster egiteko? Zangoak on ditu oraino, Jainkoari<br />
esker. Eta kantuz bethi badoa Aitaxo...<br />
Bat-batean, bide-bazterrean kokorikatu gizonetarik bat aditzen du,<br />
bere laguneri erdi goratik ari:<br />
—Manex duk hori, Manex Donianekoa...<br />
—Ba othe?<br />
—Hura bera...<br />
Bihotza phizten jada hasia zuen Attittok, eta hainbertzenarekin,<br />
hamar hurratsetan, makila handi bat eskuan, bidearen gainerat jauzian<br />
heldu da gizon alimale bat, oihuka:<br />
—Zu zira, hor, Manex Donianekoa?<br />
141
Change language