0Barbier J, Supazter xokoan.qxd - Armiarma
0Barbier J, Supazter xokoan.qxd - Armiarma
0Barbier J, Supazter xokoan.qxd - Armiarma
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
110<br />
TORI DRAGO BAT<br />
Auritzeko parrean hunat, heldu zen Batixta Garaztarra, orroaz<br />
mendieri:<br />
Bas'oilarra kantuz...<br />
Iratiko sorhoan...<br />
Tratu bat ona eginik ferietan, moltsa luze berdea diruz betherik,<br />
amiñi bat alegera zen. Nafar arnoaren zinezko gozoa! «Ai, ui, ui!...».<br />
Nik badakit, zaharragoek erranik,<br />
Arno onak ez duela parerik;<br />
Orai ere, berriz ere, balinbanu hartarik,<br />
Edan niro basoa betherik.<br />
SUPAZTER XOKOAN<br />
Laphurdi, Xubero eta Garaziko kantu mota guziak emanak zituen<br />
jadanik, noiz eta ere, iguzki aphalean, Ibañetako lephora heltzen baita,<br />
zintzurra larrutua, bainan gogoa bethi bero beroa. Guardianoaren ttattolan<br />
pint'erdi bat edan eta, Luzaideko alderat jaustera zoalarik, alimaleko<br />
mandozain muthur beltz bat ondoratzen zaio, hura ere Frantziarat ari:<br />
—Arratsalde on!<br />
—Bai zuri ere.<br />
—Frantziarat joaiten zare?<br />
—Bai. Zu ere naski?<br />
—Bai, eta lorietan joanen gare elgarrekin...<br />
Eta holaxet heldu ziren biak, mando haundi bat gibeletik, zahagiz<br />
gain gaineraino kargatu mando bat. Batixtak hain nahiagoko zukeen,<br />
bere moltsarekin, bakar bakarrik sartu Frantzian, Donibane Garaziko<br />
karrikan, Manjelainean. Bere sudur luze mehe eta begi xorrotxekin, ez<br />
zelarik bada gure Doniandarra beldurti beldurti hetarik, Aragones<br />
demuntreak halako lazta bat emaiten zakon hala ere! Eta ilhuna heldu,<br />
futxo, mendi handier behera!<br />
Hainbertzenarekin, Españolak erraiten dio:<br />
—Prantses horiek... dena espantu zarete!... Mila kemoñioa, non<br />
dago Españolak bezalako gizonik? Parise zer nahi badela! Parise edo<br />
Marise, hogoi mila Españolek ez othe lukete hartuko?...<br />
Jean Barbier<br />
Batixta, nahiz Parisez guti kilikatua, hortzak hirrikan zagon, ezpainak<br />
mehe mehea. Zer lorietan aurthik lezakeen, hatzez gora, mandozain gaizki<br />
ikasia! Bainan makila txar bat baizik ez du eskuan, eta Españolaren begitartea<br />
Moro baten begitartea bezein beltza da; puñala ere ez duke urrun,<br />
gerrikoaren azpian. Zer egin beraz?... Geroxago ikusiko. Anhartean,<br />
gogoaren kontra, irri zuri batekin ihardesten dio mandozainari:<br />
—Hogoi mila Españolek? Bai eta hamabost milek ere!<br />
Español zozoa loriatzen da, eta mandoa geldiarazirik, zahagitik<br />
beretik emaiten dio edatera Batixtari:<br />
—Tori drago bat ona, amigo!<br />
Batixtak bere kexuaren iresteko, eta ere... zintzurraren leguntzeko,<br />
klikatzen du arnoa, bere buruarekin erasian:<br />
—Ago demuntren koko beltza, ago! Hireak harturik behar duk,<br />
gaur oraino!<br />
Urrunago, Luzaideko erreka itsusien ondoan, berriz ere erraiten dio<br />
Españolak:<br />
—Bordele edo Mordele, hamabost mila españolek ez othe lukete<br />
beretuko?<br />
Oi, Batixtaren errabia! Balitz Pekotx aldean, edo han nunbait,<br />
Frantzian! Bainan, ez, Espainiako zokorik itsusienetan da, gau bethean<br />
orai, eta mandozain demonioaren begiek dir dir dir egiten dute ilhunbean!<br />
ihardesten du beraz, bethi irri maltzur berarekin:<br />
—Hamabost mila Españolek?... Bai eta hamarrek ere!<br />
Eta mandozainak berehala, nafarrez ase karkaila batean:<br />
—Tori drago bat, berriz ere!...<br />
Arnegirat heltzean, hirugarren aldikotz, oihuka, Españolak:<br />
—Baiona edo Maiona, hamar mila Españolek ez othe lukete<br />
aurthikiko?<br />
—Bai eta bost milek ere!<br />
—Tori drago bat, berriz ere!...<br />
Mandozainaren arnoak ez zuen erraitekorik: ona zen, arras ona,<br />
den mendreenik urtatu gabekoa, eta Batixta, pindarrak begitik jalitzen<br />
zitzaizkola, irriz zagon bere buruarekin:<br />
—Ixtantean pagatuko diat kondua, amigo; zorrik ez diat nahi<br />
ostatuan.<br />
Donianerat hurbiltzen ari ziren orai. Jadanik, urrunera ageri ziren<br />
Arzageteneko ostatuko argiak. Española heldu zen urguluz zozotua,<br />
Frantzia guzia ja berak suntsitua balu bezala. Azken orro batean galdegiten<br />
dio beraz Batixtari:<br />
111