0Barbier J, Supazter xokoan.qxd - Armiarma
0Barbier J, Supazter xokoan.qxd - Armiarma
0Barbier J, Supazter xokoan.qxd - Armiarma
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
60<br />
XINTXIMARIAK<br />
SUPAZTER XOKOAN<br />
Tarrapatan, kexu kexua bazoan Darius medikua, auzoko etxek'andre<br />
bat bet-betan aldixarturik. Debrientxoa!...<br />
Ez duzue Darius sendakina ezagutu? Ai, ai, ai, gaixoak! ez duzue<br />
beraz lehenagoko medikurik ezagutu!...<br />
Crimée delako aurkintzan soldado zaurituen arthatzen arizanik,<br />
guduak eta odol ixurtzeak higuindurik, Doniane Garazirat jin zen goiz<br />
batez, eta hantxet kokatu, orai Central Hôtel derizan etxean. Eta handik<br />
harat, lehenago gudulariak bezala, jende xehea arthatzen zuen orai, aita<br />
batek bere haurra arthatzen duen bezen ongi.<br />
Uda ala negu, gauaz ala egunaz, edo zoin tenorez, eriaren meneko<br />
zen, bethi. Kauter xapel handi bat buruan, soineko luze bat emanik, bilhariarekin<br />
batean berehala atheratua zen etxetik, oinez, bi eskuak erraingibelean<br />
kurutzaturik. Iduri zaut oraino ere ikusten dudala, hantxet, gazteluko<br />
karrikari goiti joaki! Debrientxoa!<br />
Eta zaldiz zoalarik, bere zaldi kankaila alimalearen gainean! Zinez<br />
eta egiazki ikustekoa zen orduan! Zaldia putinka, eta Darius izitua, oihuka,<br />
bere ustez zaldiaren balakatzen ari: «—Xo! xo! debrientxoa! Ez dakika<br />
nausia dukala gainean?...».<br />
Begi batzu bazituen! Handiak, biribil-biribilak; ez baitezpada ederrak,<br />
bainan bera bezen onak eta samurrak. Jon Doni Bixintxoren bizarra<br />
iduriko sagar-erroi bizar batek hartzen zion begitarte azpi guzia.<br />
Bainan, ez ginion egun oroz ikusten! Uda ala negu, beldurrez eta hormak<br />
jo, kokotz, sudur eta beharri, oro kukutzen zituen lephoko handi batekin.<br />
«Errefriaño bat bildu balu, hantxet! Debrientxoa!»... Gaizo Darius!...<br />
Kexu kexua bazoan beraz, goiz hartan, bere ulitxa guziekin. Kexu<br />
kexua bethi, sartu zen eriaren ganberan, eta eriari, berehala, foltsua ikertu<br />
zion: «Debrientxoa! zer dun? zer egin dun?...». Bere begi zuri handiak,<br />
athera nahi izan balitzaizko bezala, ari zitzaizkon inguruka, fur-furian.<br />
Eria aldixartua, eta Katalin, haren sehia, harritua! Zer ikusi behar othe<br />
zuten, gizon debru harekin?...<br />
Hor noizpeit, aski laster, begiak gelditu ziren itzulika ibiltzetik, eta<br />
atsegin hartu zuen Katalin gaixoak, Dariusek erran ziolarik: «Ederretarik<br />
eskapatzen dun aldi huntan oraino!... Deusik ez din izanen, Jainkoari<br />
esker! Prestuki dagola hor!... Eta hik, Katalin, zangoak beroki begiraz-<br />
Jean Barbier<br />
kion hire etxek'andreari! Eta gero, lehen bai lehen, hamabi itxain edo xintximari<br />
harrarazkon... Sarri arte; ilhuntxean ethorriko naun berriz».<br />
Oren laurden baten buruan bezala, pulliki pulliki, zango puntten<br />
gainean, untzi xuri zabalño bat eskuan, genberan sartu zen Katalin. Hain<br />
xuxen, etxek'andrea bere baitharatzen ari bezala zen:<br />
—Deusik ez omen duzu izanen hoi, etxek'andrea! Ori, harratzu<br />
hauk, berehala eta bero beroa! On eginen dautzute...<br />
—Zer dira horiek, Katalin?<br />
—Dariusek manatuak, ontsa onak, etxek'andrea, perrexil eta<br />
gatzean arin arina erreak!<br />
Eta eri gaixoa hor emaiten da untzi xabaleko hamabi gauza on hetarik<br />
bat jan beharrez... tira ta tira.<br />
—Oi, oi, Katalin, zer dira hauk? Zain handia bezain zailak iduri<br />
dute; hertze luzea bezanbat luzatzen ere dira...<br />
—Janzkitzu, etxek'andrea; beharrez, iretskitzu, zailak iduritzen<br />
balinbazaizkitzu. Bizkitartean, perrexilean eta... ontsa moldatuak ditut<br />
segurki...<br />
—Oi, oi, aski, aski hola!... Ezin jan dezazket; ezin trenka; iretsi<br />
behar, zailaren zailez...<br />
—Hots, etxek'andrea, azken hauk garhaituko ahal ditutzu! Lau baizik<br />
ez dira orai gelditzen. Hauiek behar zaituzte sendatu eta zangoen gainean<br />
eman!... Holatxet... Hiru, hiru bakarrik orai, eta hoin ontsa nihaurrek<br />
erreak, exti extia!<br />
Eri gaixoa, begiak itzulika ari zen jada; bainan Katalin bihotz-onekoa<br />
tente-potente egon zitzaion aldean, hamabigarren eta azken xintximaria<br />
hark iretsi arte. Uste dut hamabigarren hoi erhiaz sartu ere zion<br />
ahoan, ezen gorri beltzatua, ezagutzarik gabe, leher egiten ari, azken<br />
hatsetan zen orai Etxek'andre dohakabea...<br />
Oi Dariusen lasterrak, Katalin tarrapatan jin zitzaiolarik erraitera,<br />
harek manatu hamabi xintximariak janik, leher egiten ari zela etxek'andrea!...<br />
«Xintximariak jan! Debrientxoa! Janarazi dazkonala? Zinezko<br />
astaña, zozo pikaroa? Ergela!...».<br />
Zer nahi ikusi zuen Darius gaizoak eri dohakabea galbidetik ezin<br />
atheratuz, xintximaria debru hek ezin aurthikaraziz. Zer ximixtak, arratsalde<br />
hartan, haren begietarik eta sehi trunkora!<br />
Noizbait, azkenean, atheratu zen hamabigarren xintximaria, sartu<br />
zenean bezen musker, edo kasik. Izerdi uharretan joan zen orduan<br />
Darius, Katalini azken ximixta bat igortzen ziola: «Debrientxoa! Astaña<br />
figura!».<br />
61
Change language