0Barbier J, Supazter xokoan.qxd - Armiarma

AINTZIN SOLASA
Eskual-Herria, Eskualdunak hainitz aiphatuak dira aspaldi huntan;
soberaxko behar bada, edo bederen, guk nahi ez bezala.
Eskualdunak, bethi, ongi ethorri egin dio arrotzari, arrotz hura
bere lerroño hartan eta behar den neurriaz barnago sartu gabe agertu
zaiolarik.
Zorigaitzez, orai, arrotz horietarik asko sobera atrebituak ditugu.
Batzu heldu zauzku, Eskual-Herriaz osoki jabetu beharrez,
Eskualdun lurra, pozika pozika iretsi beharrez, Eskualdunak bethi, ta
urrunago, mendien oinetaraino beren aintzinean igorri beharrez. Itsas
hegitik eta lehen ibar-zelaietaraino, hemen asiki, han klaska, sartzen ari
zauzku, Aleman higuina tenore batez Frantzia-ipharrean bezala.
Eskualdun laborari etxeak, bat bertzearen ondotik, intzire-karraska
batean, lurrerat badoazi, oihanetako haitz handiak erroz gora doazin
bezala. Eta, gure bethiko etxe xuri eta nasaien orde, non nahi altxatuak
hor ditugu aderailuzko jauregi panpina batzu, behin bethikotz uzkaili
alhor, landa eta elge maiteez burlatzen ari direla. Eta, orduan ikusten da,
Eskual-Herrian behin ere oraino ikusi ez den gauza bat, nigar-egingarria:
alhor hetan higatu Eskualdun umeak, ohilduak, badoazi, batzu, goseak
ez hiltzeko mendietarat ihesi; bertzeak, hirietarat, lantegi batzuetan beren
osasun ederraren xahutzerat, edo iguzkirik eta airerik gabeko etxe
batzuetan, erdi-goserik bizitzerat eta... hiltzerat.
Satorrek landa bat bezala, jauregi horiek hartzen ari daukute
Eskualdun aurkintza bat osoa, gero eta barnago aztaparka sartzen ari
baitzauzku.
Eskualdun etxeko jaunak, Eskualdun lur gizenaren jabeak, ohart
zaizkote sator-lan izigarriari! Edo, bertzenaz, bethitik Eskualdunik baizen
ikusi ez den tokietan, ez da arrotzik baizik ikusiko. Non diteke
orduan Eskual-Herria, non Eskualdunak, arrotz heien guzien erdian?
5