Selangor 2011- portal JAN

885 Cover Kew. Selangor.indd 2012-10-05 11:36 

Jabatan Audit Negara 

Malaysia 

DEWAN NEGERI SELANGOR 

laporan 

ketua audit negara 

Penyata Kewangan Kerajaan Negeri Dan 

Pengurusan Kewangan Jabatan/Agensi 

Negeri Selangor 

Tahun 2011

laporan 

ketua audit negara 

Penyata Kewangan Kerajaan Negeri Dan 

Pengurusan Kewangan Jabatan/Agensi 

Negeri SeLANgOr 

tahun 2011 

Jabatan Audit Negara 

Malaysia

kandungan

iii 

KANDUNGAN 

PERKARA MUKA SURAT 

KATA PENDAHULUAN 

INTISARI LAPORAN 

BAHAGIAN I - PENGESAHAN PENYATA KEWANGAN KERAJAAN 

NEGERI SELANGOR BAGI TAHUN BERAKHIR 

31 DISEMBER 2011 

Pendahuluan 

Objektif Dan Metodologi Pengauditan 

Pengesahan Penyata Kewangan Kerajaan Negeri Selangor Bagi Tahun 

Berakhir 31 Disember 2011 

BAHAGIAN II - ANALISIS KEWANGAN KERAJAAN NEGERI 

Latar Belakang 

Kedudukan Kewangan Kerajaan Negeri 

Kumpulan Wang Disatukan 

Wang Awam 

Akaun Hasil Disatukan 

Akaun Pinjaman Disatukan 

Akaun Amanah Disatukan 

Penyata Penerimaan Dan Pembayaran Wang Tunai 

Penyata Prestasi Kewangan 

Akaun Memorandum 

Rumusan Dan Syor Audit 

BAHAGIAN III - RANCANGAN PEMBANGUNAN KERAJAAN NEGERI 

Pencapaian Pelaksanaan Projek Pembangunan RMKe-10 

Rumusan 

BAHAGIAN IV - PENCAPAIAN PENGURUSAN KEWANGAN 

JABATAN/AGENSI NEGERI 

Pendahuluan 

Penambahbaikan Pengurusan Kewangan Oleh Jabatan/Agensi 

Negeri 

Pelaksanaan Indeks Akauntabiliti 

Objektif Pengauditan 

Skop Dan Metodologi Pengauditan 

Kawalan Utama 

Penemuan Audit 

vii 

xiii 

3 

4 

4 

7 

7 

7 

9 

13 

21 

21 

34 

35 

36 

45 

49 

52 

55 

55 

57 

58 

58 

58 

69

PERKARA MUKA SURAT 

Pemeriksaan Audit Mengejut 

Penemuan Audit 

Syor Audit 

BAHAGIAN V - PENYERAHAN, PENGESAHAN, 

PEMBENTANGAN PENYATA KEWANGAN DAN 

PRESTASI KEWANGAN AGENSI NEGERI 

Pendahuluan 

Pengauditan Penyata Kewangan 

Kedudukan Penyerahan Penyata Kewangan 

Pengesahan Penyata Kewangan 

Pembentangan Penyata Kewangan 

Prestasi Penyata Kewangan 

Rumusan Dan Syor Audit 

BAHAGIAN VI - PEMBENTANGAN LAPORAN KETUA AUDIT 

NEGARA DAN MESYUARAT JAWATANKUASA 

KIRA-KIRA WANG AWAM NEGERI 

Pembentangan Laporan Ketua Audit Negara Mengenai Penyata 

Kewangan Kerajaan Negeri 

Mesyuarat Jawatankuasa Kira-kira Wang Awam Negeri 

PENUTUP 

LAMPIRAN 

I Sijil Ketua Audit Negara 

II Pernyataan Pegawai Kewangan Negeri Selangor Dan 

Bendahari Negeri Selangor 

III Penyata Kedudukan Kewangan 

IV Penyata Penerimaan Dan Pembayaran Tunai 

V Penyata Prestasi Kewangan 

VI Penyata Akaun Memorandum 

VII Nota Kepada Penyata Kewangan 

KANDUNG 

iv 

74 

75 

76 

81 

81 

81 

83 

84 

85 

87 

91 

91 

95 

99 

100 

101 

102 

103 

104 

105

kata Pendahuluan

1. Perkara 106 dan 107 Perlembagaan Persekutuan dan Akta Audit 1957 menghendaki 

Ketua Audit Negara mengaudit Penyata Kewangan Kerajaan Negeri Selangor dan 

mengemukakan Laporan mengenainya kepada Seri Paduka Baginda Yang di-Pertuan 

Agong dan Duli Yang Maha Mulia Sultan Selangor. Seri Paduka Baginda Yang di-Pertuan 

Agong akan menitahkan supaya Laporan itu dibentangkan di Parlimen, manakala Duli Yang 

Maha Mulia Sultan Selangor memperkenankan untuk dibentangkan di Dewan Negeri 

Selangor. Bagi memenuhi tanggungjawab ini, Jabatan Audit Negara telah menjalankan 2 

kaedah pengauditan seperti berikut: 

1.1. Pengauditan Penyata Kewangan - Pengauditan ini bertujuan untuk 

memberi pendapat sama ada Penyata Kewangan Kerajaan Negeri Selangor bagi 

tahun berkenaan menggambarkan kedudukan yang benar dan saksama serta 

rekod perakaunan mengenainya telah diselenggarakan dengan teratur dan kemas 

kini. Pengauditan ini juga dibuat terhadap Penyata Kewangan Badan Berkanun Negeri, 

Pihak Berkuasa Tempatan dan Majlis Agama Islam. 

1.2. Pengauditan Pengurusan Kewangan - Pengauditan ini bertujuan untuk menilai 

sama ada pengurusan kewangan di Jabatan/Agensi Negeri dilaksanakan mengikut undangundang 

dan peraturan kewangan. Jabatan Audit Negara telah memperkenalkan Indeks 

Akauntabiliti (AI) pada tahun 2007 dan tahun 2011 adalah tahun kelima pelaksanaannya. AI 

diwujudkan bertujuan untuk membuat penilaian secara objektif terhadap pengauditan 

pengurusan kewangan Jabatan/Agensi Negeri bagi mengukur dan menambah baik kawalan 

ke arah pengurusan kewangan yang cemerlang. AI diberi penarafan berdasarkan kepada 

tahap pematuhan terhadap peraturan-peraturan kewangan berhubung dengan kawalan 

pengurusan, bajet, terimaan, perbelanjaan, kumpulan wang amanah/akaun amanah/deposit, 

aset dan stor, pinjaman, pelaburan dan penyediaan Penyata Kewangan. Dengan 

pelaksanaan AI ini, ia boleh membantu mewujudkan budaya kerja berasaskan amalan 

terbaik. Selain itu, budaya “membetulkan yang biasa dan membiasakan yang betul” 

bukan sahaja dapat mempertingkatkan kecemerlangan pengurusan kewangan 

Jabatan/Agensi malah aspek integriti, keutuhan dan akauntabiliti yang ditekankan oleh 

Kerajaan akan dapat dicapai. 

2. Laporan saya mengenai Penyata Kewangan Kerajaan Negeri Dan Pengurusan 

Kewangan Jabatan/Agensi Negeri Selangor Tahun 2011 disediakan hasil daripada 

pengauditan yang dijalankan di beberapa Jabatan/Agensi Negeri sepanjang tahun 

2011. Bagi tujuan pengesahan Penyata Kewangan Kerajaan Negeri Tahun 2011, 

pengauditan terhadap sistem perakaunan dan dokumen yang berkaitan dengan 

pembayaran dan terimaan telah dijalankan di Pejabat Perbendaharaan Negeri. 

vii 

KATA PENDAHULUAN

3. Laporan saya mengenai Penyata Kewangan Kerajaan Negeri Dan Pengurusan 

Kewangan Jabatan/Agensi Negeri Selangor Tahun 2011 mengandungi perkara berikut: 

Bahagian I - Pengesahan Penyata Kewangan Kerajaan Negeri Selangor Bagi 

Tahun Berakhir 31 Disember 2011 

Bahagian II - Analisis Kewangan Kerajaan Negeri 

Bahagian III - Rancangan Pembangunan Kerajaan Negeri 

Bahagian IV - Pencapaian Pengurusan Kewangan Jabatan/Agensi Negeri 

Bahagian V - Penyerahan, Pengesahan, Pembentangan Penyata Kewangan Dan 

Prestasi Kewangan Agensi Negeri 

Bahagian VI - Pembentangan Laporan Ketua Audit Negara Dan Mesyuarat 

Jawatankuasa Kira-kira Wang Awam Negeri 

4. Di samping memenuhi kehendak perundangan, saya berharap Laporan ini dapat 

dijadikan sebagai salah satu asas untuk memperbaiki segala kelemahan dan meningkatkan 

lagi tahap pengurusan wang awam. Ini penting untuk menjamin setiap Ringgit Malaysia 

yang dipungut dan dibelanjakan akan dapat menyumbang kepada pembangunan dan 

keselesaan hidup rakyat. 

5. Pada pendapat saya, pencapaian kewangan Kerajaan Negeri dan tahap pengurusan 

kewangan Jabatan/Agensi Negeri Selangor boleh dipertingkatkan lagi dengan memberi 

tumpuan kepada aspek pelaburan dan pulangan dividen yang diperoleh serta tunggakan 

bayaran balik pinjaman agensi Kerajaan Negeri. Selain itu, saya juga ingin menggesa 

Kerajaan Negeri supaya memantapkan Pengurusan Kewangan di peringkat Jabatan dan 

Agensi khususnya dalam aspek pengurusan aset dan inventori sebagai persediaan awal ke 

arah dasar Kerajaan Persekutuan melaksanakan Perakaunan Terakru bermula tahun 2015. 

Pelaksanaan dasar Perakaunan Terakru ini menghendaki nilai semua aset Kerajaan sama 

ada aset alih, tak alih dan aset hidup ditunjukkan sepenuhnya dalam Penyata Kewangan 

Kerajaan Persekutuan/Negeri. 

viii

6. Saya ingin merakamkan ucapan terima kasih kepada semua pegawai 

Jabatan/Agensi Negeri Selangor yang telah memberikan kerjasama kepada pegawai 

saya sepanjang pengauditan dijalankan. Saya juga ingin melahirkan penghargaan dan 

terima kasih kepada pegawai saya yang telah berusaha gigih serta memberikan 

sepenuh komitmen untuk menyiapkan Laporan ini. 

Putrajaya 

22 Mei 2012 

ix

Intisari Laporan

BAHAGIAN I - PENGESAHAN PENYATA KEWANGAN KERAJAAN NEGERI 

SELANGOR BAGI TAHUN BERAKHIR 31 DISEMBER 2011 

1. Penyata Kewangan Kerajaan Negeri Selangor menunjukkan gambaran yang benar 

dan saksama terhadap kedudukan kewangan Kerajaan Negeri Selangor bagi tahun berakhir 

31 Disember 2011. Semua butiran dalam Penyata Kedudukan Kewangan, Penyata 

Penerimaan Dan Pembayaran Wang Tunai, Penyata Prestasi Kewangan, Penyata 

Akaun Memorandum serta Nota Kepada Penyata Kewangan telah disertakan dengan 

dokumen sokongan yang mencukupi. 

BAHAGIAN II - ANALISIS KEWANGAN KERAJAAN NEGERI 

2. Kedudukan kewangan Kerajaan Negeri Selangor pada tahun 2011 adalah baik. 

Kumpulan Wang Disatukan Kerajaan Negeri meningkat sejumlah RM357.13 juta (22.5%) 

kepada RM1,944.01 juta pada tahun 2011 berbanding RM1,586.88 juta pada tahun 2010. 

Hasil Kerajaan Negeri yang berjumlah RM1,634 juta meningkat sejumlah RM62.50 juta (4%) 

berbanding tahun 2010 yang berjumlah RM1,571.50 juta. Akaun Hasil Disatukan Kerajaan 

Negeri telah mencatatkan surplus sejumlah RM180.50 juta berbanding surplus RM124.24 

juta pada tahun 2010. Kerajaan Negeri berjaya mengurangkan tunggakan hasil negeri 

sejumlah RM75.26 juta (15%) kepada RM426.79 juta pada tahun 2011 berbanding 

RM502.05 juta pada tahun 2010. Pulangan atas pelaburan jangka panjang yang dilakukan 

adalah tidak memuaskan apabila Kerajaan Negeri Selangor mendapat pulangan dividen 

yang sangat rendah dalam tempoh 5 tahun kebelakangan iaitu tahun 2007 hingga 2011. 

Prestasi pembayaran hutang awam pada tahun 2011 adalah sangat baik kerana baki 

hutang awam telah menurun sejumlah RM25.01 juta manakala tunggakan bayaran 

balik pinjaman mencatatkan penurunan sejumlah RM604.97 juta. Usaha memperkukuhkan 

ekonomi, menambah hasil dan belanja berhemat tanpa menjejaskan kualiti perkhidmatan, 

sistem penyampaian awam dan sumbangan kepada rakyat dapat membantu 

mempertingkatkan lagi kedudukan kewangan Kerajaan Negeri. 

BAHAGIAN III - RANCANGAN PEMBANGUNAN KERAJAAN NEGERI 

3. Pada keseluruhannya, prestasi pelaksanaan projek pembangunan adalah baik dari 

segi perbelanjaan dan bilangan projek yang diluluskan. Bagi tempoh tahun pertama RMKe- 

10 sehingga akhir tahun 2011, sebanyak 377 projek (60.1%) daripada 627 projek yang 

dilulus telah siap dan sedang dilaksanakan. Pencapaian perbelanjaan pembangunan pula 

adalah sebanyak 81%. Perancangan dan pelaksanaan projek pembangunan yang cekap 

dan berkesan hendaklah diberi perhatian bagi meningkatkan kemakmuran negeri dan 

kesejahteraan rakyat. 

xiii 

INTISARI LAPORAN

BAHAGIAN IV - PENCAPAIAN PENGURUSAN KEWANGAN JABATAN/AGENSI 

NEGERI 

4. Secara umumnya, pencapaian prestasi pengurusan kewangan Jabatan/Agensi 

Negeri bagi tahun 2011 bertambah baik berbanding dengan tahun 2010. Pada tahun 2011, 

sebanyak 8 Jabatan/Agensi Negeri iaitu Pejabat Menteri Besar Dan Setiausaha Kerajaan 

Negeri, Pejabat Perbendaharaan Negeri, Pejabat Tanah Dan Galian, Pejabat Daerah Dan 

Tanah Sabak Bernam, Majlis Agama Islam Selangor, Perbadanan Adat Melayu Dan 

Warisan Negeri Selangor, Majlis Perbandaran Subang Jaya serta Majlis Perbandaran 

Kajang adalah pada tahap sangat baik. Manakala 10 Jabatan/Agensi Negeri lain berada 

pada tahap baik. Pada tahun 2010 pula, 4 Jabatan/Agensi Negeri yang diaudit adalah pada 

tahap sangat baik, 11 Jabatan/Agensi Negeri pada tahap baik dan satu Agensi Negeri pada 

tahap memuaskan. Jabatan/Agensi Negeri boleh mempertingkatkan pengurusan kewangan 

ke tahap yang lebih baik jika langkah penambahbaikan dijalankan oleh Jabatan/Agensi. 

Antara langkah yang perlu diambil adalah dengan menganjurkan program latihan/kursus 

yang berterusan kepada pegawai yang terlibat dalam pengurusan kewangan agar mereka 

dapat meningkatkan pengetahuan dan kompetensi dalam melaksanakan tugas. 

BAHAGIAN V - PENYERAHAN, PENGESAHAN, PEMBENTANGAN PENYATA 

KEWANGAN DAN PRESTASI KEWANGAN AGENSI NEGERI 

5. Sehingga 21 Mei 2012, kesemua 12 PBT dan 2 Badan Berkanun Negeri iaitu 

Perbadanan Kemajuan Pertanian Selangor dan Lembaga Perumahan Dan Hartanah 

Selangor telah mengemukakan penyata kewangan tahun 2011 untuk diaudit dalam tempoh 

yang ditetapkan. Manakala sejumlah 6 Badan Berkanun Negeri, Majlis Agama Islam dan 

Lembaga Zakat Selangor serta kesemua 5 Kumpulan Wang lewat/belum mengemukakan 

penyata kewangan untuk diaudit. Pada tahun 2011, sebanyak 17 penyata kewangan telah 

diberi Sijil Audit Tanpa Teguran manakala 8 penyata kewangan lagi telah memperoleh Sijil 

Audit Berteguran. Laporan Ketua Audit Negara mengenai semua penyata kewangan bagi 

tahun 2010 yang perlu dibentang di Dewan Negeri Selangor telah dibentangkan pada bulan 

November 2011 dan Mac 2012. 

6. Penyata kewangan bagi tahun berakhir 31 Disember 2010 menunjukkan 5 Badan 

Berkanun Negeri, Majlis Agama Islam Selangor dan 9 Pihak Berkuasa Tempatan telah 

mengakhiri tahun kewangan dengan memperoleh surplus berbanding perbelanjaan. 

Manakala 2 Badan Berkanun Negeri dan 3 Pihak Berkuasa Tempatan telah mengalami 

defisit pada tahun 2010 berikutan peningkatan perbelanjaan tidak seimbang dengan 

peningkatan pendapatan. Prestasi kewangan tahun 2010 juga menunjukkan 6 Badan 

Berkanun Negeri, Majlis Agama Islam Selangor dan 9 Pihak Berkuasa Tempatan 

memperoleh lebihan aset semasa yang menunjukkan keupayaan Agensi dalam menampung 

tuntutan dan tanggungan jangka pendek. 

xiv

BAHAGIAN VI - PEMBENTANGAN LAPORAN KETUA AUDIT NEGARA DAN 

MESYUARAT 

NEGERI 

JAWATANKUASA KIRA-KIRA WANG AWAM 

7. Laporan Ketua Audit Negara Mengenai Penyata Kewangan Kerajaan Negeri Dan 

Pengurusan Kewangan Jabatan/Agensi Negeri Selangor Tahun 2010 telah dibentangkan di 

Dewan Negeri Selangor pada 9 November 2011. Sepanjang tahun 2011 dan sehingga 

bulan April 2012, Jawatankuasa Kira-kira Wang Awam Negeri Selangor tidak 

membincangkan perkara yang dilaporkan dalam Laporan Ketua Audit Negara Mengenai 

Penyata Kewangan Kerajaan Negeri Dan Pengurusan Kewangan Jabatan/Agensi Negeri 

Selangor Tahun 2010. Namun begitu, jawatankuasa ini telah bermesyuarat 10 kali untuk 

membuat pemeriksaan dan membincang isu yang berbangkit dalam Laporan Ketua Audit 

Negara Mengenai Aktiviti Jabatan/Agensi Dan Pengurusan Syarikat Kerajaan Negeri 

Selangor Tahun 2006 dan 2008 hingga 2010. 

xv

Bahagian I 

Pengesahan Penyata Kewangan 

Kerajaan Negeri Selangor 

Bagi Tahun Berakhir 

31 Disember 2011

BAGI TAHUN BERAKHIR 31 DISEMBER 2011 

1. PENDAHULUAN 

BAHAGIAN I 

PENGESAHAN PENYATA KEWANGAN 

KERAJAAN NEGERI SELANGOR 


1.1. Seksyen 16(1) Akta Tatacara Kewangan 1957 menghendaki Pihak Berkuasa 

Kewangan Negeri menyediakan Penyata Kewangan secepat mungkin selepas penutupan 

akaun bagi tahun berkenaan. Penyata tersebut hendaklah dikemukakan kepada Ketua 

Audit Negara dalam tempoh 7 bulan selepas berakhirnya tahun kewangan berkenaan untuk 

diaudit seperti diperuntukkan di bawah Seksyen 9 Akta Audit 1957. 

1.2. Selaras dengan peruntukan undang-undang tersebut, Pegawai Kewangan Negeri 

telah mengemukakan Penyata Kewangan Kerajaan Negeri Selangor bagi tahun berakhir 

31 Disember 2011 kepada Jabatan Audit Negara pada 9 Februari 2012. Penyata tersebut 

melaporkan semua urus niaga kewangan asas tunai bagi tahun 2011 berkaitan dengan 

sumber dan penggunaan wang awam. Penyata tersebut mengandungi Penyata 

Kedudukan Kewangan, Penyata Penerimaan Dan Pembayaran Wang Tunai, Penyata 

Prestasi Kewangan, Penyata Akaun Memorandum serta Nota Kepada Penyata 

Kewangan. 

1.3. Mulai tahun kewangan 2011, Kerajaan Negeri telah mengguna pakai Piawaian 

Perakaunan Kerajaan 2 (Disemak-2010) Persembahan Penyata Kewangan Kerajaan 

menggantikan Piawaian Perakaunan Kerajaan 2 (2004) selaras dengan kehendak 

piawaian perakaunan berasaskan International Public Sector Accounting Standards 

(IPSAS) - Financial Reporting Under The Cash Basis Accounting. 

1.4. Penyata Kedudukan Kewangan menunjukkan jumlah wang tunai dan pelaburan 

yang dipegang bagi ketiga-tiga Akaun Kumpulan Wang Disatukan iaitu Akaun Hasil 

Disatukan, Akaun Pinjaman Disatukan dan Akaun Amanah Disatukan. Selaras dengan 

asas perakaunan tunai ubah suai yang diguna pakai oleh Kerajaan Negeri, hanya pelaburan 

yang dipegang bagi maksud amanah tertentu dilaporkan dalam Penyata Kedudukan 

Kewangan. Manakala pelaburan lain dilaporkan dalam Penyata Akaun Memorandum. 

1.5. Penyata Penerimaan D an Pembayaran Wang Tunai menunjukkan p enerimaan 

dan bayaran bagi tahun 2011. Penerimaan adalah terdiri daripada hasil, pinjaman, 

penerimaan modal dan penerimaan lain seperti amanah dan deposit. Pembayaran pula 

adalah untuk membiayai perbelanjaan mengurus, pembangunan, modal serta bayaran 

balik pinjaman. 

1.6. Penyata Prestasi Kewangan menunjukkan lebihan atau kurangan hasil 

keseluruhan berbanding jumlah perbelanjaan mengurus dan pembangunan serta sumber 

pembiayaannya. Penyata ini juga menunjukkan pergerakan dana dalam Pinjaman, 

Terimaan Balik Pinjaman dan Pelbagai Terimaan serta perubahan Tunai, Pelaburan dan 

Amanah. 

3

1.7. Penyata Akaun Memorandum adalah akaun yang menunjukkan kedudukan 

aset dan tanggungan Kerajaan Negeri. Aset Kerajaan Negeri merangkumi Pinjaman 

Boleh Dituntut, Pelaburan dan Tunggakan Hasil Negeri. Manakala tanggungan Kerajaan 

Negeri pula terdiri daripada Hutang Kerajaan Negeri kepada Kerajaan Persekutuan. 

1.8. Nota Kepada Penyata Kewangan menunjukkan dasar perakaunan, nota 

penjelasan serta maklumat lain yang perlu didedahkan. 

2. OBJEKTIF DAN METODOLOGI PENGAUDITAN 

2.1. Pengauditan terhadap Penyata Kewangan Kerajaan Negeri bagi tahun berakhir 

31 Disember 2011 adalah untuk memberi pendapat sama ada penyata itu menggambarkan 

kedudukan kewangan yang benar dan saksama serta rekod perakaunan yang berkaitan 

telah diselenggarakan dengan teratur dan kemas kini. 

2.2. Pengauditan terhadap sistem perakaunan dan dokumen dijalankan secara 

berterusan sepanjang tahun 2011. Teguran Audit mengenainya telah dibangkitkan dengan 

pihak Perbendaharaan Negeri dan Jabatan Negeri melalui pemerhatian Audit sebaik sahaja 

pengauditan selesai dijalankan. 

3. PENGESAHAN PENYATA KEWANGAN KERAJAAN NEGERI SELANGOR 


3.1. Pengauditan Penyata Kewangan telah dilaksanakan mengikut Akta Audit 1957 dan 

berpandukan piawaian pengauditan yang diluluskan. Akta dan piawaian tersebut 

menghendaki pengauditan dirancang dan dilaksanakan bagi mendapat kepastian yang 

munasabah sama ada Penyata Kewangan adalah bebas daripada kesilapan dan 

ketinggalan yang ketara. Pengauditan Penyata Kewangan termasuk memeriksa rekod 

secara semak uji, menyemak bukti yang menyokong angka dan memastikan penzahiran 

yang mencukupi dalam penyampaian Penyata Kewangan. 

3.2. Persembahan Penyata Kewangan Kerajaan Negeri Selangor bagi tahun 2011 

adalah selaras dengan Piawaian Perakaunan Kerajaan. Pada pendapat Audit, Penyata 

Kewangan Kerajaan Negeri Selangor pada keseluruhannya menunjukkan gambaran 

yang benar dan saksama tentang kedudukan kewangan Kerajaan Negeri bagi tahun 

berakhir 31 Disember 2011 dan rekod perakaunannya telah diselenggarakan 

dengan teratur dan kemas kini. Sijil Ketua Audit Negara mengenai Penyata Kewangan 

Kerajaan Negeri yang disertakan bersama dengan Pernyataan Pegawai Kewangan 

Negeri Dan Bendahari Negeri, Penyata Kedudukan Kewangan, Penyata Penerimaan Dan 

Pembayaran Wang Tunai, Penyata Prestasi Kewangan, Penyata Akaun Memorandum 

serta Nota Kepada Penyata Kewangan adalah seperti di Lampiran I hingga Lampiran 

VII. 

4

Bahagian II 

Analisis Kewangan 

Kerajaan Negeri

4. LATAR BELAKANG 

Jabatan Audit Negara di samping mengesahkan Penyata Kewangan Kerajaan Negeri 

Selangor Tahun 2011, juga membuat analisis mengikut prinsip asas perakaunan tunai ubah 

suai terhadap data kewangan bagi menentukan tahap prestasi kewangan Kerajaan Negeri. 

Hasil analisis yang dijalankan adalah berdasarkan Penyata Kedudukan Kewangan, Penyata 

Penerimaan Dan Pembayaran Wang Tunai, Penyata Prestasi Kewangan, dan Penyata 

Akaun Memorandum serta Nota Kepada Penyata Kewangan. 

4.1. KEDUDUKAN KEWANGAN KERAJAAN NEGERI 

Penyata Kedudukan Kewangan Kerajaan Negeri ini menunjukkan pegangan Wang Awam di 

bawah Kumpulan Wang Disatukan. Wang Awam terdiri daripada Wang Tunai dan Pelaburan 

yang dipegang bagi Kumpulan Wang Disatukan melalui Akaun Hasil Disatukan, Akaun 

Pinjaman Disatukan dan Akaun Amanah Disatukan. 

4.2. KUMPULAN WANG DISATUKAN 

4.2.1. Mengikut Penyata Kedudukan Kewangan, jumlah Kumpulan Wang Disatukan pada 

akhir tahun 2011 adalah RM1,944.01 juta. Jumlah tersebut terdiri daripada aset berbentuk 

wang tunai RM390.89 juta dan pelaburan sejumlah RM1,553.12 juta. Kedudukan Kumpulan 

Wang Disatukan Negeri Selangor bagi tahun 2011 berbanding tahun 2010 adalah seperti di 

Jadual 4.1. 

Jadual 4.1 

Kedudukan Kumpulan Wang Disatukan Bagi Tahun 2011 Berbanding 2010 

Tahun Perubahan 

Bil. 

Butiran 

2010 2011 

(RM Juta) (RM Juta) (RM Juta) (%) 

1. Akaun Hasil Disatukan 732.25 912.75 180.50 24.7 

2. Akaun Pinjaman Disatukan 0 0 0 0 

3. Akaun Amanah Disatukan terdiri daripada: 854.63 1,031.26 176.63 20.7 

a. Kumpulan Wang Amanah Kerajaan 449.63 488.20 38.57 8.6 

i. Kumpulan Wang Pembangunan 128.23 141.20 12.97 10.1 

ii. Kumpulan Wang Pinjaman Perumahan 13.59 10.25 -3.34 -24.6 

iii. Pelbagai Kumpulan Wang Amanah 

Kerajaan 

305.72 332.43 26.71 8.7 

iv. Kumpulan Wang Pembangunan Hutan 2.09 4.32 2.23 106.7 

b. Kumpulan Wang Amanah Awam 276.45 439.08 162.63 58.8 

c. Akaun Wang Deposit 128.55 103.98 -24.57 -19.1 

Sumber: Penyata Kewangan Kerajaan Negeri 

Jumlah 1,586.88 1,944.01 357.13 22.5 

7 

BAHAGIAN II 

ANALISIS KEWANGAN KERAJAAN NEGERI

4.2.2. Analisis Audit mendapati Kumpulan Wang Disatukan meningkat sejumlah 

RM357.13 juta (22.5%) kepada RM1,944.01 juta pada tahun 2011 berbanding RM1,586.88 

juta pada tahun 2010. Peningkatan ini disebabkan oleh peningkatan Akaun Hasil Disatukan 

sejumlah RM180.50 juta (24.7%) dan Akaun Amanah Disatukan sejumlah RM176.63 juta 

(20.7%). Kedudukan Kumpulan Wang Disatukan bagi tahun 2007 hingga 2011 adalah 

seperti di Jadual 4.2 dan Carta 4.1. 

Jadual 4.2 

Kedudukan Kumpulan Wang Disatukan Bagi Tahun 2007 Hingga 2011 

Tahun 

Bil. Butiran 

2007 2008 2009 2010 2011 

(RM Juta) (RM Juta) (RM Juta) (RM Juta) (RM Juta) 

1. Akaun Hasil Disatukan 624.86 673.97 608.01 732.25 912.75 

2. Akaun Pinjaman Disatukan 0 0 0 0 0 

3. Akaun Amanah Disatukan terdiri daripada: 761.88 750.69 711.96 854.63 1,031.26 

a. Kumpulan Wang Amanah Kerajaan 443.77 494.63 447.32 449.63 488.20 

i. Kumpulan Wang Pembangunan 108.66 124.96 123.63 128.23 141.20 

ii. Kumpulan Wang Pinjaman 

Perumahan 

17.98 8.45 4.08 13.59 

10.25 

iii. Pelbagai Kumpulan Wang Amanah 

Kerajaan 

317.28 360.18 318.48 305.72 

332.43 

iv. Kumpulan Wang Pembangunan 

Hutan 

(0.15) 1.04 1.13 2.09 4.32 

b. Kumpulan Wang Amanah Awam 188.36 155.88 145.45 276.45 439.08 

c. Akaun Wang Deposit 129.75 100.18 119.19 128.55 103.98 

Jumlah 1,386.74 1,424.66 1,319.97 1,586.88 1,944.01 


Carta 4.1 

Kedudukan Kumpulan Wang Disatukan Bagi Tahun 2007 Hingga 2011 

RM Juta 

2500 

2000 

1500 

1000 

500 

0 

1,386.74 1,424.66 1,319.97 

624.86 

761.88 

673.97 

750.69 


4.2.3. Analisis Audit mendapati secara keseluruhannya untuk tempoh 5 tahun Kumpulan 

Wang Disatukan menunjukkan trend meningkat yang baik daripada sejumlah RM1,386.74 

juta pada tahun 2007 kepada RM1,944.01 juta pada tahun 2011 yang merupakan paras 

yang tertinggi dalam tempoh 5 tahun. Trend ini adalah selari dengan trend peningkatan 

8 

608.01 

711.96 

1,586.88 

732.25 

854.63 

912.75 

1,944.01 

2007 2008 2009 2010 2011 

Akaun Hasil Disatukan Akaun Amanah Disatukan Jumlah 

1031.26

Akaun Hasil Disatukan yang meningkat daripada sejumlah RM624.86 juta pada tahun 2007 

kepada RM912.75 juta pada tahun 2011. Manakala baki Akaun Amanah Disatukan juga 

menunjukkan trend meningkat daripada sejumlah RM761.88 juta pada tahun 2007 menjadi 

RM1,031.26 juta pada tahun 2011. 

4.3. WANG AWAM 

4.3.1. Wang Tunai 

4.3.1.1. Wang Tunai merupakan sebahagian daripada komponen yang ditunjukkan 

dalam Penyata Kedudukan Kewangan sebagai aset Kerajaan Negeri yang dipegang bagi 

Kumpulan Wang Disatukan. Wang Tunai terdiri daripada Wang Tunai Dalam Bank, Wang 

Tunai Dalam Perjalanan dan Wang Tunai Dalam Tangan. Wang Tunai Dalam Bank terdiri 

daripada Akaun Semasa dan Deposit Dalam Negeri. Wang Tunai Dalam Perjalanan ialah 

wang tunai yang belum dibankkan dan wang tunai dalam bank yang belum diambil kira 

dalam Buku Tunai. Wang Tunai Dalam Tangan pula terdiri daripada Panjar Wang Runcit 

dan Panjar Khas Skim Mesra Usia Emas. Kedudukan baki wang tunai bagi tahun 2010 

dan 2011 adalah seperti di Jadual 4.3. 

Jadual 4.3 

Kedudukan Baki Wang Tunai Pada Tahun 2011 Berbanding 2010 


Bil. Butiran 



1. Wang Tunai Dalam Bank* 646.58 386.47 -260.11 -40.2 

2. Wang Tunai Dalam Perjalanan 8.73 1.22 -7.51 -86.0 

3. Wang Tunai Dalam Tangan 2.96 3.20 0.24 8.1 

Jumlah 658.27 390.89 -267.38 -40.6 


Nota: * Amaun Berbeza Dengan Laporan Ketua Audit Negara Tahun 2010 Kerana Pelarasan Deposit 

Melebihi Tempoh 3 Bulan Yang Diklasifikasikan Semula Sebagai Pelaburan Selaras Dengan Piawaian 

Perakaunan IPSAS - Financial Reporting Under The Cash Basis Accounting 

4.3.1.2. Analisis perbandingan kedudukan Wang Tunai bagi tahun 2011 dan 2010 

menunjukkan penurunan yang ketara pada tahun 2011 berjumlah RM267.38 juta (40.6%) 

menjadi RM390.89 juta berbanding RM658.27 juta pada tahun 2010. Penurunan baki 

Wang Tunai pada akhir tahun 2011 adalah disebabkan penurunan ketara baki Wang 

Tunai Dalam Bank sejumlah RM260.11 juta (40.2%) menjadi RM386.47 juta pada 

tahun 2011 berbanding RM646.58 juta pada tahun 2010. Mulai tahun kewangan 2011, 

Deposit Dalam Negeri melebihi tempoh 3 bulan berjumlah RM900 juta telah diklasifikasi 

sebagai Pelaburan selaras dengan International Public Sector Accounting Standard 

(IPSAS) - Financial Reporting Under The Cash Basis Accounting. Oleh itu, Wang 

Tunai Dalam Bank bagi tahun 2010 telah dinyatakan semula kepada RM646.58 juta 

berbanding jumlah yang dilaporkan dalam Penyata Kewangan Kerajaan Negeri 

Selangor Tahun 2010 sejumlah RM906.58 juta. 

4.3.1.3. Baki dan kedudukan Wang Tunai bagi tahun 2007 hingga tahun 2011 adalah 


9

Jadual 4.4 

Baki Wang Tunai Bagi Tahun 2007 Hingga 2011 

Bil. Butiran 

2007 2008 

Tahun 

2009 2010 2011 


1. Wang Tunai Dalam Bank 738.05 725.98 611.90 646.58 386.47 

2. 

Wang Tunai Dalam 

Perjalanan 

38.34 6.31 2.30 8.73 1.22 

3. 

Wang Tunai Dalam 

Tangan 

0.05 1.35 3.00 2.96 3.20 

Jumlah 776.44 733.64 617.20 658.27 390.89 


Carta 4.2 

Kedudukan Wang Tunai Bagi Tahun 2007 Hingga 2011 

RM Juta 

900 

800 

700 

600 

500 

400 

300 

200 

100 

0 

776.44 


4.3.1.4. Urus niaga yang tidak dapat dipadankan dalam Penyata Penyesuaian Bank 

memberi impak kepada baki Wang Tunai Dalam Bank sama ada jumlah tersebut terlebih 

atau terkurang dinyatakan. Urus niaga yang tidak dapat dipadankan dalam Penyata 

Penyesuaian Bank bagi tempoh melebihi 6 bulan sehingga 7 tahun telah menurun 

daripada sejumlah RM150.09 juta pada tahun 2010 menjadi sejumlah RM68.03 juta pada 

bulan Disember 2011. Pasukan Petugas Perbendaharaan Negeri terus melaksanakan 

usaha bagi menangani masalah ini. Sehingga bulan Mei 2012, sejumlah RM57.05 juta 

daripada sejumlah RM68.03 juta tersebut telah dapat diselaraskan. Baki sejumlah 

RM10.98 juta akan disemak oleh pihak Perbendaharaan Negeri dari semasa ke semasa 

sebelum pelarasan dibuat. Jumlah baki tersebut merupakan urus niaga tertunggak bagi 

tahun 2009 hingga 2011 manakala urus niaga tertunggak bagi tahun 2008 dan 

sebelumnya telah selesai diselaraskan. 

4.3.2. Pelaburan 

733.64 

4.3.2.1. Seksyen 8 Akta Tatacara Kewangan 1957 menyatakan Kerajaan Negeri boleh 

membuat pelaburan di bank, institusi kewangan dan syarikat sekiranya mempunyai 

10 

617.20 

658.27 

2007 2008 2009 2010 2011 

390.89

lebihan wang. Pelaburan yang dibuat melalui wang lebihan Akaun Kumpulan Wang Hasil 

Disatukan ditunjukkan di Penyata Kedudukan Kewangan. Manakala pelaburan melalui 

peruntukan Perbelanjaan Mengurus ditunjukkan di Penyata Akaun Memorandum. 

Berdasarkan kepada Penyata Kedudukan Kewangan baki pelaburan Kerajaan Negeri 

pada akhir tahun 2011 berjumlah RM1,553.12 juta berbanding RM928.61 juta pada tahun 

2010 iaitu peningkatan sejumlah RM624.51 juta (67.3%). Kedudukan pelaburan Kerajaan 

Negeri bagi tahun 2010 dan 2011 adalah seperti di Jadual 4.5. 

Jadual 4.5 

Kedudukan Pelaburan Kerajaan Negeri Pada Tahun 2011 Berbanding 2010 


Bil. Kategori 



1. 

Pelaburan Kumpulan Wang Amanah 

Tabung Warisan 252.59 307.71 55.12 21.8 

2. Tabung Pinjaman Perumahan Ehsan 100.00 50.00 -50.00 -50.0 

3. Jaminan Bank Pertanian Malaysia 20.57 10.00 -10.57 -51.4 

Jumlah Pelaburan Kumpulan Wang 

Amanah 

Pelaburan Am 

373.16 367.71 -5.45 -1.5 

4. Saham 245.45 245.41 -0.04 -0.02 

5. Deposit Dalam Negeri* *310.00 940.00 630.00 203.2 

Jumlah Pelaburan Am* *555.45 1,185.41 629.96 113.4 

Jumlah* 

Sumber: Penyata Kewangan Kerajaan Negeri (Nota 4) 

*928.61 1,553.12 624.51 67.3 

Nota: * Amaun Perbandingan Tahun 2010 Berbeza Dengan Laporan Ketua Audit Negara Tahun 2010 Kerana 

Deposit Melebihi Tempoh 3 Bulan Diklasifikasikan Semula Sebagai Pelaburan Selaras Dengan Piawaian 


4.3.2.2. Analisis perbandingan kedudukan pelaburan bagi tahun 2011 dan tahun 2010 

menunjukkan peningkatan jumlah pelaburan pada tahun 2011. Peningkatan ini 

disebabkan oleh peningkatan dalam Deposit Dalam Negeri sejumlah RM630 juta 

(203.2%). Peningkatan ketara ini adalah kerana deposit melebihi tempoh 3 bulan 

diklasifikasikan sebagai Pelaburan selaras dengan Piawaian Perakaunan Kerajaan 2 

berasaskan IPSAS - Financial Reporting Under The Cash Basis Accounting. Baki Tabung 

Warisan meningkat sejumlah RM55.12 juta (21.8%) pada tahun 2011 berbanding tahun 

2010 manakala terdapat penurunan dalam pelaburan Tabung Pinjaman Perumahan 

Ehsan dan Jaminan Bank Pertanian Malaysia masing-masing sejumlah RM50 juta (50%) 

dan RM10.57 juta (51.4%). 

4.3.2.3. Baki pelaburan Kerajaan Negeri bagi tahun 2007 hingga 2011 adalah seperti di 

Jadual 4.6. Analisis trend Pelaburan Kerajaan Negeri mendapati jumlah pelaburan 

meningkat dan baik setiap tahun dari tahun 2007 hingga 2010 dan peningkatan 

mendadak pada tahun 2011. 

11

Jadual 4.6 

Baki Pelaburan Kerajaan Negeri Bagi Tahun 2007 Hingga 2011 

Tahun 

Bil. Butiran 

2007 2008 2009 2010 2011 


1. Pelaburan Kumpulan Wang 

Amanah 

319.30 340.52 352.27 373.16 367.71 

2. Pelaburan Am* 291.00 350.50 350.50 555.45 1,185.41 

Jumlah Pelaburan* 610.30 691.02 702.77 928.61 1,553.12 


Nota: * Amaun Perbandingan Tahun 2010 Berbeza Dengan Laporan Ketua Audit Negara Tahun 2010 Kerana 

Deposit Melebihi Tempoh 3 Bulan Diklasifikasikan Semula Sebagai Pelaburan Selaras Dengan Piawaian 


4.3.2.4. Analisis perbandingan antara pelaburan dengan penerimaan dividen dari 

semua pelaburan dilaksanakan untuk tempoh 5 tahun kebelakangan iaitu daripada tahun 

2007 hingga 2011 bagi mengukur sejauh mana pelaburan Kerajaan Negeri memberi 

pulangan dividen bagi meningkatkan hasil Kerajaan Negeri. Kerajaan Negeri ada 

membuat pelaburan dalam 10 syarikat dengan nilai pelaburan berjumlah RM376.51 juta. 

Analisis Audit mendapati pelaburan saham dan dividen yang diterima pada tahun 2007 

hingga 2011 adalah seperti di Jadual 4.7. 

Jadual 4.7 

Pelaburan Saham Dan Dividen Yang Diterima Pada Tahun 2007 Hingga 2011 

Tahun 

Penyata 

Memorandum 

Pelaburan 

Pelaburan Am Jumlah 

Dividen 

Diterima 

(RM Juta) (RM Juta) (RM Juta) (RM) 

2007 141.48 201.00 342.48 7,300 

2008 130.10 260.50 390.60 7,300 

2009 131.10 260.50 391.60 0 

2010 131.10 245.45 376.55 5,885,429 

2011 131.10 245.41 376.51 11,100 


4.3.2.5. Kesemua 10 pelaburan iaitu PNSB, Kumpulan Darul Ehsan Berhad, Pendidikan 

Industri YS Sdn. Bhd. (PIYSB), SSIC Berhad, Bukit Beruntung Golf & Country Resort 

Berhad, Rantaian Mesra Sdn. Bhd., Kumpulan Semesta Sdn. Bhd., Tourism Selangor 

Sdn. Bhd., MSNS Holdings Sdn. Bhd. kecuali PNB pada kos pelaburan RM376.51 juta 

tidak membayar dividen pada tahun 2011. 

4.3.2.6. Analisis Audit mendapati dividen yang dibayar oleh Permodalan Negeri 

Selangor Berhad (PNSB) bagi tahun 1999 hingga 2007 berjumlah RM6.54 juta telah 

diterima oleh Menteri Besar Selangor (Pemerbadanan) [MBI] selaku pemegang amanah 

kepada pelaburan Kerajaan Negeri Selangor. Pada tahun 2010, Majlis Mesyuarat 

Kerajaan Negeri (MMKN) telah meluluskan pemberian sebanyak 10% daripada jumlah 

dividen PNSB berjumlah RM0.65 juta kepada MBI dan bakinya RM5.89 juta (1.6%) 

dibayar kepada Kerajaan Negeri dalam Akaun Amanah Pakej Rangsangan Ekonomi 

Selangor. Pada bulan Mac dan Oktober 2011, baki dividen berjumlah RM5.89 juta telah 

dibayar oleh MBI. Dividen yang dibayar oleh Perbadanan Nasional Berhad (PNB) pada 

12

tahun 2010 berjumlah RM11,100 telah dibayar oleh MBI kepada Kerajaan Negeri pada 

bulan Januari 2011. Selain itu, dividen yang dibayar oleh PNB pada tahun 2011 

berjumlah RM4,275 telah dibayar oleh MBI kepada Kerajaan Negeri pada bulan Januari 

2012. Pada keseluruhannya, dividen yang diterima dari tahun 2007 hingga 2011 adalah 

berjumlah RM5.91 juta (1.6%) daripada kos pelaburan. Kadar pulangan dividen ini adalah 

sangat rendah dan sangat tidak memuaskan. 

4.4. AKAUN HASIL DISATUKAN 

Akaun Hasil Disatukan mengakaunkan semua urus niaga penerimaan hasil dan 

perbelanjaan mengurus Kerajaan. Akaun ini ditubuhkan mengikut Perkara 97 dan 98 

Perlembagaan Persekutuan dan Seksyen 7(a) Akta Tatacara Kewangan 1957. Kerajaan 

Negeri telah mengakhiri tahun kewangan 2011 dengan surplus berjumlah RM180.50 juta 

berbanding surplus RM124.24 juta pada tahun 2010 iaitu peningkatan berjumlah RM56.26 

juta atau 45.3%. Surplus ini berpunca daripada kutipan hasil berjumlah RM1,634 juta 

melebihi Perbelanjaan Mengurus Kerajaan Negeri yang berjumlah RM1,453.50 juta. 

Kedudukan Akaun Hasil Disatukan adalah seperti berikut: 

4.4.1. Hasil 

4.4.1.1. Kerajaan Negeri memungut 3 jenis hasil yang terdiri daripada Hasil Cukai, Hasil 

Bukan Cukai dan Terimaan Bukan Hasil. Anggaran hasil bagi tahun 2011 adalah 

berjumlah RM1,430 juta. Pada keseluruhannya, hasil yang dikutip oleh Kerajaan Negeri 

pada tahun 2011 adalah berjumlah RM1,634 juta atau 114.3% dari anggaran hasil. 

Perbandingan anggaran hasil dengan kutipan hasil sebenar bagi tahun 2011 adalah 

seperti di Jadual 4.8. 

Jadual 4.8 

Perbandingan Anggaran Hasil Dengan Kutipan Hasil Sebenar Bagi Tahun 2011 

Bil. Jenis Hasil 

Anggaran 

Diluluskan 

(RM Juta) 

13 

Hasil 

Sebenar 

(RM Juta) 

Perbezaan 

(RM Juta) (%) 

1. Hasil Cukai 530.98 534.32 3.34 100.6 

2. Hasil Bukan Cukai 467.16 791.18 324.02 169.4 

3. Terimaan Bukan Hasil 431.86 308.50 -123.36 71.4 

Jumlah 1,430.00 1,634.00 204.00 114.3 


4.4.1.2. Hasil yang dikutip pada tahun 2011 meningkat sejumlah RM62.50 juta (4%) 

berbanding sejumlah RM1,571.50 juta pada tahun 2010 seperti di Jadual 4.9. 

Jadual 4.9 

Pungutan Hasil Negeri Pada Tahun 2011 Berbanding 2010 


Bil. Jenis Hasil 



1. Hasil Cukai 517.74 534.32 16.58 3.2 


3. Terimaan Bukan Hasil 379.70 308.50 -71.20 -18.8 

Jumlah 1,571.50 1,634.00 62.50 4.0 

Sumber: Penyata Kewangan Kerajaan Negeri

4.4.1.3. Analisis Audit menunjukkan Hasil Cukai dan Hasil Bukan Cukai mencatatkan 

peningkatan yang menyumbang kepada peningkatan hasil secara keseluruhan iaitu 

sejumlah RM62.50 juta menjadi RM1,634 juta pada tahun 2011 berbanding RM1,571.50 

juta pada tahun 2010 walaupun Terimaan Bukan Hasil telah mengalami sedikit 

penurunan. 

4.4.1.4. Peningkatan dan penurunan hasil yang ketara pada tahun 2011 berbanding 

2010 adalah seperti di Jadual 4.10. 

Jadual 4.10 

Perubahan Hasil Yang Ketara Pada Tahun 2011 Berbanding 2010 


Bil. Butiran 2010 2011 

Punca Perubahan 

(RM Juta) 

Hasil Bukan Cukai 

(RM Juta) (RM Juta) (%) 

1. Premium 465.48 533.04 67.56 14.5 Penguatkuasaan Garis Panduan 

Geran 

Pembayaran Borang 7G oleh Pejabat Tanah 

Tanah 

Dan Galian Negeri Selangor, peningkatan 

permohonan Tukar Kategori dan Syarat 

Tanah, kutipan premium dari pembayaran 

Borang 5A, pengiraan premium tanah yang 

dikenakan berdasarkan nilai pasaran dan 

Program Pemutihan Kilang Haram yang 

dilanjutkan sehingga bulan Disember 2012. 

2. Penanaman 17.20 37.62 20.42 118.7 Pelaburan simpanan tetap Kerajaan Negeri 

Modal/ 

yang telah meningkat sebanyak RM470 juta 

Pertaruhan 

pada tahun 2011 serta penerimaan faedah 

Tetap 

yang telah matang daripada pelaburan di 

AmBank sejumlah RM7.32 juta. 

3. Tanah Dan 28.04 47.06 19.02 67.8 Pertambahan pembukaan kawasan 

Galian 

Hasil Cukai 

perlombongan pasir di Negeri Selangor oleh 

Pihak Berkuasa Negeri, kenaikan kadar 

cukai Royalti Batu Batan daripada aktiviti 

kuari dan royalti tambahan yang dikenakan 

kepada pemegang permit yang 

mengeluarkan bahan batuan melebihi 

anggaran asal pengeluaran. 

4. Cukai Hutan 11.23 25.18 13.95 124.2 Kenaikan kadar cukai Royalti Batu Batan 

(Kuari Dalam Hutan Simpanan Kekal) 

daripada RM3.00 semeter padu persegi (m³) 

kepada RM5.20 (m³) yang telah berkuat 

kuasa mulai 1 Disember 2010 dan 

peningkatan pengeluaran batu batan di kuari. 

5. Caruman 10.73 15.47 4.74 44.2 Pertambahan permohonan tukar syarat tanah 

Parit 

oleh pemaju/pemilik tanah yang telah 

merancang untuk memajukan tanah mereka 

selaras dengan permintaan yang tinggi 

terhadap keperluan perumahan dan industri. 

6. Cukai Hasil 31.95 35.78 3.83 12.0 Pemantauan berterusan ke atas premis 

Yang 

hiburan secara menyeluruh. Selain itu, Unit 

Meragukan 

Cukai Hiburan Perbendaharaan Negeri juga 

memeriksa dan memberi surat peringatan 

kepada pengusaha premis panggung 

wayang supaya pembayaran cukai dilakukan 

mengikut jadual yang ditetapkan. 

14



Punca Perubahan 

(RM Juta) 

Terimaan Bukan Hasil 


7. Pemberian 180.00 100.00 -80.00 -44.4 Penurunan perbelanjaan yang dilaraskan ke 

Jalan Raya/ 

Lorong 

Akaun Hasil Disatukan pada tahun 2011. 

8. Pemberian 75.47 62.88 -12.59 -16.7 Berdasarkan hasil bancian oleh Jabatan 

Mengikut 

Perangkaan Negeri Selangor, didapati jumlah 

Ramai 

penduduk negeri pada tahun 2011 (5.06 juta 

Penduduk 

orang) adalah berkurangan daripada tahun 

2010 (6.62 juta orang). 

9. Pendapatan 19.51 9.79 -9.72 -49.8 Pelarasan cek yang tidak dituntut melebihi 6 

Bayaran 

tahun yang dikreditkan ke hasil selaras 

Balik Dalam 

dengan Arahan Perbendaharaan 118(c) - 

Tahun Lalu 


Cek Dan Pindahan Dana Elektronik Terbatal. 

4.4.1.5. Trend pungutan hasil Kerajaan Negeri bagi tahun 2007 hingga 2011 adalah 


Jadual 4.11 

Pungutan Hasil Kerajaan Negeri Bagi Tahun 2007 Hingga 2011 

Tahun 

Bil. Butiran 

2007 2008 2009 2010 2011 


1. Hasil Cukai 446.05 495.83 471.56 517.74 534.32 

2. Hasil Bukan Cukai 559.82 676.94 471.15 674.06 791.18 

3. Terimaan Bukan Hasil 279.23 343.57 821.15 379.70 308.50 

Jumlah 1,285.10 1,516.34 1,763.86 1,571.50 1,634.00 


Carta 4.3 

Pungutan Hasil Kerajaan Negeri Bagi Tahun 2007 Hingga 2011 

RM Juta 

10000 

1000 

100 

10 

1 

1,285.10 1,516.34 1,763.86 1,571.50 1,634.00 

446.05 

559.82 

279.23 

495.83 

676.94 

343.57 


471.56 

4.4.1.6. Analisis trend mendapati hasil Kerajaan Negeri mencatatkan peningkatan 

yang konsisten dari tahun 2007 hingga 2009 iaitu RM1,285.10 juta pada tahun 2007 

kepada RM1,763.86 juta pada tahun 2009. Bagaimanapun, hasil Kerajaan telah 

15 

471.15 

2007 2008 2009 2010 2011 

Hasil Cukai Hasil Bukan Cukai Terimaan Bukan Hasil Jumlah 

821.15 

517.74 

674.06 

379.70 

534.32 

791.18 

308.50

menurun sejumlah RM192.36 juta (10.9%) menjadi RM1,571.50 juta pada tahun 2010 

sebelum meningkat semula sejumlah RM62.50 juta (4%) menjadi RM1,634 juta pada 

tahun 2011. 

4.4.1.7. Penyumbang utama hasil Kerajaan Negeri adalah terdiri daripada Premium 

Geran Tanah, Cukai Tanah Semasa dan Pemberian Jalan Raya/Lorong. Butiran hasil 

ini telah menyumbang sejumlah RM993.98 juta (60.8%) daripada jumlah hasil tahun 

2011 yang berjumlah RM1,634 juta. Analisis perbandingan kutipan hasil mengikut 

penyumbang utama hasil Kerajaan Negeri bagi tahun 2007 hingga 2011 adalah 


Jadual 4.12 

Penyumbang Utama Hasil Kerajaan Negeri Bagi Tahun 2007 Hingga 2011 

Tahun 

Bil. Butiran 

2007 2008 2009 2010 2011 


1. Premium Geran Tanah 330.03 458.93 268.45 465.48 533.04 

2. Cukai Tanah Semasa 318.61 334.75 352.82 365.36 360.94 

3. Pemberian Jalan Raya/ 

Lorong 

66.00 150.00 250.00 180.00 100.00 

Jumlah 714.64 943.68 871.27 1,010.84 993.98 


Carta 4.4 

Penyumbang Utama Hasil Kerajaan Negeri Bagi Tahun 2007 Hingga 2011 

RM Juta 

10000 

1000 

100 

10 

1 

330.03 

714.64 

318.61 

66.00 

458.93 

334.75 


4.4.2. Perbelanjaan Mengurus 

943.68 871.27 

150.00 

268.45 

4.4.2.1. Hasil Kerajaan Negeri merupakan sumber utama yang akan digunakan bagi 

tujuan perbelanjaan mengurus dan pembangunan. Perbelanjaan mengurus terdiri 

16 

352.82 

250.00 

465.48 

1,010.84 993.98 

2007 2008 2009 2010 2011 

Premium Geran Tanah Cukai Tanah Semasa 

Pemberian Jalan Raya/Lorong Jumlah 

365.36 

180.00 

533.04 

360.94 

100.00

daripada Maksud Tanggungan dan Maksud Bekalan. Bagi Maksud Tanggungan, 

perbelanjaan dikenakan ke atas Kumpulan Wang Disatukan termasuk bayaran 

pencen, ganjaran, pampasan dan perbelanjaan hutang negeri. Manakala Maksud 

Bekalan adalah seperti emolumen, semua kenaan kepada peruntukan belanjawan 

bagi barang dan perkhidmatan serta bayaran pindahan seperti caruman kepada 

Kumpulan Wang Pembangunan. Maksud Bekalan juga termasuk wang yang 

diperuntukkan kepada Badan-badan Berkanun dan Pihak Berkuasa Tempatan melalui 

pemberian atau pinjaman yang dianggap sebagai perbelanjaan. Anggaran asal 

perbelanjaan mengurus tahun 2011 adalah RM1,430 juta dan dipinda menjadi 

RM1,629.98 juta. Sejumlah RM1,453.50 juta adalah perbelanjaan mengurus yang 

merupakan 89.2% daripada anggaran perbelanjaan yang dipinda. Perbandingan 

anggaran perbelanjaan dengan perbelanjaan mengurus sebenar adalah seperti 

Jadual 4.13. 

Jadual 4.13 

Perbandingan Anggaran Perbelanjaan Dengan Perbelanjaan Mengurus Sebenar 

Bagi Tahun 2011 

Bil. Maksud Perbelanjaan 

Anggaran 

Dipinda 

(RM Juta) 

17 

Perbelanjaan 

Sebenar 

(RM Juta) 

Perbezaan 

(RM Juta) (%) 

1. Emolumen 280.60 265.49 -15.11 94.6 

2. Perkhidmatan Dan Bekalan 333.29 324.28 -9.01 97.3 

3. Aset 13.77 13.34 -0.43 96.9 

4. 

Pemberian Dan Kenaan Bayaran 

Tetap 

996.62 848.05 -148.57 85.1 

5. Perbelanjaan Lain 5.70 2.34 -3.36 41.0 

Jumlah 1,629.98 1,453.50 -176.48 89.2 


4.4.2.2. Perbelanjaan mengurus pada keseluruhannya meningkat sedikit sejumlah 

RM6.24 juta (0.4%) iaitu daripada RM1,447.26 juta pada tahun 2010 kepada 

RM1,453.50 juta seperti di Jadual 4.14. 

Jadual 4.14 

Perbelanjaan Mengurus Pada Tahun 2011 Berbanding 2010 


Bil. Maksud Perbelanjaan 



1. Emolumen 256.96 265.49 8.53 3.3 

2. Perkhidmatan Dan Bekalan 302.74 324.28 21.54 7.1 

3. Aset 4.54 13.34 8.80 193.8 

4. Pemberian Dan Kenaan Bayaran Tetap 868.64 848.05 -20.59 -2.4 

5. Perbelanjaan Lain 14.38 2.34 -12.04 -83.7 

Jumlah 1,447.26 1,453.50 6.24 0.4 


4.4.2.3. Antara peningkatan perbelanjaan yang ketara pada tahun 2011 berbanding 

2010 adalah seperti di Jadual 4.15.

Jadual 4.15 

Peningkatan Perbelanjaan Yang Ketara Pada Tahun 2011 Berbanding 2010 



Punca Peningkatan 

(RM Juta) 

Perkhidmatan Dan Bekalan 


1. Penyenggaraan 114.20 127.14 12.94 11.3 JKR - Peningkatan perbelanjaan 

Dan Pembaikan 

adalah disebabkan bayaran 

Kecil Yang Dibeli 

kontrak penyenggaraan jalan 

raya jangka panjang KPS-HCM 

Sdn. Bhd. 

2. Perhubungan 

30.12 32.59 2.47 8.2 Antara punca peningkatan 

Dan Utiliti 

Aset 

perbelanjaan adalah: 

� Dewan - Perbelanjaan bagi 

membayar bil telefon 12 orang 

EXCO dan Ex-Officio 

sebanyak RM1,000 sebulan 

dan bil telefon Pejabat ADUN 

sebanyak RM500 sebulan 

untuk 56 Kawasan Enakmen 

8/1980. (RM0.45juta) 

� Bayaran bil tunggakan oleh 

JAIS kepada Indah Water, 

SYABAS dan JARING selain 

daripada kenaikan bayaran bil 

TNB setiap premis di bawah 

JAIS sebab tarif elektrik 

dinaikkan. (RM0.76 juta) 

3. Kenderaan dan 

3.29 11.71 8.42 255.9 Bayaran bagi pembelian 69 buah 

Jentera 

kenderaan baru berjumlah 

RM9.94 juta oleh JKR bagi 

mengganti kenderaan lama 

Pejabat Jurutera Daerah di 

Negeri Selangor. 


4.4.2.4. Manakala antara penurunan perbelanjaan yang ketara pada tahun 2011 

berbanding 2010 adalah seperti di Jadual 4.16. 

Jadual 4.16 

Penurunan Perbelanjaan Yang Ketara Pada Tahun 2011 Berbanding 2010 



Punca Penurunan 


Pemberian Dan Kenaan Tetap 

1. Faedah, 

75.11 21.00 -54.11 -72.0 Penurunan bayaran balik 

Dividen Dan 

hutang Kerajaan Persekutuan 

Kenaan 

pada tahun 2011 iaitu 

Bayaran 

sebanyak RM21 juta 

Hutang Negara 

Perbelanjaan Lain 

berbanding RM75.11 juta pada 

tahun 2010. 

2. Pulangan Balik 13.70 1.80 -11.90 -86.9 Pada tahun 2010 terdapat 

Dan Hapus 

pengembalian semula bayaran 

Kira 

Notis 5a-permohonan 

pemberimilikan tanah Kerajaan 

untuk tapak Kolej 

Kejururawatan Klang sejumlah 

RM9.90 juta dan bayaran 

pulang balik hasil permodalan 

Yayasan Basmi Kemiskinan 

Sdn. Bhd. sebanyak RM1.28 

juta. 


18

4.4.2.5. Trend perbelanjaan mengurus bagi tahun 2007 hingga 2011 adalah sederhana 


Jadual 4.17 

Perbelanjaan Mengurus Kerajaan Negeri Bagi Tahun 2007 Hingga 2011 

Bil. 

Maksud 

Perbelanjaan 

2007 

(RM Juta) 

2008 

(RM Juta) 

Tahun 

2009 

(RM Juta) 

2010 

(RM Juta) 

2011 

(RM Juta) 

1. Emolumen 169.28 223.26 242.93 256.96 265.49 

2. Perkhidmatan 

Dan Bekalan 

286.13 272.93 291.48 302.74 324.28 

3. Aset 11.27 2.84 1.20 4.54 13.34 

4. Pemberian Dan 

Kenaan Bayaran 

Tetap 

675.22 959.66 1,283.09 868.64 848.05 

5. Perbelanjaan Lain 11.32 8.55 11.12 14.38 2.34 

Jumlah 1,153.22 1,467.24 1,829.82 1,447.26 1,453.50 


Carta 4.5 

Perbelanjaan Mengurus Bagi Tahun 2007 Hingga 2011 

RM Juta 

10,000 

1,000 

100 

10 

1 

169.28 

286.13 

1,153.22 

11.27 

675.22 

11.32 

223.26 

1,467.24 

272.93 


4.4.3. Bayaran Di Bawah Arahan Perbendaharaan 58(a) 

2.84 

959.66 

8.55 

242.93 

272.93 

4.4.3.1. Arahan Perbendaharaan 58(a) [AP 58(a)] memperuntukkan bahawa bayaran 

terhadap bekalan/perkhidmatan yang telah diterima pada tahun sebelumnya boleh dibuat 

pada tahun semasa dengan syarat Jabatan mempunyai baki peruntukan yang mencukupi 

19 

1,829.82 

1.20 

1,283.09 

11.12 

256.96 

302.74 

4.54 

1,447.26 

868.64 

14.38 

265.49 

324.28 

1,453.50 

2007 2008 2009 2010 2011 

Emolumen Perkhidmatan Dan Bekalan 

Aset Pemberian Dan Kenaan Bayaran Tetap 

Perbelanjaan Lain Jumlah 

13.34 

848.05 

2.34

pada tahun di mana bekalan/perkhidmatan tersebut diterima dan tiada sebarang 

keraguan tentang sebab berlaku kelewatan pembayaran tersebut. Semakan Audit 

terhadap bayaran di bawah AP 58(a) mendapati bayaran berjumlah RM1.11 juta 

melibatkan 319 baucar bayaran berbanding RM0.69 juta dan melibatkan 625 baucar 

bayaran pada tahun 2010. Butiran adalah seperti di Jadual 4.18. 

Jadual 4.18 

Pembayaran Di Bawah AP 58(a) Oleh Kerajaan Negeri Selangor Pada Tahun 2011 

Berbanding 2010 


Bil. Jabatan 

Baucar 

Bayaran 

Jumlah 

Baucar 

Bayaran 

Jumlah 

(Bil.) (RM Juta) (Bil.) (RM Juta) 

1. Pejabat Menteri Besar Dan 

Setiausaha Kerajaan Negeri 

98 0.32 91 0.29 

2. Jabatan Agama Islam Selangor 66 0.07 37 0.23 

3. Pejabat Daerah Dan Tanah 

2 0.003 68 0.14 

Petaling 

4. Perbendaharaan Negeri Selangor 1 0.00 15 0.14 

5. Lain-lain Pejabat/Jabatan 458 0.30 108 0.31 

Jumlah 625 0.69 319 1.11 


4.4.3.2. Pembayaran di bawah AP 58(a) bagi Pejabat Menteri Besar Dan Setiausaha 

Kerajaan Negeri Selangor sebahagian besarnya adalah untuk bayaran balik perubatan 

bagi pesara Kerajaan. Manakala bagi Jabatan Agama Islam Selangor, sebahagian 

daripada pembayaran tersebut adalah untuk bayaran pembelian kenderaan jabatan, 

biasiswa Sijil Tinggi Agama Malaysia dan bayaran bil perubatan kanser. 

4.4.4. Prestasi Kewangan Akaun Hasil Disatukan 

4.4.4.1. Analisis terhadap prestasi kewangan Akaun Semasa mengambil kira 

perbandingan antara hasil dengan perbelanjaan mengurus Kerajaan Negeri bagi tempoh 

perakaunan semasa dan tahun sebelumnya untuk mengukur surplus atau defisit bagi 

Akaun Hasil Disatukan. Pada tahun 2011, Akaun Hasil Disatukan Kerajaan Negeri telah 

mencatatkan peningkatan surplus sejumlah RM56.26 juta (45.3%) menjadikan surplus 

berjumlah RM180.50 juta berbanding RM124.24 juta pada tahun 2010. Peningkatan ini 

adalah disebabkan oleh peningkatan hasil sejumlah RM62.50 juta (4%) yang lebih besar 

berbanding peningkatan perbelanjaan mengurus sejumlah RM6.24 juta (0.4%) seperti di 

Jadual 4.19. 

Jadual 4.19 

Prestasi Kewangan Akaun Hasil Disatukan Pada Tahun 2011 Berbanding 2010 


Butiran 



Hasil 1,571.50 1,634.00 62.50 4.0 

Perbelanjaan Mengurus 1,447.26 1,453.50 6.24 0.4 

Surplus/Defisit 124.24 180.50 56.26 45.3 


20

4.4.4.2. Prestasi hasil berbanding perbelanjaan mengurus bagi tahun 2007 hingga 2011 

adalah seperti di Jadual 4.20. 

Jadual 4.20 

Prestasi Kewangan Akaun Hasil Disatukan Bagi Tahun 2007 Hingga 2011 

Tahun 

Butiran 

2007 2008 2009 2010 2011 


Hasil 1,285.10 1,516.34 1,763.86 1,571.50 1,634.00 

Perbelanjaan Mengurus 1,153.22 1,467.24 1,829.82 1,447.26 1,453.50 

Surplus/Defisit 131.88 49.10 -65.96 124.24 180.50 


4.4.4.3. Bagi tempoh 2007 hingga 2011 prestasi kewangan Akaun Hasil Disatukan 

adalah baik. Analisis Audit menunjukkan prestasi kewangan Akaun Hasil Disatukan 

mencatatkan surplus pada tahun 2007, 2008, 2010 dan 2011. Bagaimanapun pada tahun 

2009, prestasi kewangan menunjukkan defisit sejumlah RM65.96 juta sebelum kembali 

mencatatkan surplus yang tertinggi pada tahun 2011 iaitu sejumlah RM180.50 juta dalam 

tempoh 5 tahun kebelakangan. 

4.5. AKAUN PINJAMAN DISATUKAN 

Akaun Pinjaman Disatukan ditubuhkan mengikut kehendak Seksyen 7(b) Akta 

Tatacara Kewangan 1957. Akaun ini digunakan untuk mengakaun semua pinjaman 

yang diterima daripada Kerajaan Persekutuan, bayaran balik pinjaman dan 

pindahan penerimaan ke Akaun Kumpulan Wang Pembangunan atau Akaun Hasil 

Disatukan. Pada bulan Disember 2011, Kerajaan Negeri telah mendapat satu pinjaman 

berjumlah RM90 juta daripada Kerajaan Persekutuan bagi membiayai Projek Menaiktaraf 

Stesen Pengepam Air Mentah Ke Loji Rawatan Air Sungai Selangor Fasa 1. Terimaan 

pertama bagi pinjaman ini diperakaunkan pada bulan Januari 2012. 

4.6. AKAUN AMANAH DISATUKAN 

Akaun Amanah Disatukan adalah sebahagian daripada Kumpulan Wang Disatukan. 

Semua penerimaan dan pembayaran wang amanah diakaunkan mengikut kehendak 

Akta Amanah, Arahan Amanah dan Surat Cara Amanah di bawah Seksyen 9 dan 

Seksyen 10 Akta Tatacara Kewangan 1957, undang-undang dan perjanjian. Akaun ini 

ditubuhkan mengikut Perkara 99 Perlembagaan Persekutuan dan Seksyen 7 Akta 

Tatacara Kewangan 1957. Akaun Amanah Disatukan terdiri daripada Kumpulan Wang 

Amanah Kerajaan, Kumpulan Wang Amanah Awam dan Deposit. Baki Kumpulan 

Wang ini pada 31 Disember 2011 adalah berjumlah RM1,031.26 juta berbanding 

RM854.63 juta pada akhir tahun 2010 iaitu meningkat sejumlah RM176.63 juta (20.7%). 

Kedudukan Akaun Amanah Disatukan pada tahun 2011 berbanding tahun 2010 adalah 


21

Jadual 4.21 

Baki Akaun Amanah Disatukan Pada Tahun 2011 Berbanding 2010 


Bil. Butiran 



1. Kumpulan Wang Amanah Kerajaan 449.63 488.20 38.57 8.6 

2. Kumpulan Wang Amanah Awam 276.45 439.08 162.62 58.8 

3. Akaun Wang Deposit 128.55 103.98 -24.57 -19.1 

Jumlah 854.63 1,031.26 176.63 20.7 


4.6.1. Kumpulan Wang Amanah Kerajaan 

Kumpulan Wang Amanah Kerajaan ditubuhkan di bawah peruntukan Seksyen 10 Akta 

Tatacara Kewangan 1957 bagi maksud tertentu. Kumpulan Wang Amanah ini adalah 

kumpulan wang pusingan yang mana pembayaran dari kumpulan wang ini tidak boleh 

melebihi had peruntukan yang diluluskan oleh Dewan Negeri Selangor. Kumpulan Wang 

Amanah ini terdiri daripada Kumpulan Wang Pembangunan, Kumpulan Wang Pinjaman 

Perumahan, Pelbagai Kumpulan Wang Amanah Kerajaan dan Kumpulan Wang 

Pembangunan Hutan. 

4.6.1.1. Kumpulan Wang Pembangunan 

a. Kumpulan Wang Pembangunan ditubuhkan di bawah Akta Kumpulan 

Wang Pembangunan 1966 (Akta 70) dan diperakaunkan dalam Penyata 

Kumpulan Wang Pembangunan. Sumber kewangan bagi kumpulan wang ini 

terdiri daripada pindahan daripada Akaun Hasil Disatukan, Pemberian Tahap 

Pembangunan, Ekonomi Dan Kesejahteraan Hidup serta Sewa Gerai. Analisis 

perbandingan baki Kumpulan Wang Pembangunan bagi tahun 2010 dan 2011 


Jadual 4.22 

Baki Kumpulan Wang Pembangunan Pada Tahun 2011 Berbanding 2010 


Butiran 



Baki Pada 1 Januari 123.63 128.23 4.60 3.7 

Terimaan 549.70 509.85 -39.85 -7.3 

Perbelanjaan 545.10 496.88 -48.22 -8.8 

Surplus/Defisit 4.60 12.97 8.37 181.9 

Baki Pada 31 Disember 128.23 141.20 12.97 10.1 


b. Pada tahun 2011, Kumpulan Wang ini telah mengalami lebihan sejumlah RM12.97 

juta berbanding lebihan sejumlah RM4.60 juta pada tahun 2010. Lebihan yang 

berlaku disebabkan penerimaan sejumlah RM509.85 juta adalah lebih tinggi daripada 

perbelanjaan sejumlah RM496.88 juta. Ini menyebabkan baki terkumpul Kumpulan 

22

Wang Pembangunan pada akhir tahun 2011 turut meningkat sejumlah RM12.97 juta 

(10.1%) menjadi RM141.20 juta berbanding RM128.23 juta pada akhir tahun 2010. 

c. Pada tahun 2011, Kerajaan Negeri telah membelanjakan sejumlah RM496.88 juta 

bagi membiayai pelbagai projek pembangunan berbanding RM545.10 juta pada 

tahun 2010. Kedudukan perbelanjaan pembangunan bagi tahun 2010 dan 2011 


Jadual 4.23 

Perbelanjaan Pembangunan Pada Tahun 2011 Berbanding 2010 


Bil. Pejabat/Jabatan 



1. Pejabat Menteri Besar Dan Setiausaha 

Kerajaan Negeri (SUK) 

209.21 225.41 16.20 7.7 

2. Perbendaharaan Negeri (Projek Am) 13.41 14.80 1.39 10.4 

3. Perbendaharaan Negeri 

(Pengkomputeran) 

0.86 0.25 -0.61 -70.9 

4. Jabatan Pertanian 12.00 14.72 2.72 22.7 

5. Jabatan Kerja Raya 139.54 113.85 -25.69 -22.6 

6. Jabatan Pengairan Dan Saliran 32.26 41.37 9.11 28.2 

7. Jabatan Agama Islam Selangor 97.54 66.79 -30.75 -31.5 

8. Jabatan Perancang Bandar Dan Desa 2.40 2.46 0.06 2.5 

9. Jabatan Perkhidmatan Veterinar 6.52 6.08 -0.44 -6.7 

10. Jabatan Kehakiman Syariah 0.35 3.15 2.80 800.0 

11. Perbendaharaan Negeri (Luar Jangka) 31.01 8.00 -23.01 -74.2 

Jumlah 545.10 496.88 -48.22 -8.8 


d. Analisis Audit mendapati 6 daripada 11 jabatan mencatatkan peningkatan dan 

sebanyak 5 jabatan mengalami penurunan perbelanjaan pembangunan pada tahun 

2011 berbanding tahun 2010. 

e. Jabatan Agama Islam Selangor (JAIS) mencatatkan penurunan perbelanjaan 

tertinggi iaitu sejumlah RM30.75 juta (31.5%) menjadi RM66.79 juta pada tahun 2011 

berbanding sejumlah RM97.54 juta pada tahun 2010. Penurunan ini antaranya 

disebabkan terdapatnya pengurangan perbelanjaan yang ketara pada tahun 2011 

bagi butiran projek sekolah agama dan masjid sejumlah RM36.93 juta. Ini disebabkan 

tahun 2011 merupakan tahun pertama permulaan projek di bawah RMKe-10. Pada 

tahun 2011 juga, JAIS dengan kerjasama pihak Jabatan Kerja Raya Selangor (JKR) 

hanya dapat melaksanakan sebanyak 15 daripada 20 projek pembinaan sekolah dan 

11 daripada 18 projek pembinaan masjid. Masalah utama adalah kerana projek tidak 

dapat ditender pada waktu yang dirancang selain beberapa kekangan di pihak JKR. 

f. Jabatan Kerja Raya Selangor mencatatkan penurunan perbelanjaan kedua tertinggi 

iaitu sejumlah RM25.69 juta (22.6%) menjadi RM113.85 juta pada tahun 2011 

berbanding sejumlah RM139.54 juta pada tahun 2010. Penurunan ini disebabkan 

pada tahun 2011 terdapatnya pengurangan perbelanjaan yang ketara bagi projek 

23

menaik taraf jalan dan projek membina jalan dan jambatan kerana tahun 2011 

merupakan tahun pertama permulaan projek di bawah RMKe-10. Semakan lanjut 

mendapati kemajuan pelaksanaan bagi 7 projek membina jalan dan jambatan serta 

projek menaik taraf jalan sehingga 31 Disember 2011 adalah agak rendah antara 0% 

hingga 20.7%. Hal ini adalah disebabkan 2 projek membina jalan masih dalam 

proses perolehan di mana surat setuju terima masih belum dikeluarkan kepada 

kontraktor. Manakala satu projek menaik taraf jalan masih dalam peringkat awal 

kajian trafik. Reka bentuk bagi projek Membina Jalan Dari Seksyen 427.5 Laluan 

FT01 ke Kampung Orang Asli/Pusat Serenti Serendah telah dikaji semula 

disebabkan masalah pengambilan tanah dan kedudukan jalan di lereng bukit serta 

isu alam sekitar. Sehingga akhir tahun 2011, kemajuan kerja di tapak projek 

Membina Jambatan Di Jalan Keretapi Lama agak perlahan disebabkan faktor cuaca 

dan prestasi kontraktor. 

g. Perbelanjaan Luar Jangka mencatatkan penurunan perbelanjaan ketiga tertinggi iaitu 

sejumlah RM23.01 juta (74.2%) menjadi RM8 juta pada tahun 2011 berbanding 

sejumlah RM31.01 juta pada tahun 2010. Penurunan ini disebabkan pada tahun 2010 

terdapat bayaran one-off kepada KPS-HCM bagi Projek Perumahan Bukit Beruntung 

sejumlah RM15 juta dan Rumah Ibadat Bukan Islam sejumlah RM0.35 juta. Oleh 

sebab pembayaran adalah secara one-off, pada tahun 2011 tiada peruntukkan dibuat 

kepada KPS-HCM dan Bendahari Negeri hanya memperuntukkan sejumlah RM8.25 

juta pada tahun 2011 di bawah vot ini. 

4.6.1.2. Kumpulan Wang Pinjaman Perumahan 

a. Kumpulan Wang ini diwujudkan bertujuan untuk memberi pinjaman kepada 

penjawat awam Kerajaan Negeri Selangor membeli hartanah berupa tanah dan 

rumah. Bahagian Pinjaman Perumahan Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri 

bertanggungjawab meluluskan pinjaman manakala Perbendaharaan Negeri 

bertanggungjawab terhadap penyelenggaraan rekod perakaunan berkaitan 

pengeluaran dan bayaran balik pinjaman perumahan. Kedudukan Kumpulan 

Wang Pinjaman Perumahan bagi tahun 2010 dan 2011 adalah seperti 

di Jadual 4.24. 

Jadual 4.24 

Kedudukan Kumpulan Wang Pinjaman Perumahan 

Pada Tahun 2011 Berbanding 2010 


Butiran 



Baki pada 1 Januari 4.08 13.59 9.51 233.1 

Bayaran Balik Pinjaman 168.14 41.94 -126.20 -75.1 

Pinjaman Diberi 158.63 45.28 -113.35 -71.46 

Baki Pada 31 Disember 13.59 10.25 -3.34 -24.6 


24

. Analisis perbandingan kedudukan baki Kumpulan Wang ini bagi tahun 2011 

dan 2010 menunjukkan penurunan berjumlah RM3.34 juta (24.6%) menjadi 

RM10.25 juta pada tahun 2011 berbanding RM13.59 juta pada tahun 2010. 

Penurunan baki Kumpulan Wang ini disebabkan penerimaan bayaran balik 

pinjaman berjumlah RM41.94 juta lebih rendah daripada pinjaman yang 

dikeluarkan berjumlah RM45.28 juta pada tahun 2011. 

4.6.1.3. Pelbagai Kumpulan Wang Amanah Kerajaan 

a. Berdasarkan Penyata Kewangan Kerajaan Negeri bagi tahun 2011, Penyata Pelbagai 

Kumpulan Wang Amanah Kerajaan mengandungi 148 akaun terdiri daripada 98 

Akaun Penyelesaian, 2 Akaun Perniagaan, 41 Akaun Pinjaman, satu Akaun 

Kumpulan Wang Luar Jangka dan 6 Akaun Pelbagai Kumpulan Wang. 

Kedudukan Pelbagai Kumpulan Wang Amanah Kerajaan bagi tahun 2010 dan 2011 


Jadual 4.25 

Kedudukan Pelbagai Kumpulan Wang Amanah Kerajaan 



Bil. Butiran 



1. Akaun Penyelesaian -119.75 -189.46 -69.71 -58.2 

2. Akaun Perniagaan 2.84 2.87 0.03 1.1 

3. Akaun Pinjaman 22.68 38.49 15.81 69.7 

4. Kumpulan Wang Luar Jangka 8.10 8.10 0.00 0 

5. Pelbagai Kumpulan Wang 391.85 472.43 80.58 20.6 

Jumlah 


305.72 332.43 26.71 8.7 

b. Analisis Audit menunjukkan pada akhir tahun 2011, baki Pelbagai Kumpulan Wang 

Amanah Kerajaan ini meningkat sejumlah RM26.71 juta (8.7%) menjadi RM332.43 

juta berbanding RM305.72 juta pada tahun 2010. Peningkatan baki akaun ini 

antaranya disebabkan oleh peningkatan amaun Pelbagai Kumpulan Wang sejumlah 

RM80.58 juta kepada RM472.43 juta berbanding RM391.85 juta pada tahun 2010 

dan baki Akaun Pinjaman yang meningkat sejumlah RM15.81 juta kepada RM38.49 

juta berbanding RM22.68 juta pada tahun 2010. Analisis Audit mendapati 

peningkatan ketara disebabkan baki debit Akaun Pinjaman Pendidikan Industri 

Yayasan Selangor berkurangan sejumlah RM5.15 juta menjadi RM36.72 juta 

berbanding RM41.87 juta pada tahun 2010. Selain itu, baki debit Akaun Pinjaman 

Perbadanan Kemajuan Pertanian Selangor menurun sejumlah RM3.83 juta menjadi 

RM25.99 juta berbanding RM29.81 juta pada tahun 2010. Peningkatan akaun ini 

disebabkan oleh pembayaran balik pinjaman boleh dituntut oleh Kerajaan 

Negeri. Peningkatan akaun ini antara lain melibatkan peningkatan Tabung Warisan 

Negeri, Akaun Kena Bayar yang masing-masing meningkat sejumlah RM55.12 juta 

dan RM16.63 juta serta pewujudan Tabung Amanah Bencana Alam 2011 yang 

berjumlah RM10 juta. 

25

c. Selain itu, Pelbagai Kumpulan Wang telah meningkat sejumlah RM80.58 juta (20.6%) 

menjadi RM472.43 juta pada tahun 2011 berbanding RM391.85 juta pada tahun 

2010. Antara akaun di bawah Pelbagai Kumpulan Wang adalah seperti berikut: 

i. Kumpulan Wang Tabung Warisan Negeri Selangor 

� Tabung Warisan diwujudkan di bawah Enakmen Tabung Warisan 1991 

bertujuan membolehkan Kerajaan Negeri Selangor mengasingkan 

sebahagian jumlah wang daripada Akaun Hasil Disatukan bagi faedah dan 

kesejahteraan warisan akan datang. Baki Kumpulan Wang ini telah 

meningkat sejumlah RM55.12 juta (21.8%) daripada RM252.59 juta pada 

tahun 2010 menjadi RM307.71 juta pada tahun 2011 seperti di Jadual 4.26. 

Jadual 4.26 

Baki Kumpulan Wang Tabung Warisan Negeri Selangor 



Bil. Butiran 



1. Wang Di Bank 5.01 0.12 -4.89 -97.6 

2. Pelaburan Dalam Saham Syarikat 91.44 83.62 -7.82 -8.6 

3. Saham Amanah 10.00 12.00 2.00 20.0 

4. Simpanan Tetap Dan Instrumen Pasaran 

Wang 

92.22 202.14 109.92 119.2 

5. Faedah Terakru 0.37 1.18 0.81 218.9 

6. Pinjaman Kepada Perbadanan Kemajuan 


50.00 - -50.00 -100 

7. Bangunan 3.54 3.47 -0.07 -2.0 

8. Deposit Elektrik, Air, Caj Penyelenggaraan 

Bangunan Serta Sinking Fund 

0.01 0.01 0 0 

9. Amaun Terhutang Oleh Penyewa 0.00 0.01 0 0 

10. Sumbangan Anak-anak Syarikat Terakru 0.00 5.76 5.76 100 

11. Pra Bayar Caj Penyenggaraan Bangunan 0.00 0.003 0.003 0 

12. Liabiliti Semasa 0.00 -0.60 -0.60 -100 

Jumlah 252.59 307.71 55.12 21.8 

Sumber: Penyata Kewangan Kumpulan Wang Tabung Warisan Negeri Selangor 

� Peningkatan baki Kumpulan Wang ini terdiri daripada peningkatan pelaburan 

dalam Saham Amanah berjumlah RM2 juta (20%) serta Simpanan Tetap 

Dan Instrumen Pasaran Wang berjumlah RM109.92 juta (119.2%), Faedah 

Terakru berjumlah RM0.81 juta (218.9%) serta Sumbangan Anak-anak 

Syarikat Terakru berjumlah RM5.76 juta (100%). 

� Liabiliti Semasa terdiri daripada Deposit Penyewa dan Pembeli Bangunan. 

Setakat bulan Disember 2011, bangunan kepunyaan Tabung Warisan 

Negeri Selangor masih disewakan dan pada masa yang sama proses 

penjualan sedang dijalankan. 

26

ii. Akaun Kena Bayar 

� Akaun Kena Bayar (AKB) diwujudkan bagi menyelesaikan tanggungan 

Kerajaan Negeri kepada pembekal terhadap pelbagai bekalan dan 

perkhidmatan yang diperoleh oleh Kerajaan sehingga 31 Disember sesuatu 

tahun dan bayaran perlu dijelaskan pada awal tahun berikutnya. Bagi tahun 

2011, baki akaun ini berjumlah RM150.17 juta iaitu meningkat sejumlah 

RM16.63 juta (12.4%) berbanding RM133.54 juta pada tahun 2010. Analisis 

peningkatan AKB mengikut Jabatan pada tahun 2010 dan 2011 adalah 


Jadual 4.27 

Akaun Kena Bayar Mengikut Jabatan Pada Tahun 2011 Berbanding 2010 


Bil. Jabatan 


(RM Juta) (RM Juta) (RM Juta) ( % ) 

1. Jabatan Pengairan Dan Saliran 11.35 24.77 13.42 118.2 

2. 

Pejabat Menteri Besar Dan Setiausaha 

Kerajaan Negeri 

15.32 23.99 8.67 56.6 

3. Jabatan Kerja Raya 59.08 62.32 3.24 5.5 

4. Jabatan Kehakiman Syariah 0.39 3.19 2.80 717.9 

5. Jabatan Pertanian 1.05 1.90 0.85 80.9 

6. Jabatan Perhutanan 0.99 1.82 0.83 83.8 

7. Pejabat Dewan Negeri Selangor 0.24 0.88 0.64 266.7 

8. 

Pejabat Daerah Dan Tanah Kuala 

Langat 

0.40 0.97 0.57 142.5 

9. Perbendaharaan Negeri 12.42 12.92 0.50 4.0 

10. Pejabat Daerah Dan Tanah Sepang 0.26 0.68 0.42 161.5 

11. 

Pejabat Daerah Dan Tanah Sabak 

Bernam 

0.17 0.51 0.34 200.0 

12. Pejabat Pengelola Bijaya DiRaja 0.52 0.79 0.27 51.9 

13. Jabatan Tanah Dan Galian 1.33 1.57 0.24 18.0 

14. Pejabat Daerah Dan Tanah Petaling 0.40 0.64 0.24 60.0 

15. Jabatan Kebajikan Masyarakat 0.24 0.46 0.22 91.7 

16. Pejabat Daerah Dan Tanah Hulu Langat 0.64 0.83 0.19 29.7 

17. Jabatan Mufti 0.01 0.04 0.03 300.0 

18. 

Suruhanjaya Perkhidmatan Awam 

Negeri 

0.13 0.14 0.01 7.7 

19. Jabatan Perancang Bandar Dan Desa 0.56 0.52 -0.04 -7.1 

20. Pejabat Daerah Dan Tanah Gombak 0.39 0.27 -0.12 -30.8 

21. Pejabat Daerah Dan Tanah Klang 1.22 1.03 -0.19 -15.6 

22. 

Pejabat Daerah Dan Tanah Hulu 

Selangor 

0.70 0.42 -0.28 -40.0 

23. Jabatan Perkhidmatan Veterinar 2.21 1.89 -0.32 -14.5 

24. 

Pejabat Daerah Dan Tanah Kuala 


0.81 0.39 -0.42 -51.8 

25. Jabatan Agama Islam Selangor 22.54 7.01 -15.53 -68.9 

26. Jabatan-jabatan Lain 0.17 0.22 0.05 29.4 

Jumlah 133.54 150.17 16.63 12.4 


� Pada tahun 2011, JKR mencatatkan AKB tertinggi iaitu sejumlah RM62.32 

juta diikuti JPS sejumlah RM24.77 juta dan Pejabat Menteri Besar Dan 

Setiausaha Kerajaan Negeri sejumlah RM23.99 juta. 

27

� Dari segi jumlah peningkatan AKB tahun 2011 berbanding tahun 2010, 

analisis Audit menunjukkan Jabatan Pengairan Dan Saliran mencatatkan 

peningkatan AKB tertinggi iaitu RM13.42 juta (118.2%) pada tahun 2011. 

Ini diikuti oleh Pejabat Menteri Besar Dan Setiausaha Kerajaan Negeri, 

Jabatan Kerja Raya dan Jabatan Kehakiman Syariah masing-masing 

mencatatkan peningkatan sebanyak RM8.67 juta (56.6%), RM3.24 juta 

(5.5%) dan RM2.80 juta (717.9%). Antara punca peningkatan ini disebabkan 

perbelanjaan luar jangka yang berlaku di penghujung tahun seperti banjir, 

peningkatan bayaran untuk kerja kontrak jangka panjang yang lewat 

dikemukakan oleh pihak yang menuntut bayaran, permohonan dan kelulusan 

pindah peruntukan dalam tempoh AKB serta bayaran untuk program yang 

dianjurkan oleh Kerajaan Negeri pada hujung tahun di mana jabatan 

terpaksa membuat bayaran dalam tempoh AKB pada tahun 2011. Analisis 

perbandingan AKB bagi tempoh 5 tahun adalah seperti di Carta 4.6. 

Carta 4.6 

Kedudukan Akaun Kena Bayar Bagi Tahun 2007 Hingga 2011 

RM Juta 

160 

140 

120 

100 

80 

60 

40 

20 

0 

103.27 

136.49 


iii. Perbelanjaan Di Bawah Arahan Perbendaharaan 59 

� Mengikut Arahan Perbendaharaan 59 (AP 59), pembayaran sesuatu bil yang 

dikemukakan dengan sempurna bagi barangan atau perkhidmatan kepada 

Kerajaan tidak boleh ditahan oleh sebab keraguan sama ada perbelanjaan 

telah dilakukan dengan sewajarnya oleh seseorang pegawai Kerajaan atau 

sebaliknya. Kelulusan Ketua Setiausaha Perbendaharaan hendaklah 

diperoleh dan pembayaran ditanggungkan kepada akaun Kumpulan Wang 

Pendahuluan Diri (Pegawai Awam) sementara menunggu hasil siasatan. 

Pada tahun 2011, tiada permohonan pendahuluan diri untuk perbelanjaan di 

bawah AP 59. 

28 

142.63 

133.54 

150.17 

2007 2008 2009 2010 2011

4.6.1.4. Kumpulan Wang Pembangunan Hutan 

a. Kumpulan Wang Pembangunan Hutan diwujudkan mengikut Seksyen 56 

Akta Perhutanan Negara 1984 (Akta 313) bertujuan untuk melaksanakan 

pelbagai projek seperti menyedia, melaksana dan mengkaji semula 

rancangan pengurusan hutan negeri. Punca kewangan bagi Kumpulan Wang 

ini terdiri daripada pindahan dari Akaun Hasil Disatukan berjumlah RM5.50 juta dan 

Ses Pembangunan Hutan Kayu Balak berjumlah RM2.23 juta. Pegawai Pengawal 

bagi Kumpulan Wang ini ialah Pengarah Jabatan Perhutanan Negeri Selangor. 

b. Pada akhir tahun 2011, Kumpulan Wang Pembangunan Hutan telah mencatat 

surplus sejumlah RM2.23 juta berbanding surplus sejumlah RM0.96 juta pada 

tahun 2010. Surplus ini berpunca daripada penerimaan berjumlah RM7.73 

juta berbanding perbelanjaan berjumlah RM5.50 juta. Dengan surplus ini, baki 

terkumpul Kumpulan Wang Pembangunan Hutan pada akhir tahun 2011 

meningkat menjadi RM4.32 juta (107%) berbanding RM2.09 juta pada tahun 

2010. Baki Kumpulan Wang Pembangunan Hutan bagi tahun 2007 hingga 2011 


Jadual 4.28 

Baki Kumpulan Wang Pembangunan Hutan Bagi Tahun 2007 Hingga 2011 

Tahun 

Butiran 

2007 2008 2009 2010 2011 


Baki pada 1 Januari -0.96 -0.15 1.04 1.13 2.09 

Penerimaan 6.11 6.73 5.85 6.09 7.73 

Pembayaran 5.30 5.54 5.76 5.13 5.50 

Lebihan Penerimaan 

Tahun Semasa 

0.81 1.19 0.09 0.96 2.23 

Baki Pada 31 Disember -0.15 1.04 1.13 2.09 4.32 


c. Analisis Audit mendapati jumlah lebihan penerimaan bagi tahun 2007 hingga 2011 

mencatatkan trend meningkat daripada RM0.81 juta pada tahun 2007 kepada 

RM2.23 juta pada tahun 2011. Baki akhir Kumpulan Wang Pembangunan Hutan 

juga mencatatkan trend peningkatan daripada baki defisit sejumlah RM0.15 juta 

pada tahun 2007 kepada baki surplus sejumlah RM4.32 juta pada tahun 2011. 

4.6.2. Kumpulan Wang Amanah Awam 

4.6.2.1. Kumpulan Wang Amanah Awam ditubuhkan di bawah Seksyen 9 Akta 

Tatacara Kewangan 1957 bagi mengakaunkan sumbangan wang daripada orang 

perseorangan dan organisasi kepada Kerajaan Negeri bagi tujuan tertentu. 

Pengurusan akaun ini perlu dibuat mengikut Arahan Amanah yang diluluskan oleh 

Perbendaharaan Negeri. Baki Kumpulan Wang ini meningkat sejumlah 

RM162.63 juta (58.8%) kepada RM439.08 juta pada tahun 2011 berbanding RM276.45 

juta pada tahun 2010 seperti di Jadual 4.29. 

29

Jadual 4.29 

Baki Kumpulan Wang Amanah Bagi Tahun 2010 Dan 2011 


Butiran 



Baki Pada 31 Januari 145.45 276.45 131.00 90.1 

Terimaan 517.40 662.99 145.59 28.1 

Pembayaran 386.40 500.36 113.96 29.5 

Baki Pada 31 Disember 276.45 439.08 162.63 58.8 


4.6.2.2. Analisis Audit menunjukkan peningkatan baki Kumpulan Wang Amanah ini 

pada akhir tahun 2011 disebabkan peningkatan penerimaan berjumlah RM145.59 juta 

(28.1%) adalah lebih tinggi berbanding peningkatan pembayaran berjumlah RM113.96 

juta (29.5%). Analisis Audit terhadap 47 Akaun Amanah Awam menunjukkan baki 22 

akaun meningkat sejumlah RM185.91 juta, 14 akaun menurun sejumlah RM23.28 juta 

dan 11 akaun tiada pergerakan. Peningkatan yang ketara melibatkan baki akaun 

Kumpulan Wang Amanah Penyelenggaraan Jalan Negeri, Akaun Amanah Caruman Parit 

Dan Saliran serta Akaun Amanah Perkuburan yang masing-masing meningkat sejumlah 

RM157.39 juta, RM14.64 juta dan RM3.68 juta. Peningkatan bagi ketiga-tiga akaun ini 

berjumlah RM175.71 juta. Manakala penurunan yang ketara antara lain adalah baki 

Akaun Amanah Penswastaan, Akaun Amanah Baitulmal (KAFA) serta Tabung Mesra 

Usia Emas yang masing-masing menurun sejumlah RM8.11 juta, RM7.11 juta dan 

RM3.20 juta. Penurunan ketiga-tiga akaun tersebut berjumlah RM18.42 juta. 

4.6.2.3. Pada tahun 2011, sebanyak 9 akaun amanah baru telah ditubuhkan dengan 

tujuan dan peruntukan seperti di Jadual 4.30. 

Jadual 4.30 

Akaun Amanah Baru Yang Ditubuhkan Pada Tahun 2011 

Bil. Nama Akaun Amanah Tujuan Penubuhan 

1. Akaun Amanah 

Pembangunan Kumpulan 

Semesta Sdn Bhd 

(KSSB) 


Pemuliharaan Kelip-Kelip 

3. Akaun Amanah e-Permit 

2 


Sekretariat Felda 

Menerima wang caruman yang dikemukakan oleh 

KSSB bagi kerja-kerja pemulihan tanah dan 

pembaikan jalan akibat daripada aktiviti 

pengeluaran pasir oleh KSSB atau kontraktor yang 

dilantik oleh KSSB di seluruh Negeri Selangor. 

Menerima wang sumbangan daripada mana-mana 

pihak bagi Program Pemuliharaan Kelip-Kelip di 

daerah Kuala Selangor, Selangor dan membiayai 

perbelanjaan-perbelanjaan lain yang berkaitan 

yang diluluskan oleh Jawatankuasa Pentadbiran 

Akaun Amanah 

Memperakaunkan terimaan berkaitan bayaran 

Akaun Kebenaran Pindah (AKP) dan Sijil Kesihatan 

Veterinar secara sementara sebelum hasil 

tersebut dikreditkan ke negeri yang berhak. 

Menguruskan wang peruntukan serta sumbangansumbangan 

yang diterima oleh Sekretariat FELDA 

30 

Baki 

(RM) 

500,000 

24,700 

140 

164,472

Bil. Nama Akaun Amanah Tujuan Penubuhan 

Selangor Selangor daripada Kerajaan, orang ramai, sektor 

swasta, persatuan, pertubuhan antarabangsa atau 

tempatan dan agensi-agensi yang tidak dibiayai 

sepenuhnya oleh Kerajaan Malaysia yang 

disampaikan kepada Kerajaan Negeri bagi 

program-program Sekretariat FELDA Selangor. 

5. Akaun Amanah Bantuan 

Kes-Kes Guaman 


6. Akaun Amanah e-Permit 

1 


Pembangunan 

Persimpangan Bertingkat 

Dari Lebuh Raya 

Persekutuan Ke Kawasan 

Pembangunan Seksyen 7 

Shah Alam 

8. Tabung Pendidikan Anak- 

Anak Syarikat Dan Badan 

Berkanun Negeri 


9. Tabung Amanah Program 

Pengurusan Berpusat 

Padi Negeri Selangor 


Membolehkan Kerajaan Negeri Selangor 

membantu keluarga mangsa mendapatkan 

maklumat berhubung kes dan membuat kajian ke 

atas keputusan penghakiman bagi kes-kes open 

verdict dan perbelanjaan berkaitan kes mahkamah 

yang difikirkan perlu oleh Jawatankuasa Pentadbir 

Akaun setelah mendapat kelulusan daripada 

Mesyuarat Kerajaan Negeri (Keputusan Mesyuarat 

MMKN) 

Memperakaunkan terimaan berkaitan bayaran balik 

kepada Syarikat Dagang Net Technologies Sdn. 

Bhd yang merupakan syarikat yang telah dilantik 

sebagai Service Provider oleh Kerajaan Malaysia 

untuk membangun dan melaksanakan 

perkhidmatan di bawah National Single Window 

(NSW) 

Membolehkan penyaluran dana atau kewangan 

melalui kutipan dan sumbangan daripada pemaju 

atau bagi dan pihak yang berkepentingan. 

Memberi biasiswa, dermasiswa dan sebarang 

bentuk bantuan dan sumbangan kepada warga 

kerja anak-anak syarikat dan badan berkanun 

Kerajaan Negeri Selangor dan anak mereka yang 

berkelayakan untuk melanjutkan pengajian ke 

peringkat yang lebih tinggi. 

Membolehkan Kerajaan Negeri membiayai dan 

menyalurkan wang pinjaman kepada Pesawah 

Padi (Peserta) yang berdaftar dengan Jabatan 

Pertanian Selangor Darul Ehsan untuk 

melaksanakan pembangunan dalam Program Padi 

Berpusat. 

31 

Baki 

(RM) 

100,000 

12,702 

2,000,000 

3,000,000 

4.6.2.4. Pada tahun 2011, sebanyak 2 akaun amanah telah ditutup kerana tidak 

diperlukan lagi dan berbaki sifar iaitu Akaun Amanah Bantuan Untuk Puan Tan Seok Gek 

dan Akaun Amanah Yayasan Pembangunan Iktisas Islam Malaysia. Manakala sehingga 

akhir tahun 2011 didapati 2 akaun amanah awam tidak bergerak melebihi 3 tahun tetapi 

masih belum ditutup. Butiran seperti di Jadual 4.31. 

0

Jadual 4.31 

Akaun Amanah Yang Tidak Bergerak Melebihi 3 Tahun 

Bil. Nama Akaun Amanah 

1. Akaun Amanah Bekas Pemegang 

LMS/Peneroka (Sepang) 

2. Akaun Amanah Pembinaan Dan Baik pulih 

Sekolah Rendah Agama Negeri Selangor 

32 

Tidak Bergerak 

Semenjak 

Tahun 

Baki Pada 31 

Disember 


(RM) 

2007 (16,500) 

2007 108,778 

Jumlah 92,278 


4.6.2.5. Kumpulan Wang Amanah Penyelenggaraan Jalan Negeri 

a. Kumpulan Wang Amanah Penyelenggaraan Jalan Negeri diwujudkan untuk 

mengakaunkan pemberian daripada Kerajaan Persekutuan berdasarkan peruntukan 

Perkara 109(1)(b) Perlembagaan Persekutuan bagi pembiayaan penyenggaraan 

jalan raya yang dilaksanakan oleh Jabatan Kerja Raya dan Pihak Berkuasa 

Tempatan. Kumpulan Wang Amanah Penyelenggaraan Jalan Negeri ditubuhkan di 

bawah Seksyen 9 Akta Tatacara Kewangan 1957 dan Pegawai Pengawal bagi Akaun 

Amanah ini ialah Pegawai Kewangan Negeri Selangor. 

b. Kerajaan Negeri didapati tidak menggunakan sepenuhnya peruntukan yang 

disalurkan oleh Kerajaan Persekutuan. Kerajaan Negeri hanya membelanjakan 

sejumlah RM218.51 juta (58.1%) daripada pemberian Kerajaan Persekutuan 

sejumlah RM375.90 juta untuk menyenggarakan jalan negeri sepanjang 16,013 

kilometer. Daripada RM375.90 juta tersebut, sejumlah RM368.36 juta merupakan 

pemberian jalan raya negeri pada tahun 2011 manakala RM7.54 juta merupakan 

pelarasan lebihan peruntukan daripada Pihak Berkuasa Tempatan. Baki Kumpulan 

Wang Amanah Penyelenggaraan Jalan Negeri meningkat sejumlah RM157.39 juta 

(10.3%) menjadi RM319.85 juta bagi tahun 2011 berbanding sejumlah RM162.46 

juta pada tahun 2010 seperti di Jadual 4.32. 

Jadual 4.32 

Baki Kumpulan Wang Amanah Penyelenggaraan Jalan Negeri 

Bagi Tahun 2010 Berbanding 2011 


Butiran 



Baki pada 1 Januari 54.41 162.46 108.05 198.6 

Terimaan 351.66 375.90 24.24 6.9 

Perbelanjaan 243.61 218.51 -25.10 10.3 

Baki Pada 31 Disember 


162.46 319.85 157.39 96.9 

c. Kedudukan baki Kumpulan Wang Amanah Penyelenggaraan Jalan Negeri bagi tahun 

2007 hingga 2011 dan peratus penggunaan iaitu perbelanjaan berbanding terimaan 

adalah seperti di Jadual 4.33.

Jadual 4.33 

Baki Kumpulan Wang Amanah Penyelenggaraan Jalan Negeri 

Bagi Tahun 2007 Hingga 2011 

Tahun 

Baki Pada 1 

Januari 

Terimaan Perbelanjaan 

33 

Baki Pada 31 

Disember 

Penggunaan 

(RM Juta) (RM Juta) (RM Juta) (RM Juta) (%) 

2007 71.50 249.60 202.05 119.05 80.9 

2008 119.05 328.09 379.61 67.53 115.7 

2009 67.53 315.63 328.75 54.41 104.2 

2010 54.41 351.66 243.61 162.46 69.3 

2011 162.46 375.90 218.51 319.85 58.1 


4.6.3. Akaun Wang Deposit 

4.6.3.1. Akaun Wang Deposit mengakaunkan wang yang diterima khusus bagi 

sesuatu maksud di bawah mana-mana undang-undang atau mengikut perjanjian 

dan dibayar balik apabila maksud tersebut telah dicapai atau selesai. Pada akhir tahun 

2011, Kerajaan Negeri mempunyai 18 akaun deposit berbaki RM103.98 juta yang 

diselenggarakan oleh 22 Jabatan. Kedudukan Akaun Wang Deposit bagi tahun 2010 

dan 2011 adalah seperti di Jadual 4.34. 

Jadual 4.34 

Kedudukan Akaun Wang Deposit Pada Tahun 2011 Berbanding 2010 


Butiran 



Akaun Wang Deposit 128.55 103.98 -24.57 -19.1 


4.6.3.2. Analisis Audit menunjukkan baki deposit telah menurun sejumlah RM24.57 

juta (19.1%) menjadi RM103.98 juta pada tahun 2011 berbanding sejumlah 

RM128.55 juta pada tahun 2010. Penurunan ketara melibatkan Akaun Deposit Lelong 

Pejabat Daerah Dan Tanah Gombak yang menurun sejumlah RM2.94 juta menjadi 

RM0.80 juta pada tahun 2011 berbanding RM3.74 juta pada tahun 2010. Penurunan ini 

antara lain disebabkan oleh bayaran pulang balik wang deposit bagi pengambilan 

tanah di bawah seksyen 3(1) (B) Akta pengambilan tanah 1960 (APT 1960) ke atas tanah 

PM229 Lot 7675 dan PM 230 Lot 7676 Bandar Hulu Kelang Daerah Gombak bertujuan 

untuk pembangunan semula Pusat Bandar Dato’ Keramat. 

4.6.3.3. Semakan Audit mendapati 8 akaun deposit tidak bergerak melebihi 3 tahun 

berjumlah RM0.09 juta dan tindakan pewartaan tidak diambil terhadap 10 akaun deposit 

yang dikendalikan oleh 22 Jabatan berjumlah RM4.98 juta yang tidak dituntut bagi tempoh 

tahun 1976 hingga 2008. 

4.6.3.4. Kedudukan Akaun Wang Deposit bagi tahun 2007 hingga 2011 adalah seperti 

di Carta 4.7.

Carta 4.7 

Kedudukan Akaun Wang Deposit Bagi Tahun 2007 Hingga 2011 

RM Juta 

140 

120 

100 

80 

60 

40 

20 

0 

129.75 

100.18 


4.7. PENYATA PENERIMAAN DAN PEMBAYARAN WANG TUNAI 

4.7.1. Penyata Penerimaan Dan Pembayaran Wang Tunai menunjukkan aliran keluar 

masuk tunai serta kesetaraan tunai. Aliran masuk (Penerimaan) wang tunai terdiri daripada 

hasil, pinjaman dalam dan luar negeri, terimaan modal dan lain-lain terimaan amanah. 

Manakala aliran keluar (Pembayaran) wang tunai terdiri daripada perbelanjaan mengurus 

dan pembangunan, perbelanjaan modal, bayaran balik pinjaman dalam dan luar negeri serta 

lain-lain bayaran amanah. Kedudukan aliran penerimaan dan pembayaran wang tunai bagi 

tahun 2010 dan 2011 adalah seperti di Jadual 4.35. 

Jadual 4.35 

Aliran Penerimaan Dan Pembayaran Wang Tunai Bagi Tahun 2011 Berbanding 2010 


Butiran 



Baki Wang Tunai Pada 1 Januari* 377.20 658.27 281.07 74.5 

Jumlah Penerimaan* 1,733.44 1,810.51 77.07 4.4 

Jumlah Pembayaran 1,452.37 2,077.89 625.52 30.1 

Tambahan/Kurangan* 281.07 -267.38 -548.45 -195.1 

Baki Wang Tunai Pada 31 Disember* 


658.27 390.89 -267.38 -40.6 

Nota: * Angka bandingan bagi Baki Wang Tunai dan Jumlah Penerimaan Tahun 2010 berbeza dengan 

angka di Penyata Kewangan Kerajaan Negeri Selangor Tahun 2010 dan Laporan Ketua Audit 

Negara Tahun 2010 kerana perubahan kaedah perakaunan baki tunai dan pelaburan pada tahun 

2011. 

4.7.2. Analisis Audit menunjukkan pada akhir tahun 2011, penurunan baki tunai 

disebabkan peningkatan pembayaran sejumlah RM625.52 juta (30.1%) melebihi 

peningkatan penerimaan sejumlah RM77.07 juta (4.4%). Peningkatan jumlah 

pembayaran ini antara lain disebabkan oleh peningkatan jumlah deposit dalam negeri 

sebanyak RM630 juta. Butiran aliran masuk dan aliran keluar wang tunai Kerajaan 

Negeri bagi tahun 2010 dan 2011 adalah seperti di Jadual 4.36. 

34 

119.19 

128.55 

2007 2008 2009 2010 2011 

103.98

Jadual 4.36 

Penerimaan Dan Pembayaran Wang Tunai Kerajaan Negeri 

Bagi Tahun 2011 Berbanding Tahun 2010 

Bil. Butiran 

2010 

(RM Juta) 

35 




Penerimaan 

1. Hasil Cukai 517.74 534.32 16.58 3.2 


3. Penerimaan Bukan Hasil 379.70 308.50 -71.20 -18.8 

4. Pinjaman Dalam Negeri 0 0 0 0 

5. Terimaan Modal 24.80 15.08 -9.72 -39.2 

6. Lain-lain Penerimaan 137.14 161.42 24.28 17.7 

Jumlah Penerimaan 1,733.44 1,810.51 77.07 4.4 

Pembayaran 

1. Perbelanjaan Mengurus 843.22 935.27 92.05 10.9 

2. Perbelanjaan Pembangunan 550.24 502.38 -47.86 -8.7 

3. Perbelanjaan Modal 0 624.51 624.51 100 

4. Bayaran Pinjaman 58.91 15.74 -43.17 -73.3 

5. Lain-lain Bayaran 0 0 0 0 

Jumlah Pembayaran 1,452.37 2,077.89 625.52 30.1 

Tambahan/Kurangan Wang Tunai 


281.07 -267.38 -548.45 -195.1 

4.8. PENYATA PRESTASI KEWANGAN 

Penyata Prestasi Kewangan menunjukkan lebihan atau kurangan hasil keseluruhan 

berbanding jumlah perbelanjaan mengurus dan pembangunan serta sumber 

pembiayaannya. 

4.8.1. Kedudukan prestasi kewangan Kerajaan Negeri Selangor bagi tahun 2010 dan 

2011 adalah seperti di Jadual 4.37. 

Jadual 4.37 

Prestasi Kewangan Kerajaan Negeri Bagi Tahun 2010 Dan 2011 


Butiran 



Hasil 1,571.50 1,634.01 62.51 3.9 

(-) Belanja Mengurus 902.12 951.01 48.89 5.4 

(-) Belanja Pembangunan 550.24 502.38 -47.86 -8.7 

Lebihan/Kurangan 

Dibiayai Oleh: 

119.14 180.62 61.48 51.6 

Pinjaman Dalam Negeri 0 0 0 0 

Terimaan Balik Pinjaman Dan Pelbagai 

Terimaan 

10.64 15.08 4.44 41.7 

Perubahan Tunai, Pelaburan Dan Amanah -129.78 -195.70 -65.92 -50.8 

Jumlah Pembiayaan 


-119.14 -180.62 61.48 51.6

4.8.2. Prestasi kewangan Kerajaan Negeri pada tahun 2011 meningkat daripada tahun 

2010 dengan peningkatan lebihan hasil berbanding jumlah perbelanjaan mengurus dan 

pembangunan. Lebihan hasil meningkat sejumlah RM61.48 juta (51.6%) kepada 

RM180.62 juta pada tahun 2011 berbanding RM119.14 juta pada tahun 2010. 

Peningkatan ini adalah disebabkan oleh peningkatan jumlah hasil di samping penurunan 

jumlah perbelanjaan pembangunan walaupun perbelanjaan mengurus mengalami sedikit 

peningkatan. 

4.9. AKAUN MEMORANDUM 

Penyata Akaun Memorandum menunjukkan sebahagian aset kewangan Kerajaan dan 

liabiliti Kerajaan yang boleh dilupuskan atau perlu dilunaskan pada masa akan 

datang yang tidak dinyatakan dalam Penyata Kedudukan Kewangan. 

4.9.1. Pinjaman Boleh Dituntut 

4.9.1.1. Penyata Pinjaman Boleh Dituntut menunjukkan baki pinjaman oleh 

Badan Berkanun Negeri, Pihak Berkuasa Tempatan (PBT) dan Badan-badan Lain. 

Pada tahun 2011, baki Pinjaman Boleh Dituntut berjumlah RM598.57 juta iaitu 

menurun sejumlah RM50.88 juta (7.8%) berbanding RM649.45 juta pada tahun 2010. 

Kedudukan baki Pinjaman Boleh Dituntut bagi tahun 2010 dan 2011 adalah seperti di 

Jadual 4.38. 

Jadual 4.38 

Kedudukan Baki Pinjaman Boleh Dituntut Pada Tahun 2011 Berbanding 2010 


Bil. Peminjam 



1. Badan Berkanun Negeri 195.04 185.78 -9.26 -4.7 

2. Pihak Berkuasa Tempatan 44.13 42.19 -1.94 -4.4 

3. Badan-badan Lain 410.28 370.60 -39.68 -9.7 

Jumlah 


649.45 598.57 -50.88 -7.8 

4.9.1.2. Analisis Audit menunjukkan penurunan baki Pinjaman Boleh Dituntut 

sejumlah RM50.88 juta disebabkan penurunan baki pinjaman ketiga-tiga kategori 

peminjam. Baki pinjaman kepada Badan-badan Lain mencatatkan penurunan 

tertinggi sejumlah RM39.68 juta (9.7%) menjadi RM370.60 juta pada tahun 2011 

berbanding RM410.28 juta pada tahun 2010. Pergerakan pinjaman bagi tahun 2011 


36

Jadual 4.39 

Pergerakan Pinjaman Bagi Tahun 2011 

Bil. Agensi Peminjam 

Badan Berkanun 

1. Perbadanan Kemajuan Negeri 


2. Perbadanan Kemajuan Pertanian 


Baki 

Pinjaman 

1.1.2011 

(RM Juta) 

37 

Pinjaman 

Baru/ 

Keluaran 

Baki 

Pinjaman 

(RM Juta) 

Faedah 

Yang 

Dikenakan 

Dalam 

Tahun 


(RM Juta) 

Bayaran/ 

Pelarasan 

(RM Juta) 

Baki 

Pinjaman 

31.12.2011 

(RM Juta) 

41.11 0 0 1.11 40.00 

35.41 0 0 3.83 31.58 

3. Lembaga Perumahan Dan Hartanah 


118.52 0 3.38 7.70 114.20 

Jumlah Kecil 

Pihak Berkuasa Tempatan 

195.04 0 3.38 12.64 185.78 

1. Majlis Perbandaran Ampang Jaya 11.05 0 0.55 2.71 8.89 

2. Majlis Perbandaran Kajang 10.50 0 0.33 1.83 9.00 

3. Majlis Perbandaran Selayang 20.47 0 0.82 2.70 18.59 

4. Majlis Daerah Sabak Bernam 2.11 0 0.12 0 2.23 

5. Majlis Bandaraya Shah Alam 0 3.48 0 0 3.48 

Jumlah Kecil 

Badan-badan Lain 

44.13 3.48 1.82 7.24 42.19 

1. Yayasan Selangor 30.81 0 0 0 30.81 

2. Kumpulan Darul Ehsan Berhad 230.40 0 8.00 0 238.40 

3. Amanah Saham Selangor (ASAS) 20.00 0 0 0 20.00 

4. Kolej Islam Darul Ehsan 3.20 0 0 0.40 2.80 

5. Institut Perindustrian Negeri Selangor 17.00 0 0 0 17.00 

6. Permodalan Negeri Selangor Berhad 2.13 0 0 2.13 0 

7. Pendidikan Industri YS Sdn. Bhd. 91.69 0 0 45.15 46.54 

8. Perbadanan Setiausaha Kerajaan 


15.05 0 0 0 15.05 

Jumlah Kecil 410.28 0 8.00 47.68 370.60 

Jumlah 649.45 3.48 13.20 67.56 598.57 


4.9.1.3. Pada tahun 2011, Kerajaan Negeri telah menerima bayaran balik 

sejumlah RM13.60 juta dan meluluskan pelarasan pinjaman sejumlah RM53.96 juta 

manakala faedah pinjaman yang dipermodalkan adalah berjumlah RM13.20 juta. 

4.9.1.4. Sejumlah RM45.15 juta daripada RM53.96 juta pelarasan baki pinjaman 

adalah bagi pinjaman kepada PIYSB yang diluluskan oleh Majlis Mesyuarat Kerajaan 

Negeri Bilangan 5 Tahun 2011 kerana jaminan pinjaman oleh Kerajaan Negeri 

terhadap pembiayaan pembinaan Universiti Selangor oleh PIYSB. Daripada jumlah 

tersebut, pelarasan sejumlah RM5.15 juta dibuat melalui jurnal terhadap peruntukan 

Kumpulan Wang Amanah Penyelenggaraan Jalan Negeri Selangor (MARRIS). 

Pelarasan pinjaman menggunakan peruntukan MARRIS ini adalah tidak wajar kerana 

perbelanjaan ini tidak melibatkan penyenggaraan jalan atau kerja lain yang berkaitan 

dengannya. Kerajaan Negeri perlu membuat pelarasan dengan sewajarnya untuk 

memulangkan jumlah pelarasan tersebut kepada peruntukan MARRIS. 

4.9.1.5. Kedudukan baki Pinjaman Boleh Dituntut pada akhir tahun 2007 hingga 2011 

adalah seperti di Jadual 4.40 dan Carta 4.8.

Jadual 4.40 

Baki Pinjaman Boleh Dituntut Bagi Tahun 2007 Hingga 2011 

Bil. Agensi Peminjam 

2007 

(RM Juta) 

38 

2008 

(RM Juta) 

Tahun 

2009 

(RM Juta) 

2010 

(RM Juta) 


(RM Juta) 

Badan Berkanun Negeri 

1. 

Perbadanan Kemajuan Negeri 


48.49 48.49 41.11 41.11 40.00 

2. 

Perbadanan Kemajuan Pertanian 


78.22 38.03 36.61 35.41 31.58 

3. 

Lembaga Perumahan Dan 

Hartanah Selangor 

199.61 123.36 122.09 118.52 114.20 

Jumlah Kecil 326.32 209.88 199.81 195.04 185.78 

Pihak Berkuasa Tempatan 

1. Majlis Perbandaran Ampang Jaya 14.11 14.85 12.05 11.05 8.89 

2. Majlis Perbandaran Kajang 15.00 13.50 12.00 10.50 9.00 

3. Majlis Perbandaran Selayang 15.96 22.40 19.57 20.47 18.59 

4. Majlis Daerah Sabak Bernam 3.02 3.12 2.39 2.11 2.23 

5. Majlis Bandaraya Shah Alam 0 0 0 0 3.48 

Jumlah Kecil 48.09 53.87 46.01 44.13 42.19 

Badan-badan Lain 

1. Yayasan Selangor 30.71 30.81 30.81 30.81 30.81 

2. Kumpulan Darul Ehsan Berhad 21.80 72.40 223.19 230.40 238.40 

3. Amanah Saham Selangor 20.00 20.00 20.00 20.00 20.00 

4. Kolej Islam Darul Ehsan 4.00 4.00 3.60 3.20 2.80 

5. 

Institut Perindustrian Negeri 


17.00 17.00 17.00 17.00 17.00 

6. 

Permodalan Negeri Selangor 

Berhad 

2.13 2.13 2.13 2.13 0 

7. Pendidikan Industri YS Sdn. Bhd. 81.87 85.14 88.42 91.69 46.54 

8. 

Perbadanan Setiausaha Kerajaan 


0 0 0 15.05 15.05 

9. PKPS Landskaping Sdn. Bhd. 0.30 0.10 0.10 0 0 

Jumlah Kecil 177.81 231.58 385.25 410.28 370.60 

Jumlah 552.22 495.33 631.07 649.45 598.57 


Carta 4.8 

Baki Pinjaman Boleh Dituntut Bagi Tahun 2007 Hingga 2011 

RM Juta 

1000 

100 

10 

1 

326.32 

552.22 495.33 631.07 649.45 598.57 

48.09 

177.81 

209.88 

53.87 

231.58 


199.81 

46.01 

2007 2008 2009 2010 2011 

Badan Berkanun Negeri PBT Badan-badan Lain Jumlah 

385.25 

195.04 

44.13 

410.28 

185.78 

42.19 

370.60

4.9.1.6. Kedudukan tunggakan bayaran balik pinjaman Badan Berkanun Negeri, 

Pihak Berkuasa Tempatan dan Badan-badan Lain kepada Kerajaan Negeri pada 

akhir tahun 2007 hingga 2011 adalah seperti di Jadual 4.41 dan Carta 4.9. 

Jadual 4.41 

Kedudukan Tunggakan Bayaran Balik Pinjaman Kepada 

Kerajaan Negeri Bagi Tahun 2007 Hingga 2011 

Bil. Agensi Peminjam 2007 2008 

Tahun 

2009 2010 2011 


1. Pihak Berkuasa Tempatan 0 1.22 0.34 0.41 0.42 

2. Badan Berkanun Negeri 162.89 73.00 47.34 50.93 53.82 

3. Badan-Badan Lain 43.04 55.96 65.38 82.40 90.13 

Jumlah 205.93 130.18 113.06 133.74 144.37 


Carta 4.9 

Tunggakan Bayaran Balik Pinjaman Kepada Kerajaan Negeri 


RM Juta 

240 

220 

200 

180 

205.93 

160 

144.37 

140 

130.18 

133.74 

120 

100 

80 

60 

40 

20 

0 

113.06 

2007 2008 2009 2010 2011 

0 

162.89 

43.04 

1.22 

73.00 

55.96 


0.34 

4.9.1.7. Analisis Audit menunjukkan pada keseluruhannya baki tunggakan bayaran balik 

Pinjaman Boleh Dituntut mencatatkan trend menurun secara beransur-ansur dari tahun 

2007 hingga 2009 dan meningkat semula dari tahun 2010 sehingga 2011. Peningkatan 

baki tunggakan baki tahun 2011 antara lain adalah disebabkan pengelasan baki hutang 

Amanah Saham Selangor sejumlah RM20 juta sebagai tunggakan mulai tahun 2011. 

4.9.1.8. Analisis perbandingan antara jumlah baki Pinjaman Boleh Dituntut dan baki 

tunggakan bayaran balik Pinjaman Boleh Dituntut pada tahun 2011 mendapati 

pencapaian pembayaran Pinjaman Boleh Dituntut pada tahun 2011 adalah kurang 

memuaskan. Ini disebabkan baki tunggakan bayaran balik Pinjaman Boleh Dituntut 

mencatatkan peningkatan sejumlah RM10.63 juta walaupun baki Pinjaman Boleh Dituntut 

menurun sejumlah RM50.88 juta. 

39 

47.34 

Pihak Berkuasa Tempatan Badan Berkanun Negeri 

Badan-Badan Lain Jumlah 

65.38 

0.41 

50.93 

82.40 

0.42 

53.82 

90.13

4.9.2. Pelaburan 

Pelaburan saham oleh Kerajaan Negeri Selangor melalui perbelanjaan mengurus 

ditunjukkan di Penyata Akaun Memorandum Pelaburan. Pelaburan ini terdiri daripada 

pelaburan saham Menteri Besar Selangor (Pemerbadanan). Baki Pelaburan kekal atau tidak 

berubah bagi 3 tahun berturut-turut mulai tahun 2009 hingga 2011. Kedudukan dan trend 

pelaburan Kerajaan Negeri pada akhir tahun 2007 hingga 2011 adalah seperti di 

Jadual 4.42 dan Carta 4.10. 

Jadual 4.42 

Kedudukan Pelaburan Saham Bagi Tahun 2007 Hingga 2011 

Bil. Perbadanan/Syarikat 2007 

(RM Juta) 

Menteri Besar Selangor (Pemerbadanan) 

40 

2008 

(RM Juta) 

Tahun 

2009 

(RM Juta) 

2010 

(RM Juta) 


(RM Juta) 

1. Kumpulan Darul Ehsan Bhd. 104.06 104.06 104.06 104.06 104.06 

2. 

Permodalan Negeri Selangor 

Bhd. 

24.00 24.00 24.00 24.00 24.00 

3. MSNS Holdings Sdn. Bhd. 0 0 1.00 1.00 1.00 

4. 

Pendidikan Industri YS Sdn. 

Bhd. 

0.64 0.64 0.64 0.64 0.64 

5. SSIC Berhad 0.60 0.60 0.60 0.60 0.60 

6. Perbadanan Nasional Berhad 0.50 0.50 0.50 0.50 0.50 

7. Tourism Selangor Sdn. Bhd. 0 0.30 0.30 0.30 0.30 

8. Rantaian Mesra Sdn. Bhd.* 0 0 0 0 0 

9. 

Kumpulan Semesta Sdn. 

Bhd.* 

0 0 0 0 0 

10. Bandar Pelabuhan Klang 11.68 0 0 0 0 

Jumlah 141.48 130.10 131.10 131.10 131.10 


Nota: * Saham Bernilai RM2.00 Masing-masing Mulai Tahun 2008 Hingga 2011. 

Carta 4.10 

Trend Pelaburan Kerajaan Negeri Selangor 


RM Juta 

144 

142 

140 

138 

136 

134 

132 

130 

128 

126 

124 

141.48 

130.10 


131.10 131.10 131.10 

2007 2008 2009 2010 2011

4.9.3. Tunggakan Hasil 

4.9.3.1. Pada tahun 2011, tunggakan hasil Kerajaan Negeri telah menurun 

sejumlah RM75.26 juta (15%) kepada RM426.79 juta berbanding RM502.05 juta 

pada tahun 2010. Tunggakan hasil pada akhir tahun 2010 dan 2011 adalah seperti di 

Jadual 4.43. 

Jadual 4.43 

Tunggakan Hasil Pada Tahun 2011 Berbanding 2010 


Bil. Jenis Hasil 2010 2011 


1. Cukai Tanah 486.37 425.28 -61.09 -12.6 

2. Lain-lain Hasil 15.68 1.51 -14.17 -90.4 

Jumlah 502.05 426.79 -75.26 -15.0 


4.9.3.2. Sebahagian besar daripada tunggakan hasil ini merupakan tunggakan hasil 

Cukai Tanah berjumlah RM425.28 juta (99.6%) yang menjadi penyumbang utama 

penurunan tunggakan hasil. Tunggakan Cukai Tanah mengikut Pejabat Daerah Dan 

Tanah pada akhir tahun 2010 dan 2011 adalah seperti di Jadual 4.44. 

Jadual 4.44 

Tunggakan Cukai Tanah Mengikut Pejabat Daerah 

Dan Tanah Pada Tahun 2011 Berbanding 2010 


Bil. Pejabat Daerah Dan Tanah 2010 2011 


1. Petaling 196.99 196.67 -0.32 -0.2 

2. Hulu Selangor 78.93 67.38 -11.55 -14.6 

3. Gombak 71.76 60.46 -11.30 -15.7 

4. Klang 80.82 52.12 -28.70 -35.5 

5. Hulu Langat 38.38 33.08 -5.30 -13.8 

6. Sepang 5.62 5.20 -0.42 -7.5 

7. Kuala Selangor 8.63 4.63 -4.00 -46.3 

8. Kuala Langat 3.77 4.34 0.57 15.1 

9. Sabak Bernam 1.47 1.40 -0.07 -4.8 

Jumlah 486.37 425.28 -61.09 -12.6 


4.9.3.3. Analisis Audit mendapati tunggakan cukai tanah bagi Pejabat Daerah Dan 

Tanah telah menurun sejumlah RM61.09 juta terutamanya Pejabat Daerah Dan 

Tanah Klang, Hulu Selangor dan Gombak yang masing-masing menurun sejumlah 

RM28.70 juta (35.5%), RM11.55 juta (14.6%) dan RM11.30 juta (15.7%) pada tahun 

2011 berbanding tahun 2010. Manakala tunggakan cukai tanah bagi Pejabat Daerah Dan 

Tanah Kuala Langat meningkat sejumlah RM0.57 juta kepada RM4.34 juta pada tahun 

2011 berbanding RM3.77 juta pada tahun 2010. 

4.9.3.4. Antara punca penurunan tunggakan cukai tanah pada tahun 2011 adalah: 

a. Pemantauan prestasi kutipan cukai tanah semasa dan tunggakan cukai tanah 

41

semua Pejabat Daerah Dan Tanah Negeri Selangor oleh Bahagian Pengurusan 

Hasil melalui Jawatankuasa Teknikal Pemantauan Hasil, Penyusunan Strategi Dan 

Kewangan Unit Hasil Daerah. 

b. Pelaksanaan Operasi Bersepadu Mengutip Hasil Tanah (Ops Kutip) yang 

dimulakan tahun 2009 diteruskan sehingga kini. 

c. Pemantauan tunggakan cukai tanah melalui Jawatankuasa Kerja Mengurangkan 

Tunggakan Cukai Tanah di peringkat negeri dan daerah terutamanya, berfungsi 

untuk memantau secara khusus kutipan tunggakan cukai juga diteruskan 

sehingga kini. 

d. Penurunan kuasa kepada Pentadbir Tanah bagi pengurangan denda lewat cukai 

tanah sehingga 100% berdasarkan terma dan syarat yang digariskan oleh 

Pekeliling Pengarah Tanah Dan Galian Bilangan 9 Tahun 2011 bertarikh 23 Ogos 

2011. 

e. Pelaksanaan proses integrasi di antara Sistem Pendaftaran Hasil Tanah 

Berkomputer (SPTB) dengan Sistem Pungutan Hasil Tanah (SPHT) bagi 

melakukan saringan dan siasatan hak milik bagi bil hasil tanah berdasarkan 

maklumat geran sebelum pelarasan atau pembatalan ke atas bil hasil tanah dibuat. 

4.9.3.5. Kedudukan tunggakan hasil Kerajaan Negeri Selangor pada akhir tahun 

2007 hingga 2011 seperti di Jadual 4.45 dan Carta 4.11. 

Jadual 4.45 

Tunggakan Hasil Bagi Tahun 2007 Hingga 2011 

Bil. Butiran Hasil 2007 2008 

Tahun 

2009 2010 2011 


1. Cukai Tanah 655.19 629.25 601.61 486.37 425.28 

2. Lain-lain Hasil 15.38 0.29 0.31 15.68 1.51 

Jumlah 670.57 629.54 601.92 502.05 426.79 


Carta 4.11 

Tunggakan Hasil Bagi Tahun 2007 Hingga 2011 

RM Juta 

800 

700 

600 

500 

400 

300 

200 

100 

0 

670.57 

655.19 

15.38 

629.25 

629.54 601.92 

0.29 


601.61 

42 

0.31 

502.05 

486.37 

15.68 

426.79 

2007 2008 2009 2010 2011 

Cukai Tanah Lain-lain Hasil Jumlah 

425.28 

1.51

4.9.3.6. Semakan Audit juga mendapati tunggakan hasil berjumlah RM4,887 telah 

dihapus kira pada tahun 2011. 

4.9.4. Hutang Awam 

4.9.4.1. Kerajaan Negeri dari semasa ke semasa menerima pinjaman daripada 

Kerajaan Persekutuan bagi membiayai projek pembangunan. Kedudukan Hutang Awam 

Kerajaan Negeri pada akhir tahun 2010 dan 2011 adalah seperti di Jadual 4.46. 

Jadual 4.46 

Kedudukan Hutang Awam Kerajaan Negeri Pada Tahun 2011 Berbanding 2010 


Bil. Butiran Pinjaman 



1. Projek Bekalan Air 756.56 747.29 -9.27 -1.2 

2. 

Rumah Awam Kos Rendah Dan 

Jaminan Tabung Perumahan Ehsan 

183.56 168.92 -14.64 -8.0 

3. Pelbagai Pinjaman 20.00 18.90 -1.10 -5.5 

4. 

Projek Perluasan Zon Perindustrian 

Bebas Sungai Way, Petaling Jaya 

44.52 44.52 0.00 0.0 

Jumlah 1,004.64 979.63 -25.01 -2.5 


4.9.4.2. Analisis Audit menunjukkan pada tahun 2011, baki hutang Kerajaan Negeri 

kepada Kerajaan Persekutuan telah menurun sejumlah RM25.01 juta (2.5%) 

menjadi RM979.63 juta berbanding RM1,004.64 juta pada tahun 2010. Penurunan 

ini disebabkan penjadualan semula pinjaman Projek Bekalan Air dengan mengambil 

kira bayaran yang telah dibuat oleh pihak Syarikat Bekalan Air Selangor (SYABAS) 

kepada Kerajaan Persekutuan bagi tahun 2010 sejumlah RM9.27 juta pada awal tahun 

2011. Selain itu, Kerajaan Negeri telah membuat bayaran balik hutang sejumlah 

RM15.74 juta bagi menjelaskan pinjaman bagi Rumah Awam Kos Rendah dan 

Pinjaman Pelbagai masing-masing sejumlah RM14.64 juta dan RM1.10 juta. 

4.9.4.3. Kedudukan Hutang Awam Kerajaan Negeri Selangor bagi tahun 2007 

hingga 2011 adalah seperti di Carta 4.12. 

43

Carta 4.12 

Kedudukan Hutang Awam Kerajaan Negeri Bagi Tahun 2007 Hingga 2011 

RM Juta 

10000 

1000 

100 

10 

1 

756.56 

1,039.56 1,072.98 1,063.55 1,004.64 979.63 

242.76 

16.45 

23.79 

756.56 

242.76 

8.86 

20.28 

44.52 

756.56 

235.98 

6.49 

20.00 

44.52 

Projek Bekalan Air 

Rumah Awam Kos Rendah Dan Jaminan Tabung Perumahan Ehsan 

Projek Ladang Hutan 

Pinjaman Pelbagai 

Projek Perluasan Zon Perindustrian Bebas Sg. Way, Petaling Jaya 

Jumlah 


4.9.4.4. Analisis Audit menunjukkan trend baki hutang awam tidak mengalami 

perubahan yang ketara. Trend ini disebabkan antaranya bayaran balik pinjaman 

berjumlah RM44.52 juta dan RM100 juta masing-masing bagi membiayai Projek 

Perluasan Zon Perindustrian Bebas Sungai Way, Petaling Jaya dan Jaminan 

Tabung Perumahan Ehsan hanya akan dibayar mulai tahun 2012. 

4.9.4.5. Kedudukan tunggakan bayaran balik pinjaman pada akhir tahun 2007 

hingga 2011 adalah seperti di Jadual 4.47. 

Jadual 4.47 

Kedudukan Tunggakan Bayaran Balik Bagi Tahun 2007 Hingga 2011 

Tahun 

Bil. Pinjaman 

2007 2008 2009 2010 2011 


1. Projek Bekalan Air 

Rumah Awam Kos 

564.91 636.24 705.40 564.26 0.00 

2. 

Rendah Dan Jaminan 

Tabung Perumahan 

Ehsan 

81.60 92.23 92.23 62.53 51.42 

3. Projek Ladang Hutan 8.51 4.30 2.63 0.00 0.00 

4. Pinjaman Pelbagai 33.68 29.88 29.60 29.60 0.00 

Jumlah 688.70 762.65 829.86 656.39 51.42 


44 

756.56 

183.56 

20.00 

44.52 

747.29 

168.92 

2007 2008 2009 2010 2011 

18.90 

44.52

4.9.4.6. Analisis Audit mendapati pada keseluruhannya, baki tunggakan bayaran 

balik pinjaman Kerajaan Negeri mulai menurun pada tahun 2010 berbanding trend 

meningkat bagi tahun-tahun sebelumnya. Antara sebab penurunan adalah pihak 

SYABAS telah membuat bayaran balik pinjaman Projek Bekalan Air mengikut 

penjadualan semula. Selain itu, penurunan tersebut juga disebabkan Kerajaan Negeri 

telah membayar balik sebahagian pinjaman Rumah Awam Kos Rendah dan bayaran 

balik Pinjaman Pelbagai mengikut jadual. 

4.9.4.7. Analisis perbandingan antara jumlah hutang awam pada tahun 2011 

berbanding baki tunggakan bayaran balik pinjaman pada tahun 2011 

mendapati prestasi pembayaran balik pinjaman tahun 2011 adalah sangat baik. Ini 

adalah kerana baki hutang awam pada tahun 2011 menurun sejumlah RM25.01 juta 

(2.5%) berbanding tahun 2010. Manakala, tunggakan bayaran balik pinjaman 

pada tahun 2011 turut mencatatkan penurunan sejumlah RM604.97 juta (92.2%) 

berbanding tahun 2010. 

4.10. RUMUSAN DAN SYOR AUDIT 

4.10.1. Secara keseluruhannya, analisis Audit mendapati kedudukan kewangan 

Kerajaan Negeri adalah baik. Penyata Kewangan Kerajaan Negeri bagi tahun 

berakhir 31 Disember 2011 mencatatkan baki Kumpulan Wang Disatukan berjumlah 

RM1,944.01 juta meningkat sejumlah RM357.13 juta berbanding RM1,586.88 juta pada 

tahun 2010. Jumlah kutipan hasil pada tahun 2011 telah mencatatkan peningkatan 

sejumlah RM62.50 juta (4%). Manakala jumlah tunggakan hasil menurun sejumlah 

RM75.26 juta (15%). Akaun Hasil Disatukan Kerajaan Negeri telah mencatatkan 

surplus sejumlah RM180.50 juta berbanding surplus RM124.24 juta pada tahun 2010. 

Pulangan atas pelaburan jangka panjang yang dilakukan adalah tidak memuaskan di 

mana secara purata, Kerajaan Negeri Selangor hanya mendapat pulangan dividen 

sejumlah RM5.91 juta (1.6%) berbanding pelaburan sejumlah RM376.51 juta bagi 

tempoh 5 tahun iaitu tahun 2007 hingga 2011. Baki pinjaman boleh dituntut 

menurun sejumlah RM50.88 juta (7.8%) dan tunggakan bayaran balik pinjaman 

boleh dituntut meningkat sejumlah RM10.63 juta. Prestasi pembayaran hutang awam 

pada tahun 2011 adalah sangat baik kerana baki hutang awam telah menurun 

sejumlah RM25.01 juta manakala tunggakan bayaran balik pinjaman mencatatkan 

penurunan sejumlah RM604.97 juta. 

4.10.2. Kerajaan Negeri disyorkan supaya meneruskan perbelanjaan berhemat dan 

terus berusaha mengutip baki pinjaman boleh dituntut di samping usaha berterusan 

terhadap kutipan tunggakan bayaran pinjaman boleh dituntut. Kerajaan Negeri 

juga hendaklah mengambil tindakan terhadap syarikat subsidiari Kerajaan Negeri bagi 

mendapatkan pulangan dividen terhadap pelaburan yang dibuat. 

45

Bahagian III 

Rancangan Pembangunan 

Kerajaan Negeri

BAHAGIAN IIIRANCANGAN PEMBANGUNAN KERAJAAN 

NEGEENGURUSAN KEWANGAN 

5. PENCAPAIAN PELAKSANAAN PROJEK PEMBANGUNAN RMKe-10 

5.1. Rancangan Malaysia Kesepuluh (RMKe-10) Negeri Selangor untuk tempoh 5 tahun 

bermula pada tahun 2011 hingga 2015. Rancangan ini digubal bagi menjelaskan strategi, 

program dan projek yang akan diperkenal dan dilaksanakan untuk mencapai objektif 

pembangunan Negeri Selangor. Ia adalah signifikan ke arah menggerakkan Negeri Selangor 

dalam pelaksanaan Misi Nasional yang digubal oleh Kerajaan Persekutuan bagi tujuan 

merealisasikan Wawasan 2020. 

5.2. Bagi menjayakan RMKe-10, anggaran siling peruntukan keseluruhan RMKe-10 

diluluskan oleh Kerajaan Negeri daripada tahun 2011 hingga 2015 berjumlah RM3,000 juta. 

Daripada siling peruntukan ini, sejumlah RM2,999.58 juta telah dirancang untuk diagihkan 

kepada 10 jabatan di mana Pejabat Menteri Besar Dan Setiausaha Kerajaan Negeri akan 

menerima peruntukan tertinggi berjumlah RM1,124.95 juta (37.5%), diikuti oleh Jabatan 

Kerja Raya berjumlah RM750 juta (25%) dan Jabatan Agama Islam Selangor berjumlah 

RM500 juta (16.7%). Sepuluh Jabatan ini akan menerima peruntukan secara tahunan 

berdasarkan permohonan projek yang diluluskan. Agihan peruntukan yang dirancang untuk 

projek pembangunan di bawah RMKe-10 sehingga akhir tahun 2015 adalah seperti di 

Jadual 5.1. 

Jadual 5.1 

Agihan Peruntukan RMKe-10 Mengikut Jabatan 

Bil. Jabatan 

49 

Peruntukan 

RMKe-10 

(RM Juta) 

Jumlah 

Projek 

Dirancang 



1,124.95 6 

2. Jabatan Kerja Raya 750.00 203 

3. Jabatan Agama Islam Selangor 500.00 106 

4. Jabatan Pengairan Dan Saliran 225.00 239 


164.50 Tiada 

- Projek Am 

100.00 bilangan 

- Pengkomputeran 

2.50 projek 

- Luar Jangka 

62.00 fizikal 

6. Jabatan Pertanian 99.63 66 

7. Jabatan Kehakiman Syariah 62.50 21 

8. Jabatan Perkhidmatan Veterinar 33.00 27 

9. Jabatan Perhutanan 27.50 181 

10. Jabatan Perancang Bandar Dan Desa 12.50 8 

Jumlah 2,999.58 857 

Sumber: Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri Dan Rekod 

Unit Perancang Ekonomi Negeri 

BAHAGIAN III 

RANCANGAN PEMBANGUNAN KERAJAAN NEGERI

5.2.1. Pencapaian Perbelanjaan Pembangunan Tahun 2011 

Secara keseluruhannya, pencapaian perbelanjaan pembangunan bagi tempoh tahun 

pertama RMKe-10 sehingga akhir tahun 2011 adalah baik. Sejumlah RM502.38 juta (81%) 

daripada RM620.03 juta yang diperuntukkan telah dibelanjakan. Pencapaian perbelanjaan 

pembangunan di bawah RMKe-10 bagi tahun 2011 adalah seperti di Jadual 5.2. 

Jadual 5.2 

Pencapaian Perbelanjaan Projek RMKe-10 Pada Tahun 2011 

Bil. Pejabat/Jabatan 

Peruntukan 

(RM Juta) 

Perbelanjaan 

(RM Juta) 

Pencapaian 

(%) 


Kerajaan Negeri (SUK) 

245.03 225.41 92.0 

2. Jabatan Kerja Raya 153.10 113.85 74.4 

3. Jabatan Agama Islam Selangor 110.60 66.79 60.4 

4. Jabatan Pengairan Dan Saliran 45.00 41.37 91.9 

5. Perbendaharaan Negeri 24.25 23.05 95.1 

6. Jabatan Pertanian 15.00 14.72 98.1 

7. Jabatan Kehakiman Syariah 12.50 3.15 25.2 

8. Jabatan Perkhidmatan Veterinar 6.55 6.08 92.8 

9. Jabatan Perhutanan 5.50 5.50 99.9 

10. Jabatan Perancang Bandar Dan Desa 2.50 2.46 98.4 

Jumlah 620.03 502.38 81.0 

Sumber: Penyata Kewangan Kerajaan Negeri Dan Rekod Unit 

Perancang Ekonomi Negeri Di Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri 

5.2.2. Pencapaian Pelaksanaan Projek Tahun 2011 

5.2.2.1. Sebanyak 857 projek pembangunan telah diluluskan di bawah RMKe-10. 

Sebanyak 627 daripada projek yang dilulus adalah untuk dilaksanakan pada tahun 2011. 

Daripada 627 projek tersebut, sejumlah 216 projek telah disiapkan sepenuhnya, 161 

projek dalam pelaksanaan dan 250 projek masih belum dimulakan/dalam perancangan. 

Pada keseluruhannya, sebanyak 377 projek (60.1%) daripada 627 projek yang diluluskan, 

telah dan sedang dilaksanakan. Pencapaian pelaksanaan projek tahun 2011 adalah 


50

Jadual 5.3 

Pencapaian Pelaksanaan Projek RMKe-10 Pada Tahun 2011 

Bilangan 

Bilangan Projek 

Bil. Jabatan/Pejabat 

Pejabat Menteri Besar 

Projek 

Diluluskan 

Siap 

Dalam 

Pelaksanaan 

Belum Mula/Dalam 

Perancangan 

1. Dan Setiausaha Kerajaan 

Negeri 

3 3 - - 

2. Jabatan Kerja Raya 203 156 28 19 

3. 

Jabatan Agama Islam 


47 8 26 13 

4. 

Jabatan Pengairan Dan 

Saliran 

239 - 31 208 

5. Jabatan Pertanian 66 1 60 5 

6. 

Jabatan Kehakiman 

Syariah 

21 17 - 4 

7. 

Jabatan Perkhidmatan 

Veterinar 

8 - 8 - 

8. Jabatan Perhutanan 32 31 - 1 

9. 

Jabatan Perancang 

Bandar Dan Desa 

8 - 8 - 

Jumlah 627 216 161 250 

Sumber: Rekod Unit Perancang Ekonomi Negeri Di Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri 

Nota: Projek oleh Perbendaharaan Negeri tidak disenaraikan kerana bukan projek fizikal 

Carta 5.1 

Status Pelaksanaan Projek RMKe-10 Pada 31 Disember 2011 

Belum 

Mula/Dalam 

Perancangan: 

250 Projek/ 

6 Jabatan 

Dalam 

Pelaksanaan: 

161 Projek/ 

6 Jabatan 

Sumber: Rekod Unit Perancang Ekonomi Negeri Di Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri 

5.2.2.2. Analisis pencapaian pembangunan 627 projek sehingga akhir tahun 2011 

adalah seperti berikut: 

a. Sebanyak 216 projek (34.4%) telah siap dilaksanakan sehingga akhir tahun 2011. 

Antara projek yang disiapkan pada tahun 2011 ialah pembinaan Jalan Negeri B42 

(Jalan Simpang Tiram Burok-Batang Berjuntai) Fasa 1 bernilai RM48.97 juta, menaik 

taraf Jalan Monfort B29 dari persimpangan Politeknik Shah Alam ke Jalan masuk 

TUDM Shah Alam bernilai RM147.30 juta, membina Jambatan Kampung Sawah dan 

51 

Telah Siap: 216 

Projek/ 

6 Jabatan

menaik taraf Jalan Telok Panglima Garang ke Pekan Banting-Pakej 1 (Kontrak 

Kedua) bernilai RM44.44 juta. 

b. Sebanyak 161 projek (25.7%) dalam pelaksanaan antaranya terdiri daripada 60 

projek di bawah Jabatan Pertanian, 31 projek di bawah Jabatan Pengairan Dan 

Saliran, 28 projek di bawah Jabatan Kerja Raya, 26 projek di bawah Jabatan Agama 

Islam Selangor dan 8 projek masing-masing di bawah Jabatan Perancang Bandar 

Dan Desa serta Jabatan Perkhidmatan Veterinar. Daripada 161 projek dalam 

pelaksanaan, 3 projek adalah lewat jadual. Antara projek yang terlibat ialah 

pembinaan Masjid Kampung Lindungan PJS 6, Petaling bernilai RM5.48 juta, 

bangunan Sekolah Rendah Agama Seksyen 24, Shah Alam bernilai RM4.77 juta 

serta menaik taraf Jalan Negeri B33 Fasa 1 - mengganti dan melebar Jambatan di 

Seksyen 13/30 Jalan B33 Kuala Selangor-Batang Berjuntai bernilai RM1.39 juta. 

c. Sebanyak 250 projek (39.9%) belum bermula/dalam perancangan antaranya terdiri 

daripada 208 projek di bawah peruntukan Jabatan Pengairan Dan Saliran, 19 projek 

di bawah peruntukan Jabatan Kerja Raya dan 13 projek di bawah Jabatan Agama 

Islam Selangor. Antara 5 projek terbesar yang belum mula dan sebab belum 

dimulakan adalah seperti di Jadual 5.4. 

Jadual 5.4 

Lima Projek Yang Belum Dimulakan Pada Tahun 2011 

Bil. Nama Projek 

1. 

2. 

3. 

4. 

5. 

Membina Maahad Integrasi 

Tahfidz Sains Dan Teknologi, 

Alam Impian, Klang 

Melebar Jambatan di 

Persimpangan Jalan Johan 

Setia-Jalan Kebun, Klang 

Membina Kompleks Islam 

Daerah Gombak 

Menggantikan Dan Membina 

Jambatan Baru di Laluan B48, 

Sungai Jenderam Hulu, 

Sepang 

Membina Masjid Zakaria, 

Gombak 

Sumber: Rekod Unit Perancang Ekonomi Negeri 

5.3. RUMUSAN 

Kos Projek 

(RM Juta) 

52 

Sebab Belum Mula 

20.00 Dalam proses penilaian Lembaga Tender 

12.00 

10.00 

8.00 

6.00 

Tender hanya dijangka dibuka pada Jun 

2012. 

Terdapat masalah tapak dan sedang 

menunggu kelulusan tapak baru 

Tender hanya dijangka dibuka pada April 

2012. 

Terdapat masalah tapak dan proses 

pengambilan balik tanah akan dilaksanakan 

pada tahun 2012. 

Pada keseluruhannya, prestasi pelaksanaan projek pembangunan adalah baik dari segi 

perbelanjaan dan bilangan projek yang dilaksanakan. Bagi tempoh tahun pertama RMKe-10 

sehingga akhir tahun 2011, sebanyak 377 projek (60.1%) daripada 627 projek yang dilulus 

telah siap dan sedang dilaksanakan dengan pencapaian perbelanjaan sebanyak 81%. 

Perancangan dan pelaksanaan projek pembangunan yang cekap dan berkesan hendaklah 

diberi perhatian bagi meningkatkan kemakmuran negeri dan kesejahteraan rakyat.

Bahagian IV 

Pencapaian Pengurusan 

Kewangan Jabatan/ 

Agensi Negeri

BAHAGIAN IIIGAN PEMBANGUNAN KERAJAAN NEGERI 


6.1. Seksyen 15(A), Akta Tatacara Kewangan 1957 dan Arahan Perbendaharaan telah 

menetapkan tugas dan tanggungjawab Pegawai Pengawal di sesebuah 

Kementerian/Jabatan bagi menjamin wujudnya akauntabiliti pengurusan kewangan 

Kerajaan. Antara lain, Pegawai Pengawal adalah bertanggungjawab untuk menentukan 

bahawa peruntukan kewangan dan sumber lain yang secukupnya diperoleh, diguna dan 

diperakaunkan mengikut peraturan kewangan. 

6.2. Selaras dengan Perkara 106 dan 107 Perlembagaan Persekutuan serta Akta Audit 

1957, setiap tahun Jabatan Audit Negara telah menjalankan pengauditan terhadap Penyata 

Kewangan Kerajaan Negeri, pematuhan kepada undang-undang dan peraturan kewangan 

serta aktiviti Jabatan/Agensi Negeri dan mengemukakan laporan mengenainya untuk 

dibentangkan di Parlimen dan Dewan Negeri Selangor. 

7. PENAMBAHBAIKAN PENGURUSAN KEWANGAN OLEH JABATAN/AGENSI 

NEGERI 

Pada tahun 2011, beberapa usaha penambahbaikan/pembaharuan telah diambil oleh 8 

Jabatan/Agensi Negeri untuk meningkatkan kecekapan dan keberkesanan pengurusan 

kewangan. Antara langkah yang diambil adalah seperti di Jadual 7.1. 

Jadual 7.1 

Usaha Penambahbaikan/Pembaharuan Yang Telah Diambil Oleh Jabatan/Agensi Negeri 

Bil. Agensi Keterangan Penambahbaikan/Pembaharuan 

1. Pejabat Setiausaha 

Kerajaan Negeri Selangor 



3. Jabatan Agama Islam 


4. Perbadanan Adat Melayu 

Dan Warisan Negeri 


5. Majlis Bandaraya Shah 

Alam 

Piagam Pelanggan bagi bayaran bil telah ditetapkan dalam 

masa 3 hari bekerja dan pencapaian bayaran bil setiap 

bahagian akan dibentangkan di dalam Mesyuarat Pengurusan 

Bulanan dan Mesyuarat Jawatankuasa Pengurusan. 

Memperluaskan keahlian Jawatankuasa Pengurusan Tunai 

Kerajaan Negeri Selangor dengan melibatkan semua Pihak 

Berkuasa Tempatan, Agensi dan Badan Berkanun Negeri 

Selangor. 

Unit Kewangan melaksanakan Naziran Dalaman Kewangan ke 

Pusat Tanggungjawab dengan membuat penilaian berdasarkan 

pemarkahan penarafan bintang. 

Mengguna pakai sistem perakaunan secara berkomputer iaitu 

UBS Accounting bagi semua rekod kewangan dan akaun, 

pembayaran emolumen dan elaun, penyediaan penyata 

tahunan serta pendaftaran rekod aset. 

i. Menetapkan semua perolehan kerja inden, projek dan 

bekalan yang bernilai RM5,000 sehingga RM20,000 dibuat 

secara undi selaras dengan keputusan di dalam Mesyuarat 

Kerja-Kerja Undi Bilangan 1 Tahun 2011. Ahli 

Jawatankuasa yang terlibat dalam sesi cabutan undi ini 

55 

BAHAGIAN IV 

PENCAPAIAN PENGURUSAN KEWANGAN 

JABATAN/AGENSI NEGERI


6. Majlis Perbandaran Ampang 

Jaya 

7. Majlis Daerah Kuala 


adalah Timbalan Datuk Bandar, Timbalan Setiausaha, 

Jawatankuasa Audit dan Pengurusan Korporat. 

ii. Mengadakan kempen kutipan kompaun secara online. 

iii. Menubuhkan Pasukan Audit Pembersihan Kawasan yang 

akan menyemak tuntutan daripada kontraktor sebelum 

dihantar ke Setiausaha Kerajaan Negeri untuk proses 

bayaran. 

iv. Melantik Pegawai Penyemak Kertas Laporan Sebut Harga 

Dan Tender untuk mewujudkan proses perolehan yang 

telus dan berkesan. 

v. Melaksanakan Sistem Shah Alam Integrated Information 

System (SAIIS) untuk memperkemaskan proses kerja 

yang sedia ada. 

vi. Meluluskan Pelan Pembangunan setelah semua 

tunggakan cukai taksiran diselesaikan. 

i. Menubuhkan 2 Jawatankuasa dengan ahli daripada Ahli 

Majlis dan Pengarah/Ketua Jabatan iaitu Jawatankuasa 

Khas Task Force Tunggakan Cukai dan Jawatankuasa 

Khas Task Force Billboard Dan Menara Telekomunikasi. 

ii. Mengamalkan konsep “Door To Door” bagi pembaharuan/ 

permohonan Lesen Perniagaan di premis. 

iii. Mengamalkan Kaunter Multi Tasking dan perkhidmatan 

kaunter secara terbuka dan mesra pelanggan. 

iv. Mewujudkan sistem e-PBT bagi Sistem Perakaunan 

Bersepadu Integrasi. 

v. Menyerahkan bil cukai taksiran kepada pemilik harta 

berstrata secara serahan tangan oleh kakitangan Majlis 

bagi penjimatan kos setem dan e-billing bagi bil CELCOM. 

vi. Mewujudkan Mesyuarat Jawatankuasa Pengurusan Tunai 

Negeri Selangor untuk menguruskan pelaburan wang 

Majlis. 

vii. Mewujudkan kemudahan intranet di jabatan seperti 

e-kenderaan, e-latihan serta klinik panel untuk membuat 

laporan. 

i. Mengamalkan pembayaran cukai taksiran secara online 

dan melalui FPX (Financial Payment Exchange) dan 

seluruh kaunter di Bank Islam Malaysia Berhad, Pejabat 

Pos, Pejabat Daerah Dan Tanah serta Pihak Berkuasa 

Tempatan seluruh Selangor. 

ii. Melakukan pembayaran secara Electronic Fund Transfer 

dan e-Banker. 

8. Majlis Daerah Hulu Selangor i. Bekerjasama dengan 12 Agensi bagi mewujudkan 14 

saluran pembayaran secara online dan 2,412 saluran 

pembayaran secara over the counter di seluruh Malaysia 

bagi memudahkan bayaran dibuat tanpa hadir ke pejabat 

majlis ini. 

ii. Menambah baik susun atur kaunter pembayaran untuk 

memberi keselesaan kepada pelanggan ketika menunggu 

membuat pembayaran. 

iii. Mewujudkan Kotak Senyum bagi tujuan untuk mengukur 

kepuasan pelanggan ketika berurusan di kaunter 

pembayaran. 

iv. Menyediakan perkhidmatan kutipan “turun padang” bagi 

ibu hamil, orang kelainan upaya dan warga emas. Urus 

56


Sumber: Jabatan Audit Negara 

8. PELAKSANAAN INDEKS AKAUNTABILITI 

niaga boleh dilakukan secara tunai, cek dan kad (kredit, 

debit dan bank) 

v. Menyediakan Mesin Kios Pembayaran dan Mesin ATM 

bagi kemudahan menerima pembayaran dan pengeluaran 

wang 24 jam sehari. 

vi. Menyediakan mesin wireless card reader untuk kutipan 

luar. 

vii. Melaksanakan pembayaran secara Electronic Fund 

Transfer. 

viii. Pemakluman Pembayaran secara Sistem Pesanan 

Ringkas. 

8.1. Bagi menentukan tahap pematuhan terhadap undang-undang seperti Perlembagaan 

Persekutuan, Akta Audit 1957 dan peraturan yang berkaitan, setiap tahun Jabatan Audit 

Negara menjalankan pengauditan terhadap pengurusan kewangan di Jabatan/Agensi 

Negeri. Bagi Jabatan, aspek pengurusan kewangan yang dinilai adalah Kawalan 

Pengurusan, Kawalan Bajet, Kawalan Terimaan, Kawalan Perbelanjaan, Pengurusan 

Kumpulan Wang Amanah/Akaun Amanah Dan Deposit serta Pengurusan Aset Dan Stor. 

Manakala bagi Perbendaharaan Negeri dan Agensi pula, selain daripada 6 aspek tersebut, 

aspek lain yang turut dinilai ialah Pengurusan Pelaburan, Pengurusan Pinjaman dan 

Penyerahan Penyata Kewangan. Setiap aspek yang diperiksa/dinilai itu akan diberi markah 

dan akhirnya Jabatan/Agensi yang dinilai akan ditentukan penarafan atau ranking 

berdasarkan jumlah markah keseluruhan yang diperoleh seperti di Jadual 8.1. 

Jadual 8.1 

Tahap Pencapaian Pengurusan Kewangan 

Markah 

Keseluruhan 

(%) 

Tahap Penarafan 

90 - 100 Sangat Baik 

70 – 89 Baik 

50 – 69 Memuaskan 

49 Dan Ke Bawah Tidak Memuaskan 

8.2. OBJEKTIF PENGAUDITAN 

Bagi membolehkan penarafan diberi kepada tahap pengurusan kewangan Jabatan/Agensi 

Negeri, pengauditan telah dijalankan untuk menilai sama ada: 

57

8.2.1. Wujudnya struktur dan sistem pengurusan kewangan yang berkesan. 

8.2.2. Wujudnya sistem kawalan dalaman yang berkesan terhadap pungutan hasil, 

perbelanjaan serta pengurusan akaun amanah, aset dan inventori, pelaburan serta 

pinjaman. 

8.2.3. Pengurusan kewangan dibuat mengikut undang-undang dan peraturan yang 

ditetapkan. 

8.2.4. Rekod yang berkaitan diselenggarakan dengan lengkap dan kemas kini. 

8.3. SKOP DAN METODOLOGI PENGAUDITAN 

Pada tahun 2011, pengauditan telah dijalankan di 14 Jabatan/Agensi Negeri berdasarkan 

pusingan 3 tahun, manakala pengauditan setiap tahun dilaksanakan terhadap 4 Jabatan/ 

Agensi Negeri iaitu Pejabat Menteri Besar Dan Setiausaha Kerajaan Negeri, Pejabat 

Perbendaharaan Negeri, Perbadanan Kemajuan Negeri Selangor dan Majlis Agama Islam 

Selangor. Pengauditan telah dijalankan dengan menyemak rekod dan dokumen kewangan 

bagi tahun 2011 di peringkat Ibu Pejabat Jabatan/Agensi Negeri. Selain itu, semakan juga 

dibuat terhadap Penyata Kewangan Kerajaan Negeri Tahun 2011 dan Penyata Kewangan 

Agensi Negeri Tahun 2010/2011, bagi menentukan kedudukan prestasi pengurusan 

kewangan Jabatan/Agensi Negeri secara menyeluruh. 

8.4. KAWALAN UTAMA 

Pelaksanaan sistem penarafan bagi 8 Jabatan adalah berdasarkan pengauditan terhadap 

tahap prestasi kewangan mengikut 6 kawalan utama iaitu Kawalan Pengurusan, Kawalan 

Bajet, Kawalan Terimaan, Kawalan Perbelanjaan, Pengurusan Kumpulan Wang 

Amanah/Akaun Amanah Dan Deposit serta Pengurusan Aset Dan Stor. Bagi Pejabat 

Perbendaharaan Negeri dan 9 Agensi Negeri selain 6 kawalan di atas, kawalan terhadap 

Pengurusan Pelaburan, Pengurusan Pinjaman dan Penyerahan Penyata Kewangan juga 

turut dibuat. Penjelasan lanjut mengenai kawalan tersebut adalah seperti berikut: 

8.4.1. Kawalan Pengurusan 

Bagi menentukan sama ada struktur pengurusan kewangan yang berkesan telah 

diwujudkan, semakan Audit telah dijalankan terhadap 4 aspek utama kawalan pengurusan 

iaitu struktur organisasi, sistem dan prosedur, keberkesanan Unit Audit Dalam dan 

jawatankuasa yang diwujudkan serta pengurusan sumber manusia seperti berikut: 

58

8.4.1.1. Struktur Organisasi 

Bagi mewujudkan suatu struktur organisasi yang berkesan, Jabatan/Agensi Negeri 

hendaklah memastikan: 

a. Carta organisasi disediakan dengan lengkap dan kemas kini sepertimana yang 

ditetapkan di Pekeliling Kemajuan Pentadbiran Awam Bilangan 8 Tahun 1991. 

b. Surat penurunan kuasa disediakan dengan lengkap dan sentiasa dikemaskinikan. 

Had kuasa dan tugas pegawai yang menjalankan tanggungjawab perlu dinyatakan 

dengan jelas. Seksyen 15A(2), Akta Tatacara Kewangan, Arahan Perbendaharaan 

(AP) 11, AP 69 dan AP 101 adalah berkaitan. 

c. Kehendak Pekeliling Kemajuan Pentadbiran Awam Bilangan 8 Tahun 1991 dipatuhi. 

Pekeliling tersebut menetapkan Senarai Tugas bagi setiap pegawai perlu disediakan 

dengan lengkap dan jelas menunjukkan hubung kait antara penyelia dengan pegawai 

bawahan serta rakan sejawat dalam organisasi yang sama. Senarai tugas ini juga 

perlu sentiasa dikemaskinikan. 

d. Kehendak Pekeliling Perkhidmatan Bilangan 5 Tahun 2007 dipatuhi. Selaras dengan 

pekeliling tersebut, perancangan dan pelaksanaan pusingan kerja mengikut tempoh 

yang sesuai dalam pelbagai bidang tugas perlu dilaksanakan bagi melahirkan sumber 

manusia berpotensi serta berupaya menyumbang kepada kecemerlangan organisasi. 

8.4.1.2. Sistem Dan Prosedur 

Bagi memastikan sistem dan prosedur yang teratur telah diwujudkan, Jabatan/Agensi 

Negeri hendaklah memastikan: 

a. Manual Prosedur Kerja disediakan dengan lengkap, kemas kini dan dikaji semula 

secara berterusan. Pekeliling Kemajuan Pentadbiran Awam Bilangan 8 Tahun 1991 

adalah berkaitan. 

b. Fail Meja bagi setiap jawatan disediakan dengan lengkap, kemas kini dan memiliki 

kesemua 14 ciri-ciri asas Fail Meja yang ditetapkan. Pekeliling Kemajuan Pentadbiran 

Awam Bilangan 8 Tahun 1991 adalah berkaitan. 

c. Pemeriksaan mengejut (seperti yang ditetapkan di bawah AP 309) dijalankan secara 

berkala (tidak kurang dari sekali dalam tempoh 6 bulan) terhadap peti besi, peti wang 

tunai, laci atau bekas-bekas lain yang diguna bagi menyimpan wang, setem atau 

barang-barang lain yang berharga. Hasil pemeriksaan itu hendaklah direkodkan 

dengan lengkap untuk memudahkan rujukan. 

d. Garis Panduan Pengurusan Kewangan Dan Akaun serta Dokumen Kualiti yang 

disediakan oleh Agensi Negeri adalah lengkap dan kemas kini. 

59

8.4.1.3. Jawatankuasa Kewangan Dan Unit Audit Dalam 

Kerajaan menetapkan pelbagai jawatankuasa berkaitan hal kewangan ditubuhkan di 

peringkat Jabatan/Agensi Negeri. Fungsi dan tanggungjawab jawatankuasa tersebut telah 

ditetapkan melalui surat pekeliling, arahan, garis panduan yang dikeluarkan dari semasa 

ke semasa. Bagi memastikan pelbagai jawatankuasa yang telah diwujudkan berfungsi 

dengan berkesan, Kerajaan juga telah mengeluarkan Panduan Pengurusan Mesyuarat 

Dan Urusan Jawatankuasa Kerajaan melalui Pekeliling Kemajuan Pentadbiran Awam 

Bilangan 2 Tahun 1991. Panduan ini menetapkan dengan jelas peranan Pengerusi dan 

urus setia dalam sesuatu mesyuarat bagi memastikan keberkesanan jawatankuasa yang 

telah diwujudkan. Antara jawatankuasa/unit yang perlu diwujudkan bagi memantapkan 

tahap pengurusan kewangan adalah seperti berikut: 

a. Jawatankuasa Pengurusan Kewangan Dan Akaun 

Jawatankuasa Pengurusan Kewangan Dan Akaun (JPKA) ditubuhkan di setiap Pusat 

Tanggungjawab supaya dapat memantapkan lagi pengurusan kewangan dan akaun 

Jabatan/Agensi Kerajaan. Pekeliling Perbendaharaan Bilangan 10 Tahun 2008 

menetapkan, Jabatan/Agensi Negeri hendaklah melantik seorang Pengerusi dan ahli 

jawatankuasa, bermesyuarat setiap 3 bulan, membincangkan perkara yang telah 

ditetapkan dan mengemukakan Laporan Suku Tahun dengan lengkap kepada pihak 

berkuasa berkenaan dalam tempoh yang ditetapkan. 

b. Unit Audit Dalam 

Pekeliling Perbendaharaan Bilangan 9 Tahun 2004 menghendaki Unit Audit Dalam 

(UAD) ditubuhkan di Jabatan/Agensi Negeri bagi membantu Ketua Jabatan 

memantapkan pencapaian pengurusan dan memastikan pencapaian objektif 

organisasi secara cekap dan berhemat. Bagi melaksanakan fungsinya, UAD 

bertanggungjawab menyediakan Rancangan Tahunan Audit Dalam, mengemukakan 

Rancangan Tahunan Audit Dalam kepada Ketua Eksekutif masing-masing 

selewatnya pada 31 Januari, membentangkan Laporan Audit Dalam di Mesyuarat 

JPKA dan mengemukakan Laporan Tahunan Audit Dalam kepada Ketua Eksekutif 

selewat-lewatnya pada 31 Mac tahun berikutnya. Manakala tanggungjawab Ketua 

Jabatan adalah mengkaji dan meluluskan Rancangan Tahunan dan Laporan 

Tahunan Audit Dalam, memastikan tindakan susulan diambil terhadap 

pemerhatian/Laporan Audit Dalam dan memastikan anggota UAD mempertingkatkan 

pengetahuan dan kemahiran yang diperlukan untuk melaksanakan tanggungjawab 

mereka secara berkesan. 

c. Jawatankuasa Keutuhan Dan Tadbir Urus 

Selaras dengan Arahan YAB Perdana Menteri No. 1 Tahun 2009, Jawatankuasa 

Keutuhan Dan Tadbir Urus (JKTU) hendaklah ditubuhkan di peringkat Kementerian 

60

dan Jabatan bagi tujuan mewujudkan pentadbiran Kerajaan dan perkhidmatan awam 

yang cekap, berdisiplin serta berintegriti. Antara lain, Ketua Setiausaha 

Kementerian/Ketua Jabatan hendaklah melantik ahli jawatankuasa dan 

mempengerusikan mesyuarat berkenaan, bermesyuarat setiap 3 bulan, 

membincangkan perkara yang telah ditetapkan, menyediakan Laporan Suku Tahun 

dengan lengkap dan seterusnya mengemukakannya kepada pihak berkuasa 

berkenaan dalam tempoh masa yang ditetapkan. 

d. Pengurusan Sumber Manusia 

Bagi memastikan pengurusan kewangan dikendalikan dengan baik, setiap 

Jabatan/Agensi Negeri hendaklah menguruskan sumber manusianya dengan cekap 

seperti menentukan bilangan jawatan dan gred yang sesuai, jawatan diisi 

sepenuhnya dan latihan dalam bidang kewangan diberikan kepada mereka yang 

terlibat. Jabatan/Agensi Negeri juga digalakkan memberi pengiktirafan kepada 

kakitangan yang cemerlang dan mengambil tindakan tatatertib/surcaj terhadap 

mereka yang didapati gagal/cuai melaksanakan tanggungjawab yang telah 

ditetapkan. 

8.4.2. Kawalan Bajet 

Bagi menentukan sama ada Jabatan/Agensi Negeri telah menguruskan bajet dengan cekap, 

berhemat dan mengikut peraturan, semakan Audit telah dijalankan terhadap 5 aspek utama 

kawalan bajet iaitu penyediaan bajet, pengagihan peruntukan, kelulusan pindah/tambah 

peruntukan, pemantauan kemajuan/pencapaian bajet dan pelaporan mengenainya seperti 

berikut: 

8.4.2.1. Penyediaan Bajet 

Peraturan kewangan mengenai penyediaan bajet oleh setiap Jabatan/Agensi Negeri 

dikeluarkan melalui Pekeliling Perbendaharaan Negeri Selangor Bilangan 4 Tahun 2010 

(Garis Panduan Bagi Penyediaan Cadangan Bajet Kerajaan Negeri Selangor Tahun 

2011-2012). Selain itu, AP 29 hingga 46 juga menetapkan peraturan penyediaan 

anggaran hasil dan perbelanjaan. Antara lainnya, peraturan kewangan mengenai 

penyediaan bajet menetapkan perkara mengenai justifikasi setiap anggaran yang 

disediakan, ketepatan anggaran, prosedur kelulusan bajet di peringkat Jabatan/Agensi 

Negeri serta tempoh yang ditetapkan untuk mengemukakan bajet dan Perjanjian Program 

kepada Pegawai Kewangan Negeri. 

8.4.2.2. Pengagihan Peruntukan 

Pekeliling Perbendaharaan Negeri Selangor Bilangan 4 Tahun 2010 antara lainnya 

menetapkan bahawa Pegawai Pengawal perlu mengagihkan peruntukan kepada 

pemegang waran tertentu sebaik sahaja Waran Am diterima. Mengikut AP 94 pula, 

61

pemegang waran peruntukan tersebut boleh mengagihkan waran peruntukan/waran 

peruntukan kecil kepada pegawai yang berkenaan di mana perlu. Pengagihan waran ini 

perlu direkodkan dengan lengkap dan kemas kini. 

8.4.2.3. Kelulusan Pindah/Tambahan Peruntukan 

Peraturan kewangan mengenai pindah/tambah peruntukan antaranya menetapkan Waran 

Pindah Peruntukan hendaklah ditandatangani oleh Pegawai Pengawal sendiri atau bagi 

pihaknya oleh mana-mana pegawai bawahannya yang diberi kuasa secara bertulis. 

Semua pindah peruntukan hendaklah dibuat pada tahun kewangan berkenaan dan 

semua Waran Pindah Peruntukan yang dikeluarkan hendaklah disampaikan kepada 

Pegawai Kewangan Negeri atau wakilnya tidak lewat dari 31 Disember bagi tahun 

kewangan berkenaan. Pegawai Pengawal/Ketua Jabatan perlu sentiasa mengawasi dan 

mengemas kini akaun serta memastikan pindah peruntukan dikemaskinikan dalam Buku 

Vot supaya kawalan perbelanjaan dapat diurus dengan berkesan. Peraturan juga 

menetapkan pindahan kepada butiran yang telah dikurangkan melalui pindah peruntukan 

atau pengurangan kepada butiran yang telah ditambah melalui pindah peruntukan adalah 

tidak dibenarkan kecuali mendapat kelulusan daripada Pegawai Kewangan Negeri 

terlebih dahulu. 

8.4.2.4. Pemantauan Kemajuan/Pencapaian Projek 

Peraturan kewangan menghendaki Pegawai Pengawal/Ketua Jabatan memantau 

pelaksanaan projek pembangunan dengan rapi bagi memastikan ia dilaksanakan 

mengikut jadual. Bagi tujuan ini, Pegawai Pengawal/Ketua Jabatan hendaklah 

memastikan data mengenai peruntukan dan perbelanjaan projek bagi setiap tahun diisi 

dan sentiasa dikemas kini dalam Sistem Pemantauan Projek II atau kaedah lain yang 

diterima pakai, impak setiap aktiviti dinilai sekurang-kurangnya sekali dalam masa 5 tahun 

dan memastikan perbelanjaan tidak melebihi peruntukan yang telah diluluskan. 

8.4.2.5. Pelaporan 

Pegawai Pengawal dikehendaki menyediakan beberapa jenis laporan seperti Laporan 

Perbelanjaan Dan Tanggungan serta laporan untuk Buku Anggaran Belanjawan Program 

Dan Prestasi. Laporan ini perlu dikemukakan kepada Pegawai Kewangan Negeri dalam 

tempoh yang ditetapkan. Pegawai Pengawal juga dikehendaki mengemukakan laporan 

mengenai keperluan aliran wang tunai yang disahkan olehnya kepada Pegawai 

Kewangan Negeri. Bagi Ketua Jabatan yang bukan Pegawai Pengawal, laporan 

berkenaan akan dikemukakan kepada Pegawai Pengawal berkenaan untuk disatukan. 

8.4.3. Kawalan Terimaan 

Bagi menentukan sama ada segala terimaan telah dikendalikan mengikut peraturan dan 

diakaunkan dengan sempurna, semakan Audit telah dijalankan terhadap 5 aspek utama 

62

kawalan terimaan yang meliputi kawalan borang hasil, penerimaan wang, kemasukan 

pungutan ke bank, kawalan perakaunan terimaan/hasil dan penyediaan Akaun Belum 

Terima seperti berikut: 

8.4.3.1. Kawalan Borang Hasil 

Kawalan terhadap pelbagai borang hasil seperti buku resit adalah penting bagi 

memastikan ia tidak disalahgunakan. 

8.4.3.2. Penerimaan Wang 

Setiap Jabatan/Agensi Negeri perlu memastikan pegawai yang bertanggungjawab 

dengan urusan penerimaan wang mematuhi peraturan kewangan yang berkaitan. 

Semakan Audit telah dijalankan terhadap 3 aspek kawalan dalaman yang ditetapkan oleh 

AP atau peraturan yang ditetapkan oleh Agensi Negeri bagi penerimaan wang iaitu dari 

segi kebenaran/kelulusan menerima kutipan, kawalan penerimaan melalui mel dan 

penerimaan wang di kaunter. 

8.4.3.3. Kemasukan Pungutan Ke Bank 

AP telah menetapkan peraturan mengenai kemasukan wang pungutan ke bank bagi 

memastikan ketepatan dan keselamatan wang berkenaan. Antaranya adalah mengenai 

penetapan tempoh memasukkan wang ke bank, kawalan keselamatan penghantaran 

wang dan penyelenggaraan rekod mengenainya, semakan oleh pegawai 

bertanggungjawab terhadap slip kemasukan wang ke bank dan keselamatan wang yang 

tidak sempat dimasukkan ke bank. 

8.4.3.4. Kawalan Perakaunan Terimaan/Hasil 

Bagi memastikan peraturan mengenai perakaunan terimaan/hasil yang ditetapkan dalam 

AP dipatuhi, semakan Audit telah dijalankan terhadap penyerahan Akaun Tunai Bulanan 

kepada Perbendaharaan Negeri, ketepatan penyediaan Penyata Penyesuaian Hasil 

Bulanan dan ketepatan Buku Tunai. 

8.4.3.5. Akaun Belum Terima 

Dasar dan tatacara bagi penyelenggaraan serta pelaporan Akaun Belum Terima (ABT) 

ditetapkan oleh Kerajaan melalui Pekeliling Perbendaharaan Bilangan 3 Tahun 2008 dan 

AP 89A. Antara peraturan yang ditetapkan mengenai pengurusan ABT adalah 

penyediaan Laporan Tunggakan Hasil atau Laporan ABT yang lengkap dan kemas kini, 

penyerahan Laporan ABT kepada Perbendaharaan Negeri dalam tempoh ditetapkan dan 

tindakan susulan diambil terhadap jumlah terimaan/hasil yang tertunggak. 

63

8.4.4. Kawalan Perbelanjaan 

Bagi menentukan sama ada semua perbelanjaan mengurus dan pembangunan telah dibuat 

mengikut peraturan yang ditetapkan dan diperakaunkan dengan tepat, semakan Audit telah 

dijalankan terhadap 3 aspek utama kawalan perbelanjaan iaitu perakaunan, pengurusan 

perolehan dan pengurusan bayaran seperti berikut: 

8.4.4.1. Perakaunan 

Semakan Audit dijalankan bagi menentukan Buku Vot dan Penyata Penyesuaian 

Perbelanjaan diselenggarakan oleh Jabatan/Agensi Negeri adalah mengikut peraturan 

yang ditetapkan oleh Pekeliling dan AP yang berkaitan. 

8.4.4.2. Pengurusan Perolehan 

Setiap tahun, Jabatan/Agensi Negeri membelanjakan jutaan ringgit untuk tujuan 

perolehan bekalan, perkhidmatan dan kerja. Bagi menentukan pengurusan perolehan 

Jabatan/Agensi Negeri telah mematuhi peraturan yang berkaitan, semakan Audit dibuat 

terhadap pengurusan pembelian terus, sebut harga, tender, kontrak dan kontrak pusat. 

8.4.4.3. Pengurusan Bayaran 

Semakan Audit dijalankan terhadap kawalan dalaman bagi proses bayaran, 

kesempurnaan bayaran yang memerlukan kelulusan khas, penyediaan dan penyimpanan 

daftar/rekod pembayaran dan Daftar Bil, bayaran pukal serta Panjar Wang Runcit. 

8.4.5. Pengurusan Kumpulan Wang Amanah/Akaun Amanah Dan Deposit 

Pengurusan dan kawalan terhadap kumpulan wang amanah/akaun amanah dan deposit 

adalah penting untuk menentukan ia diurus dengan teratur, mengikut Pekeliling dan Arahan 

Amanah yang ditetapkan serta diakaunkan dengan betul dan kemas kini. Semakan Audit 

telah dijalankan terhadap pengurusan kumpulan wang seperti berikut: 

8.4.5.1. Kumpulan Wang Amanah/Akaun Amanah 

Tatacara Pengurusan Akaun Amanah ditetapkan melalui Surat Pekeliling 

Perbendaharaan Bilangan 18 Tahun 2001. Semakan Audit telah dijalankan terhadap 

pengendalian kumpulan wang amanah/akaun amanah di Jabatan/Agensi Negeri dari segi 

penyediaan dan penyerahan penyata tahunan untuk diaudit serta kesempurnaan rekod 

perakaunan/penyata penyesuaian akaun/transaksi akaun. 

64

8.4.5.2. Pengurusan Kumpulan Wang Pinjaman 

Jabatan/Agensi Negeri perlu menguruskan kumpulan wang pinjaman dan pendahuluan 

diri/pelbagai mengikut pekeliling/surat pekeliling perbendaharaan yang berkaitan seperti 

berikut atau peraturan yang telah ditetapkan oleh Agensi Negeri berkaitan: 

a. Pinjaman kenderaan hendaklah diuruskan berdasarkan peraturan yang ditetapkan 

di Pekeliling Perbendaharaan Bilangan 7 dan 8 Tahun 1993. 

b. Pinjaman komputer hendaklah diuruskan berdasarkan peraturan yang ditetapkan di 

Pekeliling Perbendaharaan Bilangan 8 Tahun 1992. 

c. Pendahuluan diri hendaklah diuruskan berdasarkan peraturan yang ditetapkan di 

Surat Pekeliling Perbendaharaan Bilangan 2 Tahun 1993. 

d. Pendahuluan pelbagai hendaklah diuruskan berdasarkan peraturan yang ditetapkan 

di Pekeliling Perbendaharaan Bilangan 13 Tahun 1990. 

8.4.5.3. Pengurusan Akaun Deposit 

Tatacara dan pengurusan akaun deposit ditetapkan melalui AP 156 hingga 163. 

Manakala Agensi Negeri yang mempunyai peraturan kewangan dan perakaunan sendiri, 

pengurusan akaun deposit perlu mematuhi peraturan yang telah ditetapkan. 

8.4.6. Pengurusan Aset Dan Stor 

Perolehan aset dan inventori perlu direkodkan, dikawal dan dipantau dengan sempurna bagi 

mengelakkan daripada berlaku pembaziran dan penyalahgunaan. Sehubungan itu, semakan 

Audit telah dijalankan untuk menilai tahap pematuhan Jabatan/Agensi Negeri kepada 

peraturan yang ditetapkan oleh pekeliling/surat pekeliling perbendaharaan yang berkenaan 

dan Tatacara Pengurusan Stor atau peraturan yang ditetapkan oleh Agensi Negeri 

berhubung dengan perkara seperti berikut: 

8.4.6.1. Kawalan Umum 

Mengikut Pekeliling Perbendaharaan Bilangan 5 Tahun 2007, Pegawai Pengawal 

hendaklah mewujudkan Unit Pengurusan Aset yang antaranya bertanggungjawab untuk 

mengurus pelantikan Pegawai Pemeriksa, Lembaga Pemeriksa dan Jawatankuasa 

Penyiasat. Unit tersebut diberi tanggungjawab menjadi Urus Setia kepada Jawatankuasa 

Pengurusan Aset Alih Kerajaan yang diwujudkan, menguruskan pelupusan, kehilangan 

dan hapus kira aset serta menyelaras penyediaan laporan mengenainya. Selain itu, 

Pegawai Pengawal perlu melantik seorang Pegawai Aset secara bertulis bagi setiap pusat 

tanggungjawab di bawahnya dan memastikan Pegawai Aset di peringkat Ibu Pejabat 

diberi tanggungjawab sebagai Setiausaha Jawatankuasa Pengurusan Aset Alih Kerajaan. 

65

8.4.6.2. Penerimaan 

Mengikut Pekeliling Perbendaharaan Bilangan 5 Tahun 2007, seorang Pegawai Penerima 

hendaklah diberi kuasa untuk menerima dan mengesahkan aset yang diterima. 

Tanggungjawab seseorang Pegawai Penerima adalah memastikan aset/bekalan pejabat 

diterima menepati spesifikasi, kualiti dan kuantiti yang telah ditetapkan sebelum membuat 

pengesahan penerimaan. Bagi membolehkan Pegawai Penerima membuat rujukan, satu 

salinan dokumen kontrak hendaklah disimpan oleh pegawai ini. Bagi penerimaan bekalan 

pejabat pula, penerimaan barang perlu disahkan dalam Borang Terima Barang dan 

direkodkan pada Kad Kawalan Stok dan Kad Petak. Borang Laporan Penerimaan Aset 

Alih Kerajaan hendaklah disediakan, disahkan dan dihantar dengan serta merta kepada 

agen penghantaran atau syarikat pembekal. Aset hendaklah diterima berserta Surat 

Jaminan dan manual penggunaan/penyenggaraan. 

8.4.6.3. Pendaftaran 

Pekeliling Perbendaharaan Bilangan 5 Tahun 2007 menetapkan aset perlu didaftarkan 

dalam tempoh 2 minggu dari tarikh pengesahan penerimaan. Aset tersebut perlu 

dilabelkan dengan tanda Hak Milik Kerajaan dan nombor siri pendaftaran. 

8.4.6.4. Penggunaan, Penyimpanan Dan Pemeriksaan Aset 

Bagi memastikan penggunaan, penyimpanan dan pemeriksaan aset diurus dengan baik, 

setiap Jabatan/Agensi Negeri hendaklah memastikan peraturan seperti berikut yang 

ditetapkan di Pekeliling Perbendaharaan yang berkenaan dipatuhi: 

a. Pekeliling Perbendaharaan Bilangan 5 Tahun 2007 menetapkan aset diguna hanya 

bagi tujuan rasmi sahaja dan mengikut tujuan asal perolehannya. Setiap aset 

hendaklah dikendalikan oleh pegawai yang mahir dan berkelayakan, 

pengeluaran/penggunaannya direkodkan dengan teratur serta kerosakan aset 

dilaporkan dengan menggunakan borang yang ditetapkan. Aset perlu disimpan di 

tempat yang selamat dan sesuai serta sentiasa di bawah kawalan pegawai yang 

bertanggungjawab. 

b. Pekeliling tersebut juga menghendaki sekurang-kurangnya 2 Pegawai 

Pemeriksa/Lembaga Verifikasi Stok dilantik secara bertulis. Pemeriksaan aset 

dilaksanakan sekurang-kurangnya sekali setahun dan verifikasi stok dilaksanakan 

mengikut tempoh yang ditetapkan. Laporan Pemeriksaan Harta Modal dan Laporan 

Pemeriksaan Inventori disediakan dengan lengkap dan dikemukakan kepada Ketua 

Jabatan dan seterusnya kepada Perbendaharaan Negeri di mana berkenaan. 

c. Pekeliling Perbendaharaan Bilangan 2 Tahun 1980 menetapkan penggunaan 

kenderaan Jabatan/Agensi Negeri dikawal dengan melantik seorang Pegawai 

Pengangkutan yang bertanggungjawab meluluskan penggunaan kenderaan dan 

menyediakan fail sejarah bagi setiap kenderaan, menyelenggarakan Buku Log 

66

dengan lengkap dan kemas kini serta menyediakan Cerakinan Bulanan Penggunaan 

Bahan Api setiap bulan bagi mengawal kegunaan bahan api. 

d. Pekeliling Perbendaharaan Bilangan 2 Tahun 1996 pula menetapkan penggunaan 

kenderaan pegawai Gred JUSA dikawal dengan teratur di mana pembelian minyak 

setahun tidak melebihi had yang ditetapkan/diluluskan. 

e. Selaras dengan kehendak Pekeliling Perbendaharaan Bilangan 6 Tahun 1999, Kad 

Inden Minyak perlu dikawal dengan teratur melalui penyelenggaraan Buku Rekod 

Pergerakan Kad Inden yang lengkap dan kemas kini. Penyata pembelian atau 

penyata kad perlu disemak sebelum bayaran dilakukan. 

f. Pekeliling Perbendaharaan Bilangan 8 Tahun 1999 menetapkan kad elektronik bagi 

pembayaran tol dikawal dengan teratur dan rekod berhubung dengan 

penggunaannya diselenggarakan dengan lengkap dan kemas kini. 

8.4.6.5. Penyenggaraan Aset 

Bagi memastikan aset disenggarakan dengan baik, setiap Jabatan/Agensi Negeri 


a. Senarai aset yang memerlukan penyenggaraan disediakan dengan lengkap dan 

kemas kini, jadual penyenggaraan disediakan dan dilaksanakan seperti dirancang, 

penyenggaraan direkodkan dengan betul dan lengkap, program penyenggaraan 

dinilai dan penyenggaraan aset oleh pihak swasta diselia dan dipantau bagi 

memastikan syarat yang ditetapkan dalam perjanjian dipatuhi. Pekeliling 

Perbendaharaan Bilangan 5 Tahun 2007 adalah berkaitan. 

b. Kehendak Pekeliling Perbendaharaan Bilangan 2 Tahun 1980 dipatuhi. Pekeliling ini 

menetapkan kenderaan perlu disenggarakan secara berjadual, manakala kos 

penyenggaraan dan pembaikan perlu direkodkan dalam fail kenderaan dan Daftar 

Harta Modal. Kenderaan juga hendaklah disimpan dengan selamat. 

8.4.6.6. Pelupusan 

Bagi memastikan pelupusan aset diuruskan dengan teratur dan selaras dengan Pekeliling 

Perbendaharaan Bilangan 5 Tahun 2007, setiap Jabatan/Agensi Negeri hendaklah 

memastikan: 

a. Lembaga Pemeriksa dilantik untuk tempoh tidak melebihi 2 tahun. Lembaga 

Pemeriksa perlu menyediakan jadual pemeriksaan dan ia perlu dilaksanakan dalam 

tempoh satu bulan dari tarikh arahan dikeluarkan. Laporan Lembaga Pemeriksa 

hendaklah disediakan dan ditandatangani. Lembaga Pemeriksa juga perlu 

mengesyorkan kaedah pelupusan yang sesuai. 

b. Perakuan pelupusan aset mekanikal, teknikal, elektrik dan elektronik disediakan oleh 

Jabatan/Pegawai Teknikal berkaitan. Manakala perakuan pelupusan aset disahkan 

67

oleh 2 pegawai yang mempunyai 3 tahun pengalaman dan tidak terlibat dengan 

pengurusan aset berkenaan. 

c. Kaedah pelupusan aset dibuat dengan teratur dan dilaksanakan dalam tempoh 3 

bulan dari tarikh surat kelulusan dikeluarkan. Sijil Penyaksian Pemusnahan Aset Alih 

Kerajaan dan Sijil Pelupusan Aset disediakan dan dikemukakan kepada pihak yang 

memberi kelulusan. Seterusnya, rekod aset yang telah diluluskan pelupusan itu perlu 

dikemaskinikan. 

8.4.6.7. Kehilangan Dan Hapus Kira 

Bagi memastikan kehilangan dan hapus kira aset diuruskan dengan teratur dan selaras 

dengan Pekeliling Perbendaharaan Bilangan 5 Tahun 2007, setiap Jabatan/Agensi Negeri 


a. Kehilangan aset dilaporkan kepada Ketua Jabatan dengan serta merta dan laporan 

polis dibuat dalam tempoh 24 jam dari waktu kehilangan. Ketua Pejabat menyedia 

Laporan Awal dan dikemukakan kepada Pegawai Pengawal dan Pegawai Kewangan 

Negeri dalam tempoh 2 hari bekerja. Sesalinan Laporan Awal dikemukakan kepada 

Pegawai Pengawal, Pegawai Kewangan Negeri dan Ketua Audit Negara atau wakil 

tempatan Ketua Audit Negara. 

b. Jawatankuasa Penyiasat dilantik secara bertulis oleh Pegawai Pengawal dalam 

tempoh 2 minggu dari tarikh Laporan Awal disediakan. Laporan Akhir disediakan 

dalam tempoh 2 bulan dari tarikh lantikan Jawatankuasa tersebut walaupun Laporan 

Hasil Penyiasatan Polis belum diperoleh. Laporan Akhir yang lengkap hendaklah 

dikemukakan kepada pihak yang menerima Laporan Awal. Laporan ini perlu 

dikemukakan dalam tempoh 4 bulan dari tarikh Laporan Awal dihantar. 

8.4.7. Pengurusan Pelaburan 

Pelaburan merupakan tindakan melabur dana bagi suatu tempoh masa untuk memperoleh 

pulangan yang dikehendaki dengan menyedari sepenuhnya risiko yang terbabit. Pelaburan 

yang dibuat hendaklah mengikut peraturan yang berkaitan. Rekod perlu diselenggarakan 

dengan lengkap dan kemas kini bagi memudahkan kawalan dan pemantauan. Antara 

elemen kawalan yang perlu diwujudkan adalah penubuhan Jawatankuasa Pelaburan yang 

berfungsi menguruskan pelaburan Agensi. Antara perkara yang perlu diberi perhatian adalah 

kuasa melabur, had pelaburan, sasaran pelaburan dan pemantauan pelaburan. 

8.4.8. Pengurusan Pinjaman 

Pinjaman dibuat bagi membiayai pelbagai projek untuk pembangunan ekonomi negeri, 

menampung perbelanjaan dan meningkatkan taraf pembangunan serta kemajuan penduduk. 

Pinjaman tersebut hendaklah digunakan mengikut maksud pinjaman dimohon. Antara 

perkara yang perlu diberi perhatian adalah kuasa untuk meminjam, penyelenggaraan rekod 

68

pinjaman yang lengkap dan kemas kini, perjanjian pinjaman disediakan serta mekanisme 

kawalan dan pemantauan pinjaman. 

8.4.9. Penyerahan Penyata Kewangan 

Kerajaan Negeri Selangor melalui Surat Hebahan Setiausaha Kerajaan Negeri Selangor 

Bilangan 8 Tahun 2009 pula menghendaki Agensi Negeri mengemukakan Penyata 

Kewangan bagi sesuatu tahun kewangan kepada Ketua Audit Negara tidak lewat daripada 

30 April tahun kewangan berikutnya. Peraturan ini bagi membolehkan Penyata Kewangan 

dan laporan tahunan Kerajaan Negeri/Agensi Negeri dibentangkan di Dewan Negeri 

Selangor pada tahun yang sama dan tidak lewat dari 31 Disember setiap tahun. Ini bertujuan 

untuk meningkatkan akauntabiliti dan tadbir urus yang baik di Jabatan Kewangan Negeri dan 

Agensi Negeri. Di samping itu, pembentangan awal membolehkan stakeholders menilai 

pencapaian Kerajaan Negeri/Agensi Negeri yang lebih jelas, lengkap dan relevan. 

8.5. PENEMUAN AUDIT 

8.5.1. Tahap Prestasi Pengurusan Kewangan 

Pada keseluruhannya, prestasi pengurusan kewangan di peringkat Jabatan/Agensi Negeri 

bagi tahun 2011 adalah bertambah baik berbanding tahun 2010. Pada tahun 2011, prestasi 

pengurusan kewangan bagi 8 Jabatan/Agensi Negeri adalah pada tahap sangat baik 

berbanding 4 Jabatan/Agensi Negeri pada tahun 2010. Kedudukan tahap prestasi 

pengurusan kewangan Jabatan/Agensi Negeri bagi tahun 2007 hingga 2011 secara 

keseluruhan adalah seperti di Jadual 8.2, manakala tahap prestasi pengurusan kewangan 

mengikut Jabatan/Agensi Negeri bagi tahun 2011 adalah seperti di Carta 8.1. 

Jadual 8.2 

Tahap Prestasi Pengurusan Kewangan Jabatan/Agensi Negeri 


Tahap Penarafan 

Bilangan Jabatan/Agensi Negeri 

2007 2008 2009 2010 2011 

Sangat Baik - 1 1 4 8 

Baik 8 13 14 11 10 

Memuaskan 2 - 1 1 - 

Tidak Memuaskan - - - - - 

Jumlah 


10 14 16 16 18 

69

Carta 8.1 

Tahap Prestasi Pengurusan Kewangan Berdasarkan Indeks Akauntabiliti 

Jabatan/Agensi Negeri Pada Tahun 2011 

Jabatan/Agensi Negeri 

Majlis Perbandaran Subang Jaya 

Pejabat Tanah & Galian 

Majlis Perbandaran Kajang 

Majlis Agama Islam Selangor 

Pejabat Daerah & Tanah Sabak Bernam 

Pejabat Menteri Besar & Setiausaha Kerajaan Negeri 

Perbadanan Adat Melayu & Warisan Negeri Selangor 

Pejabat Perbendaharaan Negeri 

Jabatan Kehakiman Syariah 

Perbadanan Kemajuan Negeri Selangor 

Jabatan Perkhidmatan Veterinar 

Lembaga Urus Air Selangor 

Majlis Bandaraya Shah Alam 

Pejabat Daerah & Tanah Kuala Selangor 

Majlis Daerah Hulu Selangor 

Majlis Daerah Kuala Selangor 

Pejabat Daerah & Tanah Petaling 

Suruhanjaya Perkhidmatan Awam Negeri 

Sangat Baik 


8.5.2. Tahap Pematuhan Terhadap Kawalan Utama 

8.5.2.1. Jabatan 

Baik 

Semakan Audit selanjutnya di 8 Jabatan mendapati 3 Jabatan masing-masing 

mencatatkan tahap sangat baik dan baik. Manakala 2 Jabatan mendapat tahap 

memuaskan dalam Kawalan Pengurusan kerana JPKA tidak mengikut tempoh dan tidak 

membincangkan perkara mengikut pekeliling; JKTU tidak membincangkan perkara 

mengikut pekeliling dan Laporan Suku Tahun tidak disediakan; pemeriksaan mengejut 

tidak dijalankan sekurang-kurangnya 6 bulan sekali; Manual Prosedur Kerja dan Fail Meja 

tidak lengkap. Kesemua 8 Jabatan memperoleh tahap sangat baik dalam Kawalan Bajet. 

Bagi Kawalan Terimaan pula, 5 Jabatan berada pada tahap sangat baik dan 2 Jabatan 

pada tahap baik. Satu Jabatan tidak menerima sebarang terimaan pada tahun 2011. 

Lima Jabatan mencapai tahap sangat baik dan 3 Jabatan memperoleh tahap baik dalam 

Kawalan Perbelanjaan. Sebanyak 2 Jabatan berada padxa tahap sangat baik, 4 Jabatan 

pada tahap baik dan satu Jabatan pada tahap tidak memuaskan dalam menguruskan 

kumpulan wang amanah/akaun amanah dan deposit. Bagi satu Jabatan lain, aspek ini 

adalah tidak berkaitan. Bagi Pengurusan Aset Dan Stor, 2 Jabatan berada pada tahap 

sangat baik, 4 Jabatan pada tahap baik dan 2 Jabatan pada tahap memuaskan kerana 

mesyuarat Jawatankuasa Pengurusan Aset Kerajaan (JKPAK) tidak mengikut tempoh 

dan tidak mengikut agenda yang ditetapkan, pendaftaran aset dan stok tidak lengkap, 

pemeriksaan dan verifikasi aset dan stok tidak dijalankan sepenuhnya, Buku Log 

70 

95.93 

94.84 

94.66 

93.58 

93.43 

91.68 

90.95 

90.94 

88.69 

88.31 

88.13 

87.69 

87.17 

86.71 

84.96 

79.61 

78.23 

76.26 

0 20 40 60 80 100 120 

Markah (%)

Kenderaan tidak lengkap dan kemas kini, Buku Rekod Pergerakan Kad Inden Minyak dan 

Daftar Penggunaan Touch n Go tidak diselenggarakan dengan lengkap dan kemas kini 

serta program penyenggaraan aset tidak disediakan/dilaksanakan. Tahap pematuhan 

pengurusan kewangan mengikut kawalan utama bagi Jabatan adalah seperti di Carta 8.2. 

8.5.2.2. Kelemahan yang ditemui berhubung Pengurusan Akaun Amanah/Kumpulan 

Wang Amanah Dan Deposit adalah seperti berikut: 

a. Buku Akaun Utama Deposit tidak diselenggara. 

b. Deposit yang tidak dituntut tidak diwartakan. 

Carta 8.2 

Tahap Pematuhan Pengurusan Kewangan Mengikut Kawalan Utama 

Bagi Jabatan Tahun 2011 

Bilangan Jabatan 

8 

7 

6 

5 

4 

3 

2 

1 

0 

3 

3 

8 

3 

2 2 

2 

1 

Pengurusan Bajet Terimaan Perbelanjaan Amanah & 

Deposit 


Nota: Satu Jabatan Masing-Masing Tidak Terlibat Dalam Aktiviti Terimaan Dan Pengurusan Amanah 

Dan Deposit 

8.5.2.3. Pejabat Perbendaharaan Negeri Dan Agensi Negeri 

5 

Tahap pencapaian pematuhan pengurusan kewangan mengikut kawalan utama Pejabat 

Perbendaharaan Negeri (PNS) dan 9 Agensi Negeri adalah seperti di Carta 8.3 dan 

dirumuskan seperti berikut: 

a. Sebanyak 4 Agensi mendapat tahap sangat baik dalam Kawalan Pengurusan. 

Manakala PNS dan 5 Agensi lain mencapai tahap baik dalam kawalan ini. 

b. Tahap prestasi Kawalan Bajet 7 Agensi mencapai tahap sangat baik. PNS dan 2 

Agensi pula berada pada tahap baik. 

71 

5 

2 

4 

2 

4 

Aset & Stor 

Sangat Baik Baik Memuaskan Tidak Memuaskan 

Kawalan Utama

c. Bagi Kawalan Terimaan, PNS dan 4 Agensi berada pada tahap sangat baik 

manakala 5 Agensi lain pula mencapai tahap baik. 

d. Tahap pencapaian sangat baik juga dicapai oleh PNS dan 6 Agensi dalam Kawalan 

Perbelanjaan. Tiga Agensi lain memperoleh tahap baik. 

e. Bagi Pengurusan Kumpulan Wang Amanah/Akaun Amanah Dan Deposit, PNS dan 3 

Agensi mencapai tahap sangat baik. Manakala Agensi lain sama ada memperoleh 

tahap baik atau memuaskan kerana pegawai yang belum selesai bayaran pinjaman 

diberi pinjaman baru; bayaran balik pinjaman kenderaan dan komputer tidak 

mengikut tempoh; deposit tidak dituntut tidak diwartakan; salinan Kad Pendaftaran 

Kenderaan tidak disimpan dalam fail pinjaman kenderaan serta Kad Pendaftaran 

Kenderaan tidak dicop Hak Milik Dituntut oleh Kerajaan. 

f. Sebanyak 3 Agensi mendapat tahap sangat baik dalam Pengurusan Aset Dan Stor. 

PNS dan 4 Agensi lain memperoleh tahap baik. Manakala baki 2 Agensi berada di 

tahap memuaskan kerana mesyuarat JKPAK diadakan tidak mengikut tempoh dan 

agenda yang ditetapkan; pendaftaran aset dan stok tidak lengkap; pemeriksaan dan 

verifikasi aset dan stok tidak dijalankan sepenuhnya; Buku Log Kenderaan tidak 

lengkap dan kemas kini; Buku Rekod Pergerakan Kad Inden Minyak dan Daftar 

Penggunaan Touch n Go tidak diselenggarakan dengan lengkap dan kemas kini 

serta program penyenggaraan aset tidak disediakan/dilaksanakan. 

g. Bagi Pengurusan Pelaburan pula, PNS dan semua 9 Agensi memperoleh tahap 

sangat baik. 

h. Pejabat Perbendaharaan Negeri dan 4 Agensi telah mencapai tahap sangat baik 

dalam menguruskan pinjamannya. Baki 5 Agensi tidak terlibat dalam aktiviti 

pinjaman. 

i. Selain itu, PNS dan 5 Agensi mencapai tahap sangat baik di dalam Penyerahan 

Penyata Kewangan. Empat Agensi lain berada di tahap baik dalam aspek ini. 

72

Carta 8.3 

Tahap Pematuhan Pengurusan Kewangan Mengikut Kawalan Utama 

Bagi Perbendaharaan Negeri Dan Agensi Negeri Tahun 2011 

Bilangan Jabatan 

10 

9 

8 4 

7 

6 

5 

4 

3 6 

2 

1 

0 

7 

3 

Pengurusan Bajet Terimaan Perbelanjaan Amanah & 

Deposit 

Sangat Baik Baik Baik Memuaskan Memuaskan Tidak Memuaskan 

Tidak Memuaskan 


Nota: Lima Agensi Tidak Terlibat Dalam Aktiviti Pinjaman 

5 

5 

7 

3 

2 2 

8.5.3. Perbandingan Tahap Prestasi Pengurusan Kewangan Jabatan/Agensi Negeri 

4 

4 

Analisis Audit terhadap 15 Jabatan/Agensi Negeri yang telah dilaksanakan pengauditan 

sekurang-kurangnya 2 kali atau lebih bagi tahun 2007 hingga 2011 menunjukkan, tahap 

prestasi pengurusan kewangan 14 Jabatan/Agensi Negeri telah bertambah baik kecuali 

Suruhanjaya Perkhidmatan Awam Negeri (SPAN). SPAN masih kekal pada tahap baik pada 

tahun 2011 dengan penurunan prestasi yang kurang ketara. Ini berlaku kerana 

penambahbaikan dalam aspek Kawalan Pengurusan dan Kawalan Bajet diimbangkan 

dengan kelemahan yang wujud dalam aspek Kawalan Perbelanjaan serta Pengurusan Aset 

Dan Stor. Selain itu, 5 Jabatan/Agensi Negeri lain iaitu Pejabat Menteri Besar Dan 

Setiausaha Kerajaan Negeri (MB & SUK), Pejabat Tanah Dan Galian, Pejabat Daerah Dan 

Tanah Sabak Bernam, MAIS dan Majlis Perbandaran Kajang telah mendapat tahap prestasi 

sangat baik pada tahun 2011 berbanding tahap prestasi baik pada tahun 2008/2009/2010. 

Kedudukan trend tahap prestasi pengurusan kewangan tahun 2007 hingga 2011 bagi MB & 

SUK, PNS, Perbadanan Kemajuan Negeri Selangor (PKNS) dan MAIS yang merupakan 4 

Jabatan/Agensi Negeri yang wajib diaudit setiap tahun dan trend bagi 11 Jabatan/Agensi 

Negeri yang lain adalah seperti di Carta 8.4 dan Carta 8.5. 

73 

3 

5 

10 

Aset & Stor Pelaburan Pinjaman Penyata 

Kewangan 

5 

6 

4 

Kawalan Utama

Carta 8.4 

Perbandingan Tahap Prestasi Pengurusan Kewangan Berdasarkan 

Indeks Akauntabiliti MB & SUK, PNS, PKNS Dan MAIS 


Peratus (%) 

100 

90 

80 

70 

60 

50 

40 

30 

20 

10 

0 

87.00 

90.10 

91.90 


Jabatan/Agensi 

85.52 

Carta 8.5 

Kedudukan Tahap Prestasi Pengurusan Kewangan Jabatan/Agensi 

Tahun 2011 Berbanding Pengauditan Tahun Sebelumnya 

Majlis Bandaraya Shah Alam 

Perbadanan Adat Melayu & Warisan Negeri … 

Majlis Perbandaran Subang Jaya 

Suruhanjaya Perkhidmatan Awam Negeri 

Pejabat Tanah Dan Galian 

Jabatan Perkhidmatan Veterinar 

Pejabat Daerah Dan Tanah Petaling 

Pejabat Daerah Dan Tanah Kuala Selangor 

Pejabat Daerah Dan Tanah Sabak Bernam 

Jabatan Kehakiman Syariah 

Lembaga Urus Air Selangor 

Majlis Perbandaran Kajang 


Majlis Daerah Kuala Selangor 

2011 2008 2007 


93.58 

Majlis Agama Islam 


73.00 

80.00 

83.10 

85.01 

8.6. PEMERIKSAAN AUDIT MENGEJUT 

88.31 

Perbadanan Kemajuan 


Arahan Perbendaharaan 308 dan 309 menetapkan Ketua Jabatan hendaklah 

memastikan pegawai yang dipertanggungjawabkan menyimpan wang awam, setem 

74 

80.70 

89.80 

2007 2008 2009 2010 2011 

87.17 

90.95 

95.93 

76.26 

76.70 

94.84 

83.90 

88.13 

81.30 

78.23 

75.00 

86.71 

79.30 

93.43 

76.00 

88.69 

74.50 

85.71 

73.20 

94.66 

81.40 

84.96 

73.00 

79.61 

71.20 

0 20 40 60 80 

Markah (%) 

100 

90.56 

90.94 

87.50 

91.68 

Perbendaharaan Negeri Pejabat Menteri Besar & 

Setiausaha Kerajaan 

Negeri

atau barangan berharga yang lain dengan selamat di dalam peti besi, bilik kebal, peti 

wang tunai, laci atau bekas lain. Ketua Jabatan/Ketua Agensi juga hendaklah 

memastikan rekod mengenainya diselenggarakan dengan lengkap, kemas kini dan 

diperiksa oleh pegawai kanan secara berkala. Untuk menentukan sejauh mana 

peraturan ini dipatuhi, Jabatan Audit Negara telah menjalankan Pemeriksaan Audit 

Mengejut di 12 Jabatan/Pejabat/Agensi Negeri seperti di Jadual 8.3. 

Jadual 8.3 

Jabatan/Pejabat/Agensi Yang Dipilih Untuk 

Pemeriksaan Audit Mengejut Bagi Tahun 2011 

Bil. Jabatan/Pejabat 

1. Jabatan Perhutanan Negeri Selangor 

2. Pejabat Perkhidmatan Veterinar Daerah Kuala Selangor 

3. Jabatan Kerja Raya Daerah Kuala Langat 

4. Jabatan Kerja Raya Daerah Hulu Selangor 

5. Jabatan Kerja Raya Daerah Kuala Selangor 

6. Pejabat Daerah Dan Tanah Kuala Langat 

7. Pejabat Daerah Dan Tanah Hulu Selangor 

8. Pejabat Daerah Dan Tanah Sepang 

9. Majlis Perbandaran Klang 

10. Majlis Perbandaran Sepang 

11. Majlis Daerah Kuala Langat 

12. Majlis Daerah Hulu Selangor 


8.6.1. Penemuan Audit 

Pemeriksaan Audit Mengejut yang telah dijalankan mendapati secara keseluruhannya 

kelemahan yag diperhatikan adalah seperti di Jadual 8.4. 

Jadual 8.4 

Isu Audit Hasil Pemeriksaan Audit Mengejut Pada Tahun 2011 

Bil. Isu Audit Jabatan/Pejabat/Agensi YangTerlibat 

1. Buku tunai tidak lengkap dan kemas kini. i. Jabatan Kerja Raya Daerah Hulu Selangor 

ii. Majlis Daerah Hulu Selangor 

2. Resit tidak direkod dalam buku tunai pada 

hari yang sama. 


3. Buku tunai tidak disemak setiap hari Majlis Daerah Hulu Selangor 

dengan resit yang dikeluarkan oleh 

4. 

pegawai yang bertanggungjawab. 

Buku tunai tidak disemak setiap hari oleh 

Ketua Jabatan/wakilnya. 

Jabatan Perhutanan Negeri Selangor 

5. Baki wang tunai panjar wang runcit dalam 

tangan tidak sama dengan baki yang 

Pejabat Daerah Dan Tanah Hulu Selangor 

dicatatkan 

runcit. 

dalam buku panjar wang 

6. Sijil pengesahan panjar wang runcit akhir 

tahun tidak disediakan. 


7. Daftar mel tidak diperiksa oleh pegawai 

penyelia setiap hari dengan buku tunai. 

75 

i. Majlis Perbandaran Klang 

ii. Majlis Perbandaran Sepang

Bil. Isu Audit Jabatan/Pejabat/Agensi YangTerlibat 

8. Resit tidak dikeluarkan segera untuk 

terimaan melalui mel. 

Majlis Perbandaran Klang 

9. Nombor resit tidak direkod dan Majlis Perbandaran Klang 

ditandatangani secara ringkas dalam 

daftar mel oleh pegawai yang 

10. 

bertanggungjawab. 

Daftar mel tidak lengkap. Majlis Daerah Hulu Selangor 

11. Kunci peti besi disimpan oleh 2 orang 

pegawai yang tidak diberi kuasa secara 

bertulis oleh Ketua Jabatan. 

Jabatan Kerja Raya Daerah Kuala Langat 

12. Hasil pemeriksaan Audit mengejut tidak Majlis Perbandaran Klang 

direkod 

mengejut. 

dalam daftar pemeriksaan 

13. Daftar setem tidak kemas kini dan baki 

stok fizikal setem tidak sama dengan baki 

stok mengikut daftar. 

Jabatan Kerja Raya Daerah Kuala Langat 

14. Akaun kawalan/Buku Tunai Majlis Perbandaran Klang 

15. 

Amanah/Deposit tidak kemas kini. 

Carta organisasi tidak kemas kini. i. Jabatan Kerja Raya Daerah Kuala Langat 

ii. Jabatan Kerja Raya Daerah Kuala Selangor 

16. Daftar pinjaman kenderaan dan daftar Jabatan Kerja Raya Daerah Kuala Langat 

pinjaman 

diselenggarakan. 

komputer tidak 

17. Fail meja tidak kemas kini. i. Jabatan Perhutanan Negeri Selangor 

ii. Jabatan Kerja Raya Daerah Kuala Selangor 

18. Pegawai tidak diberi latihan sekurangkurangnya 

7 hari dalam setahun. 


19. Pembelian telefon bimbit bagi pegawai 

tidak direkod dalam buku perkhidmatan. 


20. Pembelian telefon bimbit bagi tujuan guna 

sama tidak didaftarkan sebagai aset 

Jabatan. 


21. Pemeriksaan fizikal terhadap aset/stok 

tidak dilaksanakan setahun sekali. 


22. Buku log, daftar kad inden minyak dan 

daftar kad Touch & Go tidak lengkap dan 

kemas kini. 


23. Sijil pelaburan tidak direkod dalam daftar 

pelaburan. 

Majlis Perbandaran Klang 


8.6.2. Ketua Jabatan/Pejabat/Agensi yang berkenaan telah dimaklumkan tentang perkara 

yang diperhatikan dan diminta mengambil tindakan pembetulan yang sewajarnya. Masih 

terdapat Jabatan/Agensi yang kurang memberikan perhatian terhadap perkara yang perlu 

dipatuhi di dalam pengurusan kewangan. 

9. SYOR AUDIT 

Sungguhpun prestasi pengurusan kewangan di peringkat Jabatan/Agensi Negeri bagi tahun 

2011 menunjukkan peningkatan, namun bagi memantapkan lagi prestasi pengurusan 

kewangan ini, adalah disyorkan supaya Jabatan/Agensi Negeri mengambil tindakan 

terhadap perkara berikut: 

76

9.1. Ketua Jabatan/Ketua Agensi hendaklah memastikan Jawatankuasa Audit berbincang 

secara terperinci isu yang dibangkitkan oleh Jabatan Audit Negara dan Unit Audit Dalam 

serta memastikan tindakan corrective dan preventive diambil. Tindakan corrective adalah 

untuk memastikan kelemahan yang dibangkitkan dapat diperbetulkan. Manakala tindakan 

preventive adalah bagi memastikan kelemahan yang sama tidak berulang. Jawatankuasa 

Audit hendaklah melaporkan hasil perbincangannya kepada Jawatankuasa Pengurusan 

Kewangan Dan Akaun. 

9.2. Memandangkan pengauditan terhadap pengurusan kewangan yang dijalankan oleh 

Jabatan Audit Negara bagi tujuan memberi penarafan adalah terhad kepada beberapa Pusat 

Tanggungjawab (PTJ) dan aspek pengurusan kewangan yang penting sahaja, Ketua 

Jabatan/Ketua Agensi patut mengarahkan Unit Audit Dalam menjalankan pengauditan 

secara menyeluruh terhadap aspek pengurusan kewangan lain di semua PTJ khususnya di 

PTJ lain yang tidak diaudit, untuk memastikan peraturan kewangan dipatuhi dengan 

sewajarnya dan kelemahan yang sama tidak berlaku di pejabat berkenaan. 

9.3. Penglibatan/penyeliaan oleh Ketua Jabatan/Ketua Agensi perlu dipertingkatkan. 

Mereka perlu terlibat secara hands-on dalam urusan berkaitan dan membuat pemeriksaan 

berkala dari semasa ke semasa. 

9.4. Tindakan surcaj/tatatertib dikenakan terhadap mereka yang gagal memungut 

hasil/membuat bayaran yang tidak teratur/menyelenggarakan rekod kewangan dengan 

lengkap dan kemas kini. Tindakan juga patut diambil terhadap pegawai yang gagal 

mengambil tindakan terhadap pegawai di bawah penyeliaan mereka yang gagal 

melaksanakan tanggungjawab masing-masing. 

9.5. Latihan yang berterusan diberikan kepada pegawai yang terlibat dengan pengurusan 

kewangan. 

77

Bahagian V 

Penyerahan, Pengesahan, 

Pembentangan Penyata Kewangan 

Dan Prestasi Kewangan 

Agensi Negeri


Mengikut Akta Audit 1957, Ketua Audit Negara juga mengaudit Penyata Kewangan Agensi 

Negeri iaitu Badan Berkanun Negeri, Majlis Agama Islam, Pihak Berkuasa Tempatan dan 

Kumpulan Wang termasuk Penyata Kutipan Dan Agihan Zakat Lembaga Zakat Selangor. 

Pengauditan ini adalah untuk mengesah dan memastikan ketepatannya serta memberi 

pendapat sama ada penyata itu menggambarkan kedudukan yang benar dan saksama 

dengan berpandukan akta dan piawaian yang diluluskan. 

10.1. PENGAUDITAN PENYATA KEWANGAN 

BAHAGIAN V 

PENYERAHAN, PENGESAHAN, PEMBENTANGAN 

PENYATA KEWANGAN DAN PRESTASI KEWANGAN 

AGENSI NEGERI 

Pengauditan penyata kewangan tahun 2011 dilaksanakan terhadap 26 Agensi iaitu 8 Badan 

Berkanun Negeri (termasuk Perbadanan Wakaf Selangor yang ditubuhkan pada 11 Januari 

2011), 5 Kumpulan Wang, Majlis Agama Islam, Lembaga Zakat Selangor dan 12 Pihak 

Berkuasa Tempatan. Mengikut Seksyen 7(3) Akta Audit 1957, Ketua Audit Negara boleh 

melantik mana-mana orang yang difikirkan kompeten untuk menjalankan pengauditan bagi 

pihaknya. Bagi penyata kewangan tahun 2010, firma audit swasta telah dilantik untuk 

menjalankan pengauditan penyata kewangan terhadap 20 Agensi melibatkan 6 Badan 

Berkanun Negeri, 2 Kumpulan Wang dan 12 Pihak Berkuasa Tempatan. Manakala 

pengauditan terhadap satu Badan Berkanun Negeri, 3 Kumpulan Wang, Majlis Agama Islam 

dan Lembaga Zakat Selangor dijalankan sendiri oleh Jabatan Audit Negara. Pemantauan 

terhadap firma audit swasta diadakan dari semasa ke semasa bagi memastikan isu dan 

permasalahan pengauditan yang dihadapi dapat diselesaikan dengan lebih awal dan 

berkesan. 

10.2. KEDUDUKAN PENYERAHAN PENYATA KEWANGAN 

Mengikut Enakmen Penubuhan Badan Berkanun Negeri, Badan Berkanun berkenaan 

dikehendaki mengemukakan penyata kewangan untuk diaudit dalam masa 6 bulan selepas 

akhir setiap tahun kewangan. Bagi Pihak Berkuasa Tempatan (PBT), Seksyen 60(2) Akta 

Kerajaan Tempatan 1976 menghendaki PBT menyediakan penyata kewangan dengan 

seberapa segera apabila tamat tempoh kewangan bagi tahun tersebut untuk membolehkan 

Ketua Audit Negara mengesahkan penyata kewangan pada atau sebelum akhir bulan 

Oktober tahun berikutnya. Bagaimanapun, Surat Hebahan Setiausaha Kerajaan Negeri 

Selangor Bilangan 18 Tahun 2009 pula menetapkan Agensi Negeri perlu mengemukakan 

penyata kewangan bagi sesuatu tahun kewangan kepada Ketua Audit Negara tidak lewat 

daripada 30 April tahun kewangan berikutnya. Sehingga 21 Mei 2012, kesemua 12 PBT dan 

3 Badan Berkanun Negeri iaitu Perbadanan Kemajuan Pertanian Selangor, Lembaga 

Perumahan Dan Hartanah Selangor dan Perbadanan Adat Melayu Dan Warisan Negeri 

Selangor telah mengemukakan penyata kewangan tahun 2011 untuk diaudit dalam tempoh 

81

yang ditetapkan. Manakala sejumlah 5 Badan Berkanun Negeri dan Lembaga Zakat 

Selangor serta kesemua 5 Kumpulan Wang lewat/belum mengemukakan penyata kewangan 

untuk diaudit. Bagi Kumpulan Wang Hospital Tai Wa, pihak yang bertanggungjawab telah 

lewat mengemukakan penyata kewangan tahun 2010 iaitu pada 12 April 2012. 

Memandangkan penyata ini masih belum disahkan, penyata kewangan tahun 2011 yang 

dikemukakan pada tarikh yang sama tidak diambil kira. Kedudukan penyerahan penyata 

kewangan sehingga 21 Mei 2012 adalah seperti di Jadual 10.1. 

Jadual 10.1 

Kedudukan Penyerahan Penyata Kewangan Agensi Negeri Sehingga 21 Mei 2012 

Penyata Penyata Penyata 

Bil. Agensi 

Kewangan 

Terakhir 

Kewangan 

Sedang 

Kewangan 

Belum 

Diakui Diaudit Terima 

A. BADAN BERKANUN NEGERI 

1. Perbadanan Kemajuan Negeri Selangor 2010 - 2011 

2. Perbadanan Kemajuan Pertanian Selangor 2010 2011 - 

3. Perbadanan Perpustakaan Awam Negeri Selangor 2010 - 2011 

4. Perbadanan Adat Melayu Dan Warisan Negeri Selangor 2010 2011 - 

5. Lembaga Perumahan Dan Hartanah Selangor 2010 2011 - 

6. Lembaga Urus Air Selangor 2010 - 2011 

7. Majlis Sukan Negeri Selangor 2010 - 2011 

8. Perbadanan Wakaf Selangor 

(Tarikh Penubuhan Pada 11 Januari 2011) 

TB - 2011 

B. KUMPULAN WANG 

1. Kumpulan Wang Selangor King George V Silver Jubilee 2010 - 2011 

2. Kumpulan Wang Biasiswa Negeri Selangor 2010 - 2011 

3. Kumpulan Wang Biasiswa Institut Victoria 2010 - 2011 

4. Kumpulan Wang Amanah Memperingati Sir Henry Gurney 2010 - 2011 

5. Kumpulan Wang Hospital Tai Wa 2009 2010 2011 

C. MAJLIS AGAMA ISLAM 

1. Majlis Agama Islam Negeri Selangor 2010 2011 - 

2. Lembaga Zakat Selangor 2010 - 2011 

D. PIHAK BERKUASA TEMPATAN 

1. Majlis Bandaraya Shah Alam 2010 2011 - 

2. Majlis Bandaraya Petaling Jaya 2010 2011 - 

3. Majlis Perbandaran Subang Jaya 2010 2011 - 

4. Majlis Perbandaran Ampang Jaya 2010 2011 - 

5. Majlis Perbandaran Selayang 2010 2011 - 

6. Majlis Perbandaran Klang 2010 2011 - 

7. Majlis Perbandaran Kajang 2010 2011 - 

8. Majlis Perbandaran Sepang 2010 2011 - 

9. Majlis Daerah Kuala Langat 2010 2011 - 

10. Majlis Daerah Sabak Bernam 2010 2011 

11. Majlis Daerah Hulu Selangor 2010 2011 - 

12. Majlis Daerah Kuala Selangor 2010 2011 - 


Nota: TB – Tidak berkenaan 

82

10.3. PENGESAHAN PENYATA KEWANGAN 

Pada tahun 2011, sebanyak 25 penyata kewangan tahun 2010 telah diaudit dan dikeluarkan 

sijil. Sebanyak 17 penyata kewangan telah diberi Sijil Audit Tanpa Teguran manakala 8 

penyata kewangan lagi telah memperoleh Sijil Audit Berteguran berbanding dengan Penyata 

Kewangan tahun 2009, di mana sebanyak 21 Penyata Kewangan telah diberi Sijil Audit 

Tanpa Teguran dan 5 Sijil Audit Berteguran. Pada tahun 2010, Sijil Audit Berteguran 

dikeluarkan kepada 3 Badan Berkanun Negeri, 3 Kumpulan Wang Dan 2 Pihak Berkuasa 

Tempatan di Negeri Selangor berikutan ketidakpatuhan terhadap piawaian perakaunan dan 

peraturan kewangan serta penyelenggaraan rekod perakaunan yang tidak memuaskan. 

Antaranya amaun aset dan liabiliti telah terkurang/terlebih nyata di penyata kewangan, 

dokumen hak milik ke atas tanah/bangunan dan lain-lain aset tidak dikemukakan untuk 

diaudit serta Penyata Oleh Lembaga Pemegang Amanah Kumpulan Wang Amanah tidak 

dikemukakan bersama penyata kewangan. Sijil Audit terhadap penyata kewangan Kumpulan 

Wang Hospital Tai Wa masih belum dikeluarkan kerana penyata kewangan tahun 2010 

sedang diaudit. Kedudukan jenis sijil yang dikeluarkan oleh Ketua Audit Negara bagi penyata 

kewangan Badan Berkanun Negeri, Kumpulan Wang, Majlis Agama Islam dan Lembaga 

Zakat Selangor serta Pihak Berkuasa Tempatan adalah seperti di Jadual 10.2. 

Jadual 10.2 

Kedudukan Jenis Sijil Audit Yang Dikeluarkan Bagi Penyata Kewangan Agensi Negeri 

Pada Tahun 2010 Berbanding 2009 

Bil. Agensi 

Jenis Sijil 

(Tahun Kewangan) 

2009 2010 


1. Perbadanan Kemajuan Negeri Selangor Tanpa Teguran Tanpa Teguran 

2. Perbadanan Kemajuan Pertanian Selangor Tanpa Teguran Berteguran 

3. Perbadanan Perpustakaan Awam Negeri Selangor Tanpa Teguran Tanpa Teguran 

4. Perbadanan Adat Melayu Dan Warisan Negeri Selangor Tanpa Teguran Tanpa Teguran 

5. Lembaga Perumahan Dan Hartanah Selangor Tanpa Teguran Tanpa Teguran 

6. Lembaga Urus Air Selangor Tanpa Teguran Berteguran 

7. Majlis Sukan Negeri Selangor Tanpa Teguran Berteguran 



TB TB 


1. Kumpulan Wang Selangor King George V Silver Jubilee Tanpa Teguran Tanpa Teguran 

2. Kumpulan Wang Biasiswa Negeri Selangor Tanpa Teguran Berteguran 

3. Kumpulan Wang Biasiswa Institut Victoria Berteguran Berteguran 

4. Kumpulan Wang Amanah Memperingati Sir Henry Gurney Berteguran Berteguran 

5. Kumpulan Wang Hospital Tai Wa Berteguran SA 


1. Majlis Agama Islam Selangor Tanpa Teguran Tanpa Teguran 

2. Lembaga Zakat Selangor Tanpa Teguran Tanpa Teguran 


1. Majlis Bandaraya Shah Alam Berteguran Berteguran 

2. Majlis Bandaraya Petaling Jaya Tanpa Teguran Berteguran 

3. Majlis Perbandaran Subang Jaya Tanpa Teguran Tanpa Teguran 

4. Majlis Perbandaran Ampang Jaya Tanpa Teguran Tanpa Teguran 

5. Majlis Perbandaran Selayang Tanpa Teguran Tanpa Teguran 

6. Majlis Perbandaran Klang Tanpa Teguran Tanpa Teguran 

83

Bil. Agensi 

Jenis Sijil 

(Tahun Kewangan) 

2009 2010 

7. Majlis Perbandaran Kajang Tanpa Teguran Tanpa Teguran 

8. Majlis Perbandaran Sepang Berteguran Tanpa Teguran 

9. Majlis Daerah Kuala Langat Tanpa Teguran Tanpa Teguran 

10. Majlis Daerah Sabak Bernam Tanpa Teguran Tanpa Teguran 

11. Majlis Daerah Hulu Selangor Tanpa Teguran Tanpa Teguran 

12. Majlis Daerah Kuala Selangor Tanpa Teguran Tanpa Teguran 

Sumber: Penyata Kewangan Badan Berkanun Negeri, Kumpulan Wang, Majlis Agama Islam Dan Lembaga Zakat 

Selangor Serta PBT 

Nota: SA - Penyata kewangan sedang diaudit kerana lewat diterima (12 April 2012) 

TB - Tidak berkenaan 

10.4. PEMBENTANGAN PENYATA KEWANGAN 

Perkara 107(2) Perlembagaan Persekutuan menghendaki Laporan Ketua Audit Negara 

mengenai akaun Agensi Negeri dibentang dalam Dewan Negeri Selangor. Enakmen 

Penubuhan bagi 6 Badan Berkanun Negeri dan Seksyen 60(5) Akta Kerajaan Tempatan 

1976 juga memperuntukkan supaya penyata kewangan yang telah diperakui oleh Ketua 

Audit Negara dibentangkan di Dewan yang sama. Kedudukan penyata kewangan tahun 

2010 yang telah dibentangkan adalah seperti di Jadual 10.3. 

Jadual 10.3 

Kedudukan Pembentangan Penyata Kewangan Agensi Negeri Sehingga 21 Mei 2012 

Akaun Terakhir Dibentangkan 

Bil. Agensi 

Tahun Akaun 

Tarikh 

Dibentangkan 


1. Perbadanan Kemajuan Negeri Selangor 2010 09.11.2011 

2. Perbadanan Kemajuan Pertanian Selangor 2010 09.11.2011 

3. Perbadanan Perpustakaan Awam Negeri Selangor 2010 09.11.2011 

4. Perbadanan Adat Melayu Dan Warisan Negeri Selangor 2010 09.11.2011 

5. Lembaga Perumahan Dan Hartanah Selangor 2010 09.11.2011 

6. Lembaga Urus Air Selangor 2010 20.03.2012 

7. Majlis Sukan Negeri Selangor TB TB 



TB TB 


1. Kumpulan Wang Selangor King George V Silver Jubilee TB TB 

2. Kumpulan Wang Biasiswa Negeri Selangor TB TB 

3. Kumpulan Wang Biasiswa Institut Victoria TB TB 

4. Kumpulan Wang Amanah Memperingati Sir Henry Gurney TB TB 

5. Kumpulan Wang Hospital Tai Wa TB TB 


1. Majlis Agama Islam Selangor 2010 09.11.2011 

2. Lembaga Zakat Selangor TB TB 


1. Majlis Bandaraya Shah Alam 2010 09.11.2011 

2. Majlis Bandaraya Petaling Jaya 2010 09.11.2011 

3. Majlis Perbandaran Subang Jaya 2010 09.11.2011 

4. Majlis Perbandaran Ampang Jaya 2010 09.11.2011 

5. Majlis Perbandaran Selayang 2010 09.11.2011 

6. Majlis Perbandaran Klang 2010 09.11.2011 

84

Akaun Terakhir Dibentangkan 

Bil. Agensi 

Tahun Akaun 

Tarikh 

Dibentangkan 

7. Majlis Perbandaran Kajang 2010 09.11.2011 

8. Majlis Perbandaran Sepang 2010 09.11.2011 

9. Majlis Daerah Kuala Langat 2010 09.11.2011 

10. Majlis Daerah Sabak Bernam 2010 09.11.2011 

11. Majlis Daerah Hulu Selangor 2010 09.11.2011 

12. Majlis Daerah Kuala Selangor 2010 09.11.2011 


Nota: TB - Tidak berkenaan 

10.5. PRESTASI PENYATA KEWANGAN 

10.5.1. Analisis Kedudukan Kewangan 

Penyata kewangan bagi tahun berakhir 31 Disember 2010 menunjukkan 5 Badan Berkanun 

Negeri, Majlis Agama Islam Selangor dan 9 Pihak Berkuasa Tempatan telah mengakhiri 

tahun kewangan dengan memperoleh surplus berbanding perbelanjaan. Manakala 2 Badan 

Berkanun Negeri dan 3 Pihak Berkuasa Tempatan telah mengalami defisit pada tahun 2010 

berikutan peningkatan perbelanjaan tidak seimbang dengan peningkatan pendapatan. 

Prestasi kewangan tahun 2010 juga menunjukkan 6 Badan Berkanun Negeri, Majlis Agama 

Islam Selangor dan 9 Pihak Berkuasa Tempatan memperoleh lebihan aset semasa yang 

menunjukkan keupayaan Agensi dalam memenuhi tuntutan dan tanggungan jangka pendek. 

Prestasi kewangan Badan Berkanun Negeri, Majlis Agama Islam Selangor dan Pihak 

Berkuasa Tempatan berasaskan penyata kewangan bagi tahun 2010 adalah seperti di 

Jadual 10.4. 

Jadual 10.4 

Prestasi Kewangan Badan Berkanun Negeri, Majlis Agama Islam Selangor 

Dan Pihak Berkuasa Tempatan Bagi Tahun Berakhir 31 Disember 2010 

Penyata Pendapatan Berakhir Lembaran Imbangan Pada 

31.12.2010 

31.12.2010 

Bil. Agensi 

Surplus/ Aset Liabiliti 

Aset 

Semasa 

Hasil Perbelanjaan (Defisit) Semasa Semasa Bersih 

(RM Juta) (RM Juta) (RM Juta) (RM Juta) (RM Juta) (RM Juta) 


1. Perbadanan Kemajuan Negeri 


763.37 614.88 148.49 2,318.84 567.74 1,751.10 

2. Perbadanan Kemajuan 

Pertanian Selangor 

137.56 56.42 81.14 216.17 39.78 176.39 

3. Perbadanan Perpustakaan 

Awam Selangor 

14.50 16.36 -1.86 2.35 0.97 1.38 

4. Perbadanan Adat Melayu Dan 

Warisan Negeri Selangor 

11.20 8.84 2.36 7.52 0.33 7.19 

5. Lembaga Perumahan Dan 

Hartanah Selangor 

57.67 19.63 38.04 124.48 24.74 99.74 

6. Lembaga Urus Air Selangor 10.36 5.13 5.23 14.02 0.03 13.99 

7. Majlis Sukan Negeri Selangor 0.17 63.06 -62.89 8.40 10.21 -1.81 


(Tarikh Penubuhan Pada 11 

Januari 2011) 

TB TB TB TB TB TB 

85

Bil. Agensi 

B. MAJLIS AGAMA ISLAM 

Penyata Pendapatan Berakhir 

31.12.2010 

Hasil 

(RM Juta) 

Perbelanjaan 

(RM Juta) 

86 

Surplus/ 

(Defisit) 

(RM Juta) 

Lembaran Imbangan Pada 

31.12.2010 

Aset 

Aset Liabiliti Semasa 

Semasa Semasa Bersih 

(RM Juta) (RM Juta) (RM Juta) 

1. Majlis Agama Islam Selangor 437.57 379.47 58.10 244.02 34.62 209.40 

2. Lembaga Zakat Selangor TB TB TB TB TB TB 

C. PIHAK BERKUASA TEMPATAN 

1. Majlis Bandaraya Shah Alam 227.20 226.06 -1.14 173.65 158.69 14.96 

2. Majlis Bandaraya Petaling 

Jaya 

259.60 255.22 4.38 232.91 77.61 155.30 

3. Majlis Perbandaran Subang 

Jaya 

213.88 215.79 -1.91 173.27 135.15 38.12 

4. Majlis Perbandaran Ampang 

Jaya 

126.44 114.91 11.53 102.62 22.64 79.98 

5. Majlis Perbandaran Selayang 128.01 127.41 0.6 52.17 64.79 -12.62 

6. Majlis Perbandaran Klang 201.73 191.28 10.45 70.31 96.29 -25.98 

7. Majlis Perbandaran Kajang 125.53 119.46 6.07 217.34 141.25 76.09 

8. Majlis Perbandaran Sepang 66.59 64.79 1.8 82.11 28.40 53.71 

9. Majlis Daerah Kuala Langat 39.48 37.75 1.73 35.36 19.02 16.34 

10. Majlis Daerah Sabak Bernam 21.50 20.10 1.4 19.68 9.23 10.45 

11. Majlis Daerah Hulu Selangor 48.88 47.66 1.22 39.99 13.43 26.56 

12. Majlis Daerah Kuala Selangor 40.60 40.61 -0.01 20.88 30.45 -9.57 

Sumber: Penyata Kewangan Badan Berkanun Negeri, Majlis Agama Islam Selangor Dan PBT 

Nota: TB - Tidak berkenaan 

10.5.2. Analisis Tunggakan Cukai Taksiran Pihak Berkuasa Tempatan 

Pada keseluruhannya, sebanyak 6 daripada 12 Pihak Berkuasa Tempatan Negeri yang 

mengemukakan penyata kewangan Tahun 2010 telah mengalami peningkatan tunggakan 

cukai taksiran antara 6.2% hingga 19.3% berbanding tahun 2009. Sejumlah 6 Pihak 

Berkuasa Tempatan Negeri telah berjaya mengurangkan tunggakan cukai taksiran pada 

tahun 2010 antara 0.1% hingga 15.8%. Kedudukan tunggakan cukai taksiran adalah seperti 

di Jadual 10.5.

Jadual 10.5 

Analisis Tunggakan Cukai Taksiran Pihak Berkuasa Tempatan 


Bil. Pihak Berkuasa Tempatan 

2009 

(RM Juta) 

2010 

(RM Juta) 

(RM Juta) (%) 

1. Majlis Bandaraya Shah Alam 52.02 51.35 -0.67 -1.3 

2. Majlis Bandaraya Petaling Jaya 41.09 43.64 2.55 6.2 

3. Majlis Perbandaran Subang Jaya 56.04 63.56 7.52 13.4 

4. Majlis Perbandaran Ampang Jaya 30.26 34.28 4.02 13.3 

5. Majlis Perbandaran Selayang 22.75 19.52 -3.23 -14.2 

6. Majlis Perbandaran Klang 57.09 48.06 -9.03 -15.8 

7. Majlis Perbandaran Kajang 37.54 40.39 2.85 7.6 

8. Majlis Perbandaran Sepang 20.44 20.42 -0.02 -0.1 

9. Majlis Daerah Kuala Langat 10.32 10.08 -0.24 -2.3 

10. Majlis Daerah Sabak Bernam 1.95 1.92 -0.03 -1.5 

11. Majlis Daerah Hulu Selangor 46.08 51.97 5.89 12.8 

12. Majlis Daerah Kuala Selangor 21.54 25.69 4.15 19.3 

Jumlah 397.12 410.88 13.76 3.5 

Sumber: Penyata Kewangan PBT 

10.6. RUMUSAN DAN SYOR AUDIT 

Secara umumnya kedudukan penyerahan penyata kewangan tahun 2011 bagi Pihak 

Berkuasa Tempatan adalah sangat baik. Bagaimanapun, kedudukan penyerahan penyata 

kewangan bagi Badan Berkanun Negeri, Kumpulan Wang termasuk Penyata Kutipan Dan 

Agihan Zakat Lembaga Zakat Selangor adalah tidak memuaskan berikutan hanya 4 daripada 

15 agensi tersebut mengemukakan penyata kewangan sebelum 21 Mei 2012. Bagi penyata 

kewangan tahun 2010 pula, sebanyak 17 penyata kewangan telah diberi Sijil Audit Tanpa 

Teguran manakala 8 yang lain telah memperoleh Sijil Audit Berteguran. Sijil Audit 

Berteguran dikeluarkan kepada Badan Berkanun Negeri dan Pihak Berkuasa Tempatan 

kerana tidak mematuhi piawaian perakaunan dan peraturan kewangan serta 

penyelenggaraan rekod perakaunan yang lemah. Bagaimanapun, adalah disyorkan 

beberapa kelemahan perlu diambil tindakan segera seperti berikut: 

10.6.1. Penyata kewangan hendaklah disediakan dengan mematuhi piawaian perakaunan 

dan peraturan kewangan yang ditetapkan. 

10.6.2. Rekod berkaitan dengan hak milik tanah dan bangunan serta aset lain hendaklah 

diselenggarakan dengan lengkap dan kemas kini. 

87

Bahagian VI 

Pembentangan Laporan 

Ketua Audit Negara Dan 

Mesyuarat Jawatankuasa 

Kira-Kira Wang Awam Negeri

BAHAGIAN VI 

PEMBENTANGAN LAPORAN KETUA AUDIT NEGARA 

DAN MESYUARAT JAWATANKUASA 

KIRA-KIRA WANG AWAM NEGERI 

11. PEMBENTANGAN LAPORAN KETUA AUDIT NEGARA MENGENAI PENYATA 

KEWANGAN KERAJAAN NEGERI 

Mengikut Perkara 107(2) Perlembagaan Persekutuan menghendaki Laporan Ketua Audit 

Negara mengenai Penyata Kewangan Kerajaan Negeri dibentangkan dalam Dewan Negeri 

Selangor. Laporan Ketua Audit Negara mengenai Penyata Kewangan Kerajaan Negeri Dan 

Pengurusan Kewangan Jabatan/Agensi Negeri Selangor bagi tahun 2010 telah 

dibentangkan dalam Dewan Negeri Selangor pada 9 November 2011. 

12. MESYUARAT JAWATANKUASA KIRA-KIRA WANG AWAM NEGERI 

Sepanjang tahun 2011 dan sehingga bulan April 2012, Jawatankuasa Kira-kira Wang Awam 

Negeri Selangor tidak membincangkan perkara yang dilaporkan dalam Laporan Ketua Audit 

Negara Mengenai Penyata Kewangan Kerajaan Negeri Dan Pengurusan Kewangan 

Jabatan/Agensi Negeri Selangor Tahun 2010. Namun begitu, jawatankuasa ini telah 

bermesyuarat 10 kali untuk membuat pemeriksaan dan membincang isu yang berbangkit 

dalam Laporan Ketua Audit Negara Mengenai Aktiviti Jabatan/Agensi Dan Pengurusan 

Syarikat Kerajaan Negeri Selangor Tahun 2006 dan 2008 hingga 2010. 

91

Penutup

ARAT JAW 

Pada umumnya, tahap penyediaan dan penyerahan Penyata Kewangan Kerajaan Negeri 

adalah bertambah baik. Begitu juga tahap pengurusan kewangan Jabatan/Agensi pada 

tahun 2011 telah menunjukkan prestasi lebih baik berbanding tahun 2010 kerana 

Jabatan/Agensi telah memberi fokus yang lebih sejak pelaksanaan Indeks Akauntabiliti oleh 

Jabatan Audit Negara mulai tahun 2007. Bagaimanapun, prestasinya masih boleh 

dipertingkatkan lagi sekiranya Pegawai Pengawal/Ketua Jabatan bukan sahaja mengambil 

tindakan memperbetulkan kelemahan yang telah dibangkitkan oleh pihak Audit, bahkan juga 

mengambil tindakan preventive bagi memastikan kelemahan yang sama tidak berulang. 

Sehubungan ini, bagi memantapkan lagi prestasi pengurusan kewangan, adalah disyorkan 

perkara berikut: 

a. Pegawai Pengawal/Ketua Jabatan perlu mengaturkan supaya pemeriksaan secara 

menyeluruh dijalankan untuk menentukan sama ada kelemahan yang dibangkitkan 

oleh Jabatan Audit Negara juga berlaku di bahagian lain dan seterusnya mengambil 

tindakan pembetulan memandangkan pengauditan yang dijalankan oleh Jabatan 

Audit Negara adalah berdasarkan kepada sampel dan skop tertentu. 

b. Jabatan/Agensi perlu mempertingkatkan keberkesanan fungsi Unit Audit Dalam 

(UAD). Antaranya ialah dengan memastikan anggota UAD mendapat latihan dan 

bimbingan yang secukupnya, perancangan audit tahunan disediakan supaya 

pengauditan dapat dilaksanakan mengikut keutamaan, penilaian dibuat secara 

objektif dan bebas bukan sahaja berkaitan dengan aspek kawalan dalaman malahan 

pengurusan risiko dan tadbir urus organisasi, melaporkan penemuan yang signifikan 

serta mengesyorkan cadangan yang memberi impak kepada organisasi. 

c. Bagi memperbaiki tahap pengurusan kewangan, penglibatan Pegawai 

Pengawal/Ketua Jabatan perlu dipertingkatkan. Mereka perlu terlibat secara ‘hands 

on’ dalam urusan tersebut. 

d. Ketua Jabatan perlu mewujudkan sistem check and balance, frequent monitoring and 

audit spot checks, mengadakan penilaian secara berkala ke atas kemahiran dan 

keupayaan pegawai serta memberi latihan kepada pegawai yang terlibat dengan 

pengurusan kewangan bagi meningkatkan kecekapan mereka. Ini adalah bagi 

mengelakkan pegawai kurang mahir atau kurang pengetahuan menggunakan budi 

bicara apabila membuat keputusan. 

JABATAN AUDIT NEGARA 

Putrajaya 

22 Mei 2012 

95 

PENUTUP

Lampiran

99 

Lampiran I

100 

Lampiran II

101 

Lampiran III

102 

Lampiran IV

103 

Lampiran V

104 

Lampiran VI

105 

Lampiran VII

106

107

108

109

110

111

112

113

114

115

116

117

118

119

120

121

122

123

124

125

126

127

128

129

130

131

132

DICETAK OLEH 

PERCETAKAN NASIONAL MALAYSIA BERHAD 

KUALA LUMPUR, 2012 

www.printnasional.com.my 

email: cservice@printnasional.com.my 

Tel.: 03-92366895 Faks: 03-92224773 

JD004885

Selangor 2011- portal JAN

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?