14.07.2013 Views

epilefsia

epilefsia

epilefsia

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

# 25<br />

<strong>epilefsia</strong><br />

Temas uZRvebian:<br />

eqimi-nevropaTologi, profesori gia natriaSvili<br />

eqimi nevropaTologi, med. mecn. kand. sofio natriaSvili


<strong>epilefsia</strong><br />

2<br />

ra aris <strong>epilefsia</strong>?<br />

<strong>epilefsia</strong> aris qronikuli, progresulad<br />

mimdinare, mravali sxvadasxva<br />

mizeziT pirobadebuli Tavis tvinis<br />

daavadeba, romelsac axasiaTebs tvinis<br />

ujredTa jgufis zemZlavri bioeleqtruli<br />

gantvirTva da amis safuZvelze<br />

aRmocenebuli gulyrebi, emociuri,<br />

Tu fsiqikuri darRvevebi.<br />

ganmartebisaTvis - <strong>epilefsia</strong> Tavis<br />

tvinis daavadebaa, amitom yvela is<br />

mizezi, romelic iwvevs <strong>epilefsia</strong>s,<br />

SeiZleba iwvevdes tvinis iseTi funqciebis<br />

moSlas, rogorebicaa inteleqti,<br />

mexsiereba, metyveleba, emociebi,<br />

qceva, gamiznuli moqmedeba da sxva.<br />

ase rom, gulyra bavSvs SeiZleba ganuviTardes<br />

fsiqoemociuri sferos ukve<br />

arsebuli darRvevebis fonze (magali-<br />

Tad, bavSvTa cerebruli damblis, sam-<br />

Sobiaro travmis, asfiqsiis Sedegad),<br />

an progresulad matulobdes fsiqoemociuri<br />

da nevrologiuri mzardi darRvevebis<br />

paralelurad (magaliTad,<br />

genetikurad pirobadebuli nivTierebaTa<br />

cvlis darRvevebi-fenilketonuria,<br />

amavrozuli idiotia);<br />

emociuri da fsiqikuri darRvevebi<br />

SeiZleba gaCndes epilefsiis msvlelobaSic<br />

- saqme imaSia, rom Tu gulyra<br />

xSirad meordeba, tvinSi TandaTan warmoiSveba<br />

axal-axali, e.w. `sarkisebri”<br />

epilefsiuri kerebi, am kerebis normaluri<br />

funqcionireba darRveulia.<br />

rac metia aseTi kera, miT ufro xSiri,<br />

mZime da mravalsaxovania gulyra, miT<br />

ufro icvleba avadmyofis qceva da<br />

inteleqti. saboloo jamSi, yalibdeba<br />

e.w. `epilefsiuri tvini” myari fsiqoemociuri<br />

darRvevebiT.<br />

xSiri gulyrebis SeCerebis Semdeg<br />

avadmyof bavSvTa fsiqikuri moqmedeba<br />

mkveTrad umjobesdeba. mniSvnelovania,<br />

rom epilefsiuri daavadeba yalibdeba<br />

TandaTanobiT, sawyis darRvevaTa<br />

progresirebis paralelurad. bavSvTa<br />

asakSi umravles SemTxvevaSi <strong>epilefsia</strong><br />

Tavidan Camoyalibebuli ar aris, e.i.<br />

darRvevebi atarebs Seqcevad xasiaTs!<br />

am asakSi drouli CareviT SeiZleba<br />

epilefsiisgan gankurneba!<br />

raSi gamoixateba emociuri<br />

da fsiqikuri darRvevebi?<br />

epilefsiiT daavadebuli bavSvi<br />

gulyrebis gameorebis SemTxvevaSi TandaTan<br />

CamorCeba Tavisi gonebrivi ganviTarebiT<br />

Tanatolebs; is veRar iTvisebs<br />

srulfasovnad winasaskolo an<br />

adreul saskolo masalas, ar uyalibdeba<br />

yofacxovrebiTi Cvevebi. mcire<br />

asakis bavSvebs uferxdeba metyvelebis<br />

ganviTareba. gonebrivad CamorCenili<br />

bavSvi veRar akontrolebs saTanadod<br />

Tavis qcevas - viTardeba agzneba, avadmyofi<br />

ver Cerdeba erT adgilze, umiznod<br />

waepotineba xan erT, xan meore<br />

sagans da maSinve kargavs misdami interess,<br />

aqvs midrekileba gafuWebisadmi<br />

- magaliTad, saTamaSos amtvrevs, wigns<br />

xevs. aseTi bavSvebi agresiulebi xdebian<br />

irgvliv myofTa mimarT, maTTan<br />

sxva Tanatolebis gaCereba saxifaToa.<br />

yvelaze meti muSti, nakawri, nakbeni<br />

mainc mSoblebis wilad modis. aseTi<br />

avadmyofebi asocialurni arian, skolaSi<br />

maTi gaCereba SeuZlebelia gonebrivi<br />

CamorCenilobis, agznebisa da<br />

qcevis darRvevis gamo.<br />

Tu <strong>epilefsia</strong> viTardeba SedarebiT<br />

mogvianebiT asakSi, rodesac ZiriTadi<br />

inteleqtualuri funqciebis da qceviTi<br />

stereotipebis Camoyalibeba ukve


damTavrebulia, mozardebs aRwerili<br />

darRvevebi, cxadia, aRar uviTardeba.<br />

rig SemTxvevebSi epilefsiiT daavadebuli<br />

pirebi maRal inteleqtsac<br />

ki floben - gaixseneT, Tundac, napoleoni,<br />

dostoevski, iulius keisari!<br />

aseT dros, uxSiresad yalibdeba<br />

metad Taviseburi xasiaTi, romelsac<br />

epilefsiuri xasiaTi ewodeba: es aris<br />

saocar zomebs miRweuli egoizmi da<br />

pedanturoba. avadmyofma zustad icis<br />

yoveli Tavisi sagnis adgili, icavs<br />

tansacmlis tarebis niuansebs, punqtualuria<br />

wamebSi da araadekvaturad<br />

Zlier reaqciebs avlens, Tu stereotipi<br />

daerRva. aseve pedanturia igi<br />

kontaqtebSi, ramdenjerme iZleva<br />

erTi da imave SekiTxvas, Zneli mosacilebelia<br />

e.i. aReniSneba fsiqikis stereotipuloba<br />

da inertuloba (Znelad<br />

gadarTvadoba). misTvis damaxasiaTebelia<br />

disforia - xasiaTis umizezod<br />

gafuWeba da aseT dros SesaZlebelia<br />

agresiac gamoavlinos.<br />

ra gansxvavebaa gulyrasa<br />

da krunCxvas Soris, da<br />

romelia maT Soris ufro<br />

msubuqi?<br />

gulyra aris swored is Seteva, romelic<br />

zemZlavri gantvirTvis dros<br />

viTardeba. amitom gulyris sinonimad<br />

xSirad `gantvirTvas” xmaroben. gulyra<br />

SeiZleba mimdinareobdes krunCxvebiT<br />

da krunCxvebis gareSe, e.i. krunCxva<br />

warmoadgens gulyris erT-erT saxes.<br />

gulyris dros SesaZlebelia cnobierebis<br />

sruli daxSoba (gonebis dakargva),<br />

cnobierebis Secvla (dabinduli<br />

cnobiereba) da cnobierebis sruli<br />

SenarCuneba. ukanasknel SemTxvevaSi<br />

avadmyofi gulyris dros pasuxobs<br />

3<br />

SekiTxvebze, momxdari axsovs. xolo<br />

dabinduli cnobierebis dros adamiani<br />

imaxsovrebs momxdars nawilobrivad,<br />

fragmentulad - rogorc sizmars.<br />

mosaxleobisTvis `klasikurs” warmoadgens<br />

e.w. didi gulyra, romlis<br />

mimdinareobaSi avadmyofi uecrad<br />

kargavs gonebas, mowyvetiT ecema da<br />

viTardeba krunCxvebi kidurebisa da<br />

sxeulis kunTTa daWimviT (tonuri<br />

krunCxva) an kankaliT da xmauriani<br />

sunTqviT (klonuri krunCxva). xSirad<br />

ki erTi gulyra moicavs am ori saxis<br />

krunCxvis Tanmimdevrobas. kriWa Sekrulia,<br />

Tvalebi gaxelili da ukan an<br />

gverdze gadaweuli, guga sinaTleze<br />

ar reagirebs. ufrosi asakis bavSvebs<br />

aReniSnebaT duJis gamosvla, romelic<br />

zogjer sisxliTaa SeRebili, Tu<br />

kriWaSi enaa moyolili. xSiria uneblie<br />

Sardva (es movlenebi mcire asakis bavSvebs<br />

TiTqmis ar aReniSneba).<br />

didi gulyris dros goneba sruliad<br />

daxSulia, avadmyofi umweoa da Sei-<br />

Zleba moigudos duJiT, baliSiT (Tu<br />

TavdaRmaa sawolSi), xolo Tu gulyra<br />

ganviTarda wyalSi, daixrCos. gulyris<br />

Semdeg bavSvi gabruebuli da moTen-<br />

Tilia, darRveuli aqvs orientacia,<br />

gadadis Rrma ZilSi. aseTi gulyra er-<br />

Tianad xuT wuTamde grZeldeba.<br />

zogjer did gulyras aqvs winamorbedi<br />

aura (berZnulad - niavis Seberva)<br />

- es uSualod gulyris wina wamieri SegrZnebaa<br />

usiamovno sunis, TvalebSi naperwklebis,<br />

saxesTan siTbos miwolis,<br />

yurebis daxSobis an xmauris saxiT.<br />

avadmyofma sakuTari gamocdilebiT<br />

icis, rac moyveba auras, magram xSirad<br />

Tavis Svelas var aswrebs...<br />

krunCxvis gareSe mimdinare gulyra<br />

ufro xanmokle da msubuqia, magram<br />

<strong>epilefsia</strong>


<strong>epilefsia</strong><br />

4<br />

xSirad ufro avTvisebianic. misi klasikuri<br />

magaliTia e.w. mcire gulyra,<br />

anu absansi (frangulad - `aryofna”).<br />

absansi grZeldeba ara umetes 1-3 wamis<br />

ganmavlobaSi da SeiZleba didi xani<br />

darCes mSoblebis yuradRebis miRma.<br />

aseT dros bavSvi uecrad Sewyvets im<br />

moqmedebas, romelsac awarmoebda (mag.<br />

laparaks, Wamas, TamaSs, siaruls), Tvalebs<br />

umoZraod `miaSterebs” erT wertils<br />

da araferze ar reagirebs. swrafadve<br />

SekrTeba, TiTqos Cafiqrebuli<br />

mdgomareobidan gamodis da ganagrZobs<br />

moqmedebas. gaTiSvis periodi mexsierebaSi<br />

ar rCeba. zogjer absansis dros<br />

bavSvi avtomaturad agrZelebs dawyebul<br />

moqmedebas, magram arasworad (mag.<br />

siarulis dros icvlis swor mimarTulebas,<br />

Wamis dros kovzi miaqvs piris<br />

acdeniT da sxv.) es e.w. martivi absansia.<br />

arsebobs rTuli absansis saxeebic,<br />

romelTa dros wamieri gaTiSvis<br />

garda viTardeba Tavis swrafi erTjeradi<br />

Caqindvra, aRmosavluri salmis<br />

tipis moZraoba, Tavis win moxriT da<br />

xelebis gulze swrafi dakrefiT; win,<br />

ukan an gverdze biZgisebri gadavardniT,<br />

sxeulis an quTuToebis kankaliT,<br />

sxeulis kunTebis erTbaSad modunebiT<br />

(atoniuri gulyra). rTuli absansis<br />

dros, martivisagan gansxvavebiT, avadmyofi<br />

SeiZleba erTbaSad daeces.<br />

romeli gulyra<br />

mimdinareobs gonebis<br />

dakargvis gareSe?<br />

es aris e.w. parcialuri (nawilobrivi)<br />

gulyra, rodesac krunCxva vi-<br />

Tardeba saxis, erT-erTi kiduris an<br />

sxeulis naxevris kunTebSi upiratesad<br />

klonuri (kankala) xasiaTis. am dros<br />

cnobiereba sruliad SenarCunebulia<br />

(Tu krunCxva ar gavrcelda sxeulis<br />

meore naxevarzec). SesaZlebelia krun-<br />

Cxvas win uZRodes imave kiduris dabuJeba,<br />

wvis an daWimulobis SegrZneba,<br />

xolo gulyris CamTavrebis Semdeg<br />

krunCxvaSi monawile kunTebSi droebiT<br />

gamovlindes Zalis daqveiTeba. am<br />

saxis gulyra, gansakuTrebiT Tu igi<br />

ganviTarda saskolo asakSi, SeiZleba<br />

miuTiTebdes saskolo asakSi Tavis<br />

tvinSi mimdinare procesis arsebobaze<br />

da saWiroebs dauyovnebliv srul nevrologiur<br />

gamokvlevas.<br />

parcialuri gulyris saxeobaa e.w.<br />

visceraluri an vegeto-visceraluri<br />

gulyra. am dros avadmyofs SeiZleba<br />

SeteviTad ganuviTardes Zlieri tkivili<br />

muclis areSi, RebinebiT, sifermkrTaliT,<br />

civi ofliT, majis aCqarebiT;<br />

SesaZlebelia gulyris msvlelobaSi<br />

aRiniSnos woviTi, ylapviTi da<br />

ReWviTi moZraobebi. Seteva grZeldeba<br />

1-3 wuTs da, rogorc wesi, mTavrdeba<br />

Rebinebis Semdeg. avadmyofi gonebas<br />

ar kargavs, Seteva axsovs, xolo mis Semdeg<br />

aqvs moTenTiloba, Zilianoba. Tu<br />

aseTi gulyra atarebs seriul xasiaTs,<br />

e.i. ramdenjerme zedized meordeba -<br />

es xdeba rig SemTxvevaSi `mowamvlis”<br />

araswori diagnozis da gaumarTlebeli<br />

Sesabamisi `mkurnalobis” (kuWis<br />

amorecxva, gadasxmebi) mizezi.<br />

Zilis fsiqomotoruli gulyra epilefsiuri<br />

gulyris erT-erTi saxeobaa.<br />

igi imaSi gamoixateba, rom Zilis dros<br />

bavSvi uecrad iwyebs tirils, yvirils,<br />

miiwevs sadRac, an mZinare wamojdeba<br />

sawolSi farTod gaxelili TvalebiT,<br />

awarmoebs xelebiT gaugebar mo-<br />

Zraobebs, Tan laparakobs. aseT dros<br />

bavSvi kontaqtisTvis miuwvdomelia,<br />

mSoblebs ver scnobs, maT SekiTxvebze


ar pasuxobs, an iZleva gaugebar, araadekvatur<br />

pasuxebs. ramdenime xanSi<br />

iZinebs, xolo meore diliT Setevis<br />

Sesaxeb araferi axsovs.<br />

aris Tu ara <strong>epilefsia</strong><br />

memkvidreobiTi daavadeba?<br />

epilefsiuri daavadeba ar gadadis<br />

memkvidreobiT, zogierTi Zalze iSviaTi<br />

SemTxvevebis garda (rodesac<br />

orive mSobeli daavadebulia epilefsiis<br />

genetikuri formiT). memkvidreobiT<br />

gadadis organizmis mzadyofna<br />

(ganwyoba) epilefsiis mimarT, ramac<br />

Sesabamisi gareSe mavne faqtorebis<br />

daxmarebiT SesaZlebelia gamoiwvios<br />

epilefsiis ganviTareba.<br />

ra gamokvleva tardeba<br />

epilefsiis dros?<br />

avadmyofis sruli nevrologiuri<br />

gamokvleva gulisxmobs pirvel rigSi<br />

mSoblis gamokiTxvas (anamnezi) ojaxis<br />

biologiuri da socialuri garemos,<br />

naTesavebSi arsebuli daavadebebis Sesaxeb:<br />

amiT SesaZlebeli xdeba rig SemTxvevebSi<br />

epilefsiisadmi genetikuri<br />

ganwyobis dadgena. didi mniSvneloba<br />

aqvs dedis orsulobisa da mSobiarobis<br />

periodSi nayofze SesaZlo mavne<br />

moqmed faqtorebis gamovlenas, axal-<br />

Sobilobis periodis mdgomareobis Sefasebas,<br />

bavSvis zrdisa da ganviTarebis<br />

Taviseburebebis dadgenas.<br />

gansakuTrebiT sinatifiT, dawvrilebiT<br />

gamovkiTxavT mSoblebs gulyris<br />

aRmocenebis pirobebis Sesaxeb (travma,<br />

SeSineba, maRali temperatura, infeqcia,<br />

mzeze gadaxureba, televizorTan<br />

jdoma - an am faqtorTa ararseboba).<br />

maT gulyris xelSemwyobi anu maprovocirebeli<br />

faqtorebi ewodeba. Za-<br />

5<br />

lian didi mniSvneloba diagnostikisa<br />

da swori mkurnalobisTvis eniWeba<br />

gulyris formulas. e.i. ra tipiT, ra<br />

TavmimdevrobiT viTardeba gulyra,<br />

yovelTvis erTtipiuria, Tu sxvadasxvanairi<br />

(polimorfuli).<br />

gulyris formulis analizi xSirad<br />

warmodgenas gviqmnis Tavis tvinSi<br />

epilefsiuri keris lokalizaciis Sesaxeb.<br />

anamnezis Segrovebis Semdeg modis<br />

avadmyofis gasinjva eqimis mier da<br />

instrumentuli gamokvleva<br />

ZiriTadi standartuli gamokvlevebi<br />

epilefsiis dros ar aris Zviri.<br />

esaa eqoencefaloskopia-ultrabgeriTi<br />

gamokvleva, romlis mixedviT SesaZlebeli<br />

xdeba qalas Sida wnevis registracia,<br />

agreTve Tavis tvinis centraluri<br />

warmonaqmnebis centridan gadanacvlebis<br />

dadgena. es mniSvnelovania Tavis<br />

tvinSi simsivnis gamosaricxad, rodesac<br />

gulyra avadmyofs aqvs ara epilefsiis,<br />

aramed simsivnis tvinze zewolis<br />

gamo (e.w. simptomaturi <strong>epilefsia</strong>).<br />

amave miznebs emsaxureba Tvalis fskeris<br />

gamokvleva. mcire asakis (2wlamde)<br />

bavSvebSi xSirad saWiro xdeba sisxlSi<br />

kalciumis Semcvelobis gamokvleva, vinaidan<br />

misi nakleboba am asakSi xSirad<br />

xdeba krunCxvis ganviTarebis mizezi<br />

(e.w. hipokalcemiuri krunCxva). sanam<br />

bavSvs Ria aqvs yiflibandi, Zalian informatiulia<br />

neirosonografiac - esec<br />

ultrabgeriTi arasaziano gamokvlevaa,<br />

romlis meSveobiTac ekranze mosCans<br />

Tavis tvinis sxvadasxva nawili, Rruebi,<br />

sisxlZarRvTa wnulebi. am gamokvlevebiT<br />

xdeba tvinis ganviTarebis darRvevebis,<br />

sxvadasxva defeqtis, agreTve sam-<br />

Sobiaro travmis Sedegad Tavis tvinSi<br />

sisxlCaqcevis diagnozi.<br />

<strong>epilefsia</strong>


<strong>epilefsia</strong><br />

6<br />

eleqtroencefalograma (eeg) Tavis<br />

tvinis biologiuri eleqtrobis Canaweria.<br />

igi gvaZlevs informacias Tavis<br />

tvinis normaluri da paTologiuri<br />

bioeleqtruli aqtivobis Sesaxeb<br />

da aqedan gamomdinare - epilefsiuri<br />

procesis gamoxatulebis xarisxis Sesaxeb.<br />

eeg-s saSualebiT rig SemTxvevaSi<br />

xdeba agreTve epilefsiuri keris<br />

registracia. amitom epilefsiis<br />

dros eeg-gamokvleva unda warmoebdes<br />

6 TveSi erTxel mainc. regularuli<br />

eeg-gamokvleva iZleva saSualebas gavakontroloT<br />

warmoebuli mkurnalobis<br />

efeqturoba. eeg gvexmareba agre-<br />

Tve mkurnalobis vadebis dadgenaSic.<br />

magram ar unda dagvaviwydes, rom SemTxvevaTa<br />

daaxloebiT 25%-Si eeg da<br />

avadmyofis gamovlinebebi ar emTxveva<br />

erTmaneTs. swored amitom eeg ar aris<br />

erTaderTi gadamwyveti kriteriumi<br />

epilefsiis dros.<br />

Tavis tvinis kompiuteruli tomografia<br />

da e.w. birTvul-magnituri<br />

rezonansi rTuli da ZviradRirebuli<br />

gamokvlevebia. isini mxolod gansaku-<br />

Trebul SemTxvevaSi iniSneba maSin, rodesac<br />

warmoebuli mkurnaloba araefeqturia,<br />

ufro ki rodesac mkurnalobis<br />

fonze gvaqvs gulyraTa gaxSireba,<br />

gulyris formulis Secvla.<br />

aris Tu ara yvela gulyra<br />

<strong>epilefsia</strong>?<br />

ra Tqma unda ara! aris mTeli rigi<br />

gulyrebisa, romlebic <strong>epilefsia</strong>s ar<br />

warmoadgens. esaa, pirvel rigSi, maRali<br />

temperaturis fonze ganviTarebuli<br />

gulyraTa (e.w.febriluri gulyra)<br />

didi nawili, organizmSi kalciumis<br />

da B6 vitaminis ukmarisobiT pirobadebuli<br />

gulyrebi 2 wlamde bavSvebSi,<br />

afeqtur-respiraciuli gulyra (Cab-<br />

Jireba, Casusteba) 4-5 wlamde asakSi,<br />

sinkopaluri gulyra (gulis wasvla)<br />

ufro mozard bavSvebSi da sxv. meore<br />

ambavia, rom am saxis gulyris diagnozi<br />

kvlavac specialistma unda moaxdinos<br />

da kvlavac mxolod mizandasaxuli gamokvlevis<br />

Semdeg. isic unda iTqvas,<br />

rom aseTi araepilefsiuri saxis<br />

gulyra swori mkurnalobis gareSe<br />

rig SemTxvevaSi SeiZleba gadaizardos<br />

epilefsiurSi. xolo sapirispiro SemTxvevaSi,<br />

e.i. bavSvTa asakSi krunCxvis<br />

swori da xangrZlivi mkurnalobisas,<br />

SesaZlebelia bevr SemTxvevaSi pacientis<br />

sruli gankurneba.<br />

rogor vumkurnaloT<br />

<strong>epilefsia</strong>s?<br />

epilefsiuri gulyris saxeobebi<br />

imdenad bevria da samkurnalwamlo<br />

saSualebebi imdenad mravalferovania,<br />

rom epilefsiis swori mkurnaloba<br />

eqimis did gamocdilebas moiTxovs. medikamenti,<br />

an maTi kompleqsi, SeirCeva<br />

yovel konkretul SemTxvevaSi avadmyofis<br />

individualuri Taviseburebebis<br />

da natifi nevrologiuri gamokvlevis<br />

safuZvelze.<br />

ra unda icodes mSobelma?<br />

• gulyris ganviTarebisTanave mimarTeT<br />

eqims, nu daelodebiT<br />

momdevno gulyraTa ganviTarebas,<br />

rac did umravlesobaSi xdeba.<br />

• ar mimarToT e.w. Sinauri saSualebebiT<br />

mkurnalobas.<br />

• CaatareT bavSvis regularuli Semowmeba<br />

eqimTan 2-3 TveSi erTxel,<br />

xolo laboratoriuli gamokvleva<br />

5-6 TveSi erTxel.<br />

• <strong>epilefsia</strong> saWiroebs xangrZliv da


ganuwyvetliv mkurnalobas.<br />

• araviTar SemTxvevaSi ar moxsnaT<br />

da ar SecvaloT wamali Tqveni<br />

eqimis gareSe. aman SeiZleba gamoiwvios<br />

gulyris ganaxleba ufro<br />

mZime formiT, vidre manamde iyo.<br />

• mkurnalobis uecrad, erTbaSad<br />

Sewyvetam SeiZleba gamoiwvios xangrZlivi<br />

ganuwyveteli gulyriTi<br />

mdgomareobis ganviTareba (e.w.<br />

epilefsiuri statusi).<br />

• epilefsiuri statusis dros<br />

sikvdilianoba stacionarSi aRwevs<br />

20%-s, xolo misi Semdgomi invalidoba<br />

30%-s.<br />

pirvel rigSi daimaxsovreT, ar gamoketoT<br />

bavSvi saxlSi, ar SezRudoT<br />

TanatolebTan kontaqtebSi, raTa mas<br />

SemdgomSi mTeli sicocxlis ganmavlobaSi<br />

ar dayves arasrulfasovnebis<br />

kompleqsi.<br />

SeumuSaveT mas racionaluri, magram<br />

srulfasovani dRis reJimi: iaros sabavSvo<br />

baRSi, an skolaSi, iswavlos da<br />

iTamaSos, mxolod gadauWarbeblad,<br />

gadaRlis gareSe. aucilebelia Zili<br />

sakmarisi periodis ganmavlobaSi, dasveneba<br />

dRisiT 1-2 saaTi.<br />

uyureT gadacemas<br />

`Tqveni eqimi”, kviras 13:15 imedis arxze<br />

7<br />

udidesi mniSvneloba aqvs medikamentebis<br />

regularul saaTobriv miRebas.<br />

nu SeayovnebT pacients mzeze da televizorTan,<br />

vinaidan radiacia da sinaTlis<br />

cimcimi xels uwyobs gulyris<br />

ganviTarebas. amave mizeziT, sazafxulo<br />

dasasvenebeli adgilis SerCevisas<br />

nu SeCerdebiT zRvis kurortebze, mieciT<br />

upiratesoba saSualo simaRlis<br />

mTis kurortebs (mag. surami-borjomis<br />

monakveTi).<br />

epilefsiiT daavadebuli bavSvis kvebis<br />

racionidan amoRebuli unda iyos<br />

cxvris da Roris xorci. Warbi cximi,<br />

Sokoladi, kakao, yava, magari Cai, Sebolili<br />

produqtebi da konservi, mware,<br />

mJave da mariliani sakvebi. nu daalevinebT<br />

dilidan (II kvebaze) rZes, gansaku-<br />

TrebiT auduRars. rig SemTxvevebSi<br />

saWiro xdeba didi raodenobiT cximebis<br />

micema. aseT dros eqimi mogawvdiT<br />

instruqciebs.<br />

gaxsovdeT, rom gulyra, Tundac epilefsiuri<br />

xasiaTis, bavSvTa asakSi jer<br />

kidev ar niSnavs <strong>epilefsia</strong>s. <strong>epilefsia</strong><br />

viTardeba mxolod gulyraTa ganmeorebis<br />

Sedegad, xSirad umkurnalo, an<br />

cudad namkurnaleb SemTxvevebSi.<br />

dausviT SekiTxva “Tqvens eqims”<br />

telefonis nomerze: 46 30 10<br />

eleqtronul misamarTze: n.korsantia@ho.gpc.ge<br />

an “wiTeli A”-s afTiaqebSi moiTxoveT da<br />

SeavseT specialuri kiTxvarebi<br />

<strong>epilefsia</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!