saqarTvelos parlamentis aparati

saqarTvelos parlamentis aparati saqarTvelos parlamentis aparati

parliament.ge
from parliament.ge More from this publisher
13.07.2013 Views

nili sajariso nawilebi adgilze daanawila. rus jariskacTa umravlesoba saxlebSi gabrunda. darCenili nawili ruseTidan TeTrgvardieli generlebis gankargulebas eloda. axalcixe-axalqalaqis mazrebSi ganlagdnen rogorc qar- Tuli, ise somxuri da muslimanuri nawilebi. manamde mazraSi mdgari osTa da inguSTa sapolicio razmebi Sesabamisad daemor- Cilnen qarTul polks da abasTumanSi mdgar muslimanTa polks. axalcixeSi ganlagda qarTuli polki da somxuri aTaseuli da artaanSi _ ramdenime qarTuli aseuli [S. lomsaZe, mesxebi, axalcixuri qronikebi, II, Tb., 1997, gv. 254]. mdgomareobis gamosworebis mizniT jer kidev 1917 wlis noemberSi komisariatma axalcixis mxarisaTvis daawesa e.w. sageneralgubernatoro, rac imas niSnavda, rom aq sagangebo wesebi iqneboda SemoRebuli. general-gubernatoris gankargulebaSi Sedioda mxaris rogorc samxedro, ise samoqalaqo saqmeebi. pirvel general-gubernatorad dainiSna 166-e polkis rwmunebulad namsaxuri, samxedro akademiadamTavrebuli axalgazrda oficeri S. maRlakeliZe. sageneralgubernatoros mohyva adgilze samazro komitetebis, anu rogorc eZaxdnen komisariatebis Seqmna. axalcixis samazro komisariatSi, general-gubernatorTan erTad, mTavar wevrebad Sevidnen: mazris ufrosi rotmistri gudievi, skolebis inspeqtori mitrofanovi da sxvani. rac Seexeba aRmasrulebel komitets iq Tavmjdomared ar- Ceul iqna adgilobrivi maswavlebeli, awyureli begi omar faiki (yifiani), xolo mis moadgiled, misive disSvili ahmed-beg fefinovi (fefinaSvili), orive renegati da Turqofili. aRsaniSnavia, rom komisariatis SeqmnisTanave mesxeTSi winaaRmdegobebma iCines Tavi, aTeuli wlebiT pan-islamuri da pan- Turquli propagandiT mowamlulma mesxeTis zeda fenam (begaRalarebma), am dros TviTSemecnebis da amis safuZvelze TviTgamorkvevis magivrad, Turqi emisrebis karnaxiT, samahmadiano saqarTvelos momavlisaTvis brZola daukavSires religiur panislamur da pan-Turqul principebs, ar scnes axlad Seqmnili mTavroba komisariatis saxiT da ganudgnen mas. saqarTvelos samxreT raionebSi ukve 1917 wlis Semodgomaze SesamCnevi gaxda muslimanTa bandebis gaaqtiureba, rac pirdapiri Sedegi iyo omamdeli da omisdroindeli jaSuSuri saqmianobisa, rasac aq Turqi emisrebi eweodnen, islamis dacvis, sarwmunoebis dacvisa da yvela mahmadianis gaerTianebis lozungiT. am dros moqmedeba daiwyes `CeTebma~. mokled, samxreT saqarTveloSi atexili e. w. `CeTebis~ moZraobis raobaze da miznebze: `CeTe~ Turquli sityvaa da ewodeba

partizanebis iseT mcire razms, romelsac SeuZlia saWiroebis SemTxvevaSi awarmoos partizanuli omi. XV-XIX saukuneebSi CeTebis partizanuli moZraoba farTod iyo gavrcelebuli balkaneTis naxevarkunZulze, maSin igi mimarTuli iyo dampyrobTa winaaRmdeg, sakuTari qveynisa da religiis (qristianobis) dasacavad. XIX s-is 20-ian wlebSi serbTa nacionalurganmaTavisuflebeli brZolis yvela monawiles ,,CeTniki” erqva da ,,CeTis” wevrad iTvleboda, rac yvela serbisaTvis saamayo iyo. XX s-is 10-ian wlebSi am wminda wylis antiTurqul da antimuslimur moZraobas osmalebma Tavdapirveli Sinaarsi Seucvales. igi panislamisturi ideebis samsaxurSi Caayenes da sarbielad TurqeTis ganapira mxareebi, maT Soris samxreT da samxreT-dasavleT saqarTvelo miuCines, sadac am droisaTvis ZaliT gamahmadianebuli da ukve Rrma fanatizmSi gadasuli mesxeTis ,,ierli” cxovrobda (`ier~ _ Turquli sityvaa da adgils niSnavs, ierli _ adgilobrivs). axla viTom maT TavianTi CaTebiT unda exsnaT islami qristiani moZaladeebisagan [S. lomsaZe, mesxebi, axalcixuri qronikebi, II, Tb., 1997, gv. 250-251]. ,,CeTebis” moZraobis gaaqtiureba, rogorc Cans, dakavSirebuli iyo TurqTa mxridan erzinjanis droebiTi zavis darRvevasTan momgebiani ,,faqtiuri mdgomareobis” SeqmnisaTvis. samcxejavaxeTSi amas xels uwyobda isic, rom axalcixeSi mdgari rusTa saTadarigo 166-e polki moiSala. xolo mis adgilze Seqmnili erovnuli samxedro nawilebi jer sakmaod sustni iyvnen. am viTarebiT isargebles renegatma begebma da Turqi emisrebis karnaxiT, adgilze Seqmnili ,,CeTebi” daZres; 1917 wlis noemberSi, axalcixeSi mdgar samxedro nawilebianad, maT qalaqi alyaSi moaqcies [sjimxf, e.#4641, furc.14]. bandebis e. w. ,,CeTebis” saerTo xelmZRvanelobas eweoda renegati omar faiki (yifiani). ajanyebulebma alyaSemortymuli axalcixisa da iq mdgomi samxedro SenaerTebisagan danebeba da iaraRis Cabareba moiTxoves. alyaSi moqceuli axalcixisaTvis garedan qristianTa soflebs raime daxmareba rom ar gaewiaT, SeTqmulebma yvelgan TavianTi piketebi daayenes da misasvleli gzebi Caketes. rac Seexeba qristian qarTvelTa yvelaze did sofel udes, SeTqmulebma isic alyaSi moaqcies da iaraRis Cabareba moiTxoves [S. lomsaZe, mesxebi, axalcixuri qronikebi, II, Tb., 1997, gv. 256]. am ambebTan dakavSirebiT samcxe-javaxeTis imdroindeli samxedro da samoqalaqo saqmeebis rwmunebulTan, generalgubernator maRlakeliZesTan, sami qarTveli mahmadiani begis TanxlebiT gamocxadda uravlis ubnis boqauli zia-beg abaSiZe

nili sajariso nawilebi adgilze daanawila. rus jariskacTa<br />

umravlesoba saxlebSi gabrunda. darCenili nawili ruseTidan<br />

TeTrgvardieli generlebis gankargulebas eloda.<br />

axalcixe-axalqalaqis mazrebSi ganlagdnen rogorc qar-<br />

Tuli, ise somxuri da muslimanuri nawilebi. manamde mazraSi<br />

mdgari osTa da inguSTa sapolicio razmebi Sesabamisad daemor-<br />

Cilnen qarTul polks da abasTumanSi mdgar muslimanTa polks.<br />

axalcixeSi ganlagda qarTuli polki da somxuri aTaseuli da<br />

artaanSi _ ramdenime qarTuli aseuli [S. lomsaZe, mesxebi, axalcixuri<br />

qronikebi, II, Tb., 1997, gv. 254].<br />

mdgomareobis gamosworebis mizniT jer kidev 1917 wlis<br />

noemberSi komisariatma axalcixis mxarisaTvis daawesa e.w. sageneralgubernatoro,<br />

rac imas niSnavda, rom aq sagangebo wesebi<br />

iqneboda SemoRebuli. general-gubernatoris gankargulebaSi<br />

Sedioda mxaris rogorc samxedro, ise samoqalaqo saqmeebi.<br />

pirvel general-gubernatorad dainiSna 166-e polkis rwmunebulad<br />

namsaxuri, samxedro akademiadamTavrebuli axalgazrda oficeri<br />

S. maRlakeliZe. sageneralgubernatoros mohyva adgilze<br />

samazro komitetebis, anu rogorc eZaxdnen komisariatebis Seqmna.<br />

axalcixis samazro komisariatSi, general-gubernatorTan erTad,<br />

mTavar wevrebad Sevidnen: mazris ufrosi rotmistri gudievi,<br />

skolebis inspeqtori mitrofanovi da sxvani.<br />

rac Seexeba aRmasrulebel komitets iq Tavmjdomared ar-<br />

Ceul iqna adgilobrivi maswavlebeli, awyureli begi omar faiki<br />

(yifiani), xolo mis moadgiled, misive disSvili ahmed-beg fefinovi<br />

(fefinaSvili), orive renegati da Turqofili.<br />

aRsaniSnavia, rom komisariatis SeqmnisTanave mesxeTSi winaaRmdegobebma<br />

iCines Tavi, aTeuli wlebiT pan-islamuri da pan-<br />

Turquli propagandiT mowamlulma mesxeTis zeda fenam (begaRalarebma),<br />

am dros TviTSemecnebis da amis safuZvelze TviTgamorkvevis<br />

magivrad, Turqi emisrebis karnaxiT, samahmadiano<br />

<strong>saqarTvelos</strong> momavlisaTvis brZola daukavSires religiur panislamur<br />

da pan-Turqul principebs, ar scnes axlad Seqmnili<br />

mTavroba komisariatis saxiT da ganudgnen mas.<br />

<strong>saqarTvelos</strong> samxreT raionebSi ukve 1917 wlis Semodgomaze<br />

SesamCnevi gaxda muslimanTa bandebis gaaqtiureba, rac pirdapiri<br />

Sedegi iyo omamdeli da omisdroindeli jaSuSuri saqmianobisa,<br />

rasac aq Turqi emisrebi eweodnen, islamis dacvis, sarwmunoebis<br />

dacvisa da yvela mahmadianis gaerTianebis lozungiT. am dros<br />

moqmedeba daiwyes `CeTebma~.<br />

mokled, samxreT saqarTveloSi atexili e. w. `CeTebis~ moZraobis<br />

raobaze da miznebze: `CeTe~ Turquli sityvaa da ewodeba

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!