Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Kukai, ‘Karrikan’<br />
Hiru estilotako koreografiekin<br />
osatu duen dantza ikuskizuna<br />
bihar Leioan, estreinakoz q 33<br />
«Kriminalitatea<br />
arintzeko»,<br />
muga kontrolak<br />
ezarriko ditu<br />
Danimarkak<br />
EBko herrialdeen arteko mugikortasun askea<br />
mugatuko du. Schengengo Itunaren aldaketez<br />
eztabai<strong>datu</strong>ko dute gaur Bruselan q 19<br />
Rubalcabak dio<br />
herritarrek hitz egin<br />
behar dutela orain<br />
Bilduk babes helegitea jarriko du jaso dituen<br />
irainengatik. Eta Zapaterok larritzat jo du<br />
Auzitegi Konstituzionalari zilegitasuna kentzea<br />
ANALISIAK<br />
Autonomia<br />
proposamenek zatituta<br />
Koldo Aldabe<br />
Psikologia sozialaren<br />
garrantzia<br />
Asier Etxenike<br />
Hizkuntza<br />
gutxituez egin<br />
duten txostena<br />
salatu du EKEk q 11<br />
ELKARRIZKETA<br />
Pello Gonzalez<br />
Hamaikabaten Gipuzkoako hautagaia<br />
«EAJ dugu ideologikoki<br />
hurbilen, baina beste<br />
aukerak ere aztertuko<br />
ditugu hilaren 23an» q 2-7<br />
Tasio Erkiziari<br />
urtebeteko<br />
zigorra, Argala<br />
goratzea<br />
egotzita<br />
Ezker abertzaleko kideak<br />
hitzaldian «terrorismoa<br />
goratu» zuela frogatutzat jo<br />
du Auzitegi Nazionalak.<br />
Zazpi urteko inhabilitaziora<br />
ere zigortu dute q 1O<br />
Osteguna<br />
Maiatzaren 12a<br />
<strong>2011</strong>. IX. urtea<br />
2.445. zenbakia<br />
1,20 €<br />
www.berria.info<br />
Reala 2<br />
Deportivo 1<br />
Osasuna 3<br />
Sevilla 2<br />
DSufrituta, baina geratzeko aukera askorekin. Ia ziurtatua<br />
du Realak lehen maila. Tamudoren eta Aranbururen golei esker ospakizun bihurtu zuten<br />
partida amaiera. Osasunak ere azken minutuetan lortu zuen garaipena Sevillaren aurka,<br />
eta jaitsiera postuei ihes egin die. Irudian, Aranburu taldekideekin gola ospatzen. q 22-23<br />
p GAUR 40 ORRIALDE q HARIAN 2 IRITZIA 8 EUSKAL HERRIA 10 EKONOMIA 15 MUNDUA 17 q KIROLA 22 q AGENDA 27 q PLAZA 32<br />
JUAN CARLOS RUIZ / ARGAZKI PRESS
2 berria <strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna<br />
Harian›<br />
Udal eta foru hauteskundeak DBilduren auzia<br />
Rubalcaba: «Auzitegiek hitz egin<br />
dute; orain herritarren txanda da»<br />
Jose Luis Rodriguez Zapatero, atzo, Espainiako Kongresuan, PPko diputatuei azalpenak ematen. GUSTAVO CUEVAS / EFE<br />
Babes helegitea prestatzen ari da Bildu,<br />
Errandoneari koalizioaren aldeko kartela<br />
erakutsi ostean egindako «irainen» kontra<br />
Zapaterok esan du demokrazian «larria»<br />
dela auzitegien epaiei zilegitasuna kentzea<br />
Oihana Elduaien<br />
«Auzitegiek hitz egin dute, eta<br />
orain herritarrek hitz egin behar<br />
dute». Horixe erantzun du Alfredo<br />
Perez Rubalcaba Espainiako<br />
Barne ministroak, Estatuaren<br />
abokatuak Bilduren zerrendak<br />
berriz inpugnatuko dituen edo ez<br />
galdetu zaionean. «Hori ona dela<br />
uste dut; demokratok ez diezaiegun<br />
kanpainarik egin kanpainarik<br />
egin behar ez zaien horiei», gai-<br />
‘‘<br />
Zenbat eta agintari eta<br />
epaile oilobusti gutxiago,<br />
orduan eta gertuago izango<br />
dugu bakea eta askatasuna»<br />
ANTONIO BASAGOITI<br />
EAEko PPko lehendakaria<br />
neratu du. Gaur amaituko zaie inpugnazioa<br />
jartzeko epea Estatuaren<br />
abokatuari eta Fiskaltzari.<br />
PPren iritzian, horretarako nahiko<br />
arrazoi da Ander Errandonea<br />
preso ohiak espetxetik atera berritan<br />
Bilduren aldeko kartela<br />
erakutsi izana, eta hala egiteko eskatzen<br />
ari zaio Espainiako Gobernuari,<br />
baina, Rubalcabaren iritzian,<br />
hori ez da nahikoa: «Gauza<br />
bat arrazoi moralak dira, eta beste<br />
bat arrazoi juridikoak».<br />
Errandonearen argazkia «probokazioa»<br />
dela uste du Rubalcabak,<br />
baina PPri esan dio ez eskatzeko<br />
egin ezin dela dakiena egiteko:<br />
«Kanpainan oso ondo geratu<br />
daiteke, baina demokraziarentzat<br />
oso txarra da».<br />
Rubalcabak hitz egin aurretik,<br />
Espainiako Auzitegi Konstituzionala<br />
defen<strong>datu</strong> du Jose Luis Rodriguez<br />
Zapatero Espainiako Gobernuburuak.<br />
Bilduri bozetara<br />
aurkezten uztea erabaki ostean<br />
Espainiako eskuinak egin dituen<br />
kritikak entzunda, «arduraz» aritzeko<br />
deia egin du Zapaterok:<br />
«Demokrazian posible da epaiarekin<br />
bat ez etortzea eta kritikatzea,<br />
baina, Gobernuaren iritzian,<br />
ez da egokia, eta larria da,<br />
hari zilegitasuna kentzea». Espainiako<br />
Diputatuen Kongresuan<br />
argi utzi du Gobernuak ez duela<br />
HNTren gutuna<br />
«duela egun batzuk»<br />
irakurri zuen Zapaterok<br />
DHarremanetarako Nazioarteko<br />
Taldeak (HNT)<br />
igorritako gutuna «duela egun<br />
batzuk» irakurri zuela jakinarazi<br />
du Jose Luis Rodriguez Zapaterok,<br />
Espainiako gobernuburuak.<br />
Brian Currinek eta beste<br />
bost lagunek osatzen duten<br />
taldeak «indarkeriaren amaieran<br />
laguntzeko» eskatu dio,<br />
besteak beste. Ezker abertzaleak<br />
baikor hartu du HNTk gutun<br />
hori bidali izana, «konpromisoa<br />
eta inplikazioa» erakusten dituelako.<br />
Pertsona guztien eskubideak<br />
errespetatzeko Espainiak<br />
urratsak egitea ezinbestekoa<br />
dela dio.<br />
‘‘ Gaitzesgarria da preso ohi<br />
batek Bilduren aldeko<br />
pankarta erakustea;<br />
halakorik ezin da onartu»<br />
CARLOS DIVAR<br />
Espainiako Auzitegi Goreneko presidentea<br />
onartuko «inork instituzioak erabiltzea<br />
indarkeriaren alde, Bildurekin<br />
zein Bildu gabe».<br />
Bildu legezko denez, «demokraten<br />
diruarekin ETAk armak erosten<br />
jarraitzea» nola eragotziko<br />
duen galdetu zion UPNko diputatu<br />
Carlos Salvadorrek Zapaterori.<br />
Horrelako ahotsak isildu nahi<br />
izan zituen Espainiako gobernuburuak.<br />
Ohartarazi du Konstituzionalaren<br />
epaiak ez duela al<strong>datu</strong>ko<br />
«terrorismoaren kontrako borroka»,<br />
eta nabarmendu du «ETA<br />
ahultzeko eta estutzeko» lanean<br />
jarraituko duela, eta «batasun demokratikoa»<br />
mantentzearen alde<br />
dagoela. Gainera, gogora ekarri<br />
zuen Espainiako Gobernua saiatu<br />
zela Bilduri hauteskundeetara<br />
aurkezteko bidea ixten, Estatuaren<br />
abokatuak koalizioaren zerrenda<br />
guztiak inpugnatuta.<br />
Bildurentzat,«onartezina»<br />
Errandoneak kartela erakutsi<br />
izanak harrotu dituen hautsak<br />
ikusita, asal<strong>datu</strong>ta agertu dira<br />
Bilduko kideak. Maiorga Ramirezek<br />
«onartezintzat» jo du eskuinak<br />
argazki hori erabiltzea koalizioa<br />
«kriminalizatzeko». Beraien<br />
kontra egiteko «anekdotak» erabiltzea<br />
salatu du. Irainak jaso dituela<br />
uste du koalizioak, eta Hauteskunde<br />
Batzordean babes helegitea<br />
aurkezteko lanean ari dela<br />
iragarri du Martin Garitanok, Gipuzkoako<br />
Batzar Nagusietarako<br />
hautagaiak. Programarik ez aurkeztea<br />
egotzi izan dietela gogora<br />
ekarri ostean, hura aurkezten<br />
utzi diezaietela eskatu du.<br />
Iñigo Urkullu EAJren buruaren<br />
iritziz, ez da notizia Errandoneak<br />
Bilduren pankarta erakustea.<br />
Preso ohi batek PPren kartela<br />
erakustea edo Bilduk ETArena<br />
erakustea izango litzateke berria.<br />
Patxi Zabaleta NaBaiko hautagaiaren<br />
irudiko, kartela ateratzea<br />
ez da legez kanpokoa, ezta zilegitasunik<br />
gabekoa ere, «gustukoa<br />
izan nahiz ez».
Sindikatuei «oso eskasa» iruditu zaie<br />
12›› Osakidetzaren lanpostu publikoen deialdia 15››<br />
Udal eta foru hauteskundeak DAnalisiak<br />
Berriketan.info<br />
pAntton Izagirre: «Patxi Zabaletari iraganeko<br />
proposamena dela iruditzen<br />
zaio Hegoaldeko lau lurraldeentzat estatutu<br />
bakarra lortzeko planteamendu<br />
politikoa. Ahalegin berezia egin nahi du<br />
Patxik Bildurekin elektoralki lehiatzeko,<br />
baina EAJk Nafarroarako egin dituen<br />
proposamenak ere ezagutzen ditugu<br />
Autonomia proposamenek zatituta<br />
Arrastoan<br />
Koldo Aldabe<br />
K<br />
artzelatik irten berri den<br />
preso ohi batek alderdi<br />
politiko baten aldeko<br />
pankarta bat eskuetan hartu eta<br />
erakustea alderdi hori legez kanporatzeko<br />
zio bihurtu nahi izatea<br />
ere... Euskal Herriko bozen mapa<br />
epaien bidez bortxatu eta ororen<br />
gainetik dauden interes sakratuen<br />
defentsan, etsaitasunean lagun,<br />
bat eginez duela urte bi hasitako<br />
esperpentoa erakunde guztietara<br />
eramatea bide horietatik<br />
lortu nahi badute, ez dabiltza<br />
Psikologia sozialaren garrantzia<br />
Begiradak<br />
Asier Etxenike<br />
Soziologoa<br />
B<br />
ertan ditugu udal, diputazio<br />
eta foru hauteskundeak.<br />
Esan daiteke azken<br />
hamarkadako hauteskunde normalenak<br />
izango direla: ETA suetenean<br />
eta Estatua neurri errepresibo<br />
batzuetan atzera eginez<br />
(Bildu baimendu egin dute, baina<br />
Sortuk bere ekinbidea moztua du<br />
oraingoz, eta milaka herritarrek,<br />
legez ez bada ere, praktikan debeku<br />
zuzena dute hautagai izateko.<br />
Milaka pertsona dira egun eskubide<br />
zibil eta politikoak murrizturik<br />
dituztenak).<br />
Beraz, egoera honetan jokatuko<br />
dira hainbat eserleku. Herrial-<br />
eta hobe litzateke lehendabizi etxe barruan<br />
proposamenak argitzen ahaleginduko<br />
balitz. Nafarroan abertzaleok dugun<br />
lehia ez da elektorala, politikoa da,<br />
eta indar espainolistekin<br />
egin beharrekoa».<br />
pIban Arregi: «Ez<br />
dakit Azpeitiko kasua den edo orokortu<br />
daitekeen, baina EAJ oso erasokor eta<br />
urduri ikusten dut Azpeitian: EAJko hau-<br />
ideietan aberats Espainia horretan.<br />
Auzitegi Konstituzionalak<br />
berak marra ezarri baitie, orain<br />
eskubideen berme goren ei zenaren<br />
aurka jo dute, bertako lehendakaria<br />
sutu arte jo ere.<br />
Preso ohiaren pankartarena<br />
politikoki baliatu badaiteke ere,<br />
eta horretan ari dira, juridikoki<br />
ez dute non jo Bilduren aurka,<br />
eta mingarri zaie, «denak balio<br />
du» garaia amaitu zaielako.<br />
Bilduren auziak kanpainaurrean<br />
eta kanpainako lehen egunotan<br />
izan duen protagonismoa<br />
albo batera utzita, gorabehera<br />
handirik gabekoa zen alderdiek<br />
bi aste pasatxo honetako lehen<br />
egunetarako prestatutako gidoia,<br />
azken astean indartsuago<br />
izango denaren esperoan.<br />
Baina, egunotan, lehian jarri<br />
dira Bildu eta NaBai-Aralar, sakoneko<br />
gai batean, Hego Euskal<br />
Herrirako erakundetze proposa-<br />
de, hiri zein herri bakoitzak lehiaketa<br />
propioa edukiko du, bertako<br />
alderdien sustraitzearen indar<br />
korrelazioaren araberakoa. Baina,<br />
eserlekuen banaketa zehatzetik<br />
haratago, nago hauteskunde<br />
hauek beste maila bateko garrantzia<br />
edukiko dutela.<br />
Ezker abertzalearen estrategia<br />
aldaketak egoera politiko osoan<br />
aldaketa nabarmenak sor ditzake<br />
aurrerantzean. Aldaketa<br />
hauek, orain gutxi arte pentsaezinak<br />
ziren, eta koalizioak sortzeraino<br />
iritsi dira. Edonola, talde<br />
denek posizio berri horretatik<br />
egingo diote aurre oraingo hauteskundeei.<br />
Hauteskunde hauetatik<br />
Bildu eta bera osatzen duten<br />
eragile politikoen estrategia<br />
indartua atera edo ez, datozen hilabete<br />
zein urteetarako herri honen<br />
ibilbide politikoa baldintza<br />
dezaketela esan daiteke.<br />
Horrela, hauteskunde hauetan,<br />
bi planotan izango da konfrontazio<br />
politikoa: bata, hauteskundeetako<br />
konfrontazioa;<br />
menean hain zuzen. Irudikatu<br />
duten zatiketa oso nabarmena<br />
izan da.<br />
Bilduren Nafarroako lehendakarigai<br />
Maiorga Ramirezek koalizioaren<br />
programa aurkeztu<br />
zuen astelehenean, eta, beste<br />
hainbat punturen artean, Hegoaldea<br />
batuko lukeen autonomia<br />
proposamena plazaratu zuen, lurralde<br />
bakoitzeko herritarrek<br />
onartu beharko luketena.<br />
Biharamun goizean erantzun<br />
zion NaBairen Nafarroarako lehendakarigai<br />
Patxi Zabaletak,<br />
proposamena zaharkitua dela,<br />
eta erretira zezaten exijituz. Aintzane<br />
Ezenarro Eusko Legebiltzarreko<br />
Aralarreko diputatuak<br />
iluntzean Elgoibartik erantzundakoa<br />
ez zen samurragoa izan; inposizio<br />
hitza erabili zuen, Nafarroarako<br />
Euskal Autonomia Erkidegoan<br />
pentsatu eta EAEtik<br />
esportatutako proiektua dela<br />
bestea, konfrontazio nazionalak.<br />
Hauteskundeetako konfrontazioan<br />
alderdi espainiazaleak ez<br />
dute kezkarik Bildurekin. Bildukoak<br />
ez dira euren esparru politikokoak,<br />
eta, ondorioz, beraien<br />
eserlekuak (legeztapenaren ondorioak<br />
alde batera utzita) ez<br />
daude Bildurekin jokoan. Aldiz,<br />
alderdi abertzaleak, badute kezka.<br />
Bildu arerio politikoa dute eta<br />
esparru politiko berdin edo antzekoarengatik<br />
lehiatuko dira.<br />
Konfrontazio nazionaletan, berriz,<br />
eskema al<strong>datu</strong> egiten da.<br />
Kasu honetan, Estatuak du kezka.<br />
Sortutako egoera politiko berri<br />
honetan, indar abertzale eta<br />
soberanistek jasoko balute ilusio<br />
eta esperantza horien konfiantza,<br />
haien estrategia indartua aterako<br />
litzateke eta estatuak agerian<br />
eta aurrez aurre izango luke gatazka<br />
politikoa. Horretan, urratsik<br />
ez egitea eta ez ikusiarena<br />
egiten jarraitzea zaila izango lukete<br />
estatalistek. Are gehiago<br />
esan zuen, eta euren proposamena<br />
zein den zehaztu: bi estatutu<br />
berri Hego Euskal Herrirako, erabakitzeko<br />
eskubidea barne, eta<br />
etorkizunean bi esparruak batzeko<br />
atea irekita utziz.<br />
PSN eta UPN isilik, eztabaida<br />
haiei ez balegokie bezala, elkarri<br />
nabarrismoaren txapeldun nor<br />
den dabiltza eta. Nafarroan, Bilduk<br />
eta NaBaik asko dute jokoan,<br />
eta aste hasieran irudikatu duten<br />
zatiketak bietatik du bazka, alor<br />
programatikoan bezala kala berean<br />
boto bilketan.<br />
Kontua da, ordea, epeen eta<br />
urratsen eztabaidan murgilduta,<br />
errealitateak harrapatuko dituen.<br />
Eta errealitatea da Alemaniatik<br />
Espainiako Gobernuari<br />
presio egiten ari zaiela lurralde<br />
egituraketa «eramanezina» aldatzeko.<br />
Aurrezki kutxekin nola,<br />
autonomia erkidegoekin gerta<br />
daitezkeela luze gabe fusioak,<br />
Nafarroa Garaian izaten badira<br />
horrelako emaitzak.<br />
Orduan, arrazoi ezberdinengatik<br />
bada ere, batzuen zein besteen<br />
interesak Bildu koalizioaren<br />
interesekin parez pare aurkitzen<br />
dira. Euskal Herriko jendartean<br />
sortutako ilusio moderatu eta<br />
neurtua kapitalizatzeko aukera<br />
gehien Bilduk du, bera osatzen<br />
duten alderdiek bultzatu baitituzte<br />
aldaketa horiek. Ondorioz,<br />
Bildu ez beste alderdi guztiak<br />
saiatzen ari dira sortutako ilusio<br />
eta esperantza horiek guztiak<br />
Bilduren aldera eror ez daitezen.<br />
Ilusio eta esperantza horiek hozten<br />
saiatzen ari dira. Egoera politiko<br />
honetan, batzuek zein besteek<br />
nahi ez dutena zera da: Lizarra-Garazi<br />
garaian EHrekin edo<br />
Ibarretxeren 600.000 bozekin gertatu<br />
zenaren antzeko zerbait gertatzea.<br />
Baina egoera honek Bilduri<br />
ere erronka berri bat uzten<br />
dio agerian: indar independentisten<br />
artean lidergo konpartituak<br />
kudeatzea.<br />
<strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna berria 3<br />
Urteko bigarren greba eguna egin dute Grezian,<br />
eta istiluak izan dituzte manifestari eta poliziek<br />
tagaia kalean jendaurrean Bildukoari<br />
esanez ‘bazakiat hik irabaziko duala…’,<br />
builaka, gero aurreneko ekitaldian Uriaren<br />
hilketa gora eta behera…».<br />
pTxema Ramirez de la Piscina.<br />
«2012an Gasteiz European<br />
Green Capital izango da.<br />
Alderdi guztiak harro daude. Logikoa.<br />
Hiriko autobus guztietan lelo hau irakur<br />
daiteke: ‘Hartu bizikleta… eta izan biziki-<br />
de’. Enigmatikoa benetan. Gaztelaniazko<br />
bertsioa ere bitxia: ‘Saca tu bici… con<br />
cabeza’. Sarean leloa bilatuz gero, ageri<br />
zaigun lehen orrialdean, goiko eskuinaldean<br />
alkatearen bloga ikusten da. Berton,<br />
albiste hau nabarmentzen da: Nestor<br />
Basterretxearen escultura lehen<br />
euskal europazaleak batek omentzen<br />
ditu. Garbi dago Patxi Lazcozek ere<br />
piper egiten duela euskaltegian».<br />
hotz edo beroak, arrazoi ekonomikoengatik.<br />
Autonomia erkidegoak<br />
elkarrekin lotu edo Espainian<br />
urtu izan daitekeela emaitza.<br />
Hori ona izan liteke etxeko<br />
lanak ongi egin dituenarentzat,<br />
edo erabateko hondamena, gertakizunei<br />
aurrea hartzen ez bazaie.<br />
Eta ona, era berean, arrazoi<br />
gisa erabiltzeko Hego Euskal Herria<br />
batuko lukeen erakundetze<br />
prozesua bizkortzeko.<br />
Bake eta normalizazio prozesuaz<br />
ere hitz batzuk. Airean dabil,<br />
baina zeharka ari da igarotzen<br />
kanpainako egun hauetan.<br />
Harremanetarako Nazioarteko<br />
Taldeak Espainiako gobernuburu<br />
Jose Luis Rodriguez Zapaterori<br />
igorri dion gutunak ere ez du<br />
gaia kanpainan zeharo sartzerik<br />
lortu. Asteburutik aurrera ikusi<br />
beharko da serioski heltzen dioten<br />
gaiari, bozen ostean mahai<br />
gainean edukiko dute eta.<br />
Nire ustea honakoa: ilusio eta<br />
itxaropen hori, moderatua baldin<br />
bada ere, egon badagoela eta<br />
emaitzetan nabarituko dela. Ez<br />
akaso Ibarretxe efektuaren adina,<br />
ezta EHrena ere, baina kopuru<br />
nahikoan orain arte ikusi eta ezagutu<br />
ditugun posizio politiko guztien<br />
aldaketa horien norabidean<br />
sakontzen joateko. Hortik aurrera,<br />
indar abertzale denek asmatu<br />
beharko dute jendarteratzen gatazka<br />
politikoan urratsak egiteak,<br />
nazionalitate aitortu bat izateaz<br />
haratago, onura sozialak ere<br />
ekar ditzakeela. Aberastasunen<br />
banaketa (aberastasun sozial,<br />
nazionalak, kulturala,<br />
ekonomikoa) dimentsio ezberdinetan<br />
kudeatzen asmatu behar<br />
da.<br />
Egoera berriak erantzun zahar<br />
eta berriak eskatzen ditu. Ikusteko<br />
dago maiatzaren 22tik aurrera,<br />
alderdi «guztiak irabazle» ateratzeaz<br />
haratago, nola erantzuten<br />
dieten herritarrek emango<br />
duten iritzi eta aginduari.
4 berria <strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna<br />
Harian ›<br />
Udal eta foru hauteskundeak DElkarrizketa<br />
Pello Gonzalez qHamaikabaten hautagaia Gipuzkoan<br />
Gipuzkako Batzar Nagusietan taldea lortzea jarri du helburutzat<br />
Hamaikabatek, estreinako bozetan. Diputazioa eratzeko giltzarri<br />
izan nahi du. Gonzalezek ez du ezkutatu aldundian izateko nahia.<br />
«EAk utzitako lekuaren<br />
oinorde legitimoa gara»<br />
Garikoitz Goikoetxea Donostia<br />
Hauteskunde kanpaina «eromen<br />
baten gisakoa» ari zaio egiten Pello<br />
Gonzalezi, Gipuzkoako ahaldun<br />
nagusi izateko Hamaikabaten<br />
hautagaiari (Urretxu, Gipuzkoa,<br />
1960). «Irabazi zein galdu, egon beharra<br />
dago», dio. Euskaraz egin dio<br />
kazetariak, baina gehienbat gaztelaniaz<br />
erantzun die galderei.<br />
Alderdi berria da Hamaikabat, eta<br />
lehen udal eta foru bozak ditu.<br />
Jendeak ezagutuko gaitu benetako<br />
EAko haiek esanda. Ibilbide<br />
politiko bat badugu, eta jendea Gipuzkoako<br />
Diputazioan eta udaletan.<br />
Egia da alderdi berria dugula,<br />
ezezaguna; behartu gaituzte hori<br />
egitera. Hala ere, Hamaikabaten<br />
segitzen dugu ordezkatzen EAn<br />
genuen espektro politikoa; beste<br />
batzuk dira soslaia ideologiko hori<br />
utzi eta ezker abertzale tradizionalean<br />
txertatu direnak. Lehengoak<br />
gara gu, benetako EA. Hori<br />
nahi dugu helarazi: jendeak ikus<br />
dezala betiko haiek garela.<br />
Beraz, zuek bete nahi duzue «benetako<br />
EAk» izan duen lekua?<br />
Badago leku ideologiko bat ezker<br />
abertzalearen, Aralarren eta<br />
EAJren artean. Ez litzateke ona<br />
alderdi handietan soilik egotea<br />
adierazpidea; ona da aniztasuna<br />
egotea, kasu honetan nazionalismoan.<br />
EAk utzitako lekua betetzen<br />
dugu. EAk utzi duen lekuaren<br />
oinorde legitimoa gara.<br />
Adostasunaz,batzeaz mintzo zarete<br />
kanpainan. Araban EAJrekin zoazte,<br />
Nafarroan NaBairekin, eta Bizkaian<br />
ez zarete aurkeztu. Zergatik Gipuzkoan<br />
sartu beste alderdi bat, eta horrela<br />
abertzaleak atomizatu?<br />
Gardenak izan gara: lau herrialdeetan<br />
hauteskunde elkarlan bat<br />
nahi genuen. Nafarroan badago<br />
NaBai, eta ez zegoen ezer berririk<br />
sortu beharrik. Paradoxikoa izan<br />
da EAJren erantzuna: Araban<br />
onartu ditu Gipuzkoan inoiz onartu<br />
ez dituen gauzak. Ezezko orokor<br />
bat eman diote koalizioari.<br />
EAJk ez gaitu onartu alde gisa.<br />
Esan digute: «Hemen daude listak,<br />
ez da ona atomizatzea, etor<br />
zaitezte EAJra». Alderdi politiko<br />
bat baliogabetzea da hori. Guk<br />
agente politiko izan nahi dugu, ez<br />
EAJren zerrendetan bukatu.<br />
Araban horixe bera egin duzue...<br />
Beste eskaintza bat zegoen han.<br />
Akordio bat egon zen: nola ulertzen<br />
den elkarlana, batzarkideek<br />
aukera dute taldetik joateko<br />
—Gipuzkoan ez zitzaigun onartzen—...<br />
Araban nahia egon da<br />
akordiorako. GBBk jarri du zailtasun<br />
gehien, ziurrenik Hamaikabatek<br />
Gipuzkoan duelako hedadura<br />
handiena eta deserosoak garelako<br />
Gipuzkoako EAJren proiekturako.<br />
Dena bere inguruan batu<br />
nahi du. Gu prest gaude elkarlanerako,<br />
baina gauza bat lankidetza<br />
da, eta beste bat Hamaikabat desagertzea.<br />
Hori nahi dute.<br />
Nolakoa da harremana EAJrekin?<br />
Gobernuan, aparta. Nik ez dut<br />
inoiz gaizki hitz egingo Markel<br />
Olanoren gobernuari buruz. Baina<br />
egia da GBBren ildoarekin estropezu<br />
egin dugula. Deserosotzat<br />
gaituzte. Gobernuan ere bagara<br />
hezurtxo bat gai askotan, uste<br />
dugulako elkarlanean aritu behar<br />
dela. Ustea dut hortik ere<br />
etorri dela akordiorik eza. Aukera<br />
«EAJ da, ideologikoki,<br />
gure hurbilen dagoena,<br />
baina beste aukerak<br />
ere aztertuko ditugu»<br />
«Hamaikabatek soilik<br />
ezin du erabaki zerga<br />
politika. Gure kolorea<br />
ematen saiatu gara»<br />
«Gehiago birziklatuta<br />
ere, zabortegiratu edo<br />
erraustu beharreko<br />
zaborra geratuko da»<br />
politikoari buruzkoa da EAJri egiten<br />
diogun kritika. Batu gaitezen<br />
horretan, EAJk nahi du bera bakarrik<br />
izan adierazpidea. Ez da<br />
ona indarrak batzea norbaiten<br />
aurka. Gipuzkoan ez dago inor sobran,<br />
eta txarra litzateke beste baten<br />
aurka ari den gobernu bat.<br />
Hitz txarrik ez duzu Olanorentzat.<br />
Negoziazioetan lehena izango da?<br />
Guk ez dugu ematen ezer egintzat.<br />
EAJ da, ideologikoki, gure<br />
hurbileneko alderdia. Baina horrek<br />
ez du esan nahi ez ditugula<br />
aztertuko beste aukerak, eta ez<br />
dugula erreparatuko zer norabide<br />
behar duen gobernuak. EAJk<br />
segitzen badu indarrak batu<br />
nahian besteei kontra egiteko,<br />
guk ez dugu parte hartuko. Inoren<br />
aurka egiten ez duten gobernuak<br />
behar ditugu Gipuzkoan. Hilaren<br />
23an alderdi askoren deien zain<br />
egongo gara. Deituko baitigute.<br />
Espero adina boto ez baduzue lortzen<br />
Gipuzkoan, zertan geratuko da<br />
Hamaikabaten proiektua?<br />
3-4 batzarkide izatea dugu xede.<br />
Horrek emango liguke aukera gure<br />
taldea edukitzeko. Zatikatze<br />
handiagatik, 3-4 batzarkide erabakigarriak<br />
izango dira gobernua<br />
eratzeko. Guretzat ona dena bermatzen<br />
digunari batuko dizkiogu<br />
batzarkide horiek. Erakundeetako<br />
indarra izatea da gure borondatea;<br />
ez dugu nahi oposizioan<br />
finkatu. Taldea lortzea beste aukerarik<br />
ez dugu buruan. Etorkizun<br />
duina da Hamaikabatena.<br />
Gardentasuna duzue hizpide.<br />
Ustelkeria gelditzeko bermea gara.<br />
Gipuzkoako Ogasunaren egoerari<br />
buelta eman diogu. Modu horretan<br />
egin behar da lan erakundeetan.<br />
Hamaikabaten lehentasuna<br />
da gardentasun arau bat<br />
aurkeztea. Gizartearen alde egin<br />
behar dute lan erakundeek; bere<br />
onerako ari bada norbait, guztiok<br />
geldiarazi behar dugu.<br />
Diru kontuekin kezkatuta zaude.<br />
Gipuzkoaren interesak daude jokoan.<br />
Ekarpen funtsak aztertuta,<br />
bistan da Gipuzkoak oraingo ereduan<br />
138 milioi galtzen dituela urtero.<br />
Gaia konpontzeko eskatzean,<br />
inork ez du ezer esaten. Zergatik?<br />
Alderdiek ez dutelako barne gatazkarik<br />
nahi. Ekarpenen legea al<strong>datu</strong><br />
egin behar da. Eta bidezkoagoa<br />
izan behar du zerga politikak.<br />
Bai, baina Ogasun diputatu izan zaren<br />
garaian sozietate zerga jaitsi duzue<br />
eta ondarearena kendu.<br />
EAJk ez zuen leial jokatu. Akordioa<br />
egin genuen sozietate zerga<br />
%30ean uzteko, eta EAJk al<strong>datu</strong><br />
egin zuen jarrera. Ikusita aukera<br />
bakarra zela %28 izatea hiru herrialdeetan,<br />
Hamaikabatek jarrera<br />
al<strong>datu</strong> zuen. Nahiago genuen<br />
%28 ezartzen zuen arau bat, batere<br />
ez izatea baino. Hitzarmena zen<br />
%28ra jaistea sozietate zerga baina<br />
ondarearenari eustea. Hitza<br />
jan zuen EAJk. Hamaikabatek<br />
bakarrik ezin du erabaki zerga politika.<br />
Gure kolorea ematen saiatu<br />
gara, eta besteei ere uzten.<br />
Indar handiagoa bazenute, jarriko<br />
zenukete ondarearen zerga eta lehengoratuko<br />
sozietate zerga?<br />
Ondarearen zergarena kontuan<br />
izatekoa litzateke. Ez eredu hori,<br />
baina bai ondare handia duenak<br />
ekarpen handiagoa egitea. Sozietate<br />
zergari dagokionez, ez da egokia<br />
asko mugitzea, zailtasunak<br />
izaten ari direlako enpresak. Hazkundea<br />
bizkortzeko modu bat da<br />
gehiago ez zergapetzea. Kenkariei<br />
eman behar zaie buelta: horiek<br />
tarteko, %18 inguru pagatzen<br />
dute enpresek, tasa %28 izanik<br />
ere. Irabaziak inbertitzen dituztenei<br />
lagundu behar zaie.<br />
Herritarrei ireki nahi diezue gobernua.Nola<br />
egiten da hori?<br />
Informazioa eman behar zaie. Suitza<br />
da eredu: erabakiak hartzen<br />
dituzte, informazioa eta ondorioen<br />
berri izanda. Hemen, lau urtean<br />
behin botoa eskatzen dute alderdiek,<br />
eta besterik ez. Bilatu behar<br />
dira parte hartzeko moduak,<br />
informazio egokia emanda.<br />
Pasaiako kanpoko portuaz eta<br />
errauste plantaz galdetuko zenuke?<br />
Bi proiektuak helduta daude, bizi<br />
propioa dute. Besterik da alderdi<br />
JON URBE / ARGAZKI PRESS<br />
batzuek uste izatea ez direla<br />
proiektu estrategikoak. Gipuzkoarrek<br />
adierazten badute ez direla<br />
proiektu onak, ulertu beharko da;<br />
baina proiektu estrategikoak direla<br />
uste dugunok berresten bagaituzte,<br />
aurrera segituko dugu.<br />
Zeri deritzozuproiektu estrategiko?<br />
Gelditzea luxu bat litzatekeen<br />
proiektuak dira, ezin onartuzko<br />
luxu bat. Kanpoko portua, adibidez.<br />
Helduta dago, ez dago beharrik<br />
hutsetik hasteko. Erabakiak<br />
daude, eta bete beharreko itun batzuk.<br />
Portuak 3.600 lanpostu mugitzen<br />
ditu Gipuzkoan. Ezin da<br />
onartu horiek kentzea. Ingurumen<br />
baldintzak bai, baina Gipuzkoak<br />
ezin du proiektu hori galdu.<br />
Erraustea da zaborren irtenbidea?<br />
Hondakinak kudeatzeko plana da<br />
egokia, iraunkorra eta zaborrei irtenbidea<br />
ematen diena. Nahi dugu<br />
birziklatzea, noski; gaur egun,<br />
ia %60an gaude. Baina gehiago<br />
lortuta ere, beti geratuko da kopuru<br />
bat zabortegiratu edo erraustu<br />
beharko dena. Horietatik, bigarren<br />
aukera da egokiena; are, Europak<br />
hori eskatzen du, gutxiago<br />
kutsatzen baitu. Atez atekoa legitimoa<br />
da zaborra biltzeko, baina<br />
ez dezatela jendea engainatu esanez<br />
hori dela modua errauste<br />
planta egin beharrik ez izateko.
Udal eta foru hauteskundeak DAlderdien kanpaina<br />
«Ezker abertzalearen presioa<br />
dela eta, ez dago hautagairik»<br />
Basaburuan (Nafarroa) egin zuen kanpainako<br />
ekitaldia atzo UPNk. Yolanda<br />
Barcinak, Nafarroako Gobernuko presidentetarako<br />
hautagaiak, adierazi zuen<br />
«beldurragatik» aurkeztu dela soilik<br />
Bildu hainbat herritan: «Ezker abertzaleak<br />
estutu egin ditu egunero ez-abertzaleak,<br />
eta, horregatik, ez dago alderdi<br />
Bilduko hautagaiek zin egin<br />
dute kargua utziko dutela<br />
ustelkeria zantzurik bada<br />
Politikariekiko<br />
konfiantza berreskuratu<br />
asmoz, agiri bat sinatu<br />
dute «benetako<br />
demokrazia baten alde»<br />
Joxerra Senar Iruñea<br />
«Nekatuta gaude beren buruari<br />
demokrata deitu eta bere eguneroko<br />
jardunean demokraziaren<br />
esanahiaz ahazten diren horien<br />
hipokrisi eta irakaspen faltsuez».<br />
Halaxe hasten da Hego Euskal<br />
Herriko lau lurraldeetako Bilduko<br />
hautagai guztiek atzo eguerdian<br />
«benetako demokrazia<br />
baten alde» sinatutako agiria.<br />
Koalizioko hautagai denek konpromisoa<br />
hartu dute, «ordezkari<br />
publiko diren heinean», euren<br />
diru sarreren eta ondasunen gaineko<br />
informazioak jendaurrean<br />
Barcina, atzo, Basaburuan. JESUS CASO / EFE<br />
Bilduko Nafarroako Parlamentuko eta Iruñeko udaleko hautagaiak, atzo, NUPen. JAGOBA MANTEROLA/ ARGAZKI PRESS<br />
emateko. Era berean, hitzeman<br />
dute euren kargua beste baten<br />
esku utziko dutela edozein ustelkeria<br />
susmo badago, eta inputaziorik<br />
badago zuzenean kargua<br />
uztea esan nahiko lukeela diote.<br />
Era berean, konpromisoa hartudute<br />
agintaldi hasieran zein<br />
amaieran eurek gobernatutako<br />
erakundeetan kudeaketaren gaineko<br />
ikuskaritzak egiteko.<br />
«Hitzetatik konpromisoetara<br />
pasatzeko ordua da. Berreskuratu<br />
egin behar da politikarien ohorea»,<br />
esan zuen atzo eguerdian<br />
Maiorga Ramirezek, Bilduren<br />
Nafarroako zerrendaburuak.<br />
Izan ere, hala Euskal Herrian<br />
nola Espainian gaur egun hainbat<br />
kargudun publiko ustelkeria<br />
kasuetan inputatuak daude, eta<br />
kasuok klase politikoarekiko<br />
mesfidantza eragin dute herritar<br />
askoren artean. Gainera, Bilduko<br />
kideek agirian salatu dutenez,<br />
finantza sistemak sortutako krisian<br />
«klase politikoaren gehiengoak<br />
bere egin dituzte» » eredu<br />
neoliberalak ezarritako eskubide<br />
murrizketak.<br />
Hori ikusirik, hautagaiek agirian<br />
adierazi dute «kasta politiko<br />
berezi baten partaide izateari»<br />
uko egiten diotela. «Politikak ez<br />
gaitu al<strong>datu</strong>ko eta herri bakoitzean<br />
herritarren eskaerak ezagutzeko<br />
eta harreman zuzena izateko<br />
gure esku dagoen guztia egingo<br />
dugu», promes egiten dute<br />
agiri horretan. Maiorga Ramirezek<br />
azpimarratu du gardentasuna<br />
aldarrikatzen dutela.<br />
Alabaina, konpromiso hori ez<br />
da gardentasunera mugatzen.<br />
«Herritarren parte hartzearen<br />
kultura hedatzeko» behar adina<br />
baliabide jartzeko prest daude,<br />
baita erakunde orotan herri mugimendu<br />
eta elkarteei «ateak irekitzeko<br />
ere». Lurralde kontsei-<br />
horietako hautagairik». Basaburua bera<br />
jarri zuen horren adibide. «Badakigu<br />
herritar askok UPNren alde egingo luketela,<br />
baina ezin dugu zerrenda osatu».<br />
ETA eta Bildu lotu ditu Barcinak, eta<br />
talde armatuaren aldeko pintaketa<br />
baten aurrean egin du mitina. Salatu du<br />
Bilduk «babesa» ematen diela euskal<br />
presoei. Barcinaren «probokazioa»<br />
salatu du Basaburuko Udalak.<br />
luak, sektore mahaiak eta bestelako<br />
tresnak abian jarri nahi dituzte,<br />
eta aurrekontu parte-hartzaileak<br />
sustatu nahi dituzte. Horri<br />
lotuta, demokrazia zuzenari<br />
dagokionez, herri galdeketak bultzatzeko<br />
asmoa dute «herri borondatearen<br />
zilegizko adierazpen<br />
gisa».<br />
PSNren proposamena<br />
Gardentasunari dagokionez, Bildurena<br />
ez da kanpainako ekimen<br />
bakarra izan. PSNk Parlamenturako<br />
19 hautagairen diru sarrerak<br />
eta ondasunak eskegi ditu<br />
‘‘ Hitzetatik ekintzetara<br />
pasatzeko ordua da.<br />
Berreskuratu egin behar<br />
da politikarien ohorea»<br />
MAIORGA RAMIREZ<br />
Bilduko zerrendaburua Nafarroan<br />
bere webgunean, eta gainontzeko<br />
alderdiei euren bide beretik jotzera<br />
dei egin diete. PSNren irudiko,<br />
«etika politikorako ariketa» da informazio<br />
hori ematea.<br />
Haatik, Roberto Jimenez PSNko<br />
hautagaiak proposamen hori<br />
arerio politikoei erasotzeko baliatu<br />
du, bereziki Yolanda Barcinari<br />
eta Patxi Zabaletari. Kanpainako<br />
ekitaldietan maiz gogorazten die<br />
bat egiten dutela euren ondasunak<br />
publiko ez egiteko orduan.<br />
Zabaletak erantzun izan dio Jimenezi<br />
PSNren proposamenen<br />
gainetik legeak betekizunak ezartzen<br />
dizkiola kargu publiko orori,<br />
eta PSNri aurpegiratu dio kontraesanean<br />
erori dela. Izan ere, Parlamentuan<br />
onartu diren azken<br />
neurrietako bat Parlamentuaren<br />
funtzionamenduaren ingurukoa<br />
izan da, eta bertan ez zuen PSNk<br />
zentzu horretan inongo proposamenik<br />
egin. NaBaiko hautagaiak<br />
ohartarazi du horrelako neurriek<br />
ez dutela legez kanpo aberastea<br />
edo ustelkeria saihesten, horretarako<br />
beste pertsonak erabili daitezkeelako.<br />
Ildo beretik erantzun izan du<br />
UPNk, eta gogorazi legeak kargudun<br />
publikoak beren ondasunak<br />
aitortzera behartzen dituela eta<br />
Jimenezen proposamenak «babesik<br />
gabe» uzten dituela hirugarren<br />
pertsonen <strong>datu</strong>ak, baldin eta<br />
kargu publikoarekin ondasuna<br />
erregimen partekatuan badute.<br />
<strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna berria 5<br />
‹ Harian<br />
‘‘ Kulturan gogorik gabe aritu<br />
da Iruñeko Udala. Ondare<br />
nagusietako baten aurka<br />
egiten du, euskararen aurka»<br />
UXUE BARKOS<br />
NaBairen hautagaia Iruñeko alkatetzarako<br />
Nafarroan<br />
elkarbizitzarako<br />
akordio bat<br />
eskatu du<br />
Ezkerrak<br />
Foruen monumentuan,<br />
Txema Mauleonek<br />
adierazi du ez UPNk eta<br />
ez NaBaik ez dutela<br />
neurria eman<br />
Joxerra Senar Iruñea<br />
«Batzuen eta besteen fronteen politikak<br />
irteerarik gabeko gatazka<br />
etengabeetara eramaten gaitu,<br />
batzuek besteei Nafarroaren gaineko<br />
ikuspuntua inposatu nahi<br />
izaten diotelako». Ezkerra koalizioak<br />
Iruñeko foruen monumentuan<br />
egindako ekitaldian aldarrikatu<br />
du Nafarroak nortasunen elkarbizitzarako<br />
akordio baten<br />
beharra duela. Hain justu, horixe<br />
da haren proposamen politikoaren<br />
ardatz nagusietako bat, krisiari<br />
aurre egiteko neurriekin eta<br />
sektore publikoaren defentsa irmoarekin<br />
batera. Hala, Ezkerra<br />
koalizioak beharrezkotzat jotzen<br />
du euskararen inguruko itun sozial<br />
bat hitzartzea, sinboloen integraziorako<br />
tolerantziako politikak<br />
egitea eta EAEren zein Nafarroaren<br />
arteko harremanak<br />
normalizatzea, hala nola erabaki<br />
eskubideari buruz.<br />
Haren ustez, arerio politikoek<br />
nortasunen gaia «marketin kutsuarekin»<br />
jorratzen dute. Mauleonek<br />
UPNri eta «neurri handi batean»<br />
PSNri aniztasunarekiko<br />
errespetuan neurria ez ematea<br />
egotzi die. «Euskararekin, euskal<br />
sinboloekin eta kulturarekin jarrera<br />
alderdikoia dute». Koalizioaren<br />
irudiko gobernuak ez du herritar<br />
guztiak bateratuko dituen<br />
«kultura politikarik».<br />
NaBai-<strong>2011</strong>ri, berriz, sinesgarritasunik<br />
ez izatea egotzi dio<br />
Mauleonek: «Duela aste batzuk,<br />
batasun independentistaren alde<br />
egiten zuen Zabaletak; orain, guztion<br />
Nafarroari buruz hitz egiten<br />
du». Agintaldi honetan NaBaiko<br />
kide izan den Mauleonek kritikatu<br />
du koalizioak gobernatu duen<br />
tokietan ez duela kultura komun<br />
baten alde egin.
6 berria <strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna<br />
Harian ›<br />
M-22: udal eta foru hauteskundeak DAlderdien kanpaina<br />
Pastorrentzat, langabeziak<br />
izan behar du lehentasuna<br />
EAJk «diskurtso subiranistarekin tematuta»<br />
jarraitzen duela baina alderdi sozialistak<br />
«beste lehentasun batzuk» dituela<br />
nabarmendu du Jose Antonio Pastorrek,PSE-EEren<br />
Bizkaiko zerrendaburuak.Horien<br />
artean «lehena» langabeziari<br />
aurre egiteko neurriak sustatzea<br />
dela adierazi du.Ezkerraldean izan da<br />
PSE-EEk agintzen duen<br />
udaletan aldaketa posible<br />
dela uste du Olanok<br />
Ahaldun nagusiaren<br />
ustez, EAJ da PSEren<br />
«porrot ekonomikoa»<br />
konpontzeko<br />
alternatiba bakarra<br />
Iñaki Lasa Andoain<br />
Hauteskunde gauerako ez du damurik<br />
nahi Markel Olano Gipuzkoako<br />
ahaldun nagusiak. Orain<br />
bi urteko bozetan eratu zen PSE-<br />
EEren eta PPren arteko «frontea»<br />
errepikatu egingo dela uste du.<br />
Jeltzalearen aburuz, EAJ da fronte<br />
hori gelditzeko «alternatiba<br />
eraginkorrena». Izan ere, PSE-<br />
EEk gobernatzen duen herrietan<br />
aldaketa lortzea posible dela ziurtatu<br />
du.<br />
Sozialisten agintepean dagoen<br />
herri batean egin zuen agerraldia<br />
Olanok atzo: Andoainen (Gipuzkoa).<br />
Azken agintaldian PSE-EEren<br />
kudeaketa «ikaragarrizko porrota»<br />
izan dela nabarmendu<br />
zuen, Andoni Baltasar alkate-<br />
Pastor,Sestaon hain zuzen ere,eskualde<br />
horretako alkategai sozialistekin eta<br />
Eusko Jaurlaritzako Lan eta Gizarte Gaietako<br />
sailburu Gema Zabaletarekin.Zabaletak<br />
nabarmendu duenez,«enplegua<br />
sortzea da egin daitekeen gizarte<br />
politikarik eraginkorrena».Pastorrek,berriz,salatu<br />
du ekonomia biziberritzeko bideratutako<br />
diruak %10 gutxitu dituela<br />
egungo Foru Aldundiak. PSE-EEko kideak, Sestaon, atzo. <strong>BERRIA</strong><br />
Joseba Egibar, Markel Olano eta Andoni Baltasar, Andoainen, atzoko ekitaldia hasi aurretik. <strong>BERRIA</strong><br />
gaiarekin eta Joseba Egibar GBBko<br />
presidentearekin batera eginiko<br />
agerraldian. Eredu ekonomiko<br />
horren bidez udalen etorkizuna<br />
«hipotekatu» izana salatu zuen<br />
jeltzaleak. Baltasarrek bat egin<br />
zuen Olanoren esanekin, eta udalek<br />
behar duten kudeaketa ekonomiko<br />
hori «EAJk soilik» berma<br />
dezakeela azaldu zuen.<br />
Ahaldun nagusiak esan zuen<br />
Bildu koalizioa dagoela PPren eta<br />
PSE-EEren balizko adostasunak<br />
osaturiko esparru politikoaren<br />
beste muturrean. Baina, haren<br />
ustez, euskal gizartean gehienak<br />
ez daude bi multzo horietan islatuak,<br />
«erdialdeko ubidean» baizik.<br />
Adierazi zuenez, EAJk gi<strong>datu</strong><br />
behar du erdibide hori.<br />
EAJren bidearen jarraipena<br />
Egibarrek, berriz, bi ardatz izan<br />
zituen hizpide Andoainen: batetik,<br />
bide politiko eta demokratikoak<br />
jarraitzeak duen garrantzia;<br />
eta, bestetik, Euskal Herriaren<br />
erabakitzeko eskubidea. GBBko<br />
buruaren iritziz, indarkeria eta<br />
herrigintza ez dira «ez uztartzeko<br />
modukoak, ezta osagarriak ere».<br />
Hala, nabarmendu zuen gaur<br />
egun sentsibilitate politiko orok<br />
eman duela giza eskubideen aldeko<br />
pausoa, eta, EAJk betidanik jarraitu<br />
izan diola bide horri. Are<br />
gehiago: jeltzaleak azaldu zuen<br />
EAJk ekiniko bidearekin bat egin<br />
dutela gainontzeko alderdiek<br />
apurka. Hala, alderdi jeltzaleak<br />
hasieratik arrazoi zuela iradoki,<br />
eta urte hauetako lana goraipatu<br />
zuen: «EAJk harturiko erabakiek<br />
ekarri dute herri hau ekarri duten<br />
tokiraino».<br />
Aukeratzeko eskubidearen inguruan,<br />
berriz, «ukaezina den<br />
existentzia bat» dagoela esan<br />
zuen. Horregatik, eskubide politiko<br />
hori baztertzen duten alderdiek<br />
euskal gizartean etorkizunik<br />
ez dutela azpimarratu zuen.<br />
Egibarrentzat bi ardatz horietan<br />
dago gizartearen giltza. «Giza eskubideen<br />
defentsan edo erabakitzeko<br />
eskubidean huts egiten<br />
duenak ez du etorkizunik euskal<br />
politikagintzan».<br />
«Konpromisoak<br />
areagotzeko<br />
garaia» dela esan<br />
du Etxerat-ek<br />
Itsasteko baten bidez<br />
bozkalekuetan euskal<br />
presoen eskubideak<br />
aldarrikatzera deitu<br />
dute elkarteko kideek<br />
Jokin Sagarzazu Donostia<br />
Presoen eskubideen aldarrikapenean<br />
alderdi politikoek zer konpromiso<br />
duten neurtu nahi izan<br />
du Etxerat-ek. Euskal presoen senide<br />
eta lagunen elkarteak alderdi<br />
eta koalizio «guztiei» eskatu die<br />
bilera bat egiteko, eta nabarmendu<br />
dute «baikorra» izan dela izandako<br />
elkarrizketetatik jaso duten<br />
mezua. «Konpromiso maila ezberdina<br />
erakutsi duten arren, gurekin<br />
bildu diren alderdi guztiek<br />
aitortu dute eskubideak urratzen<br />
zaizkiela presoei». Aurrera begira,<br />
mezu bat igorri nahi izan diete<br />
alderdi politiko horiei. «Konpromisoa<br />
areagotzeko garaia da».<br />
Eta herritarrei dei egin diete euskal<br />
presoak Euskal Herriratzearen<br />
aldeko ikurra duen itsasteko<br />
batekin aurkezteko bozkalekuetara.<br />
Alderdiekin bildu direla jakitera<br />
emateko eta hilaren 22ko eki-<br />
@ sarean<br />
Eusko Legebiltzarrerako 2009ko hauteskundeetan<br />
egin bezala, komunikabideek<br />
hauteskunde kanpaina nola jarraitzen<br />
duten aztertzen ari da EHUko<br />
irakasle eta ikerlari talde bat. Bizkaiko<br />
Batzar Nagusietarako kanpaina ari dira<br />
aztertzen, euskaraz eta gaztelaniaz.<br />
phttp://eleccionesforales<strong>2011</strong>.com/<br />
menean parte hartzeko deia egiteko,<br />
agerraldia egin dute Etxerat-eko<br />
presidente Fermina Villanuevak,<br />
Mari Luz Sebastian presidenteordeak,<br />
eta Mattin<br />
Troitiño eta Oihana Lizaso bozeramaileek.<br />
Ez dute bileren inguruko<br />
zehaztasunik eman; hala<br />
ere, salatu egin dute PSE-EE,<br />
UPN eta UPDren jarrera, haiekin<br />
biltzeko eskaera erantzun ere ez<br />
dutelako egin. «Gizartearen<br />
gehiengoaren nahiari entzungor<br />
egin diote». Alderdi sozialistaren<br />
jarrera «bereziki larria» dela adierazi<br />
dute Etxerat-eko kideek, espetxe<br />
politikaren «arduradun nagusia»<br />
delako alderdi hori.<br />
Era berean, gaitzetsi egin dituzte<br />
Antonio Basagoiti EAEko<br />
PPren presidenteak bere blogean<br />
Etxerat-en eskaera erantzunez elkartearen<br />
kontra esandakoak;<br />
hark egindako salaketak «faltsuak<br />
eta larriak» direla adierazi<br />
dute. «Hitz horiekin, agerian geratu<br />
da berriro ere Basagoitik ez<br />
diela batere begirunerik eta<br />
errespeturik giza eskubideei».<br />
Besteak beste, Etxerat-ek «ETAren<br />
tesia bere egiten» duela esan<br />
du Basagoitik, eta ukatu egin du<br />
euskal presoei eskubideak urratzen<br />
zaizkiela.<br />
Fermina Villanueva, Antton Troitiño eta Oihana Lizaso, atzo. J. C. RUIZ / ARP
M-22: udal eta foru hauteskundeak DAlderdien kanpaina<br />
20<br />
pPSEk Bilbon jarri nahi dituen igogailu<br />
eta maldaxka elektrikoak.Txema Oleagak,<br />
Bilboko alkate izateko PSE-EEren<br />
hautagaiak, iragarri du 20 igogailu eta<br />
maldaxka elektriko jartzeko asmoa duela<br />
auzo aldapatsuetan. Bizilagunen irisgarritasuna<br />
hobetu nahi du horrela.<br />
Donostia, «Europari irekiago»<br />
Odon Elorza PSEko<br />
alkategaiak Gipuzkoako<br />
hiriburua «globalago<br />
eta pluralago»<br />
bilakatzea nahi du<br />
Edurne Begiristain<br />
Odon Elorzak hogei urte daramatza<br />
Donostiako alkatetzan, eta<br />
badu, beraz, nahiko «esperientzia».<br />
Liburu batean jasotzeko<br />
adina, behintzat, bai. Atzo aurkeztu<br />
zuen La pasión de la experiencia<br />
liburu berria (Esperientziaren<br />
pasioa). Urte hauetako<br />
guztietako gogoetak, iritziak eta<br />
bizipenak bildu ditu bertan. Gipuzkoako<br />
hiriburuaren egoeraz<br />
eta erronkaz hitz egin du, baina<br />
baita alkate izatearen erantzukizunaz<br />
ere.<br />
Izan ere, Elorzaren ustez, alkatetzak<br />
«askatasunean» oinarrituta<br />
egon behar du, alderdi politiko<br />
jakin baten interesetatik at. «Alkate<br />
batek ezin du alderdiaren<br />
aginduetara makurtu, eta herritarren<br />
interesei bizkarra eman»,<br />
adierazi du.<br />
Gasteizko etxeak garestitzea<br />
Lazkozi egotzi dio Aralarrek<br />
Hirigintzari eta etxebizitzari buruzko auziak<br />
izan ditu hizpide Aralarren Gasteizko<br />
alkatetarako hautagai Andres Landak.<br />
Haren arabera, «gehiegizko» prezioa<br />
dute etxeek, eta ardura du udalak. «Patxi<br />
Lazkoz alkatea da etxeen balioa finkatzen<br />
duena». Hirigintza iruzurrari aurre<br />
egingo diola ziurtatu du Landak. Aralarren ekitaldia, atzo Gasteizen.<br />
Odon Elorza Donostiako alkategai sozialista, Aieteko jauregiaren aurrean. ANDONI CANELLADA / ARGAZKI PRESS<br />
Hiri bateko alkate bat ezin da<br />
sartu, haren ustez, «fronte politikoen»<br />
eta «polo subiranisten» ikamiketan.<br />
Are gutxiago Donostian,<br />
urteetan asko «sufritu»<br />
duen hiriburua delako, Elorzak<br />
dioenez. «Zorionez, gauzak al<strong>datu</strong>z<br />
doaz», erantsi du. Donostiako<br />
herritarrek «sosegua, bizikidetza<br />
eta adiskidetzea» lortzeko duten<br />
nahiak zerikusi handia izan du aldaketa<br />
horretan, bere esanetan.<br />
Eta bere jardunak eta nortasunak,<br />
noski, izan du eragina, Donostiako<br />
alkatearen hitzetan.<br />
Elorzak dio «zintzotasunez» kudeatu<br />
duela udala, eta inork ezin<br />
izango diola inoiz leporatu agintean<br />
daramatzan hogei urte hauetan<br />
dirua xahutu duenik edo senideren<br />
bati lanposturen bat eman<br />
dionik.<br />
Aurrera begira Donostia Europara<br />
eta nazioartera are eta irekiagoa<br />
izan beharko duela iritzi<br />
dio Elorzak, bai eta beste hiriburuekin<br />
elkarlana sustatu ere. «Ez<br />
dut nahi hiri euskaldunagoa izatea,<br />
zorionez badelako, ezta espainolagoa<br />
ere; Europari irekiagoa,<br />
globalagoa eta pluralagoa nahi<br />
dut».<br />
Bakeaz ere hitz egin du Elorzak.<br />
Bake bidean eman diren aurrerapausoaz<br />
eta aurrera begirako<br />
erronkaz. Bere hitzetan, Donostiak<br />
«bake hazitoki bat izan<br />
behar du, bizikidetzan aurrera<br />
egiteko balio izango duen ideia<br />
demokratikoen laborategi bat».<br />
Bakeak atzera bueltarik ez izatea<br />
lotzea da erronka, Elorzaren ustez.<br />
Meskita, Gasteizen<br />
PSEko Gasteizko alkategaiari, berriz,<br />
beste buruhauste bat sortu<br />
zaio hauteskunde kanpainaren<br />
erdian. Udalak Zaramaga auzoan<br />
meskita bat irekitzeko baimena<br />
eman izanak zalaparta piztu baitu<br />
auzokideen artean, eta ika-mika<br />
berria eragin, berriz, PSE eta<br />
PPren artean. Izan ere, PPko alkategai<br />
Javier Marotok agindu du<br />
bera alkate izanez gero, meskitari<br />
lizentzia kenduko diola.<br />
Meskita hori eraikitzeko eskaerak<br />
baldintza guztiak betetzen dituela,<br />
eta ondorioz, lizentzia atzera<br />
botatzea «prebarikazio» delitua<br />
litzatekeela erantzun zion<br />
Lazkozek PPri. Eta gogoratu zion<br />
PP Gasteizko alkatetzan zegoene-<br />
an gisa horretako beste hiru tenplu<br />
zabaldu zituela. Hala, hirian<br />
«arrazakeria eta xenofobia» bultzatzea<br />
leporatu zion Lazkozek<br />
Marotori. «Gasteizko alkatetza<br />
eskuratu nahi duenak gasolina<br />
bidoi batekin etortzea ez da egokia».<br />
Halako adierazpenekin hirian<br />
«tentsioa» sortzen ari dela<br />
kritikatu zuen Gasteizko alkateak,<br />
eta erantzukizunez jokatzeko<br />
eta «tolerantzia, eta aniztasun politikoa»<br />
errespetatzeko eta elkartasuna<br />
sustatzeko eskatu zion<br />
PPkoari.<br />
Meskitaren polemikatik harago,<br />
kanpaina egiten jarraitu zuen<br />
atzo Gasteizko alkateak, besteak<br />
beste, datorren urteko Europako<br />
hiriburu berdearen izendapenari<br />
probetxua ateraz. Atzo, Europako<br />
Hiriburu Berdea proiektuaren<br />
koordinaketaz aurten arduratzen<br />
den Hanburgoko (Alemania)<br />
ordezkari Jennifer Wesche hartu<br />
zuen udalean, eta «eko-hiriaren»<br />
alde mintzatu zen alkatea: «Europako<br />
Batasunak saria eman digu<br />
denok batera etorkizuneko hiri<br />
berdea eraiki dezagun, hots, herritarren<br />
bizitza kalitatea bermatuko<br />
duen hiria eraiki dezagun».<br />
<strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna berria 7<br />
‹ Harian<br />
‘‘ Berdintasuna egon behar du<br />
auzoen artean. Eskuinak dio<br />
gaur egun ez dagoela alderik,<br />
baina hori ez da egia»<br />
JUAN MOSCOSO<br />
PSNren hautagaia Iruñeko alkatetarako<br />
Azkunak<br />
hitzeman du<br />
enpresaburuak<br />
laguntzen<br />
jarraituko duela<br />
Bilbo hiriburu<br />
«aktiboa» izatea<br />
eta aukerei irekita<br />
egotea nahi du<br />
EAJko alkategaiak<br />
Erredakzioa<br />
Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan<br />
inbertitzen duten enpresaburuak<br />
laguntzen jarraituko duela hitzeman<br />
du Iñaki Azkuna EAJko Bilboko<br />
alkategaiak. Bilboko Ortxakoaga<br />
auzoan egin du ekitaldia<br />
Azkunak, eta han iragarri du<br />
«ETAren mehatxua» urtetan pairatu<br />
behar izan duten enpresaburuentzako<br />
laguntzei eutsi egingo<br />
diela alkate aukeratzen badute,<br />
«enpresaburuak direlako enplegua<br />
sortzen dituztenak eta lortutako<br />
etekinak Euskadin bertan<br />
inbertitu dituztenak».<br />
Bilborako proposamenak eta<br />
erronkak azaldu ditu Azkunak<br />
ekitaldian. Jakinarazi duenez,<br />
bere helburua da Bilbo «hiriburu<br />
aktiboa» izatea lanbide-heziketa<br />
arloan. Hartarako, unibertsitate<br />
campusari bultzada eman nahi<br />
dio, lanbide-heziketaren eskaintza<br />
zabaldu eta kalitatezko hezkuntza<br />
zentroak ireki. Horrekin<br />
batera, inbertsioak erakarri nahi<br />
ditu Azkunak Bilbora, eta garraio<br />
publikoa hobetu nahi du hori lortzeko.<br />
Azken batean, Bilbo «aukeren<br />
hiria» izatea nahi duela esan<br />
du Azkunak.<br />
Ekitaldi berean izan da Bizkaiko<br />
ahaldun nagusigai Jose Luis<br />
Bilbao. Haren esanetan, EAJk<br />
kudeatutako erakundeak «eredu»<br />
izan dira kudeaketa zorrotza<br />
egin dutelako, eta irizpide egokien<br />
arabera gastatu eta inbertitu<br />
dutelako. Bilbo eta Bizkaiko<br />
erakundeak horren adibide dira,<br />
Bilbaoren aburuz. PPrekin eta<br />
PSErekin ez fidatzeko eskatu die<br />
Bilbaok herritarrei. PPkoek zergak<br />
jaisteko egindako proposamena<br />
«demagogia» hutsa delako,<br />
eta PSEk oinordean hartutako dirua<br />
«xahutu» duelako.
8 berria <strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna<br />
Harian › Iritzia<br />
Itsaso ahantzia<br />
ta geuretzat ere,zergatik doa abiada<br />
E bizian mundua? Ez ote da beste mito<br />
bat,hori ere?<br />
Sartzen zara edozein hedabide erraldoiren<br />
edizio digitaletan,eta berria dator<br />
berriaren ondotik,eta berriagoa gero,<br />
eta azken ordua berriagoaren ondoan,<br />
eta ematen du egun bakar batek biltzen<br />
dituela mila kontu benetan<br />
hil ala biziko,mundua izugarri ari<br />
dela aldatzen egunetik egunera,<br />
beti dago etorkizuna nolakoa<br />
izango den esaten dizun albiste<br />
harrigarriren bat,eta<br />
horiek irakurrita ematen<br />
du aldaketa izugarrien<br />
atarian gaudela,orain ar-<br />
Zuzendaria:<br />
Martxelo Otamendi<br />
Zuzendariordea:<br />
Enekoitz Telleria<br />
Edizio arduraduna:<br />
Andoni Alvarez<br />
Argitaratzailea:<br />
Euskal Editorea SM<br />
Publizitatea: Iragarri SM<br />
Lege gordailua:<br />
SS-0662/03<br />
Batzorde parekidea:<br />
0712I84<strong>05</strong>9<br />
Egoitza nagusia:<br />
Martin Ugalde kultur parkea.<br />
Gudarien Etorbidea, z/g.<br />
20140 Andoain.<br />
Telefonoa:<br />
(0034) 943-30 40 30<br />
Faxa: (0034) 943-30 09 43<br />
Webgunea:<br />
www.berria.info<br />
Posta elektronikoa:<br />
berria@berria.info<br />
Publizitatea:<br />
publi@iragarri.net<br />
Harpidetza saila:<br />
(0034) 943 - 30 43 45<br />
Date: 12/<strong>05</strong>/<strong>2011</strong><br />
Exemplaire: 2.445<br />
Editeur: Euskal Editorea s.l.<br />
Directeur de publication:<br />
Martxelo Otamendi<br />
Comission paritaire:<br />
0712I84<strong>05</strong>9<br />
Delegation Labourd:<br />
Lisses 3, 64100-Baiona.<br />
Tel.: (0033) 559256220.<br />
Fax: (0033) 559254303.<br />
E-mail: lapurdi@berria.info<br />
ORDEZKARITZAK<br />
Araba: Bizenta Mogel, 6.<br />
Posta kodea: 01008<br />
Gasteiz. Telefonoa:<br />
945-15 04 52. Erredakzioko<br />
faxa: 945-14 83 07.<br />
Posta elektronikoa:<br />
araba @berria.info.<br />
Bizkaia: Uribitarte kalea, 18,<br />
3. C. Posta kodea: 48001<br />
Bilbo. Telefonoa:<br />
94-435 26 00. Erredakzioko<br />
faxa: 94-423 49 75.<br />
Posta elektronikoa:<br />
bizkaia@berria.info.<br />
Lapurdi: Lisses, 3. Posta<br />
kodea: 64100 Baiona.<br />
Telefonoa: 559-25 62 20.<br />
Faxa: 559-25 43 03.<br />
Posta elektronikoa:<br />
lapurdi @berria.info.<br />
Nafarroa: Iratxeko Monasterioa,<br />
45, 13. Posta kodea:<br />
31011 Iruñea. Telefonoa:<br />
948-36 66 22.<br />
Publizitatea: 948-36 66 23.<br />
Posta elektronikoa:<br />
nafarroa@berria.info.<br />
berria<br />
Jira<br />
Xabier Gantzarain<br />
tekoa ez dela ezer izan,gizakia berehalaxe<br />
dela espazioan bizitzen.Dena doa<br />
ordea esaten digutena baino askoz motelago.<br />
Noel Burch eta Allan Sekulak filma<br />
egin dute,The forgotten space,itsasoari<br />
buruz,merkantzien garraioa ardatz<br />
hartuta.Espainiako Público egunkariari<br />
eman zioten elkarrizketak ez dauka galerarik.Allan<br />
Sekularen hitzak dira: «Hamar<br />
merkantziatik bederatzi itsasoz<br />
garraiatzen da,ontzi handietan,eta<br />
ez hegazkinez,batetik<br />
bestera lehenbailehen joan nahi<br />
duenak hartzen duen garraiobidean,eta<br />
ez argiaren abiadan,<br />
baizik eta edozein bidaiari<br />
kosmopolita eta globalizatu<br />
desesperatzeko mo-<br />
Akordioak behar ditugu<br />
Koldo Tellitu<br />
Ikastolen elkarteko lehendakaria<br />
Hezkuntza alorra ez<br />
daukagu unerik<br />
onenean. Europa<br />
zein mundu mailako<br />
mota guztietako<br />
adierazleek ematen dizkigute<br />
aztarnak ondo egiten ari garenaz.<br />
Eta, erkatuta, badirudi ez gabiltzala<br />
txarto. Baina ohartarazi ere egiten<br />
gaituzte nabarmen hobetu dezakegunaz.<br />
Etorkizunaren erronkak, gaur<br />
bertakoak direnak, jarrera aktiboa,<br />
baina bai eta ere tajutua, antolatua<br />
eskatzen digu hezkuntza komunitate<br />
osoari.<br />
Ez gaude horretan. Hori jaso dugu<br />
guk behintzat, eta horixe azaldu<br />
nahi nuke artikulu honetan.<br />
Gure zazpi lurraldeetaz hitz egin<br />
nezakeen. Esan dudanak guztietarako<br />
balio zezakeen. Baina oraingoan<br />
Eusko Jaurlaritzari dagokion<br />
eremura mugatuko naiz.<br />
Gaur egun gauden legealdira arte<br />
behin eta berriz esan izan dugu<br />
Eskola Itun baten edo antzerako<br />
zerbaiten beharra dagoela. Legealdi<br />
hau hasi zenean uste genuen<br />
agian ez zela horretarako une egokia.<br />
Ez beharrezkoa ez zelako, baizik<br />
eta beste burutazio batzuk zirela<br />
medio, orain aztertuko ez ditudanak.<br />
Hala ere, alorrean gauzatzen<br />
den gertakari garrantzitsu bakoitzean<br />
berretsi besterik ez da egiten<br />
gure ustea.<br />
Hezkuntza sistemaren ikuspegitik<br />
ari naiz, ez ikastolen ikusmira<br />
propiotik, eta diot hizkuntzen trataera<br />
aztertzen dihardugula, aurreko<br />
ereduek goia jo dutelako, ezarritako<br />
helburuak erdietsi gabe<br />
gainera. Curriculuma herri honen<br />
ezaugarrietara eta konpetentzietara<br />
egokitu beharraz ari gara, horretan<br />
batzen gaituzten oinarrizko<br />
kontsentsuak zeintzuk diren jakin<br />
duko abiada geldoan».<br />
Azkarrena,ahazmena.<br />
gabe. Kanpo zein barne ebaluazioko<br />
neurketak dauzkagu, eta behin<br />
eta berriz uzten dituzte agerian gure<br />
ikaslegoaren prestakuntzari dagokionez<br />
sistemak azaltzen dituen<br />
zuloak. Noraezean gabiltza teknologia<br />
berrien erabilpenean. Jakitun<br />
gara eskolan garatu beharrekoa<br />
dela bortizkeria eta Giza Eskubideen<br />
gaia, baina aurretik kontsentsurik<br />
bilatu gabe egiten dugu.<br />
Sistema kontzeptualki berrantolatu<br />
beharra dago, gure ustez, hezkuntza<br />
zerbitzu publiko bakarrera<br />
joko duena, funts publikoekin eutsitako<br />
ikastegi guztiekin osatuta,<br />
bakoitzaren titulartasunetik at.<br />
Aurreko guztiak hartzen duen<br />
tamaina kontuan hartuta, eskola<br />
mundu orokorra berrantolatzeko<br />
marko zabalean aztertu behar da.<br />
Bestalde, ahotan darabilkigun<br />
honek guztiak oso izaera desberdineko<br />
dinamikak abian jartzea eskatzen<br />
du. Horien artean, besteak<br />
beste, desberdinen arteko akordioak<br />
jorratu beharra dago. Akordioa<br />
eragile sozial eta hezkuntza administrazioaren<br />
artean, akordioak<br />
hezkuntzako eragileen artean, batzuen<br />
eta besteen akordioak sindikatuekin.<br />
Eta abar eta abar.<br />
Akordioak behar ditugu hezkuntzaren<br />
alorrean herri ikuspegi bat<br />
partekatzen dugunon artean, Euskararen<br />
aldeko konpromisoa partekatzen<br />
dugunon artean, eredu<br />
kooperatiboaren eta ekitatearen<br />
aldeko eredua partekatzen dugunon<br />
artean.<br />
Akordio horien bila esertzen ez<br />
garen artean bakoitzak unean-unean<br />
jotzen gaituen ekaitzari ahal<br />
duen ondoen aurre egiten jarraituko<br />
du, eta batzen gaituzten helburuen<br />
aldeko jardun partekatuak<br />
ezinezkoak izango dira. Ez dago<br />
ekiterik bat-batekotasunetik ez<br />
itxarote pasibotik. Antolatutako<br />
jardun komuna behar dugu, eta horretarako<br />
gogoeta partekatua.<br />
Edo hori, edo gaur egun dauka-<br />
Mende bat<br />
gunotan 1981ko Mitterand lehenda-<br />
E kariaren garraipena oroitzen da. Eskuineko<br />
ikuspegia barna, hain barna,<br />
sartua zaigu nahi gabe ere, non promesa<br />
baztertuetaz baizik ez garen gogoratzen.<br />
Frustrazio horien aztarnen oiharra<br />
entzuten dugu goizaldeetako berri<br />
sailetan, ahantziz 2002a arte bederen<br />
bazela gure artean elkartasunaren<br />
halako kultura bat. Soilki<br />
errateko Chirac eta Sarkozyren gobernuek,<br />
sozialisten denboretako<br />
aitzinamenduak oro urratu<br />
zituzten, banan bana,<br />
erretiroaren adina barne.<br />
Urtebete oraino tiratzeko.<br />
Mendea ematen du.<br />
Bira<br />
Itxaro Borda<br />
guna. Bakoitza bere aldetik. Ikastolek,<br />
esate baterako, sare itunduko<br />
beste gizarte eragileekin, akordio<br />
bat sinatu berri dugu Eusko Jaurlaritzarekin<br />
marko hirueledunaren<br />
inguruan. Interesgarria iruditzen<br />
zitzaigun frogatzea hain berezia<br />
den gai honetan akordioa lortzerik<br />
ote zegoen Hezkuntza Saila<br />
gidatzen dutenekin. Eta, gure sorpresarako,<br />
ikusi dugu erantzuna<br />
baiezkoa dela. Hasieran ez zen argi<br />
egon hala izango zenik. Berez, batzuk<br />
eta besteak jarrera arras desberdinetatik<br />
hasi ginen. Ikusi besterik<br />
ez dago sare publikorako<br />
HMHaren dekretua (Hizkuntza<br />
Marko Hirueleduna) eta ikastolak<br />
azkenik sinatu dugun protokoloa.<br />
Lehenak Administrazioaren abiapuntua<br />
azaleratzen du; bigarrena<br />
gurera hurbiltzen da.<br />
Euskara babesik gabe geratzeko<br />
arriskua ikusten genuen Jaurlaritzaren<br />
dekretuan, eta horrek atzera<br />
eragiten zigun. Ordez, itunduko<br />
protokoloan onartu egin zaizkigu<br />
aldaketak guretzat funtsezkoak diren<br />
bi ataletan, hau da, hizkuntzei<br />
lotutako ordutegia eta helburuak<br />
finkatzean, horien lorpen maila<br />
ezagutzeko ebaluazioari lotuta. Aldaketa<br />
horiei esker, ikastolek jarraitu<br />
egin ahal izango dute duela<br />
hogei urtetik abian jarrita daukaten<br />
eredu eleaniztunarekin. Orain,<br />
Hezkuntza Administrazioak ere<br />
ebaluatu egingo gaitu.<br />
Eta horra iritsi nahi genuen, ondorengoa<br />
baitator gero. Eta ondorengoa,<br />
hauxe, ikuspegi desberdinetatik<br />
gatoz hemen ere. Hezkuntza<br />
Sailak uste du ziurrenik sistemaren<br />
saio orokorra dela HMH,<br />
oraindik indarrean dauden ereduen<br />
ordezkoa finkatzeko. Uste dugu<br />
onartutako dekretuarekin eta<br />
guk sinatutako protokoloarekin,<br />
hasteko, HMH bat baino gehiago<br />
dagoela. Gure aburuz, bestalde, horrek<br />
esperimentazio prozesu bat<br />
ireki besterik ez du egiten, ondo-<br />
Wauquiez ministroa jada RSA-ren jabeak<br />
SMIC eskuratzen dutenen kontra altxatzen<br />
dabil, deblauki. Bizkitartean<br />
Frantziako bankariek ez dute sekula<br />
gaur bezainbat benefizio eta bonus banatu<br />
zuzendari eta akziodunei. Jende<br />
xeheen arteko borroka gutiziatsua<br />
odoltsua date datozen hamabi hilabeteetan.<br />
UMP-a suarekin jostatzen ari da<br />
argiki, besuinaren gainaldean Fronte<br />
Gorrotoa aiduru dagoela. Ez gara<br />
ateka gaitzetik jalgiak.<br />
Zer eginen dugu 2012ko<br />
maiatz hasieran Le Pen eta<br />
Sarkozyren arteko aukera baino<br />
ez baldin badugu? Irudikatzeak<br />
berak izua hazten<br />
digu. Apokalipsia mota<br />
baten iragarpena.<br />
No women no cry...<br />
stand up for yours rights.<br />
rengo emaitzak kontuan hartu beharko<br />
direlarik egungo hizkuntza<br />
ereduen sistema ordezkatzeko.<br />
Hobeto ulertuko da agian gure<br />
zuzendariak, Imanol Igeregik,<br />
prentsako elkarrizketa batean<br />
esandakoa aipatzen badut. Berak<br />
zioenez, aurreikusitako ebaluazioak,<br />
hasierakoa bat eta urterokoa<br />
bestea, «adieraziko digu zein den hiru<br />
eleko hezkuntzan aurrera egiteko<br />
hizkuntza abiabidea eta horren<br />
arabera marraztu ahal izango da<br />
egungo hizkuntza ereduen ordezkoa».<br />
Honela zioen elkarrizketa berean:<br />
«Jarraipen batzorde bat izango<br />
da, eta bertan alde desberdinek<br />
parte hartuko dugu. Datuen interpretazioa<br />
denon artean egingo dugu,<br />
ez bakarrik Hezkuntza Sailak.<br />
Gainera, euskaran, gazteleran zein<br />
ingelesean argazki lainotsua agertuko<br />
duten ikastegiek hobekuntza<br />
neurriak ezarri beharko dituzte».<br />
Hitz horietan, gutxi gorabehera,<br />
sinatu dugu protokoloa. Egin dugu,<br />
eta ez bihotzeko minik gabe,<br />
ahaztu gabe Hezkuntza Sailak sare<br />
itundu guztiari eragin digun nahastea,<br />
irakasleen soldatak aldebakarki<br />
moztu ondoren. Horrek ondorioak<br />
izango ditu oraindik, baina<br />
kasu bat zein bestea unean uneko<br />
gertakariak besterik ez dira, garrantzi<br />
handikoak, hori bai, baina<br />
idatzi honen hasieran aipatu dudan<br />
bezalako marko zabal batean<br />
kokatu behar ditugunak.<br />
Orain egiaztatu egin nahi dugu<br />
Hezkuntza Sailak akordiorako jarrera<br />
berarekin erantzuten digun,<br />
ikastola taldeari eragiten dioten<br />
zenbait gaitan. Laster jakingo dugu.<br />
Baina agerian utzi nahi dugu,<br />
beste edozeren gainetik, gure jarrera,<br />
ez bakarrik irekia, baizik eta batez<br />
ere aktiboa dela, guztiz beharrezkoak<br />
diren gerturaketen alde<br />
saiatzeko, arestian aipatutako helburuak<br />
partekatzen ditugunon artean.<br />
Gure etorkizun komuna dago<br />
jokoan.
Hizpideak<br />
Lupapeko demokrazia<br />
Iñaki Petxarroman<br />
ipetxarroman@berria.info<br />
zta-ozta, eta azken minutuan,<br />
O hauteskundeetan egoteko baimena<br />
eman zion Espainiako Auzitegi<br />
Konstituzionalak Bilduri. Zortzi urtean<br />
lehen aldiz, ezker abertzalearen hautu<br />
politikoa lehian egongo da. Milaka herritarri<br />
hautagai izateko eskubidea ukatu<br />
bazaie ere, urrats bat egin dugu aurrera.<br />
Joan den ostegun gaueko poz kolektiboa<br />
sentimendu horren frogarik<br />
onena da: aurreratutako apur hori loreek<br />
udako ihintza bezala hartu dugu.<br />
r Zaldieroa<br />
Izan edo ez izan<br />
ostalgia sartzen zait irratia<br />
pizten dudanetan,eskuin<br />
N halakotzat onartuak Kata-<br />
luniaren kontra egiten zuen garaiaren<br />
miraz —barkatuko didate<br />
katalanek—,zerraldo,paniko,torturarik<br />
gabeko kontuei buruzko astakeriak<br />
hobeto eramaten ditut.<br />
Egunotan zenbait komunikabideri<br />
kasu eginez gero,ez dakit izuturik<br />
edo flipaturik nengokeen,izatez<br />
kezka txiki bat ari zait sortzen; ez<br />
zait etxetik hain urrun geratzen eta<br />
beharbada Audientzia Nazionaletik<br />
pasako naiz,agian urteak baitaramatzat<br />
nire eskuz jendea hilez,<br />
ez dut kontrakoa guztiz frogatuko<br />
lukeen ebidentziarik,eta oraindik<br />
ez naiz ohartu.<br />
Kutsatuta egoteari buruzko<br />
txantxetako galdeketa batean<br />
guztiz nengoela esan zidaten,beharbada<br />
Hernanikoa izateak zer<br />
ikusia izango du; hala ere,ETA hartzen<br />
ari den gerribuelta ikusita,ni<br />
ez nindukete onartuko goi esferatako<br />
klub horretan.ETAren boterea<br />
gobernuko presidentziaraino<br />
goratzen duten lehen aldia ere ez<br />
da —nik uste ETAk berak sinesten<br />
Baina Espainiako demokraziaren<br />
egoera oso ahula da. 25 urtean espetxean<br />
egon arren eskubide guztien<br />
jabe den preso ohi batek Bilduren aldeko<br />
boza eskatzeak amildegiaren ertzean<br />
jar gintzakeela pentsatzeraino iritsi<br />
dira —gara— asko. Berriz ere Bildu inpugna<br />
zezaketela. Berriz ere amets<br />
gaiztoa has zitekeela. PPren presioari<br />
eutsi dio oraingoz gobernuak, baina<br />
lupa erraldoi baten begiradapean gauden<br />
sentimenduari ezin ihes egin, Orwellen<br />
Anaia Handia benetakoa balitz<br />
bezala. Eta, egoera horretan, adierazpen<br />
askatasuna ameskeria da. Argalegia,<br />
adibidez, Tasio Erkiziarentzat.<br />
Larrepetit<br />
Uxue Apaolaza<br />
Agian denok gara<br />
ETA, edo ez;<br />
dagoeneko, agian,<br />
ETAn ez dago<br />
ETAko inor<br />
Hitz beste<br />
Anjel Lertxundi<br />
zuela aldika estatuari kalteren bat<br />
eragiten ziola—,baina beharbada<br />
bai «estatua eta hauteskundeak<br />
ETAren esku» uzten direla,bestalde,Juan<br />
Kruz Lakastak maiatzaren<br />
3an idatzitako zutabean are<br />
Auzitegi Gorena ere ETAkoa zela<br />
frogatu zuen,hartarako frogarik<br />
behar ez denez; agian,eta Konstituzionala<br />
ere ETA denez,ETAren<br />
etsai handiena ezker abertzalea<br />
bera da.Victoria Pregoren txiste<br />
bat argigarri izan zait; dio: ETArekin<br />
negoziatzera esertzen direnean,<br />
mahaiaren alde batean gobernuko<br />
ordezkariak egongo dira; bestean,guardia<br />
zibila.Eta Antonio Basagoiti?<br />
PSEren laguna baldin bada,agian<br />
entornoak harrapatu du<br />
dagoeneko,baina abizen euskaldunegia<br />
du,azkenaldian ETAko kideak<br />
Madrilen daudela ematen<br />
du,eta eskolta daramate beren<br />
buruarengandik babesteko,Jesus<br />
Egigurenek bezala.Agian ETAn bi<br />
partidu handiek eztabaida gaia<br />
izateko kontrataturiko guardia zibilak<br />
baino ez daude; edo agian<br />
denok gara ETA,edo ez; dagoeneko,agian,ETAn<br />
ez dago ETAko inor.<br />
Txanda<br />
ipuzkoaren txanda da, dio sozialista giputzen propa-<br />
G gandak. Imajinatzen bizkaitarrek Bizkaiaren txanda<br />
da errebindikatuko balute? Eta arabarrek gauza bera<br />
Arabagatik? Zirriparra sekulakoa! Baina EAEko beste bi<br />
lurraldeetako sozialisten propagandak ez du esaten Bizkaiko<br />
edo Arabaren txanda denik. Bizkaia garatzen edo<br />
Araba garatzen lelo piperrik gabeak darabiltzate bietan.<br />
Horrek zer esan nahi du? Onartzen dutela Gipuzkoa galtzailea<br />
izan dela lurraldeen orain arteko tarta-banaketan?<br />
Bizkaia eta Araba garatzen ari diren bitartean, Gipuzkoa<br />
atzean geratu dela, eta bazela Gipuzkoari txanda<br />
emateko ordua? Horrek esan nahi luke Odon Elorzaren<br />
argumentuak nagusitu direla.<br />
Badago, ordea, beste interpretazio bat: Bilduren agerpenak<br />
bizi-bizi jarri du Gipuzkoako hegemonia. Eta nago<br />
sozialistak Gipuzkoaren txanda aipatzen dutenean, beren<br />
chanceaz ari direla: Gipuzkoako pastelaren beren<br />
puskaz, zuzen esateko.<br />
u Zuzendariari<br />
<strong>BERRIA</strong>k irakurleen eskutitzak plazaratzen ditu. Ez dituzte 1.400<br />
karaktere baino gehiago izan behar, tarteak barne, eta <strong>BERRIA</strong>k mozteko<br />
eskubidea du. Helbide honetara bidali behar dira, izen-abizenak eta herria<br />
adierazita: Berria, Martin Ugalde kultur parkea, 20140 Andoain. Eskutitzak<br />
Internet bidez bidaltzeko: iritzia@berria.info.<br />
Bidezko merkataritza<br />
Gobernuz kanpoko erakundeak<br />
eta mugimendu sozialak<br />
denbora daramagu gaur eguneko<br />
merkataritza sistema salatzen,eta<br />
etikoa eta bidezkoa<br />
den merkataritza eredu baten<br />
alde egiten.Gure eguneroko bizitzan<br />
hori guztia gutxiago eta<br />
hobeto kontsumitzean islatu<br />
daiteke; zentzuz kontsumitzean<br />
hain zuzen ere.Beste batzuen<br />
artean,hori lortzeko bide<br />
bat bidezko merkataritza da,<br />
zeinek haurren esplotazioari<br />
uko egiten dion,bertako ekoizleentzat<br />
lan eskubide duinak<br />
bermatzen dituen eta ingurugiroa<br />
errespetatzen duen.<br />
Komunikabideetan maiz entzun<br />
edo irakurtzen ditugu<br />
«merkataritza askerako akordioak»,«dumping»<br />
edo «behartutako<br />
liberalizazioa» gisako<br />
kontzeptuak.Horiek ez dira<br />
hitz ulerterrezak,baina bai,or-<br />
<strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna berria 9<br />
Iritzia ‹ Harian<br />
dea,garrantzitsuak,batez ere<br />
aberasturiko Iparra eta pobreturiko<br />
Hegoa osatzen duten<br />
herrialdeen arteko desberdintasunak<br />
areagotzen dituztelako.Izan<br />
ere,Iparreko herrialdeek<br />
markatzen dituzte —edo<br />
agian «inposatzen dituzte»<br />
esan beharko genuke— gaur<br />
egun merkataritza arauak,<br />
lehiakortasuna bultzatu eta<br />
irabaziak nola edo hala handitu<br />
behar direla argudiatuz.Horrek,hain<br />
zuzen ere,Hegoari lehengai<br />
eta eskulan merkearen<br />
iturri izatera behartzen dio.<br />
Horregatik,Zero Pobrezia<br />
Plataformatik deialdia egiten<br />
dugu gizarteak bidezko merkataritza<br />
bultza dezan.Horretarako<br />
aukera izango da larunbat<br />
honetan,Donostiako Gipuzkoa<br />
plazan burutuko den Bidezko<br />
Merkataritzaren Egunaren ospakizunean.<br />
Xabier Martinez. Donostiako Zero<br />
Pobrezia plataforma.
10 berria <strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna<br />
Harian › Euskal Herria<br />
Tasio Erkiziari urtebeteko zigorra<br />
jarri diote, Argala goratzea egotzita<br />
Bertsoak botatzea eta<br />
ezpata dantza zein<br />
ikurrin dantza egitea<br />
frogatzat hartu ditu<br />
Auzitegi Nazionalak<br />
Aitziber Laskibar<br />
2008ko abenduaren 21ean, Jose<br />
Miguel Beñaran Argala hil zutela<br />
30 urte igaro zirela oroitu zuten<br />
Arrigorriagan. Ekitaldi hartan<br />
hizlari aritu izanagatik, urtebeteko<br />
espetxe zigorra ezarri dio Espainiako<br />
Auzitegi Nazionalak Tasio<br />
Erkizia ezker abertzaleko kideari.<br />
Ekitaldi hartan Argalari<br />
omenaldia egin ziotela ondorioztatu<br />
du Javier Gomez Bermudez<br />
buru duen epaimahaiak, eta «terrorismoa<br />
goratzea» egotzi dio<br />
Erkiziari. Urtebeteko kartzela zigorraz<br />
gain, zazpi urterako erabateko<br />
inhabilitazioa eta auziak eragindako<br />
gastu guztiak ordaintzeko<br />
zigorra ere ezarri dio.<br />
Erkiziak «terrorismoa goratu»<br />
zuela argi ikusi duela dio Auzitegi<br />
Nazionalaren epaiak, «froga» bitxietan<br />
oinarrituta. Ezker abertzaleko<br />
kideak ekitaldi politikoan<br />
esan zituenetatik esaldi bakarrari<br />
erreparatu dio: «Hausnarketa<br />
bat eskatzen dut biderik egokiena<br />
hautatzeko, Estatuari min<br />
gehien egiten dion eta herri hau<br />
egoera demokratikora eramango<br />
duen bidea hautatzeko». Erkiziak<br />
berak epaiketan azaldu zuen ezker<br />
abertzaleak «gogoeta sakona»<br />
egiteko beharra plazaratu<br />
zuela ekitaldian. «Estatuari min<br />
gehien egiten dion bidea» hautatu<br />
behar zela adierazi zuela; alegia,<br />
«bide politikoa» hartu beharraz<br />
ohartarazi zuela, «Estatua<br />
oso ahula delako argudio politikoetan<br />
eta indartsua errepresioan».<br />
Tasio Erkizia, Espainiako Auzitegi Nazionalean. JUAN CARLOS HIDALGO / EFE<br />
Erkiziak berak azaldu zuenez,<br />
ekitaldi politikoa izan zen hura,<br />
eta hitzaldi politiko hutsa egin<br />
zuen. Areago, «prozesuaren hasierako<br />
hitzaldia» huraxe izan<br />
zela zehaztu zuen. Euskal Herrian<br />
«bake eta normalizaziorako<br />
aukera historikoa» dagoela ere<br />
esan zion epaimahaiari, eta aukera<br />
baliatzeko deia egin zuen.<br />
Auziaren nondik norakoak ikusita,<br />
epaiketa egiteko arrazoi bakarra<br />
aurkitu zuen Erkiziak:<br />
«Ideia politiko batzuk jazarrita<br />
daudela». Oso bestelako argudioak<br />
jasotzen ditu, ordea, epaiak:<br />
«Hitzaldi politiko hutsa egin izan<br />
balu Euskal Herriaren independentziaren<br />
eta sozialismoaren defentsan,<br />
bere jarrera ez litzake zigortzekoa<br />
izango, Espainia demokrazia<br />
tolerantea baita».<br />
Epaimahaiak «omenezko jarre-<br />
rak» eta «terrorismoa goratzekoak»<br />
ikusi ditu ekitaldian, eta horiek<br />
ditu Erkizia zigortzeko frogatzat:<br />
Argalaren argazkia zegoela<br />
oholtzan; «ekitaldian instrumentu<br />
tradizionalak jo—txalaparta,<br />
txistua eta abar— eta bat-bateko<br />
bertsoak kantatu» zirela; eta ezpata<br />
dantza dantzatu zela: «Beti<br />
oroitzapen ospakizunekin edo<br />
ohore ekintzekin lotuta dagoen<br />
eta ezpatekin egiten den dantza,<br />
dantzariek ezpatekin militarki<br />
agurtzen dutena». Ikurrin dantzan,<br />
dantzariek, eskenatokiaren<br />
aurrean zeudela, «burua ikurrinaren<br />
azpian umiliatu» zutela ere<br />
jasotzen du autoak. Argalaren<br />
irudiari Erkiziak krabelin bat jarri<br />
izana du beste froga.<br />
Erkizia ez da Argalaren heriotza<br />
oroitzeko ekitaldian parte<br />
hartzeagatik zigortu duten lehe-<br />
na. Arnaldo Otegiri urte eta erdiko<br />
espetxe zigorra ezarri zioten<br />
2007an, Argala hil zuteneko 25. urteurreneko<br />
ekitaldian, 2003ko<br />
abenduaren 21ekoan, parte hartu<br />
izanagatik. Martuteneko espetxean<br />
bete zuen zigorra Otegik.<br />
Rafa Diezek aske segituko du<br />
Bestalde, Rafa Diez LABeko idazkari<br />
nagusi izandakoaren askatasun<br />
egoerari eustea erabaki du<br />
Espainiako Auzitegi Nazionalak.<br />
Voces contra el Terrorismo-<br />
Verde Esperanza taldeak Diez<br />
berriz espetxeratzeko eskatu<br />
zuen, baina Angela Murillo buru<br />
duen epaimahaiak atzera bota du<br />
eskaera. Auzitegiak argudiatu<br />
duenez, iazko apirilean aske utzi<br />
zutenean Diezi ezarri zitzaizkion<br />
baldintzak hautsi diren frogarik<br />
ez dago.<br />
Portu eta<br />
Sarasolaren<br />
torturen epaia<br />
eskatu du<br />
Frantziak<br />
Joseba Aranibarren<br />
kontrako euroagindu<br />
eskaera aztertzeko<br />
behar duela dio Parisko<br />
Apelazio Auzitegiak<br />
Erredakzioa<br />
Parisko Apelazio Auzitegiak Igor<br />
Portu eta Mattin Sarasolari egindako<br />
torturen auziko epaia eskatu<br />
du, Joseba Aranibarren kontrako<br />
euroaginduari buruzko auzian.<br />
2006an Madrilgo Barajasko<br />
atentatua egitea egotzita eskatu<br />
du Espainiak Aranibarren kontrako<br />
euroagindua. «Froga» bakarra<br />
Portuk eta Sarasolak inkomunikazioan<br />
egindako adierazpenak<br />
dira, eta Donostiako<br />
Probintzia Auzitegiak frogatutzat<br />
eman zuen aldi horretan<br />
guardia zibilak torturatu egin zituela<br />
bi lesakarrak.<br />
Iparragirrek dio jo egin dutela<br />
Marisol Iparragirre Frantziako<br />
Fresnes espetxetik Lyongora eraman<br />
zuten apirilaren 26an, eta bidean<br />
poliziek tratu txarrak eman<br />
zizkiotela salatu du. Amnistiaren<br />
Aldeko Mugimenduak jakinarazi<br />
duenez, furgonetan sartu zuten<br />
Iparragirre, baina bere gauzak<br />
kanpoan lurrean botata zeudela<br />
ikusi zuen. Horiek ere eraman behar<br />
zirela esan zien presoak, baina<br />
haiek lepotik heldu zuten eta<br />
lurrera bota, furgonetan bertan.<br />
Bi aldiz egin zuen protesta Iparragirrek,<br />
eta birritan jaurti zuten<br />
lurrera, lepotik helduta. Fresneseko<br />
funtzionarioek gauzak lurrean<br />
ikusi zituzten, poliziei<br />
furgoneta geldi arazi zieten, eta<br />
gauzak hartu arazi.
Koldo Martinez, atzo, Europako Kontseiluko adituentzat Espainiak egindako txostena aurkezten. IÑIGO URIZ / ARP<br />
Hizkuntza gutxituez txosten<br />
«irakurtezina» egitea<br />
egotzi dio EKEk Espainiari<br />
Hizkuntza Gutxituen<br />
Europako Gutuna ez<br />
betetzea eta «iruzur»<br />
egiten duen txosten bat<br />
idaztea leporatu dio<br />
Erkuden Ruiz Iruñea<br />
«Behin eta berriz Espainiak betetzen<br />
ez duen hitzarmen baten kronika<br />
da Hizkuntza Gutxituen Europako<br />
Gutuna». Koldo Martinez<br />
EKE Euskara Kultur Elkargoko<br />
presidenteak azaldu duenez, gutun<br />
horren harira Espainiako Gobernuak<br />
Europako Kontseiluarentzat<br />
egin duen txostena «irakurtezina»<br />
da. «Herritarrek ez<br />
irakurtzeko egiten dute». Aurreko<br />
txostenetan Europako Hizkuntza<br />
Gutxituen Kontseiluko adituen<br />
batzordeak emandako oharrak<br />
ez dira bete, gainera,<br />
Martinezen esanetan. Espainiako<br />
Gobernuaren txostenaren ingelesezko<br />
itzulpenean, gainera, «iruzur»<br />
bat topatu du EKEk.<br />
Espainiako Gobernuak Hizkuntza<br />
Gutxituen Europako Gutuna<br />
zenbateraino betetzen duen<br />
neurtzeko txostena egiten du Europako<br />
Kontseiluko adituentzat,<br />
haiek gero beren ebaluazioa egiteko.<br />
Museoetan eta liburutegietan<br />
euskaraz aurki daitezkeen liburuetan<br />
oinarritu duela salatu<br />
du Martinezek. «Mila orri baino<br />
gehiago dituen txosten irakurtezin<br />
bat da». 20<strong>05</strong>. eta 2008. urteetan,<br />
Espainiako Gobernuak bete<br />
behar zituen zenbait aholku<br />
eman zituen Europako Hizkuntza<br />
Gutxituen Kontseiluko adituen<br />
batzordeak, eta orain «porrotak»<br />
baino ezin direla zenbatu<br />
dio Martinezek. Nafarroako hainbat<br />
egoera jarri ditu adibidetzat.<br />
Euskara Kultur Elkargoak,<br />
esate baterako, Euskarabideari<br />
«ongietorria» egin zion. Europako<br />
adituen kontseiluko batzordeak<br />
egindako aholkuetan oinarrituz<br />
sortutako txostena aintzat<br />
hartuta sortu zuen Nafarroako<br />
Gobernuak. Gaur egun, baina,<br />
«zaurituta» dago, Martinezek<br />
ohartarazi duenez. «Xabier Azanza<br />
Euskarabideko zuzendariaren<br />
gaitasun ezagatik, edo zer egin<br />
behar den ez jakiteagatik, egia da<br />
euskararen alde gutxi egiten duela».<br />
Bide horretan, Euskarabidera<br />
bideratutako aurrekontuak<br />
«nabarmen» murriztu direla salatu<br />
du Martinezek.<br />
Etendako lanak<br />
Bada kezkatzeko zio gehiago ere.<br />
Nafarroako Euskararen Kontseiluak<br />
euskara sustatzeko proposamenak<br />
egin zizkion Nafarroako<br />
Gobernuari. 2007. urtean egin zuten<br />
lehenengo bilera, eta 2009an<br />
azkena. «Ez dakigu zergatik eten<br />
zen haren lana, baina kasualitatez<br />
CDN alderdiko Perez Nievas<br />
kontseilariaren lanaren etenarekin<br />
izan zen», salatu du EKEk.<br />
Kontseiluak Euskararen Plan Estrategikoa<br />
egin zuen, baina<br />
2010eko ekainean Alberto Catalan<br />
kontseilariak plana bertan behera<br />
utzi zuen: «Egun ez da plan<br />
berririk egiteko asmorik».<br />
Nafarroako Gobernuaren eta<br />
Eusko Jaurlaritzaren artean euskararen<br />
sustapena bultzatzeko<br />
harremanak ere «begi onez» hartu<br />
zituen EKEk. Baina, alde horretatik<br />
ere, albiste onik ez: Jaurlaritzako<br />
Hizkuntza Politikarako<br />
sailburuorde Lurdes Auzmendik<br />
berak aitortu du Nafarroako Gobernua<br />
«horma» bat dela euskarari<br />
buruz hitz egitean.<br />
Nafarroan euskarazko hedabideek<br />
izan duten aurrekontuen<br />
murrizketa ere salatu du Martinezek.<br />
2009ko aurrekontuetan<br />
%96ko beherakada izan zela dio.<br />
2010 eta <strong>2011</strong>ko aurrekontuetan<br />
200.000 euro aurreikusi dira, baina<br />
oraindik ez dute ezer ere zehaztu.<br />
Hedabideen egoerari dagokionez,<br />
«benetan lotsagarria» da<br />
Martinezentzat Euskalerria irratiaren<br />
kasua. Hainbat epaiketa<br />
haren alde izan arren oraindik<br />
alegala izatea gaitzetsi du.<br />
Espainiako Gobernuak egindako<br />
txostena ingelesera itzuli dute<br />
Europako adituentzat. Itzulpenean<br />
«iruzur» bat topatu du EKEk:<br />
«EITB lurreko telebista digitalean<br />
aurten ikusi ahalko zela jartzen<br />
du gazteleraz, eta ingelesez<br />
LTDan ikustea ezin dutela garantizatu<br />
jartzen du». Erantzukizunak<br />
eskatu ditu Martinezek.<br />
ZUZENKETA: <strong>BERRIA</strong> egunkariak<br />
atzoko papereko zenbakian,<br />
1. eta 10. orrietan, Espainiak<br />
idatzitako txostena Europako<br />
Kontseiluak berak egin<br />
balu bezala argitaratu zuen,<br />
gaizki ulertu baten ondorioz.<br />
<strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna berria 11<br />
Euskal Herria ‹ Harian
12 berria <strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a,osteguna<br />
Harian › Euskal Herria<br />
Iaz laneko 17 sexu-jazarpen kasu ikergai Jaurlaritzan<br />
Laneko sexuagatiko<br />
bereizketari lotutako<br />
70 salaketa jaso zituen,<br />
baina bakar batean ez<br />
zuen zigorrik ezarri<br />
Erredakzioa<br />
Eusko Jaurlaritzako Enplegu eta<br />
Gizarte Gaietako Sailak iaz aztertutako<br />
ustezko laneko sexu jazarpenen<br />
kasuen berri eman du. Orotara,<br />
hamazazpi salaketa izan ziren,<br />
eta horietatik bakar batean<br />
jarri zioten zigorra jazartzaileari.<br />
Gemma Zabaleta sailburuak<br />
ezagutarazi ditu <strong>datu</strong> horiek.<br />
Urte eta erdiko<br />
lanaren ostean,<br />
‘Marguello<br />
auziko’ txostena<br />
onartu dute<br />
Eusko Legebiltzarreko<br />
ikerketa batzordeak<br />
gehiengoz adostu du,<br />
baina plenora iritsi arte<br />
ez dute ezagutaraziko<br />
Erredakzioa Gasteiz<br />
1996 eta 2009 artean Osakidetzan<br />
izandako ustezko irregulartasunak<br />
aztertu dituen Eusko Legebiltzarreko<br />
ikerketa batzordeak<br />
azken txostena onartu du urte eta<br />
erdiko lanaren ondoren. Hala ere,<br />
Marguello izenarekin ezagun<br />
egin den auziari buruzko txostenaren<br />
edukia ez dute ezagutarazi,<br />
eta sekretupean mantenduko<br />
dute legebiltzarreko osoko bilkurak<br />
behin betiko onartu arte. Plenoa<br />
noiz egingo den ez dute jakinarazi,<br />
baina maiatzaren 22ko<br />
hauteskundeen ondoren izango<br />
da.<br />
Osakidetzak Jose Carlos Marguello<br />
Gurutzetako Ospitaleko<br />
kalitate arduradunari lotutako<br />
enpresei emandako kontratuetan<br />
izandako ustezko irregulartasunak<br />
ikertu ditu legebiltzarreko<br />
lan taldeak urte eta erdi honetan,<br />
baita auziaren balizko ardura politikoak<br />
ere. Ikerketa 2009aren<br />
amaieran abiatu zuten, eta, besteak<br />
beste, batzordean deklaratu<br />
dute Marguellok berak, Gabriel<br />
Inclan Osasun sailburu ohiak eta<br />
Rafael Bengoa egungo sailburuak.<br />
Astearteko bileran, atzera bota<br />
zuten EAJk aurkeztutako txosten<br />
alternatiboa, eta atzo onartu<br />
egin zuten txosten proposamena<br />
testuari gehitu zaizkion zuzenketa<br />
partzialekin.<br />
Hura buru duen sailari dagokio<br />
administrazioan jarritako salaketak<br />
aztertu eta dagokionean zigorra<br />
jartzea. Hala ere, epaitegietan<br />
salatzeko aukera ere badagoela<br />
gogorarazi du Zabaletak. Beraz,<br />
Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako<br />
enpresa pribatu zein publikoetan<br />
jazotako sexu jazarpenen kasuak<br />
hamazazpi horiek baino<br />
gehiago izango direla ohartarazi<br />
du.<br />
Kasuak aztertu ondoren, bakarrean<br />
erabaki zuten zigorra ezartzea.<br />
Enplegu eta Gizarte Gaietarako<br />
Sailak azaldu duenez,<br />
Gipuzkoako enpresa bat zigortu<br />
zuten, baina ez dute haren izenik<br />
eman nahi izan. Behargin bati<br />
Sindikatuei «oso<br />
eskasa» iruditzen<br />
zaie Osakidetzako<br />
LEP deialdia<br />
Akordioa egiteko saiorik<br />
ez dela egin salatu dute<br />
ELAk eta LABek: «Ohi<br />
bezala, zuzendaritzak<br />
inposiziora jo du»<br />
Ibai Maruri Bilbo<br />
Asteartean Osakidetzaren zuzendaritzak<br />
onartutako LEP Lan Eskaintza<br />
Publikoko deialdiak kritika<br />
gogorrak jaso ditu sindikatuen<br />
aldetik. ELAk eta LABek<br />
salatu dute osasun zerbitzu publikoaren<br />
zuzendaritzak negoziatzeko<br />
eta akordioak lortzeko «gogorik<br />
ez» azaltzearen ondorio<br />
dela. Adostu gabekoa izateaz<br />
gain, bi sindikatuontzat deialdiak<br />
ez ditu Osakidetzaren beharrizanak<br />
asetzen. 2.600 lanpostu<br />
adjudikatuko ditu Jaurlaritzak.<br />
«Behin-behineko langileen erdiak<br />
baino gehiago lanpostu finkorik<br />
gabe geratu dira», ohartarazi<br />
du LAB sindikatuko Bego Taberak.<br />
ELAko Mirari Irurekin<br />
batera egin zuen, atzo, deialdiaren<br />
balorazioa.<br />
Osakidetzako beharginen artean<br />
%30eko behin-behinekotasun<br />
tasa dagoela salatu dute Taberak<br />
eta Irurek. Egoera hori zuzentzeko<br />
eta osasun zerbitzu publikoak<br />
dituen beharrei erantzuteko zer<br />
baliabide behar diren jakiteko<br />
ikerketa bat egin beharko litzatekeela<br />
uste dute. Hala ere, behinbehinekotasun<br />
egoera konpontzeko<br />
2012rako 5.400 lanpostu ad-<br />
G Datua<br />
6.251<br />
pJarritako isun bakarraren<br />
zenbatekoa.Eusko Jaurlaritzako<br />
Enplegu eta Gizarte Gaietarako<br />
Sailak iaz jarritako isun bakarra<br />
6.251 eurokoa izan da. Halako<br />
kasuetan jar daitezkeenen artean<br />
txikiena dela argitu dute. Legeak,<br />
izan ere, 25.000 euro arteko<br />
isunak aurreikusten ditu sexu jazarpen<br />
kasuetan arau-hauste larriak<br />
zigortzeko.<br />
judikatu beharko liratekeela kalkulatu<br />
dute bi sindikatuok. «Berez<br />
urtero LEP deialdi bat zegoen<br />
aurreikusita, baina bi deialdi kendu<br />
dituzte, bakarra egin dute eta<br />
askoz lanpostu gutxiagorekin».<br />
Lanpostuen zenbatekoari dagokionez<br />
ez ezik, eskaintzaren<br />
bestelako ezaugarriak adosteko<br />
orduan ere gaitasunik ez edukitzea<br />
egotzi diote Osakidetzari.<br />
Kasurako, azterketen nolakotasuna<br />
auzitan jarri zuten mahai<br />
sektorialean ordezkaritza duten<br />
sindikatuek —UGT, CCOO, SA-<br />
TSE eta Medikuen Sindikatua—,<br />
eta gai hori konpontzea eskatu<br />
zuten akordioa sinatzeko. Osakidetzak,<br />
ordea, ez du negoziatu<br />
nahi izan, eta, azkenean, sindikatu<br />
bakar batek ere ez du sinatu.<br />
Oraindik ez dakite zein diren<br />
deialdiaren xehetasunak. «Pentsatzen<br />
dugu aurretik posta elektronikoz<br />
jaso genuena izango<br />
dela». Izan ere, Taberak eta Irurek<br />
azaldu dutenez, harreman<br />
guztiak Osakidetzaren aldetik<br />
jaso dituzten mezu elektronikoen<br />
bidez izan dituzte. «Komunikabideok<br />
guk baino lehenago jasotzen<br />
duzue informazioa», salatu dute.<br />
Egiturazko arazoa<br />
Atzo negoziazio mahaia utzi izana<br />
egotzi zien Osakidetzako zuzendari<br />
nagusi Julian Perezek<br />
ELA eta LAB sindikatuei. Ukatu<br />
egin dute hori beharginen ordezkariek,<br />
eta hurrengorako deialdirik<br />
ez dutela jaso ere ohartarazi<br />
dute. «Ez dakigu noiz deituko gai-<br />
egindako sexu jazarpenean arau<br />
hauste larria egin duela iritzi<br />
diote. Zigorra, hala ere, ez da<br />
behin betirakoa. Gipuzkoako<br />
enpresa horrek oraindik helegitea<br />
jar dezake.<br />
Kasu horrez gain, gaur egun<br />
beste bi daude irekita. Biak ere<br />
Gipuzkoan jarritako salaketak<br />
dira. Eusko Jaurlaritza azterketa<br />
fasean dago oraindik, nahiz eta<br />
salaketak iazkoak izan.<br />
Isuna jartzea aztertzen<br />
Hein berean, sexu arrazoiengatik<br />
egindako ustezko diskriminazio<br />
kasuak ere ikertu zituzten iaz.<br />
Orotara, Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan<br />
70 salaketa jarri ziren,<br />
tuzten hurrengo bilerara, ez eta<br />
zeintzuk izango diren eztabaidagaiak<br />
ere».<br />
Osakidetzan oro har ez dagoela<br />
negoziazio kolektiborik diote. Salaketa<br />
zuzena egin diote zuzendaritzari:<br />
«Sektore mahaian ordezkaritza<br />
duten sindikatuen babesik<br />
gabe mugikortasunari,<br />
kontratazioari eta lan eskaintza<br />
publikoari buruzko akordioak<br />
ezartzen ari da». Hala, bi sindikatuok<br />
euskal osasun sistema publikoaren<br />
premiei eta gabeziei erantzungo<br />
dien benetako negoziazioa<br />
eskatu dute.<br />
Oro har, osasun sistemaren<br />
egoera txarra dela iruditzen zaie<br />
ELA eta LAB sindikatuei. Hala,<br />
beharginen soldatetan, osasun<br />
alorraren aurrekontuan eta lanpostu<br />
kopuruan egindako murrizketak<br />
salatu dituzte, eta neurriok<br />
bertan behera uzteko eskatu.<br />
Baliabideak, bereziki giza<br />
baliabideak areagotu behar direla<br />
uste dute. Langileentzako<br />
egonkortasuna eta lan baldintza<br />
Zabaleta sailburuak azaldu duenez.<br />
Kasu gehienen azterketa prozesua<br />
dagoeneko itxita dago, eta<br />
bakar batean ere ez da erabaki zigorra<br />
jartzea. Hala ere, Araban jarritako<br />
salaketa bat oraindik itxi<br />
gabe dagoela onartu dute, eta enpresari<br />
10.000 euroko isuna ezartzea<br />
aztertzen ari dira.<br />
Isunak eta zigorrak jartzeaz<br />
gain, aurkitutako hutsegiteak zuzentzeko<br />
eskaerak ere egin ditzake<br />
Eusko Jaurlaritzak. Hala egiten<br />
du larriak iruditzen ez zaizkion<br />
kasuetan. Iaz, bi eskaera<br />
egin zituen sexu jazarpenen salaketei<br />
erantzunez, eta hiru sexu<br />
arrazoiengatiko diskriminazio<br />
salaketetan.<br />
Bizkaiko larrialdietako langileek itxialdia hasi dute Basaurin. JON HERNAEZ / ARP<br />
duinak aldarrikatu dituzte. Euskal<br />
hiztunen eskubideak bermatzeko<br />
eskaera ere egin dute.<br />
UGTk bat egin du lan eskaintza<br />
publikoaren kritikan. PPk eta<br />
UPDk ere ez dute begi onez ikusi<br />
deialdia. Taldeok euskara maila<br />
altuegia eskatzen dela salatu<br />
dute. Laura Garrido PPko legebiltzarkidearen<br />
esanetan, ez dute<br />
gogoko proposamena: «Euskarari<br />
dagozkion puntuak bestelako<br />
gaitasun profesionalekin orekatu<br />
behar dira».<br />
Bi eguneko itxialdia<br />
Osakidetzak gaur egun duen lan<br />
gatazka luzeena etengabeko arreta<br />
zentroetako langileena da. Iaztik<br />
protestak egiten ari dira lan<br />
baldintza duinak eskatzeko. Horietako<br />
bat atzo bertan hasi zuten<br />
Bizkaiko beharginek. Aurretik<br />
Gipuzkoako lankideek egin zuten<br />
bezala, Basauriko (Bizkaia) zentroko<br />
larrialdietako gunean 48 orduko<br />
itxialdia hasi zuten atzo<br />
arratsaldean.
Pilar Sagasta q Huheziko irakaslea<br />
Kultur aniztasuna eta eleaniztasuna hezkuntza sisteman nola<br />
kudeatu behar den lantzeko, jardunaldiak egin ditu Ipar Hegoa<br />
fundazioak. Atzo egin zuten bigarren eta azken saioa, Iruñean.<br />
«Euskaldun eleaniztunak nahi<br />
baditugu, hizkuntz ereduak<br />
euskara lehenetsi behar du»<br />
Jon Olano Donostia<br />
Kultur aniztasunak eta eleaniztasunak<br />
erronka ugariren aurrean<br />
jarri du hezkuntza sistema. Erantzun<br />
bila, Ipar Hegoa fundazioak<br />
jardunaldiak egin ditu, eta Pilar<br />
Sagasta Huheziko irakaslearena<br />
izan zen atzoko hitzaldietako bat.<br />
Hezkuntza eredu eleaniztunaren<br />
aldekoa da, baina euskara lehenetsi<br />
behar dela uste du.<br />
Eleaniztasun gehigarriaz ari garenean,<br />
zertaz ari gara zehazki?<br />
Eskolako eleaniztasuna gehigarria<br />
denean, etxeko hizkuntzari<br />
bigarrena zein hirugarrena gehitzen<br />
zaizkio. Aldiz, kengarria<br />
denean, ama hizkuntza ez da<br />
ondo garatzen, ezta bigarrena<br />
edo hirugarrena ere. Bereizketa<br />
horretan erreferente garrantzitsuena<br />
testuingurua da, eta tes-<br />
Eleaniztasunaren<br />
izenean euskara<br />
ez baztertzeko<br />
eskatu du EILASek<br />
Ingelesa ikasteko<br />
dirutza ematea eta<br />
euskara alboratzea<br />
egotzi dio sindikatuak<br />
Nafarroako Gobernuari<br />
Erredakzioa Iruñea<br />
Gaur egungo hezkuntza eredua<br />
atzean uzteko eta euskaraz ikasteko<br />
eskubidea bermatuko duen<br />
eredu bat martxan jartzeko eskatu<br />
du EILASek. Sindikatuaren<br />
aburuz, egun Nafarroako Gobernuak<br />
ezarritako hezkuntza eredua<br />
«zaharkitua» geratu da, eta<br />
ez da eraginkorra ikasleek euskara<br />
maila egokia erdiesteari dagokionean.<br />
Euskara ofiziala Nafarroa osoan.<br />
Euskaratik plurilinguismora<br />
lelopean, elkarretaratzea egin<br />
tuinguru horretan erabiltzen<br />
diren hizkuntzak: ikaslearen hizkuntza<br />
gutxitua bada eta ikastetxekoa<br />
indartsuena, suspertzen<br />
den eleaniztasuna kengarria da.<br />
Aldiz, ikaslearen hizkuntza<br />
indartsuena bada eta eskolakoa<br />
gutxituena, eleaniztasuna gehigarria<br />
izango da.<br />
Zein gaitasun behar ditu irakasle batek<br />
eleaniztasunean irakasteko?<br />
Xedea bada curriculumeko ezagutza<br />
arloak ematea hiru hizkuntza<br />
erabiliz, C1 beharko du hiruretan.<br />
Zein ikasgai dira atzerriko hizkuntzan<br />
irakasteko egokienak?<br />
Hiru alderdi kontuan izan behar<br />
dira: ikaslearen adina, ikastetxearen<br />
hizkuntzan edo hizkuntzetan<br />
aldez aurretik landutako ezagutza<br />
arloak eta atzerriko hizkuntzan<br />
gaitasuna. Adibidez,<br />
zuen atzo EILASek Iruñean. Gainera,<br />
bi pailazo antzezlanetan<br />
izan ziren elkarretaratzean.<br />
Hezkuntza eredu eleaniztunaren<br />
alde egin zuen sindikatuak,<br />
baina eredu horrek euskara ere<br />
integratu behar duela ohartarazi<br />
zuen. D eredua da, EILASen irudiko,<br />
euskararen, gaztelaniaren eta<br />
ingelesaren ezagutza bermatzen<br />
duen eredu bakarra. Horren aurka,<br />
Nafarroako Gobernuak ingelesa<br />
D eredua zapaltzeko erabili<br />
duela uste du EILASek, eta atzerriko<br />
hizkuntza «integratzearen»<br />
aitzakiapean hura inposatu duela:<br />
«Ehunka mila euro bideratu<br />
dituzte ingelesa inposatzera,<br />
adostasunik, hizkuntza plangintzarik<br />
edo ondoren egin beharreko<br />
ebaluazio publikorik gabe».<br />
Izaera elebidunari begirunea<br />
EILASen ustez, ingelesaren inte-<br />
aldez aurretik landutako arlo bat<br />
hautatzen bada, prozesua askoz<br />
esanguratsuagoa izango da.<br />
D ereduak ez du balio izan kasu askotan<br />
ikasleek euskara maila egokia<br />
izateko. Eredu eleaniztunak emaitza<br />
hobeak lortuko al ditu?<br />
D ereduak intentsitatea bermatzen<br />
du, eta funtsezkoa da hizkuntzaren<br />
garapenerako. Baina<br />
ez da bakarra. Intentsitatea bermatuz<br />
gero, alde psiko-pedagogikoei<br />
erreparatu behar diegu:<br />
nolakoa da gure esku hartzea?<br />
Zer aukera ditu ikasleak hizkuntza<br />
erabiltzeko? Zertarako erabiltzen<br />
du? Zer eduki mota lantzen<br />
ditugu? Adibidez, prozedurak<br />
landuz, hizkuntza erabiltzeko<br />
aukerak ugaritzen dira. Hizkuntzaren<br />
garapena fenomeno konplexua<br />
da; alde asko kontuan izan<br />
behar dira.<br />
Bi pailazok antzeztu zuten EILASek atzo Iruñean eginiko elkarretaratzean. IÑIGO URIZ / ARGAZKI PRESS<br />
grazioa eskatzen duten buruzagi<br />
politiko berak dira, «azken 25 urteotan,<br />
1986an Nafarroako Euskararen<br />
Legea onartu zutenetik,<br />
euskara alde batera utzi dutenak».<br />
Hala, euskara ere Nafarroako<br />
hizkuntza ofiziala dela oroitarazi<br />
dio Nafarroako Gobernuari,<br />
eta herrialdean euskarak bizi<br />
duen estatus bereizketa arbuiatu<br />
du EILASek: «Bada garaia hizkuntza<br />
antolamendu berri bat<br />
abiarazteko, hezkuntza komunitatearekin<br />
adostutakoa, eta Nafarroako<br />
errealitate elebiduna<br />
errespetatuko duena».<br />
Irakaslegai bakoitzak hizkuntz gaitasun<br />
maila ezberdina du. Nola kudeatzen<br />
da hori?<br />
Erronka handia da, eta estrategia<br />
ezberdinak erabili ditugu. Horietako<br />
bat talde kooperatiboarena<br />
da. Talde txiki heterogeneoak<br />
osatzen dira, eta kide bakoitzak<br />
zeregin bat dauka. Asko ikasten<br />
dute eurengandik. Gelaren antolaketa<br />
oso garrantzitsua da, baina<br />
egiten diren jarduerak eta irakaslearen<br />
esku hartzea ere bai.<br />
<strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna berria 13<br />
Euskal Herria ‹ Harian<br />
LANDER FDZ. ARROIABE / ARGAZKI PRESS<br />
Talde homogeneoak osatzen badira,<br />
euren artean dauden ezberdintasunak<br />
areagotzen dira.<br />
Nola banatu behar dira denbora eta<br />
irakasgaiak,hiru hizkuntzetan maila<br />
egokia izateko?<br />
Ikasle guztiek ez dituzte premia<br />
berberak. Ikastetxe bakoitzak<br />
hizkuntza proiektu propioa behar<br />
du. Edozein modutan, hizkuntza<br />
proiektuak euskara lehenetsiko<br />
du, euskaldun eleaniztunak<br />
prestatzea nahi badugu.
14 berria <strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna<br />
Harian › Euskal Herria<br />
Gizon bat hil da errepideko<br />
ezbehar batean Orozkon<br />
OROZKO ›70 urteko gizonezko bat hil zen atzo<br />
Orozkon (Bizkaia), gidatzen ari zen furgoneta<br />
errepidetik atera eta zuhaitz bat jota. Istripua<br />
15:45 aldera gertatu zen, Meatza auzoan, eta,<br />
Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo Sailak jakinarazi<br />
duenez, berehala bertaratu ziren osasun zerbitzuak<br />
eta suhiltzaileak, baina gidaria hilda zegoela<br />
ziurtatu zuten. Hildakoa Laudion bizi zen,<br />
Araban.<br />
Bikotekidea jotzea egotzita,<br />
hiru gizon atxilotu dituzte<br />
IRUÑEA ›Cintruenigon, Murchanten eta Noainen,<br />
Nafarroako hiru udalerri horietan, aurreko<br />
astean hiru gizonezko atxilotu zituzten foruzainek<br />
genero indarkeria leporatuta. Atxilotutako<br />
bi gizoni, gainera, bikotekideari tratu txarrak sarri<br />
eragitea egotzi diete. 50, 27 eta 41 urte dituzte,<br />
hurrenez hurren, hiru atxilotuek.<br />
Raul Villar, Iñaki Goirizelaia eta Pello Salaburu. <strong>BERRIA</strong><br />
Bolognako prozesuari<br />
buruz liburu bat atera dute<br />
BILBO ›Pello Salaburu irakasle eta EHUko<br />
errektore ohiak zuzenduta, Bolognako prozesuari<br />
buruzko liburu bat argitaratu berri dute:<br />
España y el proceso de Bolonia. Un encuentro<br />
imprescindible (Espainia eta Bolognako prozesua.<br />
Ezinbesteko topaketa). Liburuan, besteak<br />
beste, prozesuaren erronkak eta eredu berrira<br />
egokitzeak ekarri dituen arazoak aztertu dituzte.<br />
2 Hilberriak<br />
JESUS ARRAIZA<br />
ONGAY jauna<br />
(Aralarko San Migelgo kofradea)<br />
Iruñean hil zen, <strong>2011</strong>ko maiatzaren 11n,<br />
62 urte zituela, Elizakoak hartu eta gero<br />
- Goian bego -<br />
Haren emaztea: Sokorro Artieda Flores; seme-alabak: Anabel eta<br />
Joseba San Sebastian, Egoitz eta Ainhoa Echarri, Josu eta Debora<br />
Luis, Olatz eta Angel Legaria; bilobak: Maddi, Lide, Xabat, Aitzol eta<br />
Luzia.<br />
ESKERRIK ASKO<br />
Eskertuko dizuete haren arimaren alde egingo den hiletara joatea.<br />
Bihar izango da, ostirala, hilak 13, arratsaldeko seietan, Lakuntzako<br />
San Salbatore parroki elizan. Ondoren, hilerrira eramango da gorpua.<br />
Bihar eramango da gorpua Iruñeko Irache beilatokitik (Tel.: 948-<br />
19 70 70) familiaren Lakuntzako etxera, 17:30ean.<br />
LAKUNTZAN, <strong>2011</strong>ko maiatzaren 12an<br />
j Laburrean<br />
2<br />
pHaurrei bide hezkuntza erakusteko<br />
argitaratutako ipuinak. Jaurlaritzako<br />
Trafiko Zuzendaritzak haurrentzako<br />
bi ipuin argitaratu ditu, umeak<br />
bide hezkuntzan hezteko. Mikelatsen<br />
helburua: mugikortasun segurua eta<br />
Mikel eta Sara: lehenengo-lehenengo,<br />
mugikortasun segurua dira ipuinak<br />
eta pediatria kontsultetan banatuko<br />
dituzte haien 34.000 aleak.<br />
14.915<br />
pDonostiako gizarte zerbitzuen<br />
zentroek iaz artatutako pertsonak.<br />
Donostiako zazpi zentroek 2009an<br />
baino %1,7 pertsona gutxiago jaso zituzten<br />
2010ean.<br />
Irudia qIruñea<br />
Erredakzioa Bilbo<br />
AHT-AREN AURKA, AUTOINKULPATUTA<br />
Mugitu mugimenduak deituta, apirilaren 18an eta<br />
19an Euskal Herri osoan abiadura handiko trenaren<br />
aurka egin zituzten marrazketak beren gain<br />
hartu zituzten atzo 352 lagunek. Iruñeko epaitegira<br />
joan, eta beren burua erruduntzat aurkeztu zu-<br />
IMANOL URKIZA<br />
SOLABARRIETA<br />
(Aitor gure lankidearen anaia)<br />
Une latz hauetan<br />
bat egiten dugu<br />
familiaren saminarekin<br />
ASSA IKASTOLA<br />
Lau orduko lanuzteak<br />
egitera deitu dute Bilboko<br />
metroan hiru egunetarako<br />
Zuzendaritzak sindikatuekin egindako akordioak «bete ez<br />
izana» salatzeko, Bilboko Metroko langile batzordeak lau orduko<br />
lanuzteak egitera deitu ditu langileak maiatzaren<br />
25erako eta ekainaren 1 eta 8rako. Sindikatuek jakinarazi dute<br />
06:30ak eta 08:30ak artean eta 18:30ak eta 20:30ak artean<br />
egingo dituztela lanuzteak. Haien arabera, metroko langileen<br />
lan baldintzak arautzen dituen hitzarmen kolektiboa ez du<br />
bete zuzendaritzak. Metroko kudeatzaileek, ordea, adierazi<br />
dute ez dagoela «arrazoi objektiborik» lanuzteak egiteko, eta<br />
dei egin diete sindikatuei hitz egin eta negoziatzera. Zuzendaritzak<br />
agertu du enpresak badituela barne mekanismoak gatazka<br />
gaiak tratatzeko.<br />
ten. Epaitegiaren aurrean elkartu ziren aurrena,<br />
eta han Zizurren (Nafarroa) ustez marrazketa batzuk<br />
egiteagatik lau laguni ezarri dieten zigorra salatu<br />
zuten. AHTari aurre egiten segituko dutela<br />
agertu dute. LANDER F. ARROIABE / ARGAZKI PRESS<br />
JOXEMARI<br />
IRASTORZA<br />
ARRIETA<br />
Atzo hil zen, 52 urte zituela.<br />
Bere emaztea: Nathalie Irastorza; semea: Alex; gurasoak:<br />
Jose eta Maritxu; ezkon gurasoak: Pierrette eta Paul; anaiarrebak:<br />
Ana, Iñaki eta Ana Otamendi; ezkon anai-arrebak,<br />
osaba-izebak, ilobak, lehengusuak eta gainerako ahaideak.<br />
BIHAR OSTIRALA 13an, arratsaldeko SEIETAN, Hendaiako<br />
SANTA ANA parroki elizan hiletak izanen dira.<br />
HENDAIAN, <strong>2011</strong>ko maiatzaren 12an<br />
Oharra: Gorpua Zentolengo beilatokian (Errenteria) egongo da, ostiral goizeko<br />
09:00ak arte.
Greziarrek grebarekin erantzun<br />
diete ezarriko dizkieten murrizketei<br />
EBren laguntza eten ez dadin, Atenasek<br />
agindu du sektore publikoa %30 txikituko<br />
duela eta pribatizazioak egingo dituela<br />
Portugalen erreskateak aurrera egingo du,<br />
Finlandiak baiezko botoa ziurtatu duelako<br />
Iker Aranburu<br />
Aurtengo bigarren greba eguna<br />
zen atzo Grezian, baina azken<br />
urte eta erdian hamaika aldiz ikusitako<br />
irudiak ikusi ziren atzo ere:<br />
eskolak eta administrazioaren<br />
bulegoak itxita, tren geltokiak<br />
eta aireportuak hutsik, milaka<br />
turista Egeoko uharteetara eraman<br />
behar zituzten itsasontzien<br />
aurrean alferrik zain, milaka manifestari<br />
Atenasko, Salonikako<br />
eta beste hirietako kaleetan, eta<br />
istiluak protestarien eta polizien<br />
artean. Han ziren ere Europako<br />
Batasuneko, Europako Banku<br />
Zentraleko eta Nazioarteko Diru<br />
Funtseko ordezkariak ere, Greziaren<br />
kontuak arakatzen, Atenasi<br />
diru gehiago eman behar ote<br />
zaion aztertzen, eta manifestarien<br />
sumina eragingo dituzten<br />
baldintza gehiago jartzen.<br />
Iaz bezala, atzo ere greziar askok<br />
greben eta manifestazioen bidez<br />
salatu zituzten Atenasko gobernuak<br />
defizit publikoa murrizteko<br />
hartu dituen neurriak. Iaz<br />
bezala, atzo ere poliziak eta manifestariak<br />
borrokan aritu ziren<br />
parlamentuaren egoitzaren aurrean.<br />
Arratsalde erditsuan, gutxienez<br />
24 lagunen atxiloketaren<br />
berri eman zuen Barne Ministerioak.<br />
Hamabi manifestari eta bi<br />
polizia artatu behar izan zituzten<br />
ospitaleetan, kolpeek eta negar<br />
gasek eragindako zauriengatik.<br />
Pribatizazioekin haserre<br />
«Jendeak erakutsi du hartutako<br />
neurriekin oso haserre dagoela<br />
eta kezkaturik dagoela gobernuak<br />
indarrean jarri nahi dituen<br />
neurri berriekin», adierazi zion<br />
Adedy sindikatuko kide batek<br />
Efe agentziari. «Gobernuaren politikak<br />
ez dira bidezkoak izan; langabezia<br />
handitzea ekarri dute, eta<br />
atzeralditik ezin ateratzea eragin<br />
dute», gaineratu zuen GSEE sindikatuko<br />
ordezkari batek. Langabezia<br />
%15era igo zen urtarrilean<br />
—iaz baino hiru puntu gehiago—,<br />
eta iazko %4,5eko atzeraldiari<br />
aurten %3koak jarraituko diola<br />
esaten dute aurreikuspenek.<br />
Enpresa publikoko langile asko<br />
izan ziren atzo manifestazioetan,<br />
haiei eragiten dielako bereziki<br />
Giorgos Papandreuren gober-<br />
nuak indarrean jarri nahi duen<br />
pribatizazio plana. 50.000 milioi<br />
euro bildu nahi ditu: 35.000 milioi<br />
arte eraikin publikoak salduta<br />
edo alokatuta, eta beste 15.000 milioi<br />
enpresa publikoen pribatizazio<br />
partzialekin —loteriak, argindarra,<br />
gasa, telekomunikazioa,<br />
aireportuak...— edo osoekin —<br />
meagintzako Larko—. Langileek<br />
uste dute sektore pribatuaren<br />
esku milaka lanpostu galduko direla.<br />
Pribatizazioak eta beste zenbait<br />
neurri atzo aztertu zituen<br />
Atenasko gobernuak, eta datorren<br />
asteazkenean eraman nahi<br />
ditu parlamentura. 2015 bitartean<br />
76.000 milioi euro bildu edo aurreztu<br />
nahi ditu. Pribatizazioekin<br />
uste baino gutxiago biltzeko<br />
arrisku handia du, saldu beharrak<br />
prezioak merkatzea ekar dezakeelako.<br />
Aurrezteko beste neurri<br />
garrantzitsuena da sektore publikoa<br />
%30 murriztea, hau da,<br />
30.000 langile gutxiagorekin funtzionatzea.<br />
Kontratazio berriak<br />
etengo ditu, lanaldia 37 ordutik<br />
40ra igoko du eta aldi baterako<br />
kontratuak egingo dizkie langile<br />
batzuei.<br />
Neurri horiekin guztiekin,<br />
bere defizitaren murrizketa planak<br />
betetzen saiatu nahi du Greziak,<br />
orain arte ez delako gai izan<br />
EBri agindutakoa betetzeko. Atenasen<br />
dauden EBko, EBZko eta<br />
NDFko goi funtzionarioek erabakiko<br />
dute Grezia promesak betetzeko<br />
moduan den, eta zer gehiago<br />
egin beharko duen iaz<br />
hitzartutako dirua jasotzen<br />
jarraitzeko eta, behar izatekotan,<br />
gehiago emateko.<br />
Finlandiaren baiezkoa<br />
Greziaren balizko bigarren erreskatea<br />
ez ezik, Portugalen lehenengoa<br />
ere jokoan dago egun<br />
hauetan. EBren asmoa zen datorren<br />
aste hasierako bileran onartzea,<br />
eta horretarako bidean da,<br />
zalantza askoren ondoren Finlandiaren<br />
botoa ziurtatu zuelako<br />
atzo. Jyrki Katainen jarduneko<br />
Ekonomia ministro kontserbadoreak<br />
iragarri zuenez, SDP alderdi<br />
sozialdemokratak baiezkoa<br />
eman dio erreskateari, eta horrela<br />
nahikoa boto izango ditu bihar<br />
parlamentuan. Baiezkoaren truke,<br />
Portugali zenbait baldintza<br />
exigitzea hitzartu dute Katainenek<br />
eta Jutta Urpilainen SPDko<br />
liderrak. Besteak beste, Lisboak<br />
ondasun publikoen salmentarekin<br />
bermatzea EBk eta NDFk<br />
utziko dizkioten 78.000 milioi euroen<br />
itzulpena.<br />
Polizien eta gazteen arteko borrokak izan ziren atzo Atenasen, gobernuaren politikaren aurkako manifestazio jendetsuaren ondoren. ORESTIS PANAGIOTU / EFE<br />
EBZko buru izateko azken langa igaro du Draghik<br />
Merkelek ontzat hartu<br />
du Italiako banku<br />
zentraleko presidenteak<br />
Trichet ordezkatzea<br />
datorren urrian<br />
I. A.<br />
Mario Draghi italiarra izango da<br />
Europako Banku Zentraleko hurrengo<br />
presidentea. Angela Merkel<br />
Alemaniako gobernuburuak<br />
oniritzia eman zion atzo Italiako<br />
Bankuko oraingo gobernadoreari,<br />
eta, horrekin, hautatua izateko<br />
oztopo nagusia gainditu zuen<br />
Draghik.<br />
Apirilean hartu zuen indarra<br />
Draghiren izenak, Nicolas Sarkozyk<br />
jendaurrean esan ondoren<br />
hura zela Jean Claude Trichet ordezkatzeko<br />
hautagairik onena.<br />
Frantziako presidenteak adierazpen<br />
hori egin zuenerako, Draghiren<br />
hautagaitza Alemaniarekin<br />
lotuta zegoela ulertu zuten askok.<br />
Berlinek, ostera, denbora<br />
gehiago eskatu zuen Draghi pu-<br />
blikoki sostengatzeko, aurretik<br />
neurtu nahi zuelako zer nolako<br />
harrera izango zuen Alemaniako<br />
hedabideetan. Azken urtean, zorraren<br />
krisia dela eta, oso jarrera<br />
gogorra hartu dute Europako hegoaldeko<br />
herrialdeekin. Draghik,<br />
ordea, kotoiaren proba igaro du:<br />
Bild Zeitung egunkari sentsazionalista<br />
indartsuak «hautagaien<br />
artean alemaniarrena» deitu dio.<br />
Merkelek beste egunkari bat<br />
(Die Zeit) baliatu du Draghiri<br />
onespena emateko. «Oso pertsona<br />
interesgarria da, eta esperien-<br />
<strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna berria 15<br />
Ekonomia ‹ Harian<br />
tzia handikoa. Egonkortasun kulturari<br />
eta politika ekonomiko<br />
sendoei buruz dituen ideiak gureen<br />
oso antzekoak dira». Beste hitz<br />
batzuetan, espero duela Draghi<br />
belatzak inflazioa kontrolatzeari<br />
ematea lehentasuna, eta azken bi<br />
urteotan EBZk hartutako politika<br />
ezohikoak —zor publikoa erostea<br />
eta bankuei likidezia ematea—<br />
alde batera uztea.<br />
Euroguneko agintariek ekainean<br />
proposatuko dute ofizialki<br />
Draghi, eta urriaren 1ean hartuko<br />
luke kargua.
16 berria <strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna<br />
Harian › Ekonomia<br />
59 urteko langile bat hil da Berrizen,<br />
lanean ari zela bihotzekoak jota<br />
Langileen batzordeak<br />
deituta, gaur eguerdian<br />
elkarretaratze bat<br />
egingo dute Gol Berriz<br />
enpresako atarian<br />
Erredakzioa Bilbo<br />
Behargin bat hil zen atzo Berrizen,<br />
lanean ari zela bihotzekoak<br />
jota. Jose Mari Arteaga zuen izena,<br />
59 urte zituen eta Industrias<br />
Gol Berriz enpresan lan egiten<br />
zuen. Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo<br />
Sailak jakinarazi duenez,<br />
Aitziber Arzallus Donostia<br />
Aurtengoa ere urte zaila izango<br />
da Hego Euskal Herriko etxe saltzaileentzat.<br />
Lehen hiruhilekoko<br />
salmenta <strong>datu</strong>ek, bederen, hori<br />
pentsarazten dute: 6.297 etxebizitza<br />
saldu dituzte martxora arte,<br />
iaz garai berean baino %13<br />
gutxiago. Eta ez pentsa iazkoa ere<br />
beste munduko urtea izan zenik.<br />
Jakin badakite ia ezinezkoa<br />
dela krisi aurreko zenbakietara<br />
bueltatzea. 2007an, esaterako,<br />
11.334 etxebizitza saldu zituzten<br />
urteko lehen hiru hilabeteetan,<br />
aurten baino %45 gehiago. Ondoren<br />
hasi zen gainbehera, 2007ko<br />
udan, AEBetan etxebizitzen merkatuko<br />
burbuilak eztanda egin<br />
zuenean. Izua berehala he<strong>datu</strong><br />
zen, eta Hego Euskal Herrira ere<br />
segituan iritsi zen. Urte hartako<br />
azken hiruhilekoan jaitsiera<br />
nabarmena nabaritu zuten salmentetan.<br />
Ildo beretik hasi zen 2008a.<br />
Urtarriletik martxora 6.908 etxebizitza<br />
baizik ez ziren salerosi<br />
Hego Euskal Herrian. Egun, etxe<br />
saltzaileak konformatuko lirateke<br />
zifra horretara iristearekin,<br />
baina ordura arteko lortutako<br />
atzo goizaldera langilea lurrean<br />
etzanda topatu zuten lankideek.<br />
Berehala deitu zieten larrialdi<br />
zerbitzuetako kideei, baina haiek<br />
ezin izan zuten ezer egin langilea<br />
salbatzeko, ordurako hilda baitzegoen.<br />
Langileen ordezkariek elkartasuna<br />
adierazi diete hildako lankidearen<br />
senide eta lagunei, bai eta<br />
behar duten guztirako laguntza<br />
eskaini ere. Horrez gain, langilearen<br />
heriotza zerk eragin duen<br />
ikertzeko eskatu dute. Enpresari,<br />
berriz, gertatutakoa lan istripu ez<br />
traumatiko gisa hartzea galdegin<br />
diote, eta laneko arriskuei aurre<br />
Iaz baino %13<br />
etxebizitza<br />
gutxiago salerosi<br />
dira martxora arte<br />
Urte hasiera txarrak<br />
merkatua bere onera<br />
zetorren ustea zapuztu<br />
die Hego Euskal<br />
Herriko etxe saltzaileei<br />
emaitzen ondoan, handia zen jaitsiera.<br />
2008ko lehen hiruhilekoan<br />
2007koan baino %40 gutxiago<br />
saldu zuten. Eta are okerragoa<br />
izan zen 2009. urtea, gainbeherak<br />
jarraitu egin zuelako, hondoa jo<br />
arte.<br />
Behin hondoa jota, hazten hasi<br />
beste erremediorik ez zuen izan<br />
merkatuak, eta iazko urtea bestelako<br />
itxurarekin hasi zuen. Urtarriletik<br />
martxora 7.227 etxebizitza<br />
salerosi ziren Hego Euskal<br />
Herrian, urtebete aurretik baino<br />
%33 gehiago. Horrek, krisiaren<br />
okerrena pasatu zela sinetsarazi<br />
zien saltzaileei, eta merkatua<br />
‘‘<br />
Dirua izanez gero, garai<br />
ona da etxebizitza bat<br />
erosteko, non aukeratua<br />
badagoelako»<br />
GENARO KORTAJARENA<br />
Kortajarena etxe agentzien jabea<br />
hazte bidean zela. Ondorengo<br />
hilabeteak gorabeheratsuak izan<br />
ziren. «Uda ondoren merkatuak<br />
behera egin zuen, baina urte<br />
bukaerarako piztu egin zen berriro<br />
ere. Urte hasiera honetan,<br />
ordea, kolpe gogorra jaso dugu»,<br />
dio Genaro Kortajarena etxe saltzaileak.<br />
Kortajarenak ederki ezagutzen<br />
du sektorea, orain gutxira arte<br />
Gipuzkoako etxe agentzien elkarteko<br />
presidentea izan baita, eta<br />
egiteko beharrezko neurriak zorrozteko<br />
eskatu, berriz horrelakorik<br />
gerta ez dadin.<br />
LAB sindikatuak ere elkarta-<br />
G Lanean hildakoak<br />
20<br />
pAurten. LAB sindikatuaren<br />
arabera, aurten gutxienez<br />
hogei langile hil dira Euskal Herrian<br />
lanean ari zirela istripua<br />
izanda.<br />
G Salmentak Hego Euskal Herrian<br />
4.000<br />
3.000<br />
2.000<br />
1.000<br />
0<br />
ITURRIA: INE<br />
2007ko<br />
urtarrila<br />
4.021<br />
Saldutako etxebizitza kopurua<br />
horretaz gain, Kortajarena etxe<br />
agentzien jabea ere bada. Aitortu<br />
du, ordea, zaila egiten zaiola<br />
azkenaldiko gorabeherei esplikazioa<br />
topatzea. «Espainian salmentak<br />
jaistea normala eta guzti<br />
iruditzen zait, kendu egin dituztelako<br />
etxebizitza bat erosteagatik<br />
zeuden onura fiskalak. Horregatik,<br />
iaz etxebizitza gehiago<br />
saldu ziren eta aurten gutxiago<br />
salduko dira». Hego Euskal<br />
Herriko egoera, ostea, bestelakoa<br />
dela dio, lehengo onura fiskal<br />
berak dituztelako etxebizitza bat<br />
erosten dutenek. Horrenbestez,<br />
salmenten jaitsieraren atzean<br />
beste arrazoi batzuk daudela dio,<br />
babes ofizialeko etxebizitzen zozketak,<br />
esate baterako.<br />
Aurreikuspenik ez<br />
Iragarpenik egiten ez da ausartzen,<br />
hala ere. «Aspertuta gaude<br />
aurreikuspenak egiteaz. Batzuek<br />
gauza bat diote, besteek bestea,<br />
eta inork ez du asmatzen». Gauza<br />
bat du garbi, aurtengoa ere urte<br />
zaila izango dela. Eta aurtengoa<br />
ez ezik, baita hurrengoa ere, «egoerak<br />
buelta emango duela erakusten<br />
duen ezer ez baitago».<br />
Lan merkatuaren, eta ondorioz,<br />
familien egoerak hobera egiten<br />
suna adierazi die hildakoaren familia<br />
eta ingurukoei, eta gogor<br />
gaitzetsi du gertatutakoa. «Lan<br />
istripuak ez dira kasualitatearen<br />
ondorio, langileen osasunaren<br />
eta bizitzaren gainetik ekonomia<br />
lehenesten duen ekoizpen eredu<br />
baten ondorio baizik. Aski ezagunak<br />
dira istripuen eragileak: prekarietatea,<br />
azpikontratazioa, aldi<br />
baterakotasuna, lan erritmoak...<br />
baina, hala ere, neurri eraginkorrik<br />
hartu gabe jarraitzen dute».<br />
Gaur 13:45etik aurrera elkarretaratzea<br />
egingo dute enpresako<br />
atarian, langileen ordezkariek<br />
deituta.<br />
<strong>2011</strong>ko<br />
martxoa<br />
1.932<br />
2007 2008 2009 2010<br />
<strong>2011</strong><br />
2012<br />
ez duen artean, etxebizitzen merkatuak<br />
geldirik jarraituko du,<br />
Kortajarenaren ustetan. «Geroz<br />
eta lan gutxiago dago, eta lanean<br />
ari direnek ere geroz eta soldata<br />
txikiagoak dituzte. Horrela nor<br />
animatuko da etxebizitza bat<br />
erostera?».<br />
Eta animatzen diren horiek ere<br />
maileguak lortzeko arazo handiak<br />
dituztela nabarmendu du,<br />
banku eta aurrezki kutxek txorrota<br />
itxita dutelako. «Interes<br />
tasak ere gorantz hasi dira.<br />
Lehen hipotekak Euribor gehi<br />
%0,5 inguruan eskaintzen bazituzten,<br />
orain inork ez du Euribor<br />
gehi %1 baino gutxiagogatik<br />
eman nahi; hori ere oztopoa da<br />
etxebizitza bat erosi nahi duenarentzat».<br />
Prezioek, berriz, gorabehera<br />
handirik gabe jarraitzen dutela<br />
ziurtatu du Kortajarena etxe<br />
agentzien jabeak. «Bi urteotan<br />
zertxobait jaitsi dira, eta oraindik<br />
ere ari dira, baina ez dut uste<br />
askoz gehiago jaitsiko direnik».<br />
Hortaz, etxebizitza baten beharrean<br />
denari eta gustuko zerbait<br />
topatzen duenari, erostea aholkatzen<br />
dio: «Dirua izanez gero, garai<br />
ona da etxebizitza bat erosteko,<br />
non aukeratua badagoelako».<br />
DLaburrak<br />
Soldatak produktibitateari<br />
lotzearen alde dago Lopez<br />
BILBO ›Patxi Lopez Eusko Jaurlaritzako<br />
lehendakariak esan du<br />
berak ere egokiago ikusten<br />
duela soldatak produktibitateari<br />
lotzea kontsumo prezioaren<br />
indizeari lotzea baino. Baina<br />
adierazi du hori ez dela soilik<br />
garai ekonomiko zailetan egin<br />
behar, beti baizik, baita hazkunde<br />
garaietan ere.<br />
Galleon funtsaren<br />
sortzailea, errudun<br />
NEW YORK ›Galleon inbertsio<br />
funtsaren sortzailea, Raj Rajaratnam,<br />
informazio pribilegiatuaz<br />
baliatu zela ebatzi du<br />
AEBetako epaile batek. Horrenbestez,<br />
egozten zizkioten delitu<br />
guztien errudun dela erabaki<br />
du. Rajaratnami 63,8 milioi<br />
dolar legez kanpoko jarduerei<br />
esker irabaztea leporatzen zion<br />
Fiskaltzak. Epaileak uztailaren<br />
29an zehaztuko du zigorra.<br />
Raj Rajaratnam. ANDREW GOMBERT / EFE<br />
Argindar kontsumoa<br />
%2 handitu da EAEn<br />
BILBO ›Araban, Bizkaian eta<br />
Gipuzkoan, iaz baino %2 argindar<br />
gehiago kontsumitu da<br />
urteko lehen hiruhilekoan. Hala<br />
jakinarazi du Energiaren Euskal<br />
Erakundeak. Martxoan, ostera,<br />
iaz adina kontsumitu da, ez<br />
gehiago eta ez gutxiago. Industrian<br />
kontsumoa igo den arren,<br />
familiek eta zerbitzu sektoreko<br />
enpresek argindar gutxiago erabili<br />
dute.<br />
Negoziazioa kolektiboaren<br />
erreforma, azken txanpan<br />
MADRIL ›Jose Luis Rodriguez<br />
Zapatero Espainiako gobernuburuak<br />
Norvegiara egitekoa<br />
zuen bidaia bertan behera utzi<br />
du, gaur arratsaldean CCOOko<br />
eta UGTko idazkari nagusiekin<br />
eta CEOE patronaleko buruarekin<br />
biltzeko. Negoziazio kolektiboaren<br />
erreformaz hitz egingo<br />
dute bileran. Litekeena da akordioa<br />
ixteko bilera izatea.
Protestak herrialde arabiarretan D<br />
Al Assaden tankeak, sutan<br />
Hims hirian armada etengabe ari da<br />
erasoan, baina Daran, Baniasen eta<br />
Damaskon ere hainbat auzo itxita dauzkate<br />
Hildakoak dozenaka izan dira, baina ez dago<br />
zehatz jakiterik zer gertatzen ari den<br />
Amagoia Mujika<br />
Himsen, Siriako hiri garrantzitsuenetan<br />
hirugarrenean, hiru<br />
egun daramatza armadak eraso<br />
etengabean, eta atzoko eguna bereziki<br />
izan zen mugitua, lekukoek<br />
emandako informazioaren arabera.<br />
Tankeen metrailadoreen suarekin<br />
beldurtuta daude, Bab Amro<br />
auzoan batez ere; segurtasun<br />
indarrek kale guztietako izkinak<br />
eta teilatuak hartuta dauzkate,<br />
etxeetan sartu dira atxilotzera —<br />
gazteak batez ere— eta zernahi<br />
harrapatzera. Anbulantzien hotsak<br />
ere oso segidan entzuten direla<br />
jakinarazi dute informatzeko<br />
dauzkaten zirrikituetatik. Hainbat<br />
testigantza jaso ditu Reutersek,<br />
eta tantaka beste agentzia batzuetatik<br />
ere iristen dira albisteak.<br />
Hims ez da, gainera, bakartuta<br />
dagoen hiri bakarra, eta Siriako<br />
Giza Eskubideen Batzordea laguntza<br />
eske ari da egunero, atzo<br />
ere bai, armadak itxita dauzkan<br />
auzoak altxa eta atxilotuak aska<br />
ditzan; hildakoak lurperatzen utz<br />
diezaien.<br />
Atzerriko kazetariek Siriara<br />
sartzea debekatua dute protestak<br />
hasi zirenetik, eta bertakoak isilik<br />
daude, ildo ofizialarekin lerrotutakoak<br />
ez diren guztiak. Sana<br />
agentzia ofizialak ematen du Bashar<br />
al Assaden erregimenari komeni<br />
zaion egunerokoa, eta atzoko<br />
azken adierazpenean hil dituzten<br />
armadako kideez mintzatu<br />
zen. Bi militar hil dituzte, eta bost<br />
zauritu, Himsen eta Daran, baita<br />
«hainbat terrorista» ere, baina zehaztu<br />
gabe zenbat. Himsen eta<br />
Daran izandakoez gain, Damaskon<br />
gutxienez hamabi pertsona<br />
hil direla jakinarazi dute, baina ez<br />
G Zenbakia<br />
663<br />
pHildakoak. Siriako Giza Eskubideen<br />
Behatokiak 663 hildako<br />
zenbatu ditu duela zazpi aste<br />
protestak hasi zirenetik. Gobernuz<br />
kanpoko beste hainbat erakunderen<br />
arabera, 750 lagun<br />
baino gehiago hil dituzte.<br />
iturri ofizialek, lekukoek baizik;<br />
Baniasen ere egoera nahasia da.<br />
Himsen dozenaka lagun atxilotu<br />
Dituzte. Sana agentziaren arabera,<br />
atxilotzeko agindua zeukaten<br />
hainbaten atzetik sartu dira,<br />
eta era guztietako armekin topo<br />
egin dute. Armada sartu den hiri<br />
guztietan topatu dituzte armategiak,<br />
iturri ofizialaren arabera.<br />
Siriako Gobernuak ez baitu<br />
onartzen protesten atzean erregimenarekin<br />
apurtu nahi duten herritarrak<br />
daudela, 41 urteko diktaduraren<br />
errepresioarekin. Damaskorentzat,<br />
«talde terroristen<br />
eraso eta konspirazio arriskutsuak»<br />
dira. Erregimenaren bozeramaileak<br />
etengabe ematen du<br />
mezu hori, Buthaina Shaabanek.<br />
The New York Timesen kazetari<br />
bati egin dizkio azken adierazpenak,<br />
ordu batzuetarako Siriara<br />
sartzeko baimena eman dioten<br />
bakarrenetakoari. «Militante armatuek<br />
manipulatu dituzte herritarren<br />
bidezko eskaerak», eta<br />
horiek «fundamentalistak eta<br />
kontrabandistak besterik ez<br />
dira». Haren ustez, Sirian izan<br />
den unerik larriena igaro da, eta<br />
historia honen amaiera «aurki»<br />
etorriko da.<br />
Baniasko futbol estadioa eta<br />
Kus auzoa atxiloketa zentro<br />
bihurtu dituztela diote Internetez<br />
informatzen duten herritarrek.<br />
Milaka atxilotu daude haietan,<br />
etaTimes-eko kazetari batek esan<br />
berri du —turista gisa sartu arren<br />
atxilotu zuten— atxilotuta egon<br />
den eraikineko gela batean gazteak<br />
pilatuta ikusi zituela.<br />
Baniasen 300 lagun baino<br />
gehiago askatu dituzte azken orduetan,<br />
Al Arabija katearen arabera<br />
eta oposizioko taldeek jakinarazi<br />
dutenez. «Askatutako askok<br />
jaso dituzte irainak, kolpe gogorrak<br />
eta bestelako tratu txarrak».<br />
Rami Abdelrahman Giza<br />
Eskubideetako Siriako Behatokiko<br />
zuzendariaren hitzak dira horiek.<br />
Europako Batasunari kritikak<br />
Bashir al Assad presidentearen<br />
segurtasun indarrek ezarria duten<br />
errepresioaz gaindi, egunero<br />
ateratzen dira kalera herritarrak<br />
protestatzera, baina ez oraingoz<br />
erregimena botatzeko adina inda-<br />
Sana agentziak erregimenaren aldean hil direnen argazkiak bidaltzen ditu soilik; irudian, polizien hileta bat. SANA<br />
rrez, armadak kaleak hustea lortu<br />
baitu, manifestazio jendetsuenak<br />
hartu dituen hirietan, eta<br />
leku batean elkartzea ezinezkoa<br />
zaie. Al Assaden gobernuak batez<br />
ere ekonomian nabaritu ditu galerak,<br />
egunerokoa galarazi duten<br />
protestak ez ezik nazioartea egiten<br />
ari den presioa ere hasi baita<br />
nabaritzen. Turismoa ere geldirik<br />
dauka —diru iturri garrantzitsua<br />
da—.<br />
Sana agentziak<br />
ematen du Al Assaden<br />
erregimenari komeni<br />
zaion egunerokoa<br />
Errusiak ez du Siriari<br />
buruzko eztabaidarik<br />
nahi Segurtasun<br />
Kontseiluan<br />
Baina Siria estu hartzeko bat<br />
egitea asko kostatzen ari zaio<br />
nazioarteari, eta hartzen dituen<br />
zigor neurriak ez dira nahikoak<br />
errepresioa amaitzeko. Europako<br />
Legebiltzarrean atzo bertan Catherine<br />
Ashton Atzerri Politikarako<br />
goi ordezkariak hainbat kritika<br />
entzun behar izan zituen,<br />
legebiltzarkideek leporatu baitiote<br />
Bashar al Assaden kontra<br />
Europa ez dela ari Muammar<br />
Gaddafi Libiako buruzagiarekin<br />
bezain prestu.<br />
Herenegun, Siriako hamahiru<br />
buruzagiren kontra zigorrak<br />
onartu zituen Europako Batasunak<br />
—horien artean Al Assaden<br />
anaia dago—, baina presidentearen<br />
kontrako neurririk ez zuten<br />
hartu. «Ez zait irrikarik falta, Siriari<br />
dagokionez. Erregimena<br />
ahalik eta gehien estu hartzea da<br />
oraindik nire erabakia», izan da<br />
Ashtonen kritikei erantzuteko<br />
modua. Al Assaden kontrako zigorrak<br />
«berehalako etorkizunean»<br />
hartuko dituzte, baina oraingoz<br />
ezinezkoa da, «zigorren<br />
inguruko eztabaida sutsua<br />
delako kideen artean»; alegia,<br />
Al Assad nahi baino garrantzitsuagoa<br />
delako herrialde askorentzat.<br />
Europako liberalak izan<br />
dira gehien kritikatu dutenak Siriaren<br />
inguruko «epelkeria», Guy<br />
Verhofstadt legebiltzarkidearen<br />
bidez. «Tiananmen arabiarra<br />
bihurtzen ari da», haren ustez.<br />
Errusiaren jarrera ere nabarmentzekoa<br />
da. Han gertatzen<br />
diren borrokaren gaineko eztabaidarik<br />
ez du nahi Nazio Batuen<br />
Erakundearen Segurtasun Kontseiluan,<br />
Siriakoak ez duelako<br />
«inondik inora» Egipton edo<br />
Tunisian gertatutakoarekin zerikusirik.<br />
«Siriako oposizioa ez da<br />
baketsua izan hasieratik», Errusiako<br />
Kantzileriak eman du iritzi<br />
hori ohar batez bidez, eta Segurtasun<br />
Kontseiluaren edozein erabakik<br />
Errusiaren baimena behar<br />
du, betoa jartzeko eskubidea erabil<br />
dezakeelako.<br />
Al Assaden erreformak<br />
Errusiarentzat nahikoa litzateke<br />
Siriak agindutako erreformak<br />
betetzea, baina erreforma horiek<br />
teorian ematen ari badira<br />
ere, praktikan ez dute islarik.<br />
Orain arteko erabaki garrantzitsuenen<br />
artean 1967tik ezarria<br />
zuen salbuespen egoera kentzea<br />
<strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna berria 17<br />
Mundua ‹ Harian<br />
izan zen protesta baketsuak egiteko<br />
baimena emanez, baina agerikoa<br />
da indarrean jarraitzen<br />
duela. Bereziki jazartua dituen<br />
kurduei hainbat eskubide ematea<br />
ere izan da haien protestak<br />
isiltzeko estrategia, eta ekonomian<br />
hartutako erabakiekin ere<br />
asetu nahi izan ditu herritarrak,<br />
atzo hartutako erabakiarekin ere<br />
bai. Hauteskundeak antolatzeko<br />
lege proiektu bat egiteko batzorde<br />
bat osatuko dutela iragarri du.<br />
Asko jota bi astera egongo da<br />
prest.<br />
Siriak erretiratu egin du<br />
NBEko Giza Eskubideen<br />
Kontseilurako hautagaia<br />
DSiria ez da egongo Nazio<br />
Batuen Erakundeko Giza<br />
Eskubideen Kontseiluan, ez<br />
orain behintzat. Hori izan da<br />
hainbat politikarik eta giza eskubideen<br />
aldeko erakundek eskatutakoa,<br />
baina Siriako Gobernuak<br />
ukatu egin du nazioarteko<br />
presioaren ondorioz hartu<br />
duela erabakia. Beste lehentasun<br />
batzuk dauzka, argudiatu<br />
duenez.<br />
Asiako taldeak atzo egin<br />
zuen bileran hartutako erabakia<br />
da. Kontinente horretako<br />
herrialdeek lau eserleku gehiago<br />
izango dituzte kontseiluan,<br />
eta horietako bat hartu nahi<br />
zuen Siriak. NBEko iturriek aditzera<br />
eman dutenez, berri ona<br />
da, instituzioaren irudia desitxuratuko<br />
lukeelako Siria han<br />
izango balitz.
18 berria <strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna<br />
Harian › Mundua<br />
Protestak herrialde arabiarretan D<br />
Ben Ali kanporatu zutenetik protestek ez dute etenik izan. Irudian, iragan apirilaren 24an Trantsizio Gobernuaren aurkako manifestazioa Tunisen. STR / EFE<br />
Trantsizio Gobernuak prozesu demokratikoa azkenetaraino eramango ote duen kezkatuta daude<br />
herritarrak. Kalera jo dute beste iraultza bat aldarrikatzeko, eta ehunka manifestari atxilotu dituzte.<br />
Tunisiako iraultza, kolokan<br />
Elixabet Epelde<br />
Zine El Abidine Ben Ali<br />
diktadorea kanporatzea<br />
izan zen tunisiarren<br />
lehen lorpena, iragan<br />
urtarrilaren 14an. 23 urteko<br />
diktadurari amaiera eman zion gizarte<br />
iraultza hura, ordea, hasi<br />
besterik ez zen egin Ben Alik herriaren<br />
presioari aurre egin ezinda<br />
Saudi Arabiara ihes egitea erabaki<br />
zuen egunean. Kasik lau hilabete<br />
igaro dira ordutik, eta herrialdean<br />
ezegonkortasuna da nagusi.<br />
Izan ere, hauteskundeak uztailaren<br />
24rako antolatu badituzte ere,<br />
herritarrak kezkatuta daude agintariek<br />
demokraziarako bidea azkenetaraino<br />
eramango ote duten.<br />
Ezegonkortasun horren adibide<br />
da iragan asteburuko protestetan<br />
ehunka lagun atxilotu izana.<br />
Asteburuan, milaka tunisiarrek<br />
kalera jo zuten berriz. Azaroan,<br />
Mohamed Buazizi 26 urteko<br />
langabeak su eman zion bere buruari,<br />
etsita. Orduan, herrialdean<br />
—eta eskualdeko hainbat herrialdetan—<br />
matxinada piztu zen, eta<br />
hura salbatzea dute xede orain.<br />
Horretarako, Tunisko Burguiba<br />
etorbidea hartu zuten, urtarrilaz<br />
geroztik maiz egin duten bezala.<br />
Trantsizio Gobernuaren dimisioa<br />
eskatu dute, prozesu demokratikoari<br />
balioa kentzea egozten baitiote,<br />
eta beste iraultza bat exijitu<br />
dute.<br />
Poliziak negar eragiteko gasekin<br />
eta borra kolpeekin erantzun<br />
zien gobernuaren aurkako protestei,<br />
Ben Aliren segurtasun indarren<br />
errepresioa gogora ekarriz.<br />
Ondorioz, liskarrak piztu ziren,<br />
eta gobernuak otsailaren<br />
15ean baliogabetu zuen etxeratze<br />
agindua berriz indarrean jartzea<br />
erabaki zuen. Larunbataz geroztik,<br />
eta «behin-behinean», gaueko<br />
bederatzietatik goizaldeko bostak<br />
arte hiriburuko hainbat auzotan<br />
kalera irtetea debekatu diete<br />
herritarrei. Horrez gain, asteburuko<br />
protesten harira, ehunka lagun<br />
atxilotu dituzte. Etxeratze<br />
agindua ez betetzea, desordena<br />
publikoa eragitea, poliziei eraso<br />
egitea eta lapurretak egitea leporatzen<br />
diete gehienei.<br />
Beji Said Essebsi lehen ministroak<br />
oposizioko alderdiei dei<br />
egin die bat egiteko, herrialdearen<br />
egoera egonkortze aldera. Horrez<br />
gain, gobernua hauteskundeak<br />
udazkenera arte atzeratzea<br />
aztertzen ari dela jakinarazi du.<br />
Tunisiarren Langile Komunisten<br />
alderdiak eta Watad mugimendu<br />
troskistak ere bat egin dute Essebsiren<br />
hausnarketarekin. Adierazi<br />
baitute herriak ez duela nahikoa<br />
denbora izan demokraziaren<br />
arauetara ohitzeko, ezta alderdiek<br />
bozak egoki prestatzeko ere.<br />
Demokratizazioa, zalantzan<br />
Farhat Rajhi barne ministro ohiaren<br />
hitzek piztu dute iskanbila.<br />
Demokratizazio prozesua zalantzan<br />
jarri baitzuen Rajhik elkarrizketa<br />
batean. «Ennahda alder-<br />
di islamistak hauteskundeak irabazten<br />
baditu, erregimena militarra<br />
izango da», adierazi zuen. Izan<br />
ere, Rajhiren arabera, Ben Aliren<br />
aldekoak ez daude botereari uko<br />
egiteko prest, eta uztailean egingo<br />
dituzten bozetan eurek nahi dituzten<br />
emaitzak lortzen ez badituzte<br />
estatu kolpe bat emango dutela<br />
ohartarazi du.<br />
Barne ministro ohiaren iragarpenak<br />
kezka handia sortu du herrialdean.<br />
Batetik, hauteskunde<br />
Hauteskundeetan<br />
Ben Aliren aldekoen<br />
erantzunaren beldur<br />
dira asko eta asko<br />
Iraultzak aurrera egitea<br />
edo ahalegina<br />
hutsalean geratzea<br />
dago jokoan<br />
demokratikoetan islamisten garaipen<br />
posiblearekin kezkatuta<br />
daude liberalak. Izan ere, diktadorea<br />
kanporatu zutenetik ondoen<br />
antolatutako mugimendu politikoa<br />
islamistena da. Bestetik, Ben<br />
Aliren gertukoen erantzunaren<br />
beldur dira asko eta asko.<br />
Herritarrek bat egin zuten urte<br />
hasieran, pobreziarekin, langabezia<br />
tasa altuekin eta askatasun<br />
faltarekin nazkatuta. Guztiek<br />
helburu bera zuten; Ben Ali kanporatu<br />
eta demokrazia ezartzea.<br />
Orain, ordea, zailagoa zaie jorra-<br />
tu nahi duten bidean ados jartzea.<br />
Askatasunak zatiketa eragin baitu,<br />
eta zatiketak martxan jarri berri<br />
duten prozesuaren hauskortasuna<br />
areagotu du.<br />
Horrez gain, urteetako errepresioak<br />
isildutako lan gatazka guztiak<br />
batera lehertu dira. Egunero<br />
sektore bateko ala besteko langileek<br />
kalera jotzen dute diktadura<br />
garaian exijitu izan ezin dituzten<br />
eskubideak aldarrikatzera. Izan<br />
ere, ekonomia ere kezka iturri da<br />
Ben Ali osteko Tunisian. Iraultzaren<br />
kostuez gain, turismoak —herrialdearen<br />
diru iturri nagusienetako<br />
bat— behera egin du nabarmen.<br />
Zailtasun ekonomikoak<br />
demokrazia ezartzeko oztopo<br />
izan daitezkeela diote agintariek.<br />
Neurri erabakigarriak<br />
Trantsizio gobernuek —hiru<br />
trantsizio gobernu eratu dituzte—<br />
urtarrilaz orain arte egindako<br />
urratsak erabakigarriak izan<br />
dira. Besteak beste, preso politiko<br />
guztiak aske utzi dituzte, Interneteko<br />
eta komunikabideetako zentsura<br />
deuseztatu dute, erbesteratuei<br />
herrialdera itzultzeko baimena<br />
eman diete, alderdi politiko<br />
guztiak legeztatu dituzte eta ihes<br />
egitea lortu ez zuten Ben Aliren<br />
gertukoenak atxilotu dituzte.<br />
Hemendik aurrera ematen diren<br />
pausuak, ordea, are erabakigarriagoak<br />
izango dira. Izan ere,<br />
iraultzak aurrera egitea edo ahalegin<br />
hutsalean geratzea dago jokoan.<br />
Libiako<br />
matxinoek<br />
Misratako<br />
aireportua<br />
eskuratu dute<br />
Europako Batasunak<br />
Bengazin bulego bat<br />
zabaltzeko asmoa du,<br />
erreboltariei laguntza<br />
eskaintzeko<br />
Erredakzioa<br />
Libiako matxinoek kontrolpean<br />
dute Misratako aireportua.<br />
Ehunka erreboltarik Libiako hiri<br />
handi horretako kaleetan ospatu<br />
zuten atzo arratsaldean aurrerapausoa,<br />
Muammar Gaddafiren<br />
indarrek euren tankeak sutan<br />
laga eta atzera egiten zuten bitartean.<br />
Erreboltariak metroz metro ari<br />
dira lurra irabazten Misratan, herrialdearen<br />
mendebaldean.<br />
«Gure gizonek atzera bota dute<br />
Gaddafiren armada, eta lehenengo<br />
aldiz, Misrata erdialdetik kanpora<br />
ere lurra irabazten ari dira»,<br />
dio Saddum al Misrati Misratako<br />
informazio batzordeko kideak.<br />
Batez ere hiriaren mendebaldeko<br />
frontean egin dute aurrera matxinoek,<br />
baina hegoaldean kokatutako<br />
aireportuaren kontrola ere<br />
eurenganatu dute.<br />
Hala ere, Gaddafiren armadak<br />
hiriaren kanpoaldean segitzen<br />
du, eta bonbardaketek ez dute<br />
etenik. 70 matxino inguru zauritu<br />
dituzte. Asteartean, Gurutze Gorriko<br />
itsasontzia porturatu zen<br />
Misratara, baina erasoek guztiz<br />
zaildu dute materiala ateratzea.<br />
Hiru hildako Bregan<br />
Ekialdeko Brega hirian ere ugarituz<br />
doaz erasoak, eta aste honetan<br />
hiru erreboltari hil dituzte.<br />
Gaddafiren jarraitzaileek kontrolatzen<br />
dute Brega, eta matxinoak<br />
hiriaz jabetu nahian ari dira, kokagune<br />
giltzarria baita petrolioaren<br />
sektorerako.<br />
Europako Batasunak, berriz,<br />
Bengazin matxinoei laguntza<br />
emateko bulego bat zabaltzeko<br />
asmoa duela iragarri du Catherine<br />
Ashton EBko Atzerri Politikarako<br />
goi ordezkariak Europako<br />
Parlamentuan. «Libiako herritarrei<br />
etorkizuna eraikitzen lagundu<br />
nahi diegu. Konstituzio hitza<br />
lehen aldiz entzun dute askok Libian.<br />
Aspalditik zeuden Gaddafiren<br />
erregimena amaitzeko zain,<br />
eta Europak demokraziaren eraikuntzan<br />
lagundu nahi die». Parlamentariek<br />
txaloka hartu dituzte<br />
Ashtonen hitzak, hasieratik eskatu<br />
baitzioten Trantsiziorako<br />
Kontseilu Nazionala solaskide<br />
gisa har zezan.
2 Pertsonaia<br />
Carwyn Jones<br />
Gehiengo osoaren<br />
atarian<br />
G alesko Biltzar Nazionalak<br />
lehen ministro izen<strong>datu</strong><br />
du, bigarrenez, Carwyn Jones<br />
laborista. «Datozen bost urteetan<br />
neure onena emango dut<br />
galestarren alde», esan du.<br />
Hala ere, ez du lan erraza izango,<br />
laboristak gehiengo osoaren<br />
atarian geratu baitziren maiatzaren<br />
5eko bozetan. 60 eserlekutik<br />
30 eskuratu dituzte.<br />
«Triunfalismo barik ekingo<br />
diogu lanari», aurreratu du Jonesek.<br />
Izan ere, behar-beharrezkoa<br />
izango du gainontzeko<br />
alderdiekin akordioak lortzea<br />
edozein proposamen aurrera<br />
atera ahal izateko.pJ.F.<br />
Jon Fernandez<br />
Irudia qMurtzia (Espainia)<br />
Danimarkak iragarri du<br />
kontrol iraunkorrak ezarriko<br />
dituela bere mugetan<br />
Europako Batasuneko<br />
Barne ministroek<br />
Schengengo Itunaren<br />
aldaketez eztabai<strong>datu</strong>ko<br />
dute gaur Bruselan<br />
Europako Batasuneko herrialdeen<br />
arteko mugikortasun askea<br />
arriskuan jarri du Danimarkako<br />
Gobernu liberal kontserbadoreak.<br />
Pare bat aste barru kontrol<br />
iraunkorrak ezarriko ditu Alemaniarekin<br />
eta Suediarekin dituen<br />
mugetan.<br />
Eskuin muturreko Danimarkako<br />
Alderdi Popularrarekin<br />
—gobernuaren kanpoko aliatua<br />
da 2001az geroztik— eta Alderdi<br />
Kristaudemokratako diputatu<br />
batekin erdietsi du akordioa Gobernuak.<br />
Dena dela, mugetako<br />
kontrola Schengengo Ituna errespetatuz<br />
egingo dela esan du Claus<br />
Hjort Frederiksen Finantza ministroak,<br />
eta neurriaren helburua<br />
«kriminalitatea arintzea»<br />
Espainiako Lorca hiria (Murtzia) bi lurrikarak astindu zuten atzo<br />
arratsaldean. Richter eskalan 4,4 gradukoa izan zen lehena, eta 5,2<br />
gradutakoa, berriz, bigarrena. Astinduaren ondorioz, hamar lagun<br />
hil dira, gutxienez, «zapalduta», Manuel Campos Murtziako Justizia<br />
sailburuak baieztatu duenez. Izan ere, bi eraikin erori egin dira<br />
dela nabarmendu du. «Azken urteetan<br />
mugez gaindiko delinkuentziaren<br />
gorakada nabarmena<br />
ikusi dugu, eta arazoa konpontzeko<br />
hartu dugu erabakia».<br />
EB neurria aztertzen ari da<br />
Italiak eta Frantziak piztu zuten<br />
EBko herrialdeen barne mugak<br />
itxi eta kontrolatzeko eztabaida<br />
iragan apirilaren 26an. Afrika<br />
iparraldeko herrialdeetako liskarretatik<br />
ihesi, bereziki Italiara iritsitako<br />
26.000 etorkin tunisiarrek<br />
piztu zituzten alarma guztiak.<br />
EBko herrialdeen artean mugikortasun<br />
askea bermatzen duen<br />
Schengengo Ituna aldatzea eskatu<br />
zuten Parisek eta Erromak,<br />
«ohiz kanpoko migrazio presioa<br />
dagoenean» bakoitzak bere mugak<br />
ixteko aukera izan dezan.<br />
Ildo berean, itunaren aldaketa<br />
proposamena babestu dute bai<br />
Alemaniak eta baita Jose Manuel<br />
Durao Barroso Europako Batzordeko<br />
presidenteak ere. Alabaina,<br />
Danimarkak eman du orain arteko<br />
pausorik sendoena.<br />
Kopenhageko gobernuak 20<br />
5,2 GRADUKO LURRIKARA ESPAINIAN<br />
milioi euro gastatuko ditu mugetako<br />
kontrolak ezarri eta ekipamendu<br />
teknologikoez jabetzeko.<br />
Horrez gain, beste 16 milioi euro<br />
jarriko ditu aduanetan polizia<br />
gehiago izateko. Gainera, aireportuetan<br />
eta itsas portuetan ere indartu<br />
egingo dituzte kontrolak.<br />
Bitartean, Danimarkako Gobernuaren<br />
erabakia aztertzen ari<br />
dela baino ez du erantzun Europako<br />
Batasunak. Gaur, EBko Barne<br />
ministroek bilera egingo dute<br />
Bruselan Schengengo Itunaren<br />
aldaketen inguruan eztabaidatzeko.<br />
Azken erabakia, ordea,<br />
EBko estatu eta gobernu buruek<br />
hartuko dute ekainean egingo duten<br />
goi bileran. Europako Parlamentuak<br />
«presio xenofoboen aurrean<br />
amore eman izana» leporatu<br />
dio Durao Barrosori.<br />
Schengengo Ituna 1985etik<br />
dago indarrean, eta 29 herrialde<br />
sinatzaileen arteko mugak zabalik<br />
mantentzea bermatzen du,<br />
«ordena publikoa edo barne segurtasuna<br />
arriskuan jartzeko<br />
mehatxu sendoa» dagoen salbuespen<br />
egoeran izan ezik.<br />
astinduaren eraginez. Horrez gain, dozenaka lagun zauritu dira.<br />
Lurrikaren ostean, hainbat herritarrak hiriko parkeetara jo dute,<br />
errepliken beldur. Beste askok hiritik alde egin dute. 20<strong>05</strong>ean 4,7<br />
graduko lurrikara bat izan zuten hiri hartan eta hainbat etxe kaltetu<br />
ziren. Orduko hartan ez zen biktimarik izan. ISRAEL SANCHEZ / EFE<br />
<strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna berria 19<br />
Mundua ‹ Harian<br />
DLaburrak<br />
Hamasek dio 1967ko<br />
mugak onartuko dituela<br />
JERUSALEM ›Mahmud al Zahar<br />
Hamaseko buruzagiak esan du<br />
1967ko mugak dituen Palestinako<br />
Estatua onartuko luketela.<br />
Hala ere, Hamasek ez duela<br />
Israel inoiz onartuko nabarmendu<br />
du. «Israel onartzeak<br />
arriskuan jarriko lituzke errefuxiatu<br />
palestinarren itzulera eta<br />
etorkizuneko belaunaldiek<br />
lurrak askatzeko duten eskubidea»,<br />
esan du Al Zaharrek.<br />
Alemaniako ministroak<br />
tesia plagiatu zuen<br />
BERLIN ›Karl-Theodor zu<br />
Guttenberg Defentsa ministro<br />
ohiak doktore tesia plagiatu<br />
egin zuela baieztatu du Bavierako<br />
Bayreuth Unibertsitateak.<br />
«Arlo zientifikoko jardun onak<br />
urratu zituen eta berariaz engainatu<br />
zuen azterketako epaimahaia»,<br />
esan du unibertsitateko<br />
ikerketa batzordeko presidenteak.<br />
«Akatsak egin izana»<br />
aitortu du Guttenbergek.<br />
Indiak ez du Bhopaleko<br />
erantzuleen kontra egingo<br />
NEW DELHI ›Indiako Auzitegi<br />
Gorenak ez ditu duela 26 urte<br />
Bhopal hirian izandako istripuaren<br />
erantzuleen karguak berriz<br />
aztertuko. 1984an, AEBetako<br />
Union Carbide enpresak 40<br />
tona metasozianato (gas toxikoa)<br />
isuri eta 3.000 lagun hil<br />
zituen zuzenean. Istripuaren<br />
erruz 25.000 lagun hil dira guztira.<br />
Enpresako zazpi arduradunak<br />
aske daude, bermea<br />
ordainduta.<br />
Al Kaedak AEBak<br />
mehatxatu ditu<br />
DUBAI ›Nasser al Uhajshi Arabiar<br />
Penintsulako Al Kaedako<br />
buruak «txarrena iristeko dagoela»<br />
iragarri die AEBei. Bestalde,<br />
Osama Bin Ladenen semeek<br />
aitaren hilketaren auzia<br />
Nazioarteko Justizia Auzitegira<br />
eramango dutela esan dute,<br />
AEBek hilketaren frogak aurkezten<br />
ez baditu.<br />
Preso politiko sahararrek<br />
gose greba utzi dute<br />
SALE ›Marokoko Sale hiriko<br />
kartzelan dauden hogei preso<br />
politiko sahararrek amaitu egin<br />
dute apirilaren 19an hasitako<br />
gose greba, euren eskubideak<br />
bermatuko dituztela hitz eman<br />
baitiete. Bestalde, Espainiako<br />
Auzitegi Nazionala Marokoko<br />
Gobernuko goi karguak ikertzen<br />
ari da, Mendebaldeko Saharan<br />
eginiko genozidio eta torturengatik.
20 berria <strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna<br />
Erdiz erdi ›<br />
Lana atzerrian DGero eta ohikoago<br />
Ez egunkarietako lan eskaintzen orrietan<br />
ez Interneteko webguneetan, nahi den<br />
postua ezin topatu. Zer egin halakoetan?<br />
Aukera bat atzerrian bilatzea izan daiteke.<br />
Hemen<br />
ezin bada,<br />
atzerrian<br />
Miren Garate Donostia<br />
Mexikon lan egiteko<br />
interesa agertuz<br />
curriculuma bidali<br />
duten euskal gazteen<br />
kopurua %50 hazi da. Hala<br />
jakinarazi zuen Maria Teresa Fernandez<br />
Mondragon taldeko ordezkariak,<br />
apiril hasieran, Mexikon<br />
bertan egindako agerraldi<br />
batean. Abokatu, igogailuetako<br />
teknikari nahiz operadoreek egin<br />
zuten eskaera. Ez da kasu konkretu<br />
bat bakarrik, oro har gertatzen<br />
den zerbait baizik: krisia hasi zenetik<br />
gora egin du atzerrian lan<br />
egiteko prest dauden euskal herritarren<br />
kopuruak.<br />
Ikasketak amaitu eta askoren<br />
galdera izaten da: Eta orain, zer?<br />
Curriculum txukuna izanagatik<br />
ere inon ezin lanik aurkitu. Aurkitutakoan<br />
ere, ez esperotako baldintzetan.<br />
Egoerarekin desesperatuta<br />
erabakitzen dute hainbatek<br />
atzerrira joatea. Lan egin<br />
G Testigantzak<br />
01.<br />
Ainara<br />
Urrutikoetxea<br />
«Ez dut bueltatu<br />
nahi oposizioak<br />
egitera»<br />
DBost urte daramatza<br />
Londresen Ainara Urrutikoetxea<br />
algortarrak. Historia<br />
ikasi zuen aurrena, eta artxibo,<br />
liburutegi eta museo kudeaketan<br />
graduondoko bat egin zuen<br />
ondoren. 32 urte ditu. «Ez nuen<br />
lan finkorik aurkitzen, azpikontratatutako<br />
postuak eta gaizki<br />
ordaindutako bekak soilik. Ez<br />
nengoen txarto, baina ez zen<br />
nahi nuena». Erresuma<br />
bitartean, hizkuntza bat hobeto<br />
ikastea izaten da beste batzuk<br />
kanpora joatera bultzatzen dituena,<br />
edo espezializazio jakin batean<br />
aritzeko hemen aukerarik ez<br />
egotea. Euskal Herriko enpresa<br />
berean, baina hark nazioartean<br />
duen beste lantegiren batean pasatzen<br />
dute bolada bat beste batzuek.<br />
Aukerak ere gero eta gehiago<br />
dira. Eures sareak, kasu, Europako<br />
31 herrialdetako lan eskaintzak<br />
biltzen ditu bere webgunean.<br />
Eusko Jaurlaritzak ere urtero<br />
hainbat beka eskaintzen ditu euskal<br />
enpresek atzerrian dituzten<br />
lantegietan aritzeko. Unibertsitateko<br />
edo lanbide heziketako ikasketak<br />
amaitu berri dituztenentzat<br />
ere egon ohi dira programa<br />
bereziak.<br />
Lan esperientzia hobetzeko asmoz<br />
kanpora joatea erabaki duten<br />
hiru gazte dira Mari Artano,<br />
Ainara Urrutikoetxea eta Ana<br />
Garcia.<br />
Batuan ere hasieran ordu<br />
gutxiko edo hilabete batzutako<br />
kontratuarekin aritu zen. Azken<br />
bi postuetan, ordea, kontratu<br />
finkoa egin diote. «Beti egin<br />
izan dut lan liburutegietan,<br />
orain gainera, gustuko dudan<br />
sail batean: goi mailako musika<br />
ikastegietan».<br />
Bizitzera hara joan aurretik<br />
ere ezagutzen zuen hiria. «Gustatzen<br />
zitzaidalako eta ingelesa<br />
hitz egiten nuelako joan nintzen.<br />
Gainera, nire arloan lan<br />
asko zegoela ikusi nuen». Joan<br />
aurretik ere bi elkarrizketa egin<br />
zizkioten, «ez nuen lanik lortu,<br />
baina nire curriculum-a baloratu<br />
zuten».<br />
Orokorrean, soldata hobeak<br />
dituzte Erresuma Batuan.<br />
«Baina bizimodua garestiagoa<br />
da. Halere, ez dut uste Euskal<br />
Herriarekin ezberdintasun han-<br />
dirik dagoenik». Atzerriko egonaldiaz<br />
balorazio «oso ona»<br />
egiten du. «Hona etorri baino<br />
lehen gurasoekin bizi nintzen<br />
eta 28 urte nituen. Pertsona<br />
bezala hazteko eta beste kultura<br />
bat ezagutzeko aukera izan<br />
dut».<br />
Momentuz, ez du Algortara<br />
itzultzeko asmorik. «Lanean<br />
gustura nabil eta ez dut bueltatu<br />
nahi oposizioak egitera edo<br />
mila eurora iristen ez den soldata<br />
bat izatera». Ez du uste<br />
atzerrian lan egin izanak Euskal<br />
Herrian lanpostu hobe bat aurkitzen<br />
lagunduko dionik, ez<br />
behintzat liburutegietan lan<br />
egiteko. «Beharbada ingelesa<br />
ondo etorriko zait bulegoren<br />
batean aritzeko. Dena den, horrek<br />
ez nau arduratzen, bueltatu<br />
behar badut bueltatuko naiz,<br />
eta aurkituko dut zerbait».<br />
02.<br />
Mari<br />
Artano<br />
«Euskal Herriko<br />
egoerak baldintzatu<br />
du nire erabakia»<br />
DPublizitate eta Harreman<br />
Publikoetan eta<br />
Kazetaritzan lizentziatu zen<br />
Mari Artano zestoarra. Ikasitakoarekin<br />
zerikusia duen lanpostua<br />
du: Trabajos.com eta<br />
Cursos.trabajos.com webguneen<br />
arduraduna da, Mexikon.<br />
EHUren Elkano bekaren bidez<br />
joan zen, abuztuan. «Urte<br />
dezente daramatzat Euskal<br />
Herritik kanpo. Orain Mexikon<br />
nago, bekak atzerrian lan egiteko<br />
aukera ona eman didalako».<br />
Hasieran egoera ekonomikoak<br />
ez zuen eraginik izan atzerrira<br />
joateko, orain, ordea, horri<br />
ere begiratzen dio. «Oraintsu,<br />
bi urtean Latinoamerikan lanean<br />
segitzeko aukerari baietz<br />
esan diot. Euskal Herriko egoerak<br />
baldintzatu du erabakia.<br />
Herriminak jotzen didanean<br />
pentsatzen dut han bilatu behar<br />
nukeela nahi dudan lana,<br />
baina aukera gutxi dagoenez,<br />
kanpoan bizitzeak ematen didana<br />
aprobetxatu nahi dut».<br />
Bi webguneak Mexikon merkaturatzea<br />
du eginkizun. «Mexikoko<br />
merkatura sartzea zaila<br />
dela esaten dute eta erronka<br />
hori gogoko dut. Ikasten ari naizela<br />
ere sentitzen dut, batez ere<br />
bezeroekin tratuan». Lan egiteko<br />
modua ez da berdina Euskal
Lana atzerrian DGero eta ohikoago<br />
Herrian eta Mexikon. «Topikoa<br />
dirudi, baina hemen bizimodua<br />
lasaiagoa dela iruditzen zait,<br />
negozioen prozesua mantsoagoa<br />
da eta fidelizatzea kosta<br />
egiten da».<br />
Batzuetan «desesperatu»<br />
ere egiten dela aitortu du. «Hemen<br />
ezetza esatea kosta egiten<br />
zaie, denari baietz esaten<br />
diote edo aitzaki anbiguoak<br />
ematen dituzte. Horrek nahastu<br />
egiten gaitu beste era batera<br />
ohituta gaudenok». Aitzitik,<br />
bada benetan baloratzen duen<br />
zerbait: «Lan harremanetarako<br />
tratua han baino askoz atseginagoa<br />
da, hortik denok ikasi<br />
behar genuke».<br />
Atzerriko esperientziak lagunduko<br />
dion galdetuta, «moldakorra<br />
eta ausarta naizela<br />
behintzat erakusten du, ezta?»<br />
erantzun du.<br />
03.<br />
Izortze<br />
Santin<br />
«Ikerkuntzari<br />
garrantzia ematen<br />
zaiola ikusi dut»<br />
DBiologia ikasi zuen Izortze<br />
Santin barakaldarrak.<br />
Gaixotasun autoimmuneen<br />
genetikan tesia egin, eta<br />
2009ko apirilean doktore titulua<br />
lortu zuen. Handik bost hilabetera<br />
joan zen Bruselara, beka<br />
batekin. «Doktore titulua atera<br />
berritan ikertzaile kontratua<br />
lortzea oso zaila da, ia ezinbestean<br />
egin behar da egonaldi<br />
postdoktoral bat».<br />
Gertutasunagatik, unibertsitateak<br />
diabetesaren genetikaren<br />
ikerkuntzan duen prestigioagatik<br />
eta azpiegiturengatik<br />
aukeratu zuen Brusela. Ez da<br />
damutzen. «Arlo pertsonalean<br />
nahiz profesionalean ari da izaten<br />
esperientzia positiboa. Europako<br />
beste herrialde batzuetan<br />
ikerkuntzari benetako garrantzia<br />
ematen zaiola ikusi<br />
dut».<br />
Euskal Herrian, aldiz, egoera<br />
bestelakoa dela dio. «Askotan<br />
ikerkuntzak bizi osoan bekadun<br />
izatea suposatzen du». Jaurlaritzak<br />
ikertzaileak kanpotik<br />
ekartzeko joera duela salatu<br />
du, horrek prestigioa ematen<br />
duela iritzita. «Etxekoei ere<br />
eman behar litzaike arlo horretan<br />
trebatzeko aukera» dio.<br />
Horrez gain, ikerkuntzara bideratutako<br />
diru laguntzen kontro-<br />
Miren Garate<br />
Pole Emploi enplegu zerbitzu publikoarentzat<br />
egiten du lan Claudia<br />
Bernardok. Zehazki, Eureseko<br />
kontseilaria da. Atzerrian lan<br />
egiteko asmoa duen jendeari laguntzea<br />
da haren zeregina. Baionako<br />
bulegora gero eta jende<br />
gehiago joaten zaiela kontatu du.<br />
Krisia hasi zenetik nabaritu duzue<br />
jende gehiagok planteatzen duela<br />
lanera atzerrira joatea?<br />
Nabaritu dugu, bai; Lanbiderekin<br />
eta Bidasoa Bizirik elkartearekin<br />
ere partekatzen dugu informazioa,<br />
eta haiek ere hori diote.<br />
Zein ezaugarritako jendea joaten<br />
zaizue lan eske?<br />
Denetik dago. Goi mailako ikasketadun<br />
gazteak dira asko. Halere,<br />
jendeak uste ez arren, ikasketa<br />
maila txikiagoko jendea ere asko<br />
etortzen da, kualifikazio handirik<br />
gabeko postuetan aritu dena beti<br />
eta atzerrian ere hala aritu nahi<br />
duena. Orain bi urtera arte, halako<br />
postuetarako eskaintza handia<br />
zegoen hemen ere, baina<br />
orain eskaintza baino handiagoa<br />
da eskaera.<br />
Gaur egun, zein herrialdetan da errazen<br />
lana topatzea?<br />
Europa iparraldean, Suedian,<br />
Norbegian eta Finlandian esaterako.<br />
Ingeniari gazteentzat, berriz,<br />
Alemanian aukera pila dago.<br />
Hainbesteko beharra dutenez,<br />
la «eskasa» izaten dela uste<br />
du. «Batzutan inbertsio handiak<br />
egiten dira zentro horretako<br />
ikerkuntzaren kalitate maila<br />
kontuan hartu gabe».<br />
Hiru urterako beka eman diote,<br />
eta Bruselan bi urte pasa ostean<br />
itzuliko da Santin Euskal<br />
Herrira. Atzerriko egonaldiak<br />
lana aurkitzen lagunduko diola<br />
espero du, halere zaila izango<br />
dela dio. «Ikertzaile postu bat<br />
lortzeko ez zara zure herrikideekin<br />
bakarrik lehiatzen, mundu<br />
osokoekin baizik, eta horrek<br />
gauzak asko zailtzen ditu. Horregatik<br />
da garrantzitsua atzerriko<br />
laborategi urte batzuk<br />
egon eta ahalik eta curriculum<br />
onena lortzea», azaldu du. Era<br />
berean, azken urteetan publikatutako<br />
artikuluek zeresan<br />
handia izango dutela kontatu<br />
du.<br />
<strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna berria 21<br />
‹ Erdiz erdi<br />
Claudia Bernardo 1Eureseko kontseilaria<br />
«Ikasketa maila<br />
baxuko jende asko<br />
etortzen da»<br />
alemana jakitea ere ez dute eskatzen,<br />
aski da ingelesez moldatzea<br />
eta gero egitea alemaneko ikastaroak.<br />
Lanerako herrialdea aukeratzeko,<br />
zeri begiratzen dio jendeak?<br />
Batez ere soldatari. Lehen galdera<br />
hori izaten da normalean. Horrez<br />
gain, bizi-maila ere hartzen<br />
da kontuan, zenbateko gizarte laguntzak<br />
ematen diren adibidez.<br />
Klimari ere begiratzen zaio. Europa<br />
iparraldera ez joatearen arrazoi<br />
nagusia izaten da.<br />
Europaz kanpoko herrialdeetako eskaintzak<br />
ere izaten dituzue Pole Emploin?<br />
Bai, mundu osokoak ditugu. Aste<br />
honetan, kasu, Kanadako enbaxadakoekin<br />
bildu naiz. Frantsesez<br />
eta ingelesez jakin eta osasun,<br />
informatika eta ingeniaritza sektoreetan<br />
espezializatutako jende<br />
asko behar dutela esan zidaten.<br />
Zein izaten da atzerrian lan egiteko<br />
oztopo nagusia?<br />
Zalantzarik gabe, hizkuntza.<br />
Hautagai on asko izaten ditugu,<br />
baina hizkuntza ez jakinez gero,<br />
zaila da lana lortzea. Noski, ez da<br />
ama hizkuntzako maila eskatzen,<br />
baina garrantzitsua da ahozko<br />
komunikazioan moldatzea. Horrez<br />
gain, curriculuma ondo egin<br />
behar da. Esaterako, Kanadako<br />
enpresa batean lan egin nahi izanez<br />
gero, ezin da diskriminatzailea<br />
izan daitekeen <strong>datu</strong>rik jarri:<br />
argazkia, adina, egoera zibila...<br />
Tramite asko egin behar izaten dira<br />
atzerrian lan egin ahal izateko?<br />
Europarrek Europako beste herrialdeetan<br />
lan egiteko eskubidea<br />
dute. Denbora mugarik gabe Europan<br />
bizitzeko baimena dutenek,<br />
ordea, arazoak izaten dituzte.<br />
Demagun afrikar batek bost<br />
urtean lan egiten duela Frantzian.<br />
Denbora mugarik gabe han<br />
bizitzeko aukera ematen diote,<br />
baina baimen horrekin ezin du<br />
Espainiara joan lanera. Han berriro<br />
eskatu behar du, eta horretarako<br />
lana eta bizilekua edukitzea<br />
edo gizarte segurantzan izena<br />
emanda egotea beharrezkoa<br />
da. Askok ez dute hori jakiten.<br />
Zein abantaila ditu atzerrian lan egiteak?<br />
Curriculum hobea izateko aukera<br />
ematen du. Enpresek gero eta<br />
gehiago baloratzen dute atzerrian<br />
lan egin izana. Bi hautagai<br />
badituzte formazio berdin-berdinarekin,<br />
zalantzarik ez dute izaten,<br />
eta atzerrian lan egin dutena<br />
aukeratzen dute.
22 berria <strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna<br />
Kirola›<br />
Realeko jokalariak, elkar besarkatzen, atzo, Anoetan, Zaragozaren aurkako partidaren amaieran. JUAN CARLOS RUIZ / ARGAZKI PRESS<br />
Sufritzea gozatzea denekoa<br />
Ezinbesteko garaipena lortu du Realak ia<br />
bukaeran, gorabeherekin jokatu arren<br />
Markagailuan aurreratu ondoren, partidak<br />
eskuetatik ihes egin die txuri-urdinei,<br />
eta kosta egin zaie beren onera etortzen<br />
Xabier Lopetegi Donostia<br />
Mundura sufritzera gatozela diote.<br />
Horixe bera pentsatuko dute<br />
zaleek Anoetara atzokoaren gisako<br />
egunetan joaterakoan. Masokista<br />
samarra izan beharra baitago<br />
Realekoa izateko. Gorriak<br />
ikusteko prest egotea ezinbestekoa<br />
da. Baina infernua eta paradisuaren<br />
arteko muga zentimetroetakoa<br />
izan daiteke futbolean. Argi<br />
gelditu zen atzo, norgehiagoka<br />
bukatzear zela, Mikel Aranburuk<br />
baloia ezkerrez jo, eta Zaragozako<br />
jokalari bat jo ondoren barrura joan<br />
zenean. Partida ona egin ez<br />
arren, taldeak azken uneetan erakutsitako<br />
fedearen saria izan zen.<br />
Garaipenarekin, kasurik txarrenean<br />
Getaferen aurka berdintzea<br />
nahikoa izango da mailai eusteko.<br />
Urduritasuna izan zen nagusi<br />
hasieran. Ikusleengan, eta baita<br />
jokalariengan ere, asko baitzegoen<br />
jokoan. Realari antzeman zitzaion<br />
partida menderatu nahi<br />
zuela, baina gutxitan eta boladaka<br />
baino ez zuen lortu komeni zitzaion<br />
erritmoa ezartzea. Hala<br />
ere, ekimena zein aukerak bereak<br />
ziren. Zurutuzak bitan egin zuen<br />
proba, eta bosgarren minutuan<br />
2REALA<br />
1 Bravo 1111<br />
2 Carlos Martinez 1111<br />
15 Ansotegi 111<br />
16 Demidov 111<br />
24 De la Bella 111<br />
19 Rivas 11<br />
5DMarkel (74. m.) 111<br />
11 Aranburu 111<br />
10 Xabi Prieto 111<br />
17 Zurutuza 11<br />
23 DSutil (66. m.) 111<br />
7 Griezmann 1111<br />
20 Raul Tamudo 111<br />
21DIfran (74. m.) 111<br />
E. M.Lasarte 1111<br />
1<br />
ZARAGOZA<br />
1 Doblas 1<br />
25 DL. Franco (64. m.)111<br />
6 Lanzaro 11<br />
11DS. Pongolle (89. m.) 1<br />
21 Jarosik 111<br />
19 Da Silva 111<br />
3 Paredes 111<br />
23 Ponzio 111<br />
14 Gabi 1111<br />
17 Lafita 1111<br />
8 Ander Herrera 111<br />
10 Bertolo 11<br />
20 DBoutahar (46.m.)111<br />
9 Uche 11<br />
E. J.Aguirre 11<br />
Gola: 1-0: Tamudok (24. min.). 1-1: Gabik<br />
(53. min.). 2-1: Aranburuk (88. min.).<br />
Epailea: Alvarez Izquierdo. Txartel horiak:<br />
Realeko Griezmanni, Zurutuzari, Tamudori<br />
eta Ifrani; eta Zaragozako Lanzarori<br />
eta Herrerari. Bestelakoak: 27.000<br />
ikusle inguru Anoetan.<br />
epaileak Tamudoren gola baliogabetu<br />
zuen. Kataluniarra aurreko<br />
partidetan baino biziago aritu<br />
zen, eta inora ez zihoan baloi batean,<br />
Doblasi aurrea hartu, eta odol<br />
hotzez sartu zuen gola.<br />
Zaragoza estutzen saiatu zen<br />
Reala, bigarrenaren bila, baina<br />
minutu gutxiegi iraun zuen nagu-<br />
sitasun horrek. Javier Agirreren<br />
taldearen eszenaratzea oso apala<br />
izan zen. Berdinketak ez zion askorik<br />
balio, teorian, baina oso gutxi<br />
arriskatu zuen. Konfiantza faltak<br />
ere izango zuen zerikusirik.<br />
Baina beharbada, bazekien Realak<br />
opariren bat edo beste egingo<br />
ziola, eta hala izan zen. Defentsa<br />
estatikoan ez zuten sufritu txuriurdinek,<br />
baina trantsizioan galdutako<br />
baloietan aukera gehiegi<br />
eman zizkieten Zaragozaren erdilariei.<br />
Hutsekoarekin, Lafitak ez<br />
zuen aprobetxatu horietako bat.<br />
1-0ekoarekin, berriz, legezko jokaldia<br />
baliogabetu zioten Ucheri.<br />
Eduki zuen Realak kontraerasorako<br />
aukera politen bat, baina<br />
azken metroetan ez ziren fin ibili<br />
Martin Lasarteren jokalariak. Zuloa<br />
ikusi bai, baina pasean ez zuten<br />
asmatu. Hori gutxi balitz bezala,<br />
lehen ordu erdian erakutsitako<br />
intentsitatea agortu egin zitzaien<br />
azken minutuetan. Baloia Zaragozaren<br />
esku utzi zuten, eta falta<br />
inozoren bat egin zuten areatik<br />
gertu. Zorionez, aurkariak ez<br />
zuen aprobetxatu. Ez zirudien<br />
egoera arriskutsuegia, Zaragoza<br />
hondoratuta zegoelako, eta behin<br />
eta berriz huts egiten zituelako<br />
paseak. Baina Realak emandako<br />
haizeari esker, hazten joan zen,<br />
jaun eta jabe bihurtzeraino.<br />
Aranbururen gol erabakigarria<br />
Bigarren zatia penagarri hasi<br />
zuen Realak. Koldar aritu zen, zeharo<br />
desantolatuta. Atzeko lerroan<br />
oso atzean, eta tokitan goikoak.<br />
Zaragozak, aldiz, aurrera egin<br />
zuen. Gatza eman zion Boutaharren<br />
sarrerak, eta barrutik eroso<br />
jokatzeko aukera ugari topatu zuten<br />
erdilariak. Horietako batean,<br />
Uchek bakar-bakarrik huts egin<br />
zuen. Gabik, ordea, ez zuen barkatu<br />
eta gol ederra sartu zuen faltaz.<br />
Noraezean zegoen Reala, eta ze-<br />
‘‘<br />
Oso pozik gaude,<br />
oso urrats garrantzitsua<br />
egin dugulako. Hala ere,<br />
oraindik ez gaude salbu»<br />
MARTIN LASARTE<br />
Realeko entrenatzailea<br />
laiari neurria eta baloiari usaina<br />
hartu ezinik. Handik gutxira, Anderrek<br />
aukera garbia izan zuen.<br />
Partidara itzultzeko eginahalak<br />
egin zituen Realak, baina<br />
behin irtenda, zaila izan ohi da<br />
itzultzea. Hala ere, egoskortasun<br />
hutsez lortu zuen, azken ordu<br />
laurdenean. Aldaketek ere mesede<br />
egin zioten, Rivas eta, batik-bat<br />
Zurutuza leher eginda baitzeuden.<br />
Griezmann punta erdian kokatu<br />
izanak dinamismoa itzuli<br />
zion taldeari erasoan. Zaragoza<br />
jabetu zen partida norabidez al<strong>datu</strong><br />
zela, eta denbora galtzen hasi<br />
zen. Frantziarrak eman zuen lehen<br />
abisua. Ondoren, Ifranek pase<br />
sakon bikaina hartu eta eskuinez<br />
jo zuen, baina erdira. Kapitaina<br />
izan zen hiru puntuak ekarri zituena.<br />
Bost minutuko luzapen<br />
amaigabea eta guzti, garaipena.<br />
DLaburrak<br />
Bartzelonak 21. aldiz<br />
irabazi du Liga<br />
ESPAINIAKO LIGA ›Bartzelonak<br />
Espainiako Liga irabazi zuen<br />
atzo, Levanteren zelaian bana<br />
berdindu ondoren. Pep Guardiolak<br />
zuzendutako taldeak<br />
nahikoa zuen Valentzian<br />
(Herrialde Katalanak) puntu<br />
bat eskuratzea hirugarren aldiz<br />
jarraian txapeldun izateko.<br />
Athleticek puntu bat behar<br />
du Europako Ligan aritzeko<br />
ATHLETIC ›Athleticek herenegun<br />
Riazorren galdu eta gero,<br />
Espanyolek atzo Valentziaren<br />
aurka punturik ez lortzea behar<br />
zuen talde zuri-gorriak Europako<br />
Ligarako sailkatzeko. Mauricio<br />
Pocchetinok zuzendutako<br />
taldeak, baina, bina berdindu<br />
zuen, eta horri esker, oraindik<br />
badu aukera sailkatzeko. Athleticek<br />
nahikoa du puntu bat lortzea<br />
Europako Ligan aritzeko.<br />
2016ra arte berritu du<br />
kontratua Javi Martinezek<br />
ATHLETIC ›Javi Martinezek<br />
beste bi urtez berritu du kontratua<br />
Athleticekin, 2016ko ekainaren<br />
30era arte, hain zuzen<br />
ere. 22 urteko erdilariak 40<br />
milioi euroko etete-klausula<br />
izango du, orain arte zuena<br />
baino lau milioi euro gehiago.<br />
Javi Martinezek bosgarren denboraldia<br />
du Athleticen. 195 partida<br />
jokatu ditu, eta 23 gol sartu.<br />
Estoniako partida iristeko<br />
irrikan da Javier Irureta<br />
SELEKZIOA ›Euskadiko Futbol<br />
Federazioak atzo aurkeztu zuen<br />
Euskal selekzioak hilaren 25ean<br />
Tallingo Le Coq estadioan Estoniaren<br />
aurka jokatuko duen partida<br />
(20:45). Norgehiagoka<br />
horretan Javier Irureta ariko da<br />
lehen aldiz Mikel Etxarrirekin<br />
batera hautatzaile lanetan. Iruretak<br />
atzo aitortu zuen partida<br />
iristeko «irrikan» dagoela, eta<br />
«ilusio handia» egiten diola<br />
Euskal selekzioa entrenatzea.<br />
Alaveseko jokalariek bi hil<br />
daramatzate kobratu gabe<br />
ALAVES ›Alaveseko jokalariek<br />
atzo salatu zuten bi hilabete<br />
daramatzatela soldata jaso<br />
gabe. Jokalariek azpimarratu<br />
zuten jada ez dutela konfiantzarik<br />
Alfredo Ruiz de Gauna<br />
buru duen zuzendaritzarengan,<br />
eta dei egin zieten Alavesen<br />
dirua sartu nahi duten inbertsoreei<br />
euren asmoa ahal bezain<br />
laster gauza dezaten.
Sinestearen poderioz lortua<br />
Osasunak buelta eman dio maldan gora jarri<br />
zaion partidari, eta urrats ia erabakigarria<br />
egin du Lehen Mailari eusteko bidean<br />
Jaisteko postuak bost puntura dituzte orain<br />
gorritxoek, bi jardunaldiren faltan<br />
Enekoitz Telleria<br />
Saiatzearen poderioz lortu zuen.<br />
Sinestearen poderioz. Azken jardunaldian<br />
lortutako emaitza<br />
hura lagun. Gauzak ongi egiteko<br />
gaitasuna badutela jakite hori lagun.<br />
Eta etxekoen bultzada lagun.<br />
Bi minutuan bi gol jaso, aurretik<br />
egindako lan ona alferrik<br />
galdu, taldekide bat orkatila txikituta<br />
bidean utzi, eta partdiari<br />
neurria hartu eta buelta emateko<br />
gai izan zen atzo Osasuna. Balentria<br />
eta griña dira balio dezaketenak<br />
horrelakoetan, baina sailkapeneko<br />
puntuak izaten dira balio<br />
dutenak horrelakoetan. Eta horretan<br />
orain ez zaizkio Osasunari<br />
kontuak eta kalkuluak horren<br />
gaizki jarri. Jaisteko postuak bost<br />
puntura dituelako orain eta bi jardunaldi<br />
baino ez direlako falta<br />
orain. Getaferen kontra partida<br />
erabakigarria jokatuko dute gorritxoek<br />
igandean, baina beste<br />
bat gelditzen zaie oraindik, azken<br />
jardunaldian, Nafarroako Erresuman,<br />
Vila-realean kontra. Zeruak<br />
eta lurrak bat egiten ez badute<br />
behintzat, heldu den denbo-<br />
raldian ere Lehen Mailan ariko da<br />
Osasuna, merezimendu osoz.<br />
Mailari eutsiko dio merezimendu<br />
osoz, eta atzoko partida atera<br />
zuen aurrera merezimendu osoz.<br />
Bi golez atzetik hasi, eta hiru gol<br />
sartuta aurretik amaitu. Sekulakoa<br />
egin zuen atzo Osasunak,<br />
nahiz eta hasieratik hasi zen Sevilla<br />
Osasuna baino hobeto. Real<br />
Madrilen kontra barregarri gelditu<br />
izana akuilu moduan hartuta<br />
edo, bizi eta erasora ekin zion partidari.<br />
Negredo eta Kanoute gidari<br />
hartuta, jokoaren jabe egin zen<br />
partidako lehen laurdenean.<br />
Etxekoak kanpoko eta kanpokoak<br />
etxeko. Itxura hori hartu zuen<br />
partidak hasieran. Kosta egin zitzaion<br />
Osasunari partidan sartzea,<br />
patxada hartu eta asentatzea.<br />
Eta lortu zuenean, presioan<br />
3<br />
OSASUNA<br />
1 Ricardo 11<br />
2 Nelson 1<br />
24 DDamia (44. min.) 1<br />
23 Sergio 11<br />
4 M. Flaño 11<br />
3 Monreal 11<br />
10 Puñal 111<br />
21 Vadocz 11<br />
16 Cejudo 11<br />
17 Camuñas 1111<br />
19 Calleja 1<br />
11DPandiani (46. min.) 1<br />
18 Kike Sola 1111<br />
E. J.L.Mendilibar 11<br />
2<br />
SEVILLA<br />
13 J. Varas 111<br />
17 S. Sanchez 11<br />
8DDragutinovic (81. min.)1<br />
34 Bernardo 11<br />
14 Escude 11<br />
20 Dabo 111<br />
2 Fazio 11<br />
8DZokora (61. min.) 1<br />
24 Medel 11<br />
21 Acosta 1<br />
16DCapel (66. min.) 1<br />
9 Perotti 11<br />
12 Kanoute 111<br />
18 Negredo 1111<br />
E. G.Manzano 11<br />
Golak: 0-1: Negredok (25. min.). 0-2:<br />
Negredok (27. min.). 1-2: Kike Solak (46.<br />
min.). 2-2: Kike Solak (86. min). 3-2: Camuñasek<br />
(89. min. ). Epailea: Muñiz Fernandez.<br />
Txartel horiak: Osasunako Cejudori;<br />
eta Sevillako Dabori, S. Sanchezi,<br />
Zokorari eta Medeli (bi hori). Bestelakoak:<br />
Goraino bete zen Nafarroako Erresuma<br />
futbol zelaia, 19.500 ikusle inguru.<br />
ongi lan eginez eta pazientziaz jokoari<br />
itxura ematen ari zenean,<br />
orduan sartu zuen Nagredok<br />
bere lehen gola (25. minutuan) eta<br />
handik bi minutura bigarrena<br />
(27. ean). Bi minutuan jaso zituen<br />
bi kolpeak Osasunak, eta erreak-<br />
Camuñas Osasunakoa, Sevillako bi jokalari inguruan dituela, atzoko partidan. Bikain aritu zen Camuñas. IÑIGO URIZ / ARGAZKI PRESS<br />
zionatu ezinda gelditu zen. Ez<br />
saiatu ez zelako —lehen zatiaren<br />
amaieran oso estu hartu zuen<br />
kontrarioa—, baina bai asmatu ez<br />
zuelako. Atsedenaldira joan aurretik<br />
Nelsonek izandako lesioak<br />
—orkatila txikitu zuen Acosta Sevillakoarekin<br />
tupust egin zuenean—<br />
ez zion etxeko taldeari partida<br />
neurria hartzen batere lagundu.<br />
Bai, ordea, bigarren zatiaren<br />
hasieran. Abiatu eta minutu batera<br />
sartu baitzuen gola Kike Solak<br />
(46. minutuan). Piztu zen taldea<br />
eta piztu Nafarroako Erresuma.<br />
Beste itxura bat zeukan<br />
hartu beharra partidak, eta beste<br />
itxura bat hartu zuen. Osasuna<br />
aritu zen bultzaka, eta Sevilla<br />
eusten, baina kontraerasoari uko<br />
egin gabe. Izan zuen aukera ederra<br />
Kike Solak 62. minutuan, izan<br />
zuen beste bat hobea 76. minutuan,<br />
baina Javi Varas Sevillako<br />
atezainarekin egin zuen topo —<br />
andaluziarren artean onenetakoa<br />
atzo—. Eta jarraitu zuen Osasunak<br />
bultzaka, eta Sevillak kontraerasoan<br />
bai, baina partida<br />
hoztu eta geldotzen ere bai. Eta<br />
hasi ziren batzuk presaz eta besteen<br />
patxadaz. Horrelakoetan presaz<br />
ari denak izaten du den galtzeko,<br />
baina ez zen atzo horrelakorik<br />
gertatu. Asmatu zuen Kike Solak<br />
ederki Vargasen atean zuloa egiten.<br />
Puntu bakarra ez zen txarra,<br />
baina Camuñasen golak eta hiru<br />
puntuek biribildu zuten gaua.<br />
Ederra gozatua atzo Iruñean.<br />
<strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna berria 23<br />
Pieter Weening Rabobankekoak irabazi du<br />
Olaizola II.ak Irujok baino pilota arinagoak<br />
24›› Giroko bosgarren etapa, eta lider jarri da 26›› aukeratu ditu etzi jokatuko duten partidarako<br />
G Sailkapena<br />
LEHEN MAILA<br />
36. jardunaldia<br />
Jokatutakoak Emaitza<br />
Deportivo-Athletic 2-1<br />
Malaga-Sporting 2-0<br />
Racing-At. Madril 2-1<br />
Real Madril-Getafe 4-0<br />
Reala-Zaragoza 2-1<br />
Levante-Bartzelona 1-1<br />
Almeria-Vila-real 1-1<br />
Hercules-Mallorca 2-2<br />
Espanyol-Valentzia 2-2<br />
Osasuna-Sevilla 3-2<br />
Sailkapena<br />
Puntuak J I B G<br />
p 1. Bartzelona 92 36 29 5 2<br />
p 2. Real Madril 86 36 27 5 4<br />
p 3. Valentzia 67 36 20 7 9<br />
p 4. Vila-real 62 36 18 8 10<br />
p 5. Athletic 54 36 17 3 16<br />
p 6. Sevilla 52 36 15 7 13<br />
p 7. Atletico Madril 52 36 15 7 14<br />
8. Espanyol 49 36 15 4 17<br />
9. Racing 46 36 12 10 14<br />
10. Malaga 45 36 13 6 17<br />
11. Mallorca 44 36 12 8 16<br />
12. Levante 44 36 12 8 16<br />
13. Reala 44 36 14 2 20<br />
14. Osasuna 44 36 12 8 17<br />
15. Sporting 43 36 10 13 13<br />
16. Deportivo 42 36 10 12 14<br />
17. Getafe 40 36 11 7 18<br />
p 18. Zaragoza 39 36 10 9 17<br />
p 19. Hercules 34 36 9 7 20<br />
p 20. Almeria 27 36 5 12 19<br />
pTxapeldunen Ligara p Europako Ligara<br />
pBigarren Mailara<br />
37. jardunaldia (maiatzak 15)<br />
Igandea Ordua TB<br />
Almeria-Mallorca 21:00 O.I.<br />
Vila-real-Real Madril 21:00 Gol TV / C+L<br />
Getafe-Osasuna 21:00 O.I.<br />
Sevilla-Reala 21:00 O.I.<br />
Zaragoza-Espanyol 21:00 O.I.<br />
Valentzia-Levante 21:00 O.I.<br />
Bartzelona-Deportivo 21:00 C+<br />
Athletic-Malaga 21:00 O.I<br />
Sporting-Racing 21:00 O.I.<br />
At. Madril-Hercules 21:00 O.I.<br />
38.jardunaldia (maiatzak 21-22)<br />
Racing-Athletic<br />
Reala-Getafe<br />
Osasuna-Vila-real<br />
Hercules-Sporting<br />
Real Madril-Almeria<br />
Espanyo-Sevilla<br />
Levante-Zaragoza<br />
Mallorca-Atletico Madril<br />
Deportivo-Valentzia<br />
Malaga-Bartzelona
24 berria <strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna<br />
Kirola ›<br />
Txirrindularitza DItaliako Giroa<br />
Alberto Contador, multzoaren buruan, asfaltorik gabeko zatietako batean. CARLO FERRARA / EFE<br />
Hautsa eta fedea<br />
Pieter Weeningek asfaltorik gabeko azken<br />
zatian ihes egin du, eta, faboritoen arteko<br />
kontrola baliatuz, etapa ikusgarria irabazi du<br />
Lur hutsezko zatiek tropela sakabanatu dute,<br />
eta irabazlea da sailkapeneko liderra orain<br />
Imanol Magro<br />
Aurpegia hautsez beteta, eta izerdiak<br />
masailean behera eginiko<br />
marka beltzekin helmugaratu<br />
zen. Ia ez zuen astirik izan elastikoaren<br />
lepoarekin aurpegia<br />
argazkirako baldar garbitzeko,<br />
baina barre zabalarekin amaitu<br />
zuen etapa Pieter Weeningek<br />
(Rabobank). Bazekien Italiako<br />
Giroko historia liburuan lerro<br />
pare bat ziurtatua zuela, eta ez<br />
bakarrik etapa bat irabazi zuelako;<br />
gainsariei esker elastiko arrosa<br />
janzteaz gain, jendeak gogoan<br />
izaten dituen etapa horietako<br />
bat irabazi berri zuelako. Eta epikotasunak<br />
dena egiten du gozoago.<br />
Hautsa eta fedea izan ziren Weeningen<br />
garaipenaren giltzak, eta<br />
azken kilometroetan faboritoen<br />
multzoan egondako gehiegizko<br />
kontrola. Atzoko etapak asfaltorik<br />
gabeko hiru zati zituen, sterrato-ak,<br />
guztira hogei kilometro, eta<br />
azkenekoan egin zuen aurrera ordeka<br />
lanean berezituriko Herbeheretako<br />
txirrindulariak. Azken<br />
egunetako doluak ikusgarritasunari<br />
eman zion lekukoa. Helmugarako<br />
21 kilometro falta zirenean<br />
utzi zuen hogeita hamar txirrin-<br />
Pieter Weening, garaile. C. FERRARA / EFE<br />
G Gaurko etapa<br />
Orvieto - Fiuggi Terme 216 km<br />
6. etapa<br />
Soriano Nel Cimino 450 m<br />
4 (4,5 km / %4,2)<br />
dulari inguruko multzoa, John<br />
Gadret (AG2R) ziklo-kros txirrindulari<br />
ohiarekin batera —atzokoan<br />
ziklo kros eta errepide txirrinduen<br />
arteko bitarteko bat erabili<br />
zuen—. Atzean utzi zutena ez zen<br />
tropela, lurrezko zatiek entresaka<br />
ikusgarria egin zutelako parte<br />
hartzaileen artean. Asko izan ziren,<br />
era berean, errobera zulatu<br />
dota lurrean bukatu zutenak.<br />
Biak Martin Kohlerren bila<br />
abiatuak ziren (BMC), eguneko<br />
heroia. Kohlerrek 170 kilometrotik<br />
gora egin zituen bakarka, tartean<br />
lur gainekoak, helmugarako<br />
hamar kilometro falta zirenean<br />
Gadretek eta Weeningek harrapatu<br />
zuten arte. Atzean, multzo nagusian,<br />
minutu erdira oilar guztiak<br />
zeuden, etapako azken bi kilometroetako<br />
aldapa pikoaren zain.<br />
Hori ere bazuen etapak 0. Giroko<br />
antolatzaileek ikuskizuna nahi<br />
dute, eta edozer gauza egiteko<br />
prest daude ikusmina sortzeko.<br />
Helmugarako zazpi kilometro<br />
falta zirenean jo zuen erasoa Weeningek.<br />
Ez zuen Gadret alboan<br />
nahi Orvietoko maldetan, baka-<br />
rrik iritsi nahi zuen. Sailkapeneko<br />
izen handiak minutu erdira zituen<br />
eta tarte txikiegia zirudien<br />
helmugara iristeko. Orvietok kilometro<br />
bateko aldapa gogorra<br />
zuen, %10ekoa batez beste, eta<br />
Weeningek gorriak ikusi zituen.<br />
Bizikleta gainean zutik, pedalkada<br />
bakoitza letania ziren, eta fedea,<br />
bere buruarengan zuena, ia<br />
indarra bezain garrantzitsua zen<br />
amore ez emateko. Eta nonbait<br />
aurkitu zuen, elastikoko orbainetan<br />
agian, eta ez zuen etsi.<br />
Kilometro erdi falta zenean metro<br />
bakan batzuetako aldea baino<br />
ez zuen, eta bilaturiko zorteak barre<br />
egin zion Weeningi. Faboritoak<br />
elkar kontrolatzen ari ziren, ea<br />
erasoa nork joko, eta zalantza horiek<br />
iheslaria hauspotu zuten. Mikel<br />
Nieve (Euskaltel) izan zen aurrera<br />
egiten ausartu zen bakarra,<br />
baina saiakera antzua izan zen.<br />
Weeningek helmuga gurutzatu<br />
zuenean beste txirrindularien hatsa<br />
suma zezakeen garondoan,<br />
baina alde txikia, nahikoa zen.<br />
Slagterren sustoa<br />
Weitlanden zorigaitza asimilatzeko<br />
astirik gabe, atzo Tom-Jelte<br />
Slagter herbeheretarrak (Rabobank)<br />
eman zuen sustoa, helmugatik<br />
gertu erori baitzen ur botila<br />
txiki bat hartzen ari zenean. Lurrean<br />
botata gelditu zen, eta medikuak<br />
larritu egin ziren. Orvietoko<br />
ospitalera eman zuten, konortearekin,<br />
eta mugi zitekeen. Zauri<br />
handi samarra zuen ezker besoan.<br />
Bestalde, Giroak ordezkaritza<br />
bat espresuki bidaliko du Crostis<br />
mendateko jaitsierako asfalto gabeko<br />
zortzi kilometrokoak aztertzera.<br />
Txirrindulariek 14. etapan<br />
igaro behar dute, Zoncolanera<br />
abiatu aurretik, eta Angelo Zomegnan<br />
zuzendariak «txirrindulari<br />
guztiak segurtasun osoz» pasatzea<br />
ziurtatuko duten neurriak<br />
hartuko dituztela aurreratu du.<br />
G Sailkapenak<br />
BOSGARREN ETAPA<br />
1.Pieter Weening (Rabobank) 4.54.49<br />
2. Fabio Duarte (Geox-TMC) 8ra<br />
3. Jose Serpa (Androni) d.b<br />
4. Christophe Le Mevel (Garmin) d.b<br />
5. Oscar Gatto (Farnese Vini) d.b<br />
6. Vincenzo Nibali (Liquigas) d.b.<br />
7. Alberto Contador (Saxo Bank) d.b<br />
8. Michele Scarponi (Lampre) d.b.<br />
20. Igor Anton (Euskaltel) d.b<br />
21. Mikel Nieve (Euskaltel) d.b<br />
NAGUSIA<br />
1.Pieter Weening (Rabobank) 14.59.33<br />
2. Marco Pinotti (HTC-Highroad) 2ra<br />
3. Kanstantin Siutsou (HTC-Highr.) d.b.<br />
4. Christophe Le Mevel (Garmin) 5era<br />
5. Pablo Lastras (Movistar) 22ra<br />
6. Vincenzo Nibali (Liquigas) 24ra<br />
7. Michele Scarponi (Lampre) 26ra<br />
8. Steven Kruijswijk (Rabobank) 28ra<br />
31. Igor Anton (Euskaltel) 1.15era<br />
32. Mikel Nieve (Euskaltel) d.b.<br />
Abentura<br />
txiki bat<br />
Errozaten gora<br />
Mikel Nieve<br />
Euskaltel-Euskadiko txirrindularia<br />
iroa abenturaz josita<br />
dago, eta gaurkoa aben- G tura horietako bat izan<br />
da. Lurrezko zatiak harrigarriak<br />
izan dira; inoiz ez dut halakorik<br />
ezagutu. Aurreko errobera ezin<br />
zen kontrolatu, bere kasaka zihoan,<br />
eta edozein zulotan sartzen<br />
zen. Badu, bai, harbidearen antza...<br />
baina ez dakit zain den okerragoa.<br />
Eta gero, bukaeran, eraso<br />
egiten saiatu naiz. Igorrek probatzeko<br />
esan dit, eta hor joan naiz.<br />
Multzoa pixka bat gelditu dela<br />
ikusi eta aurrera egin dut, aurrekoa<br />
harrapa nezakeela uste<br />
nuen, baina azken bihurgunean<br />
ikusi dut urrunegi zegoela... Eta<br />
gero komeriak izan ditut besteen<br />
denbora berean iristeko!<br />
Lur zatiek baldintzatu dute<br />
eguna; luzeak ziren, luzeegiak,<br />
eta tentsioa sortu dute. Etapa<br />
ikusgarria izan da, eta niri halakoak<br />
gustatzen zaizkit telebistaz<br />
ikusteko, baina barrutik... Jende<br />
askok ikusiko zuen etapa, ikusgarriak<br />
izatea ondo dago, baina<br />
oreka bilatu behar da eta gaurkoa<br />
arriskutsua zen. Ordekan<br />
edo igoeran baino gehiago, aldapa<br />
behera zegoen arriskua.<br />
Ni nola edo hala mol<strong>datu</strong> naiz,<br />
eta egon dira okerrago irten direnak,<br />
Juanjo eta Miguel erori egin<br />
baitira, eta ikusi behar nola pasatzen<br />
duten gaua. Lur zatiak eromena<br />
izan dira: erorikoak, errobera<br />
zulatuak... Eta hori gehienek<br />
kubierta zabalagoak<br />
generamatzala. Niri errobera<br />
zulo batean kateatuta gelditu<br />
zait, ez aurrera ez atzera, eta bizikleta<br />
eskuan hartuta metro batzuk<br />
oinez egin behar izan ditut,<br />
ziklo-krosean bezala. Ez da erraza<br />
lur gainean ibiltzea, are gutxiago<br />
abiadura horretan. Niri<br />
zutik igotzea gustatzen zait eta<br />
lur gainean ezinezkoa da, saiatu<br />
naiz, baina ezin, erroberak irrist<br />
egiten zuen. Gero bihurguneak<br />
zeuden, aurreko galga ezin zen<br />
ukitu eta atzekoa, kontu handiz...<br />
Eta gero, etapa bukatuta, tramiteak:<br />
lehenbizi dopin kontrola,<br />
gero auto pilaketa handik irteteko,<br />
eta berandu hotelera, berandu<br />
masajea, berandu afaria. Goiz<br />
oheratuko naiz, gaur etapa luzea<br />
dugu, eta atsedena garrantzitsua<br />
da abentura honetan jarraitzeko.
<strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna berria 25<br />
‹ Publizitatea
26 berria <strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna<br />
Kirola ›<br />
Huertas<br />
izen<strong>datu</strong> dute<br />
ACB ligako<br />
joko antolatzaile<br />
onena<br />
Baskoniako jokalari<br />
brasildarrak orain hiru<br />
urte ere jaso zuen saria,<br />
Bilbo Basketen<br />
jokatzen zuenean<br />
Erredakzioa Gasteiz<br />
Marcelinho Huertas denboraldi<br />
honetan egiten ari den lan onak<br />
badu saria, ACB ligako joko antolatzaile<br />
onena izen<strong>datu</strong> baitute.<br />
Baskoniako jokalari brasildarrak<br />
Omar Cook eta Nando de Colo Valentziakoei<br />
hartu die aurre bozketan.<br />
Huertasek saria irabazten<br />
duen bigarren aldia da, 2007-2008<br />
denboraldian ere joko antolatzaile<br />
onena izen<strong>datu</strong> baitzuten Bilbo<br />
Basketen ari zenean.<br />
27 urteko jokalariak batez beste<br />
txukunak lortu ditu sasoi honetan:<br />
29 minutu, 9,7 puntu, 5,9 asistentzia<br />
eta 13,2 puntuko balorazioa<br />
partidako. «Harro egoteko<br />
moduko zerbait da sari bat jasotzea.<br />
Ilusio handia egiten dit sari<br />
hau bigarren aldiz irabazteak»,<br />
aitortu zuen atzo Huertasek.<br />
Huertasek kide berria izango<br />
du joko antolatzaile postuan. Milt<br />
Palaciok azterketa medikua pasatu<br />
zuen atzo, eta lehen aldiz entrenatu<br />
zen taldekideekin. Belizeko<br />
jokalariak igandean egingo du debuta<br />
Baskoniaren sasoi honetan,<br />
iragan sasoian ere Baskonian jokatu<br />
baitzuen.<br />
DLaburrak<br />
Bera Berak 32-26 galdu du<br />
Ligako azken partidan<br />
ESKUBALOIA ›Bera Berak<br />
porrot batekin amaitu du ABF<br />
liga. Donostiako taldeak 32-26<br />
galdu zuen atzo Mar Sagunten<br />
aurka. Atzoko emaitzak, hala<br />
ere, ez du ondoriorik. Bera Berak<br />
bosgarren postuan amaituko<br />
du txapelketa, eta datorren<br />
denboraldian EHF kopa jokatuko<br />
du.<br />
Chicagok eskura du<br />
ekialdeko finala (3-2)<br />
SASKIBALOIA ›Chicago Bullsek<br />
95-83 irabazi zion atzo Atlanta<br />
Hawksi Ekialdeko Konferentziako<br />
finalerdietako bosgarren<br />
partidan. Chicago 3-2 da aurretik<br />
kanporaketan, beraz, garaipen<br />
bakarra falta du Ekialdeko<br />
finalerako sailkatzeko. Derrick<br />
Rosek 33 puntu sartu zituen<br />
Chicagorentzat, eta argi utzi<br />
zuen zergatik izen<strong>datu</strong> duten<br />
sasoiko jokalari onena.<br />
Apa Sherpa 21. aldiz<br />
igo da Everestera<br />
MENDIA ›Apa Sherpa mendizale<br />
nepaltarrak marka berria<br />
ezarri du, atzo 21. aldiz igo baitzuen<br />
Everest (8.848 metro).<br />
Apa Sherpak 52 urte ditu, eta<br />
orain 21 urte igo zuen lehen aldiz<br />
Everest Edmund Hillaryren<br />
semearekin —Everest igo zuen<br />
lehen mendizalea da Edmund<br />
Hillary—. Ordutik beste hogei<br />
aldiz igo da Apa Sherpa munduko<br />
mendi altuenera.<br />
Juan Martinez de Irujo,Aimar Olaizolari begira,atzo,Bizkaia pilotalekuan pilotak aukeratzeko saioan. M.RAMIREZ / ARP<br />
Mundua alderantziz<br />
Irujok baino pilota<br />
arinagoak aukeratu ditu<br />
Olaizola II.ak<br />
final-laurdenetako<br />
etziko partidarako<br />
Erredakzioa Bilbo<br />
Mundua alderantziz zegoela zirudien<br />
atzo goizean Bilboko Bizkaia<br />
pilotalekuan, Juan Martinez de<br />
Irujok eta Aimar Olaizolak etzi jokatuko<br />
duten Buruz Buruko Txapelketako<br />
final-laurdenetako pilota<br />
aukeraketan. Mundua alderantziz,<br />
Olaizola II.ak Martinez de<br />
Irujok baino pilota arinagoak aukeratu<br />
baitzituen, 1<strong>05</strong>,6 eta 1<strong>05</strong><br />
gramokoak. Iberokoak, berriz,<br />
106,2 eta 106,3 gramoko piloten alde<br />
egin zuen.<br />
Goizuetakoak eginiko hautuak<br />
ustekabean harrapatu zituen pilota<br />
aukeraketara hurbildukoak. Ez<br />
da harritzekoa, Olaizola II.a pilota<br />
pisutsuak aukeratu zalea baita.<br />
Are gehiago, behin baino gehiagotan<br />
kritikatu izan du zenbait pilotarik<br />
pilota arinen alde egin izana.<br />
Atzo, ordea, bera izan zen pilota<br />
arinenak aukeratu zituena, eta<br />
hori aurrean Martinez de Irujo<br />
izan arren, hark baino pilota arinagoekin<br />
jokatzea gustuko duen<br />
pilotaria.<br />
Martinez de Irujo izan zen Olaizola<br />
II.ak egindako aukeraketarekin<br />
harrituta azaldu zenetako bat.<br />
«Jokatzeko egokiak diren pilotak<br />
aukeratu ditu Aimarrek, baina<br />
egia da ere, horrelako pilotak kritikatu<br />
dituela bere bizitza osoan»,<br />
azpimarratu zuen Iberokoak.<br />
Olaizola II.ak, baina, bazituen<br />
motiboak aurkariak baino pilota<br />
arinagoak aukeratzeko. «Gustura<br />
aritu naiz pilota hauekin, eta uste<br />
dut pilotaleku honetan jokatzeko<br />
egokiak direla». Goizuetakoa ez<br />
zegoen ados Irujok esandakoarekin,<br />
hots, bizitza guztian kritikatu<br />
dituen pilotak aukeratu zituela<br />
etziko partidarako. «Ez dut uste<br />
hori horrela denik. Normalean pilota<br />
mota berarekin jokatzen dut,<br />
eta pilotak aukeratu behar ditudanean,<br />
eskuan ondoen sartzen zaizkidanak<br />
hautatzen ditut. Horregatik<br />
aukeratu ditut bi pilota horiek,<br />
eskuan ondo sartzen zaizkidalako,<br />
eta beti horrelako piloten<br />
alde egiten dudalako».<br />
Faborito rolari bueltaka<br />
Ez zen izan Olaizola II.ak aukeratutako<br />
pilotak zeresan eman zuten<br />
gai bakarra. Partida irabazteko<br />
faboritoa nor den galdetuta, bi<br />
pilotariek oso iritzi kontrajarriak<br />
eman zituzten. «Irujo beti da faborito<br />
jokatzen duenean, zerbaitegatik<br />
ditu dituen txapelak. Oso oldarkorra<br />
da buruz buruko lehian,<br />
eta indar handia du bi eskuetan.<br />
Oso ondo egin beharko dut dena,<br />
eta halere, zaila izango da irabaztea.<br />
Ondo nago, baina aukeran,<br />
nahiago nuen gehiago entrenatu.<br />
Baina partida hau jokatzea erabaki<br />
da, eta gauden bezala irtengo<br />
gara», aitortu zuen Olaizola II.ak.<br />
Goizuetakoaren adierazpenak<br />
berehala izan zuen erantzuna:<br />
«Aimarrek beti hartzen du biktimaren<br />
rola», bota zuen txantxetan<br />
Irujok. «Beti faborito naizela<br />
dio, baina nik irabazi egin diot,<br />
eta berak ere irabazi egin dit. Hilabete<br />
eta erdi daramat partidarik<br />
jokatu gabe, ez ditut ondo es-<br />
kuak eta ezin izan dut entrenatu.<br />
Faboritoa ni naizela esanda lasaiago<br />
geratzen bada, bada bai, ni<br />
naiz faboritoa. Hori bai, Aimarri<br />
irabazteko sekulako partida jokatu<br />
beharko dut. Ez litzateke ezustekoa<br />
izango nik galtzea», gaineratu<br />
zuen.<br />
Iberokoaren sasoia, behintzat,<br />
ez da aitzakia izango, Irujok «maila<br />
ona» emateko moduan ikusten<br />
baitu bere burua. «Jokatzea erabaki<br />
baldin badut, kantxara irten<br />
eta Aimarri irabazteko moduan<br />
nagoela sinetsita nagoelako da.<br />
Egia da orain hogei egun ez nintzela<br />
ezer, eta ez zitzaidala burutik<br />
ere pasatzen partida hau jokatzeko<br />
garaiz osatuko nintzenik.<br />
Baina agian, takoak jartzeko moduak<br />
probatuta eman dut irtenbidearekin».<br />
Bizkaia pilotalekua «oso exijentea»<br />
dela nabarmentzen. Horretan<br />
bai daude ados Martinez<br />
de Irujo eta Olaizola II.a. Horretan,<br />
eta partida «oso gogorra»<br />
izango dela.<br />
G Jaialdiak<br />
GAURKO PARTIDAK<br />
pBaiona (16:00). Etxeberri-<br />
Lazkano / Intxauspe-Ozafrain.<br />
pGalarreta (16:00). Matxin<br />
IV.a-Zubiri / Oñatz-Urko. Urtasun-Urrutia<br />
/ Juaristi-San Miguel.<br />
Urriza-Ion / Uterga-Etxeberria<br />
III.a. Agirresarobe-Barrenetxea<br />
IV.a / Zulaika-Aizpurua.<br />
pArmintza (18:30). Ziskar-<br />
Imanol / Urkijo-Galan. Gaubeka-Ibargarai<br />
/ Fusto-Larrinaga.
D Ekitaldiak<br />
Zure ekitaldia <strong>BERRIA</strong>n agertzea nahi baduzu: www.berria.info/zerbitzuak/agenda/bidali/<br />
Musika<br />
pAndoain. Murphy’s Law eta<br />
Adrenalized. Gaur, 20:00etan,<br />
gaztetxean.<br />
pAnoeta. Esne Beltza. Bihar,<br />
23:00etan, gaztetxean.<br />
pBilbo. Zarama taldearen kontzertua.<br />
Gaur, 20:15ean, Campos<br />
Eliseos antzokian.<br />
pBilbo. The Jim Jones Revue.<br />
Gaur, 21:00etan, Kafe Antzokian.<br />
pBilbo. Slim Cessna’s Auto<br />
Club. Gaur, 21:00etan, El Balcon<br />
De La Lolan.<br />
pBilbo. Yogurinha Borova.<br />
Bihar, 19:00etan, FNACen.<br />
pBilbo. Espanto eta Colombina’s.<br />
Bihar, 20:30ean, Berreginen<br />
Museoan.<br />
pBilbo. Covering. Bihar,<br />
21:00etan, Gazte lokalean.<br />
pDonostia. Maika Makovski, Ainara<br />
Legardon eta Moby Dick.<br />
Gaur, 20:00etan, Gazteszenan.<br />
pDonostia. Perico Sambeat<br />
eta Musikene Big Band. Bihar,<br />
20:00etan, Lugaritz kultur etxean.<br />
pErmua. Kontzertua: Rulo y La<br />
Contrabanda. Bihar, 22:15ean,<br />
Ermua antzokian.<br />
pHondarribia. Fairlight eta Supersweet.<br />
Bihar, 22:00etan,<br />
Uxoan.<br />
pMungia. Benito Lertxundi.<br />
Bihar, 20:00etan, Olalde aretoan.<br />
pOndarroa. Mursergo eta Napoka<br />
hiria. Bihar, 23:00etan,<br />
Kafe Antzokian.<br />
pZestoa.Euskal kantuen gainean,klasikoa<br />
eta jazza uztartzen.Bihar,20:00etan,Zestoan.<br />
Antzerkia<br />
pAndoain. Vaya semanita.<br />
Bihar, 20:00etan, Bastero kulturgunean.<br />
pArrasate. Buah txabal! Bihar,<br />
22:00etan, gaztetxean.<br />
pAtarrabia. Souvenir, historiako<br />
kantaririk txarrena antzezlana.<br />
Bihar, 22:00etan, kultur<br />
etxean.<br />
pDonostia. Poltsiko Antzerkia:<br />
Latirili. Gaur, 20:30ean, Sidi<br />
Kauki tabernan.<br />
pDonostia. Xentimorik gabe,<br />
Ramon Agirre eta Inazio Tolosarekin.<br />
Bihar, 20:00etan, El Nido<br />
tabernan.<br />
pDonostia. Humor entre<br />
barras, Pedro Reyesekin. Bihar,<br />
23:00etan, Arduben.<br />
pLeioa. Mediopelo, Ganso and<br />
Cya konpainia. Gaur, 18:00etan,<br />
Ikea berri plazan.<br />
pLeioa. Reciclonk, Turukutupa<br />
taldearen eskutik. Umore azokaren<br />
barruan. Bihar, 17:00etan<br />
eta 21:00etan, Euskal Etxeen<br />
plazan.<br />
pZizur. El hombre de la flor en<br />
la boca, Luigi Piranderrollen antzezlana.<br />
Gaur, 20:00etan, Anfiteatroan.<br />
Dantza<br />
pLeioa. Karrikan ikuskizuna,<br />
Kukai dantza taldearen eskutik.<br />
Umore azokaren barruan. Bihar,<br />
18:30ean, Aldapa plazan.<br />
Hitzaldiak<br />
pBilbo. Letrak eta futbola.<br />
Gaur, 19:00etan, Bizkaiko Foru<br />
Liburutegian.<br />
pBilbo. Un geómetra en el estudio<br />
de un arquitecto,Juan<br />
Monterderekin. Gaur, 19:30ean,<br />
Bidebarrietako liburutegian.<br />
pDonostia. 1000 arrazoi ditugu<br />
AHT-a gelditzeko! Pedro Prieto.<br />
Gaur, 19:00etan, Camino Doktorearen<br />
Liburutegian.<br />
pDonostia. Landare arriskutsuak.<br />
Bihar, 19:00etan, Loiolako<br />
Kultur Etxean.<br />
pDonostia. Nuevos paradigmas<br />
sociales y económicos<br />
para el S.XXI. Kumi Naidoo.<br />
Bihar, 19:30ean, San Telmon.<br />
pHondarribia. Joseba Asiron:<br />
Nafarroako konkistaren aurrekaria.<br />
Gaur, 19:30ean, udaletxeko<br />
Areto Nagusian.<br />
pSanturtzi. Lurra zorua bailitzan,<br />
Iñaki Petxarromanekin.<br />
Gaur, 19:30ean, Mamarigan.<br />
pTolosa. La guerra civil y la revolución<br />
socialista (1936-<br />
1939), Juan Ignazio Ramos.<br />
Gaur, 19:30ean, Engels Ateneoan.<br />
Errementari kalea, 8.<br />
Ikus-entzun<br />
pBasauri. Mademoiselle<br />
Chambon. Gaur, 21:00etan, Social<br />
antzokian.<br />
pErrenteria. Zine Txiroa: Egunero.<br />
Gaur, 19:30ean, Mikelazulo<br />
kultur elkartean.<br />
pGasteiz.Euri lehorra. Nazioarteko<br />
bitartekariak Euskal Herrian.<br />
Gaur, 19:00etan, Aldaben.<br />
pLasarte-Oria. Che, un hombre<br />
nuevo. Gaur, 21:30ean, Manuel<br />
Lekuona kultur etxean.<br />
pUsurbil. Izarren argia. Bihar,<br />
20:00etan, Sutegin<br />
pVillatuerta. Se prohibe la palabra,<br />
Lizarrako ikastolaren inguruko<br />
dokumentala, Pello<br />
Etxaniz eta Ricardo Galdeanok<br />
aurkeztuta. Bihar, 19:00etan,<br />
Erretirodunen elkartean.<br />
pZarautz. Rebel music dokumentalaren<br />
emanaldia. Gaur,<br />
19:00etan, Kupela tabernan.<br />
Bestelakoak<br />
pBilbo. Joseba Sarrionandiaren<br />
Gartzelako poemak liburuko<br />
poemak irakurriko dituzte<br />
Laura Mintegik eta Mitxel Sarasketak.<br />
Gaur, 20:00etan, Kalderapeko<br />
kulturgunean.<br />
pDonostia. Txakartegirako<br />
ipuinak ipuin liburuaz mintzatuko<br />
da Xabier Etxaniz. Gaur,<br />
19:30ean, Udal Liburutegiko sotoan.<br />
Erredakzioa<br />
Ez dute nostalgiaren zamarik<br />
nahi, baina ez dituzte soilik euren<br />
kantak joko. Haatik, Euskal Herrian<br />
1980ko hamarkadan sorturiko<br />
musika oldearen erakustaldia<br />
egingo du Zarama taldeak<br />
gaur Bilbon, Izar & Star ekimenaren<br />
harira.<br />
<strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna berria 27<br />
‹Agenda<br />
Ezkerraldeko taldearen klasikoez gain, Eskorbuto, Niko Etxart eta Kortatu ekarriko dituzte gogora. XABIER ESKISABEL<br />
Zarama: lana, fama eta zama<br />
Roberto Mosoren taldeak<br />
1980ko hamarkadako<br />
euskal punk-rockaren<br />
historia erakutsiko du<br />
Bilbon, nostalgiarik gabe<br />
Erredakzioa<br />
Lehen, nobela laburrak argitaratzeko<br />
laguntza gisa pentsatuta zegoen<br />
Augustin Zubikarai saria.<br />
Iaztik aurrera, berriz, hasitako<br />
eleberriak amaitzeko beka moduan<br />
antolatu dute. Dagoeneko<br />
zabalik dago epea, eta hortxe<br />
dago, tiradera batean, erdi egina<br />
duzun nobelatxoa bukatzeko<br />
akuilua.<br />
Ondarroako Udalak (Bizkaia)<br />
eta Elkar argitaletxeak antolatzen<br />
dute Augustin Zubikarai<br />
beka. Aurtengoa XI. deialdia<br />
izango da. Iaz bederatzi lan aurkeztu<br />
zituzten, eta Joxean Agirrek<br />
irabazi zuen. Horri esker,<br />
Zwei Frauen egitasmoa amaitzen<br />
ari da. Aurreko urteetako irabazleen<br />
artean hauek daude: Iratxe<br />
Ibaizabalen ezkerraldetik euskaraz<br />
punk-rocka egiten. Inoiz<br />
ikusi gabekoa ekarri zuen Zarama<br />
taldeak 1970eko hamarkadaren<br />
amaieratik aurrera. Zazpi disko<br />
eta ehunka kontzertu eman<br />
ondoren, bertan behera utzi zuten<br />
taldea 1995ean. Duela bi urte<br />
itzultzea erabaki zuten. Zarama<br />
birziklatua bira egin zuten, eta<br />
Zuzen plazaratu zuten, bira horretan<br />
grabaturiko disko/DVDa.<br />
Disko hartan sarturiko 12 kantetatik<br />
11 Zaramaren klasikoak<br />
dira: Kostako bidea,Gaueko buruko<br />
mina, Sexkalextrik, Gasteizko<br />
gaua, Euritan, Txatxo, Zoaz Euskal<br />
Herrira, Iñaki, Bostak bat,<br />
Esnaolaren Galerna (2009), Jose<br />
Inazio Basterretxearen Mandatariaren<br />
gerra (2007) eta Irati Jimenezen<br />
Bat, bi, Manchester (20<strong>05</strong>).<br />
2006an eta 2008an, saririk gabe<br />
utzi zituzten aurkezturiko egitasmoak,<br />
kalitatea gorabehera.<br />
Landu nahi den kontakizunaren<br />
laburpena aurkeztu behar da,<br />
2.000 eta 5.000 karaktere artekoa,<br />
eta lanaren lagin bat, 15.000 eta<br />
30.000 karaktere artekoa. Azkenak<br />
ez du zertan kontakizunaren<br />
Dena ongi dabil eta Bihotzak sutan.<br />
Bestea Eskorbuto taldearen<br />
Eskizofrenia kantuaren bertsioa<br />
da. Gaurko emanaldian, horiez<br />
gain, garai hartako musikaren<br />
ikuspegi zabalago bat emango<br />
dute. Vulpess, Niko Etxart zein<br />
Kortaturen kantuak joko dituzte.<br />
Garai bateko punk espiritua dagoeneko<br />
birziklatuta dagoela dirudi,<br />
ordea. SGAEren Off Arteria<br />
ekimenaren barruan antolatu<br />
dute kontzertua.<br />
ZARAMA<br />
pNoiz. Gaur, 20:15ean.<br />
pNon. Campos Eliseos antzokian,<br />
Bilbon.<br />
Hasia duzun nobelatxo hori...<br />
Augustin Zubikarai<br />
eleberriak sortzeko<br />
bekarako lanak<br />
aurkezteko aurtengo<br />
deialdia ireki dute<br />
Joxean Agirre Zwei Frauen egitasmoan ari da lanean bekarekin. JON URBE / ARP<br />
hasierakoa izan. Laguntza 6.000<br />
eurokoa izango da. Izendapena<br />
jaso eta urtebetera entregatu beharko<br />
du lana idazleak. Bitartean,<br />
aldaketen berri eman beharko<br />
die epaimahaikideei.<br />
AUGUSTIN ZUBIKARAI<br />
BEKA<br />
pNoiz. Irailaren 1a arte.<br />
pNora. Augustin Zubikarai saria,<br />
Euskara Zerbitzua, Ondarroako<br />
Udala, 48700 Ondarroa.
28 berria <strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna<br />
Agenda ›<br />
b Eguraldia<br />
Gaur<br />
Euria, zeru hodeitsua<br />
eta ipar haizea<br />
pZerua. Egunsentitik, lanbroa<br />
eta behelainoa ohiko<br />
tokietan agertuko dira. Zeru<br />
oso hodeitsua, estalia eta<br />
euria izango dira ipar partean<br />
eta mendi inguruetan;<br />
barnealdean ostarte gehiago<br />
irekiko dira, batez ere,<br />
Arabako Errioxan eta Iruñerritik<br />
hegoaldera.<br />
p<br />
Bakio 14/18<br />
p<br />
Bilbo 15/21<br />
p<br />
Balmaseda 13/19<br />
t°<br />
p<br />
Amurrio 13/20<br />
p<br />
Eibar 13/19<br />
p<br />
Arrasate 13/19<br />
p p<br />
Gasteiz 11/19<br />
Agurain 12/19<br />
p<br />
Guardia 10/20<br />
p<br />
Donostia 14/19<br />
p<br />
Leitza 11/18<br />
pHaizea. Ipar haizea.<br />
pTenperatura. Behera. Ondorioz,<br />
ipar isurialdean eta<br />
mendialdean, beroenak, 16<br />
eta 20 gradu artekoak izango<br />
dira; barnealdean, berriz,<br />
14 eta 24 gradu artekoak.<br />
Joera<br />
t°<br />
Larunbata, 14 Igandea, 15 Astelehena, 16<br />
p<br />
Baiona 15/19<br />
p<br />
Iruñea 12/21<br />
p<br />
Tafalla 13/23<br />
p<br />
Maule 13/20<br />
p<br />
Donibane Garazi 13/20<br />
p<br />
Tutera 14/25<br />
t°<br />
p<br />
Abaurregaina 11/18<br />
Bihar<br />
Ipar haizearekin, ostarteak<br />
pZerua. Eguraldia argitu egingo<br />
da. Beste egun batez ipar haizea<br />
nagusituko bada ere, eguraldi<br />
egonkorra izango da bihar<br />
Euskal Herri osoan. Goizetik<br />
ostarteak irekiko dira; barnealdean<br />
goiko hodei gehiago ikusteko<br />
aukera izango da. Ekialdean<br />
eta Pirinioetan, berriz, zeru<br />
hodeitsua izango da, eta zaparradak<br />
botako ditu.<br />
pHaizea. Ipar haizea iritsiko da.<br />
pTenperatura. Gora. Eguneko<br />
tenperatura beroenak, ipar isurialdean<br />
eta mendi inguruetan,<br />
17 eta 21 gradu artekoak izango<br />
dira; barnealdean, berriz, 15 eta<br />
25 gradu artekoak izango dira.<br />
Itsasoa<br />
pItsasoko egoera. Ipar haizea<br />
iritsiko da, 2ko indarrarekin, eta<br />
itsaskirria eragingo du; tarteka<br />
eta ipar partean, 3ko ufadekin,<br />
itsaskia sortuko du. Nahiko<br />
gaizki ikusiko da.<br />
pOlatuak. Metro bat artekoak.<br />
Itsasaldiak ORDUA METROAK<br />
Itsasgora 00:16 3,59<br />
Itsasbehera 06:37 1,38<br />
Itsasgora 13:08 3,50<br />
Itsasbehera 18:59 1,49<br />
Isobara mapa<br />
JON ALBISU<br />
Eguzkia S0RTU GORDE<br />
07:02 21:21<br />
Ilargia EGUNA<br />
Ilbete Maiatzaren 17a, asteartea<br />
Ilbehera Maiatzaren 24a, asteartea<br />
Ilberri Ekainaren 1a, asteazkena<br />
Ilgora Ekainaren 9a, osteguna<br />
b Hitz jokoak BAGABIGA<br />
G Logika jokoa G Sudokua<br />
Koldo trebea da oso etxean hon<strong>datu</strong>takoak konpontzen, baina sarritan ahazten du lanabesak non eta noiz utzi dituen.<br />
Arrastoetan oinarriturik, esaguzu Koldok non eta noiz utzi dituen ahazturik lanabesak. Zenbat denbora eman zuen<br />
lanabes hauekin lanean?<br />
Arrastoak<br />
1. Koldok 17 minututik gora eman zuen<br />
marrusketatzen, baina ez komunean ez eta logelan<br />
ere.<br />
2. Mailuarekin baino lehen zerrarekin egin zuen lan<br />
Koldok. Asteazkenean astelehenean baino 2<br />
minutu gehiago eman zituen etxeko lanetan, baina<br />
egongelan lan egin zuenean baino bi minutu<br />
gutxiago.<br />
3. Denbora gehiago eman zuen zerratzen<br />
bihurkinarekin torlojuak ateratzen baino.<br />
4. Koldok komunean lan egin zuen astelehen edo<br />
asteartean, eta 17 minututik gora eman zuen<br />
egiteko horretan.<br />
GELA<br />
EGUNA<br />
DENBORA<br />
5. Koldok ez zuen ezertarako ere erabili mailua<br />
haren logelan.<br />
A B C D E F G H I J K L<br />
LANABESA<br />
Bihurkina<br />
Mailua<br />
Marrusketa<br />
Zerra<br />
LANABESA<br />
DENBORA<br />
EGUNA<br />
Bihurkina<br />
Mailua<br />
Marrusketa<br />
Zerra<br />
15 minutu<br />
17 minutu<br />
19 minutu<br />
21 minutu<br />
Astelehena<br />
Astertea<br />
Asteazkena<br />
Osteguna<br />
1<br />
2<br />
3<br />
4<br />
5<br />
6<br />
7<br />
8<br />
9<br />
10<br />
11<br />
12<br />
Egongela<br />
Komuna<br />
Logela<br />
Sukaldea<br />
Astelehena<br />
Astertea<br />
Asteazkena<br />
Osteguna<br />
15 minutu<br />
GELA EGUNA DENBORA<br />
17 minutu<br />
19 minutu<br />
21 minutu<br />
t°<br />
3 8<br />
1 8 4<br />
8 7 1 9<br />
8 4 6 2<br />
8 5<br />
9 3 7 5<br />
9 4 3 5<br />
6 3 2<br />
2 6<br />
t°<br />
9x9-ko laukian hutsik<br />
dauden gelaxkak bete<br />
behar dituzu, 1etik 9ra<br />
bitarteko zenbakiak<br />
idatziz, eta kontuan izanik<br />
zenbaki bakar bat ere ez<br />
dela bi aldiz azaltzen<br />
errenkada eta zutabe<br />
berean, ezta dagokion<br />
3x3-ko laukian ere.<br />
G Goitibehera G Atzoko erantzunak<br />
1<br />
2<br />
3<br />
4<br />
5<br />
6<br />
7<br />
8<br />
9<br />
Goiti eta beheiti letra bat gutxiago edo gehiago<br />
du asmatu beharreko hitzak.<br />
1. Gipuzkoako udalerria, Tolosaldean.<br />
2. Gizatalde berezia, etnia. 3. Lerroa. 4. Errusiako<br />
ibaia. 5. Bizkaiko ibaia. 6. Jela, horma, izotza.<br />
7. Bizkaiko udalerria, Uribe Kostan. 8. Basapiztia<br />
ikaragarria. 9. Hormetako irekiuneak, baoak.<br />
1 5 6 8 3 9 4 7 2<br />
8 4 9 5 7 2 1 3 6<br />
3 2 7 1 6 4 9 5 8<br />
9 6 2 4 8 3 7 1 5<br />
7 1 3 2 9 5 8 6 4<br />
4 8 5 7 1 6 3 2 9<br />
2 7 8 6 4 1 5 9 3<br />
6 9 4 3 5 7 2 8 1<br />
5 3 1 9 2 8 6 4 7<br />
Goitibehera: 1. Berango. 2. Erango.<br />
3. Goren. 4. Oren. 5. Ero. 6. Zero. 7. Zeroi.<br />
8. Prezio. 9. Ezproia.
1 Aretoak<br />
Araba<br />
GASTEIZ<br />
DABACO BOULEVARD<br />
Boulevard merkataritza gunea (902-221622). Ikuslearen eguna: osteguna.<br />
Carta blanca 16:00 18:10 20:20 22:40<br />
Thor 15:45 18:00 20:15 22:30<br />
Aguila roja, la película 17:00 19:30 22:15<br />
El sicario de Dios (3D) 16:00 18:00 20:00 22:00<br />
Hop 16:15 18:15<br />
Caperucita Roja (¿A quién ....) 20:15 22:20<br />
No lo llames amor... llámalo X 16:15 18:15 20:15 22:15<br />
Agua para elefantes 15:45 18:00 20:20 22:40<br />
Fast & Furious 5 16:30 19:15 22:15<br />
El sicario de Dios 16:30 18:30 20:30 22:30<br />
Rio 16:00 18:00<br />
Sin límites 20:<strong>05</strong> 22:<strong>05</strong><br />
Código Fuente 16:00 18:00<br />
Scream 4 20:10 22:30<br />
El último exorcismo 16:20 18:20 20:20 22:20<br />
DFLORIDA<br />
San Prudentzio, 22 (94-5231940). Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />
Agua para elefantes 17:30 20:00 22:30<br />
Bebés 17:30 22:30<br />
Thor 19:15<br />
Tokio Blues 17:30 22:30<br />
Precious (Euskaraz) 20:00<br />
En un mundo mejor 17:30 20:00 22:30<br />
Le père de mes enfants 18:00 20:15 22:30<br />
No tengas miedo 18:00 20:15 22:30<br />
El sicario de Dios 20:15 22:30<br />
DGURIDI<br />
San Prudentzio, 6 (94-5231940). Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />
Thor 3D 17:30 20:00<br />
HappyThakYouMorePlease 17:30 20:00 22:30<br />
Hop 17:30<br />
Código Fuente 20:00 22:30<br />
El último exorcismo 18:00 20:15 22:30<br />
The Company Men 18:00 20:15 22:30<br />
No lo llames amor... llámalo X 18:00 20:15 22:30<br />
Fast & Furious 5 17:30 20:00 22:30<br />
DYELMO GORBEIA 3D<br />
Gorbeia merkataritza gunea (94-5460623). Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />
El sicario de Dios 3D 17:30 19:30 21:30<br />
El sicario de Dios 18:30 20:30 22:30<br />
Agua para elefantes 19:00 21:30<br />
Carta blanca 18:00 20:15 22:30<br />
El último exorcismo 17:40 19:40 21:40<br />
No lo llames amor... llámalo X 18:20 20:20 22:20<br />
Fast & Furious 5 18:15 19:15 21:00 22:00<br />
Thor 3D 18:00 20:30<br />
Thor 19:15 21:45<br />
Aguila roja, la película 17:50 20:15<br />
Código Fuente 19:45 21:45<br />
Sin límites 20:15 22:15<br />
La legión del águila 22:35<br />
Caperucita Roja (¿A quién tienes ..) 20:00 22:10<br />
Hop 17:45<br />
Rio 18:00<br />
Gnomeo y Julieta 18:15<br />
DAMURRIO. Amurrio Antzokia. Ez dago emanaldirik.<br />
Bizkaia<br />
BILBO<br />
DCAPITOL<br />
Villarias, 10 (94-4310310). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />
No tengas miedo 18:00 20:30<br />
Thor 18:00 20:30<br />
Fast & Furious 5 18:00 20:30<br />
El sicario de Dios 18:00 20:30<br />
DGOLEM ALHONDIGA<br />
Rompecabezas 16:30 18:30 20:30 22:15<br />
No le llames amor ... llámalo X 16:30 18:30 22:15<br />
Agua para elefantes 17:15 20:00 22:15<br />
En un mundo mejor 17:30 20:00 22:15<br />
No tengas miedo 16:30 18:30 20:30 22:15<br />
Año bisiesto 20:30 22:15<br />
Thor 3D 17:15 20:00 22:15<br />
Inside Job 17:15 20:00<br />
Entre tinieblas 18:00<br />
¿Que he hecho yo para merecer esto? 20:15<br />
DMULTICINES<br />
Eskutza kalea, 13 (94-4310310). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />
Tokio Blues 17:10 19:40 22:00<br />
The Company Men (JBA) 17:30 20:00 22:15<br />
Le père de mes enfants (JBA) 17:30 19:45 22:15<br />
Bebés 17:30 19:45 22:15<br />
Precious (Euskaraz) 17:30<br />
Sin límites 17:30 20:00 22:15<br />
HappyThankYouMorePlease 17:30 20:00 22:15<br />
Código Fuente 19:45 22:15<br />
DZUBIARTE<br />
Leizaola Lehendakariaren kalea,<br />
The Company Men 16:15 19:15 22:00<br />
Thor 3D 16:15 19:00<br />
El último exorcismo 16:00 18:00 20:00 22:00<br />
No lo llames amor... llámalo X 16:00 18:00 20:00 22:00<br />
Caperucita Roja (¿A quién ...) 22:00<br />
El sicario de Dios 3D 16:00 18:00 20:00 22:00<br />
Fast & Furious 5 16:15 19:15 22:00<br />
Agua para elefantes 16:15 19:00 22:00<br />
Carta blanca 16:15 19:15 22:00<br />
BARAKALDO<br />
DCOLISEO MAX OCIO<br />
Kareaga kalea z/g (94-4310310). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />
Fast & Furious 5 17:00 20:00<br />
Caperucita Roja (¿A quién ....) 19:15 22:00<br />
Rio 17:00<br />
Fast & Furious 5 16:15 19:15 22:00<br />
El sicario de Dios 3D 17:00 19:15 22:00<br />
Agua para elefantes 16:30 19:15 22:00<br />
Hop 16:00 18:00<br />
Aguila roja, la película 19:15 22:00<br />
Código Fuente 20:00 22:00<br />
No lo llames amor... llámalo X 16:45 19:15 22:00<br />
El último exocismo 16:00 18:00 20:00 22:00<br />
Sin límites 16:45 19:30 22:00<br />
Thor 3D 16:30 19:15 22:00<br />
Thor 16:00 17:30 18:15 20:00 20:30<br />
El sicario de Dios 16:00 18:00 20:00 22:00<br />
Scream 4 16:30<br />
Carta blanca 16:30 19:15 22:00<br />
DYELMO MEGAPARK<br />
Erribera etorbidea z/g (94-4181672). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />
El sicario de Dios 3D 18:30 20:30 22:30<br />
El sicario de Dios 17:30 19:30 21:30<br />
Agua para elefantes 17:30 20:00 22:30<br />
El último exorcismo 18:40 20:30 22:20<br />
No lo llames amor... llámalo X 18:25 20:25 22:25<br />
Carta blanca 17:50 20:10 22:30<br />
Fast & Furious 5 18:00 19:20 20:40 22:00<br />
Thor 2D 17:30<br />
Thor 3D 18:45 21:15<br />
The Company Men 17:55 20:<strong>05</strong> 22:10<br />
BASAURI<br />
DIBAIGANE<br />
No tengas miedo 20:00<br />
DSOCIAL ANTZOKIA<br />
Mademoiselle Chambon (JBA) 19:00 21:00<br />
DBERMEO.Nestor Basterretxea. Ez dago emanaldirik.<br />
DDERIO.Gurea aretoa. Ez dago emanaldirik.<br />
DDURANGO.Zugaza.<br />
Los chicos están bien 20:30<br />
DELORRIO.Arriola Antzokia.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DERMUA.Ermua Antzokia. Ez dago emanaldirik.<br />
DGALDAKAO.Torrezabal. Ez dago emanaldirik.<br />
DGERNIKA-LUMO.Lizeo. Ez dago emanaldirik.<br />
GETXO<br />
D GETXO ZINEMAK<br />
Arriluze z/g (94-4310310). Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />
Thor 17:00 19:30 22:00<br />
No tengas miedo 17:00 19:30 22:00<br />
Perdona pero quiero casarme ... 17:00 19:30<br />
Caperucita Roja (¿A quién ....) 22:00<br />
Rio 17:00<br />
Aguila roja, la película 19:30 22:00<br />
Carta blanca 17:00 19:30 22:00<br />
El último exorcismo 17:00 19:30 22:00<br />
Agua para elefantes 17:00 19:30 22:00<br />
Bebés 17:00<br />
Sin límite 19:30 22:00<br />
The Company Men 17:00 19:30 22:00<br />
Thor 3D 17:00 19:30 22:00<br />
El sicario de Dios 3D 17:00 19:30 22:00<br />
Fast & Furious 5 17:00 19:30 22:00<br />
DIGORRE.Lasarte aretoa.<br />
Elling (JBA) 20:00<br />
LEIOA<br />
DCINESA ARTEA<br />
Artea merkataritza gunea (902-333 231). Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />
Rio 3D 16:00 18:00<br />
Fast & Furious 16:15 19:00 22:00<br />
El sicario de Dios 3D 16:15 18:15 20:15 22:15<br />
Carta blanca 16:00 18:00 20:15 22:30<br />
Agua para elefantes 16:30 19:15 22:00<br />
No lo llames amor... llámalo X 16:30 18:30 20:30 22:30<br />
Aguila roja, la película 20:00 22:45<br />
Thor 3D 16:00 18:15 20:30 22:45<br />
Thor 17:00 19:30 22:00<br />
Caperucita Roja (¿A quíen...) 16:30<br />
Sin límites 18:30<br />
DKULTUR LEIOA<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DLEKEITIO.Ikusgarri zinema. Ez dago emanaldirik.<br />
DMUNGIA.Olalde. Ez dago emanaldirik.<br />
DMUSKIZ.Meatzari aretoa. Ez dago emanaldirik.<br />
DONDARROA.Bide Onera.<br />
El discurso del rey 19:00 22:00<br />
PORTUGALETE<br />
DBALLONTI<br />
El sicario de Dios 3D 18:00 20:00 22:15<br />
Fast & Furious 5 17:30 20:00 22:25<br />
Agua para elefantes 17:30 19:45 22:15<br />
Carta blanca 17:45 20:00 22:15<br />
Thor 19.45 22:10<br />
El sicario de Dios 3D 17:30 19:45 22:00<br />
Hop 18:00<br />
SANTURTZI<br />
DSERANTES<br />
(94-4839244). Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />
Welcome 18:00 20:30<br />
Thor 3D 17:30 20:00 22:30<br />
El sicario de Dios 17:30 20:00 22:30<br />
DZALLA. Zalla Antzokia.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DZORNOTZA. Zornotza aretoa.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
Gipuzkoa<br />
DONOSTIA<br />
DANTIGUO BERRI<br />
(943-001200). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />
El sicario de Dios 3D 17:15 20:00 22:30<br />
Agua para elefantes 17:00 19:45 22:15<br />
Thor 3D 17:00 19:45 22:15<br />
Sin límites 17:15 20:00 22:30<br />
No lo llames amor, llámalo X 17:15 20:00 22:30<br />
Fast & Furious 5 17:00 19:45 22:15<br />
Aguila roja, la película 17:00<br />
Código Fuente 20:00 22:30<br />
No tengas miedo 17:15 20:00 22:30<br />
DLA BRETXA<br />
Arraindegi eraikina (943-421371).<br />
El sicario de Dios 3D 16:20 18:30 20:30 22:30<br />
Carta blanca 16:00 18:15 20:30 22:45<br />
Fast & Furious 5 17:00 19:45 22:30<br />
Rio 3D 16:00<br />
Thor 3D 18:00 20:15<br />
The Company Men 22:30<br />
Agua para elefantes 17:00 19:30 22:15<br />
El sicario de Dios 16:00 18:00 20:00 22:00<br />
El último exorcismo 16:15 18:15 20:15 22:15<br />
No lo llames amor... llámalo X 16:00 18:00 20:00 22:15<br />
Thor 16:00 18:15 20:30 22:45<br />
DPRINCIPE<br />
San Joan, 10 (943-421247). Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />
HappyThankYouMorePlease 17:30 20:00 22:30<br />
Agua para elefantes, Francis Lawrence zuzendariaren filma. <strong>BERRIA</strong><br />
The Company Men 17:15 20:00 22:30<br />
En un mundo mejor 17:15 19:45 22:15<br />
Incendies 16:45 19:30 22:15<br />
Una dulce mentira 17:30<br />
La vida de los peces 20:00 22:00<br />
Agua para elefantes 17:15 19:45 22:15<br />
No tengas miedo 17:00 20:00 22:30<br />
Bebés 17:00 19:45 22:00<br />
Tokio Blues 16:45 19:30 22:15<br />
Rompecabezas 17:00 19:30 22:00<br />
DTRUEBA<br />
S. Esnaola, 10 (943-271391). Ikuslearen eguna: asteartea.<br />
IInside Job (JBA) 17:30<br />
Vamos a hacer dinero (JBA) 19:45 22:00<br />
Año bisiesto 17:00<br />
Carlos (JBA) 18:45 21:45<br />
DANDOAIN.Bastero.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DARRASATE.Amaia zinema.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DATAUN.Herri antzokia.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DAZKOITIA.Baztartxo zinema.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DBEASAIN.Usurbe zinema.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
EIBAR<br />
DCOLISEO<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DELGOIBAR. Herriko Antzokia.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
ERRENTERIA<br />
DNIESSEN ZINEMAK<br />
(943-345291).<br />
Agua para elefantes 19:45 22:30<br />
El sicario de Dios 3D 17:00 19:45 22:15<br />
El último exorcismo 17:30 20:00 22:45<br />
El sicario de Dios 17:30 20:10 22:45<br />
Fast & Furious 5 19:45 22:30<br />
Thor 20:00 22:35<br />
Rio 17:15<br />
Hop 17:30<br />
DHERNANI.Biteri aretoa.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
IRUN<br />
DCINEBOX MENDIBIL<br />
Mendibil merkataritza gunea (943-630223). Ikuslearen eguna: osteguna.<br />
Rio 18:00<br />
El sicario de Dios 18:00 20:00 22:00<br />
Thor 20:10 22:20<br />
Hop 18:00<br />
No lo llames amor... llámalo X 18:00 20:00 22:00<br />
Agua para elefantes 19:15 22:00<br />
Fast & Furious 5 19:15 22:00<br />
Aguila roja, la película 20:00 22:20<br />
DTXINGUDI<br />
(943-635441). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />
El sicario de Dios 3D 16:30 18:30 20:30 22:30<br />
Rio 3D 16:15<br />
Thor 3D 18:15 20:30 22:45<br />
Hop 16:00 18:00<br />
Sin límites 20:00<br />
Aguila Roja, la película 22:15<br />
Agua para elefantes 16:45 19:30 22:15<br />
Carta blanca 16:00 18:15 20:30 22:45<br />
El último exorcismo 16:15 18:00 20:00 22:00<br />
Fast & Furious 5 17:00 19:45 22:30<br />
DLAZKAO.Areria aretoa.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DOÑATI. Herri zinema.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DORDIZIA. Herri Antzokia.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DTOLOSA. Leidor.<br />
Miel (JBA) 19:15 21:45<br />
USURBIL<br />
DURBIL<br />
Urbil merkataritza gunea (943-221622).<br />
Hop 16:00 18:00<br />
The Company Men 20:00 22:15<br />
Rio 16:00 18:00<br />
Aguila roja. La película 19:00 22:00<br />
Caperucita Roja (¿A quién ...) 16:00<br />
Agua para elefantes 16:00 19:00 22:00<br />
Thor 16:00 18:15 20:30 22:45<br />
Fast & Furious 5 16:00 19:00 22:00<br />
Carta blanca 16:00 18:15 20:30 22:45<br />
Código Fuente 20:00 22:00<br />
El sicario de Dios 3D 16:00 18:15 20:30 22:45<br />
DVILLABONA.Gurea aretoa.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DZARAUTZ.Modelo.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DZUMAIA.Aita Mari.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DZUMARRAGA.Zelai Arizti.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
Lapurdi<br />
BAIONA<br />
DCGR CENTRE<br />
(<strong>05</strong>59-599090).<br />
Minuit à Paris 14:00 16:00 18:00 20:0 22:15<br />
Priest 3D 14:00 16:00 18:00 20:00 22:15<br />
Stone 13:45 16:00 18:00 20:00 22:15<br />
De l’eau pour les éléphants 22:15<br />
Fast & Furious 5 14:00 16:30 19:45 22:15<br />
Voir la mer 14:00 18:00 22:15<br />
Thor 3D 14:00 16:30 19:45 22:15<br />
La fille du puisatier 16:00 20:00<br />
DL’ATALANTE<br />
(<strong>05</strong>559-557363).<br />
Minuit à Paris 15:00 17:00 18:45<br />
Ou va la nuit? 20:30<br />
DL’AUTRE CINEMA<br />
(<strong>05</strong>559-555298).<br />
La ballade de l’imposible (JBA)14:15 18:15<br />
La solitude des ... (JBA) 16:45 20:45<br />
Animal kingdom (JBA) 14:30<br />
Coup d’éclat 16:30<br />
La chanteuse de Tango 19:00<br />
Essential killing (JBA) 21:00<br />
ANGELU<br />
DMONCINE<br />
Minuit à Paris 14:00 16:00 18:00 20:00 22:00<br />
De l’eau pour les éléphants 14:00 16:30 19:30 22:00<br />
L’aigle de la 9 e légion 16:00 20:00 22:00<br />
Fast & Furious 5 14:00 16:30 19:30 22:00<br />
Thor 3D 16:30 19:30<br />
Thor 2D 14:00 22:00<br />
La fille du puisatier 14:00 16:00 18:00 20:00<br />
La Croisière 14:00 16:00 18:00 20:00<br />
Bon à tirer 14:00 22:00<br />
Source Code 18:00 22:00<br />
DONIBANE LOHIZUNE<br />
DLE SELECT<br />
Minuit à Paris (JBA) 14:00 18:00 21:00<br />
Detective Dee (JBA) 18:00<br />
Winter’s Bone 14:00<br />
Tomboy 21:00<br />
Où va la nuit 21:00<br />
Voir la mer 14:00<br />
De l’eau pour les éléphants 18:00<br />
DHAZPARNE.Haritz Barne.<br />
Les discours d’un roi 21:00<br />
DHENDAIA.Les Varietes.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DKANBO.L’ Aiglon.<br />
Bonobos 21:00<br />
MIARRITZE<br />
DROYAL<br />
Coup d’éclat 19:45<br />
La nostra vita (JBA) 21:30<br />
L’étrangère (JBA) 16:00<br />
Minuit à Paris 14:00 15:50 19:10 21:00<br />
Où va la nuit 14:00 21:10<br />
Pina (JBA) 17:10<br />
Tomboy 18:10<br />
Le dernier voyage de ... (JBA) 14:00<br />
La femme aux 5 éléphants (JBA) 15:25<br />
Sibérie, mon amour (JBA) 19:00<br />
<strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna berria 29<br />
‹ Agenda<br />
Nafarroa<br />
IRUÑEA<br />
DGOLEM BAIONA<br />
(948-222333). Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />
Agua para elefantes 17:15 20:00 22:30<br />
Carta blanca 17:30 20:10 22:30<br />
No tengas miedo 17:30 20:10 22:30<br />
Thor 3D 17:30 20:10 22:30<br />
The Company Men 17:15 20:00 22:30<br />
En un mundo mejor 17:15 20:00 22:30<br />
DGOLEM LA MOREA<br />
(948-222333). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />
El sicario de Dios 3D 16:30 18:30 20:30 22:30<br />
El sicario de Dios 16:30 18:30 20:30 22:15<br />
Agua para elefantes 17:15 20:00 22:15<br />
El último exorcismo 16:30 18:30 20:30 22:30<br />
No lo llames amor... llámalo X 16:30 18:30 20:30 22:15<br />
Carta blanca 16:30 18:30 20:30 22:30<br />
Thor 3D 17:15 20:00 22:15<br />
Thor 17:30 20:00 22:30<br />
Fast & Furious 5 17:15 18:30 20:00 21:30 22:30<br />
No tengas miedo 20:30 22:15<br />
Hop 16:30<br />
Caperucita Roja ( ¿A quién ...?) 17:30<br />
Rio 16:30 18:30<br />
Sin límites 20:00 22:15<br />
DGOLEM YAMAGUCHI<br />
(948-222333). Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />
Rompecabezas 16:30 18:30 20:30 22:30<br />
Año bisiesto 16:30 18:30 20:30 22:30<br />
Tokio Blues 17:00 19:45 22:30<br />
Bebés 16:30 20:30<br />
Una dulce mentira 16:30 18:30 20:30 22:30<br />
Inside Job (JBA) 18:30 22:30<br />
DSAIDE CARLOS III<br />
(948-245400). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />
Agua para elefantes 17:30 20:00 22:30<br />
Thor 3D 17:15 19:45 22:30<br />
No tengas miedo 17:30 20:00 22:30<br />
Fast & Furious 5 17:30 20:00 22:30<br />
The Company Men 20:00 22:30<br />
Rio 17:30<br />
DSAIDE OLITE<br />
(948-245400). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />
Caperucita roja ¿a quién tienes miedo? 17:30 20:00<br />
El sicario de Dios 17:30 20:00 22:00<br />
Aguila roja, la película 17:00 19:30 22:00<br />
Código fuente 20:00 22:00<br />
Sin límites 22:00<br />
¿Para qué sirve un oso? 17:30<br />
LIZARRA<br />
DGOLEM LOS LLANOS<br />
En un mundo mejor 17:30 20:30<br />
Caperucita roja ¿a quién tienes miedo? 17:30 20:30<br />
Thor 17:30 20:30<br />
TUTERA<br />
DOCINE<br />
El último exorcismo 18:30 20:30 22:30<br />
Agua para elefantes 19:30 22:00<br />
Fast & Furious 5 19:00 22:00<br />
Rio 18:30<br />
El sicario de Dios 20:30 22:30<br />
No lo llames amor... llámalo X 18:00 20:00 22:00<br />
Caperucita Roja, ¿A quién tienes ...? 18:00<br />
Código Fuente 20:00<br />
Aguila Roja, la película 22:15<br />
Thor 3D 18:10<br />
Thor 20:20 22:30<br />
Carta blanca 18:10 20:20 22:30<br />
El sicario de Dios 3D 18:15 20:15 22:15<br />
UHARTE<br />
DITAROA<br />
(902-463269). Ikuslearen eguna: osteguna.<br />
El sicario de Dios 3D 16:30 18:30 20:30 22:30<br />
El sicario de Dios 2D 16:00 18:00 20:00 22:00<br />
Agua para elefantes 16:30 19:00 22:10<br />
No lo llames amor... llámalo X 16:10 18:10 20:10 22:10<br />
Carta blanca 16:00 18:10 20:15 22:20<br />
El último exorcismo 16:15 18:15 20:15 22:15<br />
Fast & Furious 5 16:30 19:30 22:15<br />
Thor 3D 16:30 19:30 22:00<br />
Thor 2D 16:00 18:10<br />
The Company Men 18:10 20:15 22:15<br />
No tengas miedo 16:20 18:20 20:20 22:20<br />
Aguila roja, la película 20:20 22:30<br />
Código Fuente 16:15 18:15 20:15 22:15<br />
Caperucita Roja (¿A quién ...) 16:10<br />
VIANA<br />
DLAS CAÑAS<br />
Agua para elefantes 17:00 20:00 22:35<br />
El sicario de Dios 3D 17:00 19:40 22:15<br />
El sicario de Dios 17:30 20:00 22:45<br />
El último exorcismo 17:30 19:45 22:30<br />
No lo llames amor, llámalo X 17:15 19:45 22:15<br />
Fast & Furious 5 17:15 20:00 22:40<br />
Thor 20:00 22:35<br />
Aguila Roja, la película 20:10 22:45<br />
Caperucita Roja (¿A quién ...) 20:00 22:30<br />
Sin límites 17:30<br />
Rio 18:00<br />
Hop 18:00<br />
Nafarroa Beherea<br />
DDONIBANE GARAZI.Le Vauban.<br />
Ma part du gâteau 20:30<br />
DDONAPALEU.St. Louis. La fille du puisatier 18:00<br />
Incendies 21: 00<br />
Zuberoa<br />
DMAULE.Baitha.<br />
Je n’ai rien oublié 21:00<br />
Bon à Tirer 21: 00
30 berria <strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna<br />
Agenda ›<br />
Komunikazioa D<br />
Natty Narwhal<br />
Irlen sarea<br />
Gorka Julio<br />
H<br />
orrela deitzen da Ubuntu<br />
GNU/Linux banaketaren<br />
11.04 bertsioa.<br />
Aplikazioen eguneraketarekin<br />
batera, leiho kudeatzailearen eta<br />
mahaigainaren estiloan datza aldaketa.<br />
Bertsio berrian, Unity<br />
erabiltzen da leiho kudeatzaile<br />
moduan. Edozein gailutan —ordenagailu,<br />
netbook, tableta...—<br />
ondo integratua dagoen esperientzia<br />
bat izan nahi du Unityk.<br />
Horretarako, erraztasun handiak<br />
ematen ditu aplikazioak erabili,<br />
instalatu eta bilatzeko. Horrekin<br />
batera, sare sozialekin, komunikazio<br />
tresnekin eta, oro har,<br />
notifikazioak behar dituzten tresnekin<br />
ondo integratzen da.<br />
Ezker aldean aplikazioak abiarazteko<br />
barra berezi bat dago. Barra<br />
horretan gehien erabiltzen diren<br />
aplikazioak agertzen dira, eta<br />
berriak gehitzeko nahikoa da iko-<br />
Amaury Vassilik korsikeraz kantatuko du larunbatean Eurovision jaialdiko finalean. EFE<br />
noa bertara mugitzea. Aldi berean,<br />
erabiltzen ari garen aplikazioak<br />
eskura edukitzeko balio du.<br />
Ubuntuk, GNU/Linux sistema<br />
guztiek bezala, hainbat lan eremu<br />
eskaintzen ditu. Lan eremu<br />
horien artean, mugitzeko erraztasunak<br />
ematen ditu banaketa<br />
berriak. Horretarako, abiarazletik<br />
lan eremuak erakusten dituen<br />
ikonoa sakatu behar da, eta,<br />
horrela, nahi dugun lan eremura<br />
mugi gaitezke. Lan eremu ezberdinak<br />
edukitzea aplikazio ezberdinekin<br />
mahaigain ezberdinak<br />
izango bagenitu bezala lan egin<br />
ahal izango dugu.<br />
Frantziako ordezkariak<br />
korsikeraz kantatuko du etzi<br />
Eurovisioneko finalean<br />
Italia musika jaialdira<br />
itzuli da, aurreko<br />
13 urteetan parte<br />
hartzeari uko egin<br />
eta gero<br />
Urtzi Urkizu Donostia<br />
Aurreneko aldiz korsikera Eurovisioneko<br />
jaialdian entzungo da,<br />
Frantziako ordezkariaren eskutik.<br />
Larunbatean izango da jaialdiaren<br />
finala Alemaniako Dusseldorf<br />
hirian, eta irabazteko faboritoen<br />
artean dago korsikerazko<br />
doinua. TF1 kateak Amaury Vassili<br />
opera kantaria (Rouen, Frantzia,<br />
1989) hautatu du Frantzia ordezkatzeko,<br />
Sognu abestiarekin.<br />
«Arriskuz betetako kanta da, eta<br />
besteengandik ezberdina, abeslaria<br />
opera mundukoa baita. Soinu<br />
banda epiko batekoa ematen du,<br />
eta zuzenekoa oso ondo dago»,<br />
adierazi du Eurovisioneko ordezkari<br />
batek.<br />
Erresuma Batuko Blue taldearekin<br />
batera, Vassili Eurovision<br />
irabazteko hautagai sendoenetakoa<br />
da, adituen arabera.<br />
Bai Frantziak bai Erresuma<br />
Batuak larunbateko finaleko<br />
txartela ziurtatua dute, Alemania,<br />
Italia eta Espainiarekin batera.<br />
Gainontzekoek finalerdiak<br />
gainditu behar dituzte.<br />
Asteartean jokatu zuten aurreneko<br />
finalerdia, eta honako herrialdeek<br />
egin zuten aurrera: Grezia,<br />
Lituania, Hungaria, Serbia,<br />
Azerbaijan, Georgia, Suitza, Finlandia,<br />
Errusia eta Islandia.<br />
Gaur izango da bigarren finalerdia,<br />
eta La2 katean ikusi ahalko<br />
da, 21:00etatik aurrera.<br />
Italiak aurreko 13 urteetan ez<br />
zuen parte hartu, baina itzuli da.<br />
Etziko finalean Raphael Gualazzi<br />
kantariak ordezkatuko du, Follia<br />
d’amore abestiarekin.<br />
Sustatun, ‘Euskovision’<br />
«Inolako asmo musikazale edo<br />
kulturalik gabe», aurreko bi urteetan<br />
bezala, Sustatuk eta La Personnalitek<br />
Eurovision jaialdia<br />
Euskovision bihurtuko dute. Lartunbatean<br />
Sustatu.com-en musika<br />
jaialdiaren jarraipena egingo<br />
dute, 20:00etatik aurrera. Telebistako<br />
eta Sustatu.com-eko pantailak<br />
batera piztera animatu nahi<br />
dute jendea, «ondo pasatzeko asmoarekin».<br />
Berrikuntza ez, baina hobekuntza<br />
Ubuntu ONE sistemarena<br />
izan da. Zerbitzu horren bidez,<br />
gure fitxategiak ordenagailu artean<br />
sinkronizatuta mantendu<br />
ditzakegu era errazean. Zerbitzuak<br />
2GB eskaintzen dizkigu<br />
doan, gure fitxategiak, kontaktuak<br />
eta oharrak gorde ahal izateko<br />
eta gero horiek beste gailuekin<br />
sinkronizatuta edukitzeko.<br />
Adibidez, Firefoxeko lotura gogokoenak<br />
gailu ezberdinetatik sinkronizatuta<br />
eduki ahal izango ditugu<br />
horrekin.<br />
Unity bada, kanpotik begiratuta,<br />
aldaketa nagusiena, kontzep-<br />
U.U. Donostia<br />
Kinka larrian da Unidad Editorial<br />
taldearen eta El Mundo egunkariaren<br />
Veo7 LTDko telebista<br />
katea. Ikusle <strong>datu</strong> eskasak ari<br />
dira lortzen —%0,7ko kuota azkeneko<br />
hilabetean—. Eta taldearen<br />
atzean dagoen RCS MediaGroup<br />
enpresa italiarrari pazientzia<br />
amaitzen ari zaio. Herenegun<br />
arratsaldean, Periodista Digital<br />
webguneak katea itxi egingo dutela<br />
zabaldu zuen. Handik ordu<br />
batzuetara, ordea, Unidad Edito-<br />
tualki garrantzitsua dena Ubuntuk<br />
sare sozial eta hodeiarekiko<br />
lortu duen lotura da. Orain asko<br />
entzuten dugun hodeiak, ezer<br />
instalatu eta non exekutatzen ari<br />
den jakin gabe erabili ditzakegun<br />
aplikazio eta baliabideak; sistema<br />
eragilearekin integratzen jakin<br />
du. Batzuek zioten hodeiarekin<br />
sistema eragileen eta orokorrean<br />
mahaigaineko aplikazioen<br />
desagerpena etorriko zela, baina<br />
errealitateak bi paradigmak bateragarriak<br />
direla erakusten<br />
digu. Eta garrantzitsuagoa dena,<br />
askatasunei eutsiz egitea posible<br />
dela erakutsi digu.<br />
Veo7k albistegi<br />
eta kiroletako<br />
erredakzioak<br />
kenduko ditu<br />
‘El Mundo’-k gezurtatu<br />
egin du katea itxi nahi<br />
duela, baina ekainean<br />
100 langiletik gora<br />
kaleratuko dituzte<br />
rialek gezurtatu egin zuen hori.<br />
Ekainerako, dena den, murrizketa<br />
gogorrak egingo ditu Veo7k.<br />
Albistegietako eta kiroletako<br />
erredakzioak kenduko dituzte,<br />
100 langile kaleratuz. Maiatzaren<br />
30ean egingo dute azken albistegia.<br />
Datorren denboraldirako<br />
programazioari dagokionez,<br />
ekoizpen propioko bi saio baino ez<br />
dituzte mantenduko: La vuelta al<br />
mundo tertulia politikoa eta En<br />
confianza.<br />
Galera ekonomiko handiak<br />
ditu Veo7k, eta PR Noticias-en<br />
arabera, taldeko arduradunak<br />
Vertice 360 eta Mediapro ekoizpen<br />
etxeekin ari dira negoziatzen,<br />
bazkide bihur daitezen. Mediapro<br />
La Sextaren akziodun nagusia da.<br />
Vertice 360k, berriz, ETB2 katerako<br />
Ni más ni menos arratsaldeko<br />
magazina egiten du.<br />
Eduardo Inda iruindarra da gaur egun Veo7ko zuzendaria. <strong>BERRIA</strong>
2067. urtean<br />
girotutako abenturak<br />
TVEren Clan katean Metajets<br />
marrazki bizidunetako saioa<br />
estreinatuko dute gaur. 2067.<br />
urtean girotuta dago istorioa:<br />
hegazkinen lasterketa kirol<br />
arrakastatsua da, eta horretan<br />
lau piloto dira onenak.<br />
‘Metajets’. Clan, 19:20.<br />
D Telebista<br />
ETB 1<br />
06:30: Marrazki bizidunak.<br />
Nafarrorako deskonexioa<br />
10:<strong>05</strong> arte. 07:00: Bidaide.<br />
07:55: Mihiluze haurrak. 08:25:<br />
Travel notes. 08:50: Sut &<br />
blai. 09:20: KTX. 09:50: Ura bizitza<br />
da. 10:15: Arrantza. 10:40:<br />
Kresala. 11:15: Gerraostea Euskadin.<br />
12:<strong>05</strong>: Naturako sekretuak.<br />
12:35: Euskal sortzaileak.<br />
13:<strong>05</strong>: Bidaide. 14:00: Gaur<br />
egun. 14:55: Txirrindularitza.<br />
Italiako Giroa. 17:25: Arratsaldero.<br />
18:00: Iparraldearen<br />
orena. 18:<strong>05</strong>: Arratsaldero.<br />
19:25: Teletubbies. 19:50: Sagarra<br />
da apple. 20:00: Gaur<br />
egun. 20:50: Hauteskunde elkarrizketa<br />
22 M. Gonbi<strong>datu</strong>a:<br />
Eneko Goia. 21:15: Kerman<br />
mintzalagun bila. 21:20: Kamera<br />
ezkutua. 21:30: Mihiluze.<br />
22:<strong>05</strong>: Hauteskunde debateak.<br />
Xabier Euzkitzek gi<strong>datu</strong>ta.<br />
23:<strong>05</strong>: Zona. 00:00: Gauberri.<br />
ETB 2<br />
07:<strong>05</strong>: Perros extraordinarios.<br />
08:00: Egun on Euskadi.<br />
08:<strong>05</strong>: Forum. Gonbi<strong>datu</strong>a:<br />
Rosa Montero. 08:30: Egun on<br />
Euskadi. Gonbi<strong>datu</strong>a: Eneko<br />
Goia. 10:<strong>05</strong>: Kerman mintzalagun<br />
bila. 10:30: Los siete<br />
magníficos. 11:25: Bonanza.<br />
13:20: Navarra directo. Nafarroarako<br />
deskonexioa. 13:25:<br />
Euskadi directo. 13:45: Euskadi<br />
Directo. Nafarroarako deskonexioan.<br />
14:25: Robin Food.<br />
14:58: Teleberri. 16:00: Eguraldia.<br />
16:10: Ni más, ni menos.<br />
18:30: Zinema. ‘El calor del<br />
amor’. Zuz.: Joseph Pevney.<br />
1955. 20:10: Euskadi Directo.<br />
20:58: Teleberri. 21:55: Eguraldia.<br />
22:10: Vaya semanita.<br />
23:45: Capital cultura. 00:20:<br />
Teleberri. 00:50: Kerman mintzalagun<br />
bila. 00:55: The nine.<br />
01:40: Mi querido Klikowsky.<br />
03:10: Musika gauak jazz.<br />
‘Mihiluze’ lehiaketa. 21:30 Carlos Latre. 22:10<br />
ETB 3<br />
13:45: Behi eta oilasko. 14:<strong>05</strong>:<br />
Keroro sarjentua. 14:30: Burdin<br />
aho. 14:50: Harriketarrak.<br />
15:15: Hamtaro. 15:35: Hirukiak.<br />
16:25: Hartz txiki. 17:15: Munstro<br />
txikia. 17:30: Sagarra da<br />
apple. 17:40: Team galaxy.<br />
18:00: Burdin aho. 18:15: Berebiziko<br />
espioiak. 18:35: One<br />
piece. 19:25: Viva piñata. 19:45:<br />
Megaman, sare borrokalari.<br />
20:10: Shin Chan. 20:30: Megaman.<br />
20:50: Shin Chan.<br />
21:15: Keroro sarjentua. 21:35:<br />
Behi eta oilasko. 22:00: Abentur@roa.<br />
22:35: Zinemateka.<br />
‘Blade runner’. 1982. JBA.<br />
Foru aldundietarako<br />
hautagaien eztabaida<br />
Xabier Euzkitzek gi<strong>datu</strong>ta, eztabaidan<br />
arituko dira Markel<br />
Olano (EAJ), Eneko Andueza<br />
(PSE), Laura Garrido (PP),<br />
Martin Garitano (Bildu), Mikel<br />
Izagirre (EB) eta Rebeka Ubera<br />
(Aralar).<br />
Eztabaida. ETB1, 22:15.<br />
ETB Sat<br />
08:35: Arratsaldero. 10:30:<br />
Consumidores. 11:45: Sustraia.<br />
12:20: EITB kultura.<br />
12:50: Robin Food. 13:25: Euskadi<br />
Directo. 14:30: Gaur egun.<br />
15:20: Lazkao Txiki. 15:25: Viajes.<br />
15:30: Gol festa. 17:30: Ni<br />
más, ni menos. 19:15: Esto no<br />
es serio, ¿o sí?. 19:30: Navarra<br />
directo. 19:50: Robin Food.<br />
20:25: Tixrrindularitza. Italiako<br />
Giroa. 21:25: Futbola. Las<br />
Palmas - Cartagena. 23:15:<br />
Frontoi luzea: pala. Gaubeka<br />
- Ibargarai / Fusto - Larrinaga.<br />
00:30: Finlandia. 01:35: Zinema.<br />
‘El misterio de Ginostra’.<br />
Hamaika<br />
Seagalen telesaila<br />
eta ‘docu-show’-a<br />
Steven Seagalek ekoitzi eta<br />
rol nagusia jokatutako Justicia<br />
extrema telesaila estreinatuko<br />
dute gaur. Ondoren, Con su propia<br />
ley saioan, Seagalek Louisianako<br />
polizia baten lana erakutsiko<br />
du.<br />
‘Justicia extrema’. Nitro, 22:15.<br />
08:00: Lazkao txiki. Marrazki<br />
bizidunak. 08:20: Leku txiki<br />
bat. 08:50: Bat eta bat. 09:50:<br />
Euskal Herria esnatuz. 12:15:<br />
Nere herria. Irurita. 12:55: Bitartean.<br />
Joxe Mari Orbegozo.<br />
13:30: Onein. 14:<strong>05</strong>: Bat eta bat<br />
(asteazkena). 15:00: Hauteskundeak<br />
<strong>2011</strong>. 15:20: Esatea libre.<br />
16:35: Hamaika.bit. 17:<strong>05</strong>:<br />
Ikusten. 17:35: Erritmoz bizi.<br />
19:15: Pernando amezketarra.<br />
19:45: Ikusmira. 20:15: Leku txiki<br />
bat. 20:45: Bat eta bat.<br />
21:40: Hauteskundeak <strong>2011</strong>.<br />
22:00: Berbaz. 23:00: Skapa.<br />
23:30: Bat eta bat.<br />
La 1<br />
06:00: Noticias 24 horas.<br />
06:30: Telediario matinal.<br />
09:00: Los desayunos de<br />
TVE. 10:15: La mañana de La1.<br />
14:00: Albistegia. 14:30: Corazón.<br />
15:00: Telediario 1. 16:<strong>05</strong>:<br />
Eguraldia. 16:15: Amar en<br />
tiempos revueltos. 17:<strong>05</strong>: Soy<br />
tu dueña. 18:20: España directo.<br />
20:00: Gente. 21:00: Telediario<br />
2. 22:<strong>05</strong>: Eguraldia.<br />
22:15: Gran reserva. 23:30: Los<br />
Tudor. 01:10: Zinema. ‘Natalee<br />
Holloway’. Zuz.: Mikael Salomon.<br />
2009. 02:30: La noche<br />
en 24 horas. 04:00: TVE es<br />
música. 04:30: Noticias 24h.<br />
La 2<br />
09:30: Aqui hay trabajo. 10:00:<br />
La aventura del saber. 11:00:<br />
Acción directa. 11:30: Redes<br />
2.0. 12:00: Grandes documentales.<br />
13:00: Para todos<br />
La2. 14:40: Documentales<br />
culturales. 15:30: Saber y ganar.<br />
16:00: Grandes documentales.<br />
17:55: Documentales<br />
culturales. 19:00: Ciudades<br />
para el siglo XXI. 19:30: La<br />
casa encendida. 20:00: La2<br />
noticias. 20:30: Gafapastas.<br />
21:00: Eurovision. 2. finalerdia.<br />
23:<strong>05</strong>: Viva coldplay. 23:55:<br />
Días de cine. 00:55: Mi reino<br />
por un caballo.<br />
Antena 3<br />
06:15: Noticias de la mañana.<br />
08:45: Espejo público. Susanna<br />
Grisok aurkeztuta. 12:30:<br />
La ruleta de la suerte. Jorge<br />
Fernandezek aurkeztutako<br />
lehiaketa. 14:00: Los Simpson.<br />
15:00: Antena3 noticias.<br />
15:50: La previsión de las 4.<br />
16:00: Bandolera. 17:00: El secreto<br />
de puente viejo. 18:00:<br />
El diario. 19:15: Atrapa un millón<br />
berezia. 20:15: Karlos Arguiñano<br />
en tu cocina. 21:00:<br />
Antena3 noticias2. 22:00: Física<br />
o química. 01:00: Los más<br />
sexy. 01:45: Europako poker<br />
txapelketa. 04:30: Unicos.<br />
Tele 5<br />
06:30: Informativos Telecinco.<br />
09:00: El programa de<br />
Ana Rosa. 12:45: Mujeres y<br />
hombres y viceversa. Emma<br />
Garciak aurkeztutako saioa.<br />
14:30: De buena ley. 15:00: Informativos<br />
Telecinco. 15:45:<br />
Sálvame diario. Jorge Javier<br />
Vazquezek aurkeztutako<br />
saioa. 20:00: Pasapalabra.<br />
Christian Galvezek aurkeztutako<br />
lehiaketa. 20:55: Informativos<br />
Telecinco. 22:00: Supervivientes.<br />
Jorge Javier Vazquezek<br />
aurkeztutako realitya.<br />
01:30: Resistiré, ¿vale?. 02:30:<br />
Locos por ganar.<br />
La Sexta<br />
08:20: Bestial. 10:15: Crímenes<br />
imperfectos. 11:15: Yo, detective.<br />
Dokumentala. 11:40: Crímenes<br />
imperfectos: historias<br />
criminales. 12:35: Crímenes<br />
imperfectos: ricos y famosos.<br />
13:35: La Sexta / Deportes.<br />
13:55: La Sexta noticias. 14:55:<br />
Las reglas del club de la comedia.<br />
15:55: Sé lo que hicisteis.<br />
17:10: Navy: investigación<br />
criminal. 20:00: La Sexta noticias.<br />
20:55: La Sexta deportes.<br />
21:30: El intermedio. 22:25:<br />
BuenAgente. 23:25: Bones.<br />
00:15: Buenafuente. 01:30: El<br />
intermedio. 02:35: Astro tv.<br />
Nestor Basterretxeari<br />
eskainitako saioa<br />
Hondarribiara joko dute, Nestor<br />
Basterretxea artistarekin luze<br />
eta zabal hitz egiteko. Pinturan,<br />
eskulturan, arkitekturan eta<br />
argazkilaritzan aritu da Basterretxea,<br />
esperimentatzeko<br />
gogoz. Gaur egun 87 urte ditu.<br />
‘Capital Cultura’. ETB2, 23:45.<br />
Cuatro<br />
07:00: El zapping de surferos.<br />
07:45: Equipo de rescate.<br />
08:30: Equipo de rescate.<br />
09:30: Alerta Cobra. 12:30: Las<br />
mañanas de Cuatro. 14:00:<br />
Noticias Cuatro. 14:50: Deportes<br />
Cuatro. 15:50: Tonterías<br />
las justas. 17:30: Tienes un minuto.<br />
19:00: ¡Allá tú!. Lehiaketa.<br />
20:00: Noticias Cuatro.<br />
21:00: Bob esponja. 21:30: El<br />
hormiguero 2.0. 22:30: Mentes<br />
criminales. ‘El demonio<br />
de la noche’. ‘Obsesionado’.<br />
‘Derecho por herencia’. ‘La<br />
tercera vida’. 02:15: Dexter.<br />
03:00: Cuatro astros.<br />
Arte<br />
12:15: Globalmag. 12:45: Arte<br />
journal. 13:<strong>05</strong>: Chapeau melon<br />
et bottes de cuir. 13:50:<br />
Balance. Film laburra. 14:00:<br />
Rêves de jardins. 14:45: Nourritures<br />
terrestres, nourritures<br />
célestes. 16:15: Tous les habits<br />
du monde. 16:40: Afghan star.<br />
17:35: X:enius. 18:10: Chapeau<br />
melon et bottes de cuir. 18:55:<br />
Je vous souhaite la pluie.<br />
19:00: Arte journal. 19:30: Globalmag.<br />
19:55: Campagnes<br />
de rêves. 20:40: Zinema. ‘Les<br />
Chansons d’amour’. 2007.<br />
22:10: Made in Hollywood.<br />
Dokumentala. 23:<strong>05</strong>: Tracks.<br />
Teledeporte<br />
06:30: Golfa. 06:45: Zona<br />
ACB. Saskibaloiari buruzko<br />
saioa. 07:00: Mountain bike.<br />
Titan desert. 3. etaparen laburpena.<br />
07:15: Atletismoa.<br />
07:40: Road to London. 08:<strong>05</strong>:<br />
Winter x-games. 09:00: Bela.<br />
09:30: Golfa. 10:30: Motokrosa.<br />
Espainiako txapelketa.<br />
10:50: Hipika. Jauzi lehiaketa.<br />
11:50: Golfa. 12:00: Tenisa. ATP<br />
Masters 1000. Finala, Erromatik<br />
(Italia) zuzenean.<br />
23:30: Mountain bike. Titan<br />
Desert. 4. etaparen laburpena.<br />
23:45: Tenisa. ATP Masters<br />
1000. Finala, Erromatik.<br />
<strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna berria 31<br />
‹ Agenda<br />
E Gaurko filmak<br />
El calor del amor 11<br />
pETB2, 18:30. Zuz.: Joseph Pevney.<br />
Akt.: Jane Russell, Jeff Chandler, Dan<br />
Duryea. AEB. 1955.<br />
Quand j’étais chanteur 11<br />
pFrance3, 20:35. Zuz.: Xavier Giannoli.<br />
Akt.: Gerard Depardieu. 2006.<br />
Les Chansos d’amour 111<br />
pArte, 20:40. Zuz.: Christophe Honore.<br />
Akt.: Louis Garrel, Ludivine Sagnier,<br />
Chiara Mastroianni. Frantzia. 2007.<br />
Blade Runner, the Final Cut 11111<br />
pETB3, 22:35. Zuz.: Ridley Scott. Akt.:<br />
Harrisopn Ford, Sean Young, Daryl<br />
Hannah, Rutger Hauer. AEB. 1982. JBA.<br />
The Mirror Crack’d 111<br />
pETB3, 01:00. Zuz.: Guy Hamilton.<br />
Akt.: Angela Lansbury, Elizabeth Taylor,<br />
Rock Hudson. 1980. JBA.<br />
TF1<br />
D<br />
06:45: TFou. 08:25: Téléshopping.<br />
09:15: Soeur<br />
Therese.com. 11:<strong>05</strong>: Brothers<br />
& sisters. 12:00: Les 12 coups<br />
de midi!. 13:00: Journal. 13:55:<br />
Les feux de l’amour. 14:50: Telefilma.<br />
‘L’impossible pardon’.<br />
Zuz.: Gregg Champion.<br />
2010. 16:35: Dirty sexy money.<br />
17:25: Ghost whisperer. 18:15:<br />
Les experts Miami. 19:<strong>05</strong>: La<br />
roue de la fortune. 20:00:<br />
Journal. 20:15: Parole directe.<br />
20:45: Police scientifique. Telesaila.<br />
00:20: L’empreinte du<br />
crime. 02:10: Reportages.<br />
03:25: Sept à huit.<br />
France 2<br />
09:10: Des jours et des vies.<br />
09:35: Amour, gloire et beauté.<br />
10:00: C’est au programme.<br />
11:00: Motus. 11:30: Les<br />
z’amours. 12:00: Tout le monde<br />
veut prendre sa place.<br />
13:00: Journal. 14:00: Toute<br />
une histoire. 15:10: Comment<br />
ca va bien! 16:20: Le renard.<br />
17:15: En toutes lettres. 18:00:<br />
On n’demande qu’a en rire.<br />
19:00: Chéri(e), fais les valises.<br />
20:00: Journal. 20:35: Telefilma.<br />
‘Comment va la douleur?’.<br />
2010. 22:10: Avocats &<br />
associés. Telesaila. 00:30:<br />
Journal. 00:45: Taratata.<br />
France 3<br />
08:50: Des histoires et des<br />
vies. 09:50: Nous nous sommes<br />
tant aimés. 10:25: Plus<br />
belle la vie. 10:55: Midi en<br />
France. 11:45: Le 12/13. 13:40:<br />
Keno. 13:45: En course sur<br />
France3. 14:<strong>05</strong>: Inspecteur<br />
Derrick. 14:55: Sénat. 16:00:<br />
Sénat info. 16:20: Avenue de<br />
l’Europe. 16:45: Slam. 17:25:<br />
Des chiffres et des lettres.<br />
18:00: Questions pour un<br />
champion. 18:40: Le 19/20.<br />
20:10: Plus belle la vie. 20:35:<br />
Zinema. ‘Quand j’etais chanteur’.<br />
2006. 22:30: Soir 3.<br />
23:00: Ce soir (ou jamais!).
32 berria <strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna<br />
Plaza›Kultura<br />
Joxe Manuel Odriozola, atzo, Donostian. JON URBE / ARGAZKI PRESS<br />
«Ez dago jarduera politiko<br />
eta ekonomikorik hizkuntza<br />
eta identitaterik gabe»<br />
‘Estatu etnozidaren kontra’idatzi du Joxe<br />
Manuel Odriozolak, hizkuntza eta kulturen<br />
desagerpenan arakatzen duen saiakera<br />
«Legearen zaindari diren estatuak» dira<br />
etnozidio horren eragileak, egilearen ustez<br />
Gorka Erostarbe Donostia<br />
Betidanikoa du kezka. Euskararen<br />
ingurukoa, alegia. «Orain artean<br />
euskarazko gaiak izan ditut<br />
aztergai edo jakin-min, baina aspalditik<br />
nuen nahia gure gisa dauden<br />
hizkuntza eta herrien egoera<br />
aztertzekoa. Eta jakin nahi nuen<br />
kanpotik nola ikusten duten euskararen<br />
ingurukoa ere». Beste liburu<br />
eta hedabideetako oharrak<br />
hartzen aspaldi hasitakoa da Joxe<br />
Manuel Odriozola (Altzo, Gipuzkoa,<br />
1948). Horiek antolatzea eta<br />
bere pentsamendu nahiz gogoetei<br />
egitura koherente bat ematea<br />
izan du eginkizun. Duela bi urte<br />
eta erdi inguru idazten hasitakoa<br />
plazaratu berri du Elkar argitaletxearekin<br />
eta Estatu etnozidaren<br />
kontraizenburupean.<br />
Lan mardula egin du. 300 orrialdetik<br />
gorako liburua da, 800 ohar<br />
edo erreferentziatik gora biltzen<br />
dituena. Kontinente guztietako<br />
adibideak eta ehunka egileren aipuak<br />
bilduz, «estatu zanpatzaileek<br />
beren kultura eta hizkuntza<br />
nola inposatzen duten, horrek gizakiengan<br />
nahiz komunitateetan<br />
zer ondorio dituen, eta hizkuntza<br />
menperatuak biziberritzeko zernolako<br />
aukerak dauden» aztertu<br />
du liburuan.<br />
Azterketa soziolinguistiko ugari<br />
egin dituen eta egiten dituen herria<br />
da Euskal Herria. Makina bat<br />
egindakoa da Odriozola bera, baina<br />
galdera bat planteatzen du berak:<br />
«Zertarako egin hainbeste azterketa<br />
soziolinguistiko, ez badakigu<br />
hizkuntza bat galtzen dugunean<br />
zer galtzen dugun». Hizkuntza<br />
eta kultura dago guztiaren<br />
oinarrian, Odriozolaren hitzetan.<br />
«Hizkuntza beti dago presente.<br />
Eta hizkuntza badago presente,<br />
kultura dago presente, eta kultura<br />
badago, identitate nazional bat<br />
dago. Ez dago jarduera ez politikorik,<br />
ez ekonomikorik eta ezta nazioartekorik<br />
ere, identitate eta<br />
hizkuntzarik gabe».<br />
Liburuak abiapuntu garbia<br />
dauka: «Hizkuntz heriotza giza<br />
historiaren aro guztietan gertatu<br />
da, baina inoiz ez oraingo neurrian<br />
eta erritmoan». Munduan<br />
6.000 hizkuntza inguru daudela<br />
diote adituek, eta gehienak betiko<br />
galduko direla mende hau amaitu<br />
baino lehen. «Hilzorian dauden<br />
hizkuntza horiek estaturik gabeko<br />
komunitate etnikoen eta nazionalen<br />
hizkuntzak dira, murriztuak<br />
eta minorizatuak izan diren<br />
herrietakoak», Odriozolak nabarmendu<br />
duenez. 22 estatutan ehun<br />
hizkuntzatik gora hitz egiten dira,<br />
22 estatu horietan munduko<br />
hizkuntzen %90 inguru hitz egiten<br />
da.<br />
Odriozolak atera dituen ondorio<br />
argienen artean zera dago; hizkuntzak<br />
hiltzeko zorian dauden<br />
herrietan bertako eta jatorrizko<br />
komunitateen kontrako gerrak<br />
eta jazarpenak gertatu dira kasurik<br />
gehienetan. «Etnozidio gehienen<br />
atzean genozidioa dago maizenik.<br />
Eta halakorik ez dagoenean,<br />
herri minorizatu menderatuak<br />
eta gutxietsiak etsi-etsian aldez<br />
aurretik amore eman behar<br />
izan du. Estatu kolonialista eta inperialisten<br />
politika izan da etnozidio<br />
global honen eragilea, bai kanpoko<br />
kolonietan eta bai estatu hedakorraren<br />
barruko lurralde mugetan».<br />
Hizkuntz heriotza eragin<br />
duten estatu moten artean denetarik<br />
agertzen da, egileak dioenez:<br />
monarkiak, errepublikak,<br />
diktadurak, demokraziak, eskuinekoak,<br />
ezkerrekoak, aurrera-<br />
‘‘<br />
Estatu kolonialista eta<br />
inperialisten politika<br />
izan da etnozidio global<br />
honen eragilea»<br />
JOXE MANUEL ODRIOZOLA<br />
‘Estatu etnozidaren kontra’ liburuaren egilea<br />
koiak, atzerakoiak...; «Estatuen<br />
nazionalismo etnozida ez da estatu<br />
aparatuko klase hegemoniko<br />
edo elite batzuen politikaren ondorio<br />
hutsa izan, estatu hedakorrek<br />
eragin duten jatorriko hizkuntzen<br />
eta kulturen sarraskia<br />
estatuaren nazio identitatearekin<br />
bat datorren gizarte nazional<br />
hegemonikoaren (herri frantsesa,<br />
herri ingelesa, herri espainola...)<br />
konplizitate osoarekin burutu<br />
da».<br />
G Liburua<br />
‘ESTATU ETNOZIDAREN<br />
KONTRA’<br />
pEgilea:<br />
Joxe Manuel Odriozola.<br />
pArgitaletxea. Elkar.<br />
pOrri kopurua. 346.<br />
pBeste liburu batzuk. Gerraurreko<br />
gizarte-hizkuntzalaritza<br />
Euskal Herrian (UEU, 1992), Soziolinguistikaren<br />
atarian (Euskaltzaindia-BBK,<br />
1992), Hizkuntza,<br />
kultura eta gizartea (Euskaltzaindia-BBK,<br />
1997),<br />
Nazio-identitatea eta eskola<br />
(Euskaltzaindia-BBK, 1999),<br />
Euskal intelligentsiaren ideologia<br />
zantzuak (Pamiela, 1992),<br />
Euskalgintzaren lekukoak (Elkar,<br />
2004), Abertzaleak eta<br />
euskara (Elkar, 2008).<br />
Itxura batera, ideologia politiko<br />
guztiak bioaniztasunaren aldekoak<br />
ditugu gaur egun, «baina<br />
gizateriaren historiak sortu duen<br />
hizkuntz eta kultur aniztasun eta<br />
ondarerik handiena baztertu eta<br />
suntsitzeko kontzientzia eragozpenik<br />
ez dauka berdinkeria xede<br />
duen ideologiak». Afrikan 1.900<br />
hizkuntza daude (%32), Asian<br />
1.900 (%32), Ozeano Barean 1.100<br />
(%18), Ameriketan 900 (%15) eta<br />
Europan 200 (%3).<br />
‘Zulo beltzen’metafora<br />
Egilearen tesiaren arabera, orain<br />
ohikoa da aniztasunaren kontrako<br />
«eraso sistemiko hau globalizazioari<br />
egoztea», baina globalizazioak<br />
ez du aurretik zetorren «joera<br />
hilgarria areagotu besterik<br />
egin». Odriozolak zulo beltzen metafora<br />
darabil gertatzen ari den<br />
«hondamendia» islatzeko: «Munduko<br />
hiztun-herrien espazioa osatzen<br />
duen eremuan estatua deritzan<br />
zulo beltz gutxi batzuen grabitate<br />
indar hilgarria nahikoa<br />
izan da milaka hiztun-herri estatuen<br />
nazio identitatera erakarri<br />
eta bertan desintegratzeko».<br />
Bizirik ateratzeko gaitasuna<br />
izango duten «hizkuntza bakanek»<br />
ezaugarri pare bat izan behar<br />
dute berme, egilearen hitzetan:<br />
«Oraindik ere oinarri eta bizitasun<br />
etnolinguistiko sendoa<br />
edukitzea, hau da, ordezkapenaren<br />
eta asimilazioaren marra gorria<br />
igaro gabe edukitzea, batetik,<br />
eta nazio politiko burujabea izateko,<br />
estatu bihurtzeko, botere politiko<br />
potentzial handi samarraren<br />
jabe izatea, bestetik».
Hiru ikuspegi karrikan dantzan<br />
Oso estilo ezberdineko<br />
hiru koreografiarekin<br />
osatu du Kukai dantza<br />
taldeak ‘Karrikan’<br />
kaleko ikuskizun berria<br />
Ainhoa Sarasola Donostia<br />
Euskal dantza tradizionalak eta<br />
garaikideak nahastu ohi ditu Kukai<br />
dantza taldeak. Bide berari<br />
eutsi dio Karrikan lan berrian<br />
ere, baina beste pauso bat eman<br />
nahi izan du. Hiru koreografiarekin<br />
osatu du kaleko ikuskizuna,<br />
eta haiek lantzen taldetik kanpoko<br />
koreografoekin aritu da. «Interesgarria<br />
iruditu zitzaigun, gure<br />
lan ildotik abiatuta, dantzaren<br />
beste ikuspegi bat duten hiru koreografo<br />
garaikideri euskal tradizioan<br />
jatorria duten hiru gai proposatzea,<br />
eta ikustea gai hori nola<br />
landuko luketen eta gure lana<br />
nola ikusten duten», esan du Jon<br />
Maia dantzari eta lanaren zuzendariak.<br />
Askotariko estetika eta<br />
estilo nahasketa izan da emaitza.<br />
Bihar estreinatuko dute ikuskizuna,<br />
Leioako Umore Azokan<br />
(Bizkaia).<br />
Iazko ekainean hitz egin zuten<br />
koreografoekin, eta azaroan elkartu<br />
ziren lehen aldiz, Errenterian<br />
(Gipuzkoa), piezak lantzen<br />
hasteko. «Gu haien munduan sartu<br />
ginen, haiek geurean, eta elkarlan<br />
horretatik atera dira hiru piezak».<br />
Iker Gomezekin ondu dute<br />
Aupa mutil!koreografia. Trikitiaren<br />
doinuak mugimendu garaikideekin<br />
nahasten dira, baita pauso<br />
tradizionalagoekin ere. Oihuka<br />
ere ariko dira dantzariak hainbat<br />
unetan. «Orain arte gorputza izan<br />
da gure lan tresna nagusia. Baina<br />
Ikerrek antzerki fisiko gisa definitzen<br />
du bere lana, eta testua, gorputz<br />
mugimendua eta ahotsa uztartu<br />
ohi ditu. Kasu honetan ere<br />
hala izan da; testu pixka bat dugu,<br />
eta ahotsa tresna indartsu gisa baliatzen<br />
da, oso presente dago piezan.<br />
Lan egiteko moduan aldaketa<br />
txiki bat ekarri digu, baina interesgarria<br />
izan da eremu horretan<br />
sartzea», esan du Maiak.<br />
«Fandangotik gaur egun zer<br />
gelditzen den edo nola bizi dugun<br />
agertu» nahi izan dute Fight for<br />
Fandangopiezan, Pantxika Telleria<br />
koreografoaren esanetan. Harekin<br />
landu dute pieza. Fandangoa<br />
edo jota zaharraren berreskuratze<br />
horretan, garai barrokoari<br />
keinuak egiten dizkiote.<br />
Sorbatza da estetika urbanoena<br />
duen koreografia. Larruzko jakak<br />
soinean dantzatzen dute pieza<br />
hori lau taldekidek, lau bafle inguruan<br />
dituztela, eta giro musikaren<br />
erritmoei jarraituz, baita Johann<br />
Sebastian Bachen piano<br />
doinuei ere tarteka. La Intrusa<br />
Danza taldeko Damian Muñoz eta<br />
Kukai taldeko hainbat dantzari, atzo, Donostian, ikuskizun berriaren zati bat erakusten. JON URBE / ARGAZKI PRESS<br />
Virginia Garciarekin osatu dute<br />
koreografia.<br />
Sei dantzari eta DJ bat<br />
Sei dantzari ariko dira emanaldietan:<br />
Jon Maia bera, Alain Maia,<br />
Eneko Gil, Ibon Huarte, Nerea<br />
Vesga eta Urko Mitxelena. Haiekin<br />
batera, DZ Zigor Lanpre DJak<br />
jardungo du zuzenean. Haren zeregina<br />
nabarmendu du Maiak,<br />
«hiru piezak aintzat hartuta berak<br />
ematen baitio osotasuna<br />
ikuskizunari». Izan ere, askotariko<br />
musika estiloak uztartzen<br />
ditu. «Fandangoan, adibidez, denetarik<br />
dugu; barrokora, fandan-<br />
goaren sorrera garaietara jauzi<br />
bat egiten da Domenico Scarlattiren<br />
musikaren bidez, baina Michael<br />
Jacksonen musika ere azaltzen<br />
da une batean, eszena ero samar<br />
batean».<br />
Taupadak eta Soka-ren ondotik,<br />
kalean dantzatzeko prestatu<br />
duten hirugarren lana da Karrikan.<br />
«Polita da jendea antzokira<br />
zu ikustera etortzea, baina uste<br />
dut garrantzitsua dela, jendea<br />
dantza ikustera ohitzeko eta sentsibilizatzeko,<br />
gu kalera joatea,<br />
jendea dagoen lekura». Hurbiltasun<br />
hori lortzeko, eta interprete<br />
gisa kaleak «beste kode bat» eska-<br />
tzen duelako, ariketa interesgarria<br />
iruditu zaio taldeari. Hala<br />
ere, aretoetan ere eskaintzeko aukera<br />
aztertzea ez dute baztertzen.<br />
Biharko estreinaldiaren ondotik,<br />
etzi berriro Leioan eskainiko<br />
dute ikuskizuna. Heldu den astean,<br />
hilaren 20an, Donostiako Viktoria<br />
Eugenia antzokiko Club aretoan<br />
ariko dira, eta Hendaian hurrengo<br />
egunean. Handik Valladolideko<br />
(Espainia) Kaleko Arteen<br />
Nazioarteko Jaialdira joko dute.<br />
«Zorteko gaude, garai hauetan<br />
emanaldi batzuk iragarri ahal ditugulako<br />
ikuskizuna aurkeztearekin<br />
batera».<br />
<strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna berria 33<br />
Kultura ‹ Plaza<br />
Instituzioek<br />
Txillida Leku beti<br />
«batasun gisa»<br />
ulertu dutela dio<br />
Blanca Urgellek<br />
Museoaren ardura<br />
hartuz gero artistaren<br />
oinordekoen betorik<br />
ez luketela ametituko<br />
ohartarazi du<br />
Erredakzioa Donostia<br />
«Sekula ez dugu ez instituzioek ez<br />
gure inongo ordezkarik zalantzan<br />
jarri Txillida Leku gaur,<br />
bihar zein etzi batasun gisa ulertu<br />
behar dela, espazioa, baserria<br />
eta obra», adierazi du Blanca Urgell<br />
Eusko Jaurlaritzako Kultura<br />
sailburuak, Eduardo Txillidaren<br />
oinordekoek igorritako gutun<br />
bati erantzunez. Gutun horretan,<br />
museoari «egungo konfigurazioan»<br />
eusteko bermerik ez eskaini<br />
izana leporatzen diete Txillidaren<br />
zortzi seme-alabek instituzioei,<br />
eta, horrenbestez, haren «batasun<br />
iraunkorra» ez ziurtatu izana.<br />
«Ez dago ulertzerik zergatik<br />
susmopean jartzen den instituzioek<br />
behin eta berriz adierazi dugun<br />
iritzia», adierazi du Urgellek,<br />
gutunari erantzunez. Nolanahi<br />
ere, instituzioek «Txillida Leku<br />
bezalako ondare bat» hartuz gero<br />
«alde guztietatik ondare horren<br />
arduradun izateko» hartuko dutela<br />
ohartarazi du, eta horregatik<br />
ez dutela inoiz artistaren oinordekoek<br />
beto eskubidea izateko aukera<br />
aintzat hartu ere egin.
Musika D<br />
Analogikoa ala digitala?<br />
A cappella<br />
Xabier Strubell<br />
A<br />
rgi dago edozein instrumentu<br />
jotzeak bere gaitasun<br />
eta trikimailuak<br />
dituela. Izan gitarra bat edo ordenagailu<br />
bat. Denak instrumentu<br />
azkenean, eta iaiotasun batez ari<br />
garenean, ikasketari denbora<br />
dedikatzea da bide ziurrena.<br />
Askotan agertzen zaigu eztabaida:<br />
analogikoa ala digitala?<br />
G Argitaratu berriak<br />
Analogikoak fisikotasun bat dauka.<br />
Gauzak esku batetik, edo kassete<br />
baten marka magnetikoetatik,<br />
sortzen dira, erreprodukzio<br />
zuzenaren ideiaren inguruan. Digitalak<br />
digituak dauzka inplizituki.<br />
Mundu birtual bat zeinean<br />
konputaziotik sortzen diren soinuak<br />
eta operazioak (grabatu,<br />
erreproduzitu).<br />
Garai bakoitzak baldintza jakin<br />
batzuk ematen dizkie arteari<br />
eta artistari. Garapen teknologikoak<br />
gure garaiko baldintzak<br />
sortu dituen neurrian, ezin dugu<br />
ahaztu soinua grabatzea ekarri<br />
zuen iraultzak ehun urte eta eskas<br />
dituela. 1860koa omen da lehen<br />
soinu erregistratua, Au claire<br />
de la lune izenekoa.<br />
Tentazioa izaten dut askotan<br />
testuinguru teknologiko hori<br />
bera ukatzeko. Edozein musikari<br />
irla desertu batean utzita, deus<br />
gabe, nola mol<strong>datu</strong>ko zen? Noraino<br />
gordeko zen musikaren ondarea<br />
soinu-grabaketarik gabe?<br />
Hortik abiatuta, soilik tradizio<br />
musikalaren errora baitaratzen<br />
diren ekarpenak dira luzera begira<br />
aldaketa eragileak. Baina sinetsita<br />
nago gauzak bere txikira<br />
ekarrita erakusten dela benetan<br />
haien balioa. Gogoan ditut New<br />
Yorkeko metroko musikari bitxi<br />
horiek, makila batzuekin eta kubo<br />
batekin bateria bat asmatzen<br />
dutenak. Garrantzitsuena musika<br />
bera da, inspirazioa, edozein<br />
sorkuntzak pizten duen argiluna.<br />
Sorkuntzaren bidean, eta soinuari<br />
gagozkiolarik, biniloaren<br />
Ekialde Urruneko pop-rocka<br />
Andoni Tolosa<br />
rain 70eko hamarkadako<br />
Ekialde Urruneko musika O modan dagoela, ez litzateke<br />
oso egokia Dengue Fever taldearekin<br />
ahanztea. Ez bakarrik pop, soul, rock<br />
edota surf musikak Thailandia, Vietnam<br />
edo Kanbodiako musiken ingurumarian<br />
kokatzearen suspertzaile<br />
nagusiak izan direlako azken hamarkadaren<br />
erdialdetik hona. Gainera,<br />
haien disko bakoitzak ongi islatzen<br />
ditu pop retro eta vintage samar<br />
honen ezaugarri nagusiak.<br />
Ez gara hasiko noraino den hau<br />
mendebaldeko pop globalizatuaren<br />
beste urrats garaileetako bat. Pentsa<br />
dezagun irudimenaren eta musikaren<br />
arteko elkarrizketak mugarik ez duena<br />
eta txalotu farfisa organoz eta gitarra<br />
elektrikoz betetako musika hau.<br />
KOKOSHCA<br />
‘GERNIKA’<br />
Kafe Arrastoak<br />
Kafea eta Galletak ekimenean<br />
sarritan izan<br />
naiz, egun Euskal Herrian<br />
aurki daitekeen<br />
musika-proposamen ausartena delako. Hirukote<br />
nafarrak iazko azaroan egin zuen<br />
emanaldian ez nintzen izan, eta CD honetan<br />
jasotakoa entzun ondoren, zuzeneko<br />
saio akustikoa bikaina izan zela aitortu behar<br />
dut. Diskoa irekitzen duten Siesta eta El<br />
péndulo pop-rock doinu ilun eta biluziak<br />
entzutea baino ez dago. Amaiaren ahotsak<br />
erabat harrapatu nau, batez ere Twin Peaks<br />
telesailetik ateratako Sycamore trees<br />
doinuan. Grabazio honek egunkariko zutabe<br />
gehiago merezi ditu. pJULEN AZPITARTE<br />
Taldearen historiak ongi erakusten<br />
du zertan den pop globalizatua. Bi<br />
anaia estatubatuar, Ethan eta Zac<br />
Holtzman, Kanbodiara joan ziren<br />
oporretara. Han denbora pixka bat<br />
eman ondoren eta bertako disko dendetan<br />
binilo saldo ederrean nabigatuta,<br />
etxera bueltatu ziren. Orduan erabaki<br />
zuten disko zahar haietan<br />
entzundakoaren moduko zerbait egin<br />
behar zutela. Longh Beachen khemer<br />
hizkuntzaz kantatzeko gai zen neskaren<br />
baten bila hasi ziren eta, hara<br />
non, Kanbodiatik bere ahizpa bisitatzera<br />
etorritako karaoke kantari bat<br />
topatu zuten, Chhom Nimol. Horrela<br />
sortu zen Dengue Fever 2001ean.<br />
Cannibal Courtship taldearen bosgarren<br />
disko luzea da eta bere ideiari<br />
fidel jarraitzen diola erakusten du:<br />
Escape from Dragon House diskoko<br />
musikari berberak dira. Ez da zalan-<br />
LA HABITACION ROJA<br />
‘PARA TI. VOL. 2’<br />
Mushroom Pillow<br />
DENGUE FEVER<br />
pDiskoa: ‘Cannibal<br />
Courtship’.<br />
pDiskoetxea:<br />
Fantasy.<br />
Bigarrengoz, La Habitacion<br />
Rojak atzera begiratu<br />
du taldearen bidea<br />
markatu zuten<br />
kantuetako batzuk berreskuratzeko. Eta<br />
adierazgarria da salbuespen pare batekin<br />
—Lluis Llachen Que tinguem sort eta Sr.<br />
Chinarroren Quiromántico azkartua—,<br />
80ko hamarkadan jarri izana begirada. Gabinete<br />
Caligariren La fuerza de la costumbre,<br />
Golpes Bajosen Desconocido harribitxia<br />
eta La Moderen La evolución de las<br />
costumbres azaltzen dira, eta baita nire<br />
gustukoena ere, Los Burrosen Disneylandia<br />
ederraren moldaketa pausatu eta sentibera.<br />
Txukuna. pMIKEL LIZARRALDE<br />
edo zintako grabaketa estudio zaharren<br />
zaleek izan ohi dituzte<br />
nostalgia ateraldiak, eta digitalaren<br />
eta analogikoaren arteko eztabaida<br />
esparru irreal samarretara<br />
eramaten dute.<br />
Baina inspirazioa eta musika<br />
bera baldin badira garrantzitsuena,<br />
eta edozein formatu edota<br />
janzkera teknologiko ideia musikal<br />
on eta sakon baten azal hutsa<br />
badira, ireki diezazkiogun ateak<br />
sormenari; arte libreari, musika<br />
eta artearen banaketa libreari.<br />
Sortze borroka horretan, izaki<br />
beldurtiak gizaki bihurtzen gara.<br />
Distantzia psikologikoak apurtzen<br />
dira. Zubiak altxatzen dira<br />
ur harrotuen gainean, eta eztabaida<br />
antzuek mundu berriari<br />
bide ematen diote.<br />
tzarik horretan. Gitarrek erakusten<br />
duten zorroztasunak eta ahots dirdiratsuak<br />
gidatzen dute taldea. Melodiak,<br />
berriz, Nonpheneko kale janari<br />
postu batetik Kaliforniako hondartza<br />
batera egin dezake jauzi oso konpas<br />
gutxitan. Nahasketa gustagarria da,<br />
freskoa, formula etengabe errepikatu<br />
duten arren.<br />
Horregatik erreparo pixka batekin<br />
ekin genion disko honen entzunketari.<br />
Baina lehen kantutik musika exotikotik<br />
pixka bat harantzago doan<br />
kantu sorta topatu genuen. Bai kanturik<br />
rockeroenetan zein balada bluseroetan.<br />
Eta nahasketak sinesgarria<br />
izaten jarraitzen du. Uste dut nahikoa<br />
arrazoi badirela Cannibal Courtship<br />
hau poliki dastatzeko.<br />
Fusio kontzeptutik urrun kokatu<br />
beharreko musika kaletar eta zabarragoa<br />
da hauxe. Lotsagabeagoa.<br />
SLIM CESSNA’S AUTO CLUB<br />
‘UNENTITLED’<br />
Alternative Tentacles<br />
Gaur Bilboko El Balcon<br />
de la Lola aretoan<br />
izango den talde honi<br />
buruzko aipamen<br />
askok Sixteen Horsepowerren country<br />
gotikoarekin lotzen dute, baina Unentitled<br />
honetan entzundakoaren arabera —taldearen<br />
zortzigarren lana da— harena baino<br />
askoz argitsuagoa da Slim Cessna buru<br />
duen taldearen musika, eta sailkagaitzagoa.<br />
Badu folketik, badu countrytik, badu<br />
rock&rolletik, badu punk-rocketik ere<br />
—Jello Biafraren zigiluan grabatzen du—<br />
baina haiek denak nahasteko moduak egiten<br />
du berezi taldea. Zuzenean gozatzeko<br />
banda dirudi. pJON ESKISABEL<br />
<strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna berria 35<br />
Kultura ‹ Plaza
36 berria <strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna<br />
Plaza › Bizia<br />
Bihar jantziko dute zapia deriotarrek<br />
Haur eta helduentzako<br />
ibilaldi neurtua Derioko<br />
jaietako klasiko bat<br />
bihurtu da; 25. aldia<br />
izango da aurten<br />
Ione Zuazo<br />
Konpartsen jaitsiera egin eta<br />
gero, udaletxetik jaurtitako txupinarekin<br />
hasiko dira bihar Derioko<br />
jaiak (Bizkaia). Jesus Lagunas<br />
Derioko Kultur zinegotziak<br />
esan bezala, «eguneroko gauzak<br />
alde batera utzi, eta ondo pasatzeko<br />
aukera izango dute deriotarrek<br />
asteburu osoan».<br />
Motorrak berotzen hasteko,<br />
joan den larunbatean Sukalki<br />
Eguna antolatu zuten herrian.<br />
Nagusiek jokoak, tailerrak, eta<br />
Derioko Kultur Etxe berrira bisita<br />
egiteko aukera izan zuten. Santzoka<br />
gazte elkarteak, berriz, goizean<br />
umeentzako jolasak eta<br />
arratsaldean kontzertu ugari antolatu<br />
zituen.<br />
Hala ere, bihar izango da hasiera<br />
ofiziala. Ipar Alde abesbatzak<br />
botako du pregoia; horrela, 35 urtetan<br />
egindako lanaren aitorpena<br />
egin nahi dio udalak abesbatzari,<br />
«herriarekiko erakutsitako konpromisoagatik».<br />
Herriko kirol eta<br />
kultur taldeen laguntza barik<br />
jaien antolaketa ezinezkoa izango<br />
litzatekeela gogorarazi du Lagunasek.<br />
Ostean, txitxi-burruntzia<br />
antolatu dute herriko plazan, eta<br />
gauean, 3gabe2 taldearen kontzertua.<br />
Larunbateko egitaraua,<br />
Etzi egingo dituzte haurrentzako tailerrak Derioko jaietan. MONIKA DEL VALLE / ARGAZKI PRESS<br />
berriz, Uribe Kostako areto futboleko<br />
txapelketako finalarekin hasiko<br />
da. Derioko kiroldegia bete<br />
egin ohi dela azaldu du Lagunasek,<br />
hogei talde inguruk parte<br />
hartzen baitute lehiaketan; «giro<br />
oso polita sortuko da», esan du. Ez<br />
da izango asteburuan egongo den<br />
kirol saio bakarra: egun berean 22<br />
urtez azpiko promesak arituko<br />
baitira pilotan jokatzen.<br />
Horrez gain, tiragoma lehiaketaz,<br />
ipuin kontalariaz eta Lainomendi<br />
dantza taldearen ikuskizunaz<br />
ere gozatu ahalko dute derio-<br />
tarrek. Iluntzean, Diva di palo<br />
kale antzezlana eskainiko dute<br />
Te-arto-teatro antzerki taldeko<br />
kideek, eta 23:30ean, Damba taldearen<br />
doinuek dantzan jarriko<br />
dituzte txosnetan bildutako jendea.<br />
San Isidro egunean, ibilaldia<br />
Igandean, San Isidro eguna izanik,<br />
herrira jende andana biltzea<br />
espero dute antolatzaileek. Untza<br />
mendi taldeak antolaturiko ibilaldi<br />
neurtua, Derion klasiko<br />
bihurtu dena, goizeko zortzietan<br />
hasiko da. Ume eta helduek bikoteka<br />
parte hartu beharko dute<br />
bertan.<br />
Goiz osoan elikagai eta eskulan<br />
tailerrak izango dira kultur etxearen<br />
atzealdean. Giroa alaitzeko,<br />
hainbat ekintza antolatu dituzte<br />
inguruan; txakolin dastatzea, joaldunak,<br />
umeentzako tailerrak<br />
eta erakusketa etnografikoa, besteak<br />
beste. Ibaiondo zelaian, berriz,<br />
Athleticeko beteranoek Txorierriko<br />
selekzioaren aurka jokatuko<br />
dute futbolean. Partida<br />
Gure Señeak elkarteak antolatu<br />
G Egitaraua<br />
BIHAR<br />
p19:30. Konpartsen jaitsiera.<br />
p20:30. Txupina.<br />
p23:30. 3gabe2 taldearen kontzertua.<br />
ETZI<br />
p11:30. Haurrentzako tailerrak.<br />
p17:00. Pilota finala.<br />
p18:00. Dantzak.<br />
p23:30. Damba taldearen kontzertua.<br />
IGANDEA<br />
pGoizean. Ibilaldi neurtua:<br />
08:00etan, umeen irteera;<br />
09:00etan, helduena.<br />
p11:30. Athleticeko beteranoen<br />
partida Txorierriko selekzioaren<br />
aurka.<br />
p19:00. Idi probak.<br />
du, ezohiko gaixotasunak pairatzen<br />
dituzten umeen familiak laguntzen<br />
dituen elkarteak, alegia.<br />
Horrez gain, pintura edo briska<br />
txapelketa ere antolatu dituzte<br />
deriotarrek.<br />
Asteleheneko egitaraua umeentzat<br />
prestatu du udalak. Puzgarriak,<br />
ludoteka, marrazki lehiaketa...<br />
denetariko aukera izango<br />
dute gazteenek. Arratsaldean<br />
amaituko dira jaiak, txokolatea<br />
janda eta habanera eta bilbainadak<br />
abestuz Iñaki Basaberen laguntzarekin.
Asteburuko proposamenak D<br />
Iazko Musikaren Eguneko kontzertu bat. GAIZKA IROZ<br />
Zubi ondoko musika emanaldiak<br />
Urdiñarbe qKontzertu<br />
ugari izango dira igande<br />
arratsaldean, Musikaren<br />
Egunean, tartean<br />
Anje Duhalderena<br />
Nagore Rodriguez<br />
Musika doinuek girotuko dute<br />
Urdiñarbe (Zuberoa) hurrengo<br />
egunetan. Musikaren Egunaren<br />
harira, egitarau zabala prestatu<br />
dute. Egun handia igandean izango<br />
da, baina ostiraletik hainbat<br />
ekitaldi izango dira.<br />
Duela 22 urte antolatu zuten<br />
lehen aldiz Musikaren Eguna, eta<br />
urte hauetan helburu berarekin<br />
aritu dira lanean: euskal kulturaren<br />
eta munduko beste kulturen<br />
arteko topaketa sustatzea. 500<br />
biztanleko herrian, 5.000 lagun<br />
jasotzen dituzte urtero batez<br />
beste.<br />
Bihar hasiko dira lehen ekitaldiak:<br />
Xistera ostatuan, 21:00etan,<br />
Mari bi sos euskarazko antzerkia<br />
izango da ikusgai, eta, ondoren,<br />
Les Fils du Vent eta Kauter taldeen<br />
txanda izango da.<br />
Animazio zentrora igaroko<br />
dira ekitaldiak larunbatean. Eztabaida<br />
batekin hasiko dute eguneko<br />
egitaraua: Legea eta askatasuna<br />
iparraldean? Besteak beste,<br />
Filipe Bidart preso ohiak parte<br />
hartuko du mahai inguruan, bideo<br />
konferentzia bitartez. Mixel<br />
Berhokoirigoin Euskal Herriko<br />
Laborantza Ganberako presidentea<br />
ere han izango da.<br />
Mahai inguruaren ondoren,<br />
Herria jatorrira itzuliko da<br />
Balmasedaq Merkatua,<br />
antzerkia eta musika<br />
egongo dira larunbat eta<br />
igandean, Erdi Aroko<br />
azokan<br />
Maite Asensio<br />
Balmasedako zubi zaharra eta<br />
San Severinoren eta San Joan Bataiatzailearen<br />
elizak Erdi Aroko<br />
azokaren atrezzo natural bihurtuko<br />
dira berriro asteburu honetan.<br />
Hamahirugarren urtez eka-<br />
rriko dute gogora garai hura, jada<br />
Bizkaiko merkatu garrantzitsuenetakoa<br />
bihurtuta. Izan ere, jatorrira<br />
itzuliko da herria. Eskulan<br />
azoka eta emanaldiez gain, bestelako<br />
ikuskizunak izango dira Balmasedan<br />
(Bizkaia).<br />
Parte Zaharrean egingo da<br />
merkatua; musikariek eta komikoek<br />
iragarriko dute goizero azokaren<br />
hasiera. Denetarik egongo<br />
da ehun eskulangilek eta merkatarik<br />
salgai jarritako produktuen<br />
artean: ilerako apaingarriak eta<br />
xaboiak, ispiluak eta zeramika<br />
gaiak, jostailuak eta zilargintza<br />
pintxo poteoa prestatu dute, Musikal’de<br />
eta Oilarrak taldeak animaturik.<br />
Hemeretzi mutil gaztek<br />
osatzen dute Oilarrak taldea,<br />
1994an sortu zen eta Zuberoako<br />
kantak abesten dituzte.<br />
21:00etan, Le P’tit Balu, Jerry<br />
Cunningham, Julot Torride eta<br />
Cel 3 taldeek kontzertua emango<br />
dute.<br />
Igandean, egun handia<br />
Iganderako hainbat ekitaldi prestatu<br />
dituzte, baina arratsaldeko<br />
kontzertuek bilduko dute jende<br />
gehien. 15:30ean hasiko dira musika<br />
emanaldiak.<br />
Anje Duhalde euskal rockzale<br />
eta folkzale ezagunenetakoa izango<br />
da kontzertuan parte hartuko<br />
duten musikarietako bat. Rock<br />
Box taldea ere entzun ahal izango<br />
gaiak... Horrekin batera, euren<br />
trebeziak erakutsiko dituzte ofizio<br />
tailerretan.<br />
Baina, produktuak ez ezik, herriko<br />
giroa ere Erdi Arokoa izango<br />
da. Balmaseda XV. mendera<br />
itzularazteko, 500 jantzi sortu dituzte,<br />
eta kaleak ere apainduta<br />
egongo dira, ikurrez ez ezik, artisauek<br />
margoturiko 200 metroko<br />
oihalez ere. Gainera, orduko ohituretara<br />
itzultzeko aukera egongo<br />
da, antzerki eta musika emanaldien<br />
bidez; ia 30 ikuskizun<br />
prestatu dituzte.<br />
Nabarmentzeko modukoen<br />
dute Urdiñarbera biltzen direnek.<br />
Le P’tit Balu taldeak berriro<br />
joko du igandeko ekitaldi handian.<br />
The Booze, Goulamask, Ezpelak<br />
eta Ibiliz taldeek osatuko<br />
dute igande arratsaldeko eskaintza.<br />
Hala ere, goizean hasiko dira<br />
ekitaldiak, 10:30ean, botülüze eta<br />
sokatirarekin. Zarena Zarelako<br />
taldeak Goazen antzerkia emango<br />
du ondoren. Eta, 12:30ean, bertsolarien<br />
txanda iritsiko da. Bazkariaren<br />
ondotik hasiko dira kontzertuak.<br />
MUSIKAREN EGUNA<br />
pZer. Kontzertuak, antzerkia,<br />
hitzaldiak...<br />
pNon. Urdiñarben (Zuberoa).<br />
pNoiz. Bihartik igandera bitartean.<br />
artean dago La Aduana, Balmasedako<br />
400 bat herritarrek egindako<br />
antzezlana; igandean,<br />
12:00etan, herriko aduanaren historiaren<br />
berri emango dute. Cia<br />
del Foc taldeak, bestalde, herri<br />
dantzak eta kolorezko piroteknia<br />
uztartuko ditu Mestizaje obran.<br />
Igande gauean, berriz, azoka<br />
amaitzeko, udaletxean izandako<br />
sutea antzeztuko du Toniton taldeak.<br />
ERDI AROKO AZOKA<br />
pNon. Balmasedan (Bizkaia).<br />
pNoiz. Larunbat eta igandean.<br />
<strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna berria 37<br />
Bizia ‹ Plaza<br />
DLaburrak<br />
Euskararen gerizpean<br />
ospatzeko festa eguna<br />
TAFALLA ›Euskararen Eguna<br />
ospatuko dute larunbatean<br />
Tafallan. Udalak antolatuta,<br />
egun osorako egitaraua izango<br />
dute herritarrek. 09:30ean<br />
izango dira dianak, eta kalejirak,<br />
dantzariak, herri kirolak, dantza<br />
ikuskizunak, zezensuzkoak eta<br />
dantzaldiak izango dira. Iñaki<br />
Perurena harri-jasotzailea izango<br />
da aurten inaugurazioan.<br />
Askotariko jarduerak<br />
Internet Egunaren harira<br />
GASTEIZ ›Datorren asteartean<br />
Internet Eguna izango da<br />
mundu osoan; hori dela eta,<br />
hainbat ekintza antolatuko<br />
dituzte gaurtik igandera bitarte<br />
Gasteizen, Europa biltzar jauregiko<br />
kiroldegian. Interneten<br />
libreki ibili ahal izango da;<br />
horrekin batera, jokoetan eta<br />
hitzaldietan parte hartu ahal<br />
izango da.<br />
Otala zelaiko erromeria<br />
egingo dute igandean<br />
ARETXABALETA ›Festan murgiltzeko<br />
aukera izango du igandean<br />
Aretxabaletara (Gipuzkoa)<br />
biltzen denak. Otala<br />
zelaiko erromeria egingo dute,<br />
eta goizean haur zein helduentzako<br />
jokoak izango dira. Eguerdian,<br />
berriz, paella eta tortilla<br />
patata txapelketetan parte<br />
hartu ahal izango da. Arratsalderako,<br />
disko festa eta Leizarra<br />
musika eskolako dantza taldearen<br />
saioa antolatu dituzte.<br />
Lorategi jaialdia<br />
izango da larunbatean<br />
TOLOSA ›Tolosako Nazioarteko<br />
Lorategi Jaialdia zabalduko<br />
dute larunbatean Zumardiaundian,<br />
18:00etan. 18:15ean bisita<br />
gi<strong>datu</strong>a egingo dute, eta ikusgai<br />
egongo diren sei lorategi iragankorren<br />
egileek diseinuen inguruko<br />
azalpenak emango dituzte.<br />
20:00etan Arimaz orkestraren<br />
kontzertuaz gozatu ahal izango<br />
dute bertaratzen direnek.<br />
Birziklatutako produktuen<br />
erakusketa bat ikusgai<br />
DONOSTIA›Zubiri Manteoko<br />
ikasleek antolatuta, San Martin<br />
azoka inguruan, birziklatutako<br />
produktuen erakusketa bat<br />
ikusi ahalko da gaur, 10:00etatik<br />
aurrera. Bihar, birziklatzeari<br />
buruzko hitzaldi bat, soinekoen<br />
desfile bat eta Vaya Tela emanaldia<br />
izango dira 11:30ean<br />
Okendo kultur etxean.
38 berria <strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna<br />
Plaza › Bizia<br />
Ezarian DZientzia<br />
Klaus Hasselmann q Fisikaria eta matematikaria<br />
Ondorioak arintzeko lanean arituta ere, aldaketa badator, eta egokitu egin behar dugu. Hala<br />
uste du klima aldaketaren atzean arrazoi antropogenikoa dagoela erakutsi zuen zientzialariak.<br />
«Mundua hobetzea<br />
ez da sakrifizio kontua,<br />
ikuspegi kontua baizik»<br />
Xabier Martin Bilbo<br />
Gizakiaren jardunak Lurraren<br />
berotzean eragina duela frogatu<br />
duen fisikaria da Klaus Hasselmann<br />
(Hanburgo, Alemania,<br />
1931). Haren metodoak, fingerprinting-ek<br />
(klimaren aztarnak),<br />
aukera ematen du eguraldiaren<br />
aldaketa naturalak eta berotegi<br />
efektuko gasen eragina bereizteko.<br />
Eguraldia ikertzen diharduten<br />
zientzialari gehienek 2007an<br />
esan zuten argi eta garbi «oso litekeena»<br />
dela giza jarduna izatea<br />
klima aldaketaren arrazoi nagusia.<br />
Oso litekeena %90eko segurtasuna<br />
da haientzat, eta Hasselmannen<br />
metodoari esker ausartu<br />
ziren hori onartzen —matematika<br />
kalkulu anitz kontuan hartzen<br />
dituen ariketa konplexu bat da<br />
metodokoa—. Ordu arte, ezbaian<br />
zegoen gizakiak zenbaterainoko<br />
eragina zuen Lur planetaren berotzean.<br />
Gaur egun, zientzialari<br />
gehien-gehienak onartzen dute<br />
gizakiaren jarduera dela arrazoi<br />
nagusia.<br />
Max Plank Meteorologia Institutu<br />
ospetsuaren fundatzaile<br />
Klaus Hasselmann Bilbon izan da<br />
berriki; Klimagune Workshop<br />
ekimenaren barruan hitzaldia<br />
eman du, eta Euskalduna jauregiko<br />
leiho ikusgarrietatik Iberdrola<br />
Dorreari eta Sheraton hotelari so<br />
erantzun die kazeta honen galderei.<br />
Gizakiaren eskua da planeta berotzearen<br />
erantzule nagusia. Eztabaida<br />
hori gaindituta dagoela diozu.<br />
Zein da orain eztabaida nagusia klima<br />
aldaketaren auzian?<br />
Zientziaren komunitatean zalantzarik<br />
eragiten ez duen egitate<br />
bat da klima aldaketa gertatzen<br />
ari dela eta gizakiaren jarduera<br />
dela horren arrazoi nagusia. Biztanleriaren<br />
artean, oro har, gehienek<br />
sinesten dute gutako bakoitzaren<br />
erantzukizuna dela gertatzen<br />
ari dena. AEBetan, biztanleriaren<br />
%70ek uste dute klima<br />
aldaketa gertatzen ari dela eta<br />
%60k uste dute gizakia dela erantzule<br />
nagusia, baina arazoa da interes<br />
handiak daudela ildo hori<br />
gera dadin. Kanpaina bortitzak<br />
egiten ari dira energia industriak<br />
eta bereziki petrolioaren industria<br />
begi bistakoa den hori zalantzan<br />
jartzeko.<br />
Dagoeneko aldaketa gertatzen ari<br />
dela diozu. Datorrena zalantzarik<br />
gabe etorriko da? Zer datorkigu?<br />
Neurri batean saihestu edo arindu<br />
daitezke ondorioak?<br />
Etorriko dena uste baino arinagoa<br />
izan dadin lan egin behar<br />
dugu; ekimena hartu behar dugu<br />
horretarako, baina aldi berean<br />
etorriko denari egokitzeko lana<br />
ere egin behar dugu, arindu edo<br />
ez, etorriko baitira aldaketak.<br />
Ekonomia berdean inbertitzea<br />
ezinbestekoa da. Horrek aldaketak<br />
arintzen lagunduko du batik<br />
bat. Egokitu egin beharko dugu,<br />
nolanahi ere, baina neurriak hartuz<br />
joatea bide egokia da.<br />
Australiako uholdeak, AEBetako<br />
tifoiak, lehorte izugarriak, elur<br />
ekaitz bortitzak… azken hilabeteetan<br />
hondamendi izugarriak gertatu<br />
dira mundu zabalean. Irudi ikusgarri<br />
horiek zerikusi zuzena dute jadanik<br />
gertatzen ari den klima aldaketarekin?<br />
Gaur egun ezin dugu zientifikoki<br />
frogatu oraindik. Esku artean<br />
ditugun ereduek, etorkizunerako<br />
ereduek, iragartzen dute gero eta<br />
maizago gertatuko direla ekaitzak,<br />
uholdeak, tifoiak… Baina<br />
klimaren fenomeno horien erregistroa<br />
laburregia da klima aldaketa<br />
fenomeno horiekin lotzeko.<br />
Kontua da politikak eta politikariek<br />
ez luketela itxaron beharko<br />
MARISOL RAMIREZ / ARGAZKI PRESS<br />
lotura hori frogatu ahal izan arte,<br />
itxarotea ez baita politika egokia.<br />
Bai, baina modu zientifikorik ez<br />
dago, orduan, hondamendi horiek<br />
klima aldaketarekin lotzeko.<br />
Duela hogei urte, sutsuki eztabaidatzen<br />
genuen gertatzen ari zen<br />
berotzearen atzean gizakiaren<br />
jarduna ote zegoen edo ez. Batez<br />
besteko tenperatura igotzen ari<br />
zen, baina nola frogatu arrazoi<br />
antropogenikoak zeudela horren<br />
atzean? 90eko hamarkada arte,<br />
ezin izan genuen frogatu gizakiren<br />
jatorria zegoela aldaketaren<br />
atzean; orain, badakigu. Eta horrek<br />
balio beharko luke beste maila<br />
bateko aldaketak, direla ekaitzen<br />
maiztasuna, uholdeen maiztasuna<br />
eta abar, gizakiaren<br />
ardura direla ere erabakitzeko.<br />
Burugabea izango litzateke hori<br />
frogatu arte itxarotea, denbora<br />
asko eskatuko baitu, eta zerbaiti<br />
ekiteko beranduegi izango litzateke.<br />
«Norberaren erantzukizun morala»<br />
aipatzen duzu hitzaldietan. Herritarrari<br />
etengabe esaten zaio gaizki ari<br />
dela, ura aurreztu behar duela, energia<br />
aurreztu behar duela, zaborra<br />
birziklatu behar duela; azken finean,<br />
bere bizimodua ez dela zuzena, ez<br />
datorrela bat naturarekin. Bidezkoa<br />
al da banakoaren bizkarrean uztea<br />
erantzukizun guztia? Zergatik ez<br />
zaie gobernuei, multinazional boteretsuei<br />
presio handiagoa egiten?<br />
Galdera ona da hori, eta erantzun<br />
zaila dauka. Bi alorretan estutu<br />
behar dela uste dut nik. Norberaren<br />
alorrari dagokionean eragin<br />
behar dugu. CO 2 gutxi isurtzen<br />
duten autoak erosi behar dira,<br />
trena erabili, eraikinak ongi isolatu,<br />
eta abar. Baina, aldi berean,<br />
gobernuek lagundu behar dituzte<br />
neurri horiek; bestela, ez dute inolako<br />
eraginik izango. Denak batera<br />
egin behar dugu. Zergak ordaintzen<br />
diren bezala, ardura sozial<br />
bat dago hemen. Partekatuta<br />
dagoen ardura da azken finean:<br />
gobernuak erantzule dira, baina<br />
banakoek ere beren erantzukizuna<br />
dute.<br />
Zein iritzi duzu geoingeniaritzaren<br />
gainean? Arlo horretako proposamenen<br />
batek balio al dezake klima<br />
aldaketaren ondorioak arintzeko?<br />
CO 2a gutxitzeko esperimentu batzuk<br />
egiten ari dira, eta zuhaitz<br />
gehiago landatzen badituzte horretarako,<br />
ba, primeran. Geoingeniaritzak<br />
proposatzen dituen beste<br />
bide guztiak zalantzan jartzeko<br />
modukoak dira. CO 2a bahitzeko<br />
saioak ere arriskutsuak izan daitezke.<br />
Oro har, geoingeniaritzaren<br />
bidean aritzea politika arriskutsua<br />
da, egin behar dena CO 2<br />
gutxiago sortzea baita. Horretarako<br />
teknologia bai baitugu jadanik;<br />
eguzki energiaren bidez edo<br />
hidroelektrikoaren bidez, esaterako.<br />
CO 2 sortzen ez duten energien<br />
alde egin behar da.<br />
Klima aldaketaren erronka berriz aztertu<br />
behar dela esan ohi duzu.<br />
Erronka hori aukera bat dela diozu,<br />
mundu hobe eta garbiago bat lortzeko.<br />
Ez ote zara baikorregia?<br />
Ez dakit gizarteak zer egingo<br />
duen, ez naiz gai hori aurrez ikusteko,<br />
baina badakit mundua hobetzeko<br />
bide bat badagoela. Historian<br />
zehar zibilizazioak erakutsi<br />
du gai dela hobekuntza<br />
handiak egiteko, aldaketak ezartzeko.<br />
Hori gertatzen da aldaketak<br />
beharrezkoak direla ulertzen<br />
denean. Gobernuek ereindako<br />
hazien ondotik izaten dira aldaketa<br />
horiek; ez datoz ekimen pribatutik.<br />
Mundu hobe batera eramango<br />
gaituen bidea urratzea posible<br />
da, bana hori bultzatuko<br />
duten politikak behar dira. Ez da<br />
sakrifizio kontua, ikuspegi kontua<br />
baizik.<br />
G Geoingeniaritza<br />
Jolas<br />
arriskutsua<br />
Klima aldaketaren ondorioak<br />
saihestezinak dira jadanik zientzialari<br />
askorentzat.Haietara<br />
egokitu ez,baina eguraldia aldarazi<br />
nahi du geoingeniaritzak.<br />
Aditu askoren irudiko,Lurraren<br />
orekari oso modu arriskutsuan<br />
eragingo liokete geoingeniaritzaren<br />
teknologiek.<br />
Nazio Batuek atzerapen bat<br />
onartu zuen iaz geoingeniaritzari<br />
dagokionez. Zuhurtasun printzipioa<br />
lehenetsiz, teknologiok<br />
arrisku handikoak direla garbi<br />
utzi zuen erakundeak. Alorreko<br />
ekimen publiko nahiz pribatua<br />
gerarazteko eskatu zuen, bioaniztasuna<br />
jokoan dagoela sinetsita.<br />
Ez da gutxiagorako. Estratosferan<br />
sulfato partikulak he<strong>datu</strong><br />
eguzkiaren argia zertxobait<br />
estaltzeko; hodeiak zuritu euria<br />
eragiteko; tonaka burdin partikula<br />
itsasora jaurti fitoplanktonaren<br />
bidez karbonoa xurga dadin…<br />
Proposamenak asko dira,<br />
eta askorentzat, harrigarriak.<br />
Guztiek dituzte bi aldagai komun:<br />
eraginkorrak izateko, mundu<br />
osoan gauzatu beharko lirateke,<br />
eta guztiek izango lukete<br />
eragin izugarria bioaniztasunean.<br />
Ondorioak, Londresko Royal<br />
Societyk berak iazko azaroan aitortu<br />
zuen moduan, ezin izango<br />
lirateke aurreikusi kasu askotan.<br />
Honatx geoingeniaritzaren proposamen<br />
batzuk.<br />
1. AEROSOLAK<br />
ESTRATOSFERAN<br />
Lurrera iristen diren eguzki izpiak,<br />
gure atmosferan sartu gabe es-
Ezarian DZientzia<br />
paziora itzularazi nahi du teknologia<br />
honek. Estratosferan partikula<br />
ugari zabalduz lortu nahi<br />
du. Planetaren leku jakinetan<br />
(Artikoan, kasurako) eguzki argia<br />
zertxobait desbideratzea<br />
(%2) CO 2 isurien kaltea orekatzeko<br />
balioko luke, teknologiaren<br />
bultzatzaileen ustez. Super-<br />
Jumbo hegazkinak bidaliko lirateke,<br />
atmosferaren goi<br />
geruzetara partikula hodeiak<br />
zabaltzera; dioxido sulfuro edota<br />
azido sulhidriko partikulak<br />
erabiliko lituzkete.<br />
2. HODEI ARTIFIZIALAK<br />
Hodeiak ereitea da beste ideia<br />
bat. Eguraldia menderaturik legoke<br />
hein batean, euria non eta<br />
zenbat egin behar duen erabaki<br />
ahal izango bailitzateke. Zilar<br />
ioduroa edo izotz lehorra (karbono<br />
dioxido izoztua) he<strong>datu</strong><br />
beharko litzateke atmosferan,<br />
euria eragiten duten prozesu<br />
naturalak azkartzeko. Hodeietan<br />
gatza txertatzea da beste<br />
modu bat. Edinburgoko Unibertsitateko<br />
zientzialari Stephen<br />
Salterrek 300 tonako ontziak<br />
eraikitzea proposatu du. Itsasoko<br />
uraren tantak atomizatuko lituzkete<br />
atmosferan ontzi<br />
hauek, modu horretan hodei<br />
handiak sortzeko.<br />
3. ISLATZAILE ESPAZIALAK<br />
Lurrarri eguzkitakoak ipintzea litzateke<br />
hitz gutxitan; zientziarekin<br />
bainoago zientzia fikzioarekin<br />
lotutako proposamena. Ilargian<br />
beirazko islatzaile erraldoi<br />
bat kokatuko lukete, Lurrera<br />
doan energia jarioa gutxitzeko.<br />
1.000 bilioi ispilu txiki espazioratzea<br />
ere proposatu dute. Mi-<br />
Hodei artifizialak<br />
ereitea proposatzen du<br />
geoingeniaritzak, baita<br />
zilar ioduroa hedatzea<br />
ere atmosferan. <strong>BERRIA</strong><br />
nutu oro milioi bat jaurti beharko<br />
lirateke datozen 30 urteotan.<br />
4. METEORIZAZIOAREN<br />
AZKARTZEA<br />
Badira CO 2 kontsumitu edo<br />
metatzen duten arrokak eta mineralak<br />
Lurrean. Prozesu hori<br />
azkartzea proposatzen dute.<br />
Mineralizazioaren erreakzio naturalak<br />
azkartzeko teknologiak<br />
ikertzen dihardute. Aurkako iritzi<br />
ugari bildu ditu geoingeniaritzaren<br />
barruan ere.<br />
5. OZEANOAK ONGARRITU<br />
Itsasora burdina botatzea ere<br />
proposatu dute. Ongarritu egin<br />
nahi dute ozeanoa, algak eta fitoplanktona<br />
izugarri haz daitezen.<br />
CO 2a harrapatzen du itsasoak<br />
alga horien bidez; karbono<br />
dioxidoa itsasoak bahitzea nahi<br />
dute era horretan.<br />
6. LURREKO ISLATZAILE<br />
ERRALDOIAK<br />
Eguzki erradiazioa kanporatzeko<br />
Lurra bera distiratsuago<br />
bihurtzeko proposamena ere<br />
bada. Elur paisaietan zuhaitzak<br />
ezabatzea proposatzen dute,<br />
adibidez, paisaia distiratsuagoa<br />
izan dadin. Eragin gutxiko teknika<br />
dela aitortu dute gehiengehienek.<br />
7. KARBONOA BAHITU<br />
Argindarra sortzeko zentroek<br />
eragiten duten karbono dioxidoa<br />
bahitu nahi dute. Ostean,<br />
itsasora jaurti edo beste nonbait<br />
metatuko lukete, CO 2 biltegietan.<br />
Milioika urteetarako<br />
egongo litzateke biltegi horie-<br />
tan. Prozesu kimiko konplexuen<br />
bidez egingo litzateke bahitzea.<br />
8. ZUHAITZ ARTIFIZIALAK<br />
Zuhaitzek eta landareek garbitzen<br />
dute CO 2 gehien Lur planetan,<br />
modu naturalean. Prozesu<br />
hori kopiatzea lortu dute jadanik<br />
zientzialariek zuhaitz sintetikoen<br />
bidez. Benetako zuhaitzek<br />
baino CO 2 gehiago harrapatzen<br />
omen dute. Goi mailako teknologiako<br />
dorreak baino ez dira<br />
zuhaitzok.<br />
9. CO 2 GARBITZAILE<br />
ERRALDOIAK<br />
Jadanik badira sistema komertzialak<br />
CO 2 harrapatu eta beste<br />
prozesu industrialetarako baliatzen<br />
dutenak. Baina ez dituzte<br />
probatu modu orokor batean.<br />
CO 2 harrapatu eta aire garbia<br />
bihurtzeko prozesua oso garestia<br />
da oraindik. Ildo honetatik<br />
ikerketa gehiago egingo dituztela<br />
dirudi.<br />
10. SUMENDIEN ERUPZIOA<br />
Proposamen arriskutsuenen<br />
artean dago sumendiak leherraraztea.<br />
Krakatoa sumendia<br />
lehertu zenean (1883; ezagutzen<br />
diren bortitzenetakoa)<br />
errauts hodeiek atmosfera<br />
estali zuten, eta Lurrera iritsi zen<br />
eguzki energia gutxitu egin zen.<br />
Lur planetan 0,5 gradu jaitsi zen<br />
tenperatura urtebetez gutxi<br />
gorabehera. Horrek urteetako<br />
eragina izan zuen. Sumendi<br />
baten erupzioa eragin nahi izateak<br />
argi eta garbi adierazten<br />
du geoingeniaritzaren arriskuak<br />
zenbaterainokoak izan daitezkeen.<br />
Argialdian<br />
Koldo Nuñez<br />
Unibertsitate-enpresa aholkularia<br />
<strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a, osteguna berria 39<br />
Bizia ‹ Plaza<br />
Intuizioa<br />
eta telepatia<br />
Lur da gure zakurraren izena. Eguna kanpoan eman ondoren,<br />
etxerako bidean nagoela, Lur urduri jartzen da justu minutu<br />
batzuk falta direnean ni bertara iristeko. Baina nola daki Lurrek<br />
ni iristear nagoela? Nire autoa entzun dezake kilometro<br />
askotara dagoenean? Ez, inolaz ere ez. Nire zakurrak bezala, zakur askok<br />
antzematen diote jabeak noiz dauden etxera iristear.<br />
Nire amaginarreba Errusian jaio zen, bestalde, bertara gerra garaian<br />
umetan eramandako euskaldunen alaba. Euskal Herrira itzultzeko garaia<br />
hurbildu zenean ez zuten aurkitu zakurra norekin utzi, eta, lagun<br />
baten aholkuari jaramon eginda, urrunera zihoan merkantzia-tren batean<br />
animalia itxi, janarekin, urarekin eta gutun batekin, helmugara<br />
iristean norbaitek adoptatuko zuelakoan. Handik aste batzuetara zakurra<br />
etxean agertu zen, argal-argal, nekeak eta goseak jota, lehertuta<br />
baina pozik. Nola aurkitu zuen etxerako bidea erabat ezezaguna zitzaion<br />
ehunka kilometrotara zegoen nonbaitera bidali ondoren?<br />
Rupert Sheldrake biokimikari eta landare-fisiologo ingelesak liburu<br />
bat du gaitasun honi buruz; hain zuzen ere, Nola dakite zakurrek jabeak<br />
etxerako bidean daudela? Izan ere, Sheldrake jauna aspaldi hasi<br />
zen gertaera hauek ikertzen era zientifiko batean. Dozenaka kasu aztertu<br />
zituen eta BBC katearen laguntzaz dokumentatu ere Ingalaterra<br />
osoan zehar. Zientzialari horren ustez, animaliek eremu morfikoak<br />
erabiltzen dituzte behar duten ezagutza jasotzeko. Eremu hauek ez<br />
omen dira fisikoak zentzu estu batean, eta, behin sortuta, denboran<br />
eta espazioan bidaiatzeko dira erabilgarri. Animaliek eta landareek<br />
zein beste edozein izakik erabil ditzake informazioa pasatzeko kontaktu<br />
fisikorik gabe eta beste informazio iturririk egon gabe. Hortaz, egiturak,<br />
ezagutza berriak… garatzen direnean edo taldearentzat interesgarri<br />
den informazioa sortzen denean bat-batean transmititu edo<br />
jaso daiteke. Horrela, animaliak migrazioetan, besteak beste, eremu<br />
morfiko hauetaz baliatuko lirateke, elkarren artean telepatikoki komunikatzeko<br />
eta bidea zein helmuga arazorik gabe aurkitzeko.<br />
Sheldraken hipotesiak, hala ere, zailak dira frogatzen eta, ondorioz,<br />
askoren kritikak jaso dituzte. Dena den, hipotesi hauek zientziaren<br />
beste arlo batzuetan ere aplika omen daitezke, hala nola psikologian.<br />
Aspaldi honetan indarra hartu du familia-konstelazioen tresna terapeutikoak,<br />
eta dagoeneko gure herri eta hiri askotan taldeka ari dira<br />
lantzen paziente askoren arazoen sustraiak. Arlo honen sortzaile nagusietako<br />
bat Bert Hellinger psikologo alemana da. Hegoafrikako zuluekin<br />
bizi izan zen. Psikoanalisia, Geltalt terapia eta gorputzean oinarritutako<br />
psikoterapia ikasi zituen Vienan eta AEBetan; hauek zein<br />
beste ezagutza batzuk konbinatuz, familien sistemekin hasi zen lanean.<br />
Hellinger psikologoaren ustetan, familien antolamendu eta historian<br />
daude geure arazo askoren sustraiak. Arazo hauek lantzeko, oso<br />
labur esanda, familiako bakoitzaren inkontzientearekin egin behar<br />
dugu lan, baita hilda badaude ere, bakoitzari bere lekua eta errekonozimendua<br />
emateko, sistemaren barruan agintzen duena maitasun<br />
itsua baita. Horrela itxiko ditugu doluak, sekretuak garbituko ditugu<br />
eta arazoak argitu, geure biziak osotasunean bizitzeko. Hau normalean<br />
taldetan lantzen da, boluntarioen bidez. Boluntarioek landu behar<br />
den arazoari buruz ez dute zertan aurretik ezer jakin. Soilik, burua zabalik<br />
izan eta datorrenari utzi etortzen, sentitzen. Nik neuk hamar<br />
bat urte daramat Bilboko lantalde batean konstelazioetan jarduten<br />
eta dozenaka konstelaziotan hartu dut parte. Bertan sentitu eta bizi<br />
izan ditut aurretik ezagutzen ez nituen beste pertsona askoren bizipenak<br />
eta ondoren senideek baieztatu didate behin eta berriro kanalizatu<br />
dudan pertsona bertan balego bezala izan dela. Baina nola egiten<br />
da hori? Hainbatek Sheldraken eremu morfikoak proposatu dituzte.<br />
Horrek azalduko luke nola bidaia dezakegu denboran eta espazioan<br />
eta nola bizi ditugun beste batzuen bizipenak inkontzienteak lantzeko,<br />
betiere pazientearen onerako lanean. Nahiz eta arlo honek kritikak<br />
oraindik jaso, nire bizipenak eramaten nau biziki gomendatzera.<br />
Familietan eta norberaren psikologian ez ezik, bizitzaren beste edozein<br />
arlotan ere erabil ditzakegu, ongi trebatuz gero.
Zakilixut<br />
Oñatiko San Migel elizako erretaulara itzuli dute duela mende bat inguru desagertutako<br />
Salomonen irudia. Norbaitek eman zion artelana Agirretxe sailburu ohiari.<br />
Ezezagun bati esker<br />
Adrian Garcia<br />
Orain hilabete batzuk, norbaitek<br />
Sebastian Agirretxe<br />
Eusko Jaurlaritzako Kultura<br />
sailburu ohiarengana jo,<br />
eta elkar ikusteko gelditu ziren. Plastikoz<br />
estalitako pakete bat helarazi zion<br />
hark. Harrituta, Oñatiko San Migel<br />
Goiaingeruaren elizan duela mende bat<br />
inguru desagertu ziren irudietako bat<br />
zela ikusi zuen artean aditua den sailburu<br />
ohiak. Lurdes Idoiaga Oñatiko alkatea<br />
jakinaren gainean jarri, eta Gipuzkoako<br />
Aldundiaren esku utzi zuen<br />
artelana.<br />
Maria Jesus Aranburu Kultura eta<br />
Euskara foru diputatua, Lurdes Idoiaga<br />
bera, Joxan Larrañaga erretorea, Sebastian<br />
Agirretxe gertakariaren protagonista<br />
eta Xabier Martiarena zaharberritzailea<br />
izan ziren atzo Oñatiko San<br />
Migel elizan, Salomon irudia itzultzeko<br />
ekitaldi ofizialean.<br />
Pizkunde estiloko balio handiko pieza<br />
da Oñatikoa. Egur polikromatuz egina<br />
da, eta Salomon profeta irudikatzen du.<br />
60 zentimetroko irudia itzuli zutenean<br />
ez zegoen egoera onean, polikromia eta<br />
urreztatze galera handiak baitzituen.<br />
Gipuzkoako Aldundiko teknikarien<br />
esku utzi zuten artelana, jatorriko lekura<br />
erabat zaharberrituta itzultzeko.<br />
Figurari falta zaizkion hainbat elementu<br />
ez dira berregin, informazio historiko<br />
faltsua ez sortze aldera. Horrez<br />
gain, zati txiki batzuk berreskuratu<br />
ahal izan dira, pieza bere osotasunean<br />
hobeto ulertu ahal izateko.<br />
San Migel elizako Pietatearen erretaulakoa<br />
da Salomonen irudia. Kristoren<br />
pasioa irudikatzen du erretaulak,<br />
eta sei piezak osatzen dute. Iragan mendearen<br />
hasieran desagertu ziren horietako<br />
bi pieza. Desagertutako pieza horietako<br />
bat itzuli ostean, bakarra gelditzen<br />
da berreskuratzeko.<br />
Datu argirik ez<br />
Datu gutxi eta kontrajarriak daude bi<br />
pieza horien ustezko lapurretari buruz,<br />
eta ezin esan daiteke ziurtasunez noiz<br />
desagertu ziren. Iturriaren arabera,<br />
hainbat desagertze urte aipatzen dira.<br />
1999ko erretaularen zaharberritze<br />
memoriak dioenez, 1926an sei iruditxo<br />
zeuden. Azken urteetan lau besterik ez<br />
zituen erretaulak.<br />
Oñatin egin zuten Euskal Ikasketen<br />
Biltzarreko kide batzuek irudia gogoko<br />
zutela eta eurek ostu zuten zurrumurrua<br />
he<strong>datu</strong> zen herritarren artean<br />
garai batean.<br />
Irudia itzuli duenak oraindik erretaulari<br />
falta zaion piezaren arrastorik ez<br />
duela uste da. Bestela hura ere bueltatuko<br />
zuela pentsatzen dute adituek. Pertsona<br />
horri buruzko xehetasunak ez<br />
argitaratzea erabaki du Agirretxek,<br />
hala hitz eman baitzion hari. Sailburu<br />
ohiaren arabera, beste pertsona<br />
batzuen ordezkari gisa azaldu zitzaion<br />
hura.<br />
Irudia jatorrizko lekura bueltatzeko<br />
ekitaldi ofiziala astegun goiz batez egin<br />
denez, Larrañaga erretoreak jakinarazi<br />
du aurrerago beste ekitaldi publiko bat<br />
egingo dutela fededunei Salomon erregearen<br />
irudia aurkezteko.<br />
XIII. mendekoa da San Migel Goiaingeruaren<br />
eliza. XVI. mendean egin<br />
zuten Salomon irudia gordetzen duen<br />
Pietatearen erretaula. Avilako (Espainia)<br />
gotzain Rodrigo Mercado de Zuazolaren<br />
aginduz eta Oñatiko kondearen<br />
onespenarekin egin zuten erretaula.<br />
Gaspar de Tordesillasek diseinatu, eta<br />
Andres de Mendiguren, Migel Iragorri<br />
eta Juan Olazaran izan ziren hozkalariak.<br />
Osteguna<br />
<strong>2011</strong>ko maiatzaren 12a<br />
Duela mende bat inguru desagertutako Salomonen irudia jatorriko lekura itzuli zuten atzoko ekitaldi ofizialean. RAUL BOGAJO/ARGAZKI PRESS D<br />
Maratila<br />
Xabier<br />
Etxaniz Rojo<br />
Navy Seal<br />
baten<br />
oroitzapenak<br />
...oso garai latzak izan ziren<br />
haiek, baiki. Mundua hankaz<br />
gora zegoen, terroristaz josita.<br />
Matrix pelikulako Smith<br />
agentea bezalakoak ziren<br />
kabroiak haiek, gutxien espero<br />
zenuenean terrorista bat<br />
agertzen zen, auskalo nondik<br />
eta auskalo nola. Eta hori<br />
gutxi balitz, Afrika ere sutan<br />
zegoen, matxinadaz josita,<br />
Libian, Sirian, Yemenen…<br />
Orduko presidentea, Barack<br />
Obama, iritsi ezinik zebilen,<br />
hainbeste ziren kendu eta<br />
jarri beharreko diktadoreak<br />
—barkatu, presidenteak esan<br />
nahi nuen—. Eta, halako batean,<br />
Bin Ladenen ezkutalekuaren<br />
berri izan genuen. Hamar<br />
urte generamatzan bere atzetik,<br />
mende honen hasiera<br />
urrunean New Yorkeko dorre<br />
bikiak txikitu zituenetik, eta<br />
bat-batean aukera genuen<br />
putakumea akabatzeko. Justizia<br />
egitea gure esku zegoen<br />
eta ezin genuen hutsik egin, ez<br />
horixe!<br />
Egia esan, uste baino errazagoa<br />
izan zen. Sarrerak, irteerak,<br />
logelak… dena genuen<br />
kontrolpean gure satelite, hegazkin-espioi<br />
eta punta-puntako<br />
teknologiari esker. Helikopteroz<br />
jaitsi gintuzten haren kobazuloraino<br />
eta ezustean<br />
harrapatu genituen. Dena ziztuan<br />
gertatu zen, berrogei minutu<br />
eskasetan. Saiatu ginen,<br />
bai, bizirik harrapatzen baina,<br />
zoritxarrez, ezin izan genuen<br />
atxilotu. Horrelako egoeratan<br />
ez duzu pentsatzeko denborarik.<br />
Zirt edo zart. Edo terrorista<br />
edo zu, bietako bat…<br />
Bat-batean, deabru hark kalibre<br />
handiko begirada batez<br />
egin zigun eraso eta, logikoki,<br />
tiro egin genion geure burua<br />
defendatzeko…
Change language