gazteleraren como juntagailu polisemikoak ... - Euskaltzaindia

GAZTELERAREN COMO JUNTAGAILU... - Igone Zabala Unzalu - 1. C. Odriozola 195
duen edozeinek, baina dena deJa, euskaJdun askok (diaJekto edo idioJektoen
gorabehera), lasai ordezkatuko Juke edozein kontestutan agerturiko
como juntagailua bezala partikuJaren bidez; hori bai, bigarren taJdeari
dagozkion adibideetan, bezala, dekJinatu gabeko izenari Jotuta eta Jehenengo
taJdeari dagozkionetan, beharko Jukeen eJementuari Joturik; hots,
gazteJeraren como + artikulu determinatua + izena I como + izena oposaketan
bezaJa hain zuzen ere.
12. EUSKARARI BURUZKO BIBLIOGRAFIA ETA ZENBAIT
EKARPEN BERRI
12.01 Adizki jokatua + (e)n atzizkia + bezala
12.01.1. Berrikustapen bibliograjikoa
Has gaitezen euskarari buruzko bibliografian, bezala partikuJari buruz
esan dena aztertzen.
AZKUEk (1925), bai zelan eta nola, bai honela, horrela, hala, bestela
eta bezala direJakoek, modua adierazten duteJa idatzi zuen. LAFFITEk
(1944) ere, berdintasun-konparatiboen taJdean aipatu zuen bezala partiku­
Ja, moduzkoen artean hain zuzen ere. BestaJde, ondokoa gehitu zuen:
Perpaus konpJementuak (=menperatuak) adizki jokatua duenean, bezala
deJakoaren aurrean jartzeaz gain, -(e)n atzizkia hartzen du: Bizi den
bezala hi/en da. Hau da, beste modu batera esanez, adizki jokatua + -(e)n
atzizkia + bezala sekuentzia apurtezina dugu, bezala nonbait adizkiarekiko
enklitikoa deJarik. Modu berean, adizki jokatu horren eJisioa gerta
daitekeeJa azaJdu du: Bizi bezala hi/en da.
ITHURRYk (1979)ere, bere gramatikan, haJaber, berdintasun-konparatiboen
taJdearen barnean saiJkatu, eta modu- eta antzekotasun-adberbio
konparatibo modura definitu duo Adberbio horren sorrerari dagokionez,
eta bezain eta bezainbat juntagailuei dagokien modu berean, bezala,
bezain eta bezainbat direJakoak, hurrenez hurren, hala, hain eta hainbat
partikuJetatik sortu direJa esan duo
BestaJde, LAFONek ere(1980), bezalak konparazioa adierazten dueJa
eman du aditzera. VILLASANTEk (1976) ordea, perpaus modaJen taJdearen
barnean aipatu du bezala, modu-adberbiotzat harturik, baina gai
honetan inolako konparaziorik eskaini gabe. Izan ere, gazteJerazko akademiari
jarraitu zaio perpaus konpasatuen sintaxia sailkatzeko orduan, aurreraga
AxuJarren testutik ateratako kasuei buruz hurrengoa esan duelarik:
-(e)n atzizkiaren bidez eratzen dira eta beraz, funtzio adjektibaJeko erlatiboen
aJdakietariko bat osotzen dute; gazteJeraz ez bezaJa, baina, euskararen
kasuan ez dago aitzindari espliziturik ez ezkuturik. Lan berberaren