You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
sveti-cxoveli safuZvelia qarTuli eklesiuri azrovnebisa, aseve igi azrobriv<br />
safuZvels qmnis qarTuli saxismetyvelebisaTvis da qarTuli saistorio cnobierebisaTvis.<br />
`wminda ninos cxovrebaSi~ mravali saxea, magram sruliad gansakuTrebulia sveticxoveli.<br />
mTavaria misi religiuri Sinaarsi, misi forma esTetikuricaa. esaa amaRlebulis<br />
esTetika. igi emyareba naTlis sulier gancdas, romelic sulier STagonebas<br />
gvaniWebs. es iseTi naTelia, romelic TanaSemoqmedebas iTxovs, e. i. Cven TviTon unda<br />
warmovidginoT misi RvTaebrivi Zala. maSasadame, Tavad Cvens sulSi unda vipovoT amgvari<br />
naTlis Semsgavsebuli ram. sveti-cxoveli amgvari sulieri naTlis svetia.<br />
sveti-cxovlis aseTi saxismetyvelebiTi gaSinaarseba Cveulebriv naTelsac ki sulierad<br />
gagvaazrebinebs. sinaTle siwmindis simboloa. naTelze ufro wminda SeiZleba<br />
iyos mxolod azri, patiosnebiT aRsavse fiqri. naTeli zebunebrivia Tavisi simartiviTa<br />
da sispetakiT. aseT simartiveSi didi sirTulea. naTelze sul martivi<br />
fiqriTac-ki zecasa da amqveyniurobas vakavSirebT. modis sxivi xelSeuxebeli,<br />
vermisawvdomi, eTerovani `raRac~ da moaqvs didi sikeTe. wyvdiadis siRrmeSic ki kacs<br />
eguleba naTlis sikeTe. naTeli sulierebas gamoxatavs, raTa ar moxdes sulierebis<br />
dayvana sagnobriobaze, raTa ar waiSalos sulieri yofierebis SegrZneba. sagnebsac<br />
naTeli asulierebs. igi sagnebs `suls udgams,~ ukuneTidan amohyavs. unaTlo<br />
sagnebi araraobaSi inTqmebian. isini CvenTvis aRar arseboben. naTeli sulisa da sagnebis<br />
SemaerTebelia. suli sagnidan modis rogorc sinaTle. suli sinaTlea.<br />
borotebac eswrafvis sinaTles, radgan boroteba grZnobs Tavis mankierebas da<br />
surs ebrZolos sikeTes. amitomac surs naTels daemsgavsos. magram misi naTeli araa<br />
zeaRmavali sinaTle, igi iferfleba qvedamzidveli ZaliT (rogorc armazi).<br />
mSveniereba ki naTelia, zeciT mosuli. aseTia sveti-cxoveli, misi saxismetyvelebiTi<br />
Sinaarsi. qristianul saxismetyvelebaSi, rac ar unda amaRlebuli iyos saxe,<br />
igi mainc nawilia garkveuli sistemisa.<br />
radgan `sveti-cxoveli~ umTavresi da upirvelesi qarTuli qristianuli saxea da<br />
radgan `sveti-cxovliT~ iwyeba qarTuli qristianuli saximetyveleba, unda gaviTvaliswinoT<br />
ramdenime Teoriuli winamZRvari, romlebic Seexeba ara marto sveti-cxovels,<br />
aramed manamde da mis Semdgom saxismetyvelebasac. amasTanave es SeiZleba<br />
vrceldebodes ara marto qarTul saxismetyvelebaze. literaturuli da saxviTi xelovnebis<br />
istoriuli ganviTarebis kvalobaze gamoiyofa sami tipi saxeebisa:<br />
1. pirveli iqneba eideturi saxeebi. aseTi saxeldeba ukavSirdeba `ideas~ (rac gulisxmobs<br />
gamoxatul azrs, berZnulad _ `eidos~). aseTi saxeebis saukeTeso nimuSebia<br />
antikur berZnul xelovnebaSi, mis qandakebebSi da xuroTmoZRvrebasa da literaturaSi.<br />
aq azri da grZnoba uSualod vlindeba saxis xilul, fizikur raobaSi.<br />
sxvagvarad rom vTqvaT, saxis Sinaarsi uSualod plastikaSi Cans. magaliTad, zevsis<br />
qandakebani uSualod avlens mis bunebas. amas safuZvlad udevs miTologia.<br />
2. qristianobis warmoSobis Semdeg damkvidrda eikonuri saxismetyveleba (anu xatisebri,<br />
berZnuli sityvidan `eikon~- xati). eikonuri saxeebi emyareba qristianul<br />
moZRvrebas adamianze, romlis mixedviT, adamianis suli da xorcieli buneba erTmaneTs<br />
sxvaobs: suli RvTaebrivia, amaRlebuli da uxilavi, xorcieli buneba ki mdabalia<br />
da warmavali. eikonuri saxis garegnoba mxolod miniSnebaa da ver-ki amowuravs<br />
missave Sinaarss. igi Cven TviTon unda warmovidginoT. magaliTad, macxovris nebismieri<br />
xatis RvTaebrivi Sinaarsi Cvenve unda warmovisaxoT TanaSemoqmedebiT. es aris<br />
is, rac Cven nawilobriv vTqviT sveti-cxovelze.<br />
3. mesamea sakuTriv mxatvruli gansaxiereba, rac uSualod esTetikur safuZvlebs<br />
emyareba da ara mxolod miToss, an ara mxolod qristianul saxismetyvelebas. ase-<br />
Tia axali drois saxismetyveleba, Tumca TiToeul zemoaRniSnul saxeTa Serwyma<br />
Zalze xSiria xolme.<br />
sveti-cxoveli, viTarca simbolo, da sveticxovlis taZris saxismetyveleba eikonur<br />
gansaxovnebas emyareba.<br />
79