Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
qristianoba saqarTveloSi. es ki misi STagonebiT wm. ninom aRasrula. sveticxovlis<br />
taZari yovladwminda RvTismSobels gamoxatavda, viTarca adgili RvTisa.<br />
sveti-cxoveli gulisxmobs wminda sibrZnes, saRvTo sibrZnes. amiT sveticxovlis<br />
taZari emsgavseboda konstantinepolis uZveles da umTavres taZars – aia sofias<br />
(agia-sofiis, `wminda sibrZnis~ taZars), romelic, rogorc vTqviT, Tavdapirvelad<br />
aSenebula IV s-is dasawyisSi, bizantiis pirveli imperatoris konstantine didis<br />
dros, xolo Semdeg, VI s-Si imperator iustiniane didis mier. sveticxovlis taZari<br />
samjer aSenda: pirvelad IV s-Si mefe mirianis mier, Semdeg _ V s-Si, vaxtang gorgaslis<br />
dros, xolo bolos – giorgi I-is mefobisas, gasrulda 1029 wels.<br />
saqarTveloSi qristianobis saboloo damyarebis simboloa sveti-cxoveli. saqar-<br />
TveloSi wminda ninos mosvlis umTavresi Sedegi iyo aRmarTva sveticxovlis, viTarca<br />
umTavresi eklesiisa (`kaTolike~ anu sayovelTao taZrisa).<br />
sveticxoveli iyo da yovelTvis iqneba yvelaze mniSvnelovani qristianuli taZari<br />
saqarTveloSi. sveticxoveli iyo da iqneba pirvelnimuSi, pirvelsaxe qarTuli eklesiebisa<br />
da deda-adgili Cveni qristianobisa. aseTi didebiT aris igi Semosili<br />
dResac, Tumca dRes saeklesio centri Tbilisis wm. sionSia. sionis saxelobis taZari<br />
mravladaa saqarTveloSi, mravladaa sxvaTa saxelobis taZrebic, sveti-cxoveli<br />
ki erTaderTia. zemoTqmulidanac Canda, rom TviT sityva `sveti-cxoveli~ mravlis<br />
gamomxatvelia. igi taZarsac gulisxmobs da mis sulier Sinaarssac; kerZod, macxovars,<br />
masTan erTad mama RmerTsac da suli wmidasac. upirveles yovlisa, imitom,<br />
rom samebaze moZRvrebiT, anu trilogiiT, is, rac iTqmeba Ze-RmerTze, vrceldeba mama<br />
RmerTsa da suliwmidaze. sveticxovlis taZari aSenda RvTis wyalobiT, yovladwmida<br />
RvTismSoblis madliT da wminda ninos locva-kurTxeviT.<br />
mefe mirianma Sinagani sulieri xilviT, rac TxoTis mTaze mzis dabnelebas daukavSirda,<br />
qristianoba aRiara da mTavari qristianuli taZris aSeneba gadawyvita.<br />
mcxeTaSi uflis kvarTis daflvis adgilas aRmarTuli xe mokveTes da sxva eqvs<br />
svetTan erTad taZris mTavar svetad gaamzades. sveti verara ZaliT da manqanebiT<br />
ver aRmarTes. maSin iloca wminda ninom da zecidan gamoCnda ganspetakebuli Wabuki,<br />
uflis angelozi, suliTa da saxiT naTelmosili. man Tavisi marjveniT azida da<br />
Semdeg fuZes daamyara es wminda sveti, taZris sulieri deda-boZi. mas daefuZna Tavdapirveli<br />
taZari, deda-eklesia saqarTvelosi. sveti-cxoveli, pirobiTad Tu vityviT,<br />
gaxda deda-boZi umTavresi taZrisa da deda-boZi qarTuli eklesiisTvisac ki.<br />
moxda saswauli da taZris mTavarma boZma, Tavdapirvelad xis sveti rom iyo, saxe<br />
icvala, misi feriscvaleba moxda. igi iqca naTlis svetad da RvTaebrivi naTliT ganimsWvala.<br />
es naTlis sveti maRliT zecas swvdeboda, dabla ki im adgils eyrdnoboda,<br />
sadac qristes kvarTi iyo dafluli. axla im adgilas sveticxovlis did ta-<br />
ZarSi mcire taZaria Cadgmuli. taZris maRla sarkmelidan eSveba (`Camoesveteba~) naTlis<br />
sveti anu sveti-cxoveli, cocxali da cxovelmyofeli Tavisi sulierebiT da<br />
akavSirebs zecasa da qarTul miwas. adamiani mas ver xedavs Cveulebrivi mzeriT. igi<br />
yvelam Tavisi sulieri xedviT unda warmoidginos. vinc amas warmoidgens, mis sulSi<br />
Cndeba sveti-cxoveli, zecisa da miwis SemakavSirebeli, adamianis sulierad ganmwmendeli<br />
da gamacxovelebeli. yvelas SeiZleba gvqondes sakuTar sulier wiaRSi<br />
sakuTari sveti-cxoveli, xati da simbolo im mTavari sveti-cxovlisa anu RvTaebisa.<br />
dRevandeli sveticxovlis taZarSi im sulier sveti-cxovels freskebiT moxatuli<br />
qviT naSenebi sveti hfaravs.<br />
TviT taZari, umTavresi taZari qarTuli marTlmadidebeli sarwmunoebisa, sulieri<br />
naTlis, RvTaebrivi sveti-cxovlis simboloa. amitom orazrovnad unda gvesmodes<br />
mniSvneloba `sveti-cxovlisa~: pirvelia RvTaebrivi naTlis sveti, sulierad arsebuli<br />
sveti-cxoveli (romlis raoba dawerilobiTac, defiziT, unda gamoixatos, raTa<br />
mis mTlianobaSi calcalke gamoCndes `sveti~ da `cxoveli~, anu macxovari); meorea<br />
misadmi miZRvnili taZari anu sveticxoveli. sveticxovlis taZari simboloa sulieri<br />
sveti-cxovlisa. sveti-cxoveli rwmenis simboloa, Cveni mrwamsia.<br />
78