You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
da Semdeg mieniWa wamebulis, martvilis mniSvneloba (dRevandeli `mowme~ re-duqciis<br />
Sedegad miRebulia `mowamisagan~). martvilni sakuTari tanjviT emowmebod-nen<br />
macxovris vnebebs, adasturebdnen RvTaebrivTan erTad mis adamianur bunebas da<br />
agreTve imas, rom adamianis misia warmaval RirebulebaTa miRma sulieri Rirebulebebisaken<br />
swrafva da sakuTar `me~-Si mTvlemare RvTaebrivi arsis gaRviZebaa. SuSanikis<br />
sulieri cxovrebis etapebi Seesatyviseba qristianuli xeldasxmis etapebs da am<br />
etapTa Sesabamisia siuJetis ganviTarebac.<br />
adreuli Sua saukuneebis mwerloba asaxavda konkretul istoriul faqtebs. hagiografebi<br />
istoriul pirs aRwerdnen, gvarwmunebdnen, rom `Tanadaxudomils~ an `sarwmuno<br />
kacTagan gagonils~ da `WeSmaritad Txrobils~ gvauwyebdnen. magram SemoqmedebiTi<br />
meTodi dokumenturobasTan erTad idealizacias iTxovda. deduqciuri meTodi<br />
warmarTavda SemoqmedebiT process. adamianis Sesaxeb Suasaukuneebrivi koncefcia<br />
gansazRvravda SemoqmedebiT meTods, warmmarTveli zogadi xati iyo da normatiul<br />
ideals uaxloebdnen gmiris saxes. amitomaa, rom Sua saukuneTa istorizmi idealizacias<br />
moiTxovs. uaryofiTi gmiris daxatvisas ki sapirispiro tendencia iCenda Tavs.<br />
`yovelive momiTxar~, _ mimarTavs SuSaniks iakob xucesi, magram, rogorc Cvenma<br />
istorikosebma cxadhyves, Tavad igi yovelives rodi mogviTxrobs, faqizad arCevs detalebs,<br />
zog istoriul faqtze dums, zogs asxvaferebs. iakob xucesis mier daxatuli<br />
varsqeni mexuTe saukunis pitiaxSze sastikic iyos egeb. iakob xucesi mowamis saxes<br />
xatavda da mas unda dapirispireboda mtarvali.<br />
`SuSanikis wameba~ erTiani mxatvruli sistemaa. misi poetika Taviseburia. avtori<br />
TviTmxilvelia aRwerili ambisa, magram bizantieli TviTmxilveli hagiografebisagan<br />
gansxvavebiT, igi personaJicaa, mas garkveuli roli ekisreba nawarmoebis kompoziciur<br />
struqturaSi, masTan damokidebulebaSi vlindebian gmirebi, misi saSualebiT<br />
ukavSirdeba erTmaneTs siuJeturi monakveTebi. iakob xucesi renesansis epoqis SemoqmedTa<br />
msgavsad `Cawerilia~ nawarmoebis kompoziciaSi, magram, maTgan gansxvavebiT,<br />
iakobisTvis ucxoa movlenaTa obieqturi Sefaseba, garegani perspeqtiva. Sinagani perspeqtiva<br />
warmarTavs nawarmoebis msoflmxedvelobriv, kompoziciur-stilur Sreebs.<br />
Sinagani perspeqtiva, mowamis poziciidan danaxva movlenisa, damaxasiaTebelia rogorc<br />
bizantiuri, ise qarTuli hagiografiisaTvis, saerTod Sua saukuneTa xelovnebisaTvis.<br />
iakob xucesis xedva adreul Sua saukuneTa xelovnebisTvisaa niSandoblivi.<br />
`SuSanikis wamebis~ erTplaniani, paraleluri siuJeturi xazebis gareSe warmar-<br />
Tuli kompozicia hagiografiis ganviTarebis adreuli etapisTvisaa damaxasiaTebeli.<br />
epoqis idealebs pozitiurisa da negatiuris dapirispirebis saSualebiT amkvidrebs<br />
iakobi. magram es ar aris mxolod ori personaJis dapirispireba. nawarmoebSi<br />
erTmaneTs upirispirdeba qristianoba da mazdeanoba, rwmena da urwmunoeba, maradiuli<br />
yofa da `sawuTo~ cxovreba, amaRlebuli sulieri miswrafebani da miwieri buneba,<br />
sulieri siZliere da fizikuri uxeSi Zala, `suliTa cxovel~ da `suliTa momkudar~<br />
yofna, `didebaÁ RmrTisaÁ~ da `didebaÁ kacTaÁ~. kompoziciis wamyvani principia<br />
kontrastuloba. es ZiriTadi kompoziciuri principi nawarmoebSi vlindeba sxvadasxva<br />
doneze: gmirTa sapirispiro qcevebSi, nawarmoebis personaJebTan maT sapirispiro<br />
damokidebulebaSi, xazgasmiT sapirispiro tropebSi (`samgzis sanatreli~ da `samgzis<br />
sawyalobeli~, `mowame RmrTisaÁ~ da `mteri RmrTisaÁ~, `kravi~ da `mgeli~). kompoziciis<br />
am wamyvan princips safuZvels uqmnis qristianul msoflgagebaSi sikeTisa<br />
da borotebis, zecisa da miwis, maradiulobisa da dasabamieri drois dapirispireba.<br />
marTalia, qristianuli TvalTaxedviT sikeTisa da borotebis dapirispireba ontologiur<br />
plans ar exeba da borotebas substancia ar gaaCnia, magram ierarqiuli wyobis<br />
garkveuli safexuridan boroteba daSvebulia, rogorc pirovnebis TavisuflebisaTvis<br />
safuZvlis Semqmneli Zala. sikeTesa da borotebas Soris arCevani da borotebis<br />
daTrgunva pirovnebis ganviTarebis warmmarTvelia qristianobaSi.<br />
55