04.06.2013 Views

iii_tomi.pdf

iii_tomi.pdf

iii_tomi.pdf

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

zurgs aqceven, uSurvelad gascemen qonebas, raTa SeiZinon qriste. magaliTebi mravalia<br />

da advilad aRsaqmnelni, amitom sityvas aRar vagrZelebT. erTs ki vityviT: `litonad<br />

cxovrebis~ idiliur silamazes Tavisi xibli axali epoqebis saero literaturul<br />

ZeglebSic gadahyva (mcired mainc). aseTi xibli gakrTeba xolme akakis TxzulebebSi<br />

(`gamzrdeli~: baTu aris rTul cxovrebis uarmyofi, mcirediTac kmayofili~).<br />

upovrobis eTikur da esTetikur faseulobas sagangebo naSromebs uZRvnidnen<br />

bizantieli mamebi – nilos ankvireli da ioane sineli.<br />

sulieri tkbobis, netarebisa da mSvenierebis Zlieri muxti axlavs martvilTa da<br />

berTa locvis epizodebs. wm. nilos sineli ganmartavs, rom locva morwmunes `amzadebs<br />

RmerTTan saubrisaTvis~ da TandaTanobiT `amegobrebs masTan~. meoregan igive<br />

asketi ambobs: `locva aris gonebis saubari RmerTTan~. amis gamo locvaSi uTuod<br />

mJRavndeba sixaruli da wmindanis mTeli arsebidan iRvreba sinaTle, imis gancdiT<br />

gamowveuli, rom `Sen, ufali, Cem Tana xar~ (fsalm. 22.4); rom morwmune uWvrets uzenaess,<br />

mkvidrobs `saxlsa uflisasa~ (fsalm. 22.6). `Tumca locva SeiZleba Seicavdes<br />

saTxovars raRac specialuris Taobaze, _ ambobs hegeli, _ magram mainc es specialuri<br />

ar aris is, rac TavisTavad unda gamoixatos; misi arsi imaSi darwmunebulobaSi<br />

mdgomareobs, rom Cven, saerTod, gagvigoneben... TviT mowiweba iqceva kmayofilebad,<br />

TviT Txovna – netarebad~. locvis aqtiT aRZrul am tkbobaze VII-VIII ss-Si<br />

msjelobda wm. isaak asuri da mas `locviseul netarebas~ uwodebda. mowiweba-Tavmodrekilobisa<br />

da netarebis aseT wuTebSi hagiografiuli personaJebi RvTaebrivi sxiviT<br />

arian damSvenebulni. makari megviptelis mixedviT, RvTaebrivi naTeli, `daCndeba<br />

ra gulSi, gaacxadebs Sinagans, uRrmes da idumal naTels~ (homilia sulisa, VIII). mistikuri<br />

naTeli aCiraRdnebs wm. grigol xanZTels, locvis eqstazSi Sesuls. merCule<br />

hyveba: erTxel `Jamsa ciskrisasa~, xanZTis monastris dekanozi wm. grigolis senakTan<br />

mivida da `STaxedna kedlisa napralisa da ixila wmidaÁ igi Ãel-ganpyrobiT,<br />

da guamiT misiT gamovidodes naTlisa isarni juaris saxed da didebiTa Semkul iyo<br />

igi da esreT brwyinvida, viTarca mze~. analogiuri Sinaarsis epizodebi aris `ioane<br />

da eqvTime mTawmidelebis cxovrebaSi~, `ioane zedaznelis cxovrebaSi~. wm. Sio mRvimelis<br />

locvis ZaliT `quabsa mas Sina naTeli miuTxrobeli~ dgeba. yofiTi sinamdvilis<br />

sarbielze moZraobisagan sagangebod ganridebuli, erTi wertilisaken koncentrirebuli<br />

suli berisa daxvewili eqstaziT kvalavs gzas zecisaken: `waremar-<br />

Ten, _ ityodis, _ locvaÁ Cemi, viTarca sakumeveli, Sen winaSe, xolo aRpyrobani ÃelTa<br />

CemTani, viTarca msxuerpli samwuxroÁ...~ dadgromil iyo lakuasa (Wa) mas Sina<br />

yovliTurT wyudiadsa, rameTu sasoebda naTelsa mas dausrulebelsa da saukunesa<br />

mimTxuevad... suliTa metyvelebdis: Sen gananaTle sanTeli Cemi, ufalo, da ganabrwyinve<br />

bneli sulisa Cemisa, RmerTo, rameTu bneli ese xiluli Sengan ara dabneldes,<br />

naTelo TualT-Seudgamo; xolo Rame, viTarca dRe, ganaTldes~. aq mxolod<br />

mcire nawili movixmeT vrceli pasaJisa, romelic aris locvis Janris uTvalsa-<br />

Cinoesi nimuSi mTeli qarTuli mwerlobis masStabiT, mistikurisa da poeturis rafinirebuli<br />

nazavi. aq yvelaferi miwidan zecisakenaa aziduli, ara mxolod suli, aramed<br />

sxeulic mlocvelisa: `aRixilavda zena mTaTa mimarT TualTa gonebisaTa da moeloda<br />

Sewevnasa – cuarTa sakurnebelTa sulisaTa, romelTa mier ganapoxnes igini<br />

RmrTisa zedamoxilvisa wÂmaTa mier morwyulTa~. uflis `zedamoxilvis wvima~ salbunad<br />

epkureba mlocvelis `sulis yanas~. amis kvalobaze, mkiTxveli `eswreba~ mistiur<br />

aqts, Tu rogor ganabnevs beri wyvdiads mRvimisa da saukuno sixaruli Semohyavs<br />

sawuTroseul satkivarTa saufloSi (`cxorebaÁ Siosi da evagresi~, XII s.).<br />

esTetikuriTa da mistikuriT aseve gaCaxCaxebuli `scenebis~ mxilvelni vxdebiT,<br />

roca SuSanikisa da evstaTi mcxeTelis, abo tfilelisa da kostanti qarTvelis, serapion<br />

zarzmelis, ioane zedaznelis, grigol xanZTelis, giorgi mTawmidelis locva-RaRadiss<br />

vismenT (gansakuTrebiT imaT, sawuTrodan gasvlis Jams rom aRavlenen.<br />

ukve visaubreT imis Sesaxeb, rom `sakrvelTagan~ SejaWvuli SuSaniki religiur msoflSegrZnebas<br />

warmoudgeba `Suenierad, viTarca sZali~ zeciuri mijnurisa; nacem-nag-<br />

36

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!