iii_tomi.pdf

daviT guramiSvilis meore poeturi `me~
291
revaz siraZe
mdgrad literaturul kanonzomierebaTa arsebobas ver uaryofs is, rom mxatvruli
Semoqmedeba iseve ukideganoa, rogorc buneba da iseve Tavisufali, rogorc zRapruli,
fantazia. zRaparSi xom yvelaferi SesaZlebelia, SesaZlebelia isic ki, rac
ar SeiZleba moxdes bunebaSi da swored amitomaa sakvirveli, _ rom TviT ukidegano
fantaziac ki, _ rogorc ambobs levi strosi, _ kanonzomierebas emorCileba. esaa maqsimalurad
gafarToebul SesaZleblobaTa kanonzomierebani. nihilizmi amgvari kanonzomierebebis
ZiebaTa mimarT imitomac warmoiSveba, rom xSirad mxatvruli sinamdvilis
kanonzomierebani surT meqanikur kanonebze daiyvanon da maT gauTanabron.
sinamdvileSi saqme gvaqvs idealuris sferos kanonzomierebebTan. idealuri rom realuridan
momdinareobs, es ar uaryofs idealuris avtonomiurobas. mxatvruli sinamdvile
rodia empiriuli faqtebis ubralo jami. metadre, ar SeiZleba normatiuli
xasiaTisa iyos mxatvruli samyaros kanonzomierebani. Tuki es asea, xelovneba kvdeba
(qristianul xelovnebas axlda amisi saSiSroeba, magram man es dasZlia). i. teni werda:
Cven vagnebT, Tu ra kanonzomiereba gamovlinebula xelovnebaSi, magram Cven ver
vaswavliT xelovans SemoqmedebiT kanonebso (`xelovnebis filosofia~).
xelovneba xSirad iracionaluris realurobazea agebuli. magaliTad, pirovnebis
TviTgardasaxva fsiqologiurad axsnili movlenaa, magram xelovnebaSi es SeiZleba
iyos mxolod warmosaxvis nayofi, poeturi swrafva, mxatvruli iluzia da, amdenad,
iracionaluric. magram xelovnebaSi amasac, iracionalursac, Tavisi realoba aqvs
da Tavisi kanonzomierebani. esaa swored kanonzomierebani idealurisa.
`Ирациональность не только есть нечто закономерно мыслящее и системное наряду с рациональными
величинами, она есть также и нечто вполне видимое, физически видимое, физически осязаемое~
(А. Ф. Лосев. Проблема символа и реалистическое искусство. М., 1976, с. 13). `Символ вполне
видим и вполне осязаем, хотя в него ходят ирациональный и трансцендентальный~ (с. 14).
saerTodac – da, metadre, xelovnebaSi – iracionaluri niSnavs ararsebuls. mxatvruli
saxe am gzaze aseve Sors midis. igi arseboba-ararsebobis zRurblze dgas.
sfinqsis saxe misi elementebis ubralo jami rodia. misi mxatvruloba iwyeba swored
empiriul raobaTa iqiT, `ararsebulis arsebobaSi~. sfinqsi, viTarca mxatvruli saxe,
is idealuri modelirebaa, romelic mxatvrul TavisTavadobas iZens iq, sadac empiriul
sinamdviles ganesxvaveba. amis mere iwyeba misi axali sinamdvile, iracionaluri
sinamdvile, sinamdvile xelovnebisa. raoden Seuracxyofs Cvens esTetikur TvalTaxedvas,
Tuki vinme ityvis, rom merani an lurja cxenebi idealizebuli raSebiao (amgvari
`analizi~ hgavs l. gudiaSvilis cnobil naxatze gamosaxul `silamazis maZieblebs~,
romlebsac gadauwyvetiaT sxeulis mSvenierebis saidumloebas qirurgis saWreTeliT
miagnon). es saxeebi, sulieri swrafvis simboloebi, mxolod sulieri raobani
SeiZleba iyvnen, isini arseboben rogorc iracionaluri ram. isini arseboba-ararsebobis
zRvarze dganan. esenia idealisaken mimswrafi sulis simbolo, gansaxovnebuli
meore `me~ poetisa.
amgvar warmodgenaTa analizs udidesi sirTule axlavs. saqmes isic arTulebs,
rom araa jerovnad yuradRebuli misi sul martivi aspeqtebic ki. magaliTad, Cveulebriv,
TavisTavad cxad sakiTxadaa CaTvlili lirikuri gmiris cneba, romelic faqtiurad
literaturis TeoriisaTvis erT-erTi fundamentaluri kategoria unda iyos.
araa Seswavlili avtoris saxe sxvadasxva literaturul epoqaTa mixedviT. saWiroeba
amis dRes ufro da ufro SeigrZnoba. ar SeiZleba daviT aRmaSeneblis `galobani
sinanulisanis~ gageba andria kritelis `didi kanonis~ lirikuli subieqtis gauTvaliswineblad.
`Tamariani~ erT-erTi pirveli saero nawarmoebia, romelSiac `gaucxourebulia~
lirikuli gmiri (igulisxmeba CarTuli leqsebi). tradiciul `gabaaseba-
Sic~ gvxvdeba poeturi `mes” martivi gardasaxva; romantikosebTan naklebad Cans poe-