Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
naklebi mniSvnelobis mqone. yovel SemTxvevaSi, sxvagvari daskvnis gamotanis uflebas<br />
ar gvaZlevs `sibrZne sicruisaSi~ gaSuqebuli eTikuri problemebi.<br />
saerTod fiqrobdnen, rom `sibrZne-sicruisa~ mamxilebeli toniT dawerili nawarmoebia,<br />
romelic daundoblad kicxavs ara marto movlenebs da Tvisebebs, aramed pirovnebebs,<br />
romlebic moqceulni arian sazogadoebis SedarebiT maRal safexurze da<br />
xelT aqvT sadaveebi politikuri mmarTvelobisa. ufro metic, sulxan-sabas warmogvidgenen<br />
mwerlad, romelic gmobs despot da fuqsavat xelisuflebas, romelsac<br />
sruliad daviwynia xalxis interesebi da qveynis marTvis sadaveebi gadaucia garyvnili<br />
da gaqnili mrCevel-moxeleebisaTvis; fiqroben, rom mwerali akritikebs<br />
agreTve ufro wvrili moxeleebis gaiZverobas, usamarTlobas, xalxis usulgulo<br />
yvlefas, rbeva-awiokebas. gansakuTrebuli mZulvarebiT ki gvixatavs umecar, CerCet,<br />
briyv da meqrTame mosamarTleebs; is ar indobs arc samRvdeloebis farisevlobas da<br />
msunagobas, berad Sedgomis pirferobas da a. S. erTi sityviT sulxan-saba warmogvidgeba<br />
socialuri uTanasworobis winaaRmdeg amxedrebul mwerlad, romelic muStmoRerebiT<br />
emuqreba da kicxavs maRal safexurze mokalaTebul moxeleebs.<br />
vfiqrobT, aq erTgvar gadaWarbebasTan gvaqvs saqme. Tumca sulxan-saba orbelianis<br />
TvalsawierSi socialuri sakiTxebic Sedis, magram isini mwerlis msoflgancdaSi<br />
meore planze arian warmoCenilni. marTalia, Tavad nawarmoebis kompoziciuri struqtura,<br />
Tematikuri Tu semantikuri are dialeqtikuri principiT viTardeba: sulxan-saba<br />
orbelianisaTvis samyaro kontrastul ferTa Sexamebaa, ufro sworad, borotisa<br />
da keTilis brZolaa Savisa da TeTris mkveTr fonze, rac TavisTavad qmnis urTierTdapirispirebul<br />
wyvilebs: keTili – boroti, sibrZne – sicrue, mefe – mwyemsi,<br />
erTguli – orguli, mdidari – Raribi, maZRari – mSieri, Zlieri – susti, sixaruli<br />
– mwuxareba, ampartavani – Tavmdabali, gonieri – ugunuri, alali – Suriani, Rame –<br />
dRe, dari – avdari da sxv. aseTi kontrastuli wyvilebis semantika ukve TavisTavad<br />
gulisxmobs socialur simaxviles. magram, Tu mwerlis msoflgancdis arsebiT Sreebs<br />
gaviTvaliswinebT, maSin aSkara gaxdeba, rom mwerals es sawinaaRmdego wyvilebi<br />
sWirdeba imdenad ara usamarTlo socialuri suraTis dasaxatavad, ramdenadac adamianis<br />
bneli da naTeli mxareebis warmosaCenad. saba orbeliani, upirveles yovlisa,<br />
moralistia, romelic fiqrobs, rom adamianis moralur-zneobrivi srulyofiT SeiZleba<br />
gadawydes rogorc socialur-politikuri, aseve erovnuli problemac. amitomac<br />
sulxan-saba dascinis ara calkeul konkretul pirovnebas da arc gansakuTrebulad<br />
romelime socialur fenas, aramed zogadad adamianis ama Tu im uaryofiT Tvisebebs.<br />
umetesi misi igavebic swored am dadebiTi da uaryofiTi Tvisebebis alegoriuli<br />
gardasaxvaa. Tumca igavis interpretaciis amplituda SedarebiT didia, marTebuli<br />
gagebis obieqtur zRvars araa moklebuli. ar SeiZleba yvelgan socialuri usamarTlobis<br />
suraTebi davinaxoT da gavakeToT daskvna, TiTqos arakSi `Txa da mela~,<br />
avtorma amxila gaiZvera maCivrebis, msunagi Suakacebis, cilismwamebeli mowmeebisa<br />
da moZalade mosamarTleebis SeTanxmebuli saqmianoba uwyinari, mSvidi, patiosani da<br />
gamrjeli mSromelis mimarT~. jer erTi, Tu alegoriul planze vamaxvilebT yurad-<br />
Rebas, unda aRvniSnoT, rom mela gaiZverobis da eSmakobis simboloa, mgeli – sixarbis,<br />
ZaRli – erTgulebis, Txa ki – gulubryvilobisa (yovel SemTxvevaSi, Txa mSromeli<br />
da patiosani kacis simbolo arasodes yofila). meorec, am igavSi dagmobilia<br />
zogadad gautanloba, gaumaZRroba, gaiZveroba da gatarebulia is azri, rom simarTle<br />
Zlevs veragobas, gamWriaxoba – eSmakobas. Ees aris da es.<br />
erTi sityviT, sulxan-saba orbeliani mweralia, romelsac ainteresebs, upirveles<br />
yovlisa, adamianis zneobriv-moraluri mxare, amitom misi `sibrZne-sicruisa~ erTgvari<br />
sarkea, sadac adamianis dadebiT-uaryofiTi mxareebi airekleba. es sarke ki, mwerlis<br />
Rrma rwmeniT, xels uwyobda, adamianis sulier srulyofas, masSi keTili sawyisis,<br />
naTeli feris gabatonebas.<br />
mainc ra Tvisebebia dagmobili da ra – Seqebuli sabas moralur-zneobriv sistemaSi?<br />
saba gmobs: siaves, borotebas, sixarbes, siZunwes, momxveWelobas, ampartavno-<br />
279