iii_tomi.pdf
iii_tomi.pdf iii_tomi.pdf
stilis xelovneba. mas sdevnian esTetikidan mxolod idealistebi, romelTac mSveniereba warmoudgeniaT rogorc martooden zemiwieri samyaro. rusTavels uyvars siturfe, magram misi esTetika mainc mkveTrad antisensualisturia. ratom? imitom, rom SegrZnebaTa silamaze emorCileba sulis gamakeTilSobilebel Zalas, dawmendilia da amaRlebuli. aviRoT vefxistyaosnis gmirTa satrfialo urTierToba. masSi ar moipoveba uxeSi avxorcobis arc erTi Strixi. maTi siyvaruli ubadloa zneobrivi siwmindiT, Tavda- WerilobiT da koreqtobiT. amasTan igi uaRresad gulwrfelia da moklebuli preciozobis yovelgvar nasaxs. arc TinaTins, arc nestans ar eTakilebaT Tavisi intimuri grZnobebi gauziaron mijnurebs, da ra momxibvlelni arian isini am wuTSi! maT sityvebSi gamosWvivis bavSvuri siwminde da rwmena Tavisi gancdebis simarTlesa da ucodvelobisadmi, rwmena, romelic Sexamebulia Tavisufali azris SegnebasTan. uxeS erotiul vnebebs, Cven SevxvdebiT mxolod fatmanis buduarSi da mets arsad. magram Zneli ar aris mivuxvdeT poetis nagulvebs. pikanturi naturalisturi detalebi, romelTac ganuyrelad Tan axlavs poetis ironia, ar toveben eWvs imaSi, rom rusTaveli isaxavda moralur mizans _ eCvenebina CvenTvis adamianis cxoveluri buneba daufaravi, gaSiSvlebuli saxiT da amiT gamoewvia Cveni zizRi misdami. davakvirdeT, ra wminda da amaRlebul grZnobebs amJRavnebs rusTaveli, roca is exeba mamakacuri TvalisTvis erTob macdunebel moments _ Tavisi idealuri mandilosnebis garegnobas. maTi momxibvleli Sesaxedaobis aRwera arasodes ar scildeba mkacri zneobis sazRvrebs, arasodes ar iwvevs raime tlanq asociacebs. poeti kmayofildeba pirisaxis siturfiT da tanadobis zogadi konturebiT. mxolod erT alagas (TinaTinis strofSi) gaielvebs TavSekavebuli miTiTeba `gaZrcvil tanze~: gaZrcvilsa tansa emosnes yaryumni usapironi, eburnes moSliT rideni, fasisa Tqmad saWironi, hSvenodes Savni wamwamni, gulisa gasagmironi mas TeTrsa yelsa exvivnes grZlad Tmani ar uxSironi. (123). brwyinvale tanCacmulobis aRweriloba, romelsac vefxistyaosanSi mxolod esTetikuri funqcia aqvs dakisrebuli, rusTavelis erT-erTi sayvareli xerxia, roca mas surs Seqmnas Tavisi gmirebis skulpturuli saxeebi. aseTi strofebi da taepebi gabneulia mTeli poemis sivrceze. am adgilebSi Cven yovelTvis vgrZnobT, rom es Zvirfasi abreSumeuli da stavra mkvrivad ekvris sxeulis klasikur proporciebs, goeTes sityviT rom vTqvaT, warmoadgens `sxeulis eqos~. maS ras unda niSnavdes esoden xSiri miTiTeba gmirTa tanadobaze, rasac rusTaveli Cveulebriv lerwmisa da alvis metaforebiT gvixatavs, Tu ara imas, rom, mxatvar sizeranisa ar iyos, maTi tanisamosis naoWebi iseve aCenen sxeuls, rogorc pirisaxis naoWebi da mimika gamoxataven suls. ra Tqma unda, aseT tanisamoss araferi aqvs saerTo Sua saukuneebis tansaburvelTan, romelsac vpoulobT bizantiur freskebSi da goTikuri taZrebis niSebSi. aq igi faravs codvil sxeuls, maSin rodesac rusTavelis tanCacmuloba amJRavnebs sxeulis RvTaebriv figuras. magram isev da isev: ramdeni TavdaWera, koreqtoba da zeSTagonebaa gmirebis plastikur garegnobaSi! miuxedavad amisa, vis SeuZlia Tqvas, rom am idealuri gmirebis siyvaruli moklebuli iyos miwier emociebs? ara, igi mxolod amaRlebulia, gakeTilSobilebuli da gafaqizebulia. amitom maTi siyvaruli, brandesis sityviT rom vTqvaT, `erTsa da imave dros metad usxeulocaa da metad avxorcic~. Cven axla SegviZlia SevajamoT Cveni msjeloba m S v e n i e r e b i s s a z R v r e b i s Sesaxeb rusTavelis esTetikaSi. mas udavod uvrcelesi masStabebi axasiaTebs. pirdapir unda iTqvas, rom igi emTxveva arsebuli sinamdvilis sazRvrebs. Cven vipoveT Semxvedri wertilebi rusTavelisa da miqelanjelos esTetikur msoflSegrZnebaTa Soris. vefxistyaosani, vwerdiT Cven, siqstes kapelis qarTuli plafonia, epiur tiloze gaSlili poeziis saSualebebiT. 240
magram Semdgomma msjelobam gvaCvena, rom poemaSi SesamCnevad win wamoweulia niv- Tisa da bunebis esTetikac. rusTaveli faqizad grZnobs `mcire sidideebis~ silamazes, aRiqvams koloritsa da naxazobas, sinaTlisa da Crdilis TamaSs, rogorc fermweri garegan formebs, rogorc moqandake, bgerebs, rogorc musikosi. am mxriv rusTaveli unda davayenoT ara miqelanjelos gverdiT, romlis esTetikuri samyaro, rogorc aRniSnuli iyo, Semofarglulia `adamianTa mZlavri jiSiT~, aramed leonardo da vinCis gverdiT. `aRorZinebis arc erTi xelovani, _ wers violflini _ ar yofila ise gulisxmieri msoflio silamazis mimarT, rogorc leonardo~. es azri sruli safuZvlianobiT SegviZlia gavimeoroT vefxistyaosnis Sesaxebac. amitom ar SevcdebiT, Tu rusTavelis esTetikur koncefcias kacTaTvis mocemul sinamdvileze aseTi saxiT warmovidgenT: ori didi italieli xelovanis _ leonardos da miqelanjelos _ TvalTaxedvani unda CaiTvalos am koncefciis momentebad, romelSiac isini hpoveben Serigebas da gaerTmTlianebis princips. vfiqrob, Cven davrwmundiT imaSic, rom rusTavelis esTetikur samyaros axasiaTebs mwyobri arqiteqtonika. misi centria adamiani, xolo buneba _ periferiuli esTetikuri sferoebis are. Tavis mniSvnelovan nawilSi es ukanaskneli moklebulia damoukideblobas. misi esTetikuri Rirebuleba funqcionaluria da ara TavisTavadi. igi xan fonia, xan CarCo, xan saRebavebis rezervuari personaJebis portretebisaTvis. mSveniereba, marTlac, ganfenilia mTels samyaroze. igi SeiZleba aRmovaCinoT yvelgan da yvelaferSi. rusTaveli da leonardo da vinCi mudam eZebdnen da poulobdnen mis yvelaze ufaqizes formebs. bunebis mSvenierebaTa am mravalferovan gamovlinebas ar cnobda arc ukvdavi miqelanjelo, romelmac pirvelad gamoTqva mTeli saukunisaTvis mniSvnelobis mqone debuleba, rom `adamianis formaTa silamazis gareSe ar arsebobs sxva araviTari silamaze~ (violflini). magram rusTaveli gvarwmunebs, rom samyaroSi ganfenili mSveniereba ierarqiulia esTetikuri srulqmnilebis TvalsazrisiT. da am esTetikuri ierarqiis umaRlesi safexuri ganekuTvneba adamians. igi warmoadgens im centrs, saiTkenac miemarTeba samyaros ganviTarebis yvela xazi, igi yvela srulqmnilebis centria, maT Soris esTetikuri srulqmnilebisac. samyaros erToblivi, ganuyofeli winsvla umaRlesi formebisaken arsad ar irRveva, igi harmoniulad mwyobria, e. i. warmoadgens kosmoss, rogorc ityodnen berZnebi. mSveniereba, marTlac, SeiZleba SevadaroT mzis macocxlebel sxivebs, igi Tanabrad moefineba yvelafers, rac mocemulia adamianisTvis amqveyniur sinamdvileSi, magram Tanabrad rodi aisarkeba yvela mis nawilSi. magram rusTavelis gmirTa momxibvlelobis yvelaze mZlavr wyaros maTi s u l i s axovaneba warmoadgens. saerTod mSvenierebis mwvervals adamiani aRwevs mxolod umaRles fsiqiur movlenebSi, azrovnebis aqtebSi, Rrma emociebSi, Tavganwirul siyvarulSi, patriotul da zneobriv RvawlSi, gmirobasa da megobrobaSi. vefxistyaosani mTlianad am azris damamtkicebel saukeTeso mxatvrul nawarmoebs warmoadgens. 241
- Page 190 and 191: erTmaneTisagan mkveTrad gansxvavdeb
- Page 192 and 193: SesZlebodaT mSobliuri kulturis sams
- Page 194 and 195: Sesxma da qeba ama Tu im `sulieri g
- Page 196 and 197: usTaveli da misi poema (nawyvetebi)
- Page 198 and 199: sasiyvarulo ambebi cudad moqmedebs
- Page 200 and 201: prozad Targmnili `visramiani~ _ mso
- Page 202 and 203: didebulebisa rcxveniaT. tarieli iZu
- Page 204 and 205: ls, amJamad ki mters - WaSnagirs, r
- Page 206 and 207: teraturuli wyaros damowmeba imisTvi
- Page 208 and 209: mwyobr SenobaSi, romlis mizania, Te
- Page 210 and 211: adamianis arsebobis Zireul sakiTxeb
- Page 212 and 213: koncefciis es Tavisebureba aisaxeba
- Page 214 and 215: nebis, misi simdidris mtkicebaSia,
- Page 216 and 217: 2. `raca vis ra bedma misces, dasje
- Page 218 and 219: 25. `viT moixmaros monaman patronsa
- Page 220 and 221: aRniSnuli kontrasti aixsneba ara du
- Page 222 and 223: platoni da rusTveli 222 baCana breg
- Page 224 and 225: am qveynad yvelafers Tavisi garkveu
- Page 226 and 227: eqstazi poetur simRerebad da sagalo
- Page 228 and 229: SevCerdebi mxolod erTze. movitan or
- Page 230 and 231: arbarosTa msaxvral xelsac ki gadaur
- Page 232 and 233: unebrivad unda migvaCndes, rom `vef
- Page 234 and 235: Su noi già il ciel dischiudesi…
- Page 236 and 237: usTavelis esTetika (nawyvetebi) 236
- Page 238 and 239: vefxistyaosnis centraluri saxeebi,
- Page 242 and 243: ogor SeviswavloT da rogor vaswavloT
- Page 244 and 245: personaJis emocia, amaRlebulis esTe
- Page 246 and 247: as qadagebs. rusTveli msoflmxedvelo
- Page 248 and 249: losofiuri motivirebacaa. da rac ars
- Page 250 and 251: avTandilis galoba 250 griver farula
- Page 252 and 253: dambadebeli usazRvro trfialebiT ems
- Page 254 and 255: avTandili Teurgia, xelovania, mTel
- Page 256 and 257: siaxle, Sen Semagulvane Secodebisa
- Page 258 and 259: ni, rac niSnavs giJs, Smags. roca S
- Page 260 and 261: xosrovis Svilma mariamisagan, mefe-
- Page 262 and 263: iT moindoma man Sirinis monadireba,
- Page 264 and 265: avi, beJanis da maniJes ambavi da s
- Page 266 and 267: isagan itanjeboda. sneulma maspinZe
- Page 268 and 269: nizebul redaqcias. aq TiTqmis mTlia
- Page 270 and 271: kaco-sagmiro da sapatronymo idealeb
- Page 272 and 273: xedoT~ samyaros, rom maSinve vigrZn
- Page 274 and 275: xibli arakad Tqmisa 274 vaxtang gog
- Page 276 and 277: sulxan-sabas zneobrivi mrwamsis gag
- Page 278 and 279: adaTic. axaldabadebul vaJs aZleven
- Page 280 and 281: as, yoyloCinobas, umadurobas, flido
- Page 282 and 283: wignebSia gamokveTili. WeSmarit Tav
- Page 284 and 285: ganpirobebulia raimegvari motiviT,
- Page 286 and 287: `daviTianis~ avtori skefsisis Semwy
- Page 288 and 289: i poeziis saunjidan unda iyos amozi
magram Semdgomma msjelobam gvaCvena, rom poemaSi SesamCnevad win wamoweulia niv-<br />
Tisa da bunebis esTetikac. rusTaveli faqizad grZnobs `mcire sidideebis~ silamazes,<br />
aRiqvams koloritsa da naxazobas, sinaTlisa da Crdilis TamaSs, rogorc fermweri<br />
garegan formebs, rogorc moqandake, bgerebs, rogorc musikosi. am mxriv<br />
rusTaveli unda davayenoT ara miqelanjelos gverdiT, romlis esTetikuri samyaro,<br />
rogorc aRniSnuli iyo, Semofarglulia `adamianTa mZlavri jiSiT~, aramed leonardo<br />
da vinCis gverdiT. `aRorZinebis arc erTi xelovani, _ wers violflini _ ar<br />
yofila ise gulisxmieri msoflio silamazis mimarT, rogorc leonardo~. es azri<br />
sruli safuZvlianobiT SegviZlia gavimeoroT vefxistyaosnis Sesaxebac. amitom ar<br />
SevcdebiT, Tu rusTavelis esTetikur koncefcias kacTaTvis mocemul sinamdvileze<br />
aseTi saxiT warmovidgenT: ori didi italieli xelovanis _ leonardos<br />
da miqelanjelos _ TvalTaxedvani unda CaiTvalos am koncefciis<br />
momentebad, romelSiac isini hpoveben Serigebas da gaerTmTlianebis<br />
princips.<br />
vfiqrob, Cven davrwmundiT imaSic, rom rusTavelis esTetikur samyaros axasiaTebs<br />
mwyobri arqiteqtonika. misi centria adamiani, xolo buneba _ periferiuli esTetikuri<br />
sferoebis are. Tavis mniSvnelovan nawilSi es ukanaskneli moklebulia<br />
damoukideblobas. misi esTetikuri Rirebuleba funqcionaluria da<br />
ara TavisTavadi. igi xan fonia, xan CarCo, xan saRebavebis rezervuari<br />
personaJebis portretebisaTvis.<br />
mSveniereba, marTlac, ganfenilia mTels samyaroze. igi SeiZleba aRmovaCinoT<br />
yvelgan da yvelaferSi. rusTaveli da leonardo da vinCi mudam eZebdnen da poulobdnen<br />
mis yvelaze ufaqizes formebs. bunebis mSvenierebaTa am mravalferovan<br />
gamovlinebas ar cnobda arc ukvdavi miqelanjelo, romelmac pirvelad gamoTqva<br />
mTeli saukunisaTvis mniSvnelobis mqone debuleba, rom `adamianis formaTa silamazis<br />
gareSe ar arsebobs sxva araviTari silamaze~ (violflini).<br />
magram rusTaveli gvarwmunebs, rom samyaroSi ganfenili mSveniereba ierarqiulia<br />
esTetikuri srulqmnilebis TvalsazrisiT. da am esTetikuri ierarqiis umaRlesi safexuri<br />
ganekuTvneba adamians. igi warmoadgens im centrs, saiTkenac miemarTeba samyaros<br />
ganviTarebis yvela xazi, igi yvela srulqmnilebis centria, maT Soris esTetikuri<br />
srulqmnilebisac. samyaros erToblivi, ganuyofeli winsvla umaRlesi formebisaken<br />
arsad ar irRveva, igi harmoniulad mwyobria, e. i. warmoadgens kosmoss, rogorc<br />
ityodnen berZnebi.<br />
mSveniereba, marTlac, SeiZleba SevadaroT mzis macocxlebel sxivebs, igi Tanabrad<br />
moefineba yvelafers, rac mocemulia adamianisTvis amqveyniur sinamdvileSi, magram<br />
Tanabrad rodi aisarkeba yvela mis nawilSi.<br />
magram rusTavelis gmirTa momxibvlelobis yvelaze mZlavr wyaros maTi s u l i s<br />
axovaneba warmoadgens. saerTod mSvenierebis mwvervals adamiani<br />
aRwevs mxolod umaRles fsiqiur movlenebSi, azrovnebis aqtebSi,<br />
Rrma emociebSi, Tavganwirul siyvarulSi, patriotul da<br />
zneobriv RvawlSi, gmirobasa da megobrobaSi. vefxistyaosani mTlianad<br />
am azris damamtkicebel saukeTeso mxatvrul nawarmoebs warmoadgens.<br />
241