04.06.2013 Views

iii_tomi.pdf

iii_tomi.pdf

iii_tomi.pdf

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

nawarmoebi iqmneba, `raTa Cuen moxsenebiTa SromaTa da RuawlTa maTTaÁTa dRiTi-dRe<br />

frTovan viqmnebodiT, da baZvad saTnoebaTa warvematebodiT~.<br />

hagiografiuli nawarmoebis rigiT mkTxvels (zogjer – literaturis mkvlevarsac)<br />

hgonia, rom hagiografiuli Txzuleba propagandistuli daniSnulebiT iqmneboda.<br />

mcdaria amgvari xedva. qristianuli ideebis saqadageblad, gansamtkiceblad sagangebod<br />

sxva Janrebi (homiletika, egzegetika, dogmatika, polemika, patristikuli<br />

literatura) arsebobda. TviT RvTismsaxurebis procesic moiazreboda, viTarca sa-<br />

Sualeba adamianis qristianad Camoyalibebisa. episkoposi Teofane dayudebuli gvaswavlis:<br />

`eklesiis garegnuli wyoba da yvela misi wesi – saRvTismsaxuro, ganmawmindavebelni<br />

da saxelmZRvaneloni (disciplinarulni) – ar aris mTavari, aramed emsaxurebian<br />

mxolod qristianis Sinagani zneobriv-religiuri wyobis gamoxatvas, aRzrdasa<br />

da mozRudvas~. hagiografiac am samsaxurSi idga. movixmoT erTi epizodi qarTuli<br />

hagiografiuli Txzulebidan `cxovreba iovane zedaznelisa~ (X s.), sadac<br />

moTxrobilia saqarTveloSi, qristianobaze axalmoqceul (`axalnerg~) qveyanaSi, rwmenis<br />

gansamtkiceblad mosul `asurel mamaTa~ moRvaweobis ambavi. wm. iovane mimar-<br />

Tavs mowafeebs: `axal nerg arian kacni ese amis soflisani. jer-ars Tquenda, raÁTa<br />

warxÂdeT kacad-kacadi da ganamtkicebdeT ZmaTa, romelTa aRuarebies qriste, ufali<br />

Cueni, ara sityÂTa moZRurebiTa TqueniTa, aramed raÁTa Tavnica Tquenni saxed miscneT~.<br />

sruliad garkveviTaa naTqvami, rom qristiani moRvawis upirvelesi movaleoba<br />

damoZRvra, mSrali propaganda ki araa, aramed aRzrda, WeSmaritebis qmediTi Canergva<br />

sakuTari cxovrebis magaliTiT. diakoni andrei kuraevi ambobs: `marTlmadidebloba<br />

– es ar aris Tavmoyra dogmatur formulirebaTa kanonebisa, wesebisa, ar aris<br />

biblioTeka avtoritetuli teqstebisa... es, upirveles yovlisa, aris sulieri cxovrebis<br />

garkveuli wyoba, sulieri taqti da TviT `gemovnebac~ ki (`adamiani xatis<br />

win~). am sulieri wyobis damkvidrebas, `gemovnebis~ aRzrdas, msoflgancdis gaTavisebas<br />

isaxavda miznad hagiografia, himnografia da freska, erTianad qristianuli<br />

xelovneba. `hagiografiis amocana, rogorc Cans, isaa, rom daamkvidros gansazRvruli<br />

emociur-zneobrivi atmosfero, gansakuTrebuli `marTlmadidebluri~ msoflSegr-<br />

Zneba... esaa literatura, romelmac ubralod ki ar mouyara Tavi azrovnebis erTgvari<br />

wesis konstituciur maxasiaTebelT, aramed gamoxata isini yvelaze ufro gasa-<br />

Sualoebul, yvelasaTvis misawvdom, masobriv doneze. hagiografia Cven gvesaubreba<br />

ara mxolod azrovnebis wesze, aramed im adamianis SegrZnebaTa weszec, visTvisacaa<br />

gankuTvnili~.<br />

moixaza wre im sulieri wyobisa, kulturuli orientaciisa, azrovnebis da Segr-<br />

ZnebaTa wesisa, `emociur-zneobrivi atmosferosi~, romelTa damkvidreba-aRzrdas eswrafvis<br />

hagiografia. yovelive es ar niSnavs imgvar utilitarizms, praqtikuli sargeblianobis<br />

momentis iseT intensiurobas nawarmoebSi, rac daCrdilavda teqstis esTetikur<br />

Rirebulebas. swored mSvenierebis (an amaRlebulis) formiT, saxeobrivi principiT,<br />

pirovnebis emociur cxovrebaze orientaciiT realizdeboda hagiografiul nawarmoebSi<br />

sinamdvilis mier, msoflSegrZnebis mier nakarnaxevi motivebi sargeblianobisa.<br />

TviT axali drois Semoqmedebis unatifesi qmnilebebic, romlebic `wminda<br />

xelovnebis~ nimuSebad iTvlebian, sadac mxatvruli fantazia da misiT konstruirebuli<br />

samyaro, erTob rom gveSoreba miwierebidan, sruliad mainc ar arian gaZrcvilni<br />

utilitaruli orientaciisagan da warmatebiT emsaxurebian sazogadoebrivi<br />

cxovrebis sulier formirebas, zneobriv aRzrdas, SemecnebiT faseulobaTa mopovebas.<br />

amitomacaa, rom literaturaTmcodneobiT gamokvlevebSi xSirad aseT sakiTxebs<br />

ufro meti yuradReba eqceva, vidre nawarmoebis wminda mxatvrul-esTetikur<br />

problematikas. amis Taobaze hegeli Cioda Tavis droze: mxatvrul nawarmoebs ar unda<br />

vafasebdeT mxolod im TvalsazrisiT, rom igi aris sasargeblo saSualeba xelovnebis<br />

sferos miRma arsebuli didi da sapatio miznisa. mxatvruli nawarmoebi ar<br />

unda ganvixiloT, rogorc `mxolod sasargeblo iaraRi~ (hegeli, mSvenieris cneba<br />

xelovnebaSi). ukve iTqva, rom `vefxistyaosania~ qarTul literaturaSi pirveli<br />

23

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!