Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
platoni da rusTveli<br />
222<br />
baCana bregvaZe<br />
`vefxistyaosnis~ prologis kidev erTi _ meTerTmete strofi (`raca visca bedman<br />
misces, dasjerdes da mas ubnobdes~...) gvimowmebs, rom rusTveli kargad icnobda<br />
platonis socialur Teoriasac, gadmocemuls mis utopiur `saxelmwifoSi~<br />
(`Politeiva~) mkiTxvelis sayuradRebod unda SevniSnoT, rom gansaxilveli strofis<br />
dedaazri karga xania, rac davukavSireT `saxelmwifos~ socialur doqtrinas. amitomac<br />
aq TiTqmis mTlianad gadmogvaqvs Cveni gamokvlevis _ `antikuri civilizaciis<br />
gvirgvini~ _ erT-erTi qveTavi, 1 romelSiac zemoxsenebuli problemaa ganxiluli da<br />
gaanalizebuli.<br />
saxelmwifo, platonis mixedviT, erTi mTliani organizmia, romlis asoebic sazogadoebis<br />
calkeuli fenebi, socialuri jgufebi Tu individualuri wevrebi arian<br />
TavianTi mkveTrad gamokveTili, TavisTavadi da erTmaneTisagan gansxvavebuli funqciebiT,<br />
da mxolod maTi harmoniuli Tanxmoba, maTi erToblivi TanamSromloba gansazRvravs<br />
saxelmwifoebrivi organizmis sijansaResa da sicocxlisunarianobas.<br />
`Cven, _ ityvis ufro gvian romis didi imperatori, _ TanamSromlobisa da Tanamo-<br />
RvaweobisTvis varT Seqmnilni, rogorc xelebi, fexebi, quTuToni, zeda da qveda ybebi,<br />
amitom urTierTwinaaRdgoma bunebis winaaRmdeg aRZvrasa niSnavs, magram vinc gmobs<br />
da gaurbis moyvass, winaaRmdgomic igia misi~. 2 (aRsaniSnavia, rom qristianoba ber-<br />
Znul-romauli stoicizmis meSveobiT, TiTqmis sityva-sityviT gaiziarebs am platonur<br />
koncefcias: `viTarca erTsa mas guamsa mraval asoeb aqus, xolo asoebsa mas yovelsa<br />
ara igive saqme aqus, egreca Cuen yovelni erT guam varT qristes mier, xolo<br />
TviTeulni erTierTas asoeb varT~). 3<br />
ara marto SinaaSliloba, ara marto sazogadoebis wevrTa urTierT winaaRmdeg<br />
aRZvra, _ aramed maTi funqciebis urTierTaRrevac saxelmwifosaTvis udidesi ubedurebis<br />
saTaved gvevlineba. aTenis, iseve rogorc bevri sxva berZnuli polisis<br />
demokratia ki funqciaTa swored amnair aRrevas uwyobda xels. politikuri cxovrebis<br />
ukiduresi demokratizacia, rogorc gvimowmebs aristotele, TandaTanobiT totaluri<br />
Tanasworuflebianobis, ufro sworad, totaluri uuflebobis, saxelmwifoebrivi<br />
dezorganizaciis, usaxo, upirovno da uprincipo brbois SeuzRudav mbrZaneblad,<br />
e. w. `oxlokratiad~, anu faqtiur anarqiad iqceva. 4 es katastrofa garduvalia,<br />
vinaidan TviT saxelmwifo wes-wyobileba, romelic Tanabrad upirispirdeba gonebasac<br />
da bunebasac, Tavis TavSive imarxavs daSlisa da gadagvarebis Tesls. mkacri<br />
TanmimdevrobiT gviCvenebs platoni, rogor uwyobs xels TanamSromlobisa da Tanaarsebobis<br />
eTikur sawyisTa rRveva, saxelmwifoebrivi cxovrebis mamoZravebel stimulad<br />
martooden materialuri dainteresebis miCneva da sazogadoebis calkeuli fenebisa<br />
Tu kerZo moqalaqeTa specifikuri funqciebis urTierTaRreva maxinji socialuri<br />
sistemebis _ timokratiis, oligarqiis, demokratiis, tiraniis aRmocenebas, ma-<br />
Ts erTmaneTSi gadasvlasa da, bolos, maTsave wiaRSi uricxvi sazogadoebrivi borotebis<br />
_ zneobrivi mankierebis, ekonomiuri rutinis, politikuri anarqiis TandaTanobiT<br />
momwifebasa da ganviTarebas. 5<br />
rogor SeiZleba am borotebis acileba Tavidan? ranair saSualebebs unda mivmar-<br />
ToT saimisod, rom adamianebi TavianT Slegur vnebebsa da survilebs, angarebian<br />
1 ix. Pplatoni, timeosi, Tb., 1994, gv. 265-269.<br />
2 markus avreliusi, fiqrebi, II, 1.<br />
3 pavle, romaelTa mimarT, XII, 4-5.<br />
4 ix. Н. Кареев, Государство-город античного мира. СПБ., 1903, стр. 131.<br />
5 ix. `saxelmwifo~, VIII: timokratia - 545 c-550 c; oligarqia - 550 c-557 a; demokratia - 557 a-562<br />
a; 564 d-565 d; tirania - 562 a-564 c; 565 d-569 e; IX - 572 d-580 b.