iii_tomi.pdf
iii_tomi.pdf iii_tomi.pdf
2. `raca vis ra bedma misces, dasjerdes da mas ubnobdes: muSa miwyiv muSakobdes, meomari gulovnobdes” (11). iur. maris sityviT, es adgili paralelia `Sahnames” Semdegi debulebisa: `meomari da xelosani erTi mimarTulebiT ar unda iCendnen TavianT unars; dee, erTma imuSaos, meorem ibrZolos, TviTeul maTgans ueWvelad Sesaferi saqme aqvs” (`mnaTobi” 1934 w., #9, gv. 144). sityvieri msgavseba ueWvelia, magram ideuri igiveoba ara Cans: firdousi ambobs, rom yvela unda akeTebdes imas, ris gakeTeba mas SeuZlia Tavisi unarisa da codnis mixedviT, magram is aravis avalebs mudam am codnaze darCes da sxvaze ar ifiqros. Cveni poeti ki moiTxovs – adamiani `dasjerdes” mas, rac `bedman misca”; am SemTxvevaSi is imeorebs imas, rasac pavle mociquli ambobs: `TviTeuli adamiani unda darCes im wodebaSi” – ese igi _ mdgomareobaSi, _ romelSiac is mowodebulia” (1 kor. VII, 20). 3. `vardTa da nexvTa vinaTgan mze sworad moefinebis, didTa da wvrilTa wyaloba Senca nu mogewyinebis” (49); es igivea, rac saxarebis sityvebi: `rameTu mze misi (Rv- Tisa) aRmovals borotTa zeda da keTilTa da swvims marTalTa zeda da cruTa” (mT. V, 45). 4. erTi SexedviT iseTi paradoqsi, rogoricaa – `rasaca gascem – Senia, rasc ara _ dakargulia!” (50), gameorebaa im azrisa, rac saxarebaSi asea gamoTqmuli: `romelman moipovos suli TÂsi, warwymidos igi; da romelman warwymidos suli TÂsi, moipovos igi” (mT. X, 39; mar. VIII, 35; lk. IX, 24 rusulad `кто сбережет душу свою, потеряет ее, а кто потеряет, сбережет ее”). 5. `amad rome Secodeba Svidgzis Tqmula Sesandoblad” (246), imeorebs saxarebis Semdeg adgils: `daRaTu Svidgzis dResa Sina Segcodos Sen Zmaman Senman... miuteve mas” (mT. XVIII, 22; lk. XVII, 4). 6. `vinca kacman Zma iZmos, Tu daca idos, xams Tu, misTvis sikvdilsa da Wirsa Tavi ar dahridos” (306); aq xazgasmuli azri Zmisa da megobrisaTvis Tavis dadebis Sesaxeb amoRebulia saxarebidan, sadac naTqvamia: `ufrosi amisa siyuaruli aravis aqus, raTa suli Tvisi dasdvas megobarTa TvisTaTvis” (in. VV, 13); igive azri asea gamoTqmuli solomonis `igavebSi”: `yovelsa zeda Jamsa raTa iyos Senda megobari, xolo Zmani Wirsa Sina saxmar arian, rameTu amisaTvis iSobian” (XVII, 17), `ars megobari Tanamikrul ufros Zmisa” (XVIII, 25). 7. `RmerTman erTi riT acxovnos, Tu meore ar wawymidos!” (306); aq, rasakvirvelia, laparakia ara saiqao cxoneba-warwymedaze, rogorc zogierTsa hgonia. am SemTxvevaSi aRniSnulia kavSiri or kontrastul movlenas Soris: sicocxlesa (`acxovnos”) da sikvdils (`warwymidos”), sicoxle-arseboba ganpirobebulia mospoba-sikvdiliT. es azri, romelic prokles ase hqonda gamoTqmuli: `sikvdili erTisa aris winamZRvari da aucilebeli piroba meoris sicocxlisa”, xolo nemesio emesels – `sxvisa qmnasa sxvisa xrwnad ityvian da kualad sxvisa xrwnasa sxvisa qmnad” (bunebisaTvis kacisa, gv. 66, s. gorgaZis gamocema), gameorebaa mociquli pavlesi, romelic ambobs: `Sen romeli dasTesi, ara cxovndis, vidremde ara mokudis” (1 kir. XV, 36); es niSnavs: daTesili ar gacocxldeba, Tu ar mokvda”, ese igi – jejilis aRmoceneba – sicocxle damyarebuli sikvdilsa da xrwnaze. 8. `Sen ar gatexa kargi gWirs zenaarisa, ficisa, xams gasruleba moyvrisa siyvarulisa mtkicisa” (706); es xom igivea, rac `kacman, romelman aRuTquas ufalsa, anu fucos fici, ara ganacruvos sityua Tvisi; yoveli, raodeni gamoxdes pirisagan misisa, yos igi”” (ricxvTa, XXX, 3). 9. `Tu lxini gvinda RmrTisagan, Wirnica SeviwynaroTa” (726); es aris dadebiTi pasuxi da ganmeoreba Semdegi adgilisa: `ukueTu keTili SeviwynareT xelisagan uflisa, boroti ara moviTminoTa?” (iob. II, 10). 10. `meSinian, Tumca SiSsa mociquli ver dahridobs” (754); aseTive `SiSis ar ridoba”, es igi – arad Cagdeba, xazgasmulia bibliaSic: `nu geSinin nuca erTisa SiSisa- ...xolo SiSisa maTisaTvis nu geSinin, nuca SesZrwundebiT ( I petr. III, 6,14), `SiSi ara ars siyuarulsa Tana, aramed srulman siyvarulman gareganagdis SiSi (Iion. IV, 1-8). 216
11. `wagikiTxavs, siyvarulsa mociqulni ragvar sweren? viT ityvian, viT aqeben? can, cnobani miaferen. `siyvaruli aRgvamaRlebs”, viT eJvanni, amas JReren” (791); es adgili pirdapiri gamoxmaurebaa im azrebisa, romlebic gatarebulia pavle mociqulis 1 korn. VIII, 1; XIII, 1 – 8, 14. 12. `miec glaxakTa saWurWle, aTavisufle monebi” (803); marTalia, glaxakTa gaki- Txva da monisaTvis Tavisuflebis miniWeba islamiTac karg saqmed iTvleba, magram, rogorc garkveulia, es ambavi islamSi nakarnaxevia qristianizmiT, romelic ambobs: `ganyide monagebi Seni da miec glaxakTa” (mT. XIX, 21; lk. XVIII, 22) da `monasa nu xuebul hyof ganTavisuflebisagan” (iso zir. VII, 23). 13. `gamoWril var saxliT CemiT, viT iremi Zebnad wylisad” (855), `SenTvis asre momsurdebis, wyarosaTvis viT iremsa” (1656); es sityvebi gameorebaa fsalmunis (44,1) Semdegi muxlisa: `viTarca saxed surin iremsa wyaroTa mimarT wylisaTa, egre surin sulsa Cemsa Sendami, RmerTo”. 14. `aras gargebs swavluleba, Tu ara iqm brZenTa Tqmulsa: ar ixmareb, ras xelsa hxdi saunjesa dafarulsa?” (902); aq igive azria gamoTqmuli, rac brZnis iso ziraqis (XX, 30) Semdeg sityvebSi: `sibrZne dafaruli da saunje gamouCeneli – ra sargebel ars orTave Sina?” (Sead. iqve, Tavi 41, 17). is visramianis qarTulad mTargmnelsac gamouyenebia Tavis dros. 15. `Sen xar savseba yovelTa, aRgavseb mzeebr feniTa” (917), gamoZaxilia mociqulis sityvebisa: `ieso qriste ars savseba aRmavsebelisa yovlisa yovelsa Sina” (efesel. I, 23). 16. `RmerTsamca viT ar SeeZlo kvla gankurneba wylulisa” (929), `wylulsa, misgan dakodilsa, masve Zaluc gankurneba” (1454); es gameorebaa Semdegi azrisa: `ityvis ufali: me movswyli da me ganvhkurni” (meore Sjuli XXXII, 39). 17. `igia mzrdeli yovlisa danergul-daTesulisa” (929); es paralelia pavle mociqulis Semdegi Tqmisa: `arc damsxmeli (damnergvel-damTesveli) ra ars, arca momrwyveli, aramed aRmaorZinebeli (mzrdeli) RmerTi” ((I kor. III, 7). 18. `bolod yovli damaluli saqme cxadad gamocxaddes” (939), pirdapiri gameorebaa Semdegi sityvebisa: `araraÁ ars dafaruli, romeli ara gamocxadnes, da damaluli, romeli ara sacnaur iyos” (luk. XII, 2). 19. `marTlad ityvis mociquli – `SiSi Seiqms siyvarulsa” (1045); brZeni iso ziraqi ambobs: `SiSi daadgens gzaTa zeda siyuarulisaTa” (I, 13). 20. `kaco, Zalsa nu iqadi, nuca mohkvex viTa mTvrali, aras gargebs Zliereba, Tu ar Segwevs RmrTisa Zali” (1046); winaswarmetyveli ambobs: `nu iqadin Zlieri Zlierebisa mier Tvisisa” (ierem. IX, 23 - 24). 21. `miT diacsa samalavi arasTana ar eTxrobis” (1081); riT gansxvavdeba es adgili Semdegisagan: `Tanamesarecelisagan dafare, ara Txrobad raime misda”? (miq. VII, 5). 22. `dedismucliT ra gamomyva?” (1168), kiTxviTi formiT gamoTqmuli azri bibliisa: `SiSveli gamovel muclisagan dedisa Cemisa” (iob. I, 21). 23. va, oqro misTa moyvasTa arodis miscems lxenasa, dRe sikvdilamdis sixarbe Seaqnevs kbilTa RrWenasa: Sesdis da gasdis, aklia, emdurvis etlTa rbenasa, kvla aqa sulsa daubams, dauSlis aRmafrenasa. (1197) es sityvebi gavrcobaa mxatvrul formaSi Semdegi sityvebisa: `rameTu Ziri ars yovelTa borotTa vecxlismoyvareoba, romlisaTvis vieTme Tavni Tvisni SesTxines salmobaTa mravalTa” (I timoT. VI, 9 -10). 24. `va, sawuTro, sicruviT Tavi satanas adare” (1213), aq satana, eSmaki, gamoyvanilia sicruis, tyuilis sazomad da matareblad. sicruisa da tyuilis gansaxierebad warmodgenilia is saxarebaSic: satana, eSmaki `WeSmaritebasa ara daadgra, rameTu WeSmariteba ara ars misTana; odes ityvis tyuvilsa, Tvisisagan gulisa ityvin, rame- Tu mtyuar ars da rameTu mamaca misi mtyuari ars” (ioan. VIII, 44). 217
- Page 166 and 167: 3 (antistrofi) 4 (antistrofi) STah
- Page 168 and 169: II kavSiri Zvel-qarTuli himnografiu
- Page 170 and 171: isa, musikaluris kompoziciebiT. am
- Page 172 and 173: da ara mxolod saleqso sazomebisa; s
- Page 174 and 175: 1 (strofi) 2 (antistrofi) mÃdom me
- Page 176 and 177: da zusti saxelwodeba qarTuli leqsis
- Page 178 and 179: Zala eklesiebSi Tavisufali improviz
- Page 180 and 181: adamianisaTvis gaixsnas ideis Sinaa
- Page 182 and 183: cxadia, naTqvami imas ar niSnavs, r
- Page 184 and 185: intonaciur xmovanebas nawarmoebis t
- Page 186 and 187: daviTis TqmiT, man elinTa mier RmrT
- Page 188 and 189: uria xeTelis colTan _ bersabesTan.
- Page 190 and 191: erTmaneTisagan mkveTrad gansxvavdeb
- Page 192 and 193: SesZlebodaT mSobliuri kulturis sams
- Page 194 and 195: Sesxma da qeba ama Tu im `sulieri g
- Page 196 and 197: usTaveli da misi poema (nawyvetebi)
- Page 198 and 199: sasiyvarulo ambebi cudad moqmedebs
- Page 200 and 201: prozad Targmnili `visramiani~ _ mso
- Page 202 and 203: didebulebisa rcxveniaT. tarieli iZu
- Page 204 and 205: ls, amJamad ki mters - WaSnagirs, r
- Page 206 and 207: teraturuli wyaros damowmeba imisTvi
- Page 208 and 209: mwyobr SenobaSi, romlis mizania, Te
- Page 210 and 211: adamianis arsebobis Zireul sakiTxeb
- Page 212 and 213: koncefciis es Tavisebureba aisaxeba
- Page 214 and 215: nebis, misi simdidris mtkicebaSia,
- Page 218 and 219: 25. `viT moixmaros monaman patronsa
- Page 220 and 221: aRniSnuli kontrasti aixsneba ara du
- Page 222 and 223: platoni da rusTveli 222 baCana breg
- Page 224 and 225: am qveynad yvelafers Tavisi garkveu
- Page 226 and 227: eqstazi poetur simRerebad da sagalo
- Page 228 and 229: SevCerdebi mxolod erTze. movitan or
- Page 230 and 231: arbarosTa msaxvral xelsac ki gadaur
- Page 232 and 233: unebrivad unda migvaCndes, rom `vef
- Page 234 and 235: Su noi già il ciel dischiudesi…
- Page 236 and 237: usTavelis esTetika (nawyvetebi) 236
- Page 238 and 239: vefxistyaosnis centraluri saxeebi,
- Page 240 and 241: stilis xelovneba. mas sdevnian esTe
- Page 242 and 243: ogor SeviswavloT da rogor vaswavloT
- Page 244 and 245: personaJis emocia, amaRlebulis esTe
- Page 246 and 247: as qadagebs. rusTveli msoflmxedvelo
- Page 248 and 249: losofiuri motivirebacaa. da rac ars
- Page 250 and 251: avTandilis galoba 250 griver farula
- Page 252 and 253: dambadebeli usazRvro trfialebiT ems
- Page 254 and 255: avTandili Teurgia, xelovania, mTel
- Page 256 and 257: siaxle, Sen Semagulvane Secodebisa
- Page 258 and 259: ni, rac niSnavs giJs, Smags. roca S
- Page 260 and 261: xosrovis Svilma mariamisagan, mefe-
- Page 262 and 263: iT moindoma man Sirinis monadireba,
- Page 264 and 265: avi, beJanis da maniJes ambavi da s
11. `wagikiTxavs, siyvarulsa mociqulni ragvar sweren? viT ityvian, viT aqeben?<br />
can, cnobani miaferen. `siyvaruli aRgvamaRlebs”, viT eJvanni, amas JReren” (791); es<br />
adgili pirdapiri gamoxmaurebaa im azrebisa, romlebic gatarebulia pavle mociqulis<br />
1 korn. VIII, 1; XIII, 1 – 8, 14.<br />
12. `miec glaxakTa saWurWle, aTavisufle monebi” (803); marTalia, glaxakTa gaki-<br />
Txva da monisaTvis Tavisuflebis miniWeba islamiTac karg saqmed iTvleba, magram,<br />
rogorc garkveulia, es ambavi islamSi nakarnaxevia qristianizmiT, romelic ambobs:<br />
`ganyide monagebi Seni da miec glaxakTa” (mT. XIX, 21; lk. XVIII, 22) da `monasa nu xuebul<br />
hyof ganTavisuflebisagan” (iso zir. VII, 23).<br />
13. `gamoWril var saxliT CemiT, viT iremi Zebnad wylisad” (855), `SenTvis asre<br />
momsurdebis, wyarosaTvis viT iremsa” (1656); es sityvebi gameorebaa fsalmunis (44,1)<br />
Semdegi muxlisa: `viTarca saxed surin iremsa wyaroTa mimarT wylisaTa, egre surin<br />
sulsa Cemsa Sendami, RmerTo”.<br />
14. `aras gargebs swavluleba, Tu ara iqm brZenTa Tqmulsa: ar ixmareb, ras xelsa<br />
hxdi saunjesa dafarulsa?” (902); aq igive azria gamoTqmuli, rac brZnis iso ziraqis<br />
(XX, 30) Semdeg sityvebSi: `sibrZne dafaruli da saunje gamouCeneli – ra sargebel<br />
ars orTave Sina?” (Sead. iqve, Tavi 41, 17). is visramianis qarTulad mTargmnelsac gamouyenebia<br />
Tavis dros.<br />
15. `Sen xar savseba yovelTa, aRgavseb mzeebr feniTa” (917), gamoZaxilia mociqulis<br />
sityvebisa: `ieso qriste ars savseba aRmavsebelisa yovlisa yovelsa Sina” (efesel.<br />
I, 23).<br />
16. `RmerTsamca viT ar SeeZlo kvla gankurneba wylulisa” (929), `wylulsa, misgan<br />
dakodilsa, masve Zaluc gankurneba” (1454); es gameorebaa Semdegi azrisa: `ityvis ufali:<br />
me movswyli da me ganvhkurni” (meore Sjuli XXXII, 39).<br />
17. `igia mzrdeli yovlisa danergul-daTesulisa” (929); es paralelia pavle mociqulis<br />
Semdegi Tqmisa: `arc damsxmeli (damnergvel-damTesveli) ra ars, arca momrwyveli,<br />
aramed aRmaorZinebeli (mzrdeli) RmerTi” ((I kor. III, 7).<br />
18. `bolod yovli damaluli saqme cxadad gamocxaddes” (939), pirdapiri gameorebaa<br />
Semdegi sityvebisa: `araraÁ ars dafaruli, romeli ara gamocxadnes, da damaluli,<br />
romeli ara sacnaur iyos” (luk. XII, 2).<br />
19. `marTlad ityvis mociquli – `SiSi Seiqms siyvarulsa” (1045); brZeni iso ziraqi<br />
ambobs: `SiSi daadgens gzaTa zeda siyuarulisaTa” (I, 13).<br />
20. `kaco, Zalsa nu iqadi, nuca mohkvex viTa mTvrali, aras gargebs Zliereba, Tu<br />
ar Segwevs RmrTisa Zali” (1046); winaswarmetyveli ambobs: `nu iqadin Zlieri Zlierebisa<br />
mier Tvisisa” (ierem. IX, 23 - 24).<br />
21. `miT diacsa samalavi arasTana ar eTxrobis” (1081); riT gansxvavdeba es adgili<br />
Semdegisagan: `Tanamesarecelisagan dafare, ara Txrobad raime misda”? (miq. VII, 5).<br />
22. `dedismucliT ra gamomyva?” (1168), kiTxviTi formiT gamoTqmuli azri bibliisa:<br />
`SiSveli gamovel muclisagan dedisa Cemisa” (iob. I, 21).<br />
23. va, oqro misTa moyvasTa arodis miscems lxenasa,<br />
dRe sikvdilamdis sixarbe Seaqnevs kbilTa RrWenasa:<br />
Sesdis da gasdis, aklia, emdurvis etlTa rbenasa,<br />
kvla aqa sulsa daubams, dauSlis aRmafrenasa. (1197)<br />
es sityvebi gavrcobaa mxatvrul formaSi Semdegi sityvebisa: `rameTu Ziri ars<br />
yovelTa borotTa vecxlismoyvareoba, romlisaTvis vieTme Tavni Tvisni SesTxines<br />
salmobaTa mravalTa” (I timoT. VI, 9 -10).<br />
24. `va, sawuTro, sicruviT Tavi satanas adare” (1213), aq satana, eSmaki, gamoyvanilia<br />
sicruis, tyuilis sazomad da matareblad. sicruisa da tyuilis gansaxierebad<br />
warmodgenilia is saxarebaSic: satana, eSmaki `WeSmaritebasa ara daadgra, rameTu<br />
WeSmariteba ara ars misTana; odes ityvis tyuvilsa, Tvisisagan gulisa ityvin, rame-<br />
Tu mtyuar ars da rameTu mamaca misi mtyuari ars” (ioan. VIII, 44).<br />
217