iii_tomi.pdf

iii_tomi.pdf iii_tomi.pdf

04.06.2013 Views

nebis, misi simdidris mtkicebaSia, igi am fonze idealuri feodal-gmirebis gandidebas emsaxureba. avTandil-nestan-tarielis samyaros gulnaSaros samyaro `SefrfinviTa~ da bnediT Sescqeris – eseni mas `ze-mxedveli~ wyalobis TvaliT dahyureben. magram es mxolod avtoris cnobier pozicias Seexeba. intuiturad, aracnobierad poeti marTlac grZnobiT eltvis renesansuli atmosferos am `dabal~ samyaros, mis aRweraSi siamovnebas hpovebs da rainduli samyaros maRal grZnobaTa daZabuli dramatizmisgan isvenebs. Camoyalibebuli da eWvSeuvali feodali – rusTaveli – am mesame wodebis samyaros malulad etrfis. Sua saukuneTa dasasrulis suliskveTebas, romelmac rusTavelis grZnoba da goneba gamohkveba, es detali kargad axasiaTebs. megobroba megobrobas `vefxistyaosnis~ qargaSi TiTqmis iseTive didi adgili uWiravs, rogorc siyvaruls, Sefasebis mxriv ki avtori mas siyvarulis Tanabar Rirebulebas ani- Webs. megobroba `vefxistyaosanSi~ araa mxolod principi, vali an mcneba – igi imdenadvea cxoveli grZnoba, afeqti, ramdenadac kacis siyvaruli qalisadmi da qalisa kacisadmi. misi pirveli sababia adamianis fizikuri srulyofa da mSveneba; megobrobasac axasiaTebs x e l o b a – gonebis mZlevi, mouTmeneli survili naxvisa Tu Svelisa; megobroba gangebisagan movlenili grZnobaa, romelsac adamiani Tavisi nebiT ver wauva. Tu poemis mixedviT siyvaruli sixarulisa da tanjvis momtani grZnobaa, megobrobas es ormxrivoba ar axasiaTebs: es araa winaaRmdegobrivi grZnoba, Tavisi mkafio miznis mqone: sami aris moyvrisagan moyvrobisa gamoCena: pirvel, ndoma siaxlisa, siSorisa ver moTmena, micema da aras Suri, Cuqebisa ar mowyena, gavlena da moxmareba, misad rgebad velTa rbena. avtoris am ukiduresad emociur damokidebulebaSi megobrobisadmi gamoxatuleba hpova maTi epoqisaTvis damaxasiaTebelma moxibluloba-aRtacebam pirovnebaSi gansaxierebuli fizikuri, esTetikuri da gonebrivi srulyofis idealiT – yovelmxriv srulqmnili Wabuki-raindiT, bunebis am umaRlesi qmnilebiT, romliskenac im drois yvela swrafva iyo mimarTuli. siyvaruli da megobroba adamianTa kavSiris iseTi formebia, romelTac adamianebs garegani pirobebi ki ar axvevs Tavze, aramed TviTon irCeven TavianTi sakuTari msjavrisa da sakuTari bunebis Sesabamisad (magaliTad, naTesaobisagan, mezoblobisagan gansxvavebiT). SemTxveviTi ar aris, rom rusTavels – adamianTa grZnoba-gonebis Tavisuflebis momReralsa da renesansis mesityves – adamianTa sxva yovel kavSirze metad maTi urTierTobis es ori saxe ainteresebs. 214

usTavelis msoflmxedveloba 215 korneli kekeliZe poemis avtori rom qristiania, es mJRavndeba Semdegidan: 1) is icnobs qristianobis zog ritualur movlenas; 2) icnobs qristianuli moZRvrebis pirvelwyaros – biblias, e. i. Zvelisa da axali aRTqmis wignebs; 3) mis nawarmoebSi gvaqvs specifikuri qristianuli azrebi. ritualuri mxare qristianobis, rasakvirvelia, mkveTrad xazgasmuli araa poemaSi da arc SeiZleba iyos, Tu mxedvelobaSi gveqneba is garemoeba, rom Cven saqme gvaqvs religiuri sakiTxebisadmi, sazogadod, metad TavdaWeril poetTan; magram zog rames mainc vpoulobT iseTs am mxriv, rac maCvenebelia misi qristianobisa. poetma icis qristianTa is `saidumloeba”, romelsac ziareba ewodeba, da teqnika misi Sesrulebisa; amas amJRavnebs Semdegi sityvebi: `Tavisa sisxlTa nu eziarebiT” (388). man icis agreTve qristianTa udidesi dResaswauli, romelsac `aRdgoma” an `aRvseba”, gina Tu `paseqi” ewodeba, da masTan dakavSirebuli sixaruli, romlis simbolod wiTeli feri (saeklesio sagaloblebSi naTqvamia: `pasqa wiTeli”, Sead. agreTve aRdgomis kvercxis wiTlad SeRebvis Cveuleba) iyo miRebuli; es Cans Semdegi sityvebidan: moedans davdgi karvebi wiTlisa atlasebisa, movida siZe, gardaxda, dRe, hgvanda, ars aRvsebisa (552). ese igi: moedani movrTe sazeimod, wiTeli atlasis karvebiT, gegoneboda – aRvsebis an aRdgomis dReao. poeti rom zedmiwevniT icnobs biblias, es Cans, pirvelyovlisa, iqidan, rom mas xSirad mohyavs bibliuri sakuTari saxelebi da terminebi; ase, magaliTad: bisoni (719 – mdinare fisoni), edemi (50, 309, 321, 332, 476, 522, 694, 715, 725), levi uria (816), gabaoni (331), jojoxeTi (764), satana (787, 874, 1213), eSmaki (118, 574, 805, 1196), belzebeli (349). magram yvelaze metad mniSvnelovani da damaxasiaTebelia am mxriv is azrebi da citatebi, romlebic poets uxvad mohyavs bibliidan. rodesac Cven citatebis Sesaxeb vlaparakobT, imas ki ar vgulisxmobT, rom poets citatebi ucvlelad, sityvasityviT mohyavs, amas verc movTxovT mxatvrul nawarmoebs; sayuradRebo isaa, rom poets mxatvrul formaSi da saxeebSi moucia igive azri, rasac esa Tu is citata Seicavs, mxolod arasodes is wyaros ar asaxelebs, rogorc es miRebuli iyo mis dros. me am SemTxvevaSi moviyvan poemidan, strofebis Tanmimdevrobis dacviT, mxolod ramdensame mniSvnelovan adgils, romlebic nakarnaxevia bibliis ama Tu im citatiT moyvana yvelasi SeuZlebelia, saWiroc araa. 1. prologis pirveli strofi azriTa da frazeologiiT gameorebaa bibliisa: romelman Seqmna samyaro ZaliTa miT ZlieriTa, zegardmo arsni suliTa yvna zeciT monaberiTa; Cven, kacTa, mogvca qveyana, gvaqvs uTvalavi feriTa; misgan ars yovli xelmwife saxiTa mis mieriTa. Seqmna RmerTman samyaro (Sesaq. I, 7) STabera pirsa missa suli sicocxlisa da iqmna kaci sulad cxovelad (Sesaq. II, 7). aRavseT queyana da eufleniT mas da mTavrobdiT TevzTa zRvisaTa da mxecTa da frinvelTa cisaTa da yovelTa pirutyvTa da yovelsa queyanasa da yovelTa qvewarmavalTa queyanasa zeda (Sesaq. I, 28). ara ars xelmwifebaÁ, garna RmrTisagan, da romelni igi arian xelmwifeni, RmrTisa mier ganwesebul arian (rom. XIII, 1).

nebis, misi simdidris mtkicebaSia, igi am fonze idealuri feodal-gmirebis gandidebas<br />

emsaxureba. avTandil-nestan-tarielis samyaros gulnaSaros samyaro `SefrfinviTa~<br />

da bnediT Sescqeris – eseni mas `ze-mxedveli~ wyalobis TvaliT dahyureben.<br />

magram es mxolod avtoris cnobier pozicias Seexeba. intuiturad, aracnobierad<br />

poeti marTlac grZnobiT eltvis renesansuli atmosferos am `dabal~ samyaros, mis<br />

aRweraSi siamovnebas hpovebs da rainduli samyaros maRal grZnobaTa daZabuli dramatizmisgan<br />

isvenebs. Camoyalibebuli da eWvSeuvali feodali – rusTaveli – am mesame<br />

wodebis samyaros malulad etrfis. Sua saukuneTa dasasrulis suliskveTebas,<br />

romelmac rusTavelis grZnoba da goneba gamohkveba, es detali kargad axasiaTebs.<br />

megobroba<br />

megobrobas `vefxistyaosnis~ qargaSi TiTqmis iseTive didi adgili uWiravs, rogorc<br />

siyvaruls, Sefasebis mxriv ki avtori mas siyvarulis Tanabar Rirebulebas ani-<br />

Webs. megobroba `vefxistyaosanSi~ araa mxolod principi, vali an mcneba – igi imdenadvea<br />

cxoveli grZnoba, afeqti, ramdenadac kacis siyvaruli qalisadmi da qalisa<br />

kacisadmi. misi pirveli sababia adamianis fizikuri srulyofa da mSveneba; megobrobasac<br />

axasiaTebs x e l o b a – gonebis mZlevi, mouTmeneli survili naxvisa Tu Svelisa;<br />

megobroba gangebisagan movlenili grZnobaa, romelsac adamiani Tavisi nebiT<br />

ver wauva. Tu poemis mixedviT siyvaruli sixarulisa da tanjvis momtani grZnobaa,<br />

megobrobas es ormxrivoba ar axasiaTebs: es araa winaaRmdegobrivi grZnoba, Tavisi<br />

mkafio miznis mqone:<br />

sami aris moyvrisagan moyvrobisa gamoCena:<br />

pirvel, ndoma siaxlisa, siSorisa ver moTmena,<br />

micema da aras Suri, Cuqebisa ar mowyena,<br />

gavlena da moxmareba, misad rgebad velTa rbena.<br />

avtoris am ukiduresad emociur damokidebulebaSi megobrobisadmi gamoxatuleba<br />

hpova maTi epoqisaTvis damaxasiaTebelma moxibluloba-aRtacebam pirovnebaSi gansaxierebuli<br />

fizikuri, esTetikuri da gonebrivi srulyofis idealiT – yovelmxriv<br />

srulqmnili Wabuki-raindiT, bunebis am umaRlesi qmnilebiT, romliskenac im drois<br />

yvela swrafva iyo mimarTuli.<br />

siyvaruli da megobroba adamianTa kavSiris iseTi formebia, romelTac adamianebs<br />

garegani pirobebi ki ar axvevs Tavze, aramed TviTon irCeven TavianTi sakuTari msjavrisa<br />

da sakuTari bunebis Sesabamisad (magaliTad, naTesaobisagan, mezoblobisagan<br />

gansxvavebiT). SemTxveviTi ar aris, rom rusTavels – adamianTa grZnoba-gonebis Tavisuflebis<br />

momReralsa da renesansis mesityves – adamianTa sxva yovel kavSirze metad<br />

maTi urTierTobis es ori saxe ainteresebs.<br />

214

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!