Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
sxva Zeglebidanacaa cnobili. termini `mijnuri~ arabuli warmoSobisaa (`mijnuri<br />
Smagsa gviqvian arabuliTa eniTa~. `mejnuni~ avi sulisagan Sepyrobils niSnavs,) iseve<br />
rogorc `mijnurobis~ sazogadoebrivi institutis Semadgeneli zogierTi mcneba. magram<br />
TviT es ganviTarebuli forma maRali wris kacisa da qalis sasiyvarulo urTierTobisa<br />
(`mijnuroba~ anu rainduli siyvaruli), romelic `vefxistyaosanSi~ da mis<br />
Tanamedrove sxva TxzulebebSi aisaxa, qarTuli samxedro aristokratiis kuTvnilebaa,<br />
mis wreSi SemuSavebuli da Camoyalibebuli qristianuli kulturis farTo monawileobiT,<br />
iseve rogorc qalis rainduli kulti (e.w. kurtuazuli anu `sakaro~,<br />
`sadarbazo~ siyvaruli) dasavleT evropis qveynebSi. siyvarulisagan dasneuleba da<br />
fermixdiloba, misgan velad gaWra da mijnur raindTa urTierTTanagrZnoba, grZnobis<br />
ardaCena da moyvris argaTqma, satrfos samsaxuri xmliTa Tu keTili saqmiT da<br />
siyvarulis amamaRlebeli, eTikurad aRmzrdeli roli – ai am sazogadoebrivi institutis<br />
sayovelTaod gaziarebuli mcnebebi da eTikuri warmodgenebi. mijnuroba mxolod<br />
absoluturad srulyofili, adamianisTvis SesaZlo yvela RirsebiT Semkuli<br />
kacis saqmea, igi rCeulTa xvedria. amitom mijnuri, Tu mas hsurs Tavisi satrfos<br />
Rirsi iyos, yvela am saTnoebaTa miRwevas unda ecados. is, rac dRes CvenTvis Sua<br />
saukuneTa dasasrulis amaRlebuli, keTilSobiluri rainduli siyvarulis saxeliT<br />
aris cnobili, rusTavels mijnurobis mcnebebisa da qalis rainduli kultis saxiT<br />
Tavisi mSobeli aristokratiuli garemodan aqvs SeTvisebuli.<br />
magram, Tu rusTavelis poemaSi siyvaruli raindul mcnebebs misdevs, igi am mcnebebiT<br />
mainc ar izRudeba. rusTaveli xatavs siyvaruls ara mxolod iseTad, rogoric<br />
is unda iyos, aramed iseTad, rogoric is aris, fsiqologiur niuansTa iseTi mravalferovnebiT,<br />
romelic mas siyvarulis mxatvel diad avtorTa upirveles rigebSi<br />
ayenebs. siyvarulis gaCena da maluli tareba, misi sixaruli da Wmunva, grZnobis mo-<br />
Zaleba da Sesusteba, misi uecari aRzeveba, gmiris fiqri, asociaciebi da sulieri<br />
impulsebi yvela am gansxvavebul mdgomareobaSi – ai adamianis sulieri cxovrebis<br />
is sfero, romelsac rusTaveli yvelaze met yuradRebas uTmobs da sadac igi yvelaze<br />
meti fsiqologiuri detalebis povnas axerxebs. Tu saraindo lirikisa da epikisaTvis<br />
saerTod siyvarulis gandidebasTan erTad am grZnobis erTgvari dogmatizaciaa<br />
damaxasiaTebeli, Tu aq savaldebulo mcnebebi xSirad grZnobis namdvil spontanur<br />
mimdinareobas metnaklebad cvlis an zRudavs, rusTavelis poema avtoris mxatvruli<br />
mizandasaxulobis mixedviT Seudareblad ufro maRal etaps warmoadgens<br />
siyvarulis `aRmoCenis~, misi WeSmariti bunebis Secnobis gzaze. rusTaveli saraindo<br />
kultis normatul mcnebebs kidec icnobs da kidec scnobs. magram misTvis grZnobis<br />
namdvili bunebis xedva da gamoxatva ar aris gaSualebuli araviTari mcnebebiT. amiT<br />
rusTaveli enaTesaveba ara saraindo kulturis sityvier xelovnebas, aramed renesansul<br />
xelovnebas. rom siyvaruli adamianis amamaRlebuli Zalaa, es rusTavelis<br />
sxva Tanamedroveebmac da daaxloebiT Tanamedroveebmac icodnen. magram maT wreSi<br />
rusTavels mainc Tavisi mkveTri individualoba axasiaTebs. italiuri `tkbili axali<br />
stilis~ poetebi umRerdnen qals rogorc Cvenze maRal goniTs arsebas, romlis<br />
`Semecneba~ udidesi sikeTe da amaRleba iyo. satrfo qals isini xSirad `filosofiis~<br />
metaforiT aRniSnavdnen, qalis am simbolursa da gvarovnul rols ukan ki<br />
(rogorc Cvenze maRal arsebaTa warmomadgenlisa), vidre dantemde, misi individualuri<br />
gansazRvruloba da pirovnuli niSanTvisebebi iCrdileboda. aRmosavlur mistikaSi<br />
(sufizmSi) qali aris `RvTis sxivi~ am codvil qveyanaSi, absoluturi mSvenebis<br />
anu RvTis SemTxveviTi gamokrToma da am mxriv nebismieri sxva mSvenieri sagnisagan<br />
ar gansxvavdeba. misi trfoba gvaCvevs Tavdaviwyebasa da sakuTari meobis daTmobas,<br />
romelic saboloo angariSSi RmerTTan migviyvans, da mxolod amdenadaa siyvaruli<br />
amaRlebis gza. rusTavelisTvis satrfo qali pirvel rigSi p i r o v n e b a a , romelic<br />
daxasiaTebulia ara misi xalebisa da zilfebis xotbiT, rogorc sufiur poeziaSi,<br />
aramed misi gancdebisa da misi moqmedebis aRweriT; poemis gmir qalTa sulisa<br />
da xorcis xatvisaTvis gamoyenebuli ferebis simdidreSi rusTavelis samijnuro<br />
211