04.06.2013 Views

iii_tomi.pdf

iii_tomi.pdf

iii_tomi.pdf

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

mwyobr SenobaSi, romlis mizania, Teoriulad daasabuTos poemis ZiriTadi eTosi –<br />

WirSi gamagrebis, bedis dartymebis winaSe `argadrekis~, sasowarkveTilebaSi arCavardnis<br />

normatuli mcneba.<br />

garda am ZiriTadi koncefciisa, poemaSi uxvadaa gamoyenebuli sxva neoplatonuri<br />

ideebic, rogorc wesi, ontologiuri xasiaTisa, romlebic mTlian, qristianobisagan<br />

gansxvavebul msoflmxedvelobad ar erTiandebian, magram mainc axasiaTeben avtoris<br />

azrovnebis zogad orientacias filosofiaze (da ara religiaze) rogorc Sinaarsis,<br />

ise gamoxatvis formis mxriv: rusTaveli icnobs RvTiur c n o b a s (neoplatonuri<br />

nou`~ anu metafizikuri `goneba~ A 407 ) da prokleseul `sulTa siras~ (seira 884). mas<br />

gamoyenebuli aqvs neoplatonuri `erTisa~ da mravlis metafizika(792), samyaros Seqmna<br />

misTvis aris ara saganTa Seqmna arafrisagan, rogorc Zveli aRTqmis avtorTaTvis,<br />

aramed saganTa `saxis~ anu formis, maTi idealuri prototipis Seqmna (2). zogjer es<br />

procesi drois gareSec ki aris warmodgenili (792). qveynad gaCena-arsebobas masTan<br />

`arsad Semosvlac~ hqvia (323) da ara mxolod `Seqmna~ da `dabadeba~.<br />

epiTetebsa da metaforebSi, romlebiTac rusTaveli da misi gmirebi TavianT RmerTs<br />

ixsenieben, antikuri filosofiis memkvidreoba metia, vidre qristianobisa. Rmer-<br />

Ti `erTia~ Semdgomi dazustebis gareSe, ise rogorc neoplatonizmis RmerTi. igi<br />

`ucnauri~ (Seucnobeli) da `uTqmelia~, rogorc neoplatonizmis RmerTi, romlis epi-<br />

Tetebi Semdeg ganaTlebulma qristianma avtorebma isesxes. igi `myofia~ (1250) anu<br />

`namdvil myofi~ rac neoplatonizmisaTvis RvTis aRmniSvneli erT-erTi ZiriTadi gamoTqmaa.<br />

igi usazRvrobisaTvis sazRvris damdebia (792) da `arsTa mxadi~ (5050) anu<br />

arsebulis arsebobad momwodebeli. misi xiluli xatia mze (836, 837), radgan igi mzesaviT<br />

efineba yovel arss, romelic misiT arsebobs, efineba Tavis dauxarjavad, ra-<br />

Ta yovelives `savseba~ anu sisrule mianiWos (917). yvela am gamoTqmebSi, romelTac<br />

rusTaveli mas mier ufro Zunwad gamoyenebuli specifikurad qristianuli formulebisa<br />

da cnebebis gverdiT xmarobs, inakvTeba rusTavelis RvTis filosofiuri<br />

cneba, romelSic SeTavsebulia antikuri filosofiisa da qristianuli Teologiis<br />

ZiriTadi monapovrebi ontologiuri azrovnebis dargSi, magram ukugdebulia an savsebiT<br />

ugulvebelyofilia viwro konfesiuri momentebi.<br />

im SemTxvevaSi, roca antikuri filosofiis warmodgenebi pirdapir winaaRmdegobaSi<br />

modis qristianobasTan, avtori ufro xSirad meores Ralatobs pirvelTa sasargeblod.<br />

mag., mas eWvi epareba individualur ukvdavebaSi. `iq~ Tavis ardakargva, saku-<br />

Tari pirovnebis uwyvetobis Senaxva misTvis iseTi upiratesobaa, romelic RmerTs<br />

sagangebod unda SesTxovon (A 850-851 ). misi saiqio, sadac gmiri dRisiT da RamiT `mzis<br />

elvaTa (sxivTa) krTomis~ WvretaSi iqneba, neoplatonur warmodgenas ufro mogvagonebs,<br />

vidre qristianuls. morali, romlis dacva rusTavelis gmirebis upirvelesi<br />

sazrunavia, Tavisi dasabuTebis xasiaTis mixedviT filosofiis orbitSia moqceuli<br />

da ara religiisa: moraluri qceva igivea, rac brZnuli qceva: sibrZnis anu filosofosTa<br />

swavlis codnis mizani isaa, rom sworad anu moralurad qceva SegveZlos.<br />

ara viqm (moralur qcevas), codna ras margebs filosofosTa brZnobisa?<br />

miT viswavlebiT, mogveces SerTva zesT mwyobrTa wyobisa.<br />

sibrZne, rusTavelis TvalsazrisiT, adamianis upirvelesi Rirsebaa. igi iseTive<br />

miucilebeli atributia srulyofili adamianisa, rogorc fizikuri Zala, mxneoba da<br />

mSveniereba. es mcneba arsebiTad ewinaaRmdegeba qristianul Tvalsazriss, romlis-<br />

Tvisac sibrZne SemecnebiT planSi mdarea gamocxadebasTan SedarebiT, xolo eTikur<br />

planSi – siyvarulTan SedarebiT. adamiani Tavis mowodebiT brZenia, mas Seswevs unari<br />

da valdebulicaa, rom filosofiis codniT swori da moraluri gadawyvetileba<br />

miiRos da rogorc Tavisi moqmedeba, ise Tavisi sulieri cxovreba am gadawyvetilebis<br />

mixedviT warmarTos. es racionalizmi, adamianis gonebisa da nebisyofis suverenobis<br />

rwmena logikurad SeuTavsebelia qristianobis iseT Zireul doqtrinebTan,<br />

rogoricaa `pirveli codvisa~ da adamianis nebis arasuverenobis, misi moqmedebis winaswar<br />

gansazRvrulobisa RvTis nebisagan damokidebulebis rwmena.<br />

208

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!