iii_tomi.pdf
iii_tomi.pdf iii_tomi.pdf
prozad Targmnili `visramiani~ _ msoflios satrfialo literaturis erTi ubrwyinvalesi nimuSi, romelic siuJeturad da siyvarulis gandidebis paTosiT uaxlovdeba tristanisa da izoldas ambavs, magram gansxvavdeba misgan personaJTa saxeebis ufro mkafio gamokveTiTa da grZnobis fsiqologiur niuansTa simdidriT. meorea agreTve prozauli `amirandarejaniani~ _ umTavresad aRmosavluri warmoSobis sagmiro moTxrobaTa krebuli, romelnic saxecvlilni arian qarTuli saraindo yofisa da zne-Cveulebebis mixedviT da agebulni arian sakmaod myife siuJetur qargaze. arsebobda Tu ara am dros qarTul enaze sxva Targmnili an originaluri sagmiro-samijnuro Txzulebebi (garda dilargeTis Tavgadasavlisa, romelic `vefxistyaosnis~ tradiciuli epilogis fsevdorusTveluri strofi axsenebs), cnobili araa. magram faqtia, rom amgvar Txzulebebs icnobdnen, radgan maTi gmirebis saxelebs am epoqis avtorebi (istorikosebic, Teolog-filosofosebica da beletristebic, rusTavelis CaTvliT) xSirad mimarTaven xolme SedarebisaTvis. amaTSi gansakuTrebiT popularulni arian homerosisa da firdousis gmirebi. `vefxistyaosnis Sinaarsi~ `vefxistyaosnis~ ambavi bevr damaxasiaTebel siuJetur xazs Seicavs, romelic misi epoqis sagmiro da satrfialo TxzulebebisTvis Cveulic iyo da savaldebuloc. arabeTis didebul mefes rostevans hyavs erTaderTi asuli, mSvenieri TinaTin, romelsac malulad Soridan etrfis spaspeti Wabuki avTandili. rostevani gadawyvets Tavis sicocxleSive dasvas TinaTini mefed. kurTxevis ceremonialis Semdeg gamar- Tuli nadirobisas mefe da misi mxlebelni waawydebian wylis piras mjdom ucxo vefxistyavian rainds, romelic `sisxlis cremliT~ tiris da misdami mimarTuli sityvebi ar esmis. ucxo moyme maTraxiT Tavs gadahfxrews mis Sesapyrobad gagzavnil meomrebs, xolo roca mefis moaxloebas Seityobs, Tavisi Savi cxeniT ugzo-ukvlod gadaixveweba. ucxo moymis aseTi siTamame mis samflobeloSi Seuracxofs `nebier~ xelmwifes, igi dards eZleva manamde, sanam ar daarwmuneben, rom momxdari ambavi eSmakis namanqanebi iyo. magram amaSi araa darwmunebuli TinaTini, axla ukve mefe. igi ibarebs Tavis SoriT motrfiale spaspets – avTandils, umxels mas, rom misi siyvaruli SemCneuli aqvs da, mefisa da satrfos uflebiT, mas ucxo moymis saZebrad gzavnis. Tu av- Tandilma sam weliwadSi ver ipova ucxo moyme, maSin TinaTini daijerebs, rom igi marTlac molandeba yofila. am rainduli Rvawlis jildod TinaTini avTandils Tavis siyvarulsa da colobas aRuTqvams. sami weli dasasruls uaxlovdeba, magram avTandili sawadels ver ewia. avTandili sasowarkveTilebaSia: satrfos karze xelcarieli dabruneba sircxvilia, xolo, Tu Zebna kidev ganagrZo da daTqmul vadas gadaacila, mas, pirobis Tanaxmad daRupulad CaTvlian da Semdeg cocxlad dabruneba kidev ufro samarcxvino iqneba. swored am dros avTandili SemTxveviT waawydeba ucxo moymis kvals. TinaTinis spaspeti ori dRe da Rame misdevs `retad~ mimaval cxenosans, radgan mis gamolaparakebas mxolod brZola SeiZleba mohyves, romelic erT-erTs sikvdils moutans. meore saRamos ucxo moyme gamoqvabuls miadgeba. xeze gasuli avTandili xedavs, rom mas mtirali qali gamoegebeba, iaraRs CamoarTmevs da gamoqvabulSi Seiyvans. dilaadrian ucxo raindi cremlis RvriT isev stovebs gamoqvabuls, mtirali qali ki mas acilebs. ucxo moymes rom Sors gaigulebs, avTandils unda mgloviare qals misi ambavi gamohkiTxos. magram dainaxavs Tu ara, rom vefxistyaviani moymis magier gamoqvabuls sxva kaci moadga, qali kiviliT garbis da viRac `tariels~ uxmobs saSvelad. avTandili muxlmoyriT evedreba qals, ucxo moymis ambavi uTxras, magram misi Txovna amaoa. avTandils sxva gza aRar rCeba: igi risxvas gaiTamaSebs da qals sikvdiliT emuqreba. magram qals, Turme, sikvdili lxinad uCans, muqara masze ar sWris. maSin avTandili isev abralebs Tavs da umxels, rom vefxistyaviani moymis Zebna satrfom daavala. siyvarulis (`mijnurobis~) xseneba qals guls ulbobs. igi axvedrebs av- 200
Tandils ucxo ymas, romelic saRamos isev brundeba gamoqvabulSi, da sTxovs mas, rom avTandils araferi dauSavos. vefxistyavian moymesa da avTandils naxvisTanave moewonebaT erTmaneTi da maT Soris megobruli siyvaruli aRiZvris. tariels uWirs Tavisi ambis Txroba, radgan es mas kaeSans umZafrebs, magram raki gaigebs, Tu rogor saWiroa avTandilisaTvis misi ambis codna, am msxverplze midis da Tavis Tavgadasavals mouTxrobs. tarieli indoeTis mefis farsadanis gvaris kaci yofila da taxtis kanonieri memkvidre. mamamisi indoeTis erTi meSvidedis mflobeli, Tavis droze nebayoflobiT `Seewynara~ maSin uSvilo farsadans, xolo farsadanma tariels `Svilad zrda~ dauwyo, raTa mas momavalSi indoeTis taxti darCenoda. magram Semdeg farsadans eyola asuli, dabadebiTve mSvenieri nestan-darejani, da taxtis memkvidreobis sakiTxi, amgvarad, garTulda. Tavisi siyrme tarielma farsadanis karze lxinSi, nadimoba-nadirobasa da asparezobaSi gaatara. mamis sikvdilis Semdeg man, 16 wlisam, mefisagan mamamisis `saxelo~ _ indoeTSi umaRlesi Tanamdeboba, amirbaroba (sardloba da admiraloba) miiRo. erTxel, mefesTan erTad nadirobidan mobrunebuls, tariels SemTxveviT Tvali moukravs mSvenieri nestanisaTvis da amas masze iseTi STabeWdileba mouxdenia, rom guli wasvlia da dReRamis ganmavlobaSi cocxal-mkvdari yofila. tarieli momjobinda da siyvarulis damalvac SeZlo, magram Cveulebrivi cxovreba misTvis autaneli Seiqmna. xani gadis, tarieli uimedo siyvaruls malavs. igi saSvelad uxmobs Tavis siamayes (ixsenebs, rom igi indoeTis amirbaria) da sifrTxiles (Tu siyvaruls Seutyoben, mas karis moSoreba mouxdeba), raTa Tavisi damwveli cecxli das- Zlios. magram nestan-darejans, Turme, Seutyvia misi trfoba da masTan miwer-moweris dasamyareblad ugzavnis Tavis sefe-qals, asmaTs, romelmac SeniRbvis mizniT masTan aSikoba unda gaiTamaSos. pirveli Sexvedrisas asmaTi umxels tariels, Tu vin gamogzavna da risTvis. igi tariels nestanis werils gadascems. am werilSi nestani siyvaruls ucxadebs, romelic, Turme, tarielisadmi winaTve hqonia (unda vifiqroT, rom mefis karze qalebs meti SesaZlebloba hqondaT kacebis naxvisa, nadimobis an asparezobis dros), mouwodebs mas mxneobisaken da avalebs, rom misi siyvarulisTvis (mis winaSe `sagmiro saqmeTa~ gamosaCenad) indoeTis urCi ymis, xataeli (Cineli) ramaz mefis winaaRmdeg ilaSqros. tarieli bednierebis mwvervalzea. igi ramaz mefesTan mociqulebs agzavnis ultimatumis gadasacemad. ramdenime xani tarielisTvis lxinis apoTeozSi gadis, oRond zogjer moZalebuli siyvarulisgan sevda ereva. nestani isev asmaTis meSveobiT ibarebs tariels pirvel paemanze. igi erTxans alersianad (`viTamca Sinaursa~) ucqeris tariels da sityvis uTqmelad ukanve istumrebs. sasowarkveTil tariels asmaTi anugeSebs. igi eubneba, rom nestanis es dumili mxolod morcxvobis niSania. am droisTvis tarielis mociqulebic mobrundnen da ramaz mefis gamomwvevi pasuxi moitanes. tarieli laSqars amzadebs da dilisTvis asayrelad emzadeba. gasvlis wina saRamos nestani isev ibarebs tariels, tkbili sityviT bodiSs uxdis pirvel Sexvedraze gamoCenili morcxvobisaTvis, marad siyvaruls hficavs da aficebs. tarielma brwyinvale gamarjveba moipova ramaz mefeze. indoeTSi mobrunebuls mefe mas did nadims umarTavs. am nadimze mefis gankargulebiT dedofals pirvelad gamohyavs nestani qveSevrdomTa dasanaxad. nestani tariels pirispir uzis. Seyvarebulni malulad uWvreten erTmaneTs. nadimidan Sin gvian mobrunebul tariels xvdeba asmaTi nestanis axali mociqulobiT. nestani umxels, rogor moewona dRes omgadaxdili tarieli, saCuqrad samklaves ugzavnis da nacvlad xataeTidan Camotanil rides sTxovs, romelic tariels dRes nadimze exvia. adre diliT tariels sasaxleSi ibareben. mefe-dedofali saTaTbirod Seyril didebulebs acnoben TavianT ganzraxvas – nestan-darejanis xvarazmSas Zeze gaTxovebas. maT etyobaT, rom saqme adreve gadawyvetili aqvT, erTmaneTs malviT uyureben da 201
- Page 150 and 151: ogoricaa samebis arsi, mwvalebloba
- Page 152 and 153: giorgi merCulis Txzulebis mTavari g
- Page 154 and 155: missa cis-sartyelis saxed, Sueniera
- Page 156 and 157: gasaTavisufleblad SeimarTnen wmida
- Page 158 and 159: `sulier-mxatvrul Rvwas~ (`naTeli mi
- Page 160 and 161: leqsis saxelwodebad Zvel-qarTul mwe
- Page 162 and 163: aSkaraa, klasikuri qarTuli leqsis s
- Page 164 and 165: eziis Zeglebi proziT aris naweri? e
- Page 166 and 167: 3 (antistrofi) 4 (antistrofi) STah
- Page 168 and 169: II kavSiri Zvel-qarTuli himnografiu
- Page 170 and 171: isa, musikaluris kompoziciebiT. am
- Page 172 and 173: da ara mxolod saleqso sazomebisa; s
- Page 174 and 175: 1 (strofi) 2 (antistrofi) mÃdom me
- Page 176 and 177: da zusti saxelwodeba qarTuli leqsis
- Page 178 and 179: Zala eklesiebSi Tavisufali improviz
- Page 180 and 181: adamianisaTvis gaixsnas ideis Sinaa
- Page 182 and 183: cxadia, naTqvami imas ar niSnavs, r
- Page 184 and 185: intonaciur xmovanebas nawarmoebis t
- Page 186 and 187: daviTis TqmiT, man elinTa mier RmrT
- Page 188 and 189: uria xeTelis colTan _ bersabesTan.
- Page 190 and 191: erTmaneTisagan mkveTrad gansxvavdeb
- Page 192 and 193: SesZlebodaT mSobliuri kulturis sams
- Page 194 and 195: Sesxma da qeba ama Tu im `sulieri g
- Page 196 and 197: usTaveli da misi poema (nawyvetebi)
- Page 198 and 199: sasiyvarulo ambebi cudad moqmedebs
- Page 202 and 203: didebulebisa rcxveniaT. tarieli iZu
- Page 204 and 205: ls, amJamad ki mters - WaSnagirs, r
- Page 206 and 207: teraturuli wyaros damowmeba imisTvi
- Page 208 and 209: mwyobr SenobaSi, romlis mizania, Te
- Page 210 and 211: adamianis arsebobis Zireul sakiTxeb
- Page 212 and 213: koncefciis es Tavisebureba aisaxeba
- Page 214 and 215: nebis, misi simdidris mtkicebaSia,
- Page 216 and 217: 2. `raca vis ra bedma misces, dasje
- Page 218 and 219: 25. `viT moixmaros monaman patronsa
- Page 220 and 221: aRniSnuli kontrasti aixsneba ara du
- Page 222 and 223: platoni da rusTveli 222 baCana breg
- Page 224 and 225: am qveynad yvelafers Tavisi garkveu
- Page 226 and 227: eqstazi poetur simRerebad da sagalo
- Page 228 and 229: SevCerdebi mxolod erTze. movitan or
- Page 230 and 231: arbarosTa msaxvral xelsac ki gadaur
- Page 232 and 233: unebrivad unda migvaCndes, rom `vef
- Page 234 and 235: Su noi già il ciel dischiudesi…
- Page 236 and 237: usTavelis esTetika (nawyvetebi) 236
- Page 238 and 239: vefxistyaosnis centraluri saxeebi,
- Page 240 and 241: stilis xelovneba. mas sdevnian esTe
- Page 242 and 243: ogor SeviswavloT da rogor vaswavloT
- Page 244 and 245: personaJis emocia, amaRlebulis esTe
- Page 246 and 247: as qadagebs. rusTveli msoflmxedvelo
- Page 248 and 249: losofiuri motivirebacaa. da rac ars
prozad Targmnili `visramiani~ _ msoflios satrfialo literaturis erTi ubrwyinvalesi<br />
nimuSi, romelic siuJeturad da siyvarulis gandidebis paTosiT uaxlovdeba<br />
tristanisa da izoldas ambavs, magram gansxvavdeba misgan personaJTa saxeebis<br />
ufro mkafio gamokveTiTa da grZnobis fsiqologiur niuansTa simdidriT. meorea agreTve<br />
prozauli `amirandarejaniani~ _ umTavresad aRmosavluri warmoSobis sagmiro<br />
moTxrobaTa krebuli, romelnic saxecvlilni arian qarTuli saraindo yofisa da<br />
zne-Cveulebebis mixedviT da agebulni arian sakmaod myife siuJetur qargaze. arsebobda<br />
Tu ara am dros qarTul enaze sxva Targmnili an originaluri sagmiro-samijnuro<br />
Txzulebebi (garda dilargeTis Tavgadasavlisa, romelic `vefxistyaosnis~<br />
tradiciuli epilogis fsevdorusTveluri strofi axsenebs), cnobili araa. magram<br />
faqtia, rom amgvar Txzulebebs icnobdnen, radgan maTi gmirebis saxelebs am epoqis<br />
avtorebi (istorikosebic, Teolog-filosofosebica da beletristebic, rusTavelis<br />
CaTvliT) xSirad mimarTaven xolme SedarebisaTvis. amaTSi gansakuTrebiT popularulni<br />
arian homerosisa da firdousis gmirebi.<br />
`vefxistyaosnis Sinaarsi~<br />
`vefxistyaosnis~ ambavi bevr damaxasiaTebel siuJetur xazs Seicavs, romelic misi<br />
epoqis sagmiro da satrfialo TxzulebebisTvis Cveulic iyo da savaldebuloc.<br />
arabeTis didebul mefes rostevans hyavs erTaderTi asuli, mSvenieri TinaTin, romelsac<br />
malulad Soridan etrfis spaspeti Wabuki avTandili. rostevani gadawyvets<br />
Tavis sicocxleSive dasvas TinaTini mefed. kurTxevis ceremonialis Semdeg gamar-<br />
Tuli nadirobisas mefe da misi mxlebelni waawydebian wylis piras mjdom ucxo<br />
vefxistyavian rainds, romelic `sisxlis cremliT~ tiris da misdami mimarTuli sityvebi<br />
ar esmis. ucxo moyme maTraxiT Tavs gadahfxrews mis Sesapyrobad gagzavnil meomrebs,<br />
xolo roca mefis moaxloebas Seityobs, Tavisi Savi cxeniT ugzo-ukvlod<br />
gadaixveweba.<br />
ucxo moymis aseTi siTamame mis samflobeloSi Seuracxofs `nebier~ xelmwifes,<br />
igi dards eZleva manamde, sanam ar daarwmuneben, rom momxdari ambavi eSmakis namanqanebi<br />
iyo. magram amaSi araa darwmunebuli TinaTini, axla ukve mefe. igi ibarebs Tavis<br />
SoriT motrfiale spaspets – avTandils, umxels mas, rom misi siyvaruli SemCneuli<br />
aqvs da, mefisa da satrfos uflebiT, mas ucxo moymis saZebrad gzavnis. Tu av-<br />
Tandilma sam weliwadSi ver ipova ucxo moyme, maSin TinaTini daijerebs, rom igi<br />
marTlac molandeba yofila. am rainduli Rvawlis jildod TinaTini avTandils Tavis<br />
siyvarulsa da colobas aRuTqvams.<br />
sami weli dasasruls uaxlovdeba, magram avTandili sawadels ver ewia. avTandili<br />
sasowarkveTilebaSia: satrfos karze xelcarieli dabruneba sircxvilia, xolo,<br />
Tu Zebna kidev ganagrZo da daTqmul vadas gadaacila, mas, pirobis Tanaxmad daRupulad<br />
CaTvlian da Semdeg cocxlad dabruneba kidev ufro samarcxvino iqneba.<br />
swored am dros avTandili SemTxveviT waawydeba ucxo moymis kvals. TinaTinis<br />
spaspeti ori dRe da Rame misdevs `retad~ mimaval cxenosans, radgan mis gamolaparakebas<br />
mxolod brZola SeiZleba mohyves, romelic erT-erTs sikvdils moutans. meore<br />
saRamos ucxo moyme gamoqvabuls miadgeba. xeze gasuli avTandili xedavs, rom<br />
mas mtirali qali gamoegebeba, iaraRs CamoarTmevs da gamoqvabulSi Seiyvans. dilaadrian<br />
ucxo raindi cremlis RvriT isev stovebs gamoqvabuls, mtirali qali ki mas<br />
acilebs. ucxo moymes rom Sors gaigulebs, avTandils unda mgloviare qals misi ambavi<br />
gamohkiTxos. magram dainaxavs Tu ara, rom vefxistyaviani moymis magier gamoqvabuls<br />
sxva kaci moadga, qali kiviliT garbis da viRac `tariels~ uxmobs saSvelad.<br />
avTandili muxlmoyriT evedreba qals, ucxo moymis ambavi uTxras, magram misi Txovna<br />
amaoa. avTandils sxva gza aRar rCeba: igi risxvas gaiTamaSebs da qals sikvdiliT<br />
emuqreba. magram qals, Turme, sikvdili lxinad uCans, muqara masze ar sWris. maSin<br />
avTandili isev abralebs Tavs da umxels, rom vefxistyaviani moymis Zebna satrfom<br />
daavala. siyvarulis (`mijnurobis~) xseneba qals guls ulbobs. igi axvedrebs av-<br />
200