You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
saero mwerlobis warmoSobisaTvis<br />
193<br />
korneli kekeliZe<br />
rodesac Cven literaturuli formis Sesaxeb vlaparakobT, mxedvelobaSi unda miviRoT<br />
agreTve is garemoeba, rom saero mwerlobaSi SesaZlebeli gaxda gamoyeneba<br />
hagiografiuli beletristikisa da saeklesio himnografiis literaturul-kompoziciuri<br />
xerxebisa da elementebisa. cnobilia, rom saero mxatvrulma literaturam im-<br />
TaviTve mogvca ori mTavari Janri, romelic damkvidrebuli iyo saeklesio mwerlobaSi:Peposi,<br />
_ sagmiro da samijnuro TxrobiT warmodgenili, _ da lirika, _ saxotbo<br />
poeziaSi mocemuli. ganvixiloT jer eposi, saeklesiosi – hagiografia, da saerosi<br />
– sagmiro-samijnuro poemebi. hagiografiis `sulieri~ gmiri poemebSi saero, amqveyniur<br />
gmirad qceula. marTlac, rogoria kompoziciuri Sabloni hagiografiuli Txrobisa?<br />
is oTxi elementisagan Sedgeba:<br />
a) `wmindani~ jer kidev bavSvobaSi iCens sulier simSvenieres da iseT Tvisebebs,<br />
romelnic ganasxvaveben mas amxanagebisagan da moaswaveben mis sulier gmirobas momavalSi.<br />
asevea poemebSic: esa Tu is piri araiSviaTad jer kidev bavSvobaSi iCens<br />
araCveulebriv Tvisebebs, romelnic gviCveneben, rom is momavalSi marTlac araCveulebrivi<br />
gmiri iqneba. ase, magaliTad, tarieli ambobs Tavis Tavze: `xuTisa wlisa<br />
Seviqen msgavsi vardisa Slilisa, Wirad ar miCndis lomisa moklva, marT viTa sirisa~<br />
(320), `vburTaobdi, vnadirobdi, viT katasa, vxocdi lomsa~ (328).<br />
b) davaJkacebuli `wmindani~ namdvili `sulieri gmiria~ da `zekaci~. is ebrZvis da<br />
sZlevs xorcsa da sxvadasxva xasiaTis cTunebas am qveynad, `eSmaks~, romelic mas<br />
xSirad xilulad, viTomc adamianisa da romelime cxovelis saxiT, eCveneba, da iseTs<br />
saswaulebs asrulebs, romelnic mas bunebis kanonebze maRla ayeneben. asevea poemeb-<br />
Sic. tarieli ambobs: `moviwife, davemsgavse mzesa Tvalad, lomsa nakvTad~ (319), misi<br />
gmiroba, poemiT, xom yvelasaTvis cnobilia; anda amiran-darejanianis gmirebisa, ra<br />
dabrkolebebs ar ebrZvian da ar sZleven isini lomebis, devebis, grZneulebis, gvele-<br />
Sapebis da sxv. saxiT? erTi sityviT, isini namdvili `zekacebi~ arian, maT mier Cadenili<br />
`saqmeni sagmironi” iseTive fantastikaa, rogorebic wmindanebis saswaulebi.<br />
g) `wmindanis~ amqveyniuri cxovreba warmoadgens ganuwyvetel `samsaxurs~ RvTisadmi<br />
da Seunelebel erTgulebas, misi siyvarulisaTvis is iTmens da itans aTasgvar<br />
asketur Rvawls da Sromas, is namdvili `mijnuria~ RvTisa da misi agentebis (gansakuTrebiT<br />
RvTismSoblis); maTTvis bnedva, maTTvis kvdoma `wmindanebs~ mierekeba<br />
udabnoebisaken, sadac mravali maTgani aTeuli wlebiT cxovrobs ise, rom adamianis<br />
saxes ver xedavs, da sadac isini Seuneleblad `alRoben cremliTa TvisiTa sarecelsa<br />
Tvissa~. movigoniT `vefxistyaosnis~ da `amiran-darejanianis~ gmirebi, maTi mijnuroba,<br />
rainduli `samsaxuri~ da Tavdadeba satrfosaTvis, maTi velad gaWra, sul-<br />
Tqma oxrva da cremlSeuSrobeli tirili, rom msgavseba naTeli gaxdes.<br />
d) `sulieri gmiri~ – wmidani an msxverplad ewireba Tavis mizans, _ mowamebriv<br />
sikvdils iTmens, anda xangrZlivi gaWirvebul-Seviwroebuli asketikuri cxovrebis<br />
Semdeg bunebrivi sikvdiliT kvdeba, magram orsave SemTxvevaSi is keTils borotze<br />
amarjvebinebs, suls – xorcze, saiqios – saaqaoze. asevea poemebSic: rogoric ar unda<br />
iyos bolo gmirebisa, isini mizans aRweven da bolosdabolos, amboben: `borotsa<br />
sZlia keTilman, arseba misi grZelia~.<br />
visac safuZvlianad Seuswavlia hagiografiuli literatura da muStris TvaliT<br />
ukiTxavs Cveni sagmiro-samijnuro poemebi, misTvis udaoa erToba aRniSnuli oTxi<br />
elementisa.<br />
axla ganvixiloT lirika orisave stilisa: sasulierosi – himnografia, da saerosi<br />
– xotbiTi poezia. sasuliero himnografias, warmodgenils, magaliTad, abo<br />
tfilelis `qebasa~ da meaTe saukunis himnografebis SromebSi, sami kompoziciuri<br />
Sabloni axasiaTebs: a) avtoris mier Tavisi uRirsobisa da araraobis aRiareba, b)