04.06.2013 Views

iii_tomi.pdf

iii_tomi.pdf

iii_tomi.pdf

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

poulobs uZveles musikaSic. saeklesio sagaloblebs ar gaaCnia taqti, musikaluri<br />

sazomi. melodia tol, Tanabar nawilebad ki ar aris dayofili, aramed saleqso striqonebis<br />

msgavsad Tavis Sinagan logikas mihyveba.<br />

Zveli qarTuli sagaloblebi, iseve rogorc adreuli bizantiuri poeturi teqstebi,<br />

dawerili proziT, gabmuli striqonebiT, e. i. garegnulad arafriT gansxvavdeba<br />

prozisagan. amitom iyo, rom XIX saukunemde sagaloblebs aRiqvamdnen, rogorc prozaul<br />

nawarmoebebs. am teqstebis saidumloeba amoxsna benediqtelTa ordenis berma,<br />

kardinalma pitram (1812 _ 1889). man SeniSna, rom sagaloblis yovel strofSi wertilebiT<br />

gamoyofilia Tanabari zomis monakveTebi, e. i. mowesrigebul kanonzomierebas<br />

uCvenebs ara calkeuli strofi, aramed _ sagaloblis Semadgeneli strofebis (dasdeblebis)<br />

erToblioba.<br />

marTalia, calkeul strofs araviTari sazomi ara aqvs, magram mTel sagalobelSi<br />

yvela strofi erTi wesiT aris agebuli; yoveli strofis pirveli taepi Seicavs<br />

9 marcvals, meore _ 13-s, mesame _ 8-s, meoTxe _ 11-s, mexuTe _ 13-s. SeiZleba marcvalTa<br />

raodenobaSi mcire gansxvaveba iyos, e. i. taepi 8 marcvlis nacvlad Seicavdes<br />

9 an 7 marcvals, magram es naklovaneba advilad swordeba galobis dros, mgalobeli<br />

an gaagrZelebs an Seamoklebs marcvals galobiT da amiT gaasworebs calkeul<br />

darRvevebs. aRniSnul poetur sazoms, rogorc es p. ingoroyvam gamoikvlia, `sagalobelTa<br />

marcvledi~ ewodeboda. am sazomiTaa dawerili kanoni anu `galobani~. am sazoms,<br />

isev p. ingoroyvas dakvirvebiT, qarTul poeziaSi uswrebda `wyobili sityva ricxvedi~.<br />

es iyo poeturi proza, sadac marcvalTa Sesabamisoba strofebs Soris ar<br />

iyo daculi.<br />

Zvel qarTul poeziaSi bizantiuri poeziidan gadmovida leqsis erTi sazomi, romelsac<br />

iambiko ewodeba. igi TiTqos ritmulad mowesrigebuli strofebisagan Sedgeba.<br />

TiToeulSi 5 taepia, TiToeul taepSi _ 12 marcvali. magram, rogorc Cans, es<br />

sazomi ver SeiTvisa qarTuli leqsis bunebam da igi qarTul versifikaciaSi ar damkvidrebula.<br />

sagulisxmoa, rom garegnulad ase mowesrigebuli strofi leqsisaTvis<br />

damaxasiaTebel ritmulobas mainc ar amJRavnebs. ai, erTi magaliTi:<br />

usxeuloÁTa saRmrToÁTa bunebiTa<br />

ege uxrwnelad, qriste _ RmrTisa sityuao,<br />

ra Jams daideb, saflavs Seucavo,<br />

mohkal sikudili sikudiliTa, ukudavo,<br />

da aRadginen mkudarni saflavisagan.<br />

TiToeul taepSi 12 marcvalia, cezuriTac Tanabar nawilebad arian taepebi dayofilni<br />

(5+7), TiTqos aris riTmis elementebic (sityuao, Seucavo, ukudavo), magram ritmuli<br />

JReradoba iambikos ara aqvs. albaT, amitomac ar damkvidrda igi qarTul<br />

leqsTwyobaSi. Zvel qarTul sagaloblebs ar gaaCniaT agreTve riTma. igi mxolod<br />

Canasaxis saxiT gvxvdeba aqa-iq.<br />

e) sagangebod unda iTqvas sasuliero poeziis tropuli metyvelebis bunebazec.<br />

jer unda davZinoT, rom am poeziaSi poetur samkaulebs _ metaforas, Sedarebas, epi-<br />

Tets da a. S. ar eniWeba ganmsazRvreli mniSvneloba. aRniSnuli garemoeba damaxasiaTebelia<br />

ara marto qarTuli sasuliero poeziisaTvis, aramed sazogadod Sua saukuneTa<br />

qristianuli mwerlobisaTvis. xolo hegelis dakvirvebiT, igive viTareba SeiniSneboda<br />

antikur sinamdvileSic. igi werda: `ara mxolod berZeni filosofosebi,<br />

magaliTad, platoni da aristotele, an cnobili istorikosebi da oratorebi, magaliTad,<br />

Tukidide da demosTene, aramed didi poetebi _ homerosi, sofokle _ arsebi-<br />

Tad yovelTvis kmayofildebodnen im gamoTqmebiT, romlebic sakuTari mniSvnelobiT<br />

ixmarebian, Tumca maTTan gvxvdeba Sedarebebic~. hegelisave axsniT, miuxedavad imisa,<br />

rom metafora saTqmels did gamomsaxvelobas aniWebs, mas aqvs is naklic, rom mTavars<br />

tvirTavs meti wvrilmaniT. misive mosazrebiT, mkacri plastikuroba da sisadave<br />

ver egueba metyvelebis feradovnebas. SesaZloa, am garemoebiTac iyos ganpirobebuli<br />

sasuliero poeziis poeturi faqturis erTgvari sisadave.<br />

181

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!