04.06.2013 Views

iii_tomi.pdf

iii_tomi.pdf

iii_tomi.pdf

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

aq ramdenime SeniSvna grZel muxledebze.<br />

grZeli muxledebi qarTuli leqsisa, 8-marcvledi da 9-marcvledi, iCenen tendencias<br />

gaiyon or-or muxledebad; gvian xanaSi es grZeli muxledebi, erTiani 8-marcvledi<br />

da 9-marcvledi, xmarebidan gamodian kidec.<br />

erTian 8-marcvled muxleds, egreTwodebul `reul~ Sairs, enacvleba ori muxledi<br />

dabali Sairisa (5-marcvledi da 3-marcvledi) da maRali Sairisa (4-marcvledi).<br />

qarTul mwerlobaSi rusTavelis Semdeg erTiani 8-marcvledi muxledebiT wyobili<br />

leqsi iSviaTad gvxvdeba, mwerlobaSi gabatonebulia dabali da maRali Sairis<br />

formebi (3-, 4- da 5-marcvledebi), magram xalxur poeziaSi erTiani 8-marcvledi muxlebi<br />

`reuli~ Sairisa dRemde cocxalia da xmarebaSia (ase, 8-marcvledi muxledebisagan<br />

Semdgari `reuli~ SairiT aris gamoTqmuli xalxuri arsenas leqsi). mwerlobaSiac,<br />

Tumca sporadiulad, magram mainc gvxvdeba 8-marcvledi muxledi `reuli~ Sairisa,<br />

rogorc me-18 saukuneSi, ise me-19 saukuneSiac (daviT guramiSvilis leqsi `mze-<br />

Ta-mzis vedreba~, _ `mzev siSoriTa SeniTa!~; ilia WavWavaZis `bazaleTis tba~, poema<br />

`dimitri Tavdadebuli~).<br />

`reuli~ Sairis am wyobas, romelic iyenebda erTians 8-marcvled muxleds, rogorc<br />

Semdeg davinaxavT, uZvelesi tradicia aqvs. 8-marcvledi monometri farTe gavrcelebiT<br />

sargeblobda Zvel-qarTul himnografiul poeziaSi. es rac Seexeba 8-marcvled<br />

muxleds.<br />

ugrZesi saxeoba muxledisa qarTul silabur muxledovan leqsSi aris 9-marcvledi.<br />

es saxeoba, 9-marcvledi erTiani muxledi, miRebulia xalxurs `mTiblur~ sazomSi.<br />

silaburi ukveTeli leqsi<br />

(sagalobelTa `marcvledi~)<br />

meore saxeoba Zvel-qarTuli leqsTwyobisa aris Zvel-qarTuli silaburi ukveTeli<br />

leqsi, _ sagalobelTa `marcvledi~. es meore saxis leqsTwyoba miRebuli iyo Zvel-qarTul<br />

himnografiul poeziaSi.<br />

egeve leqsTwyoba Cven gvxvdeba agreTve Zveli qarTuli mwerlobis sxva Janreb-<br />

Siac; ase, amave saxis leqsTwyobiT aris Sesrulebuli Zvel-qarTuli hagiografiuli<br />

poema `abukuraÁ~ (IX s.).<br />

I<br />

Zvel-qarTuli himnografiuli poeziis<br />

saleqso formis amoxsna<br />

aq Tavdapirvelad saWiroa SevCerdeT Zvel-qarTuli himnografiuli poeziis saleqso<br />

formis amoxsnaze, rac erT-erTi umniSvnelovanesi sakiTxia Zveli qarTuli mwerlobisa.<br />

Zveli qarTuli himnografiuli poeziis Sesaxeb is azri iyo gavrcelebuli, viTomc<br />

igi, Tu ar miviRebT mxedvelobaSi 12-marcvled iambikonebs, proziT iwereboda,<br />

prozas warmoadgenda.<br />

Zvel-qarTuli saeklesio mwerlobis udidesi specialisti Cveni didi mecnieri<br />

akad. k. kekeliZe dResac amtkicebs, rom Zvel-qarTuli himnografiis Zeglebi, iambikonTa<br />

gamoklebiT, viTomc es aris `ubralo prozuli himnebi~, romlebic, avtoris daskvniT,<br />

_ `araviTar zomas da kanons ar emorCilebian~ (ix. k. kekeliZe, Zveli qarTuli<br />

mwerlobis istoria, I, 1951 w., gv. 561).<br />

rogorc cnobilia, Zvel-qarTuli himnografiuli mTeli rigi teqstebi gamoqveynebuli<br />

hqondaT agreTve akad. n. marsa da akad. iv. javaxiSvils, sinas mTis Zvel-qar-<br />

Tul xelnawerTa aRwerilobaSi. am did mecnierebs agreTve SeumCneveli darCaT, rom<br />

Zvel-qarTuli himnebi es aris ara prozuli teqstebi, aramed Taviseburi leqsTwyobiT<br />

Sesrulebuli poeturi nawarmoebni.<br />

razed emyareba es Semcdari Sexeduleba, viTomc Zvel-qarTuli himnografiuli po-<br />

163

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!