Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
gor da raSi daexmarnen merCules Tevdore winamZRvari da iovane, magram udavoa, rom<br />
`cxovrebis~ aRmwereli anu avtori aris mxolod giorgi merCule. gasaTvaliswinebelia,<br />
rom Txzulebis Seqmna or moments gulisxmobs: SemoqmedebiT process da am<br />
procesis realizaciisaTvis saWiro garemo pirobebs. safiqrebelia, rom Tevdore da<br />
iovane mwerliseuli SemoqmedebiTi muSaobis monawileni ki ar iyvnen (vTqvaT, sxvadasxva<br />
Tavis Tu monakveTis damwerni, an teqstis gammarTvel-redaqtorebi), aramed<br />
mweral giorgis uqmnidnen Txzulebis SeqmnisTvis saWiro pirobebs: Tevdores, rogorc<br />
monastris winamZRvars, SeeZlo eTxova an daevalebina mwerluri niWiT cnobili<br />
beri giorgisaTvis monastris damaarsebelze wignis dawera, gaemxnevebina is locvakurTxeviT,<br />
Seeqmna misTvis garkveuli samuSao pirobebi. monastris winamZRvris nebasurvilisa<br />
da `guls-modginebis~ gareSe SesaZloa ber giorgis verc gaebeda didi<br />
saqmis dawyeba, radgan `bers TavisiT, moZRvrisa da mamasaxlisis daukiTxavad da nebadaurTvelad,<br />
iSviaTad Tu raime saeklesio-saistorio Txzuleba daeweros~. (iv. javaxiSvili,<br />
Zveli qarTuli saistorio mwerloba: Txzulebani Tormet tomad, t. VIII,<br />
Tb., 1977, gv. 122.) arc isaa gamosaricxi, rom Tevdores da iovanes giorgisaTvis miewodebinaT<br />
zogierTi cnoba grigolze, an garkveuli rCeva miecaT misTvis.<br />
giorgi merCulis cxovrebis wlebi zustad ar aris cnobili. fiqroben, rom mas<br />
`grigol xanZTelis cxovreba~ moxucebulobisas unda daewera, didi codnisa da mwerluri<br />
gamocdilebis mqones. igi unda dabadebuliyo me-9 saukunis 80-ian wlebSi (is<br />
moswrebia 861 wels gardacvlili grigolis aramarto mowafeTa mowafeebs, aramed<br />
uSualo mowafeebsac, gamouyenebia `WeSmaritad Txrobili mowafeTagan da mowafis<br />
mowafeTagan mis wmidisaTa~) da unda gardacvliliyo me-10 saukunis 60-ian wlebSi,<br />
radgan am droisaTvis, 958-966 wlebSi, (iv. javaxiSvili, dasaxelebuli naSromi, gv.<br />
128) giorgis Txzuleba Seuvsia bagrat erisTavT-erisTavs saswaulebis mauwyebeli pasaJebiT.<br />
avtoris sicocxleSi ki aseTi ram naklebad iqneboda saWiro.<br />
bagratze cnoba ar SeiZleba ekuTvnodes giorgi merCules an TviTon bagrats, is<br />
sxva piris Senatania. jer erTi, bagrati Tavis Tavs mesame piris formiT ar moixseniebda<br />
da isic maqebeli epiTetebiT: `ese bagrat, gulisÃmis-yofiT qebul..., wmidaTa<br />
oxaÁ maradis Semwe eyavn mas~ (70). meorec, giorgi merCule aseT cnobas Tuki dawerda<br />
bagratze, mas Txzulebis boloSi moaqcevda da ara SigniT; Tanac, merCule ver<br />
ityoda, rom mis mier axladdawerili nawarmoebi sxvam (bagratma) `ganaaxla saswaulTa<br />
maT gamoÃuebulTa SerTviTa~ (70). aq mxolod is unda iyos naTqvami, rom bagrat<br />
erisTavT-erisTavs, `saRmrToTa wignTa meZiebel da Semkrebels~ xelT hqonia merCulis<br />
Txzulebis iseTi nusxa, romlidanac amoRebuli, daklebuli (`gamoÃuebuli~)<br />
(Zvel qarTulSi gamoÃueba niSnavs daklebas, moklebas. Sdr. `arca SeeZinos, arca gamoeÃuas~<br />
(zir. 42, 21 0), e.i. arc moematos da arc moakldeso.) yofila saswaulebis<br />
Semcveli zogi adgili, da mas kvlav Seutania (`SeurTavs~) aseTi epizodebi. kerZod,<br />
romeli? _ albaT, upirvelesad aSotisa da adarnerses `mruSobis~ mauwyebeli epizodebi,<br />
romlebic bagrationTa samefo sagvareulosadmi krZalviT Tu SiSiT SesaZloa<br />
amoRebuli iyo teqstis garkveuli nusxidan. aseTi samiTqmamoTqmo, `saWoWmanebi~<br />
adgilebis merCuliseul teqstSi kvlav CarTva SeeZlo Tavs edo mxolod bagrat<br />
erisTavTa-erisTavs, romelsac `didi Ãelmwifeba~ xels ar uSlida, yofiliyo `wmidaTa<br />
eklesiaTa aRmaSenebel da saRmrToTa wignTa meZiebel da Semkrebel~ (70). am<br />
samarTliani moqmedebiT bagrats kidev erTi saRmrTo saqme gaukeTebia, wmida mamebis<br />
`mayuedrebelni~ dauCumebia.<br />
merCule, romelic rCeul, sjul fuZidan me-e afiqsebiT nawarmoebi saxelia, aRniSnavs<br />
giorgis ara gvars an sadaurobas, aramed xeloba-profesias, imas, rom is yofila<br />
rCulis (Sjulis, sjulis) anu saeklesio samarTlis mcodne, saqristiano samarTlisa<br />
da moZRvrebis mecnieri, Teologi (p. ingoroyva, giorgi merCule, qarTveli<br />
mwerali meaTe saukunisa, Tb., 1954, gv. 17-24). amitomac bunebrivia, rom avtori Tavis<br />
TxzulebaSi Tamamad msjelobs qristologiis iseT arsebiT da mwvave sakiTxebze,<br />
149