04.06.2013 Views

iii_tomi.pdf

iii_tomi.pdf

iii_tomi.pdf

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

giorgi merCulis `grigol xanZTelis cxovreba~<br />

(nawyvetebi)<br />

148<br />

zurab sarjvelaZe<br />

korneli danelia<br />

elguja giunaSvili<br />

`grigol xanZTelis cxovreba~ ara marto Zveli qarTuli literaturis, aramed<br />

saerTod hagiografiuli Janris sasuliero mwerlobis Sedevria. masSi mkiTxvels<br />

dResac `xiblavs enisa da stilis virtuozoba, farTo istoriuli perspeqtivebi, siu-<br />

Jetebis realisturi da dramatuli ganviTareba, cocxali da sulwarmtaci feradebiT<br />

bunebis suraTTa daxatva...; rac Seexeba Sinaarss, am mxriv is warmoadgens sayuradRebo<br />

istorias ara marto saqarTvelos eklesiisas merve-mecxre saukuneebSi... saqarTvelos<br />

sinaze, tao-klarjeTSi, aramed politikuri da socialur-ekonomiuri cxovrebisasac~.(k.<br />

kekeliZe, qarTuli literaturis istoria, t. 1., Tb. 1960, gv. 152-153.)<br />

1. teqstis Seswavlis istoria. marTalia, Txzuleba dawerilia X saukunis Sua<br />

wlebSi tao-klarjeTis mZlavr kulturul centrSi, xanZTaSi, magram, samwuxarod,<br />

ara Tu misi avtografi, aramed gadanaweri pirebic ki ar SemorCenila saqarTveloSi;<br />

nawarmoebi daculia erTaderT mogviano xanis (daaxloebiT XI saukunis dasasrulis)<br />

xelnawer krebulSi (157-229 furclebze), romelic inaxeba ierusalimis sapatriarqo<br />

wignsacavis qarTul xelnawerTa fondSi me-2 nomriT. am xelnawers pirvelad 1845 wels<br />

gaecno nikoloz CubinaSvili, romlis Sroma `saistorio da sabibliografio werili~<br />

mogvianebiT, 1889 w., daibeWda gazeT `iveriaSi~ (# 70; 72-73). igive werili avtografuli<br />

xelnaweris mixedviT dabeWda prof. al. cagarelma 1894 wels wignSi `сведения<br />

о памятниках грузинской письменности~ (t. III, gv. 44-52).<br />

`grigol xanZTelis cxovrebis~ Semcvel xelnawers adgilze (ierusalimSi) gaecno<br />

niko mari 1902 wels, gadmoiRo is da 1911 wels kritikulad gamosca kidec rusuli<br />

TargmaniTurT, romelsac aaxla istoriul-filologiuri xasiaTis vrceli da<br />

mravalmxriv faseuli gamokvleva SavSeT-klarjeTSi mogzaurobis dRiurebiTurT:<br />

`cxovrebis~ teqsti mermec ramdenjerme gamoica srulad: s. yubaneiSvilis, p. ingoroyvas,<br />

saq. ssr mecnierebaTa akademiis k. kekeliZis saxelobis xelnawerTa institutis<br />

TanamSromelTa mier; Semoklebuli saxiT i. imnaiSvilmac dabeWda oTxjer. Txzulebis<br />

laTinuri Targmani 1923 wels gamosca belgielma orientalistma p. peetersma<br />

Jurn. `Analecta Bollandiana~-s XXXVI-XXXVII tomebSi.<br />

merCulis nawarmoebis Seswavlis saqmeSi gzamkvlevi iyo n. maris zemodasaxelebuli<br />

publikacia da masze darTuli naSromi, xolo p. ingoroyvas didtanianma monografiam<br />

kidev ufro win waswia merCulis vinaobis, Zeglis Seqmnis garemos, misi istoriuli<br />

da literaturuli mniSvnelobis Seswavlis saqme. iv. javaxiSvilis, k. kekeli-<br />

Zis da sxvaTa Sromebma ki meti garkveuloba da dazusteba Seitanes TxzulebasTan<br />

dakavSirebuli istoriuli da filologiuri xasiaTis sakiTxTa gaSuqebaSi.<br />

2. Txzulebis avtori. `grigol xanZTelis cxovrebis~ avtori ucnobi iqneboda,<br />

TviTon nawarmoebSi rom ar yofiliyo amis Sesaxeb zusti cnoba. TxzulebaSi erTxel,<br />

magram garkveviT aRniSnulia, rom grigol xanZTelis cxovrebisa da moRvaweobis<br />

aRmwereli (e. i. damweri) aris giorgi merCule, romelsac daxmarebian xanZTis<br />

monastris winamZRvari Tevdore da misi Zma iovane: `xolo xancTisa da winamZRurisa<br />

(TevdorÀsda iovane Zmisa misisa da wignisa amis aRmwerelisa giorgi merCulisa, sam-<br />

Tave amaT erTad guls-modginebiTa daiwera xancTas Sina netarisa grigolis cxorebaÁ<br />

ese~ (83).<br />

avtori qristianuli TavmdablobiT Tavisaze win asaxelebs Tevdoresa da iovanes<br />

Rvawls nawarmoebis Seqmnis (`daweris~) saqmeSi da maT weris, SemoqmedebiTi procesis<br />

Tanamonawileebadac ki gvagulvebinebs (`samTave erTad guls-modginebiTa daiwera...~),<br />

magram es ase ar unda iyos. cxadia, Znelia zustad imis dadgena, konkretulad ro-

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!