Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ar unda gvesmodes, rom gaaRrmavao enis gamomsaxvelobiTi unari, anda, Tundac – gaamdidrao<br />
enis leqsika. aramed aq TviT qarTuli azrovnebis ganviTarebas unda vxedavdeT<br />
`ena-azrovnebis~ ganviTarebiT (`gananaTlao enaÁ da queyanaÁ qarTvelTa~), enobrivi<br />
msoflxedviT, kulturis amaRlebiT. TviT `enac~, viTarca termini, farTo Sinaarsis<br />
Semcveli unda yofiliyo da niSnavda `ena-azrovnebas~. aseT gagebas mxars dauWers<br />
giorgi aTonelis Sesaxeb giorgi mciris Tqmuli sityvebi – `srulyo naklulovnebaÁ<br />
enisa CuenisaÁo~. yovelive es sakuTriv enobrivi (leqsikur-gramatikuli)<br />
momentebis ganviTarebas ki ar uaryofs, aramed adasturebs kidevac. `ena~ rom sulieri<br />
SinaarsiT SeiZleba esmodeT, amas sxva epizodebic cxadyofs. am TvalsazrisiT<br />
SevxedoT erT cnobil epizods.<br />
bavSvobisas eqvTime yofila bizantiis samefo karze. etyoba, aq qarTuli sakmaod<br />
daviwynia. ioanes dauxsnia mcirewlovani eqvTime mZevlobisagan, ulumbos mTaze wauyvania<br />
da mis aRzrdas Sesdgomia. `pirvelad qarTuli swavla aswavla da mere berZnulad<br />
gaaswavlao~ (T. XIII). im dros eqvTime Zlier avad gamxdara. am faqts avtori<br />
sagangebo mniSvnelobas aniWebs: mSobliuri enis daviwyebam eqvTime daasneulao. magram<br />
male mis sulier wiaRSi `damarxuli ena qarTuli~ saswaulebrivi ZaliT gacocxlebula.<br />
eqvTimes uxilavs, rom RvTismSobeli gamocxadebia mas da qarTulad Sesityvebia.<br />
`movkvdebi, dedofaloo~, _ eubneba eqvTime. `da viTarca ese vTqu, _ ambobda<br />
TviTon eqvTime, _ mipyrao xelsa da mrqua: `aRdeg, nu geSinin da qarTulad xsnilad<br />
ubnobdio~. mSobliuri enis dabrunebas eqvTime ganukurnavs.<br />
rogorc vxedavT, agiografia evangeluri lazares aRdginebis msgavsad aRwers am<br />
ambebs. lazare aRadgina qristem, eqvTime – RvTismSobelma. magram TviT lazares aRdgineba<br />
qristes aRdgomas moaswavebda. eqvTimes aRdgineba simbolurad sulieri sityvis<br />
aRdginebas emsgavseba (roca gacocxlda masSi qarTuli sityva, momakvdavi eqvTimec<br />
gankurnebula). aq kidev erTi analogiaa. warmodgenilia Suasaukuneobrivi odigitiriis<br />
(gzis maC-venebeli RvTismSoblis) msgavsi suraTi. odigitiriis kompoziciebs<br />
Tavisi Sinaarsi aqvT. RvTismSoblis dedoba gaazrebulia rogorc yrmisTvis cxovrebis<br />
gzis Cveneba. yrma aris qriste, anu `RmrTisa sityva~, logosi. odigitiriis<br />
kompoziciebze RvTismSobeli mas xels SeaSvelebs da amiTaa gamoxatuli gzaze<br />
dayeneba. asea aqac: RvTismSobelma `upyra xeli~ eqvTimes da gzaze daayena, sulier<br />
gzaze. es moaswavebda, rom eqvTimeSi daisadgura sulierma sityvam (`mieriTgan dauyeneblad,<br />
viTarca wyaroÁ, aRmodin uwmides yovelTa qarTvelTasa~ (T. XIII).<br />
sulier-xorcieli aRdgineba SeigrZno mSobliuri enis wyalobiT.<br />
aRniSnul epizodSi imdroindeli saxismetyvelebis kvalobaze gamoxatulia azri:<br />
adamianSi misi wilxvedri suliereba arsebobs mSobliuri enis wyalobiT. ena mxolod<br />
sulieri Zala ki araa, aramed xorcieli bunebis masuldgmulebelicaa, e. i. adamianis<br />
suliT-xorcieli simrTelis safuZvelia. avtori rom ar erideba mkveTr da<br />
STambeWdav evangelur analogiebs, amas eqvTimes fericvalebis epizodic gviCvenebs.<br />
es epizodic gamocalkevebuladaa CarTuli nawarmoebSi. es moxda fericvalebis<br />
dRes. mTawmindelTa wesi iyo am dRes Ramis Tevad mTaze asvla. mTawmindelebma<br />
eqvTimesTan erTad Rame gaaTenes da diliT yvela iq myofma ixila eqvTime, `viTarca<br />
cecxli mgznebare~. yvelani zarma Seipyro. bolos TviTon eqvTimem daamSvida isini.<br />
esaa adamianis umaRlesi sulieri amaRleba. magram TviT faqti adamianis RvTaebrivi<br />
amaRlebisa maRalsulierebis kults amkvidrebda.<br />
rogorc cnobilia, nawarmoebSi CarTulia eqvTimes TargmanTa nusxa. albaT, am nusxis<br />
CarTvas mxolod bibliografiuli mizani ar hqonia. igi warmogvidgens eqvTimes<br />
sulier raobas. samonastro eTikis garda, maTSi saero eTikis problematikac iCens<br />
Tavs. am mxriv, mTeli Semdegdroindeli qarTuli mwerloba eqvTimes eyrdnoboda, magaliTad,<br />
sulxan-saba orbelianis `swavlani~ didadaa davalebuli eqvTimes Targmanebisgan.<br />
nawarmoebSi didi adgili eTmoba eqvTimes mier SemoRebul wes-gangebas.<br />
iSviaTia, rom agiografiul TxzulebaSi ase srulad Candes samonastro wesebi.<br />
Tanac, es wes-gangebani nawarmoebis sruliad organuli nawilia. umetesad isini<br />
146