04.06.2013 Views

iii_tomi.pdf

iii_tomi.pdf

iii_tomi.pdf

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

msoflios `yurea~. amas exmianeba nawarmoebis sxva adgilic: `ara xolo Tu berZenTa...<br />

aramed Cuenca SorielTa amaT mkvidrTa...~ (T. I). `yure~ ZvelqarTulad rom ganapira<br />

kuTxes niSnavs, amas `SuSanikis wamebac~ gvidasturebs: `Sevida mun (saxlaksa) Sina<br />

simwariT savseÁ da mieyrdna yuresa erTsa da tirodao~.<br />

aqvea kidev erTi faqti, romelic sabolood naTelyofs, rom `qveynis yure” oikumenis<br />

dasasrulia. roca nerse erisTavma Tbilisi meored datova, roca `ganvlo man<br />

kari igi ovseTisaÁ, romelsa darialan erqumis~, Sevida `queyanasa mas CrdiloÁsasa,<br />

sada-igi ars sadguri da sabanakeÁ ZeTa magogisTaÁ, romel arian xazarni, kac velur,<br />

saSinel piriTa, mxecis buneba, sisxlis mWamel, romelTa Sjuli ara aqus, garna RmerTi<br />

xolo Semoqmedi iciano~. aq mTavrdeba kulturuli msoflio. xazareTi oikumenasmiRma<br />

samyaroa. swored oikumenuri moZRvrebiT unda aixsnas i. sabanisZis mier xazarTa<br />

aseTi daxasiaTeba, Torem subieqturad mosalodneli iyo misi sxvagvari ganwyobileba,<br />

radgan xazarebma nerse Seifares da Seiwynares. xazarebi arabebs mtrobdnen,<br />

amitom TviT berZnebic ki daaxloebas cdilobdnen maTTan, viTarca TavianTi<br />

mtrebis mtrebTan.<br />

yovelive es ukarnaxebda ioane sabanisZes xazarebi, romlebsac igi magogis STamomavlebad<br />

miiCnevda, ise daexasiaTebina, rom isini oikumenasiqeTa mkvidrs Seeferebodnen.<br />

imasac gviCvenebs, rom xazareTSi ukve vrceldeba kulturuli msoflios gavlena<br />

da Sedis qristianoba: `mraval ars qalaqebi da soflebi qeuyanasa mas CrdiloÁsasa,<br />

romelni sarwmunoebiTa qristesiTa cxovndebiano~. aseTi gavlena maSin qar-<br />

Tlidan iyo SesaZlebeli. Tumca amaze ioane sabanisZe arafers ambobs, arada, misgan<br />

amis aRniSvna mosalodneli iyo. am mxareSi dRemde SemorCa Zveli taZrebi qarTuli<br />

warwerebiT.<br />

ase rom, qarTlis Semdeg iwyeba sul sxva samyaro. qarTli oikumenaa, Tumca misi<br />

dasalieria, xazarebi ar Sedian oikumenaSi. oikumenuri moZRvrebiT: kulturul msoflioSi<br />

cxovroben hromni (berZen-romaelebi) da barbarosebi. berZnebis azriT, qar-<br />

Tvelebi barbarosebi iyvnen, magram ioane sabanisZe, rogorc Semdeg davinaxavT, qarTvelebs<br />

berZnebs uTanatolebs Rirseuli sarwmunoebiT da miT ufro oikumenadan igi<br />

maT ar gamohyofda.<br />

aq unda movixmoT qarTuli adaptaciis sakiTxi geografiuli mxareebis simboluri<br />

gaazrebisa bibliaSi, romelic Cven ganvixileT `wm. ninos cxovrebasTan~ dakavSirebiT<br />

(r. siraZe, qarTuli agiografia, 1987, gv. 93-94).<br />

qarTls ewoda `Crdilois~ qveyana. aseTi saxeldeba mas SeeZlo mieRo bizantiis<br />

mcireaziul olqebTan mimarTebiT (etyoba, Tavdapirvelad ase erqva saqarTvelos<br />

samxreT dasavleT mxareebs). ufro gvian `Crdilois qveyanas~ xazareTs eZaxdnen (asea<br />

`abos wamebaSi~). magram mxareebis saxelwodebani gaazrebuli yofila simboluradac<br />

da warmarTul qarTls ase eZaxdnen swored rogorc bnels, sulier naTels moklebuls<br />

da codviT dabnelebuls (`iyo queyanaÁ mzisagan simarTlisa daklebuli... saxeli<br />

erqua simarTlad CrdiloÁ, ara Tu amis mzisa naTlisagan daklebul iyoo~. gv.<br />

124, W. iyoo `queyanaÁ ese CrdiloÁsi dabnelebuli codviTa~(gv.157). ninos mosvla<br />

iyoo `bnelsa Sina mTiebi raÁ aRmoxdis da ciskari aRiRos~. 125, S. `viqceodeT naTelsa<br />

da mkvidr viyveniT bnelsa~. 125, S).<br />

`dasavleTi~ is adgilia, saidanac iwyeba swrafvani, `aRmosavleTi~ gaiazreboda<br />

cnobili ideis mixedviT – `luqs eqs oriente~ (`naTeli aRmosavleTidanaa~), samxre-<br />

Ti mzis mxarea, CrdiloeTi codvisa da aseTi yofilao qarTli ninomde. magram `moxedna<br />

RmerTman queyanasa amas, napralsa erTsa CrdiloÁsasa, romlisa mTani daefarnes<br />

nislsa codvisasa da velni – almursa cTomisasa, vinaica dRe-Ramed da naTeli<br />

– bnelad. da sufevda mas Sina soflisa mpyrobeli igi mTavari, romeli qroda haeris<br />

suliTa da STaabnevda yovelTa sulTa kacTasa jojoxeTad, romeli ganiota ufalman<br />

suliTa pirisa misisaiTa queyaniT da sircxvileuli miiltvis adgilTa bnelisaTa.<br />

xolo Sen zeda gamobrwyinda naTeli samxrisa da mze simarTlisa~ (101, W), _<br />

swers nino mirians. es sityvebi Sedis sakuTriv `moqcevai qarTlisaSi~. egeve Semdeg-<br />

128

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!