You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ad aRmoCnda, rom igi RmerTia~. miwier, xorciel, amqveyniur siglaxakeSi Tavsdeba<br />
da cocxlobs sulieri, mSvenieri, idealuri, _ ai, ra daamkvidra qristianobam. es ki<br />
iyo didi aRmoCena antikurobasTan SedarebiT.<br />
winaaRmdegobis am suliTaa aRbeWdili qristianuli msoflaRqma, socialur-ekonomikuri<br />
urTierTobani, sazogadoebrivi cxovreba.<br />
zogadi da kerZo, RvTaebrivi da miwieri cnobierebadaa dapirispirebuli erTmaneTTan<br />
qristiani mowamis mxatvrul saxeSi da xelovnebac maTi morigebisa da mTlianobis<br />
sakiTxs Taviseburad wyvets.<br />
qristianuli xelovneba auqmebs ideis (sulieris) da realobis (xorcielis) antikurobisaTvis<br />
damaxasiaTebel mTlianobas da sagangebod upirispirebs maT erTmaneTs.<br />
miiCnies, rom realuris idealurTan uSualod, harmoniulad Serwymisas suli ar<br />
aris Tavisi WeSmariti cnebis Sesabamisad warmodgenili; rom sulierebas ar ZaluZs<br />
Tavisuflad gaiSalos, Tavisi Tavis Sesatyvisi forma miiRos manamde, sanam Caketilia<br />
sxulebriv formaSi (e. i. `lamazi suli~ ufro metia, ufro diadi ram aris, vidre<br />
sxeulis nakvTianoba gamoavlens amas). qristianuli xelovneba SeuZleblad miiCnevs,<br />
– sinamdvile, adamiani gaiazros ganuyofel mTlianobad, rogorc igi esmoda<br />
klasikur antikurobas.<br />
antikuri eposisa da dramis personaJTa Zala da arsi materialuri sinamdvilis<br />
faqtebis, movlenebisa da ambebis sferoSi aseve materialur-faqtobrivad gamovlenil<br />
RonisZiebebSi cxaddeba. gmiris sulieri Sinaarsis Sesaxeb aq mxolod is viciT,<br />
rac faqtobriv qmedebaSi Cans an igulisxmeba pirdapir, uSualod (gmirul moqmedebaSi<br />
_ gmiruli suli, da araviTar SemTxvevaSi _ wamic ki gaorebisa, daeWvebisa).<br />
qristianuli literaturis gmiris saxeSi ki RvTaebrivi da adamianuri mxare uSualod<br />
ki ar erwymis, aramed upirispirdeba erTmaneTs da mxolod idealSia morigebuli<br />
brZolisa da winaaRmdegobis gziT. aqedan gamomdinare, gansaxierebis obieqti<br />
xdeba ara materialuri, uSualo gamovlena sulierisa, sxeulebrivi adamianuri saxe,<br />
aramed TavisTavadi Sinagani cxovreba pirovnebisa. materialuri sinamdvilidan, saganTa,<br />
ambavTa, garegnul koliziaTa sferodan qristianul xelovnebas yuradReba<br />
adamianis sulis SigniT mimdinare procesebze gadaaqvs uSualod.<br />
antikurobis sapirispirod sulieri, idealuri (romlis gamoxatvac saboloo mizania<br />
yvela drois xelovnebisa) qristianul esTetikaSi xorcSesxmasa da Sesatyvis<br />
gamovlinebas Tavis SigniT eZebs da ara realur-miwierSi. magaliTad, Sinagani Zala<br />
Tu silamaze aq pirisaxis nakvTTa natif proporciebSi (qandakeba) an xmalSemarTuli<br />
mxedris plastikur JestSi (literatura) ki ar amoikiTxeba, aramed grZnobaTa uRrmes<br />
mdinarebaSi, ufaqizes emociebSi, saerTod, Sinagan cxovrebaSi. sfero grZnobebisa,<br />
gulisa, Sinagani cxovrebis intimurobisa qmnis hagiografiuli literaturis<br />
gmiris ganmsazRvrel Sinaarss. aqedan gamomdinare, am idealis aRmqmelic (mkiTxveli)<br />
gansxvavebulia antikuri xelovnebis aRmqmelisagan. mowamis saxe hagiografiul nawarmoebSi<br />
da bizantiur freskebze mxolod grZnobadi, xorcieli WvretisaTvis araa<br />
gaTvaliswinebuli. maTi avtorebi orientacias iReben aRmqmelis Sinagan cxovrebaze,<br />
gulze, grZnobisa da intimis Seuferxebel aRmafrenaze, eqstazis iseT aqtivobaze,<br />
romelic advilad Slis sazRvars mxatvrul movlenasa da mis aRmqmels (mkiTxvels)<br />
Soris. warmosaxuli aq iseTi bunebisaa, rom mas xiluli samyaro TiTqos eviwroeba;<br />
mxatvruli saxe biZgs iZleva xilulidan uxilavisaken, grZnobadidan (materialuridan)<br />
zegrZnobadisaken aRmsavlisaTvis. freskaze es imaSi gamoixateba, rom `formebi<br />
iZenen kristalur xasiaTs, ferwerul gaazrebas cvlis xazobrivi, plastikuri moculoba<br />
da xazgasmuli sivrcobrioba adgils uTmobs sibrtyiT gagebas~ (v. lazarevi).<br />
swored amis gamo, rom adrefeodaluri xanis literaturis ZiriTad Sinaarss<br />
qmnis adamianis Sinagani cxovreba da daucxromlad moqmedi siRrme sulisa, yvelaze<br />
Sesabamis formad mas evlineba grZnobaTa intensiuri moZraoba, RaRadisi intimurobisa<br />
da saerTod, lirikuli eqstazi. lirizmi aq is formaa, is tonia, romelic TviT<br />
saxviTi xelovnebis (magaliTad, ferwerul) nawarmoebsac ki aRavsebs.<br />
12