04.06.2013 Views

iii_tomi.pdf

iii_tomi.pdf

iii_tomi.pdf

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

qarTuli mwerlobis saTaveebTan<br />

11<br />

griver farulava<br />

mexuTe-meaTe saukuneTa manZilze saqarTveloSi mxolod sasuliero xasiaTis literaturuli<br />

Zeglebi iqmneboda. arqiteqturul, ferwerul da musikalur qmnilebeb-<br />

Tan erTad isini warmarTobaze gamarjvebuli axali qristianuli kulturis sferos<br />

qmnian. ra esTetikur-mxatvruli kanonzomierebani moqmedeben am sferoSi, ragvar<br />

msoflxedvas emyareba es axali xelovneba da ras aZlevs igi sayuradRebos Semdgom<br />

saukuneebs, _ es sakiTxebi, bunebrivia, sityvierebis maswavleblis yuradRebis centrSic<br />

eqceva, rodesac igi Zveli qarTuli literaturis Zeglebs aswavlis. maTze pasuxis<br />

gaucemlad kargad ver gavigebT hagiografiul da himnografiul Txzulebebs<br />

(araa sakmarisi im periodis politikuri, ekonomikuri da socialuri buneba vicodeT<br />

marto). Cven vecdebiT, warmovaCinoT im epoqis mxatvruli literaturis safuZvlisdamdebi<br />

principebi.<br />

yvela drois literaturisa da xelovnebis arss qmnis is, Tu rogor warmoudgeniaT<br />

realurisa da idealuris, adamianurisa da RvTaebrivis urTierTdamokidebuleba.<br />

klasikuri antikurobis xanaSi idealuris, sulieris samkvidrod miwier-materialuri<br />

anu xorcieli arseboba miiCneoda. am epoqis xelovnebaSi suliereba srulad<br />

da harmoniulad erwymis xorcielebas, – lamaz sxeulSi lamazi sulia. raki ase fiqrobdnen,<br />

samyaro da adamiani harmoniul mTlianobad aRiqmeboda. zogadi, RvTaebrivi,<br />

idealuri udrida kerZos, adamianurs, realurs, oRond rafinirebuls, ganwmendils<br />

miwieri naklisagan. plastikuri xelovnebis enaze es ase gamoiTqmeboda: RvTaebriv<br />

srulqmnilebas moqandake ulamazesi mamakacisa Tu qalis sxeulis nakvTTa daxvewilobasa<br />

da proporciulobaSi Wvretda da gamoxatavda. aseTia fidiasis mier oqrosa<br />

da marmariloSi nakveTi saxe zevsisa, polikletis _ dorifori, praqsitelis afrodite<br />

Tu kunZul milosze napovni qandakeba venerasi. yvela am qmnilebaSi gmiris Sinagani<br />

anu sulieri raoba ganuyofel erTianobaSia garegnul silamazesTan da am silamaziTve<br />

amoiwureba. am kanonzomierebis Sesabamisadve, antikur literaturaSi gmiri<br />

ori TvalsazrisiT ar Sefasdeba; sazogadoebrivi da piraduli adamianis saxeSi<br />

uSualod emTxveva erTmaneTs, ganusxvavebelia. sayovelTao normasTan, sazogadoebisagan<br />

ganCinebul idealTan kerZo anu piraduli interesis morigebis, gamTlianebis<br />

sakiTxi aq ar dgas. aseT interess seriozuli fasi da mniSvneloba ar eniWeba.<br />

misdakvalad, pirovnuli swrafva antikuri gmiris saxeSi idealur normas ar SeiZleba<br />

daupirispirdes. homerosis, esqiles Tu sofokles personaJebi (aqilevsi,<br />

odisevsi, promeTe, oidiposi) Sinaganad mTliani, gaubzaravi gmirebi arian. maTi<br />

Zliereba gare movlenebTan dapirispirebaSi (bediswera, bunebis stiqioni, brZolis<br />

veli) vlindeba da ara imaSi, Tu rogor dauqvemdebaron individualuri interesi<br />

sayovelTao normas. yovelive sapirado Tavidanve emTxveva, ganurCevelia sazogadosagan.<br />

maTi gamTlianeba-harmonizaciis sakiTxi arc dgas. amgvarad, Zveli berZnuli<br />

azrovneba kacobriobis lamazsa da normalur bavSvobas gamoxatavda.<br />

es gulubryvilo harmonia daarRvia qristianobam; samyaro `am qveynad~ da `im qveynad~,<br />

sinamdviled da idealad gaTiSa. gacnobierebul iqna, rom winaaRmdegoba arsebobs<br />

adamianis SigniT, sinamdvilis SigniT. `azri, romelmac Tavdayira daayena antikurobis<br />

logika, imaSi mdgomareobda, rom mona aris adamiani, xolo Sesabamisad, adamiani<br />

aris mona RvTisa~ (g. gaCevi). materialuri da socialuri mdgomareoba ki ar<br />

gamoxatavs Cvens faseulobas (`mona adamiania~), aramed morCileba sulier-zneobrivi<br />

principebisa, RvTaebriobis ganmsaxierebeli CvenSi (`adamiani aris mona RvTisa~). adamiani<br />

Tavisi sindisis morCilia; mravali batonis nacvlad, _ erTi ufali, romlis<br />

winaSe yvela Tanasworia. damkvidrda axali gageba adamianisa da RmerTisa rogorc<br />

usasrulobaTa (mikrokosmosi da makrokosmosi). antikuri xanis berZnisaTvis gaugebaria<br />

qristes Tavgadasavlis arsi: `jvars acves glaxaki CamofleTili da mere uc-

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!