aqtiur moqalaqeTa skolis gzamkvlevi
aqtiur moqalaqeTa skolis gzamkvlevi
aqtiur moqalaqeTa skolis gzamkvlevi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong><br />
<strong>skolis</strong> <strong>gzamkvlevi</strong>
proeqtis xelmZRvaneli: qeTevan CaCava<br />
gzamkvlevze muSaobdnen: naTia gorgaZe<br />
redaqtori: kaxa gabunia<br />
dizaiani: buba miqabaZe<br />
Salva tabataZe<br />
gamocemulia proeqt "<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong><br />
<strong>skolis</strong>" farglebSi saarCevno sistemebis<br />
ganviTarebis, reformebisa da swavlebis<br />
centris finansuri mxardaWeriT axali Taobaaxali<br />
iniciativisa da samoqalaqo<br />
integraciisa da erovnebaTSorisi<br />
urTierTobebis" centris mier.<br />
ISBN 978-9941-0-4091-7<br />
gamomcemloba „saimedo“<br />
Tbilisi, 2011
Sinaarsi<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
winasityvaoba 4<br />
Tavi 1: organizaciis pirveli nabijebi 8<br />
1. organizaciis mniSvnelobis gansazRvra 8<br />
2. organizaciuli struqturis gansazRvra 19<br />
3. organizaciis dafuZneba 27<br />
Tavi 2: proeqtebis wera da fondebis moZieba 48<br />
1. dafinansebis wyaroebis moZieba 48<br />
2. proeqtis ganzraxulobaTa Camoyalibeba 117<br />
3. saWiroebebis Sefaseba 126<br />
4. proeqtis ganxorcielebis gzebisa da meTodologiis<br />
gansazRvra 144<br />
5. proeqtis biujeti 151<br />
6. proeqtis Sefaseba da monitoringi 165<br />
Tavi 3: organizaciuli komunikacia 171<br />
1. organizaciis Sida komunikacia 171<br />
2. sajaro informaciis mopovebis gzebi da meqanizmebi 177<br />
3. organizaciuli gare komunikaciis mniSvneloba 184<br />
4. organizaciis sainformacio masalebi 205<br />
5. organizaciis sazogadoebasTan urTierToba PR 221<br />
6. mediasTan urTierToba 233<br />
7. socialuri media 245<br />
daskvna 255<br />
3
winasityvaoba<br />
dasavleTis qveynebSi didi xania damkvidrda cneba –<br />
“mesame seqtori”, romelic arasamTavrobo organizaciebis<br />
erTobliobas gulisxmobs. termini – “arasamTavrobo”<br />
iseT organizaciebs aerTianebs, romlebic saxelmwifosgan<br />
institucionalurad damoukidebelni arian. organizaciebs<br />
aseve arasamewarmeo an aramomgebianis statusiTac moixseneben,<br />
radgan am organizaciebis mizans mogebis miReba da misi<br />
ganawileba damfuZneblebs Soris ar warmoadgens.<br />
arasamTavrobo, arasamewarmeo, aramomgebiani seqtori aris<br />
fundamentaluri sfero, romelic Tanamedrove samoqalaqo<br />
sazogadoebisa da misi ganviTarebis erT-erT umniSvnelovanes<br />
nawils warmoadgens. swored amitom gvinda, rom am wignSi<br />
samoqalaqo aqtivoba arasamTavrobo organizaciis<br />
funqcionirebis, misi muSaobis specifikisa da mniSvnelobis<br />
kuTxiT ganvixiloT, raTa saSualeba mogceT arasamTavrobo<br />
organizacia Tqveni samoqalaqo poziciis gamoxatvisa<br />
da samoqalaqo aqtivobis gamoxatvis erT-erT Zlier da<br />
gamocdil instrumentad aRiqvaT.<br />
mesame seqtoris gansazRvrebis mixedviT, <strong>aqtiur</strong>i sazogadoeba<br />
sam ZiriTad seqtorad dayofil wred moiazreba: “I seqtori”<br />
– saxelmwifo, “II seqtori” – biznesi, xolo “III seqtori” -<br />
arasamTavrobo organizaciebis funqcionirebis sfero. mesame<br />
seqtori samoqalaqo iniciativebsa da demokratiuli marTvis<br />
principebze dafuZnebuli institutebisgan damoukidebeli<br />
sferoa, romlis umTavresi daniSnulebaa, ganaviTaros<br />
samoqalaqo sazogadoeba da uzrunvelyos sazogadoebriv<br />
cxovrebaSi xelisuflebisa da biznesis yuradRebis miRma<br />
darCenili sivrcis Sevseba. miuxedavad arasamTavrobo<br />
organizaciebis struqturis, politikis, saqmianobis sferos,<br />
geografiuli dafarvisa da sxva komponentebs Soris<br />
sxvaobisa, arsebobs ramdenime debuleba, romelic yvela am<br />
organizaciisaTvis saerToa da erTgvar gamaerTianebel<br />
CarCos warmoadgens. es debulebebia:<br />
organizacias unda hqondes garkveuli organizaciuli<br />
statusi (hqondes Sesabamisi struqtura);<br />
iyos arasamTavrobo (ar Sediodes saxelmwifo aparatis<br />
SemadgenlobaSi);<br />
4
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
hqondes uflebamosileba warmarTos komerciuli<br />
saqmianoba, magram amasTan, miRebuli mogeba mxolod<br />
da mxolod organizaciuli miznebisaTvis gamoiyenos.<br />
(socialuri mewarmeoba);<br />
yovelTvis muSaobdes sazogadoebis an misi garkveuli<br />
nawilis sakeTildReod da misi interesebis gamomxatvel<br />
RonisZiebebs axorcilebdes;<br />
arasamTavrobo organizacia unda eyrdnobodes<br />
TviTmmarTvelobis principebs.<br />
sainteresoa is faqti, rom aSS-Si universitetebisa da<br />
kolejebis 50%, aseve socialuri momsaxurebis saagentoebis 60%,<br />
rogorebicaa mag. saavadmyofoebi, arasamTavrobo organizaciis<br />
statusiT funqcionirebs. magaliTisTvis cnobili harvardisa<br />
da pristonis universitetebi arasamTavrobo organizaciebia.<br />
kritikuli mosazrebebi arasamTavrobo organizaciebis<br />
saqmianobasTan dakavSirebiT<br />
miuxedavad arasamTavrobo seqtoris aRiarebuli pozitiuri<br />
gavlenisa, arsebobs kritikuli mosazrebebic mis<br />
saqmianobasTan da efeqturobasTan dakavSirebiT.<br />
cnobili mecnieri stevart beikeris kritikuli mosazreba<br />
arasamTavrobo seqtoris saqmianobasTan mimarTebiT mraval<br />
sxva kompetentur profesionalis azrs aerTianebs. igi<br />
Tvlis, rom mesame seqtori Tavisi bunebiT imperialisturia,<br />
radgan arasamTavrobo organizaciebi ganviTarebad qveynebSi<br />
metwilad rasistuli meTodebiT muSaoben da imave funqciebs<br />
axorcieleben, rasac Tavis droze sasuliero pirebi<br />
kolinistur samyaroSi.<br />
filosofosi peter halvardi ki arasamTavrobo<br />
organizaciebis funqcionirebas politikaSi aristokratiuli<br />
formis arsebobas adarebs. afrikis qveynebis wamyvani eqsperti<br />
kanonisa da ganviTarebis sakiTxebSi – isa jei Sivji Tvlis,<br />
rom arasamTavrobo organizaciebi neoliberaluri paradigmis<br />
nawils metad warmoadgenen, vidre altruistuli motivaciiT<br />
moqmed iuridiul subieqtebs. konkretulad ki _ eqsperti<br />
kritikulad uyurebs mesame seqtoris mier sakuTar Tavze<br />
msoflios ukeTesobisaken Secvlis misiis aRebas da miiCnevs,<br />
5
om organizaciebi realurad arasakmarisad an sruliad ar<br />
icnoben situaciebs, romlebze zemoqmedebasac axorcieleben.<br />
cxadia, Cven ar vapirebT arasamTavrobo seqtoris rolis<br />
dakninebas, Tumca gvinda, rom obieqturad SevxedoT im<br />
Zlier mxareebsa da sisusteebs, romlebic arasamTavrobo<br />
organizaciebis funqcionirebis Tanmdevi nawilia. Sesabamisad,<br />
nebismieri jgufis sisusteebis daZleva da Zlieri mxaris<br />
ganviTareba, romlebic arasamTavrobo seqtorSi gaerTianebiT<br />
apireben sakuTari moqalaqeobrivi poziciebis damkvidrebas,<br />
mudmivi mcdelobis sagani unda gaxdes.<br />
6<br />
Zlieri mxareebi susti mxareebi<br />
1. Tavisufali eqsperimentirebis<br />
saSualeba da<br />
axali, inovaciuri midgomebis<br />
gamoyeneba. saWiroebis<br />
SemTxvevaSi riskis gaweva;<br />
2. adgilobriv garemosTan<br />
adaptaciisa da lokaluri<br />
saWiroebebis danaxvis, maTi<br />
mogvarebis procesis dros<br />
moqniloba. integrirebuli da<br />
seqtoruli programebisa da<br />
proeqtebis ganxorcielebis<br />
SesaZleblobebi;<br />
3. adamianebTan piradi<br />
kontaqtebis damyarebis saSualeba,<br />
romelic aumjobesebs<br />
saWiroebebis zustad identificirebas<br />
da saSualebas<br />
iZleva, mxardaWera zustad am<br />
saWiroebas moergos;<br />
1. problemebis an<br />
sferoebis mimarT<br />
midgomebisa da<br />
meTodebis gamoyenebis<br />
SezRu-duli<br />
SesaZleblobebi;<br />
2. arsebuli ideis<br />
ganviTarebisa da<br />
ganxorcielebis<br />
mwiri SesaZlebloba,<br />
rac SezRuduli<br />
reprezentabelurobiT,<br />
mcire masStabis<br />
proeqtebiT da gare<br />
finansebze Zlieri<br />
damokide-bulebiT aris<br />
gamowveuli;<br />
3. konkretul sferoSi<br />
“teri-toriuli<br />
kuTvnilebis” arse-boba,<br />
rac organizaciebs<br />
Soris TanamSromlobas<br />
aferxebs konkurenciis<br />
SiSiT.
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
4. komunikaciis yvela doneze<br />
warmarTvis saSualeba, rac<br />
adgilobrivi mosaxleebidan<br />
dawyebuli, maRali rangis<br />
samTavrobo warmomdgenlebTan<br />
urTierTobis sxvadasxva formis<br />
SesaZleblobebs gulisxmobs;<br />
5. kadrebis mozidvis, dasaqmebis<br />
Tavisufali politika,<br />
rac maRalkvalificiuri<br />
eqsper-tisa da motivirebuli<br />
TanamSromlebis yolis SesaZleblobas<br />
iZleva. adamianebis<br />
mozidva da organizaciaSi<br />
saqmianoba unarebzea dafuZnebuli<br />
da ara yovelTvis<br />
ganaTlebis xarisxze. aseTi<br />
politika ki, arasamTavrobo<br />
seqtors samTavroboze<br />
moqnils xdis.<br />
4. gare daxmarebasa<br />
da mxardaWeraze<br />
damokidebuleba<br />
amcirebs adgilobriv da<br />
erovnul mTavrobebze<br />
zegav-lenis moxdenis<br />
SesaZleblobebs.<br />
mTlianobaSi, mesame seqtori, romelic Tavisi bunebiT<br />
arasaxelmwifoebrivi movlenaa, akmayofilebs ZiriTadad<br />
koleqtiur da ara individualur moTxovnilebebsa da<br />
saWiroebebs, moicavs rogorc Sida, aseve gare efeqtebsac,<br />
gamoxatavs pirad da sazogadoebriv interesebs. igi ufro<br />
metad misdevs sabazro regulirebis principebs, vidre<br />
saxelmwifo seqtori.<br />
dabolos: mesame seqtoris efeqturi muSaobisaTvis<br />
aucilebelia saswavlo-samecniero da sakonsultacio<br />
sistemebis Seqmna da ganviTareba, da am procesis iniciatori<br />
xSirad Tavad arasamTavrobo seqtoria. dasavleTis qveynebSi<br />
saganmanaTleblo sivrceSi intensiurad inergeba umaRlesi<br />
mmarTvelobiT principebi da meTodebi, romlis novatorebad<br />
swored arasamTavrobo saswavleblebi gvevlineba.<br />
7
Tavi 1<br />
organizaciis pirveli nabijebi<br />
maS ase, Tqven gadawyviteT arasamTavrobo organizaciis<br />
dafuZneba. ra unda vicodeT imisaTvis, rom pirveli nabijebi<br />
gadavdgaT?<br />
wignis am nawilSi ganvixiloT organizaciis funqcionirebis<br />
dawyebisaTvis aucilebeli safexurebi. isini pirobiTad 4<br />
kategoriad SeiZleba daiyos: (1) organizaciis mniSvnelobis<br />
gansazRvra; (2) organizaciuli struqturis gansazRvra; (3)<br />
organizaciis registracia; (4) administrireba;<br />
1. organizaciis mniSvnelobis gansazRvra;<br />
a. organizaciis xedva<br />
pirveli, rac organizaciis identurobis maCvenebelia,<br />
organizaciuli xedvaa. amisaTvis ki, unda gansazRvroT<br />
is problemebi Tu saWiroebebi, romlebic Tqvens TemSi an<br />
sazogadoebaSi arsebobs da romelsac, TvliT, rom Tqveni<br />
gundi efeqturad upasuxebs. aseTi problemebi SeiZleba<br />
axalgazrdebis arasakmaris saganmanaTleblo SesaZleblobebs,<br />
qalebis demokratiis procesebSi arasakmaris CarTulobas da<br />
sxva mraval problemebs moicavdes. mas Semdeg, rac Tqven<br />
sakvanZo problemebis identificirebas SeZlebT, SegiZliaT,<br />
organizaciis xedva CamoayaliboT.<br />
organizaciis xedva “momavlis realobaa”, romlis miRwevis<br />
imedic gaqvT. swori xedvis Camoyalibeba koleqtivis saqmea.<br />
xedvis CamoyalibebisTvis SegiZliaT, rom msgavsi tipis<br />
organizaciebis xedvebi ikvlioT, Tqvens beneficiarebs<br />
SexvdeT, im adamianebs gaesaubroT, visi daxmarebis imedic<br />
gaqvT da maTi miznebi gaaanalizoT momavlis WrilSi. xedva<br />
organizaciis faseulobebisa da principebis safuZvelze<br />
unda SemuSavdes da, amasTan, zustad gansazRvravdes<br />
sazogadoebis wyobas, romelSi cxovrebasac isurvebdiT.<br />
magaliTad, organizaciis xedva “yvela wevrisaTvis Tanabari<br />
SesaZleblobebis uzrunvelyofa da samarTlianobis<br />
8
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
principze agebuli demokratiul sazogadoebaSi cxovreba”<br />
SeiZleba iyos.<br />
b. misia<br />
organizaciis misiis debulebis Camoyalibeba organizaciis<br />
formirebis meore safexuria. igi organizaciis arsebobis<br />
mizezs xsnis. misiis debuleba ramdenime winadadebaSi<br />
mkafiod aRwers, Tu rogor apirebs organizacia sakuTari<br />
xedvis realizebas.<br />
piter drukeris Peter Drucker (1990) ganmartebiT, organizaciis<br />
misia:<br />
• organizaciis siZliereebTan aris dakavSirebuli da<br />
principis - “gaakeTe ukeT, rasac kargad akeTeb Tu Seni<br />
saqme WeSmaritebas emsaxureba“ matarebelia.<br />
• dakavSirebulia gare SesaZleblobebTan da saWiroebebTan.<br />
moiTxovs pasuxs kiTxvaze - “sad ZalgviZs Cveni SezRuduli<br />
resursebiTa, romelic adamianuri da finansuri resursebis<br />
garda, kompetenciebsac moicavs, cvlilebebi ganvaxorcieloT<br />
da axali standartebi davnergoT? “<br />
• misia isaa, risic Tavad gvwams.<br />
organizaciis misiis debuleba Semdeg kiTxvebs pasuxobs:<br />
• ra SesaZleblobebi arsebobs da ra saWiroebebs vxedavT?<br />
• ramdenad SevZlebT Rirseulad vupasuxoT saWiroebebs<br />
arsebuli SesaZleblobebis farglebSi?<br />
• ramdenad kompetenturebi varT?<br />
• ra aris Cveni siZliere?<br />
• namdvilad gvwams Cveni saqmis?<br />
organizaciebis umravlesoba sakuTari misiis debulebaSi<br />
sajaros xdian informacias sakuTari ofisis, sainformacio<br />
masalebisa da veb-saitis Taobaze. misiis debuleba<br />
saxelmZRvaneloa Tqveni samomavlo aqtivobebis dagegmvasa<br />
9
da gadawyvetilebebis miRebisaTvis. igi aseve lakoniuri<br />
ganmartebaa Tqveni organizaciis specifikuri mimarTulebis<br />
Sesaxeb donorebis, wevrebisa da sazogadoebisaTvis.<br />
magaliTisTvis, amnesti interneiSenalis (Amnesty International )<br />
misiis debuleba Semdegnairia:<br />
ganvaxorcieloT kvlevebi da aqtivobebi, romlebic adamianTa<br />
uflebebis saerTaSoriso deklaraciisa da sxva saerTaSoriso<br />
adamianis uflebebis instrumentebis mier gansazRvrul mZime<br />
danaSaulebisa da Cagvris prevenciisa da Sewyvetisken aris<br />
mimarTuli.<br />
misiis debulebis SemuSavebisaTvis ramdenime safexuri unda<br />
gaiaroT:<br />
1. gansazRvroT jgufi, romelic misiis debulebas<br />
SeimuSavebs;<br />
2. SeTanxmdeT efeqturi misiis debulebis kriteriumebze;<br />
3. SeimuSaoT ramdenime misiis debulebis samuSao versia da<br />
SeadaroT isini Tqvens mier Camoyalibebul kriteriumebs;<br />
4. gadaamuSaoT arsebuli versiebi kidev erTxel;<br />
5. moiZioT mosazrebebi da moisminoT komentarebi misiis<br />
debulebaze momuSave jgufis garda sxva adamianebisgan;<br />
6. gaiTvaliswinoT mosazrebebi da komentarebi da SeimuSaoT<br />
misiis debulebis saboloo versia;<br />
7. warudginoT misiis debuleba gamgeobis krebas<br />
dasamtkiceblad.<br />
10
g. organizaciis Rirebulebebi<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
komponentebi, romlebzec gavlenas axdens da imavdroulad<br />
asaxavs org.-is Rirebulebebs.<br />
organizaciis Rirebulebebi amcnobs Tems, sazogadoebas,<br />
samyaros, Tu rogor funqcionirebs organizacia. es<br />
organizaciis filosofia da ZiriTadi principebia,<br />
romelic misi muSaobis process Tan sdevs. efeqturi organizaciebisTvis<br />
damaxasiaTebelia naTeli, kompaqturi da<br />
yvelas mier gaziarebuli faseulobebi, rwmena, prioritetebi<br />
da debulebebi, romlebic yvelasTvis misaRebia da romelTa<br />
CamoyalibebaSi yvelas wvlilia Cadebuli. Camoyalibebis<br />
Semdeg, Rirebulebebi organizaciis yvela aspeqtze axdens<br />
gavlenas.<br />
ris mixedviT SeiZleba ganisazRvros, ramdenad pozitiuri<br />
gavlena gaaCnia organizaciis ganviTarebaze identificirebul<br />
da gaziarebul Rirebulebebs? arsebobs ramdenime aspeqti,<br />
romlis arseboba amis maCvenebelia.<br />
11
• TanamSromlebi samuSao qcevaSi, gadawyvetilebis miRebis<br />
procesSi, saerTo saqmeSi piradi kontribuciisa da<br />
interpersonaluri komunikaciis dros gaziarebul<br />
Rirebulebebs praqtikaSi nergaven;<br />
• organizaciis Rirebulebebi TiToeul TanamSromels<br />
exmareba yoveldRiur samuSao cxovrebaSi prioritetebi<br />
sworad gansazRvros;<br />
• Rirebulebebi ganapirobebs gadawyvetilebebs<br />
organizaciaSi;<br />
• dajildoeba da aRiareba im adamianebs ukavSirebdeba,<br />
romlebic organizaciis Rirebulebebis matarebelni<br />
arian;<br />
• organizaciis miznebi dadgenil Rirebulebebs efuZneba;<br />
• Rirebulebebis da qcevis danergva organizaciis<br />
TviTSefasebis sistemaSi regularulad aisaxeba;<br />
• organizaciaSi iseTi adamianebi muSaoben, iwyeben muSaobas<br />
da winaurdebian, vinc organizaciuli Rirebulebebis<br />
matarebelni arian;<br />
• mxolod organizaciis yvela wevris <strong>aqtiur</strong>i monawileobaa<br />
farTo, gaziarebuli da Rirebulebebis matarebeli<br />
organizaciuli kulturis garanti.<br />
“erTaderTi, rac organizaciis efeqtur marTvas ganapirobebs,<br />
RirebulebebiT xelmZRvanelobaa. moZebne kompetenturi da<br />
brwyinvale gonebis adamianebi, magram darwmundi, rom isini<br />
swored im Rirebulebebs atareben, rasac Tqven”. (Steve Jobs, CEO<br />
of Apple Computers, Inc ).<br />
“Rirebulebebi organizaciuli rwmenaa, imis gamoxatuleba,<br />
risTvis arsebobs igi da rogor warmarTavs muSaobas.<br />
Rirebulebebi organizaciis arsebobis umTavresi pirobaa.<br />
isini amocanebis, procedurebisa da strategiis Tanmxlebi<br />
komponentia, romelic yvela procesis amosavali wertilia.<br />
(Brefi Group, 2010).<br />
sul ufro meti da meti arasamTavrobo organizacia ar<br />
asaxelebs adamianis uflebebs sakuTari organizaciis<br />
Rirebulebebis debulebaSi. Temebi, sazogadoeba da msoflio<br />
12
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
mosaxleoba isedac aRiqvams Rirsebasa da Tavisuflebas<br />
ZiriTad Rirebulebad. kulturaTSorisi dialogis<br />
saerTaSoriso standartebiT aRiarebuli adamianis<br />
uflebebis CarCo ayalibebs im standartebs, romlebic farTod<br />
gaziarebuli Rirebulebebisgan Sedgeba da organizaciis<br />
misiasa da amocanebSi SeiZleba gamoixatos.<br />
strategiuli miznebi da amocanebi<br />
organizaciis xedvisa da misiis debulebis Semdeg Tqven<br />
dagWirdebaT strategiuli miznebisa da amocanebis gansaz-<br />
Rvra Tqveni xedvis realizebisTvis. miznebi da amocanebi<br />
farTo, praqtikuli da gansazRvruli raodenobiT unda iyos<br />
gadmocemuli. mniSvnelovania, rom Tqveni miznebi ise iyos<br />
gawerili, rom Tqven im progresis gazomva SeZloT, romelic<br />
Tqveni misiis debulebis SesrulebisTvis aris saWiro.<br />
amasTan, miznebi da amocanebi prioritetebis mixedviT unda<br />
iyos dawyobili. warmatebuli arasamTavrobo organizaciebis<br />
umravlesoba erTi an ori miRwevadi mizniT Semoifargleba.<br />
amocanebi _ is specifikuri nabijebia, romlebic miznis<br />
misaRwevad unda gadaidgas. TiToeul mizans ramdenime<br />
amocana SeiZleba gaaCndes.<br />
organizaciis strategiis safexurebi<br />
13
e. organizaciis Sida Sefaseba<br />
Tqveni organizaciis Zlieri da susti mxareebis realisturi<br />
Sefaseba SesaZlebels gaxdis, ukeT gansazRvroT is gzebi,<br />
romlebic organizaciis miznebis miRwevisa da amocanebis<br />
gadaWrisaTvis aris saWiro. magaliTad, Tu organizaciis<br />
mizania, xeli Seuwyos umaRles saganmanaTleblo<br />
saswavleblebSi studenturi da axalgazrduli<br />
organizaciebis Seqmnas, gaZlierebasa da damoukideblobas,<br />
SeiZleba Tqvens organizacias dasWirdes kvalificiuri<br />
eqsperti organizaciuli ganviTarebis sakiTxebSi. amgvari<br />
ganaTlebisa da gamocdilebis mqone personalis aryola<br />
organizaciis sisustea, romelsac unda upasuxoT.<br />
organizaciis strategiuli gegma<br />
strategiuli gegma prioritetebis erTobliobaa, romelic<br />
organizaciis misiis SesrulebisaTvis ixarjeba da maTi<br />
SesrulebisTvis Tanmimdevrul da logikur nabijebs gegmavs<br />
arsebuli situaciis, SesaZleblobebisa da gamowvevebis<br />
maqsimaluri gaTvaliswinebiT.<br />
strategiis SemuSaveba sakmaod rTuli misiaa, gansakuTrebiT<br />
axalgazrda arasamTavrobo organizaciisaTvis, romelmac<br />
sakuTari, metwilad maqsimalisturi xedva da soliduri misia<br />
konkretul nabijebad unda asaxos. am dros sakmaod rTulia<br />
imis gansazRvra, romeli sakiTxebi, gamowvevebi da saWiroebebi<br />
aris gansakuTrebiT prioritetuli. rogor daigegmos da<br />
gaiweros safexurebi ise, rom isini realisturi iyos da<br />
amavdroulad ZiriTad mimarTulebebs srulad moicavdes.<br />
ganvixiloT pol nivenis strategiuli gegmis modeli, romelic<br />
mkafio da kompaqturia, da amasTan kargad ganmartavs im<br />
aucilebel safexurebs, romelic organizaciis strategiuli<br />
dagegmvis dros aris aucilebeli.<br />
1. mimoxilva<br />
ganixileT Tqveni organizacia istoriuli ganviTarebis<br />
kuTxiT, qronologiurad _ Tqveni organizaciis ganviTarebis<br />
14
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
istoria pirveli dReebidan dRemde. kargi iqneba, Tu<br />
amavdroulad CamowerT im programebs, proeqtebsa da<br />
momsaxurebis saxeebs, romlebic ganaxorcieleT. CamowereT is<br />
ZiriTadi Sedegebi, rasac miaRwieT, prioritetebi, romlebic<br />
Semdegi periodisTvis gadadeT da seriozuli gare movlenebi<br />
mTeli am xnis ganmavlobaSi, rogorebicaa demografiuli an<br />
sakanonmdeblo cvlilebebi.<br />
2. organizaciis CarTuli mxareebis analizi<br />
vin arian Tqveni organizaciis CarTuli, igive interesis<br />
mxareebi? ra Rirebulebis matareblebi arian isini<br />
organizaciis muSaobisTvis? rogor afaseben isini<br />
organizaciis funqcionirebas? ra tipis molodinebi SeiZleba<br />
maT hqondeT organizaciasTan mimarTebiT da ramdenad<br />
SegviZlia es molodinebi gavamarTloT?<br />
3: SWOT analizi<br />
S – Strengths – organizaciis Zlieri mxareebi<br />
W – Weaknesses – organizaciis susti mxareebi<br />
O – Opportnunities – organizaciis SesaZleblobebi<br />
T – Treats – organizaciis safrTxeebi<br />
is, rasac<br />
organizaciis<br />
Sida faqtorebi<br />
ganapirobebs<br />
is, rac<br />
organizaciis<br />
gareT arsebul<br />
faqtorebzea<br />
damokidebuli<br />
15
susti mxareebi<br />
risi gamosworeba SegiZliaT?<br />
ras akeTebT cudad?<br />
rogor SeiZleba es Tavidan<br />
aviciloT?<br />
Zlieri mxareebi<br />
ra aris Tqveni upiratesobebi?<br />
ras akeTebT kargad?<br />
ra Sesabamiss resursebs flobT?<br />
ras aRiqvamen sxvebi Tqvens<br />
siZliered?<br />
16<br />
organizaciis<br />
SigniT<br />
safrTxeebi<br />
ra barierebs awydebiT?<br />
axdens Tu ara gare politikuri<br />
cvlilebebi Tqvens muSaobaze<br />
gavlenas?<br />
pasuxobT im cvalebad<br />
saWiroebebs, romlebic Tqvens<br />
samizne jgufebs da CarTul<br />
mxareebs gaaCniaT?<br />
SesaZleblobebi<br />
ra SesaZleblobebs xedavT Tqvens<br />
garSemo?<br />
romel TqvenTvis saintereso<br />
mimarTulebebze flobT<br />
informacias?<br />
saidan aris mosalodneli<br />
axali SesaZleblobebis gaCena?<br />
teqnologiuri cvlilebebis,<br />
samTavrobo politikis, socialuri<br />
fonis Tu adgilobrivi<br />
RonisZiebebidan? sxva?<br />
organizaciis gareT
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
4. strategiuli sakiTxebis identificireba<br />
strategiuli sakiTxebi organizaciis politikis fundamenturi<br />
amocanebi an kritikuli gamowvevebia, romlebic organizaciis<br />
mandats, xedvasa da Rirebulebebze axdens gavlenas; es<br />
sakiTxebi moicavs, magram ar Semoifargleba aqtivobisa da<br />
servisis xarisxisa da sixSiris; beneficiarebis, miznobrivi<br />
jgufebis, interesis mxareebis, finansuri, administraciuli da<br />
marTvis sistemebis maregulirebeli sakiTxebiT.<br />
strategiuli sakiTxebia, Tu:<br />
• warmoCindeba gamgeobis, arCeuli pirebisa da liderebis<br />
programaSi;<br />
• grZelvadian perspeqtivaSia aqtualuri;<br />
• mTels organizaciaze axdens gavlenas;<br />
• gaaCnia seriozuli finansuri Sedegebi;<br />
• SesaZlebelia, rom axal programas an servisis danergvas<br />
moiTxovdes;<br />
• gansakuTrebiT aqtualuria CarTuli mxareebisTvis;<br />
• SeiZleba damatebiTi TanamSromlebis CarTvas iTxovdes;<br />
5. strategiis Camoyalibeba<br />
strategiebi ramdenime kiTxvaze pasuxis gacemis procesSi<br />
yalibdeba, kerZod ki:<br />
• ra praqtikuli alternativis arCeva da ganviTareba<br />
SeiZleba, rom strategiul sakiTxebs efeqturad<br />
vupasuxoT?<br />
• ra potenciuri barierebi arsebobs alternativebis<br />
realizaciisaTvis?<br />
• ra nabijebi SeiZleba gadaidgas, rom alternativebi<br />
efeqturad gamoviyenoT an barierebis gadalaxva<br />
SevZloT?<br />
17
• ra ZiriTadi aqtivobebi unda ganxorcieldes Semdegi 1-2<br />
wlis ganmavlobaSi da rogori TanmimdevrobiT?<br />
• ra unda gakeTdes Semdegi 6 Tvis ganmavlobaSi da vin<br />
aris pasuxismgebeli?<br />
organizaciuli strategiis Camoyalibeba did drosa da<br />
organizaciis yvela safexuris menejmentis CarTulobas<br />
moiTxovs. kargia, yoveldRiur saqmianobas garkveuli<br />
periodiT mowydeT da qalaqgareT mTlianad CarToT jgufi<br />
strategiaze samuSaod.<br />
amasTan, mniSvnelovania, rom strategiis Camoyalibebisas,<br />
gadawyvetilebis mimReb rgolebs Soris funqciebi imTaviTve<br />
sworad iyos gadanawilebuli. gamgeoba organizaciis saerTo<br />
strategiul mimarTulebas gansazRvravs, menejmenti ki, wyvets,<br />
rogor unda ganxorcildes es strategia.<br />
6. Sefaseba<br />
strategiuli gegmis bolo safexuri – miRebuli Sedegebis<br />
Sefasebaa. nebismieri Sedegi, warmatebuli Tu warumatebeli _<br />
analizs moiTxovs. aseve aucilebelia, zustad ganvsazRvroT,<br />
ra faqtorebi moqmedeben Sedegze. Sefaseba saSualebas<br />
iZleva droulad gadaixedos gegma, miznebi da amocanebi da<br />
saWiroebis SemTxvevaSi masSi cvlilebebi ganxorcildes.<br />
18<br />
I nawilis bolos mocemulia strategiuli dagegmvis<br />
cxrili da organizaciis SesaZleblobebis<br />
ganviTarebis kiTxvari, romelic dagexmarebaT ukeT<br />
gansazRvroT TiToeuli maTganis Semadgeneli<br />
komponentebi da mniSvneloba
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
2. organizaciuli struqturis gansazRvra<br />
mesame seqtoris organizaciebis saqmianobis efeqtianoba<br />
warmoudgenelia Sesabamisi stilisa da tipis menejmentis<br />
gareSe. Tumca, pirvel rigSi, organizacias gamarTuli<br />
organizaciuli struqtura esaWiroeba, raTa man srulyofili<br />
funqcionireba da organizaciis misiisa da miznebis miRweva<br />
SeZlos.<br />
organizaciuli struqturis saxe damokidebulia mis zomaze,<br />
miznebsa da specifikaze, misi saqmianobis formebsa da<br />
sferoebze. organizaciis ganviTarebis garkveuli stadiis<br />
miRwevisas, nebismieri arasamTavrobo organizacia xasiaTdeba<br />
mkafiod gamoxatuli mmarTvelobiTi da aRmasrulebeli<br />
rgolebis arsebobiT, funqciebisa da movaleobebis gamijvniT<br />
da miznebis mravalferovnebiT. yvela es Tavisebureba<br />
organizaciis regulaciebisa da politikis Sesabamisad<br />
ganisazRvreba. ganvixiloT organizaciis struqturis<br />
aucilebeli elementebi, rgolebi da maTi funqciebi:<br />
gamgeoba<br />
gamgeoba mesame seqtoris organizaciis ganuyofeli da<br />
umniSvnelovanesi nawilia. organizaciis ganviTarebis<br />
sxvadasxva stadiis gavlasTan erTad, gamgeobac ganicdis<br />
Sesabamis cvlilebebs. am procesis kvalobaze, gamgeobis<br />
2 ZiriTad kategorias gansazRvraven: mmarTvelobiTsa da<br />
instituciurs.<br />
organizaciis miznebidan gamomdinare, gamgeobas gansxvavebuli<br />
ufleba-movaleobebi SeiZleba hqondes, Tumca, yvela gamgeoba<br />
qvemoT CamoTvlil funqciebs unda asrulebdes:<br />
organizaciis misiisa da miznebis gansazRvra;<br />
mmarTvelobiTi gundis SerCeva;<br />
organizaciis aRmasrulebeli xelmZRvanelobis<br />
mxardaWera da misi saqmianobis analizi;<br />
organizaciis resursebis marTva da ganviTareba;<br />
mimdinare da operatiuli saqmianobis dagegmva da<br />
ganxorcieleba;<br />
19
programebisa da momsaxurebis gansazRvra, maT<br />
ganxorcielebaze kontroli;<br />
organizaciis prestiJisa da imijis amaRlebaze zrunva;<br />
sazogadoebasTan urTierToba;<br />
organizaciis strategiuli gegmebis dasaxva da kontroli;<br />
sainteresoa is faqtorebic, romlebic adamianebs gamgeobaSi<br />
gaerTianebis survils uRviZebs:<br />
sazogadoebisaTvis samsaxuris gawevis survili;<br />
sakuTari codnisa da unarebis gaziarebis survili;<br />
konkretuli saqmianobebisTvis/sferosTvis didi<br />
mniSvnelobis miniWeba;<br />
megobrebisa da Tanamoazreebis daJinebuli Txovna;<br />
saqmiani urTierTobebi;<br />
survili, iyvnen gundis nawili;<br />
survili, iyvnen saWironi;<br />
aRiarebisa da prestiJis moTxovnileba.<br />
sasurvelia, rom mcire/saSualo organizaciis gamgeoba<br />
7-12 adamianisgan Sedgebodes da amasTan, gamgeobis wevrebs<br />
sxvadasxva tipis profesiuli codna da gamocdileba gaaCndeT.<br />
amasTan, maTi socialuri kavSirebi didwilad ganapirobebs<br />
organizaciis swraf ganviTarebasa da dafinansebis moZiebas.<br />
organizaciis administrireba (aRmasrulebeli direqtori)<br />
im adamianebs, romlebic gamgeobis gadawyvetilebiT<br />
organizaciis administrirebaze arian pasuxismgebelni,<br />
aRmasrulebeli pirebi ewodebaT. organizaciis<br />
aRmasrulebeli piri metwilad direqtoria. is gamgeobis<br />
mier aris daniSnuli an arCeuli da uflebamosilia Tavad<br />
daniSnos organizaciis sxva TanamSromlebi saWiroebebidan da<br />
biujetidan gamomdinare. mravali organizaciis praqtikidan<br />
gamomdinare, organizaciisTvis gansakuTrebiT sasargeblo<br />
sruli datvirTviT momuSave TanamSromlebis ayvanaa. amitom,<br />
20
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
patara organizaciis aRmasrulebeli direqtorebi cdiloben,<br />
rom sul ramdenime TanamSromeli hyavdeT srul ganakveTze.<br />
aRmasrulebeli direqtori umniSvnelovanesi figuraa<br />
organizaciis efeqturi muSaobisaTvis da misi ideebi,<br />
gadawyvetilebebi da iniciativebi did gavlenas axdens<br />
organizaciis ganviTarebaze. amasTan, direqtori organizaciis<br />
saxes warmoadgens donorebTan, partniorebTan, interesis<br />
mxareebTan da sazogadoebasTan urTierTobisas. Tumca,<br />
aRmasrulebeli direqtoris ufleba-movaleobebi, funqciebi<br />
organizaciis gamgeobis mier naTlad aris gawerili da<br />
misi roli mkveTrad gansxvavdeba organizaciis gamgeobis<br />
wevrebisgan. rig SemTxvevaSi, gamgeobis wevri an Tavmjdomare<br />
Tavad SeiZleba gaxdes aRmasrulebeli direqtori. am<br />
SemTxvevaSi igi xmis uflebas kargavs.<br />
funqciebis Sereva<br />
rig SemTxvevebSi, patara da axaldafuZnebul organizaciebs<br />
ar aqvT imis fufuneba, rom mkveTrad gamijnuli funqciebis<br />
matarebeli gamgeobis wevrebi da TanamSromlebi iyolion.<br />
aseT dros organizaciis damfuZneblebi Tavis Tavze<br />
iReben sxvadasxva funqciebis Sesrulebas. organizaciis<br />
ganviTarebis pirvel etapze, es strategia gamarTlebuli da<br />
sasurvelic ki aris, radgan organizaciis sulisCamdgmelebs<br />
yvelaze metad SestkivaT guli sakuTar “pirmSoze” da Zal-<br />
Rones ar iSureben, rom rac SeiZleba swrafad, efeqtianad<br />
da xarisxianad miaRwion maqsimalur Sedegebs. ganviTarebis<br />
Semdeg etapze, sasurvelia, rom funqciebis gamijvna moxdes da<br />
organizaciis gamgeoba met-naklebad CamoSordes organizaciis<br />
saoperacio saqmianobas. winaaRmdeg SemTxvevaSi arsebobs<br />
imis saSiSroeba, rom organizaciam “erTi kacis kantoris”<br />
an “daketili sawyobis” imiji daimkvidros. es organizaciis<br />
kriticizms uqveiTebs da ara pirovnebebis an jgufisa. cxadia,<br />
arsebobs imis albaToba, rom damfuZneblebs gaaCndeT gancda,<br />
rom dasaqmebuli direqtori Tu TanamSromlebi naklebad<br />
motivirebulebi, kompetenturebi da dainteresebulebi arian<br />
organizaciis ganviTarebiT da, Sesabamisad, konkretul<br />
amocanebs saWiro efeqturobiT ver Wrian. am dros SeiZleba,<br />
rom gamgeobis wevri Tavad dasaqmdes organizaciaSi. yvelaze<br />
efeqturi am dros, sakonsultacio saqmianobis warmarTvaa,<br />
21
omelic saSualebas aZlevs motivirebul gamgeobis wevrs<br />
garkveul situaciaSi da gaweril vadebSi maqsimaluri<br />
kontribucia Cados organizaciis ganviTarebis saqmeSi da<br />
Semdeg ki, organizaciis wesdebiT gansazRvruli funqciebis<br />
Sesrulebas daubrundes.<br />
organizaciis finansuri menejmenti<br />
organizaciis gamarTuli finansuri menejmenti misi<br />
funqcionirebis umniSvnelovanesi elementia. finansebis<br />
gareSe, organizacia ver iarsebebs. gamarTuli finansuri<br />
menejmenti Semdegi komponentebisgan Sedgeba:<br />
1. buRaltruli aRricxvebis warmoeba<br />
buRalteriis ZiriTadi mizani aRricxvebis warmoebaa, romelic<br />
aRwers Semosul da daxarjul Tanxebs. garda Canawerebisa,<br />
igi moicavs kontraqtebsa da werilebs, ris safuZvelzec<br />
granti miiReT, qviTrebs, servissa da saqonlis SemoTavazebis<br />
formebs yovelive imaze, rac Tqven SeiZineT.<br />
swored es Canawerebi da dokumentebia imis mtkicebuleba, Tu<br />
rogor xdeba fulis nakadebis mimoqceva organizaciaSi. Tqven<br />
darwmunebuli unda iyoT, rom yvela Sesabamisi dokumenti<br />
sworad aris warmodgenili, aRnusxuli da daxarisxebuli.<br />
aseve darwmundiT, rom Tqvens angariSze warmodgenili<br />
Caricxvebi da gadaricxvebi xelmisawvdomia. aRnusxeT<br />
isini Tqvens sabuRaltro wignSic, raTa naTlad dainaxoT<br />
Semosavali da gasavali. zustad icodeT organizaciis<br />
balansi.<br />
gaxsovdeT, rom buRalteria dakvirveba da sizustea. Tu Tqvens<br />
organizaciaSi pirvelive dRidan seriozulad moikidebiT<br />
finansur aRricxvebs, Secdomebs minimumamde SeamcirebT.<br />
2. Sida kontroli<br />
darwmundiT, rom organizacias SemuSavebuli aqvs Sida<br />
kontrolis meqanizmebi, romelic Tanxebis borotad an/da<br />
arasworad gamoyenebas gamoricxavs. organizaciebi Tavad<br />
22
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
imuSaveben Sida kontrolis meqanizmebs. Tumca, arsebobs<br />
ramdenime meqanizmi, romlis gaTvaliswineba nebismieri<br />
organizaciisTvis sasargebloa.<br />
darwmundiT, rom Tanxa usafrTxod aris Senaxuli.<br />
idealuria, sabanko angariSi, mcire TanxebisaTvis ki, seifi,<br />
romelic mxolod finansuri TanamSromlisTvis aris<br />
xelmisawvdomi.<br />
darwmundiT, rom yvela xarji avtorizebulia<br />
(damtkicebulia direqtoris, menejeris,)<br />
mkacrad misdieT SemuSavebul biujets.<br />
gaewios monitoringi Tanxebis yovelTviur xarjvas/<br />
aiyvaneT profesionali da kvalificiuri finansuri<br />
TanamSromlebi.<br />
moiwvieT auditi yovelwliurad<br />
yovelTviurad sabanko angariSebis Semowmeba, rac imas<br />
niSnavs, rom Tqveni aRricxvebi da arsebuli finansebi<br />
TanxvedraSia.<br />
3. biujetireba<br />
kargi finansuri menejmenti aucileblad moicavs akuratul<br />
organizaciul biujetsac, imisaTvis, rom icodeT ramdeni<br />
fuli gWirdebaT Tqveni saqmianobis ganxorcielebisaTvis.<br />
organizaciis biujeti ar niSnavs konkretuli proeqtis<br />
biujets. is organizaciis im xarjebs moicavs, romlebic<br />
ar aris pirdapir “mibmuli” proeqtze, Tumca organizaciis<br />
strategiuli gegmis nawils warmodgens.<br />
organizaciis biujeti aseve sasargebloa imisaTvis, rom Tqven<br />
momavalSi gansazRvroT aucilebeli Tanxebis raodenoba<br />
dagegmili aqtivobebisaTvis.<br />
biujetirebis pirveli safexuri moiTxovs, rom gaaanalizoT,<br />
ra Tanxebis Semodinebis imedi SeiZleba gqondeT, rogor<br />
moipovebT am Tanxebs. Semdeg ki gaakeToT aqtivobebis<br />
gegma, ra dajdeba TiToeuli aqtivoba da ra Semosavali<br />
SeiZleba am aqtivobam moitanos (zemoT aRvniSneT, rom<br />
23
organizacias SeiZleba damatebiTi Semosavlebi socialuri<br />
mewarmeobis saSualebiTac hqondes. magaliTad, ganaviTaros<br />
sakuTari gamomcemloba, mTargmnelobiTi da sakonsultacio<br />
momsaxureba, gakveTilebi da treningebi, a.S.).<br />
4. finansuri angariSi<br />
finansuri menejmentis meoTxe mniSvnelovani komponenti<br />
finansuri angariSis Seqmna da mimoxilvaa. finansuri angariSi<br />
Tqveni Semosavlisa da gasavlis reziumirebas akeTebs<br />
garkveuli drois periodisaTvis. finansuri angariSebi<br />
yvela operaciis CamonaTvalis saxiT gaerTianebis gziT<br />
iqmneba. buRalteriaSi Cveulebriv, amisTvis specialuri<br />
kodebi gamoiyeneba, sadac xarjebi sxvadasxva kategoriebad<br />
erTiandeba. mag. “administraciuli xarjebi”, “sakomunikacio<br />
da sareklamo xarjebi, gauTvaliswinebeli xarjebi” a.S.<br />
5. organizaciis TanamSromlebi<br />
organizacia TavisTavad ver iarsebebs TanamSromlebis<br />
gareSe. TanamSromlebis ayvanis dros, aucilebelia<br />
organizaciis saWiroebebis detaluri analizi. garda im<br />
konkretuli poziciebisa, romelic Tqven gWirdebaT, zustad<br />
unda gansazRvroT unarebis erToblioba, romelic am<br />
poziciis dasakaveblad SerCeul kandidats unda gaaCndes.<br />
garda amisa, kargad unda gansazRvroT Tqveni molodinebi<br />
TiToeul TanamSromelTan mimarTebiT. amasTan, kargad unda<br />
gansazRvroT TanamSromlis dasaqmebis procedurebi, samuSao<br />
saaTebi, xelfasi, is damatebiTi sargebeli da SeRavaTebi, rac<br />
SegiZliaT rom mas SesTavazoT.<br />
rCeva: gaxsovdeT, rom arasamTavrobo organizaciaSi muSaobis<br />
msurveli adamianebis didi umravlesoba mxolod finansuri<br />
keTildReobiT ar aris dainteresebuli. am adamianebs<br />
metwilad moraluri kmayofileba sWirdebaT. Tqven zustad<br />
unda gansazRvroT waxalisebisa da dajildoebis is<br />
meqanizmebi, romelic kvalificiur da faseul TanamSromels<br />
motivacias aumaRlebs didxans imuSaos TqvenTan, yovel<br />
24
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
saqmeSi Cados sakuTari SesaZleblobis maqsimumi da Tavisi<br />
saqmianobiT organizaciis miznebis miRwevaSi Seasrulos<br />
Tavisi wvlili.<br />
TanamSromlebis ayvanisas Semdegi kiTxvebze unda gqondeT<br />
pasuxebi:<br />
• ra procedurebi gagvaCnia TanamSromlebis ayvanisTvis?<br />
• rogor vavrcelebT informacias?<br />
• gvaqvs Tu ara samuSao aRweriloba?<br />
• moviTxovT Tu ara sarekomendacio werilebs?<br />
• ra aris SerCevis kriteriumebi?<br />
• vin gaesaubreba kandidatebs?<br />
• ra moTxovnebi gvaqvs ganaTlebasTan, specialur<br />
kvalifikaciasTan, gamocdilebasTan da unarebTan<br />
dakavSirebiT?<br />
• ra samuSao pirobebs vTavazobT TanamSromels?<br />
arasamTavrobo organizaciebi xSirad cdiloben moxaliseTa<br />
resursebis efeqturad gamoyenebas. moxaliseebis mobilizeba<br />
Zalian mniSvnelovani faqtoria axalbeda organizaciis<br />
funqcionirebisaTvis. moxaliseebi, erTi mxriv, organizaciis<br />
xarjebis Semcirebas uwyoben xels, xolo meore mxriv ki,<br />
Tanxebis moZiebis dros did rols TamaSoben. donorebi<br />
did yuradRebas aqceven moxaliseebis <strong>aqtiur</strong> CarTulobas<br />
organizaciis saqmianobaSi. Tu adamianebi dainteresebulni<br />
arian Tqvens organizaciaSi moxaliseobrivi samsaxuri<br />
Seasrulon, es imis maCvenebelia, rom Tqveni saqmianoba<br />
sazogadoebis jgufebisaTvis mniSvnelovania da dafasebuli.<br />
gaiTvaliswineT, rom moxaliseebisaTvis aucilebelia<br />
adekvaturi samuSao pirobebis SeTavazeba. kompiuteri, samuSao<br />
sivrce, sakomunikacio xarjebi _ am pirobebis nawilia.<br />
rCeva: ecadeT, waaxalisoT Tqven garSemo myofi profesionalebi,<br />
gaswion moxaliseobrivi saqmianoba organizaciisaTvis.<br />
25
kvalificiuri iuristebis, finansistebis, ganaTlebis muSakebis<br />
rCevebi da mxardaWera, Tundac erTjeradad, fasdaudebeli<br />
kontribuciaa organizaciis ganviTarebisaTvis.<br />
organizaciis diagrama aCvenebs organizaciis funqcionirebis<br />
stils da misi ierarqiuli sistemis grafikuli gamosaxulebaa.<br />
amasTan, diagrama aCvenebs adamianTa movaleobebs organizaciaSi.<br />
kargia, rom ganviTarebis pirvelsave etapze SevimuSaoT es sqema,<br />
romliTac, erTi mxriv, donorebis didi nawili interesdeba,<br />
meore mxriv ki _ sasargebloa axali TanamSromlebisaTvis<br />
organizaciis garemosTan adaptirebisa da orientaciisaTvis.<br />
diagrama TvalsaCinos xdis organizaciis menejmentsac: sad<br />
aris saWiro axali kadris ayvana an sad SeiZleba funqciebis<br />
ganawileba. gTavazobT mcire an saSualo arasamTavrobo<br />
organizaciis tipur diagramas:<br />
26
3. organizaciis dafuZneba<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
arasamTavrobo organizacia regulirdeba saqarTvelos<br />
samoqalaqo kodeqsis 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, da 39,<br />
sagadasaxado kodeqsis 1, 8-29, 9, 30, 39, 30-1, 42, 43, 43-1, 51, 51-1. 52, 66,<br />
66-8,Sromis kodeqsis muxlebis Sesabamisad.<br />
muxli 29. arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli piris<br />
registraciis pirobebi (25.12.2009. N2458) 1. dainteresebuli<br />
piri arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli piris<br />
registraciis Sesaxeb gancxadebas warudgens maregistrirebel<br />
organos.<br />
2. arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli piris<br />
registraciis moTxovnis SemTxvevaSi gancxadebas unda<br />
daerTos arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli piris<br />
yvela partnioris mier xelmowerili da sanotaro wesiT<br />
damowmebuli sadamfuZneblo dokumenti (wesdeba/wevrTa<br />
SeTanxmeba), romelSic unda mieTiTos:<br />
a) arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli piris<br />
saxelwodeba;<br />
b) monacemebi arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli<br />
piris adgilsamyoflis (iuridiuli misamarTis) Sesaxeb;<br />
g) arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli piris<br />
saqmianobis mizani;<br />
d) monacemebi arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli<br />
piris damfuZneblis (damfuZneblebis) Sesaxeb (fizikuri<br />
piris SemTxvevaSi – saxeli, gvari, dabadebis TariRi (ricxvi,<br />
Tve, weli), sacxovrebeli adgilis misamarTi da piradi<br />
nomeri, xolo iuridiuli piris SemTxvevaSi – sruli<br />
saxelwodeba, samarTlebrivi forma, registraciis rekvizitebi,<br />
warmomadgenlobaze uflebamosili piri (pirebi)); TiToeuli<br />
damfuZneblis Sesaxeb monacemebi Seitaneba cal-calke;<br />
e) monacemebi arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli<br />
piris xelmZRvaneli organos (organoebis) Sesaxeb;<br />
v) arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli piris<br />
xelmZRvaneli organos (xelmZRvaneli piris) Seqmnis (arCevis)<br />
wesi da uflebamosilebis vada;<br />
z) monacemebi arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli<br />
27
piris xelmZRvaneli piris Sesaxeb (saxeli, gvari, dabadebis<br />
TariRi (ricxvi, Tve, weli), sacxovrebeli adgilis misamarTi,<br />
piradi nomeri);<br />
T) arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli piris<br />
xelmZRvaneli organos (xelmZRvaneli piris) mier<br />
gadawyvetilebis miRebis wesi da procedura;<br />
i) arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli piris<br />
warmomadgenlobaze uflebamosili piri (pirebi), misi (maTi)<br />
arCevis wesi da uflebamosilebis vada;<br />
k) monacemebi warmomadgenlobaze uflebamosili piris<br />
(pirebis) Sesaxeb (saxeli, gvari, dabadebis TariRi (ricxvi, Tve,<br />
weli), dabadebis adgili, sacxovrebeli adgilis misamarTi,<br />
piradi nomeri);<br />
l) arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli piris wevrad<br />
miRebis, wevrobidan gasvlisa da garicxvis wesi, Tu igi<br />
wevrobaze dafuZnebuli arasamewarmeo (arakomerciuli)<br />
iuridiuli piria;<br />
m) reorganizaciisa da likvidaciis Sesaxeb gadawyvetilebis<br />
mimRebi organos (piris) dasaxeleba, gadawyvetilebis miRebis<br />
wesi da procedura, Tu igi gansxvavdeba am nawilis „T“<br />
qvepunqtSi miTiTebuli wesisa da procedurisagan.<br />
3. registraciis Sesaxeb gancxadebas agreTve unda daerTos:<br />
a) momsaxurebis safasuris gadaxdis damadasturebeli<br />
dokumenti;<br />
b) xelmoweris nimuSi, romelsac xelmZRvanelobisa da<br />
warmomadgenlobiTi uflebamosilebis mqone piri (pirebi)<br />
gamoiyenebs (gamoiyeneben) saqmian urTierTobebSi;<br />
g) cnoba arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli<br />
piris adgilsamyoflis (iuridiuli misamarTis) Sesaxeb –<br />
adgilsamyoflis mesakuTris sanotaro wesiT dadasturebuli<br />
Tanxmoba an adgilsamyofliT sargeblobis Taobaze<br />
dadgenili wesiT gaformebuli Sesabamisi xelSekruleba.<br />
qvemoT mocemulia organizaciis wesdebis nimuSi, romelSic<br />
kargad Cans organizaciis funqcionirebis, marTvis, struqturis<br />
maxasiaTeblebi.<br />
28
egistrirebulia dadg. # 2009w<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
q. Tbilisis vake-saburTalos sagadasaxado<br />
samsaxuris mier<br />
damtkicebulia centris saerTo krebis mier<br />
oqmi # 2009 w.<br />
registrirebuli kavSiri<br />
`samoqalaqo iniciativebisa da TanamSromlobis centris~<br />
w e s d e b a<br />
`samoqalaqo iniciativebisa da TanamSromlobis centri“<br />
1.zogadi debulebebi<br />
1.1 registrirebuli kavSiri _ `samoqalaqo iniciativebisa<br />
da TanamSromlobis centri“ (SemdgomSi centri) aris<br />
demokratiul TviTmmarTvelobaze damyarebul TanamoazreTa<br />
sazogadoebrivi gaerTianeba, romelic Tavis saqmianobas<br />
warmarTavs saqarTvelos konstituciis, samoqalaqo kodeqsis,<br />
moqmedi kanonmdeblobis, winamdebare wesdebis da sazogadoebis<br />
debulebis Sesabamisad.<br />
1.2. centri aris arasamewarmeo, arapolitikuri iuridiuli<br />
piri, flobs gankerZoebul qonebas, aqvs damoukidebeli<br />
balansi, saangariSsworebo da sxva saxis, maT Soris savaluto<br />
angariSebi rogorc saqarTvelos, aseve ucxoeTis qveynebis<br />
sabanko dawesebulebebSi, aseve aqvs beWedi, Stampi, emblema da<br />
iuridiuli piris sxva rekvizitebi.<br />
1.3. centri, Tavisi miznebidan gamomdinare, moqmedebs<br />
rogorc saqarTvelos mTel teritoriaze, ise mis farglebs<br />
gareT.<br />
29
1.4. centri iqmneba ganusazRvreli vadiT.<br />
1.5. cvlilebebi wesdebaSi gamgeobis mier waredgineba<br />
sasamarTlos sanotaro wesiT damowmebuli formiT.<br />
1.6. centris adgilsamyofelia: q. Tbilisi, vaJa-fSavelas<br />
30a-74.<br />
30<br />
centris miznebia:<br />
2. zogadi miznebi da amocanebi<br />
2.1. samoqalaqo integraciisa da erovnebaTSorisi<br />
urTierTobebis sferoSi sakanonmdeblo bazis momzadebis<br />
xelSewyoba kanonproeqtebis momzadebisa da maTi miRebis<br />
lobirebis gziT.<br />
2.2. samoqalaqo integraciisa da erovnebaTSorisi<br />
urTierTobebis xelSesawyobad Sesabamisi proeqtebis,<br />
programebis momzadeba da ganxorcieleba.<br />
2.3. ganaTlebis reformis mxardaWera da umciresobaTa<br />
uflebebis dacva reformis periodSi.<br />
2.4. samoqalaqo ganaTlebis xelSewyoba.<br />
2.5. saganmanaTleblo proeqtebisa da programebis momzadeba<br />
da ganxorcieleba.<br />
2.6. kulturaTaSorisi dialogis xelSewyoba.<br />
2.7. deportirebuli mosaxleobis repatriaciis, adaptaciaintegraciis<br />
procesis xelSewyoba.<br />
2.8. SezRuduli SesaZleblobebis mqone pirTa, devnilTa,<br />
ltolvilTa da sxva mosaxleobis mowyvladi fenis uflebebis<br />
dacva-monitoringi, informaciis gavrceleba maTi uflebebis<br />
Sesaxeb da sazogadoebaSi maTi integrirebis xelSewyoba.<br />
2.9. arasamTavrobo sferos ganviTarebis xelSewyoba.<br />
2.9. qveyanaSi demokratiuli procesebis ganviTarebis<br />
xelSewyoba.<br />
2.10. erovnul da saerTaSoriso arasamTavrobo organizaciebTan
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
<strong>aqtiur</strong>i TanamSromloba moZraobis miznebisa da amocanebis<br />
Sesabamisad.<br />
2.11. <strong>aqtiur</strong>i moqmedeba adamianis uflebebis codnis<br />
gasavrceleblad.<br />
2.12. qvelmoqmedeba.<br />
3. wevroba<br />
3.1. centri yalibdeba wevrobis individualuri da<br />
organizaciuli formiT.<br />
3.2. centris wevri SeiZleba iyos nebismieri arapolitikuri<br />
organizacia, miuxedavad registraciis adgilisa, romelsac<br />
gaaCnia centrTan grZelvadiani TanamSromlobis survili<br />
da waradgens werilobiT Txovnas gawevrianebis Sesaxeb<br />
gamgeobis saxelze.<br />
3.3. centris individualuri wevri SeiZleba gaxdes<br />
saqarTvelos moqalaqe 16 wlis asakidan, romelic iziarebs<br />
centris miznebsa da principebs, gamoTqvams centrSi<br />
gawevrianebis survils, gadaixdis dadgenil sawevros.<br />
3.4. individualuri wevrobis formebsa da sawevros<br />
odenobas gansazRvravs debuleba.<br />
3.5. centris wevrobis gansakuTrebuli formebia:<br />
saerTaSoriso wevri _ aris nebismieri saxelmwifos<br />
srulwlovani moqalaqe, romlis oficialur Txovnas<br />
gawevrianebis Sesaxeb daakmayofilebs gamgeoba. saerTaSoriso<br />
wevri sargeblobs sakonsultacio xmis uflebiT kongresze.<br />
sapatio wevris statusis miniWebis Sesaxeb gadawyvetilebas<br />
iRebs gamgeoba.<br />
sapatio wevri sargeblobs sapatio xmis uflebiT kongresze.<br />
masze ar vrceldeba am wesdebiT dadgenili uflebamovaleobani.<br />
3.6. centris wevri uflebamosilia:<br />
iqonios xmis ufleba kongresze, Tu kongresis mowvevis<br />
31
dRisaTvis aris centris wevri da gadaxdili aqvs sawevro;<br />
amave dros Tavisi saqmianobiT xels uwyobs centris<br />
ganviTarebasa da misi miznebis ganxorcielebas. xmis uflebis<br />
miniWeba xdeba gamgeobis mier wevris survilis safuZvelze;<br />
iyos saqarTvelos kanonmdeblobiT nebadarTuli sxva<br />
organizaciis wevri;<br />
airCios da arCeul iqnes centris organoebSi;<br />
miiRos informacia centris xelmZRvaneli organoebisa da<br />
pirebisagan maTi saqmianobis Sesaxeb;<br />
isargeblos centris sakuTrebaSi arsebuli informaciiT da<br />
materialur-teqnikuri saSualebebiT centris miznebisa da<br />
interesebis Sesabamisad;<br />
damkvirveblis statusiT daeswros centris organoebis<br />
sxdomebs.<br />
3.7. centris wevri valdebulia:<br />
gadaixados gamgeobis mier mimdinare wlisaTvis dadgenili<br />
sawevro gadasaxadi;<br />
SesaZleblobisa da interesebis Sesabamisad monawileobdes<br />
centris saqmianobaSi;<br />
gaufrTxildes da icavdes centris Rirsebasa da avtoritets;<br />
icavdes da pativs scemdes centris wesdebis debulebebsa da<br />
oficialur atributikas.<br />
3.8. centris nebismieri wevri SeiZleba gairicxos<br />
centridan gamgeobis, gamgeobis Tavmjdomaris an sarevizio<br />
komisiis wardginebiT da kongresis gadawyvetilebis<br />
safuZvelze wesdebis darRvevis da centris Rirsebisa da<br />
avtoritetis Selaxvis SemTxvevaSi.<br />
32<br />
E4. centris struqtura<br />
4.1. centris marTvis umaRlesi organoa wevrTa saerTo<br />
kreba anu kongresi, romelic gamgeobis mowveviT ikribeba<br />
weliwadSi erTxel.
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
4.2. kongresze gamgeobis Tavmjdomaris mowveviT, saTaTbiro<br />
xmis uflebiT, SesaZlebelia monawileobdnen sazogadoebrivi<br />
da politikuri moRvaweebi, ucxoeTis warmomadgenlobebis an<br />
saerTaSoriso organizaciaTa warmomadgenlebi.<br />
4.3. kongresi uflebamosilia, Tu mas eswreba sruli xmis<br />
uflebis mqone naxevarze meti.<br />
4.4. gadawyvetilebebi miiReba damswre xmis uflebis<br />
mqone wevrTa mier, xmebis ubralo umravlesobiT, xolo<br />
gadawyvetileba wesdebaSi cvlilebebis Setanis Taobaze<br />
damswreTa 2/3-is umravlesobiT, gadawyvetileba sazogadoebis<br />
miznis Secvlis Sesaxeb 4/5-is umravlesobiT.<br />
4.5. kongresi:<br />
a) amtkicebs wesdebas da cvlilebebi Seaqvs masSi;<br />
b) irCevs an amtkicebs gamgeobis wevrebs, amtkicebs maT<br />
raodenobas da wyvets maTi monacvleobis sakiTxs;<br />
g) gansazRvravs centris saerTo kurss da strategias;<br />
d) amtkicebs gamgeobis mier SemoTavazebul grZel da<br />
moklevadian programas;<br />
e) ismens gamgeobis angariSebs;<br />
v) amtkicebs kongresis procedurul normebs da dRis<br />
wesrigs;<br />
4.6. riggareSe kongresi moiwveva gamgeobis gadawyvetilebiT,<br />
an xmis uflebis mqone wevrTa meaTedis werilobiTi<br />
moTxovniTa da kongresis dRis wesrigis miTiTebiT.<br />
gamgeoba<br />
4.7. gamgeoba warmoadgens centris xelmZRvanel organos.<br />
4.8. gamgeoba Sedgeba kongresis mier oTxi wlis<br />
vadiT arCeuli wevrebisagan, romelTa raodenoba ar unda<br />
aRematebodes TerTmets da ar unda iyos xuT wevrze naklebi.<br />
4.9. gamgeoba warmarTavs centris muSaobas.<br />
33
4.10. gamgeoba amtkicebs centris biujets.<br />
4.11. gamgeoba<br />
a) Tavisi Semadgenlobidan oTxi wlis vadiT irCevs<br />
gamgeobis Tavmjdomares.<br />
b) kongresis sxdomebs Soris mimdinare sakiTxebze<br />
operatiuli reagirebisaTvis gamgeobas Tavmjdomaris<br />
wardginebiT, gamgeobas SeuZlia miiRos gadawyvetileba,<br />
romelsac kongresis dadgenilebis Zala aqvs. aRniSnul<br />
gadawyvetilebas ganixilavs kongresis uaxloesi sxdoma;<br />
g) gansazRvravs ucxoeTis warmomadgenlobebis, filialebisa<br />
da centris sxva organoebis samoqmedo programas, statussa<br />
da debulebebs;<br />
d) amtkicebs mimdinare samoqmedo programas.<br />
e) amtkicebs sameurveo sabWos Semadgenlobas da sapatio<br />
wevrobis sakiTxs.<br />
v) wyvets saerTaSoriso wevrebis gawevrianebis sakiTxs;<br />
4.12. gamgeoba ikribeba sam TveSi erTxel, aseve<br />
saWiroebisamebr.<br />
4.13. gamgeoba uflebamosilia, Tu mas eswreba wevrTa<br />
naxevarze meti. gadawyvetileba miiReba konsensusis<br />
safuZvelze an damswreTa xmebis umravlesobiT. xmebis<br />
gayofis SemTxvevaSi gadamwyvetia gamgeobis Tavmjdomaris<br />
xma.<br />
4.14. sxdomas iwvevs da uZRveba gamgeobis Tavmjdomare.<br />
34<br />
gamgeobis Tavmjdomare<br />
gamgeobis Tavmjdomare aris sabWos xelmZRvaneli da uZRveba<br />
kongresis sxdomebs.<br />
gamgeobis Tavmjdomare airCeva gamgeobas wevrTagan kongresis<br />
Semdgom gamgeobis pirvelsave sxdomaze oTxi wlis vadiT,<br />
gamgeobis wevrTa 2/3-is umravlesobiT.
4.15. gamgeobis Tavmjdomare:<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
a) iwvevs da uZRveba gamgeobis sxdomebs.<br />
b)warmoadgens centris saxes sazogadoebriv urTierTobebSi.<br />
igi valdebulia izrunos organizaciis imijis ganviTarebaze<br />
da xeli Seuwyos centris saSinao da sagareo saqmianobis<br />
warmarTvas.<br />
g) xels awers centris oficialur dokumentebs;<br />
d) amtkicebs gamgeobis sxdomis savaraudo dRis wesrigsa<br />
da organizebas ukeTebs gamgeobas /gamgeobis/ sxdomebs.<br />
4.16. centris wesdebis normebis uxeSi darRvevis<br />
SemTxvevaSi gamgeobis wevrTa kvalificiuri umravlesobis<br />
TanxmobiT gamgeobis Tavmjdomare Tavisufldeba dakavebuli<br />
Tanamdebobidan.<br />
4.17. gamgeobis Tavmjdomare Tavisi da gamgeobis saqmianobis<br />
Taobaze yovelwliurad angariSs warudgens kongress.<br />
sarevizio komisia<br />
4.18. sarevizio komisia warmoadgens centris sarevizio<br />
organos, romelic meTvalyureobas uwevs safinanso operaciebs,<br />
wesdebiT gaTvaliswinebuli principebisa da debulebebis<br />
Sesrulebas.<br />
4.19. sarevizio komisia Sedgeba Tavmjdomarisa da misi ori<br />
moadgilisagan, romlebic mtkicdebian saerTo krebis mier.<br />
4.20. sarevizio komisiis Tavmjdomare airCeva 4 wlis<br />
vadiT. vadis gasvlis Semdeg igi uflebamosilia kvlav<br />
waradginos Tavisi kandidatura aRniSnul Tanamdebobaze.<br />
sarevizio komisiis Tavmjdomare ar SeiZleba ikavebdes sxva<br />
Tanamdebobas.<br />
4.21. sarevizio komisia angariSvaldebulia saerTo krebis<br />
winaSe.<br />
35
36<br />
saTaTbiro<br />
4.22. centris saTaTbiro aris organizaciis umaRlesi<br />
saTaTbiro organo.<br />
4.23. saTaTbiro SemadgenlobaSi Sedian sxvadasxva eqspertebi<br />
da sferoSi momuSave arasamTavrobo organizaciis wevrebi<br />
4.24. saTaTbiro moqmedebs saTaTbiros debulebis Sesabamisad,<br />
romelsac amtkicebs gamgeoba.<br />
4.25. saTaTbiro ikribeba 3 TveSi erTxel, agreTve<br />
saWiroebisamebr.<br />
4.26. saTaTbiro uflebamosilia rekomendacia gauwios<br />
moZraobis mier SemuSavebul amaTu im programas gamgeobis<br />
winaSe dasamtkiceblad.<br />
4.27. saTaTbiros gadawyvetilebas aqvs sarekomendacio<br />
xasiaTi.<br />
sameurveo sabWo<br />
4.28. sameurveo sabWos wevri SeiZleba gaxdes nebismieri<br />
organizacia, biznes organizaciis CaTvliT, romelsac aqvs<br />
moZraobasTan ormxrivi grZelvadiani TanamSromlobis<br />
survili an gauwevs moZraobas finansur an sxva saxis<br />
daxmarebas sawesdebo miznebis gansaxorcieleblad da xels<br />
Seuwyobs moZraobis imijisa da interesebis ganviTarebas.<br />
4.29. gadawyvetilebas sameurveo sabWoSi wevris miRebis<br />
Taobaze iRebs gamgeoba.<br />
4.30. sameurveo sabWos aqvs mrCevlis statusi gamgeobasTan.<br />
4.31. sameurveo sabWo saerTo krebaze warmoadgens<br />
sakonsultacio mosazrebebs organizaciis mier<br />
ganxorcielebuli saqmianobisa da strategiis Sesaxeb.<br />
saerTo krebaze sameurveo sabWo sargeblobs sakonsultacio<br />
xmis uflebiT.<br />
4.32. sameurveo sabWos wevri organizacia ar agebs pasuxs<br />
moZraobis finansur valdebulebebze, iseve rogorc moZraoba<br />
ar agebs pasuxs sameurveo sabWos wevri organizaciis<br />
finansur valdebulebebze.
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
4.33. sameurveo sabWodan gasvla Tavisufalia da xorcieldeba<br />
werilobiTi gancxadebis safuZvelze.<br />
4.34. sameurveo sabWos wevrTa monawileoba moZraobis<br />
saqmianobaSi da damatebiTi ufleba-movaleobani ganisazRvreba<br />
werilobiTi urTierTSeTanxmebiT moZraobis gamgeobasa da<br />
meurves Soris.<br />
5. centris uflebrivi mdgomareoba<br />
5.1. centri, moqmedi kanonmdeblobis Sesabamisad<br />
uflebamosilia daamyaros urTierTxelsayreli kavSirebi,<br />
rogorc saqarTveloSi, ise mis farglebs gareT arsebul<br />
yvela dainteresebul organizaciasTan Tu calkeul pirTan,<br />
dados maTTan Sesabamisi xelSekrulebebi.<br />
5.2. miavlinos sakuTari warmomadgenlebi, delegaciebi<br />
sazRvargareT saerTaSoriso kavSirebis ganmtkicebis mizniT<br />
da miiRos ucxoeli warmomadgenlebi.<br />
5.3. monawileoba miiRos adgilobriv da saerTaSoriso<br />
RonisZiebebSi.<br />
5.4. moqmedi kanonmdeblobis Sesabamisad: gaxsnas<br />
filialebi da warmomadgenlobebi; daafuZnos organizaciebi<br />
da sxva dawesebulebebi; iqonios sakuTari sagamomcemlo,<br />
sainformacio da tele-radio baza.<br />
5.5. awarmoos kanoniT nebadarTuli sawarmoo-sameurneo<br />
saqmianoba, kerZod Seqmnas sawarmoebi, romelTa saqmianobidan<br />
miRebuli Semosavlebi moxmardeba sawesdebo miznebis<br />
ganxorcielebas.<br />
5.6. moawyos saerTaSoriso RonisZiebebi.<br />
6. centris materialuri baza<br />
6.1. centris qoneba da saxsrebi yalibdeba Semdegi wyaroebidan:<br />
a) centris wevrTa Senatanebisagan;<br />
b) individualuri fuladi, maT Soris savaluto<br />
Senatanebisagan;<br />
37
g) RonisZiebebidan Semosuli Tanxebisagan;<br />
d) proeqtebis, programebisa da grantebis realizaciidan<br />
miRebuli Tanxebisgan;<br />
e) kanoniT nebadarTuli saxis sameurneo saqmianobiT<br />
miRebuli Semosavlebisagan;<br />
v) publikaciebis, masalebisa da sazogadoebis oficialuri<br />
simbolikiT aRWurvili produqciis realizaciidan miRebuli<br />
Semosavlebisagan.<br />
6.2. centris saqmianobiT miRebuli Semosavlebi xmardeba<br />
centris saWiroebasa da misi miznebis realizacias.<br />
6.3. centrs SeuZlia sakuTrebaSi iqonios Senobebi,<br />
sacxovrebeli fondi, mowyobiloba, inventari, satransporto<br />
saSualebebi, fuladi saxsrebi, fasiani qaRaldebi da sxva<br />
qoneba, romelic saWiroa wesdebiT gaTvaliswinebuli<br />
amocanebis Sesasruleblad.<br />
38<br />
7. centris saqmianobis Sewyvetis wesi<br />
7.1. centris likvidacia an reorganizacia SeiZleba<br />
moxdes:<br />
a) kanoniT gaTvaliswinebul SemTxvevebSi sasamarTlos<br />
gadawyvetilebiT.<br />
b) Kcentris kongresis gadawyvetilebiT, risTvisac<br />
saWiroa wevrTa saerTo raodenobis 2/3-is Tanxmoba*.<br />
7.2. salikvidacio komisiis daniSvnis momentidan uqmdeba<br />
centris organoTa uflebamosileba.<br />
7.3. cnoba centris saqmianobis Sewyvetis Sesaxeb qveyndeba<br />
presaSi da masobrivi informaciis sxva saSualebebSi.<br />
*aRniSnul SemTxvevaSi kongresis mier dakompleqtebuli<br />
salikvidacio komisia anawilebs sazogadoebis moZrav da uZrav<br />
qonebas, finansur saxsrebs da a.S. dadebul xelSekrulebaTa da<br />
moqmedi kanonmdeblobis Sesabamisad.
damfuZneblebi da gamgeobis wevrebi<br />
profesia statusi xelmowera<br />
dabadebis Ddabadebis sacxovrebeli<br />
TariRi adgili adgili<br />
30.03.1981 rusTavi Tbilisi, vaJafSavelas<br />
30a-74<br />
# saxeli,<br />
gvari<br />
1 petre<br />
petriaSvili<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
iuristi damfuZnebeli,<br />
gamgeobis<br />
Tavmjdomare<br />
eqimi damfuZnebeli,<br />
gamgeobis wevri<br />
2 medea kaxiZe 06.09.1983 Tbilisi vaJa-fSavelas<br />
gamz. VI kvartali,<br />
1a korp. b. 33<br />
istorikosi damfuZnebeli,<br />
gamgeobis wevri<br />
filologi damfuZnebeli,<br />
gamgeobis wevri<br />
politologi damfuZnebeli,<br />
gamgeobis wevri<br />
damfuZnebeli,<br />
gamgeobis wevri<br />
damfuZnebeli,<br />
gamgeobis wevri<br />
aRmosavleTmcodnekonfliqtologi<br />
3 nino<br />
30.11. 1992 Tbilisi Tbilisi,<br />
sulaberiZe<br />
TamaraSvilis quCa<br />
# 17,<br />
4 ivane<br />
27.02.1969 Tbilisi quTaisi, nucubiZis<br />
ivaniSvili<br />
quCa 42<br />
5 mzia xavTasi 08.04.1985 Tbilisi varkeTilis 3 ,<br />
3m/r-ni, korpusi 303,<br />
bina 112<br />
6 elene 01.09.1976 marneuli axalqalaqi,<br />
sayvareliZe<br />
rusTavelis q. 16<br />
7 daviT 01.03.1981 rusTavi rusTavi, kostavas<br />
daviTuri<br />
quCa 19-10<br />
39
strategiuli dagegmvis procesisaTvis aucielebeli aqtivobebis detaluri aRwera<br />
40<br />
faza Ddagegmili aqtivobebi Sedegi<br />
sasurveli Sedegebis<br />
Camoyalibeba/gansazRvra<br />
zustad garkveva, ra<br />
tipis informaciaa<br />
saWiro<br />
procesebis<br />
mimarTulebis garkveva<br />
1.1 raSi gvWirdeba dagegmva<br />
1.2. Sida da gare resursebis Sesaxeb<br />
informaciis Segrovebis dagegmva<br />
1.3. Ddagegmvis procesis SemuSaveba<br />
organizaciis saWiroebebis dadgenisaTvis<br />
1.4 samuSao gegmis gawera, romelic mkafiod<br />
warmoadgens strategiuli procesis amocanebs,<br />
sakiTxebs, funqciebs da aqtivobebs, romelic<br />
gvinda, rom moicvaT garkveuli drois<br />
farglebSi.<br />
faza 1<br />
mimoxilva<br />
samuSao gegmis gawera<br />
arsebuli misiis xedvis<br />
damtkiceba an misi<br />
koreqtireba<br />
organizaciis xedvis<br />
debuleba<br />
organizaciis<br />
faseulobebis debuleba<br />
2.1 misiis debulebis Camoyalibeba an<br />
gadaxedva<br />
2.2 xedvis debulebis Camoyalibeba<br />
2.3 organizaciis faseulobebis, Sexedulebebisa<br />
da ZiriTadi principebis Camoyalibeba/<br />
damtkiceba<br />
faza 2<br />
organizaciis<br />
misiis, xedvisa<br />
da faseulobebis<br />
gansazRvra
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
gamgeobis wevrebi<br />
da TanamSromlebi<br />
kargad acnobiereben<br />
organizaciis ganvlil<br />
gzas dRemde<br />
monacemebi<br />
dagegmvisaTvis<br />
informirebuli<br />
gadawyvetilebebis<br />
misaRwevad.<br />
monacemebi<br />
dagegmvisaTvis<br />
informirebuli<br />
gadawyvetilebebis<br />
misaRwevad<br />
Sewonili monacemebi,<br />
romlebic ganxilvis<br />
sagani unda gaxdes<br />
Semdeg etapebze<br />
3.1 organizaciis profilis ganviTareba:<br />
gaanalizeT organizaciis dafuZnebidan<br />
dRemde ganviTarebis istoria da mokled<br />
CamoayalibeT informacia organizaciis<br />
servisebis, programebisa da aqtivobebis<br />
Sesaxeb<br />
3.2 SeagroveT monacemebi organizaciis<br />
adamianuri resursebis mier danaxul<br />
Zlier, sust mxareebze, SesaZleblobebsa da<br />
safrTxeebze<br />
3.3 SeagroveT monacemebi organizaciaze<br />
moqmedi gare mxareebis mier danaxul<br />
Zlier, sust mxareebze, SesaZleblobebsa da<br />
safrTxeebze<br />
3.4 SeajameT Sida da gare resursebisgan<br />
mopovebuli monacemebi: organizaciis Zlieri<br />
da susti mxareebi, mimarTulebebi, romlebic<br />
gavlenas axdens organizaciaze, organizaciis<br />
konkurentuli upiratesobebi, miznobrivi<br />
sazogadoebi saWiroebebi<br />
faza 3<br />
organizaciis<br />
situaciis/<br />
pozicionirebis<br />
analizi da Sefaseba<br />
41
organizaciis miznebi<br />
da amocanebi<br />
saWiro informacia<br />
Tanxebis moZiebisaTvis<br />
grZelvadiani<br />
perspeqtiviT<br />
4.1 CamoayalibeT mizani da amocanebi;<br />
4.2 gaacnobiereT gegmidan gamomdinare<br />
aucilebeli finansuri resursebi<br />
4.3 dawereT gegma:<br />
• gegmis ZiriTadi debulebebi/mokle<br />
reziume<br />
• strategiuli dagegmvis procesis<br />
mokle reziume<br />
• misiis debuleba<br />
• organizaciis xedva<br />
• organizaciis Rirebulebebis debuleba<br />
• SWOT analizis Sedegebis reziumireba<br />
• ZiriTadi momavali strategia<br />
• programebis miznebi da amocanebi<br />
• administraciuli miznebi da amocanebi,<br />
potenciuri Semosavlebi, saWiro<br />
resursebi<br />
4.4 miiReT/gaacnobiereT Camoyalibebuli gegma<br />
faza 4<br />
dawereT<br />
strategiuli gegma<br />
42<br />
dawerili strategiuli<br />
gegma, romelic<br />
gamgeobis mier aris<br />
damtkicebuli<br />
miRebuli /<br />
gaziarebuli<br />
strategiuli gegma
saqmis keTebis Zveli<br />
meTodidan axalze<br />
gadasvlisaTvis<br />
aucilebeli periodis<br />
marTvis gegma<br />
faza 5<br />
strategiuli gegmis<br />
ganxorcieleba<br />
wlis gegma<br />
5.1 Zvelidan axal gegmaze gadasvlisaTvis<br />
aucilebeli periodis marTva – cvlilebebis<br />
Sefaseba, romelic unarebis, sistemisa da<br />
struqturis, aseve organizaciuli kulturis<br />
Secvlas gulisxmobs strategiuli gegmis<br />
ganxorcielebisaTvis<br />
5.2 CamoayalibeT momavali wlis<br />
ganxorcielebis detaluri gegma (pirveli<br />
wlis miznebi da amocanebi)<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
momavali<br />
dagegmvisaTvis<br />
saukeTeso<br />
gamocdilebebi<br />
monitoringis efeqturi<br />
meqanizmebi imaSi<br />
dasarwmuneblad,<br />
rom gegma kvlav<br />
relevanturia da<br />
xorcieldeba.<br />
6.1 SeafaseT strategiuli gegmis<br />
ganxorcielebis mimdinareoba da Sualeduri<br />
Sedegebi<br />
6.2 ganaxorcieleT pirveli wlis manZilze<br />
strategiuli gegmis ganxorcielebis<br />
monitoringi, SeafaseT, SeasworeT,<br />
daamtkiceT igi. CamoayalibeT Semdegi wlis<br />
ganxorcielebis detaluri gegma<br />
faza 6<br />
strategiuli gegmis<br />
ganxorcielebis<br />
Seafaseba da<br />
monitoringi<br />
43
organizaciis SesaZleblobebis ganviTarebis kiTxvari<br />
1. marTva<br />
• gagaCniaT formulirebuli misia da xedva, wesdeba,<br />
strategiuli miznebi da amocanebi, romlebic dokumentad<br />
aris gawerili? aris Tu ara dokumenti gaziarebuli<br />
organizaciis TanamSromlebis mier?<br />
• gyavT Tu ara gamgeoba? ikribeba Tu ara igi regularulad<br />
da ra aris am Sekrebis mizani? gaaCnia Tu ara gamgeobas<br />
movaleobaTa aRwerilobis dokumenti? gagaCniaT Tu ara<br />
organizaciuli diagrama?<br />
• gaaCnia Tu ara organizacias qveynis kanonmdeblobasTan<br />
Sesabamisi iuridiuli statusi? aris Tu ara organizacia<br />
registrirebuli Sesabamisi saministros uwyebis mier?<br />
• gagaCniaT Tu ara organizaciis ganviTarebis gegmis<br />
dokumenti?<br />
2. administrireba<br />
• gagaCniaT Tu ara dokumentirebuli operaciuli politika,<br />
procedurebi da sistema?<br />
• gagaCniaT Tu ara dokumentirebuli SesyidvasTan<br />
dakavSirebuli procedurebi da politika, romelic<br />
garkveul standartebTan aris SesabamisobaSi?<br />
3. adamianuri resursebi<br />
• gaaCnia Tu ara TiToeul organizaciis TanamSromels<br />
gawerili samuSao aRweriloba?<br />
• gagaCniaT ATu ara rekrutirebisa da samsaxuridan<br />
daTxovnis politika?<br />
• arsebobs Tu ara garkveuli poziciisaTvis savaldebulo<br />
sakvalifikacio moTxovnebis dokumenti?<br />
• gagaCniaT Tu ara personalis politikis saxelmZRvanelo?<br />
• arsebobs Tu ara TanamSromelTa saaTobrivi da<br />
perfomansis menejmentis politika?<br />
44
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
• arsebobs Tu ara TanamSromlebis profesiuli da<br />
saxelfaso istoriis dokumentacia?<br />
• arsebobs Tu ara TanamSromlebis saxelfaso da<br />
damatebiTi sargeblis maregulirebeli politika?<br />
• ra aris moxaliseebisa da staJiorebis roli<br />
organizaciaSi?<br />
4. finansuri menejmenti<br />
• gagaCniaT Tu ara xarjTaRricxvis sistema?<br />
• gagaCniaT Tu ara xarjTaRricxvis politika?<br />
• gagaCniaT Tu ara Sesyidvebis politika da sistema?<br />
• awarmoebT Tu ara regularulad finansur angariSebs?<br />
• gagaCniaT Tu ara Tanxebis moZiebis politika, strategia<br />
an gegma?<br />
• awarmoebs Tu ara organizacia regularul audits?<br />
5. organizaciuli marTva<br />
• gagaCniaT Tu ara strategiuli gegmis dokumenti?<br />
• gagaCniaT Tu ara strategia samuSao gegmis<br />
gasaumjobeseblad?<br />
• ra instrumentebs iyenebT organizaciuli TvalsazrisiT<br />
marTvis cvlilebebisaTvis?<br />
• ra instrumentebs iyenebT CarTuli mxarebiis<br />
gasa<strong>aqtiur</strong>eblad?<br />
• ra instrumentebs iyenebT axali SesaZleblobebis<br />
gansaviTareblad?<br />
6. programuli marTva<br />
• gaqvT Tu ara qvekontraqtorebis marTvis sistema?<br />
• ra dokumentebiT awarmoebT teqnikur angariSs?<br />
45
• ra instrumentebs iyenebT adgilobrivi Temis proeqtebSi<br />
<strong>aqtiur</strong>ad CasarTavad?<br />
• gaqvT Tu ara genderisa da kulturuli gansxvavebebis<br />
aRiarebis politika?<br />
7. programuli Sesrulebis marTva<br />
• axorcielebs Tu ara organizacia amJamad proeqts?<br />
• ra procedurebi arsebobs savele samuSaoebis<br />
sawarmoeblad?<br />
• arsebobs Tu ara gawerili momsaxurebis xarisxis<br />
maregulirebeli standartebi?<br />
• ra meqanizmebiT zomavT programis xarisxs da mis miRwevas?<br />
• gagaCniaT Tu ara monitoringisa da Sefasebis sistema?<br />
• gagaCniaT Tu ara organizaciis Sida komunikaciis<br />
politika?<br />
• arian Tu ara TanamSromlebi gadawyvetilebis miRebis<br />
procesSi CarTulebi?<br />
8. lideroba da gunduri dinamika<br />
• ra tipis marTvas awarmoebs organizacia da rogor<br />
gavlenas axdens marTvis es sistema organizaciis<br />
muSaobaze?<br />
46
daskvna<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
organizaciis dafuZneba Tqveni motivaciis realur socialur<br />
cvlilebad transformaciis mniSvnelovani da Tamami nabijia.<br />
es nabiji SeiZleba rom marTlac Rirebuli gaxdes, Tumca<br />
gaiTvaliswineT, rom did Zalisxmevas, moTminebas da barierebis<br />
gadalaxvas moicavs. arasamTavrobo organizacia mniSvnelovan<br />
rols TamaSobs sazogadoebis ganviTarebaSi, Tumca, amasTan,<br />
bevr siZneles awydeba. es siZneleebia: sazogadoebis mier<br />
organizaciis misiis aRqma, miReba da gaTaviseba, gadametebuli<br />
molodinebis Semdeg imedgacrueba, dasavleTis saagentoebTan<br />
gaigiveba, politikuri wnexis gancda da, Sesabamisad,<br />
izolaciis albaToba; agreTve _ dafinansebis mopovebasTan<br />
dakavSirebuli siZneleebi. Tumca, am siZneleebis gadalaxva<br />
sruliad realuria swori marTvis, mondomebuli da erTguli<br />
TanamSromlebis, Zlieri organizaciuli xedvisa da misiis<br />
zedmiwevniT zustad aRqmis SemTxvevaSi.<br />
47
Tavi 2<br />
proeqtebis wera da fondebis moZieba<br />
1. dafinansebis wyaroebis SerCeva<br />
dafinansebis wyaroebi:<br />
arasamTavrobo organizaciebisTvis stabiluri dafinanseba<br />
erT-erT seriozul problemas warmoadgens. araerTma<br />
kvlevam daadastura, rom saqarTveloSi arasamTavrobo<br />
seqtoris dafinansebis stabiluroba seriozuli gamowvevaa,<br />
radgan organizaciaTa umravlesobisTvis dafinansebis<br />
erTaderT wyaros sxvadasxva fondis mier gacemuli grantebi<br />
warmoadgens. grantebis, rogorc finansuri resursis, odenoba<br />
ki SezRudulia da, Sesabamisad, arasamTavrobo organizaciaTa<br />
did nawils dafinansebis problema mudmivad aqvs. ase rom,<br />
arasamTavrobo organizaciebisaTvis mniSvnelovania sakuTari<br />
dafinansebis wyaroebis diversifikacia, rac uzrunvelyofs<br />
maT finansur mdgradobas. arasamTavrobo organizaciebis<br />
dafinansebis ramdenime mniSvnelovani wyaro SeiZleba<br />
gamovyoT:<br />
• sajaro fondebi anu saxelmwifos mier dafuZnebuli<br />
sajaro dawesebulebebi, romlebic arasamTavrobo<br />
organizaciebisTvis gascemen grantebs sxvadasxva proeqtis<br />
gansaxorcieleblad. sajaro fondebis magaliTebad<br />
SegviZlia ganvixiloT samoqalaqo institucionalizmis<br />
ganviTarebis fondi, saarCevno sistemebis ganviTarebis,<br />
reformirebisa da swavlebis centri, bavSvTa da<br />
axalgazrdobis ganviTarebis fondi, ganaTlebis da<br />
mecnierebis saministros samecniero fondi da a.S.;<br />
• kerZo donorebi: fondebi, kavSirebi, korporaciebi,<br />
profesiuli asociaciebi gascemen grantebs konkretuli<br />
TemisTvis an konkretuli mimarTulebebiT. kerZo<br />
fondebi asociaciebis dafinansebis mniSvnelovan wyaros<br />
warmoadgenen. kerZo fondebis magaliTebad saqarTveloSi<br />
SegviZlia ganvixiloT `evraziis TanamSromlobis fondi~,<br />
fondi “Ria sazogadoeba - saqarTvelo” da a.S;<br />
48
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
• saerTaSoriso saxelmwifo da saxelmwifoTaSorisi<br />
organizaciebi;<br />
• saerTaSoriso arasamTavrobo organizaciebi, romlebic<br />
gascemen grantebs sakuTari mandatis gansaxorcieleblad<br />
adgilobrivi partniorebis meSveobiT.<br />
• komerciuli organizaciebi - sxvadasxva sferoSi moRvawe<br />
komerciuli organizaciebi aris agreTve arasamTavrobo<br />
organizaciebisaTvis mniSvnelovani dafinansebis wyaro.<br />
sxvadasxva komerciuli organizacia axorcielebs<br />
socialur programebs arasamTavrobo organizaciebTan<br />
TanamSromlobiT, magaliTad, ramdenime komerciuli<br />
banki afinansebda devnilTaTvis saganmanaTleblo da<br />
socialur programebs, iseve, rogorc xSiria komerciuli<br />
organizaciebis mier kulturuli RonisZiebebisa da<br />
kulturuli memkvidreobis dacvisa da ganviTarebisken<br />
mimarTuli proeqtebis dafinanseba. komerciul<br />
organizaciebTan erToblivi proeqtebis ganxorcieleba<br />
dafinansebis erT-erT mniSvnelovan wyaros warmoadgens<br />
arasamTavrobo seqtorisTvis, Tumca saqarTveloSi<br />
aRniSnuli TanamSromloba mxolod ganviTarebis<br />
sawyis etapzea da mxolod mcired nawils warmoadgens<br />
arasamTavrobo organizaciebis dafinansebis wyaroebs<br />
Soris.<br />
• komerciuli saqmianobidan da momsaxurebidan miRebuli<br />
Semosavlebi - arasamTavrobo organizaciebi garkveul<br />
momsaxurebas uweven samTavrobo, saerTaSoriso Tu<br />
komerciul organizaciebs.<br />
• kerZo individebis Semowirulobebi aseve warmoadgens<br />
arasamTavrobo organizaciebis Semosavlebis wyaros.<br />
kerZo individebs xSirad aqvT garkveuli mimarTulebiT<br />
interesebi da am mimarTulebiT akeTeben Semowirulobebs.<br />
kerZo individebis Semowirulobebi gansakuTrebiT<br />
efeqturad muSaobs sxvadasxva socialuri proeqtis<br />
dasafinanseblad.<br />
49
dafinansebis wyaroebis gansazRvra<br />
nebismier donors aqvs SezRudvebi da garkveuli regulaciebi,<br />
amitom mniSvnelovania, rom gaakeTo Seni proeqtis profili,<br />
raTa gansazRvro, vis SeiZleba mimarTo.<br />
profili moicavs:<br />
a) ra aris proeqtis funqcia (kvleva, ganviTareba, treningi,<br />
momsaxureba, teqnikuri daxmareba, aRWurva da a.S.);<br />
b) aris Seni proeqti unikaluri/gansakuTrebuli? - aris<br />
proeqtebi, romlebic efuZneba axal ideas, aris proeqtebi,<br />
romlebic miznad isaxaven organizaciis ganviTarebas.<br />
donorTa nawili afinansebs an erTs an meores, Zalian<br />
iSviaTad _ orives erTad;<br />
g) ra sferoSia Seni proeqti;<br />
d) vin isargeblebs proeqtis ganxorcielebiT;<br />
proeqtis ideis generireba<br />
proeqtebis ori tipi arsebobs: (a) damfinansebeli<br />
organizaciis moTxovnebis da konkursis Sesabamisi; (b) Ria<br />
karis wesiT Setanili.<br />
proeqtis idea moTxovnis Sesabamisad _ roca donori<br />
organizacia iZleva miTiTebebs, Tu risi gakeTeba unda da<br />
am miTiTebebis farglebSi SegaqvT saproeqto ganacxadi da<br />
aviTarebT ideas;<br />
moTxovnis gareSe _ anu Ria karis wesiT proeqti,<br />
romelic efuZneba organizaciis damoukidebel ideas Tu<br />
inovacias. aRniSnuli mimarTulebiT dafinansebis mopoveba<br />
sakmaod rTulia, radgan am SemTxvevaSi gacilebiT ufro<br />
argumentirebulad unda daarwmunoT donori Tqveni proeqtis<br />
aqtualobaSi, problemisa da saWiroebebis relevanturobasa<br />
da Tqveni ideis inovaciurobasa da gansakuTrebulobaSi.<br />
axalgazrda ekonomistTa asociacia dafinansebis moZiebis 4<br />
etaps gamoyofs (2008):<br />
50
1. gamovlena da klasifikacia<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
wyaro: axalgazrda ekonomistTa asociacia, 2008, gv. 38<br />
es mimarTuleba gulisxmobs TiToeul donor organizaciaze<br />
srulyofili informaciis moZiebas, rac gulisxmobs maTi vebgverdis<br />
Seswavlas, maTi misiis, xedvisa da Rirebulebebis<br />
dadgenas da a.S. potenciuri donorebis moZiebis Semdeg<br />
mniSvnelovania maTi klasificireba, raTa gansazRvroT, vis<br />
ra saxis winadadebiT mimarToT da ra moculobis Tanxebi<br />
moiTxovoT. donorebis klasifikacia SesaZlebelia moxdes<br />
iseTi kriteriumebis gamoyenebiT, rogoricaa organizaciis<br />
zoma, prioritetebi da a.S. (axalgazrda ekonomistTa asociacia,<br />
2008).<br />
2. gegmis Sedgena<br />
sasurvelia, winaswar gqondeT informacia, Tu romeli donori<br />
organizacia rodis apirebs saproeqto winadadebebisTvis<br />
konkursis gamocxadebas an Ria karis principiT saproeqto<br />
ganacxadebis miRebas. aRniSnuli informacia saSualebas<br />
mogcemT, winaswar SearCioT donori. winadadebis SeTavazebis<br />
Sesaferisi dro. SeadgineT konkretuli gegma TiToeuli<br />
51
potenciuri donorisTvis da dagegmeT maTTan komunikaciis<br />
etapebi (axalgazrda ekonomistTa asociacia, 2008).<br />
3. strategiis dasaxva<br />
donorebTan urTierTobis samoqmedo gegmis Sedgenis Semdeg<br />
mniSvnelovania konkretuli strategiis ganviTarebaze da<br />
SemuSavebuli strategiis Sesabamisad donorebTan <strong>aqtiur</strong>i<br />
urTierTobebis dawyeba.<br />
4. urTierTobebis ganviTareba<br />
potenciur donorTan urTierTobis ageba Zalian mniSvnelovania<br />
da gadamwyvetia dafinansebis mosapoveblad. aRsaniSnavia, rom<br />
donorebs ar moswonT, roca organizaciis Sesaxeb mxolod<br />
Setanili aplikaciiT Seityoben da aplikantTan ar aqvT<br />
winaswari urTierTobebi, amitom aucilebelia, saproeqto<br />
ganacxadis miRebamde donor organizacias hqondes<br />
mniSvnelovani informacia Tqveni organizaciis saqmianobisa<br />
da dagegmili proeqtis Sesaxeb. Sesabamisad, gTavazobT<br />
garkveul rekomendaciebs, romlebic unda gaiTvaliswinoT<br />
donorTan urTierTobis dawyebisas.<br />
miiRe maqsimaluri informacia donoris Sesaxeb - donorTan<br />
urTierTobisas Zalian mniSvnelovania, rom gqondes<br />
maqsimalurad bevri informacia donoris Sesaxeb. amiT, erTi<br />
mxriv, xazs usvam Sens pativiscemas donori organizaciisadmi<br />
da, meore mxriv, sakuTar profesionalizms. Sesabamisad,<br />
donoris kargad gacnobis SemTxvevaSi, aRar mimarTav mas<br />
iseTi SekiTxvebiT, romlis mopovebac pirdapir sajaro<br />
informaciiTac aris SesaZlebeli. aRniSnuli pozitiurad<br />
ganawyobs potenciur donors.<br />
mimarTeT donors gawerili procedurebis Sesabamisad - Tuki<br />
donori organizacia iTxovs, rom ar daukavSirdeT telefonze,<br />
daicaviT es moTxovna; Tu donori organizacia iTxovs, rom<br />
sagranto ganacxadis gagzavnamde gaagzavnoT “moTxovnis<br />
werili”, gaagzavneT moTxovnis werili da ara saproeqto<br />
ganacxadi. anu mniSvnelovania, rom mkacrad daicvaT is<br />
miTiTebebi rac aqvs donors gansazRvruli da sakuTari<br />
Sexedulebebisamebr ar daiwyoT donorTan urTierToba.<br />
datoveT kargi pirveli STabeWdileba - donorze pirveli<br />
52
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
STabeWdilebis moxdena umniSvnelovanesia. amitom winaswar<br />
moemzadeT da dagegmeT donorTan pirveli urTierToba. Tu<br />
uSualod xvdebiT donors, kargad gansazRvreT gansaxilveli<br />
sakiTxebi, satelefono saubris SemTxvevaSi, aseve lakoniurad<br />
da zustad CamoayalibeT sakiTxebi, romelTa dazustebac<br />
an garkvevac gsurT donorTan, el-fostiT mimarTvis<br />
SemTxvevaSi werili daxvewili da profesionaluri unda<br />
iyos profesionaluri werilisTvis damaxasiaTebeli yvela<br />
parametriT. komunikaciis Sesaxeb detaluri informacia<br />
SegiZliaT ixiloT am saxelmZRvanelos Sesabamis TavSi.<br />
SeecadeT urTierTobebis gaRrmavebas - donor organizacias<br />
ar unda hqondes gancda, rom masTan mxolod TanxasTan<br />
dakavSirebiT urTierTobT. mniSvnelovania, donori grZnobdes,<br />
rom Tqven mas ganixilavT, rogorc partniors da gagaCniaT<br />
saerTo miznebi, amasTan, cdilobT erToblivad am miznebis<br />
Sesrulebas. Sesabamisad, mniSvnelovania, rom donorTan<br />
urTierToba ar gqondeT mxolod grantebTan dakavSirebiT,<br />
SeecadeT, moiwvioT is Tqven mier organizebul RonisZiebebsa<br />
da aqtivobebze, daeswroT maT RonisZiebebs, gaugzavnoT<br />
misaloci baraTebi konkretul dReebTan dakavSirebiT an<br />
konkretuli warmatebebis SemTxvevaSi da a.S.<br />
nu SeawuxebT aplikaciis Cabarebidan umokles vadaSi -<br />
xSirad aplikanti organizaciebi umokles vadaSi sTxoven<br />
pasuxs donor organizacias proeqtTan dakavSirebuli<br />
Sedegebis Sesaxeb. donor organizaciebs aqvT gansazRvruli<br />
procedurebi proeqtebis gansaxilvelad da Sedegebis<br />
SetyobinebisTvis. Sesabamisad, ar aris rekomendebuli<br />
donori organizaciis Sewuxeba da Sedegebis moTxovna vadaze<br />
adre. Tqven SegiZliaT gamoiTxovoT donorisgan informacia<br />
mxolod im SemTxvevaSi, Tu daTqmuli vadis gasvlis Semdeg<br />
donori organizacia ar mogawvdiT informacias proeqtTan<br />
dakavSirebiT.<br />
gaugzavneT madlobis werili - donori organizaciis mier<br />
Tqvens proeqtTan dakavSirebiT miRebuli informaciis Semdeg<br />
gaugzavneT mas madlobis werili, rom ganixiles Tqveni<br />
saproeqto winadadeba, miuxedavad imisa, ganxorcielda Tu ara<br />
Tqveni ganacxadis dafinanseba.<br />
proeqtis ganxorcielebisas da ganxorcielebis Semdeg<br />
ganagrZeT donorTan urTierTobebi - saproeqto ganacxadis<br />
53
dafinansebis SemTxvevaSi misi implementaciisas mudmivad<br />
iqonieT kavSiri donor organizaciasTan, miiwvieT is<br />
yvela dagegmil RonisZiebaze. proeqtis dasrulebisas<br />
mniSvnelovania donor organizaciasTan saqmiani kavSirebisa<br />
da urTierTobebis gagrZeleba.<br />
winaswari saproeqto werili an ganacxadi<br />
xSirad donori organizaciebi iTxoven winaswar werils<br />
saproeqto ganacxadTan dakavSirebiT, romlis ganxilvis<br />
Semdeg iReben gadawyvetilebas, mosTxovon Tu ara aplikant<br />
organizacias sruli saproeqto ganacxadis wardgena. an aris<br />
SemTxvevebi, roca aplikanti organizacia winaswari weriliT<br />
mimarTavs donor organizacias da winaswari werilis<br />
gacnobis Semdgom, donori organizacia iRebs gadawyvetilebs<br />
gaagrZelos Tu ara aplikant organizaciasTan muSaoba<br />
saproeqto ganacxadis warmosadgenad. Sesabamisad, Zalian<br />
mniSvnelovania efeqturi winaswari ganacxadis anda winaswari<br />
werilis Sedgena. Aaqve gTavazobT holisa da hovaltis mier<br />
Camoyalibebul efeqturi winaswari werilis maxasiaTeblebs<br />
da agreTve im faqtorebs, rac unda gaiTvaliswinoT winaswari<br />
werilis Sedgenisas.<br />
54
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
efeqturi winaswari ganacxadis werilis elementebi: -<br />
damfinanseblis saqmianobis, miznebis da amocanebis, qmedebebisa<br />
da SemuSavebuli saxelmZRvanelo miTiTebebis efeqturobis<br />
xazgasma; - aplikanti organizaciis saxeli da misia, am<br />
damfinanseblis warsulSi arsebuli proeqtis SemTxvevaSi am<br />
proeqtis Sesaxeb mokle informacia; - sakiTxis, problemis an<br />
saWiroebis mokled dasma; - gadaWris gzebis mokle aRwera;<br />
- sxva organizaciebis mier aRniSnuli problemis Sesaxeb<br />
arsebuli mosazrebebi an visTan erTad gegmavT am problemis<br />
gadaWraze muSaobas da maTi kompetenciis damadasturebeli<br />
gancxadeba; - proeqtis miaxloebiTi Rirebuleba da romeli<br />
donori organizacia iqneba CarTuli TanadafinansebaSi<br />
aseTis arsebobis SemTxvevaSi, an Tu igegmeba Tanadafinansebis<br />
moZieba romelime organizaciasTan da ra procedurebiT; -<br />
moTxovnili Tanxis odenoba da proeqtis ra komponentebze<br />
moxdeba am Tanxis daxarjva; - sakontaqto piris saxeli da<br />
gvari da sakontaqto informacia. sakontaqto pirad unda<br />
mieTiTos organizaciis TanamSromeli, romelic konkretul<br />
proeqtTan dakavSirebiT yvelaze kvalificiurad SeZlebs<br />
SekiTxvebze pasuxebis gacemas; - xelmowera, sasurvelia,<br />
organizaciis xelmZRvanelma gaakeTos winaswar ganacxadze<br />
xelmowera.<br />
wyaro: holi da hovalti, 2003, gv 46<br />
efeqturi winaswari ganacxadis werilis Sesaqmnelad Semdegi<br />
sakiTxebi gaiTvaliswineT:<br />
- SeecadeT, winaswari werili iyos maqsimalurad mokle,<br />
araumetes 2 gverdisa;<br />
- wereT mokled da lakoniurad, ar gamoiyenoT vrceli<br />
teqstebi da frazebi;<br />
- SeecadeT, ar gamoiyenoT frazebi: `Cven gvWirdeba”,<br />
`gvesaWiroeba” da a.S. SeecadeT, isaubroT Temis saWiroebebze,<br />
problemebze da a.S.<br />
- gamoiyeneT advilad gasagebi, gamarTuli literaturuli<br />
ena, araviTar SemTxvevaSi ar gamoiyenoT Jargonebi an<br />
sazogadoebaSi damkvidrebuli gamonaTqvamebi, romelic<br />
scdeba werilobiTi profesiuli urTierTobebis farglebs.<br />
55
- SeecadeT, werilSi gamoCndes Tqveni enTuziazmi da<br />
motivacia wamoWrili problemis gadaWris mimarT;<br />
- daakavSireT damfinansebeli organizaciis miznebi da<br />
aqtivobebi Tqven mier ganzraxuli proeqtis miznebTan da<br />
aqtivobebTan;<br />
- darwmundiT, rom moTxovnili Tanxis gaReba SeuZlia<br />
damfinansebel organizacias.<br />
aqve gTavazobT donori organizaciisaTvis gagzavnili<br />
winaswari ganacxadis werilis magaliTs, romlis safuZvelzec<br />
SeZlebT TqvenTvis sasurveli efeqturi winaswari ganacxadis<br />
werilis Sedgenas:<br />
batono aleqsandre,<br />
56<br />
F“axalgazrduli iniciativebis mxardaWeris fondis”<br />
aRmasrulebel direqtors baton aleqsandre gelaSvils<br />
upirveles yovlisa, minda uRrmesi madloba gadagixadoT Tqveni<br />
organizaciis mier saqarTveloSi axalgazrduli iniciativebis<br />
mxardaWeris saqmeSi Setanili wvlilisaTvis da im cvlilebebisaTvis,<br />
romelic Tqveni organizaciis Zalisxmevis Sedegad ganxorcielda<br />
axalgazrdul sakiTxebTan dakavSirebiT. aRniSnuli weriliT gvsurs<br />
informacia mogawodoT Cven iniciativaze, romlis mxardaWerasac<br />
vfiqrob sainteresod CaTvliT.<br />
gacnobebT, rom Cveni organizacia “axalgazrduli klubi” 2008 wlidan<br />
<strong>aqtiur</strong>ad aris CarTuli axalgazrdebis dasaqmebis problemebis<br />
mogvarebis sakiTxSi. kerZod, Cven vemsaxurebiT 1200-mde axalgazrdas<br />
saqarTveloSi Semdegi RonisZiebebis ganxorcielebis gziT:<br />
- axalgazrdebisTvis saxelobo saganmanaTleblo programebis<br />
organizeba;<br />
- axalgazrdebisTvis profesiuli ganviTarebis da sasicocxlo<br />
unarebis programebis ganxorcieleba;<br />
- axalgazrdebis da biznes organizaciebis dakavSireba;<br />
- axalgazrdebisTvis biznes inkubatorebis Seqmna
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
organizacia “axalgazrduli klubi” muSaobs saqarTvelos eqvs<br />
regionSi da Cveni proeqtebis ZiriTadi beneficiarebi arian iZulebiT<br />
adgilnacvali, ltolvili, eTnikuri umciresobebis warmomadgeneli<br />
da socialurad yvelaze daucveli axalgazrdebi, romelTaTvisac<br />
maTi profesiuli ganviTarebisa da iniciativebis waxalisebis gziT<br />
vqmniT maTi sazogadoebaSi integraciisaTvis xelsayrel garemos.<br />
Aam mimarTulebiT organizacias ganxorcielebuli aqvs 30-ze meti<br />
proeqti.<br />
2010 wels miRebul iqna devnili axalgazrdebis integraciis<br />
strategia, romlis erT-erTi mTavari mimarTulebaa devnili<br />
axalgazrdebisTvis biznes inkubatorebis Seqmna. Sesabamisad, Cvenma<br />
organizaciam daiwyo zugdidis raionSi biznes inkubatoris Seqmna,<br />
romelsac vaxorcielebT sportisa da kulturis saministros,<br />
fond “Ria sazogadoeba saqarTvelos” da saarCevno sistemebis<br />
ganviTarebis, reformirebisa da swavlebis centris finansuri<br />
daxmarebiT. finansuri daxmarebiT. mTlianad proeqtis Rirebulebaa<br />
200 000 lari da proeqtis ZiriTadi komponentebi 150 000 laris<br />
odenobiT dafinansebulia zemoTCamoTvlili organizaciebis mier.<br />
Tqveni organizaciis mTavari prioriteti gaxlavT axalgazrduli<br />
iniaciativebis mxardaWera. Sesabamisad, migvaCnia, rom Cveni proeqtis<br />
erT-erTi komponenti, romelic gulisxmobs biznes-inkubatoris<br />
farglebSi SerCeuli proeqtebis da axalgazrdebisTvis biznesis<br />
marTvis, komunikaciis, sazogadoebasTan urTierTobis, marketingis<br />
da buRalteriis mimarTulebiT profesiuli ganviTarebis<br />
programebis ganxorcielebas Seesabameba Tqveni organizaciis<br />
prioritetebs. aRniSnuli profesiuli ganviTarebis programebis<br />
biujeti Seadgens 50 000 lars, romlis 50% dafinanseba xdeba<br />
adgilobrivi TviTmmarTvelobis biujetidan da Cveni organizaciis<br />
TanadafinansebiT. Sesabamisad, gvsurs, Tqvens fondSi SemovitanoT<br />
saproeqto ganacxadi proeqtis darCenili 20 000 laris<br />
dasafinanseblad.<br />
damatebiTi informaciisaTvis SegiZliaT daukavSirdeT proeqtis<br />
“zugdidis raionis biznes inkubatorebis” xelmZRvanels qalbaton<br />
dali maRlakeliZes telefonze 2-31-20-37 an eleqtronul<br />
fostaze: dmaglakelidze@youthclub.ge .<br />
kidev erTxel didi madloba minda mogaxsenoT Tqveni saqmianobis<br />
gamo axalgazrdobis integraciis mimarTulebiT da madloba Cven<br />
57
winaswari SeTavazebis ganxilvisTvis.<br />
pativiscemiT,<br />
levan gegeSiZe<br />
axalgazrduli klubis Tavmjdomare<br />
axalgazrdul sakiTxebze momuSave donori organizaciebi<br />
samoqalaqo sazogadoebis da gansakuTrebiT axalgazr-debis<br />
samoqalaqo <strong>aqtiur</strong>obis erT-erT xelisSemSlel faqtors<br />
warmoadgens informaciis uqonloba. xSir SemTxvevaSi<br />
sxvadasxva donori organizaciis da maTi saqmianobis Sesaxeb<br />
informirebuli ar aris sazogadoebis farTo wre. Sesabamisad,<br />
aRniSnul donorebTan urTierTobebs awarmoeben mxolod is<br />
organizaciebi, visTvisac maTi saqmianobis Sesaxeb informacia<br />
xelmisawvdomia. qvemoT gTavazobT 3 cxrils, romlebic<br />
dagexmarebaT dafinansebis SesaZlo wyaroebis moZiebaSi<br />
sakuTari interesebidan gamomdinare. pirvel cxrilSi<br />
warmodgenilia im saerTaSoriso organizaciebisa da fondebis<br />
nusxa, romlebic saqmianoben saqarTveloSi. meore cxrili<br />
gTavazobT informacias im donori organizaciebis Sesaxeb,<br />
romlebic gegmaven grantebis gacemas saqarTveloSi moqmedi<br />
arasamTavrobo organizaciebisTvis 2011 wels. mesame cxrilSi<br />
ki warmodgenilia informacia saerTaSoriso da regionaluri<br />
organizaciebis Sesaxeb, romlebic axalgazrdul sakiTxebze<br />
muSaoben da am mimarTulebiT axorcieleben programebs:<br />
58
saqarTveloSi momuSave saerTaSoriso samTavrobo<br />
da arasamTavrobo organizaciebis veb-gverdebi:<br />
veb-gverdebi<br />
fondis<br />
saqmianoba<br />
fondis<br />
dasaxeleba<br />
N<br />
www.epfound.ge<br />
grantis gamcemi organizacia<br />
saqarTveloSi. ZiriTadi mizania<br />
demokratiuli sazogadoebis mSenebloba.<br />
1 ევრაზიის<br />
TanamSromlobis<br />
ფონდი<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
http://www.osgf.ge/<br />
warmoadgens adgilobriv sorosis<br />
fonds. fondis mizania saxelmwifoSi<br />
demokratiuli principebis damkvidrebis<br />
xelSewyoba.<br />
2 ,,ღია საზოგადოება<br />
– საქართველო<br />
http://www.esf.org/<br />
samecniero kvlevebis fondi. grantebis<br />
gamcemi organizacia, romelic xels<br />
uwyobs fundamentaluri kvlevebis<br />
warmarTvas.<br />
3 ევროპული<br />
კვლევების ფონდი<br />
http://www.fordfound.org/<br />
fondis mizania samoqalaqo sazogadoebis<br />
formirebisa da arasamTavrobo seqtoris<br />
Camoyalibebis xelSewyoba.<br />
4 ფორდის ფონდი<br />
Ford foundation<br />
http://www.rockfound.org/<br />
xels uwyobs da gascems dafinansebas<br />
socialurad daucvel fenebze. fondis<br />
saqmianoba moicavs soflis meurneobis,<br />
ganaTlebis, jandacvis, kulturis,<br />
dasaqmebis da sxva sferoebs.<br />
5 როკფელერის<br />
ფონდი<br />
Rockfeller<br />
foundation<br />
59
veb-gverdebi<br />
fondis<br />
saqmianoba<br />
fondis<br />
dasaxeleba<br />
N<br />
60<br />
http://www.kauffman.org/<br />
6 კაუფმანის ფონდი fondi, romlis saqmianobis sfero<br />
Semoifargleba ganaTlebis sferoSi<br />
cvlilebebisa da axali teqnologiebis<br />
danergviT.<br />
http://www.onassis.gr/<br />
gascems premiebsa da grantebs<br />
humanitarul mecnierebebsa da<br />
xelovnebis sferoSi.<br />
7 ონასისის ფონდი<br />
Onassis Founadtion<br />
http://www.gtz.ge/<br />
xels uwyobs demokratiuli institutebis<br />
damkvidrebasa da samoqalaqo<br />
sazogadoebis Camoyalibebas; marketingis<br />
sistemis muSaobis xelSewyobasa da<br />
ekonomikur reformebs.<br />
8 გერმანიის<br />
ტექნიკური<br />
დახმარების ოფისი<br />
საქართველოში<br />
GTZ<br />
http://nobelprize.org/<br />
nobelfoundation/index.html<br />
9 ნობელის ფონდი afinansebs samecniero gamokvlevebs da<br />
gamoavlens nobelis premiis laureatebs.<br />
www.worldbank.org<br />
exmareba gaeros wevr saxelmwifoebs<br />
safinanso politikis sworad warmarTvaSi,<br />
afinansebs aRniSnul qveynebSi sxvadasxva<br />
samTavrobo programebs, kerZod: socialur,<br />
municipalur, ekologiur, usafrTxoebis,<br />
ganaTlebis sistemis, energo da<br />
infrastruqturis ganviTarebis proeqtebs.<br />
10 მსოფლიო ბანკი<br />
WB<br />
www.worldbank.org.ge
veb-gverdebi<br />
fondis<br />
saqmianoba<br />
fondis<br />
dasaxeleba<br />
N<br />
http://www.daad.de/<br />
germaniis mecnierebaTa akademiis<br />
gacvliTi programa xels uwyobs maT,<br />
visac unda swavlis miReba, kvalifikaciis<br />
amaRleba da mecnieruli kvlevebis<br />
Catareba germaniaSi.<br />
11 გერმანიის<br />
მეცნიერებათა<br />
აკადემიის<br />
გაცვლითი<br />
პროგრამა DAAD<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
http://www.kas.de/<br />
demokratiuli principebis xelSewyoba.<br />
amJamad fondis saqarTvelos<br />
ganyofilebis prioritetia masmediis<br />
ganviTareba da umaRlesi ganaTlebis<br />
reforma.<br />
12 ადენაუერის<br />
ფონდი<br />
Konrad Adenaoure<br />
Shtiftung<br />
http://www.fes.de/<br />
fondis amocanaa saxelmwifoSi<br />
demokratiuli principebis damyareba da<br />
samoqalaqo sazogadoebis formireba.<br />
13 ებერტის ფონდი<br />
Friedrich Ebert<br />
Shtiftung<br />
http://www.boell.ge/<br />
fondi xels uwyobs sajaro diskusiebis<br />
kulturis amaRlebas, calkeuli pirebisa<br />
da organizaciebis TanamSromlobas,<br />
amierkavkasiis regionis CaTvliT;<br />
demokratiuli principebis damkvidrebas,<br />
eTno-politikuri da teritoriuli<br />
konfliqtebis samarTliani da<br />
araZaladobriv transformaciisas.<br />
14 ჰაინრიხ ბიოლის<br />
ფონდი<br />
61
veb-gverdebi<br />
fondis<br />
saqmianoba<br />
fondis<br />
dasaxeleba<br />
N<br />
62<br />
http://www.tempus.ge<br />
tempusis fondTan TanamSromlobam<br />
saqarTveloSi xeli Seuwyo nacionaluri<br />
umaRlesi ganaTlebis sistemis<br />
internacionalizacias da umaRlesi<br />
ganaTlebis sistemis reformas. aTi wlis<br />
TanamSromlobis periodSi saqarTvelos<br />
12-ma regionalurma da centralurma<br />
universitetma kavSiri daamyara evropis<br />
56 universitetTan da, Sesabamisad, Seqmnes<br />
erToblivi programebi (kurikulumebi),<br />
ganaxorcieles universitetis menejmenti,<br />
studentTa gacvla, institucionaluri<br />
mSeneblobis programebi iseT sferoSi,<br />
rogoricaa samedicino, sainJinro<br />
mecnierebebi, ekonomika, iurisprudencia,<br />
fsiqologia, garemos dacva,<br />
agromrewveloba, evropuli swavleba da<br />
sxva.<br />
15 ტემპუსი<br />
Tempus<br />
http://ec.europa.eu/education/<br />
programmes/tempus/news_<br />
en.html<br />
http://www.dfg.de/<br />
samecniero kvlevebis germanuli<br />
centri. afinansebs sauniversiteto<br />
da sajaro kvleviT dawesebulebebs<br />
germaniaSi. fondi muSaobs mecnierebis<br />
yvela ganxriT. TanamSromlobs<br />
sxvadasxva qveynebis mecnierebTan. fonds<br />
warmomadgenlobebi aqvs vaSingtonsa da<br />
moskovSi.<br />
16 გერმანული ფონდი<br />
DFG
veb-gverdebi<br />
fondis<br />
saqmianoba<br />
fondis<br />
dasaxeleba<br />
N<br />
http://www.swisscoop.ge/<br />
ofisis ZiriTadi mizania xeli Seuwyos<br />
humanitarul daxmarebis gawevas, kerZo<br />
seqtoris ganviTarebas, sagadasaxado da<br />
sainvesticio garemos ganviTarebas.<br />
17 შვეიცარიის<br />
თანამშრომლობისa<br />
da ganviTarebis<br />
saagento<br />
samxreT<br />
kavkasiaSi<br />
(SDC; SECO)<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
http://www.sida.ge/<br />
saagentos warmomadgenloba aqvs<br />
saqarTveloSi. saagento muSaobs<br />
adamianis uflebaTa, socialur, garemos<br />
dacvis, konfliqtebis daregulirebisa da<br />
sxva problemebze.<br />
18 შვედეთის<br />
საერთაშორისო<br />
განვითარების<br />
სააგენტოSIDA<br />
http://www.studyabroadfunding.<br />
org/<br />
ganaTlebis saerTaSoris instititis<br />
mier Seqmnili monacemTa baza romelic<br />
mudmivad axldeba da romelic<br />
dagexmarebaT sasurveli sastipendio<br />
programis moZiebaSi qveynis an programis<br />
19 განათლების<br />
საერთაშორის<br />
ინსტიტიტი<br />
63
veb-gverdebi<br />
fondis<br />
saqmianoba<br />
fondis<br />
dasaxeleba<br />
N<br />
64<br />
http://www.futurefoundation.<br />
org/<br />
fondi, romelic xels uwyobs<br />
grZelvadian fundamentalur gamokvlevebs<br />
biomedicinaSi, fiziologiaSi, genetikaSi,<br />
kulturasa da ekologiaSi. amerikuli<br />
fondi ZiriTadad afinansebs amerikelebis<br />
mier wardgenil proeqtebs, Tumca SeuZlia<br />
daafinansos nebismieri qveynis mecnieris<br />
mier wardgenil proeqtic, Tu igi<br />
emsaxureba xangrZlivi droiT adamianis<br />
garemosa da pirobebis gaumjobesebas.<br />
20 მომავლის ფონდი<br />
http://www.usaid.org.ge/<br />
aSS saelCos programa, romelic xels<br />
uwyobs demokratiuli cvlilebebis<br />
damkvidrebas saqarTveloSi,<br />
afinansebs sxvadasxva programas<br />
ekonomikis, samarTlis, Jurnalistikis<br />
dargebSi. saqarTveloSi USAID –is<br />
warmomadgenloba axorcielebs sxvadasxva<br />
saxis akademiuri da profesiuli<br />
ganaTlebis gacvliT programebs. maT<br />
Soris programebs maswavleblebisaTvis<br />
da leqtorebisaTvis<br />
21 აშშ საერთაშორისო<br />
განვითარების<br />
სააგენტო<br />
USAID<br />
http://www.britishcouncil.org/ge<br />
saqarTveloSi muSaobs fondis<br />
ganyofileba, romlis mizania xeli<br />
Seuwyos did britaneTsa da sxva qveynebs<br />
Soris kontaqtebis damyarebas. aqvs<br />
gacvliTi programebi.<br />
22 ბრიტანული საბჭო<br />
British Council
veb-gverdebi<br />
fondis<br />
saqmianoba<br />
fondis<br />
dasaxeleba<br />
N<br />
http://www.allavida.org/<br />
saqvelmoqmedo fondi, romelic<br />
xels uwyobs individebs, kompaniebsa<br />
da sxvadasxva socialur jgufebs<br />
sagadasaxado, monetarul da sabanko<br />
saqmianobis aTvisebaSi.<br />
23 საქველმოქმედო<br />
ფონდები<br />
Charity foundations<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
http://www.auf.org/<br />
samecniero muSaobis grantebi<br />
sadoqtorosa da post-sadoqtoro Temebis<br />
mosamzadeblad mecnierebis sxvadasxva<br />
sferoSi. saswavlo grantebi gaicema<br />
frangulenovani studentebisaTvis.<br />
24 ფრანკოფონიის<br />
საუნივერსიტეტო<br />
სააგენტო - AUF<br />
http://www.fnak.org/<br />
afinansebs erTobliv samecniero<br />
kvelevebs Tanamedrove teqnologiebis<br />
sferoSi da xels uwyobs ucxoel<br />
mecnierebTan kontaqtis damyarebas.<br />
25 კასტლერის<br />
სახელობის ფონდი<br />
Fondation<br />
KASTLER<br />
http://www.fondazionedelbianco.org/<br />
kerZo fondi, romelic xels uwyobs<br />
sxvadasxva qveynebis mecnierTa da<br />
studentTa dakavSirebas. fondi awyobs<br />
Sexvedrebs florenciaSi.<br />
26 რამუალდო დელ<br />
ბიანკოს ფონდი<br />
Romualdo Del Bianco<br />
Foundation<br />
http://www.volkswagen-stiftung.<br />
de/<br />
xels uwyobs humanitaruli da<br />
socialuri mecnierebebis, teqnologiebis,<br />
samecniero kvlevebis da umaRles<br />
ganaTlebis ganviTarebas.<br />
27 ფოლკცვაგენის<br />
ფონდი<br />
Voltsvagen<br />
foundation<br />
65
veb-gverdebi<br />
fondis<br />
saqmianoba<br />
fondis<br />
dasaxeleba<br />
N<br />
66<br />
xels uwyobs demokratiuli principebis<br />
damyarebis process evrokavSiris wevrqveynebSi,<br />
,,samezoblo politikis” da<br />
kandidat qveynebSi.<br />
28 რობერტ შუმანის<br />
ფონდი<br />
http://www.robert-schuman.<br />
org/<br />
http://www.fondation-fyssen.<br />
org/<br />
29 ფისენის ფონდი fisenis saxelobis kerZo fondi muSaobs<br />
paleontologiis, anTropologiis,<br />
arqeologiisa da nevrologiis sferoSi.<br />
fondi afinansebs kvlevebs da gascems<br />
grantebs.<br />
www.adfusa.org/home.htm<br />
fondi warmoadgens arasamTavrobo<br />
organizacias, romlis mizania daxmareba<br />
gauwios centraluri da aRmosavleT<br />
evropis, aziis, centraluri amerikisa<br />
da afrikis qveynebis samoqalaqo<br />
sazogadoebis Camoyalibebas da<br />
demokratiuli principebis damkvidrebas.<br />
30 ამერიკის<br />
განვითარების<br />
ფონდი (ADF)<br />
http://www.christensenfund.<br />
org/<br />
fondis ZiriTadi daniSnulebaa adamianis<br />
bunebrivi garemosa da adamianTa<br />
kulturis ganviTareba, fondis muSaoba<br />
koncentrirebulia msoflios sxvadasxva<br />
regionSi ekologiuri problemebis,<br />
bunebrivi garemos dacvis sakiTxebze.<br />
31 კრისტენსენის<br />
ფონდი<br />
The Christensen Fund
veb-gverdebi<br />
fondis<br />
saqmianoba<br />
fondis<br />
dasaxeleba<br />
N<br />
http://www.irex.ge/<br />
fondis muSaoba fokusirebulia<br />
studentebisa da mkvlevrebis gacvliT<br />
programebze aSS-Si, damoukidebeli mediis,<br />
ganaTlebis sferoebSi.<br />
32 საერთაშორისო<br />
კვლევებისა<br />
და გაცვლითი<br />
პროგრამების<br />
საბჭო (IREX)<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
http://www.macfound.org/<br />
fondis ZiriTadi saqmianobis mizania<br />
umaRlesi ganaTlebis ganviTarebis<br />
xelSewyoba, fundamentaluri da<br />
sazogadoebrivi mecnierebebis<br />
xelSewyoba.<br />
33 მაკარტურების<br />
ფონდი<br />
MaCArtur Foundation<br />
34 ფულბრაიტის<br />
პროგრამა<br />
http://fulbright.state.gov/<br />
programis mizania sazogadoebrivi<br />
mecnierebebis ganviTarebis xelSewyoba.<br />
aRniSnuli programa daxmarebas uwevs<br />
mkvlevrebs Caataron Tavisi samecniero<br />
gamokvlevebi aSS-is sxvadasxva<br />
umaRlesebSi (5-10 Tviani kvlevebi) an<br />
ganaxorcielon saswavlo proeqtebi.<br />
aseTive saSualeba gaaCniaT mkvlevrebs<br />
aSS-dan, romlebic awarmoeben Tavis<br />
kvleviT muSaobas saqarTvelos<br />
sxvadasxva umaRles saswavleblebSi.<br />
67
veb-gverdebi<br />
fondis<br />
saqmianoba<br />
fondis<br />
dasaxeleba<br />
N<br />
68<br />
konsorciumis ZiriTadi mizania<br />
maTematikisa da sainformacio sferoSi<br />
samecniero kvlevebis xelSewyoba. http://www.ercim.org/<br />
35 ევროპული<br />
კვლევების<br />
კონსორციუმი<br />
ინფორმატიკასა<br />
და მათემატიკაში<br />
(ERCIM)<br />
http://www.gnsf.ge/<br />
xels uwyobs saqarTveloSi samecniero<br />
kvlevebis dafinansebas - gascems<br />
lokalur samecniero grantebs,<br />
aparaturis SeZenas, biblioTekebis<br />
ganaxlebas da cifruli teqnologiaze<br />
gadasvlas. fondi uwevs finansur<br />
daxmarebas qarTvel mecnierebs<br />
samecniero mivlinebebSi wasasvlelad da<br />
sxva.<br />
36 საქართველოს<br />
ეროვნული<br />
სამეცნიერო<br />
ფონდი
veb-gverdebi<br />
fondis<br />
saqmianoba<br />
fondis<br />
dasaxeleba<br />
N<br />
http://www.crdf.org/<br />
37 სამოქალაქო<br />
კვლევებისა და<br />
განვითარების<br />
ფონდი, აშშ (CRDF)<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
aSS da yofili sabWoTa kavSiris<br />
respublikebs Soris TanamSromlobis<br />
gaRrmaveba da sabazro ekonomikisa da<br />
demokratiul procesebis xelSewyoba.<br />
CRDF moicavs Semdeg programebs:<br />
• TanamSromlobiTi kvlevebi<br />
• industriuli TanamSromloba<br />
• mecnierebis swavleba da<br />
infrastruqtura<br />
• iaraRis gauvrcelebloba<br />
amJamad finansdeba Semdegi programebi:<br />
• axalgazrda qarTvel mecnierTa<br />
samogzauro programa.<br />
am programas afinansebs CRDF da misi<br />
qarTuli Tanaorganizacia GRDF. igi<br />
iTvaliswinebs 40 wlamde asakis mqone<br />
qarTvel mecnierTa samecniero vizitebs<br />
aSS-Si.<br />
TanamSromlobiTi sagranto<br />
programebis konkursis mimarTulebebi:<br />
fizikis mecnierebebi, eleqtroba,<br />
masalaTmcodneoba da sawarmoo<br />
mecnierebebi, maTematika da sainformacio<br />
teqnologiebi.<br />
maqsimaluri Tanxa Seadgens 70 000<br />
dolars. saSualo grantis sididea 60 000<br />
dolari ori wliT.<br />
69
veb-gverdebi<br />
fondis<br />
saqmianoba<br />
fondis<br />
dasaxeleba<br />
N<br />
70<br />
damxmare sagranto programa (GAP):<br />
aRniSnuli programis farglebSi CRDF<br />
administrirebas ukeTebs da mxars<br />
uWers samoqalaqo da kerZo seqtoris<br />
organizaciebs samoqalaqo samecniero<br />
kvlevebis, saganmanaTleblo da<br />
saqvelmoqmedo proeqtebis mimarTulebiT.<br />
http://www.grdf.ge/<br />
fondis misiaa: ganaviTaros saqarTvelos<br />
samecniero-sainJinro potenciali da<br />
uzrunvelyos kvlevebis ganviTareba<br />
mecnierebis prioritetul sferoebSi;<br />
daafinansos sakvlevi proeqtebi saeqsperto<br />
Sefasebisa da samecniero mizanSewonilobis<br />
safuZvelze; fondi ganaviTarebs da<br />
daxmarebas gauwevs: saerTaSoriso<br />
TanamSromlobas fundamentalur da<br />
gamoyenebiT kvlevebSi; konkurentunariani<br />
teqnologiebis SeqmnaSi; inteleqtualuri<br />
produqciis komercializacias, rogorc<br />
adgilobrivi, aseve saerTaSoriso maStabiT;<br />
humanitaruli da socialuri mecnierebebis<br />
ganviTarebas; sabazro ekonomikisa da<br />
demokratiis principebis gavrcelebas;<br />
xels Seuwyobs saqarTvelos samecniero<br />
seqtoris integracias saerTaSoriso<br />
samecniero sazogadoebasTan; arsebuli<br />
materialur-teqnikuri parkis ganaxlebas da<br />
misi gamoyenebis optimizacias; samecniero<br />
informaciis gavrcelebas.<br />
38 საქართველოს<br />
კვლევისა და<br />
განვითარების<br />
ფონდი<br />
GRDF
veb-gverdebi<br />
fondis<br />
saqmianoba<br />
fondis<br />
dasaxeleba<br />
N<br />
39 ევროკომისიის<br />
ჩარჩო პროგრამები<br />
EC FP Programs<br />
http://cordis.europa.eu/fp7/<br />
home_en.html<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
evrokomisias fondi sazogadod<br />
xelmZRvanelobda 4 wliani CarCo<br />
programebiT. amJamad mimdinare me-7 CarCo<br />
programa pirvelad mis istoriaSi aris<br />
7 wliani da moicavs 2007-2013 ww. saerTo<br />
dafinansebiT 54.2 miliardi evro, (maSin<br />
rodesac me-6 programis dafinanseba<br />
Seadgenda mxolod 17.5 miliard evros).<br />
me-7 CarCo programa ganTavsebulia<br />
kordisis (Cordis) portalze. misi<br />
ZiriTadi mizania Seqmnas saerTo<br />
evropuli samecniero sivrce, risTvisac<br />
igi eyrdnoba 4 ZiriTad mimarTulebas:<br />
1. TanamSromloba 2. ideebi 3. xalxi<br />
4. SesaZleblobebi. TanamSromlobis<br />
mimarTulebis farglebSi igi afinansebs<br />
Semdeg 9 prioritetul ganxras:<br />
janmrTelobis dacva; kvebis produqtebi,<br />
soflis meurneoba, bioteqnologiebi;<br />
sainformacio teqnologiebi; nano<br />
teqnologiebi, nano mecnierebebi, axali<br />
sawarmoo teqnologiebi; energetika;<br />
ekologia; transporti; socialurekonomiuri<br />
da humanitaruli mecnierebebi;<br />
usafrTxoeba da kosmosur sivrce;<br />
energiis sinTezi; atomur energia da<br />
radiaciisagan Tavdacva.<br />
71
veb-gverdebi<br />
fondis<br />
saqmianoba<br />
fondis<br />
dasaxeleba<br />
N<br />
72<br />
http://ec.europa.eu/enterprise/<br />
enterprise_policy/cip/index_<br />
en.htm<br />
2007 wlidan evrokomisiam daiwyo<br />
sruliad axali programa, romelSic<br />
SesaZlebelia monawileoba me-7 CarCo<br />
programisgan damoukideblad. programis<br />
biujeti Seadgens ” 5.7 miliard evros.<br />
40 კონკურენცია<br />
და ინოვაციური<br />
ჩარჩო პროგრამა<br />
Competitivness<br />
and Innovation<br />
Framework Program<br />
- (CIP)<br />
intasi iyo evropuli fondi, romelic<br />
Seqmna ZiriTadad evrokavSiris qveynebis<br />
mier da gankuTvnili iyo yofili<br />
sabWoTa qveynebis, aseve balkaneTis da<br />
sxva damoukidebeli qveynebis mecnierTa<br />
erToblivi samecniero kvlevebis<br />
dasaxmareblad. INTAS-is programa<br />
2006 wlis bolos daixura da amJamad<br />
finansirdeba mxolod is grantebi,<br />
romlebis mecnierebs miRebuli hqondaT<br />
2006 wlamde.<br />
41 intasi<br />
INTAS<br />
http://www.intas.be/
veb-gverdebi<br />
fondis<br />
saqmianoba<br />
fondis<br />
dasaxeleba<br />
N<br />
http://www.istc.ru/<br />
42 საერთაშორისო<br />
სამეცნიერო<br />
ტექნიკური<br />
ცენტრი<br />
ISTC<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
centris daniSnulebaa xeli Seuwyos<br />
fundamentaluri kvlevebs, mecnierebis<br />
komercializacias, mecnierTa<br />
vizitebs sazRvargareT da sxva. misi<br />
damfuZneblebi arian amerika, evrokomisia,<br />
iaponia da ruseTi (dafinansebis gareSe).<br />
ISTC afinansebs proeqtebs ZiriTadad<br />
samxedro konversiis principebidan<br />
gamomdinare, raTa ar moxdes am sferoSi<br />
adre momuSave mecnierebis, Sesabamisi<br />
codnisa da informaciis gadineba<br />
ganviTarebad qveynebSi. ISTC afinansebs,<br />
rogorc eqsperimentalur, aseve<br />
fundamentalur kvlevebs. SesaZlebelia<br />
proeqtebis wardgena mecnierebis im<br />
dargebSi, romlebic warmodgenilia<br />
misi saitis CamonaTvalSi. proeqtebis<br />
wardgenis vadebi ar aris fiqsirebuli.<br />
73
veb-gverdebi<br />
fondis<br />
saqmianoba<br />
fondis<br />
dasaxeleba<br />
N<br />
74<br />
http://www.stcu.int/<br />
STCU aris ISTC analogiuri centri,<br />
romelic misgan gansxvavdeba imiT, rom<br />
misi damfuZneblebi damatebiT arian<br />
kanada, Svecia, ukraina da maTi ofisi<br />
ganlagebulia kievSi. mocemuli fondi<br />
aseve moiTxovs iaraRis sferoSi<br />
dakavebuli mecnierebis dasaqmebas,<br />
masobrivi ganadgurebis iaraRis<br />
Sesaxeb informaciis proliferacias<br />
anu gauvrceleblobas. igi aseve<br />
iTvaliswinebs kolaboratorebis sistemas<br />
da ar gaaCnia wardgenis vadebi - e.w.<br />
Deadline-i.<br />
43 უკრაინის<br />
სამეცნიერო-<br />
ტექნიკუკური<br />
ცენტრი<br />
STCU
veb-gverdebi<br />
fondis<br />
saqmianoba<br />
fondis<br />
dasaxeleba<br />
N<br />
44 ნატოს სამეცნიერო<br />
პროგრამები NATO<br />
www.nato.int/science<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
natos samecniero programebi<br />
iTvaliswinebs natos farglebSi<br />
gaerTianebuli qveynebis mxridan<br />
proeqtebis dafinansebas natos partniori<br />
qveynebis mecnierebisaTvis, maT Soris<br />
qarTveli mecnierebisaTvis. nato<br />
afinansebs Semdeg proeqtebs:<br />
ARW -- Advanced research workshop<br />
ARW -- Advanced research workshop<br />
CLG -- Collaborative linkage grant<br />
CMS-PS-CCMS (Committee on the challenges of<br />
modern society) pilot study<br />
EV -- Expert visit<br />
INTERN – Internship<br />
LG -- Linkage grant<br />
NIG -- Network infrastructure grant<br />
RIG -- Reintegration grant<br />
SFP – Science for peace planning grant<br />
SFPP – Science for peace project<br />
SIG -- Satellite interconnectivity grant<br />
SV -- Study visit<br />
75
veb-gverdebi<br />
fondis<br />
saqmianoba<br />
fondis<br />
dasaxeleba<br />
N<br />
76<br />
http://www.ideal-ist.net/<br />
45 Idealist Project Idealist aris evrokomisiis proeqti.<br />
igi warmoadgens kompiuterul qsels,<br />
romelSic gaerTianebulia 50 evropuli<br />
qveyana, maT Soris saqarTveloc da<br />
emsaxureba partniorebis moZiebas<br />
evropuli konsorciumis formirebisaTvis;<br />
igiDsaSualebas aZlevs ZiriTadad<br />
sainformacio teqnologiebSi momuSave<br />
qarTvel mecnierebs gaxden evropuli<br />
konsorciumis wevrebi, xolo Semdeg<br />
konsorciumis konkursSi gamarjvebis<br />
SemTxvevaSi evrokomisiis grantis<br />
mflobelni. (ix. saitze Partner Search-i).
veb-gverdebi<br />
fondis<br />
saqmianoba<br />
fondis<br />
dasaxeleba<br />
N<br />
http://www.ifs.se/<br />
46 საერთაშორისო<br />
სამეცნიერო<br />
ფონდი<br />
IFS<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
saerTaSoriso samecniero fondi<br />
exmareba ganviTarebadi qveynebis<br />
mecnierebs. igi ZiriTadad mxars uWers<br />
samecniero kvleviT saqmianobas da<br />
iZleva grants 12 000 dolaris odenobiT<br />
misi 2-jer ganaxlebis uflebiT. IFS ar<br />
afinansebs vizitebsa da ganaTlebis<br />
miRebas, samagierod igi saSualebas<br />
aZlevs mkvlevrebs, raTa maT proeqtis<br />
farglebSi SeiZinon aparatura da<br />
dafaron samecniero kvleviTi muSaobis<br />
Sedegad gamowveuli xarjebi. proeqtebi<br />
SeiZleba wardgenil iqnas biologiis,<br />
qimiis, fizikis dargebSi, Tumca aseve<br />
SesaZlebelia proeqtebi socialuri da<br />
ekonomiuri TanamSromlobis profiliT.<br />
finansdeba proeqtebi biologiuri<br />
resursebis ganaxlebadi gamoyenebis<br />
kuTxiT.<br />
77
veb-gverdebi<br />
fondis<br />
saqmianoba<br />
fondis<br />
dasaxeleba<br />
N<br />
78<br />
http://www.snf.ch/<br />
Sveicariis nacionaluri samecniero<br />
fondi Sveicariis mTavrobasTan<br />
erTad TanamSromlobs centralur da<br />
aRmosavleT evropis qveynebTan da axal<br />
damoukidebel qveynebTan jer kidev 1990<br />
wlidan. 2005 wels SNSF da Sveicariis<br />
TanamSromlobis ganviTarebis saagentom<br />
gamoacxada axali (SCOPES) programis<br />
konkursi - samecniero TanamSromloba<br />
aRmosavleT evropasa da Sveicarias<br />
Soris 2005-2008. programa mxars uWers<br />
rogorc erTobliv samecniero proeqtebs<br />
am qveynebis samecniero jgufebs<br />
Soris (JRP), aseve institucionalur<br />
TanamSromlobas (IP).<br />
47 შვეიცარიის<br />
ნაციონალური<br />
სამეცნიერო<br />
ფონდი<br />
SNFS<br />
tasisis mizania teqnikuri daxmareba<br />
gauwios axal damoukidebel qveynebs:<br />
somxeTi, azerbaijani, saqarTvelo,<br />
belorusia, yazaxeTi, yirgizeTi,<br />
moldova, monRoleTi, ruseTi, tajikeTi,<br />
TurqmeneTi, ukraina da uzbekeTi.<br />
aRniSnul 13 qveyanasTan TanamSromlobas<br />
safuZveli Caeyara jer kidev 90-iani<br />
wlebis dasawyisSi. amJamad tasisis<br />
proeqti Seicvala evropuli samezoblo<br />
politikis programiT<br />
48 ტასისი<br />
TACIS<br />
http://www.eea.europa.eu/<br />
TACIS<br />
http://www.delgeo.ec.europa.<br />
eu/en/programmesactions/<br />
programmesactions/
veb-gverdebi<br />
fondis<br />
saqmianoba<br />
fondis<br />
dasaxeleba<br />
N<br />
49 GlaxoSmithKline<br />
(GSK)<br />
http://www.gsk.com/about/<br />
about.htm<br />
farmacevtul kompanias warmomadgenloba<br />
gaaCnia msoflios 11 qveyanaSi. SeuZlia<br />
daexmaros ganviTarebad qveynebs<br />
medicinis sxvadasxva dargebSi (bavSTa<br />
daavadebebi, Sidsi da sxva).<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
http:/www.ned.org/<br />
organizaciis ZiriTadi daniSnulebaa<br />
Tavisi Rvawli Seitanos sxvadasxva<br />
qveynebSi mimdinare demokratiul<br />
cvlilebebSi. fondi aseve xels uwyobs<br />
saerTaSoriso konferenciebisa da<br />
seminarebis organizebas.<br />
50 The National<br />
Endowment for<br />
Democracy (NED)<br />
http://cordis.europa.eu/<br />
mariecurie-actions<br />
afinansebs mkvlevrebs, romlebsac<br />
survili aqvT codnis da kvalifikaciis<br />
amaRlebis evropis qveynebSi. aseve<br />
SesaZlebelia evropeli mecnierebis<br />
mowveva saqarTveloSi. vizitis<br />
xangZlioba dakavSirebulia winaswar<br />
SeTanxmebasTan da SeiZleba Seadgendes<br />
maqsimum 1 wels. programis biujetia<br />
427 milioni evros 7 wlis ganmavlobaSi<br />
(me-7 CarCo programis mimdinareobis<br />
periodi)<br />
51 მარი კიურის<br />
მობილobis<br />
გრანტი<br />
79
veb-gverdebi<br />
fondis<br />
saqmianoba<br />
fondis<br />
dasaxeleba<br />
N<br />
80<br />
http://www.unesco.org/iau/<br />
es aris universitetebis asociaciis<br />
granti, romelSic gaerTianebuli arian<br />
msoflios sxvadasxva universitetebi.<br />
Tanxa gaicema umaRlesi ganaTlebis<br />
politikis dagegmvis sferoSi<br />
warmoebuli kvlevisaTvis.<br />
52 universitetTa<br />
saerTaSoriso<br />
asociaciis<br />
kvleviTi granti<br />
ganaTlebis<br />
sferoSi<br />
http://cordis.europa.eu/sciencesociety/descartes/home.html<br />
53 dekartes prizi dekartes prizze konkursi cxaddeba<br />
yovelwliurad. igi gadaecema evropis<br />
qveynebis mkvlevarTa jgufs ukve<br />
Sesrulebul samuSaoSi, romelTac<br />
miaRwies gansakuTrebul Sedegs. am<br />
grantis mopoveba evropis mecnierebTan<br />
erTad SeuZliaT qarTvel mecnierebsac,<br />
risTvisac aucilebelia, rom maT<br />
evropelebTan erTad Sesrulebuli<br />
qondeT erToblivi kvleviTi samuSao<br />
(Research grant). meores mxriv SesaZlebelia<br />
individualuri grantis miReba<br />
mecnierebis propagandis sferoSi<br />
(Communication Grant), wignis daweriT,<br />
teleprogramis SeqmniT, filmis gadaRebiT<br />
da sxva. grantis saSualo sidide<br />
Seadgens 30000 evros.
veb-gverdebi<br />
fondis<br />
saqmianoba<br />
fondis<br />
dasaxeleba<br />
N<br />
http://www.dfid.gov.uk/<br />
54 britaneTis<br />
საერთაშორისო<br />
განვითარების<br />
დეპარტამენტი<br />
(DFID)<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
es aris britaneTis mTavrobis programa,<br />
romelic exmareba gardamaval etapze<br />
myof qveynebis ganviTarebas. DFID<br />
saqarTveloSi afinansebs Semdeg<br />
programebs: jandacva, soflis meurneobis<br />
ganviTareba, demokratiuli mTavrobis<br />
Seqmna. mas aqvs ori programa ganaTlebis<br />
kuTxiT, esenia: 1. BESO - agzavnis<br />
gamocdil profesionalebs moklevadiani<br />
vizitebiT; 2. jon smitis stipendiebis<br />
programa - afinansebs xelmZRvanel<br />
postebze myof axalgazrdebs saswavlo,<br />
gasacnob, 6-Tvian vizitebs gaerTianebul<br />
samefoSi.<br />
http://www.nonprofitresearch.<br />
org/<br />
fondi xels uwyobs kvlevebs biznessa<br />
da saxelmwifos urTierTobebis sferoSi,<br />
safondo politikis praqtikaSi danergvas.<br />
55 Nonprofit Sector<br />
Research Fund<br />
http://www.horizonti.org/<br />
xels uwyobs samoqalaqo sazogadoebis<br />
formirebasa da mesame seqtoris<br />
ganviTarebas saqarTveloSi.<br />
56 ფონდი<br />
,,ჰორიზონტი”<br />
wyaro: kvlevebis, teqnologiebis da inovaciebis xelSemwyobi saerTaSoriso centri<br />
http://www.icarti.ge/HTML/funds_ge.htm<br />
81
axalgazrdul sakiTxebze momuSave saerTaSoriso samTavrobo organizaciebis veb-gverdebi:<br />
82<br />
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
www.un.org/esa/socdev/unyin/mandate.<br />
htm<br />
y axalgazrdobis mdgomareobis<br />
gaazreba globalurad;<br />
y axalgazrdobis erovnuli<br />
politikis SemuSavebis<br />
xelSewyoba samTavrobo da<br />
arasamTavrobo organizaciebTan<br />
TanamSromlobiT;<br />
y axalgazrdebis<br />
gadawyvetilebis miRebis<br />
procesSi CarTvis xelSewyoba<br />
1 gaeros<br />
axalgazrdobis<br />
programa<br />
y damatebiTi kvlevebis<br />
dafinanseba srulyofili<br />
moxsenebisTvis.<br />
y ndobis fondi uzrunvelyofs<br />
auTsorsings an kvlevis<br />
saboloo saxes.<br />
2 gaeros<br />
axalgazrdobis<br />
ndobis fondi<br />
www.unaoc.org<br />
y xels uwyobs erebsa da xalxebs<br />
Soris kulturul da religiur<br />
urTierTTanamSromlobis<br />
ganviTarebas.<br />
y sxvadasxva partniorTan<br />
TanamSromlobiT xels uwyobs<br />
mravalferovan kulturebsa<br />
da sazogadoebebis mWidro<br />
kavSirebs.<br />
3 civilizaciis<br />
aliansi (AoC)
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
www.unaoc.org/content/view/93/128/<br />
lang,english/<br />
y afinansebs proeqtebs, romelic<br />
moicavs interkulturul<br />
da inter-religiur gacvliT<br />
programebs, axalgazrda<br />
liderebis treningebs.<br />
y xels uwyobs kavSirebis<br />
gaRrmavebas sxvadasxva<br />
kulturisa da religiuri<br />
begraundis axalgazrdebs<br />
Soris.<br />
4 civilizaciis<br />
aliansis<br />
axalgazrduli<br />
solidarobis<br />
fondi<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
www.unhabitat.org/content.asp?typeid=<br />
19&catid=531&cid=4421<br />
y fondis mizania, uzrunvelyos<br />
axalgazrdebis CarTuloba<br />
momavalSi adamianebisTvis<br />
Sesabamisi sacxovrebeli<br />
pirobebis Seqmnis procesSi.<br />
y fondi emsaxureba<br />
axalgazrdebSi arsebuli<br />
potencialis srul aTvisebas,<br />
maT winsvlas maTTvis codnis<br />
gaRrmavebis, sxvadasxva<br />
resursebis da treningebis<br />
saSualebiT, raTa isini<br />
momavalSi CarTulni iyvnen<br />
msoflios mosaxleobisTvis<br />
Sesabamisi sacxovrebeli<br />
pirobebis Seqmnis procesSi<br />
5 axalgazrdebi @<br />
gaeros dasaxlebis<br />
programa (UN-<br />
HABITAT)<br />
83
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
84<br />
www.unhabitat.org/content.asp?typeid=<br />
19&catid=531&cid=6329<br />
y mTavrobis <strong>aqtiur</strong>i<br />
saqmianobis xelSewyoba,<br />
samoqalaqo organizaciebisa<br />
da kerZo seqtorebis<br />
mWidro TanamSromloba<br />
axalgazrdebTan.<br />
y axali ideebis ganxorcielebis<br />
waxaliseba dasaqmebis,<br />
efeqturi marTvis, adekvaturi<br />
sacxovrebeli pirobebis<br />
Seqmnis procesSi da<br />
miRebuli Sedegebis gaziareba<br />
axalgazrdebs Soris.<br />
y profesiuli treningebi<br />
da sakredito meqanizmis<br />
ganviTareba, romelic xels<br />
Seuwyobs axalgazrdebis<br />
dasaqmebas kerZo seqtorisa da<br />
gaeros sxvadasxva organoebis<br />
TanamSromlobis safuZvelze.<br />
6 (UN-HABITAT):<br />
SesaZleblobebis<br />
fondi axalgazrda<br />
liderebis<br />
ganviTarebisTvis
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
www.unesco.org/en/youth<br />
7 gaerTianebuli<br />
erebis<br />
saganmanaTleblo,<br />
samecniero da<br />
kulturuli<br />
organizacia<br />
(UNESCO)<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
y axalgazrdebis <strong>aqtiur</strong>i<br />
CarTuloba ganaTlebis,<br />
mecnierebis, kulturis da<br />
komunikaciis ganviTarebaSi.<br />
y iuneskos mizania uzrunvelyos<br />
arasamTavrobo organizaciebTan,<br />
axalgazrdul da sxvadasxva<br />
forumebTan axalgazrdebis<br />
<strong>aqtiur</strong>i TanamSromloba.<br />
y 1999 wlidan <strong>aqtiur</strong>ad<br />
xdeba mcire grantebis<br />
gacema axalgazrduli<br />
organizaciebisTvis proeqtebze,<br />
romlebic Seexeba Sidssa (AIDS)<br />
da adamianis imunodeficitis<br />
viruss (HIV)<br />
85
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
86<br />
www.unicef.org<br />
y iunisefi flobs gaerTianebuli<br />
erebis generaluri asambleis<br />
mandats daicvas bavSvTa<br />
uflebebi da daamkvidros<br />
bavSvebisadmi moqcevis<br />
saerTaSoriso standarti.<br />
y iunisefi oficialurad<br />
muSaobs 18 wlamde asakis<br />
axalgazrdebTan, Tumca<br />
es ar gamoricxavs mis<br />
TanamSromlobas asakovan<br />
adamianebTanac.<br />
y muSaobs ramdenime<br />
farTomasStabiani programa,<br />
romelic emsaxureba<br />
axalgazrdebis ganviTarebasa<br />
da <strong>aqtiur</strong> monawileobas<br />
ganviTarebis procesebSi.<br />
8 gaerTianebuli<br />
erebis bavSvTa<br />
fondi (UNICEF)
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
www.j8summit.com<br />
9 juniorebis 8<br />
samiti (J8)<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
y yovelwliurad iunisefi<br />
organizebas uwevs juniorTa<br />
8 samits G8 samitTan erTad.<br />
axalgazrdebi iReben<br />
monawileobas seminarebSi,<br />
mrgvali magidis formatiT<br />
gamarTul diskusiebSi iseTi<br />
prioritetuli sakiTxebis<br />
garSemo, rogoricaa<br />
ganaTleba, Sidsi, adamianis<br />
imunodeficitis virusi,<br />
klimaturi cvlilebebi, afrikis<br />
ganviTareba, tolerantoba da<br />
jandacva<br />
87
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
88<br />
www.unicef.org/voy<br />
y misi saqmianoba ZiriTadad<br />
moicavs ganaTlebisa da<br />
sxvadasxva sazogadoebriv<br />
sakiTxebs. axalgazrdebi<br />
<strong>aqtiur</strong>ad arian CarTulni<br />
diskusiebSi bavSvTa uflebebze<br />
da ganviTarebis sxvadasxva<br />
sakiTxebze.<br />
y axalgazrduli forumebis,<br />
internet saubrebis, intensiuri<br />
diskusiebis saSualebiT<br />
aTasobiT axalgazrda 180-ze<br />
meti qveynidan CarTulia Sidsis,<br />
adamianis imunodeficitis<br />
virusis da msolio<br />
axalgazrduli samoqmedo<br />
programebis sxvadasxva Temebis<br />
ganxilvaSi.<br />
10 axalgazrduli xma<br />
(VoY)<br />
www.unfpa.org/adolescents/index.htm<br />
y icavs axalgazrdebis uflebebs,<br />
xels uwyobs azris gamoxatvis<br />
Tavisuflebas, gansxvavebuli<br />
azris pativiscemas, rac Tavis<br />
mxriv warmoadgens Zaladobisa<br />
da diskriminaciis prevencias.<br />
y xels uwyobs axalgazrdebis<br />
kavSirebis gaRrmavebas<br />
momavali dasaqmebisa da<br />
warmatebisaTvis.<br />
11 gaerTianebuli<br />
erebis mosaxleobis<br />
fondi (UNFPA)
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
www.unfpa.org/adolescents/<br />
participation.htm<br />
y ganviTarebadi qveynebidan 20-24<br />
wlamde axalgazrdebisTvis<br />
axorcielebs specialur<br />
programebs, romlis<br />
farglebSic gascems maTTvis<br />
stipendiebs.<br />
y prioritetuli mimarTulebebia<br />
reproduqciuli janmrTeloba<br />
da genderuli sakiTxebi<br />
12 UNFPA-s<br />
specialuri<br />
axalgazrduli<br />
programa.<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
www.unpa.org/adolescents/participation.<br />
htm<br />
www.youthpeer.org/web/guest/home<br />
y muSaobs 600-ze met<br />
arakomerciul organizaciasTan,<br />
skolasTan, samTavrobo<br />
institutTan; aerTianebs 7,300<br />
axalgazrdas 40 qveynidan<br />
da ZiriTadi saqmianobis<br />
sferos warmoadgens mozardTa<br />
seqsualuri da reproduqciuli<br />
janmrTeloba.<br />
y organizacia eweva <strong>aqtiur</strong><br />
saganmanaTleblo da<br />
sainformacio saqmianobas<br />
treningebis da sxvadasxva<br />
seminarebis saSualebiT<br />
axalgazrdebisTvis.<br />
13 axalgazrduli<br />
kolegiis<br />
ganaTlebis qseli<br />
(Y-PEER)<br />
89
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
90<br />
http://go.worldbank.org/Z12D7RZVZO<br />
y bavSvebs da axalgazrdebs<br />
gansakuTrebuli adgili<br />
ukaviaT msoflio bankis<br />
saqmianobaSi.<br />
y 2002 wlidan adamianuri<br />
ganviTarebis qselis farglebSi<br />
Seiqmna gundi- bavSvebi da<br />
axalgazrdebi (C&Y), romelic<br />
xels uwyobs TanamSromlobisa<br />
da partniorobis efeqturi<br />
ganviTarebas.<br />
14 msoflio bankis da<br />
msoflio bankis<br />
jgufi (WBG)<br />
http://go.worldbank.org/U7ZGIQEZ10<br />
http://go.worldbank.org/GU6VZREZ40<br />
y muSaobs ZiriTadad mcire<br />
grantebze, romlebic emsaxureba<br />
axali ideebis ganviTarebas<br />
kerZo da sajaro seqtorebis<br />
efeqturad muSaobis<br />
xelSesawyobad.<br />
15 samoqalaqo<br />
sazogadoebis<br />
fondi (CSF)
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
http://go.worldbank.org/NVHL1NT170<br />
www.lac-developmentmarketplace.org<br />
16 globaluri<br />
(sajaro-kerZo)<br />
partnioroba<br />
axalgazrduli<br />
iniciativebisTvis<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
y aqvs formaluri da xangrZlivi<br />
urTierTobebi partnior<br />
organizaciebTan, romelTan<br />
erTad iziarebs saerTo misiis<br />
principebs – gaaumjobesos<br />
axalgazrdebis cxovreba<br />
maTi ekonomikuri winsvlisa<br />
da socialuri inkluziis<br />
(CarTulobis) meSveobiT.<br />
y flobs mandats gamoiyenos<br />
msoflio bankis adamianuri,<br />
finansuri da teqnikuri<br />
resursebi, mis reputaciasTan<br />
erTad saerTo miznis<br />
misaRwevad.<br />
http://go.worldbank.org/HQB6GE24CO<br />
y akavSirebs axalgazrdebs<br />
msoflio bankis<br />
warmomadgenlebTan da am<br />
gziT xels uwyoben maT Soris<br />
partniorobis da momavali<br />
warmatebuli saqmianobis<br />
ganviTarebas.<br />
17 axalgazrduli<br />
sazogadoeba (Youth<br />
2 Youth Community)<br />
91
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
92<br />
http://go.worldbank.org/3100EZ9FI0<br />
y saqmianobis MmTavari samizne<br />
jgufia axalgazrdebi,<br />
romlebic msoflio bankis<br />
SeTavazebiT atareben<br />
inovaciur ideebs sxvadasxva<br />
proeqtis farglebSi, mcire<br />
grantebis meSveobiT.<br />
18 axalgazrduli<br />
xma: axalgazrdebis<br />
sakonsultacio<br />
jgufi samoqalaqo<br />
doneze<br />
http://web.worldbank.org/<br />
WBSITE/EXTERNAL/TOPICS/<br />
EXTSOCIALDEVELOPMENT/EXTCPR/<br />
O,,contentMDK:20486203~menuPK:120<br />
916~pagePK:148956~piPK:216618~theSit<br />
ePK:407740,00.html<br />
y postkonfliqturi fondi xels<br />
uwyobs dagegmvas, pilotirebas<br />
da analizs inovaciuri<br />
ideebis realizebaSi, romelic<br />
finansdeba mTavrobisa da<br />
partniori organizaciebis<br />
mier sxvadasxva prioritetul<br />
sferoebSi.<br />
y fondi exmareba konfliqtis<br />
Sedegad dazaralebul qveynebs<br />
arsebuli sirTuleebis<br />
daZlevaSi, mdgradi mSvidobisa<br />
da mzardi ekonomikis<br />
CamoyalibebaSi.<br />
19 postkonfliqturi<br />
fondi (PCF)<br />
da dabali<br />
Semosavlis mqone<br />
qveynebi fondis<br />
mfarvelobis qveS.<br />
(LICUS)
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
www.who.int/child_adolescent_health/<br />
en<br />
20 msoflio jandacvis<br />
organizacia,<br />
bavSvTa<br />
departamenti,<br />
mozardTa<br />
janmrTeloba da<br />
ganviTareba (CAH)<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
y fizikuri da mentaluri<br />
(fsiqikuri) janmrTelobis<br />
ganviTareba mozardebSi,<br />
(2010 wlisTvis 25% Semcirda<br />
mozardebSi imunodeficitis<br />
sindromis gamovlineba<br />
organizaciis muSaobis<br />
Sedegad)<br />
y imarTeba treningebi, seminarebi,<br />
xdeba monacemTa Segroveba<br />
da analizi intensiuri<br />
monitoringis Sedegad, romelic<br />
miznad isaxavs arsebuli<br />
xarvezebis gamosworebas<br />
mozardTa janmrTelobis<br />
mdgomareobis gaumjobesebis<br />
mizniT.<br />
93
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
94<br />
www.britishcouncil.org/connectyouth<br />
21 britaneTis sabWo y 1934 wlidan emsaxureba<br />
didi britaneTis Sesaxeb<br />
informaciisa da codnis<br />
gavrcelebas, xels uwyobs<br />
inglisuri enis codnis<br />
amaRlebas mTels msoflioSi,<br />
ayalibebs mWidro kulturul<br />
urTierTobebs britaneTis<br />
samefosa da sxvadasxva qveyanas<br />
Soris.<br />
y axorcielebs ramdenime<br />
farTomasStabian programas,<br />
romelic miznad isaxavs<br />
axalgazrdebis <strong>aqtiur</strong>i<br />
moRvaweobis xelSewyobas<br />
saerTaSoriso doneze,<br />
maTi sakuTari proeqtebis<br />
an uSualod sabWos mier<br />
SeTavazebuli iniciativebis<br />
meSveobiT.
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
www.britishcouncil.de/icc/index.htm<br />
22 saerTaSoriso<br />
klimatis dacva<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
y 60-ze met qveyanaSi<br />
axalgazrdebTan erTad muSaobs<br />
klimatur cvlilebebTan<br />
dakavSirebul sakiTxebze,<br />
britaneTis saelCo<br />
uzrunvelyofs proeqtSi<br />
CarTuli axalgazrdebisTvis<br />
treningebs adgilobrivi da<br />
saerTaSoriso gamocdilebis<br />
gaziarebisTvis. miRebul<br />
codnasa da gamocdilebas<br />
axalgazrdebi iyeneben<br />
sakuTar qveynebSi warmatebuli<br />
saqmianobisTvis .<br />
www.globalxchange.org.uk<br />
y britaneTis sabWo,<br />
saerTaSoriso gacvliTi<br />
programis TanadafinansebiT,<br />
rogorc saerTaSoriso, ise<br />
britaneTidan 18 dan 25 wlamde<br />
axalgazrda moxaliseebs<br />
agzavnis sxvadasxva proeqtis<br />
farglebSi msoflios<br />
sxvadasxva qveynebSi.<br />
23 saerTaSoriso<br />
gacvliTi programa.<br />
95
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
96<br />
www.britishcouncil.org/sportinternational-inspiration-home.htm<br />
24 International Inspiration y 9 milioniani sainvesticio<br />
programa, romelic ZiriTadad<br />
muSaobs sportuli proeqtebis<br />
mxardasaWerad xuT<br />
ganviTarebad qveyanaSi.<br />
y sapilote qveynebSi proeqti<br />
emsaxureba fizikuri aRzrdis<br />
gakveTilebis organizebas<br />
skolebSi da adamianur<br />
da socialur ganviTarebas<br />
sportis meSveobiT.
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
www.britishcouncil.org/nepalprogrammes-skills-for-employability.htm<br />
25 unarebis<br />
ganviTareba<br />
dasaqmebisTvis<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
y britaneTis sabWos programa,<br />
romelic emsaxureba<br />
saerTaSoriso ekonomikuri<br />
ganviTarebis pirobebSi,<br />
konkurentunariani<br />
axalgazrdebis aRzrdas<br />
Tanamedrove gamowvevebis<br />
Sesabamisad.<br />
y programa emsaxureba mtkice<br />
urTierTobebis Camoyalibebas<br />
mrewvelobasa da damsaqmebels,<br />
mTavrobasa da trening<br />
provaiders Soris,<br />
y programa ZiriTadad muSaobs<br />
msoflios ramdenime qveyanaSi<br />
dausaqmebel axalgazrdebTan<br />
4 mTavari mimarTulebiT:<br />
politikuri dialogi,<br />
profesiuli kavSirebi,<br />
instituciuri urTierTobebi,<br />
informireba sawarmoo da<br />
teqnologiuri mimarTulebiT.<br />
97
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
98<br />
www.thecommonwealth.org<br />
26 Tanamegobroba y 1949 wlidan 53 damoukidebeli<br />
saxelmwifoa gaerTianebuli,<br />
romelic emsaxureba am<br />
qveynebis xalxis saerTo<br />
interesebs, mTavrobebsa da<br />
saxelmwifoebs Soris mtike da<br />
saqmian urTierTobebs.<br />
y organizaciis investiciebis<br />
didi nawilis xmardeba<br />
axalgazrdebs.<br />
www.thecommonwealth.org/<br />
subhomepage/152816<br />
y 24 wlamde axalgazrdebs<br />
exmareba Camoyalibdnen <strong>aqtiur</strong><br />
moqalaqeebad da moxdes<br />
maTi CarTuloba qveynis<br />
ganviTarebis procesSi.<br />
y programa muSaobs sami mTavari<br />
mimarTulebiT: axalgazrdebis<br />
iniciativis xelSewyoba<br />
da sicocxlisunarianoba;<br />
xelmZRvaneloba, ganviTareba<br />
da axalgazrduli qseli da<br />
axalgazrdebis ganaTleba da<br />
swavleba.<br />
27 Tanamegobrobis<br />
axalgazrduli<br />
programa (CYP)
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
y axalgazrduli programa,<br />
romelic emsaxureba<br />
axalgazrdebis <strong>aqtiur</strong>,<br />
pasuxismgeblian moqalaqeebad<br />
Camoyalibebas. ZiriTadad<br />
muSaobs 30 wlamde<br />
axalgazrdebTan.<br />
y organizacia saqmianobis erTerT<br />
mTavar mimarTulebas<br />
warmoadgens frangulad<br />
mosaubre axalgazrdebis<br />
Sekreba socialuri da<br />
politikuri sakiTxebis<br />
gansaxilvelad, aseve<br />
frangulenovani axalgazrdebis<br />
sxvadasxva programebSi CarTva<br />
moxaliseebad.<br />
28 frankofoniis<br />
saerTaSoriso<br />
organizacia<br />
www.ashoka.org<br />
29 ASHOKA y muSaobs ramdenime ZiriTadi<br />
mimarTulebiT: garemo,<br />
janmrTeloba, swavla, adamianis<br />
uflebebi, samoqalaqo<br />
CarTuloba da ekonomikuri<br />
ganviTareba<br />
99
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
www.youthaidscoalition.org/page/<br />
smallgrants<br />
100<br />
y mcire grantebiT exmareba<br />
axalgazrda liderebs,<br />
romlebic axorcieleben<br />
adamianis imunodeficitis<br />
virusTan da SidsTan<br />
dakavSirebul proeqtebs,<br />
amerikeli-ebraelebis msoflio<br />
servisis mxardaWeriT.<br />
30 globaluri<br />
axalgazrduli<br />
koalicia adamianis<br />
imunodeficitis<br />
virusis (HIV) da<br />
Sidsis sakiTxebze<br />
(GYCA)<br />
www.iyfnet.org/section.cfm/5<br />
y muSaobs 70-ze met qveyanaSi,<br />
axalgazrdebis mdgomareobis<br />
da perspeqtivebis<br />
gasaumjobeseblad 4<br />
ZiriTadi mimarTulebiT:<br />
xarisxiani ganaTlebis<br />
Tanabari SesaZleblobebis<br />
Seqmna; konkurentunariani<br />
axalgazrdebis Camoyalibeba<br />
dasaqmebis TvalsazrisiT;<br />
lideroba da CarTuloba;<br />
janmrTeli cxovrebisTvis<br />
Sesabamisi codnisa da unarebis<br />
ganviTareba.<br />
31 saerTaSoriso<br />
axalgazrduli<br />
fondi
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
www.wkkf.org/Default.<br />
aspx?LahguageID=0<br />
y 1930 wlidan axorcielebs<br />
axalgazrdul da<br />
saganmanaTleblo sagranto<br />
programebs, romelic emsaxureba<br />
swavlis gaumjobesebas<br />
daucvel bavSvebsa da<br />
axalgazrdebs.<br />
32 W.K.KELLOGG<br />
FOUNDATION<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
www.wfd.org/pages/standard.aspx?i_<br />
PagelD=144<br />
y misi mizania xeli Seuwyos<br />
demokratiuli institutebis<br />
gaZlierebas.<br />
y organizaciis mTavar<br />
saqmianobas warmoadgens<br />
axalgazrdebis CarTva<br />
samoqalaqo sazogadoebis,<br />
Tavisufali mediisa da<br />
profesiuli kavSirebis<br />
ganviTarebaSi<br />
33 vestmisteris fondi<br />
demokratiisTvis.<br />
(WFD)<br />
101
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
www.mott.org<br />
102<br />
y fondi emsaxureba<br />
samoqalaqo sazogadoebis<br />
ganviTarebas - demokratiuli<br />
institutebis Camoyalibebis,<br />
sazogadoebis gaZlierebis,<br />
samarTlianobis xelSewyobis,<br />
adamianis uflebebisa da<br />
mravalferovnebis pativiscemis<br />
gziT.<br />
y saqmianobis mTavari<br />
sferoa Tanabaruflebiani,<br />
mravalferovani,<br />
samarTliani, miukerZoebeli,<br />
konkurentunariani<br />
sazogadoebis formireba.<br />
y siRaribis daZlevis gzebis<br />
Zieba dabalSemosavliani<br />
xalxisa da sazogadoebis<br />
dasaxmareblad.<br />
34 Carl swuart motis<br />
fondi<br />
(Charles Stewart Mott<br />
Foundation - CSM)<br />
www.fordfound.org<br />
y fondis saqmianobis ZiriTad<br />
sferos warmoadgens garemosa<br />
da samoqalaqo sazogadoebis<br />
ganviTareba, adamianis<br />
uflebebis dacva, ganaTleba,<br />
mxatvrobaa, kultura, media da<br />
jandacva<br />
35 ford fondi (Ford<br />
Foundation )
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
www.kbs-frb.be/index.<br />
aspx?LangType=1033<br />
36 mefe baudounis<br />
fondi (King<br />
Baudouin Foundation )<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
y gansxvavebuli da axali ideebis<br />
mxardaWera demokratiisa<br />
da mravalferovnebis<br />
ganviTarebisaTvis,<br />
y saqmianobis ZiriTadi<br />
mimarTulebebia emigranti<br />
da multikulturuli<br />
sazogadoebis mxardaWera,<br />
siRaribis daZleva socialuri<br />
TanasworobisTvis.<br />
y fondi xels uwyobs emigranti<br />
axalgazrdebis socialur<br />
CarTulobas cxovrebis<br />
unarebis ganviTarebisa da<br />
ganaTlebis gziT.<br />
www.mamacash.org<br />
37 Mama Cash Foundation y fondi emsaxureba resursebis<br />
moZiebas sxvadasxva<br />
individebisGan institutebisgan<br />
grantebis mozidvas qalebisa<br />
da gogonebisTvis. qalebsa da<br />
gogonebs exmareba partniorebis<br />
moZiebsa da warmatebul<br />
TanamSromlobaSi.<br />
y fonfis ZiriTadi saqmianobis<br />
sferoa usafrTxoebis,<br />
Tanasworuflebianobis<br />
mxardaWera qalebTan da<br />
gogonebTan <strong>aqtiur</strong>i<br />
TanamSromlobiT.<br />
103
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
www.efc.be/webready/JOHN001.html<br />
104<br />
38 jonsonis fondi y saqmianobis ZiriTadi mizania<br />
sazogadoebrivi cnobierebis<br />
amaRleba, qalebisa da bavSvebis<br />
janmrTeloba, mkurnalobis<br />
xelmisawvdomoba da am<br />
mimarTulebebiT arsebuli<br />
codnisa da gamocdilebis<br />
gaziareba.<br />
www.skollfoundation.org/skollawards/<br />
index.asp<br />
y organizaciis saqmianobis<br />
ZiriTad mimarTulebebs<br />
warmoadgens tolerantoba,<br />
adamianis uflebebi, jandacva,<br />
ekonomika, socialuri kapitali,<br />
mSvidoba da usafrTxoeba,<br />
instituciuri pasuxismgebloba,<br />
garemo pirobebis gaumjobeseba<br />
y fondi afinansebs<br />
organizaciebs, romlebic<br />
konkretul sferoSi aranakleb<br />
samwlian gamocdilebas floben,<br />
39 Skoll Awards for Social<br />
Entrepreneurship<br />
www.civicus.org<br />
y saerTaSoriso qseli, romlis<br />
saqmianoba ZiriTadad moicavs<br />
samoqalaqo sazogadoebis<br />
gaZlierebas da TiToeuli<br />
moqalaqis CarTulobis zrdas.<br />
40 msoflio aliansi<br />
<strong>moqalaqeTa</strong><br />
CarTulobisTvis<br />
(CIVICUS)
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
www.civicus.org/special-project<br />
y samoqalaqo CarTulobis<br />
erT-erTi mniSvnelovani<br />
Semadgeneli nawilia<br />
moxaliseoba. proeqtis mizania<br />
aRniSnuli mimarTulebiT<br />
garkveuli Rirebulebebis<br />
Camoyalibeba da axali ideebis<br />
mxardaWera moxaliseobis<br />
sqemis formirebisTvis<br />
41 specialuri<br />
proeqti<br />
moxaliseobis<br />
institutis<br />
ganviTarebisTvis<br />
(Special project on<br />
Volunteerism )<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
evropuli organizaciebi<br />
www.coe.int<br />
42 evropis sabWo y axalgazrdebis <strong>aqtiur</strong>i<br />
CarTuloba samoqalaqo<br />
sazogadoebis gaZlierebaSi<br />
evropis masStabiT, adamianis<br />
uflebebis, Rirebulebebis<br />
dacva da kulturuli<br />
mravalferovnebis Seqmna.<br />
y sabWo aerTianebs sxvadasxva<br />
departamentebsa da funqciur<br />
erTeulebs, romlebic<br />
moizidaven grantebs<br />
axalgazrdebisTvis.<br />
105
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
www.coe.int/youth<br />
106<br />
y mxars uWers axalgazrduli<br />
asociaciebis, qselebis,<br />
iniciativebis ganviTarebas,<br />
xels uwyobs TanamSromlobas<br />
sxvadasxva axalgazrdul<br />
sferoebSi.<br />
y emsaxureba ganaTlebas<br />
adamianis uflebebis Sesaxeb,<br />
saerTaSoriso dialogs,<br />
axalgazrdebis <strong>aqtiur</strong><br />
monawileobas da demokratiul<br />
moqalaqed Camoyalibebas,<br />
socialur erTobas da<br />
axalgazrduli politikis<br />
ganviTarebas.<br />
y ewyoba <strong>aqtiur</strong>i treningkursebi,<br />
saswavlo sesiebi,<br />
interkulturuli enis kursebi,<br />
seminarebi, eqspertebTan<br />
Sexvedrebi da kvlevebi,<br />
publikaciebi da a.S.<br />
43 axalgazrduli<br />
da sportis<br />
direqtorati (DYS)
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
Budapest: www.eycb.coe.int<br />
Strasbourg: www.coe.int/t/dg4/youth/<br />
EYC/Strasbourg_en.asp<br />
y uzrunvelyofs Tanamedrove<br />
da moqnili garemos Seqmnas<br />
saerTaSoriso treningebisa da<br />
SexvedrebisaTvis: sinqronuli<br />
TargmaniT, sainformacio<br />
centriT, audio-vizualuri da<br />
kompiuteruli mowyobilobebiT.<br />
y centri yovelwliurad<br />
axorcielebs 50-mde aqtivobas<br />
axalgazrdul arasamTavrobo<br />
organizaciebTan mWidro<br />
TanamSromlobiT.<br />
44 axalgazrduli<br />
evropuli centri<br />
(EYCs), budapeSti da<br />
strasburgi<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
www.eyf.coe.int/fej<br />
y afinansebs sxvadasxva<br />
axalgazrdul arasamTavrobo<br />
organizaciebs da qselebs,<br />
romlebic axorcieleben<br />
ganaTlebis, socialur,<br />
kulturul da humanitarul<br />
aqtivobebs.<br />
y gascems grantebs ormxrivi<br />
daxmarebebisTvis rogorc<br />
evropaSi, aseve ganviTarebad<br />
qveynebSi kulturis, ganaTlebis<br />
da socialuri miznebisaTvis.<br />
45 Aaxalgazrduli<br />
evropuli fondi<br />
(EYF)<br />
107
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
www.coe.int/t/dg4/nscentre/default_<br />
EN.asp<br />
108<br />
y axalgazrdebTan mWidro<br />
TanamSromlobiT awyobs<br />
treningebs da zrunavs maTive<br />
Tanatolebis ganviTarebaze,<br />
axalgazrdebis rolisa da<br />
arasamTavroboebis funqciis<br />
zrdaze.<br />
y awyobs trening-kursebs<br />
axalgazrdebisTvis, afrikulevropul<br />
axalgazrdul<br />
samits da afrikul-evropul<br />
trening-kursebs axalgazrduli<br />
organizaciebisTvis.<br />
y centri <strong>aqtiur</strong>adaa CarTuli<br />
globaluri ganaTlebis<br />
ganviTarebis procesSi.<br />
46 CrdiloeTsamxreTis<br />
cenrtri<br />
globaluri<br />
urTierT<br />
kavSirebisTvis<br />
www.eyf.coe,int/fsmj<br />
y daxmarebas uwevs umweo<br />
axalgazrdebs<br />
y fondi uzrunvelyofs finansur<br />
mxardaWeras uprivilegio<br />
an ganviTarebadi qveynebis<br />
axalgazrdebisTvis, faravs<br />
maTi mgzavrobis xarjebs<br />
raTa monawileoba miiRon<br />
saerTaSoriso axalgazrdul<br />
saganmanaTleblo aqtivobebSi.<br />
47 solidarobis<br />
fondi<br />
axalgazrdebis<br />
mobilobisTvis<br />
(SFYM)
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
http://europa.eu/youth/index.cfm?LI_<br />
id=en<br />
y axalgazrdebis <strong>aqtiur</strong><br />
moqalaqeebad Camoyalibeba,<br />
integraciis uzrunvelyofa.<br />
y axalgazrdebis mobilobis<br />
xelSewyoba araformaluri<br />
saswavlo gamocdilebis<br />
misaRebad.<br />
48 evropis kavSiri<br />
(EU)<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
http://ec.europa.eu/youth/youth-inaction-programme/doc74_en.htm<br />
y muSaobs ZiriTadad 15 dan<br />
28 wlamde axalgazrdebTan<br />
ganurCevlad maTi ganaTlebis,<br />
socialuri statusis an<br />
kulturuli kuTvnilebisa.<br />
y ZiriTadi mizania<br />
solidarobis, <strong>aqtiur</strong>oubis,<br />
tolerantobis ganviTareba,<br />
axalgazrdebis CarTuloba<br />
da miRebuli codnis da<br />
gamocdilebis gaziareba maTi<br />
TanatolebisTvis.<br />
49 axalgazrduli<br />
samoqmedo<br />
programa(YiA)<br />
109
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
www.erasmus-entreneurs.eu/page.<br />
php?cid=02<br />
110<br />
y sapilote proeqtia, romelic<br />
exmareba axalgazrdebs<br />
SeiZinon Sesabamisi unarebi<br />
menejmentisTvis mcire an<br />
saSualo sawarmoebSi samuSaod.<br />
y evropis sxvadasxva qveynis<br />
biznesSi gamocdilebisa da<br />
codnis misaRebad igzavnebian<br />
axalgazrdebi erTidan eqvs<br />
Tvemde vadiT.<br />
y programa finansdeba<br />
evrokomisiis mier da moicavs<br />
evropis 21 saxelmwifos, 100-ze<br />
met organizaciasTan erTad.<br />
50 erasmusi<br />
axalgazrda<br />
mewarmeebi<br />
www.norden.ee/en/grants/children-andyouth.html<br />
y gascems ori saxis<br />
grants: proeqtebisTvis da<br />
organizaciebisTvis.<br />
51 skandinaviis sabWo:<br />
skandinaviis<br />
bavSvebisa da<br />
axalgazrduli<br />
komiteti<br />
(NORDBUK)
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
http://en.ciriusonline.dk/grants-andscholarships/nordbuk-nordic-childrenand-youth-committee/project-grant-guide<br />
52 proeqtis<br />
dafinanseba<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
y grantebi gaicema kulturul,<br />
politikur da socialur<br />
sferoSi axalgazrdebisa<br />
da bavSvebis <strong>aqtiur</strong>i<br />
monawileobisaTvis.<br />
y grantebi gaicema vadian<br />
proeqtebze, romelic<br />
emsaxureba axalgazrdebis<br />
da bavSvebis daaxloebasa<br />
da <strong>aqtiur</strong> TanamSromlobas<br />
iseTi aqtivobebis meSveobiT<br />
rogoricaa: seminarebis<br />
organizeba, kursebi,<br />
konferenciebi, banakebi,<br />
publikaciebi da sxvadasxva<br />
RonisZiebebi.<br />
y prioritetia axalgazrdebis,<br />
unarSezRuduli da<br />
umciresobebis bavSvebis CarTva<br />
aRniSnul RonisZiebebSi.<br />
111
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
53 organizaciuli<br />
grantebi<br />
112<br />
http://en.ciriusonline.dk/grants-andscholarships/nordbuk-nordic-childrensand-youth-committee/organization-grantguide<br />
y bavSvebis da axalgazrduli<br />
organizaciebi minimum sami<br />
skandinaviuri qveynidan<br />
iReben grants skandinaviuri<br />
TanamSromlobis dagegmvisa<br />
da ganviTarebisaTvis. igegmeba<br />
Sexvedrebi informaciis<br />
gacvlisa da sxvadasxva<br />
aqtivobisTvis.<br />
www.osce.org<br />
y saqmianobis farTo<br />
speqtri moicavs: adamianis<br />
usafrTxoebas, samxedropolitikur<br />
da ekonomikurgaremosdacviT<br />
aqtivobebs.<br />
y organizacia muSaobs samxreTaRmosavleT<br />
evropaSi,<br />
kavkasiaSi, samxreT evropaSi da<br />
centralur aziaSi.<br />
y ar aqvs centralizebuli<br />
axalgazrduli programebi,<br />
Tumca xSirad rTaven<br />
axalgazrdebs sxvadasxva saxis<br />
saganmanaTleblo aqtivobebSi,<br />
romelic emsaxureba<br />
samoqalaqo sazogadoebis da<br />
adamianur ganviTarebas.<br />
54 evropaSi<br />
usafrTxoebisa da<br />
TanamSromlobis<br />
organizacia (OSCE)
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
www.youth-partnership.net/youthpartnership/index.html<br />
y TanamSromloba ZiriTadad<br />
emsaxureba treningebis<br />
organizebas axalgazrda<br />
TanamSromlebisTvis,<br />
axalgazrdebis politikis<br />
ganviTarebas da kvlevebs<br />
axalgazrdebze evropaSi.<br />
55 evropis sabWosa<br />
da evrokomisiis<br />
TanamSromloba<br />
axalgazrdebis<br />
sferoSi.<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
56 ersTes fondi y prioritetia: : socialuri da<br />
kulturuli mimarTulebebi.<br />
y <strong>aqtiur</strong>ad muSaobs axali<br />
proeqtebis da ideebis<br />
mxardasaWerad.<br />
y xels uwyobs sxvadasxva<br />
qveynis skolebs Soris <strong>aqtiur</strong><br />
TanamSromlobas, codnis<br />
gamocdilebisa da iniciativis<br />
gaziarebisaTvis.<br />
y dafinansebis mopoveba<br />
SeuZliaT mxolod<br />
arasamTavrobo organizaciebs.<br />
ar ganixileba individebis,<br />
politikuri partiebis an sxva<br />
erTeulebis gancxadebebi.<br />
113
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
www.eurocult.org<br />
114<br />
y damoukidebeli, arakomerciuli<br />
fondi, romelic xels uwyobs<br />
kulturuli TanamSromlobis<br />
da kavSirebis ganviTarebas<br />
evropaSi<br />
y afinansebs proeqtebs, romlebic<br />
umTavresad orientirebulni<br />
arian kulturul komponentze<br />
da TanamSromloben<br />
<strong>aqtiur</strong>ad individualurad<br />
axalgazrdebTan da aseve<br />
axalgazrdul organizaciebTan.<br />
57 evropis<br />
kulturuli fondi<br />
(ECF)<br />
www.gmfus.org<br />
y muSaobs CrdiloeT<br />
amerikasa da evropas<br />
Soris TanamSromlobisa da<br />
urTierTgagebisGgaRvivebaze,<br />
y afinansebs individebsa da<br />
instituciebs, romlebic<br />
muSaoben transatlantikur<br />
sakiTxebze<br />
y mxars uWers iniciativebs,<br />
romlebic demokratiis<br />
gaZlierebas emsaxureba.<br />
58 germaniis marSalis<br />
fondi (GMF)regionaluri<br />
ndoba
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
www.gmfus.org/blacksea<br />
y grantebis erTi-mexuTedi modis<br />
axalgazrdul organizaciebze<br />
da axalgazrdul proeqtebze<br />
Savi zRvis regionSi.<br />
59 germaniis marSalis<br />
fondis granti<br />
Savi zRvis ndoba<br />
demokratiisaTvis<br />
(Blach Sea Trust for<br />
Democracy)<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
www.bosch-stiftung.de<br />
www.bisch-stiftung.de/content/langiage2/<br />
html/1542.asp<br />
www.bosch-stiftung.de/content/<br />
langiage2/html/608.asp<br />
y muSaobs <strong>aqtiur</strong>ad<br />
axalgazrdebTan iseT<br />
sakiTxebze rogoricaa<br />
ganaTleba da sazogadoeba,<br />
sazogadoeba da kultura,<br />
jandacva, humanitaruli<br />
daxmareba, saerTaSoriso<br />
urTierTobebi, aseve<br />
centraluri da aRmosavleT<br />
evropis sakiTxebi.<br />
60 robert boSis<br />
fondi<br />
Robert Bosch Fund<br />
www.rbf.org/guidelines/guidelines_show.<br />
htm?cat_id=1662&doc_id=495551<br />
y samoqalaqo sazogadoebis<br />
CarTulobis gaZliereba<br />
demokratiis Senebis<br />
procesSi, axalgazrdebSi<br />
xelmZRvanelobis unarebis<br />
ganviTareba, axali ideebis<br />
waxaliseba, romelic<br />
mimarTulia sazogadoebrivi<br />
cxovrebis yvela safexuris<br />
ganviTarebisken.<br />
61 Zmeb rokefelerebis<br />
fondi<br />
Rockefeller Brothers<br />
Fund (RBF)<br />
115
N Ddasaxeleba saqmianoba veb-gverdebi<br />
www.ceetrust.org<br />
116<br />
y mxars uWers individebsa da<br />
organizaciebs centraluri da<br />
aRmosavleT evropis qveynebidan<br />
grZelvadianis grantebiT<br />
romelic mimarTulia:<br />
• pozitiuri garemos Seqmnas<br />
samoqalaqo sazogadoebis<br />
formirebisTvis,<br />
• arakomerciuli seqtoris<br />
gaZliereba cxovrebis<br />
unarianobis ganviTarebisaTvis,<br />
62 ნdoba samoqalaqo<br />
sazogadoebisTvis<br />
centralur da<br />
aRmosavleT<br />
evropaSi (CEE Trust )<br />
www.visegrad.org<br />
63 viSegradis fondi y dafinanseba ZiriTadad<br />
gankuTvnilia viSegradis<br />
qveynebisaTvis, romlis<br />
mcire da saSualo grantebi<br />
gankuTvnilia axalgazrda<br />
liderebisTvis.
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
2. proeqtis ganzraxulobaTa ganacxadi<br />
ganzraxulobaTa ganacxadi aris proeqtis nawili, sadac unda<br />
iyos aRwerili “ra Seicvleba Tqveni Zalisxmevis Sedegad”.<br />
Mmiuxedavad imisa, rom proeqtis yvela nawili Zalian<br />
mniSvnelovania, ganzraxulobaTa ganacxadi aris erT-erTi<br />
yvelaze mniSvnelovani nawili, radgan Tuki proeqtis miznebi<br />
da amocanebi ar aris naTeli da mkafio da ar Seesabameba<br />
donori organizaciis interesebs, misi dafinansebis Sinaarsi<br />
minimaluria (holi da houleti, 2003). miznebisa da amocanebis<br />
nawilis erT-erTi mTavari problema, romelic xSirad<br />
gamocdil proeqtebis Semdgenlebsac mosdiT, aris miuRweveli<br />
amocanebis dasaxva. anu xSirad aplikanti organizacia iseT<br />
amocanebs ayalibebs, rom proeqtis farglebSi warmodgenil<br />
drosa da TanxaSi, agreTve arsebuli sakadro resursiT<br />
am amocanebis daZleva praqtikulad SeuZlebelia. amitom<br />
mniSvnelovania realizebadi amocanebis dasaxva da ara<br />
miuRweveli amocanebis gawera.<br />
ganzraxulobaTa ganacxadis sxvadasxva tipi arsebobs.<br />
yvelaze farTod gavrcelebuli ganzraxulobaTa tipi<br />
moicavs proeqtis miznebs, amocanebs da mosalodnel Sedegebs.<br />
magaliTi: mizani: axalgazrdebis sazogadoebaSi<br />
integraciis xelSewyoba amocana: 2011 wlis bolosTvis<br />
30 axalgazrdis dasaqmebis uzrunvelyofa proeqtis<br />
farglebSi dafuZnebul dasaqmebis centris saSualebiT<br />
mosalodneli Sedegi: (a) sxvadasxva organizaciaSi<br />
dasaqmebuli dasaqmebis centris kursdamTavrebuli sul<br />
mcire ocdaaTi axalgazrda.<br />
proeqtis mizani<br />
mizani aris samomavlo xedva, romlis realizebisken iqneba<br />
Zalisxmeva mimarTuli. mizani gvaZlevs amosaval wertils,<br />
romlis misaRwevad konkretuli amocanebis dagegmvis dawyebaa<br />
SesaZlebeli.<br />
117
• mizani aris zogadi da farTo mniSvnelobis, aragazomvadi,<br />
magram miRwevadi;<br />
• mizani ar miuTiTebs konkretul dros, igi moicavs<br />
SorsmWvretelur ideebs;G<br />
• proeqtebs aqvT mxolod erTi mizani, Zalian iSviaTad _<br />
maqsimum ori mizani;<br />
• mniSvnelovania, rom jer gansazRvro zogadi mizani da<br />
Semdeg moifiqro am miznis misaRwevi amocanebi, miznis<br />
formulirebisas gamoiyeneba iseTi frazebi, rogoricaa:<br />
uzrunvelyofa, xelSewyoba, waxaliseba, dafuZneba,<br />
ganviTareba, aRmofxvra da a.S.<br />
miznis formulirebis magaliTebi:<br />
y uzrunvelyos TemSi wignieri mosaxleobis raodenobis<br />
zrda;.<br />
y xeli Seuwyos skolamdeli aRzrdis dawesebulebebSi<br />
xarisxiani ganaTlebis miRebas;<br />
y xeli Seuwyos skolamdeli asakis bavSvebis kognitur<br />
ganviTarebas;<br />
proeqtis amocanebi<br />
amocanebi: nabijebi, romelic unda gadaidgas miznis<br />
misaRwevad;<br />
riT gansxvavdeba mizani amocanebisgan;<br />
• amocana aris ufro zusti da specifikuri, Tu ra unda<br />
iqnes miRweuli;<br />
• asaxavs patara nabijebs, rac migviyvans miznis<br />
miRwevamde;<br />
• iwereba gazomvadi formulirebebiT;<br />
• xazs usvams im cvlilebebs, rasac ganicdis miznobrivi<br />
jgufi proeqtis ganxorcielebis Sedegad.<br />
118
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
miznisa da Sesabamisi amocanebis magaliTebi:<br />
y mizani: uzrunvelyos TemSi wignieri mosaxleobis<br />
raodenobis zrda.<br />
Sesabamisi amocana: 2011 wlis bolosTvis boriTis TemSi<br />
mcxovrebi zrdasruli mosaxleobis 50 %-sTvis werakiTxvis<br />
kursebis xelmisawvdomobis uzrunvelyofa;.<br />
y mizani: xeli Seuwyos skolamdeli aRzrdis<br />
dawesebulebebSi xarisxiani ganaTlebis miRebas.<br />
Sesabamisi amocana: 2011 wlis bolosTvis sabavSvo baRis<br />
daarseba, romelic moemsaxureba boriTis Temis 100<br />
skolamdeli dawesebulebis moswavles, aRWurvili saTanado<br />
saswavlo masalebiT da specialurad momzadebuli 10<br />
pedagogiT.<br />
amocanebi unda gamoxatavdes cvlilebebs sxvadasxva<br />
mimarTulebiT, holi da hovleti (2003) gamoyofen proeqtis<br />
amocanebSi gansazRvrul 4 tipis cvlilebebs: (a) cvlilebebi<br />
qmedebaSi; (b) cvlilebebi codnaSi; (g) procesis cvlileba;<br />
(d) cvlileba axali produqtis/produqtebis Seqmnis<br />
TvalsazrisiT. Q<br />
qmedebis cvlilebis formulirebisas amocanaSi unda naTlad<br />
Camoyalibdes vin Seicvlis qmedebas, ra tipis qmedebaa, ra<br />
garemoebebSi da pirobebSi moxdeba qmedebis cvlileba, rodis<br />
dadgeba cvlilebebi qmedebaSi da rogor SeiZleba gazomva,<br />
rom qmedebebSi cvlileba namdvilad moxda. magaliTad:<br />
treningis damTavrebis Semdeg 100 maswavleblidan 70-ma<br />
SeZlos testebis gamoyeneba, raTa gaakontrolos da gazomos<br />
sakuTari moswavleebis enobrivi kompetenciebis _ kiTxvis<br />
unarebis ganviTareba.<br />
cvlilebebi codnaSi. formulirebisas naTlad unda iyos<br />
Camoyalibebuli, ra periodSi ra tipis codnas SeZena moxdeba<br />
miznobrivi jgufis mier. magaliTad, 3-Tviani mosamzadebeli<br />
kursebis Semdeg treningSi monawile yvela abiturientma<br />
unda SeZlos qarTuli enis misaReb gamocdebze minimaluri<br />
kompetenciis zRvris gadalaxva.<br />
119
procesis cvlileba. procesis Seqmna an procesis Secvla<br />
agreTve mniSvnelovani amocanaa. am SemTxvevaSi xazgasmiT<br />
unda iyos aRniSnuli, ra Seicvleba an ra axali procesi<br />
dadgeba proeqtis Sedegad da, agreTve, ra meTodebiT moxdeba<br />
am axali procesis Sefaseba. magaliTad, proeqtis farglebSi<br />
ori trening programis SemuSaveba axalgazrdebisTvis,<br />
romlis gamoyenebis Semdeg treningis Semdgomi interviuebiT<br />
ufro efeqturi programis dadgena.<br />
produqtis Seqmna: am SemTxvevaSi proeqtis amocanad<br />
ganisazRvreba garkveuli xelSesaxebi produqtis Seqmna,<br />
amocanis formulirebam unda aRweros vin Seqmnis produqts,<br />
ra tipis produqti iqneba, visTvis iqneba gankuTvnili<br />
produqti, rodisTvis iqneba produqti xelmisawvdomi da<br />
rogor gaizomeba miRebuli produqtis xarisxi. magaliTad,<br />
eqvsi Tvis Semdeg proeqtSi CarTuli eqspertebis mier<br />
marTlweris kompiuteruli programis Seqmna, romelic iqneba<br />
operatiul sistema vindousTan integrirebuli da romelic<br />
daexmareba kompiuteris nebismier momxmarebels qarTulis<br />
enis marTlweraSi.<br />
mosalodneli Sedegebi<br />
mosalodneli Sedegi ganzraxulobaTa ganacxadis aseve<br />
umniSvnelovanesi elementia. Mmosalodneli Sedegis<br />
Camoyalibeba da konkretuli Sedegis formulireba proeqtebis<br />
farglebSi aqtualuri gaxda meoce saukunis 90-iani wlebis<br />
Suawelidan, roca grantis gamcemma organizaciebma dainaxes,<br />
rom xSirad maT mier gaweuli finansuri daxmarebis miuxedavad<br />
konkretuli saxis cvlilebebi ar ganxorcielda. Sesabamisad,<br />
<strong>aqtiur</strong>ad daiwyes moTxovna, rom grantis mTxovnelebs<br />
CamoeyalibebinaT konkretuli mosalodneli Sedegi, rac<br />
dadgeboda maT mier ganxorcielebuli aqtivobebis Semdeg.<br />
Sedegis formulirebis 3 tipi gvxvdeba;<br />
jein resimani da iudit klegi Tavis saxelmZRvaneloSi<br />
“Outcomes for Success”, romelic yvelaze farTod gamoyenebuli<br />
saxelmZRvaneloa Sedegebis Sefasebis TvalsazrisiT (nanaxia<br />
holisa da hovletis saxelmZRvaneloSi, gv 83, 2003) gamoyofen<br />
Sedegis formulirebis 3 tips:<br />
a) Sedegis cvlilebis formulireba - rac gulisxmobs qmedebis,<br />
codnis da damokidebulebebis cvlilebas, Semcirebas, klebas<br />
120
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
an SenarCunebas. (magaliTad, Tbilisis 305-e <strong>skolis</strong> pirveli<br />
klasis 40 moswavlis kiTxvis unaris gazrda 2010 wlisTvis);<br />
b) samizne Sedegis formulireba - rac gulisxmobs miRwevebis<br />
konkretul da specifikuri donis formulirebas (magaliTad,<br />
Tbilisis 305-e <strong>skolis</strong> pirveli klasis moswavleebSi kiTxvis<br />
unaris 20%-iT gazrda;<br />
g) gansazRvrul zRvars zeviT Sedegis formulireba - rac<br />
gulisxmobs Sedarebas sxva drosTan an mdgomareobasTan<br />
da am Sedarebis konteqstSi miRebul Sedegs (magaliTad,<br />
Tbilisis 305-e <strong>skolis</strong> pirvel klaselebSi kiTxvis unaris<br />
gazrda 2009 wels Catarebul testTan SedarebiT;<br />
aRsaniSnavia, rom am samive tipis Sedegis erT SedegSi<br />
formulirebac misaRebia proeqtis werisas.<br />
konkretuli Sedegi/ produqti (output)<br />
dResdReobiT donorTan nawili mkveTrad mijnavs proeqtis<br />
Sedegebs (outcomes) da proeqtis konkretul Sedegebs/<br />
produqtebs (output). aRniSnuli gamijvna xSirad problemad<br />
iqceva xolme proeqtis damwyebi SemdgenlebisTvis, radgan am<br />
ori terminis mkafio gamijvna sakmaod rTulia da xSirad<br />
araerTgvarovani. Hholi da hovleti (2003) am or termins<br />
Semdegnairad ganasxvaveben “grantis gamcemTa nawili<br />
iTxovs Sedegebis (outcomes) formulirebas (anu Sedegebis,<br />
romlis gazomvac SesaZlebelia), Tumca zogierT SemTxvevaSi<br />
grantis gamcemi organizaciebi iTxoven konkretul Sedegs/<br />
produqts (outputs) formulirebas (anu konkretuli Sedegi,<br />
romlis daTvlac aris SesaZlebeli). magaliTad, Tu donori<br />
organizacia iTxovs aplikantisgan dakonkretebas, Tu ramdeni<br />
monawile SeZlebs proeqtis ganxorcielebis Sedegad raRacis<br />
gakeTebas, ese igi, am SemTxvevaSi donori iTxovs konkretul<br />
Sedegs (outputs), xolo Tu grantis gamcemi organizacia<br />
iTxovs pasuxs kiTxvaze ramdenad kargad SeZleben proeqtis<br />
monawileebi raRacis gakeTebas, am SemTxvevaSi isini gTxoven<br />
mosalodnel Sedegs (outcomes)“ (holi da hovleti, 2003, gv 84).<br />
amasTanave, aRsaniSnavia, rom SesaZlebelia Sedegi im kuTxiT<br />
formulireba, romelic Tavis TavSi moicavs rogorc zogadad<br />
Sedegs (outcomes), aseve konkretul Sedegs/produqts (outputs)<br />
121
Sedegi (outcomes): 2010-11 saswavlo wlis bolosTvis<br />
305-e <strong>skolis</strong> pirveli klasis moswavleebSi A1 doneze<br />
ganviTarebuli kiTxvis unar-Cvevebi konkretuli Sedegi/<br />
produqti (outputs): 2010-2011 wlis bolosTvis 305-e<br />
<strong>skolis</strong> pirveli klasis 30 moswavle gaivlis kiTxvis<br />
programas; konkretuli Sedegi/produqti (outputs): 2010-<br />
2011 wlis bolosTvis SemuSavebuli kiTxvis programa da<br />
am programis Sesabamisi 250 gverdiani saxelmZRvanelo<br />
moswavleebisTvis.<br />
indikatorebi, romelTa cvlilebebSi SeiZleba gamoixatos<br />
progresi proeqtis miznis misaRwevad<br />
• individualuri qcevebi<br />
• profesiuli praqtika<br />
• momsaxurebis xelmisawvdomoba<br />
• Temis damokidebulebebi<br />
• momsaxurebaSi CarTuloba;<br />
• politikis an kanonis aRsruleba;<br />
• moxaliseobiTi monawileoba;<br />
• testirebis Sedegebi<br />
• gamocdebis Sedegebi;<br />
• politikasTan Sesabamisoba<br />
• faqtebis raodenobis zrda an kleba;<br />
logikuri CarCo<br />
ganzraxulobaTa ganacxadis kvaldakval, albaT mniSvnelovania,<br />
logikuri CarCos/modelis sakiTxis ganxilva. logikuri<br />
modeli warmoadgens proeqtis qvakuTxeds da proeqtis sawyis<br />
etapze logikuri modelis kargad SemuSaveba aris proeqtis<br />
efeqturad dawerisa da dagegmvis mniSvnelovani winapiroba.<br />
122
a aris logikuri modeli? (1)<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
logikuri modeli gviqmnis suraTs, Tu ramdenad imuSavebs<br />
Seni Zalisxmeva Tu iniciativa, is xsnis aris Tu ara Seni<br />
strategia kargi problemis mosagvareblad; efeqturi<br />
logikuri modeli iZleva mkafio, xSirad vizualuradac<br />
aRsaqmel ganacxads, Tu ra cvlilebebi da Sedegebi moyveba<br />
Sens aqtivobebs Temisa Tu xalxisTvis; logikuri modelis<br />
arsebobis pirobebSi yvelam icis ra mimarTulebiT modian,<br />
gamonaxulia saerTo ena da saerTo miswrafebebi.<br />
logikuri modeli iZleva saSualebas Semowmdes dasmuli<br />
hipoTeza, ratom imuSavebs programa efeqturad, ratom<br />
aris warmodgenili strategiebi efeqturi problemis<br />
mosagvareblad. logikuri modeli ZiriTadad warmodgenilia<br />
diagramebis an sxva vizualuri saSualebebis saxiT da asaxavs<br />
kavSirs konteqstur faqtorebsa da problemebs, programul<br />
danaxarjebs, proeqtis ganxorcielebis processa da misaReb<br />
Sedegs Soris. logikuri modelis saSualebiT naTeli xdeba<br />
Tu ra iwvevs ras?<br />
ratom gamoviyenoT logikuri modeli proeqtis werisas?<br />
logikuri modeli xels giwyobs proeqtis mTliani nawilis<br />
agebaSi, proeqti efuZneba logikur models da proeqtis<br />
Sedgenili proeqti logikuria. Sida saWiroebebis kvleviT<br />
Sen daadgen Sens resursebs da gansazRvrav gWirdeba Tu ara<br />
partniori; sasurveli da mosalodneli Sedegi logikurad<br />
dagawerinebs miznebsa da amocanebs; dasaxuli miznebi da<br />
amocanebi mogcems safuZvels logikurad gansazRvro ra<br />
meTodologiiT da strategiiT miaRwevs dasaxul mizansa da<br />
amocanebs;<br />
logikuri modelis efeqturoba/logikuri CarCos dadebiTi<br />
da uaryofiTi mxareebi<br />
logikuri modelis Sedgena da am modelis Sesabamisad<br />
proeqtis dagegmva Zalian efeqturia, Tumca logikur modelis<br />
Seqmna aqvs, rogorc dadebiTi agreTve uaryofiTi mxareebi,<br />
amasTanave, araefeqturi logikuri modelis Seqmnis pirobebSi<br />
SesaZlebelia mTlianad proeqtis dawerisa da dagegmvis<br />
mimarTuleba arasworad warimarTos. ratom aris logikuri<br />
modeli efeqturi:<br />
123
• logikuradaa dakavSirebuli aqtivobebi da Sedegebi;<br />
• vizualurad mTeli proeqti aris advilad aRsaqmeli da<br />
Sesafasebeli;<br />
• provocirebas ukeTebs azrebis, SekiTxvebis gaCenas;<br />
• aiZulebs swori strategiis SerCevas sasurveli Sedegis<br />
misaRwevad.<br />
rogorc ukve aRvniSneT, logikur CarCos gaaCnia garkveuli<br />
plusebi da upiratesobebi, iseve, rogorc garkveuli limitebi.<br />
SevecdebiT, mokled ganvixiloT; logikuri modelis<br />
upiratesobebi da uaryofiTi mxareebi:<br />
logikuri CarCos plusebi<br />
• logikuri modelis Sedegad xdeba proeqtis dagegmvis,<br />
ganxorcielebis da Sefasebis integrireba;<br />
• logikuri modeli Tavis aRwevs SeuTavseblobas<br />
aqtivobebsa da mosalodnel Sedegs Soris;<br />
• logikuri modeli xels uwyobs Sedegze aqcentirebas<br />
yvelas (donoris, ganmaxorcieleblis, beneficiaris)<br />
mxridan;<br />
• logikuri modeli xels uwyobs prioritetebis dalagebas<br />
arsebuli resursebis pirobebSi;<br />
• logikuri modeli aiZulebs sagranto winadadebis<br />
Semdgenels moaxdinos monacemTa moZieba, raTa Sedegebis<br />
gamoxatva SesaZlebeli gaxdes gazomvadi monacemebiT.<br />
logikuri modelis limitebi<br />
• upirveles yovlisa, rac ar unda logikuri Candes Seni<br />
modeli, mudam aris safrTxe, rom uzustobebi iyos<br />
gaparuli;<br />
• zusti zRvaris gavleba logikur modelSi aris sakmaod<br />
rTuli gamowveva (amocanebi, aqtivobebi, Sedegebi, zegavlena),<br />
xSirad Zalian rTulia maTi gamijvna da dakavSireba;<br />
• wminda praqtikuli TvalsazrisiT logikuri modelis<br />
Seqmna didi drois daxarjvas moiTxovs, agreTve moiTxovs<br />
didi energia iniciativis dasasrulidan mis dasrulebamde.<br />
124
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
logikuri modelis gamartivebuli magaliTi<br />
proeqtis mizani: proeqtis mizania, xeli Seuwyos<br />
araqarTulenovan skolebs swavlebis xarisxis gaumjobesebasas<br />
da ganaTlebis da mecnierebis saministros mier dawyebuli<br />
multilingvuri da interkulturuli ganaTlebis reformis<br />
procesSi.<br />
amocanebi ZiriTadi aqtivobebi Sedegebi<br />
1. 2009 wlisTvis<br />
saswavlo gegmebSi,<br />
saxelmZRvaneloebsa<br />
da Sefasebis<br />
sistemaSi<br />
interkulturuli<br />
aspeqtebis asaxva;<br />
2. 2009 wlis<br />
bolosTvis<br />
maswavlebelTaTvis<br />
interkulturuli<br />
swavlebisa da<br />
bilingvuri<br />
ganaTlebis<br />
meTodikaSi<br />
meTodologiuri<br />
masalebis<br />
xelmisawvdomobis<br />
uzrunvelyofa<br />
1.1.interkulturuli<br />
swavlebis<br />
saxelmZRvanelo<br />
principebis Seqmna<br />
saswavlo gegmebSi<br />
da Sefasebis<br />
sistemaSi;<br />
1.2. vorqSofis<br />
organizeba<br />
interkulturuli<br />
aspeqtebis<br />
saxelmZRvaneloebSi<br />
asaxvisTvis<br />
2.1.<br />
maswavlebelTaTvis<br />
interkulturuli<br />
swavlebis<br />
praqtikuli<br />
saxelmZRvanelos<br />
Seqmna;<br />
2.2.kolin beikeris<br />
saxelmZRvanelo<br />
Foundations of<br />
Bilingual Education and<br />
Bilingualism Targmna<br />
qarTul enaze;<br />
1.1. saswavlo<br />
gegmebSi asaxuli<br />
interkulturuli<br />
aspeqtebi;<br />
1.2. Sefasebis<br />
sistemaSi asaxuli<br />
interkulturuli<br />
sensitiurobis<br />
ganviTarebis benetis<br />
modeli;<br />
1.3.saxelmZRvaneloebSi<br />
asaxuli adekvaturad<br />
da sworad<br />
saqarTveloSi arsebuli<br />
mravalferovneba da<br />
multikulturalizmi<br />
2.1. 250 gverdiani<br />
1600 egzemplari<br />
interkulturuli<br />
swavlebis praqtikuli<br />
saxelmZRvanelo<br />
maswavleblebisTvis;<br />
2.2. 492 gverdiani kolin<br />
beikeris saxelmZRvanelo<br />
Foundations of Bilingual<br />
Education and Bilingualism”<br />
qarTul enaze dabeWdili<br />
795 egzemplarad da<br />
ganTavsebuli veb-gverdze<br />
125
3. 2009 wlis<br />
bolosTvis 40<br />
sapilote <strong>skolis</strong><br />
80 maswavleblis<br />
kvalifikaciis<br />
amaRleba<br />
interkulturuli<br />
da bilingvuri<br />
swavlebis<br />
meTodikaSi<br />
126<br />
3. treningis<br />
organizeba<br />
maswavlebelTaTvis<br />
interkulturuli<br />
da bilingvuri<br />
swavlebis<br />
meTodikaSi<br />
3. saWiroebebis Sefaseba/sakiTxis dasma<br />
3. bilingvuri programis<br />
40 sapilote <strong>skolis</strong><br />
80 maswavlebeli<br />
gadamzadebuli<br />
interkulturuli da<br />
bilingvuri ganaTlebis<br />
strategiebSi<br />
saWiroebebis Sefaseba - es aris dagegmili procesi, romlis<br />
drosac xdeba monacemTa Segroveba individTa an Temis<br />
saWiroebebis Sesaxeb saWiroebebis kvlevas xSirad uwodeben<br />
agreTve Temis analizs, Temis diagnostikas an Temis Sefasebas<br />
saWiroebebis kvleva da Sefaseba unda moxdes proeqtis<br />
dagegmvis yvelaze adreul stadiaSi, manamde sanam proeqtis<br />
wera daiwyeba.<br />
ganasxvaveben saWiroebebis Sefasebis or tips: (a) Sida<br />
saWiroebebis Sefaseba; (b) gare saWiroebebis Sefaseba: Sida<br />
saWiroebebis Sefaseba gulisxmobs aplikanti organizaciis<br />
Zlieri da susti mxareebis analizs. aRniSnuli analizi axali<br />
programis gansaxorcieleblad organizaciaSi arsebuli<br />
resursebis identificirebaSi, agreTve gansazRvro, SeZleb Tu<br />
ara gamoxvide partniorad romelime proeqtSi da garda amisa<br />
Seafaso Tu raSi SeiZleba dagWirdes donoris dafinanseba;<br />
gare saWiroebebis Sefaseba gulisxmobs organizaciis gareT<br />
arsebuli saWiroebebis Sefasebas, romlis mogvarebac igegmeba<br />
dasafinanseblad wardgenili proeqtis farglebSi.<br />
roca saubaria saWiroebebis Sefasebaze, ZiriTadad gare<br />
saWiroebebis Sefasebaze unda moxdes aqcentis gakeTeba,<br />
Sida saWiroebebis Sefaseba saWiroa sakuTari resursebis<br />
gansasazRvrad da Sesabamisi dafinansebis mosaTxovad;<br />
damfinanseblebi ZiriTadad dainteresebulni arian gare<br />
saWiroebebis dakmayofilebis mxardasaWerad da ara<br />
organizaciis Sida saWiroebebis mosagvareblad. saWiroebebis<br />
kvlevisas SeiZleba dagrovdes Zalian bevri informacia.<br />
romeli informacia mniSvnelovani rom aisaxos proeqtSi<br />
amisaTvis ixileT TandarTuli furceli saWiroebebis<br />
Sefasebis sakontrolo siis saxiT.
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
rogor SevagrovoT informacia saWiroebebis Sesaxeb:<br />
zogjer monacemi arsebobs da xelmisawvdomia, zogjer<br />
unda Seagrovo an Seqmna, Sesabamisad gamoyofen monacemebis<br />
or tips: (1) meoradi monacemebi, anu monacemebi, romelic<br />
xelmisawvdomia sxva wyarodan; (2) pirveladi monacemi, anu<br />
monacemi, romelic Sen mier grovdeba da iqmneba<br />
meoradi monacemebis mopoveba SesaZlebelia Semdegi<br />
wyaroebidan:<br />
(a) centraluri xelisuflebis monacemebi, romelTa<br />
mopovebac SesaZlebelia, rogorc uSualod veb-gverdebidan<br />
(magaliTad www.geostat.ge , ; da a.S.) agreTve<br />
sajaro informaciis gamoTxovnis gziT (sajaro informaciis<br />
mopovebis Sesaxeb informacia ixileT saxelmZRvanelos me-3<br />
TavSi)<br />
(b) adgilobrivi xelisuflebis monacemebi, romelTa mopovebac<br />
SesaZlebelia, rogorc am municipalitetis an regionis vebgverdebze,<br />
agreTve sajaro informaciis gamoTxovnis gziT<br />
(magaliTad www.kvemokartli.ge ; ; ; ; )<br />
(g). saerTaSoriso organizaciebis monacemebi - saerTaSoriso<br />
samTavrobo Tu arasamTavrobo organizaciebi warmoadgenen<br />
informaciis mniSvnelovan wyaros. Zalian bevri<br />
saerTaSoriso organizacia amzadebs angariSebs sxvadasxva<br />
sferoSi saqarTvelos Sesaxeb, araerTi organizacia atarebs<br />
kvlevebs saqarTveloSi sxvadasxva sferosa da sxvadasxva<br />
mimarTulebiT arsebuli situaciebis Sesaxeb. aRniSnuli<br />
kvlevebi Tu angariSebi agreTve mniSvnelovan meorad wyaros<br />
SeiZleba warmoadgenen Tqven I saproeqto ganacxadis Sedgenis<br />
procesSi sakiTxis dasmisa da saWiroebebis Sefasebis Tavis<br />
Sedgenisas. aseTi kvlevebisa da angariSebis magaliTebia:<br />
garda saerTaSoriso organizaciebis mier momzadebuli<br />
angariSebisa, Zalian mniSvnelovania saerTaSoriso<br />
multiliteraturuli organizaciebis mier damuSavebuli<br />
statistikuri monacemebi. Ees organizaciebi floben<br />
statistikur monacemebs yvela saxelmwifos Sesaxeb, rac, erTi<br />
127
mxriv, iZleva saSualebas, moipovo statistikuri informacia<br />
sakuTari proeqtisTvis konkretuli qveynis Sesaxeb da,<br />
meore mxriv, SesaZleblobas gaZlevs, gaakeTo Sedarebebi<br />
sxva saxelmwifoebSi am mxriv arsebul viTarebasTan, rac<br />
Tqven mier dasmuli sakiTxis aqtualobas da mniSvnelobas<br />
ufro damajerebels gaxdis. am TvalsazrisiT gansakuTrebiT<br />
mniSvnelovania iseTi saerTaSoriso organizaciebis monacemebi,<br />
rogoricaa msoflio banki, msoflio savaWro organizacia,<br />
gaero, evropis TanamSromlobisa da ganviTarebis organizacia<br />
da a.S. am organizaciebis statistikuri monacemebis xilva<br />
Semdeg veb-gverdebzea SesaZlebeli:<br />
; www. oecd .org/ statistics ; <br />
4. sxva arasamTavrobo organizaciebis monacemebi<br />
am sferoSi moRvawe sxva arasamTavrobo organizaciebis<br />
monacemebi, angariSebi, kvlevis Sedegebi aris Zalian<br />
mniSvnelovani informaciis wyaro, romlis efeqturad<br />
gamoyeneba SesaZlebelia saWiroebebis Sefasebis procesSi.<br />
araerTi samTavrobo organizacia eweva kvlevisa da analizs<br />
da aqveynebs sakuTari kvlevis Sedegebs. amasTanave yvela<br />
arasamTavrobo organizacia amzadebs wliur angariSs<br />
gaweuli saqmianobis Sesaxeb, rac agreTve SesaZlebelia<br />
mniSvnelovani wyaro aRmoCndes Tqveni saproeqto ganacxadis<br />
saWiroebebis analizis nawilisTvis.<br />
128
5. profesiuli literatura<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
ra tipis monacemebia mniSvnelovani saWiroebebis Sefasebisas?<br />
proeqtisaTvis mniSvnelovani monacemebis magaliTebi <br />
miznobrivi jgufis statistika da indikatorebi: sasicocxlo<br />
statistika (mag: dabadebis maCvenebeli, sikvdilianobis<br />
maCvenebeli, sikvdilianobis gamomwvevi mizezebis maCveneblebi<br />
da a.S. dasaqmebis da umuSevrobis statistika; ganaTlebis<br />
statistika (skolaSi siarulis maCvenebeli, klasidan klasSi<br />
gadasvlis maCvenebeli, <strong>skolis</strong> mitovebis maCvenebeli, saSualo<br />
<strong>skolis</strong> damTavrebis maCvenebeli, umaRlesSi Caricxvis<br />
maCvenebeli; Semosavlebis statistika siRaribis zRvars<br />
qvemoT myofTa monacemebi, siRatakis zRvarze myofTa monacemebi<br />
da a.S.) janmrTelobis da dazRvevis statistika. msgavsi<br />
programebis SefasebiTi monacemebi: ramdeni monawile<br />
Rebulobda monawileobas msgavs programaSi; ramdeni<br />
monawileze aisaxa pozitiurad ganxorcielebuli programa;<br />
ramdenad warmatebuli iyo adgilobrivi TviTmarTveloba<br />
an Temi rogorc partniori da a.S.<br />
pirveladi monacemebis Segrovebis gzebis gansasazRvrad<br />
mniSvnelovania icodeT, Tu ra kiTxvebi gainteresebT da ra<br />
informacia gWirdebaT, am kiTxvebs rom gasceT pasuxi.<br />
raodenobrivi monacemebi- statistikuri analizis<br />
Sedegad damuSavebuli monacemi (ZiriTadi meTodi gamokiTxva<br />
kiTxvarebis Sevsebis saSualebiT);<br />
xarisxobrivi monacemebi: miznobrivi jgufisgan, Temisgan<br />
da/an beneficiarebisgan agroveb informacia maTive<br />
problemebisa da saWiroebebis Sesaxeb maTive saubrebze<br />
dayrdnobiT (gavrcelebuli meTodebi: interviuebi, fokus<br />
jgufebTan Sexvedrebi, dakvirvebebi da a.S.)<br />
romeli meTodi sjobs _ arsebul monacemze dayrdnoba Tu<br />
pirveladi monacemebis Segroveba?<br />
calsaxa pasuxi ar arsebobs, gaaCnia;<br />
roca problemis dasmis TavSi iwyeb saWiroebebis Sefasebas,<br />
unda daiwyo zogadi suraTiT, risTvisac ufro mniSvnelovania<br />
erovnuli statistikuri monacemebi;<br />
129
Semdgom sasurvelia gadaxvide regionalur an adgilobriv<br />
monacemebze, Tu es monacemi xelmisawvdomia;<br />
roca socialuri momsaxurebis kuTxiT xdeba intervencia,<br />
mniSvnelovania mravalferovani monacemebis gamoyeneba<br />
(cxrilebi da grafikebi erovnuli statistikis Sesajameblad,<br />
adgilobrivi mosaxleobis gamokiTxvis Tu fokus jgufebTan<br />
Sexvedrebidan citatebi). raodenobrivi da xarisxobrivi<br />
monacemebis erTad gamoyenebas Sereuli meTodi ewodeba da<br />
yvelaze efeqturia saWiroebebis Sefasebisas da problemebis<br />
analizisas proeqtis weris dros. Tu es monacemi ar gaqvT,<br />
proeqtis warmatebisTvis mniSvnelovania am monacemebis<br />
Segroveba uzrunvelyoT;<br />
roca Sen SeZleb srulyofilad gasce pasuxi SekiTxvas:<br />
“ra aris problema” saWiroebebis Sefasebis procesi<br />
damTavrebulia.<br />
amis Semdgom unda gaices SekiTxvas pasuxi: “ratom unda moxdes<br />
problemis mogvareba”, ris Semdegac problemis aRweris etapi<br />
dasruldeba proeqtis weris procesSi.<br />
problemis aRwera aris proeqtis Semadgeneli erT-erTi<br />
yvelaze mniSvnelovani nawili, sadac aRwerilia sakiTxi,<br />
saWiroeba an problema, razec iqneba mimarTuli proeqtis<br />
aqtivobebi. problemis aRweris Tavi warmodgenas uqmnis<br />
proeqtis Semfasebels, Tu ramdenad Rrmad icnob arsebul<br />
problemas da, Sesabamisad, gadaWris ramdenad relevantur<br />
gzebis SeTavazebas SeZlebs.<br />
Segrovebuli monacemebi saWiroebebis Sefasebisas<br />
warmoadgens wyaros problemebis aRweris Tavis Sesadgenad.<br />
130
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
warmodgenili CarCos Sesabamisad, gTavazobT rekomendaciebs,<br />
rogor unda imuSaoT da CamoayaliboT sakiTxis dasmis<br />
nawili proeqtis Sedgenisas:<br />
131
1. Camoayalibe erovnuli mizani rac ukavSirdeba konkretul<br />
problemas (magaliTad ganaTlebis da mecnierebis saministros<br />
strategia, ganaTlebis erovnuli miznebi da a.S.)<br />
2. identificireba moaxdine am problemis globalur konteqstSi<br />
erovnuli statistikuri monacemebisa da diagramebis<br />
gamoyenebiT. magaliTad,<br />
<strong>skolis</strong> mitovebis maCveneblebi;E<br />
<strong>skolis</strong> xelmisawvdomobis maCveneblebi;<br />
maswavlebelTa umaRlesi ganaTlebis maCvenebeli;<br />
maswavleblis socialur-asakobrivi struqtura;<br />
<strong>skolis</strong> dafinansebis maCveneblebi<br />
3. aCvene rom es problema aqtualuria proeqtis miznobrivi<br />
jgufisTvis, moiSvelie adgilobrivi monacemebi misi arsebobis<br />
SemTxvevaSi;<br />
- adamianTa raodenoba adgilze, romelTac Tqvens mier<br />
dasaxelebuli<br />
- sxva organizaciis mier ganxorcielebuli programis<br />
Sefasebidan monacemebi;<br />
- Sen mier Catarebuli mcire kvlevis Sedegebi.<br />
4. Mmokled da zogadad Camoayalibe Seni gadaWris gzebi,<br />
konkretuli gzebis dawera proeqtis Semdgom TavebSi mogiwevT;<br />
magaliTad SeiZleba gamoiyeno zogadi formulireba an<br />
gansaxorcielebeli RonisZiebebis mimarTulebebis dasaxeleba;<br />
5. mokled Camoayalibe ratom Tvli rom Seni proeqti da Sen<br />
iqnebiT warmatebuli; magaliTad aq SeiZleba mokled isaubro<br />
sakuTar gamocdilebaze msgavsi tipis aqtivobebis dros<br />
warmatebis miRwevisas, agreTve miuTiTo sxva organizaciebis<br />
programebi, romelTa intervenciamac gamoiRo pozitiuri Sedegi;<br />
6. mTeli problemis aRweris manZilze Seecade moiyvano<br />
bibliografia profesiuli literaturidan (magaliTad Tu<br />
zrdasruli mosaxleobisTvis keTdeba saganmanaTleblo<br />
programa, SeiZleba moiyvano referensebi cxovrebis manZilze<br />
swavlis Sesaxeb literaturidan, Tu saganmanaTleblo programa<br />
xorcieldeba skolamdeli asakis bavSvebisTvis SeiZleba<br />
moiyvano profesiuli literatura, sadac aRwerilia, Tu ra<br />
mniSvneloba aqvs skolamdel aRzrdas bavSvis kognituri<br />
ganviTarebisTvis da a.S.)<br />
132
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
proeqtis damwyeb Semdgenlebs xSirad eqmnebaT uxerxuloba,<br />
rom aRwerisas ar analizeben problemas da ufro met aqcents<br />
akeTeben problemis gadaWraze; magaliTad, inkluziuri<br />
ganaTlebis asaxva saswavlo gegmebSi; daimaxsovreT, rom es<br />
ar aris problema, es aris problemis gadaWra. problemaa,<br />
rom specialuri saWiroebebis mqone moswavleTaTvis ar aris<br />
Seqmnili Sesabamisi saswavlo garemo, maT Soris _ saswavlo<br />
gegmebSi.<br />
aRniSnuli tipis problemebis asarideblad gTavazobT<br />
problemis aRweris sakontrolo sias, anu SekiTxvebis<br />
CamonaTvals, razec unda gasceT pasuxi saproeqto winadadebis<br />
problemis aRweris TavSi:<br />
gamoiyene Tu ara bolodroindeli kvlevebis Sedegebi da<br />
analizi problemis aRwerisas?<br />
miuTiTe Tu ara Sesabamisi statistikuri indikatorebi?<br />
miawode proeqtis wamkiTxvels sakmarisi informacia<br />
problemis Sesaxeb? (unda ivaraudoT, rom proeqtis<br />
wamkiTxvelma saerTod araferi icis am problemis Sesaxeb)<br />
gamoiyene Tu ara grafikuli sqemebi da diagramebi, raTa<br />
proeqtis mkiTxvels ufro axlos gaacno Seni Temi<br />
gamoiyene Sens mier Catarebuli kvlevebis Sedegebi<br />
(citatebi interviuebidan, fokus jgufis Sexvedrebidan<br />
,ukukavSiridan, gamokiTxvis analizi da a.S.) fokusireba<br />
moaxdine Tu ara saWiroebebis gamokveTaze da gadaWris gzebi<br />
mxolod limitirebulad da zogadad warmoadgine?<br />
meri holi da suzan hovleti (2003) miuTiTeben ramdenime<br />
mniSvnelovan faqtorze, rac gansazRvravs sakiTxis dasmis<br />
efeqturobas, kerZod:<br />
mniSvneloba/aqtualoba: ukiduresad mniSvnelovania,<br />
rom grantis gamcemi daarwmuno konkretuli problemis<br />
mniSvnelobasa da aqtualobaSi. SesaZlebeli proeqtis<br />
Semtanis mier dasmuli sakiTxi zogadad iyos problematuri,<br />
Tumca mniSvnelovania, rom grantis gamcemma kargad dainaxos<br />
am problemis mniSvneloba, rom konkretuli specifikuri<br />
problema marTlac araerT saWiroebebs uCens farTo<br />
133
sazogadoebas. Sesabamisad saWiroebebis analizisa da<br />
sakiTxis efeqturad dasmisaTvis aucilebelia arsebuli<br />
problemis mniSvnelobasa da aqtualobaze aqcentireba;<br />
Sesabamisoba: am TvalsazrisiT mniSvnelovania daasabuToT,<br />
rom Tqven mier warmodgenili problema Tu saWiroeba<br />
marTlac unikaluria da, amasTan, Tqveni organizaciis warsuli<br />
gamocdileba, sakiTxis codna da eqspertiza umniSvnelovanesia<br />
am problemis mosagvareblad, anu mxolod Tqven sakuTari<br />
kompetenciiT SegiZliaT am mniSvnelovani da gansakuTrebuli<br />
problemis mogvareba Tu saWiroebis dakmayofileba.<br />
analitikuroba: donorebs survili aqvT, rom sakiTxis dasmis<br />
nawilSi da problemis analizisas grantis Semtanma kargad<br />
da kritikulad gaanalizos arsebuli viTareba, amasTanave<br />
maTTvis mniSvnelovania, rom analizi daefuZnos uaxlesi<br />
statistikur monacemebs, kvlevis Sedegebsa da angariSebs.<br />
konkurentuloba da TanamSromloba: xSirad aplikanti<br />
organizacia miuTiTebs, rom igi erTaderTia am konkretul<br />
sferoSi, rac xSirad realobas ar Seesabameba. Aanu xSirad<br />
iqmneba situacia, rodesac donori iRebs ramdenime ganacxads,<br />
sadac TiToeuli organizacia uTiTebs, rom is erTaderTia<br />
am sferoSi. aseT viTarebaSi donori uars ambobs msgavsi<br />
organizaciebis dafinansebaze. proeqtis SemtanisTvis<br />
mniSvnelovania, rom donors Tavadve gaacnos Tu romeli<br />
organizaciebi moqmedeben am sferoSi, ras moicavs maTi<br />
saqmianoba da rogor gansxvavdeba aplikanti organizacia<br />
da misi saqmianoba am sferoSi moRvawe sxva organizaciebis<br />
saqmianobisgan, rogor xedavs aplikanti organizacia sxva<br />
organizaciebTan TanamSromlobis perspeqtivas an maTi<br />
gamocdilebis gamoyenebasa Tu gaziarebas. anu donorisTvis<br />
mniSvnelovania, rom aplikanti organizacia kargad icnobdes<br />
am sferoSi moRvawe yvela organizacias da axerxebdes<br />
rogorc maTTan TanamSromlobas, maTi gamocdilebis<br />
gaziarebas, agreTve maTTvis konkurenciis gawevas.<br />
ganxorcielebadoba: donorisTvis Zalian mniSvnelovania,<br />
rom proeqtis iyos ganxorcielebadi, anu Tu sakiTxi imdenad<br />
mZime da rTulia, donors SeiZleba gauCndes gancda, rom<br />
am problemis mosagvareblad misi resursi, iseve, rogorc<br />
aplikantis kompetencia da gamocdileba, ar iqneba sakmarisi<br />
da amitom Tqvas uari proeqtis dafinansebaze. Sesabamisad,<br />
134
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
Zalian mniSvnelovania, rom sakiTxi da saWiroebebi im kuTxiT<br />
iyos warmodgenili, rom maTi gadaWra realisturi da<br />
ganxorcielebadi Candes;<br />
monacemebi: saWiroebebis analizisas Zalian mniSvnelovania<br />
statistikuri monacemebis gamoyeneba, Tumca, amasTanave, unda<br />
aRiniSnos, rom mxolod statistikuri monacemebi calsaxad<br />
ar mowmobs saWiroebebisa Tu problemis arsebobas. amitom<br />
mniSvnelovania, sakiTxis dasmis nawilSi statistikuri<br />
monacemebisa da TxrobiTi nawilis dabalansebulad<br />
warmodgena.<br />
saWiroebebis kvleva: xSirad am Tavis Sedgenisas arasamTavrobo<br />
organizaciebi efuZnebian pirvelad monacemebs, romlebic<br />
miRebuli aqvT sakuTari saWiroebebis kvlevis Sedegad,<br />
anu donorebs Zalian moswonT, rodesac analizi efuZneba<br />
sakuTar kvlevas, am dros mniSvnelovania, rom sakiTxis<br />
dasmisas kvlevis Sedegebi iyos warmodgenili. SesaZlebelia,<br />
saWiroebebis kvlevis mTliani angariSi danarTis saxiTac<br />
iyos TandarTuli saproeqto ganacxads, raTa donors naTeli<br />
da sruli warmodgena Seeqmnas Catarebuli kvlevis Sesaxeb<br />
saWiroebebis analizisas yvelaze xSirad daSvebuli<br />
Secdomebi<br />
1. problema dasmulia gabuqebul da mkveTr ferebSi,<br />
romlis gadaWrac donor organizacias proeqtis farglebSi<br />
SeuZleblad miaCnia;<br />
2. problemis analizis TavSi axlad damwyebi<br />
organizaciebi ufro met aqcents akeTeben ras gaakeTeben,<br />
vidre ra problemebi da saWiroebebi arsebobs, romelTa<br />
gadaWriskenac iqneba mimarTuli proeqti;<br />
3. erT-erTi farTod gavrcelebuli xarvezi saWiroebebis<br />
analizisas aris sakuTar saWiroebebze aqcentireba, anu<br />
xSirad proeqtis Semtani iyenebs frazebs “Cven gvesaWiroeba”,<br />
“am problemis gadasaWrelad CvenTvis mniSvnelovania” da a.S.<br />
aucilebelia aqcenti gakeTdes miznobrivi jgufisa Tu Temis<br />
saWiroebebze “Tems esaWiroeba” “miznobrivi jgufisTvis<br />
mniSvnelovania da a.S.;<br />
4. sakiTxis arasworad dasma- xSirad sakiTxis dasmisas<br />
aqcentireba xdeba arapirdapir problemaze da saWiroebebze.<br />
135
a kiTxvebs unda pasuxobdes problemis aRweris Tavi<br />
- ra aris problema?<br />
- visze moqmedebs uaryofiTad es problema?<br />
- ra aris am problemis zogadi gamoZaxili?;<br />
- ra praqtikuli gamoZaxili aqvs problemas TemisTvis?<br />
- ratom dadga es situacia ( situaciis gamomwvevi<br />
mizezebi)?<br />
- ra gamocdileba aqvs organizacias am problemis<br />
mogvarebis/am sferoSi moRvaweobis TvalsazrisiT;<br />
- ra sainteresoa monacemebi arsebobs gare kvlevebis<br />
Sedegad?<br />
- kidev vin muSaobs da ra kuTxiT aRniSnul problemaze?<br />
- ra problemebs waawydnen/an ver gadawyvites TavianTi<br />
saqmianobis dros?<br />
- ra gamowvevebs elodebi problemis gadawyvetisas?<br />
- rogor upasuxeb aRniSnul gamowvevebs;<br />
saWiroebebis Sefasebis sarekomendacio furceli:<br />
- asaxe codna da kvalifikacia adreuli literaturis,<br />
kvlevebisa Tu programebis, romelic am sferoSi<br />
(SesaZlebelia sxva adgilas an sxva konteqstSi)<br />
ganxorcielebula da ra pozitiuri Sedegebi hqonia,<br />
rogor apireb am pozitiuri Sedegebis gamoyenebas, rogor<br />
apireb im xarvezebs aRmofxvras rac sxva programebs<br />
hqonda, rogor ganavrcob ukve ganxorcielebul msgavs<br />
proeqtebs;<br />
- CamoTvale yvela is moTamaSe vinc mxars uWers proeqtis<br />
ganxorcielebas (mTavroba, partniori organizacia,<br />
adgilobrivi TviTmmarTveloba, Temi da a.S.), daadasture<br />
es mxardaWera ra formiT gaqvT miRebuli;<br />
- moaxdine identificireba Tu damatebiT ra monacemebi<br />
iqneba xelmisawvdomi proeqtis ganxorcielebisas, rac<br />
sasargeblo iqneba rogorc organizaciisTvis proeqtis<br />
Sesrulebisas, agreTve am sferoSi moRvawe yvela<br />
dainteresebuli adamianisTvis;<br />
136
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
aqve gTavazobT, ramdenime magaliTs, sadac saWiroebebis<br />
analizi da sakiTxis dasma efeqturad aris Camoyalibebuli:<br />
magaliTi 1:<br />
„2005 wlidan saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis<br />
saministrom daiwyo erovnuli saswavlo gegmebis reformis<br />
procesi. erovnul saswavlo gegmisa da saxelmZRvaneloebis<br />
mimarTuleba saqmianobis ZiriTad 3 etaps moicavda: 1) erovnuli<br />
saswavlo gegmebis SemuSaveba; 2) erovnuli saswavlo gegmebis<br />
pilotireba; 3) erovnuli saswavlo gegmebis danergva. erovnuli<br />
saswavlo gegmebi iTargmna saswavlo gegmebisa da Sefasebis<br />
centris mier umciresobaTa enebze da xelmisawvdomi gaxldaT<br />
araqarTulenovani skolebisTvis. erovnuli saswavlo<br />
gegmebis pilotireba ganxorcielda 100 qarTulenovan, 10<br />
rusulenovan, 10 somxurenovan da 10 azerbaijanulenovan<br />
skolaSi. 2006-07 wlidan daiwyo erovnuli saswavlo gegmis<br />
danergva saqarTvelos yvela qarTulenovan skolaSi, xolo<br />
2007-08 wlidan araqarTulenovan skolebSi.<br />
2010 wels ganaTlebisa da mecnierebis saministrom gadaxede<br />
2005-2009 wlebSi warmoSobil problemebs erovnul saswavlo<br />
gegmebTan mimarTebiT da SeimuSava axali erovnuli<br />
saswavlo gegma, romelic saqarTvelos skolebSi dainergeba<br />
da imoqmedebs 2011-2016 wlebSi. axali saswavlo gegmebis<br />
SemuSavebis kvaldakval erovnuli saswavlo gegmebisa da<br />
Sefasebis centrma daiwyo muSaoba, raTa xeli Seuwyos skolebs<br />
da maswavleblebs axali saswavlo gegmebis danergvaSi<br />
da amuSavebs maswavlebelTa sagnobriv gzamkvlevebs, rac<br />
gauadvilebs skolebsa da maswavleblebs 2011-2016 wlebSi<br />
axali erovnuli saswavlo gegmebiT muSaobas. gzamkvlevebi<br />
SemuSavebuli iqneba 2011 wlis ivlisisTvis.<br />
2005 wlidan dawyebuli erovnuli saswavlo gegmebis danergva<br />
problematurad xorcieldeboda araqarTulenovan skolebSi.<br />
araqarTulenovani skolebi skolebis saerTo raodenobis<br />
10% warmoadgenen da aRniSnul skolebSi moswavleTa saerTo<br />
raodenoba 72 000 moswavles aWarbebs, rac moswavleTa saerTo<br />
raodenobis daaxloebiT 12 %-s Seadgens (ganaTlebisa<br />
da mecnierebis saministro, 2010). reformis sawyis etapze<br />
(2005-2008) araqarTulenovani skolebi sargeblobdnen<br />
137
istoriul samSobloSi SemuSavebuli saswavlo gegmebiT da<br />
saxelmZRvaneloebiT. reformis Semdgom etapze (2008 wlidan)<br />
skolebi etapobrivad gadavidnen erovnuli saswavlo gegmebis<br />
danergvaze. erovnuli saswavlo gegmebisa da Sefasebis<br />
centri Targmnida saswavlo gegmebs araqarTulenovani<br />
skolebisTvis. miuxedavad mSobliur enaze saswavlo gegmebis<br />
xelmisawvdomobisa danergvis TvalsazrisiT ramdenime<br />
problema aqtualurad gamoikveTa: (a) saswavlo gegmebis<br />
danergvis treningebTan dakavSirebiT qvemo qarTlsa da<br />
samcxe-javaxeTSi maswavleblebi gamoTqvamen ukmayofilebas,<br />
radgan maTi gancxadebiT maT ar miecaT danergvis treningebSi<br />
monawileobis saSualeba, rac axali saswavlo gegmebis<br />
danergvis xelisSemSlel erT-erT faqtorad saxeldeba<br />
(gaeros asociacia, 2010); (b) ar arsebobda meToduri<br />
sagnobrivi gzamkvlevebi(maT Soris mSobliur enaze), rac xels<br />
Seuwyobda maT danergvis procesSi (gaeros asociacia, 2010.<br />
(g) danergvis treningebi gaira mxolod 30 araqarTulenovani<br />
sapilote <strong>skolis</strong> pedagogma. sxva maswavleblebs treningebi<br />
ar gauvliaT da uWirT axali saswavlo gegmebis danergva<br />
(gaeros asociacia, 2010).<br />
2011-2016 wlebSi reformis axali etapi agreTve problematuri<br />
aRmoCdneba skolebisTvis maTTvis damatebiTi xelSemwyobi<br />
RonisZiebebis gareSe Semdeg garemoebaTa gamo:<br />
(a) miuxedavad imisa, rom muSavdeba sagnobrivi <strong>gzamkvlevi</strong><br />
maswavleblebisTvis, gzamkvlevebi ar aris xelmisawvdomi<br />
araqarTulenovani skolebis maswavleblebisTvis maTTvis<br />
mSobliur enaze (maswavleblebTan piradi komunikacia, 2011);<br />
(b) axali saswavlo gegmis danergvis treningebi ar aris<br />
xelmisawvdomi araqarTulenovani <strong>skolis</strong> maswavleblebisTvis<br />
maTTvis mSobliur enaze (saqarTvelos mTavrobis samoqalaqo<br />
integraciisa da tolerantobis samoqmedo gegma, 2009-2014, 2009).<br />
meore mniSvnelovani reforma, romelic ganaTlebisa da<br />
mecnierebis saministrom ganaxorciela sameurveo sabWoebis<br />
mier direqtorebis arCevnebia. 2007 wlidan xorcieldeba<br />
reforma, romelmac 2010 wlis axali mimarTuleba SeiZina.<br />
kerZod, ganaTlebisa da mecnierebis saministrom SeimuSava<br />
<strong>skolis</strong> direqtoris profesiuli standarti da nebismieri<br />
<strong>skolis</strong> xelmZRvaneli, romelic ar aris arCeuli 2007 wels,<br />
valdebulia gaiaros sasertifikato gamocda, raTa SeZlos<br />
138
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
<strong>skolis</strong> direqtoris saqmianoba da efeqturad uxelmZRvanelos<br />
saswavlo process skolebSi. standartis SemuSavebis<br />
kvaldakval, saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis<br />
saministrom daiwyo <strong>skolis</strong> direqtoris <strong>gzamkvlevi</strong>s<br />
SemuSaveba, romelic mzad iqneba 2011 wlis ivlisis TveSi.<br />
<strong>skolis</strong> direqtorTa SerCevisa da profesiuli ganviTarebis<br />
gziT araqarTulenovan skolebTan mimarTebiT Semdegi<br />
problemebi gamoCnda:<br />
(a) araqarTulenovani 265 skolidan direqtorebi airCa<br />
mxolod 26 skolaSi. anu araqarTulenovani skolebis<br />
89% <strong>skolis</strong> direqtorebi saWiroeben sertificirebas<br />
da profesiul ganviTarebas, raTa SeZlon sakuTari<br />
movaleobebis ganxorcieleba. Ddireqtorebis arCeviTobis<br />
Sefardeba araqarTulenovan da qarTulenovan skolebs<br />
Soris Semdegnairad gamoiyureba:<br />
100%<br />
90%<br />
80%<br />
70%<br />
60%<br />
50%<br />
40%<br />
30%<br />
20%<br />
10%<br />
0%<br />
11.24%<br />
არჩევის მაჩვენებელი არაქართულ<br />
სკოლებში<br />
45.82%<br />
არჩევის მაჩვენებელი ქართულ სკოლებში<br />
წყარო: saqarTvelos ganaTlebis da mecnierebis saministro (2007)<br />
(b) 2010 wels damtkicebuli <strong>skolis</strong> direqtoris standarti<br />
ar aris xelmisawvdomi araqarTulenovani <strong>skolis</strong><br />
direqtorebisTvis da, Sesabamisad, maT ar SeuZliaT standartis<br />
mixedviT moaxdinon sakuTari profesiuli ganviTareba;<br />
(g) <strong>skolis</strong> direqtoris <strong>gzamkvlevi</strong> ar iqneba xelmisawvdomi<br />
araqarTulenovani skolebis direqtorebisTvis maTTvis<br />
mSobliur enaze, iseve, rogorc profesiul ganviTarebis<br />
139
treningebi direqtoris profesiul standartze dafuZnebiT<br />
xelmiuwvdomelia maTTvis.<br />
saswavlo gegmebis efeqturi ganxorcieleba, maswavlebelTa<br />
profesiuli ganviTareba da maTi kvalifikacia, skolebis<br />
administraciis efeqturoba warmoadgens zogadi ganaTlebis<br />
sistemaSi ganaTlebis xarisxis ganmsazRvrel faqtorebs.<br />
aRniSnuli mimarTulebebis araefeqturobis pirobebSi,<br />
SeuZlebelia gvqondes araqarTulenovani skolebis ganaTlebis<br />
xarisxis TvalsazrisiT maRali molodinebi. aRniSnuli<br />
problemis mosagvareblad `samoqalaqo integraciisa da<br />
erovnebaTSorisi urTierTobebis centri~ saqarTvelos<br />
ganaTlebisa da mecnierebis saministros erovnuli saswavlo<br />
gegmebisa da Sefasebisa da maswavlebelTa profesiuli<br />
ganviTarebis centrebTan TanamSromlobiT warmodgenili<br />
saproeqto winadadebis farglebSi imuSavebs problemebis<br />
efeqturad gadasaWrelad“.<br />
magaliTi 2<br />
„erovnul umciresobaTa integracia saxelmwifosaTvis<br />
umniSvnelovanes problemad aris dasaxuli. amasTanave,<br />
saxelmwifo araerT nabijs dgams eTnikuri umciresobebis<br />
integraciisTvis. 2005-09 wlebSi seriozul problemad idga<br />
umciresobebis mier umaRlesi ganaTlebis xelmisawvdomoba:<br />
2005-2009 wlis erTiani erovnuli gamocdebze eTnikuri<br />
umciresobebis problematikis gaTvaliswinebiT, ganaTlebisa<br />
da mecnierebis saministrom gadawyvita `saSeRavaTo politikis~<br />
ganxorcieleba eTnikur umciresobebTan mimarTebiT.<br />
kerZod, umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb kanonSi 2009 wlis 19<br />
noembers miRebuli cvlilebebis Sesabamisad, ganisazRvra,<br />
rom umaRlesi saswavleblebi eTnikuri umciresobebis<br />
warmomadgenlebisaTvis erTian erovnul gamocdebze mxolod<br />
zogadi unarebis azerbaijanul da somxurenovani testis<br />
Sedegebis safuZvelze gamoyofs adgilebs erTiani erovnuli<br />
gamocdebiT misaReb studentTa saerTo raodenobis 5-5%is<br />
raodenobiT, xolo osurenovani da afxazurenovani<br />
studentebisTvis - 1-1%-is raodenobiT (muxli 52.5).<br />
aRniSnuli gadawyvetileba umniSvnelovanesia eTnikuri<br />
umciresobebis integraciisTvis, Tumca eqspertebi da<br />
140
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
umciresobaTa sakiTxebze momuSave organizaciebi<br />
ramdenime tipis problemas aRniSnaven, romelTa mogvareba<br />
umniSvnelovanesia aRniSnuli reformis efeqturad<br />
gansaxorcieleblad da am reformis miznebisa da amocanebis<br />
realizebisTvis;<br />
(a) `saSeRavaTo politikis~ Sedegad Caricxuli studentebi<br />
gadian erTwlian 60 kreditian programas qarTul enaSi.<br />
qarTul enaSi momzadebis erTwliani saganmanaTleblo<br />
programis dasrulebis Semdeg students swavlis gagrZelebis<br />
ufleba eqneba bakalavriatis, diplomirebuli medikosis/<br />
stomatologis/veterinaris an diplomirebuli specialistis<br />
saganmanaTleblo programaze mxolod qarTul enaze. erTi<br />
wlis programa SesaZlebelia arasakmarisi aRmoCndes am<br />
studentebisTvis, Tu maTi socialuri integraciac ar moxda<br />
da qarTulenovan garemoSi meti cxovrebis saSualeba ar<br />
miecaT. Sesabamisad, SesaZlebelia, 1 wlis Semdeg am studentTa<br />
nawilma ver SeZlos im enobrivi kompetenciis miRweva, rom<br />
srulyofilad ganagrZon swavla qarTul enaze;<br />
(b) mecnierebi da mkvlevrebi xazs usvamen zafxulis periods,<br />
rogorc enobrivi integraciis procesSi umniSvnelovanes<br />
xelisSemSlel faqtors eTnikuri umciresobebis<br />
studentTaTvis: zafxulis periodSi isini mTlianad<br />
wydebian saswavlo process, aranairi mxardaWera ar aqvT<br />
sakuTar ojaxebsa da TemSi am mimarTulebiT da, Sesabamisad,<br />
mTeli wlis ganmavlobaSi miRweuli enobrivi kompetenciebi<br />
seriozul ukusvlas ganicdis;<br />
(g) aRniSnuli studentebisTvis mxolod qarTuli enis<br />
Seswavla ar aris mniSvnelovani. mniSvnelovania maTi<br />
studentur Tu socialur-kulturul cxovrebaSi integracia.<br />
studentebs, romlebic izolirebulni arian socialurkulturuli<br />
Tu studenturi cxovrebidan, seriozuli<br />
problemebi eqmnebaT akademiuri, kognituri da fsiqologiuri<br />
TvalsazrisiT. erTwliani programa ki mxolod enis<br />
swavlebazea orientirebuli da aranair aqtivobas ar<br />
iTvaliswinebs am studentebis akademiuri, studentur<br />
cxovrebaSi Tu socialur-kulturuli integraciisTvis;<br />
(d) saxelmwifo enis Seswavla ar aris garantia am studentebis<br />
samoqalaqo cnobierebisa da interkulturuli sensitiurobis<br />
ganviTarebisTvis. samoqalaqo cnobierebis gareSe ki maTi<br />
141
integracia da reformis Sedegad dasaxuli miznebis miRweva<br />
SeuZlebelia. Sesabamisad, mniSvnelovania am studentebisTvis<br />
samoqalaqo cnobierebisa da samoqalaqo <strong>aqtiur</strong>obis<br />
TvalsazrisiT seriozuli iniciativebis ganxorcieleba;<br />
(e) sainteresoa, rom erTian erovnul gamocdebze<br />
daregistrirebuli abiturientebi Seadgenen mxolod<br />
gamoyofili qvotis saerTo raodenobis 22,5 %-s, (1301<br />
kvotirebuli adgili iyo somxurenovani abiturientebisTvis<br />
da daregistrirebuli iyo 253 abiturienti, anu 19,44%,<br />
xolo azerbaijanulenovanTaTvis kvotirebul 1301<br />
adgilze daregistrirebulia 335 abiturienti, anu 25,75%).<br />
saintereso monacemebia TviTon Cabarebis TvalsazrisiT:<br />
daregistrirebuli 588 abiturientidan mxolod 294 gaxda<br />
studenti, anu daregistrirebul abiturientTa zustad 50%.<br />
gamocdebis Sedegad, eTnikuri umciresobisTvis kvotirebis<br />
Sedegad gamoyofili 2602 adgilidan Seivso mxolod<br />
294, rac kvotirebuli adgilebis mxolod 11,3%-ia. aseTi<br />
dabali maCvenebeli ganpirobebulia mosaxleobis dabali<br />
informirebulobis xarisxiT am reformis Sesaxeb erTi mxriv,<br />
meore mxriv ki _ molodinebiT, Tu ramdenad gaamarTlebs<br />
reforma. Tu reformam integraciis TvalsazrisiT pozitiuri<br />
efeqti ver gamoiRo da es studentebi ar gaxdnen <strong>aqtiur</strong>i,<br />
srulfasovani moqalaqeebi, reforma warumateblobisTvis<br />
aris ganwiruli. amitom mniSvnelovnad ikveTeba am studentebis<br />
xelSewyobis aucilebloba da, amasTanave, maTi studenturi<br />
cxovrebis, `rogorc `warmatebuli ambis~ tiraJireba eTnikuri<br />
umciresobebis kompaqturi gansaxlebis adgilebSi.<br />
am kompleqsuri problemebis mosagvareblad, 2010 wels<br />
`samoqalaqo integraciisa da erovnebaTSorisi urTierTobebis<br />
centris~ mier Tqveni fondis (fondi `Ria sazogadoeba -<br />
saqarTvelo~) dafinansebiT, ganxorcielda proeqti, romelic<br />
miznad isaxavda araqarTulenovani abiturientebisaTvis<br />
akademiuri mizniT qarTuli enis saswavlo kursis Seqmnas;<br />
proeqtis ganxorcielebis Sedegad, SemuSavda erTiani<br />
standartebi qarTulis, rogorc meore enis Sefasebisa<br />
da flobis donis gansazRvrisTvis; SemuSavda programa<br />
araqarTulenovani abiturientebisTvis; momzadda 60 kreditze<br />
gawerili sagnobrivi silabusebi konkretuli mimarTulebebiT<br />
(enobrivi unarebis - weris, kiTxvis, laparakisa da mosmenis,<br />
agreTve komunikaciuri gramatikisa da leqsikis aTvisebis<br />
142
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
komponentebi); specialurad am programisTvis momzaddnen<br />
is profesor-maswavleblebi, romlebic amJamad aswavlian<br />
qarTul enas intensiur reJimSi; uaRresad praqtikuli<br />
da saWiro resursebi Seiqmna Reader-ebis saxiT, romlebic<br />
momzadda kvalificiuri eqspertebis mier; am Reader-ebs<br />
gamoiyenebs yvela pedagogi, romelic qarTulis, rogorc<br />
meore enis swavlebis procesSi iqneba CarTuli; Reader-ebi<br />
daefuZna arsebul resursebs qarTulis, rogorc II enis<br />
swavlebis mimarTulebiT.<br />
Tumca, CamoTvlili problemebis sxva aspeqtebze aqcentebi<br />
jer ar gakeTebula. aRniSnuli problemebi ki gansakuTrebiT<br />
aqtualuria Tbilisis saxelmwifo universitetSi, Cvens<br />
partnior organizaciaSi, radgan kvotirebuli studentebis<br />
61% swored am universitetSi swavlobs (294 studentidan<br />
180 studenti Tsu-Si swavlobs). sxva umaRles saswavleblebs<br />
SesaZlebloba aqvT. am studentebTan individualuri<br />
midgomebic gamoiyenon, radgan am studentebis raodenoba<br />
meryeobs 3-15 mde, xolo Tsu-s da am universitetis<br />
mravalricxovan studentebs am mimarTulebiT seriozuli<br />
mxardaWera esaWiroebaT.“<br />
143
4. proeqtis ganxorcielebis gzebisa da<br />
meTodologiis gansazRvra<br />
proeqtis ganxorcielebis ganrigi aris cxrilis saxiT<br />
gamoxatuli aqtivobebis mimarTeba drosTan; (droSi gawerili<br />
aqtivobebi. პroeqtis ganxorcielebis ganrigis Sesadgenad<br />
mniSvnelovania Semdegi komponentebis dacva:<br />
- gamoiyene grafikuli gamosaxuleba;<br />
- CamoTvale yvela mniSvnelovani aqtivoba;<br />
- gaakeTe drois CarCo da aCvene aqtivobis gangrZobadoba<br />
droSi.<br />
• ratom unda gamoviyenoT proeqtis ganxorcielebis<br />
ganrigi? ganxorcielebis ganrigi iZleva Semdegi sakiTxebis<br />
kargad ilustrirebis saSualebas:<br />
- ra periods moicavs TiToeuli aqtivoba;<br />
- rodis iwyeba TiToeuli aqtivoba da rodis mTavrdeba;<br />
- aqtivoba erTjeradad xdeba proeqtSi Tu meordeba<br />
ramdenjerme proeqtis ganxorcielebisas;<br />
- ganxorcielebis ganrigi saSualebas gvaZlevs, CavrToT<br />
yvela aqtivoba;<br />
- gvaZlevs saSualebas, ganvsazRvroT TiToeuli aqtivobis<br />
vadebi;<br />
- gvaZlevs saSualebas, ganvsazRvroT aqtivobebis<br />
Tanmimdevroba.<br />
144
proeqtis saqmianobebi da samoqmedo gegma<br />
RonisZiebebis kalendaruli ganrigi<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII<br />
RonisZiebebis<br />
dasaxeleba<br />
1<br />
2<br />
3<br />
4<br />
5.<br />
145
proeqtis ganxorcielebis meTodebis SerCeva<br />
• ukve viciT sad varT (saWiroebebis Sefasebidan<br />
da problemis aRweridan); viciT sad unda wavideT<br />
(proeqtis miznebidan da amocanebidan); axla<br />
mniSvnelovania gavarkvioT rogor mivideT dasaxul<br />
miznebamde da amocanebamde. swored amaSi gvexmareba<br />
Sesabamisi meTodebis SerCeva<br />
• meTodebi (procedurebi an strategiebi) aris<br />
proeqtis ganmcxadeblis aRwera Tu “ra” gakeTdeba<br />
sagranto TanxiT; meTodebi gaxlavT ganmcxadeblis<br />
gegmis monaxazi, Tu rogor apirebs gansazRvruli<br />
miznisa da amocanebis Sesrulebas;<br />
• programebis ganxorcielebis Semdeg meTodebs<br />
gamoyofen: sakomunikacio; 2. saganmanaTleblo;<br />
3. qcevis modificirebis (Secvlis); 4. garemos<br />
cvlilebis; 5. maregulirebeli; 6. Temis advokatirebis;<br />
7. organizaciuli kulturis ganviTarebis; 8.<br />
socialuri aqtivobebis; 9. teqnologiebis CarTvis da<br />
gamoyenebis; 10. mSenebloba/ ganaxleba da a.S.<br />
• rogor SevarCioT Sesaferisi meTodi? meTodebis<br />
SerCevisas velosipedis gamogoneba ar aris<br />
aucilebeli. Zalian mniSvnelovani da swori<br />
meTodebi ukve arsebobs, ubralod unda Sesabamisi<br />
meTodi mouZebnoT Tqven mier Camoyalibebul<br />
problemas da dasaxul miznebsa da amocanebs; raTa<br />
Tqveni SerCeuli meTodi iyos adekvaturi dasaxul<br />
miznebTan. gamoiyeneT cxrili da am cxrilis<br />
Sesabamisad amocanebis gaswvriv gansazRvreT<br />
ganxorcielebis meTodebi.<br />
146
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
CamoTvaleT amocanebi. magaliTad:<br />
amocanebi<br />
2010 wlis bolosTvis Sindisis TemSi mcxovrebi<br />
qalbatonebis 80%-i SeZlebs mkerdis kibos gamomwvevi<br />
mizezebis dasaxelebas;<br />
amocanebi<br />
- 2010 wlis bolosTvis Sindisis Temis mosaxleobis<br />
60% moaxerxebs Roris gripis da sxva infeqciuri<br />
daavadebebis niSnebis identificirebas<br />
147
amocana meTodebi problema<br />
148<br />
1. moswavleebis ganaTlebis<br />
xarisxi aris dabali<br />
da saswavlo procesi<br />
gaumarTavad mimdinareobs,<br />
radgan moswavleebi<br />
ar asruleben saSinao<br />
davalebebs, modian<br />
moumzadeblebi skolaSi;<br />
mSoblebis ganaTlebis<br />
done an samuSao grafiki<br />
ar aZlevT saSualebas,<br />
CarTulni iyvnen Svilis<br />
swavlebis procesSi.<br />
a) <strong>skolis</strong> Semdgomi<br />
gaxangrZlivebuli klasebis<br />
Seqmna;<br />
b) მoswavleebis<br />
individualuri saswavlo<br />
gegmis SemuSaveba da<br />
gaxangrZlivebul wreebSi<br />
ganxorcieleba;<br />
g) moswavleebisTvis<br />
klasgareSe aqtivobebis<br />
organizeba maTSi socialuri<br />
unarebis da motivaciis<br />
asamaRleblad;<br />
g) mSoblebisTvis<br />
sainformacio kampaniebis<br />
warmoeba maTi CarTulobis<br />
gazrdis mizniT.<br />
a) 1 wlis Semdeg Sindisis Temis<br />
sajaro <strong>skolis</strong> moswavleTa<br />
80%-is akademiuri moswrebis<br />
gaumjobeseba wina welTan<br />
SedarebiT;<br />
b) mSoblebis CarTulobis<br />
gazrda <strong>skolis</strong> cxovrebaSi 2009<br />
welTan SedarebiT.<br />
aRsaniSnavia, rom praqtikaSi<br />
Zalian xSirad gavrcelebulia<br />
proeqtSi meTodis arasworad<br />
SerCeva. Aam TvalsazrisiT<br />
saproeqto winadadebebis<br />
Semdgenlebs ZiriTadad Semdegi<br />
xarvezebi eparebaT:<br />
1) proeqtis ganxorcielebis<br />
meTodebi da mosalodneli<br />
Sedegebi erTmaneTis Sesabamisi<br />
ar aris;<br />
2) xSirad proeqtebis<br />
saerTod ar moicavs<br />
procedurebs da meTodebs da<br />
mxolod Sedegebzea saubari da<br />
ra meTodebiTa da procedurebiT<br />
miiRweva es Sedegi Zalian sustad<br />
aris gadmocemuli;
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
3) proeqtis ganxorcielebis<br />
meTodebi da procedurebi<br />
ar Seesabameba proeqtis<br />
gansazRvrul amocanebs da<br />
gaanalizebul problemasa da<br />
saWiroebebs;<br />
4) SerCeuli meTodi ar<br />
aris racionaluri problemis<br />
mosagvareblad da wamoWrili<br />
problemis mosagvareblad ufro<br />
efeqturi da racionaluri<br />
meTodis SerCeva iyo SesaZlebeli;<br />
5) SerCeuli meTodi<br />
ganuxorcielebelia aplikanti<br />
organizaciis mier;<br />
6) SerCeuli meTodebi<br />
efuZneba organizaciis<br />
SesaZleblobebsa da saWiroebebs<br />
da ara Temis an miznobrivi<br />
jgufis saWiroebebs.<br />
amocana meTodebi problema<br />
danagvianeba da garemos<br />
dabinZureba iwvevs<br />
antisanitarias, sasmeli<br />
wylis mowamvlas, wylis<br />
da sakvebi resursebis<br />
Semcirebas<br />
- danagvianebisa da garemos<br />
moufrTxileblobis<br />
Sesaxeb Temis informirebis<br />
kampaniis ganxorcieleba<br />
posterebis, broSurebis da<br />
sainformacio Sexvedrebis<br />
organizebis gziT;<br />
(a) 1 wlis Semdeg nagavi<br />
narCenebisgan tirZnisis Temis<br />
80%-is gaTavisufleba;<br />
149
- nagvis gatanasTan<br />
dakavSirebiT Temis<br />
mobilizacia da da<br />
am procesSi Carvis<br />
uzrunvelyofa;<br />
- Ddaxarisxebuli nagvis<br />
gatanis uzrunvelyofa<br />
Sesabamis firmasTan<br />
TanamSromlobiT;<br />
- mosaxleobis informirebis<br />
kampaniis warmoeba infeqciis<br />
gavrcelebis prevenciis<br />
meqanizmebTan dakavSirebiT.<br />
(b) Mmosaxleobis 80% 2010 wlis<br />
bolosTvis SeZlebs infeqciis<br />
gavrcelebis safrTxeebis<br />
identificirebas;<br />
(g) Sindisis Temis mosaxleobis<br />
60%-is informirebulobis<br />
xarisxi gaizrdeba infeqciuri<br />
daavadebis gavrcelebis<br />
prevenciasTan.<br />
150
5. proeqtis biujeti<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
biujeti aris finansur ekvivalentebSi gamoxatuli gegma.<br />
biujeti iZleva saSualebas dagegmo da gaakontrolo<br />
resursebi dasaxuli amocanebis misaRwevad; biujetis<br />
dagegmvaSi xarvezebi aris proeqtis werisas erT-erTi<br />
farTod gavrcelebuli;<br />
biujetis tipebi<br />
ganasxvaveben biujetis or tips: xazobrivsa da funqciurs/<br />
programuls.<br />
xazobrivi-xazobriv biujetSi mocemulia danaxarjebi<br />
sabiujeto kategoriebis mixedviT. gTavazobT xazobrivi<br />
biujetis magaliTs, romelic gakeTebulia fond Ria<br />
sazogadoeba-saqarTvelos sabiujeto formis moTxovnebis<br />
Sesabamisad<br />
151
ბიუჯეტი<br />
დაფინანსების<br />
სხვა წყაროდან<br />
მოთხოვნილი თანხა<br />
ფონდიდან<br />
მოთხოვნილი<br />
თანხა<br />
საცალო<br />
ღირებულება<br />
სამუშაოს/მომსახურების<br />
დასახელება<br />
152<br />
სულ<br />
რაოდენობა<br />
N<br />
1. აღჭურვილობა<br />
1.1 kompiuteri 800 5 4000 4000<br />
1.2 printeri 200 1 200 200<br />
სულ 4200 4200<br />
3 100 c. 300 300<br />
2 120 c. 240 240<br />
0.3 2000 c. 600 600<br />
240 240<br />
20 piri X6<br />
Sexvedra<br />
2<br />
3000 3000<br />
5 piri X 2<br />
0 dRe<br />
30<br />
30 5 Tve 150 150<br />
40 5 piri X 4 800 800<br />
2. მომსახურება<br />
saswavlo programisa da<br />
2.1<br />
masalebis beWdvis xarjebi.<br />
Tsu profesorebisTvis<br />
2.2<br />
<strong>gzamkvlevi</strong>s (150 gv.) beWdva<br />
samenovani bukletis (16 gv.)<br />
2.3<br />
beWdva<br />
samuSao SexvedrebisTvis<br />
2.3 masalebis gamravleba (6<br />
Sexvedra)<br />
RamisTevis<br />
xarjebi profesor-<br />
2.4 maswavleblebisTvisa da<br />
koordinatorebisTvis<br />
baTumSi<br />
sakancelario saqoneli<br />
2.5<br />
eqspertTa jgufisaTvis<br />
profesor-maswavlebelTa/<br />
kuratorebis<br />
2.6<br />
transportirebis xarjebi<br />
baTumSi
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
studentTa<br />
transportirebis xarjebi<br />
2.7<br />
300 2 600 600<br />
Tbilisidan baTumamde (2<br />
gza)<br />
studentTa<br />
2.8 transportirebis xarjebi 150 2 300 300<br />
aWaraSi (2 cikli)<br />
web-gverdis momzadebisa<br />
2.9 da internetSi ganTavsebis 1000 1 1000 1000<br />
xarji<br />
studenturi asociaciis<br />
2.10<br />
200 1 200 200<br />
dafuZnebis xarjebi<br />
2.11 studentTa per diem 7 100X10 7000 7000<br />
studentTa gansaxlebis da<br />
2.12.<br />
20 100X10 20 000 20 000<br />
kvebis xarjebi<br />
student-liderTaTvis<br />
2.13. 5 dRiani treningis<br />
20 300X5 1500 1500<br />
organizeba TbilisSi<br />
“warmatebuli ambebis”<br />
formatSi qvemo qarTlSi<br />
2.14.<br />
100 24 2400 2400<br />
da javaxeTSi sainformacio<br />
Sexvedrebis organizeba<br />
liderTa <strong>skolis</strong> farTiT<br />
2.15. 20 dRe 200 4000 4000<br />
uzrunvelyofa<br />
სულ 15 840 26 490 42 330<br />
3. ჰონორარები<br />
3.1 proeqtis direqtori 350 9 Tve 3150<br />
3.2 proeqtis konsultanti 320 8 Tve 2560<br />
proeqtis koordinatori<br />
3.3<br />
320 2 Tve 640 640<br />
baTumSi<br />
153
eqspertebis honorari (3<br />
3.4<br />
120 20 dRe 3600 3600 7200<br />
eqsperti)<br />
eqspertebis<br />
honorari profesormaswavleblebisTvis<br />
interkulturuli<br />
aspeqtebis saswavlo<br />
3.5<br />
200 2 Tve 400 400 800<br />
procesSi asaxvis<br />
sarekomendacio paketis<br />
momzadeba da samuSao<br />
Sexvedrebis organizeba (2<br />
eqsperti)<br />
honorari jgufebis<br />
3.6<br />
200 2 Tve 1200 1200 2400<br />
kuratorebs (6 kuratori)<br />
3.6 proeqtis buRalteri 200 9 Tve 1800 1800<br />
სულ 13350 5200 18550<br />
4. საკომუნიკაციო ხარჯები<br />
4.1 ტელეფონი 100 9 Tve 900 900<br />
4.2 internetis გადასახადი 30 9 Tve 270 270<br />
სულ 1170 1170<br />
5. საოპერაციო ხარჯები<br />
5.1 ოფისის ქირა 500 9 Tve 4500 4500<br />
5.2 კომუნალური გადასახადები 50 9 Tve 450 450<br />
სულ 4950 4950<br />
6.* საბანკო მომსახურება 0,02% 75 75<br />
სულ 29 265 37810 67075<br />
154
2. funqciuri/programuli<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
2. funqciuri/programuli - funqciur da programul<br />
biujetebSi danaxarjebi detaluradaa gawerili<br />
proeqtis konkretuli amocanebisa da saqmianobebis<br />
mixedviT. gTavazobT programuli biujetis magaliTs,<br />
sadac xarjebi aqtivobebis mixedviTaa gawerili:<br />
biujetis muxli<br />
a) treningebi da<br />
Sexvedrebi<br />
fondisgan<br />
moTxovnili<br />
Tanxa($)<br />
1. treningis<br />
monawileTa<br />
transportireba 500 $<br />
2. satreningo<br />
oTaxis ijara (22<br />
dRe *50 $ dReSi) 1100$<br />
3. kveba<br />
treningebze<br />
miznobrivi<br />
jgufis<br />
wevrebisTvis ($5/<br />
dRe*12 dRe *20<br />
maswavlebeli) 1200 $<br />
4. kveba<br />
treningebze<br />
miznobrivi<br />
jgufis<br />
wevrebisTvis ($5/<br />
dRe*12 dRe *25<br />
moswavle) 1500 $<br />
organizaciis<br />
mier gaweuli<br />
Tanadafinanseba($)<br />
sxva<br />
wyaroebis<br />
mier gaweuli<br />
Tanadafinanseba<br />
($)<br />
155
5. masalebi<br />
treningis<br />
monawileTaTvis<br />
(sakancelario<br />
saqoneli<br />
treningebisTvis)<br />
($1,5/adam.* 45<br />
adam./dRe* 12<br />
dRe) 810$<br />
6. satreningo<br />
masalebis beWdva<br />
(45 monawile*5 $<br />
erTi monawile) 120 $ 105$<br />
b) “<strong>aqtiur</strong>i<br />
moqalaqis<br />
klubis<br />
RonisZiebebi<br />
156<br />
jami 3730$ 1705 $<br />
1. sadamfuZneblodokumentebis<br />
momzadeba<br />
da registracia<br />
(100 dolari) 100 $<br />
2. klubis<br />
kulturuli<br />
RonisZiebebis<br />
organizeba (2<br />
RonisZieba*<br />
200 TiTo<br />
ronisZieba) 400 $<br />
3. klubis mier<br />
inteleqtualuri<br />
თamaSis<br />
organizeba (200*<br />
1 TamaSi) 200$
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
4. klubis mier<br />
treningebis,<br />
diskusiebis<br />
debatebis<br />
organizeba (<br />
xarjebi ar<br />
gvWirdeba) 500 $<br />
jami 700 $ 500 $<br />
jami 6623,22<br />
proeqtis<br />
mTiliani<br />
Rirebuleba $ 6623,22<br />
proeqtis xarjebi<br />
proeqtis xarjebis ramdenime tipis dayofa arsebobs.<br />
upirveles yovlisa, proeqtis xarjebs yofen pirdapir da<br />
irib xarjebad.<br />
pirdapiri xarjebi aris xarjebi, romelic mimarTulia<br />
konkretuli programis gansaxorcieleblad. iribi xarjebi<br />
miekuTvneba infrastruqturul xarjebs, romelic aucilebelia<br />
proeqtis ganxorcielebis mxardasaWerad (Senoba nageboba,<br />
garkveuli personali, garkveuli aRWurviloba da a.S.) (holi<br />
da hauleti, 2003).<br />
proeqtis pirdapiri xarjebis saxeebi: pirdapiri xarjebis Semdeg<br />
saxeebs gamoyofen: (a) personalis anazRaureba (xelfasebi,<br />
honorarebi, premiebi da a.S); (b) sxvadasxva momsaxurebisTvis<br />
gaweuli xarjebi; (g) mgzavrobisa da mivlinebis xarjebi;<br />
(d) facilities; (e) aRWurvilobis da mowyobilobebis xarjebi;<br />
(v) sxvadasxva saqonlis SesaZeni xarjebi; (z) komunikaciis<br />
xarjebi; (T) specifikurad programis ganxorcielebasTan<br />
dakavSirebuli programuli xarjebi (holi da hovalti, 2003).<br />
mokled SevexebiT da ganvixilavT TiToeul am xarjs calcalke:<br />
157
(a) personalis anazRaureba (xelfasebi, honorarebi,<br />
premiebi da a.S<br />
anazRaureba mniSvnelovania komponentia yvela proeqtis<br />
biujetisTvis. personalis anazRaurebis nawilSi Sedis yvela<br />
xelfasi (yovelTviuri an yovelwliuri anazRaureba), honorari<br />
(anazRaureba saaTobrivi an garkveuli samuSaos Sesrulebis<br />
Sesabamisi), premia (waxaliseba TanamSromelTaTvis) Tu sxva<br />
tipis benefitebi Tu msgavss iRebs proeqtis romelime<br />
TanamSromeli. mniSvnelovania, rom proeqtis Sedgenisas<br />
gaiTvaliswinoT, rom xelfasebisa da honorarebi unda<br />
Seesabamebodes konkretul realobas da situacias da SromiT<br />
bazarze arsebuli realuri suraTis amsaxveli unda iyos.<br />
158<br />
(b) sxvadasxva momsaxurebisTvis gaweuli xarjebi<br />
momsaxurebis Sesyidva mniSvnelovania komponentia, Tumca<br />
is gansxvavebulia nebismieri proeqtisTvis, gansxvavebulia<br />
organizaciidan gamomdinare da gansxvavebulia donoris<br />
moTxovnebidan gamomdinarec. momsaxurebaSi SesyidvaSi<br />
SeiZleba Sevides treningebis Catareba, koreqtura, redaqtireba,<br />
iuridiuli da auditoruli momsaxure, beWdva da gamocema da<br />
a.S.<br />
g) mgzavrobisa da mivlinebis xarjebi<br />
aRniSnuli xarji ekuTvnis proeqtis TanamSromelTa<br />
mgzavrobasa da mivlinebaze gaweul xarjebs. TanamSromelTa<br />
mgzavroba SeiZleba moicavdes TviTmfrinaviT, matarebliT,<br />
avtobusiT, taqsiT transportirebas. mivlinebis xarjebSi<br />
Sedis TanamSromelTaTvis mivlinebisas cxovrebis, Wamis da<br />
a.S. dasafaravi xarjebi. zogierTi qveynebis kanonmdeblobiT<br />
pirdapir aris gansazRvruli samivlinebo Tanxis odenoba,<br />
aseve sazRvargareT mivlinebisas TiToeul qveyanaze<br />
gansazRvrulia Sesabamisi samivlinebo Tanxa, romlis<br />
mixedviTac unda moxdes proeqtis biujetSi Sesabamisi Tanxis<br />
Casma. zogierT donori Tavadve awesebs samivlinebo Tanxebis<br />
odenobas da biujetSi Tanxis akumulireba xdeba donoris<br />
mier gansazRvruli Tanxebis Sesabamisad.<br />
d) administraciuli da programuli marTvis saSualebebi<br />
es muxlis xSirad Setanilia arapirdapir xarjebSi, Tumca<br />
xSiria rodesac igi pirdapiri xarjebis nawilSi gvxvdeba.
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
Tu proeqti mTlianad saWiroebs axal saofise farTs da<br />
es farTi mTlianad proeqts daeTmoba, maSin misi Setana<br />
pirdapir xarjebSi gamarTlebulia. aRniSnuli moxli moicavs<br />
saofise farTTan dakavSirebul xarjebs, es SeiZleba iyos<br />
saofise farTis ijara, Sesyidva, ganaxleba da a.S. proeqtis<br />
sabiujeto xarjebSi xSirad gvxvdeba, rom saofise farTis<br />
ijara Setanilia irib xarjebSi, Tumca saofise farTis<br />
ganaxleba gaTvaliswinebulia pirdapir xarjebSi. nebismier<br />
proeqtis biujetSi, Tavisi specifikidan gamomdinare unda<br />
iyos gaTvaliswinebuli aRniSnuli muxlis xarjebi proeqtis<br />
pirdapir an irib xarjebad. mniSvnelovania proeqtis xarjebis<br />
dayofa administraciul da saoperacio xarjebad.<br />
(e) aRWurvilobis da mowyobilobebis xarjebi<br />
aRniSnul sabiujeto xarjebSi Setanili unda iyos<br />
yvela is aRWurviloba, mowyobiloba Tu danadgarebi, rac<br />
aucilebelia proeqtis gansaxorcieleblad, es SeiZleba iyos<br />
saofise aveji, kompiuteruli teqnika, sabeWdi da sagamomcemlo<br />
saqmianobebi, laboratoriebi da a.S. mniSvnelovania, rom<br />
proeqtis biujetis Sedgenisas mivuTiToT yvelas is<br />
aRWurviloba, rac gvesaWiroeba proeqtis gansaxorcieleblad,<br />
amasTanave mieTiTo am aRWurvilobis SeZena moxdeba, qiraoba,<br />
sxva wyarodan SevZlebT mis miRebas, Tu aplikanti gamoiyenebs<br />
mis sakuTrebaSi arsebul aRWurvilobas da mowyobilobebs.<br />
v) sxvadasxva saqonlis SesaZeni xarjebi<br />
am tipis xarjebSi ZiriTadad Sedis saofise xarjebi<br />
anu ofisis funqcionirebasTan dakavSirebuli xarjebi. Ees<br />
SeiZleba iyos sakancelario saqoneli, masalebis gamravleba,<br />
sxvadasxva dokumentebis, masalebisa Tu kompiuteruli<br />
programebis Sesyidva, rac aucilebelia ofisis gamarTulad<br />
funqcionirebisTvis.<br />
z) komunikaciis xarjebi<br />
am xarjebSi Sedis satelefono momsaxurebis, maT Soris<br />
montaJisa da Semdgomi momsaxurebis, videokonferenciis<br />
organizebis, satelituri anZis, usadeno da sadeniani<br />
internetis instalaciis da Semdgomi momsaxurebis<br />
xarjebi, agreTve SeiZleba Sediodes mobiluri telefonis<br />
anazRaurebis xarjebi.<br />
159
160<br />
T) programuli xarjebi<br />
programuli xarjebi miekuTvneba iseT xarjebs, romelic<br />
specifikuria TiToeuli proeqtisTvis. magaliTad, kulturis<br />
sferoSi moRvawe organizaciisTvis specifikuri programuli<br />
xarji SeiZleba iyos sacekvao formis Sesyidva, turizmis<br />
sferoSi moRvawe organizaciisTvis laSqrobisTvis saWiro<br />
saZile tomrebi da karvebi, skolamdel ganaTlebaze momuSave<br />
organizaciisTvis patara bavSvebisTvis Sesabamisi gasarTobi<br />
da SemecnebiTi masala da a.S (holi და hovalti, 2003).<br />
irib xarjebs zogjer zednadeb xarjebsac uwodeben, igi moicavs<br />
yvela im xarjs, rac saWiroa aplikanti organizaciisTvis,<br />
rogorc organizaciisTvis, funqcionirebisTvis,. Ees SeiSleba<br />
iyos centraluri ofisis administraciisTvis xarjebi,<br />
iuridiuli, finansuri Tu kompiuteruli momsaxurebisTvis<br />
xarjebi, Senobebisa da aRWurvilobis xarjebi. rogorc<br />
wesi, proeqtebSi iribi xarjebi moWrili Tanxis saxiT aris<br />
xolme Setanili da Seadgens proeqtis saerTo Rirebulebis<br />
garkveul procents (SeiZleba iyos 5%, 7%, 10%, 15%). Zalian<br />
iSviaTia 15 %-ze ufro meti iribi xarjebis dafinanseba donori<br />
organizaciis mier, Tumca donorTa nawili iZleva ufro<br />
meti iribi xarjebis dafinansebis saSualebas, Sesabamisad<br />
iribi xarjebis odenoba ZiriTadad damokidebulia donori<br />
organizaciis mier winaswar gansazRvrul pirobebze (ჰოლი<br />
და ჰოვალტი, 2003).<br />
proeqtis xarjebs xSirad agreTve yofen saoperacio da<br />
administraciul xarjebad.<br />
administraciuli _ proeqtis TanamSromlebis,<br />
konsultantebis xelfasebsa da sxvadasxva honorarebs.<br />
gTavazobT administraciuli biujetis magaliTs:
administraciuli biujeti<br />
3. ხელფასები/ჰონორარები<br />
3.1 proeqtis direqtori 350 9 Tve 3150<br />
3.2 proeqtis konsultanti 320 8 Tve 2560<br />
320 2 Tve 640 640<br />
proeqtis koordinatori<br />
baTumSi<br />
3.3<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
120 20 dRe 3600 3600 7200<br />
eqspertebis honorari (3<br />
eqsperti)<br />
3.4<br />
200 2 Tve 400 400 800<br />
eqspertebis honorari<br />
profesor-maswavleblebisTvis<br />
interkulturuli aspeqtebis<br />
saswavlo procesSi asaxvis<br />
sarekomendacio paketis<br />
momzadeba da samuSao<br />
Sexvedrebis organizeba (2<br />
eqsperti)<br />
3.5<br />
200 2 Tve 1200 1200 2400<br />
honorari jgufebis<br />
kuratorebs (6 kuratori)<br />
3.6<br />
3.6 proeqtis buRalteri 200 9 Tve 1800 1800<br />
სულ 13350 5200 18550<br />
161
saoperacio _ qiris, beWdvis, transportirebis, komunikaciis, ofisis maragebis<br />
xarjebi. gTavazobT saoperacio biujetis magaliTs:<br />
162<br />
saoperacio biujeti<br />
_____________________________________________________________________<br />
saoperacio xarjebi sul<br />
_____________________________________________________________________<br />
qira $ 9,360<br />
__________________________________________________________________________________<br />
beWdvis xarjebi $ 2,800<br />
_____________________________________________________________________<br />
aRWurviloba $ 3,200<br />
_____________________________________________________________________<br />
komunikacia $ 2,400<br />
_____________________________________________________________________<br />
mgzavroba $ 2,580<br />
_____________________________________________________________________<br />
jamuri saoperacio xarjebi $22,140<br />
wyaro: axalgazrda ekonomistTa asociacia, 2008, gv. 80-81
Tanadafinanseba<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
potenciuri donorisTvis mniSvnelovania, rom proeqts<br />
gaaCndes Tanadafinanseba. Tanadafinansebis ZiriTadad<br />
2 forma arsebobs:<br />
1) sxva donori afinansebs garkveul aqtivobebs an<br />
biujets garkveul komponentebs da muxlebs;<br />
2) Tanadafinanseba xdeba aplikanti organizaciis<br />
kontribuciis xarjze;<br />
rodesac organizacia axorcielebs proeqts, mas<br />
SesaZlebloba eZleva saproeqto winadadebiT mimarTos<br />
sxva donor organizacias da SeZlos proeqtis sxva<br />
komponentebiT an damatebiT aqtivobebiT gazrda. am<br />
SemTxvevaSi aplikant organizacias SeuZlia miuTiTos,<br />
rom raRac aqtivobebis dafinanseba xdeba sxva donoris<br />
mier da waradginos amis damadasturebeli dokumentacia.<br />
Tanadafinansebis meore formaa, roca Tanadafinanseba<br />
xdeba uSualod aplikanti organizaciis kontribuciiT.<br />
Aაm SemTxvevaSi, savaldebulod ar igulisxmeba, rom<br />
aplikantma organizaciam unda gaiRos finansuri<br />
Tanxebi proeqtis Tanadasafinanseblad. kontribucia<br />
SeiZleba moicavdes garkveul samuSaos usasyidlod<br />
ganxorcielebas, organizaciis resursebi proeqtisTvis<br />
gamoyenebas, garkveuli servisebis, romelsac aplikanti<br />
organizacia axorcielebs SeTavazebas, rac ar saWiroebs<br />
finansur Tanxebs da a.S. aqve gTavazobT biujetis nimuSs,<br />
sadac Tanadafinansebis komponentia gaTvaliswinebuli:<br />
aRniSnuli nimuSic Sedgenilia “fond Ria sazogadoebasaqarTvelos”<br />
sagranto ganacxadis formis Sesabamisad.<br />
163
N<br />
164<br />
სამუშაოს/<br />
მომსახურების<br />
დასახელება<br />
1. აღჭურვილობა<br />
ბიუჯეტის ნიმუში<br />
საცალო<br />
ღირებუ-<br />
ლება<br />
რაოდე-<br />
ნობა<br />
ფონდიდან<br />
მოთხოვ-<br />
ნილი<br />
თანხა<br />
დაფინანსების<br />
სხვა წყაროდან<br />
მოთხოვნილი<br />
თანხა<br />
1.1 კომპიუტერი 800 1 800 800<br />
1.2 პრინტერი 200 1 200 200<br />
სულ<br />
სულ 1000 1000<br />
2. მომსახურება<br />
2.1<br />
2.2<br />
2.3<br />
ვებ-გვერდის<br />
დიზაინი და<br />
შექმნა<br />
პროექტის<br />
საინფორმაციო<br />
უზრუნველ-<br />
ყოფა<br />
(რეკლამა<br />
ინტერნეტის<br />
ვებ-<br />
გვერდებზე,<br />
პოსტერების<br />
დამზადება,<br />
რადიოში<br />
რეკლამა,<br />
მორბენალი<br />
სტრიქონი,<br />
საგაზეთო)<br />
რეკლამა<br />
ვებ-გვერდის<br />
განახლება<br />
2100 2100 2100<br />
100 8 თვე 300 500 800<br />
150 6 თვე 900 900<br />
სულ 3300 500 3800
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
6. proeqtis Sefaseba da monitoringi<br />
proeqtis Sefaseba/miznebi<br />
proeqtis Sefasebis nawili erT-erTi problematuria<br />
xSirad proeqtis SemdgenlebisTvis (holi da hovalti, 2003).<br />
proeqtis am nawilis Sedgenisas sakmaod uWirT proeqtis<br />
warmdgenebs sistemuri da mkafio sistemis SeTavazeba<br />
donorisTvis, romelic uzrunvelyofs proeqtis realur<br />
Sefasebas konkretul meTodebze, indikatorebsa da Sefasebis<br />
kriteriumebze dafuZnebiT. sainteresoa, zogada, ra aris<br />
proeqtis Sefaseba da ra miznebisTvis gamoiyeneba proeqtis<br />
Sefasebis nawili. P\proeqtis Sefaseba aris konkretuli<br />
sistemuri midgoma, romlis Sesabamisad xdeba informaciis<br />
mopoveba Tu ramdenad efeqturad warimarTa saqmianoba<br />
proeqtis farglebSi, rogorc procesis TvalsazrisiT,<br />
agreTve miRebuli Sedegisa da moklevadiani da grZelvadiani<br />
zegavlenis TvalsazrisiT.<br />
proeqtis Sefasebis miznebi<br />
proeqtis Sefasebis nawili aucilebelia komponentia<br />
TiTqmis yvela donori organizaciis saaplikacio formaSi.<br />
Sesabamisad, proeqtis Sefaseba savaldebuloa, rogorc<br />
proeqtis Sedgenis etapze, agreTve misi ganxorcielebisas.<br />
Tumca, donori organizaciis savaldebulo moTxovnis gareSec<br />
proeqtis Sefaseba Zalian mniSvnelovania da saWiroa TviTon<br />
proeqtis ganmaxorcielebeli organizaciisTvis. proeqtis<br />
Sefaseba emsaxureba sam ZiriTad mizans mizans:<br />
1. is gexmareba monitoringi gaukeTo da Seafaso proeqtis<br />
dagegmva da mimdinareoba (Formative evaluation, Sualeduri<br />
Sefaseba)<br />
2. Sefaseba gexmareba gansazRvro moyva Tu ara pozitiuri<br />
cvlilebebi Seni proeqtis ganxorcielebas; (Summative evaluation,<br />
Semajamebeli Sefaseba);<br />
3. proeqtis Sefaseba gexmareba miRebuli Sedegebidan<br />
gamomdinare dagegmo Seni momavali saqmianoba an safuZvlad<br />
daudo momaval saproeqto winadadebas.<br />
165
zemoT miTiTebuli 3 ZiriTadi miznis garda, proeqtis Sefaseba<br />
ramdenime garemoebis gamo aris mniSvnelovani, konkretulad:<br />
y ganvsazRvroT miRweulia Tu ara amocanebi;<br />
y davasabuToT, rom Cven SevasruleT rac gvqonda<br />
dagegmili;.<br />
y davexmaroT sxvebs proeqtis Sedegebis ganvrcobaSi;<br />
y davadginoT warmoSobili problemebi;<br />
y davadginoT gauTvaliswinebeli efeqtebi;<br />
y davgegmoT momavali aqtivobebi;<br />
Sefasebis doneebi<br />
• proeqtis Sefasebis dagegmvisas proeqtis Sefasebis 3<br />
done gamoiyofa;:<br />
1. procesis Sefaseba<br />
2. gavlenis Sefaseba<br />
3. Sedegis Sefaseba<br />
TiToeuli es done gamoiyeneba sxvadasxva niSvnelobiT da<br />
izomeba gansxvavebulad<br />
Sefasebis tipebi<br />
• procesis Sefasebisas vsvamT kiTxvas “ra gavakeTeT”.<br />
Sefaseba akeTebs Sedarebas Tu ra iyo dagegmili da<br />
realurad ra Sesrulda raodenobrivi TvalsazrisiT<br />
• procesis Sefasebis magaliTebi:<br />
• ganxorcielebuli aqtivobebis raodenoba<br />
• RonisZiebaze damswreTa raodenoba;<br />
• damswreTa demografiuli monacemebi;<br />
166
Sefasebis tipebi (2)<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
• gavlenis Sefaseba akvirdeba programis moklevadian<br />
Sedegebs:<br />
• cvlilebebi codnis, unaris, damokidebulebis;<br />
• cvlilebebi qmedebebis TvalsazrisiT<br />
• sasurveli momsaxurebisa da aqtivobebis<br />
xelmisawvdomobis zrda<br />
magaliTebi:<br />
• Semcirda mwevelTa raodenoba;<br />
• moswavleebSi gaizarda kiTxvis unari;<br />
• gaizarda moswavleebis akademiuri moswreba;<br />
• Semcirda inficirebulTa raodenoba<br />
Sefasebis tipebi (3)<br />
• Sedegis Sefaseba akvirdeba programis grZelvadian<br />
gavlenas. magaliTad:<br />
• Semcirda Tu ara inficirebulTa sikvdilianobis<br />
raodenoba;<br />
• Semcirda Tu ara kriminalur faqtebSi axalgazrdebis<br />
monawileobis raodenoba;<br />
• gamosworda Tu ara axalgazrdebis integraciis xarisxi;<br />
• gaumjobesda Tu ara mosaxleobis yofiTi pirobebi;<br />
SeniSvna: grZelvadiani Sedegebis Sefaseba rTulia da<br />
TiTqmis warmoudgenelia, Tu proeqti moklevadiania.<br />
proeqtis Sefasebis cikli<br />
proeqtis Sefasebis cikli 4 ZiriTad etaps moicavs: (1) Sefasebis<br />
gegmis SemuSaveba; (2) Sefasebis gegmis ganxorcieleba; (3)<br />
Sefasebis analizi da monacemTa interpretacia; (4) Sefasebis<br />
angariSis momzadeba da wardgena. am ciklis TiToeuli<br />
monakveTi mniSvnelovani samuSaoebis Catarebas moiTxovs,<br />
kerZod:<br />
167
Sefasebis gegmis SemuSaveba- am etapze mniSvnelovania, rom<br />
proeqtis Semdgenelma kargad icodes da Camoayalibos<br />
Sefasebis mizani, agreTve Sefasebis procesis dagegmvisTvis<br />
mniSvnelovania vicodeT visTvisaa gankuTvnili proeqtis<br />
Sefaseba (donorisTvis, beneficiarebisTvis, Sida<br />
moxmarebisTvis da a.S.). dagegmvis etapis mniSvnelovania<br />
nawilia ganisazRvros Sefasebis tipebi anu mxolod procesis<br />
Sefaseba xdeba Tu vafasebT zegavlenasa da Sedegsac. amave<br />
etapze xdeba Sefasebis kiTxvis Camoyalibeba, Sefasebis<br />
indikatorebis gansazRvra, Sefasebis meTodebis SerCeva<br />
da Sefasebis procesisTvis saWiro finansuri resursebis<br />
gaangariSeba.<br />
Sefasebis gegmis ganxorcieleba- Sefasebis gegmis<br />
ganxorcieleba iwyeba uSualod proeqtis ganxorcielebisas.<br />
proeqtSi gansazRvruli aqtivobebis gansazRvravs Sefasebis<br />
meTodebsac. ganxorcielebis etapze mniSvnelovania vin<br />
axorcielebs Sefasebas, proeqtis menejmenti, gare Sefasebis<br />
eqsperti da a.S. amave etapze mniSvnelovania gansazRvruli<br />
indikatorebis bolomde Camoyalibeba, SefasebaSi monawile<br />
jgufis gansazRvra, am jgufTan eTikuri sakiTxebis<br />
daregulireba da monacemTa Segroveba.<br />
Sefasebis analizi da monacemTa interpretacia- am etapze ukve<br />
xdeba Sefasebis Sedegad miRebuli monacemebis damuSaveba<br />
da analizi. Am monacemebis dazusteba da misi saboloo<br />
interpretacia, rac iZleva ukve saSualebas TvalnaTeli<br />
gaxdes proeqtis Sefasebis Sedegad miRebuli Sedegebi;<br />
Sefasebis angariSis momzadeba da wardgena- yvela monacemis<br />
analizisa da interpretaciis Semdeg aucilebelia proeqtis<br />
Sefasebis angariSis momzadeba. Sefasebis angariSi unda<br />
waredginos damfinansebel organizacias, Tumca amasTanave<br />
mniSvnelovania, Tu proeqtis Sefasebis angariSi gaSuqdeba<br />
media-saSualebebiT, agreTve waredgineba am sakiTxiT<br />
dainteresebul sxvadasxva mxares. Sefasebis angariSi<br />
agreTve SesaZlebelia mniSvnelovani instrumenti aRmoCndes<br />
donorebTan axali proeqtis Sedgenisas sakiTxis dasmis<br />
nawilisTvis.<br />
168
Sefasebis standartebi<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
Sefasebis 4 standarti arsebobs anu proeqti fasdeba 4<br />
standartis Sesabamisad:<br />
• sargeblianoba;<br />
• praqtikuli ganxorcieleba;<br />
• Sesabamisoba;<br />
• sizuste da akuratuloba.<br />
aRniSnuli 4 standartis dakmayofilebaa umniSvnelovanesia<br />
da oTxive standartis dakmayofilebis SemTxvevaSi iTvleba,<br />
rom proeqti warmatebulad ganxorcielda. radgan ukve<br />
ganvixileT, Tu ras vafasebT da ra standartebiT izomeba<br />
proeqtis efeqturoba, albaT, upriani ganvixiloT, Tu ra<br />
meTodebisa da strategiebis gamoyenebiT SeiZleba movaxdinoT<br />
proeqtis Sefaseba.<br />
Sefasebis matrica<br />
Sefasebis matrica aris rTuli da mravalmxrivi Sefasebis<br />
organizebis efeqturi meTodi. es gaxlavT Zalian efeqturi<br />
instrumenti Seni Sefasebis sistemis donorisaTvis gasagebad<br />
warsadgenad<br />
169
Sefasebis matricis magaliTi<br />
170
Tavi 3.<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
organizaciuli komunikacia<br />
1. organizaciis Sida komunikacia<br />
vidre organizaciis Sida komunikaciaze vimsjelebT,<br />
ganvsazRvroT, ra aris komunikacia zogadad?<br />
Tu cota xans mecnierul debulebebs Tavs davanebebT da<br />
Tqveni Tanatolebis mier komunikaciis sxvadasxva ganmartebas<br />
mivyvebiT, komunikacia:.<br />
y procesia, romelic saSualebas iZleva Cveni Setyobineba<br />
miznobriv auditorias mivawodoT.<br />
y instrumentia organizaciis wevrebs Soris urTierTobis<br />
dasamyareblad. aseve organizaciis urTierTobis<br />
dasamyareblad sazogadoebasTan.<br />
y saganmanaTleblo aqtivobaa.<br />
y moicavs informaciis gacvlas, sadac Setyobinebis<br />
mimwodebels da mimRebs sakuTari roli da pasuxismgebloba<br />
akisriaT. komunikacia im quCas hgavs, sadac manqanebi didi<br />
siCqariT orive mimarTulebiT moZraoben.<br />
y gagzavnili Setyobinebis aRqmas moiTxovs.<br />
y informaciis gaziarebas niSnavs.<br />
y resursebis TanmimdevrobiT dalagebisTvis gamoiyeneba<br />
(adamianebi, dro, fuli)<br />
y aucilebelia, TiToeuli komunikaciis miznis codna.<br />
y iseTi mcnebaa, romelic aucileblad moiTxovs Sefasebas.<br />
is rom adamianebma gaiges, risi Tqma gvsurda, ar niSnavs,<br />
rom isini qmedebaze gadavlen. saWiroa, maTgan ukukavSiri<br />
miviRon, maTi mosazrebebi movisminoT.<br />
y imis Semecnebaa ra saWiroebebi gaaCnia adamianebs.<br />
y “grZnobebisa da emociuri kompetenciebia”, misi<br />
interpretireba SesaZlebelia.<br />
171
y pirovnuli da kulturuli obieqtebis urTierTqmedebisas<br />
yalibdeba.<br />
y Cvens mier gakeTebuli SemoTavazebaa.<br />
y midgomaa, romelic mudmiv gadaxedvasa da gamocdas<br />
saWiroebs, raTa gavigoT, rogor aRiqvams auditoria Cvens<br />
Setyobinebebs.<br />
y ganzogadeba an “moTaflvaa”.<br />
saqme isaa, rom yvela es ganmarteba absoluturad sworia.<br />
modiT, ganvixiloT, ra roli akisria komunikacias organizaciis<br />
SigniT, ramdenad mniSvnelovania igi, ra tipis instrumentebs<br />
moicavs da ra siZneleebs SeiZleba wavawydeT.<br />
Sida komunikacia komunikaciuri yvela Zalisxmevis<br />
erTobliobaa, romelic yvelaze axlos CarTul mxareebTan,<br />
ZiriTadad TanamSromlebTan mimarTebiT gamoiyeneba. igi<br />
formalur da araformalur midgomebs aerTianes da miznad<br />
isaxavs am mxareebis informirebas, organizaciis Sesaxeb<br />
informaciis regularul ganaxlebas da misi mimarTulebebisa<br />
da performansis koordinacias.<br />
arasamTavrobo organizaciisaTvis Zalian mniSvne-lovania,<br />
rom TanamSromlebs Soris konstuqciuli urTierToba<br />
Camoyalibdes. amisaTvis ki, gansakuTrebuli mniSvneloba Sida<br />
komunikaciis efeqturi strategiis SemuSavebas eniWeba. Sida<br />
komunikacia saSualebas aZlevs organizaciis menejmentsa<br />
da TanamSromlebs gamoxaton Tavisi pozicia, koordinacia<br />
gauwion aqtivobebs, gauziaron erTmaneTs sakuTari mosazreba<br />
da gamocdileba.<br />
romeli instrumentebi gamoiyeneba gansakuTrebiT xSirad<br />
Sida komunikaciis dros?<br />
organizaciebi qvemoT CamoTvlili instrumentebis saSualebiT<br />
sami ZiriTadi Sida auditoriis, kerZod ki wevrebis, gamgeobisa<br />
da menejmentisa da TanamSromlebis informireba, erTmaneTTan<br />
dakavSireba da koordinacia xdeba SesaZlebeli:<br />
1. el-werilebi<br />
2. Sexvedrebi<br />
172
3. broSurebi<br />
4. biuletenebi<br />
5. telefoni<br />
6. faqsi<br />
7. seminarebi da vorkSofebi<br />
8. personaluri Sexvedrebi<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
9. TanamSromelTa da wevrTa instruqciebi<br />
10. sainformacio dafebi<br />
11. Sida qselebi<br />
12. audio da video sainformacio/saswavlo masalebi<br />
13. el konferenciebi da satelefono konferenciebi<br />
14. gancxadebebi<br />
15. araformaluri Sexvedrebi, saerTo vaxSmebi. sazeimo<br />
dResaswaulebi, a.S.<br />
mainc ra tipis informaciis gaziareba xdeba Sida komunikaciis<br />
Sedegad?<br />
• organizaciis zogadi siaxleebi<br />
• konkretul saqmianobasTan, aqtivobasTan, RonisZiebasTan<br />
dakavSirebuli informacia<br />
• lojistikuri informacia<br />
• finansuri (danaxarjebi programebisa da proeqtebis<br />
mixedviT, Semosuli Tanxebi, a.S.)<br />
• seqtoruli programuli siaxleebi da SesaZleblobebi<br />
• personaluri siaxleebi TanamSromlebis, wevrebis Sesaxeb<br />
• kiTxvebi/pasuxebi<br />
• mniSvnelovani ambebi nacionaluri da msoflio masStabiT<br />
• komentarebi, ukukavSirebi<br />
• programuli infomraciebi<br />
173
• Sefasebebi<br />
• politikuri siaxleebi, poziciebi, dokumentebi<br />
• dafinansebis saSualebebi da donorTa Sesaxeb<br />
informaciebi<br />
• organizaciis standartebi, kanonebi, politikis dokumentebi<br />
• saukeTeso magaliTebi<br />
• individualuri da jgufuri warmatebebi<br />
• pirovnuli siaxleebi da mniSvnelovani movlenebi<br />
• bevri, bevri sxva......<br />
imisaTvis, rom kargad ganvsazRvroT, ra tipis informaciis<br />
saWiroebaa organizaciis SigniT, arsebobs sxvadasxva<br />
meqanizmebi, rac saSualebas gvaZlevs susti wertilebis<br />
identificireba movaxdinoT da Cveni Zalisxmeva misi<br />
gaumjobesebisken mivmarToT. magaliTisTvis:<br />
1. saWiroebebis SefasebisaTvis individualuri da jgufuri<br />
kiTxvarebis SemuSaveba;<br />
2. kvleva<br />
organizaciis calkeuli jgufebis konkretul<br />
saWiroebebze moTxovnil informaciasa da servisebTan<br />
dakavSirebiT<br />
arsebuli resursebis da instrumentebis kvleva<br />
organizaciis SigniT miwodebul informaciasTan<br />
dakavSirebuli damokidebulebebis kvleva<br />
3. organizaciis SigniT arsebuli istoriebisa da kuriozebis<br />
Segroveba<br />
4. regularuli Sexvedrebis organizeba jgufebTan da yvela<br />
warmomadgenelTan erTad da cal-calke<br />
5. personaluri Sexvedrebi da interviuebi<br />
6. sainformacio yuTis SemoReba organizaciaSi, sadac<br />
TanamSromlebs saSualeba eqnebaT TavianTi saTqmeli<br />
anonimuradac gamoxaton.<br />
174
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
7. organizaciis TanamSromlebis angariSebis wardgena<br />
wliur Sexvedrebze<br />
8. TanamSromlebis CarTva organizaciis strategiuli<br />
dagegmvis sxvadasxva safexurze da maTi mosazrebis,<br />
SeniSvnisa gaziarebisaTvis meqanizmebis uzrunvelyofa<br />
sakmaod xSiria da arc Tu gasakviri, rom arasamTavrobo<br />
organizaciebs, gansakuTrebiT ki patara da axaldafuZnebulebs,<br />
bevri gamowvevebisa da siZneleebis gadalaxva uxdebaT<br />
efeqturi da warmatebuli Sida komunikaciis programis<br />
dasagegmad da Sesasruleblad. imisaTvis, rom SeZloT msgavs<br />
problemebs gadaWris gzebi swrafad mouZebnoT, pirvel rigSi<br />
unda SeZloT Tavad problemis identificireba. ra tipis<br />
problemebia yvelaze gavrcelebuli Sida komunikaciur<br />
sivrceSi?<br />
• TanamSromlebis sakomunikacio unarebi<br />
• komunikaciis specialistebis simwire<br />
• enobrivi kompetenciebis ganviTareba da mcire gamocdileba<br />
• ukukavSiris damyarebis unarebi<br />
• TanamSromelTa waxalisebisa da dawinaurebis<br />
instrumentebis simcire<br />
• organizaciis gamgeobis mier sakomunikacio programis<br />
saWiroebis arasaTanado Sefaseba<br />
• sxvadasxva tipis informaciis miRebisa da damuSavebis<br />
unarebi, sainformacio arxebis codnis unarebi<br />
• Setyobinebis gaTaviseba<br />
• terminologiis gaTaviseba<br />
• gadatvirTuli sainformacio Setyobinebebi<br />
• TanamSromlebis sxvadasxva saWiroebebisadmi<br />
universaluri damokidebuleba<br />
• araadekvaturi molodinebi<br />
• Seuferebeli an arakomfortuli dedlainebi<br />
• arasworad SerCeuli sainformacio instrumentebi<br />
175
komunikaciis politikis SemuSaveba<br />
axalgazrda arasamTavrobo organizaciisaTvis yovelTvis<br />
advili namdvilad ar aris Sesatyvisi komunikaciis politikis<br />
SemuSaveba, romelic mravali adamianisa da adamianTa<br />
jgufebis, auditoriisa da CarTuli mxareebi interesebs<br />
upasuxebs da amasTan, organizaciis Tanxebis moZiebisaTvis<br />
karg platformas ganaviTarebs. imisaTvis, rom organizaciis<br />
komunikaciuri politika SevimuSaoT, mniSvnelovania, rom<br />
garkveul kiTxvebze pasuxis gacema SevZloT:<br />
• vin aris komunikaciis politikis SemuSavebaze<br />
pasuxismgebeli?<br />
• vin muSaobs organizaciis komunikaciasa da Setyobinebebze?<br />
• vin, da ra sistemis meSveobiT imuSavebs komunikaciis<br />
arxebs?<br />
• gaaCnia Tu ara organizacias sanqcirebisa da avtorizaciis<br />
sistema?<br />
• aris Tu ara organizaciis komunikaciis politika<br />
mis strategiul gegmasTan TanxvedraSi? aris Tu ara<br />
strategiuli gegmis nawili?<br />
• arsebobs Tu ara organizaciaSi xarisxis kontrolis<br />
meqanizmebi?<br />
• awarmoebs Tu ara organizacia angariSs komunikaciis<br />
muSaobis gavlenaze?<br />
• ramdenad mkafiod aris organizaciaSi gamijnuli<br />
pasuxismgebloba pirebsa da poziciebs Soris sxvadasxva<br />
sakiTxze komunikaciis SemuSavebisaTvis? ramdenad<br />
CarTulia sxva TanamSromlebi am komunikaciis procesebSi?<br />
Tu Tqvens organizaciaSi yvela am kiTxvaze arsebobs logikuri,<br />
analizisa da fiqris Sedegad miRebuli pasuxebi, es niSnavs,<br />
rom organizaciaSi komunikaciis politika SemuSavebulia.<br />
176
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
efeqturi Sida komunikaciis gamocdilebaze dafuZnebuli<br />
gakveTilebi<br />
1. komunikaciis regularuloba da sixSire organizaciisaTvis<br />
sakvanZo mniSvnelobas iZens.<br />
2. Sida komunikaciis amocanebi SMART princips unda<br />
efuZnebodes, Sesabamisad (konkretuli, gazomvadi, miRwevadi,<br />
Sedegze orientirebuli da droSi gansazRvruli unda<br />
iyos).<br />
3. yovelTvis unda arsebobdes ukukavSiris saSualeba<br />
romelic anonimur ukukavSirsac moicavs.<br />
4. yovelTvis unda xdebodes komunikaciis “jer ikiTxe, mere<br />
moismine” principiT warmarTva.<br />
5. yvela komunikaciisa da mediis satreningo da saseminaro<br />
saSualebaSi <strong>aqtiur</strong>ad unda CaerTon TanamSromlebi.<br />
6. organizacias unda hqondes dawerili organizaciuli<br />
politikisa da procedurebis dokumentebi.<br />
1. organizaciis Sida sakomunikacio gegma mis misiasa da<br />
miznebis relevanturi unda iyos.<br />
2. TanamSromlebis yovelTvis unda iyvnen informirebuli.<br />
3. kargad gansazRvreT sakomunikacio ena yvela rgolis<br />
TanamSromlisaTvis.<br />
2. sajaro informaciis mopovebis gzebi da<br />
meqanizmebi<br />
muSaobis periodSi, advilad SesaZlebelia, rom Tqven sajaro<br />
informaciis mopoveba dagWerdeT da es saWiroeba sxvadasxva<br />
mizeziT iyos ganpirobebuli. ratom SeiZleba dagvWirdes<br />
sajaro informacia?<br />
• Tqveni servisebis gasaumjobeseblad;<br />
• Tqveni beneficiarebisaTvis informaciis miwodebisaTvis;<br />
• saxelmwifo struqturebis muSaobis Sefasebisa da<br />
monitoringisaTvis;<br />
177
• sazogadoebis sxvadasxva fenis gasa<strong>aqtiur</strong>eblad da<br />
samoqalaqo procesebSi <strong>aqtiur</strong>i CarTvisaTvis;<br />
”informaciis xelmisawvdomoba saSualebas aZlevs<br />
sazogadoebas, iqonios adekvaturi Sexeduleba da kritikuli<br />
azri im sazogadoebis mdgomareobaze, romelSic is cxovrobs<br />
da im xelisuflebaze, romelic mas marTavs. ~ - evropis sabWos<br />
ministrTa komitetis rekomendacia wevr saxelmwifoTa mimarT<br />
oficialur dokumentTa xelmisawvdomobis Taobaze Rec(2002)2<br />
pirvel rigSi zustad gavarkvioT, ra igulisxmeba sajaro<br />
informaciaSi:<br />
saqarTvelos zogadi administraciuli kodeqsis Tanaxmad<br />
(muxli 2.1.”m”), sajaro informacia aris oficialuri dokumenti<br />
(maT Soris naxazi, maketi, gegma, sqema, fotosuraTi, eleqtronuli<br />
informacia, video da audioCanawerebi), anu sajaro<br />
dawesebulebaSi daculi, agreTve, sajaro dawesebulebis, an<br />
mosamsaxuris mier samsaxurebriv saqmianobasTan dakavSirebiT<br />
miRebuli, damuSavebuli, Seqmnili, an gagzavnili informacia.<br />
saqarTvelos konstitucia aseve aregulirebs gamoxatvis da<br />
informaciis Tavisuflebas da am mxriv erT-erTi yvelaze<br />
liberaluria msoflioSi.<br />
konstituciis 24-e muxli aRiarebs yoveli adamianis uflebas:<br />
“Tavisuflad miiRos da gaavrcelos informacia, gamoTqvas<br />
da gaavrcelos Tavisi azri zepirad, werilobiT an sxvagvari<br />
saSualebiT.”<br />
konstituciis 41-e muxliT ki:<br />
“saqarTvelos yovel moqalaqes ufleba aqvs kanoniT<br />
dadgenili wesiT gaecnos saxelmwifo dawesebulebaSi masze<br />
arsebul informacias, agreTve iq arsebul oficialur<br />
dokumentebs, Tu isini ar Seicaven saxelmwifo, profesiul<br />
an komerciul saidumloebas.”<br />
romel organoebsa da dawesebulebebze vrceldeba Tavisufali<br />
infomraciis sajarooba? sajaro dawesebulebebze.<br />
178
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
sajaro dawesebulebas warmoadgens:<br />
• administraciuli organoebi;<br />
• sajaro dawesebulebebi, romlebic ar warmoadgenen<br />
administraciul organoebs (parlamenti, sasamarTloebi,<br />
saxalxo damcveli, a.S.);<br />
• saxelmwifo an adgilobrivi biujetis saxsrebidan<br />
dafinansebuli kerZo samarTlis iuridiuli piri, aseTi<br />
dafinansebis farglebSi.<br />
sajaro informaciis xelmisawvdomobaze pasuxismgebeli piri<br />
ki sajaro dawesebulebis mier dadgenili sajaro moxelea.<br />
ra aris administraciuli organo?<br />
administraciuli organo aerTianebs yvela saxelmwifo an<br />
adgilobrivi TviTmmarTvelobis organos an dawesebulebas,<br />
`sajaro samarTlis iuridiul pirebs~ (garda politikuri<br />
da religiuri gaerTianebebisa), agreTve, nebismier sxva pirs,<br />
romelic kanonmdeblobis safuZvelze asrulebs sajaro<br />
samarTlebriv uflebamosilebas.<br />
administraciul organoebs warmoadgenen mxolod is<br />
dawesebulebebi, romlebic saxelmwifo mmarTvelobis<br />
sistemis SemadgenlobaSi Sedian, Sesabamisad, administraciul<br />
organoebs ar warmoadgenen sakanonmdeblo da sasamarTlo<br />
organoebi.<br />
informaciis miRebis uflebis SezRudva aucilebeli unda<br />
iyos demokratiul sazogadoebaSi, iseTi miznebisaTvis,<br />
rogoricaa:<br />
• saxelmwifo uSiSroeba;<br />
• teritoriuli mTlianoba;<br />
• sazogadoebrivi usafrTxoebis uzrunvelyofa;<br />
• danaSaulis Tavidan acileba;<br />
• sxvaTa uflebebisa da Rirsebebis dacva;<br />
• konfidencialurad aRiarebuli informaciis gamJRavnebis<br />
Tavidan acileba;<br />
179
• sasamarTlos damoukideblobisa da miukerZoeblobis<br />
uzrunvelyofa.<br />
ra unda vicodeT sajaro informaciis gamoTxovnis dros?<br />
sajaro informaciis moTxovna aucileblad werilobiTi<br />
formiT unda iyos Sedgenili, raTa informaciis gacemaze<br />
pasuxismgebelma pirma masze reagireba moaxdinos.<br />
werilobiTi gancxadeba unda pasuxobdes zak-is 78-e muxlis<br />
moTxovnebs, kerZod, unda Seicavdes:<br />
• im administraciuli organos dasaxelebas, romelsac<br />
mimarTavs ganmcxadebeli;<br />
• gancxadebis vinaobasa da misamarTs;<br />
• moTxovnas;<br />
• gancxadebis wardgenis TariRsa da ganmcxadeblis<br />
xelmoweras;<br />
• gancxadebaze darTuli sabuTebis nusxas, maTi arsebobis<br />
SemTxvevaSi.<br />
administraciuli organo valdebulia, gancxadeba miRebis<br />
dResve gaataros registraciaSi da dasvas masze registraciis<br />
TariRi da nomeri. administraciuli organo, aseve, valdebulia,<br />
ganmcxadeblis moTxovnisTanave dauyovnebliv gaugzavnos,<br />
an gadasces mas gancxadebis registraciaSi gatarebis<br />
dadastureba, romlis safuZvelzec Semdgom, aiTvleba sajaro<br />
informaciis gacemisaTvis dadgenili vadebi. (saqarTvelos<br />
zogadi administraciuli kodeqsis muxli 84).<br />
unda gvaxsovdes, rom gancxadebaSi sajaro informaciis<br />
gacemis Sesaxeb, Tqven ar xarT valdebuli miuTiToT sajaro<br />
informaciis gamoTxovis motivi da mizani.<br />
mniSvnelovania aseve vicodeT sajaro informaciis mowodebis<br />
vadebic.<br />
sajaro dawesebuleba valdebulia sajaro informacia<br />
gasces dauyovnebliv, an ara ugvianes 10 dRisa, Tu sajaro<br />
informaciis moTxovnaze pasuxis gacema moiTxovs:<br />
180
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
• sxva dasaxlebul punqtSi arsebuli misi struqturuli<br />
qvedanayofidan, an sxva sajaro dawesebulebidan<br />
informaciis moZiebasa da damuSavebas;<br />
• mniSvnelovani moculobis erTmaneTTan daukavSirebeli<br />
calkeuli dokumentebis moZiebasa da damuSavebas;<br />
• sxva dasaxlebul punqtSi arsebul mis struqturul<br />
qvedanayofidan, an sxva sajaro dawesebulebasTan<br />
konsultacias.<br />
moyvanili wesi avaldebulebs sajaro dawesebulebebs, zustad<br />
gansazRvruli gamonaklisebis garda, sajaro informacia<br />
gasces dauyovnebliv. dauyovneblioba upirveles yovlisa<br />
gulisxmobs sajaro informaciis gacemaze pasuxismgebeli<br />
piris mier dauyovnebel, adekvatur da droul reagirebas<br />
sajaro informaciis gacemis Sesaxeb gancxadebaze, romelic<br />
registraciisTanave unda gadaeces mas.<br />
arsebobs calkeuli gamonaklisebi, rodesac sajaro<br />
informacia SesaZlebelia gaices gancxadebis registraciidan<br />
araugvianes 10 dRisa, Tuki:<br />
informaciis srulyofilad gacemisaTvis saWiroa informaciis<br />
moZieba, an konsultacia sxva dasaxlebuli punqtSi mdebare<br />
misi struqturuli qvedanayofidan.<br />
informacia unda gaices, aseve, misi moTxovnidan araumetes 10<br />
dRisa, Tuki gancxadebaze pasuxis gacema moiTxovs:<br />
“sxva sajaro dawesebulebidan informaciis moZiebasa da<br />
damuSavebas”.<br />
im SemTxvevaSi, Tu gancxadebiT moTxovnili informacia<br />
ar SeiZleba gaaCndes administraciul organos, an<br />
administraciuli organo aSkarad ar warmoadgens gancxadebis<br />
adresats da informaciis moTxovnas konkretuli sajaro<br />
dawesebulebidan ar gaaCnia aranairi samarTlebrivi safuZveli,<br />
aseT SemTxvevaSi “gancxadebiT moTxovnili sakiTxis<br />
gadawyveta miekuTvneba sxva administraciuli organos<br />
uflebamosilebas, administraciuli organo valdebulia,<br />
ara ugvianes 5 dRisa gadaugzavnos gancxadeba da masze<br />
darTuli sabuTebi uflebamosil administraciuli organos.”<br />
uflebamosil organoSi gancxadebis gadagzavnidan 2 dRis<br />
vadaSi zemoaRniSnuli faqti unda ecnobos ganmcxadebels.<br />
181
Tuki SeuZlebelia uflebamosili administraciuli<br />
organos dadgena, an sakiTxi sasamarTlos gansjadia, sajaro<br />
dawesebuleba valdebulia, Sesabamisi dasabuTebiT gancxadeba<br />
misi Setanidan 5 dRis vadaSi daubrunos ganmcxadebels.<br />
Tumca, arsebobs sajaro informaciis ramdenime tipi, romlebic<br />
SeiZleba miekuTvnebodes saidumlo informacias. kerZod ki:<br />
• piradi saidumloeba - Tumca, saqarTvelo kanonmdeblobis<br />
mixedviT moyvanili wesi ar vrceldeba Tanamdebobis<br />
pirTa (agreTve Tanamdebobaze wardgenil kandidatTa)<br />
Sesaxeb arsebul informaciaze<br />
• komerciuli saidumloeba - informacia komerciuli<br />
faseulobis mqone gegmis, formulis procesis, saSualebis<br />
Taobaze an nebismieri sxva informacia, romelic gamoiyeneba<br />
saqonlis sawarmoeblad, mosamzadeblad, gadasamuSaveblad<br />
an momsaxurebis gasawevad, an/da romelic warmoadgens<br />
siaxles an teqnikuri Semoqmedebis mniSvnelovan Sedegs,<br />
agreTve sxva informacia, romlis gamJRavnebam SesaZloa<br />
ziani miayenos piris konkurentunarianobas.” (saqarTvelos<br />
zogadi administraciuli kodeqsis 27 2 -e muxli)<br />
• saxelmwifo saidumloeba - informaciis saxeoba,<br />
romelic moicavs saxelmwifo saidumloebis Semcvel<br />
monacemebs Tavdacvis, ekonomikis, sagareo urTierTobebis,<br />
dazvervis, saxelmwifo usafrTxoebis da marTlwesrigis<br />
davis sferoSi, romelTa gamJRavnebas an dakargvas<br />
SeuZlia ziani miayenos saqarTvelos an saerTaSoriso<br />
xelSekrulebebisa da SeTanxmebebis monawile mxaris<br />
suverenitets, konstituciur wyobilebas, politikur da<br />
ekonomikur interesebs, rac am kanoniT an/da saerTaSoriso<br />
xelSekrulebiT an SeTanxmebiT dadgenili wesiT<br />
aRiarebulia saxelmwifo saidumloebad da eqvemdebareba<br />
saxelmwifo dacvas.” (saqarTvelos prezidentis 1997 wlis<br />
21 ianvris #42 brZanebuleba “saxelmwifo saidumloebas<br />
mikuTvnebul cnobaTa nusxis Sesaxeb”)<br />
• profesiuli saidumloeba - `administraciul warmoebaSi<br />
monawile sajaro mosamsaxuris xelT arsebuli<br />
administraciuli warmoebis dros miRebuli an<br />
Seqmnili saidumlo informacia. (saqarTvelos zogadi<br />
administraciuli kodeqsi, muxli 10), aseve, “profesiuli<br />
saidumloebas miekuTvneba is informacia, romelic<br />
182
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
warmoadgens sxvis pirad an komerciul saidumloebas<br />
da pirisaTvis cnobili gaxda profesiuli movaleobis<br />
SesrulebasTan dakavSirebiT.” magaliTisTvis,<br />
saxelmwifo SeiZleba, rom saidumlo informaciis<br />
gacnoba dasWirdeba Tavisi samsaxurebrivi an samecnierokvleviTi<br />
saqmianobisaTvis. erT-erTi umTavresi piroba,<br />
romelic waeyeneba saidumloebasTan daSvebul pirs aris<br />
valdebulebis aReba, rom daicvas misTvis gandobili<br />
saxelmwifo saidumloeba. (muxli 26, punqti 6, qvepunqti<br />
“b”)<br />
da bolos, ganvixiloT, Tu ra saxis infomraciis gasaidumloebaa<br />
yovlad dauSvebeli:<br />
• saqarTvelos konstituciis 37-e muxlis Tanaxmad garemos<br />
Sesaxeb informaciis mopovebis ufleba aris absoluturi<br />
ufleba: “adamians ufleba aqvs miiRos sruli, obieqturi<br />
da drouli informacia misi samuSao da sacxovrebeli<br />
garemos mdgomareobis Sesaxeb;<br />
• zogadi administraciuli kodeqsis 42-e muxlis Tanaxmad:<br />
“yvelas aqvs ufleba icodes informacia garemos Sesaxeb,<br />
agreTve monacemebi im saSiSroebis Taobaze, romelic<br />
emuqreba maT sicocxlesa da janmrTelobas.”<br />
• aseve, sajaro moxeleTa vinaobisa da samsaxurebrivi<br />
misamarTebis gasaidumloeba, romelTac ukaviaT<br />
Tanamdeboba an evalebaT:<br />
a. sajaro informaciis gasaidumloeba;<br />
b. sazogadoebasTan urTierToba;<br />
g. <strong>moqalaqeTa</strong>Tvis informaciis miwodeba.<br />
• da bolos, 42-e muxlis “n” punqtis Tanaxmad: ”yvelas<br />
aqvs ufleba icodes yvela sxva informacia, romelic<br />
kanoniT gaTvaliswinebul SemTxvevebSi da dadgenili<br />
wesiT ar aris miCneuli saxelmwifo, komerciul an pirad<br />
saidumloebad.”<br />
183
3. organizaciuli gare komunikaciis mniSvneloba<br />
wina TavebSi organizaciis Sida komunikaciis principebi da<br />
politika, aseve sajaro informaciis raoba da xelmisawvdomoba<br />
ganvixileT. am TavSi ganvixiloT organizaciis gare<br />
komunikaciis saxeebi, mniSvneloba da is wesebi, romlebic<br />
sainformacio masalebsa da kampaniebs sazogadoebasTan<br />
urTierTobisaTvis warmatebulsa da mizanmimarTuls xdis.<br />
gare komunikacia organizaciis gareT myof pirebzea<br />
fokusirebuli. arsebobs gare komunikaciis 3 ZiriTadi<br />
mimarTuleba:<br />
- pirdapiri komunikacia - rodesac Setyobinebis gamgzavns<br />
pirdapir kavSiri aqvs mimRebTan. amis magaliTad posterebisa<br />
da logoiani maisurebis kampania SegviZlia movitanoT, rodesac<br />
Tqveni organizaciis wevrebi da TanamSromlebiQqalaqis<br />
dasufTavebis aqciaze qalaqis mosaxleobas sisufTavis<br />
dacvisken miuTiTeben;<br />
- arapirdapiri komunikacia - komunikaciis is mimarTulebaa,<br />
rodesac gamgzavni Setyobinebas damxmare, Sualeduri<br />
saSualebis gamoyenebiT amyarebs. es saSualebebia magaliTad<br />
media (radio, televizia, presa), sainformacio saagento da a.S.<br />
- Sereuli komunikacia - informaciis gavrceleba sxvadasxva<br />
sakomunikacio instrumentebis gamoyenebiT xdeba da<br />
Sesabamisad, SesaZlebelia pirdapiri da arapirdapiri<br />
komunikaciis Sereva. ase magaliTad, gazeTSi ganTavsebuli<br />
gancxadebiT Tqveni organizacia amcnobs mkiTxvels, rom elfostis<br />
saSualebiT organizaciis mier SemuSavebuli axali<br />
meToduri saxelmZRvaneloa xelmisawvdomi.<br />
qvemoT moyvanilia 10 aucilebeli elementi, romelic<br />
organizaciis gare komunikaciis politikas aregulirebs da<br />
misi cnobadobis xarisxs swored im kuTxiT zrdis, romelic<br />
organizaciisTvis aris sasurveli. es elementebia:<br />
1. mimoxilva - ra tipis komunikaciis gamocdileba aqvs<br />
organizacias warsulSi da ramdenad efeqturad imuSava?<br />
rogori iyo auditoriis damokidebuleba?<br />
2. amocana - ras gvinda, rom komunikaciis Sedegad mivaRwioT?<br />
ramdenad efuZneba Cveni sakomunikacio amocanebi SMART<br />
princips?<br />
184
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
3. auditoria - vin aris Cveni auditoria? rogor vsazRvravT<br />
prioritetul jgufebs? ra informacia unda mivawodoT,<br />
rom mas Sesabamisi reagireba mohyves?<br />
4. gzavnili - ra aris Cveni informaciuli gzavnili? erTi,<br />
sakvanZo Setyobinebis miwodebas vgegmavT mravalferovan<br />
auditoriaze Tu ramdenime gzavnilis?<br />
5. instrumenti - ra tipis sakomunikacio instrumenti aris<br />
yvelaze efeqturi da Sesaferisi dagegmili Setyobinebis<br />
gasagzavnad?<br />
6. arxebi - romeli arxebia ufro efeqturi organizaciis<br />
cnobadobis asamaRleblad da/an aqtivobebis, Sedegebis,<br />
gegmebis Sesaxeb informaciis gasavrceleblad?<br />
7. resursebi: - ramxelaa Cveni biujeti amisTvis? Seicvleba<br />
Tu ara Tanxebis gadanawileba momavalSi? komunikaciis<br />
ra unarebs vflobT da ra tipis teqnologiebia<br />
xelmisawvdomi?<br />
8. vadebi - arsebobs Tu ara garkveuli vadebi komunikaciis<br />
validobisTvis? ramdenad gamosadegi SeiZleba iyos<br />
safexurebrivi strategia? ra gansakuTrebuli an<br />
gauTvaliswinebeli garemoebebi an movlenebi SeiZleba<br />
warmoiSvas? SesaZlebelia Tu ara, rom momavalSi<br />
komunikaciis ganviTareba qselis an partniorobis<br />
saSualebiT moxdes?<br />
9. damaxasiaTebeli niSani - ramdenad aisaxeba organizaciis<br />
xedva Cven mier ganxorcielebul komunikaciaSi? ramdenad<br />
SegviZlia darwmunebuli viyoT, rom swor gzavnils<br />
vuSvebT?<br />
10. ukukavSiri - ris safuZvelze vrwmundebiT, rom Cveni<br />
komunikacia 100%-iT warmatebulia? ra SevcvaleT<br />
Cveni komunikaciiT? SegviZlia Tu ara gavarkvioT,<br />
ramdenad swori instrumentebi gamoviyeneT, ramdenad<br />
gaviTvaliswineT arsebuli resursebi, dro da movaxdineT<br />
sasurveli gavlena?<br />
amasTan, gare komunikaciis damyarebisas arsebobs zogadi<br />
principebi, romlebsac yvela tipisa da struqturis<br />
organizaciisTvis gadamwyveti mniSvneloba eniWeba:<br />
185
• komunikacia mxolod im sakiTxebze xdeba, romlebsac<br />
kargad vicnobT;<br />
• komunikacia yovelTvis ormxrivi procesia. ramdenadac<br />
kargad vusmenT auditorias, imdenad ukeT Segvwevs unari<br />
vupasuxoT mis saWiroebebs da damajerebeli, gamarTlebuli<br />
da sapasuxo qmedebis gamomwvevi Setyobinebebi mivawodoT;<br />
• efeqturi komunikacia kargad sazRvravs, ra saWiroebebi<br />
aqvs auditorias, ra “ena” aris misTvis misaRebi, ras<br />
elodeba da mousmens.<br />
• komunikacia yvelaze cocxali aqtivobaa, romelSic<br />
CarTulebi varT da romelic gansakuTrebul eTikis<br />
normebs moiTxovs. mcdari fraza da sakuTari Tavis<br />
arasworad wardgena SeiZleba gamousworebel Secdomad<br />
gadaiqces da misi negatiuri gavlena kidev didxans<br />
gagrZeldes.<br />
• sakomunikacio instrumentebi imgvarad unda ganviTardes,<br />
rom SesabamisobaSi iyos miwodebis arxTan.<br />
• Setyobineba advilad gasagebi unda iyos auditoriisTvis<br />
da kargad iyos morgebuli mis kulturul konteqsts.<br />
• unda gavaTviTcnobieroT sakuTari komunikaciuri unarebi<br />
da SesaZleblobebi, gvesmodes raSi varT SezRudulebi -<br />
resursebi da vadebi.<br />
• yovelTvis unda vecadoT, aRar gavimeoroT daSvebuli<br />
Secdomebi da warmatebul magaliTebze avagoT momavali<br />
komunikacia.<br />
da mainc, ra mizans isaxavs organizaciis komunikacia?<br />
• informirebas - vin da ra xar, risi gakeTeba SegiZlia;<br />
• sakontaqto informacias<br />
• urTierTgagebis Camoyalibebis an qcevis cvlilebas<br />
• gaugebrobis Tavidan acilebas<br />
• sxvadasxva mosazrebebis gaziarebas<br />
• jgufebsa da individebs Soris barierebis Semcirebas<br />
186
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
maS raRaa arasamTavrobo organizaciisaTvis gare komunikaciis<br />
mizani? organizacias 2 ZiriTadi mizani gaaCnia: cnobadobis<br />
gazrda, da fondebis moZieba.<br />
korporaciul samyaroSi biznesis warmatebas da<br />
warumateblobas misi xilvadoba ganapirobebs. mzardi<br />
konkurenciisa da teqnologiuri ganviTarebis pirobebSi,<br />
aramomgebiani seqtori zustad igive gamowvevebis winaSe<br />
dgeba. organizaciis warmatebas kargad dagegmili<br />
komunikaciuri strategia, sazogadoebasTan urTierTobis<br />
xarisxi da cnobadobis gazrdisaTvis dauRalavi Zalisxmeva<br />
ganapirobebs. warmatebisa da ganviTarebisaTvis sxva gza ar<br />
arsebobs. mondomebisa da Sromis gareSe, Tqveni organizaciis,<br />
ideebisa da saqmianobis mxardamWerebi ver dainaxaven<br />
Tqvens profesionalizms da Tqven mier ganxorcielebuli<br />
aqtivobebis efeqturobas, xolo donorebi ver miiReben<br />
saTanado informacias miRweuli Sedegebis, pozitiuri<br />
gavlenis, organizaciis samomavlo amocanebisa da gegmebis<br />
Sesaxeb. am pirobebSi Tqveni organizacia ver SeinarCunebs<br />
konkurentunarianobas da Sesabamisad, misi arseboba riskis<br />
winaSe dadgeba. mxolod pro<strong>aqtiur</strong>i komunikacia aZlevs<br />
arasamTavrobo organizacias saSualebas Tavidan airidos<br />
potenciuri krizisi da Tanadgomisa da mxardaWerisaTvis<br />
Rirseuli pozicia daimkvidros, rac sazogadoebaSi<br />
misadmi ndobis xarisxis zrdasac gulisxmobs. imisaTvis,<br />
rom Setyobinebebi Cvenma auditoriam Seisminos, aRiqvas da<br />
daimaxsovros, Cven f<strong>aqtiur</strong>ad igive arxebs, strategiebs da<br />
instrumentebs viyenebT, rasac momgebiani organizaciebi<br />
iyeneben.<br />
komunikaciis maqsimaluri efeqturobisTvis. igi aucileblad<br />
unda davgegmoT. Tumca komunikaciis dagegmva TviTmizani ar<br />
aris is mxolod saSualebaa urTierTobebis daregulirebisa<br />
da Cveni Zalisxmevis warmatebisTvis. komunikaciis dagegmvis<br />
dros ramdenime mniSvnelovani faqtoris gaTvaliswinebaa<br />
saWiro, romelic moicavs:<br />
• amosavali wertilis gansazRvras ZiriTadi<br />
gadawyvetilebis misaRebad da masze inovaciuri ideebis<br />
dasaSeneblad;<br />
• yuradRebis fokusirebas, sad gvinda, rom organizacia<br />
iyos da ra aris saWiro, rom amas mivaRwioT;<br />
187
• sakomunikacio instrumentebis kargad SerCevas, rom<br />
SevZloT SesaZleblobebis maqsimalurad gamoyeneba,<br />
gamowvevebis miRebaa da pozitiuri cvlilebebis<br />
inicireba;<br />
• komunikaciuri aqtivobebis monitorings;<br />
dagegmva mkacrad struqturirebuli, TanmimdevrobiTi procesia,<br />
romelic gvexmareba naTlad da logikurad davinaxoT, ris<br />
Setyobineba gvinda auditoriisaTvis da rogor mivawodoT<br />
maT ukeTesad Cveni informaciuli gzavnili.<br />
mokled ganvixiloT dagegmvis TiToeuli faza:<br />
faza 1 arsebuli situaciis kvleva da analizi<br />
1. komunikaciuri dagegmva arsebuli situaciis kvleviT<br />
daiwyoT. amisaTvis sakmarisia mcire gamokiTxvis Catareba<br />
Tqvens erTgul mxardamWerebs da TanamSromlebs Soris, rom<br />
arsebul situaciaze da im faqtorebze, romelic gavlenas<br />
axdens masze faseuli informacia miiRoT da sakvanZo<br />
kiTxvebze pasuxis gacema SesZloT.<br />
• ra miznebi aqvs organizacias? sad aris misi Zlieri<br />
da susti mxareebi? - imis garkveva, Tu ras gindaT, rom<br />
organizaciam miaRwios, saSualebas mogcems gansazRvroT<br />
komunikaciis Sesaferisi kursi.<br />
• ra resursebs flobT dReisTvis? informacia, adamianuri<br />
resursi, dro, fuli, sazogadoebis mxardaWera - resursebis<br />
arasruli CamonaTvalia. resursebis identificireba<br />
dagexmarebaT ganvsazRvroT, ra damatebiTi resursebia<br />
saWiro sasurveli sakomunikacio programisaTvis.<br />
• ra tipis komunikaciuri aqtivobebi gangixorcielebiaT<br />
ukve? rogori Sedegi moitana am aqtivobebma?<br />
• ra ZiriTad sakomunikacio SesaZleblobebs flobT?<br />
SeiZleba, rom adgilobrivi gazeTia dainteresebuli<br />
Tqveni organizaciis aqtivobebis gaSuqebiT. an SeiZleba<br />
Cvens mier proeqtis farglebSi dagegmili Sexvedraa<br />
mSvenieri SesaZlebloba Tqveni Setyobinebis warsadgenad.<br />
• ra ZiriTad siZneleebs awydebiT? xSirad biujeti<br />
188
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
sakmaod SezRudulia sakomunikacio aqtivobebis<br />
gansaxorcieleblad da Tqven kargad unda dagegmoT<br />
Tqveni mcire biujeti.<br />
analizis faza saSualebas mogcemT ganvsazRvroT<br />
sakomunikacio CarCo da dagexmarebaT:<br />
• gansazRvroT sakomunikacio barierebi da arsebuli<br />
siZneleebi;<br />
• moaxdinoT mekavSireebis identificireba da SeimuSaoT<br />
gegma, Tu rogor gamoiyenoT maTi keTilganwyoba da<br />
motivacia (magaliTad, adgilobrivi gazeTis);<br />
• gansazRvroT auditoria da daalagoT is fokus jgufebis<br />
da prioritetebis mixedviT. gaarkvioT rogor aRiqvamen<br />
isini Tqvens organizacias;<br />
• gaarkvioT, ra tipis Setyobinebebia saWiro auditoriis<br />
TiToeul jgufTan sasaubrod.<br />
faza 2 - miznebi da amocanebi<br />
miznebisa da amocanebis gansazRvra an imis zusti garkveva,<br />
ras gindaT, rom miaRwioT, mogexmarebaT zustad upaxoT vin,<br />
ra, ratom, rodis da rogor kiTxvebs.<br />
mizani - Zireuli cvlilebebis survilia, romelic gindaT,<br />
rom Tqveni qmedebiT gamoiwvioT.<br />
amocanebi -mokle vadiani, gazomvadi nabijebi, romlebic Tqvens<br />
mizanTan gaaxloebT.<br />
magaliTad:<br />
Tu Tqveni organizaciis mizania, sazogadoebis<br />
mxardaWeris mopoveba da SenarCuneba saTemo iniciativebis<br />
ganxorcielebisaTvis, maSin Tqven SeiZleba pirobiTad Semdegi<br />
amocanebi dasaxoT:<br />
• organizaciis wevrebis raodenobis 10% gazrda;<br />
• minimum ori adgilobrivi organizaciis mekavSireoba da<br />
mxardaWera;<br />
189
• adgilobrivi biznesis daintereseba da finansuri<br />
mxardaWera;<br />
• mediis keTilganwyobileba Tqveni organizaciis mier<br />
ganxorcielebuli aqtivobebisadmi;<br />
• adgilobrivi sazogadoebis min. 80%-Tvis Temis <strong>aqtiur</strong><br />
CarTulobaze informaciis miwodeba;<br />
• adgilobrivi TviTmmarTvelobebis mxardaWera da maTi<br />
ga<strong>aqtiur</strong>eba;<br />
mas Semdeg, rac gansazRvreT amocanebi, Cndeba kiTxvebi:<br />
• ramdenad kargad vcdilobT axali informaciis<br />
gavrcelebas?<br />
• ramdenad kargad movuwodebT sazogadoebas <strong>aqtiur</strong>obisken?<br />
• ramdenad kargad vcdilobT qcevis Secvlis gamowvevas?<br />
Tqveni amocanebi zustad unda gansazRvravdes, ris gakeTebas<br />
cdilobT. isini SMART princips unda efuZnebodes da<br />
konkretuli, specifikuri, gazomvadi, miRwevadi da droSi<br />
gawerili iyos. sakomunikacio gegmis Sefasebis dros Tqveni<br />
unda SegeZloT Sedegebis gazomva amocanasTan mimarTebiT.<br />
faza 3 - miznobrivi auditoria<br />
dagegmvis procesis mesame faza miznobrivi auditoriis<br />
gansazRvras moicavs da es procesi Semdeg principebs<br />
gulisxmobs:<br />
• jgufebis identificireba, romelTanac komunikacia<br />
dagWirdebaT;<br />
• TiToeuli jgufis analizi;<br />
rodesac Tqveni organizaciis samizne adamianebze fiqrobT da<br />
Tqveni mizani am adamianebze gavlenis moxdenaa, aucilebelia,<br />
rom am jgufebs sxvadasxva rakursidan SexedoT. sxva sityvebiT<br />
rom vTqvaT, Tqven am jgufebis aRwera da daxasiaTeba unda<br />
SegeZloT. magaliTad, Tqveni erT-erTi miznobrivi jgufi 18dan<br />
24 wlamde vaJebia, romlebic fexburTis TamaSiT TamaSiT<br />
arian gatacebuli.<br />
190
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
axla, rodesac zustad iciT, vin aris Tqveni auditoria,<br />
SegiZliaT Setyobinebebisa da sakomunikacio instrumentebis<br />
SerCeva daiwyoT.<br />
jgufis analizis dros gaiTvaliswineT:<br />
• icnobs Tu ara jgufi Tqvens organizacias?<br />
• ra tipis Setyobinebebma SeiZleba maTze imuSaos da<br />
ratom?<br />
• ra faqtorebma SeiZleba iqonion gavleba jgufze,<br />
Setyobinebis gacemisas? (jgufis ganaTleba,<br />
multikulturuli gansxvavebebi, socialuri foni, a.S. )<br />
• ra sirTuleebi SeiZleba Tqvens jgufTan komunikaciis<br />
dros warmoiSvas?<br />
Tu Tqven migaCniaT, rom yvela kiTxvaze gaqvT damajerebeli<br />
pasuxi, Tqven f<strong>aqtiur</strong>ad SemuSavebuli gaqvT konkretuli<br />
jgufisaTvis informaciis miwodebis instrumentebi da<br />
komunikaciuri CarCo.<br />
gTavazobT, romelic Tqveni SesaZlo miznobrivi jgufebis<br />
mokle CamonaTvals, romelic cxadia ar aris sruli da isev<br />
da isev, Tqveni miznebidan da amocanebidan gamomdinareobs.<br />
mediawarmomadgenlebi<br />
• gazeTis redaqtorebi da gamomcemlobebi, Jurnalistebi;<br />
• radio da televiziis programebis menejerebi da<br />
prodiuserebi, reportiorebi;<br />
samTavrobo da arCeuli warmomadgenlebi<br />
• qalaqis meri da gubernatoris ofisi;<br />
• qalaqis policia;<br />
• adgilobrivi municipalitetebi da TviTmmarTvelobis<br />
warmomadgenlebi;<br />
• politikuri partiebi.<br />
• sazogadoebrivi liderebi<br />
• axalgazrduli jgufebisa da studenturi<br />
TviTmmarTvelobis liderebi;<br />
• umciresobebis warmomadgenelTa liderebi;<br />
191
• sazogadoebrivi organizaciebis, arasamTavrobo seqtoris<br />
warmomadgenlebi;<br />
• adgilobrivi biznes asociaciebi;<br />
• profesiuli kavSirebi;<br />
• saxelmwifo servis-centrebi.<br />
biznes seqtori<br />
• komerciuli organizaciebis mflobelebi;<br />
• samSeneblo koncernebi;<br />
• fermebis asociaciebi;<br />
• dasaqmebis samsaxuri.<br />
profesionalebi<br />
• sasuliero pirebi;<br />
• eqimebi;<br />
• advokatebi da iuristebi;<br />
• bankirebi;<br />
• inJinrebi;<br />
• musikosebi.<br />
ganaTlebis muSakebi<br />
• <strong>skolis</strong> sameurveo sabWos wevrebi da <strong>skolis</strong> administracia;<br />
• universitetis administracia;<br />
• ganaTlebis resurs-centrebi;<br />
• maswavleblebi.<br />
faza 4 - sakvanZo Setyobinebebi<br />
Cven ganvsazRvreT sakomunikacio miznebi da amocanebi. viciT,<br />
vinaa Cveni samizne jgufebi. droa gavarkvioT, ra ideis an<br />
ideebis gaziareba gginda maTTvis. pirvel rigSi gaarkvieT -<br />
ra ician jgufebma sakiTxis Sesaxeb? ra aris aucilebeli, rom<br />
icodnen? konkretulad ra gindaT, rom gaagebinoT jgufebs?<br />
axla ki CamoayalibeT Setyobineba, romelic gindaT, rom<br />
Tqvenma auditoriam Seisminos da irwmunos. CamowereT<br />
TiToeuli Setyobineba martivi debulebebis saxiT.<br />
adamianebis motivirebisaTvis saWiroa, rom isini xedavdnen<br />
192
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
da grZnobdnen Tqvens daxmarebas. isini unda grZnobdnen,<br />
rom Tqven maTi saWiroebebis dakmayofileba gindaT. amitom,<br />
Tqveni amocana ara mxolod Tqveni saWiroebis gansazRvra<br />
da dakmayofilebaa aramed Tqveni miznobrivi auditoriis<br />
sargebelze zrunvac. mxolod am SemTxvevaSi gaqvT<br />
garantirebuli rom isini Setyobinebebs sworad aRiqvamen da<br />
adekvaturad imoqmedeben.<br />
faza 5 komunikaciuri strategiebi da taqtika<br />
Semdeg etapze ukve SegiZliaT, rom saWiro komunikaciuri<br />
instrumenti SearCioT. am dros gaiTvaliswineT:<br />
• SerCeuli instrumenti unda Seesabamebodes Tqvens xelT<br />
arsebul resursebs;<br />
• instrumenti kargad unda Seesabamebodes Tqveni<br />
auditoriis maxasiaTeblebs;<br />
• instrumenti efeqturad unda muSaobdes miznebis da<br />
sasurveli Sedegis misaRwevad;<br />
aseve mniSvnelovania instrumentis arCevisas drois faqtori<br />
da vadebi. magaliTad, Tqven ar gawyobT, rom Tqveni Setyobineba<br />
sxva mniSvnelovan movlenas daemTxves. maSin kargad unda<br />
dagegmoT Setyobinebis gacemis periodi.<br />
da bolos, biujeti, romelic yvelaze mniSvnelovania da<br />
Tqvens sakomunikacio gegmas metwilad gansazRvravs. xSiria<br />
SemTxvevebi, rodesac biujetis simcire Tqvens enTuziazms<br />
anelebs. Tumca mwiri biujetis SemTxvevaSic ki SesaZlebelia<br />
efeqturi komunikaciis dagegmva da ganxorcieleba, radgan<br />
arsebobs instrumentebi, romlebic kargad muSaoben da amave<br />
dros did danaxarjebs ar moiTxoven.<br />
rasakvirvelia, xSirad iseTi SemTxvevebic SegeqmnebaT,<br />
rodesac sakomunikacio gegmis mixedviT Setyobinebebisa da<br />
miznobrivi jgufebis gaerTianeba mogiwevT. aseT SemTxvevaSi<br />
mniSvnelovania, rom Cveni saTqmeli erT, yvelaze mniSvnelovan<br />
SetyobinebaSi gavaerTianoT, romelic martivi iqneba<br />
aRsaqmeli iqneba nebismieri jgufisaTvis.<br />
193
eWdviTi Tu internet gamocemebi?<br />
gaaCnia, ra gindaT. gaaCnia, vin aris Tqveni auditoria.<br />
ramdeni fuli gaqvT komunikaciisTvis gamoyofili da rodis<br />
gWirdebaT an ramden xanSi gindaT, rom Tqvenma Setyobinebam<br />
gavlena moaxdinos.<br />
+ dadebiTi beWdviTi gamocemebi uaryofiTi _<br />
• kontroli moxmarebasa da<br />
ganwyobaze;<br />
• kontroli gavrcelebaze;<br />
• nivTieria;<br />
• ufro personaluria;<br />
• kompaqturi da portaluria;<br />
• ufro metadaa kiTxvadi.<br />
194<br />
• Zviria;<br />
• did dros moiTxovs;<br />
• nakleb moqnilia;<br />
• Secvla/gasworeba rTulia<br />
da Zviri jdeba;<br />
• fasi meryevi da<br />
araregularulia.<br />
+ internet - gamocemebi _<br />
• SeiZleba Seiqmnas da<br />
ganTavsdes Cqara;<br />
• SeiZleba Seicvalos da<br />
ganaxldes adgilad;<br />
• interaqtiulia;<br />
• sivrce SeuzRudavia;<br />
• SeuzRudavia warmodgenili<br />
gverdebis raodenoba;<br />
moiTxovs nakleb resursebs.<br />
ganxorcieleba<br />
• moxmarebisa da ganwyobis<br />
kontroli rTulia;<br />
• auditoria unda winaswar<br />
iyos informirebuli mis<br />
arsebobaze;<br />
• efemerulia (mokle<br />
aqtualobis periodi)<br />
• ar aris konkretuli<br />
(nivTieri)<br />
• ar aris sakmarisad<br />
personaluri.<br />
CamowereT yvela is aqtivoba, romelic dagWirdebaT<br />
komunikaciis gegmis ganxorcielebisTvis: es aqtivobebi<br />
mosamzadebel periodsac moicavs. magaliTad,<br />
• sanam sainformacio kampanias daiwyebT, meil-listi unda<br />
moamzadoT da pres-relizi daweroT;<br />
• kampaniis dros, ki gaxsovdeT, rom erT-erTi aqtivoba<br />
presrelizis gavrcelebacaa;
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
• kampaniis dasrulebisTvis, mediis warmomadgenlebis<br />
kiTxvebze pasuxis gacema dagWirdebaT da ese igi, Tqveni<br />
aqtivobebis CamonaTvalSi am pasuxebis momzadebac unda<br />
SeitanoT.<br />
Tu grZelvadian gegmaze muSaobT, gaxsovdeT garkveuli<br />
periodulobiT procesisa da Sualeduri Sedegebis<br />
monitoringisa da Sefasebac dagWirdebaT.<br />
faza 6 – Sefaseba<br />
rogor gavarkvioT, ramdenad warmatebiT gavarTviT Tavi<br />
amocanebs? miiRo Tu ara Cvenma auditoriam Setyobinebebi<br />
im saxiT, rogorc davgegmeT da aRiqva Tu ara ise, rogorc<br />
gvindoda?<br />
sakomunikacio gegmis Sefasebis dros Tqven SegiZliaT<br />
gaarkvioT, rogor muSaobs konkretuli gegma sxvadasxva tipis<br />
auditoriaze. aseve gansazRvroT romeli aqtivoba iyos metad<br />
efeqturi da romeli ki warumatebeli. Sefasebis procesi<br />
aqtivobebis warmatebisTvis kriteriumebis SemuSavebas da<br />
efeqtis indikatorebis gansazRvras gulisxmobs. igi zustad<br />
igive meTodebs da midgomebs moiTxovs, romelsac proeqtis<br />
Sefaseba sxvadasxva stadiaze.<br />
sakomunikacio instrumentebis CamonaTvali<br />
fasiani reklamebi da gancxadebebi<br />
• beWdviTi - gazeTebi, Jurnalebi - efeqturia detalebis<br />
gadmosacemad;<br />
• radio - muSaobs garkveul jgufebze;<br />
• televizia - efeqturia farTo auditoriis wvdomisTvis;<br />
• Ria sivrce - kargia mobiluri auditoriis wvdomisaTvis;<br />
• satransporto saSualebebi - muSaobs qalaqisTvis.<br />
• maRaziebi - kargia msyidvelunariani da garkveuli<br />
auditoriis wvdomisTvis.<br />
195
eWdviTi masalebi<br />
• broSurebi, pamfletebi, publikaciebi - faravs mxolod<br />
im auditorias, romelsac Wirdeba infomracia da Riaa<br />
Setyobinebis misaRebad;<br />
• posterebi - didi xnis manZilze vizualuria, gamoiyeneba<br />
SezRuduli SemTxvevebis dros, magram faravs farTo<br />
auditorias;<br />
• sainformacio biuleteni - efeqturia fokusirebul<br />
jgufTan samuSaod;<br />
• wliuri angariSi - Zalian mniSvnelovania korporatiuli<br />
informaciis gasavrceleblad.<br />
media kavSirebi (arapirdapiri komunikacia)<br />
• JurnalistebTan regularuli kavSirebi;<br />
• meil listi (misamarTebis CamonaTvalis jgufebi) -<br />
aucilebelia misi ganaxleba;<br />
• piradi interviuebi mediasTan;<br />
• Sexvedrebi saredaqcio redkolegiasTan;<br />
• presrelizebi;<br />
• eleqtronuli relizebi - video da audio konferenciebi<br />
• Toq-Souebi;<br />
• sainformacio paketebi;<br />
• werilebi redaqtors;<br />
• preskonferenciebi;<br />
• specialuri statiebi;<br />
• veb-postebi.<br />
196
sazogadoebasTan urTierTobebi<br />
• pirdapiri werilebi<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
• sajaro gamosvlebi - Zalian efeqturia, radgan<br />
warmoSobs personalur kontaqtebs. moiTxovs did dros;<br />
• audio-vizualuri prezentaciebi - efeqturia,<br />
Tumca gamoiyeneba mxolod Zalian mniSvnelovani<br />
Setyobinebebis gasaxmovaneblad;<br />
• personaluri kontaqtebi - efeqturi, droSi gawelili;<br />
• Sexvedrebi sazogadoebasTan;<br />
• turebi regionebSi;<br />
• saganmanaTleblo SesaZleblobebi - klasebis vizitebi,<br />
maswavleblebTan Sexvedrebi, saganmanaTleblo sesiebi;<br />
• sponsorobis SesaZleblobebi.<br />
samTavrobo urTierTobebi<br />
• regularuli kontaqtebi mniSvnelovan<br />
warmomadgenlebTan;<br />
• samTavrobo warmomadgenlebis Casma meil listSi;<br />
• brifingebi/brifingis dokumentebi.<br />
organizaciuli/korporaciuli komunikacia<br />
• organizaciis warmomadgenlebi;<br />
• sityviT gamosvlebi;<br />
• specialuri RonisZiebebi;<br />
• Cvenebebi;<br />
• gamofenebi/gamofena-gayidvebi;<br />
• moZravi kinoTeatrebi;<br />
• aqciebi;<br />
• wliuri da sxva angariSebi;<br />
• wliuri Sexvedrebi.<br />
197
organizaciis Sida komunikaciebi<br />
• Sexvedrebi;<br />
• biuletenebi;<br />
• TanamSromlebis wliuri angariSebi;<br />
• TanamSromlebisaTvis saxlSi gagzavnili werilebi;<br />
• el-werilebi;<br />
• virtualuri konferenciebi (mag, skaip-konferenciebi);<br />
• gasvliTi saganmanaTleblo RonisZiebebi (retreat).<br />
198<br />
Rirebulebisa da sargeblis urTierTdamokidebulebis<br />
cxrili sainformacio instrumentis arCevisaTvis<br />
imisTvis, rom kargad sainformacio instrumenti konkretuli<br />
mizans kargad movargoT, sakmaod seriozulad unda<br />
davfiqrdeT. Tumca asevea aucilebeli, rom vicodeT<br />
TiToeuli instrumentis maxasiaTebeli niSnebi. qvemoT<br />
mocemuli Rirebulebisa da sargeblis cxrili gagiadvilebT<br />
sworad dagegmoT komunikaciis instrumenti Rirebulebis,<br />
dafarvisa da miznobrivi gamoyenebis maCveneblebis mixedviT.<br />
sxva sityvebiT rom vTqvaT, sworad gansazRvroT Tqvens<br />
miznobriv auditorias sainformacio gzavnili swori rogor<br />
mivawodoT arsebuli biujetis farglebSi.<br />
rCeva: bunebrivia, rom zog organizacias finansuri nakadebis<br />
mosaZieblad mZlavri komunikaciis warmoebis saSualebebi<br />
gaaCnia. arseboben iseTi organizaciebic, romlebic Tvlian,<br />
rom gansakuTrebulad efeqturi mas-mediis gamoyenebaa. isini<br />
upiratesobas aniWeben anonis, reklamisa an gancxadebebis<br />
ganTavsebas. gaxsovdeT, Tu mediis da sareklamo kampaniisas<br />
warmoebas gadawyvetT, unda darwmunebuli iyoT, rom am<br />
kampanias grZelvadiani da ganmeorebiTi xasiaTi eqneba. Ees<br />
ki solidur TanxebTan aris dakavSirebuli. moklevadiani da<br />
erTjeradi piar-kampania efeqturi Sedegebs ver moitans.
ganxorcieleba<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
CamowereT yvela is aqtivoba, romelic dagWirdeba komunikaciis<br />
gegmis ganxorcielebisTvis: es aqtivobebi mosamzadebel<br />
periodsac moicavs. magaliTad,<br />
• sanam sainformacio kampanias daiwyebT, meil listi unda<br />
moamzadoT da presrelizi daweroT;<br />
• kampaniis dros, ki gaxsovdeT, rom erT-erTi aqtivoba<br />
presrelizis gavrcelebacaa;<br />
• kampaniis dasrulebisTvis, mediis warmomadgenlebis<br />
kiTxvebze pasuxis gacema dagWirdebaT da ese igi, Tqveni<br />
aqtivobebis CamonaTvalSi am pasuxebis momzadebac unda<br />
SeitanoT.<br />
Tu grZelvadian gegmaze muSaobT, gaxsovdeT garkveuli<br />
periodulobiT procesisa da Sualeduri Sedegebis<br />
monitoringisa da Sefasebac dagWirdebaT.<br />
faza 6 - Sefaseba<br />
rogor gavarkvioT, ramdenad warmatebiT gavarTviT Tavi<br />
amocanebs? miiRo Tu ara Cvenma auditoriam Setyobinebebi<br />
im saxiT, rogorc davgegmeT da aRiqva Tu ara ise, rogorc<br />
gvindoda?<br />
sakomunikacio gegmis Sefasebis dros Tqven SegiZliaT<br />
gaarkvioT, rogor muSaobs konkretuli gegma sxvadasxva tipis<br />
auditoriaze. aseve gansazRvroT romeli aqtivoba iyos metad<br />
efeqturi da romeli ki warumatebeli. Sefasebis procesi<br />
aqtivobebis warmatebisTvis kriteriumebis SemuSavebas da<br />
efeqtis indikatorebis gansazRvras gulisxmobs. igi zustad<br />
igive meTodebs da midgomebs moiTxovs, romelsac proeqtis<br />
Sefaseba sxvadasxva stadiaze.<br />
sakomunikacio instrumentebis CamonaTvali<br />
fasiani reklamebi da gancxadebebi<br />
• beWdviTi - gazeTebi, Jurnalebi - efeqturia detalebis<br />
gadmosacemad<br />
199
• radio - muSaobs garkveul jgufebze<br />
• televizia - efeqturia farTo auditoriis wvdomisTvis;<br />
• Ria sivrce - kargia mobiluri auditoriis wvdomisaTvis<br />
• satransporto saSualebebi - muSaobs qalaqis<br />
• maRaziebi - kargia msyidvelunariani da garkveuli<br />
auditoriis wvdomisTvis.<br />
beWdviTi masalebi<br />
• broSurebi, pamfletebi, publikaciebi - faravs mxolod<br />
im auditorias, romelsac Wirdeba infomracia da Riaa<br />
Setyobinebis misaRebad;<br />
• posterebi - didi xnis manZilze vizualuria, gamoiyeneba<br />
SezRuduli SemTxvevebis dros, magram faravs farTo<br />
auditorias<br />
• sainformacio biuleteni - efeqturia fokusirebul<br />
jgufTan samuSaod;<br />
• wliuri angariSi - Zalian mniSvnelovania korporatiuli<br />
informaciis gasavrceleblad;<br />
media kavSirebi (arapirdapiri komunikacia)<br />
• JurnalistebTan regularuli kavSirebi;<br />
• meil listi (misamarTebis CamonaTvalis jgufebi) -<br />
aucilebelia misi ganaxleba;<br />
• piradi interviuebi mediasTan;<br />
• Sexvedrebi saredaqcio redkolegiasTan;<br />
• presrelizebi;<br />
• eleqtronuli relizebi - video da audio<br />
konferenciebi;<br />
• Toq-Souebi;<br />
• sainformacio paketebi;<br />
200
• werilebi redaqtors;<br />
• preskonferenciebi;<br />
• specialuri statiebi;<br />
• veb-postebi;<br />
sazogadoebasTan urTierTobebi<br />
• pirdapiri werilebi;<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
• sajaro gamosvlebi - Zalian efeqturia, radgan<br />
warmoSobs personalur kontaqtebs. moiTxovs did dros;<br />
• audio-vizualuri prezentaciebi - efeqturia,<br />
Tumca gamoiyeneba mxolod Zalian mniSvnelovani<br />
Setyobinebebis gasaxmovaneblad;<br />
• personaluri kontaqtebi - efeqturi, droSi gawelili<br />
Sexvedrebi sazogadoebasTan;<br />
• turebi regionebSi;<br />
• saganmanaTleblo SesaZleblobebi - klasebis vizitebi,<br />
maswavleblebTan Sexvedrebi, saganmanaTleblo sesiebi;<br />
• sponsorobis SesaZleblobebi.<br />
samTavrobo urTierTobebi<br />
• regularuli kontaqtebi mniSvnelovan<br />
warmomadgenlebTan;<br />
• samTavrobo warmomadgenlebis Casma meil listSi;<br />
• brifingebi/brifingis dokumentebi.<br />
organizaciuli/korporaciuli komunikacia<br />
• organizaciis warmomadgenlebi;<br />
• sityviT gamosvlebi;<br />
• specialuri RonisZiebebi;<br />
201
• Cvenebebi;<br />
• gamofenebi/gamofena-gayidvebi;<br />
• moZravi kinoTeatrebi;<br />
• aqciebi;<br />
• wliuri da sxva angariSebi;<br />
• wliuri Sexvedrebi.<br />
organizaciis Sida komunikaciebi<br />
• Sexvedrebi;<br />
• biuletenebi;<br />
• TanamSromlebis wliuri angariSebi;<br />
• TanamSromlebisaTvis saxlSi gagzavnili werilebi;<br />
• el-werilebi;<br />
• virtualuri konferenciebi (mag, skaip-konferenciebi);<br />
• gasvliTi saganmanaTleblo RonisZiebebi (retreat).<br />
202
qvemoT moyvanilia sxvadasxva komunikaciuri instrumentebi maxasiaTeblebiT.<br />
instrumenti dafarva Rirebuleba gamoyenebis saukeTeso gza<br />
maRali donorebisa da fondebis<br />
mosazidad, partniorebis<br />
dasaintereseblad<br />
miznobrivi<br />
auditoria<br />
wliuri angariSi<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
donorebis mosazidad,<br />
partniorebis,<br />
mxardamWerebis da wevrebis<br />
informirebisaTvis<br />
mciredan<br />
saSualomde<br />
miznobrivi<br />
auditoria<br />
biuleteni<br />
saSualo donorebisa da<br />
partniorebisaTvis,<br />
fokusirebuli<br />
miznobrivi<br />
auditoria,<br />
fokusirebuli<br />
sazogadoeba<br />
broSura<br />
sazogadoebisaTvis<br />
cnobadobis gazrdisa da<br />
mxardamWerebis, moxaliseebis,<br />
partniorebis mosazidad, maT<br />
dasaintereseblad<br />
saSualodan<br />
maRali<br />
farTo, magram<br />
miznobrivi<br />
auditoria<br />
Jurnali<br />
maRali donorebisa da fondebis<br />
mosazidad, patrniorebisa da<br />
mediis dasaintereseblad.<br />
miznobrivi<br />
auditoria<br />
miznobrivi<br />
RonisZiebebi, rogoricaa<br />
konferenciebi<br />
donorebis mosazidad<br />
mciredan<br />
maRali<br />
miznobrivi<br />
auditoria<br />
pirdapiri werilobiTi<br />
mimarTva<br />
sareklamo-informaciuli<br />
mciredan<br />
maRali<br />
farTo<br />
sazogadoeba<br />
veb-saiti<br />
203
mcire donorebis da partniorebis<br />
wvdomisaTvis.<br />
miznobrivi<br />
auditoria<br />
el-siaxleebi<br />
204<br />
axali mxardamWerebisa<br />
da wevrebis mosazidad,<br />
moxaliseobrivi sawyisebis<br />
mciredan<br />
maRali<br />
farTo<br />
sazogadoeba<br />
pirdapiri marketingi<br />
gasaZliereblad<br />
mciredan cnobierebis amaRlebis, axali<br />
maRali<br />
auditoriis wvdomisaTvis<br />
saSualo cnobierebis amaRlebisa da<br />
mciredan saSualo masStabis<br />
marketingisaTvis.<br />
saSualodan cnobadobis garkvevisa da<br />
maRali<br />
testirebisaTvis;<br />
saSualodan cnobierebis amaRlebis/axali<br />
maRali<br />
auditoriis wvdomisaTvis<br />
maRali cnobierebis amaRlebis/axali<br />
auditoriis wvdomisaTvis<br />
media/farTo<br />
sazogadoeba<br />
erovnuli media<br />
saSualebebi<br />
farTo<br />
sazogadoeba<br />
video relizebi<br />
sazogadoebis gamokiTxva farTo<br />
sazogadoeba<br />
farTo<br />
sazogadoeba<br />
beWdviTi gancxadebebi/<br />
anonsebi/ reklamebi<br />
farTo<br />
sazogadoeba<br />
gancxadebebi/anonsebi/<br />
reklamebi nacionalur<br />
televiziaSi<br />
cnobierebis amaRlebis/axali<br />
auditoriis wvdomisaTvis<br />
saSualodan<br />
maRali<br />
metad<br />
fokusirebuli<br />
sazogadoeba<br />
gancxadebebi/anonsebi/<br />
reklamebi adgilobriv/<br />
sakabelo televiziaSi<br />
saSualo cnobierebis amaRlebis/axali<br />
auditoriis wvdomisaTvis<br />
farTo<br />
sazogadoeba<br />
gancxadebebi/anonsebi/<br />
reklamebi adgilobriv/<br />
sakabelo radioSi<br />
axali gulSematkivrebis,<br />
moxaliseebisa da wevrebis<br />
wvdomisaTvis;<br />
mciredan<br />
maRali<br />
farTo<br />
sazogadoeba<br />
banerebi, stikerebi,<br />
bilbordebi
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
albaT gesmiT, rom es ar aris sakomunikacio instrumentebisa<br />
da strategiebis sruli CamonaTvali. es yvelaze xSirad<br />
gamoyenebadi instrumentebia. Tumca, aRwerili principebi da<br />
maxasiaTeblebi sxva, msgavs instrumentebzec vrceldeba. Semdeg<br />
paragrafebSi mokled ganvixiloT TiToeuli instrumenti,<br />
romelic organizaciis komunikacias warmatebuls da<br />
Sedegze orientirebuls xdis. amasTan, mivuCinoT maT adgilebi<br />
komunikaciuri arxebisa da saSualebebis mixedviT.<br />
4. organizaciis sainformacio masalebi<br />
veb-gverdi<br />
veb-gverdi organizaciis erT-erTi yvelaze mniSvnelovani<br />
sainformacio masalaa, radgan mas yvelaze didi raodenobiT<br />
da gansxvavebuli jgufebis erTdrouli dafarva SeuZlia<br />
da yvelaze didi raodenobiT sxvadasxva tipis informaciis<br />
erTdroulad ganTavsebis saSualebas iZleva.<br />
veb-gverdis SemuSavebis periodSi ramdenime mniSvnelovani<br />
detali unda gaviTvaliswinoT:<br />
1. zustad vicodeT, rogor vgegmavT informaciis<br />
ganTavsebas da rogor vaRwevT veb-gverdis sainformacio<br />
erTobliobas;<br />
2. zustad vicodeT is komponentebi, romlebic ukeT<br />
warmoaCens organizaciis<br />
gamocdilebas da saqmianobas.<br />
Aam komponentebis sworad<br />
ganTavsebazea damokidebuli<br />
auditoriis interesi da<br />
organizaciis Sefasebis<br />
zrda, rac saboloo jamSi<br />
organizaciis komunikaciis<br />
erT-erTi ZiriTadi mizania.<br />
aucileblad unda vicodeT<br />
saitis miznebi, amocanebi,<br />
arsebuli, potenciuri da<br />
sasurveli auditoria. vebgverdze<br />
ganTavsebuli<br />
Sinaarsisa da funqciebis<br />
internet saSualebebis swori<br />
gamoyenebiT, romelic organizaciis<br />
istorias, biografiul<br />
detalebs, siaxleebis arqivs,<br />
daijests, fotoebs atvirTvis<br />
opcias da sxva relevantur<br />
informaciasa da SesaZleblobebs<br />
moicavs, organizaciis<br />
veb-gverdi SeiZleba, rom mniSvnelovan<br />
siaxleebis wyarod<br />
iqces eqspertebis onlain rekomendaciebi,<br />
video klipebi da<br />
mniSvnelovani gamosvlebi ki,<br />
dagemarebaT media moculobis<br />
generirebaSi.<br />
205
erToblioba. sistemur struqturas yvela am komponentis<br />
gaTvaliswinebiT vgegmavT. veb-saitis sainformacio sistema<br />
advilad mosaZebni unda iyos da informacias mkafiod<br />
awodebdes momxmarebels. vifiqroT “i”-s samsafexurian<br />
sistemaze, romelic veb-saits momxmarebelze orientirebuls<br />
xdis:<br />
internet gverdis dagegmvis procesi<br />
ramdenime oqros wesi veb-gverdis SemuSavebis win:<br />
1. yovelTvis arsebobs arCevani sada, martiv da rTul,<br />
teqnologiurad datvirTul gverdebs Soris. rasakvirvelia,<br />
mediafunqciebis damateba da fotomasala veb-saits mimzidvels<br />
xdis, magram, amasTan, tvirTavs mas. marketingis oqros wesi<br />
gveubneba, rom momxmarebelma 17 wamis ganmavlobaSi unda<br />
SeZlos gverdis CatvirTva. winaaRmdeg SemTxvevaSi, igi<br />
interess kargavs da tovebs gverds. “rTuli” gverdebi ki<br />
“mZimea” da didxans itvirTeba. isic gasaTvaliswinebelia,<br />
rom teqnologiurma sirTuleebma da gadatvirTulma<br />
dizainma SeiZleba Tqveni ZiriTadi saTqmelisgan CamoaSoros<br />
momxmarebeli. Ppirvel wuTebSi<br />
momxmarebeli SeiZleba, rom vebsaitis<br />
“siWrelem” moxiblos,<br />
magram saitze warmoqmnili<br />
sirTuleebi TandaTan gauqrobs<br />
survils, kidev estumros Tqveni<br />
organizaciis gverds.<br />
2. veb-gverdis xarisxis<br />
SenarCuneba iseve mniSvnelovania,<br />
rogorc misi pirvelad CaSveba.<br />
informaciis regularuli<br />
ganaxleba da misi gadamowmeba<br />
veb-gverdis intensiuri<br />
moxmarebis aucilebeli<br />
206<br />
“niu-iurk Taimsis mier<br />
nominirebuli “internetis<br />
oskarosani” veb-saitebi:<br />
• www.aworldconnected.com<br />
• http://blogforamerica.com<br />
• www.cancerfacts.com<br />
• www.earthisland.org<br />
• www.exploratorium.edu<br />
• www.gracecathedral.org<br />
• www.hivstopswithme.org<br />
• www.hrc.org<br />
• www.indybay.org<br />
• www.kidshealth.org<br />
• www.myjewishlearning.com<br />
• www.tolerance.org
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
pirobaa. unda gamoviyenoT internetisTvis damaxasiaTebeli<br />
ena (lakoniuri, mkafio). Aredaqtireba da koreqtura iseve<br />
sayuradRe-boa, rogorc beWdviTi masalebis SemTxvevaSi. elredaqtireba<br />
bevrad moqnilia, Tumca Secdomebi _ advilad<br />
SesamCnevi. Secdomebi ki Tqvens momxmarebels STabeWdilebas<br />
ukargavs da organizaciis imijze negatiurad moqmedebs.<br />
veb-gverdis dagegmvis, Seqmnisa da Semdgomi administrirebisaTvis<br />
Semdegi nabijebia gasavleli:<br />
nabiji I: ganixileT da CamoTvaleT Tqveni veb-gverdis<br />
amocanebi da miznebi, (gvaxsovdes, rom miznebi gazomvadi<br />
unda iyos)<br />
veb-gverdis dagegmvis procesSi unda moxdes miznebis<br />
gansazRvra Tqvens veb-gverdTan dakavSirebiT. Camoyalibebuli<br />
miznis magaliTia: “gavaRviZoT auditoriis interesi Cveni<br />
aqtivobebis mimarT da uzrunvelvyoT yovelTviurad min. 20<br />
axali xelmomweris gaCena” an “uzrunvelvyoT publikaciebis<br />
gavrceleba da PDF dokumentebis atvirTvis zrda saitidan 100<br />
mde..” kidev erTi magaliTia: “xeli SevuwyoT Cveni servisebis<br />
Sesaxeb informaciis gavrcelebas da maTi gamoyenebis zrdas<br />
min. 15%-iT yovelTviurad.” cxadia, rom SeiZleba ramdenime<br />
miznis erTobliobac arsebobdes.<br />
Cveni miznebis miRwevis albaToba mTlianad aris<br />
damokidebuli veb-gverdis informaciul arqiteqturaze. Tu<br />
veb-gverdi kanonzomieri intensivobiT gamoiyeneba an misi<br />
gamoyeneba izrdeba Cveni momxmareblebis mier, maSin gamodis,<br />
rom informaciuli arqiteqtura sworad aris agebuli.<br />
magram Tu ver muSaobs efeqturad, unda davazustoT<br />
Semdegi sakiTxebi: ra tipis informacias elodeba Tqvengan<br />
momxmarebels? ramdenad xelmisawvdomia misTvis Tqveni vebgverdi?<br />
ra aris momxmareblisTvis informaciis miRebis<br />
safasuri? (gaiTvaliswineT, rom ara mxolod monetarulad<br />
gaizomeba, aramed dros, barierebs, moTxovnili personaluri<br />
informaciis siuxvesac moicavs) aris Tu ara relevanturi<br />
momxmareblis interessa da saWiroebasTan. gadasaxedia<br />
veb-gverdis teqstebis dizainic da siaxleebis gamoweris,<br />
gamoweris gauqmebis, gadmotvirTvis, siaxleebis moTxovnis<br />
formis dizainic.<br />
207
nabiji II: ganixileT da CamoTvaleT Tqveni miznobrivi<br />
auditoria, maTi miznebi, interesebi da molodinebi<br />
internet-gverdis dagegmvisa da Seqmnis procesSi<br />
aucileblad naTlad unda gvyavdes warmodgenili, vin aris<br />
Cveni miznobrivi auditoria. amasTan, unda gvaxsovdes, rom<br />
veb-gverdis auditoria da Cveni organizaciisa da misiis<br />
mxardamWerebi ar aris aucilebeli, rom erTi da igive jgufs<br />
Seadgendes. xSiria, rom Cveni programebiT mosargebleebs,<br />
romlebic raionebis miuwvdomel dasaxlebebSi cxovroben,<br />
SezRuduli internetwvdoma gaaCniaT. Tumca es ar niSnavs, rom<br />
veb-gverdi usargebloa organizaciisa da misi miznebisaTvis.<br />
radgan Tqveni partniorebis, damfinanseblebis, sxva interesis<br />
mxareebisaTvis veb-gverdze ganlagebuli informacia<br />
exmareba organizacias sakuTari pozicionireba da arsebul<br />
sferoebSi eqspertiza da gamocdileba warmoaCinos.<br />
mosalodnelia, rom Tqvens veb-gverds erTze meti mizani da<br />
sxvadasxva miznobrivi auditoria gaaCndes. cxadia, yvela<br />
mizani yvela tipis auditorias ver moicavs, Tumca erT-erT<br />
umTavres amocanad miznebisa da auditoriebis interesebis<br />
gadakveTa unda daisaxoT<br />
kargi dagegmva saSualebas iZleva gavarkvioT, sad xdeba Tqveni<br />
miznebisa da sxvadasxva miznobrivi auditoriis jgufebis<br />
kveTa. magaliTisTvis, Tu Tqven miznad isaxavT, rom QTqveni<br />
publikaciebi xelmisawvdomi iyos farTo auditoriisaTvis<br />
veb-gverdis saSualebiT da xedavT, rom, interesi marTlac<br />
didia, aucilebelia, rom SeqmnaT seqcia “publikaciebi”,<br />
romelic TvalsaCino iqneba.<br />
nabiji III: ganixileT da SeimuSaveT Sinaarsobrivi gegma da<br />
funqciebis erToblioba<br />
mas Semdeg, rac gansazRvreT internet-gverdis miznebi da<br />
auditoria, saWiroa SeimuSaoT saitis Sinaarsobrivi gegma<br />
da gansazRvroT is aqtivobebi, romlis warmoCenac Tqveni<br />
organizaciisTvis xelsayrelia. amasTan, darwmundiT, rom<br />
Tqveni miznebisaTvis aucilebeli resursebic gagaCniaT.<br />
magaliTad, mxolod is, rom Tqven konkretuli statia gindaT<br />
rom ganaTavsoT, ar aris sakmarisi. gansazRvreT, ramdenad<br />
realuria is funqciuri SesaZleblobebi, romlebic arsebobs,<br />
208
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
gaamarTlebs Tqvens mizans Tu vera... Tu ar arsebobs dokumentis<br />
digitaluri versia da SeZlebT Tu ara, dokumentis xarisxian<br />
skanirebas an formatis trasformaciisaTvis Tanxebis<br />
gamoyofas da Rirs Tu ara es dokumenti gaweul xarjad.<br />
cxadia, rom organizaciebi xedvis, strategiis, finansuri<br />
da organizaciuli SesaZleblobebis Tu aqtivobis sferos<br />
mixedviT, sxvadasxvanairad gegmaven veb-gverdis Sinaarsobriv<br />
komponentebsac. magaliTisTvis, qvemoT is komponentebia<br />
CamoTvlili, romelic yvelaze xSirad aris arasamTavrobo<br />
organizaciis veb-gverdze ganTavsebuli::<br />
• misiis debuleba (ar unda aRematebodes erT gverds);<br />
• organizaciis Seqmnisa da ganviTarebis istoria<br />
(lakoniurad);<br />
• miznebi da amocanebi, xedva;<br />
• gamgeobis wevrebis sia da Tu TvliT, rom sainteresoa,<br />
maTi mokle biografiuli monacemebi;<br />
• TanamSromelTa sia poziciebis miTiTebiTa da<br />
sakontaqto informaciiT (el-fostis misamarTi)<br />
• siaxleebis gverdi, romlebic intensiuri regularobiT<br />
unda ganaxldes;<br />
• ganxorcielebuli aqtivobebis, programebisa da<br />
proeqtebis CamonaTvali mokled anotaciiT da donori<br />
organizaciis miTiTebiT);<br />
• organizaciis mier gamoSvebuli ukanaskneli biuleteni<br />
(aseve unda iyos xelmisawvdomi yvela gamoSvebuli<br />
biuletenis linqebi an PDF versiebi);<br />
• organizaciis publikaciebis CamonaTvali (statiebi,<br />
kvlevebis Sedegebi, analizi, angariSebi);<br />
• Tu Tqveni mizania, publikacia sajaro iyos, aucileblad<br />
unda xdebodes misi gamoyofa sruli CamonaTvalidan<br />
(SeiZleba calke iqneba ganTavsebuli, an linqiT<br />
gadasvlis saSualebas iZleodes);<br />
• publikaciebze xelmoweris forma;<br />
• Tqveni sxva, damatebiTi saqmianobebisa da servisebis<br />
Sesaxeb informacia;<br />
• organizaciis wliuri programuli da finansuri<br />
angariSebi (sasurvelia mibmuli failebis saxiT);<br />
209
• donori da partniori organizaciebis CamonaTvali,<br />
sasurvelia linqis funqciiT maT veb-gverdebze;<br />
• saZiebo sistema veb-gverdsa da, sasurvelia, mis gareTac;<br />
• trafikis maCvenebeli.<br />
nabiji IV:<br />
veb-saitis Sinaarsobrivi da funqciuri dajgufeba<br />
mas Semdeg, rac gadawyviteT, Tu ra informacia gindaT<br />
ganaTavsoT saitze, aucilebelia, rom mis struqturazec<br />
ifiqroT. Tqven unda SeqmnaT konceptualuri CarCo, romelsac<br />
mogvianebiT Sinaarsobrivi dajgufebisa da organizebisaTvis<br />
gamoiyenebT. saitis kargad dagegmili struqtura ara<br />
mxolod mis moxmarebas aumjobesebs, aramed cnobads xdis<br />
mas da Sesabamisad, organizaciasac.<br />
gaiTvaliswineT, rom veb-saitebi sxvadasxva mimarTulebas<br />
SeiZleba moicavdes da 4 ZiriTad komponentze iyos<br />
orientirebuli:<br />
• auditoriaze<br />
• funqciaze<br />
• servisze<br />
• droulobaze, operatiulobaze<br />
magaliTad, Tu Tqveni mizania statiebis, publikaciebisa da<br />
wignebis miwodeba, veb-saiti ufro vitrinis tipis dizainisa<br />
da biblioTekis funqciis matarebeli iqneba. im SemTxvevaSi,<br />
Tu Tqveni mizani bavSvTa xelnakeTi nawarmis gayidvaa,<br />
aucilebelia, rom mas piradi istoriebi da interviuebi<br />
axldes da Sesabamisad, funqciuri orientacia gaaCndes. is<br />
organizaciebi, romlebic adamianTa uflebebis dacvasa da<br />
advokatirebas ewevian, cxadia, informaciis operatiulobaze<br />
arian orientirebuli da maTi veb-saitic relevanturi<br />
funqciebisa da struqturis matarebelia.<br />
cxadia, erTi mimarTulebis arseboba meoris uaryofas ar<br />
niSnavs. ufro metic, garkveuli programis, komponentisa<br />
Tu saqmianobis tipidan gamomdinare, aucilebelia, rom<br />
saitis funqciuri struqturireba sxvadasxva mimarTulebiT<br />
warvmarToT.<br />
210
Sinaarsobrivi dajgufeba<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
mas Semdeg, rac viciT, ra informacias vaTavsebT da ra<br />
mimarTulebebia CvenTvis prioritetuli, SegviZlia, rom<br />
organizaciis Sinaarsobrivi dajgufebac davgegmoT.<br />
mniSvnelovania, rom Sinaarsobrivi dajgufeba ise davgegmoT,<br />
rom Cvens auditorias saSualeba mieces, TiToeul dajgufebaSi<br />
Tavisuflad imoZravos interesisa da informaciidan<br />
gamomdinare.<br />
magaliTisTvis mocemulia resursebis CamonaTvali<br />
Sinaarsobrivi jgufebis mixedviT:<br />
pirveli jgufi<br />
• misiis xedva;<br />
• TanamSromlebis sia da sakontaqto informacia;<br />
• bolo Tvis organizaciis biuleteni;<br />
• organizaciis mier gamoSvebuli biuletenebis arqivi<br />
Tveebisa da wlebis mixedviT;<br />
• biuletenis gamoweris onlain aplikacia.<br />
meore jgufi<br />
• organizaciis mier SemoTavazebuli treningebis<br />
CamonaTvali mokle anotaciebiT;<br />
• ramdenime trening-sesiis moduli gadmotvirTvis ofciiT;<br />
• organizaciis mier ganxorcielebuli treningebis nusxa<br />
momxmarebeli organizaciebis CamonaTvaliTa da Catarebis<br />
TariRebiT;<br />
• trenerebis sia TiToeulis portfolios CatvirTvis an<br />
calke gverdze gaxsnis ofciiT;<br />
• foto-galerea Catarebuli trening-sesiebis amsaxavi<br />
masaliT;<br />
• organizaciis SemoTavazebis forma sakontaqto pirisa da<br />
informaciis CaTvliT;<br />
• treningis SekveTis onlain forma;<br />
• sakredito baraTis gadaxdis ofcia.<br />
211
nabiji V: miRebuli Sedegebis gawera<br />
mas Semdeg, rac ZiriTadi da yvelaze rTuli etapebi gaiareT,<br />
romlebic informaciis Sinaarsisa da arqiteqturul<br />
dagegmarebas, kontentis dajgufebasa da miznebisa da<br />
auditoriis identificirebas moicavs, droa, rom saitis<br />
dizainze ifiqroT. amisaTvis, cxadia, saWiroa, rom Tqveni<br />
Canafiqri IT muSakebs proeqtis saxiT CamouyaliboT da<br />
SeudgeT internet-saitis dizainsa da mis amuSavebaze fiqrs.<br />
savaraudod, Tqveni nabijis struqturirebul dokumentad<br />
Camoyalibebis yvelaze moxerxebuli gza, sqemis Seqmnaa, sadac<br />
ierarqiuli wyoba da navigaciuri svlebi TvalsaCinod aris<br />
gamoxatuli. aseTi sqema ramdenime furcelzec SeiZleba iyos<br />
ganTavsebuli TiToeuli procesis TvalsaCinoebisaTvis.<br />
dizaini - Tqveni da Tqven mier mowveuli profesionalebis<br />
gemovnebis sakiTxia. gaxsovdeT, rom ferebis mravalferovani<br />
gama, uCveulo Srifti da gadatvirTuli fleS-efeqtebi,<br />
Tqvens auditorias ZiriTadi informaciuli gzavnilisgan<br />
yuradRebas ufantavs da mis Tvals male Rlis.<br />
safexuri VI: CamoayalibeT veb-saitis warmatebis<br />
ganmsazRvreli indikatorebi<br />
Tqveni informaciuli arqiteqtura aucileblad saWiroebs<br />
Sefasebis dasaxul miznebTan mimarTebiT. erT-erTi<br />
aprobirebuli da martivi meTodi, ramdenime saitis<br />
momxmarebelze dakvirvebaa saitis moxmarebis procesSi. es<br />
martivi procedura mogcemT saSualebas gaarkvioT, ramdenad<br />
aRiqvamen isini Tqven mier warmodgenil informaciul<br />
arqiteqturas da sad “ikargebian” an ibnevian.<br />
mas Semdeg, rac saiti <strong>aqtiur</strong>ad amuSavda, kvlavac gaagrZeleT<br />
auditoriis monitoringi. bunebrivia, rom unda awarmooT<br />
imis statistika, Tu ramdeni xelismomweri gauCnda Tqvens<br />
biuletens, ramdeni kiTxva daisva konkretul sakiTxTan<br />
mimarTebiT, ramdenjer aitvirTa publikacia. trafikis<br />
ofciiT ki, Tqven gansazRvravT, ra intensivobiT izrdeba<br />
Tqveni auditoria da ra faqtorebi moqmedeben momxmareblis<br />
raodenobis cvlaze. sTxoveT Tqven hostingis provaiders,<br />
rom mogawodoT statistika, romelic specialuri teqnikis<br />
“obieqtis TvalTvalis” „cookie tracking“ aris SesaZlebeli<br />
212
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
da momxmareblis mier saitze ganxorcielebuli nabijebis<br />
aRweris saSualebas iZleva.<br />
TandaTan, mas Semdeg, rac saitis administratori instrumentis<br />
warmatebas indikatorebis saSualebiT SeZlebs da nel-nela<br />
Tqveni organizaciisa da auditoriis damatebiTi saWiroebebis<br />
identificirebas moacdes, Tqven aRmoaCenT axal-axali tipis<br />
damatebiT saSualebs, romelic erTi mxriv axali auditoriis<br />
mozidvisa da meore mxriv ki organizaciuli miznebis<br />
ganviTarebas gamoiwvevs da ara mxolod “virtualur yuTSi”,<br />
aramed realur, organizaciul funqcionirebaSic.<br />
da bolos, gaxsovdeT, rom arsebobs yvelaze xSirad daSvebuli<br />
Secdomebis CamonaTvali, romlebic veb-gverdis Seqmnisa da<br />
gamoyenebisas gvxvdeba da romelic ar unda gavimeoroT:<br />
• ar gvaqvs zustad Camoyalibebuli miznebi, romlisTvis<br />
veb-saiti iqmneba;<br />
• veb-saitebis dizainis mniSvnelobis gadafaseba;<br />
• veb-saitis Sinaarsi ar aris redaqtirebuli;<br />
• interaqtiuli saSualebebis potenciali ar aris bolomde<br />
aTvisebuli;<br />
• veb-saitis Sedegebis monitoringi ar xdeba xarisxianad<br />
da permanentulad;<br />
• ar xdeba saitis regularuli ganaxleba da uzrunvelyofa;<br />
rCeva: veb-saitis dagegmvisa da SemuSavebis struqtura da<br />
nabijebi aseve SeiZleba aqtualuri da sasargeblo iyos<br />
nebismieri sxva sainformacio instrumentis SemuSavebisas.<br />
sainformacio biuletini<br />
sainformacio biuleteni perio duli gamoSvebaa, romelsac<br />
organizacia mimdinare saqmianobis, programebisa da<br />
proeqtebis Sesaxeb informaciis gasavrceleblad iyenebs.<br />
es kompaqturi da drois garkveul monakveTze gaTvlili<br />
produqtia, romelic mimdinare saqmianobis aRwerasTan<br />
213
erTad, auditorias, aqtivobebis<br />
miznebsa da amocanebs, da aseve<br />
ukve miRweul Sedegebsac acnobs.<br />
Sesabamisad, yoveli Semdegi<br />
nomeri, axal RonisZiebebTan da<br />
aqtivobebTan erTad, wina nomerSi<br />
aRwerili gegmebis Sesrulebis<br />
Sesaxeb informaciasac iZleva.<br />
rCeva: aucilebelia, rom<br />
yoveli Semdegi nomeri wina<br />
nomerSi aRwerili RonisZiebis,<br />
informaciisa da aqtivobis<br />
ganviTarebis, mogvarebisa Tu dasaxuli nabijebis Sesaxeb<br />
informacias iZleodes. mniSvnelovania, rom Tqven mier<br />
aRwerili nebismieri informacia Semdeg gamoSvebaSi<br />
logikurad grZeldebodes da dasasrulemde midiodes.<br />
davuSvaT, biuletenSi ganaTavseT informacia imis Sesaxeb, Tu<br />
rogor ver dadian <strong>skolis</strong> moswavleebi skolaSi mSobliuri<br />
soflidan imis gamo, rom skolamde 25 km-ia da transporti<br />
ar dadis. Semdeg nomerSi aucileblad unda miuTiToT,<br />
vis mimarTeT am sakiTxis mogvarebisaTvis, ra qmedebebi<br />
ganxorcilda, da gadaiWra an daigegma Tu ara problemis<br />
gadaWra garkveul vadebSi. Tu Tqvens Zalisxmevas aranairi<br />
Sedegi ar gamouRia, Semdeg nomerSi aucileblad unda<br />
miuTiToT, rom konkretuli pirisgan reagireba ar yofila da<br />
ras apirebT am mimarTulebiT uaxloes momavalSi. Sua gzaSi<br />
mitovebuli informacia donorebisa da partniorebis ndobis<br />
xarisxs amcirebs.<br />
• informaciuli biuleteni aseve efeqturad gamoiyeneba<br />
dagegmili RonisZiebis Sesaxeb informaciis<br />
gavrcelebisaTvis da efeqturi dizainis da marketinguli<br />
miznebidan gamomdinare, SeiZleba mosawvevis funqciasac<br />
moicavdes. arsebobs garkveuli wesebi, romlebic<br />
biuletens mizanmimarTul informaciul instrumentad<br />
aqcevs da organizaciis saqmianobis profils, moculobas,<br />
miznobriv da fokus jgufebs da geografiul dafarvas<br />
ZiriTadad partnior organizaciebs da strategiul<br />
214<br />
sainformacio biuletenis<br />
dizaini, stuqtura, teqsti<br />
da foto-masala maRalprofesiul<br />
doneze unda<br />
iyos Sesrulebuli. uxvad<br />
gamoiyeneT piradi istoriebi,<br />
interviuebi beneficiarebTan,<br />
eqspertuli<br />
daskvnebi, rac Tqvens, rac<br />
Tqvens sainformacio masalas<br />
mkiTxvelisTvis sainteresos<br />
gaxdis da mimdinare<br />
saqmianobis xarisxs<br />
gausvams xazs.
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
partniorebs warmoudgens. sainformacio biuleteni<br />
efeqturi dizainiT unda gamoirCeodes da kargad SerCeul,<br />
enobrivad gamarTul da SemecnebiTi Sinaarss moicavdes.<br />
aseve mniSvnelovani elementi biuletenis SemuSavebisas,<br />
fotoebia. fotoebi ise unda SevarCioT, rom mocemuli<br />
informaciis relevanturi iyos. rekomendebulia, rom<br />
biuletenis pirvel gverdze kompaqturad iyos mocemuli<br />
Tqveni organizaciis Sesaxeb ZiriTadi informacia,<br />
rogorebicaa organizaciis istoria, misia, miznebi da<br />
ZiriTadi amocanebi. amasTan, biuletenSi asaxuli momavlis<br />
gegmebic, logikurad unda iyos dakavSirebuli erTi<br />
mxriv mimdinare saqmianobasTan da meore mxriv, ki Tavad<br />
organizaciis mimarTulebebsa da prioritetebTan.<br />
• ukanaskneli ramdenime wlis manZilze, gansakuTrebiT<br />
popularuli el-biuletenebis gavrcelebaa, rac nakleb<br />
finansur danaxarjs moiTxovs organizaciisagan. magram<br />
gaiTvaliswineT, rom el-informacia naklebad kiTxvadia<br />
da imis Sansi, rom Tqveni organizaciis Sesaxeb siaxleebs<br />
Tqveni respodentebi gaecnobian, beWduri masalis<br />
SemTxvevaSi ufro maRalia.<br />
• rCeva: gamoikvlieT Tqveni respondentebis azri biuletenis<br />
intensivobasTan dakavSirebiT. sagulisxmoa icodeT, ra<br />
sixSiriT surT maT Tqvengan informaciis miReba. .<br />
sainformacio furceli<br />
sainformacio furceli aseve efeqturi saSualebaa<br />
organizaciis gare komunikaciisaTvis, Tumca igi biuletenze<br />
kidev ufro lakoniuria da kidev ufro xSir ganaxlebas<br />
moiTxovs. sainformacio furceli erT, organizaciisaTvis<br />
yvelaze mniSvnelovan mimdinare aqtivobas aRwers. misi<br />
moculoba 1-2 gverds ar unda aRematebodes. mniSvnelovania,<br />
rom yvela sainformacio furcelze iyos miTiTebuli<br />
ganaxlebis TariRebi, rom kargad Candes misi periodika. ar<br />
dagaviwydeT sakontaqto informaciis miTiTeba da mkiTxvelis<br />
gamoZaxilebis waxaliseba.<br />
215
organizaciis broSura<br />
broSura organizaciis savizito baraTia da mimzidveli<br />
dizainiT, SemecnebiTi SinaarsiT, enobrivad da stilisturad<br />
kargad gamarTuli teqstebiT unda xasiaTdebodes. yovelTvis<br />
arsebobs imis cduneba, rom broSuris meSveobiT meti<br />
informacia gamovaqveynoT, Tumca es ar aris swori strategia.<br />
amgvari produqti ar aris saintereso auditorisaTvis<br />
da Sesabamisad, mizans veRar emsaxureba. aucilebelia,<br />
rom informacia kargad davgegmoT, SevarCioT da mxolod<br />
ZiriTadi ideebi da faqtebi ganvaTavsoT. broSuris mTavari<br />
daniSnuleba ZiriTadi, sakvanZo informaciis gadmocemaa da<br />
ara yvela kiTxvaze pasuxebis gacema.<br />
• organizaciis broSuraze ar vuTiTebT mis gamoSvebis<br />
Tvesa da ricxvs, radgan igi biuletens, sainformacio<br />
furcelsa da el-siaxleebze grZelvadiani produqtia da<br />
auditoriisaTvis organizaciaze zogadi informaciisa da<br />
mimarTulebebis Sesaxeb miwodebas isaxavs miznad.<br />
• broSuris Seqmnisas aseve did mniSvnelobas TamaSobs<br />
dizaini da foto masala. broSura aucileblad unda<br />
faravdes Semdeg informacias:<br />
1. organizaciis dafuZnebis istoria, damfuZneblebi da ra<br />
aris organizaciis misiis debuleba da xedva, faseulobebi,<br />
miznebi da amocanebi;<br />
2. organizaciis ZiriTadi saqmianobebi, gegmebi da momavlis<br />
xedva;<br />
3. mniSvnelovani da regularuli donorebi, dafinansebis<br />
wyaroebi, strategiuli partniorebi;<br />
4. sakontaqto informacia da organizaciis mxardaWerisaTvis,<br />
mis saqmianobaSi CarTvisaTvis saWiro procedurebi, gzebi<br />
da saSualebebi.<br />
rCeva: organizaciis broSuraSi informacia imgvarad unda<br />
iyos struqturirebuli, rom mkiTxvels naTel warmodgenas<br />
aZlevdes organizaciis Sesaxeb. Tu migaCniaT, rom romelime<br />
konkretulma aqtivobam organizaciisaTvis gansakuTrebiT<br />
warmatebuli roli iTamaSa, mis ganviTarebas, gafarToebas da<br />
216
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
gaZlierebas Seuwyo xeli, aucileblad aRniSneT amis Sesaxeb<br />
broSuraSi.<br />
warmatebis istoriebi<br />
warmatebis istoriebi konkretul miRwevebis Sesaxeb<br />
mogviTxrobs da misi gamoyenebis mravali saSualeba arsebobs.<br />
warmatebis istoriebi viyenebT moxsenebebSi, broSurebSi, vebsaitebze,<br />
wliur angariSSi da a.S. gvaxsovdes, rom warmatebis<br />
istoriebi Cveni Zalisxmevis Sedegad mosargeble individebs<br />
unda exebodes. gansakuTrebiT saintereso da efeqturia im<br />
adamianebis istoriebi, romelTa cxovreba Tqveni Zalisxmevis<br />
Sedegad ukeTesobisken Semotrialda. istorias Tan daurTeT<br />
fotoebi. sxva sapublikacio masalebisgan gansxvavebiT,<br />
warmatebis istoriebi ufro “Tavisufalia” stilisturad da<br />
eses JanrSi SeiZleba iyos dawerili.<br />
wliuri angariSi<br />
wliuri angariSi yvelaze mZlavri instrumentia<br />
organizaciis finansuri da programuli informaciis farTo<br />
sazogadoebisaTvis warsadgenad, radgan is mTeli wlis<br />
moculobiT axdens organizaciis saqmianobis Sefasebas.<br />
yvelaze mniSvnelovani isaa, rom wliuri angariSi naTlad<br />
warmoadgens, ra raodenobis finansebis Semodineba moxda<br />
organizaciaSi, vin iyvnen damfinanseblebi, ra programebi<br />
ganxorcielda da ra administraciuli xarjebi gaswia<br />
organizaciam. Sesabamisad,<br />
wlis angariSi organizaciis<br />
yvelaze mniSvnelovani sainformacio<br />
saSualebaa. ecadeT,<br />
rom Tanxebi wlis ganmavlobaSive<br />
gansazRvroT<br />
imisaTvis, rom maRal- poligrafiuli<br />
xarisxis, profesiuli<br />
produqti SeqmnaT. kargad<br />
gansazRvreT angariSis<br />
tiraJi da gaiTvaliswineT,<br />
rom bevr da araprezentabelur<br />
gamocemas, naklebi, magram<br />
mimzidveli jobia.<br />
wliur angariSebSi naTlad<br />
warmoCindeba organizaciis<br />
SesaZleblobebi da maTi<br />
ganviTarebis dinamika<br />
wlidan wlamde. wliuri<br />
angariSi gamoicema<br />
mimdinare wlis bolos da<br />
fiskaluri wlis dasrulebas<br />
emTxveva. imdenad, ramdenad<br />
organizaciis gamarTuli<br />
finansuri politika da<br />
misi marTva donorebisaTvis<br />
217
Zalian mniSvnelovani faqtoria donorebis mosazidad da<br />
dafinansebis wyaroebis ganviTarebisaTvis, organizaciebi<br />
cdiloben, rom maT mier gamoqveynebuli finansuri angariSi<br />
auditoris mier iyos damowmebuli. qvemoT mocemulia<br />
wliuri angariSSi Sesuli informaciis detaluri aRwera<br />
DSemadgeneli komponentebis mixedviT:<br />
1. sarCevi - romelic informaciis dayofas Tavebis<br />
mixedviT asaxavs. yoveli Tavis saxelwodebis gaswvriv<br />
gverdis nomeri unda iyos miTiTebuli.<br />
2. organizaciis gamgeoba, romelic mokle informacias iZleva<br />
im adamianebis Sesaxeb, romlebic gamgeobis wevrebi arian.<br />
Tavmjdomaris mokle biografiuli profili SeiZleba calke<br />
paragrafad an qveTavad iyos gamoyofili.<br />
3. organizaciis xelmZRvanelis, aRmasrulebeli direqtoris<br />
an gamgeobis Tavmjdomaris mokle mimarTva, romelic<br />
ramdenime abzacSi Camoayalibebs organizaciis mier gaweul<br />
ZiriTad saqmianobebs, maT gavlenas da samomavlo gegmebs.<br />
sasurvelia, rom mimarTvas Tan axldes xelmZRvaneli piris<br />
fotosuraTi, xolo mimarTvis bolos ki misi xelmowera iyos<br />
dafiqsirebuli.<br />
4. madloba (aRiareba) - gamgeobis wevrebs, mrCevlebs. aseve<br />
donor organizaciebs, romlebic organizaciis programebsa<br />
da proeqtebis ganxorcielebas afinansebdnen.<br />
5. organizaciis TanamSromlebi - miuxedavad imisa, xdeba Tu<br />
ara organizaciis TanamSromlebis cvla wlidan wlamde,<br />
sasurvelia, rom Tqvens auditorias miawodoT infomracia<br />
maT Sesaxeb.<br />
6. citatebi an amonaridebi presidan, romlebic organizaciis<br />
warmatebas usvamen xazs, calke paragrafad iqneba ganTavsebuli.<br />
mokled aRniSneT maTi funqciebi da valdebulebebi, daurTeT<br />
fotoebi. es saSualebas iZleva Tqvenma auditoriam axlodan<br />
dainaxos organizacia.<br />
7. organizaciis mier ganxorcielebuli proeqtebi - romelic<br />
moicavs yvela proeqtis detalur angariSs, mis miznebsa da<br />
amocanebs, proeqtis ganxorcielebis Sedegad mosargeble<br />
beneficiarebis raodenobas, miRwevebs, partniorebs, CarTul<br />
mxareebs, axal iniciativebs, gavlenis gagrZelebis an<br />
218
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
gafarToebis perspeqtivebsa da Sedegebis mdgradobis<br />
indikatorebs. mniSvnelovania, rom proeqtis angariSebSi<br />
statistikuri monacemebi, piradi istoriebi, beneficiarTa<br />
mosazrebebis citatebi da sxva tipis proeqtis warmatebis<br />
damadasturebeli argumentebi iyos gamoyenebuli. aseve<br />
SesaZlebelia fotoebi gamoyenebac.<br />
8. organizaciis SesaZleblobebis zrda - aq unda aRweroT<br />
is Zalisxmeva, romelic organizaciam gaswia TanamSromlebis<br />
ganviTarebisaTvis. moixsenieT yvela is komponenti,<br />
romelzec gakeTda aqcenti organizaciis SesaZleblobebis<br />
ganviTarebisaTvis: satreningo da saseminaro programebis<br />
raodenoba, programis zogadi daxasiaTeba, gadasamzadebeli<br />
programebis provaideri organizaciebis dasaxeleba,<br />
gadamzadebuli TanamSromlebis raodenoba, pozicia. angariSis<br />
am nawilSic Tamamad SeiZleba gadasamzadebeli programebis<br />
mimdinareobis amsaxveli fotomasalis ganTavseba.<br />
9. kvlevebi da Sefaseba: es nawili detalurad aRwers Tqveni<br />
organizaciis mier SemuSavebuli Sefasebisa da monitoringis<br />
sistemebs da maTi ganxorcielebis intensivobas. aseve, im<br />
kvlevebs, romelic organizaciam ganxorcieleba wlis<br />
manZilze. miuTiTeT is dokumentebi, romlebSic Tqveni<br />
Zalisxmevis Sedegebi aris aRwerili. mokled aRwereT is<br />
ZiriTadi mignebebi da statistikuri maCveneblebi, romelic<br />
kvlevis dros miiReT. Tu organizacias soliduri raodenobiT<br />
samuSao aqvs Catarebuli am kuTxiT, SesaZlebelia, rom<br />
TiToeul maTgans calke qve-Tavic miuZRvnaT.<br />
10. komunikacia: auxseniT Tqvens mkiTxvels organizaciis mier<br />
gatarebuli komunikaciuri strategiebisa da iniciativebis<br />
Sesaxeb. aseve, miuTiTeT is adamianebi da/an organizaciebi,<br />
romlebzec iyo mimarTuli Tqveni komunikacia mag.<br />
advokatirebis, uflebebis dacvis an sxva saintereso kuTxiT.<br />
11. publikaciebi: miuTiTeT wlis ganmavlobaSi gamoqveynebuli<br />
yvela publikaciis saxelwodeba, avtori, gamomcemloba da sad<br />
SeiZleba maTi moZieba. amasTan, aucilebelia, rom TiToeul<br />
publikacias mokle anotacia axldes.<br />
12. finansuri informacia - romelic auditoris damowmebul<br />
sabuRaltro Semosavlisa da gasavlis aRricxvasa da fulis<br />
nakadis moZraobis formebs moicavs fiskalur wlisaTvis.<br />
219
cxadia, rom axalbeda organizacia, romelmac operireba arc<br />
Tu didi xnis win daiwyo, arc flobs solidur portfolios<br />
da SeiZleba, rom arc publikaciebi aqvs gamoqveynebuli da<br />
arc kvlevebi Catarebuli. es sulac ar aris imis argumenti,<br />
rom wliuri angariSi ar Sedges. meti aqcenti gaakeTeT im<br />
proeqtebsa da aqtivobebze, romelic organizaciam wlis<br />
ganmavlobaSi ganaxorciela. meti adgili dauTmeT Tqveni<br />
beneficiarebis mosazrebebs proeqtis pozitiuri gavlenis<br />
Sesaxeb. gamoiyeneT saintereso da mravalferovani fotomasala<br />
da agrZnobineT donorebs, arsebul Tu potenciur<br />
partniorebs, ramdenad seriozulad ekidebiT saqmes da<br />
cdilobT maqsimaluri Sedegebis miRwevas. gaiTvaliswineT,<br />
rom mniSvnelovania, rom wliuri angariSi ara mxolod<br />
informaciulad datvirTuli iyos,, aramed sainteresoc<br />
mkiTxvelisaTvis. amitom, gansakuTrebuli mniSvneloba<br />
eniWeba mis wyobas, gaformebasa da struqturul da enobriv<br />
gamarTulobas.<br />
rCeva: wliuri angariSi aucileblad unda Seicavdes<br />
ukukavSirze pasuxismgebeli pirisa da mis detalur<br />
sakontaqto informacias. mkiTxveli waxalisebuli unda<br />
iyos komentarebis da SeniSvnebis gasakeTeblad. amisaTvis,<br />
specialuri formac ki SeiZleba SeimuSaoT da anketis saxiT<br />
angariSs Tan daurToT.<br />
• gaiTvaliswineT, rom wliuri angariSis el-versia<br />
aucileblad unda aitvirTos organizaciis veb-gverdze.<br />
sasurvelia, rom saZiebo sistemaSic xdebodes misi moZieba<br />
organizaciasTan asocirebuli sityvis/sityvebis nakrebis<br />
saSualebiT. ramdenime cali ki, piradad gaugzavneT regularul<br />
da mniSvnelovan donor da partnior organizaciebs.<br />
wliuri angariSis gavrcelebis sxva gamarTlebuli da<br />
martivi wesebia:<br />
• konferenciebsa da sxvadasxva RonisZiebebze gavrceleba;<br />
mediisaTvis momzadebul kompleqtebsa da fondebis<br />
moZiebisaTvis dakompleqtebul paketebi CarTva;<br />
220
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
gaxsovdeT, rom wliuri angariSi miznobrivad moicavs:<br />
• donorebs;<br />
• partniorebs<br />
• media warmomdgenlebs<br />
• sazogadoebriv da saTemo liderebs<br />
• saxelmwifos oficialur pirebs.<br />
misi SemuSaveba gamarTlebulia, Tu gvWirdeba donorebisaTvis<br />
informaciis miwodeba organizaciis finansur SesaZleblobebsa<br />
da filosofiaze, operirebisa da ganviTarebis gzebsa da<br />
xedvaze.<br />
• saCvenebeli programebisa da miRwevebis xazgasma<br />
• RirsSesaniSnavi TariRebis aRniSvna: (organizaciis<br />
funqcionirebis me-5, me-10 da a.S).<br />
5. organizaciis sazogadoebasTan urTierToba PR<br />
organizaciis gare komunikaciis<br />
mniSvnelovan nawils organizaciis<br />
sazogadoebasTan urTier-<br />
Tobis (PR) politika aregulirebs,<br />
romelic organizaciis yoveldRiur<br />
saqmianobas asaxavs da<br />
fokus-jgufebs, moxaliseebis, wevrebis,<br />
farTo sazogadoebis, donorebis,<br />
CarTuli mxareebisa da<br />
mediis informirebas axdens orga-<br />
“sazogadoebrivi<br />
urTierTobebi” moicavs<br />
mediasTan, sazogadoebsTan,<br />
mTavrobasTan da<br />
donorebTan urTierTobas.<br />
“media urTierTobebi”<br />
fokusirebulad muSaobs<br />
beWdviT, satranslacio da<br />
eleqtro mediasTan.<br />
nizaciis saqmianobisa da funqciebis Sesaxeb. PR-is ZiriTadi<br />
mizani organizaciisaTvis moicavs:<br />
• organizaciis xilulobis da aRqmadobis gazrdas sazogadoebaSi,<br />
misi misiis popularobas;<br />
• dafinansebis, grantebis, finansuri mxardaWerisaTvis<br />
konkurentul pozicionirebas da xelsayreli garemos Seqmnas;<br />
221
• organizaciis mimdinare aqtualur socialur-politikur<br />
sivrceSi sakuTari adgilis damkvidrebasa da SenarCunebas;<br />
• sxvadasxva sakomunikacio arxebisa da instrumentebis<br />
ganviTarebas, monitoringsa da Sefasebas;<br />
• Sida organizaciuli komunikaciis gaumjobesebasa da<br />
informaciis nakadis uwyvetobas organizaciis wevrebs,<br />
mxaradmWerebs, TanamSromlebsa da menejments Soris;<br />
organizaciis logo da slogani<br />
logo organizaciuli identurobis erT-erT mTavari elementia.<br />
is farTod gamoiyeneba arasamTavrobo organizaciebis mier<br />
da xangrZliv sazogadoebriv cnobadobas amyarebs. arsebobs<br />
3 tipis logo:<br />
• logo, romelic mxolod grafikuli gamosaxulebisgan<br />
Sedgeba;<br />
• organizaciis gaformebuli dasaxelebis Semadgeneli<br />
asoebidan an abreviaturidan (logotipi);<br />
• Sereuli tipis, romelic orive elements aerTianebs;<br />
logos grafikuli dizainis erT-erT formas warmodgens da<br />
misi sworad SerCeva advili saqme ar gaxlavT, radgan igi<br />
praqtikulad organizaciis aRqmadobas ganapirobebs. amasTan,<br />
radgan logo organizicias da mis korporaciul identurobas<br />
asaxavs da sazogadoebis cnobadobis gansamtkiceblad aris<br />
Seqmnili, ar aris rekomendebuli misi xSiri cvla.<br />
logoze muSaobisas da misi gamoyenebisas ramdenime detali<br />
unda gaiTvaliswinoT:<br />
• dafiqrdiT, ra aris organizaciis misia, ra aris is<br />
umTavresi informaciuli gzavnili, romelic Tqveni<br />
organizaciis Sesaxeb gindaT rom farTo auditorias<br />
miawodoT. ganaTlebuli sazogadoeba? <strong>aqtiur</strong>i da<br />
mobilizebuli axalgazrdebi? warmoidgineT sasurveli<br />
situacia an Sedegi da es dagexmarebaT, “dainaxoT”<br />
organizaciis mTavari gzavnili. amasTan, mTavari mesiji<br />
figuralurad da kompoziciurad martivi unda iyos.<br />
• yvelaze Sablonuri simboloebic ki, kargi da efeqturi<br />
222
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
dizaineruli gadawyvetilebis saSualebiT SeiZleba, rom<br />
originaluri, TviTmyofadi da cnobadi gaxdes. amitom,<br />
velosipedis Tavidan gamogonebas nu daiwyebT!<br />
• organizaciis identurobis Sesaferisad gamoiyeneT feri<br />
an ferTa Sexameba, romelic sasurvelia, rom, sazogadod,<br />
miCneul ferTa palitris simbolikas Seesabamebodes.<br />
magaliTad, mwvane feri, bunebisa da garemos feria da<br />
ekologiuri da garemosdacviTi ganxris organizaciebis<br />
mier aris xSirad gamoyenebuli. lurji feri xSirad<br />
saganmanaTleblo aqtivobebTan aris dakavSirebuli, Tumca<br />
SeiZleba, rom sxva ferebTan iyos Sexamebuli;<br />
• ramdenad gamarTlebulia logotipis gamoyeneba? aris<br />
Tu ara Tqveni organizacia imisaTvis mzad, rom misi<br />
saxelwodebidan gamomdinare cnobadoba gazardos an<br />
daimkvidros? xom ar ajobebs, Sereuli tipis logoze<br />
fiqri?<br />
• arasdros ar unda SecvaloT logos proporciebi, ra<br />
zomisa da struqturuli formiTac ar unda dagWirdeT<br />
misi gamoyeneba;<br />
• logos rezolucia unda iZleodes saSualebas, rom<br />
nebismieri sididis SemTxvevaSi mkafio da aRqmadi darCes;<br />
slogani<br />
slogani aseve sakmaod mniSvnelovani komunikaciuri<br />
instrumentia, Tumca arasamTavrobo organizaciebi mas ufro<br />
iSviaTad iyeneben. is advilad dasamaxsovrebeli fraza an<br />
devizia, romelic organizaciis ZiriTad ideis an miznis<br />
mravaljeradad da martivad ganmeorebis saSualebas iZleva.<br />
misi martivi ritorikuli bunebidan gamomdinare, damatebiTi<br />
frazis Casma da Sinaarsis gafarToeba metwilad SeuZlebelia<br />
da is ufro organizaciis miznebis erTobliobis socialur<br />
gamoxatvas warmodgens, vidre romelime gansazRvrul<br />
miznobriv jgufze mimarTul instruments.<br />
amasTan, sloganis Seqmnisas ramdenime komunikaciur midgomas<br />
SeiZleba iyos gamoyenebuli. amis mixedviT, ki slogani Semdegi<br />
tipisaa”:<br />
223
• aRweriTi - uCveulo an ucnauri organizaciuli<br />
saxelisaTvis;<br />
• sargebelze orientirebuli - romelic sazogadoebas<br />
exmareba organizaciis aRqma misgan miRebul sargebels<br />
daukavSiros;<br />
• gansxvavebaze aqcentirebuli - is organizaciebi,<br />
romlebsac gansakuTrebiT konkurentunarian sferoSi<br />
uxdebaT funqcionireba, logos saSualebiT cdiloben<br />
maT mier motanili sargeblis upiratesobaze gaakeTon<br />
aqcenti;<br />
• gonebamaxviluri frazebi - organizaciebi aseve cdiloben,<br />
rom kargad cnobili da aRqmadi frazebi sakuTari<br />
sloganis nawilad aqcion.<br />
• personaluri - romelic yvelaze xSirad gvxvdeba<br />
arasamTavrobo organizaciebSi da mis individualurobas<br />
usvams xazs.;<br />
• motivaciis asamaRlebeli - romelic sazogadoebas auwyebs,<br />
ra unda gakeTdes an ratom aris organizacia mniSvnelovani<br />
motivatori aqtivobis/qmedebis ganxorcielebisTvis.<br />
posterebi<br />
posteri komunikaciis vizualuri instrumentia. Sesabamisad,<br />
ZiriTadi aqcenti grafikasa da fotoebze modis. teqsti<br />
minimaluri raodenobiT unda iyos gamoyenebuli. wvrili<br />
Sriftis gamoyeneba yovlad dauSvebelia. unda gvaxsovdes, rom<br />
posteris damatebiTi detalebiT gadatvirTva ar aris swori,<br />
magram darwmundiT, rom Tqveni organizaciis sakontaqto<br />
informacias, veb-saitis misamarTs aucileblad Seicavs. kargad<br />
unda gvesmodes, rom posterebi erT movlenis, RonisZiebisTvis<br />
validuri instrumentia da masiur auditoriaze aris<br />
gaTvlili. mas Semdeg, rac profesiulad momzadebuli masala<br />
mzad aris, zustad gansazRvreT, rogor da sad gaavrcelebT<br />
posterebs. amocana, cxadia, rom miznobrivi auditoriis<br />
maqsimalurad mocvaa. koncertebi, festivalebi, gamofenebi<br />
posterebis gavrcelebisaTvis Sesaferisi adgilia.<br />
224
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
cnobadi saxeebis CarTva organizaciis saqmianobaSi.<br />
cnobadi saxeebis mxardaWera Tqveni da Tqveni organizaciis<br />
xedvis, an konkretul saqmianobasTan mimarTebiT, SeiZleba,<br />
rom efeqturad gamoiyenoT auditoriis da miznobrivi<br />
jgufebis motivaciisaTvis, maTi CarTulobis gazrdisa da<br />
mxardaWerisaTvis. mimarTeT im cnobad saxeebs, msaxiobebs,<br />
momRerlebs, sazogado moRvaweebsa Tu sportsmenebs, romlebic<br />
popularulebi arian Tqvens miznobriv auditoriaSi.<br />
magaliTad, organizacia “axali Taoba-axali iniciativis” mier<br />
ganxorcielebul proeqtSi, romelic axalgazrdebSi Soris<br />
jansaRi da <strong>aqtiur</strong>i cxovrebis wesis propagandas isaxavda<br />
miznad, proeqtis marTvis jgufma TxovniT mimarTa cnobil<br />
qarTvel momRerlebsa da sportsmenebs skolaSi Sexvedrodnen<br />
ufrosi klasis moswavleebs da maTTan esaubraT sakuTari<br />
gamocdilebis Sesaxeb. amasTan, popularuli adamianebi<br />
axalgazrdebs ar elaparakebian imaze, Tu ra cudia moweva da<br />
gadametebuli raodenobiT alkoholis miReba. isini ixseneben<br />
sxvadasxva momentebs cxovrebidan, romelic dakavSirebulia<br />
mavne Cvevebisa da cxovrebis jansaRi wesis gavlenasTan. am<br />
tipis saubrebi axalgazrdebisaTvis samagaliTo adamianebTan<br />
bevrad ufro pozitiurad moqmedebs axalgazrdebis qcevis<br />
Secvlaze, vidre sloganebi, statistikuri maCveneblebi da<br />
darigebebi.<br />
aseve, sakmaod efeqturia, im cnobadi saxeebis mxardaWeris<br />
mopoveba da Tqvens saqmianobaSi CarTva, romelic proeqtisa<br />
Tu aqtivobis sakiTxSi profesionalur codnas flobs,<br />
kompetenturia an am sakiTxTan mimarTebiT sakuTari<br />
gamocdileba gaaCnia. Amnesty International-ma 2005 wels<br />
konferenciaze, romelic ojaxur Zaladobas exeboda, moiwvia<br />
cnobili momRerali, romelic Tavad iyo bavSvobaSi ojaxuri<br />
Zaladobis msxverpli. saTayvanebeli momRerlis mZime<br />
bavSvobisa da Semdegi warmatebebis istoria seriozuli<br />
motivatori aRmoCnda mravali axalgazrdisaTvis.<br />
rCeva: gaiTvaliswineT, rom cnobad saxeebTan da popular<br />
adamianebTan TanamSromloba SeiZleba sakmaod rTuli<br />
aRmoCndes, radgan xSirad maT Tqveni organizaciisaTvis<br />
SezRuduli drois gamoyofa SeZloT. nu SeecdebiT, rom<br />
miznobriv jgufebTan warmatebuli komunikaciis mTavari<br />
225
motivatori popularul adamianebis monawileobiT<br />
RonisZiebebze iyos agebuli.<br />
moZravi kinoTeatri<br />
dokumenturi filmebis Cveneba romelime problemur<br />
sakiTxze, aseve saintereso RonisZiebaa, romelic mosaxleobis<br />
informaciiT uzrunvelyofas da/an mis cnobierebis<br />
amaRlebas isaxavs miznad konkretul sakiTxTan mimarTebiT.<br />
amgvari RonisZiebebi sainformacio kampaniis nawils<br />
warmoadgens sxva aqtivobebTan sinTezSi, rogorebicaa<br />
sainformacio sesiebi, konferenciebi da sajaro diskusiebi<br />
da a.S. igegmeba. rogorc praqtika aCvenebs, dokumenturi<br />
filmebi gansakuTrebiT did gavlenas axdens auditoriaze<br />
da filmebis saSualebiT informaciis miReba da aRqma<br />
ufro kargad xdeba. metic, miznobriv sazogadoebas survili<br />
uCndeba, rom meti informacia moiZion dokumentur filmSi<br />
wamoyenebul problemasTan mimarTebiT. mniSvnelovania, rom<br />
dokumenturi filmebis Cveneba win uswrebdes an emTxveodes<br />
masSi wamoWrili problemis gamwvavebis periods an am<br />
sakiTxTan dakavSirebul mniSvnelovan TariRs emTxveodes.<br />
msgavsi RonisZiebis sakmaod saintereso magaliTia 2008<br />
wels migraciis saerTaSoriso dRemde ramdenime dRiT<br />
adre saerTaSoriso migraciis centris mier dagegmili<br />
aqcia, romelic kinoTeatrebSi dokumenturi filmis Cvenebas<br />
da mis ganxilvas iTvaliswinebda. filmSi adamianebiT<br />
vaWrobis problema mwvaved iyos dasmuli. filmis Semdeg,<br />
eqspertebi ganixilavdnen da Sefasebas aZlevdnen filmSi<br />
aRweril movlenebs. SedarebiTma statistikam aCvena, rom<br />
filmis Cvenebis Semdeg kritikul situaciaSi Cavardnili<br />
adamianebis cnobiereba gaumjobesebuli da isini adekvatur<br />
da gaTviTcnobierebul nabijebs dgamdnen problemasTan<br />
mimarTebiT.<br />
sainformacio stendebi<br />
sainformacio stendebs ZiriTadad xalxmraval adgilebSi<br />
ganaTavseben, rogoricaa sajaro dawesebulebebi,<br />
saavadmyofoebi, skolebi, savaWro centrebi, a.S. RonisZiebis<br />
es tipic adamianebis cnobierebis amaRlebisaken aris<br />
226
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
mimarTuli da ukve nakleb fokusirebul, farTo sazogadoebas<br />
moicavs. sainformacio stendebis ganTavsebisas sakmaod<br />
mniSvnelovania iseTi adgilebis SerCeva, sadac adamianebs<br />
SeCereba uxdebaT da Sesabamisad, aqvT imis saSualeba,<br />
rom Tavdapirvelad qvecnobierad, da mogvianebiT ki, ukve<br />
gaTviTcnobierebulad miaqcion yuradReba stendze gamokrul<br />
masalebs. sainformacio stendebis ZiriTadi nakli isaa, rom<br />
xSirad, informaciis ganaxleba ar xdeba intensiurad da<br />
auditorias moZvelebuli da araaqtualuri informaciiT<br />
daxunZluli stendebis molodini gaaCnia.<br />
aqciebi<br />
aqciebi Cveulebriv gansakuTrebul TariRebs an movlenebs<br />
ukavSirdeba da auditoriis yuradRebis mobilizebis garda,<br />
masSi <strong>aqtiur</strong>ad CarTvis kargi saSualebaa. aqedan gamomdinare,<br />
sasurvelia, rom aqciebi yuradRebis gasamaxvileblad<br />
gansakuTrebuli RonisZiebebs moicavdes. xSiria, koncertebisa<br />
da Teatraluri dadgmebis organizeba aqciis nawilad. aseT<br />
SemTxvevaSi, pauzebsa da Sesvenebebis dros, auditoria mzadaa<br />
TqvenTvis sasurveli informaciis misaRebad da aRsaqmelad.<br />
aqciebis organizebis dros gaiTvaliswineT:<br />
• aqcia aucileblad erT sakiTxs unda eZRvnebodes da<br />
Sesabamisad, yvela gzavnili mxolod am sakiTxis garSemo<br />
trialebdes;<br />
• aqciaSi CarTuli SemoqmedebiTi koleqtivi an koleqtivebi<br />
unda iziarebdnen aqciis suliskveTebas;<br />
• ra mizans emsaxureba aqcia? mniSvnelovan TariRs<br />
aRvniSnavT? raime qmedebasa da gadawyvetilebas<br />
vaprotestebT Tu piriqiT, mxars vuWerT?<br />
• vis ra funqcias Seasrulebs - koordinacia, mediasTan<br />
urTierToba, mowyobilobebis uzrunvelyofa, vizualuri<br />
masalis Sinaarsis gansazRvra Seqmna, a.S.<br />
• winaswar dagegmeT gzebi da aqtivobebi imisTvis, rom<br />
informacia aqciis Sesaxeb bevrma adamianma moisminos,<br />
auditoria moizidoT da amasTan, flobdeT informacias,<br />
ramdeni adamians SeiZleba elodeT aqciaze;<br />
227
• ar dagaviwydeT mediis warmomadgenelTa informireba<br />
sxvadasxva meTodebis erTobliobiT. winaswar moamzadeT<br />
is masalebi, romlebsac mediasTan gamoiyenebT.<br />
• gaarkvieT, sad unda moipovoT aqciis Catarebis nebarTva<br />
da ris ufleba gaqvT nebarTvis farglebSi;<br />
• ecadeT, rom aqcias eswrebodnen adamianis uflebaTa<br />
damcveli organizaciis warmomdgenlebi, damkvirveblebi;<br />
• kargad gansazRvreT aqciis Catarebis dro da xangrZlivoba,<br />
amindis prognozis winaswari codnac aucilebelia;<br />
• gansazRvreT aqciaze gamomsvlelTa vinaoba da<br />
gamomsvlelTa sityvis Tematika;<br />
• gansazRvreT Tqveni plakatebisa da trafaretebis<br />
vizualuri mxare da zusti Sinaarsi, CamoayalibeT<br />
sloganebi;<br />
• ecadeT, rom Tqveni gamomsvlelebi mravalferovnebiT<br />
gamoirCeodnen da yvela socialur, kulturul da eTnikur<br />
fenas moicavdnen;<br />
• SearCieT aqciis Catarebis adgili. ecadeT, rom igi yvela<br />
mxridan kargad misadgomi iyos da ZiriTadi gamosvlebis<br />
adgili ki, kargad dasanaxi.<br />
saprotesto aqciebi<br />
axalgazrduli organizaciebi, romlebic samoqalaqo Segnebis<br />
ganviTarebasa da ga<strong>aqtiur</strong>ebaze arian orientirebulebi,<br />
xSirad <strong>aqtiur</strong>ad arian CarTulebi saprotesto aqciebSi.<br />
gansakuTrebuli <strong>aqtiur</strong>obiT ki, studentebi gamoirCevian.<br />
gansakuTrebiT axalgazrdebs masobrivi demonstraciebis<br />
organizebasa da CatarebaSi mniSvnelovani rolis TamaSi<br />
SeuZliaT. Cven xSirad vuyurebT televizorSi dasavleTis<br />
qveynebis studentTa saprotesto aqciebs, Tumca albaT<br />
iSviaTad gvifiqria imaze, rom msgavss aqciebs organizebas<br />
SeiZleba erTi an ramdenime organizacia uwevdes. arsebobs<br />
ramdenime, popularuli aqciis forma, kerZod ki:<br />
1. msvleloba - romelic konkretuli adgilidan<br />
iwyeba da dagegmil adgilas misvliT Tavdeba. rogorc<br />
228
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
wesi, msvlelobas organizatorebi miuZRvebian. aqciis<br />
mxardamWerebis SemoerTeba Tovlis gundis principiT xdeba;<br />
aucilebeli atributikaa, plakatebi da transfarantebi.<br />
xSiria, SeZaxilebi.<br />
2. mjdomare aqcia - ZiriTadad Sesabamisi da<br />
pasuxismgebeli organizaciis win an SenobaSi xorcildeba.<br />
3. piketireba - aqciis monawileebi konkretul obieqtebSi,<br />
mag. samTavrobo struqturebis SenobaSi adamianebis<br />
gadaadgilebas zRudaven da piketis moxsnis sanacvlod<br />
sakuTar pirobebs ayeneben.<br />
4. sanTlebis, qaRaldis weroebis, yvavilebis - aqciis<br />
formaa, romelic tragikuli movlenebis, msxverplis,<br />
mSvidobis xelyofis da sxva msgavsi movlenebis aRniSvnis<br />
dros gamoiyeneba da metwilad usityvo da Cumi formatiT<br />
mimdinareobs.<br />
saganmanaTleblo aqciebi<br />
saganmanaTleblo aqciebi aseve efeqturi instrumentia piarkampaniis<br />
sawarmoeblad. igi araformaluri ganaTlebis<br />
erT-erTi formaa da sxvadasxva teqnikebisa da meTodebis<br />
gamoyenebiT an maTi erTobliobiT sazogadoebis informirebis<br />
da cnobierebis amaRlebis saSualebas warmoadgens<br />
konkretul sakiTxTan mimarTebiT. saganmanaTleblo aqciebi<br />
gansakuTrebiT popularuli dasavleTSi 60-iani wlebis<br />
bolos iyo da ZiriTadad, saleqcio da saseminaro kursebisgan<br />
Sedgeboda, Tumca dReisaTvis, saganmanaTleblo aqciebi bevrad<br />
ufro mravalferovani SeiZleba gavxadoT da sazogadoebis<br />
Cveni organizaciisa da misi warmomadgenlebis cnobadobis<br />
gazrdis, keTilganwyobisa da pativiscemis damsaxurebisTvis<br />
gamoviyenoT. ra unda vicodeT saganmanaTleblo aqciebis<br />
dagegmvisas?<br />
1. ra aris Tqveni aqciis Tematika? samoqalaqo aqtivobisa<br />
da CarTulobis Sedegebis ganxilva? adamianis uflebebis<br />
an diskriminaciis formebis Sesaxeb informaciis miwodeba?<br />
Tematikidan da miznidan gamomdinare ganisazRvreba ara<br />
mxolod miznobrivi jgufebi da aqciis meTodebi, aramed<br />
misi masStaburobac. saleqcio kursebisa da seminarebis<br />
229
garda, aqcia SeiZleba filmebis Cvenebas, eqspertebTan, mrgval<br />
magidas da sxva bevr meTods an maT erTobliobas moicavdes.<br />
ramdenime meTodis gamoyenebis survilis SemTxvevaSi, kargad<br />
unda moifiqroT maTi logikuri Tanmimdevroba. amasTan, Tu<br />
Tqveni aqcia meTodebis erTobliobas Seicavs da auditoriac<br />
sakmarisad farToa, mas ukve konferenciis formac SeiZleba<br />
mianiWoT.<br />
2. iseve, rogorc yvela RonisZiebis organizebisas,<br />
aqac didi mniSvneloba eniWeba mosamzadebel samuSaoebs;<br />
Catarebis adgilisa da sivrcis relevanturobas, Sesaferis<br />
dros, saWiro aparaturis mobilizebas da a.S. yvelaze<br />
mniSvnelovani, aqciis Sesaxeb miznobriv jgufebSi informaciis<br />
gavrcelebaa. radgan didia imis albaToba, rom Tqveni ZiriTadi<br />
auditoria studentebi da moswavleebi iyvnen, darwmundiT,<br />
rom universitetebSi, skolebSi infomracia sxvadasxva<br />
instrumentebis saSualebiT vrceldeba; kargia ukukavSiris<br />
meqanizmis SemuSavebac, rac saSualebas mogcemT daswrebis<br />
msurvelTa raodenobis winaswari prognozi gaakeToT.<br />
3. debatebisa da mrgvali magidebis organizebisas,<br />
darwmundiT, rom gamocdili fasilitatori/moderatori<br />
arsebobs RonisZiebis warmatebiT warmarTvisaTvis.<br />
“partizanuli” marketingi<br />
“partizanuli” marketingi saqarTveloSi iSviaTad<br />
gamoyenebadi, magram sworad mimarTvis SemTxvevaSi Zalian<br />
efeqturi instrumentia, romelic swrafad, aratradiciuli da<br />
iumoris grZnobiT gexmarebaT TqvenTvis sasurveli socialuri,<br />
sruliad tradiciuli miznebis miRwevaSi. is sazogadoebriv<br />
reaqciasa da sasurvel Sedegs myisierad iwvevs, miuxedavad<br />
imisa, Seexeba es Tanxebis moZiebas, peticiebis xelismoweras<br />
Tu RonisZiebis masStabur daswrebas. partizanuli marketingi<br />
dabali danaxarjebisa da inovaciuri ideebi saocari sinTezia,<br />
romelic mediis CarTulobisa da informaciis sityvierad<br />
gavrcelebas iwvevs. partizanuli marketingis araCveulebrivi<br />
magaliTia andi gudmanis mier gamoyenebuli taqtika -<br />
gamogonili samgloviaro procesia, romelic man samxreT<br />
kaliforniis erT-erT centralur magistralze moawyo<br />
garemosdacviT organizaciebTan erTad pikis saaTis dros; 5<br />
katafalki, manqanebis mozRvavebul nakads daaxloebiT 1 saaTis<br />
230
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
moZraobis saSualebas aZlevda. TiToeul katafalkze garemos<br />
dabinZurebis Sedegad gamowveuli sxvadasxva daavadebebis<br />
Sesaxeb Setyobinebebi iyo gakruli da Tan garemosdacviTi<br />
organizaciebis cxeli xazis nomeri hqonda TandarTuli.<br />
“magistralis procesia” 10 000-ze metma komutorma (adamianebi,<br />
romlebsac samsaxuri sacxovrebeli qalaqidan moSorebiT<br />
aqvT da yoveldRe regularulad dadian samsaxurSi da ukan)<br />
ixila, radgan isini pikis saaTisa da procesiis gamo, Zlivs<br />
miRoRavdnen. milionebiT mosaxleobam ki, am aqciis Sesaxeb<br />
saRamos ambebiT da dilis radio istoriebis saSualebiT<br />
Seityo. Semdegi 24 saaTis ganmavlobaSi garemosdacvis<br />
centralur sammarTveloSi ganrisxebuli moqalaqeebis zarebi<br />
ar Semwydara. isini sawarmoebis mier mavne gamonabolqvebis<br />
50 procentiT SemcirebisaTvis mimarTuli RonisZiebebis<br />
dauyovnebliv miRebas iTxovdnen. es aqcia organizaciebs 2<br />
000 aSS dolarze daklebi daujdaT.<br />
partizanuli marketingis ramdenime taqtikas qveviT<br />
gTavazobT:<br />
y dabeWdeT Tqveni sakvanZo Setyobinebebi maisurebze,<br />
flaierebze, uniformebze, banerebze, kalmebze, a.S.<br />
y gadaaqcieT Tqveni manqanebi mosiarule bilbordebad<br />
bamperis stikerebis, magnitebis, advilad mocilebadi<br />
saRebavebiT Sesrulebuli naxatebis saSualebiT;<br />
y gadaaqcieT Tqveni organizaciis ofisis fanjrebi Tqveni<br />
organizaciisa da misi Setyobinebis vitrinebad naxatebisa<br />
da banerebis saSualebiT. gaarkvieT, dagTanxmdebian Tu<br />
ara maRaziebi, aseve gaaformoT mokle periodiT maTi<br />
vitrinebic.<br />
y gaaxmovaneT Tqveni saTqmeli ruporis saSualebiT moZravi<br />
manqanidan.<br />
y gamofineT Tqveni masalebi bazrobebze;<br />
y SeqmeniT socialuri reklama da ecadeT rac SeiZleba<br />
xSirad itrialos adgilobriv televiziasa da radioSi<br />
(metwilad es ufasoa);<br />
y daamateT Tqveni Setyobineba telefonis avtomopasuxis<br />
231
232<br />
teqsts, romelic telefonis aRebamde CairTveba;<br />
y gaavrceleT pozitiuri Setyobineba “kacidan kacze”<br />
principis gamoyenebiT Tqveni moxaliseebis, TanamSromlebis,<br />
donorebisa da wevrebis saSualebiT.<br />
sazogadoebis mozidvisaTvis gamiznuli sxva piar<br />
RonisZiebebi<br />
y “quCis Teatris” warmodgenebi sakmaod efeqturi aqciaa,<br />
romelic farTo auditoriazea gaTvlili da romelime<br />
konkretul sakiTxze amaxvilebs sazogadoebis yuradRebas.<br />
magaliTad, socialuri an ojaxuri Zaladoba, SidsiT<br />
dainficirebulebis inkluzia, bavSvTa uflebebis dacva<br />
da a.S.<br />
y foto an mxatvruli gamofena, moklemetraJian filmebis<br />
festivali, romelic magaliTad axalgazrdebis<br />
CarTulobis gazrdis propagandas emsaxureba da<br />
auditoriis vrcel da gansxvavebul jgufebs moicavs;<br />
y koncertebi, romlebic romelime konkretul sakiTxs,<br />
qmedebas eZRvneba. magaliTad, romelime kanonproeqtis<br />
miRebasTan, saxelmwifos gare politikasTan mimarTul<br />
protests gamoxatavs;<br />
y sxvadasxva tipis konkursebi, rogoricaa magaliTad<br />
studentebisaTvis konkursebi saukeTeso eses, fotografiis,<br />
naxatis da a.S konkretul sakiTxTan mimarTebiT.<br />
y mniSvnelovani saerTaSoriso an nacionaluri TariRis<br />
aRniSvna, rogoricaa magaliTad specialuri saWiroebebis<br />
mqone pirebis saerTaSoriso dRe, sadac Tavad amgvari<br />
axalgazrdebis mier Seqmnili inovaciuri TvalsaCinoebebis<br />
prezentacia gaimarTeba.<br />
y moxaliseobrivi RonisZiebebi, rogoricaa adgilobrivi<br />
parkis dasufTaveba;<br />
y saqvelmoqmedo RonisZiebebi, romelic SeiZleba, rom<br />
mosaxleobis CarTulobasac uwyobdes xels. magaliTad,<br />
mSoblebis mzrunvelobas moklebul bavSvTa saxlis<br />
biblioTekisaTvis wignebis Segroveba;
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
y romelime mniSvnelovan TariRs, pirovnebas an movlenas<br />
miZRvnili sportuli RonisZieba. magaliTad, maraToni an<br />
amxanaguri safexburTo matCi;<br />
y sxvadasxva premiebi RvawlisaTvis organizaciis saxeliT.<br />
magaliTad, wlis ganmavlobaSi adamianTa uflebebis<br />
dacvis sferoSi Setanili wvlilisaTvis, a.S.<br />
y sajaro leqcia-seminarebi skolebSi, universitetebSi,<br />
biblioTekebsa da sxva sajaro TavSeyris adgilebSi.<br />
y debatebisa da diskusiebis, mrgvali magidebis organizeba<br />
sxvadasxva mxareebis CarTulobiT, romelsac permanentuli<br />
saxe miecema.<br />
6. mediasTan urTierToba<br />
erT-erTi yvelaze Cqari gza Tqveni organizaciis Sesaxeb<br />
cnobadobis gazrdisaTvis media auditoriis dafarvaa.<br />
amasTan, sxvadasxva media saSualebebs sxvadasxva Tvisebebi,<br />
uaryofiTi da dadebiTi mxareebi gaaCniaT. amisaTvis, sanam<br />
mediasTan urTierTobis Camosayalibebel nabijebs gadavdgamT,<br />
aucilebelia, rom zustad vicodeT, vis gvinda informaciuli<br />
gzavnili mivawodoT, ra informaciuli gzavnili gagvaCnia,<br />
da rogor, rodis da ratom kiTxvebs vupasuxoT. ra aris<br />
Cveni ZiriTadi mizani? organizaciis xilulobis gazrda da<br />
reputaciis gaumjobeseba? axali donorebisa da dafinansebis<br />
mozidva? moxaliseebis gazrda? iseve, rogorc zogadad<br />
komunikaciis warmoebisas, mediasTan mimarTebiTc zustad<br />
unda SegeZloT Tqveni miznis identificireba, romelic<br />
realisturi da naTeli unda iyos. da Tumca, CvenTvis media erT<br />
mTlianobad aRiqmeba, sinamdvileSi is, sxvadasxva elementebis<br />
erTobliobas warmoadgens, romelic sxvadasxva tipis<br />
sainformacio saagentoebidan da calkeuli Jurnalistebisgan<br />
Sedgeba, romlebsac gansxvavebuli midgomebi, unarebi da<br />
Sexedulebebi gaaCniaT. mediasTan urTierTobis dros kargad<br />
unda gvaxsovdes, rom media rTuli meqanizmia. Sesabamisad, Cveni<br />
damokidebuleba mis moqnili unda iyos da Cveni interesebis<br />
garda, Tavad mediisa da Jurnalistebis interesebs faravdes.<br />
ramdenadac ukeT gvecodineba Jurnalistebis saWiroebebis<br />
Sesaxeb, miT ufro ukeTesi Sedegis miRwevaa SesaZlebeli<br />
organizaciisTvisac.<br />
233
qveviT ramdenime rCevaa<br />
mocemuli, romelic beWdviTi<br />
Tu masmediis armomdgenlebTan<br />
urTierTobisas unda<br />
gaviTvaliswinoT;<br />
• ecadeT, yovelTvis<br />
xelmisawvdomi iyoT<br />
mediisaTvis. dauyovnebliv<br />
upasuxeT zarebs da<br />
Jurnalistebis Txovnebs,<br />
gaiTvaliswineT, rom maTi<br />
samuSao specifikidan<br />
gamomdinare, maT Zalian<br />
SezRuduli aqvT<br />
konkretul sakiTxze<br />
muSaobis vadebi;<br />
• yovelTvis pirdapir<br />
aRiareT, Tu raime<br />
sakiTxs ar icnobT an<br />
raime ar iciT. Tumca<br />
sasurvelia, rom saWiro<br />
informacia moiZioT an<br />
Jurnalists kompetenturi<br />
im adamianebis sakontaqto<br />
informacia miawodoT,<br />
romlisgana relevanturi<br />
informaciis miReba iqneba<br />
SesaZlebeli;<br />
• Tu ar xarT mzad<br />
Jurnalists raime kiTxvaze myisierad upasuxoT, uTxariT,<br />
rom gaarkvevT sakiTxs da Tavad daukavSirdebiT.<br />
• ar miawodoT araswori infomracia da ar icruoT;<br />
• ramdenime Jurnalistis garemocvaSi, yvela maTganisadmi<br />
erTnairi damokidebuleba gamoiCineT da gamoiCinoT<br />
erTis mimarT sxvebze meti keTilganwyoba;<br />
• JurnalistebTan urTierTobis dros moerideT frazebs<br />
“es informacia mediisTvis ar aris”;<br />
234<br />
el-fosta, faqsi Tu Cveulebrivi<br />
fosta?<br />
• gamoiyebeT el-posta beWdviTi<br />
publikaciebisa da vebsaitebisTvis.<br />
waumZRvareT elwerils<br />
masalebis Semajamabeli<br />
saTauri. darwmundiT, rom elwerili<br />
ar Seicavs spamisTvis<br />
damaxasiTebel Tvisebebs.<br />
• gamoiyeneT faqsi televiziis<br />
axali ambebis ganyofilebisa<br />
da saagentoebisTvis.<br />
gaiTvaliswineT, rom<br />
datvirTuli samuSao grafiki<br />
maT el-werilebis daxarisxebis<br />
saSualebas ar miscems.<br />
• gamoiyeneT regularuli fosta<br />
pres-paketis gagzavnisaTvis,<br />
Tu gindaT, rom redaqtorTan<br />
grZelvadiani uerTierToba<br />
aagoT. winaswar daurekeT<br />
da SeaTanxmeT gzavnili.<br />
gaufrTxileblad gagzavnili<br />
gzavnili didi albaTobiT<br />
nagvis urnaSi aRmoCndeba.<br />
• akontroleT Tqveni gzavnili<br />
satelefono zarebiT.<br />
aucilebelia, rom kontroli<br />
bolo wamebSi ar daiwyoT.
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
• yvela SemTxvevaSi SeinarCuneT simSvide JurnalistTan<br />
urTierTobis dros;<br />
• imisgan damoukideblad, rogori araCveulebrivi piradi<br />
urTierTobebic ar unda gakavSirebdeT JurnalistTan,<br />
saqmiani urTierTobis dros arasdros TqvaT iseTi ram,<br />
rac mediisTvis ar aris gankuTvnili;<br />
• Tu Tqven mogewonaT Jurnalistis mier dawerili statia<br />
an gakeTebuli siuJeti, aucileblad daurekeT mas da<br />
madloba gadauxadeT kargad Sesrulebuli samuSaosaTvis.<br />
aseve mniSvnelovania ramdenime wesi, rac Jurnalistebis<br />
SerCevis, media-intervenciisaTvis saukeTeso momentis,<br />
movlenebisa da RonisZiebebis tipebis mixedviT swori<br />
media saSualebis CarTvis da sxva mniSvnelovani niuansebis<br />
gaTvaliswinebis saSualebas mogcemT.<br />
• yovelTvis winaswar, min. 1 kviriT adre mokle relizis<br />
saSualebiT SeatyobineT sasurveli mediis warmomadgenlebs<br />
Tqveni RonisZiebis Sesaxeb. ar dagaviwydeT, naTeli,<br />
konkretuli saTauris micema sakuTar gancxadebaSi,<br />
radgan momavalSi is RonisZiebis saTaurad gadaiqceva<br />
(cxadia, SeiZleba piriqiTac moxdes); gaiTvaliswineT, rom<br />
informacia kargad gasagebi unda iyos da TqvenTvis ukve<br />
nacnob kiTxvebs vin, ra, sad, rodis da ratom-s pasuxobdes.<br />
• gaxsovdeT, rom<br />
mediis muSakebi<br />
yovelTvis<br />
mowadinebuli arian<br />
bevri adamianebis<br />
Sekrebisa da<br />
interesis scenebi<br />
daafiqsiron. es<br />
martivi gasagebia;<br />
Tu RonisZiebas da<br />
aqtivobas amdeni<br />
adamiani adgilze<br />
eswreba, mis Sesaxeb<br />
informacia kidev<br />
ufro bevrs<br />
daainteresebs.<br />
pres-relizisa da axali ambebis Sesaqmneli<br />
“amotrialebuli piramida”<br />
235
• Tu Tqvens RonisZiebaze raime Semdegi qmedebis Sesaxeb<br />
informacias awvdiT Jurnalistebs, es RonisZieba<br />
aucileblad unda Sedges. Tu Tqven apirebT, rom <strong>skolis</strong><br />
direqtoris pasuxismgeblobis sakiTxi daayenoT misi<br />
mikerZoebuli damokidebulebis an erovnul niadagze<br />
diskriminaciis gamo da am gegmas mediasTan gaaJRerebT,<br />
is aucileblad unda Sesruldes. es ar niSnavs, rom am<br />
pirovnebis pasuxismgeblobis sakiTxi yovel mizezgareSe<br />
dadgeba, magram Tqven Sesabamis instanciebs unda mimarToT.<br />
• gaxsovdeT, rom mediasTan urTierTobis dros aseve<br />
Zalian mniSvnelovania adamianuri faqtoris xazgasma.<br />
rac ar unda mniSvnelovan sakiTxze laparakobdeT, Tu<br />
mas ar ukavSirebT pirovnebebs, adamianTa jgufebs, igi<br />
mosawyeni da Sablonuri infomracia xdeba, romelic<br />
mediis interessac kargavs TandaTan.<br />
pres-relizi<br />
presrelizi da pres-konferencia yvelaze miRebuli<br />
instrumentebia sazogadoebisa da CarTuli mxareebis<br />
yuradRebis misaqcevad. igi ambis an movlenis mTlian da<br />
amomwurav gadmocemas emsaxureba. Tumca pres-relizis<br />
gamoqveynebis dros aucileblad unda gaiTvaliswinoT, rom is<br />
organizaciis reklamisaTvis ar gamodgeba, aramed mxolod<br />
f<strong>aqtiur</strong>i da utyuari informaciis gasavrceleblad. presrelizi<br />
efeqturi gamoyenebis magaliTebia:<br />
• axali RonisZiebebis Sesaxeb informaciis gavrceleba;<br />
• organizaciis programis an RonisZiebebis saboloo<br />
Sedegebi an cvlilebebis gamoqveyneba;<br />
• RonisZiebebis efeqturobis, unikalurobis, inovaciurobis<br />
Sesaxeb informaciis miwodeba;<br />
• kanonproeqtis an kanonis cvlilebebis mosalodneli<br />
an momxdari gavlebis Sesaxeb informaciis gavrceleba<br />
sxvadasxva jgufebTan mimarTebiT;<br />
• organizaciis an misi wevrebisTvis jildoebis miniWeba;<br />
• organizaciaSi mniSvnelovani eqspertis Camosvlis<br />
TariRebisa da miznebis gacnoba;<br />
236
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
• organizaciisaTvis mniSvnelovani saerTaSoriso da<br />
erovnuli TariRebisa (bavSvTa dacvis dRe, Sidsis<br />
saerTaSoriso dRe, a.S.) da Tqveni CarTulobis Sesaxeb<br />
informaciis gavrceleba;<br />
pres-relizs mkacri struqturuli wyoba da formati gaaCnia<br />
da moculobiT 2 gverds ar unda aRematebodes. xSirad,<br />
gazeTisa Tu sainformacio saagentos redaqtori Tqvens presrelizs<br />
saxeucvlelad aqveynebs, amitom mniSvnelovania, rom<br />
qvemoT mocemulia wesebi aucileblad unda davicvaT presrelizis<br />
Sedgenisas:<br />
1. pres-relizi yovelTvis unda Seicavdes organizaciis<br />
logos da sasurvelia, rom organizaciis titulian<br />
qaRaldze iyos ganTavsebuli;<br />
2. dasaTaureba mokle da lakoniuri unda iyos, Tumca<br />
moicavdes statiis ZiriTad Sinaarss.<br />
rCeva: SeecadeT, saTauri mas Semdeg daweroT, rac ZiriTadi<br />
teqsti mzad geqnebaT. <br />
3. pirveli abzaci pres-relizis gamoSvebis TariRsa da<br />
adgils moicavs.<br />
4. saTaursa da Sesaval abzacs Soris SegiZliaT mokle, 1-4<br />
winadadebiani reziume ganaTavsoT.<br />
5. pirveli, Sesavali abzaci ramdenime winadadebiT<br />
gadmoscems istoriis yvela mniSvnelovan informacias<br />
da pasuxobs kiTxvebs: ra, vin, rogor, rodis da<br />
sad. aseve, pasuxs scems kiTxvas, ratom SeiZleba es<br />
saintereso iyos sxvebisTvis.<br />
6. meore abzaci citatas moicavs, romelic Tqvens<br />
SetyobinebasTan aris kavSirSi.<br />
rCeva: citatis gamoyenebis SemTxvevaSi, darwmundiT, rom gaqvT<br />
Tanxmoba citatis avtorisgan.<br />
237
1. bolo abzaci detalebis ganmartebas unda iZleodes.<br />
CarTeT konkretuli monacemebi, cifrebi, magaliTebi.<br />
amasTan, erTgvar daskvnas unda warmoadgendes presrelizisTvis.<br />
2. abzacebi mokle unda iyos da 3-5 winadadebaze mets ar<br />
moicavdes.<br />
3. pres-relizis qvemoT moaTavseT standartuli teqsti<br />
Tqveni organizaciis Sesaxeb mokle informaciiT (1-2 xazi).<br />
4. da bolos, konkretuli piris sakontaqto infomracia,<br />
romelic pasuxs gascems auditorias pres-relizSi<br />
warmodgenili informaciis Sesaxeb;<br />
socialuri reklama<br />
socialuri reklama efeqturi media saSualebaa, romelic<br />
farTo auditorias informacias awvdis Zalian mniSvnelovani<br />
socialuri problemebisa da gamowvevebis Sesaxeb.<br />
mniSvnelovania isic, rom socialuri reklama arakomerciuli<br />
produqtia da xSirad mas media-saSualebebi ufasod uSveben.<br />
misi ZiriTadi principi - Setyobinebis lakoniurobaa,<br />
Sesabamisad,Uunda vecadoT, rom saTqmeli 2-3 winadadebaSi<br />
CavatioT. Setyobinebis SemuSavebisas Semdeg kiTxvebze unda<br />
SegveZlos pasuxis gacema:<br />
y raSi mdgomareobs Cveni ZiriTadi sakiTxi/problema?<br />
y vin aris Cveni ZiriTadi auditoria da ra icis man sakiTxis/<br />
problemis Sesaxeb?<br />
y ratom SeiZleba, rom sakiTxi/problema aqtualuri iyos<br />
Cveni auditoriisTvis?<br />
y ra gziT apirebT problemis mogvarebas?<br />
y ra tipis qmedebebs elis Tqveni auditoriidan problemis<br />
gadaWrisaTvis?<br />
amasTan, warmatebuli Setyobinebis ramdenime maxasiaTebeli<br />
Semdegi principebiT SeiZleba ganisazRvros:<br />
y Setyobinebebi martivi dasamaxsovrebelia da specifikur<br />
terminologias ar moicavdes;<br />
238
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
y lakoniuri da martivia (erTi an ori winadadebisgan<br />
Sedgeba);<br />
y isini gasagebia sazogadoebis wevrebisTvis, miuxedavad<br />
imisa, rom konkretuli sakiTxTan mimarTebiT eqspertul<br />
codnas ar floben;<br />
y Setyobinebis ganmeoreba mravaljeradad aris SesaZlebeli;<br />
y Setyobinebebi yuradRebas iqceven, Tumca ar iZlevian<br />
ganzogadebisa saSualebas;<br />
y isini emociur zemoqmedebas axdenen.<br />
rCeva: reklama unda moicavdes Tqvens organizaciasTan<br />
dasakavSirebeli koordinatebs: telefonis nomeri,<br />
eleqtronuli fostis da vebgverdis misamarTebi. amasTan,<br />
unda arsebobdes adamiani, romelic mometebul satelefono<br />
zarebsa da el-werilebs upasuxebs.<br />
adamianebis piradi istoriebi<br />
mediasTan muSaobisas gaiTvaliswineT, rom adamianebs<br />
ainteresebT personaluri istoriebi. es faqti SeiZleba, rom<br />
Tqveni organizaciisaTvis komunikaciis efeqtur forma gaxdes<br />
da Tqvens organizaciasa da mis saqmianobas “adamianobis”<br />
aRqmadoba gauumjobesos. piradi istoriebi, (romlebic<br />
yovelmizezgareSe realuri unda iyos), komunikaciis<br />
sxvadasxva instrumentebis nawilad SeiZleba gamoiyenoT<br />
- moxsenebebSi, veb-saitze, broSurebSi, wliur gamocemebSi,<br />
sagazeTo statiebsa Tu interviuebSi daisni sxvadasxva<br />
aspeqtebis warmoCinebas SeiZleba emsaxurebodes. magaliTad,<br />
xazs usvamdes da auditoriis yuradRebas amaxvilebdes,<br />
Tu ratom daiwyeT arasamTavrobo seqtorSi moRvaweoba da<br />
ra aris TqvenTvis am sferoSi yvelaze metad momxiblavi.<br />
aseve konkretul sakiTxTan mimarTebiT Tqvens pirad<br />
gamocdilebaze akeTebdes aqcents. magaliTad, ramdenad gaqvT<br />
Tqveni uflebebis darRvevis piradi gamocdileba da a.S.<br />
auditoriisaTvis aseve sainteresoa Tqveni beneficiarebis<br />
piradi istoriebic. magaliTad, pirovnebisa, romelmac<br />
sakuTari uflebebi daicva damsaqmeblis mier usamarTlo<br />
239
gadawyvetilebis miRebis dros an qalis, romelmac ganaTlebis<br />
miReba SeZlo, miuxedavad ojaxis Zlieri winaaRmdegobisa.<br />
msgavsi istoriebi adamianebSi imedsa da pozitiur ganwyobas<br />
warmoSobs da Sesabamisad, Tqveni organizaciis mimarT<br />
ndobasa da mxardaWeras aZlierebs. mniSvnelovania, rom<br />
piradi istoriebi statistikuri monacemebiTac gaaZlieroT.<br />
magaliTad, rodesac patara biWunas istorias hyvebiT,<br />
romelic skolaSi ver dadis imis gamo, rom bebias saxlSi<br />
marto ver tovebs, kargi iqneba, statistika moiSvelioT, Tu<br />
ramden mozards ar aqvs adekvaturi ganaTlebis miRebis<br />
SesaZlebloba.<br />
personaluri istoriebis instrumentis gamoyenebisas<br />
gaiTvaliswineT Semdegi faqtorebi:<br />
• iwvevs Tu ara konkretuli istoria emocias?<br />
• Tqvens xelT arsebuli informacia sakmarisia Tu<br />
ara, rom istoria realuri da saintereso gaxdes<br />
auditoriisTvis?<br />
• naTelia Tu ara istoriis ZiriTadi daniSnuleba?<br />
• hyavs Tu ara Tqvens istorias mTavari moqmedi piri?<br />
magaliTiL:<br />
amerikulma arasamTavrobo organizaciis veb-saitze “Physicians<br />
for Human Right” (eqimebi adamianTa uflebebis sadarajoze) ,<br />
momxmarebels saSualeba aqvs, waikiTxos darfureli da<br />
sudaneli qalebis piradi istoriebi, aseve naxoT videorgolebi.<br />
mkiTxvelebs aseve eZlevaT saSualeba, veb-gverdis<br />
saSualebiT, qalebs gaugzavnon “imedis gzavnilebi”, romlebsac<br />
qalebisTvis Targmnian da acnoben.<br />
preskonferencia<br />
preskonferencia aseve sakmaod mZlavri media-instrumentia<br />
sazogadoebas-Tan urTierTobis gan-viTarebisaTvis. pirvel<br />
rigSi ki imitom, rom igi JurnalistebisaTvis aris gankuTvnili<br />
da Sesabamisad, SesaZlebelia, rom masmediis yuradRebac<br />
miipyros. Tumca aucileblad unda gaviTvaliswinoT, rom<br />
pres-konferencia ar aris is instrumenti, romelsac xSirad<br />
SeiZleba rom mivmarToT da rutinuli saxe micveT. metic,<br />
240
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
mxolod Zalian mniSvnelovani<br />
movlenis SemTxvevaSi unda moxdes<br />
misi gamoyeneba.<br />
aqvea moyvanili ramdenime praqtikuli<br />
rCeva preskonferenciis<br />
warmatebiT CatarebisaTvis:<br />
1. preskonferenciebisadmi<br />
interess zog SemTxvevaSi, gamomsvleli<br />
pirebic ganapirobeben.<br />
Sesabamisad, cnobili da popularuli<br />
saxeebis monawileoba,<br />
preskonferenciis TariRis<br />
dazustebamde, gaiareT konsultaciebi<br />
presis warmomdgenelbTan<br />
da sxva sakontaqto<br />
pirebTan. aseve<br />
aucileblad SeamowmeT,<br />
xo mar emTxveva Tqveni<br />
RonisZieba sxva organizaciebis<br />
mier gansaz-<br />
Rvrul mniSvnelovan movlenas.<br />
interesis matebis ganmsazRvreli faqtori SeiZleba gaxdes.<br />
es aucileblad unda gaiTvaliswinoT momxseneblis gansaz-<br />
Rvris dros.<br />
2. 1. arasodes ecadoT, 3-ze meti sakiTxis wamoWras<br />
Tavad konferenciaze, radgan es auditorias ZiriTad sakiTxs<br />
aSorebs.<br />
3. 2. kargad gansazRvreT gamomsvlelTa raodenoba.<br />
mxolod erTi eqspertis mier sakiTxis ganxilvam,<br />
preskonferencia SeiZleba mosawyeni gaxados, Tumca<br />
gamomsvlelTa gadametebuli raodenobac aseve ar aris<br />
swori.<br />
4. 3. gansazRvreT, vin iqneba is gamomsvleli, romelic<br />
sakiTxis Sesaxeb mTavar informacias gaaJRerebs. danarCeni<br />
gamomsvlelebi damatebiT sakiTxebs unda exebodnen da<br />
ZiriTadi gamomsvlelis mier iyvnen wardgenili.<br />
5. 4. preskonferenciebi sakmaod xelsayrel<br />
saSualebas warmoadgens, rom sazogadoebas analitikuri<br />
masalac, magaliTad statistikuri monacemebi an kvlevis<br />
Sedegebic warudginoT. umjobesia, msgavsi informacia<br />
vizualurad iyos gaformebuli, TvalsaCinoebebs, rogorebicaa<br />
cxrilebi, Cartebi, foto da video masalebi ASeicavdnen da<br />
saSualebiT iyos warmodgenili.<br />
241
araformaluri nawili - pres-lanCi<br />
araformaluri nawili, rogoricaa magaliTad preslanCi,<br />
organizaciisagan damatebiT resursebs moiTxovs,<br />
Tumca efeqturia organizaciis brifingebis an sxvadasxva<br />
mniSvnelovani ganxilvebisTvis JurnalistebTan, donorebTan<br />
da CarTul mxareebTan. Mmsgavsi RonisZiebebi SeiZleba<br />
organizaciisaTvis mniSvnelovani piris wardgenis, sxvadasxva<br />
dagegmili RonisZiebis Sesaxeb, rogorebicaa magaliTad<br />
wliuri angariSis gamoqveyneba, axali programis dawyeba<br />
da a.S. anonsisTvis. amasTan, araformaluri, megobruli<br />
atmosfero yovelTvis dafasebulia mowveul pirTa mier da<br />
araoficialur saubrebma da ganxilvebma xSirad SeiZleba<br />
meti Sedegi moitanon informirebisa da kavSirebis gaRrmavebis<br />
kuTxiT, vidre kargad dagegmilma oficialurma RonisZiebebma.<br />
aRsaniSnavia, rom mediis warmomadgenlebi gansakuTrebiT<br />
afaseben imas, rom saSualeba eZlevaT monawileoba miiRon<br />
saubarSi da ara miiRon mza informacia miiRon.<br />
ramdenime rekomendacia Tqveni RonisZiebis gansakuTrebuli<br />
warmatebisTvis:<br />
• winaswar darwmundiT, rom sazogadoebisa da mediis<br />
warmomadgenlebisa da CarTuli mxareebisTvis RonisZiebis<br />
Tematika sainteresoa.<br />
• RonisZieba mxareebisaTvis xelsayrel dros dagegmeT;<br />
• RonisZiebis dRes darekeT dapatiJebul pirebTan da kidev<br />
erTxel SeaxseneT RonisZiebis Sesaxeb;<br />
• winaswar gansazRvreT, vin iqneba is gamocdili<br />
moderatori an moderatorebi, romlebic SeZleben<br />
uSualod da Zaldatanebis gareSe warmarTon saubari<br />
TqvenTvis mniSvnelovan sakiTxebsa da movlenebze;<br />
werili mTavar redaqtors da mosazrebebi statiaze<br />
mTavar redaqtoris saxelze werili Cveulebriv, sagazeTo<br />
an saJurnalo statiis sapasuxod iwereba im SemTxvevaSi, Tu<br />
statiis mosazreba organizaciis pozicias ewinaaRmdegeba<br />
mniSvnelovan sakiTxTan mimarTebiT. werilis daweramde<br />
darwmundiT, rom konkretuli gamocema aqveynebs redaqtoris<br />
242
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
saxelze daweril werilebs. aseve daazusteT werilis<br />
miRebuli formati, zoma da sxva detalebi. pirvel abzacSive<br />
miuTiTeT statiis saTauri, avtoris vinaoba, romelzec<br />
apelirebas apirebT da lakoniurad da konkretulad<br />
gansazRvreT Tqven pozicia. aucilebelia profesiuli<br />
tonis SenarCuneba da EeTikis wesebis dacva avtorsa da<br />
redaqtorTan mimarTebiT. werili organizaciis titulian<br />
qaRaldze unda amoibeWdos da bolos Tqveni saxeli da gvari,<br />
aseve samsaxureobrivi pozicia mieTiTos.<br />
interviu<br />
interviu SesaniSnavi saSualebaa organizaciis warmosaCenad<br />
da Tqveni Setyobinebis sazogadoebamde mitanisaTvis.<br />
mniSvnelovania, rom intervius warmatebas metwilad misTvis<br />
kargad momzadeba ganapirobebs. interviu 3 saxisaa:<br />
• improvizirebuli - Jurnalisti moulodnelad girekavT<br />
da gTxovT, rom mis SekiTxvebs upasuxoT. sasurvelia,<br />
rom kiTxvebs maSinve upasuxoT, radgan improvizirebuli<br />
intervius SemTxvevaSi, radgan metwilad, Jurnalists<br />
SezRuduli dro aqvs masalis mosamzadeblad.<br />
• Tqven mier inicirebuli interviu - Tqven ukavSirdebiT<br />
Jurnalists da sTxovT, rom aiRos interviu. msgavsi<br />
situaciis dros, Tqven Zalian naTlad unda CamoayaliboT<br />
JurnalistisTvis, Tu ra Tematikam gamoiwvia Tqveni<br />
intervius micemiT daintereseba. amgvar SemTxvevaSi<br />
SeiZleba Tqvenve gaugzavnoT Jurnalists is kiTxvebi,<br />
romlis pasuxebi gindaT rom interviuSi aisaxos.<br />
• Jurnalistis mier inicirebuli<br />
interviu - rodesac is adreve<br />
giziarebT intervius aRebis<br />
survils. am dros Tqven dro<br />
geZlevaT, kargad moemzadoT<br />
kiTxvebisTvis. aucileblad<br />
interviusTvis momzadebis<br />
dros airCieT 2 an<br />
3 ZiriTadi ideam romlis<br />
gaJRerebac gindaT intervius<br />
ganmavlobaSi.<br />
daazusteT JurnalistTan, ra Tematikaze iqneba saubari<br />
da sTxoveT, warmogidginoT savaraudo kiTxvebi.<br />
243
intervius micemamde darwmundiT, rom:<br />
• zustad iciT da kargad icnobT intervius Tematikas;<br />
• iciT, Tu rogoria satelevizio an radio programis<br />
formati, sadac interviu ganTavsdeba;<br />
• Tu interviu tranlaciisTvis aris gamiznuli, vis<br />
kiTxvebs unda upasuxoT, cocxali auditoriis, msmenelis<br />
Tu mxolod Jurnalistis;<br />
• Tu interviu beWdviTi mediisTvis aris gankuTvnili,<br />
xdeba Tu ara intervius Sinaarsis zedmiwevniT zusti<br />
gadmocema Tu Jurnalisti Tavad sazRvravs, ra tipis da<br />
ra moculobis informacia ganaTavsos interviudan?<br />
qvemoT mocemuli rekomendaciebi nebismieri saxis intervius<br />
dros unda gaiTvaliswinoT:<br />
1. interviumde ramdenime dRiT adre yuradRebiT uyureT,<br />
mousmineT an wakiTxeT axali ambebi, rom icodeT ra<br />
Tematikaze SeiZleba Jurnalistma dasvas kiTxvebi an<br />
saintereso iyos auditoriisaTvis.<br />
2. winaswar aarCieT is sakvanZo ideebi, romelTa gaJRereba<br />
gindaT interviuSi. SearCieT Sesaferisi statistika da<br />
magaliTebi;<br />
3. gaxsovdeT, rom Tqven ara JurnalistisTvis laparakobT,<br />
aramed Tqveni auditoriisaTvis;<br />
4. ecadeT SeinarCunoT simSvide yvela SemTxvevaSi, bolo<br />
sityva Jurnalists ekuTvnis.<br />
5. ecadeT, iyos Tavaziani;<br />
6. yuradRebiT mousmineT TiToeul kiTxvas da ramdenime<br />
wami SeyovndiT, sanam pasuxis gacemas daiwyebT. ilaparakeT<br />
nela da mkafiod;<br />
7. ecadeT, akontroloT intervius mimdinareoba. Tqveni<br />
saTqmels miuaxlovdiT sityvebiT: “es kargi kiTxvaa,<br />
magram unda gaviTvaliswinoT, rom..”, “da mianc, ar unda<br />
dagvaviwydes”<br />
8. pasuxebis formulireba ise warmarTeT, rom Jurnalistis<br />
da auditoriis yuradRebis mobilizacia SesZloT: “aq<br />
244
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
ramdenime mniSvnelovani momentia gasaTvaliswinebeli…..”;<br />
9. SeiswavleT oponentebis Sexedulebebi da moifiqreT,<br />
rogor SeiZleba SeexoT maT intervius dros;<br />
10. tele-intervius dros yuradReba miaqcieT auditoriis<br />
signalebs (kontaqtis ararseboba, dabneuli gamometyveleba,<br />
gadalaparakebis sixSire)<br />
11. SeusworeT Jurnalists, Tu is arasworad gadmoscems<br />
faqtebs;<br />
7. socialuri media<br />
ra aris socialuri media?<br />
erT winadadebaSi es adamianebis wvdomis da dakavSirebis<br />
saSualebaa. qveviT mocemuli suraTi TvalsaCinos xdis<br />
gansxvavebas socialur da Cveulebriv medias Soris.<br />
wyaro: gaeros socialuri da sagareo urTierTobaTa ganyofileba, 19<br />
marti 2010<br />
ratom SeiZleba arasamTavrobo organizaciam socialuri<br />
media gamoyenos?<br />
• igi mcire xarjebs iTxovs;<br />
• raketuli siswrafiT vrceldeba da viTardeba;<br />
245
• dialogis SesaZleblobas warmoSobs;<br />
• araCveulebrivi saSualebaa konkretuli, magram Zalian<br />
farTo auditoriis wvdomisaTvis;<br />
• fasdaudebelia Tqven mier gamoyenebul sxva arxebTan<br />
kombinaciaSi Tqveni Setyobinebis auditoriasTan<br />
misatanad;<br />
ra konkretuli sargebeli SeiZleba organizaciam<br />
socialuri mediisgan naxos?<br />
• gazardos sazogadoebis cnobiereba Tqveni aqtivobebisa<br />
da Zalisxmevis Sesaxeb;<br />
• gaaumjobesos Tqveni organizaciis reputacia da<br />
aRqmadoba;<br />
• gauCinos survili Tqveni programebis monawileebs,<br />
donorebs, mxardamWerebs programis ganmeorebisa da masSi<br />
kidev monawileobis miRebisa;<br />
• moaxdinos Tqvens uwindel da axal programebSi CarTuli<br />
monawileebis gacnoba/gaerTianeba;<br />
• gazardos moTxovna Tqvens programebze/RonisZiebebze<br />
• mogawodoT axali ideebi, romlebsac miRebuli<br />
komentarebis, uSualod momxmareblebisgan miiRebT;<br />
• geZlevaT damatebiTi sakontaqto arxi (el-fosta, posti,<br />
a.S.)<br />
• SeagrovoT xelmowerebi/ganaTavsoT peticiebi/gaakeToT<br />
aqciebis anonsebi<br />
• moizidoT Tanxebi;<br />
• gazardoT saZiebo sistemebis saSualebiT Tqveni<br />
organizaciis identificirebis Sansi;<br />
mravali arasamTavrobo da sazogadoebrivi organizacia<br />
warmatebiT iyenebs yvela im SesaZleblobebs, romelic zemoT<br />
davasaxeleT. magaliTisTvis, iseTi soliduri organizacia<br />
davasaxeloT, rogoricaa oqsfami (Oxfam), romelsac yvela<br />
popularul socialur qselsa da gverdze aqvT gaxsnili<br />
sakuTari gverdi da milionobiT mxardamWers, mkiTxvels,<br />
wevrsa da donors aerTianebs.<br />
246
socialuri qseli - Facebook<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
2007 wlis noemberSi amuSavebuli Facebook saSualebas aZlevs,<br />
jgufebsa da popularul adamianebs, aseve arasamTavrobo<br />
organizaciebsa da aqtivistebs, romlebic sxvadasxva<br />
specifikur sakiTxebze muSaoben, Seqmnan profili Facebookze<br />
da es profili Tavisi SesaZleblobebiT aRemateba<br />
individebis profilebs.<br />
dResdReobiT Facebook-ze 10 000 met arasamTavrobo<br />
organizacias aqvs Seqmnili sakuTari jgufi da profili.<br />
<br />
es jgufebi da gverdi bevr saerTo maxasiaTebels aerTianeben,<br />
Tumca yvela maTgans moxmarebis sakuTari strategia aqvs<br />
SemuSavebuli.<br />
mas Semdeg, rac msgavsi gverdebi da jgufebi gaCnda, xSirad<br />
imarTeba diskusia maT dadebiT da uaryofiT mxareebze,<br />
maT Soris gansxvavebebze. faqti erTia, jgufic da gverdic<br />
organizacias Facebook-ze sakuTar profils aniWebs.<br />
orive maTgani swrafad da advilad SeiZleba Seiqmnas da<br />
survilebis mixedviT modificirdes. momxmareblebs SeiZliaT<br />
mraval jgufs erTdroulad miekuTvnebodnen da gverdic<br />
mravlad Seqmnan, Tumca mxolod erTi maTgania personaluri.<br />
gamonakliss daxuruli jgufebi warmoadgenen, romlis wvdoma<br />
mxolod garkveul adamianebs gaaCniaT, romelTac specialuri<br />
mowveva egzavnebaT. Tumca, organizaciisaTvis, romelsac<br />
socialuri qselisgan maqsimaluri sargeblis naxva unda,<br />
cxadia, rom msgavsi jgufis qona Facebook-ze mxolod im<br />
SemTxvevaSia gamarTlebuli, Tu is erTaderTi profili ar<br />
aris organizaciisTvis. imisaTvis, rom kargad gansazRvroT,<br />
ra tipis reprezentacia aris TqvenTvis Facebook-ze sasurveli,<br />
mimovixiloT qvemoT mocemuli cxrili, romelSic TiToeuli<br />
maTganis maxasiaTeblebi aris mimoxiluli.<br />
247
momxmareblis<br />
profili<br />
maxasiaTeblebi gverdebi jgufebi<br />
248<br />
ara<br />
diax, SegeZliaT, 200-mde<br />
jgufSi gaerTiandeT<br />
diax<br />
erTi<br />
momxmareblisTvis<br />
ramdenime<br />
profilis Seqmnis<br />
saSualeba<br />
xilulia<br />
mxolod<br />
Facebook-is<br />
wevrebisaTvis.<br />
wvdomadia saZiebo<br />
sistemebSi da xilulia<br />
arawevrebisaTvisac.<br />
wvdomadia saZiebo<br />
sistemebSi<br />
da xilulia<br />
arawevrebisaTvisac.<br />
wvdoma, xiluloba<br />
maqs. 5 000<br />
megobari<br />
ulimito wevrTa an fanTa<br />
raodenoba.<br />
ulimito wevrTa an<br />
fanTa raodenoba<br />
wevrebis<br />
moculoba<br />
ar iZleva<br />
yvela<br />
megobrisaTvis<br />
Setyobinebis<br />
miwodebis<br />
saSualebas.<br />
iZleva mxolod 5 000<br />
wevrisaTvis Setyobinebis<br />
miwodebis saSualebas.<br />
SeiZleba yvela<br />
fanisaTvis<br />
Setyobinebis miwodeba.<br />
komunikaciis saxe<br />
SeuZlebelia.<br />
Tqvens safosto yuTSi.<br />
SesaZlebelia profilidan an<br />
safosto yuTidan ganTavseba.<br />
ganaxlebebSi, romlis<br />
wvdoma profilidan<br />
xdeba.<br />
sad xdeba<br />
gancxadebebis<br />
ganTavseba<br />
diax<br />
mxolod winaswar ganzraxuli<br />
aplikaciebia xelmisawvdomi<br />
SesaZlebelia<br />
sxvadasxva aplikaciis<br />
damateba gverdze<br />
funqciebi
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
Facebook, sxva socialuri qselebisgan gansxvavebiT, marTlac<br />
rom globaluria da SesaZleblobas iZleva, mTel msoflioSi<br />
moZebno saWiro organizaciebi da adamianebi. Tumca, arsebobs<br />
erTi winapiroba - es inglisuri enis codnaa. mniSvnelovania,<br />
rom Facebook-s gaaCnia moxerxebuli instrumentebi, romlebic<br />
saWiro adamianebis povnas martivs xdian. Tqven sasurveli<br />
pirovneba misi organizaciis, samuSao an sacxovrebeli<br />
adgilis, wlovanebisa da interesebis mixedviT SeiZleba<br />
ipovoT. yvelaze mniSvnelovani ki isaa, rom socialuri<br />
qseli saSualebas iZleva Tavad gauwioT inicireba onlain<br />
sazogadoebis, jgufebis, fanebis gverdebis Seqmnas. rac<br />
garda sakuTari organizaciis sazogadoebisaTvis wardgenisa,<br />
unikalur saSualebas gaZlevT Tqveni auditoriis Semadgeneli<br />
fokus-jgufebis identificireba moaxdinoT, maTi survilebi,<br />
molodinebi da Sexedulebebi gansazRvroT da zustad<br />
SearCioT is Tematika, strategia da instrumentebi, romlebic<br />
maTTan komunikacias gansakuTrebiT efeqturs gaxdis. Facebook<br />
aseve araCveulebriv saSualebas iZleva, sakuTari proeqtebis,<br />
RonisZiebebis anonsi gaakeToT, adamianebi dapatiJoT, maTgan<br />
myisieri ukukavSiri miiRoT. Tqven mier miRweuli Sedegebi,<br />
piradi istoriebi, kvlevebi, statistikuri monacemebi, videoaudio<br />
masalebi da fotoebi milionobiT adamians gaacnoT<br />
da wevrebad, mxardamWerebad da donorebad aqcioT.<br />
rCeva: mTavaria, yuradReba ar gadagvivides im uzarmazari<br />
raodenobiT gasarTob funqciebze, romelic Facebooks gaaCnia<br />
da organizaciis gverdi, profili Tu jgufis individualuri<br />
wyobisa da informaciuli mxardaWeris Secvla mxolod<br />
ganviTarebis kuTxiT movaxdinoT.<br />
blogebi<br />
blogebi - veb 2.0 fundamentia. yvelaze kargad blogis<br />
ganmartebas “qseluri dRiuri” Seesabameba. Tumca teqnologiuri<br />
ganviTarebis fonze, blogi nel-nela afarTovebs dRiurisa da<br />
momxmareblis piradi gverdis funqciasac ki. am droisaTvis<br />
uamravi korporatiuli da koleqtiuri blogi arsebobs,<br />
romlebic namdvilad STambeWdavia blogerebis raodenobiT.<br />
249
da mainc, riT gansxvavdeba blogebi sxva danarCeni internet<br />
gverdebisgan. im ramdenime TvisebaTagan, romelic blogisTvis<br />
aris damaxasiaTebeli, yvelaze mniSvnelovani 3 Tviseba esaa, (1)<br />
blogis ena, romelic sisadaviT, yoveldRiur urTierTobaSi<br />
gamoyenebadi leqsikiT gamoirCeva. (2) imdenad, ramdenad blogebi<br />
intensiurad ganaxldeba, isini qronologiuri sistemis<br />
mixedviT aris daxarisxebuli. (3) da mesame, damaxasiaTebeli<br />
Tviseba, komentaris gakeTebis funqciaa.<br />
albaT gasagebia, am Tvisebebidan gamomdinare, ramdenad<br />
efeqturad SeiZleba blogis organizaciis sasikeTod<br />
gamoyeneba. gavecnoT im ZiriTad principebs, rac blogs<br />
kiTxvads da popularuls xdis.<br />
• blogebi Zalian intensiurad unda ganaxldes;<br />
• aucileblad isargebleT krospostingiT - es ki imas<br />
niSnavs, rom rogorc ki axal posts erT blog-gverdze<br />
dadebT, misi dublikati sxva plaTformebzec iposteba.<br />
• gamoiyeneT relevanturi sakvanZo sityvebi da nu<br />
iqneba damaxasiaTebeli terminologiis Targmna an<br />
gadmoqarTuleba TviTmizani. mag. moniSvna - “Tag” an<br />
“gugli” “Google”. ara imitom, rom enis siwminde ar<br />
gadardebT, aramed imitom rom amgvarad saZiebo manqanis<br />
Sedegebi ufro warmatebulia.<br />
• yuradReba miaqcieT saTaurs, Tu gindaT, rom postSi<br />
samcxe-javaxeTis raionSi varZiasTan dakavSirebuli<br />
blogi apostoT, saTaurSi moixsenieT “varZia”, “samcxe”<br />
da a.S. isev da isev, es saZiebo sistemaSi informaciis<br />
moZiebas aumjobesebs.<br />
• gamoiyeneT grafikuli da vizualuri instrumentebi,<br />
gamoaqveyneT fotoebi, videoebi, cxrilebi, diagramebi.<br />
• wereT lakoniurad. internet-momxmarebeli ver itans<br />
grZel da gawelili Canawerebs da ubralod ignorirebas<br />
ukeTebs maT.<br />
250
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
a tipis auditoria SeiZleba organizaciam blogebis<br />
saSualebiT moizidos? es farTo da Sereuli auditoriaa,<br />
romelic regularulad sargebloebs internetiT da<br />
“kreatorebs”, “kritikosebs”, “mayureblebs” da “mimdevrebs”<br />
miekuTvneba. Tu qvemoT mocemul “amerikan teqnogragiksis”<br />
2010 wlis kvlevas daveyrdnobiT, Cveni miznobrivi auditoria<br />
sakmaod moculobiTia. blogebis dapostviT, komentarebis<br />
administrirebiTa da kiTxvebze pasuxebis gacemiT, Tqven<br />
sakmaod kargi saSualeba gecemaT, rom axali mxardamWerebi<br />
moizidoT, TqvenTvis mniSvnelovani sakiTxebis garSemo<br />
sazogadoeba gaaerTianoT, partniorebi gaiCinoT da Tanxebic<br />
ki moizidoT. amgvarad, blogi saintereso, kreatiuli da<br />
efeqturi socialuri mediis instrumentia, romelic sxva<br />
dadebiT mxareebTan erTad, iaficaa.<br />
251
pirdapiri werilebi da el-werilebi<br />
pirdapiri werili komunikaciis erT-erTi wamyvani instrumentia,<br />
romelsac arasamTavrobo organizaciebis Tanxebis moZiebisa<br />
da partnioruli urTierTobebis dasawyebad an gasamyareblad<br />
iyenebs. igi aseve efeqturia samTavrobo struqturebis<br />
warmomadgenlebTan urTierobisaTvisac. Pamgvari komunikacia<br />
pirdapir xelebSi udebs Tqvens miznobriv Setyobinebas im<br />
auditorias, romlis daxmareba, mxardaWera an piriqiT, qcevisa<br />
da gadawyvetilebis Secvla Tqveni mizania. garda pirdapiri<br />
daniSnulebisa, es instrumenti cnobierebasac amaRlebs<br />
Tqveni organizaciis Sesaxeb. magaliTad, pirdapirma werilma<br />
SeiZleba Tqveni ver-gverdiT daintereseba da organizaciis<br />
wevrebTan gasaubreba gamoiwvios. Ggrizardis komunikaciis<br />
mixedviT, romelic 84 wlis warmatebuli funqcionirebis<br />
staJs iTvlis da pirdapiri werilebiT fondebis mopovebazea<br />
daostatebuli, Tvlis rom auditoriis codnis xarisxzea<br />
damokidebuli Tqveni pirdapiri werilis warmatebis<br />
40%. Semdeg 40% - s rogor gamoxateT Tqveni saTqmeli<br />
is gansazRvravs, xolo darCenil 20%-s ki, Tqveni werilis<br />
vizualuri mxare.<br />
maS ra unda gaviTvaliswinoT pirdapiri werilebis weris<br />
dros?<br />
• werili lakoniuri unda iyos. winadadebebi mokle da<br />
mkafio;<br />
• pirdapiri werili uSualod im pirovnebas unda mimarTavdes,<br />
sakvanZo figuras warmoadgens Tqveni mimarTvis sakiTxze;<br />
• sasurvelia, rom adresats tituliT mimarToT: batono<br />
reqtoro, qalbatono Tavmjdomare, a.S;<br />
• im SemTxvevaSic ki, Tu aRSfoTebas an protests gamoxatavT,<br />
darCiT maqsimalurad koreqtuli;<br />
• werilis bolos gadauxadeT respondents madloba<br />
yuradRebisTvis. xolo im SemTxvevaSi ki, Tu masTan<br />
urTierToba adrec gqoniaT da am pirovnebas Tqvens<br />
werilSi aRweril sakiTxTan mimarTebiT raime tipis<br />
iniciativa gamouCenia, gaixseneT es SemTxveva da werilis<br />
dasawyisSive gadauxadeT madloba. M(mag. saangariSo<br />
252
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
Sexvedraze sityviT gamosvla, romelic TqvenTvis<br />
saintereso problemur sakiTxebs exeboda, sakanonmdeblo<br />
iniciativa, analitikuri statia JurnalSi da a.S. )<br />
• gaagzavneT xelmowerili werili. el-versiis dros,<br />
gamoiyeneT Tqveni avto-xelmowera an gaagzavneT werilis<br />
daskanerebuli versia.<br />
• darwmundiT, rom werili Seicavs Tqvens zust safosto<br />
misamarTs.<br />
ra aris aucilebeli?<br />
• gamoyaviT dro Tqveni donorebis sakontaqto bazis<br />
validurobisa da drouli ganaxlebisaTvis;<br />
• werilis gagzavnasTan erTad ganaxorcieleT satelefono<br />
zari gansakuTrebul da saswrafo SemTxvevebis dros;<br />
• kargad gansazRvreT is ZiriTadi mizezebi, rac adamianebs<br />
qvelmoqmedebisken ubiZgebT da amis Sesabamisad imuSaveT<br />
Tqveni werilis saSualebiT adresatis emociebze.<br />
• mimarTeT werilis adresats personalurad da ar<br />
gamoiyenoT trafaretuli gamoTqmebi, rogoricaa “Zvirfaso<br />
megobrebo”, “batonebo da qalbatonebo”.<br />
• werilSive SesTavazeT donorebs Tanxebis gadmoricxvis<br />
erT-erT SesaZleblobad onlain gadmoricxva.<br />
• kidev erTxel darwmundiT, rom werilis Sinaarsi, formati<br />
da gaformeba kargad asaxavs organizaciis identurobas<br />
da Setyobinebis mizans;<br />
• saTanado yuradReba miaqcieT detalebs. Tu Tqveni<br />
adresati qalbatonia da werilSi ki mas “batonoTi”<br />
mimarTavT, misTvis rTuli iqneba werilis personalizeba<br />
im SemTxvevaSic ki, Tu misi Sinaarsi donoris prioritetebs<br />
pasuxobs da sayuradRebo movlenas exeba.<br />
253
isgan unda SeikavoT Tavi?<br />
• pirdapir werilis programa ar unda gaxdes spontanuri<br />
an SemTxveviT movlena. arsebul donorebs periodulad<br />
unda SevaxsenoT, Tu ramdenad mniSvnelovania da saWiro<br />
maTi mimdinare da regularuli mxardaWera;<br />
• donorebTan komunikacia mxolod Suamdgomlobis formiT<br />
ar SeiZleba rom warimarTos. mxardaWeris periodul<br />
TxovnasTan gaugzavneT donors sainformacio<br />
• yovelTvis gaagzavneT donorisaTvis gankuTvnili elwerilebi<br />
Tavdapirvelad sakuTar da kolegebis misamarTze.<br />
es dagexmarebaT daxvewoT Tqveni korespondencia da<br />
miaRwioT sasurvel miznebs.<br />
rogor aviciloT Cveni el-korespondenciis spamTan gaigivebis<br />
saSiSroeba?<br />
albaT TqvenTvis kargad cnobilia, rom organizaciebisa da<br />
kompaniebis umetesi nawili im qselebidan da el-fostebiT<br />
sargeblobs, romlebsac spamis Zlieri dacva gaaCniaT.<br />
amitom mniSvnelovania, werilebis sworad gagzavna, rom isini<br />
adresatamde mivides.<br />
• darwmundiT, rom Tqvens el-siaxleebis furcels da el-<br />
Jurnalebs mxolod maT ugzavniT, vinc amas moiTxovs.<br />
sanam el-werils gaagzavniT, winaswar miiReT Tanxmoba im<br />
mxardamWerebisgan, romlebic didi xania icnoben Tqvens<br />
organizacias.<br />
• Tqveni saxeli da el-misamarTi aucileblad unda iyos<br />
organizaciasTan identificirebuli. gaxsovdeT, rom<br />
spamis ZiriTadi nawili piradi misamarTebiT vrceldeba.<br />
• el-siaxleebi erTi da igive regularobiT miawodeT<br />
gamomwers. am SemTxvevaSi imisi Sansi, rom masalas<br />
gaecnobian, metia.<br />
• gaecaniT bolo dros gavrcelebuli spamis Tematikas<br />
(sesxebis procentebi, ganvadebebi, arasamedicino<br />
preparatebi, receptebi) da moerideT Tqvens werilebsa da<br />
mis saTaurebSi identuri sityvebis gamoyenebas.<br />
• werilis gagzavnamde, gamoscadeT, ramdenad warmatebiT<br />
igzavneba igi Tqvensave misamarTze.<br />
254
daskvna<br />
<strong>aqtiur</strong> <strong>moqalaqeTa</strong> skola<br />
TqvenTan erTad Cvenc mtkiced gvwams, rom arasamTavrobo<br />
seqtori fasdaudebel rols TamaSobs sazogadoebis<br />
transformaciaSi. metic, gvjera, rom arc erTi sxva seqtori<br />
ar axdens imxela gavlenas sazogadoebis Camoyalibebaze.<br />
amasTan, viciT, rom is Zalisxmeva, romelic komunikaciis<br />
gaumjobesebisaken aris mimarTuli, mxolod pozitiurad<br />
aisaxeba TiToeuli axalgazrdis <strong>aqtiur</strong>i samoqalaqo<br />
poziciis dasamkvidreblad. is magaliTebi, rCevebi, daskvnebi<br />
da strategiebi, romlebic saxelmZRvaneloSia aRwerili,<br />
praqtikul gamocdilebas efuZneba. Sesabamisad, gvaqvs<br />
molodini, rom wignSi motanili gamocdileba Tqveni<br />
organizaciis mier gamoyenebuli magaliTebiT Seivseba. amiT<br />
Cven yvela xels SevuwyobT im praqtikuli codnis gaziarebas,<br />
romelic axalgazrda organizaciebis muSaobas waadgeba da<br />
gaaumjobesebs. Tqven didi arCevani gaqvT, ra mimarTulebiT<br />
imuSaoT momavalSi. imeds vitovebT, rom wigni saintereso<br />
iqneba TqvenTvis da saSualebas mogcemT, ukeT warmarToT<br />
Tqveni momavali aqtivobebi.<br />
255
gamoyenebuli literatura:<br />
1. Hall, M. & Howlett, S. (2003). Getting funded: The complete guide to writing<br />
grant proposals (4th edition). Portland, OR: Portland State University, Continuing<br />
Education Press<br />
2. rogor moviZioT dafinanseba, <strong>gzamkvlevi</strong> arasamTavrobo<br />
organizaciebisTvis (2008), Tbilisi, axalgazrda ekonomistTa<br />
asociaciis gamocema<br />
3. Zarinpoush, F. (2006). Project Evaluation Guide for Non-Profit Organizations;<br />
Fundamental Methods and Steps for Conducting Project Evaluation. Toronto,<br />
Ontario; Imagine Canada<br />
4. Paul J. Nelso, Ellen Dorsey. (2008). New Rights Advocacy Changing Strategies of<br />
Development and Human Rights NGOs. Georgetown University Press/Washington,<br />
D.C.<br />
5. Richard Holloway, (2009)Establishing and Running an Advocacy NGO., Pact Inc<br />
6. Effective communication, Handbook for Human Rights Defender NGOs, IWPR, 2010<br />
7. Moustafa Ghaddar, Pascale Moussawbah. A guide for Facebook Pages for NGOs,<br />
Nonprofits, and Civil Society. Social media exchange, 2010<br />
8. R. Christine Hershey. Communications Toolkit a guide to navigating communications<br />
for the nonprofit world. Cause Communication, Santa-Monica, 2005<br />
9. <strong>aqtiur</strong>i moqalaqis saxelmZRvanelo, 2005, Tavisuflebis intituti<br />
10. Cristina Pavia. Guidebook onthe Basics ofNGO Governance. Japan Social<br />
Development Fund, the World Bank<br />
11. Bruce Britton, The learning NGO, International NGO training and research centre,<br />
Occasional Papers Series No: 17, 1998<br />
12. An NGO Training Guide for Peace Corps Volunteers, Module 3: NGO Organizational<br />
Development<br />
256