03.06.2013 Views

gTavazobT saerTo samagistro gamocdis testis nimuSs

gTavazobT saerTo samagistro gamocdis testis nimuSs

gTavazobT saerTo samagistro gamocdis testis nimuSs

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>saerTo</strong> <strong>samagistro</strong> gamocda<br />

testuri kiTxvebisa da davalebebis nimuSebi<br />

ganmartebiTa da amoxsniT<br />

Tbilisi<br />

1


gamocdebis erovnuli centri<br />

<strong>saerTo</strong> <strong>samagistro</strong> <strong>gamocdis</strong> jgufi<br />

2


S i n a a r s i<br />

Sesavali … . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5<br />

<strong>testis</strong> struqtura da Sefaseba . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11<br />

testi 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 15<br />

ganmartebebi (testi 1)<br />

wakiTxulis gaazreba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64<br />

analitikuri wera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 82<br />

logikuri msjeloba . . . . . . . . . . ... . . . . . . . . . . . .. 103<br />

raodenobrivi msjeloba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129<br />

pasuxebi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 152<br />

3


Sesavali<br />

საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს გადაწყვე-<br />

ტილებით, მაგისტრატურაში სწავლის გაგრძელების მსურველებმა უნდა ჩა-<br />

აბარონ საერთო სამაგისტრო გამოცდა (სსგ). საერთო სამაგისტრო გამოცდა<br />

განიხილება მაგისტრატურაში ჩარიცხვის აუცილებელ, მაგრამ არა<br />

ერთადერთ გადამწყვეტ კომპონენტად. გამოცდა სავალდებულოა<br />

განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს მიერ აკრედიტებული ყველა<br />

უმაღლესი სასწავლებლის მაგისტრატურაში სწავლის გაგრძელების<br />

მსურველთათვის.<br />

საერთო სამაგისტრო გამოცდის პრინციპები და ფორმა შემუშავდა<br />

გამოცდების ეროვნულ ცენტრში. პირველად გამოცდა ჩატარდა 2009 წლის<br />

ივლისში.<br />

წინამდებარე კრებულში წარმოდგენილია 2010 წლის საგამოცდო ტესტი<br />

განმარტებებით, ამ ტიპის კრებულები დაეხმარება მაგისტრანტობის<br />

კანდიდატებს გამოცდისათვის მზადების პროცესში.<br />

საერთო სამაგისტრო გამოცდის ძირითადი მიზანია:<br />

დაეხმაროს უმაღლეს სასწავლებლებს მაგისტრანტების შერჩევაში:<br />

განახორციელოს მაგისტრატურაში სწავლის გაგრძელების<br />

მსურველთა კლასიფიცირება მათი უნარებისა და შესაძლებლობების<br />

მიხედვით;<br />

გამორიცხოს მაგისტრატურაში ისეთი სტუდენტების მიღება,<br />

რომლებიც ვერ აკმაყოფილებენ სწავლების ამ საფეხურისათვის<br />

აუცილებელ მოთხოვნებს;<br />

ხელი შეუწყოს მაგისტრატურაში ჩარიცხვის პროცესის<br />

ობიექტურობასა და გამჭვირვალობას.<br />

5


საერთო სამაგისტრო გამოცდის ამოცანებია:<br />

(ა) გამოავლინოს ის სტუდენტები, რომლებსაც უმაღლესი განათლების<br />

პირველი საფეხურის გავლის შედეგად, ნიჭისა და შრომისმოყვარეობის<br />

საფუძველზე, უკეთ აქვთ განვითარებული ისეთი უნარები,<br />

როგორიცაა:<br />

ვერბალური მასალის აღქმა და გააზრება;<br />

ლოგიკური მსჯელობა და ანალიზი;<br />

რაოდენობრივ ინფორმაციაზე დაყრდნობით მკაცრი, დასაბუთებული<br />

მსჯელობა;<br />

წერილობითი ფორმით აზრის მწყობრად ჩამოყალიბება და<br />

არგუმენტირებული მსჯელობა;<br />

(ბ) ეფექტურად და ობიექტურად შეაფასოს ზემოთ ჩამოთვლილი უნარები.<br />

საერთო სამაგისტრო გამოცდის ფორმა<br />

საერთაშორისო გამოცდილებით, მსგავსი სახის გამოცდის ეფექტურ<br />

ფორმად მიჩნეულია სტანდარტიზებული ტესტირება, რომელიც<br />

კანდიდატებს თანაბარ პირობებში აყენებს და პრაქტიკულად გამორიცხავს<br />

შედეგების გაყალბების შესაძლებლობას. სსგ-ის ტესტის სტრუქტურა<br />

განისაზღვრა სხვადასხვა ქვეყნის მრავალწლიანი გამოცდილებისა და ჩვენი<br />

სინამდვილის გათვალისწინებით.<br />

6


საერთო სამაგისტრო გამოცდის სტრუქტურა<br />

საგამოცდო ტესტი შედგება ოთხი ნაწილისაგან:<br />

1. წაკითხულის გააზრება<br />

2. ანალიტიკური წერა<br />

2.1. თემა მოცემულ საკითხზე;<br />

2.2. მსჯელობის კრიტიკა.<br />

3. ლოგიკური მსჯელობა<br />

3.1. მოკლე მსჯელობის ანალიზი;<br />

3.2. მოცემული პირობებიდან დასკვნების გამოტანა.<br />

4. რაოდენობრივი მსჯელობა<br />

4.1. დიაგრამებისა და ცხრილების სახით წარმოდგენილი მონაცემების<br />

ანალიზი;<br />

4.2. მათემატიკური და ყოფითი შინაარსის რაოდენობრივი ამოცანების<br />

გადაჭრა;<br />

4.3. ამოცანის გადასაჭრელად საკმარისი პირობების დადგენა;<br />

4.4. მათემატიკურ გამონათქვამებს შორის კავშირის განსაზღვრა<br />

(მაგ. თუ A, მაშინ B ).<br />

შესაბამისად, საერთო სამაგისტრო ტესტით მოწმდება:<br />

1. წაკითხულის გააზრება: რამდენად შეუძლია კანდიდატს ტექსტის<br />

სტრუქტურაში გარკვევა და მთავარი აზრის გამოტანა, მოვლენებსა და<br />

ფაქტებს შორის მიზეზშედეგობრივი კავშირების დანახვა, ძირითადის და<br />

მეორეხარისხოვნის, ფაქტისა და ვარაუდის ერთმანეთისაგან გამიჯნვა,<br />

ტექსტში წარმოდგენილი ამა თუ იმ მოვლენისა თუ ფაქტის მიმართ<br />

ავტორის პოზიციის ამოცნობა.<br />

2. ანალიტიკური წერა: რამდენად შეუძლია კანდიდატს მოცემულ თემაზე<br />

თვალსაზრისის ცხადად, ნათლად ჩამოყალიბება, გარკვეული აზრის<br />

დასაბუთება შესაბამისი არგუმენტების მოხმობით, მოცემული მსჯელობის<br />

კრიტიკული ანალიზი; რამდენად იცავს თანამედროვე ქართული ენის<br />

მართლწერის ნორმებს.<br />

3. ლოგიკური მსჯელობა: რამდენად ახერხებს კანდიდატი ამა თუ იმ<br />

მიმართებათა სტრუქტურის ამოცნობას და ამ სტრუქტურის შესახებ<br />

7


მართებული დასკვნის გამოტანას, მოცემული მსჯელობის შეფასებას,<br />

ანალიზსა და კრიტიკას, არასრული ინფორმაციის საფუძველზე მთელი<br />

სურათის შექმნას და ლოგიკური დასკვნის გამოტანას.<br />

4. რაოდენობრივი მსჯელობა: რამდენად ფლობს კანდიდატი არითმეტიკის,<br />

ალგებრისა და გეომეტრიის ელემენტარულ ცნებებს, რამდენად შეუძლია<br />

რაოდენობრივი სახით მიწოდებული ინფორმაციის (ცხრილების,<br />

დიაგრამების) დამუშავება, ანალიზი და გამოყენება, მათემატიკურ<br />

გამონათქვამებს შორის ძირითადი მიმართებების დადგენა. რამდენად<br />

შესწევს უნარი, განსაზღვროს, საკმარისია თუ არა რაოდენობრივი სახით<br />

მიწოდებული ინფორმაცია მოცემული ამოცანის გადასაჭრელად.<br />

ტესტის პირველი, მეორე და მესამე კომპონენტების დავალებების შესრულება<br />

არ მოითხოვს განსაკუთრებულ, სპეციფიკურ საგნობრივ ცოდნას. გამონაკლისს<br />

წარმოადგენს ტესტის მეოთხე კომპონენტი (რაოდენობრივი მსჯელობა).<br />

ტესტის ამ ნაწილის დავალებების შესასრულებლად საკმარისია არითმეტიკის,<br />

ალგებრისა და გეომეტრიის ელემენტარული ცნებებისა და დებულებების<br />

ცოდნა, რომელთა ჩამონათვალი კრებულის ბოლოს არის მოცემული. გარდა<br />

ამისა, რაოდენობრივი მსჯელობის საგამოცდო ტესტის პირველ გვერდზე<br />

მოცემული იქნება ძირითადი მათემატიკური ფორმულები, რომლებიც<br />

დაეხმარება მაგისტრანტობის კანდიდატს ტესტის ამ ნაწილის შესრულებაში<br />

(იხ. ტესტი 1, გვ. 48).<br />

ოთხივე ნაწილი შეფასდება ცალ-ცალკე, რათა დარგის სპეციფიკიდან<br />

გამომდინარე, შესაძლებელი იყოს მაგისტრანტობის კანდიდატის მიერ ამა<br />

თუ იმ ნაწილში მიღებული ქულებისათვის შედარებითი უპირატესობის<br />

მინიჭება.<br />

მაგისტრატურაში ჩასარიცხად აუცილებელი იქნება კომპეტენციის<br />

მინიმალური ზღვრის გადალახვა ტესტის სამ ნაწილში მაინც.<br />

კომპეტენციის მინიმალური ზღვრები ტესტის ნაწილების მიხედვით<br />

შემდეგია:<br />

1. წაკითხულის გააზრება – მაქსიმალური ქულის 30%<br />

2. ანალიტიკური წერა – მაქსიმალური ქულის 30%<br />

3. ლოგიკური მსჯელობა – მაქსიმალური ქულის 30%<br />

4. რაოდენობრივი მსჯელობა – მაქსიმალური ქულის 25%<br />

საერთო სამაგისტრო გამოცდის შედეგები, ფაკულტეტების მიერ<br />

განსაზღვრული საგნობრივი გამოცდების შედეგებთან ერთად, დაეხმარება<br />

მაგისტრატურის მიმღებ კომისიებს მაგისტრანტთა შერჩევაში.<br />

8


უმაღლეს სასწავლებელს, თითოეული სამაგისტრო პროგრამისთვის, შეუძლია:<br />

დააწესოს უფრო მაღალი კომპეტენციის მინიმალური ზღვარი ტესტის<br />

ერთი, რამდენიმე ან ყველა ნაწილისათვის;<br />

განსაზღვროს, თუ რომელ სამ ნაწილში მოითხოვს კომპეტენციის<br />

მინიმალური ზღვრის გადალახვას;<br />

სავალდებულოდ მიიჩნიოს კომპეტენციის მინიმალური ზღვრის<br />

გადალახვა ტესტის ოთხივე ნაწილში.<br />

სამაგისტრო პროგრამებზე ჩარიცხული სტუდენტები მონაწილეობას იღებენ<br />

საგრანტო კონკურსში. გრანტი გაიცემა საერთო სამაგისტრო გამოცდის<br />

შედეგების მიხედვით. გრანტის გაცემის წესი, ისევე როგორც სხვა სასარგებლო<br />

ინფორმაცია საერთო სამაგისტრო გამოცდის შესახებ, შეგიძლიათ იხილოთ<br />

შემდეგ მისამართებზე:<br />

პრეზენტაციები საერთო სამაგისტრო გამოცდის შესახებ:<br />

http://www.naec.ge/index.php?id=77&lang=geo<br />

საგრანტო ქულის გამოთვლის წესი<br />

http:/ /www .na ec.ge/uploads/documents/GRE-sagranto-qula.pdf<br />

საერთო სამაგისტრო გამოცდის ტესტები:<br />

http:/ /www .na ec.ge/index .php ?id=76&lang=geo<br />

საერთო სამაგისტრო გამოცდის დებულებები:<br />

http:/ /www .na ec.ge/index .php ?id=208&lang=geo<br />

ტესტირების პროცედურა<br />

ტესტირება ტარდება ორი დღის განმავლობაში.<br />

I დღე<br />

წაკითხულის გააზრება (2 ან 3 ტექსტი 20–2 ტესტური კითხვით) – 70 წთ.<br />

ანალიტიკური წერა (ორი დავალება) – 70 წთ.<br />

II დღე<br />

ლოგიკური მსჯელობა (17 ტესტური დავალება) – 0 წთ.<br />

რაოდენობრივი მსჯელობა (20 ტესტური დავალება) – 0 წთ.<br />

9


<strong>testis</strong> struqtura da Sefaseba<br />

<strong>gTavazobT</strong> <strong>saerTo</strong> <strong>samagistro</strong> <strong>gamocdis</strong> <strong>testis</strong> nimuSebs.<br />

testi 1, romelic gamoyenebuli iyo 2010 წlis <strong>saerTo</strong><br />

<strong>samagistro</strong> gamocdaze, warmodgenilia ganmartebebiT.<br />

testi Sedgeba oTxi nawilisagan:<br />

I. wakiTxulis gaazreba<br />

II. analitikuri wera<br />

III. logikuri msjeloba<br />

IV. raodenobrivi msjeloba<br />

<strong>testis</strong> I, III da IV nawilis yovel davalebas axlavs<br />

ramdenime savaraudo pasuxi, romelTagan mxolod erTia<br />

swori.<br />

TiToeuli davaleba fasdeba 1, 0 an _0,2 quliT.<br />

swori pasuxis gacemisTvis iwereba 1 qula.<br />

Tu arc erTi pasuxi ar aris moniSnuli, iwereba 0 qula.<br />

araswori pasuxisTvis akldeba 0,2 qula (anu iwereba _0,2 qula).<br />

<strong>testis</strong> II nawili, analitikuri wera, Sedgeba ori<br />

davalebisgan, Tema mocemul sakiTxze da msjelobis<br />

analizi. davalebebi gaswordeba winaswar dadgenili<br />

kriteriumebis mixedviT (ix. gv. 82).<br />

11


13<br />

testi 1


<strong>saerTo</strong> <strong>samagistro</strong> gamocda<br />

testi oTxi nawilisagan Sedgeba:<br />

(1) wakiTxulis gaazreba<br />

(2) analitikuri wera<br />

(3) logikuri msjeloba<br />

(4) raodenobrivi msjeloba<br />

i n s t r u q c i a<br />

<strong>testis</strong> (1), (3) da (4) nawilis TiToeul davalebas Tan axlavs ramdenime<br />

savaraudo pasuxi, romelTagan mxolod erTia swori. TiToeuli davaleba<br />

fasdeba 1, 0 an _0,2 quliT.<br />

swori pasuxis gacemisTvis iwereba 1 qula.<br />

Tu arc erTi pasuxi ar aris moniSnuli, iwereba 0 qula.<br />

araswori pasuxisTvis akldeba 0,2 qula (anu iwereba _0,2 qula).<br />

Tqven dagirigdaT testur davalebaTa rveuli da pasuxebis furceli.<br />

testur davalebaTa rveulSi datovebuli carieli adgili SegiZliaT<br />

gamoiyenoT Tqveni Sexedulebisamebr. gaiTvaliswineT, namuSevris es<br />

nawili ar mowmdeba. Tqveni naSromi Sefasdeba mxolod pasuxebis<br />

furclis mixedviT.<br />

pasuxebi unda moniSnoT pasuxebis<br />

furcelSi ise, rogorc es Semdeg<br />

nimuSzea naCvenebi pirveli davalebis-<br />

Tvis. Tu Tqven SecdomiT moniSneT<br />

pasuxi, ufleba geZlevaT gamoasworoT<br />

Tqveni Secdoma. amisaTvis srulad<br />

unda gaaferadoT aRniSnuli ujra.<br />

amis Semdeg SegiZliaT moniSnoT<br />

TqvenTvis sasurveli sxva ujra,<br />

rogorc es me-3 davalebisTvis aris<br />

naCvenebi, an datovoT danarCeni ujrebi<br />

carieli, rogorc es me-4<br />

davalebisTvis aris naCvenebi (am<br />

ukanasknel SemTxvevaSi iTvleba, rom<br />

arc erTi pasuxi ar aris moniSnuli<br />

da davaleba fasdeba 0 quliT).<br />

pasuxebis furceli aucileblad<br />

unda SeavsoT im kalmiT, romelic<br />

dagirigdaT.<br />

15<br />

a.<br />

b.<br />

g.<br />

d.<br />

e.<br />

gisurvebT warmatebas!<br />

1. 2. 3. 4. 5.


I<br />

II<br />

III<br />

IV<br />

testi 1<br />

wakiTxulis gaazreba<br />

samuSaod geZlevaT 1 sT. da 10 wT.<br />

mocemulia sami teqsti A, B da C. TiToeuls erTvis SekiTxvebi<br />

savaraudo pasuxebiT. gaiazreT teqsti da TiToeuli SekiTxvis<br />

savaraudo pasuxebidan airCieT is varianti, romelic<br />

marTebulia teqstis mixedviT.<br />

teqsti A<br />

movlenebis marTali da sando mimoxilvis mcdelobas, rac<br />

imTaviTve Jurnalistikis umTavresi daniSnuleba iyo, dRes e. w.<br />

mtkicebebis Jurnalistika enacvleba. reportaJs iaffasiani,<br />

polarizebuli argumentebi STanTqavs. Jurnalistebi, umeteswilad, im<br />

wyaroebis tyveobaSi eqcevian, romelTa Sesaxebac weren. Tanamedrove<br />

24-saaTiani axali ambebis mediakulturaSi axali ambebi ufro da<br />

ufro fragmentuli xdeba. media sazogadoebis interesebis damcvelis<br />

rols ver asrulebs.<br />

Jurnalisti unda cdilobdes, namdvili informacia gamijnos<br />

nebismieri dezinformaciis, mcdari informaciisa da<br />

TviTreklamirebisagan da Semdeg sazogadoebas reagirebisa da<br />

simarTlis garkvevis saSualeba misces. filosofosebis azriT,<br />

simarTle ori ramiT mowmdeba: erTia faqtebis Sesabamisoba, meore _<br />

Tanamimdevruloba. Tanamimdevruloba Jurnalisturi simarTlis<br />

saboloo gamocda unda iyos. sazogadoebas informaciis mxolod<br />

nawili ki ara, mTliani suraTi sWirdeba.<br />

Jurnalisturi simarTle ufro metia, vidre sizuste. gana<br />

sakmarisia, Jurnalisti mxolod sizustes CaebRauWos da saxelebi da<br />

TariRebi sworad moixsenios?! mSrali sizuste, SeiZleba, TavisTavad<br />

iyos momxdari faqtis garkveuli damaxinjeba; vgulisxmobT iseT<br />

informacias, romelic faqtobrivad sworia, magram arsebiTad _<br />

uadgilo. amis magaliTad JurnalistikaSi asaxeleben iseT masalebs,<br />

sadac umciresobebsa Tu eTnikur kuTvnilebaze uazro xazgasma<br />

yalbi stereotipebis Seqmnas iwvevs.<br />

zemoTqmuli rodi niSnavs imas, rom sizustes yuradReba ar<br />

unda mivaqcioT. sizustes, albaT, yvelaze didi mniSvneloba aqvs<br />

informaciis gadmocemis pirvel saaTebSi. swored am dros yalibdeba<br />

sazogadoebrivi azri im konteqstis mixedviT, romelSic informaciaa<br />

warmodgenili. gamocdili Jurnalisti, hoding karteri aRniSnavs,<br />

rom es drois is monakveTia, rodesac xelisuflebas SeuZlia,<br />

16


V<br />

VI<br />

VII<br />

VIII<br />

17<br />

wakiTxulis gaazreba<br />

sazogadoebriv azrze uzarmazari zegavlena moaxdinos _ ,,sami dRe<br />

rom misce, xelisufleba uproblemod SeimuSavebs raime<br />

movlenisaTvis konteqsts da SeZlebs am movlenisadmi sazogadoebis<br />

damokidebulebis gakontrolebas.~<br />

Jurnalisturi simarTle rTuli da winaaRmdegobrivi<br />

fenomenia. Tavdapirveli informaciis mowodebisas Jurnalisti<br />

SeiZleba ver gascdes sizustis zedapirul dones. magram SemdgomSi<br />

Tavdapirvel informaciaze aigeba meore, sadac gaswordeba pirvelSi<br />

daSvebuli Secdomebi da Seivseba xarvezebi. meores mohyveba mesame da<br />

ase konteqsti gadadis yovel momdevno Sreze. am gziT warmoCenili<br />

simarTle mravalwaxnagovania da, iseve rogorc codna, droTa<br />

ganmavlobaSi, stalagmitis msgavsad, wveT-wveTad izrdeba.<br />

dRes simarTlis moTxovnileba gansakuTrebiT Zlieria, radgan<br />

cru informaciis gavrcelebis albaTobam sagrZnoblad imata.<br />

sazogadoeba samarTlianad iTxovs pasuxs kiTxvaze: ,,ras<br />

davujeroT?~ moqalaqeebi monacemTa uzarmazar nakads ejaxebian da<br />

uCndebaT iseTi sainformacio wyaroebis arsebobis moTxovnileba,<br />

romlebic informaciis Semowmebasa da gafiltvraSi, mniSvnelovani<br />

sakiTxis gamoyofaSi daexmareba.<br />

zogierTma Jurnalistma ,,simarTlis Semcvlelebi~<br />

SemogvTavaza, romelTagan yvelaze gavrcelebulia samarTlianoba da<br />

balansi. samarTlianoba sakmaod abstraqtuli cnebaa, da, rac<br />

mTavaria, bevrad ufro subieqturi, vidre simarTle. vis mimarT xar<br />

samarTliani? rogor amowmeb samarTlianobas? simarTle, yvela<br />

sirTulis miuxedavad, Semowmebadi maincaa. aseve, Zalian subieqturia<br />

balansic. mxareTa Sesaxeb dabalansebuli informaciis mowodeba<br />

SeiZleba sulac ar iyos samarTliani Tavad simarTlis mimarT, Tu<br />

mxareebs marTlac Tanabari wona ar gaaCniaT. magaliTisTvis<br />

gavixsenoT globaluri daTbobis ukve aRiarebuli faqti. mecnierTa<br />

didi nawili amtkicebda, rom globaluri daTboba realobaa, nawili<br />

ki amas uaryofda. presa ki cdilobda, orive TvalsazrisisTvis<br />

Tanabari wona mieniWebina.…<br />

aseve, arsebobs mosazreba, rom axalma mediam ufro meti<br />

konteqsti da interpretacia unda Sematos axal ambebs, rac<br />

auditorias didZali informaciis gadarCevaSi daexmareba. vfiqrob,<br />

esec miuRebelia, Tundac erTi mizeziT: Znelia, warmovidginoT<br />

mkiTxveli Tu msmeneli, romelic asworebs da gadaarCevs<br />

CaxlarTul, gaufiltrav informacias. Warbi interpretacia mxolod<br />

dabneulobas Tu gamoiwvevs. interpretacia gadarCevis procesis<br />

nawilad unda iqces mas Semdeg, rac faqtebi dadgindeba. Secdomaa<br />

interpretirebis dawyeba, vidre ar dazustdeba is, rac realurad<br />

moxda. media unda gaTavisufldes Worebis, ciliswamebebis,<br />

umniSvnelo detalebisa da SeTxzuli istoriebisagan da yuradReba<br />

miapyros imas, rac marTali da mniSvnelovania. informaciis


IX<br />

testi 1<br />

Semowmeba da gadarCeva Jurnalistis, rogorc sazogadoebis<br />

damcvelis, axali rolis saZirkvelia.<br />

istorikos Ggordon vuds Tu davesesxebiT, `SesaZloa,<br />

istorikosebma verasdros warmoaCinon simarTle srulyofilad,<br />

magram zogi ufro axlos miva simarTlesTan, vidre sxva, ufro<br />

srulad, ufro obieqturad da patiosnad dawers istorias da Cven<br />

amas mivxvdebiT.~ faqtobrivad, amasve amboben isinic, visac<br />

sazogadoebriv sferoSi umuSavia: iseTi axali ambebis mopovebas,<br />

romelic simarTlis srul versias uaxlovdeba, realuri Sedegi<br />

moaqvs.<br />

1. ra aris avtoris mTavari mizani?<br />

(a) warmoaCinos sizustis didi mniSvneloba Jurnalistis mier<br />

movlenaTa warmodgenis sawyis fazaSi.<br />

(b) xazi gausvas xelisuflebis mier sazogadoebrivi azris<br />

kontrolis SesaZleblobas.<br />

(g) gamokveTos Jurnalistis, rogorc sazogadoebis interesebis<br />

damcvelis roli.<br />

(d) kritikulad Seafasos mediakulturaSi axali ambebis<br />

fragmentulobis tendencia.<br />

(e) ganixilos Jurnalistis mier axali ambebis interpretirebis<br />

sakiTxi.<br />

2. teqstidan gamomdinare, ras moiTxovs avtori Jurnalistisagan?<br />

(a) informaciis dabalansebas<br />

(b) Tanamimdevrulobas<br />

(g) informaciis interpretirebas<br />

(d) masalis mravalferovnebas<br />

(e) samarTlianobas<br />

18


3. CamoTvlilTagan romel Tvalsazriss iziarebs avtori?<br />

19<br />

wakiTxulis gaazreba<br />

(a) Jurnalisti yovelTvis sizustes unda CaeWidos da umniSvnelo<br />

detalebic ki gadmosces.<br />

(b) Jurnalitis mier axali ambebis Tavidanve interpretireba swori<br />

da samarTliani poziciaa.<br />

(g) Jurnalisti mxareTa mimarT balansis SenarCunebiT simarTlis<br />

yvelaze faqiz dones icavs.<br />

(d) mkiTxvels Tu msmenels saSualeba unda hqondes, Tavad<br />

gadaarCios informaciis didi nakadi.<br />

(e) Jurnalisturi simarTle, sizustis dacvis SesaZleblobisagan<br />

gansxvavebiT, droTa ganmavlobaSi ikveTeba.<br />

4. avtori ganixilavs globaluri daTbobis magaliTs, raTa<br />

(a) daadasturos, rom sazogadoebas SeuZlia obieqturad Seafasos,<br />

vin ufro axlos mivida simarTlesTan.<br />

(b) warmoaCinos, rom samarTlianoba sakmaod subieqturi da,<br />

amasTanave, abstraqtuli cnebaa.<br />

(g) gagvacnos Jurnalisturi simarTlis winaaRmdegobrivi xasiaTi.<br />

(d) kritikulad Seafasos JurnalistikaSi informaciis dabalansebis<br />

sakiTxi.<br />

(e) gamokveTos JurnalistikaSi Tanamimdevrulobis aucilebloba.<br />

5. Teziss _ simarTlis srulad warmoCena rTulia, Tumca metnaklebad<br />

SesaZlebelia, _ avtori adasturebs<br />

(a) simarTlis Sesaxeb filosofosebis naazrevis damowmebiT.<br />

(b) im masalis komentariT, romelic umciresobaTa Temas exeba.<br />

(g) gamocdili Jurnalistis, hoding karteris mosazrebis gacnobiT.<br />

(d) JurnalistikaSi samarTlianobis sakiTxis win wamoweviT.<br />

(e) istorikos gordon vudis mosazrebasTan paralelis gavlebiT.


testi 1<br />

6. CamoTvlilTagan romeli ar aris marTebuli teqstis mixedviT?<br />

(a) polarizebuli argumentebis gamoyeneba Tanamedrove<br />

mediakulturis erT-erTi xarvezia.<br />

(b) Jurnalisti ambis obieqturad dabalansebas ver SeZlebs, Tu<br />

mxareebs Tanabari wona ar gaaCniaT.<br />

(g) faqtebis Sesabamisobaze dakvirvebiT, sazogadoebas Jurnalisturi<br />

simarTlis Semowmeba SeuZlia.<br />

(d) sazogadoebis interesebis dasacavad mediam axal ambebs meti<br />

konteqsti da interpretacia unda Sematos.<br />

(e) dRes auditoria Jurnalistisagan moiTxovs sainformacio nakadis<br />

gafiltvras da mniSvnelovani sakiTxis gamoyofas.<br />

7. CamoTvlilTagan yvelaze metad romeli Seefereba teqsts<br />

saTaurad?<br />

(a) samarTlianobisa da balansis cnebebi JurnalistikaSi<br />

(b) tradiciuli da Tanamedrove Jurnalistika<br />

(g) simarTle Tanamedrove JurnalistikaSi<br />

(d) faqti da sizuste JurnalistikaSi<br />

(e) eqskursi mediakulturis istoriaSi<br />

20


I<br />

II<br />

III<br />

IV<br />

teqsti B<br />

21<br />

wakiTxulis gaazreba<br />

miTologiuri gmirebis moqmedeba da Sexedulebebi, maTi sagmiro<br />

saqmeebi elinTa eTikuri normebis safuZvels warmoadgenda. Zveli<br />

berZeni poetebi masalisTvis miToss mimarTavdnen. esqiles, sofoklesa<br />

da evripides Semoqmedebis wyaroc berZnuli miTosi iyo. aq Tavs iCenda<br />

maTi mizanic, miswrafebac da msoflmxedvelobac. es sami didi<br />

mwerali bevr rameSi hgavs erTmaneTs, magram gansxvaveba maT Soris<br />

uTuod metia.<br />

esqilesaTvis grandiozulobisaken ltolvaa damaxasiaTebeli. misi<br />

gmirebi goliaTebad da bumberazebad warmogvidgebian. isini RmerTebs<br />

Camohgvanan, maTsaviT didebulni arian; nebisyofiTa da zneobiT<br />

Semkulni maRali miznebisTvis ibrZvian da kacobriobis bedze<br />

zrunaven. sofoklem ki Tavisi gmirebi dedamiwaze Camoiyvana da<br />

yuradReba maT sulier samyaroze gadaitana. es gmirebi TiTqos<br />

Cveulebrivi adamianebi arian, Tumca, arc iseTni, aTenis quCebSi<br />

yoveldRiurad rom xvdebodnen sofokles, magram arc imaze meti,<br />

rogoric maRalzneobrivi da keTilSobili moqalaqe unda yofiliyo.<br />

mxolod evripides gmirebi mogvevlinen realistur personaJebad _<br />

iseTebad, evripides Tanamedroveni rom iyvnen. aristoteles azriT,<br />

sofokle asaxavs adamianebs iseTebad, rogorebic isini unda iyvnen,<br />

evripide ki _ rogorebic isini arian. sofokle esqiles umcrosi<br />

Tanamedrove iyo, evripide ki _ sofoklesi. maS, ram gamoiwvia esoden<br />

SesamCnevi cvlilebebi?<br />

esqiles msoflmxedveloba berZen-sparselTa omebis dros<br />

yalibdeboda. mis fantaziasac es sabediswero periodi asazrdoebda.<br />

igi yovelTvis diadi movlenebis SuagulSi trialebda da kargad<br />

xedavda, rom qveynis gadasarCenad gmirebi, iqneb, titanebic ki iyo<br />

saWiro; aseTebs irgvliv ver poulobda da maTi Zebna miTebSi,<br />

legendarul istoriebSi daiwyo. sofokle esqileze 30 wliT umcrosi<br />

iyo, magram es 30 weli sakmarisi aRmoCnda imisaTvis, rom saberZneTSi<br />

viTareba Secvliliyo. qveyanas titanebi aRar sWirdeboda da<br />

heroikuli suliskveTebac erTgvarad ganelda; sparselebis gandevnis<br />

Semdeg aTenSi myudroebam daisadgura. gmiruli saqmeni mogonebad iqca.<br />

evripidesdroindeli aTenisaTvis ki daucxromeli Zieba da<br />

mecnieruli aRmavloba iyo niSandoblivi. adamianis Zalisa da<br />

SesaZleblobebis aRiareba, rac cxadad iCenda Tavs maSindel aTenSi,<br />

RmerTebis rolis Sesustebasa da im azris dafuZnebas moaswavebda,<br />

rom pirovnebas Tavad SeeZlo, gamoeWeda sakuTari cxovrebis bedi.<br />

amave periodSi ayvavda sofisturi ritorikac. Tumca, isic ueWvelia,<br />

rom evripide mainc xarks ixdida tradiciebis winaSe _ miTebi da<br />

legendebi asazrdoebda mis Semoqmedebas, miTosi awvdida masac<br />

siuJetebsa da gmirebs. aSkaraa, rom miTosuri Tematika evripides


V<br />

VI<br />

testi 1<br />

Tavisi winamorbedebis msgavsi miznebiT aRar izidavda; Tumca isic<br />

iyenebda miTosur siuJetebs, radgan wminda yofiTi an filosofiuri<br />

xasiaTis tragediebis Seqmna Zv. w. V saukuneSi azrad aravis<br />

mouvidoda. meore mxriv, sakuTriv miTosidan aRebuli masalis<br />

magaliTze ufro efeqturi unda yofiliyo tradiciul SexedulebaTa<br />

kritika. evripides araerTi mniSvnelovani Tu umniSvnelo cvlileba<br />

Seaqvs miTSi, erTgvarad Tavis koncefcias uqvemdebarebs mas.<br />

gadaWarbebuli ar iqneba, Tu vityviT, rom evripides iasoni aRar<br />

aris argonavtebis miTis aRiarebuli da Zlevamosili winamZRoli. Cven<br />

winaSe Zv. w. V saukunis meore naxevris adamiani dgas, mxolod pirad<br />

keTildReobaze meocnebe, Tavdajerebuli pirovneba, romelic,<br />

aTenelTa umravlesobis msgavsad, kargad flobs sofisturi<br />

ritorikis xerxebs. isic unda aRvniSnoT, rom evripides SemoqmedebaSi<br />

iasoni gamonaklisi ar gaxlavT.<br />

evripides damokidebuleba miTisadmi TavisTavad gamoricxavda<br />

winamorbedTa mibaZvis SesaZleblobas. esqilesa da sofoklesagan<br />

gansxvavebiT, evripide SedarebiT nakleb yuradRebas aqcevda<br />

tragediis harmoniul mTlianobas, magram meti yuradRebiT ekideboda<br />

misi calkeuli nawilis damuSavebas. aseve, igi gabedulad cvlida,<br />

avsebda da axleburad amuSavebda miTis tradiciul versiebs.<br />

sofistebis naazrevma evripides Sexedulebebis Camoyalibebaze didi<br />

gavlena moaxdina: man uyoymanod gaiziara debuleba, rom yvelafris<br />

sazomi adamiania. evripide cdilobda, kidev ufro Rrmad Caswvdomoda<br />

gmiris sulier samyaros. pirovnebisadmi misma aseTma interesma ki<br />

ZvelberZnul tragediaSi msaxiobis roli sagrZnoblad gazarda.<br />

8. avtoris mTavari mizania:<br />

(a) daasabuTos, rom esqiles, sofoklesa da evripides Semoqmedebis<br />

wyaro berZnuli miTosi iyo.<br />

(b) daadasturos, rom sofistebis naazrevma evripides Semoqmedebaze<br />

didi gavlena iqonia.<br />

(g) gamoavlinos, rom berZnuli tragediis ganviTarebis sxvadasxva<br />

etapze msaxiobis rolic sxvadasxvagvari iyo.<br />

(d) warmoaCinos, rom esqiles, sofoklesa da evripides<br />

damokidebuleba miTosis mimarT erTmaneTisagan aSkarad gansxvavebuli<br />

iyo.<br />

(e) dagvanaxos, rom esqiles, sofoklesa da evripides Semoqmedeba<br />

berZen-sparselTa omebis epoqis amsaxvelia.<br />

22


9. romeli mosazreba gamomdinareobs teqstidan?<br />

23<br />

wakiTxulis gaazreba<br />

(a) evripidem uari Tqva winamorbedTa tradiciaze da wminda<br />

filosofiuri xasiaTis tragediebi Seqmna.<br />

(b) esqiles RvTaebrivi gmiri sofoklem idealuri pirovnebiT Secvala.<br />

(g) aristotelem, esqilesTan SedarebiT, upiratesoba sofokles<br />

mianiWa.<br />

(d) sofokles mier ganxorcielebulma cvlilebebma sagrZnoblad<br />

gazarda tragediaSi msaxiobis roli.<br />

(e) berZen-sparselTa omebis heroikam zegavlena moaxdina evripides<br />

Semoqmedebaze da misi suliskveTebac gansazRvra.<br />

10. am sami avtoris Semoqmedebaze dakvirvebiT SeiZleba vifiqroT, rom<br />

ZvelberZnul tragediaSi<br />

(a) yvela etapze gamoiyeneboda sofisturi ritorika, rogorc kamaTis<br />

tradiciuli xerxi.<br />

(b) Tavidanve Sesustebuli iyo movlenaTa ganviTarebaSi RmerTebis<br />

aqtiuri rolis warmoCena.<br />

(g) TandaTan Rrmavdeboda interesi gmiris Sinagani samyaros, misi<br />

fsiqologiis mimarT.<br />

(d) avtorTa msoflmxedvelobis cvlilebis Sedegad wminda yofiTi<br />

xasiaTis Tematika damkvidrda.<br />

(e) gmiris eTikuri normebi yvela etapze erTgvarovani iyo.<br />

11. ra mimarTebaa teqstis IV da V abzacebs Soris?<br />

(a) IV abzacSi gamoTqmuli mosazrebebi Sejamebulia V abzacSi.<br />

(b) V abzacSi kritikulad ganxilulia IV abzacSi gamoTqmuli<br />

varaudi.<br />

(g) IV abzacSi gamoTqmuli mosazreba magaliTiT dadasturebulia V<br />

abzacSi.<br />

(d) V abzacSi Sefasebulia IV abzacSi warmodgenili konkretuli<br />

magaliTebi.<br />

(e) IV da V abzacebSi warmodgenilia erTmaneTis sapirispiro<br />

Tvalsazrisebi.


testi 1<br />

12. CamoTvlilTagan romeli ar dasturdeba teqstSi?<br />

(a) evripides SemoqmedebaSi gmirebi realistur personaJebad<br />

mogvevlinnen, iseTebad, rogoric avtoris Tanamedrove aTenelebi<br />

iyvnen.<br />

(b) miTosidan aRebuli masalis magaliTze tradiciul SexedulebaTa<br />

kritika sofisturi ritorikis ayvavebis Tanadrouli procesi iyo.<br />

(g) ZvelberZnulma tragediam drois arcTu ise did monakveTSi<br />

SesamCnevi cvlileba ganicada.<br />

(d) evripidesdroindeli aTenisaTvis niSandoblivi iyo daucxromeli<br />

Zieba da mecnieruli aRmavloba.<br />

(e) esqilesagan gansxvavebiT, sofokle ufro xSirad iyenebda wyarod<br />

miTosur masalas.<br />

13. evripides Semoqmedebis Sesaxeb gamoTqmuli mosazrebebidan<br />

romelia marTebuli?<br />

(a) esqilesa da sofokles msgavsad, evripidec meti yuradRebiT<br />

ekideboda miTis calkeuli nawilis damuSavebas, vidre mis ucvlelad<br />

SenarCunebas.<br />

(b) winamorbedi tragikosebis debuleba, rom gmirs Tavad SeeZlo,<br />

gamoeWeda sakuTari bedi, evripidemac uyoymanod gaiziara.<br />

(g) evripides mier miTebSi cvlilebebis Setanam ZvelberZnul<br />

tragediaSi harmoniuli mTlianobis principis darRveva ganapiroba.<br />

(d) miuxedavad imisa, rom evripide, winamorbedTa msgavsad, wyarod<br />

miTebs iyenebs, Taviseburi midgomis gamo, misi Semoqmedeba<br />

originaluria.<br />

(e) evripidem, winamorbedebisagan gansxvavebiT, uari Tqva tragediaSi<br />

miTologiuri gmirebis warmodgenaze.<br />

24


I<br />

II<br />

III<br />

teqsti C<br />

25<br />

wakiTxulis gaazreba<br />

wina aziaSi adamianma mesaqonleobasa da mcenareebis kultivirebas<br />

pirvelad 9-10 aTasi wlis win mihyo xeli, rodesac dedamiwaze<br />

gamyinvarebis bolo talRa dasrulda; man moiyvana xorbali da qeri,<br />

moaSinaura gareuli cxvari _ mufloni da gareuli Txa _ niamori,<br />

agreTve, tavrosis gareuli xari da gareuli Rori, SesaZloa, gareuli<br />

ixvi da batic. arqeologiuri monacemebis mixedviT, xorblis kulturam<br />

8 aTasi wlis win miaRwia saberZneTs, dasavleT TurqeTsa da kavkasias.<br />

Semdeg ki gavrcelda samxreT-aRmosavleT evropasa da<br />

xmelTaSuazRvispireTis danarCen teritoriaze. SesaZloa, rom xorblis<br />

kulturasTan erTad kavkasiaSi gavrceldnen Sinauri cxovelebi da<br />

frinvelebi: cxvari, Txa, Zroxa, ZaRli, ixvi da bati.<br />

miiCneven, rom adamianma pirvelad mgeli moaSinaura; misi<br />

saxecvlili STamomavali ZaRlia. ZaRlis moSinaurebis periodze<br />

mecnierTa Soris Tanxmoba ar arsebobs. savaraudod, 50 aTasi wlis win,<br />

rodesac adamianma avstralia aiTvisa, ZaRli mas ukve Tan axlda. am<br />

ZaRlis gavelurebuli saxeoba dingos saxeliT aris cnobili. zogi<br />

miiCnevs, rom mglis moSinaurebis Semdeg 100 aTas welze meti gavida.<br />

varaudoben imasac, rom afrikidan evraziaSi gadmosul adamianebs ukve<br />

ZaRli mohyveboda. sxva versiis mixedviT, ZaRlis yvela Tanamedrove<br />

jiSi im mglis STamomavals warmoadgens, romelic CineTSi moaSinaures<br />

daaxloebiT 15 aTasi wlis win, Tumca es versia mxolod<br />

mitoqondriuli dnm-is kvlevis monacemebs efuZneba. Tanamedrove<br />

kavkasiuri nagazis mitoqondriuli dnm Cinuri mglebis (an ZaRlebis)<br />

dnm-Tan ufro axlos dgas, vidre kavkasiuri an winaaziuri mglebis dnm-<br />

Tan, magram es jer kidev ar niSnavs, rom wina aziaSi mglis moSinaureba<br />

ar xdeboda.<br />

bolo aTwleulis genetikurma kvlevebma gviCvena, rom cxovelebis<br />

moSinaureba wina aziisagan damoukideblad Soreul aRmosavleTSic<br />

xdeboda, kerZod, CineTsa da mdinare indis dablobSi. iseve rogorc<br />

wina aziaSi, aqac moaSinaures gareuli xari zebu, cxvari, Rori da<br />

kameCi. garda amisa, indoCineTSi moaSinaures gareuli qaTami, romelic<br />

evropasa da dasavleT aziaSi manamde ar iyo moSinaurebuli. 3-4 aTasi<br />

wlis win Sinauri qaTami gaCnda xmelTaSuazRvispireTsa da wina aziaSi.<br />

albaT, kavkasiaSic es frinveli maSin gamoCnda. dasavleTisken,<br />

SesaZloa, sxva saxeobebic vrceldeboda. magaliTad, aRmosavluri<br />

xarisa da Zroxis jiSi zebu gavrcelda dasavleTisken _<br />

azerbaijanidan afrikamde. afrikaSi is winaaziur jiSebs Seeria,<br />

samxreT kavkasiaSi ki induri da winaaziuri jiSebis saqoneli<br />

gamijnuli darCa. magaliTad, samxreT azerbaijanSi zebusnairi


IV<br />

V<br />

testi 1<br />

saqoneli Warbobs, xolo dasavleT kavkasiaSi gavrcelebul saqonels<br />

zebusTan araferi aqvs <strong>saerTo</strong>.<br />

daaxloebiT 5-6 aTasi wlis win, yorRanuli kulturis ganviTarebis<br />

periodSi, kavkasiisa da Savi zRvis CrdiloeTiT, aRmosavleT evropis<br />

stepSi adamianma brinjaos damuSaveba iswavla da cxeni moaSinaura.<br />

SavizRvispireTis stepidan cxeni gavrcelda kavkasiaSi, Sua aziasa da<br />

centralur evropaSi, xolo iqidan evraziis sxva regionebSic.<br />

Sua saukuneebSi CineTidan evropaSi Semovida abreSumis Wia.<br />

evropaSi abreSumis kulturis gavrcelebas ukavSireben monRolebis<br />

zesaxelmwifos Seqmnas, romelmac evraziis didi nawili daikava.<br />

14. CamoTvlilTagan romeli mosazreba dasturdeba teqstSi?<br />

(a) xmelTaSuazRvispireTSi moSinaurebuli gareuli Txa _ niamori da<br />

tavrosis gareuli xari pirvelad samxreT-aRmosavleT evropaSi<br />

gavrceldnen.<br />

(b) qaTami indoCineTSi ufro adre moaSinaures, vidre is evropasa da<br />

dasavleT aziaSi gamoCnda.<br />

(g) arqeologiuri monacemebis mixedviT, xorblis kulturis moyvana<br />

pirvelad daiwyes saberZneTSi, dasavleT TurqeTsa da kavkasiaSi.<br />

(d) genetikurma kvlevebma daadastura azerbaijansa da dasavleT<br />

kavkasiaSi gavrcelebuli saqonlis naTesaoba.<br />

(e) abreSumis Wia evropaSi manamde gavrcelda, vidre monRolebi<br />

evrazias daipyrobdnen.<br />

15. teqstidan gamomdinare, romeli mosazrebaa mcdari?<br />

(a) adamianma maSin moaSinaura gareuli cxvari _ mufloni, roca<br />

xorblisa da qeris moyvana daiwyo.<br />

(b) savaraudod, Sinauri cxovelebi da frinvelebi kavkasiaSi 8 aTasi<br />

wlis win xorblis kulturasTan erTad gavrceldnen.<br />

(g) adamianma avstralia 50 aTasi wlis win aiTvisa.<br />

(d) savaraudoa, rom afrikidan evraziaSi adamianebi ZaRlTan erTad<br />

movidnen.<br />

(e) gareuli xari zebu wina aziidan CineTSi 9-10 aTasi wlis win<br />

gavrcelda.<br />

26


27<br />

wakiTxulis gaazreba<br />

16. mglis moSinaurebis Sesaxeb gamoTqmuli romeli mosazreba gvxvdeba<br />

teqstSi?<br />

(a) adamianma veluri ZaRli dingo avstraliaSi ormocdaaTi aTasi wlis<br />

win moaSinaura.<br />

(b) mitoqondriuli dnm-is kvlevis safuZvelze mecnierebi SeTanxmdnen,<br />

rom pirvelad mgeli CineTSi moaSinaures.<br />

(g) savaraudoa, rom kavkasiaSi kavkasiuri nagazis gavrceleba cxenis<br />

moSinaurebasTan erTad moxda.<br />

(d) kavkasiuri nagazisa da Cinuri mglis mitoqondriuli dnm-is<br />

msgavsebis safuZvelze ver davaskvniT, rom wina aziaSi mglis<br />

moSinaureba ar xdeboda.<br />

(e) ZaRlis yvela Tanamedrove jiSi im mglebis STamomavalia, romelic<br />

afrikidan evraziaSi gadmosul adamianebs Semohyva.<br />

17. kavkasiaSi gavrcelebuli cxovelebis Sesaxeb gamoTqmuli romeli<br />

mosazreba dasturdeba teqstSi?<br />

(a) samxreT kavkasiaSi winaaziuri da induri jiSis saqoneli erTmaneTs<br />

Seeria.<br />

(b) kavkasiaSi, savaraudod, Sinauri qaTami 3-4 aTasi wlis win<br />

gavrcelda.<br />

(g) kavkasiaSi 9-10 aTasi wlis win gavrceldnen Sinauri cxovelebi -<br />

ZaRli, cxvari, Txa, Zroxa.<br />

(d) yorRanuli kulturis periodSi moSinaurebuli cxeni kavkasiidan<br />

SavizRvispireTis stepebSi gavrcelda.<br />

(e) dasavleT kavkasiaSi farTod gavrcelda CineTSi moSinaurebuli<br />

Zroxis saxeoba zebu.


testi 1<br />

18. CamoTvlilTagan romeli asaxavs marTebulad mimarTebas I da III<br />

abzacebs Soris?<br />

(a) III abzacSi kritikulad aris ganxiluli I abzacSi wamoWrili<br />

sakiTxi.<br />

(b) I abzacSi wamoWrilia sakiTxi, romlis konkretuli magaliTebi<br />

ganxilulia III abzacSi.<br />

(g) I da III abzacebSi ganxilulia erTmaneTis gamomricxavi mecnieruli<br />

mosazrebebi erT sakiTxTan dakavSirebiT, Sesabamisi magaliTebis<br />

moxmobiT.<br />

(d) I da III abzacebSi ganxilulia erTi da igive mecnieruli mosazreba,<br />

romelic dasabuTebulia Sesabamisi MmagaliTebiT.<br />

(e) I da III abzacebSi ganxilulia sxvadasxva mecnieruli Tvalsazrisi<br />

erT sakiTxTan dakavSirebiT Sesabamisi magaliTebis moxmobiT.<br />

19. kavkasiisa da evropis Sesaxeb gamoTqmul mosazrebaTagan romelia<br />

marTebuli?<br />

(a) xorblis kultura saberZneTidan da dasavleT TurqeTidan<br />

erTdroulad gavrcelda kavkasiasa da samxreT-aRmosavleT evropaSi.<br />

(b) ZaRlis yvela Tanamedrove kavkasiuri da evropuli jiSi<br />

mitoqondriuli dnm-iT winaaziur mgels enaTesaveba.<br />

(g) cxeni kavkasiasa da centralur evropaSi SavizRvispireTis<br />

stepebidan gavrcelda.<br />

(d) abreSumis Wia kavkasiasa da evropaSi erTdroulad, erTmaneTisagan<br />

damoukideblad, gavrcelda.<br />

(e) cxvari da Txa pirvelad kavkasiasa da evropaSi moaSinaures.<br />

28


29<br />

wakiTxulis gaazreba<br />

20. wina aziisa da Soreuli aRmosavleTis Sesaxeb gamoTqmuli<br />

mosazrebebidan romelia marTebuli?<br />

(a) adamianma wina aziasa da Soreul aRmosavleTSi cxovelebis<br />

moSinaureba jer kidev gamyinvarebis periodSi daiwyo.<br />

(b) cxovelebis zogierTi saxeobis moSinaureba wina aziasa da Soreul<br />

aRmosavleTSi damoukideblad xdeboda.<br />

(g) wina aziasa da Soreul aRmosavleTSi gavrcelebul cxovelTa<br />

saxeobebs msgavsi mitoqondriuli dnm aqvT.<br />

(d) wina aziasa da Soreul aRmosavleTSi qaTami erTdroulad<br />

gavrcelda.<br />

(e) cxenis moSinaureba wina aziasa da Soreul aRmosavleTSi<br />

erTdroulad xdeboda.<br />

21. ra aris teqstis avtoris mizani?<br />

(a) gansazRvros Sinaur cxovelTa da kulturul mcenareTa<br />

gavrcelebis geografiuli arealebi.<br />

(b) ganixilos mosazrebebi gareuli cxovelebis moSinaurebisa da<br />

mcenareebis kultivirebis Tavdapirveli geografiuli arealebisa da<br />

periodebis Sesaxeb.<br />

(g) aRweros adamianis sameurneo saqmianoba qronologiuri<br />

TanmimdevrobiT, aTaswleulebis Sesabamisad.<br />

(d) daadginos sxvadasxva cxovelTa moSinaurebisa da mcenareebis<br />

kultivirebis periodi.<br />

(e) gamokveTos wina aziis, Kkavkasiisa da CineTis roli adamianis<br />

sameurneo saqmianobis ganviTarebaSi.


testi 1<br />

analitikuri wera<br />

gaiTvaliswineT: am furclebze Sesrulebuli nawerebi ar mowmdeba.<br />

Tqveni naSromi Sefasdeba mxolod pasuxebis furclis mixedviT.<br />

davaleba I – Tema mocemul sakiTxze<br />

gamoTqviT Tqveni azri, ramdenad eTanxmebiT an ar<br />

eTanxmebiT mocemul Tvalsazriss. axseniT Tqveni pozicia,<br />

sakuTari azris dasasabuTeblad moiyvaneT argumentebi da<br />

magaliTebi arsebuli realobidan, istoriidan,<br />

literaturidan an filmebidan da a. S.<br />

naweri ar unda iyos 100 sityvaze naklebi.<br />

saxelmwifom upiratesoba unda mianiWos jandacvis sferos da<br />

ufro meti Tanxa gamoyos misi ganviTarebisaTvis, vidre<br />

qveyanaSi ekologiuri problemebis mogvarebisaTvis.<br />

Savi samuSaosTvis<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

30


31<br />

analitikuri wera<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------


testi 1<br />

davaleba II – msjelobis analizi<br />

mocemulia teqsti, romelSic garkveuli monacemebis<br />

safuZvelze gamotanilia daskvna da warmodgenilia<br />

gamokveTili problemis gadaWris gza.<br />

gaaanalizeT, ramdenad damajerebeli da sakmarisia es<br />

monacemebi warmodgenili daskvnis gamosatanad; gamoavlineT<br />

msjelobis yvela arsebiTi xarvezi. gansazRvreT, ra<br />

damatebiTi informacia dagWirdebodaT imisaTvis, rom ukeT<br />

SegefasebinaT daskvna; ramdenad adekvaturi da damajerebelia<br />

problemis gadasaWrelad SemoTavazebuli gza.<br />

naweri ar unda iyos 80 sityvaze naklebi.<br />

mTavrobam daafinansa proeqti, romelic iTvaliswinebda<br />

saxelmwifo enis cudad mcodne moqalaqeebisaTvis codnis donis<br />

gasaumjobeseblad specialuri saxelmZRvanelos Sedgenas.<br />

saxelmZRvanelo moamzada specialistebis jgufma da is Sesabamis<br />

kontingents dauriges. erTi wlis Semdeg Catarebuli gamokvlevis<br />

Sedegad dadginda, rom im moqalaqeTagan, romlebsac<br />

saxelmZRvanelo gadaecaT, mxolod nawilma gaiumjobesa<br />

saxelmwifo enis codnis done.<br />

amitom saxelmZRvanelo uaryofiTad Seafases da axali<br />

saxelmZRvanelos Seqmna avtorTa sxva jgufs SeukveTes.<br />

Savi samuSaosTvis<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

32


33<br />

analitikuri wera<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------


testi 1<br />

amocana 1<br />

logikuri msjeloba<br />

mocemulia winadadeba:<br />

17 amocana dro - 60 wuTi<br />

TiToeuli amocanis pirobas erTvis SekiTxva savaraudo pasuxebiT.<br />

gaiazreT amocana da savaraudo pasuxebidan airCieT is, romelic<br />

marTebulia pirobis mixedviT.<br />

zogierTi evropuli manqana iafia da mzis energiaze muSaobs.<br />

qvemoT CamoTvlilTagan romeli ewinaaRmdegeba mocemul<br />

winadadebas?<br />

(a) yvela araevropuli manqana Zviria.<br />

(b) zogierTi evropuli manqana Zviria da mzis energiaze muSaobs.<br />

(g) arc erTi evropuli manqana, romelic mzis energiaze ar<br />

muSaobs, ar aris iafi.<br />

(d) yvela evropuli manqana iafia.<br />

(e) arc erTi manqana, romelic mzis energiaze muSaobs, ar aris<br />

iafi.<br />

34


amocana 2<br />

mocemulia sami debuleba:<br />

yvela maimuni cnobismoyvarea.<br />

zogierTi maimuni Zalian Tamamia.<br />

arc erTi Tamami arseba ar aris frTxili.<br />

35<br />

logikuri msjeloba<br />

CamoTvlilTagan romeli daskvna gamomdinareobs am debulebebidan?<br />

(a) zogierTi frTxili arseba ar aris cnobismoyvare.<br />

(b) arc erTi maimuni ar aris frTxili.<br />

(g) arsebobs frTxili arseba, romelic ar aris maimuni.<br />

(d) arsebobs cnobismoyvare arseba, romelic ar aris<br />

frTxili.<br />

(e) arc erTi cnobismoyvare arseba ar aris frTxili.<br />

amocanebi 3-4 Semdeg pirobas eyrdnoba:<br />

warmosaxviT kontinentze<br />

sul 7 qveyanaa: anabeTi,<br />

anabeTi<br />

banga, gomalia, donia,<br />

veribia<br />

zuari<br />

erazia, veribia da<br />

zuari. mocemul<br />

diagramaze rgolebiT<br />

aRniSnulia es qveynebi,<br />

xolo<br />

rgols<br />

nebismier<br />

Soris<br />

or<br />

xazi<br />

gomalia<br />

donia<br />

gavlebulia im da<br />

mxolod im SemTxvevaSi,<br />

Tu Sesabamisi qveynebi<br />

erTmaneTs esazRvreba. am<br />

qveynebidan anabeTSi,<br />

banga<br />

erazia<br />

gomaliasa da eraziaSi<br />

anarqiuli wyobaa, xolo danarCen qveynebSi _ monarqiuli.<br />

TiToeuli qveynidan SesaZlebelia am qveynis nebismier mosazRvre<br />

qveyanaSi matarebliT Casvla mesame qveynis gavlis gareSe.


testi 1<br />

amocana 3<br />

am qveynebis Sesaxeb gamoTqmuli Semdegi winadadebebidan:<br />

I. nebismier monarqiul qveyanas romelime anarqiuli qveyana<br />

esazRvreba.<br />

II. arsebobs iseTi anarqiuli qveyana, romelic yvela monarqiul<br />

qveyanas esazRvreba.<br />

III. nebismieri monarqiuli qveynidan SesaZlebelia nebismier sxva<br />

monarqiul qveyanaSi matarebliT moxvedra anarqiuli qveynis<br />

gavlis gareSe.<br />

WeSmaritia:<br />

(a) mxolod I<br />

(b) mxolod II<br />

(g) mxolod III<br />

(d) mxolod I da II<br />

(e) samive<br />

amocana 4<br />

or sxvadasxva qveyanas vuwodoT erTmaneTis Soreuli mezoblebi,<br />

Tu isini erTmaneTs ar esazRvreba da arsebobs iseTi mesame qveyana,<br />

romelic orive maTgans esazRvreba.<br />

qveynebis Semdegi wyvilebidan:<br />

I. anabeTi da banga<br />

II. gomalia da zuari<br />

III. veribia da donia<br />

erTmaneTis Soreuli mezoblebi arian:<br />

(a) mxolod I<br />

(b) mxolod II<br />

(g) mxolod III<br />

(d) mxolod I da II<br />

(e) mxolod II da III<br />

36


amocana 5<br />

37<br />

logikuri msjeloba<br />

naTias zeg gamocda aqvs; guSin saRamos ki is deteqtivis kiTxvam<br />

gaitaca da wigns SuaRamemde ver moswyda. Zilis win naTia fiqrobs:<br />

`gamocdaze rom ar CaviWra, xval diliT biblioTekaSi unda<br />

wavide an SuadRisas leqcia unda gavacdino; amasTan, xval<br />

saRamos televizors ar unda vuyuro da <strong>gamocdis</strong>Tvis 4<br />

saaTi mainc unda vimecadino. meore mxriv, Tu diliT<br />

biblioTekaSi waval da daviRlebi, saRamos televizoris<br />

yurebis garda verafers SevZleb, xolo Tu diliT<br />

biblioTekaSi waval da ar daviRlebi, saRamos isev deteqtivi<br />

gamitacebs. cxadia, Tu deteqtivma gamitaca, veRar<br />

vimecadineb.~<br />

Tu yvelaferi, rac naTiam ifiqra, sworia da cnobilia, rom is<br />

gamocdaze ar CaiWra, rogor moiqca is <strong>gamocdis</strong> wina dRes?<br />

(a) diliT: wavida biblioTekaSi, ar gaacdina leqcia.<br />

saRamos: ar uyura televizors, imecadina 4 saaTi.<br />

(b) diliT: ar wavida biblioTekaSi, ar gaacdina leqcia.<br />

saRamos: uyura televizors, imecadina 4 saaTi.<br />

(g) diliT: wavida biblioTekaSi, gaacdina leqcia.<br />

saRamos: ar uyura televizors, imecadina 4 saaTi.<br />

(d) diliT: ar wavida biblioTekaSi, gaacdina leqcia.<br />

saRamos: ar uyura televizors, imecadina 4 saaTi.<br />

(e) diliT: ar wavida biblioTekaSi, gaacdina leqcia.<br />

saRamos: uyura televizors, imecadina 4 saaTi.


testi 1<br />

amocana 6<br />

qimikosma Seityo, rom axali wamlis, antigripinis SemadgenlobaSi<br />

Sedis fermenti F. qimikosma am fermentis nikotinTan Serevis<br />

Sedegad miiRo axali nivTiereba X. moxaliseebze dakvirvebis<br />

Sedegad man aRmoaCina, rom X nivTiereba, adamianis organizmSi<br />

moxvedris SemTxvevaSi, alergias iwvevs. amis safuZvelze man<br />

daaskvna, rom sigaretis mweveli pacientebisTvis antigripinis<br />

miReba arasasurvelia alergiis riskis gamo.<br />

CamoTvlilTagan romeli gaxdida saeWvos qimikosis daskvnas<br />

yvelaze metad?<br />

(a) nivTiereba X da, miT umetes, misi alergiuli Tvisebebi<br />

samecniero literaturaSi cnobili ar aris.<br />

(b) dadgenilia, rom aramweveli pacientebisTvis antigripini<br />

ufro efeqturia da naklebad iwvevs arasasurvel efeqts,<br />

vidre sxva msgavsi moqmedebis preparatebi.<br />

(g) antigripinSi Semavali F fermentis X nivTierebad<br />

gardasaqmnelad saWiro nikotinis raodenoba<br />

organizmisTvis gacilebiT ufro mavnea, vidre am<br />

gardaqmnis Sedegad miRebuli X nivTierebiT gamowveuli<br />

alergia.<br />

(d) roca nikotins F fermentTan erTad antigripinSi Semavali<br />

sxva komponentebic Seereva, X nivTiereba aRar<br />

warmoiqmneba.<br />

(e) F fermentis gareSe antigripinis samkurnalo efeqti<br />

iseTivea, rogoric F fermentTan erTad.<br />

38


amocana 7<br />

39<br />

logikuri msjeloba<br />

qalaqis erT-erT skolaSi gaixsna wyalburTis sportuli wre.<br />

skolis yvela im moswavles, vinc curva icoda, SeeZlo, miemarTa<br />

SesarCevi komisiisaTvis wreSi Caricxvis mizniT. mwvrTneli<br />

SiSobda, rom fsiqologiuri barieris gamo curvis mcodne<br />

gogonebidan cota gamoTqvamda wyalburTis wreSi varjiSis<br />

survils. komisiis muSaobis damTavrebis Semdeg aRmoCnda, rom<br />

wreSi miRebulTa daaxloebiT naxevari gogona iyo.<br />

mwvrTnelma daaskvna, rom am skolis gogonebs ara aqvT<br />

fsiqologiuri barieri da isini iseve irCeven wyalburTelTa wres,<br />

rogorc biWebi.<br />

CamoTvlilTagan romelia is daSveba, romelsac eyrdnoba<br />

mwvrTnelis daskvna?<br />

(a) am skolaSi moswavleTa daaxloebiT naxevarma icis curva.<br />

(b) biWebisa da gogonebis raodenoba skolaSi daaxloebiT<br />

Tanabaria.<br />

(g) curvis mcodne gogonebi ar Seadgenen skolaSi moswavle<br />

gogonebis raodenobis naxevarze mets.<br />

(d) curvis mcodne gogonebisa da curvis mcodne biWebis<br />

raodenoba am skolaSi daaxloebiT Tanabaria.<br />

(e) am skolis biWebi ar Seadgenen skolaSi curvis mcodneTa<br />

raodenobis naxevarze mets.


testi 1<br />

amocana 8<br />

arqeologiur gaTxrebze orma studentma _ ninom da levanma _<br />

qoTani ipova. maT scades dadgena, qvis xanis romel – A, B Tu C –<br />

periods ganekuTvneboda is. amasTan dakavSirebiT maT Soris aseTi<br />

dialogi gaimarTa:<br />

nino: SesaZloa, es qoTani C periods ganekuTvnebodes,<br />

radgan mas orive mxareze aqvs yuri. Cvenma<br />

leqtorma ki gviTxra, rom aseTi oryura<br />

qoTnebi C periodidan moyolebuli gvxvdeba.<br />

levani: moxatulobas daakvirdi, Cveni leqtoris<br />

informaciiT, qoTnis aseTi moxatuloba<br />

mxolod A periodidan moyolebuli gvxvdeba.<br />

nino: marTalia, magram es ver ukuagdebs varauds, rom<br />

qoTani C periods ganekuTvneba.<br />

aq diskusiaSi leqtori CaerTo.<br />

leqtori: Tqveni dakvirvebebi sworia, magram saboloo<br />

daTariRebisTvis qoTnis gamowvis meTodic unda<br />

gaviTvaliswinoT – am meTodiT gamomwvari<br />

qoTnebi mxolod B periodidan moyolebuli<br />

gvxvdeba. ase rom, es qoTani swored B periods<br />

ganekuTvneba.<br />

Tu studentebica da leqtoric sworad msjeloben, rogoria<br />

aRniSnuli periodebis qronologiuri Tanmimdevroba?<br />

(a) A periodi B-ze adrindelia, B ki _ C periodze adrindeli (ABC ).<br />

(b) A periodi C -ze adrindelia, C ki _ B periodze adrindeli (AC B).<br />

(g) B periodi A-ze adrindelia, A ki _ C periodze adrindeli (BAC) .<br />

(d) C periodi B-ze adrindelia, B ki _ A periodze adrindeli (C BA).<br />

(e) C periodi A-ze adrindelia, A ki _ B periodze adrindeli (CAB).<br />

40


amocana 9<br />

41<br />

logikuri msjeloba<br />

mogzauri Sexvda kunZulis sam mobinadres _ A-s, B-s da C -s,<br />

romelTagan erT-erTi raindia da yovelTvis simarTles ambobs,<br />

meore politikosia da yovelTvis cruobs, xolo mesame moqalaqea<br />

da xan simarTles ambobs, xan – tyuils. SekiTxvaze, Tu vin vin iyo<br />

maT Soris, mobinadreebma upasuxes:<br />

A: C raindia.<br />

B: me moqalaqe ar var.<br />

C: B politikosi ar aris.<br />

romelia moqalaqe da romeli – raindi?<br />

(a) C moqalaqea, A _ raindi.<br />

(b) B moqalaqea, A _ raindi.<br />

(g) A moqalaqea, B _ raindi.<br />

(d) C moqalaqea, B _ raindi.<br />

(e) B moqalaqea, C _ raindi.


testi 1<br />

amocanebi 10-13 Semdeg pirobas eyrdnoba<br />

mdinareze navebiT unda daeSvan mogzaurebi: sami gogona _ gvanca,<br />

dea, eka, da oTxi vaJi _ andro, beso, vano da zaza.<br />

sacurao Jileti mogzaurebidan aqvs mxolod sams: andros, besos da<br />

gvancas.<br />

mogzaurebi sam – A, B da C – navSi unda ganawildnen ise, rom<br />

daculi iyos Semdegi pirobebi:<br />

TiToeul navSi ori mogzauri mainc unda Cajdes.<br />

C navSi ar unda ijdes Jiletiani mogzauri.<br />

beso da vano erTsa da imave navSi unda Casxdnen.<br />

amocana 10<br />

CamoTvlilTagan romeli ganawileba akmayofilebs yvela pirobas?<br />

A navi B navi C navi<br />

(a) andro, dea gvanca, eka beso, vano, zaza<br />

(b) andro, eka, zaza beso, vano gvanca, dea<br />

(g) beso, dea andro, gvanca eka, vano, zaza<br />

(d) beso, andro, vano eka, gvanca dea, zaza<br />

(e) beso, vano, zaza andro, gvanca, dea eka<br />

42


amocana 11<br />

43<br />

logikuri msjeloba<br />

Tu eka or sxva mogzaurTan erTad A navSi Cajdeba, qvemoT<br />

CamoTvlilTagan romeli SeiZleba aRmoCndes WeSmariti?<br />

(a) andro da beso erTsa da imave navSi sxedan.<br />

(b) dea da eka erTsa da imave navSi sxedan.<br />

(g) gvanca da vano erTsa da imave navSi sxedan.<br />

(d) gvanca da zaza erTsa da imave navSi sxedan.<br />

(e) andro da eka erTsa da imave navSi sxedan.<br />

amocana 12<br />

qvemoT CamoTvlilTagan romelia SeuZlebeli?<br />

(a) A navSi ori mogzauri zis.<br />

(b) arc erTi gogona ar zis C navSi.<br />

(g) arc erTi gogona ar zis A navSi.<br />

(d) A navSi sami mogzauri zis.<br />

(e) beso da zaza erTsa da imave navSi sxedan.


testi 1<br />

amocana 13<br />

Tu andro da gvanca sxvadasxva navSi sxedan, Semdegi debulebebidan<br />

romeli aRmoCndeba aucileblad WeSmariti?<br />

(a) andro da beso erTsa da imave navSi sxedan.<br />

(b) C navSi zustad ori mogzauri zis.<br />

(g) gvanca da vano erTsa da imave navSi sxedan.<br />

(d) A navSi zustad ori mogzauri zis.<br />

(e) beso da eka erTsa da imave navSi sxedan.<br />

44


amocanebi 14-17 Semdeg pirobas eyrdnoba<br />

45<br />

logikuri msjeloba<br />

xalxuri rewvis gamofenaze sagamofeno sivrcis aTi darbazi<br />

saqarTvelos sxvadasxva regionidan warmodgenil nakeTobebs<br />

dauTmes. sagamofeno darbazebi derefnis sxvadasxva mxares or<br />

mwkrivadaa ganlagebuli ise, rogorc es naxazzea gamosaxuli.<br />

afxazeTi guria TuSeTi svaneTi javaxeTi<br />

TiToeul darbazSi warmodgenilia xalxuri rewvis romelime erTi<br />

dargis nimuSebi _ tradiciuli tansacmeli, WurWeli an xalxuri<br />

musikaluri sakravebi.<br />

amasTanave, cnobilia, rom:<br />

d e r e f a n i<br />

fSavi raWa xevsureTi kaxeTi qarTli<br />

derefnis sxvadasxva mxares erTmaneTis mopirdapire darbazebSi<br />

ar aris warmodgenili xalxuri rewvis erTi da imave dargis<br />

nimuSebi.<br />

TiToeul mwkrivSi uSualod erTmaneTis gverdiT ganlagebul<br />

darbazebSi ar aris warmodgenili xalxuri rewvis erTi da<br />

imave dargis nimuSebi.<br />

tansacmeli warmodgenilia derefnis orive mxares TiTo<br />

darbazSi.<br />

tansacmeli ar aris warmodgenili TuSeTis darbazSi.<br />

raWis darbazSi warmodgenilia WurWeli.


testi 1<br />

amocana 14<br />

CamoTvlilTagan romeli SeiZleba asaxavdes sworad xalxuri<br />

rewvis dargebis Sesabamisobas Semdegi darbazebisaTvis: afxazeTi,<br />

guria, TuSeTi, svaneTi, javaxeTi?<br />

afxazeTi guria TuSeTi svaneTi javaxeTi<br />

(a) tansacmeli, sakravebi, WurWeli, sakravebi, sakravebi<br />

(b) sakravebi, WurWeli, sakravebi, WurWeli, tansacmeli<br />

(g) WurWeli, sakravebi, WurWeli, sakravebi, WurWeli<br />

(d) tansacmeli, sakravebi, WurWeli, sakravebi, WurWeli<br />

(e) tansacmeli, sakravebi, tansacmeli, sakravebi, WurWeli<br />

amocana 15<br />

Tu WurWeli warmodgenilia zustad 5 darbazSi, maSin<br />

CamoTvlilTagan romelia aucileblad WeSmariti?<br />

(a) fSavis darbazSi warmodgenilia WurWeli.<br />

(b) svaneTis darbazSi warmodgenilia sakravebi.<br />

(g) xevsureTis darbazSi warmodgenilia sakravebi.<br />

(d) kaxeTis darbazSi warmodgenilia WurWeli.<br />

(e) qarTlis darbazSi warmodgenilia tansacmeli.<br />

46


amocana 16<br />

47<br />

logikuri msjeloba<br />

Tu afxazeTis darbazSi sakravebia warmodgenili, maSin<br />

CamoTvlili darbazebidan:<br />

I. xevsureTis darbazi<br />

II. fSavis darbazi<br />

III. javaxeTis darbazi<br />

romelia iseTi, romelSic ar SeiZleba iyos warmodgenili<br />

sakravebi?<br />

(a) mxolod I<br />

(b) mxolod II<br />

(g) mxolod III<br />

(d) mxolod I da III<br />

(e) mxolod II da III<br />

amocana 17<br />

Tu svaneTis darbazSi warmodgenilia WurWeli, maSin<br />

CamoTvlilTagan romelia aucileblad mcdari?<br />

(a) afxazeTis darbazSi WurWelia warmodgenili.<br />

(b) fSavis darbazSi sakravebia warmodgenili.<br />

(g) guriis darbazSi tansacmelia warmodgenili.<br />

(d) qarTlis darbazSi sakravebia warmodgenili.<br />

(e) javaxeTis darbazSi sakravebia warmodgenili.


testi 1<br />

raodenobrivi msjeloba<br />

<strong>testis</strong> am nawilze muSaobisas gaiTvaliswineT:<br />

naxazebi, romlebic erTvis zogierT davalebas, SeiZleba ar iyos Sesrulebuli<br />

maTematikuri aRniSvnebi da formulebi:<br />

1. procenti: a ricxvis k% aris ;<br />

2. xarisxi: a n = a · a · a · ...· a (n-jer)<br />

manZili<br />

3. siCqare: siCqare <br />

dro<br />

4. saSualo ariTmetikuli:<br />

monacemTa saSualo <br />

monacemTa jami<br />

monacemTa raodenoba<br />

5. Semoklebuli gamravlebis formulebi:<br />

(a+b) 2 = a 2 + 2ab + b 2 ; (a - b) 2 = a 2 – 2ab + b 2 ;<br />

(a + b)(a – b) = a 2 – b 2 .<br />

6. naxazze kuTxe SeiZleba kuTxis<br />

gverdebs Soris Casmuli patara<br />

rkaliT iyos moniSnuli, marTi<br />

kuTxe ki — patara kvadratiT.<br />

Canaweri: A aRniSnavs A kuTxis sidides.<br />

7. samkuTxedi:<br />

davalebis pirobaSi miTiTebuli zomebis zusti dacviT. amitom monakveTebis<br />

sigrZis an sxva sidideebis Sesaxeb daskvnis gamotanisas nu daeyrdnobiT naxazis<br />

zomebs. yuradReba gaamaxvileT davalebis pirobaze;<br />

Tu naxazze mocemuli swori xazis Sesaxeb amocanis pirobaSi damatebiT araferia<br />

naTqvami, maSin unda CaTvaloT, rom es swori xazi wrfea an misi nawili;<br />

testSi gamoyenebulia ricxvTa Caweris mxolod aTobiTi poziciuri sistema.<br />

samkuTxedis kuTxeebis sidideTa<br />

jami 180°-is tolia.<br />

piTagoras Teorema:<br />

marTkuTxa samkuTxedis<br />

hipotenuzis sigrZis kvadrati<br />

tolia kaTetebis sigrZeTa kvadratebis<br />

jamis: AB 2 = AC 2 + BC 2 (ix. naxazi).<br />

samkuTxedis farTobi samkuTxedis<br />

gverdis sigrZisa da am gverdze daSvebuli<br />

simaRlis namravlis naxevris tolia<br />

ah<br />

S <br />

2<br />

48<br />

8. paraleluri wrfeebi:<br />

ori paraleluri wrfis mesame<br />

wrfiT gadakveTisas Siga<br />

jvaredina kuTxeebi tolia: α = β.<br />

9. oTxkuTxedi:<br />

marTkuTxedis<br />

farTobi misi sigrZisa da<br />

siganis namravlis tolia:<br />

S = ab.<br />

paralelogramis farTobi misi gverdis<br />

sigrZisa da am gverdze daSvebuli simaRlis<br />

namravlis tolia: S = ah.<br />

10. wre, wrewiri:<br />

wrewiris sigrZe L misi radiusis<br />

mixedviT gamoiTvleba<br />

formuliT: L = 2r.<br />

ricxvi measedis sizustiT 3,14is<br />

tolia.<br />

r radiusiani wris farTobi gamoiTvleba<br />

formuliT: S = r 2 .<br />

11. marTkuTxa paralelepipedi:<br />

marTkuTxa paralelepipedis<br />

moculoba misi sigrZis, siganisa da<br />

simaRlis namravlis tolia:<br />

V = abc;<br />

12. cilindri:<br />

cilindris moculoba misi<br />

fuZis farTobisa da simaRlis<br />

namravlis tolia: V=r 2 h<br />

a<br />

b


amocana 1<br />

49<br />

raodenobrivi msjeloba<br />

mocemulia xuTniSna ricxvi 13279. am ricxvis romeli cifri unda<br />

wavSaloT, rom miRebuli oTxniSna ricxvi iyos umciresi am gziT<br />

miRebul yvela oTxniSna ricxvs Soris?<br />

(a) 1 (b) 2 (g) 3 (d) 7 (e) 9<br />

amocana 2<br />

A da B qalaqebidan, am qalaqebis SemaerTebel sworxazovan gzaze,<br />

erTmaneTis Sesaxvedrad erTdroulad ori avtomobili gamovida.<br />

isini moZraobdnen mudmivi siCqareebiT da erTmaneTs Sexvdnen maSin,<br />

rodesac A -dan gamosul avtomobils gavlili hqonda qalaqebs<br />

Soris manZilis erTi mesamedi. ramdenjer metia B -dan gamosuli<br />

manqanis siCqare A -dan gamosuli manqanis siCqareze?<br />

(a) 1,5-jer (b) 2-jer (g) 2,5-jer (d) 3-jer (e) 4-jer<br />

amocana 3<br />

naxazze gamosaxuli kvadratis TiToeul cariel<br />

ujraSi unda Caiweros TiTo ricxvi ise, rom<br />

yovel striqonSi, yovel svetSi da yoveli didi<br />

diagonalis gaswvriv Cawerili ricxvebis jami<br />

erTi da igive aRmoCndes. daadgineT, ra ricxvi<br />

unda eweros N-iT aRniSnul ujraSi.<br />

(a) 2 (b) 3 (g) 5 (d) 6 (e) 9<br />

8<br />

3<br />

3<br />

4<br />

N<br />

7


testi 1<br />

amocana 4<br />

trapecia, romlis perimetria 20sm,<br />

dayofilia sam tolgverda samkuTxedad (ix.<br />

naxazi). risi tolia TiToeuli samkuTxedis<br />

perimetri?<br />

(a) 10sm (b) 12sm (g) 16sm (d) 18sm (e) 24sm<br />

amocana 5<br />

ABC marTkuTxa samkuTxedis BC gverdze<br />

aRebulia M wertili ise, rom C AM da<br />

BAM kuTxeebi erTmaneTis tolia (ix.<br />

naxazi). risi tolia ABC kuTxis sidide,<br />

0<br />

Tu AMB 110 ?<br />

(a) 20 0 (b) 30 0 (g) 45 0 (d) 50 0 (e) 60 0<br />

amocana 6<br />

ramdeni grami wiTeli saRebavi unda SevurioT 15g lurj saRebavs,<br />

rom miRebuli narevis 75% iyos wiTeli saRebavi?<br />

(a) 30g (b) 45g (g) 50g (d) 75g (e) 85g<br />

50<br />

A<br />

C M<br />

110 0<br />

B


amocana 7<br />

51<br />

raodenobrivi msjeloba<br />

cnobilia, rom 2002 wlis ianvarSi zustad oTxi orSabaTi da<br />

zustad oTxi paraskevi iyo. kviris romeli dRe iyo 2002 wlis<br />

pirveli ianvari? SegaxsenebT, rom ianvarSi 31 dRea.<br />

(a) SabaTi (b) kvira (g) samSabaTi (d)<br />

oTxSabaTi<br />

amocana 8<br />

3 sm radiusis mqone ori wre kveTs<br />

erTmaneTs ise, rom gamuqebuli figuris<br />

farTobi udris daStrixuli figurebis<br />

farTobTa jams (ixileT naxazi). ipoveT<br />

gamuqebuli figuris farTobi.<br />

(e) xuTSabaTi<br />

(a) sm 2 (b) 2 sm 2 (g) 4 sm 2 (d) 5 sm 2 (e) 6 sm 2


testi 1<br />

amocana 9<br />

qvemoT Sesrulebulia gamravlebis operacia, sadac A, B da C<br />

sxvadasxva cifrebs gamosaxavs.<br />

Semdegi sami Tanafardobidan:<br />

I. A = 0<br />

II. C = 9<br />

III. B 4<br />

romelia WeSmariti?<br />

(a) mxolod I<br />

(b) mxolod II<br />

(g) mxolod I da II<br />

(d) mxolod I da III<br />

(e) mxolod II da III<br />

BA<br />

2<br />

CA<br />

52


amocana 10<br />

53<br />

raodenobrivi msjeloba<br />

RviniT savse 60-litrian kasrTan rig-rigobiT midian andro da<br />

beso, bolomde avseben sakuTar WurWels da qvevrSi clian.<br />

cnobilia, rom pirvelad kasrTan andro mivida, xolo bolos<br />

Tavisi WurWeli besom aavso, ris Semdegac kasri daicala.<br />

Tu andros aqvs 5-litriani WurWeli, qvemoT CamoTvlilTagan:<br />

I. 6 l<br />

II. 7 l<br />

III. 10 l<br />

romeli SeiZleba iyos besos WurWlis moculobis toli?<br />

(a) mxolod I<br />

(b) mxolod II<br />

(g) mxolod III<br />

(d) mxolod II da III<br />

(e) samive


testi 1<br />

amocana 11<br />

I naxazze naCvenebia kubis sami waxnagi, romlebzec<br />

gavlebulia TiTo monakveTi.<br />

es kubi dadges sxva waxnagze da moabrunes ise, rom<br />

gamoCnda misi igive sami waxnagi, rac gamosaxulia<br />

qvemoT mocemuli naxazebidan erT-erTze. romelia es<br />

naxazi?<br />

A B C D E<br />

(a) A (b) B (g) C (d) D (e) E<br />

54<br />

naxazi I


amocana 12<br />

zamTris ganmavlobaSi<br />

stambaSi dabeWdili<br />

Sav-TeTri da feradi<br />

plakatebis raodenobebi<br />

gamosaxulia svetovan<br />

diagramaze.<br />

55<br />

raodenobrivi msjeloba<br />

qvemoT mocemuli<br />

10<br />

svetovani diagramebidan<br />

5<br />

erT-erTze gamosaxulia<br />

zamTris TveebSi stam-<br />

0<br />

baSi dabeWdili Sav-<br />

TeTri da feradi plakatebis <strong>saerTo</strong> raodenobebi. romelia es<br />

diagrama?<br />

diagrama 1<br />

dekemberi ianvari Tebervali<br />

diagrama 3<br />

dekemberi ianvari Tebervali<br />

30<br />

25<br />

20<br />

15<br />

diagrama 5<br />

dekemberi ianvari Tebervali<br />

Sav-TeTri feradi<br />

dekemberi ianvari Tebervali<br />

diagrama 2<br />

dekemberi ianvari Tebervali<br />

diagrama 4<br />

dekemberi ianvari Tebervali<br />

(a) diagrama 1 (b) diagrama 2 (g) diagrama 3 (d) diagrama 4 (e) diagrama 5


testi 1<br />

amocana 13<br />

A da B punqtebs Soris, am punqtebis<br />

SemaerTebel 3 km sigrZis sworxazovan<br />

sarkinigzo xazze, moZraobs lokomotivi.<br />

a naxazze naCvenebia moZraobis am procesSi A<br />

punqtidan lokomotivamde SA manZilis T<br />

droze damokidebulebis grafiki.<br />

qvemoT mocemuli xuTi _ I, II, III, IV da V _<br />

naxazidan erT-erTze naCvenebia moZraobis<br />

amave procesSi B punqtidan lokomotivamde SB<br />

manZilis T droze damokidebulebis grafiki.<br />

romelia es naxazi?<br />

manZili SB (km)<br />

2<br />

1<br />

manZili SB (km)<br />

manZili SB (km)<br />

naxazi I naxazi II naxazi III<br />

3 3 3<br />

2<br />

1<br />

0 3 6 9 0 3 6 9<br />

0 3<br />

dro T (wT) dro T (wT) dro T (wT)<br />

(a) naxazi I (b) naxazi II (g) naxazi III (d) naxazi IV (e) naxazi V<br />

56<br />

manZili SB (km)<br />

3 3<br />

2 2<br />

1 1<br />

0 dro T (wT) 0<br />

manZili SB (km)<br />

manZili SA (km)<br />

naxazi IV naxazi V<br />

3 6 9 3 6 9<br />

2<br />

1<br />

3<br />

2<br />

1<br />

0<br />

3 6 9<br />

naxazi a<br />

6<br />

9<br />

dro T (wT)<br />

dro T (wT)


amocana 14<br />

fakultetze sul 5<br />

TanamSromelia, romelTa<br />

saxelebi, Tanamdebobebi<br />

(SemoklebiT) da oTxi<br />

maTganis asaki<br />

miTiTebulia cxrilSi.<br />

mocemulia ori piroba:<br />

57<br />

raodenobrivi msjeloba<br />

I. sruli profesoris asaki emTxveva asocirebul profesorTa<br />

saSualo asaks.<br />

II. fakultetis imdenive TanamSromelia oTarze ufrosi, ramdenic<br />

aris masze umcrosi.<br />

imisaTvis, rom davadginoT oTaris asaki,<br />

saxeli Tanamdeboba asaki<br />

gurami asoc. prof. 38 w<br />

ekaterine asoc. prof. 26 w<br />

mariami sruli prof. 41 w<br />

nodari asoc. prof. 60 w<br />

oTari asoc. prof. ?<br />

(a) sakmarisia I piroba, xolo II piroba ar aris sakmarisi.<br />

(b) sakmarisia II piroba, xolo I piroba ar aris sakmarisi.<br />

(g) sakmarisia I da II piroba erTad, magram cal-calke arc erTi ar<br />

aris sakmarisi.<br />

(d) sakmarisia TiToeuli piroba cal-calke.<br />

(e) orive piroba erTad ar aris sakmarisi, saWiroa damatebiTi<br />

pirobebi.


testi 1<br />

amocana 15<br />

marTkuTxa samkuTxedis kaTetebze agebulia ori<br />

kvadrati (ix. naxazi). kvadratebis gverdebis<br />

sigrZeebi (santimetrebSi) aRniSnulia, Sesabamisad,<br />

a da b asoebiT, xolo marTkuTxa samkuTxedis<br />

hipotenuzis sigrZe (santimetrebSi) _ c asoTi.<br />

ganvixiloT Semdegi ori piroba:<br />

I. a 3 da b 4<br />

II. c 5<br />

imisaTvis, rom davadginoT, risi tolia aRniSnuli kvadratebis<br />

farTobebis jami,<br />

(a) sakmarisia I piroba, xolo II piroba ar aris sakmarisi.<br />

(b) sakmarisia II piroba, xolo I piroba ar aris sakmarisi.<br />

(g) sakmarisia I da II piroba erTad, magram cal-calke arc erTi ar aris<br />

sakmarisi.<br />

(d) sakmarisia TiToeuli piroba cal-calke.<br />

(e) orive piroba erTad ar aris sakmarisi, saWiroa damatebiTi pirobebi.<br />

58<br />

c<br />

b<br />

a


amocana 16<br />

naxazze gamosaxulia ABC D<br />

paralelogrami, romlis B da D<br />

wveroebidan gavlebulia BE da DF<br />

simaRleebi. miRebuli BFDE<br />

oTxkuTxedi kvadratia.<br />

mocemulia Semdegi ori piroba:<br />

59<br />

raodenobrivi msjeloba<br />

I. ABE da C DF samkuTxedebidan TiToeulis perimetri 30 sm-is<br />

tolia.<br />

II. BFDE kvadratis perimetri 48 sm-is tolia.<br />

imisaTvis, rom vipovoT ABC D paralelogramis perimetri,<br />

(a) sakmarisia I piroba, xolo II piroba ar aris sakmarisi.<br />

(b) sakmarisia II piroba, xolo I piroba ar aris sakmarisi.<br />

(g) sakmarisia I da II piroba erTad, magram cal-calke arc erTi ar<br />

aris sakmarisi.<br />

(d) sakmarisia TiToeuli piroba cal-calke.<br />

(e) orive piroba erTad ar aris sakmarisi, saWiroa damatebiTi<br />

pirobebi.<br />

A<br />

B<br />

E<br />

F<br />

D<br />

C


testi 1<br />

amocana 17<br />

A da B qalaqebis SemaerTebel sworxazovan gzaze, erTmaneTis<br />

Sesaxvedrad, erTdroulad gamovida ori velosipedisti –<br />

andro da beso. andro gamovida A qalaqidan, xolo beso – B<br />

qalaqidan. cnobilia, rom TiToeuli velosipedisti<br />

moZraobda mudmivi siCqariT; amasTan, andros moZraobis<br />

siCqare 10 km/sT-is tolia.<br />

mocemulia winadadeba, romelSic gamotovebulia ori fragmenti:<br />

I<br />

,,Tu besos siCqare ---------------, maSin<br />

II<br />

velospidesitebis Sexvedris adgili ------------------.”<br />

aarCieT is TiTo fragmenti qvemoT mocemuli I da II svetidan:<br />

I sveti II sveti<br />

(A) metia 8km/sT-ze<br />

(L) ufro axlosaa A qalaqTan,<br />

vidre B qalaqTan.<br />

(B) naklebia 9km/sT-ze (M) ufro axlosaa B qalaqTan,<br />

vidre A qalaqTan.<br />

(C) naklebia 11km/sT-ze<br />

romelTa Sesabamis gamotovebul adgilebze Casmis Sedegad<br />

miRebuli winadadeba WeSmariti aRmoCndeba.<br />

(a)<br />

A L<br />

(b)<br />

A M<br />

(g)<br />

B L<br />

60<br />

(d)<br />

B M<br />

(e)<br />

C L<br />

(v)<br />

C M


amocana 18<br />

61<br />

raodenobrivi msjeloba<br />

mocemulia ABC D marTkuTxedi da mis BC gverdze mdebare E wertili.<br />

mocemulia winadadeba, romelSic gamotovebulia ori fragmenti:<br />

Semdegi sami gamonaTqvamidan:<br />

B E<br />

C<br />

A<br />

`Tu ------------------, maSin ------------------.~<br />

(1) daStrixuli figuris farTobi metia 4 m 2 -ze<br />

(2) C DE samkuTxedis farTobi naklebia 1 m 2 -ze<br />

(3) ABD samkuTxedis farTobi metia 2 m 2 -ze<br />

aarCieT ori da CasviT isini zemoT mocemuli winadadebis<br />

gamotovebul adgilebze ise, rom miRebuli debuleba WeSmariti<br />

aRmoCndes.<br />

(a) (1)(2) (b) (2)(1) (g) (1)(3) (d) (3)(1) (e) (2)(3) (v) (3)(2)<br />

D


testi 1<br />

amocana 19<br />

I kursis studentebis nawili swavlobs inglisur enas, xolo<br />

nawilma Sesaswavlad sxva ucxo ena airCia.<br />

CamoTvlilTagan:<br />

I. I kursze gogonebis raodenoba 2-jer metia vaJebis<br />

raodenobaze.<br />

II. inglisur enas swavlobs kursze vaJebis raodenobis 50%.<br />

III. inglisur enas swavlobs kursze gogonebis raodenobis 60%.<br />

IV. I kursze sul swavlobs 90 studenti.<br />

romeli ori pirobidan gamomdinareobs, rom inglisuri enis<br />

Semswavleli gogonebis raodenoba metia inglisuri enis<br />

Semswavleli vaJebis raodenobaze?<br />

(a)<br />

I da II<br />

(b)<br />

I da III<br />

(g)<br />

I da IV<br />

62<br />

(d)<br />

II da III<br />

(e)<br />

II da IV<br />

(v)<br />

III da IV


amocana 20<br />

63<br />

raodenobrivi msjeloba<br />

1 naxazze naCvenebia horizontalur magidaze moTavsebuli<br />

hermetulad daxuruli marTkuTxa paralelepipedis formis<br />

gamWvirvale WurWeli, romelSic asxia wyali. wylis h1 done da<br />

marTkuTxa paralelepipedis wiboTa a, b da c sigrZeebi<br />

(decimetrebSi) aRniSnulia naxazze. WurWeli gadaabrunes da dadges<br />

imave magidaze ise, rogorc es naCvenebia me-2 naxazze. amis Sedegad,<br />

WurWelSi wylis done Seicvala da gaxda h2 decimetris toli (ix.<br />

naxazi 2).<br />

qvemoT moyvanili oTxi pirobidan romeli oris codnaa sakmarisi<br />

wylis me-2 naxazze naCvenebi h2 donis dasadgenad?<br />

I. h1 = 1.<br />

II. b = 4.<br />

III. a + c = 8.<br />

IV.<br />

c<br />

(a)<br />

I da II<br />

a 5<br />

.<br />

c 3<br />

a<br />

naxazi 1<br />

(b)<br />

I da III<br />

b<br />

(g)<br />

I da IV<br />

h1<br />

a<br />

(d)<br />

II da III<br />

c<br />

naxazi 2<br />

(e)<br />

II da IV<br />

b<br />

h2<br />

(v)<br />

III da IV


testi 1<br />

ganmartebebi<br />

1. ra aris avtoris mTavari mizani?<br />

wakiTxulis gaazreba<br />

teqsti A<br />

(a) warmoaCinos sizustis didi mniSvneloba Jurnalistis mier<br />

movlenaTa warmodgenis sawyis fazaSi.<br />

(b) xazi gausvas xelisuflebis mier sazogadoebrivi azris<br />

kontrolis SesaZleblobas.<br />

(g) gamokveTos Jurnalistis, rogorc sazogadoebis interesebis<br />

damcvelis roli.<br />

(d) kritikulad Seafasos mediakulturaSi axali ambebis<br />

fragmentulobis tendencia.<br />

(e) ganixilos Jurnalistis mier axali ambebis interpretirebis<br />

sakiTxi.<br />

am tipis SekiTxvaze pasuxis gacema moiTxovs teqstis mTlianobaSi<br />

gaazrebas, warmodgenili informaciis diferencirebas ZiriTadisa<br />

da damatebiTis niSniT da im mTavari sakiTxis amocnobas, romlis<br />

irgvlivac fokusirebulia teqsti.<br />

(g) swori pasuxia _ teqstis pirvelsave abzacSi avtoris mier<br />

dasmulia sakiTxi Jurnalistisa da, zogadad, Jurnalistikis<br />

umTavresi daniSnulebis Sesaxeb. es aris ZiriTadi Tema, romelic<br />

teqstSi gavrcobili da Sevsebulia damatebiTi masaliT.<br />

(a) da (b) ar aris swori _ marTalia, es azrebi gvxvdeba teqstSi,<br />

magram isini warmoadgens teqstis calkeul nawilSi (abz. III, IV)<br />

gadmocemuli informaciis Sejamebas. es konkretuli sakiTxebia,<br />

romlebic safuZvels umyarebs teqstis ZiriTad azrs.<br />

(d) ar aris swori _Afragmentulobaze, rogorc sainformacio<br />

gadacemaTa xarvezze, saubari mxolod I abzacSia.<br />

(e) ar aris swori _ VIII abzacSi, marTalia, kritikulad aris<br />

Sefasebuli Jurnalistis mier axali ambebis interpretirebis<br />

sakiTxi, magram amave abzacidan cxadad Cans, rom es damatebiTi<br />

64


ganmartebebi, wakiTxulis gaazreba<br />

informaciaa _ Jurnalistis, rogorc sazogadoebis damcvelis<br />

Sesaxeb msjelobis erT-erTi Semavsebeli nawilia.<br />

2. teqstidan gamomdinare, ras moiTxovs avtori Jurnalistisagan?<br />

(a) informaciis dabalansebas<br />

(b) Tanamimdevrulobas<br />

(g) informaciis interpretirebas<br />

(d) masalis mravalferovnebas<br />

(e) samarTlianobas<br />

alternatiul pasuxebSi CamoTvlil Jurnalistis Tvisebebsa da<br />

qmedebebs avtori teqstSi ganixilavs dadebiTi Tu uaryofiTi<br />

kuTxiT. SekiTxva moiTxovs teqstSi am sakiTxTan dakavSirebiT<br />

arsebuli informaciis povnas, gaazrebas da avtoris arCevnis<br />

identificirebas.<br />

(b) swori pasuxia _ avtoris azriT, Tanamimdevruloba Jurnalisturi<br />

simarTlis mTavar sazomad unda miviCnioT, vinaidan sazogadoebas<br />

informaciis mxolod nawili ki ara, mTliani suraTi sWirdeba (abz.<br />

II).<br />

(a) da (g) ar aris swori _ am distraqtorebSi (mcdar pasuxebSi)<br />

warmodgenilia Jurnalistis is Tvisebebi da gamocdileba, romelTa<br />

mimarT avtori cxadad gamoTqvams Tavis uaryofiT damokidebulebas<br />

(abz. VII, VIII).<br />

(d) ar aris swori _ es moTxovna Jurnalistis mimarT teqstSi<br />

<strong>saerTo</strong>d ar aris wamoyenebuli.<br />

(e) ar aris swori _ avtori Jurnalistisagan moiTxovs ara<br />

samarTlianobas, aramed simarTles. igi erTmaneTisagan mijnavs am or<br />

cnebas da samarTlianobas kritikulad afasebs (abz. VII).<br />

65


testi 1<br />

3. CamoTvlilTagan romel Tvalsazriss iziarebs avtori?<br />

(a) Jurnalisti yovelTvis sizustes unda CaeWidos da umniSvnelo<br />

detalebic ki gadmosces.<br />

(b) Jurnalitis mier axali ambebis Tavidanve interpretireba swori<br />

da samarTliani poziciaa.<br />

(g) Jurnalisti mxareTa mimarT balansis SenarCunebiT simarTlis<br />

yvelaze faqiz dones icavs.<br />

(d) mkiTxvels Tu msmenels saSualeba unda hqondes, Tavad<br />

gadaarCios informaciis didi nakadi.<br />

(e) Jurnalisturi simarTle, sizustis dacvis SesaZleblobisagan<br />

gansxvavebiT, droTa ganmavlobaSi ikveTeba.<br />

SekiTxva moiTxovs teqstis sxvadasxva nawilSi gamoTqmuli<br />

mosazrebebisa da alternatiul pasuxebSi warmodgenili<br />

Sexedulebebis erTmaneTTan Sedarebas, kritikulad Sefasebas<br />

da im Tvalsazrisis amocnobas, romelsac iziarebs avtori.<br />

(e) swori pasuxia _ teqstis mixedviT, Jurnalistis mier simarTlis<br />

dadgena aris procesi, romelic informaciis Sevsebisa da xarvezebis<br />

gasworebis ramdenime Sres moicavs (am gziT warmoCenili simarTle ...<br />

droTa ganmavlobaSi, stalagmitis msgavsad, wveT-wveTad izrdeba,<br />

abz. V). Sesabamisad, Jurnalisturi simarTle droTa ganmavlobaSi<br />

ikveTeba. rac Seexeba sizustes, misi dacva SesaZlebeli da<br />

aucilebelia informaciis mowodebis pirvelive wuTebidan (abz. IV).<br />

(a) ar aris swori _ amgvar pozicias avtori arasakmarisad miiCnevs,<br />

radgan, misi azriT, Jurnalisturi simarTle ufro metia, vidre _<br />

sizuste (abz. III).<br />

(b) da (g) ar aris swori _ es mosazrebebi ar aris gaziarebuli<br />

avtoris mier, piriqiT, isini teqstSi mkacrad aris gakritikebuli<br />

(abz. VII, VIII).<br />

(d) ar aris swori _ piriqiT, avtoris azriT, moqalaqeebs uCndebaT<br />

iseTi sainformacio wyaros arsebobis moTxovnileba, romelic maT<br />

informaciis Semowmebasa da mniSvnelovani sakiTxis gamoyofaSi<br />

daexmareba (abz. VI).<br />

66


ganmartebebi, wakiTxulis gaazreba<br />

4. avtori ganixilavs globaluri daTbobis magaliTs, raTa<br />

(a) daadasturos, rom sazogadoebas SeuZlia obieqturad Seafasos,<br />

vin ufro axlos mivida simarTlesTan.<br />

(b) warmoaCinos, rom samarTlianoba sakmaod subieqturi da,<br />

amasTanave, abstraqtuli cnebaa.<br />

(g) gagvacnos Jurnalisturi simarTlis winaaRmdegobrivi xasiaTi.<br />

(d) kritikulad Seafasos JurnalistikaSi informaciis dabalansebis<br />

sakiTxi.<br />

(e) gamokveTos JurnalistikaSi Tanamimdevrulobis aucilebloba.<br />

SekiTxva moiTxovs teqstSi moyvanili magaliTis funqciis<br />

gaazrebas da am magaliTTan dakavSirebuli avtoriseuli<br />

saTqmelis amocnobas, misi Canafiqris interpretacias.<br />

(d) swori pasuxia _ avtori Jurnalistebis mier urTierTsapirispiro<br />

informaciaTa dabalansebas, rogorc mcdar tendencias, mediaSi<br />

globaluri daTbobis gaSuqebis magaliTze ganixilavs.<br />

(a) ar aris swori _ aRniSnuli mosazreba teqstSi ar dasturdeba.<br />

(b), (g) da (e) ar aris swori _ teqstSi es azrebi gamoTqmulia,<br />

magram globaluri daTboba ar aris am mosazrebaTa<br />

damadasturebeli magaliTi.<br />

5. Teziss _ simarTlis srulad warmoCena rTulia, Tumca metnaklebad<br />

SesaZlebelia, _ avtori adasturebs<br />

(a) simarTlis Sesaxeb filosofosebis naazrevis damowmebiT.<br />

(b) im masalis komentariT, romelic umciresobaTa Temas exeba.<br />

(g) gamocdili Jurnalistis, hoding karteris mosazrebis gacnobiT.<br />

(d) JurnalistikaSi samarTlianobis sakiTxis win wamoweviT.<br />

(e) istorikos gordon vudis mosazrebasTan paralelis gavlebiT.<br />

SekiTxva moiTxovs alternatiul pasuxebs Soris im pasuxis<br />

identificirebas, romelSic miTiTebulia SekiTxvaSi<br />

Camoyalibebuli Tezisis Sesabami Tvalsazrisi teqstSi.<br />

67


testi 1<br />

(e) swori pasuxia _ teqstis bolo abzacSi avtori imowmebs<br />

istorikos gordon vudis naazrevs, romelic SekiTxvaSi mocemuli<br />

Tezisis tolfardia.<br />

(a), (b), (g) da (d) ar aris swori _ Sexedulebebi, romlebic<br />

miniSnebulia am pasuxebSi, ar Seesabameba SekiTxvaSi mocemul<br />

Teziss.<br />

6. CamoTvlilTagan romeli ar aris marTebuli teqstis mixedviT?<br />

(a) polarizebuli argumentebis gamoyeneba Tanamedrove<br />

mediakulturis erT-erTi xarvezia.<br />

(b) Jurnalisti ambis obieqturad dabalansebas ver SeZlebs, Tu<br />

mxareebs Tanabari wona ar gaaCniaT.<br />

(g) faqtebis Sesabamisobaze dakvirvebiT, sazogadoebas Jurnalisturi<br />

simarTlis Semowmeba SeuZlia.<br />

(d) sazogadoebis interesebis dasacavad mediam axal ambebs meti<br />

konteqsti da interpretacia unda Sematos.<br />

(e) dRes auditoria Jurnalistisagan moiTxovs sainformacio nakadis<br />

gafiltvras da mniSvnelovani sakiTxis gamoyofas.<br />

SekiTxva moiTxovs alternatiuli pasuxebidan im mosazrebis<br />

identificirebas, romelic ar aris marTebuli teqstis mixedviT.<br />

(d) swori pasuxia _ ar aris marTebuli teqstis mixedviT.<br />

(a), (b), (g) da (e) ar aris swori _ pasuxebSi Camoyalibebuli yvela<br />

mosazreba Tu daskvna marTebulia, teqstidan gamomdinareobs (abz. I,<br />

VII, II, VI).<br />

7. CamoTvlilTagan yvelaze metad romeli Seefereba teqsts<br />

saTaurad?<br />

(a) samarTlianobisa da balansis cnebebi JurnalistikaSi<br />

(b) tradiciuli da Tanamedrove Jurnalistika<br />

(g) simarTle Tanamedrove JurnalistikaSi<br />

(d) faqti da sizuste JurnalistikaSi<br />

(e) eqskursi mediakulturis istoriaSi<br />

68


ganmartebebi, wakiTxulis gaazreba<br />

am SekiTxvaze pasuxis gacema moiTxovs teqstis mTlianobaSi<br />

gaazrebas da mTavari Temis amocnobas.<br />

(g) swori pasuxia _ Jurnalisturi simarTlis Tema leitmotivad<br />

gasdevs mTel teqsts (abz. I, II, III, V, VI, VII, VIII).<br />

(a) da (d) ar aris swori _ pasuxebSi warmodgenili Temebi teqstis<br />

mTavari Temis qvesakiTxebia da, amdenad, ver Seasrulebs saTauris<br />

funqcias.<br />

(b) da (e) ar aris swori. sakiTxi _ Jurnalistika, mediakultura<br />

istoriul WrilSi _ teqstSi ganxiluli ar aris.<br />

8. avtoris mTavari mizania:<br />

teqsti B<br />

(a) daasabuTos, rom esqiles, sofoklesa da evripides Semoqmedebis<br />

wyaro berZnuli miTosi iyo.<br />

(b) daadasturos, rom sofistebis naazrevma evripides Semoqmedebaze<br />

didi gavlena iqonia.<br />

(g) gamoavlinos, rom berZnuli tragediis ganviTarebis sxvadasxva<br />

etapze msaxiobis rolic sxvadasxvagvari iyo.<br />

(d) warmoaCinos, rom esqiles, sofoklesa da evripides<br />

damokidebuleba miTosis mimarT erTmaneTisagan aSkarad gansxvavebuli<br />

iyo.<br />

(e) dagvanaxos, rom esqiles, sofoklesa da evripides Semoqmedeba<br />

berZen-sparselTa omebis epoqis amsaxvelia.<br />

(d) swori pasuxia _ avtoris mizania antikuri epoqis tragikosTa<br />

Semoqmedebis ganxilva maT Soris sxvaobaTa gamokveTis mizniT (abz. I:<br />

sami didi mwerali bevr rameSi hgavs erTmaneTs, magram gansxvaveba maT<br />

Soris uTuod metia). epoqaTa istoriul-kulturuli mimoxilvisa da<br />

tragediaTa personaJebis xasiaTis analizis safuZvelze ikveTeba<br />

mTavari sxvaoba tragikosTa Soris, rac antikuri miTosis mimarT maT<br />

sxvadasxvagvar damokidebulebaSi mdgomareobs.<br />

69


testi 1<br />

(b) ar aris swori _ evripides Semoqmedebaze sofistebis zegavlenis<br />

Sesaxeb (abz. V, VI) avtori saubrobs imis xazgasasmelad, rom<br />

evripides damokidebuleba miTisadmi gansxvavdeba misi winamorbedi<br />

tragikosebis damokidebulebisagan, rac, Tavis mxriv, safuZvels<br />

umyarebs teqstis mTavar azrs, magram, TavisTavad, avtoris ZiriTad<br />

saTqmels ar warmoadgens.<br />

(a) da (g) ar aris swori. es azrebi, marTalia, dasturdeba teqstSi,<br />

magram teqstis mTavari saTqmeli ar aris fokusirebuli maT irgvliv;<br />

isini emsaxureba ZiriTadi azris gamokveTas, TvalsaCinod warmodgenas.<br />

(e) ar aris swori _ es azri ar dasturdeba teqstSi. berZen-sparselTa<br />

omebis epoqa asaxulia ara samive tragikosis SemoqmedebaSi, aramed<br />

mxolod esqiles tragediebSi.<br />

9. romeli mosazreba gamomdinareobs teqstidan?<br />

(a) evripidem uari Tqva winamorbedTa tradiciaze da wminda<br />

filosofiuri xasiaTis tragediebi Seqmna.<br />

(b) esqiles RvTaebrivi gmiri sofoklem idealuri pirovnebiT Secvala.<br />

(g) aristotelem, esqilesTan SedarebiT, upiratesoba sofokles<br />

mianiWa.<br />

(d) sofokles mier ganxorcielebulma cvlilebebma sagrZnoblad<br />

gazarda tragediaSi msaxiobis roli.<br />

(e) berZen-sparselTa omebis heroikam zegavlena moaxdina evripides<br />

Semoqmedebaze da misi suliskveTebac gansazRvra.<br />

(b) swori pasuxia _ es Tvalsazrisi gamomdinareobs II abzacidan,<br />

romelSic daxasiaTebuli da amave dros erTmaneTTan<br />

Sepirispirebulia esqilesa da sofokles tragediaTa gmirebi: esqiles<br />

gmirebi, rogorc RmerTebiviT didebulebi, sofokles personaJebi,<br />

rogorc maRalzneobrivi, keTilSobili moqalaqeebi. es Tvalsazrisi<br />

gamyarebulia III abzacSi warmodgenili msjelobiT qveyanaSi mimdinare<br />

istoriuli procesebisa da tragediis gmiris xasiaTze maTi<br />

zegavlenis Sesaxeb.<br />

(a) ar aris swori _ evripides Sesaxeb ver vityviT, rom man <strong>saerTo</strong>d<br />

uari Tqva winamorbedTa tradiciaze. marTalia, is garkveulwilad<br />

daupirispirda maT (ix. abz. IV, V, VI: misi damokidebuleba miTosisa da<br />

miTosuri personaJebis mimarT, tragediis struqturis mimarT), magram,<br />

garkveuli kuTxiT, is Zveli tradiciis gamgrZelebelic iyo _ mis<br />

tragediebs, esqilesa da sofokles msgavsad, miTosuri siuJeti edo<br />

70


ganmartebebi, wakiTxulis gaazreba<br />

safuZvlad. rac Seexeba mis mier wminda filosofiuri xasiaTis<br />

tragediebis Seqmnas, teqstidan irkveva, rom evripides epoqaSi am<br />

xasiaTis tragediebi <strong>saerTo</strong>d ar iwereboda (abz. IV). Sesabamisad, arc<br />

evripides SeuTxzavs am tipis tragedia.<br />

(g) ar aris swori _ teqstSi moyvanilia aristoteles azri sofoklesa<br />

da evripides personaJTa Soris arsebuli sxvaobis Sesaxeb (abz. II:<br />

sofokle asaxavs adamianebs iseTebad, rogorebic isini unda iyvnen,<br />

evripide ki _ rogorebic isini arian), magram aristoteles<br />

TvalsazrisSi ar Cans misi piradi damokidebuleba tragikosebis<br />

mimarT.<br />

(d) ar aris swori _ teqstSi, marTalia, saubaria imis Sesaxeb, Tu ra<br />

cvlilebebi Seitana sofoklem tragediis personaJTa xasiaTSi (abz. II),<br />

magram araferia naTqvami imis Sesaxeb, mohyva Tu ara amas raime<br />

cvlileba tragediaSi. teqstis mixedviT, tragediaSi msaxiobis roli<br />

gazarda evripides mier ganxorcielebulma cvlilebebma (abz. VI).<br />

(e) ar aris swori _ es azri teqstSi ar dasturdeba. berZen-sparselTa<br />

omebis heroikam zegavlena moaxdina ara evripides, aramed esqiles<br />

Semoqmedebaze (abz. III).<br />

10. am sami avtoris Semoqmedebaze dakvirvebiT SeiZleba vifiqroT, rom<br />

ZvelberZnul tragediaSi<br />

(a) yvela etapze gamoiyeneboda sofisturi ritorika, rogorc kamaTis<br />

tradiciuli xerxi.<br />

(b) Tavidanve Sesustebuli iyo movlenaTa ganviTarebaSi RmerTebis<br />

aqtiuri rolis warmoCena.<br />

(g) TandaTan Rrmavdeboda interesi gmiris Sinagani samyaros, misi<br />

fsiqologiis mimarT.<br />

(d) avtorTa msoflmxedvelobis cvlilebis Sedegad wminda yofiTi<br />

xasiaTis Tematika damkvidrda.<br />

(e) gmiris eTikuri normebi yvela etapze erTgvarovani iyo.<br />

(g) swori pasuxia _ am sami avtoris personaJTa daxasiaTebaze<br />

dakvirvebis Sedegad cxadi xdeba, rom tragediaSi TandaTan<br />

Rrmavdeboda interesi gmiris Sinagani samyaros, misi fsiqologiis<br />

mimarT. marTlac, esqiles gmirebi RmerTebs Camohgvanan, sofoklem<br />

Tavisi gmirebi dedamiwaze Camoiyvana, evripide ki ufro Rrmad Cawvda<br />

gmiris sulier samyaros.<br />

71


testi 1<br />

(a) ar aris swori _ teqstis mixedviT, sofistur ritorikas, rogorc<br />

kamaTis xerxs, iyenebda mxolod evripide (ix. abz. V, iasonis magaliTi<br />

evripides tragediidan).<br />

(b) ar aris swori _ teqstSi amis Sesaxeb araferia naTqvami. RmerTebi<br />

teqstSi sruliad gansxvavebul konteqstSia naxsenebi. RmerTebze<br />

saubaria esqiles personaJTa warmodgenisas (abz. II: isini RmerTebs<br />

Camohgvanan, maTsaviT didebulni arian), aseve evripides epoqis aTenSi<br />

mimdinare saazrovno procesebis daxasiaTebisas (abz. IV: aTenSi<br />

RmerTebis rolis Sesustebis Sesaxeb).<br />

(d) ar aris swori _ miuxedavad cvlilebebisa avtorTa<br />

msoflmxedvelobaSi, V saukuneSi, rodesac es tragikosebi<br />

moRvaweobdnen, tragediebi yofiT Tematikaze ar iqmneboda (abz. IV).<br />

(e) ar aris swori _ piriqiT, gmiris eTikuri normebi tragediis<br />

ganviTarebis sxvadasxva etapze gansxvavdeboda erTmaneTisagan<br />

(esqilesTan: nebisyofiTa da zneobiT Semkulni, maRali miznebisTvis<br />

mebrZolni, sofoklesTan: Cveulebrivi, oRond maRalzneobrivi da<br />

keTilSobili moqalaqeebi, evripidesTan: pirad keTildReobaze<br />

meocnebe, Tavdajerebuli pirovneba).<br />

11. ra mimarTebaa teqstis IV da V abzacebs Soris?<br />

(a) IV abzacSi gamoTqmuli mosazrebebi Sejamebulia V abzacSi.<br />

(b) V abzacSi kritikulad ganxilulia IV abzacSi gamoTqmuli<br />

varaudi.<br />

(g) IV abzacSi gamoTqmuli mosazreba magaliTiT dadasturebulia V<br />

abzacSi.<br />

(d) V abzacSi Sefasebulia IV abzacSi warmodgenili konkretuli<br />

magaliTebi.<br />

(e) IV da V abzacebSi warmodgenilia erTmaneTis sapirispiro<br />

Tvalsazrisebi.<br />

am tipis kiTxvaze pasuxis gacema moiTxovs teqstis sxvadasxva<br />

abzacebis ZiriTadi azris wvdomas da maT Soris mimarTebis amocnobas.<br />

(g) swori pasuxia _ IV abzacSi warmodgenilia mosazreba evripides<br />

mier miTebSi cvlilebebis Setanis Sesaxeb, rac dadasturebulia V<br />

abzacSi ganxiluli magaliTiT (evripides iasoni, rogorc pirad<br />

72


ganmartebebi, wakiTxulis gaazreba<br />

keTildReobaze meocnebe, Tavdajerebuli pirovneba, argonavtebis<br />

Zlevamosili winamZRolis, miTosuri iasonis sanacvlod).<br />

(a) ar aris swori _ IV abzacSi gamoTqmuli Tvalsazrisi evripides<br />

mier miTSi Setanili cvlilebebis Sesaxeb ar aris Sejamebuli V<br />

abzacSi; V abzacSi warmodgenili iasonis magaliTi mxolod<br />

adasturebs IV abzacSi gamoTqmul azrs.<br />

(b) ar aris swori _ IV abzacSi gamoTqmuli azri evripides mier<br />

miTSi Setanili cvlilebebis Sesaxeb, teqstis mixedviT, ar<br />

warmoadgens varauds. arc V abzacSia kritikulad ganxiluli IV<br />

abzacSi gamoTqmuli azri.<br />

(d) ar aris swori _ IV abzacSi <strong>saerTo</strong>d ar aris warmodgenili<br />

magaliTebi; piriqiT, magaliTi moyvanilia V abzacSi IV abzacSi<br />

gamoTqmuli azris sailustraciod.<br />

(e) ar aris swori _ IV da V abzacebSi ar aris warmodgenili<br />

erTmaneTis sapirispiro Tvalsazrisebi, piriqiT, V abzacSi moyvanili<br />

magaliTi amyarebs IV abzacSi warmodgenil Tvalsazriss.<br />

12. CamoTvlilTagan romeli ar dasturdeba teqstSi?<br />

(a) evripides SemoqmedebaSi gmirebi realistur personaJebad<br />

mogvevlinnen, iseTebad, rogoric avtoris Tanamedrove aTenelebi<br />

iyvnen.<br />

(b) miTosidan aRebuli masalis magaliTze tradiciul SexedulebaTa<br />

kritika sofisturi ritorikis ayvavebis Tanadrouli procesi iyo.<br />

(g) ZvelberZnulma tragediam drois arcTu ise did monakveTSi<br />

SesamCnevi cvlileba ganicada.<br />

(d) evripidesdroindeli aTenisaTvis niSandoblivi iyo daucxromeli<br />

Zieba da mecnieruli aRmavloba.<br />

(e) esqilesagan gansxvavebiT, sofokle ufro xSirad iyenebda wyarod<br />

miTosur masalas.<br />

(e) swori pasuxia _ esqilec da sofoklec, marTalia, TavianTi<br />

tragediebis siuJetebad iyenebdnen miToss, magram teqstSi araferia<br />

naTqvami imis Sesaxeb, romeli ufro xSirad mimarTavda mas.<br />

(a), (b), (d) ar aris swori _ yvela warmodgenili azri dasturdeba<br />

teqstSi (abz. IV-V).<br />

(g) ar aris swori _ es azric dasturdeba teqstSi: drois arcTu ise<br />

did SualedSi moRvawe tragikosTa (sofokle esqiles umcrosi<br />

73


V<br />

testi 1<br />

Tanamedrove iyo, evripide ki _ sofoklesi) Semoqmedebis ganxilvis<br />

safuZvelze warmoCenilia, rom tragediam ganicada mniSvnelovani<br />

cvlilebebi.<br />

13. evripides Semoqmedebis Sesaxeb gamoTqmuli mosazrebebidan<br />

romelia marTebuli?<br />

(a) esqilesa da sofokles msgavsad, evripidec meti yuradRebiT<br />

ekideboda miTis calkeuli nawilis damuSavebas, vidre mis ucvlelad<br />

SenarCunebas.<br />

(b) winamorbedi tragikosebis debuleba, rom gmirs Tavad SeeZlo,<br />

gamoeWeda sakuTari bedi, evripidemac uyoymanod gaiziara.<br />

(g) evripides mier miTebSi cvlilebebis Setanam ZvelberZnul<br />

tragediaSi harmoniuli mTlianobis principis darRveva ganapiroba.<br />

(d) miuxedavad imisa, rom evripide, winamorbedTa msgavsad, wyarod<br />

miTebs iyenebs, Taviseburi midgomis gamo, misi Semoqmedeba<br />

originaluria.<br />

(e) evripidem, winamorbedebisagan gansxvavebiT, uari Tqva tragediaSi<br />

miTologiuri personaJebis warmodgenaze.<br />

(d) swori pasuxia _ evripides Semoqmedebis originalobis Sesaxeb<br />

daskvna gamomdinareobs V da VI abzacebidan: evripides Tavisi<br />

winamorbedebis msgavsi miznebi aRar izidavda; evripides<br />

damokidebuleba miTisadmi TavisTavad gamoricxavda winamorbedTa<br />

mibaZvis SesaZleblobas; is miTosidan aRebuli masalis magaliTze<br />

tradiciul Sexedulebebs akritikebda; miTs Tavis koncefcias<br />

uqvemdebarebda, sofistebis mimdevari iyo da a. S.<br />

(a) ar aris swori _ evripide, marTalia, meti yuradRebiT ekideboda<br />

miTis calkeuli nawilis damuSavebas, magram amas akeTebda ara<br />

esqilesa da sofokles msgavsad, aramed maTgan gansxvavebiT (abz. VI).<br />

(b) ar aris swori _ debuleba, rom gmirs SeuZlia Tavad gamoWedos<br />

sakuTari bedi, ekuTvnis evripides da ara mis winamorbed tragikosebs.<br />

(g) ar aris swori _ evripide SedarebiT nakleb yuradRebas aqcevda<br />

tragediis harmoniul mTlianobas, magram iyo Tu ara es kavSirSi<br />

miTebSi cvlilebebis SetanasTan, teqstidan ar Cans.<br />

(e) ar aris swori _ piriqiT, evripide, winamorbedTa msgavsad,<br />

tragediaSi miTologiur personaJebs warmoadgenda.<br />

74


ganmartebebi, wakiTxulis gaazreba<br />

teqsti C<br />

14. CamoTvlilTagan romeli mosazreba dasturdeba teqstSi?<br />

(a) xmelTaSuazRvispireTSi moSinaurebuli gareuli Txa _ niamori da<br />

tavrosis gareuli xari pirvelad samxreT-aRmosavleT evropaSi<br />

gavrceldnen.<br />

(b) qaTami indoCineTSi ufro adre moaSinaures, vidre is evropasa da<br />

dasavleT aziaSi gamoCnda.<br />

(g) arqeologiuri monacemebis mixedviT, xorblis kulturis moyvana<br />

pirvelad daiwyes saberZneTSi, dasavleT TurqeTsa da kavkasiaSi.<br />

(d) genetikurma kvlevebma daadastura azerbaijansa da dasavleT<br />

kavkasiaSi gavrcelebuli saqonlis naTesaoba.<br />

(e) abreSumis Wia evropaSi manamde gavrcelda, vidre monRolebi<br />

evrazias daipyrobdnen.<br />

(b) swori pasuxia _ warmodgenili mosazreba dasturdeba teqstSi:<br />

indoCineTSi moaSinaures gareuli qaTami, romelic evropasa da<br />

dasavleT aziaSi manamde ar iyo moSinaurebuli (abz. III).<br />

(a) ar aris swori _ gareuli Txisa da xaris moSinaurebis procesi<br />

warimarTa sxva TanamimdevrobiT: isini Tavdapirvelad moaSinaures<br />

wina aziaSi (da ara xmelTaSua zRvis auzSi), amis Semdeg es saxeobebi<br />

gavrceldnen saberZneTSi, dasavleT TurqeTsa da kavkasiaSi, da<br />

mxolod amis Semdeg _ samxreT-aRmosavleT evropaSi.<br />

(g) ar aris swori _ xorblis kultivireba daiwyo ara saberZneTSi,<br />

dasavleT TurqeTsa da kavkasiaSi, aramed wina aziaSi (am procesis<br />

Tanamimdevrulobisa da misi qronologiuri farglebis Sesaxeb ix. abz.<br />

I).<br />

(d) ar aris swori _ teqstSi gamoTqmulia sapirispiro mosazreba _<br />

samxreT kavkasiaSi induri da winaaziuri jiSebis saqoneli gamijnuli<br />

darCa (abz. III).<br />

(e) ar aris swori _ teqstSi gamoTqmulia sapirispiro azri: evropaSi<br />

abreSumis kulturis gavrcelebas ukavSireben monRolebis<br />

zesaxelmwifos Seqmnas, romelmac evraziis didi nawili daikava (abz.<br />

V).<br />

75


testi 1<br />

15. teqstidan gamomdinare, romeli mosazrebaa mcdari?<br />

(a) adamianma maSin moaSinaura gareuli cxvari _ mufloni, roca<br />

xorblisa da qeris moyvana daiwyo.<br />

(b) savaraudod, Sinauri cxovelebi da frinvelebi kavkasiaSi 8 aTasi<br />

wlis win xorblis kulturasTan erTad gavrceldnen.<br />

(g) adamianma avstralia 50 aTasi wlis win aiTvisa.<br />

(d) savaraudoa, rom afrikidan evraziaSi adamianebi ZaRlTan erTad<br />

movidnen.<br />

(e) gareuli xari zebu wina aziidan CineTSi 9-10 aTasi wlis win<br />

gavrcelda.<br />

(e) swori pasuxia _ marTalia, teqstSi saubaria zebus gavrcelebis<br />

arealze, magram ara wina aziidan CineTisaken, aramed afrikisaken; garda<br />

amisa am cxovelis gavrcelebis periodze teqstSi araferia naTqvami.<br />

(a), (b), (g) da (d) ar aris swori, radgan maTSi warmodgenili informacia<br />

teqstis mixedviT marTebulia (abz. I, II).<br />

16. mglis moSinaurebis Sesaxeb gamoTqmuli romeli mosazreba gvxvdeba<br />

teqstSi?<br />

(a) adamianma veluri ZaRli dingo avstraliaSi ormocdaaTi aTasi wlis<br />

win moaSinaura.<br />

(b) mitoqondriuli dnm-is kvlevis safuZvelze mecnierebi SeTanxmdnen,<br />

rom pirvelad mgeli CineTSi moaSinaures.<br />

(g) savaraudoa, rom kavkasiaSi kavkasiuri nagazis gavrceleba cxenis<br />

moSinaurebasTan erTad moxda.<br />

(d) kavkasiuri nagazisa da Cinuri mglis mitoqondriuli dnm-is<br />

msgavsebis safuZvelze ver davaskvniT, rom wina aziaSi mglis<br />

moSinaureba ar xdeboda.<br />

(e) ZaRlis yvela Tanamedrove jiSi im mglebis STamomavalia, romelic<br />

afrikidan evraziaSi gadmosul adamianebs Semohyva.<br />

(d) swori pasuxia _ teqstSi mocemuli informaciis mixedviT,<br />

kavkasiuri nagazisa da Cinuri mglis mitoqondriuli dnm-is analizis<br />

76


ganmartebebi, wakiTxulis gaazreba<br />

Sedegi wina aziaSi mglis moSinaurebis Sesaxeb daskvnis gamotanis<br />

saSualebas ar iZleva (II abz.).<br />

(a) ar aris swori _ 50000 aTasi wlis win, avstraliis aTvisebisas,<br />

adamians, savaraudod, ZaRli ukve moSinaurebuli hyavda (abz. II).<br />

(b) ar aris swori _ piriqiT, teqstSi aRniSnulia, rom ZaRlis<br />

moSinaurebis periodze mecnierTa Soris Tanxmoba ar arsebobs (abz. II).<br />

(g) ar aris swori _ teqstSi ar aris gamoTqmuli aranairi varaudi<br />

kavkasiaSi kavkasiuri nagazis gavrcelebasa da cxenis moSinaurebas<br />

Soris kavSiris arsebobis Sesaxeb.<br />

(e) ar aris swori _ afrikidan evraziaSi gadmosul adamianebs<br />

gadmohyva ara mgeli, aramed ZaRli; rac Seexeba ZaRlis Tanamedrove<br />

jiSebs, isini CineTSi moSinaurebuli mglis STamomavlebad arian<br />

miCneulni.<br />

17. kavkasiaSi gavrcelebuli cxovelebis Sesaxeb gamoTqmuli romeli<br />

mosazreba dasturdeba teqstSi?<br />

(a) samxreT kavkasiaSi winaaziuri da induri jiSis saqoneli erTmaneTs<br />

Seeria.<br />

(b) kavkasiaSi, savaraudod, Sinauri qaTami 3-4 aTasi wlis win<br />

gavrcelda.<br />

(g) kavkasiaSi 9-10 aTasi wlis win gavrceldnen Sinauri cxovelebi -<br />

ZaRli, cxvari, Txa, Zroxa.<br />

(d) yorRanuli kulturis periodSi moSinaurebuli cxeni kavkasiidan<br />

SavizRvispireTis stepebSi gavrcelda.<br />

(e) dasavleT kavkasiaSi farTod gavrcelda CineTSi moSinaurebuli<br />

Zroxis saxeoba zebu.<br />

(b) swori pasuxia _ teqstSi, marTlac, gamoTqmulia varaudi am<br />

sakiTxTan dakavSirebiT: 3-4 aTasi wlis win Sinauri qaTami gaCnda<br />

xmelTaSuazRvispireTsa da wina aziaSi. albaT, kavkasiaSic es frinveli<br />

maSin gamoCnda (abz. III).<br />

(a), (g), (d) da (e) ar aris swori _ warmodgenili informacia ar<br />

dasturdeba teqstSi.<br />

77


testi 1<br />

18. CamoTvlilTagan romeli asaxavs marTebulad mimarTebas I da III<br />

abzacebs Soris?<br />

(a) III abzacSi kritikulad aris ganxiluli I abzacSi wamoWrili<br />

sakiTxi.<br />

(b) I abzacSi wamoWrilia sakiTxi, romlis konkretuli magaliTebi<br />

ganxilulia III abzacSi.<br />

(g) I da III abzacebSi ganxilulia erTmaneTis gamomricxavi mecnieruli<br />

mosazrebebi erT sakiTxTan dakavSirebiT, Sesabamisi magaliTebis<br />

moxmobiT.<br />

(d) I da III abzacebSi ganxilulia erTi da igive mecnieruli mosazreba,<br />

romelic dasabuTebulia Sesabamisi MmagaliTebiT.<br />

(e) I da III abzacebSi ganxilulia sxvadasxva mecnieruli Tvalsazrisi<br />

erT sakiTxTan dakavSirebiT Sesabamisi magaliTebis moxmobiT.<br />

(e) swori pasuxia _ I da III abzacebSi ganxilulia sxvadasxva<br />

mecnieruli Tvalsazrisi erTi sakiTxis, cxovelebis moSinaurebis<br />

Tavdapirveli geografiuli arealebisa da qronologiuri farglebis<br />

Sesaxeb; orive abzacSi moyvanilia Sesabamisi magaliTebi.<br />

(a) ar aris swori _ III abzacSi kritikulad ki ar aris ganxiluli I<br />

abzacSi dasmuli sakiTxi, aramed warmodgenilia sakiTxis axleburi<br />

xedva.<br />

(b) ar aris swori _ gansaxilvel sakiTxTan dakavSirebiT magaliTebi<br />

orive abzacSia warmodgenili.<br />

(g) ar aris swori _ I da III abzacebSi warmodgenili mecnieruli<br />

mosazrebebi erTmaneTis gamomricxavi ar aris.<br />

(d) ar aris swori _ I da III abzacebSi ganxilulia ara erTi da igive<br />

mecnieruli mosazreba, aramed sxvadasxva mosazrebebi erTi sakiTxis<br />

Sesaxeb.<br />

78


ganmartebebi, wakiTxulis gaazreba<br />

19. kavkasiisa da evropis Sesaxeb gamoTqmul mosazrebaTagan romelia<br />

marTebuli?<br />

(a) xorblis kultura saberZneTidan da dasavleT TurqeTidan<br />

erTdroulad gavrcelda kavkasiasa da samxreT-aRmosavleT evropaSi.<br />

(b) ZaRlis yvela Tanamedrove kavkasiuri da evropuli jiSi<br />

mitoqondriuli dnm-iT winaaziur mgels enaTesaveba.<br />

(g) cxeni kavkasiasa da centralur evropaSi SavizRvispireTis<br />

stepebidan gavrcelda.<br />

(d) abreSumis Wia kavkasiasa da evropaSi erTdroulad, erTmaneTisagan<br />

damoukideblad, gavrcelda.<br />

(e) cxvari da Txa pirvelad kavkasiasa da evropaSi moaSinaures.<br />

(g) swori pasuxia _ teqstSi cxadad aris aRniSnuli, rom cxeni<br />

kavkasiasa da centralur evropaSi SavizRvispireTis stepebidan<br />

gavrcelda (abz. IV).<br />

(a) ar aris swori _ teqstSi xorblis kulturis gavrcelebis procesi<br />

gansxvavebuli TanamimdevrobiT aris warmodgenili (abz. I).<br />

(b) ar aris swori _ teqstis mixedviT, mitoqondriuli dnm-is analizis<br />

safuZvelze, kavkasiuri jiSis ZaRli ufro axlos dgas ara winaaziur<br />

mgelTan, aramed CinurTan.<br />

(d) ar aris swori _ teqstSi araferia naTqvami abreSumis Wiis<br />

kavkasiaSi gavrcelebis Sesaxeb.<br />

(e) ar aris swori _ cxvrisa da Txis gavrcelebis Tavdapirvel arealad<br />

teqstSi dasaxelebulia ara kavkasia da evropa, aramed wina azia.<br />

teqstis mixedviT, kavkasia da evropa am saxeobaTa Semdgomi gavrcelebis<br />

arealebia.<br />

79


testi 1<br />

20. wina aziisa da Soreuli aRmosavleTis Sesaxeb gamoTqmuli<br />

mosazrebebidan romelia marTebuli?<br />

(a) adamianma wina aziasa da Soreul aRmosavleTSi cxovelebis<br />

moSinaureba jer kidev gamyinvarebis periodSi daiwyo.<br />

(b) cxovelebis zogierTi saxeobis moSinaureba wina aziasa da Soreul<br />

aRmosavleTSi damoukideblad xdeboda.<br />

(g) wina aziasa da Soreul aRmosavleTSi gavrcelebul cxovelTa<br />

saxeobebs msgavsi mitoqondriuli dnm aqvT.<br />

(d) wina aziasa da Soreul aRmosavleTSi qaTami erTdroulad<br />

gavrcelda.<br />

(e) cxenis moSinaureba wina aziasa da Soreul aRmosavleTSi<br />

erTdroulad xdeboda.<br />

(b) swori pasuxia _ teqstSi saubaria wina aziasa da Soreul<br />

aRmosavleTSi zogierTi saxeobis damoukideblad moSinaurebis Sesaxeb<br />

(abz. III).<br />

(a) ar aris swori _ adamianma wina aziasa da Soreul aRmosavleTSi<br />

cxovelebis moSinaureba daiwyo ara gamyinvarebis periodSi, aramed misi<br />

bolo talRis Semdeg (abz. I).<br />

(g) ar aris swori _ msgavsi mitoqondriuli dnm-is Sesaxeb saubaria ara<br />

zogadad cxovelebTan, aramed mxolod ZaRlebTan dakavSirebiT (II abz.)<br />

(d) ar aris swori _ informacia qaTmis wina aziasa da Soreul<br />

aRmosavleTSi erTdroulad gavrcelebis Sesaxeb teqstSi ar<br />

dasturdeba.<br />

(e) ar aris swori _ teqstSi cxenis moSinaurebis gansxvavebuli<br />

arealebia dasaxelebuli: kavkasia, Savi zRvis CrdiloeTi, aRmosavleTi<br />

evropa (abz. IV).<br />

80


21. ra aris teqstis avtoris mizani?<br />

ganmartebebi, wakiTxulis gaazreba<br />

(a) gansazRvros Sinaur cxovelTa da kulturul mcenareTa<br />

gavrcelebis geografiuli arealebi.<br />

(b) ganixilos mosazrebebi gareuli cxovelebis moSinaurebisa da<br />

mcenareebis kultivirebis Tavdapirveli geografiuli arealebisa da<br />

periodebis Sesaxeb.<br />

(g) aRweros adamianis sameurneo saqmianoba qronologiuri<br />

TanmimdevrobiT, aTaswleulebis Sesabamisad.<br />

(d) daadginos sxvadasxva cxovelTa moSinaurebisa da mcenareebis<br />

kultivirebis periodi.<br />

(e) gamokveTos wina aziis, Kkavkasiisa da CineTis roli adamianis<br />

sameurneo saqmianobis ganviTarebaSi.<br />

(b) swori pasuxia _ teqstSi ganxilulia mosazrebebi gareuli<br />

cxovelebis moSinaurebisa da mcenareebis kultivirebis Tavdapirveli<br />

geografiuli arealebisa da periodebis Sesaxeb, rac gamyarebulia<br />

Sesabamisi magaliTebiT.<br />

(a) ar aris swori _ mxolod nawilobriv, calsaxad asaxavs avtoris<br />

mizans. Sinaur cxovelTa da kulturul mcenareTa gavrcelebis<br />

geografiul arealebTan erTad, avtorisaTvis mniSvnelovania am<br />

movlenaTa qronologiuri farglebis gansazRvris Sesaxeb arsebuli<br />

mosazrebebis ganxilva.<br />

(g) ar aris swori _ adamianis sameurneo saqmianobis qronologiuri<br />

TanamimdevrobiT aRwera ar warmoadgens avtoris mizans. teqstSi avtori<br />

saubrobs ara adamianTa sameurneo saqmianobis (cxovelTa moSinaurebisa<br />

da mcenareTa kultivirebis) qronologiur Tanamimdevrobaze, aramed am<br />

movlenaTa qronologiur sazRvrebsa Tu paralelurad mimdinare<br />

procesebze.<br />

(d) ar aris swori _ avtoris mizania ara cxovelTa moSinaurebisa da<br />

mcenareebis kultivirebis qronologiuri sazRvrebis dadgena, aramed<br />

moSinaurebisa da kultivirebis qronologiuri sazRvrebisa da<br />

geografiuli arealebis Sesaxeb gamoTqmuli mosazrebebis ganxilva.<br />

(e) ar aris swori _ avtorisaTvis mTavaria ara konkretulad wina aziis,<br />

kavkasiisa an CineTis mniSvnelobis gamokveTa adamianTa sameurneo<br />

saqmianobaSi, aramed zogadad cxovelebis moSinaurebisa da mcenareebis<br />

kultivirebis geografiuli arealebisa da periodebis Sesaxeb arsebuli<br />

mosazrebebis ganxilva.<br />

81


testi 1<br />

analitikuri wera<br />

Sefasebis kriteriumebi<br />

sagamocdo <strong>testis</strong> nawili `analitikuri wera~ Sedgeba ori<br />

davalebisagan:<br />

I. Tema mocemul sakiTxze<br />

II. msjelobis analizi<br />

analitikuri weris Sefasebis maqsimaluri jamuri qula aris 24<br />

(Tema mocemul sakiTxze – 12 qula, msjelobis analizi – 12 qula).<br />

imisaTvis, rom naweri yvela kriteriumis mixedviT gaswordes, is<br />

unda akmayofilebdes Semdeg pirobebs:<br />

(1) unda Seesabamebodes mocemul sakiTxs _ davalebis pirobas.<br />

(2) ar unda warmoadgendes davalebis pirobis perifrazs.<br />

(3) Sesrulebuli unda iyos gasarCevi xelweriT.<br />

Tu romelime am pirobebidan ar iqneba daculi, naweri Sefasdeba<br />

0 quliT.<br />

naweris moculoba unda iyos:<br />

Tema mocemul sakiTxze _ ara umcires 100 sityvisa;<br />

msjelobis analizi _ ara umcires 80 sityvisa.<br />

naweris moculobis simciris SemTxvevaSi namuSevari gaswordeba<br />

mxolod pirveli da meore kriteriumebis (relevanturoba,<br />

analizi) mixedviT.<br />

82


kriteriumebi<br />

1 Sinaarsis<br />

relevanturoba<br />

2 analizi<br />

(argumentebi,<br />

magaliTebi)<br />

3 Txrobis<br />

organizeba<br />

struqtura<br />

4 stili, leqsika<br />

5 sintaqsi,<br />

morfologia,<br />

punqtuacia<br />

I. Tema mocemul sakiTxze<br />

83<br />

ganmartebebi, analitikuri wera<br />

K<br />

ganmarteba<br />

Txzuleba unda Seesabamebodes<br />

mocemul sakiTxs, fokusirebuli<br />

unda iyos Temis irgvliv.<br />

TxzulebaSi warmodgenili unda<br />

iyos mocemuli sakiTxis<br />

gaazrebuli, damajerebeli,<br />

srulyofili analizi: avtoris<br />

pozicia warmodgenili unda iyos<br />

Sesabamisi dasabuTebiT,<br />

damajerebeli, adekvaturi<br />

magaliTebiT.<br />

naweri struqturulad unda iyos<br />

gamarTuli. azrebi mwyobrad,<br />

Tanamimdevrulad unda iyos<br />

gadmocemuli. Txzulebis<br />

nawilebi erTmaneTTan logikurad<br />

unda iyos dakavSirebuli.<br />

azrebi cxadad, naTlad unda<br />

iyos gamoTqmuli, naweri unda<br />

iyos stilisturad gamarTuli,<br />

leqsika unda Seesabamebodes<br />

mocemul Tematikas.<br />

naweri Sesrulebuli unda iyos<br />

Tanamedrove saliteraturo enis<br />

normebis dacviT.<br />

maqsimaluri<br />

qula<br />

naSromi fasdeba imis mixedviT, Tu ramdenad akmayofilebs is<br />

warmodgenil kriteriumebs.<br />

2<br />

4<br />

2<br />

2<br />

2


testi 1<br />

kriteriumebis aRwera<br />

am kriteriumebiT gasworda 2010 wlis <strong>saerTo</strong> <strong>samagistro</strong> <strong>gamocdis</strong> analitikuri<br />

weris davalebebi.<br />

kriteriumi 1.<br />

Sinaarsis relevanturoba _ Sesabamisoba<br />

davalebis piroba sworad, srulyofilad aris<br />

gaazrebuli _ naweri SinaarsiT Seesabameba mocemul<br />

sakiTxs da mTlianad aris fokusirebuli Temis<br />

irgvliv.<br />

davalebis piroba ar aris srulyofilad<br />

gaazrebuli _ naweri nawilobriv Seesabameba<br />

mocemul sakiTxs _ aris iseTi CanarTebi da<br />

gadaxvevebi, romlebic mocemuli sakiTxis<br />

gaazrebisaTvis Sinaarsobrivad ar aris adekvaturi /<br />

aklia davalebis pirobis romelime mniSvnelovani<br />

komponenti (magaliTad, gamokveTilia pozicia, magram<br />

dasabuTebuli ar aris) / daSvebulia uxeSi<br />

faqtobrivi Secdoma.<br />

davalebis piroba sworad ar aris gaazrebuli _<br />

naweri ar Seesabameba mocemul sakiTxs.<br />

0 quliT Sefasebis SemTxvevaSi naweri aRar swordeba.<br />

84<br />

qula<br />

2<br />

1<br />

0


kriteriumi 2.<br />

analizi (argumentebi, magaliTebi)<br />

85<br />

ganmartebebi, analitikuri wera<br />

warmodgenilia mocemuli sakiTxis Rrmad<br />

gaazrebuli, sruli analizi _ avtoris pozicia<br />

gamyarebulia Sesabamisi msjelobiT da adekvaturi<br />

magaliTebiT.<br />

warmodgenilia mocemuli sakiTxis gaazrebuli<br />

analizi _ avtoris pozicia gamyarebulia Sesabamisi<br />

msjelobiT / adekvaturi magaliTebiT.<br />

warmodgenilia mocemuli sakiTxis<br />

damakmayofilebeli analizi _ avtoris pozicia<br />

nawilobriv gamyarebulia msjelobiT / adekvaturi<br />

magaliTebiT.<br />

warmodgenilia mocemuli sakiTxis arasruli<br />

analizi _ avtoris pozicia kargad ar aris<br />

gamokveTili da dasabuTebuli, magaliTebi sustia /<br />

ar aris.<br />

sakiTxi ar aris gaazrebuli _ Tema ar aris<br />

gaanalizebuli da / anMmoyvanilia ufunqcio<br />

magaliTebi.<br />

kriteriumi 3.<br />

Txrobis organizeba, struqtura<br />

naweri struqturulad mTlianad gamarTulia _<br />

azrebi mwyobrad, Tanamimdevrulad aris<br />

gadmocemuli, Txzulebis nawilebi erTmaneTs<br />

logikurad ukavSirdeba; abzacebi logikurad aris<br />

gamoyofili.<br />

naweri struqturulad met-naklebad gamarTulia _<br />

azrebi, ZiriTadad, mwyobrad aris gadmocemuli,<br />

magram erTi-ori pasaJi Txzulebis struqturidan<br />

amovardnilia / xSirad ufunqciod, datvirTvis<br />

gareSe meordeba erTi da igive azri; abzacebi<br />

logikurad ar aris gamoyofili.<br />

naweri struqturulad ar aris gamarTuli _ azrebi<br />

mwyobrad, Tanamimdevrulad ar aris gadmocemuli;<br />

Txzulebis nawilebi erTmaneTs logikurad ar<br />

ukavSirdeba.<br />

qula<br />

4<br />

3<br />

2<br />

1<br />

0<br />

qula<br />

2<br />

1<br />

0


testi 1<br />

kriteriumi 4.<br />

stili, leqsika<br />

naweri leqsikurad mdidaria, stili gamarTulia<br />

(dasaSvebia erTi-ori umniSvnelo xarvezi). SerCeulia<br />

mocemuli Temis adekvaturi toni.<br />

naweri leqsikurad SedarebiT mwiria / stilisturad<br />

gaumarTavia zogierTi monakveTi / naweris toni ar<br />

Seesabameba mocemul Temas.<br />

leqsika Raribia, gvxvdeba uxeSi stilisturi<br />

xarvezebi.<br />

kriteriumi 5.<br />

sintaqsi, morfologia, punqtuacia<br />

daSvebulia 0-5 Secdoma.<br />

daSvebulia 6-10 Secdoma.<br />

daSvebulia 10-ze meti Secdoma.<br />

86<br />

qula<br />

2<br />

1<br />

0<br />

qula<br />

2<br />

1<br />

0


II. msjelobis analizi<br />

87<br />

ganmartebebi, analitikuri wera<br />

kriteriumebi Kganmarteba maqsimaluri<br />

1 Sinaarsis<br />

relevanturoba<br />

2 analizi<br />

(argumentebi)<br />

3 Txrobis<br />

organizeba<br />

struqtura<br />

4 stili, leqsika<br />

5 sintaqsi,<br />

morfologia,<br />

punqtuacia<br />

naweri unda Seesabamebodes<br />

davalebis instruqcias,<br />

warmodgenili unda iyos<br />

msjelobis kritika.<br />

cxadad unda iyos<br />

identificirebuli da<br />

gaanalizebuli mocemul<br />

argumentebsa da daskvnas<br />

Soris mimarTeba, aseve<br />

problemis gadaWris gzis<br />

adekvaturoba.<br />

naweri unda iyos logikurad<br />

organizebuli; azrebi unda<br />

iyos Tanamimdevruli da<br />

erTmaneTTan logikurad<br />

dakavSirebuli.<br />

nawerSi gamoyenebuli unda<br />

iyos Sesabamisi leqsika _<br />

logikuri msjelobis<br />

warmarTvisaTvis saWiro<br />

terminologia; naSromi<br />

stilisturad unda iyos<br />

gamarTuli.<br />

naweri Sesrulebuli unda<br />

iyos Tanamedrove<br />

saliteraturo enis normebis<br />

dacviT.<br />

qula<br />

naSromi fasdeba imis mixedviT, Tu ramdenad akmayofilebs is<br />

warmodgenil kriteriumebs.<br />

1<br />

5<br />

2<br />

2<br />

2


testi 1<br />

kriteriumebis aRwera<br />

kriteriumi 1.<br />

Sinaarsis relevanturoba _ Sesabamisoba<br />

davalebis piroba kargad aris gaazrebuli _ naweri<br />

warmoadgens mocemuli msjelobis kritikas.<br />

davalebis piroba ar aris gaazrebuli _ nawerSi<br />

gamoTqmulia mxolod mosazrebebi mocemul Temaze da<br />

<strong>saerTo</strong>d ar aris warmodgenili mocemuli msjelobis<br />

kritika / naweri warmoadgens davalebis pirobis perifrazs<br />

/ mocemuli teqstis Sinaarsi arasworad aris gagebuli.<br />

0 quliT Sefasebis SemTxvevaSi naweri aRar swordeba.<br />

kriteriumi 2.<br />

analizi<br />

gamovlenilia monacemebsa da daskvnas Soris arsebuli<br />

mimarTebis xarvezebi Semdegi oTxi komponentis mixedviT:<br />

(1) kontingenti, (2) saxelmZRvanelo, (3) swavla-swavlebis<br />

procesi, (4) kvleva.<br />

warmodgenilia:<br />

oTxi komponenti<br />

an:<br />

sami komponenti, romelTagan gavrcobilia 1 ori mainc.<br />

amasTanave, mocemulia problemis gadaWris gzis kritika.<br />

warmodgenilia:<br />

(a) oTxi komponenti an sami komponenti (ix. sqema 5qulisaTvis),<br />

problemis gadaWris gzis kritikis gareSe.<br />

Aan:<br />

(b) sami komponenti gavrcobis gareSe da problemis<br />

gadaWris gzis kritika.<br />

Aan:<br />

1 gavrcoba gulisxmobs komponentis sxvadasxva kuTxiT ganxilvas, detalurad,<br />

vrclad gaanalizebas.<br />

88<br />

qula<br />

1<br />

0<br />

qula<br />

5<br />

4


89<br />

ganmartebebi, analitikuri wera<br />

(g) sami komponenti, romelTagan gavrcobilia erTi,<br />

amasTanave, mocemulia problemis gadaWris gzis kritika.<br />

Aan:<br />

(d) ori gavrcobili komponenti, amasTanave, mocemulia<br />

problemis gadaWris gzis kritika.<br />

warmodgenilia:<br />

(a) sami an ori komponenti (ix. sqema 4 qulisaTvis - b, g, d),<br />

problemis gadaWris gzis kritikis gareSe.<br />

an:<br />

(b) ori komponenti, gavrcobilia mxolod erTi,<br />

amasTanave, mocemulia problemis gadaWris gzis kritika.<br />

warmodgenilia:<br />

(a) ori komponenti (ix. sqema 3 qulisaTvis - b), problemis<br />

gadaWris gzis kritikis gareSe.<br />

an:<br />

(b) ori komponenti gavrcobis gareSe da problemis<br />

gadaWris gzis kritika,<br />

Aan:<br />

(g) mxolod erTi komponenti da problemis gadaWris gzis<br />

kritika.<br />

warmodgenilia:<br />

(a) ori komponenti gavrcobis gareSe,<br />

Aan:<br />

(b) mxolod erTi komponenti,<br />

an<br />

(g) mxolod problemis gadaWris gzis kritika.<br />

ar aris warmodgenili mocemuli teqstis kritika /<br />

warmodgenili analizi ar aris adekvaturi.<br />

3<br />

2<br />

1<br />

0


testi 1<br />

kriteriumi 3.<br />

Txrobis organizeba, struqtura<br />

naweri mTlianad aris gamarTuli struqturulad _<br />

azrebi mwyobrad, Tanamimdevrulad aris gadmocemuli;<br />

Txzulebis nawilebi erTmaneTs logikurad<br />

ukavSirdeba da kavSirSia davalebis struqturul<br />

CarCosTan; argumentacia gavrcobilia; abzacebi<br />

logikurad aris gamoyofili.<br />

naweri struqturulad met-naklebad gamarTulia _<br />

azrebi, ZiriTadad, mwyobrad aris gadmocemuli, magram<br />

erTi-ori pasaJi (mag. araarsebiTi / araadekvaturi<br />

magaliTi) Txzulebis struqturidan amovardnilia /<br />

argumentacia sqematuria / xSirad meordeba erTi da<br />

igive azri; abzacebi logikurad ar aris gamoyofili.<br />

naweri ar aris gamarTuli struqturulad _ azrebi<br />

mwyobrad, Tanamimdevrulad ar aris gadmocemuli;<br />

Txzulebis nawilebi erTmaneTs logikurad ar<br />

ukavSirdeba.<br />

kriteriumi 4.<br />

stili, leqsika<br />

naweri leqsikurad adekvaturia, stili gamarTulia<br />

(dasaSvebia erTi-ori umniSvnelo xarvezi).<br />

naweri leqsikurad SedarebiT mwiria / stilisturad<br />

gaumarTavia zogierTi monakveTi.<br />

leqsika araadekvaturia, gvxvdeba uxeSi stilisturi<br />

xarvezebi.<br />

90<br />

qula<br />

2<br />

1<br />

0<br />

qula<br />

2<br />

1<br />

0


kriteriumi 5.<br />

sintaqsi, morfologia, punqtuacia<br />

daSvebulia 0-5 Secdoma.<br />

daSvebulia 6-10 Secdoma.<br />

daSvebulia 10-ze meti Secdoma.<br />

91<br />

ganmartebebi, analitikuri wera<br />

qula<br />

2<br />

1<br />

0


testi 1<br />

rekomendaciebi weriTi davalebebisaTvis<br />

davaleba I _ Tema mocemul sakiTxze<br />

am davalebis Sesrulebisas magistrantobis kandidatma unda<br />

gamoTqvas Tavisi azri mocemul sakiTxze da sakuTari pozicia<br />

daasabuTos logikuri msjelobiT, Sesabamisi faqtebiTa da<br />

adekvaturi magaliTebiT.<br />

davaleba<br />

saxelmwifom upiratesoba unda mianiWos jandacvis sferos da<br />

ufro meti Tanxa gamoyos misi ganviTarebisaTvis, vidre<br />

qveyanaSi ekologiuri problemebis mogvarebisaTvis.<br />

warmogidgenT sagamocdo naSromebis nimuSebsa da maT Sefasebas.<br />

nimuSi 1<br />

qveynis winsvlisaTvis mniSvnelovania yvela sferosa Tu<br />

dargis ganviTareba. es sferoebi erTmaneTTan urTierTkavSirSia,<br />

gansakuTrebiT _ jandacva da ekologia. Cemi azriT, ama Tu im<br />

qveynis ekologiuri mdgomareoba did gavlenas axdens adamianis<br />

janmrTelobasa da mis cxovrebaze. amitom vfiqrob, rom<br />

saxelmwifom ufro metad unda izrunos garemos dacvasa da<br />

sijansaReze. amis damadasturebeli bevri magaliTis moyvana<br />

SeiZleba realuri cxovrebidan, mecnierebidan da xelovnebis<br />

sferodanac ki.<br />

magaliTad, rogorc cnobilia, TbilisSi Zalian didia<br />

alergiisa da sasunTqi gzebis daavadebaTa ricxvi, rac arajansaRi<br />

ekologiuri garemos bralia. maT mkurnalobaze, (4) 2 rogorc<br />

cnobilia, ixarjeba sakmaod didi Tanxebi, magram Sedegi<br />

umniSvneloa, radgan am saxis daavadebaTa mizezi dabinZurebuli<br />

ekologiuri garemo, kerZod, dabinZurebuli (4) haeria. TbilisSi,<br />

rogorc cnobilia, Zalian imata avtomobilebis ricxvma, maTi<br />

umetesoba teqnikurad gaumarTavia, iyeneben dabalxarisxian sawvavs.<br />

aseve (5) bolo dros gaiCexa Zalian bevri parki, magaliTad,<br />

`mziuri”, ipodromis mimdebare teritoria, ris Sedegadac qalaqSi,<br />

faqtobrivad, haeri <strong>saerTo</strong>d aRar iwmindeba. niu-iorki uzarmazari<br />

qalaqia, magram `qalaqis filtvebis” rols iq qalaqis (4) centrSi<br />

gaSenebuli uzarmazari parki asrulebs, romelsac niu-iorkelebi<br />

Zalian ufrTxildebian. aseTive didi parkebia parizSi, londonSi da<br />

sxv.<br />

2 (4) da (5) Sefasebis im kriteriumTa nomrebia, romelTa mixedviTac teqstSi<br />

moniSnulia Sesabamisi Secdoma.<br />

92


93<br />

ganmartebebi, analitikuri wera<br />

minda, erTi magaliTi moviyvano literaturidanac. cnobili<br />

fantasti mwerlis, rei bredberis erT moTxrobaSi XXI saukunis<br />

adamianebi warsulSi mogzauroben da SemTxveviT patara pepelas<br />

klaven. gamgzavrebis win maT qveyanaSi tardeba arCevnebi<br />

demokratiul da anarqiul partiaTa Soris. demokratiul partias<br />

gamarjvebis didi Sansi aqvs. warsulidan XXI saukuneSi<br />

dabrunebulebs anarqiuli partia daxvdebaT gamarjvebuli,<br />

qveyanaSic areuloba da qaosia. es yvelaferi ki, mwerlis mxatvruli<br />

azrovnebis mixedviT, erTi patara peplis daRupvas, Soreul<br />

warsulSi ekologiuri balansis darRvevas mohyva.<br />

amrigad, me vfiqrob, rom XXI saukuneSi kacobriobam,<br />

upirveles yovlisa, unda izrunos ekologiuri problemebis<br />

mogvarebaze, rac, Tavis mxriv, adamianTa janmrTelobisa da<br />

keTildReobis sawindaria.<br />

davalebis piroba sworad, srulyofilad aris gaazrebuli _ naweri<br />

SinaarsiT Seesabameba mocemul sakiTxs da mTlianad aris<br />

fokusirebuli Temis irgvliv.<br />

I kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 2 quliT.<br />

warmodgenilia mocemuli sakiTxis gaazrebuli analizi _ avtoris<br />

pozicia gamyarebulia Sesabamisi msjelobiT da konkretuli,<br />

adekvaturi magaliTebiT.<br />

II kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 4 quliT.<br />

naweri mTlianad aris gamarTuli struqturulad _ azrebi<br />

mwyobrad, Tanamimdevrulad aris gadmocemuli (Sesavali, romelSic<br />

warmodgenilia pozicia, II da III abzacebi _ magaliTebi, daskvna).<br />

Txzulebis nawilebi erTmaneTs logikurad ukavSirdeba; abzacebi<br />

logikurad aris gamoyofili.<br />

III kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 2 quliT.<br />

naweris leqsika adekvaturia, stili gamarTulia, gvxvdeba mcire<br />

stilisturi xarvezebi.<br />

IV kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 2 quliT.<br />

daSvebulia 1 punqtuaciuri Secdoma.<br />

V kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 2 quliT.<br />

jamuri qula: 12.<br />

nimuSi 2<br />

jandacvisa da ekologiis sferoebis ganviTareba<br />

umniSvnelovanesia ama Tu im qveynisaTvis. SeiZleba saxelmwifoSi<br />

maRal safexurze iyos ekonomika, ganaTleba, soflis meurneoba da


testi 1<br />

sxva sferoebi, magram TiToeuli maTganis ganviTareba mniSvnelobas<br />

garkveulwilad dakargavs, Tu ganviTarebuli (4) ar aris jandacvis<br />

sfero, radgan jandacva uSualo kavSirSia adamianis sicocxlesTan.<br />

qveyanaSi arsebuli ekologiuri problemebi adamianis<br />

janmrTelobaze aisaxeba. aqedan gamomdinare (5) SeiZleba iTqvas, rom<br />

es ori sfero _ jandacva da ekologia _ erTmaneTTan mWidrodaa<br />

dakavSirebuli, ufro metic, maTi damokidebuleba, garkveulwilad,<br />

mizezSedegobrivia.<br />

rogorc cnobilia, msoflios bevr qveyanaSi arsebobs mZime<br />

ekologiuri garemo: dabinZurebuli haeri, wyali, niadagi, rasac<br />

iwvevs mouwesrigebeli nagavsayrelebi, fabrika-qarxnebi, romlebsac<br />

ara aqvs gamfiltravi danadgarebi da maTi gamonabolqvi garemos<br />

abinZurebs, ar mowmdeba da ar ifiltreba sasmeli wyali. es<br />

yvelaferi uaryofiTad moqmedebs rogorc konkretul qveyanaSi, ise<br />

msoflioSi Seqmnil ekologiur viTarebaze, rac, sabolood,<br />

adamianTa janmrTelobaze aisaxeba.<br />

meore mxriv, adamianebis janmrTelobas SeiZleba daemuqros<br />

mravali sxva safrTxec, romelic ekologiur problemebs ar<br />

ukavSirdeba (mag., virusebi, konfliqturi situaciis Sedegad<br />

adamianTa masobrivi daSaveba, socialuri faqtoriT gamowveuli<br />

stresi...). aseT SemTxvevaSi, cxadia, saxelmwifom `finansuri<br />

saswori~ jandacvis sferosaken unda gadaxaros.<br />

sabolood, SegviZlia davaskvnaT, rom orive sferos<br />

ganviTareba Tanabrad mniSvnelovania, saxelmwifom orive maTganze<br />

unda izrunos, magram zog SemTxvevaSi, konkretuli situaciis<br />

gaTvaliswinebiT unda imoqmedos da, saWiroebisamebr, meti<br />

yuradReba dauTmos erT-erT maTgans, ufro metad daafinansos is.<br />

davalebis piroba sworad, srulyofilad aris gaazrebuli _ naweri<br />

SinaarsiT Seesabameba mocemul sakiTxs da mTlianad aris<br />

fokusirebuli Temis irgvliv.<br />

I kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 2 quliT.<br />

warmodgenilia mocemuli sakiTxis gaazrebuli analizi _ avtoris<br />

pozicia gamyarebulia Sesabamisi msjelobiT, Tumca konkretuli<br />

magaliTebi ar aris moyvanili.<br />

II kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 3 quliT.<br />

naweri mTlianad aris gamarTuli struqturulad _ azrebi<br />

mwyobrad, Tanamimdevrulad aris gadmocemuli, Txzulebis nawilebi<br />

erTmaneTs logikurad ukavSirdeba; abzacebi logikurad aris<br />

gamoyofili.<br />

III kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 2 quliT.<br />

94


95<br />

ganmartebebi, analitikuri wera<br />

naweris leqsika adekvaturia, stili gamarTulia, gvxvdeba mcire<br />

stilisturi xarvezebi.<br />

IV kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 2 quliT.<br />

daSvebulia 1 gramatikuli Secdoma.<br />

V kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 2 quliT.<br />

jamuri qula: 11.<br />

nimuSi 3<br />

me vfiqrob, rom jandacvis sferos ganviTarebas didi<br />

mniSvneloba unda mieniWos.<br />

jandacvis sferos ganviTarebisTvis gamoyofili TanxiT<br />

SesaZlebelia mravali samedicino punqtis aSeneba, aseve ukve<br />

arsebuli samedicino dawesebulebebis ganaxleba vizualuri mxriT,<br />

aseve SesaZloa Zveli aparaturis Secvla Tanamedrove aparaturiT.<br />

amis dasasabuTeblad SemiZlia moviyvano q. Tbilisis respublikuri<br />

saavadmyofos magaliTi.<br />

respublikur saavadmyofoSi aramarto moxda Zveli<br />

aparaturis gaTanamedroveba da maRali donis aparaturiT Secvla,<br />

aramed garegnuli da TvalisTvis advilad SesamCnevi mxaris<br />

mowesrigeba. da rac yvelaze mniSvnelovania, saavadmyofo metad<br />

gamocdili da maRalkvalificiuri profesor-eqimebiT<br />

dakompleqtda. am sami faqtoris gaTvaliswinebam did warmatebas<br />

miaRwia, radgan dReisaTvis mosaxleobis umetesoba sargeblobs<br />

iseTi saavadmyofoebiT, rogoricaa zemoTxsenebuli respublikuri<br />

saavadmyofo.<br />

igive msjelobiT SesaZlebelia ganvixiloT quTaisis<br />

axladaSenebuli saavadmyofo, sadac zemoTxsenebuli sami faqtori<br />

marTlac rom zedmiwevniT aris warmodgenili.<br />

amgvarad, dRes saqarTveloSi namdvilad SeiniSneba jandacvis<br />

sferos aRorZineba, rac metad mniSvnelovania mosaxleobis<br />

keTildReobisaTvis.<br />

naweri ararelevanturia, ar Seesabameba mocemul sakiTxs; piroba<br />

sworad ar aris gaazrebuli _ msjeloba acdenilia davalebis<br />

pirobas; moyvanili magaliTebi ufunqcioa mocemul TemasTan<br />

mimarTebaSi.<br />

I kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 0 quliT.<br />

Sesabamisad, danarCeni kriteriumebis mixedviT naSromi aRar<br />

gasworda.


testi 1<br />

davaleba II _ msjelobis kritika<br />

am davalebis Sesrulebisas magistrantobis kandidatma<br />

yuradReba unda gaamaxvilos davalebis tipze, guldasmiT unda<br />

gaecnos davalebis instruqcias da Tavisi naweri instruqciis<br />

mixedviT aagos _ kritikulad ganixilos warmodgenili teqsti.<br />

instruqcia da teqstis abzacebad dayofa daexmareba mas, gaerkves<br />

msjelobis struqturaSi.<br />

kandidats moeTxoveba davalebaSi warmodgenili msjelobis<br />

kritika da ara sakuTari azris gamoTqma mocemul Temaze.<br />

ganvixiloT konkretuli davaleba:<br />

mTavrobam daafinansa proeqti, romelic iTvaliswinebda<br />

saxelmwifo enis cudad mcodne moqalaqeebisaTvis codnis donis<br />

gasaumjobeseblad specialuri saxelmZRvanelos Sedgenas.<br />

saxelmZRvanelo moamzada specialistebis jgufma da is Sesabamis<br />

kontingents dauriges. erTi wlis Semdeg Catarebuli gamokvlevis<br />

Sedegad dadginda, rom im moqalaqeTagan, romlebsac<br />

saxelmZRvanelo gadaecaT, mxolod nawilma gaiumjobesa<br />

saxelmwifo enis codnis done.<br />

amitom saxelmZRvanelo uaryofiTad Seafases da axali<br />

saxelmZRvanelos Seqmna avtorTa sxva jgufs SeukveTes.<br />

kandidatma kritikulad unda Seafasos, rogoria logikuri<br />

kavSiri msjelobis nawilebs _ mocemulobas, daskvnasa da problemis<br />

gadaWris gzas Soris:<br />

sakmarisia Tu ara msjelobaSi mocemuli informacia<br />

warmodgenili daskvnis gamosatanad, da Tu ar aris<br />

sakmarisi, ra damatebiTi informacia aris saWiro<br />

imisaTvis, rom mocemuli daskvna damajerebeli iyos.<br />

ramdenad adekvaturi da damajerebelia problemis<br />

gadaWris SemoTavazebuli gza.<br />

am davalebis Sesrulebisas ixelmZRvaneleT Semdegi modeliT:<br />

I abzacSi warmodgenili informacia ar aris sakmarisi im<br />

daskvnis gamosatanad, romelic mocemulia msjelobis II abzacSi.<br />

dasadgenad, iyo Tu ara saxelmZRvanelo namdvilad imis mizezi,<br />

rom saxelmwifo enis codnis done mxolod moqalaqeTa nawilma<br />

gaiumjobesa, saWiroa damatebiTi informacia Semdeg komponentebTan<br />

dakavSirebiT:<br />

(1) kontingenti<br />

(2) saxelmZRvanelo<br />

(3) swavla-swavleba<br />

(4) Catarebuli kvleva<br />

96


97<br />

ganmartebebi, analitikuri wera<br />

TiToeul komponentTan dakavSirebiT warmogidgenT im sakiTxebs,<br />

romelTa ganxilvac saWiroa mocemuli teqstis kritikuli<br />

analizisaTvis.<br />

(1) kontingenti _ rogori iyo is kontingenti, romelsac daurigda<br />

saxelmZRvanelo: Semowmda Tu ara mocemul kontingentSi<br />

saxelmwifo enis codnis done swavlis dawyebamde; ramdenad<br />

erTgvarovani iyo moqalaqeTa codnis done; iyvnen Tu ara<br />

motivirebulebi, SeeswavlaT saxelmwifo ena; rogori iyo am<br />

procesSi CarTuli moqalaqeebis inteleqtualuri done, maTi asaki,<br />

sqesi, saqmianoba da misT.<br />

misaRebia, aseve, sxva adekvaturi Sefasebebi, romlebic<br />

dakavSirebuli iqneba enis SeswavlaSi CarTul kontingentTan.<br />

ar aris sakmarisi mxolod iseTi zogadi Sefasebebi, rogoricaa:<br />

_ kontingentTan dakavSirebiT unda Catarebuliyo kvleva;<br />

_ damatebiTi informacia aris saWiro kontingentTan dakavSirebiT;<br />

_ ar Cans, ras warmoadgens kontingenti da misT.<br />

(2) saxelmZRvanelo _ eqspertTa mier winaswar Sefasda Tu ara<br />

saxelmZRvanelo, ra kriteriumebiT Sefasda is; iTvaliswinebda Tu<br />

ara saxelmZRvanelo mocemuli kontingentis dones; ras<br />

warmoadgenda saxelmZRvanelo _ iyo TviTmaswavlebeli, Tu<br />

iTvaliswinebda swavlebas; gamiznuli iyo erTwliani<br />

swavlebisaTvis, Tu ufro xangrZlivi periodisaTvis; rogori iyo<br />

saxelmZRvanelos avtorTa kvalifikacia; rogori iyo moqalaqeTa<br />

azri saxelmZRvanelos Sesaxeb da misT.<br />

misaRebia, aseve, sxva adekvaturi Sefasebebi, romlebic<br />

dakavSirebuli iqneba saxelmZRvanelosTan.<br />

ar aris sakmarisi mxolod iseTi zogadi Sefasebebi, rogoricaa:<br />

_ saxelmZRvanelosTan dakavSirebiT unda Catarebuliyo kvleva;<br />

_ damatebiTi informacia aris saWiro saxelmZRvanelosTan<br />

dakavSirebiT;<br />

_ ar Cans, ras warmoadgens saxelmZRvanelo da misT.<br />

(3) swavla-swavleba _ ra dros uTmobdnen moqalaqeebi mecadineobas<br />

TavianTi socialuri Tu ekonomikuri mdgomareobidan gamomdinare;<br />

hqondaT Tu ara xelsayreli garemo pirobebi swavlis procesSi;<br />

utardebodaT Tu ara gakveTilebi da, Catarebis SemTxvevaSi, ra<br />

sixSiriT; rogori iyo mecadineobebi _ jgufuri Tu individualuri;<br />

rogori iyo pedagogTa kvalifikacia, iyenebdnen Tu ara am<br />

saxelmZRvanelos, Tu swavlis procesSi xdeboda misi Canacvleba<br />

sxva masaliT da misT. …<br />

misaRebia sxva adekvaturi Sefasebebic, romlebic dakavSirebuli<br />

iqneba swavla-swavlebis procesTan.


testi 1<br />

ar aris sakmarisi mxolod iseTi zogadi Sefasebebi, rogoricaa:<br />

_ damatebiTi informacia aris saWiro swavlis procesTan<br />

dakavSirebiT;<br />

_ ar Cans, rogor warimarTa swavlis procesi;<br />

_ monacemebi saswavlo procesTan dakavSirebiT arasakmarisia<br />

mocemuli daskvnis gamosatanad da misT.<br />

(4) Catarebuli kvleva _ ramdenad sworad iyo dagegmili da<br />

Catarebuli kvleva, iyo Tu ara SerCeva reprezentatuli; ras<br />

gulisxmobs `nawili~, vin warmoadens am `nawils~; gaanalizda Tu<br />

ara, ratom da ramdenad gaiumjobesa enis codna mxolod nawilma;<br />

rogori iyo mkvlevarTa kvalifikacia, ramdenad sandod unda<br />

miviCnioT maT mier gamotanili daskvnebi da misT.<br />

misaRebia sxva adekvaturi Sefasebebi, romlebic dakavSirebuli<br />

iqneba kvlevis kritikasTan.<br />

ar aris sakmarisi iseTi zogadi Sefasebebi, rogoricaa:<br />

_ Catarebuli kvleva aradamakmayofilebelia;<br />

_ ar Cans, rogor Catarda kvleva;<br />

_ saWiroa damatebiTi informacia im gamokvlevis Sesaxeb, romelic<br />

Catarda da misT.<br />

problemis gadaWris gzis kritika dakavSirebuli unda iyos<br />

teqstis bolo abzacSi dasmul sakiTxTan _ axali avtorebis<br />

mowvevasa da axali saxelmZRvanelos SeqmnasTan. saWiroa msjeloba<br />

imasTan dakavSirebiT, Tu ratom aris aRniSnuli problemis<br />

gadaWris gza araadekvaturi. magaliTad:<br />

axali saxelmZRvanelos gamoyenebis SemTxvevaSi igive Sedegi<br />

SeiZleba miviRoT; ar Cans, ra upiratesoba aqvs axal jgufs<br />

ZvelTan SedarebiT; arsebobs Tu ara garantia, rom axali<br />

jgufi ukeT Seasrulebs am davalebas da misT.<br />

SesaZlebelia, SemoTavazebul iqnas problemis gadaWris<br />

alternatiuli gzac, magaliTad:<br />

problemis gadaWris amgvari gza arapraqtikulia,<br />

dakavSirebulia did danaxarjebTan, xom ar sjobs arsebuli<br />

saxelmZRvanelos gadamuSaveba da misT.<br />

misaRebia sxva adekvaturi Sefasebebic, romlebic dakavSirebuli<br />

iqneba problemis gadaWris gzis kritikasTan, aseve, misaRebia<br />

problemis gadaWris is gzebic, romlebic adekvaturi iqneba<br />

mocemul situaciaSi.<br />

ar aris sakmarisi mxolod iseTi zogadi Sefasebebi, rogoricaa:<br />

- problemis gadaWris gza ar aris swori;<br />

- Znelia problemis gadaWris gzaze saubari.<br />

98


99<br />

ganmartebebi, analitikuri wera<br />

warmogidgenT sagamocdo naSromebis nimuSebsa da maT Sefasebas.<br />

nimuSi 1<br />

saxelmZRvanelos uaryofiTad Sefaseba im mizeziT, rom<br />

moqalaqeebis mxolod nawilma gaiumjobesa saxelmwifo enis codnis<br />

done, vfiqrob, arasamarTliania. SesaZloa, am faqts bevri<br />

winapiroba hqondes, romelic sulac ar aris dakavSirebuli<br />

saxelmZRvanelosTan.<br />

magaliTad, im moqalaqeebs, romlebsac daurigdaT<br />

saxelmZRvanelo, SesaZloa, arc dro hqondaT da arc survili,<br />

emuSavaT enis gaumjobesebaze. mocemulobidan ar Cans, <strong>saerTo</strong>d<br />

isargebles Tu ara maT am wignebiT. Cven ar vflobT aseve<br />

informacias, Tu rogor, ra doneze flobda (4) es kontingenti<br />

saxelmwifo enas maSin, rodesac darigda saxelmZRvaneloebi _ yvela<br />

moqalaqis codnis done erTnairi iyo, Tu zogma, sxvebTan SedarebiT,<br />

ukeT icoda ena. cnobilia, aseve, rom garkveul asaks mitanebuli<br />

adamianebisaTvis enis aTviseba sirTules warmoadgens, ase rom, es<br />

faqtoric gasaTvaliswinebelia.<br />

arasakmarisia monacemebi imis Sesaxeb, Tu konkretulad ra<br />

nawilma (naxevarma, naxevarze metma Tu naklebma) gaiumjobesa enis<br />

codna. aseve, ar vflobT informacias im specialistebis Sesaxeb,<br />

romlebmac Seadgines mocemuli saxelmZRvanelo.<br />

Cemi azriT, mocemuli problemis gadasaWrelad<br />

SemoTavazebuli gza aralogikuria, radgan ar aris cnobili, ra<br />

uaryofiTi mxareebi hqonda wina saxelmZRvanelos da ra unda<br />

gamoswordes samomavlod. aseve, araferi viciT avtorTa axali<br />

jgufis Sesaxeb. vfiqrob, rom ar Cans aranairi garantia, rom axali<br />

jgufis mier Sedgenili saxelmZRvanelo enis cudad mcodne<br />

moqalaqeebs codnis donis gaumjobesebaSi ufro metad daexmareba,<br />

vidre Zveli.<br />

vfiqrob, problemis mosagvareblad saWiroa gavigoT, (5)<br />

moqalaqeTa azri Zvel saxelmZRvaneloze, gavigoT, ra ar moewonaT<br />

da Tavad ra axali ideebi aqvT masTan dakavSirebiT. mxolod amis<br />

Semdeg SeiZleba axal saxelmZRvaneloze muSaobis dawyeba. upriani<br />

iqneba, aseve, gamocdili pedagogebis CarTva proeqtSi, romlebic<br />

adeqvatur (5) konsultaciebsa da daxmarebas gauweven<br />

saxelmZRvanelos Semdgenlebs.<br />

davalebis piroba gaazrebulia _ naweri warmoadgens mocemuli<br />

msjelobis kritikas.<br />

I kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 1 quliT.<br />

nawerSi warmodgenilia msjelobis kritika ori komponentis<br />

mixedviT: kontingenti (I abz.) da Catarebuli kvleva (II abz., III abz.).


testi 1<br />

orive komponenti gavrcobilia. mocemulia problemis gadaWris<br />

gzis kritika da SemoTavazebulia adekvaturi rCeva problemis<br />

gadasaWrelad.<br />

II kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 4 quliT.<br />

naweri struqturulad gamarTulia, kavSirSia davalebis<br />

struqturul sqemasTan; abzacebi logikurad aris gamoyofili.<br />

III kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 2 quliT.<br />

naweri leqsikurad adekvaturia, stili gamarTulia, dasturdeba<br />

mxolod umniSvnelo xarvezebi.<br />

IV kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 2 quliT.<br />

nawerSi daSvebulia 2 gramatikuli Secdoma.<br />

V kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 2 quliT.<br />

jamuri qula _ 11.<br />

nimuSi 2<br />

ganvixiloT kavSiri mocemul msjelobasa da gamotanil<br />

daskvnas Soris. me vfiqrob, SemoTavazebuli piroba ar Seicavs<br />

sakmaris informacias imisaTvis, rom aRniSnuli daskvna<br />

gamovitanoT.<br />

pirvel rigSi, eWvs iwvevs msjelobis is debuleba, romelic<br />

gvamcnobs, rom gamokvleva wignebis darigebidan 1 wlis Semdeg<br />

Catarda. is faqti, rom enis cudad mcodne moqalaqeebis nawilma<br />

ver gaiumjobesa arsebuli codna, (4) iqneb, gamoiwvia ara wignis<br />

uaryofiTma mxarem, (4) aramed drois simcirem. SesaZlebelia, 1 weli<br />

ar iyo is dro, romelic sakmarisi iqneboda am saxelmZRvanelos<br />

mixedviT enis kargad dauflebisaTvis. amitom is, rom moqalaqeebis<br />

nawilma enis codnis done ver gaiumjobesa, ar gvaZlevs uflebas,<br />

uaryofiTad SevafasoT wigni.<br />

msjelobidan Cans, rom moqalaqeebis garkveulma nawilma<br />

gaiumjobesa saxelmwifo enis codna, aqedan gamomdinare, advili<br />

SesaZlebelia, rom danarCeni nawilisaTvis dadebiTi Sedegi ar<br />

dadga (4) maTive da ara wignis mizeziT. iqneb am erTi wlis<br />

ganmavlobaSi isini upasuxismgeblod moekidnen aRniSnul sakiTxs<br />

da saTanadod ar gaecnen maTTvis darigebul saxelmZRvanelos?<br />

problemis gadaWris gza ar aris adekvaturi. SesaZlebelia,<br />

sxva avtorebis mier Seqmnilma saxelmZRvanelomac igive (5)<br />

Sedegamde migviyvanos. axali saxelmZRvanelos Seqmnis nacvlad<br />

umjobesia, mTavrobam gaataros iseTi RonisZiebebi, rac (5)<br />

saxelmwifo enis cudad mcodne moqalaqeebSi gamoiwvevs swavlis<br />

motivaciis amaRlebas. magaliTad, moawyos garkveuli saxis<br />

wamaxalisebeli konkursebi moqalaqeebis am kategoriisaTvis.<br />

100


101<br />

ganmartebebi, analitikuri wera<br />

davalebis piroba gaazrebulia _ naweri warmoadgens mocemuli<br />

msjelobis kritikas.<br />

I kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 1 quliT.<br />

nawerSi warmodgenilia msjelobis kritika ori komponentis<br />

mixedviT: saxelmZRvanelo (iyo Tu ara is gaTvaliswinebuli<br />

erTwliani swavlebisaTvis, abz. II) da kontigenti (iyo Tu ara<br />

motivirebuli, abz. III). komponentebi ar aris gavrcobili.<br />

mocemulia problemis gadaWris gzis kritika da SemoTavazebulia<br />

problemis gadaWris adekvaturi gzebi.<br />

II kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 2 quliT.<br />

naweri struqturulad gamarTulia, kavSirSia davalebis<br />

struqturul sqemasTan; abzacebi logikurad aris gamoyofili (I<br />

abz. – Sesavali, II da III abzacebi – dasabuTeba, IV abz. –<br />

problemis gzis gadaWris kritika da problemis gadaWris<br />

adekvaturi gzis SemoTavazeba).<br />

III kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 2 quliT.<br />

naweri, marTalia, leqsikurad adekvaturia, magram stilisturad<br />

gaumarTavia ramdenime monakveTi.<br />

IV kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 1 quliT.<br />

nawerSi daSvebulia 2 gramatikuli Secdoma.<br />

V kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 2 quliT.<br />

jamuri qula: 8.<br />

nimuSi 3<br />

Cemi azriT, teqstis II abzacSi warmodgenili daskvna<br />

aradamajerebelia. SesaZloa, am adamianebs dro ar hqondaT da es<br />

wigni <strong>saerTo</strong>d ver waikiTxes, an sxva ramis gamo daezaraT enis<br />

codnis gaumjobeseba, an saxelmZRvanelo dakarges, an sxvas misces<br />

wigni.<br />

problemis gadaWris gzac ar aris adekvaturi, axalma<br />

saxelmZRvanelom SeiZleba ar gaamrTlos, Tu winaswar ar iqneba<br />

Catarebuli kvleva, ar iqneba gamovlenili xelisSemSleli<br />

faqtorebi, ratom ver iswavles am saxelmZRvaneloTi. ar viciT,<br />

axali jgufi YTu SeZlebs ukeTesi saxelmZRvanelos Seqmnas.<br />

naweri aris 80 sityvaze naklebi (71 sityva), Sesabamisad, Sesworda<br />

mxolod ori kriteriumis mixedviT.


testi 1<br />

davalebis piroba gaazrebulia _ naweri warmoadgens mocemuli<br />

msjelobis kritikas.<br />

I kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 1 quliT.<br />

II abzacSi aris msjelobis xarvezebis gamovlenis mcdeloba,<br />

magram azrebi primitiulad aris formulirebuli da araarsebiTia.<br />

III abzacSi warmodgenilia problemis gadaWris gzis kritika.<br />

II kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 1 quliT.<br />

jamuri qula: 2<br />

nimuSi 4<br />

ar veTanxmebi saxelmwifos teritoriaze mcxovrebi<br />

adamianebisaTvis specialuri saxelmZRvanelos Sedgenas. is unda<br />

iyos Cveulebrivi sirTulis da donis, rac skolebSi iswavleba.<br />

Tundac imitom, rom am moqalaqeebma umciresobad da uxerxulad ar<br />

igrZnon Tavi.<br />

me vTvli, rom saxelmZRvaneloze didi wvlili sworad<br />

SerCeul specialists miuZRvis. saxelmwifom unda izrunos<br />

specialistebis momzadebasa da SerCevaze da ara wignis<br />

dafinansebaze.<br />

Cvens qveyanaSi rac ufro yuradRebas mivaqcevT<br />

maswavleblebs, ukeTesi iqneba. vTvli, rom kargi specialisti<br />

daaxloebiT aT saxelmZRvanelos itevs da ufro metad<br />

dafinansebis Rirsia.<br />

gamotanili daskvna namdvilad aradamajerebelia da araa<br />

sakmarisi monacemebi aseTi daskvnis gamosatanad.<br />

davalebis piroba ar aris gaazrebuli _ nawerSi warmodgenilia<br />

ara mocemuli msjelobis kritika, aramed gamoTqmulia mxolod<br />

avtoris azri.<br />

I kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 0 quliT da Semdegi<br />

kriteriumebis mixedviT aRar gasworda.<br />

102


amocana 1<br />

mocemulia winadadeba:<br />

ganmartebebi, logikuri msjeloba<br />

logikuri msjeloba<br />

zogierTi evropuli manqana iafia da mzis energiaze muSaobs.<br />

qvemoT CamoTvlilTagan romeli ewinaaRmdegeba mocemul<br />

winadadebas?<br />

(a) yvela araevropuli manqana Zviria.<br />

(b) zogierTi evropuli manqana Zviria da mzis energiaze muSaobs.<br />

(g) arc erTi evropuli manqana, romelic mzis energiaze ar<br />

muSaobs, ar aris iafi.<br />

(d) yvela evropuli manqana iafia.<br />

(e) arc erTi manqana, romelic mzis energiaze muSaobs, ar aris<br />

iafi.<br />

(e) swori pasuxia, radgan Tu arc erTi manqana, romelic mzis<br />

energiaze muSaobs, ar aris iafi, maSin ar arsebobs manqana,<br />

romelic iafia da mzis energiaze muSaobs, rac ewinaaRmdegeba<br />

pirobaSi mocemul winadadebas.<br />

(a), (b), (g) da (d) pasuxebSi warmodgenili winadadebidan arc erTi<br />

ar ewinaaRmdegeba pirobaSi mocemul winadadebas. magaliTad,<br />

advili warmosadgenia situacia, roca pirobaSi mocemuli<br />

winadadebac WeSmaritia da (g) winadadebac (kerZod, arsebobs iafi<br />

evropuli manqanebi, romlebic mzis energiaze muSaobs, xolo yvela<br />

evropuli manqana, romelic mzis energiaze ar muSaobs, Zviria).<br />

aqedan gamomdinareobs, rom (g) winadadeba da pirobaSi mocemuli<br />

winadadeba erTmaneTs ar ewinaaRmdegeba. analogiurad SeiZleba<br />

Semowmdes, rom (a), (b) da (d) winadadebebidan arc erTi ar<br />

ewinaaRmdegeba pirobaSi mocemul winadadebas.<br />

103


testi 1<br />

amocana 2<br />

mocemulia sami debuleba:<br />

yvela maimuni cnobismoyvarea.<br />

zogierTi maimuni Zalian Tamamia.<br />

arc erTi Tamami arseba ar aris frTxili.<br />

CamoTvlilTagan romeli daskvna gamomdinareobs am debulebebidan?<br />

(a) zogierTi frTxili arseba ar aris cnobismoyvare.<br />

(b) arc erTi maimuni ar aris frTxili.<br />

(g) arsebobs frTxili arseba, romelic ar aris maimuni.<br />

(d) arsebobs cnobismoyvare arseba, romelic ar aris<br />

frTxili.<br />

(e) arc erTi cnobismoyvare arseba ar aris frTxili.<br />

mocemuli debulebebi sqematurad Semdegnairad gamovsaxoT:<br />

I debuleba:<br />

yvela maimuni cnobismoyvarea.<br />

II debuleba:<br />

zogierTi maimuni Zalian<br />

Tamamia.<br />

SeniSvna: wertili `maimunebisa~ da `Zalian Tamamebis~ wreebis <strong>saerTo</strong><br />

nawilSi mianiSnebs, rom arsebobs erTi Zalian Tamami maimuni mainc.<br />

104<br />

cnobismoyvareebi<br />

maimunebi<br />

maimunebi<br />

Zalian<br />

Tamamebi


III debuleba:<br />

arc erTi Tamami arseba ar<br />

aris frTxili.<br />

ganmartebebi, logikuri msjeloba<br />

jer davasabuToT, rom (d) swori pasuxia. cxadia, Tamamebis klasi<br />

moicavs Zalian Tamamebis klass, amitom II debulebidan<br />

gamomdinareobs, rom arsebobs Tamami maimuni. III debulebis<br />

Tanaxmad, es maimuni ar aris frTxili, xolo I debulebis Tanaxmad,<br />

es maimuni cnobismoyvarea. amrigad, miviReT, rom arsebobs<br />

cnobismoyvare maimuni, romelic ar aris frTxili, saidanac<br />

gamomdinareobs (d) pasuxSi mocemuli debuleba.<br />

davrwmundeT, rom sxva pasuxebi ar aris swori. amisaTvis<br />

ganvixiloT Semdegi diagrama:<br />

cnobismoyvareebi<br />

maimunebi<br />

frTxilebi<br />

diagramaze gamosaxulia situacia, roca I, II da III debulebebi<br />

WeSmaritia, xolo (a), (b), (g) da (e) pasuxebSi mocemuli debulebebi<br />

mcdaria. marTlac, aSkaraa, rom diagramaze gamosaxul situaciaSi:<br />

(a') yvela frTxili arseba cnobismoyvarea.<br />

(b') arsebobs frTxili maimuni.<br />

(g') yvela frTxili arseba maimunia.<br />

(e') arsebobs cnobismoyvare da frTxili arseba.<br />

aqedan cxadia, rom (a), (b), (g) da (e) pasuxebSi warmodgenili<br />

debulebebidan arc erTi ar gamomdinareobs I, II da III<br />

debulebebidan.<br />

105<br />

Tamamebi<br />

Tamamebi<br />

Zalian<br />

Tamamebi<br />

frTxilebi


testi 1<br />

amocanebi 3-4 Semdeg pirobas eyrdnoba:<br />

warmosaxviT kontinentze<br />

anabeTi<br />

sul 7 qveyanaa: anabeTi, banga,<br />

gomalia, donia, erazia,<br />

veribia da zuari. mocemul<br />

diagramaze rgolebiT aRniS-<br />

veribia<br />

zuari<br />

nulia es qveynebi, xolo<br />

nebismier or rgols Soris<br />

xazi gavlebulia im da<br />

mxolod im SemTxvevaSi, Tu<br />

Sesabamisi qveynebi erTmaneTs<br />

gomalia<br />

donia<br />

esazRvreba. am qveynebidan<br />

anabeTSi, gomaliasa da<br />

eraziaSi anarqiuli wyobaa,<br />

xolo danarCen qveynebSi _<br />

banga<br />

erazia<br />

monarqiuli. TiToeuli<br />

qveynidan SesaZlebelia am qveynis nebismier mosazRvre qveyanaSi<br />

matarebliT Casvla mesame qveynis gavlis gareSe.<br />

amocana 3<br />

am qveynebis Sesaxeb gamoTqmuli Semdegi winadadebebidan:<br />

I. nebismier monarqiul qveyanas romelime anarqiuli qveyana<br />

esazRvreba.<br />

II. arsebobs iseTi anarqiuli qveyana, romelic yvela<br />

monarqiul qveyanas esazRvreba.<br />

III. nebismieri monarqiuli qveynidan SesaZlebelia nebismier<br />

sxva monarqiul qveyanaSi matarebliT moxvedra anarqiuli<br />

qveynis gavlis gareSe.<br />

WeSmaritia:<br />

(a) mxolod I<br />

(b) mxolod II<br />

(g) mxolod III<br />

(d) mxolod I da II<br />

(e) samive<br />

106


ganmartebebi, logikuri msjeloba<br />

(e) swori pasuxia _ samive mocemuli winadadeba WeSmaritia.<br />

marTlac, pirobis Tanaxmad, monarqiuli qveynebia: banga, donia,<br />

zuari da veribia. rogorc diagramidan Cans, TiToeul am qveyanas<br />

esazRvreba anabeTi, romelic anarqiuli qveyanaa. aqedan gamomdinare,<br />

I da II winadadebebi WeSmaritia. rac Seexeba III winadadebas,<br />

SevniSnoT, rom pirobis Tanaxmad, nebismieri ori mosazRvre qveyana<br />

rkinigziTaa dakavSirebuli. radgan, diagramis mixedviT, veribia<br />

bangas esazRvreba, banga _ donias, donia ki _ zuars, amitom am oTx<br />

monarqiul qveyanas Soris rkinigziT gadaadgileba SesaZlebelia<br />

sxva (anarqiuli) qveynis gavlis gareSe. Sesabamisad, III winadadebac<br />

WeSmaritia.<br />

amocana 4<br />

or sxvadasxva qveyanas vuwodoT erTmaneTis Soreuli mezoblebi,<br />

Tu isini erTmaneTs ar esazRvreba da arsebobs iseTi mesame qveyana,<br />

romelic orive maTgans esazRvreba.<br />

qveynebis Semdegi wyvilebidan:<br />

I. anabeTi da banga<br />

II. gomalia da zuari<br />

III. veribia da donia<br />

erTmaneTis Soreuli mezoblebi arian:<br />

(a) mxolod I<br />

(b) mxolod II<br />

(g) mxolod III<br />

(d) mxolod I da II<br />

(e) mxolod II da III<br />

pirobis Tanaxmad, ori qveyana erTmaneTis Soreuli mezobelia im<br />

SemTxvevaSi, Tu sruldeba ori piroba:<br />

(1) es qveynebi erTmaneTs ar esazRvreba.<br />

(2) arsebobs mesame qveyana (pirobiTad _ <strong>saerTo</strong> mezobeli),<br />

romelic orive maTgans esazRvreba.<br />

107


testi 1<br />

diagramidan Cans, rom anabeTi da banga erTmaneTs esazRvreba, anu<br />

darRveulia (1) piroba. amitom es qveynebi ar arian erTmaneTis<br />

Soreuli mezoblebi.<br />

arc gomalia da zuari arian erTmaneTis Soreuli mezoblebi,<br />

radgan am SemTxvevaSi darRveulia (2) piroba – maT ar gaaCniaT<br />

<strong>saerTo</strong> mezobeli. marTlac, gomalias mxolod veribia da banga<br />

esazRvreba, amaTgan ki arc erTi ar esazRvreba zuars.<br />

veribiisa da doniis SemTxvevaSi orive piroba sruldeba – es<br />

qveynebi erTmaneTs ar esazRvreba da maTi <strong>saerTo</strong> mezobelia banga.<br />

amrigad, swori pasuxia (g).<br />

amocana 5<br />

naTias zeg gamocda aqvs; guSin saRamos ki is deteqtivis kiTxvam<br />

gaitaca da wigns SuaRamemde ver moswyda. Zilis win naTia fiqrobs:<br />

`gamocdaze rom ar CaviWra, xval diliT biblioTekaSi unda<br />

wavide an SuadRisas leqcia unda gavacdino; amasTan, xval<br />

saRamos televizors ar unda vuyuro da <strong>gamocdis</strong>Tvis 4<br />

saaTi mainc unda vimecadino. meore mxriv, Tu diliT<br />

biblioTekaSi waval da daviRlebi, saRamos televizoris<br />

yurebis garda verafers SevZleb, xolo Tu diliT<br />

biblioTekaSi waval da ar daviRlebi, saRamos isev deteqtivi<br />

gamitacebs. cxadia, Tu deteqtivma gamitaca, veRar<br />

vimecadineb.~<br />

Tu yvelaferi, rac naTiam ifiqra, sworia da cnobilia, rom is<br />

gamocdaze ar CaiWra, rogor moiqca is <strong>gamocdis</strong> wina dRes?<br />

(a) diliT: wavida biblioTekaSi, ar gaacdina leqcia.<br />

saRamos: ar uyura televizors, imecadina 4 saaTi.<br />

(b) diliT: ar wavida biblioTekaSi, ar gaacdina leqcia.<br />

saRamos: uyura televizors, imecadina 4 saaTi.<br />

(g) diliT: wavida biblioTekaSi, gaacdina leqcia.<br />

saRamos: ar uyura televizors, imecadina 4 saaTi.<br />

(d) diliT: ar wavida biblioTekaSi, gaacdina leqcia.<br />

saRamos: ar uyura televizors, imecadina 4 saaTi.<br />

(e) diliT: ar wavida biblioTekaSi, gaacdina leqcia.<br />

saRamos: uyura televizors, imecadina 4 saaTi.<br />

108


SemoviRoT Semdegi aRniSvnebi:<br />

diliT biblioTekaSi wasvla – B.<br />

SuadRisas leqciis gacdena – L.<br />

saRamos televizoris yureba – T.<br />

saRamos 4 saaTi mecadineoba – M.<br />

ganmartebebi, logikuri msjeloba<br />

amocanis pirobis Tanaxmad, radgan naTia gamocdaze ar CaWrila,<br />

<strong>gamocdis</strong> wina dRes unda Sesrulebuliyo Semdegi pirobebi:<br />

(1) B an L.<br />

(2) ara T.<br />

(3) M.<br />

amocanis pirobidan aseve gamomdinareobs, rom Tu naTia diliT<br />

biblioTekaSi wavidoda, maSin is saRamos 4 saaTs ver imecadinebda<br />

da, maSasadame, dairRveoda (3) piroba. marTlac, davuSvaT, naTia<br />

diliT biblioTekaSi wavida. maSin is:<br />

o an daiRleboda biblioTekaSi muSaobiT da, pirobis<br />

Tanaxmad, saRamos televizoris yurebis garda verafers<br />

SeZlebda, kerZod, ver imecadinebda 4 saaTs.<br />

o an ar daiRleboda biblioTekaSi muSaobiT da, pirobis<br />

Tanaxmad, mas deteqtivis kiTxva gaitacebda da mainc ver<br />

imecadinebda 4 saaTs.<br />

aqedan gamomdinareobs, rom naTia diliT biblioTekaSi ar wasula<br />

(e. i. ar sruldeba B). radgan (1) piroba unda Sesruldes, miviReT,<br />

rom diliT naTias leqcia gaucdenia. sabolood, (1) - (3) pirobebidan<br />

da am msjelobidan gamomdinare SegviZlia davaskvnaT, rom<br />

sruldeba pirobebi L, M da ar sruldeba pirobebi B, T. am<br />

viTarebas sworad asaxavs mxolod (d) pasuxi.<br />

109


testi 1<br />

amocana 6<br />

qimikosma Seityo, rom axali wamlis, antigripinis SemadgenlobaSi<br />

Sedis fermenti F. qimikosma am fermentis nikotinTan Serevis<br />

Sedegad miiRo axali nivTiereba X. moxaliseebze dakvirvebis<br />

Sedegad man aRmoaCina, rom X nivTiereba, adamianis organizmSi<br />

moxvedris SemTxvevaSi, alergias iwvevs. amis safuZvelze man<br />

daaskvna, rom sigaretis mweveli pacientebisTvis antigripinis<br />

miReba arasasurvelia alergiis riskis gamo.<br />

CamoTvlilTagan romeli gaxdida saeWvos qimikosis daskvnas<br />

yvelaze metad?<br />

(a) nivTiereba X da, miT umetes, misi alergiuli Tvisebebi<br />

samecniero literaturaSi cnobili ar aris.<br />

(b) dadgenilia, rom aramweveli pacientebisTvis antigripini<br />

ufro efeqturia da naklebad iwvevs arasasurvel efeqts,<br />

vidre sxva msgavsi moqmedebis preparatebi.<br />

(g) antigripinSi Semavali F fermentis X nivTierebad<br />

gardasaqmnelad saWiro nikotinis raodenoba organizmisTvis<br />

gacilebiT ufro mavnea, vidre am gardaqmnis Sedegad<br />

miRebuli X nivTierebiT gamowveuli alergia.<br />

(d) roca nikotins F fermentTan erTad antigripinSi Semavali<br />

sxva komponentebic Seereva, X nivTiereba aRar warmoiqmneba.<br />

(e) F fermentis gareSe antigripinis samkurnalo efeqti iseTivea,<br />

rogoric F fermentTan erTad.<br />

(a) pasuxi ar aris swori. is, rom X nivTiereba samecniero<br />

literaturaSi cnobili ar aris, eTanxmeba pirobaSi mocemul<br />

informacias, rom es nivTiereba axalia da misi Tvisebebi jer<br />

saTanadod gamokvleuli ar aris.<br />

(b) pasuxi ar aris swori. qimikosis daskvna mxolod mwevel<br />

pacientebs exeba, am pasuxSi ki saubaria mxolod aramweveli<br />

pacientebis Sesaxeb.<br />

110


ganmartebebi, logikuri msjeloba<br />

(g) pasuxi ar aris swori. qimikosis daskvnaSi saubaria alergiis<br />

SesaZlo riskze. is, rom mweveli pacientebis janmrTeloba<br />

SesaZloa, ukve Seryeuli iyos nikotinis mavne zemoqmedebis<br />

gamo, ar amcirebs alergiis risks, ris Sesaxebac qimikosis<br />

daskvna gvafrTxilebs. Sesabamisad, es informacia eWvqveS ar<br />

ayenebs qimikosis daskvnas.<br />

(d) swori pasuxia. es informacia, faqtobrivad, abaTilebs<br />

qimikosis daskvnas. marTlac, im mweveli pacientis<br />

organizmSi, romelic antigripins miiRebs, F fermentsa da<br />

nikotinTan erTad aRmoCndeba antigripinSi Semavali sxva<br />

komponentebic, amitom pacientis organizmSi alergiis<br />

gamomwvevi X nivTiereba aRar warmoiqmneba.<br />

(e) pasuxi ar aris swori. qimikosis daskvnaSi saubaria<br />

antigripinze, romlis SemadgenlobaSic Sedis F fermenti.<br />

wamals, romlis SemadgenlobaSic F fermenti ar Sedis,<br />

qimikosis daskvna ar exeba.<br />

111


testi 1<br />

amocana 7<br />

qalaqis erT-erT skolaSi gaixsna wyalburTis sportuli wre.<br />

skolis yvela im moswavles, vinc curva icoda, SeeZlo, miemarTa<br />

SesarCevi komisiisaTvis wreSi Caricxvis mizniT. mwvrTneli<br />

SiSobda, rom fsiqologiuri barieris gamo curvis mcodne<br />

gogonebidan cota gamoTqvamda wyalburTis wreSi varjiSis<br />

survils. komisiis muSaobis damTavrebis Semdeg aRmoCnda, rom<br />

wreSi miRebulTa daaxloebiT naxevari gogona iyo.<br />

mwvrTnelma daaskvna, rom am skolis gogonebs ara aqvT<br />

fsiqologiuri barieri da isini iseve irCeven wyalburTelTa wres,<br />

rogorc biWebi.<br />

CamoTvlilTagan romelia is daSveba, romelsac eyrdnoba<br />

mwvrTnelis daskvna?<br />

(a) am skolaSi moswavleTa daaxloebiT naxevarma icis curva.<br />

(b) biWebisa da gogonebis raodenoba skolaSi daaxloebiT<br />

Tanabaria.<br />

(g) curvis mcodne gogonebi ar Seadgenen skolaSi moswavle<br />

gogonebis raodenobis naxevarze mets.<br />

(d) curvis mcodne gogonebisa da curvis mcodne biWebis<br />

raodenoba am skolaSi daaxloebiT Tanabaria.<br />

(e) am skolis biWebi ar Seadgenen skolaSi curvis mcodneTa<br />

raodenobis naxevarze mets.<br />

msjelobis gasamartiveblad SemoviRoT aRniSvnebi:<br />

skolaSi curvis mcodne gogonaTa raodenoba _ G.<br />

skolaSi curvis mcodne biWebis raodenoba _ B.<br />

wyalburTis wreSi miRebul gogonaTa raodenoba _ g.<br />

wyalburTis wreSi miRebuli biWebis raodenoba _ b.<br />

amocanis pirobidan cnobilia, rom wyalburTis wris arCeva<br />

mxolod curvis mcodne moswavleebs SeeZloT. amrigad, im<br />

gogonebidan, romlebsac SeeZloT wyalburTis wris arCeva, es<br />

112


ganmartebebi, logikuri msjeloba<br />

arCevani gaakeTa g raodenobis gogonam. anu, gogonebis SemTxvevaSi,<br />

G raodenobidan g raodenobam airCia wyalburTis wre. biWebis<br />

SemTxvevaSi _ B raodenobidan b raodenobam airCia wyalburTis wre.<br />

mwvrTnelis daskvna, rom gogonebi iseve irCeven wyalburTis wres,<br />

rogorc biWebi, niSnavs, rom b-s Sefardeba B-sTan daaxloebiT<br />

igivea, rac g-s Sefardeba G-sTan. radgan mwvrTnelisTvis cnobilia,<br />

rom b da g daaxloebiT tolia, am daskvnis gamotanis ufleba<br />

mwvrTnels eqneboda mxolod im SemTxvevaSi, Tu B da G daaxloebiT<br />

toli iqneboda. Sesabamisad, swori pasuxia (d) _ curvis mcodne<br />

gogonebisa da curvis mcodne biWebis raodenoba am skolaSi<br />

daaxloebiT Tanabaria.<br />

113


testi 1<br />

amocana 8<br />

arqeologiur gaTxrebze orma studentma _ ninom da levanma _<br />

qoTani ipova. maT scades dadgena, qvis xanis romel – A, B Tu C –<br />

periods ganekuTvneboda is. amasTan dakavSirebiT maT Soris aseTi<br />

dialogi gaimarTa:<br />

nino: SesaZloa, es qoTani C periods ganekuTvnebodes,<br />

radgan mas orive mxareze aqvs yuri. Cvenma<br />

leqtorma ki gviTxra, rom aseTi oryura<br />

qoTnebi C periodidan moyolebuli gvxvdeba.<br />

levani: moxatulobas daakvirdi, Cveni leqtoris<br />

informaciiT, qoTnis aseTi moxatuloba<br />

mxolod A periodidan moyolebuli gvxvdeba.<br />

nino: marTalia, magram es ver ukuagdebs varauds, rom<br />

qoTani C periods ganekuTvneba.<br />

aq diskusiaSi leqtori CaerTo.<br />

leqtori: Tqveni dakvirvebebi sworia, magram saboloo<br />

daTariRebisTvis qoTnis gamowvis meTodic unda<br />

gaviTvaliswinoT – am meTodiT gamomwvari<br />

qoTnebi mxolod B periodidan moyolebuli<br />

gvxvdeba. ase rom, es qoTani swored B periods<br />

ganekuTvneba.<br />

Tu studentebica da leqtoric sworad msjeloben, rogoria<br />

aRniSnuli periodebis qronologiuri Tanmimdevroba?<br />

(a) A periodi B-ze adrindelia, B ki _ C periodze adrindeli (ABC ).<br />

(b) A periodi C -ze adrindelia, C ki _ B periodze adrindeli (AC B).<br />

(g) B periodi A-ze adrindelia, A ki _ C periodze adrindeli (BAC) .<br />

(d) C periodi B-ze adrindelia, B ki _ A periodze adrindeli (C BA).<br />

(e) C periodi A-ze adrindelia, A ki _ B periodze adrindeli (CAB).<br />

114


ganmartebebi, logikuri msjeloba<br />

amocanis pirobidan gamomdinareobs, rom SeuZlebelia, qoTnis<br />

gamowvis meTodi cnobili yofiliyo A an C periodSi, radgan aseT<br />

SemTxvevaSi leqtori calsaxad ver daaskvnida, rom qoTani am<br />

periodebs ar ganekuTvneba. aqedan gamomdinare, B periodi yvelaze<br />

gviandelia am sam periods Soris.<br />

meore mxriv, radgan nino sworad aRniSnavs, rom qoTnis<br />

moxatulobiT am qoTnis C periodisadmi mikuTvnebis varaudi ver<br />

gabaTildeba, vaskvniT, rom qoTnis amgvarad moxatva C periodSic<br />

yofila SesaZlebeli. radgan aseTi moxatulobebi A periodidan<br />

moyolebuli gvxvdeba, A periodi C periodze adrindeli yofila.<br />

amrigad, swori pasuxia (b) _ periodebis qronologiuri<br />

Tanmimdevrobaa ACB.<br />

amocana 9<br />

mogzauri Sexvda kunZulis sam mobinadres _ A-s, B-s da C -s,<br />

romelTagan erT-erTi raindia da yovelTvis simarTles ambobs,<br />

meore politikosia da yovelTvis cruobs, xolo mesame moqalaqea<br />

da xan simarTles ambobs, xan – tyuils. SekiTxvaze, Tu vin vin iyo<br />

maT Soris, mobinadreebma upasuxes:<br />

A: C raindia.<br />

B: me moqalaqe ar var.<br />

C: B politikosi ar aris.<br />

romelia moqalaqe da romeli – raindi?<br />

(a) C moqalaqea, A _ raindi.<br />

(b) B moqalaqea, A _ raindi.<br />

(g) A moqalaqea, B _ raindi.<br />

(d) C moqalaqea, B _ raindi.<br />

(e) B moqalaqea, C _ raindi.<br />

115


testi 1<br />

SeuZlebelia B iyos politikosi, radgan am SemTxvevaSi misi<br />

naTqvami `me moqalaqe ar var~ simarTle iqneboda. amitom, C -s<br />

naTqvami `B politikosi ar aris~ simarTlea da verc C iqneba<br />

politikosi. aqedan gamomdinare, politikosia A. maSin A-s naTqvami<br />

`C raindia~ tyuili unda iyos da gamodis, rom C moqalaqea.<br />

Sesabamisad, B raindia.<br />

swori pasuxia (d).<br />

116


amocanebi 10-13 Semdeg pirobas eyrdnoba<br />

ganmartebebi, logikuri msjeloba<br />

mdinareze navebiT unda daeSvan mogzaurebi: sami gogona _ gvanca,<br />

dea, eka, da oTxi vaJi _ andro, beso, vano da zaza.<br />

sacurao Jileti mogzaurebidan aqvs mxolod sams: andros, besos da<br />

gvancas.<br />

mogzaurebi sam – A, B da C – navSi unda ganawildnen ise, rom<br />

daculi iyos Semdegi pirobebi:<br />

TiToeul navSi ori mogzauri mainc unda Cajdes.<br />

C navSi ar unda ijdes Jiletiani mogzauri.<br />

beso da vano erTsa da imave navSi unda Casxdnen.<br />

gavaanalizoT amocanis mocemuloba:<br />

amocanaSi mocemulia mogzaurTa navebSi ganawilebis sami<br />

piroba:<br />

(1) TiToeul navSi ori mogzauri mainc unda Cajdes.<br />

(2) C navSi ar unda ijdes Jiletiani mogzauri.<br />

(3) beso da vano erTsa da imave navSi unda Casxdnen.<br />

radgan sul 7 mogzauria, (1) pirobidan gamomdinareobs, rom:<br />

(4) erT-erT navSi 3 mogzauri unda ijdes, danarCen or navSi<br />

ki _ or-ori mogzauri.<br />

zemoT moyvanili (2) pirobidan gamomdinareobs, rom andro,<br />

beso da gvanca C navSi ar SeiZleba aRmoCndnen. radgan, (3)<br />

pirobis Tanaxmad, beso da vano erT navSi unda isxdnen, verc<br />

vano aRmoCndeba C navSi. maSasadame, (2) da (3) pirobebidan<br />

gamomdinare:<br />

(5) C navSi SeiZleba isxdnen mxolod dea, eka an zaza.<br />

117


testi 1<br />

amocana 10<br />

CamoTvlilTagan romeli ganawileba akmayofilebs yvela pirobas?<br />

A navi B navi C navi<br />

(a) andro, dea gvanca, eka beso, vano, zaza<br />

(b) andro, eka, zaza beso, vano gvanca, dea<br />

(g) beso, dea andro, gvanca eka, vano, zaza<br />

(d) beso, andro, vano eka, gvanca dea, zaza<br />

(e) beso, vano, zaza andro, gvanca, dea eka<br />

mocemuli savaraudo pasuxebidan sworia is, romelic akmayofilebs<br />

mogzaurTa navebSi ganawilebis yvela mocemul pirobas.<br />

(a) ar aris swori, radgan irRveva (2) piroba - C navSi ar unda<br />

ijdes Jiletiani mogzauri, beso ki Jiletiani mogzauria.<br />

(b) ar aris swori, radgan aqac irRveva (2) piroba - C navSi ar<br />

unda ijdes Jiletiani mogzauri, gvanca ki Jiletiani<br />

mogzauria.<br />

(g) ar aris swori, radgan irRveva (3) piroba - beso da vano<br />

erTsa da imave navSi unda Casxdnen, am pasuxSi mocemuli<br />

ganawilebis mixedviT ki beso da vano sxvadasxva navSi<br />

sxedan.<br />

(d) swori pasuxia, radgan is akmayofilebs yvela pirobas.<br />

(e) ar aris swori, radgan irRveva (1) piroba - TiToeul navSi<br />

ori mogzauri mainc unda Cajdes, am pasuxSi mocemuli<br />

ganawilebis mixedviT ki mesame navSi mxolod erTi<br />

mogzauria.<br />

118


amocana 11<br />

ganmartebebi, logikuri msjeloba<br />

Tu eka or sxva mogzaurTan erTad A navSi Cajdeba, qvemoT<br />

CamoTvlilTagan romeli SeiZleba aRmoCndes WeSmariti?<br />

(a) andro da beso erTsa da imave navSi sxedan.<br />

(b) dea da eka erTsa da imave navSi sxedan.<br />

(g) gvanca da vano erTsa da imave navSi sxedan.<br />

(d) gvanca da zaza erTsa da imave navSi sxedan.<br />

(e) andro da eka erTsa da imave navSi sxedan.<br />

am amocanaSi mocemulia damatebiTi piroba, romlis Tanaxmadac A<br />

navSi sami mogzauri zis, maT Soris erT-erTi ki ekaa. (5) da (1)<br />

pirobebidan gamomdinareobs, rom C navSi mxolod dea da zaza<br />

sxedan, xolo (4) pirobidan gamomdinareobs, rom B navSi ori<br />

mogzauri zis. radgan, (3) pirobis Tanaxmad, beso da vano erT navSi<br />

unda isxdnen, SesaZlebelia ori SemTxveva: an beso da vano A navSi<br />

sxedan (maSin B navSi darCenili ori mogzauri – andro da gvanca<br />

iqnebian), an beso da vano B navSi sxedan (maSin andro da gvanca<br />

ekasTan erTad A navSi aRmoCndebian). es ori SemTxveva grafikulad<br />

SegviZlia ase gamovsaxoT:<br />

A navi B navi C navi<br />

eka, beso, vano andro, gvanca dea, zaza<br />

A navi B navi C navi<br />

eka, andro, gvanca beso, vano<br />

dea, zaza<br />

Sesabamisad, savaraudo pasuxebidan sworia is, romelic am ori<br />

SemTxvevidan erT-erTSi mainc sruldeba. pasuxebis SemowmebiT<br />

advilad davrwmundebiT, rom sworia (e) pasuxi.<br />

119


testi 1<br />

amocana 12<br />

qvemoT CamoTvlilTagan romelia SeuZlebeli?<br />

(a) A navSi ori mogzauri zis.<br />

(b) arc erTi gogona ar zis C navSi.<br />

(g) arc erTi gogona ar zis A navSi.<br />

(d) A navSi sami mogzauri zis.<br />

(e) beso da zaza erTsa da imave navSi sxedan.<br />

am amocanis amosaxsnelad unda gavarkvioT, pasuxebSi<br />

warmodgenili pirobebidan romeli ewinaaRmdegeba amocanis<br />

mocemulobas, anu romelia mcdari mogzaurebis navebSi yvela<br />

dasaSvebi ganawilebisTvis.<br />

(b) swori pasuxia. marTlac, (5) pirobis Tanaxmad, C navSi<br />

SeiZleba ijdes dea, eka an zaza. am sami mogzauridan, (1) pirobis<br />

Tanaxmad, ori mainc unda aRmoCndes C navSi. aqedan gamomdinare,<br />

dea an eka aucileblad aRmoCndeba C navSi. Sesabamisad,<br />

SeuZlebelia, rom C navSi erTi gogona mainc ar aRmoCndes.<br />

(g), (d) da (e) pasuxebi ar aris swori, rogorc es Cans navebSi<br />

mogzaurTa Semdegi dasaSvebi ganawilebidan:<br />

A navi B navi C navi<br />

beso, vano, zaza andro, gvanca dea, eka<br />

arc (a) pasuxi aris swori, rogorc es Cans Semdegi SesaZlo<br />

ganawilebidan:<br />

A navi B navi C navi<br />

beso, vano andro, gvanca, zaza dea, eka<br />

120


amocana 13<br />

ganmartebebi, logikuri msjeloba<br />

Tu andro da gvanca sxvadasxva navSi sxedan, Semdegi debulebebidan<br />

romeli aRmoCndeba aucileblad WeSmariti?<br />

(a) andro da beso erTsa da imave navSi sxedan.<br />

(b) C navSi zustad ori mogzauri zis.<br />

(g) gvanca da vano erTsa da imave navSi sxedan.<br />

(d) A navSi zustad ori mogzauri zis.<br />

(e) beso da eka erTsa da imave navSi sxedan.<br />

am amocanaSi mocemulia damatebiTi piroba:<br />

(6) andro da gvanca sxvadasxva navSi sxedan.<br />

sworia is pasuxi, romelic WeSmaritia yvela im SemTxvevaSi,<br />

romelic akmayofilebs (1)-(5) pirobebsa da am damatebiT (6) pirobas.<br />

(b) swori pasuxia. marTlac, (5) pirobis Tanaxmad, andro, gvanca,<br />

beso da vano unda ganawildnen or _ A da B navSi. radgan beso da<br />

vano, (3) pirobis gamo, erT navSi unda isxdnen, maTTan erTad imave<br />

navSi unda aRmoCndes an gvanca, an andro (winaaRmdeg SemTxvevaSi<br />

andro da gvanca erT navSi aRmoCndebian da dairRveva (6) piroba).<br />

amitom, A an B navSi sami mogzauri aRmoCndeba. aqedan, (4) pirobis<br />

gamo, gamomdinareobs, rom C navSi zustad ori mogzauri unda<br />

imyofebodes.<br />

pasuxebi (a), (d) da (e) ar aris swori, rogorc es Cans navebSi<br />

mogzaurTa Semdegi dasaSvebi ganawilebidan:<br />

A navi B navi C navi<br />

gvanca, beso, vano andro, zaza dea, eka<br />

arc (g) pasuxi aris swori, rogorc es Cans Semdegi SesaZlo<br />

ganawilebidan:<br />

A navi B navi C navi<br />

andro, beso, vano gvanca, zaza<br />

dea, eka<br />

121


testi 1<br />

amocanebi 14-17 Semdeg pirobas eyrdnoba<br />

xalxuri rewvis gamofenaze sagamofeno sivrcis aTi darbazi<br />

saqarTvelos sxvadasxva regionidan warmodgenil nakeTobebs<br />

dauTmes. sagamofeno darbazebi derefnis sxvadasxva mxares or<br />

mwkrivadaa ganlagebuli ise, rogorc es naxazzea gamosaxuli.<br />

afxazeTi guria TuSeTi svaneTi javaxeTi<br />

TiToeul darbazSi warmodgenilia xalxuri rewvis romelime erTi<br />

dargis nimuSebi _ tradiciuli tansacmeli, WurWeli an xalxuri<br />

musikaluri sakravebi.<br />

amasTanave, cnobilia, rom:<br />

derefnis sxvadasxva mxares erTmaneTis mopirdapire darbazebSi<br />

ar aris warmodgenili xalxuri rewvis erTi da imave dargis<br />

nimuSebi.<br />

TiToeul mwkrivSi uSualod erTmaneTis gverdiT ganlagebul<br />

darbazebSi ar aris warmodgenili xalxuri rewvis erTi da<br />

imave dargis nimuSebi.<br />

tansacmeli warmodgenilia derefnis orive mxares TiTo<br />

darbazSi.<br />

tansacmeli ar aris warmodgenili TuSeTis darbazSi.<br />

raWis darbazSi warmodgenilia WurWeli.<br />

amocanis pirobebis martivad gamosaxvis mizniT SemoviRoT<br />

grafikuli aRniSvnebi:<br />

WurWeli – <br />

tansacmeli – <br />

sakravi – <br />

d e r e f a n i<br />

fSavi raWa xevsureTi kaxeTi qarTli<br />

122


ganmartebebi, logikuri msjeloba<br />

xolo sagamofeno darbazis oTaxebi warmovadginoT<br />

diagramis saxiT, romelSic Sesabamisi regionebi<br />

aRniSnulia maTi saxelis pirveli asoTi:<br />

amocanaSi mocemuli xuTi piroba am aRniSvnebis gamoyenebiT<br />

SegviZlia ase gadavweroT:<br />

1. erTmaneTis mopirdapire ujrebSi ar gvxvdeba erTi da igive<br />

figura.<br />

2. erTmaneTis gverdiT ganlagebul ujrebSi ar gvxvdeba erTi<br />

da igive figura.<br />

3. gvxvdeba zustad erTxel TiToeul striqonSi.<br />

4. TuSeTis darbazis Sesabamis ujraSi ar gvxvdeba .<br />

5. raWis darbazis Sesabamis ujraSi gamosaxulia :<br />

amocana 14<br />

a g T s j<br />

<br />

f r x k q<br />

CamoTvlilTagan romeli SeiZleba asaxavdes sworad xalxuri<br />

rewvis dargebis Sesabamisobas Semdegi darbazebisaTvis: afxazeTi,<br />

guria, TuSeTi, svaneTi, javaxeTi?<br />

afxazeTi guria TuSeTi svaneTi javaxeTi<br />

(a) tansacmeli, sakravebi, WurWeli, sakravebi, sakravebi<br />

(b) sakravebi, WurWeli, sakravebi, WurWeli, tansacmeli<br />

(g) WurWeli, sakravebi, WurWeli, sakravebi, WurWeli<br />

(d) tansacmeli, sakravebi, WurWeli, sakravebi, WurWeli<br />

(e) tansacmeli, sakravebi, tansacmeli, sakravebi, WurWeli<br />

123<br />

a g T s j<br />

f r x k q


testi 1<br />

mocemuli savaraudo pasuxebidan sworia is, romelic akmayofilebs<br />

xuTive pirobas da mcdaria is pasuxi, romelSic erTi piroba mainc<br />

irRveva.<br />

(a) ar aris swori, radgan irRveva (2) piroba _ am pasuxis<br />

mixedviT, svaneTisa da javaxeTis darbazebSi, romlebic<br />

uSualod erTmaneTis gverdiTaa ganlagebuli,<br />

warmodgenilia sakravebi.<br />

(b) ar aris swori, radgan am ganawilebis da (5) pirobis<br />

gaTvaliswinebiT dairRveva (1) piroba, rogorc es Cans<br />

diagramidan:<br />

(g) ar aris swori, radgan irRveva (3) piroba – darbazebis<br />

mocemul mwkrivSi ar gvxvdeba tansacmeli.<br />

(d) swori pasuxia. darbazebSi xalxuri rewvis<br />

nimuSebis am pasuxSi miTiTebuli ganlageba<br />

ar ewinaaRmdegeba amocanis pirobebs. es<br />

naTlad Cans diagramidan:<br />

(e) ar aris swori, radgan irRveva (3) piroba – darbazebis<br />

mocemul mwkrivSi tansacmeli orjer gvxvdeba.<br />

amocana 15<br />

a g T s j<br />

<br />

<br />

f r x k q<br />

Tu WurWeli warmodgenilia zustad 5 darbazSi, maSin<br />

CamoTvlilTagan romelia aucileblad WeSmariti?<br />

(a) fSavis darbazSi warmodgenilia WurWeli.<br />

(b) svaneTis darbazSi warmodgenilia sakravebi.<br />

(g) xevsureTis darbazSi warmodgenilia sakravebi.<br />

(d) kaxeTis darbazSi warmodgenilia WurWeli.<br />

(e) qarTlis darbazSi warmodgenilia tansacmeli.<br />

124<br />

a g T s j<br />

<br />

<br />

f r x k q


ganmartebebi, logikuri msjeloba<br />

gavaanalizoT am amocanaSi mocemuli damatebiTi piroba:<br />

(6) gvxvdeba zustad 5 ujraSi.<br />

gavixsenoT, rom (5) pirobidan gamomdinare, raWis darbazSi<br />

warmodgenilia WurWeli, maSasadame, raWis darbazis gverdiT da<br />

pirispir mdebare darbazebSi WurWeli ar SeiZleba iyos<br />

warmodgenili. diagramaze es garemoeba SegviZlia ase gamovsaxoT:<br />

a g T s j<br />

<br />

f r x k q<br />

darCenili oTxi unda ganvaTavsoT cariel ujrebSi ise, rom ori<br />

ar moxvdes arc erTmaneTis gverdiT, arc erTmaneTis pirispir. am<br />

pirobis Sesrulebis erTaderTi SesaZlo gza gamosaxulia Semdeg<br />

diagramaze:<br />

a g T s j<br />

<br />

<br />

f r x k q<br />

aqedan Cans, rom swori pasuxia (d) – kaxeTis darbazSi<br />

warmodgenilia WurWeli.<br />

danarCeni pasuxebi ar aris swori, rogorc es Cans Semdegi<br />

diagramidan:<br />

a g T s j<br />

<br />

<br />

f r x k q<br />

darbazebSi xalxuri rewvis nimuSebis aseTi ganlagebisas daculia<br />

(1) - (6) pirobebi, magram ar sruldeba (a), (b), (g) da (e) pasuxebSi<br />

warmodgenili pirobebi. aqedan gamomdinareobs, rom arc erTi<br />

maTgani ar aris aucileblad WeSmariti mocemul pirobebSi.<br />

125


testi 1<br />

amocana 16<br />

Tu afxazeTis darbazSi sakravebia warmodgenili, maSin<br />

CamoTvlili darbazebidan:<br />

I. xevsureTis darbazi<br />

II. fSavis darbazi<br />

III. javaxeTis darbazi<br />

romelia iseTi, romelSic ar SeiZleba iyos warmodgenili<br />

sakravebi?<br />

(a) mxolod I<br />

(b) mxolod II<br />

(g) mxolod III<br />

(d) mxolod I da III<br />

(e) mxolod II da III<br />

(5) piroba da amocanaSi mocemuli damatebiTi piroba _ afxazeTis<br />

darbazSi sakravebia warmodgenili _ diagramaze ase SeiZleba<br />

gamovsaxoT:<br />

a g T s j<br />

<br />

<br />

f r x k q<br />

am diagramidan, (1) da (2) pirobebis gaTvaliswinebiT, cxadia, rom<br />

fSavisa da guriis darbazebSi SeuZlebelia WurWeli an sakravebi<br />

iyos warmodgenili. maSasadame, orive am darbazSi tansacmelia<br />

warmodgenili:<br />

a g T s j<br />

<br />

<br />

f r x k q<br />

126


ganmartebebi, logikuri msjeloba<br />

radgan, (3) pirobis Tanaxmad, tansacmeli TiToeul mwkrivSi mxolod<br />

erTxel unda gvxvdebodes, danarCen darbazebSi mxolod WurWeli<br />

an sakravebi SeiZleba iyos warmodgenili. (1) da (2) pirobebis<br />

gaTvaliswinebiT, advilad davrwmundebiT, rom es SesaZlebelia<br />

xalxuri rewvis nimuSebis mxolod Semdegi ganlagebisas:<br />

maSasadame, am amocanis damatebiT pirobas da (1) - (5) pirobebs akmayofilebs<br />

es erTaderTi ganlageba. rogorc diagramidan Cans, am<br />

ganlagebisas sakravebi warmodgenilia xevsureTis darbazSi da ar<br />

aris warmodgenili fSavisa da javaxeTis darbazebSi. Sesabamisad,<br />

swori pasuxia (e).<br />

amocana 17<br />

a g T s j<br />

<br />

<br />

f r x k q<br />

Tu svaneTis darbazSi warmodgenilia WurWeli, maSin<br />

CamoTvlilTagan romelia aucileblad mcdari?<br />

(a) afxazeTis darbazSi WurWelia warmodgenili.<br />

(b) fSavis darbazSi sakravebia warmodgenili.<br />

(g) guriis darbazSi tansacmelia warmodgenili.<br />

(d) qarTlis darbazSi sakravebia warmodgenili.<br />

(e) javaxeTis darbazSi sakravebia warmodgenili.<br />

(d) swori pasuxia, radgan mocemul pirobebSi is<br />

aucileblad mcdaria. marTlac, davuSvaT, svaneTis<br />

darbazSi warmodgenilia WurWeli. (5) pirobis<br />

Tanaxmad, raWis darbazSic WurWelia warmodgenili:<br />

(4) pirobis mixedviT, TuSeTis darbazSi ar<br />

SeiZleba iyos warmodgenili tansacmeli, xolo (2)<br />

pirobis mixedviT, TuSeTis darbazSi WurWelic ar<br />

SeiZleba iyos warmodgenili. aqedan gamomdinare, am<br />

darbazSi sakravebia warmodgenili:<br />

127<br />

a g T s j<br />

<br />

<br />

f r x k q<br />

a g T s j<br />

<br />

<br />

f r x k q


testi 1<br />

(1) da (2) pirobebis mixedviT, xevsureTis<br />

darbazSi mxolod tansacmeli SeiZleba iyos<br />

warmodgenili:<br />

isev (1) da (2) pirobebis Tanaxmad, kaxeTis<br />

darbazSi aucileblad sakravebi unda iyos<br />

warmodgenili:<br />

am diagramidan ki cxadia, rom Tu qarTlis darbazSi sakravebia<br />

warmodgenili, maSin irRveva (2) piroba. amitom, qarTlis darbazSi<br />

ar SeiZleba sakravebi iyos warmodgenili. aqedan gamomdinareobs,<br />

rom (d) swori pasuxia.<br />

(a), (b), (g) da (e) pasuxebis mocemulobebi ki<br />

SeiZleba Sesruldes amocanis pirobebTan erTad,<br />

rogorc es naTlad Cans Semdegi diagramidan:<br />

128<br />

a g T s j<br />

<br />

<br />

f r x k q<br />

a g T s j<br />

<br />

<br />

f r x k q<br />

a g T s j<br />

<br />

<br />

f r x k q


amocana 1<br />

ganmartebebi, raodenobrivi msjeloba<br />

raodenobrivi msjeloba<br />

mocemulia xuTniSna ricxvi 13279. am ricxvis romeli cifri unda<br />

wavSaloT, rom miRebuli oTxniSna ricxvi iyos umciresi am gziT<br />

miRebul yvela oTxniSna ricxvs Soris?<br />

(a) 1 (b) 2 (g) 3 (d) 7 (e) 9<br />

qvemoT moyvanil cxrilSi ricxv 13279-is Semadgeneli TiToeuli<br />

cifrisTvis mocemulia am cifris waSlis Sedegad miRebuli<br />

oTxniSna ricxvi.<br />

1 3 2 7 9<br />

3279 1279 1379 1329 1327<br />

rogorc cxrilidan Cans, umciresi am oTxniSna ricxvebs Soris<br />

aris 1279, romelic miiReba ricxv 13279-dan cifr 3-is waSlis<br />

Sedegad.<br />

swori pasuxia (g).<br />

amocana 2<br />

A da B qalaqebidan, am qalaqebis SemaerTebel sworxazovan gzaze,<br />

erTmaneTis Sesaxvedrad erTdroulad ori avtomobili gamovida.<br />

isini moZraobdnen mudmivi siCqareebiT da erTmaneTs Sexvdnen maSin,<br />

rodesac A -dan gamosul avtomobils gavlili hqonda qalaqebs<br />

Soris manZilis erTi mesamedi. ramdenjer metia B -dan gamosuli<br />

manqanis siCqare A -dan gamosuli manqanis siCqareze?<br />

(a) 1,5-jer (b) 2-jer (g) 2,5-jer (d) 3-jer (e) 4-jer<br />

Sexvedris momentisTvis A -dan gamosul avtomobils gavlili<br />

eqneboda qalaqebs Soris manZilis 1<br />

nawili, xolo B -dan<br />

3<br />

gamosuls _ 2<br />

3 nawili.<br />

129


testi 1<br />

amrigad, erTsa da imave droSi B -dan gamosuli avtomobili<br />

gaivlida 2-jer met manZils, vidre A -dan gamosuli avtomobili,<br />

rac niSnavs imas, rom B -dan gamosuli avtomobilis siCqare 2-jer<br />

metia A -dan gamosuli avtomobilis siCqareze.<br />

swori pasuxia (b).<br />

amocana 3<br />

naxazze gamosaxuli kvadratis TiToeul cariel<br />

ujraSi unda Caiweros TiTo ricxvi ise, rom<br />

yovel striqonSi, yovel svetSi da yoveli didi<br />

diagonalis gaswvriv Cawerili ricxvebis jami<br />

erTi da igive aRmoCndes. daadgineT, ra ricxvi<br />

unda eweros N-iT aRniSnul ujraSi.<br />

(a) 2 (b) 3 (g) 5 (d) 6 (e) 9<br />

radgan marcxnidan pirvel svetSi Cawerili<br />

ricxvebis jami 15-is tolia, amitom, meore<br />

striqonis gamotovebul ujraSi unda Caiweros<br />

ricxvi 5, raTa am striqonSi Cawerili ricxvebis<br />

jamic 15-is toli aRmoCndes.<br />

pirobis Tanaxmad, TiToeul diagonalze<br />

Cawerili ricxvebis jamic 15-is toli unda iyos,<br />

saidanac gamomdinareobs, rom cxrilis ukidures<br />

qveda marjvena ujraSi unda Caiweros ricxvi 2.<br />

radgan qveda striqonSi Cawerili ricxvebis jamic 15-is toli<br />

unda iyos, amitom unda Sesruldes 4 N 2 15 toloba, saidanac<br />

viRebT, rom N 9.<br />

swori pasuxia (e).<br />

130<br />

8<br />

3<br />

3<br />

4<br />

8<br />

3<br />

3<br />

4<br />

8<br />

3<br />

3<br />

4<br />

N<br />

5<br />

N<br />

5<br />

N<br />

7<br />

7<br />

7<br />

2


ganmartebebi, raodenobrivi msjeloba<br />

SeniSvna: martivad mowmdeba, rom cxrilis srulad Sevsebis Semdeg<br />

mas Semdegi saxe eqneba:<br />

amocana 4<br />

8<br />

3<br />

3<br />

4<br />

131<br />

1 6<br />

trapecia, romlis perimetria 20sm,<br />

dayofilia sam tolgverda samkuTxedad (ix.<br />

naxazi). risi tolia TiToeuli samkuTxedis<br />

perimetri?<br />

(a) 10sm (b) 12sm (g) 16sm (d) 18sm (e) 24sm<br />

cxadia, pirobaSi naxsenebi samive tolgverda samkuTxedi<br />

erTmaneTis tolia. vTqvaT, TiToeuli samkuTxedis gverdis sigrZe<br />

a sm-ia (ix. naxazi qvemoT).<br />

naTelia, rom trapeciis perimetri 5a sm-is tolia. meore mxriv,<br />

pirobis Tanaxmad, es perimetri 20 sm-ia, anu, 5a 20 , saidanac a 4 .<br />

aRniSnuli tolgverda samkuTxedebidan TiToeulis perimetri 3a<br />

sm-ia. amrigad, saZiebeli perimetria 3a 3 4 12 sm.<br />

swori pasuxia (b).<br />

5<br />

9<br />

a<br />

a a a<br />

7<br />

2<br />

a a<br />

a


testi 1<br />

amocana 5<br />

ABC marTkuTxa samkuTxedis BC gverdze<br />

aRebulia M wertili ise, rom C AM da<br />

BAM kuTxeebi erTmaneTis tolia (ix.<br />

naxazi). risi tolia ABC kuTxis sidide,<br />

0<br />

Tu AMB 110 ?<br />

(a) 20 0 (b) 30 0 (g) 45 0 (d) 50 0 (e) 60 0<br />

radgan<br />

0<br />

AMB AMC 180 da<br />

132<br />

0<br />

AMB 110 , amitom,<br />

0<br />

AMC 70 .<br />

radgan marTkuTxa samkuTxedSi maxvili kuTxeebis jami 90 0 -is<br />

tolia, AMC marTkuTxa samkuTxedidan gveqneba:<br />

CAM<br />

<br />

0 0<br />

90 70 <br />

pirobis Tanaxmad,<br />

0<br />

BAM CAM 20 . maSasadame,<br />

0<br />

CAB 40 .<br />

amitom, ABC marTkuTxa samkuTxedidan, sabolood vRebulobT:<br />

swori pasuxia (d).<br />

amocana 6<br />

20<br />

0 0 0<br />

ABC 90 40 50 .<br />

ramdeni grami wiTeli saRebavi unda SevurioT 15g lurj saRebavs,<br />

rom miRebuli narevis 75% iyos wiTeli saRebavi?<br />

(a) 30g (b) 45g (g) 50g (d) 75g (e) 85g<br />

radgan miRebuli narevis 75%, anu 3<br />

nawili, unda iyos wiTeli<br />

4<br />

saRebavi, amitom lurji saRebavi unda Seadgendes narevis 1<br />

4<br />

0<br />

A<br />

C M<br />

110 0<br />

B


ganmartebebi, raodenobrivi msjeloba<br />

nawils, anu miRebul narevSi wiTeli saRebavis wona 3-jer meti<br />

unda iyos masSi Semavali lurji saRebavis wonaze. magram, pirobis<br />

Tanaxmad, narevSi sul 15g lurji saRebavia. maSasadame, narevSi<br />

Semavali wiTeli saRebavis wona unda iyos 315 45 grami.<br />

swori pasuxia (b).<br />

amocana 7<br />

cnobilia, rom 2002 wlis ianvarSi zustad oTxi orSabaTi da<br />

zustad oTxi paraskevi iyo. kviris romeli dRe iyo 2002 wlis<br />

pirveli ianvari? SegaxsenebT, rom ianvarSi 31 dRea.<br />

(a) SabaTi (b) kvira (g) samSabaTi (d) oTxSabaTi (e) xuTSabaTi<br />

jer SevniSnoT, rom kviris ra dRec aris nebismieri wlis<br />

pirveli ianvari, kviris igive dRe iqneba amave wlis 29 ianvaric<br />

( 1 4<br />

7 29).<br />

drois es Sualedi (1 ianvridan 29 ianvris CaTvliT)<br />

kviris im dRes, ra dRec aris 1 ianvari, moicavs zustad 5-jer (da<br />

amitom, 2002 wlis 1 ianvari ver iqneboda verc orSabaTi da verc<br />

paraskevi), xolo kviris yovel danarCen dRes moicavs zustad 4jer.<br />

29 ianvris Semdeg ianvris TveSi rCeba kidev ori dRe _ 30 da 31<br />

ianvari. amitom, radgan, pirobaSi mocemuli informaciis Tanaxmad,<br />

2002 wlis ianvarSi zustad oTxi orSabaTi da zustad oTxi<br />

paraskevi iyo, 2002 wlis 30 ianvari, iseve rogorc 31 ianvari, ver<br />

iqneboda verc orSabaTi da verc paraskevi.<br />

axla naTelia, rom 2002 wlis 1 ianvari ver iqneboda SabaTi,<br />

radgan maSin 2002 wlis 31 ianvari aRmoCndeboda orSabaTi, rac,<br />

rogorc vnaxeT, SeuZlebelia. analogiurad mowmdeba, rom 2002 wlis<br />

1 ianvari ver iqneboda verc kvira, verc oTxSabaTi da verc<br />

xuTSabaTi.<br />

amrigad, rCeba erTaderTi SesaZlo SemTxveva: 2002 wlis 1<br />

ianvari iyo samSabaTi.<br />

swori pasuxia (g).<br />

133


testi 1<br />

amocana 8<br />

3 sm radiusis mqone ori wre kveTs<br />

erTmaneTs ise, rom gamuqebuli figuris<br />

farTobi udris daStrixuli figurebis<br />

farTobTa jams (ixileT naxazi). ipoveT<br />

gamuqebuli figuris farTobi.<br />

(a) sm 2 (b) 2 sm 2 (g) 4 sm 2 (d) 5 sm 2 (e) 6 sm 2<br />

pirobidan gamomdinareobs, rom mocemul wreebs toli<br />

farTobebi aqvs. kerZod (radgan radiusi 3 sm-ia), TiToeuli wris<br />

farTobi iqneba 9 sm 2 .<br />

garda amisa, TiToeuli daStrixuli figuris farTobi<br />

Sesabamisi wris farTobisa da gamuqebuli figuris farTobis<br />

sxvaobis tolia. aqedan gamomdinareobs, rom daStrixuli figurebis<br />

farTobebic erTmaneTis tolia. vTqvaT, TiToeuli daStrixuli<br />

figuris farTobi S sm 2 -ia, xolo gamuqebuli figuris farTobi ki<br />

_ A sm 2 (ix. naxazi qvemoT).<br />

pirobis Tnaxmad, gvaqvs: A 2S<br />

. aseve, cxadia, rom erTi wris<br />

farTobi S A sm2-is tolia, anu SA 9<br />

, saidanac vRebulobT:<br />

3S 9<br />

da e.i. S 3<br />

. amrigad, A 6<br />

.<br />

swori pasuxia (e).<br />

S A<br />

S<br />

134


amocana 9<br />

ganmartebebi, raodenobrivi msjeloba<br />

qvemoT Sesrulebulia gamravlebis operacia, sadac A, B da C<br />

sxvadasxva cifrebs gamosaxavs.<br />

Semdegi sami Tanafardobidan:<br />

I. A = 0<br />

II. C = 9<br />

III. B 4<br />

romelia WeSmariti?<br />

(a) mxolod I<br />

(b) mxolod II<br />

(g) mxolod I da II<br />

(d) mxolod I da III<br />

(e) mxolod II da III<br />

martivad mowmdeba, rom mTeli dadebiTi ricxvis 2-ze<br />

gamravlebisas bolo cifri igive rCeba mxolod maSin, roca es<br />

ricxvi 0-iT bolovdeba. maSasadame, 2 BA CA tolobidan<br />

gamomdinareobs, rom A aris 0. amrigad, I Tanafardoba WeSmaritia.<br />

Cvens SemTxvevaSi, BA orniSna ricxvis 2-ze gamravlebis Sedegad<br />

miRebuli ricxvi ( CA ) isev orniSnaa. amitom, ricxvi BA naklebia<br />

50-ze, anu B 4 . maSasadame, III Tanafardoba ( B 4 ) aseve WeSmaritia.<br />

vaCvenoT, rom II Tanafardoba ( C 9 ) ar aris WeSmariti.<br />

marTlac, davuSvaT, C 9 . maSin, radgan A 0 , CA ricxvi 90-is<br />

toli iqneba. magram, BA ricxvi CA ricxvis naxevris tolia da e.i.,<br />

BA unda iyos 45-is toli, rac SeuZlebelia, radgan A 0 .<br />

swori pasuxia (d).<br />

BA<br />

2<br />

CA<br />

135


testi 1<br />

amocana 10<br />

RviniT savse 60-litrian kasrTan rig-rigobiT midian andro da<br />

beso, bolomde avseben sakuTar WurWels da qvevrSi clian.<br />

cnobilia, rom pirvelad kasrTan andro mivida, xolo bolos<br />

Tavisi WurWeli besom aavso, ris Semdegac kasri daicala.<br />

Tu andros aqvs 5-litriani WurWeli, qvemoT CamoTvlilTagan:<br />

I. 6 l<br />

II. 7 l<br />

III. 10 l<br />

romeli SeiZleba iyos besos WurWlis moculobis toli?<br />

(a) mxolod I<br />

(b) mxolod II<br />

(g) mxolod III<br />

(d) mxolod II da III<br />

(e) samive<br />

vTqvaT, besos WurWlis moculobaa x litri. aseve, davuSvaT,<br />

rom androm n-jer aavso Tavisi WurWeli. maSin, amocanis pirobis<br />

Tanaxmad, besoc Tavis WurWels n-jer aavsebda. radgan besos bolo<br />

misvlis Semdeg kasri daicala, unda Sesruldes toloba 60 = 5n +<br />

xn = (5+x)n. aqedan gamomdinare, 60 unaSTod unda iyofodes 5 x -ze.<br />

amitom, besos WurWlis moculoba SesaZlebelia iyos 7 l (am<br />

SemTxvevaSi 5+x=5+7=12 da rogorc andro, ise beso kasrTan zustad<br />

5-jer mividoda). aseve SesaZlebelia, rom besos WurWlis moculoba<br />

yofiliyo 10 l (am SemTxvevaSi 5+x=5+10=15 da TiToeuli maTgani<br />

kasrTan zustad 4-jer mividoda). bolos, imis gamo, rom 60 ar iyofa<br />

unaSTod 5+6=11-ze, besos WurWlis moculoba ar SeiZleba<br />

yofiliyo 6 l-is toli. Sesabamisad, swori pasuxia (d).<br />

swori pasuxia (d).<br />

136


amocana 11<br />

ganmartebebi, raodenobrivi msjeloba<br />

I naxazze naCvenebia kubis sami waxnagi, romlebzec<br />

gavlebulia TiTo monakveTi.<br />

es kubi dadges sxva waxnagze da moabrunes ise, rom<br />

gamoCnda misi igive sami waxnagi, rac gamosaxulia<br />

qvemoT mocemuli naxazebidan erT-erTze. romelia es<br />

naxazi?<br />

A B C D E<br />

(a) A (b) B (g) C (d) D (e) E<br />

aRvniSnoT I naxazze naCvenebi kubis sam<br />

waxnagze gavlebuli monakveTebi x -iT, y -iT da z -<br />

iT (ix. naxazi 1).<br />

x -iT aRniSnuli monakveTi kveTs im waxnagis<br />

wibos, romelzedac daxazulia z -iT aRniSnuli<br />

monakveTi. amitom (g) pasuxi ar aris swori.<br />

naxazi 1<br />

Semdeg SevniSnoT, rom x -iT da y -iT<br />

aRniSnuli monakveTebi kubis erTsa da imave wibos uerTdeba.<br />

maSasadame, arc (d) pasuxi ar aris swori.<br />

aseve ar aris swori (e) pasuxi, radgan I naxazze naCvenebi kubis<br />

waxnagebze gavlebuli sami monakveTidan mxolod erTi uerTdeba<br />

kubis (erT-erT) wveros. E naxazze ki or aseT monakveTs vxedavT.<br />

SevamowmoT (a) pasuxi. amisaTvis, movabrunoT A naxazze naCvenebi<br />

0<br />

kubi vertikaluri simetriis RerZis garSemo 90 -iani kuTxiT 2 a<br />

naxazze isriT naCvenebi mimarTulebiT. maSin es kubi gamoCndeba 2 b<br />

naxazze naCvenebi rakursiT, sadac y -iT aRniSnuli monakveTi aRar<br />

Cans. I da A naxazebze erTi da igive kubi rom yofiliyo<br />

137<br />

x<br />

naxazi I<br />

z<br />

y


testi 1<br />

gamosaxuli, 2 b naxazze y -iT aRniSnuli monakveTi unda<br />

gamoCeniliyo. e.i., pasuxi (a) aseve ar aris swori.<br />

bolos, vaCvenoT, rom swori pasuxia (b). amisaTvis, jer 1 naxazze<br />

0<br />

gamosaxuli kubi movabrunoT 90 -iani kuTxiT 3 a naxazze naCvenebi<br />

horizontaluri simetriis RerZis garSemo isriT naCvenebi<br />

mimarTulebiT. am mobrunebis Semdeg z monakveTi aRar gamoCndeba<br />

(ix. naxazi 3b ). Semdeg ki, 3b naxazze gamosaxuli kubi movabrunoT<br />

0<br />

90 -iani kuTxiT amave naxazze naCvenebi vertikaluri simetriis<br />

RerZis garSemo isriT naCvenebi mimarTulebiT. maSin x , y da z<br />

monakveTebi isev gamoCndeba (ix. naxazi 3 c ).<br />

3 c da B naxazebis SedarebiT vrwmundebiT, rom (b) swori<br />

pasuxia.<br />

swori pasuxia (b).<br />

x<br />

z<br />

y<br />

z<br />

x<br />

y x<br />

naxazi 2 a<br />

x<br />

138<br />

z<br />

naxazi 2b<br />

naxazi 3 a naxazi 3b naxazi 3 c<br />

y<br />

y<br />

x<br />

z


amocana 12<br />

ganmartebebi, raodenobrivi msjeloba<br />

zamTris ganmavlobaSi<br />

stambaSi dabeWdili<br />

30<br />

Sav-TeTri da feradi<br />

plakatebis raodenobebi<br />

25<br />

gamosaxulia svetovan<br />

20<br />

diagramaze.<br />

15<br />

qvemoT mocemuli<br />

svetovani diagramebidan<br />

10<br />

erT-erTze gamosaxulia<br />

5<br />

zamTris TveebSi<br />

0<br />

stambaSi dabeWdili<br />

Sav-TeTri da feradi<br />

plakatebis <strong>saerTo</strong> raodenobebi. romelia es diagrama?<br />

diagrama 1<br />

dekemberi ianvari Tebervali<br />

diagrama 3<br />

dekemberi ianvari Tebervali<br />

diagrama 5<br />

dekemberi ianvari Tebervali<br />

(a) diagrama 1 (b) diagrama 2 (g) diagrama 3 (d) diagrama 4 (e) diagrama 5<br />

139<br />

Sav-TeTri feradi<br />

dekemberi ianvari Tebervali<br />

diagrama 2<br />

dekemberi ianvari Tebervali<br />

diagrama 4<br />

dekemberi ianvari Tebervali


testi 1<br />

mocemuli diagramidan Cans, rom dekemberSi stambaSi meti<br />

plakati daibeWda, vidre ianvarSi. marTlac, dekemberSi dabeWdili<br />

Sav-TeTri plakatebis raodenoba metia ianvarSi dabeWdili Sav-<br />

TeTri plakatebis raodenobaze da dekemberSi dabeWdili feradi<br />

plakatebis raodenobac metia ianvarSi dabeWdili feradi<br />

plakatebis raodenobaze.<br />

diagramidan aseve Cans, rom TebervalSi stambaSi dabeWdili<br />

plakatebis <strong>saerTo</strong> raodenoba metia dekemberSi dabeWdili<br />

plakatebis <strong>saerTo</strong> raodenobaze. marTlac, TebervalSi dabeWdili<br />

Sav-TeTri plakatebis raodenoba metia dekemberSi dabeWdili<br />

feradi plakatebis raodenobaze. agreTve, TebervalSi dabeWdili<br />

feradi plakatebis raodenoba metia dekemberSi dabeWdili Sav-<br />

TeTri plakatebis raodenobaze.<br />

amrigad, diagramaze, romelic sworad asaxavs zamTris TveebSi<br />

stambaSi dabeWdili plakatebis <strong>saerTo</strong> raodenobebs, Tebervlis<br />

Sesabamisi sveti ufro maRali unda iyos dekembris Sesabamis<br />

svetze, romelic, Tavis mxriv, ufro maRali unda iyos ianvris<br />

Sesabamis svetze. aseTia mxolod diagrama 2.<br />

swori pasuxia (b).<br />

140


amocana 13<br />

A da B punqtebs Soris, am punqtebis<br />

SemaerTebel 3 km sigrZis sworxazovan<br />

sarkinigzo xazze, moZraobs lokomotivi.<br />

a naxazze naCvenebia moZraobis am procesSi A<br />

punqtidan lokomotivamde SA manZilis T<br />

droze damokidebulebis grafiki.<br />

qvemoT mocemuli xuTi _ I, II, III, IV da V _<br />

naxazidan erT-erTze naCvenebia moZraobis<br />

amave procesSi B punqtidan lokomotivamde SB<br />

manZilis T droze damokidebulebis grafiki.<br />

romelia es naxazi?<br />

manZili SB (km)<br />

2<br />

1<br />

manZili SB (km)<br />

manZili SB (km)<br />

ganmartebebi, raodenobrivi msjeloba<br />

1<br />

0 3 6 9 0 3 6 9<br />

0 3<br />

(a) naxazi I (b) naxazi II (g) naxazi III (d) naxazi IV (e) naxazi V<br />

141<br />

manZili SB (km)<br />

manZili SA (km)<br />

manZili SB (km)<br />

3<br />

2<br />

1<br />

0<br />

3 6 9<br />

naxazi a<br />

naxazi I naxazi II naxazi III<br />

3 3 3<br />

2<br />

dro T (wT)<br />

dro T (wT) dro T (wT) dro T (wT)<br />

naxazi IV<br />

3 3<br />

2 2<br />

1 1<br />

0 dro T (wT) 0<br />

3 6 9 3 6 9<br />

2<br />

1<br />

6<br />

naxazi V<br />

9<br />

dro T (wT)


testi 1<br />

a naxazidan Cans, rom lokomotivma moZraoba daiwyo A punqtidan<br />

da AB manZili gaiara 3 wT-Si, xolo B punqtidan A punqtisken<br />

moZraobisas igive manZili dafara 6 wT-Si. kerZod, sami wuTis<br />

Semdeg manZili B punqtidan lokomotivamde unda iyos 0-is toli,<br />

anu, wertili koordinatebiT (3;0) unda ekuTvnodes saZiebel<br />

grafiks. aseTia mxolod IV naxazze gamosaxuli grafiki.<br />

Sesabamisad, swori pasuxia (d).<br />

swori pasuxia (d).<br />

amocana 14<br />

fakultetze sul 5<br />

TanamSromelia, romelTa<br />

saxelebi, Tanamdebobebi<br />

(SemoklebiT) da oTxi<br />

maTganis asaki miTiTebulia<br />

cxrilSi.<br />

mocemulia ori piroba:<br />

I. sruli profesoris asaki emTxveva asocirebul profesorTa<br />

saSualo asaks.<br />

II. fakultetis imdenive TanamSromelia oTarze ufrosi, ramdenic<br />

aris masze umcrosi.<br />

imisaTvis, rom davadginoT oTaris asaki,<br />

(a) sakmarisia I piroba, xolo II piroba ar aris sakmarisi.<br />

(b) sakmarisia II piroba, xolo I piroba ar aris sakmarisi.<br />

(g) sakmarisia I da II piroba erTad, magram cal-calke arc erTi ar aris<br />

sakmarisi.<br />

(d) sakmarisia TiToeuli piroba cal-calke.<br />

(e) orive piroba erTad ar aris sakmarisi, saWiroa damatebiTi pirobebi.<br />

oTaris asaki aRvniSnoT x -iT.<br />

vaCvenoT, rom I piroba sakmarisia oTaris asakis dasadgenad.<br />

marTlac, am pirobis Tanaxmad, sruli profesoris (mariamis) asaki<br />

emTxveva asocirebul profesorTa saSualo asaks, anu<br />

38 26 60 x<br />

41 . am gantolebis erTaderTi amonaxsnia x 40 .<br />

4<br />

142<br />

saxeli Tanamdeboba asaki<br />

gurami asoc. prof. 38 w<br />

ekaterine asoc. prof. 26 w<br />

mariami sruli prof. 41 w<br />

nodari asoc. prof. 60 w<br />

oTari asoc. prof. ?


ganmartebebi, raodenobrivi msjeloba<br />

axla ganvixiloT II piroba. am pirobidan martivad<br />

gamomdinareobs, rom 38 x 41.<br />

amitom am pirobaze dayrdnobiT<br />

oTaris asakis calsaxad gansazRvra SeuZlebelia (misi asaki<br />

SeiZleba iyos rogorc 39, ise 40 weli). amrigad, II piroba ar aris<br />

sakmarisi oTaris asakis dasadgenad.<br />

swori pasuxia (a).<br />

amocana 15<br />

marTkuTxa samkuTxedis kaTetebze agebulia ori<br />

kvadrati (ix. naxazi). kvadratebis gverdebis<br />

sigrZeebi (santimetrebSi) aRniSnulia, Sesabamisad,<br />

a da b asoebiT, xolo marTkuTxa samkuTxedis<br />

hipotenuzis sigrZe (santimetrebSi) _ c asoTi.<br />

ganvixiloT Semdegi ori piroba:<br />

I. a 3 da b 4<br />

II. c 5<br />

imisaTvis, rom davadginoT, risi tolia aRniSnuli kvadratebis<br />

farTobebis jami,<br />

(a) sakmarisia I piroba, xolo II piroba ar aris sakmarisi.<br />

(b) sakmarisia II piroba, xolo I piroba ar aris sakmarisi.<br />

(g) sakmarisia I da II piroba erTad, magram cal-calke arc erTi ar aris<br />

sakmarisi.<br />

(d) sakmarisia TiToeuli piroba cal-calke.<br />

(e) orive piroba erTad ar aris sakmarisi, saWiroa damatebiTi pirobebi.<br />

vTqvaT, aRniSnuli kvadratebis farTobebis jamia S .<br />

I piroba, cxadia, sakmarisia S -is dasadgenad, radgan<br />

2 2<br />

S a b<br />

2 2<br />

3 4 25 .<br />

vaCvenoT, rom II piroba aseve sakmarisia S jamis dasadgenad.<br />

marTlac, piTagoras Teoremis mixedviT,<br />

2 2<br />

a b<br />

2<br />

c . davuSvaT,<br />

sruldeba II piroba. maSin, 5 25<br />

2 2 2 2<br />

S a b c .<br />

swori pasuxia (d).<br />

143<br />

c<br />

b<br />

a


testi 1<br />

amocana 16<br />

naxazze gamosaxulia ABC D<br />

paralelogrami, romlis B da D<br />

wveroebidan gavlebulia BE da DF<br />

simaRleebi. miRebuli BFDE<br />

oTxkuTxedi kvadratia.<br />

mocemulia Semdegi ori piroba:<br />

I. ABE da C DF samkuTxedebidan TiToeulis perimetri 30 sm-is<br />

tolia.<br />

II. BFDE kvadratis perimetri 48 sm-is tolia.<br />

imisaTvis, rom vipovoT ABC D paralelogramis perimetri,<br />

(a) sakmarisia I piroba, xolo II piroba ar aris sakmarisi.<br />

(b) sakmarisia II piroba, xolo I piroba ar aris sakmarisi.<br />

(g) sakmarisia I da II piroba erTad, magram cal-calke arc erTi ar aris<br />

sakmarisi.<br />

(d) sakmarisia TiToeuli piroba cal-calke.<br />

(e) orive piroba erTad ar aris sakmarisi, saWiroa damatebiTi pirobebi.<br />

I piroba sakmarisia ABCD paralelogramis perimetris<br />

sapovnelad, radgan am paralelogramis perimetri ABE da CDF<br />

samkuTxedebis perimetrebis jamis tolia. marTlac, radgan BFDE<br />

kvadratia, BF BE , amitom ABE samkuTxedis perimetri EABF<br />

texilis sigrZis tolia. analogiurad, radgan DE DF , amitom CDF<br />

samkuTxedis perimetri FCDE texilis sigrZis tolia. rCeba<br />

SevniSnoT, rom ABCD paralelogramis perimetri EABF da FCDE<br />

texilebis sigrZeebis jamis tolia.<br />

vaCvenoT, rom II piroba ar aris sakmarisi ABCD paralelogramis<br />

perimetris dasadgenad. amisaTvis, ganvixiloT qvemoT mocemul 1 da<br />

2 naxazebze gamosaxuli paralelogramebi (monakveTebis zomebi<br />

santimetrebSi da marTi kuTxeebi miTiTebulia). orive maTgani<br />

akmayofilebs II pirobas, Tumca, pirvel SemTxvevaSi ABCD<br />

paralelogramis perimetri 60 sm-ia, meore SemTxvevaSi ki _ 96 sm.<br />

144<br />

A<br />

B<br />

E<br />

F<br />

D<br />

C


A<br />

ganmartebebi, raodenobrivi msjeloba<br />

ase rom, mxolod II piroba ar aris sakmarisi ABC D paralelogramis<br />

perimetris calsaxad dasadgenad.<br />

swori pasuxia (a).<br />

A<br />

13<br />

5<br />

B 12 F 5 C<br />

E<br />

145<br />

D<br />

B 12 F<br />

16<br />

C<br />

E<br />

12<br />

12<br />

20 12 12<br />

20<br />

16<br />

naxazi 1<br />

12<br />

naxazi 2<br />

12<br />

D<br />

13


testi 1<br />

amocana 17<br />

A da B qalaqebis SemaerTebel sworxazovan gzaze, erTmaneTis<br />

Sesaxvedrad, erTdroulad gamovida ori velosipedisti – andro da<br />

beso. andro gamovida A qalaqidan, xolo beso – B qalaqidan.<br />

cnobilia, rom TiToeuli velosipedisti moZraobda mudmivi<br />

siCqariT; amasTan, andros moZraobis siCqare 10 km/sT-is tolia.<br />

mocemulia winadadeba, romelSic gamotovebulia ori fragmenti:<br />

I<br />

,,Tu besos siCqare ---------------, maSin<br />

II<br />

velospidesitebis Sexvedris adgili ------------------.”<br />

aarCieT is TiTo fragmenti qvemoT mocemuli I da II svetidan:<br />

I sveti II sveti<br />

(A) metia 8km/sT-ze<br />

(L) ufro axlosaa A qalaqTan,<br />

vidre B qalaqTan.<br />

(B) naklebia 9km/sT-ze (M) ufro axlosaa B qalaqTan,<br />

vidre A qalaqTan.<br />

(C) naklebia 11km/sT-ze<br />

romelTa Sesabamis gamotovebul adgilebze Casmis Sedegad<br />

miRebuli winadadeba WeSmariti aRmoCndeba.<br />

(a)<br />

A L<br />

(b)<br />

A M<br />

(g)<br />

B L<br />

146<br />

(d)<br />

B M<br />

(e)<br />

C L<br />

(v)<br />

C M<br />

SevamowmoT, rom (d) swori pasuxia. davuSvaT, besos siCqare<br />

naklebia 9 km/sT-ze. maSin, radgan andros siCqare, pirobis Tanaxmad,<br />

10 km/sT-ia, maT mier moZraobis dawyebidan Sexvedris momentamde<br />

andro gaivlida ufro did manZils, vidre beso, anu,<br />

velosipedistebis Sexvedris adgili ufro axlos iqneba B qalaqTan,<br />

vidre A qalaqTan. am msjelobidanve Cans, rom pasuxi (g) ar aris<br />

swori.


ganmartebebi, raodenobrivi msjeloba<br />

axla vaCvenoT, rom (a) da (b) savaraudo pasuxebidan arc erTi ar<br />

aris swori, anu, Tu cnobilia mxolod, rom besos siCqare metia<br />

8km/sT-ze, SeuZlebelia iTqvas, velosipedistebis Sexvedris adgili<br />

romel qalaqTanaa ufro axlos. marTlac, Tu besos siCqare metia<br />

8km/sT-ze, igi SeiZleba moZraobdes 11 km/sT siCqariTac da 9 km/sT<br />

siCqariTac. radgan andros siCqarea 10 km/sT, pirvel SemTxvevaSi<br />

velosipedistebis Sexvedris adgili ufro axlos iqneba A<br />

qalaqTan, meore SemTxvevaSi ki _ B qalaqTan.<br />

dabolos, SevamowmoT, rom arc (e) da (v) pasuxebia swori.<br />

marTlac, vTqvaT, besos siCqare naklebia 11 km/sT-ze. maSin beso<br />

SeiZleba moZraobdes 9 km/sT siCqariTac da 10,5 km/sT siCqariTac.<br />

pirvel SemTxvevaSi velosipedistebis Sexvedris adgili ufro<br />

axlos iqneba B qalaqTan, meore SemTxvevaSi ki _ A qalaqTan.<br />

swori pasuxia (d).<br />

amocana 18<br />

mocemulia ABC D marTkuTxedi da mis BC gverdze mdebare E wertili.<br />

mocemulia winadadeba, romelSic gamotovebulia ori fragmenti:<br />

Semdegi sami gamonaTqvamidan:<br />

B E<br />

C<br />

A<br />

`Tu ------------------, maSin ------------------.~<br />

(1) daStrixuli figuris farTobi metia 4 m 2 -ze<br />

(2) C DE samkuTxedis farTobi naklebia 1 m 2 -ze<br />

(3) ABD samkuTxedis farTobi metia 2 m 2 -ze<br />

aarCieT ori da CasviT isini zemoT mocemuli winadadebis<br />

gamotovebul adgilebze ise, rom miRebuli debuleba WeSmariti<br />

aRmoCndes.<br />

(a) (1)(2) (b) (2)(1) (g) (1)(3) (d) (3)(1) (e) (2)(3) (v) (3)(2)<br />

147<br />

D


testi 1<br />

vTqvaT, ABC D marTkuTxedis farTobia SABC D m2 , ABD samkuTxedis<br />

farTobia SABD m2 , daStrixuli figuris farTobia SABED m2 , xolo<br />

S m2 .<br />

C DE samkuTxedis farTobia C DE<br />

jer vaCvenoT, rom swori pasuxia (g). amisaTvis, pirvel rigSi,<br />

SevniSnoT, rom SABC D = 2 SABD. axla davuSvaT, rom daStrixuli<br />

figuris farTobi metia 4 m2-ze, anu SABED > 4. maSin (radgan SABC D <br />

SABED), miT umetes, SABC D > 4. aqedan,<br />

zemoT SevniSneT,<br />

SABC<br />

D<br />

2<br />

SABD<br />

148<br />

SABC D 4<br />

2 . magram, rogorc<br />

2 2<br />

. e.i., S 2 . amrigad, (g) swori<br />

pasuxia.<br />

axla SevamowmoT, rom danarCeni savaraudo pasuxebidan arc<br />

erTi ar aris swori.<br />

pasuxi (a) ar aris swori. marTlac, vTqvaT, AB 1m, AD 9 m da<br />

BE 1m (cxadia, maSin C E 8 m). am pirobebSi, SABED 5 4,<br />

magram<br />

SC DE 411 .<br />

pasuxi (b) ar aris swori. marTlac, vTqvaT, AB 1m, AD 2 m da E<br />

1<br />

_ BC monakveTis Sua wertilia. maSin SCDE 1,<br />

magram SABED 1,5 4.<br />

2<br />

pasuxi (d) ar aris swori. marTlac, vTqvaT, AB 1m, AD 5m<br />

da<br />

BE 1m. maSin SABD 2,5 2,<br />

magram SABED 3 4 .<br />

pasuxi (e) ar aris swori. marTlac, vTqvaT, AB 1 m, AD 2 m da E<br />

1<br />

_ BC monakveTis Sua wertilia. maSin SCDE 1,<br />

magram SABD 1 2.<br />

2<br />

pasuxi (v) ar aris swori. marTlac, vTqvaT, AB 1m, AD 5m<br />

da<br />

BE 1m. maSin SABD 2,5 2,<br />

magram SC DE 2 1.<br />

swori pasuxia (g).<br />

1<br />

Canaweri a b niSnavs, rom a ar aris naklebi b-ze.<br />

ABD


amocana 19<br />

ganmartebebi, raodenobrivi msjeloba<br />

I kursis studentebis nawili swavlobs inglisur enas, xolo<br />

nawilma Sesaswavlad sxva ucxo ena airCia.<br />

CamoTvlilTagan:<br />

I. I kursze gogonebis raodenoba 2-jer metia vaJebis raodenobaze.<br />

II. inglisur enas swavlobs kursze vaJebis raodenobis 50%.<br />

III. inglisur enas swavlobs kursze gogonebis raodenobis 60%.<br />

IV. I kursze sul swavlobs 90 studenti.<br />

romeli ori pirobidan gamomdinareobs, rom inglisuri enis<br />

Semswavleli gogonebis raodenoba metia inglisuri enis<br />

Semswavleli vaJebis raodenobaze?<br />

(a)<br />

I da II<br />

(b)<br />

I da III<br />

(g)<br />

I da IV<br />

149<br />

(d)<br />

II da III<br />

(e)<br />

II da IV<br />

(v)<br />

III da IV<br />

vaCvenoT, rom swori pasuxia (b). marTlac, vTqvaT, kursze vaJebis<br />

raodenoba n -is tolia. maSin, I pirobis Tanaxmad, kursze gogonebis<br />

raodenoba 2n -is toli iqneba. III pirobis Tanaxmad, inglisuri enis<br />

Semswavleli gogonebis raodenoba 1, 2n -is tolia. magram 1, 2n n,<br />

anu, inglisuri enis Semswavlel gogonaTa raodenoba metia kursze<br />

vaJebis raodenobaze da, miT umetes, inglisuri enis Semswavleli<br />

vaJebis raodenobaze.<br />

axla SevamowmoT, rom danarCeni savaraudo pasuxebidan arc<br />

erTi ar aris swori.<br />

pasuxebi (a), (g) da (e) ar aris swori. marTlac, vTqvaT, kursze<br />

30 vaJi da 60 gogonaa. davuSvaT, amaTgan inglisur enas swavlobs 15<br />

vaJi da 10 gogona. maSin, Sesrulebulia I, II da IV pirobebi, magram<br />

inglisuri enis Semswavleli gogonebis raodenoba ar aris meti<br />

inglisuri enis Semswavleli vaJebis raodenobaze.<br />

pasuxi (d) da (v) ar aris swori. marTlac, vTqvaT, kursze 50 vaJi<br />

da 40 gogonaa. davuSvaT, maTgan inglisur enas swavlobs 25 vaJi da<br />

24 gogona. maSin Sesrulebulia II, III da IV pirobebi, magram<br />

inglisuri enis Semswavleli gogonebis raodenoba ar aris meti<br />

inglisuri enis Semswavleli vaJebis raodenobaze.<br />

swori pasuxia (b).


testi 1<br />

amocana 20<br />

1 naxazze naCvenebia horizontalur magidaze moTavsebuli<br />

hermetulad daxuruli marTkuTxa paralelepipedis formis<br />

gamWvirvale WurWeli, romelSic asxia wyali. wylis h1 done da<br />

marTkuTxa paralelepipedis wiboTa a, b da c sigrZeebi<br />

(decimetrebSi) aRniSnulia naxazze. WurWeli gadaabrunes da dadges<br />

imave magidaze ise, rogorc es naCvenebia me-2 naxazze. amis Sedegad,<br />

WurWelSi wylis done Seicvala da gaxda h2 decimetris toli (ix.<br />

naxazi 2).<br />

qvemoT moyvanili oTxi pirobidan romeli oris codnaa sakmarisi<br />

wylis me-2 naxazze naCvenebi h2 donis dasadgenad?<br />

I. h1 = 1.<br />

II. b = 4.<br />

III. a + c = 8.<br />

IV.<br />

c<br />

(a)<br />

I da II<br />

a 5<br />

.<br />

c 3<br />

a<br />

naxazi 1<br />

(b)<br />

I da III<br />

b<br />

(g)<br />

I da IV<br />

150<br />

h1<br />

a<br />

(d)<br />

II da III<br />

c<br />

naxazi 2<br />

(e)<br />

II da IV<br />

b<br />

h2<br />

(v)<br />

III da IV


ganmartebebi, raodenobrivi msjeloba<br />

vaCvenoT, rom swori pasuxia (g). marTlac, radgan wylis<br />

moculoba orive WurWelSi erTi da igivea, a b h1 b c h2.<br />

aqedan<br />

a 5 5<br />

h2 h1 1 dm.<br />

c 3 3<br />

axla SevamowmoT, rom danarCeni savaraudo pasuxebidan arc<br />

erTi ar aris swori.<br />

pasuxi (a) ar aris swori. marTlac, ganvixiloT ori SemTxveva<br />

1(a) da 2(a):<br />

1(a). a 5, b 4, c 3 da h1 1.<br />

2(a). a 5, b 4, c 2 da h1 1.<br />

cxadia, orive SemTxvevaSi Sesrulebulia rogorc I, ise II<br />

5<br />

5<br />

piroba, magram 1(a) SemTxvevaSi h2 dm, 2(a) SemTxvevaSi ki, h2 dm,<br />

3<br />

2<br />

anu, am pirobebSi, h 2 donis calsaxad dadgena SeuZlebelia.<br />

pasuxi (b) ar aris swori. marTlac, ganvixiloT ori SemTxveva<br />

1(b) da 2(b):<br />

1(b). a 5, b 4, c 3 da h1 1.<br />

2(b). a 6, b 4, c 2 da h1 1.<br />

cxadia, orive SemTxvevaSi Sesrulebulia rogorc I, ise III<br />

5<br />

piroba, magram 1(b) SemTxvevaSi h2 dm, 2(b) SemTxvevaSi ki, h2 3dm,<br />

3<br />

anu, am pirobebSi, h 2 donis calsaxad dadgena SeuZlebelia.<br />

pasuxebi (d), (e), (v) ar aris swori. marTlac, ganvixiloT ori<br />

SemTxveva 1(d,e,v) da 2(d,e,v):<br />

1(d,e,v). a 5, b 4, c 3 da h1 1.<br />

2(d,e,v). a 5, b 4, c 3 da h1 2 .<br />

cxadia, orive SemTxvevaSi Sesrulebulia rogorc II, ise III da<br />

5<br />

aseve IV piroba, magram 1(d,e,v) SemTxvevaSi h2 dm, 2(d,e,v)<br />

3<br />

10<br />

SemTxvevaSi ki, h2 dm, anu, II, III da IV pirobebi erTad ar aris<br />

3<br />

h donis calsaxad dasadgenad.<br />

sakmarisi 2<br />

swori pasuxia (g).<br />

151


wakiTxulis<br />

gaazreba<br />

pasuxebi<br />

testi 1<br />

logikuri<br />

msjeloba<br />

152<br />

raodenobrivi<br />

msjeloba<br />

1 g 1 e 1 g<br />

2 b 2 d 2 b<br />

3 e 3 e 3 e<br />

4 d 4 g 4 b<br />

5 e 5 d 5 d<br />

6 d 6 d 6 b<br />

7 g 7 d 7 g<br />

8 d 8 b 8 e<br />

9 b 9 d 9 d<br />

10 g 10 d 10 d<br />

11 g 11 e 11 b<br />

12 e 12 b 12 b<br />

13 d 13 b 13 d<br />

14 b 14 d 14 a<br />

15 e 15 d 15 d<br />

16 d 16 e 16 a<br />

17 b 17 d 17 d<br />

18 e 18 g<br />

19 g 19 b<br />

20 b 20 g<br />

21 b

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!