gTavazobT saerTo samagistro gamocdis testis nimuSs
gTavazobT saerTo samagistro gamocdis testis nimuSs
gTavazobT saerTo samagistro gamocdis testis nimuSs
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>saerTo</strong> <strong>samagistro</strong> gamocda<br />
testuri kiTxvebisa da davalebebis nimuSebi<br />
ganmartebiTa da amoxsniT<br />
Tbilisi<br />
1
gamocdebis erovnuli centri<br />
<strong>saerTo</strong> <strong>samagistro</strong> <strong>gamocdis</strong> jgufi<br />
2
S i n a a r s i<br />
Sesavali … . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5<br />
<strong>testis</strong> struqtura da Sefaseba . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11<br />
testi 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 15<br />
ganmartebebi (testi 1)<br />
wakiTxulis gaazreba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64<br />
analitikuri wera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 82<br />
logikuri msjeloba . . . . . . . . . . ... . . . . . . . . . . . .. 103<br />
raodenobrivi msjeloba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129<br />
pasuxebi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 152<br />
3
Sesavali<br />
საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს გადაწყვე-<br />
ტილებით, მაგისტრატურაში სწავლის გაგრძელების მსურველებმა უნდა ჩა-<br />
აბარონ საერთო სამაგისტრო გამოცდა (სსგ). საერთო სამაგისტრო გამოცდა<br />
განიხილება მაგისტრატურაში ჩარიცხვის აუცილებელ, მაგრამ არა<br />
ერთადერთ გადამწყვეტ კომპონენტად. გამოცდა სავალდებულოა<br />
განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს მიერ აკრედიტებული ყველა<br />
უმაღლესი სასწავლებლის მაგისტრატურაში სწავლის გაგრძელების<br />
მსურველთათვის.<br />
საერთო სამაგისტრო გამოცდის პრინციპები და ფორმა შემუშავდა<br />
გამოცდების ეროვნულ ცენტრში. პირველად გამოცდა ჩატარდა 2009 წლის<br />
ივლისში.<br />
წინამდებარე კრებულში წარმოდგენილია 2010 წლის საგამოცდო ტესტი<br />
განმარტებებით, ამ ტიპის კრებულები დაეხმარება მაგისტრანტობის<br />
კანდიდატებს გამოცდისათვის მზადების პროცესში.<br />
საერთო სამაგისტრო გამოცდის ძირითადი მიზანია:<br />
დაეხმაროს უმაღლეს სასწავლებლებს მაგისტრანტების შერჩევაში:<br />
განახორციელოს მაგისტრატურაში სწავლის გაგრძელების<br />
მსურველთა კლასიფიცირება მათი უნარებისა და შესაძლებლობების<br />
მიხედვით;<br />
გამორიცხოს მაგისტრატურაში ისეთი სტუდენტების მიღება,<br />
რომლებიც ვერ აკმაყოფილებენ სწავლების ამ საფეხურისათვის<br />
აუცილებელ მოთხოვნებს;<br />
ხელი შეუწყოს მაგისტრატურაში ჩარიცხვის პროცესის<br />
ობიექტურობასა და გამჭვირვალობას.<br />
5
საერთო სამაგისტრო გამოცდის ამოცანებია:<br />
(ა) გამოავლინოს ის სტუდენტები, რომლებსაც უმაღლესი განათლების<br />
პირველი საფეხურის გავლის შედეგად, ნიჭისა და შრომისმოყვარეობის<br />
საფუძველზე, უკეთ აქვთ განვითარებული ისეთი უნარები,<br />
როგორიცაა:<br />
ვერბალური მასალის აღქმა და გააზრება;<br />
ლოგიკური მსჯელობა და ანალიზი;<br />
რაოდენობრივ ინფორმაციაზე დაყრდნობით მკაცრი, დასაბუთებული<br />
მსჯელობა;<br />
წერილობითი ფორმით აზრის მწყობრად ჩამოყალიბება და<br />
არგუმენტირებული მსჯელობა;<br />
(ბ) ეფექტურად და ობიექტურად შეაფასოს ზემოთ ჩამოთვლილი უნარები.<br />
საერთო სამაგისტრო გამოცდის ფორმა<br />
საერთაშორისო გამოცდილებით, მსგავსი სახის გამოცდის ეფექტურ<br />
ფორმად მიჩნეულია სტანდარტიზებული ტესტირება, რომელიც<br />
კანდიდატებს თანაბარ პირობებში აყენებს და პრაქტიკულად გამორიცხავს<br />
შედეგების გაყალბების შესაძლებლობას. სსგ-ის ტესტის სტრუქტურა<br />
განისაზღვრა სხვადასხვა ქვეყნის მრავალწლიანი გამოცდილებისა და ჩვენი<br />
სინამდვილის გათვალისწინებით.<br />
6
საერთო სამაგისტრო გამოცდის სტრუქტურა<br />
საგამოცდო ტესტი შედგება ოთხი ნაწილისაგან:<br />
1. წაკითხულის გააზრება<br />
2. ანალიტიკური წერა<br />
2.1. თემა მოცემულ საკითხზე;<br />
2.2. მსჯელობის კრიტიკა.<br />
3. ლოგიკური მსჯელობა<br />
3.1. მოკლე მსჯელობის ანალიზი;<br />
3.2. მოცემული პირობებიდან დასკვნების გამოტანა.<br />
4. რაოდენობრივი მსჯელობა<br />
4.1. დიაგრამებისა და ცხრილების სახით წარმოდგენილი მონაცემების<br />
ანალიზი;<br />
4.2. მათემატიკური და ყოფითი შინაარსის რაოდენობრივი ამოცანების<br />
გადაჭრა;<br />
4.3. ამოცანის გადასაჭრელად საკმარისი პირობების დადგენა;<br />
4.4. მათემატიკურ გამონათქვამებს შორის კავშირის განსაზღვრა<br />
(მაგ. თუ A, მაშინ B ).<br />
შესაბამისად, საერთო სამაგისტრო ტესტით მოწმდება:<br />
1. წაკითხულის გააზრება: რამდენად შეუძლია კანდიდატს ტექსტის<br />
სტრუქტურაში გარკვევა და მთავარი აზრის გამოტანა, მოვლენებსა და<br />
ფაქტებს შორის მიზეზშედეგობრივი კავშირების დანახვა, ძირითადის და<br />
მეორეხარისხოვნის, ფაქტისა და ვარაუდის ერთმანეთისაგან გამიჯნვა,<br />
ტექსტში წარმოდგენილი ამა თუ იმ მოვლენისა თუ ფაქტის მიმართ<br />
ავტორის პოზიციის ამოცნობა.<br />
2. ანალიტიკური წერა: რამდენად შეუძლია კანდიდატს მოცემულ თემაზე<br />
თვალსაზრისის ცხადად, ნათლად ჩამოყალიბება, გარკვეული აზრის<br />
დასაბუთება შესაბამისი არგუმენტების მოხმობით, მოცემული მსჯელობის<br />
კრიტიკული ანალიზი; რამდენად იცავს თანამედროვე ქართული ენის<br />
მართლწერის ნორმებს.<br />
3. ლოგიკური მსჯელობა: რამდენად ახერხებს კანდიდატი ამა თუ იმ<br />
მიმართებათა სტრუქტურის ამოცნობას და ამ სტრუქტურის შესახებ<br />
7
მართებული დასკვნის გამოტანას, მოცემული მსჯელობის შეფასებას,<br />
ანალიზსა და კრიტიკას, არასრული ინფორმაციის საფუძველზე მთელი<br />
სურათის შექმნას და ლოგიკური დასკვნის გამოტანას.<br />
4. რაოდენობრივი მსჯელობა: რამდენად ფლობს კანდიდატი არითმეტიკის,<br />
ალგებრისა და გეომეტრიის ელემენტარულ ცნებებს, რამდენად შეუძლია<br />
რაოდენობრივი სახით მიწოდებული ინფორმაციის (ცხრილების,<br />
დიაგრამების) დამუშავება, ანალიზი და გამოყენება, მათემატიკურ<br />
გამონათქვამებს შორის ძირითადი მიმართებების დადგენა. რამდენად<br />
შესწევს უნარი, განსაზღვროს, საკმარისია თუ არა რაოდენობრივი სახით<br />
მიწოდებული ინფორმაცია მოცემული ამოცანის გადასაჭრელად.<br />
ტესტის პირველი, მეორე და მესამე კომპონენტების დავალებების შესრულება<br />
არ მოითხოვს განსაკუთრებულ, სპეციფიკურ საგნობრივ ცოდნას. გამონაკლისს<br />
წარმოადგენს ტესტის მეოთხე კომპონენტი (რაოდენობრივი მსჯელობა).<br />
ტესტის ამ ნაწილის დავალებების შესასრულებლად საკმარისია არითმეტიკის,<br />
ალგებრისა და გეომეტრიის ელემენტარული ცნებებისა და დებულებების<br />
ცოდნა, რომელთა ჩამონათვალი კრებულის ბოლოს არის მოცემული. გარდა<br />
ამისა, რაოდენობრივი მსჯელობის საგამოცდო ტესტის პირველ გვერდზე<br />
მოცემული იქნება ძირითადი მათემატიკური ფორმულები, რომლებიც<br />
დაეხმარება მაგისტრანტობის კანდიდატს ტესტის ამ ნაწილის შესრულებაში<br />
(იხ. ტესტი 1, გვ. 48).<br />
ოთხივე ნაწილი შეფასდება ცალ-ცალკე, რათა დარგის სპეციფიკიდან<br />
გამომდინარე, შესაძლებელი იყოს მაგისტრანტობის კანდიდატის მიერ ამა<br />
თუ იმ ნაწილში მიღებული ქულებისათვის შედარებითი უპირატესობის<br />
მინიჭება.<br />
მაგისტრატურაში ჩასარიცხად აუცილებელი იქნება კომპეტენციის<br />
მინიმალური ზღვრის გადალახვა ტესტის სამ ნაწილში მაინც.<br />
კომპეტენციის მინიმალური ზღვრები ტესტის ნაწილების მიხედვით<br />
შემდეგია:<br />
1. წაკითხულის გააზრება – მაქსიმალური ქულის 30%<br />
2. ანალიტიკური წერა – მაქსიმალური ქულის 30%<br />
3. ლოგიკური მსჯელობა – მაქსიმალური ქულის 30%<br />
4. რაოდენობრივი მსჯელობა – მაქსიმალური ქულის 25%<br />
საერთო სამაგისტრო გამოცდის შედეგები, ფაკულტეტების მიერ<br />
განსაზღვრული საგნობრივი გამოცდების შედეგებთან ერთად, დაეხმარება<br />
მაგისტრატურის მიმღებ კომისიებს მაგისტრანტთა შერჩევაში.<br />
8
უმაღლეს სასწავლებელს, თითოეული სამაგისტრო პროგრამისთვის, შეუძლია:<br />
დააწესოს უფრო მაღალი კომპეტენციის მინიმალური ზღვარი ტესტის<br />
ერთი, რამდენიმე ან ყველა ნაწილისათვის;<br />
განსაზღვროს, თუ რომელ სამ ნაწილში მოითხოვს კომპეტენციის<br />
მინიმალური ზღვრის გადალახვას;<br />
სავალდებულოდ მიიჩნიოს კომპეტენციის მინიმალური ზღვრის<br />
გადალახვა ტესტის ოთხივე ნაწილში.<br />
სამაგისტრო პროგრამებზე ჩარიცხული სტუდენტები მონაწილეობას იღებენ<br />
საგრანტო კონკურსში. გრანტი გაიცემა საერთო სამაგისტრო გამოცდის<br />
შედეგების მიხედვით. გრანტის გაცემის წესი, ისევე როგორც სხვა სასარგებლო<br />
ინფორმაცია საერთო სამაგისტრო გამოცდის შესახებ, შეგიძლიათ იხილოთ<br />
შემდეგ მისამართებზე:<br />
პრეზენტაციები საერთო სამაგისტრო გამოცდის შესახებ:<br />
http://www.naec.ge/index.php?id=77&lang=geo<br />
საგრანტო ქულის გამოთვლის წესი<br />
http:/ /www .na ec.ge/uploads/documents/GRE-sagranto-qula.pdf<br />
საერთო სამაგისტრო გამოცდის ტესტები:<br />
http:/ /www .na ec.ge/index .php ?id=76&lang=geo<br />
საერთო სამაგისტრო გამოცდის დებულებები:<br />
http:/ /www .na ec.ge/index .php ?id=208&lang=geo<br />
ტესტირების პროცედურა<br />
ტესტირება ტარდება ორი დღის განმავლობაში.<br />
I დღე<br />
წაკითხულის გააზრება (2 ან 3 ტექსტი 20–2 ტესტური კითხვით) – 70 წთ.<br />
ანალიტიკური წერა (ორი დავალება) – 70 წთ.<br />
II დღე<br />
ლოგიკური მსჯელობა (17 ტესტური დავალება) – 0 წთ.<br />
რაოდენობრივი მსჯელობა (20 ტესტური დავალება) – 0 წთ.<br />
9
<strong>testis</strong> struqtura da Sefaseba<br />
<strong>gTavazobT</strong> <strong>saerTo</strong> <strong>samagistro</strong> <strong>gamocdis</strong> <strong>testis</strong> nimuSebs.<br />
testi 1, romelic gamoyenebuli iyo 2010 წlis <strong>saerTo</strong><br />
<strong>samagistro</strong> gamocdaze, warmodgenilia ganmartebebiT.<br />
testi Sedgeba oTxi nawilisagan:<br />
I. wakiTxulis gaazreba<br />
II. analitikuri wera<br />
III. logikuri msjeloba<br />
IV. raodenobrivi msjeloba<br />
<strong>testis</strong> I, III da IV nawilis yovel davalebas axlavs<br />
ramdenime savaraudo pasuxi, romelTagan mxolod erTia<br />
swori.<br />
TiToeuli davaleba fasdeba 1, 0 an _0,2 quliT.<br />
swori pasuxis gacemisTvis iwereba 1 qula.<br />
Tu arc erTi pasuxi ar aris moniSnuli, iwereba 0 qula.<br />
araswori pasuxisTvis akldeba 0,2 qula (anu iwereba _0,2 qula).<br />
<strong>testis</strong> II nawili, analitikuri wera, Sedgeba ori<br />
davalebisgan, Tema mocemul sakiTxze da msjelobis<br />
analizi. davalebebi gaswordeba winaswar dadgenili<br />
kriteriumebis mixedviT (ix. gv. 82).<br />
11
13<br />
testi 1
<strong>saerTo</strong> <strong>samagistro</strong> gamocda<br />
testi oTxi nawilisagan Sedgeba:<br />
(1) wakiTxulis gaazreba<br />
(2) analitikuri wera<br />
(3) logikuri msjeloba<br />
(4) raodenobrivi msjeloba<br />
i n s t r u q c i a<br />
<strong>testis</strong> (1), (3) da (4) nawilis TiToeul davalebas Tan axlavs ramdenime<br />
savaraudo pasuxi, romelTagan mxolod erTia swori. TiToeuli davaleba<br />
fasdeba 1, 0 an _0,2 quliT.<br />
swori pasuxis gacemisTvis iwereba 1 qula.<br />
Tu arc erTi pasuxi ar aris moniSnuli, iwereba 0 qula.<br />
araswori pasuxisTvis akldeba 0,2 qula (anu iwereba _0,2 qula).<br />
Tqven dagirigdaT testur davalebaTa rveuli da pasuxebis furceli.<br />
testur davalebaTa rveulSi datovebuli carieli adgili SegiZliaT<br />
gamoiyenoT Tqveni Sexedulebisamebr. gaiTvaliswineT, namuSevris es<br />
nawili ar mowmdeba. Tqveni naSromi Sefasdeba mxolod pasuxebis<br />
furclis mixedviT.<br />
pasuxebi unda moniSnoT pasuxebis<br />
furcelSi ise, rogorc es Semdeg<br />
nimuSzea naCvenebi pirveli davalebis-<br />
Tvis. Tu Tqven SecdomiT moniSneT<br />
pasuxi, ufleba geZlevaT gamoasworoT<br />
Tqveni Secdoma. amisaTvis srulad<br />
unda gaaferadoT aRniSnuli ujra.<br />
amis Semdeg SegiZliaT moniSnoT<br />
TqvenTvis sasurveli sxva ujra,<br />
rogorc es me-3 davalebisTvis aris<br />
naCvenebi, an datovoT danarCeni ujrebi<br />
carieli, rogorc es me-4<br />
davalebisTvis aris naCvenebi (am<br />
ukanasknel SemTxvevaSi iTvleba, rom<br />
arc erTi pasuxi ar aris moniSnuli<br />
da davaleba fasdeba 0 quliT).<br />
pasuxebis furceli aucileblad<br />
unda SeavsoT im kalmiT, romelic<br />
dagirigdaT.<br />
15<br />
a.<br />
b.<br />
g.<br />
d.<br />
e.<br />
gisurvebT warmatebas!<br />
1. 2. 3. 4. 5.
I<br />
II<br />
III<br />
IV<br />
testi 1<br />
wakiTxulis gaazreba<br />
samuSaod geZlevaT 1 sT. da 10 wT.<br />
mocemulia sami teqsti A, B da C. TiToeuls erTvis SekiTxvebi<br />
savaraudo pasuxebiT. gaiazreT teqsti da TiToeuli SekiTxvis<br />
savaraudo pasuxebidan airCieT is varianti, romelic<br />
marTebulia teqstis mixedviT.<br />
teqsti A<br />
movlenebis marTali da sando mimoxilvis mcdelobas, rac<br />
imTaviTve Jurnalistikis umTavresi daniSnuleba iyo, dRes e. w.<br />
mtkicebebis Jurnalistika enacvleba. reportaJs iaffasiani,<br />
polarizebuli argumentebi STanTqavs. Jurnalistebi, umeteswilad, im<br />
wyaroebis tyveobaSi eqcevian, romelTa Sesaxebac weren. Tanamedrove<br />
24-saaTiani axali ambebis mediakulturaSi axali ambebi ufro da<br />
ufro fragmentuli xdeba. media sazogadoebis interesebis damcvelis<br />
rols ver asrulebs.<br />
Jurnalisti unda cdilobdes, namdvili informacia gamijnos<br />
nebismieri dezinformaciis, mcdari informaciisa da<br />
TviTreklamirebisagan da Semdeg sazogadoebas reagirebisa da<br />
simarTlis garkvevis saSualeba misces. filosofosebis azriT,<br />
simarTle ori ramiT mowmdeba: erTia faqtebis Sesabamisoba, meore _<br />
Tanamimdevruloba. Tanamimdevruloba Jurnalisturi simarTlis<br />
saboloo gamocda unda iyos. sazogadoebas informaciis mxolod<br />
nawili ki ara, mTliani suraTi sWirdeba.<br />
Jurnalisturi simarTle ufro metia, vidre sizuste. gana<br />
sakmarisia, Jurnalisti mxolod sizustes CaebRauWos da saxelebi da<br />
TariRebi sworad moixsenios?! mSrali sizuste, SeiZleba, TavisTavad<br />
iyos momxdari faqtis garkveuli damaxinjeba; vgulisxmobT iseT<br />
informacias, romelic faqtobrivad sworia, magram arsebiTad _<br />
uadgilo. amis magaliTad JurnalistikaSi asaxeleben iseT masalebs,<br />
sadac umciresobebsa Tu eTnikur kuTvnilebaze uazro xazgasma<br />
yalbi stereotipebis Seqmnas iwvevs.<br />
zemoTqmuli rodi niSnavs imas, rom sizustes yuradReba ar<br />
unda mivaqcioT. sizustes, albaT, yvelaze didi mniSvneloba aqvs<br />
informaciis gadmocemis pirvel saaTebSi. swored am dros yalibdeba<br />
sazogadoebrivi azri im konteqstis mixedviT, romelSic informaciaa<br />
warmodgenili. gamocdili Jurnalisti, hoding karteri aRniSnavs,<br />
rom es drois is monakveTia, rodesac xelisuflebas SeuZlia,<br />
16
V<br />
VI<br />
VII<br />
VIII<br />
17<br />
wakiTxulis gaazreba<br />
sazogadoebriv azrze uzarmazari zegavlena moaxdinos _ ,,sami dRe<br />
rom misce, xelisufleba uproblemod SeimuSavebs raime<br />
movlenisaTvis konteqsts da SeZlebs am movlenisadmi sazogadoebis<br />
damokidebulebis gakontrolebas.~<br />
Jurnalisturi simarTle rTuli da winaaRmdegobrivi<br />
fenomenia. Tavdapirveli informaciis mowodebisas Jurnalisti<br />
SeiZleba ver gascdes sizustis zedapirul dones. magram SemdgomSi<br />
Tavdapirvel informaciaze aigeba meore, sadac gaswordeba pirvelSi<br />
daSvebuli Secdomebi da Seivseba xarvezebi. meores mohyveba mesame da<br />
ase konteqsti gadadis yovel momdevno Sreze. am gziT warmoCenili<br />
simarTle mravalwaxnagovania da, iseve rogorc codna, droTa<br />
ganmavlobaSi, stalagmitis msgavsad, wveT-wveTad izrdeba.<br />
dRes simarTlis moTxovnileba gansakuTrebiT Zlieria, radgan<br />
cru informaciis gavrcelebis albaTobam sagrZnoblad imata.<br />
sazogadoeba samarTlianad iTxovs pasuxs kiTxvaze: ,,ras<br />
davujeroT?~ moqalaqeebi monacemTa uzarmazar nakads ejaxebian da<br />
uCndebaT iseTi sainformacio wyaroebis arsebobis moTxovnileba,<br />
romlebic informaciis Semowmebasa da gafiltvraSi, mniSvnelovani<br />
sakiTxis gamoyofaSi daexmareba.<br />
zogierTma Jurnalistma ,,simarTlis Semcvlelebi~<br />
SemogvTavaza, romelTagan yvelaze gavrcelebulia samarTlianoba da<br />
balansi. samarTlianoba sakmaod abstraqtuli cnebaa, da, rac<br />
mTavaria, bevrad ufro subieqturi, vidre simarTle. vis mimarT xar<br />
samarTliani? rogor amowmeb samarTlianobas? simarTle, yvela<br />
sirTulis miuxedavad, Semowmebadi maincaa. aseve, Zalian subieqturia<br />
balansic. mxareTa Sesaxeb dabalansebuli informaciis mowodeba<br />
SeiZleba sulac ar iyos samarTliani Tavad simarTlis mimarT, Tu<br />
mxareebs marTlac Tanabari wona ar gaaCniaT. magaliTisTvis<br />
gavixsenoT globaluri daTbobis ukve aRiarebuli faqti. mecnierTa<br />
didi nawili amtkicebda, rom globaluri daTboba realobaa, nawili<br />
ki amas uaryofda. presa ki cdilobda, orive TvalsazrisisTvis<br />
Tanabari wona mieniWebina.…<br />
aseve, arsebobs mosazreba, rom axalma mediam ufro meti<br />
konteqsti da interpretacia unda Sematos axal ambebs, rac<br />
auditorias didZali informaciis gadarCevaSi daexmareba. vfiqrob,<br />
esec miuRebelia, Tundac erTi mizeziT: Znelia, warmovidginoT<br />
mkiTxveli Tu msmeneli, romelic asworebs da gadaarCevs<br />
CaxlarTul, gaufiltrav informacias. Warbi interpretacia mxolod<br />
dabneulobas Tu gamoiwvevs. interpretacia gadarCevis procesis<br />
nawilad unda iqces mas Semdeg, rac faqtebi dadgindeba. Secdomaa<br />
interpretirebis dawyeba, vidre ar dazustdeba is, rac realurad<br />
moxda. media unda gaTavisufldes Worebis, ciliswamebebis,<br />
umniSvnelo detalebisa da SeTxzuli istoriebisagan da yuradReba<br />
miapyros imas, rac marTali da mniSvnelovania. informaciis
IX<br />
testi 1<br />
Semowmeba da gadarCeva Jurnalistis, rogorc sazogadoebis<br />
damcvelis, axali rolis saZirkvelia.<br />
istorikos Ggordon vuds Tu davesesxebiT, `SesaZloa,<br />
istorikosebma verasdros warmoaCinon simarTle srulyofilad,<br />
magram zogi ufro axlos miva simarTlesTan, vidre sxva, ufro<br />
srulad, ufro obieqturad da patiosnad dawers istorias da Cven<br />
amas mivxvdebiT.~ faqtobrivad, amasve amboben isinic, visac<br />
sazogadoebriv sferoSi umuSavia: iseTi axali ambebis mopovebas,<br />
romelic simarTlis srul versias uaxlovdeba, realuri Sedegi<br />
moaqvs.<br />
1. ra aris avtoris mTavari mizani?<br />
(a) warmoaCinos sizustis didi mniSvneloba Jurnalistis mier<br />
movlenaTa warmodgenis sawyis fazaSi.<br />
(b) xazi gausvas xelisuflebis mier sazogadoebrivi azris<br />
kontrolis SesaZleblobas.<br />
(g) gamokveTos Jurnalistis, rogorc sazogadoebis interesebis<br />
damcvelis roli.<br />
(d) kritikulad Seafasos mediakulturaSi axali ambebis<br />
fragmentulobis tendencia.<br />
(e) ganixilos Jurnalistis mier axali ambebis interpretirebis<br />
sakiTxi.<br />
2. teqstidan gamomdinare, ras moiTxovs avtori Jurnalistisagan?<br />
(a) informaciis dabalansebas<br />
(b) Tanamimdevrulobas<br />
(g) informaciis interpretirebas<br />
(d) masalis mravalferovnebas<br />
(e) samarTlianobas<br />
18
3. CamoTvlilTagan romel Tvalsazriss iziarebs avtori?<br />
19<br />
wakiTxulis gaazreba<br />
(a) Jurnalisti yovelTvis sizustes unda CaeWidos da umniSvnelo<br />
detalebic ki gadmosces.<br />
(b) Jurnalitis mier axali ambebis Tavidanve interpretireba swori<br />
da samarTliani poziciaa.<br />
(g) Jurnalisti mxareTa mimarT balansis SenarCunebiT simarTlis<br />
yvelaze faqiz dones icavs.<br />
(d) mkiTxvels Tu msmenels saSualeba unda hqondes, Tavad<br />
gadaarCios informaciis didi nakadi.<br />
(e) Jurnalisturi simarTle, sizustis dacvis SesaZleblobisagan<br />
gansxvavebiT, droTa ganmavlobaSi ikveTeba.<br />
4. avtori ganixilavs globaluri daTbobis magaliTs, raTa<br />
(a) daadasturos, rom sazogadoebas SeuZlia obieqturad Seafasos,<br />
vin ufro axlos mivida simarTlesTan.<br />
(b) warmoaCinos, rom samarTlianoba sakmaod subieqturi da,<br />
amasTanave, abstraqtuli cnebaa.<br />
(g) gagvacnos Jurnalisturi simarTlis winaaRmdegobrivi xasiaTi.<br />
(d) kritikulad Seafasos JurnalistikaSi informaciis dabalansebis<br />
sakiTxi.<br />
(e) gamokveTos JurnalistikaSi Tanamimdevrulobis aucilebloba.<br />
5. Teziss _ simarTlis srulad warmoCena rTulia, Tumca metnaklebad<br />
SesaZlebelia, _ avtori adasturebs<br />
(a) simarTlis Sesaxeb filosofosebis naazrevis damowmebiT.<br />
(b) im masalis komentariT, romelic umciresobaTa Temas exeba.<br />
(g) gamocdili Jurnalistis, hoding karteris mosazrebis gacnobiT.<br />
(d) JurnalistikaSi samarTlianobis sakiTxis win wamoweviT.<br />
(e) istorikos gordon vudis mosazrebasTan paralelis gavlebiT.
testi 1<br />
6. CamoTvlilTagan romeli ar aris marTebuli teqstis mixedviT?<br />
(a) polarizebuli argumentebis gamoyeneba Tanamedrove<br />
mediakulturis erT-erTi xarvezia.<br />
(b) Jurnalisti ambis obieqturad dabalansebas ver SeZlebs, Tu<br />
mxareebs Tanabari wona ar gaaCniaT.<br />
(g) faqtebis Sesabamisobaze dakvirvebiT, sazogadoebas Jurnalisturi<br />
simarTlis Semowmeba SeuZlia.<br />
(d) sazogadoebis interesebis dasacavad mediam axal ambebs meti<br />
konteqsti da interpretacia unda Sematos.<br />
(e) dRes auditoria Jurnalistisagan moiTxovs sainformacio nakadis<br />
gafiltvras da mniSvnelovani sakiTxis gamoyofas.<br />
7. CamoTvlilTagan yvelaze metad romeli Seefereba teqsts<br />
saTaurad?<br />
(a) samarTlianobisa da balansis cnebebi JurnalistikaSi<br />
(b) tradiciuli da Tanamedrove Jurnalistika<br />
(g) simarTle Tanamedrove JurnalistikaSi<br />
(d) faqti da sizuste JurnalistikaSi<br />
(e) eqskursi mediakulturis istoriaSi<br />
20
I<br />
II<br />
III<br />
IV<br />
teqsti B<br />
21<br />
wakiTxulis gaazreba<br />
miTologiuri gmirebis moqmedeba da Sexedulebebi, maTi sagmiro<br />
saqmeebi elinTa eTikuri normebis safuZvels warmoadgenda. Zveli<br />
berZeni poetebi masalisTvis miToss mimarTavdnen. esqiles, sofoklesa<br />
da evripides Semoqmedebis wyaroc berZnuli miTosi iyo. aq Tavs iCenda<br />
maTi mizanic, miswrafebac da msoflmxedvelobac. es sami didi<br />
mwerali bevr rameSi hgavs erTmaneTs, magram gansxvaveba maT Soris<br />
uTuod metia.<br />
esqilesaTvis grandiozulobisaken ltolvaa damaxasiaTebeli. misi<br />
gmirebi goliaTebad da bumberazebad warmogvidgebian. isini RmerTebs<br />
Camohgvanan, maTsaviT didebulni arian; nebisyofiTa da zneobiT<br />
Semkulni maRali miznebisTvis ibrZvian da kacobriobis bedze<br />
zrunaven. sofoklem ki Tavisi gmirebi dedamiwaze Camoiyvana da<br />
yuradReba maT sulier samyaroze gadaitana. es gmirebi TiTqos<br />
Cveulebrivi adamianebi arian, Tumca, arc iseTni, aTenis quCebSi<br />
yoveldRiurad rom xvdebodnen sofokles, magram arc imaze meti,<br />
rogoric maRalzneobrivi da keTilSobili moqalaqe unda yofiliyo.<br />
mxolod evripides gmirebi mogvevlinen realistur personaJebad _<br />
iseTebad, evripides Tanamedroveni rom iyvnen. aristoteles azriT,<br />
sofokle asaxavs adamianebs iseTebad, rogorebic isini unda iyvnen,<br />
evripide ki _ rogorebic isini arian. sofokle esqiles umcrosi<br />
Tanamedrove iyo, evripide ki _ sofoklesi. maS, ram gamoiwvia esoden<br />
SesamCnevi cvlilebebi?<br />
esqiles msoflmxedveloba berZen-sparselTa omebis dros<br />
yalibdeboda. mis fantaziasac es sabediswero periodi asazrdoebda.<br />
igi yovelTvis diadi movlenebis SuagulSi trialebda da kargad<br />
xedavda, rom qveynis gadasarCenad gmirebi, iqneb, titanebic ki iyo<br />
saWiro; aseTebs irgvliv ver poulobda da maTi Zebna miTebSi,<br />
legendarul istoriebSi daiwyo. sofokle esqileze 30 wliT umcrosi<br />
iyo, magram es 30 weli sakmarisi aRmoCnda imisaTvis, rom saberZneTSi<br />
viTareba Secvliliyo. qveyanas titanebi aRar sWirdeboda da<br />
heroikuli suliskveTebac erTgvarad ganelda; sparselebis gandevnis<br />
Semdeg aTenSi myudroebam daisadgura. gmiruli saqmeni mogonebad iqca.<br />
evripidesdroindeli aTenisaTvis ki daucxromeli Zieba da<br />
mecnieruli aRmavloba iyo niSandoblivi. adamianis Zalisa da<br />
SesaZleblobebis aRiareba, rac cxadad iCenda Tavs maSindel aTenSi,<br />
RmerTebis rolis Sesustebasa da im azris dafuZnebas moaswavebda,<br />
rom pirovnebas Tavad SeeZlo, gamoeWeda sakuTari cxovrebis bedi.<br />
amave periodSi ayvavda sofisturi ritorikac. Tumca, isic ueWvelia,<br />
rom evripide mainc xarks ixdida tradiciebis winaSe _ miTebi da<br />
legendebi asazrdoebda mis Semoqmedebas, miTosi awvdida masac<br />
siuJetebsa da gmirebs. aSkaraa, rom miTosuri Tematika evripides
V<br />
VI<br />
testi 1<br />
Tavisi winamorbedebis msgavsi miznebiT aRar izidavda; Tumca isic<br />
iyenebda miTosur siuJetebs, radgan wminda yofiTi an filosofiuri<br />
xasiaTis tragediebis Seqmna Zv. w. V saukuneSi azrad aravis<br />
mouvidoda. meore mxriv, sakuTriv miTosidan aRebuli masalis<br />
magaliTze ufro efeqturi unda yofiliyo tradiciul SexedulebaTa<br />
kritika. evripides araerTi mniSvnelovani Tu umniSvnelo cvlileba<br />
Seaqvs miTSi, erTgvarad Tavis koncefcias uqvemdebarebs mas.<br />
gadaWarbebuli ar iqneba, Tu vityviT, rom evripides iasoni aRar<br />
aris argonavtebis miTis aRiarebuli da Zlevamosili winamZRoli. Cven<br />
winaSe Zv. w. V saukunis meore naxevris adamiani dgas, mxolod pirad<br />
keTildReobaze meocnebe, Tavdajerebuli pirovneba, romelic,<br />
aTenelTa umravlesobis msgavsad, kargad flobs sofisturi<br />
ritorikis xerxebs. isic unda aRvniSnoT, rom evripides SemoqmedebaSi<br />
iasoni gamonaklisi ar gaxlavT.<br />
evripides damokidebuleba miTisadmi TavisTavad gamoricxavda<br />
winamorbedTa mibaZvis SesaZleblobas. esqilesa da sofoklesagan<br />
gansxvavebiT, evripide SedarebiT nakleb yuradRebas aqcevda<br />
tragediis harmoniul mTlianobas, magram meti yuradRebiT ekideboda<br />
misi calkeuli nawilis damuSavebas. aseve, igi gabedulad cvlida,<br />
avsebda da axleburad amuSavebda miTis tradiciul versiebs.<br />
sofistebis naazrevma evripides Sexedulebebis Camoyalibebaze didi<br />
gavlena moaxdina: man uyoymanod gaiziara debuleba, rom yvelafris<br />
sazomi adamiania. evripide cdilobda, kidev ufro Rrmad Caswvdomoda<br />
gmiris sulier samyaros. pirovnebisadmi misma aseTma interesma ki<br />
ZvelberZnul tragediaSi msaxiobis roli sagrZnoblad gazarda.<br />
8. avtoris mTavari mizania:<br />
(a) daasabuTos, rom esqiles, sofoklesa da evripides Semoqmedebis<br />
wyaro berZnuli miTosi iyo.<br />
(b) daadasturos, rom sofistebis naazrevma evripides Semoqmedebaze<br />
didi gavlena iqonia.<br />
(g) gamoavlinos, rom berZnuli tragediis ganviTarebis sxvadasxva<br />
etapze msaxiobis rolic sxvadasxvagvari iyo.<br />
(d) warmoaCinos, rom esqiles, sofoklesa da evripides<br />
damokidebuleba miTosis mimarT erTmaneTisagan aSkarad gansxvavebuli<br />
iyo.<br />
(e) dagvanaxos, rom esqiles, sofoklesa da evripides Semoqmedeba<br />
berZen-sparselTa omebis epoqis amsaxvelia.<br />
22
9. romeli mosazreba gamomdinareobs teqstidan?<br />
23<br />
wakiTxulis gaazreba<br />
(a) evripidem uari Tqva winamorbedTa tradiciaze da wminda<br />
filosofiuri xasiaTis tragediebi Seqmna.<br />
(b) esqiles RvTaebrivi gmiri sofoklem idealuri pirovnebiT Secvala.<br />
(g) aristotelem, esqilesTan SedarebiT, upiratesoba sofokles<br />
mianiWa.<br />
(d) sofokles mier ganxorcielebulma cvlilebebma sagrZnoblad<br />
gazarda tragediaSi msaxiobis roli.<br />
(e) berZen-sparselTa omebis heroikam zegavlena moaxdina evripides<br />
Semoqmedebaze da misi suliskveTebac gansazRvra.<br />
10. am sami avtoris Semoqmedebaze dakvirvebiT SeiZleba vifiqroT, rom<br />
ZvelberZnul tragediaSi<br />
(a) yvela etapze gamoiyeneboda sofisturi ritorika, rogorc kamaTis<br />
tradiciuli xerxi.<br />
(b) Tavidanve Sesustebuli iyo movlenaTa ganviTarebaSi RmerTebis<br />
aqtiuri rolis warmoCena.<br />
(g) TandaTan Rrmavdeboda interesi gmiris Sinagani samyaros, misi<br />
fsiqologiis mimarT.<br />
(d) avtorTa msoflmxedvelobis cvlilebis Sedegad wminda yofiTi<br />
xasiaTis Tematika damkvidrda.<br />
(e) gmiris eTikuri normebi yvela etapze erTgvarovani iyo.<br />
11. ra mimarTebaa teqstis IV da V abzacebs Soris?<br />
(a) IV abzacSi gamoTqmuli mosazrebebi Sejamebulia V abzacSi.<br />
(b) V abzacSi kritikulad ganxilulia IV abzacSi gamoTqmuli<br />
varaudi.<br />
(g) IV abzacSi gamoTqmuli mosazreba magaliTiT dadasturebulia V<br />
abzacSi.<br />
(d) V abzacSi Sefasebulia IV abzacSi warmodgenili konkretuli<br />
magaliTebi.<br />
(e) IV da V abzacebSi warmodgenilia erTmaneTis sapirispiro<br />
Tvalsazrisebi.
testi 1<br />
12. CamoTvlilTagan romeli ar dasturdeba teqstSi?<br />
(a) evripides SemoqmedebaSi gmirebi realistur personaJebad<br />
mogvevlinnen, iseTebad, rogoric avtoris Tanamedrove aTenelebi<br />
iyvnen.<br />
(b) miTosidan aRebuli masalis magaliTze tradiciul SexedulebaTa<br />
kritika sofisturi ritorikis ayvavebis Tanadrouli procesi iyo.<br />
(g) ZvelberZnulma tragediam drois arcTu ise did monakveTSi<br />
SesamCnevi cvlileba ganicada.<br />
(d) evripidesdroindeli aTenisaTvis niSandoblivi iyo daucxromeli<br />
Zieba da mecnieruli aRmavloba.<br />
(e) esqilesagan gansxvavebiT, sofokle ufro xSirad iyenebda wyarod<br />
miTosur masalas.<br />
13. evripides Semoqmedebis Sesaxeb gamoTqmuli mosazrebebidan<br />
romelia marTebuli?<br />
(a) esqilesa da sofokles msgavsad, evripidec meti yuradRebiT<br />
ekideboda miTis calkeuli nawilis damuSavebas, vidre mis ucvlelad<br />
SenarCunebas.<br />
(b) winamorbedi tragikosebis debuleba, rom gmirs Tavad SeeZlo,<br />
gamoeWeda sakuTari bedi, evripidemac uyoymanod gaiziara.<br />
(g) evripides mier miTebSi cvlilebebis Setanam ZvelberZnul<br />
tragediaSi harmoniuli mTlianobis principis darRveva ganapiroba.<br />
(d) miuxedavad imisa, rom evripide, winamorbedTa msgavsad, wyarod<br />
miTebs iyenebs, Taviseburi midgomis gamo, misi Semoqmedeba<br />
originaluria.<br />
(e) evripidem, winamorbedebisagan gansxvavebiT, uari Tqva tragediaSi<br />
miTologiuri gmirebis warmodgenaze.<br />
24
I<br />
II<br />
III<br />
teqsti C<br />
25<br />
wakiTxulis gaazreba<br />
wina aziaSi adamianma mesaqonleobasa da mcenareebis kultivirebas<br />
pirvelad 9-10 aTasi wlis win mihyo xeli, rodesac dedamiwaze<br />
gamyinvarebis bolo talRa dasrulda; man moiyvana xorbali da qeri,<br />
moaSinaura gareuli cxvari _ mufloni da gareuli Txa _ niamori,<br />
agreTve, tavrosis gareuli xari da gareuli Rori, SesaZloa, gareuli<br />
ixvi da batic. arqeologiuri monacemebis mixedviT, xorblis kulturam<br />
8 aTasi wlis win miaRwia saberZneTs, dasavleT TurqeTsa da kavkasias.<br />
Semdeg ki gavrcelda samxreT-aRmosavleT evropasa da<br />
xmelTaSuazRvispireTis danarCen teritoriaze. SesaZloa, rom xorblis<br />
kulturasTan erTad kavkasiaSi gavrceldnen Sinauri cxovelebi da<br />
frinvelebi: cxvari, Txa, Zroxa, ZaRli, ixvi da bati.<br />
miiCneven, rom adamianma pirvelad mgeli moaSinaura; misi<br />
saxecvlili STamomavali ZaRlia. ZaRlis moSinaurebis periodze<br />
mecnierTa Soris Tanxmoba ar arsebobs. savaraudod, 50 aTasi wlis win,<br />
rodesac adamianma avstralia aiTvisa, ZaRli mas ukve Tan axlda. am<br />
ZaRlis gavelurebuli saxeoba dingos saxeliT aris cnobili. zogi<br />
miiCnevs, rom mglis moSinaurebis Semdeg 100 aTas welze meti gavida.<br />
varaudoben imasac, rom afrikidan evraziaSi gadmosul adamianebs ukve<br />
ZaRli mohyveboda. sxva versiis mixedviT, ZaRlis yvela Tanamedrove<br />
jiSi im mglis STamomavals warmoadgens, romelic CineTSi moaSinaures<br />
daaxloebiT 15 aTasi wlis win, Tumca es versia mxolod<br />
mitoqondriuli dnm-is kvlevis monacemebs efuZneba. Tanamedrove<br />
kavkasiuri nagazis mitoqondriuli dnm Cinuri mglebis (an ZaRlebis)<br />
dnm-Tan ufro axlos dgas, vidre kavkasiuri an winaaziuri mglebis dnm-<br />
Tan, magram es jer kidev ar niSnavs, rom wina aziaSi mglis moSinaureba<br />
ar xdeboda.<br />
bolo aTwleulis genetikurma kvlevebma gviCvena, rom cxovelebis<br />
moSinaureba wina aziisagan damoukideblad Soreul aRmosavleTSic<br />
xdeboda, kerZod, CineTsa da mdinare indis dablobSi. iseve rogorc<br />
wina aziaSi, aqac moaSinaures gareuli xari zebu, cxvari, Rori da<br />
kameCi. garda amisa, indoCineTSi moaSinaures gareuli qaTami, romelic<br />
evropasa da dasavleT aziaSi manamde ar iyo moSinaurebuli. 3-4 aTasi<br />
wlis win Sinauri qaTami gaCnda xmelTaSuazRvispireTsa da wina aziaSi.<br />
albaT, kavkasiaSic es frinveli maSin gamoCnda. dasavleTisken,<br />
SesaZloa, sxva saxeobebic vrceldeboda. magaliTad, aRmosavluri<br />
xarisa da Zroxis jiSi zebu gavrcelda dasavleTisken _<br />
azerbaijanidan afrikamde. afrikaSi is winaaziur jiSebs Seeria,<br />
samxreT kavkasiaSi ki induri da winaaziuri jiSebis saqoneli<br />
gamijnuli darCa. magaliTad, samxreT azerbaijanSi zebusnairi
IV<br />
V<br />
testi 1<br />
saqoneli Warbobs, xolo dasavleT kavkasiaSi gavrcelebul saqonels<br />
zebusTan araferi aqvs <strong>saerTo</strong>.<br />
daaxloebiT 5-6 aTasi wlis win, yorRanuli kulturis ganviTarebis<br />
periodSi, kavkasiisa da Savi zRvis CrdiloeTiT, aRmosavleT evropis<br />
stepSi adamianma brinjaos damuSaveba iswavla da cxeni moaSinaura.<br />
SavizRvispireTis stepidan cxeni gavrcelda kavkasiaSi, Sua aziasa da<br />
centralur evropaSi, xolo iqidan evraziis sxva regionebSic.<br />
Sua saukuneebSi CineTidan evropaSi Semovida abreSumis Wia.<br />
evropaSi abreSumis kulturis gavrcelebas ukavSireben monRolebis<br />
zesaxelmwifos Seqmnas, romelmac evraziis didi nawili daikava.<br />
14. CamoTvlilTagan romeli mosazreba dasturdeba teqstSi?<br />
(a) xmelTaSuazRvispireTSi moSinaurebuli gareuli Txa _ niamori da<br />
tavrosis gareuli xari pirvelad samxreT-aRmosavleT evropaSi<br />
gavrceldnen.<br />
(b) qaTami indoCineTSi ufro adre moaSinaures, vidre is evropasa da<br />
dasavleT aziaSi gamoCnda.<br />
(g) arqeologiuri monacemebis mixedviT, xorblis kulturis moyvana<br />
pirvelad daiwyes saberZneTSi, dasavleT TurqeTsa da kavkasiaSi.<br />
(d) genetikurma kvlevebma daadastura azerbaijansa da dasavleT<br />
kavkasiaSi gavrcelebuli saqonlis naTesaoba.<br />
(e) abreSumis Wia evropaSi manamde gavrcelda, vidre monRolebi<br />
evrazias daipyrobdnen.<br />
15. teqstidan gamomdinare, romeli mosazrebaa mcdari?<br />
(a) adamianma maSin moaSinaura gareuli cxvari _ mufloni, roca<br />
xorblisa da qeris moyvana daiwyo.<br />
(b) savaraudod, Sinauri cxovelebi da frinvelebi kavkasiaSi 8 aTasi<br />
wlis win xorblis kulturasTan erTad gavrceldnen.<br />
(g) adamianma avstralia 50 aTasi wlis win aiTvisa.<br />
(d) savaraudoa, rom afrikidan evraziaSi adamianebi ZaRlTan erTad<br />
movidnen.<br />
(e) gareuli xari zebu wina aziidan CineTSi 9-10 aTasi wlis win<br />
gavrcelda.<br />
26
27<br />
wakiTxulis gaazreba<br />
16. mglis moSinaurebis Sesaxeb gamoTqmuli romeli mosazreba gvxvdeba<br />
teqstSi?<br />
(a) adamianma veluri ZaRli dingo avstraliaSi ormocdaaTi aTasi wlis<br />
win moaSinaura.<br />
(b) mitoqondriuli dnm-is kvlevis safuZvelze mecnierebi SeTanxmdnen,<br />
rom pirvelad mgeli CineTSi moaSinaures.<br />
(g) savaraudoa, rom kavkasiaSi kavkasiuri nagazis gavrceleba cxenis<br />
moSinaurebasTan erTad moxda.<br />
(d) kavkasiuri nagazisa da Cinuri mglis mitoqondriuli dnm-is<br />
msgavsebis safuZvelze ver davaskvniT, rom wina aziaSi mglis<br />
moSinaureba ar xdeboda.<br />
(e) ZaRlis yvela Tanamedrove jiSi im mglebis STamomavalia, romelic<br />
afrikidan evraziaSi gadmosul adamianebs Semohyva.<br />
17. kavkasiaSi gavrcelebuli cxovelebis Sesaxeb gamoTqmuli romeli<br />
mosazreba dasturdeba teqstSi?<br />
(a) samxreT kavkasiaSi winaaziuri da induri jiSis saqoneli erTmaneTs<br />
Seeria.<br />
(b) kavkasiaSi, savaraudod, Sinauri qaTami 3-4 aTasi wlis win<br />
gavrcelda.<br />
(g) kavkasiaSi 9-10 aTasi wlis win gavrceldnen Sinauri cxovelebi -<br />
ZaRli, cxvari, Txa, Zroxa.<br />
(d) yorRanuli kulturis periodSi moSinaurebuli cxeni kavkasiidan<br />
SavizRvispireTis stepebSi gavrcelda.<br />
(e) dasavleT kavkasiaSi farTod gavrcelda CineTSi moSinaurebuli<br />
Zroxis saxeoba zebu.
testi 1<br />
18. CamoTvlilTagan romeli asaxavs marTebulad mimarTebas I da III<br />
abzacebs Soris?<br />
(a) III abzacSi kritikulad aris ganxiluli I abzacSi wamoWrili<br />
sakiTxi.<br />
(b) I abzacSi wamoWrilia sakiTxi, romlis konkretuli magaliTebi<br />
ganxilulia III abzacSi.<br />
(g) I da III abzacebSi ganxilulia erTmaneTis gamomricxavi mecnieruli<br />
mosazrebebi erT sakiTxTan dakavSirebiT, Sesabamisi magaliTebis<br />
moxmobiT.<br />
(d) I da III abzacebSi ganxilulia erTi da igive mecnieruli mosazreba,<br />
romelic dasabuTebulia Sesabamisi MmagaliTebiT.<br />
(e) I da III abzacebSi ganxilulia sxvadasxva mecnieruli Tvalsazrisi<br />
erT sakiTxTan dakavSirebiT Sesabamisi magaliTebis moxmobiT.<br />
19. kavkasiisa da evropis Sesaxeb gamoTqmul mosazrebaTagan romelia<br />
marTebuli?<br />
(a) xorblis kultura saberZneTidan da dasavleT TurqeTidan<br />
erTdroulad gavrcelda kavkasiasa da samxreT-aRmosavleT evropaSi.<br />
(b) ZaRlis yvela Tanamedrove kavkasiuri da evropuli jiSi<br />
mitoqondriuli dnm-iT winaaziur mgels enaTesaveba.<br />
(g) cxeni kavkasiasa da centralur evropaSi SavizRvispireTis<br />
stepebidan gavrcelda.<br />
(d) abreSumis Wia kavkasiasa da evropaSi erTdroulad, erTmaneTisagan<br />
damoukideblad, gavrcelda.<br />
(e) cxvari da Txa pirvelad kavkasiasa da evropaSi moaSinaures.<br />
28
29<br />
wakiTxulis gaazreba<br />
20. wina aziisa da Soreuli aRmosavleTis Sesaxeb gamoTqmuli<br />
mosazrebebidan romelia marTebuli?<br />
(a) adamianma wina aziasa da Soreul aRmosavleTSi cxovelebis<br />
moSinaureba jer kidev gamyinvarebis periodSi daiwyo.<br />
(b) cxovelebis zogierTi saxeobis moSinaureba wina aziasa da Soreul<br />
aRmosavleTSi damoukideblad xdeboda.<br />
(g) wina aziasa da Soreul aRmosavleTSi gavrcelebul cxovelTa<br />
saxeobebs msgavsi mitoqondriuli dnm aqvT.<br />
(d) wina aziasa da Soreul aRmosavleTSi qaTami erTdroulad<br />
gavrcelda.<br />
(e) cxenis moSinaureba wina aziasa da Soreul aRmosavleTSi<br />
erTdroulad xdeboda.<br />
21. ra aris teqstis avtoris mizani?<br />
(a) gansazRvros Sinaur cxovelTa da kulturul mcenareTa<br />
gavrcelebis geografiuli arealebi.<br />
(b) ganixilos mosazrebebi gareuli cxovelebis moSinaurebisa da<br />
mcenareebis kultivirebis Tavdapirveli geografiuli arealebisa da<br />
periodebis Sesaxeb.<br />
(g) aRweros adamianis sameurneo saqmianoba qronologiuri<br />
TanmimdevrobiT, aTaswleulebis Sesabamisad.<br />
(d) daadginos sxvadasxva cxovelTa moSinaurebisa da mcenareebis<br />
kultivirebis periodi.<br />
(e) gamokveTos wina aziis, Kkavkasiisa da CineTis roli adamianis<br />
sameurneo saqmianobis ganviTarebaSi.
testi 1<br />
analitikuri wera<br />
gaiTvaliswineT: am furclebze Sesrulebuli nawerebi ar mowmdeba.<br />
Tqveni naSromi Sefasdeba mxolod pasuxebis furclis mixedviT.<br />
davaleba I – Tema mocemul sakiTxze<br />
gamoTqviT Tqveni azri, ramdenad eTanxmebiT an ar<br />
eTanxmebiT mocemul Tvalsazriss. axseniT Tqveni pozicia,<br />
sakuTari azris dasasabuTeblad moiyvaneT argumentebi da<br />
magaliTebi arsebuli realobidan, istoriidan,<br />
literaturidan an filmebidan da a. S.<br />
naweri ar unda iyos 100 sityvaze naklebi.<br />
saxelmwifom upiratesoba unda mianiWos jandacvis sferos da<br />
ufro meti Tanxa gamoyos misi ganviTarebisaTvis, vidre<br />
qveyanaSi ekologiuri problemebis mogvarebisaTvis.<br />
Savi samuSaosTvis<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
30
31<br />
analitikuri wera<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
testi 1<br />
davaleba II – msjelobis analizi<br />
mocemulia teqsti, romelSic garkveuli monacemebis<br />
safuZvelze gamotanilia daskvna da warmodgenilia<br />
gamokveTili problemis gadaWris gza.<br />
gaaanalizeT, ramdenad damajerebeli da sakmarisia es<br />
monacemebi warmodgenili daskvnis gamosatanad; gamoavlineT<br />
msjelobis yvela arsebiTi xarvezi. gansazRvreT, ra<br />
damatebiTi informacia dagWirdebodaT imisaTvis, rom ukeT<br />
SegefasebinaT daskvna; ramdenad adekvaturi da damajerebelia<br />
problemis gadasaWrelad SemoTavazebuli gza.<br />
naweri ar unda iyos 80 sityvaze naklebi.<br />
mTavrobam daafinansa proeqti, romelic iTvaliswinebda<br />
saxelmwifo enis cudad mcodne moqalaqeebisaTvis codnis donis<br />
gasaumjobeseblad specialuri saxelmZRvanelos Sedgenas.<br />
saxelmZRvanelo moamzada specialistebis jgufma da is Sesabamis<br />
kontingents dauriges. erTi wlis Semdeg Catarebuli gamokvlevis<br />
Sedegad dadginda, rom im moqalaqeTagan, romlebsac<br />
saxelmZRvanelo gadaecaT, mxolod nawilma gaiumjobesa<br />
saxelmwifo enis codnis done.<br />
amitom saxelmZRvanelo uaryofiTad Seafases da axali<br />
saxelmZRvanelos Seqmna avtorTa sxva jgufs SeukveTes.<br />
Savi samuSaosTvis<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
32
33<br />
analitikuri wera<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
testi 1<br />
amocana 1<br />
logikuri msjeloba<br />
mocemulia winadadeba:<br />
17 amocana dro - 60 wuTi<br />
TiToeuli amocanis pirobas erTvis SekiTxva savaraudo pasuxebiT.<br />
gaiazreT amocana da savaraudo pasuxebidan airCieT is, romelic<br />
marTebulia pirobis mixedviT.<br />
zogierTi evropuli manqana iafia da mzis energiaze muSaobs.<br />
qvemoT CamoTvlilTagan romeli ewinaaRmdegeba mocemul<br />
winadadebas?<br />
(a) yvela araevropuli manqana Zviria.<br />
(b) zogierTi evropuli manqana Zviria da mzis energiaze muSaobs.<br />
(g) arc erTi evropuli manqana, romelic mzis energiaze ar<br />
muSaobs, ar aris iafi.<br />
(d) yvela evropuli manqana iafia.<br />
(e) arc erTi manqana, romelic mzis energiaze muSaobs, ar aris<br />
iafi.<br />
34
amocana 2<br />
mocemulia sami debuleba:<br />
yvela maimuni cnobismoyvarea.<br />
zogierTi maimuni Zalian Tamamia.<br />
arc erTi Tamami arseba ar aris frTxili.<br />
35<br />
logikuri msjeloba<br />
CamoTvlilTagan romeli daskvna gamomdinareobs am debulebebidan?<br />
(a) zogierTi frTxili arseba ar aris cnobismoyvare.<br />
(b) arc erTi maimuni ar aris frTxili.<br />
(g) arsebobs frTxili arseba, romelic ar aris maimuni.<br />
(d) arsebobs cnobismoyvare arseba, romelic ar aris<br />
frTxili.<br />
(e) arc erTi cnobismoyvare arseba ar aris frTxili.<br />
amocanebi 3-4 Semdeg pirobas eyrdnoba:<br />
warmosaxviT kontinentze<br />
sul 7 qveyanaa: anabeTi,<br />
anabeTi<br />
banga, gomalia, donia,<br />
veribia<br />
zuari<br />
erazia, veribia da<br />
zuari. mocemul<br />
diagramaze rgolebiT<br />
aRniSnulia es qveynebi,<br />
xolo<br />
rgols<br />
nebismier<br />
Soris<br />
or<br />
xazi<br />
gomalia<br />
donia<br />
gavlebulia im da<br />
mxolod im SemTxvevaSi,<br />
Tu Sesabamisi qveynebi<br />
erTmaneTs esazRvreba. am<br />
qveynebidan anabeTSi,<br />
banga<br />
erazia<br />
gomaliasa da eraziaSi<br />
anarqiuli wyobaa, xolo danarCen qveynebSi _ monarqiuli.<br />
TiToeuli qveynidan SesaZlebelia am qveynis nebismier mosazRvre<br />
qveyanaSi matarebliT Casvla mesame qveynis gavlis gareSe.
testi 1<br />
amocana 3<br />
am qveynebis Sesaxeb gamoTqmuli Semdegi winadadebebidan:<br />
I. nebismier monarqiul qveyanas romelime anarqiuli qveyana<br />
esazRvreba.<br />
II. arsebobs iseTi anarqiuli qveyana, romelic yvela monarqiul<br />
qveyanas esazRvreba.<br />
III. nebismieri monarqiuli qveynidan SesaZlebelia nebismier sxva<br />
monarqiul qveyanaSi matarebliT moxvedra anarqiuli qveynis<br />
gavlis gareSe.<br />
WeSmaritia:<br />
(a) mxolod I<br />
(b) mxolod II<br />
(g) mxolod III<br />
(d) mxolod I da II<br />
(e) samive<br />
amocana 4<br />
or sxvadasxva qveyanas vuwodoT erTmaneTis Soreuli mezoblebi,<br />
Tu isini erTmaneTs ar esazRvreba da arsebobs iseTi mesame qveyana,<br />
romelic orive maTgans esazRvreba.<br />
qveynebis Semdegi wyvilebidan:<br />
I. anabeTi da banga<br />
II. gomalia da zuari<br />
III. veribia da donia<br />
erTmaneTis Soreuli mezoblebi arian:<br />
(a) mxolod I<br />
(b) mxolod II<br />
(g) mxolod III<br />
(d) mxolod I da II<br />
(e) mxolod II da III<br />
36
amocana 5<br />
37<br />
logikuri msjeloba<br />
naTias zeg gamocda aqvs; guSin saRamos ki is deteqtivis kiTxvam<br />
gaitaca da wigns SuaRamemde ver moswyda. Zilis win naTia fiqrobs:<br />
`gamocdaze rom ar CaviWra, xval diliT biblioTekaSi unda<br />
wavide an SuadRisas leqcia unda gavacdino; amasTan, xval<br />
saRamos televizors ar unda vuyuro da <strong>gamocdis</strong>Tvis 4<br />
saaTi mainc unda vimecadino. meore mxriv, Tu diliT<br />
biblioTekaSi waval da daviRlebi, saRamos televizoris<br />
yurebis garda verafers SevZleb, xolo Tu diliT<br />
biblioTekaSi waval da ar daviRlebi, saRamos isev deteqtivi<br />
gamitacebs. cxadia, Tu deteqtivma gamitaca, veRar<br />
vimecadineb.~<br />
Tu yvelaferi, rac naTiam ifiqra, sworia da cnobilia, rom is<br />
gamocdaze ar CaiWra, rogor moiqca is <strong>gamocdis</strong> wina dRes?<br />
(a) diliT: wavida biblioTekaSi, ar gaacdina leqcia.<br />
saRamos: ar uyura televizors, imecadina 4 saaTi.<br />
(b) diliT: ar wavida biblioTekaSi, ar gaacdina leqcia.<br />
saRamos: uyura televizors, imecadina 4 saaTi.<br />
(g) diliT: wavida biblioTekaSi, gaacdina leqcia.<br />
saRamos: ar uyura televizors, imecadina 4 saaTi.<br />
(d) diliT: ar wavida biblioTekaSi, gaacdina leqcia.<br />
saRamos: ar uyura televizors, imecadina 4 saaTi.<br />
(e) diliT: ar wavida biblioTekaSi, gaacdina leqcia.<br />
saRamos: uyura televizors, imecadina 4 saaTi.
testi 1<br />
amocana 6<br />
qimikosma Seityo, rom axali wamlis, antigripinis SemadgenlobaSi<br />
Sedis fermenti F. qimikosma am fermentis nikotinTan Serevis<br />
Sedegad miiRo axali nivTiereba X. moxaliseebze dakvirvebis<br />
Sedegad man aRmoaCina, rom X nivTiereba, adamianis organizmSi<br />
moxvedris SemTxvevaSi, alergias iwvevs. amis safuZvelze man<br />
daaskvna, rom sigaretis mweveli pacientebisTvis antigripinis<br />
miReba arasasurvelia alergiis riskis gamo.<br />
CamoTvlilTagan romeli gaxdida saeWvos qimikosis daskvnas<br />
yvelaze metad?<br />
(a) nivTiereba X da, miT umetes, misi alergiuli Tvisebebi<br />
samecniero literaturaSi cnobili ar aris.<br />
(b) dadgenilia, rom aramweveli pacientebisTvis antigripini<br />
ufro efeqturia da naklebad iwvevs arasasurvel efeqts,<br />
vidre sxva msgavsi moqmedebis preparatebi.<br />
(g) antigripinSi Semavali F fermentis X nivTierebad<br />
gardasaqmnelad saWiro nikotinis raodenoba<br />
organizmisTvis gacilebiT ufro mavnea, vidre am<br />
gardaqmnis Sedegad miRebuli X nivTierebiT gamowveuli<br />
alergia.<br />
(d) roca nikotins F fermentTan erTad antigripinSi Semavali<br />
sxva komponentebic Seereva, X nivTiereba aRar<br />
warmoiqmneba.<br />
(e) F fermentis gareSe antigripinis samkurnalo efeqti<br />
iseTivea, rogoric F fermentTan erTad.<br />
38
amocana 7<br />
39<br />
logikuri msjeloba<br />
qalaqis erT-erT skolaSi gaixsna wyalburTis sportuli wre.<br />
skolis yvela im moswavles, vinc curva icoda, SeeZlo, miemarTa<br />
SesarCevi komisiisaTvis wreSi Caricxvis mizniT. mwvrTneli<br />
SiSobda, rom fsiqologiuri barieris gamo curvis mcodne<br />
gogonebidan cota gamoTqvamda wyalburTis wreSi varjiSis<br />
survils. komisiis muSaobis damTavrebis Semdeg aRmoCnda, rom<br />
wreSi miRebulTa daaxloebiT naxevari gogona iyo.<br />
mwvrTnelma daaskvna, rom am skolis gogonebs ara aqvT<br />
fsiqologiuri barieri da isini iseve irCeven wyalburTelTa wres,<br />
rogorc biWebi.<br />
CamoTvlilTagan romelia is daSveba, romelsac eyrdnoba<br />
mwvrTnelis daskvna?<br />
(a) am skolaSi moswavleTa daaxloebiT naxevarma icis curva.<br />
(b) biWebisa da gogonebis raodenoba skolaSi daaxloebiT<br />
Tanabaria.<br />
(g) curvis mcodne gogonebi ar Seadgenen skolaSi moswavle<br />
gogonebis raodenobis naxevarze mets.<br />
(d) curvis mcodne gogonebisa da curvis mcodne biWebis<br />
raodenoba am skolaSi daaxloebiT Tanabaria.<br />
(e) am skolis biWebi ar Seadgenen skolaSi curvis mcodneTa<br />
raodenobis naxevarze mets.
testi 1<br />
amocana 8<br />
arqeologiur gaTxrebze orma studentma _ ninom da levanma _<br />
qoTani ipova. maT scades dadgena, qvis xanis romel – A, B Tu C –<br />
periods ganekuTvneboda is. amasTan dakavSirebiT maT Soris aseTi<br />
dialogi gaimarTa:<br />
nino: SesaZloa, es qoTani C periods ganekuTvnebodes,<br />
radgan mas orive mxareze aqvs yuri. Cvenma<br />
leqtorma ki gviTxra, rom aseTi oryura<br />
qoTnebi C periodidan moyolebuli gvxvdeba.<br />
levani: moxatulobas daakvirdi, Cveni leqtoris<br />
informaciiT, qoTnis aseTi moxatuloba<br />
mxolod A periodidan moyolebuli gvxvdeba.<br />
nino: marTalia, magram es ver ukuagdebs varauds, rom<br />
qoTani C periods ganekuTvneba.<br />
aq diskusiaSi leqtori CaerTo.<br />
leqtori: Tqveni dakvirvebebi sworia, magram saboloo<br />
daTariRebisTvis qoTnis gamowvis meTodic unda<br />
gaviTvaliswinoT – am meTodiT gamomwvari<br />
qoTnebi mxolod B periodidan moyolebuli<br />
gvxvdeba. ase rom, es qoTani swored B periods<br />
ganekuTvneba.<br />
Tu studentebica da leqtoric sworad msjeloben, rogoria<br />
aRniSnuli periodebis qronologiuri Tanmimdevroba?<br />
(a) A periodi B-ze adrindelia, B ki _ C periodze adrindeli (ABC ).<br />
(b) A periodi C -ze adrindelia, C ki _ B periodze adrindeli (AC B).<br />
(g) B periodi A-ze adrindelia, A ki _ C periodze adrindeli (BAC) .<br />
(d) C periodi B-ze adrindelia, B ki _ A periodze adrindeli (C BA).<br />
(e) C periodi A-ze adrindelia, A ki _ B periodze adrindeli (CAB).<br />
40
amocana 9<br />
41<br />
logikuri msjeloba<br />
mogzauri Sexvda kunZulis sam mobinadres _ A-s, B-s da C -s,<br />
romelTagan erT-erTi raindia da yovelTvis simarTles ambobs,<br />
meore politikosia da yovelTvis cruobs, xolo mesame moqalaqea<br />
da xan simarTles ambobs, xan – tyuils. SekiTxvaze, Tu vin vin iyo<br />
maT Soris, mobinadreebma upasuxes:<br />
A: C raindia.<br />
B: me moqalaqe ar var.<br />
C: B politikosi ar aris.<br />
romelia moqalaqe da romeli – raindi?<br />
(a) C moqalaqea, A _ raindi.<br />
(b) B moqalaqea, A _ raindi.<br />
(g) A moqalaqea, B _ raindi.<br />
(d) C moqalaqea, B _ raindi.<br />
(e) B moqalaqea, C _ raindi.
testi 1<br />
amocanebi 10-13 Semdeg pirobas eyrdnoba<br />
mdinareze navebiT unda daeSvan mogzaurebi: sami gogona _ gvanca,<br />
dea, eka, da oTxi vaJi _ andro, beso, vano da zaza.<br />
sacurao Jileti mogzaurebidan aqvs mxolod sams: andros, besos da<br />
gvancas.<br />
mogzaurebi sam – A, B da C – navSi unda ganawildnen ise, rom<br />
daculi iyos Semdegi pirobebi:<br />
TiToeul navSi ori mogzauri mainc unda Cajdes.<br />
C navSi ar unda ijdes Jiletiani mogzauri.<br />
beso da vano erTsa da imave navSi unda Casxdnen.<br />
amocana 10<br />
CamoTvlilTagan romeli ganawileba akmayofilebs yvela pirobas?<br />
A navi B navi C navi<br />
(a) andro, dea gvanca, eka beso, vano, zaza<br />
(b) andro, eka, zaza beso, vano gvanca, dea<br />
(g) beso, dea andro, gvanca eka, vano, zaza<br />
(d) beso, andro, vano eka, gvanca dea, zaza<br />
(e) beso, vano, zaza andro, gvanca, dea eka<br />
42
amocana 11<br />
43<br />
logikuri msjeloba<br />
Tu eka or sxva mogzaurTan erTad A navSi Cajdeba, qvemoT<br />
CamoTvlilTagan romeli SeiZleba aRmoCndes WeSmariti?<br />
(a) andro da beso erTsa da imave navSi sxedan.<br />
(b) dea da eka erTsa da imave navSi sxedan.<br />
(g) gvanca da vano erTsa da imave navSi sxedan.<br />
(d) gvanca da zaza erTsa da imave navSi sxedan.<br />
(e) andro da eka erTsa da imave navSi sxedan.<br />
amocana 12<br />
qvemoT CamoTvlilTagan romelia SeuZlebeli?<br />
(a) A navSi ori mogzauri zis.<br />
(b) arc erTi gogona ar zis C navSi.<br />
(g) arc erTi gogona ar zis A navSi.<br />
(d) A navSi sami mogzauri zis.<br />
(e) beso da zaza erTsa da imave navSi sxedan.
testi 1<br />
amocana 13<br />
Tu andro da gvanca sxvadasxva navSi sxedan, Semdegi debulebebidan<br />
romeli aRmoCndeba aucileblad WeSmariti?<br />
(a) andro da beso erTsa da imave navSi sxedan.<br />
(b) C navSi zustad ori mogzauri zis.<br />
(g) gvanca da vano erTsa da imave navSi sxedan.<br />
(d) A navSi zustad ori mogzauri zis.<br />
(e) beso da eka erTsa da imave navSi sxedan.<br />
44
amocanebi 14-17 Semdeg pirobas eyrdnoba<br />
45<br />
logikuri msjeloba<br />
xalxuri rewvis gamofenaze sagamofeno sivrcis aTi darbazi<br />
saqarTvelos sxvadasxva regionidan warmodgenil nakeTobebs<br />
dauTmes. sagamofeno darbazebi derefnis sxvadasxva mxares or<br />
mwkrivadaa ganlagebuli ise, rogorc es naxazzea gamosaxuli.<br />
afxazeTi guria TuSeTi svaneTi javaxeTi<br />
TiToeul darbazSi warmodgenilia xalxuri rewvis romelime erTi<br />
dargis nimuSebi _ tradiciuli tansacmeli, WurWeli an xalxuri<br />
musikaluri sakravebi.<br />
amasTanave, cnobilia, rom:<br />
d e r e f a n i<br />
fSavi raWa xevsureTi kaxeTi qarTli<br />
derefnis sxvadasxva mxares erTmaneTis mopirdapire darbazebSi<br />
ar aris warmodgenili xalxuri rewvis erTi da imave dargis<br />
nimuSebi.<br />
TiToeul mwkrivSi uSualod erTmaneTis gverdiT ganlagebul<br />
darbazebSi ar aris warmodgenili xalxuri rewvis erTi da<br />
imave dargis nimuSebi.<br />
tansacmeli warmodgenilia derefnis orive mxares TiTo<br />
darbazSi.<br />
tansacmeli ar aris warmodgenili TuSeTis darbazSi.<br />
raWis darbazSi warmodgenilia WurWeli.
testi 1<br />
amocana 14<br />
CamoTvlilTagan romeli SeiZleba asaxavdes sworad xalxuri<br />
rewvis dargebis Sesabamisobas Semdegi darbazebisaTvis: afxazeTi,<br />
guria, TuSeTi, svaneTi, javaxeTi?<br />
afxazeTi guria TuSeTi svaneTi javaxeTi<br />
(a) tansacmeli, sakravebi, WurWeli, sakravebi, sakravebi<br />
(b) sakravebi, WurWeli, sakravebi, WurWeli, tansacmeli<br />
(g) WurWeli, sakravebi, WurWeli, sakravebi, WurWeli<br />
(d) tansacmeli, sakravebi, WurWeli, sakravebi, WurWeli<br />
(e) tansacmeli, sakravebi, tansacmeli, sakravebi, WurWeli<br />
amocana 15<br />
Tu WurWeli warmodgenilia zustad 5 darbazSi, maSin<br />
CamoTvlilTagan romelia aucileblad WeSmariti?<br />
(a) fSavis darbazSi warmodgenilia WurWeli.<br />
(b) svaneTis darbazSi warmodgenilia sakravebi.<br />
(g) xevsureTis darbazSi warmodgenilia sakravebi.<br />
(d) kaxeTis darbazSi warmodgenilia WurWeli.<br />
(e) qarTlis darbazSi warmodgenilia tansacmeli.<br />
46
amocana 16<br />
47<br />
logikuri msjeloba<br />
Tu afxazeTis darbazSi sakravebia warmodgenili, maSin<br />
CamoTvlili darbazebidan:<br />
I. xevsureTis darbazi<br />
II. fSavis darbazi<br />
III. javaxeTis darbazi<br />
romelia iseTi, romelSic ar SeiZleba iyos warmodgenili<br />
sakravebi?<br />
(a) mxolod I<br />
(b) mxolod II<br />
(g) mxolod III<br />
(d) mxolod I da III<br />
(e) mxolod II da III<br />
amocana 17<br />
Tu svaneTis darbazSi warmodgenilia WurWeli, maSin<br />
CamoTvlilTagan romelia aucileblad mcdari?<br />
(a) afxazeTis darbazSi WurWelia warmodgenili.<br />
(b) fSavis darbazSi sakravebia warmodgenili.<br />
(g) guriis darbazSi tansacmelia warmodgenili.<br />
(d) qarTlis darbazSi sakravebia warmodgenili.<br />
(e) javaxeTis darbazSi sakravebia warmodgenili.
testi 1<br />
raodenobrivi msjeloba<br />
<strong>testis</strong> am nawilze muSaobisas gaiTvaliswineT:<br />
naxazebi, romlebic erTvis zogierT davalebas, SeiZleba ar iyos Sesrulebuli<br />
maTematikuri aRniSvnebi da formulebi:<br />
1. procenti: a ricxvis k% aris ;<br />
2. xarisxi: a n = a · a · a · ...· a (n-jer)<br />
manZili<br />
3. siCqare: siCqare <br />
dro<br />
4. saSualo ariTmetikuli:<br />
monacemTa saSualo <br />
monacemTa jami<br />
monacemTa raodenoba<br />
5. Semoklebuli gamravlebis formulebi:<br />
(a+b) 2 = a 2 + 2ab + b 2 ; (a - b) 2 = a 2 – 2ab + b 2 ;<br />
(a + b)(a – b) = a 2 – b 2 .<br />
6. naxazze kuTxe SeiZleba kuTxis<br />
gverdebs Soris Casmuli patara<br />
rkaliT iyos moniSnuli, marTi<br />
kuTxe ki — patara kvadratiT.<br />
Canaweri: A aRniSnavs A kuTxis sidides.<br />
7. samkuTxedi:<br />
davalebis pirobaSi miTiTebuli zomebis zusti dacviT. amitom monakveTebis<br />
sigrZis an sxva sidideebis Sesaxeb daskvnis gamotanisas nu daeyrdnobiT naxazis<br />
zomebs. yuradReba gaamaxvileT davalebis pirobaze;<br />
Tu naxazze mocemuli swori xazis Sesaxeb amocanis pirobaSi damatebiT araferia<br />
naTqvami, maSin unda CaTvaloT, rom es swori xazi wrfea an misi nawili;<br />
testSi gamoyenebulia ricxvTa Caweris mxolod aTobiTi poziciuri sistema.<br />
samkuTxedis kuTxeebis sidideTa<br />
jami 180°-is tolia.<br />
piTagoras Teorema:<br />
marTkuTxa samkuTxedis<br />
hipotenuzis sigrZis kvadrati<br />
tolia kaTetebis sigrZeTa kvadratebis<br />
jamis: AB 2 = AC 2 + BC 2 (ix. naxazi).<br />
samkuTxedis farTobi samkuTxedis<br />
gverdis sigrZisa da am gverdze daSvebuli<br />
simaRlis namravlis naxevris tolia<br />
ah<br />
S <br />
2<br />
48<br />
8. paraleluri wrfeebi:<br />
ori paraleluri wrfis mesame<br />
wrfiT gadakveTisas Siga<br />
jvaredina kuTxeebi tolia: α = β.<br />
9. oTxkuTxedi:<br />
marTkuTxedis<br />
farTobi misi sigrZisa da<br />
siganis namravlis tolia:<br />
S = ab.<br />
paralelogramis farTobi misi gverdis<br />
sigrZisa da am gverdze daSvebuli simaRlis<br />
namravlis tolia: S = ah.<br />
10. wre, wrewiri:<br />
wrewiris sigrZe L misi radiusis<br />
mixedviT gamoiTvleba<br />
formuliT: L = 2r.<br />
ricxvi measedis sizustiT 3,14is<br />
tolia.<br />
r radiusiani wris farTobi gamoiTvleba<br />
formuliT: S = r 2 .<br />
11. marTkuTxa paralelepipedi:<br />
marTkuTxa paralelepipedis<br />
moculoba misi sigrZis, siganisa da<br />
simaRlis namravlis tolia:<br />
V = abc;<br />
12. cilindri:<br />
cilindris moculoba misi<br />
fuZis farTobisa da simaRlis<br />
namravlis tolia: V=r 2 h<br />
a<br />
b
amocana 1<br />
49<br />
raodenobrivi msjeloba<br />
mocemulia xuTniSna ricxvi 13279. am ricxvis romeli cifri unda<br />
wavSaloT, rom miRebuli oTxniSna ricxvi iyos umciresi am gziT<br />
miRebul yvela oTxniSna ricxvs Soris?<br />
(a) 1 (b) 2 (g) 3 (d) 7 (e) 9<br />
amocana 2<br />
A da B qalaqebidan, am qalaqebis SemaerTebel sworxazovan gzaze,<br />
erTmaneTis Sesaxvedrad erTdroulad ori avtomobili gamovida.<br />
isini moZraobdnen mudmivi siCqareebiT da erTmaneTs Sexvdnen maSin,<br />
rodesac A -dan gamosul avtomobils gavlili hqonda qalaqebs<br />
Soris manZilis erTi mesamedi. ramdenjer metia B -dan gamosuli<br />
manqanis siCqare A -dan gamosuli manqanis siCqareze?<br />
(a) 1,5-jer (b) 2-jer (g) 2,5-jer (d) 3-jer (e) 4-jer<br />
amocana 3<br />
naxazze gamosaxuli kvadratis TiToeul cariel<br />
ujraSi unda Caiweros TiTo ricxvi ise, rom<br />
yovel striqonSi, yovel svetSi da yoveli didi<br />
diagonalis gaswvriv Cawerili ricxvebis jami<br />
erTi da igive aRmoCndes. daadgineT, ra ricxvi<br />
unda eweros N-iT aRniSnul ujraSi.<br />
(a) 2 (b) 3 (g) 5 (d) 6 (e) 9<br />
8<br />
3<br />
3<br />
4<br />
N<br />
7
testi 1<br />
amocana 4<br />
trapecia, romlis perimetria 20sm,<br />
dayofilia sam tolgverda samkuTxedad (ix.<br />
naxazi). risi tolia TiToeuli samkuTxedis<br />
perimetri?<br />
(a) 10sm (b) 12sm (g) 16sm (d) 18sm (e) 24sm<br />
amocana 5<br />
ABC marTkuTxa samkuTxedis BC gverdze<br />
aRebulia M wertili ise, rom C AM da<br />
BAM kuTxeebi erTmaneTis tolia (ix.<br />
naxazi). risi tolia ABC kuTxis sidide,<br />
0<br />
Tu AMB 110 ?<br />
(a) 20 0 (b) 30 0 (g) 45 0 (d) 50 0 (e) 60 0<br />
amocana 6<br />
ramdeni grami wiTeli saRebavi unda SevurioT 15g lurj saRebavs,<br />
rom miRebuli narevis 75% iyos wiTeli saRebavi?<br />
(a) 30g (b) 45g (g) 50g (d) 75g (e) 85g<br />
50<br />
A<br />
C M<br />
110 0<br />
B
amocana 7<br />
51<br />
raodenobrivi msjeloba<br />
cnobilia, rom 2002 wlis ianvarSi zustad oTxi orSabaTi da<br />
zustad oTxi paraskevi iyo. kviris romeli dRe iyo 2002 wlis<br />
pirveli ianvari? SegaxsenebT, rom ianvarSi 31 dRea.<br />
(a) SabaTi (b) kvira (g) samSabaTi (d)<br />
oTxSabaTi<br />
amocana 8<br />
3 sm radiusis mqone ori wre kveTs<br />
erTmaneTs ise, rom gamuqebuli figuris<br />
farTobi udris daStrixuli figurebis<br />
farTobTa jams (ixileT naxazi). ipoveT<br />
gamuqebuli figuris farTobi.<br />
(e) xuTSabaTi<br />
(a) sm 2 (b) 2 sm 2 (g) 4 sm 2 (d) 5 sm 2 (e) 6 sm 2
testi 1<br />
amocana 9<br />
qvemoT Sesrulebulia gamravlebis operacia, sadac A, B da C<br />
sxvadasxva cifrebs gamosaxavs.<br />
Semdegi sami Tanafardobidan:<br />
I. A = 0<br />
II. C = 9<br />
III. B 4<br />
romelia WeSmariti?<br />
(a) mxolod I<br />
(b) mxolod II<br />
(g) mxolod I da II<br />
(d) mxolod I da III<br />
(e) mxolod II da III<br />
BA<br />
2<br />
CA<br />
52
amocana 10<br />
53<br />
raodenobrivi msjeloba<br />
RviniT savse 60-litrian kasrTan rig-rigobiT midian andro da<br />
beso, bolomde avseben sakuTar WurWels da qvevrSi clian.<br />
cnobilia, rom pirvelad kasrTan andro mivida, xolo bolos<br />
Tavisi WurWeli besom aavso, ris Semdegac kasri daicala.<br />
Tu andros aqvs 5-litriani WurWeli, qvemoT CamoTvlilTagan:<br />
I. 6 l<br />
II. 7 l<br />
III. 10 l<br />
romeli SeiZleba iyos besos WurWlis moculobis toli?<br />
(a) mxolod I<br />
(b) mxolod II<br />
(g) mxolod III<br />
(d) mxolod II da III<br />
(e) samive
testi 1<br />
amocana 11<br />
I naxazze naCvenebia kubis sami waxnagi, romlebzec<br />
gavlebulia TiTo monakveTi.<br />
es kubi dadges sxva waxnagze da moabrunes ise, rom<br />
gamoCnda misi igive sami waxnagi, rac gamosaxulia<br />
qvemoT mocemuli naxazebidan erT-erTze. romelia es<br />
naxazi?<br />
A B C D E<br />
(a) A (b) B (g) C (d) D (e) E<br />
54<br />
naxazi I
amocana 12<br />
zamTris ganmavlobaSi<br />
stambaSi dabeWdili<br />
Sav-TeTri da feradi<br />
plakatebis raodenobebi<br />
gamosaxulia svetovan<br />
diagramaze.<br />
55<br />
raodenobrivi msjeloba<br />
qvemoT mocemuli<br />
10<br />
svetovani diagramebidan<br />
5<br />
erT-erTze gamosaxulia<br />
zamTris TveebSi stam-<br />
0<br />
baSi dabeWdili Sav-<br />
TeTri da feradi plakatebis <strong>saerTo</strong> raodenobebi. romelia es<br />
diagrama?<br />
diagrama 1<br />
dekemberi ianvari Tebervali<br />
diagrama 3<br />
dekemberi ianvari Tebervali<br />
30<br />
25<br />
20<br />
15<br />
diagrama 5<br />
dekemberi ianvari Tebervali<br />
Sav-TeTri feradi<br />
dekemberi ianvari Tebervali<br />
diagrama 2<br />
dekemberi ianvari Tebervali<br />
diagrama 4<br />
dekemberi ianvari Tebervali<br />
(a) diagrama 1 (b) diagrama 2 (g) diagrama 3 (d) diagrama 4 (e) diagrama 5
testi 1<br />
amocana 13<br />
A da B punqtebs Soris, am punqtebis<br />
SemaerTebel 3 km sigrZis sworxazovan<br />
sarkinigzo xazze, moZraobs lokomotivi.<br />
a naxazze naCvenebia moZraobis am procesSi A<br />
punqtidan lokomotivamde SA manZilis T<br />
droze damokidebulebis grafiki.<br />
qvemoT mocemuli xuTi _ I, II, III, IV da V _<br />
naxazidan erT-erTze naCvenebia moZraobis<br />
amave procesSi B punqtidan lokomotivamde SB<br />
manZilis T droze damokidebulebis grafiki.<br />
romelia es naxazi?<br />
manZili SB (km)<br />
2<br />
1<br />
manZili SB (km)<br />
manZili SB (km)<br />
naxazi I naxazi II naxazi III<br />
3 3 3<br />
2<br />
1<br />
0 3 6 9 0 3 6 9<br />
0 3<br />
dro T (wT) dro T (wT) dro T (wT)<br />
(a) naxazi I (b) naxazi II (g) naxazi III (d) naxazi IV (e) naxazi V<br />
56<br />
manZili SB (km)<br />
3 3<br />
2 2<br />
1 1<br />
0 dro T (wT) 0<br />
manZili SB (km)<br />
manZili SA (km)<br />
naxazi IV naxazi V<br />
3 6 9 3 6 9<br />
2<br />
1<br />
3<br />
2<br />
1<br />
0<br />
3 6 9<br />
naxazi a<br />
6<br />
9<br />
dro T (wT)<br />
dro T (wT)
amocana 14<br />
fakultetze sul 5<br />
TanamSromelia, romelTa<br />
saxelebi, Tanamdebobebi<br />
(SemoklebiT) da oTxi<br />
maTganis asaki<br />
miTiTebulia cxrilSi.<br />
mocemulia ori piroba:<br />
57<br />
raodenobrivi msjeloba<br />
I. sruli profesoris asaki emTxveva asocirebul profesorTa<br />
saSualo asaks.<br />
II. fakultetis imdenive TanamSromelia oTarze ufrosi, ramdenic<br />
aris masze umcrosi.<br />
imisaTvis, rom davadginoT oTaris asaki,<br />
saxeli Tanamdeboba asaki<br />
gurami asoc. prof. 38 w<br />
ekaterine asoc. prof. 26 w<br />
mariami sruli prof. 41 w<br />
nodari asoc. prof. 60 w<br />
oTari asoc. prof. ?<br />
(a) sakmarisia I piroba, xolo II piroba ar aris sakmarisi.<br />
(b) sakmarisia II piroba, xolo I piroba ar aris sakmarisi.<br />
(g) sakmarisia I da II piroba erTad, magram cal-calke arc erTi ar<br />
aris sakmarisi.<br />
(d) sakmarisia TiToeuli piroba cal-calke.<br />
(e) orive piroba erTad ar aris sakmarisi, saWiroa damatebiTi<br />
pirobebi.
testi 1<br />
amocana 15<br />
marTkuTxa samkuTxedis kaTetebze agebulia ori<br />
kvadrati (ix. naxazi). kvadratebis gverdebis<br />
sigrZeebi (santimetrebSi) aRniSnulia, Sesabamisad,<br />
a da b asoebiT, xolo marTkuTxa samkuTxedis<br />
hipotenuzis sigrZe (santimetrebSi) _ c asoTi.<br />
ganvixiloT Semdegi ori piroba:<br />
I. a 3 da b 4<br />
II. c 5<br />
imisaTvis, rom davadginoT, risi tolia aRniSnuli kvadratebis<br />
farTobebis jami,<br />
(a) sakmarisia I piroba, xolo II piroba ar aris sakmarisi.<br />
(b) sakmarisia II piroba, xolo I piroba ar aris sakmarisi.<br />
(g) sakmarisia I da II piroba erTad, magram cal-calke arc erTi ar aris<br />
sakmarisi.<br />
(d) sakmarisia TiToeuli piroba cal-calke.<br />
(e) orive piroba erTad ar aris sakmarisi, saWiroa damatebiTi pirobebi.<br />
58<br />
c<br />
b<br />
a
amocana 16<br />
naxazze gamosaxulia ABC D<br />
paralelogrami, romlis B da D<br />
wveroebidan gavlebulia BE da DF<br />
simaRleebi. miRebuli BFDE<br />
oTxkuTxedi kvadratia.<br />
mocemulia Semdegi ori piroba:<br />
59<br />
raodenobrivi msjeloba<br />
I. ABE da C DF samkuTxedebidan TiToeulis perimetri 30 sm-is<br />
tolia.<br />
II. BFDE kvadratis perimetri 48 sm-is tolia.<br />
imisaTvis, rom vipovoT ABC D paralelogramis perimetri,<br />
(a) sakmarisia I piroba, xolo II piroba ar aris sakmarisi.<br />
(b) sakmarisia II piroba, xolo I piroba ar aris sakmarisi.<br />
(g) sakmarisia I da II piroba erTad, magram cal-calke arc erTi ar<br />
aris sakmarisi.<br />
(d) sakmarisia TiToeuli piroba cal-calke.<br />
(e) orive piroba erTad ar aris sakmarisi, saWiroa damatebiTi<br />
pirobebi.<br />
A<br />
B<br />
E<br />
F<br />
D<br />
C
testi 1<br />
amocana 17<br />
A da B qalaqebis SemaerTebel sworxazovan gzaze, erTmaneTis<br />
Sesaxvedrad, erTdroulad gamovida ori velosipedisti –<br />
andro da beso. andro gamovida A qalaqidan, xolo beso – B<br />
qalaqidan. cnobilia, rom TiToeuli velosipedisti<br />
moZraobda mudmivi siCqariT; amasTan, andros moZraobis<br />
siCqare 10 km/sT-is tolia.<br />
mocemulia winadadeba, romelSic gamotovebulia ori fragmenti:<br />
I<br />
,,Tu besos siCqare ---------------, maSin<br />
II<br />
velospidesitebis Sexvedris adgili ------------------.”<br />
aarCieT is TiTo fragmenti qvemoT mocemuli I da II svetidan:<br />
I sveti II sveti<br />
(A) metia 8km/sT-ze<br />
(L) ufro axlosaa A qalaqTan,<br />
vidre B qalaqTan.<br />
(B) naklebia 9km/sT-ze (M) ufro axlosaa B qalaqTan,<br />
vidre A qalaqTan.<br />
(C) naklebia 11km/sT-ze<br />
romelTa Sesabamis gamotovebul adgilebze Casmis Sedegad<br />
miRebuli winadadeba WeSmariti aRmoCndeba.<br />
(a)<br />
A L<br />
(b)<br />
A M<br />
(g)<br />
B L<br />
60<br />
(d)<br />
B M<br />
(e)<br />
C L<br />
(v)<br />
C M
amocana 18<br />
61<br />
raodenobrivi msjeloba<br />
mocemulia ABC D marTkuTxedi da mis BC gverdze mdebare E wertili.<br />
mocemulia winadadeba, romelSic gamotovebulia ori fragmenti:<br />
Semdegi sami gamonaTqvamidan:<br />
B E<br />
C<br />
A<br />
`Tu ------------------, maSin ------------------.~<br />
(1) daStrixuli figuris farTobi metia 4 m 2 -ze<br />
(2) C DE samkuTxedis farTobi naklebia 1 m 2 -ze<br />
(3) ABD samkuTxedis farTobi metia 2 m 2 -ze<br />
aarCieT ori da CasviT isini zemoT mocemuli winadadebis<br />
gamotovebul adgilebze ise, rom miRebuli debuleba WeSmariti<br />
aRmoCndes.<br />
(a) (1)(2) (b) (2)(1) (g) (1)(3) (d) (3)(1) (e) (2)(3) (v) (3)(2)<br />
D
testi 1<br />
amocana 19<br />
I kursis studentebis nawili swavlobs inglisur enas, xolo<br />
nawilma Sesaswavlad sxva ucxo ena airCia.<br />
CamoTvlilTagan:<br />
I. I kursze gogonebis raodenoba 2-jer metia vaJebis<br />
raodenobaze.<br />
II. inglisur enas swavlobs kursze vaJebis raodenobis 50%.<br />
III. inglisur enas swavlobs kursze gogonebis raodenobis 60%.<br />
IV. I kursze sul swavlobs 90 studenti.<br />
romeli ori pirobidan gamomdinareobs, rom inglisuri enis<br />
Semswavleli gogonebis raodenoba metia inglisuri enis<br />
Semswavleli vaJebis raodenobaze?<br />
(a)<br />
I da II<br />
(b)<br />
I da III<br />
(g)<br />
I da IV<br />
62<br />
(d)<br />
II da III<br />
(e)<br />
II da IV<br />
(v)<br />
III da IV
amocana 20<br />
63<br />
raodenobrivi msjeloba<br />
1 naxazze naCvenebia horizontalur magidaze moTavsebuli<br />
hermetulad daxuruli marTkuTxa paralelepipedis formis<br />
gamWvirvale WurWeli, romelSic asxia wyali. wylis h1 done da<br />
marTkuTxa paralelepipedis wiboTa a, b da c sigrZeebi<br />
(decimetrebSi) aRniSnulia naxazze. WurWeli gadaabrunes da dadges<br />
imave magidaze ise, rogorc es naCvenebia me-2 naxazze. amis Sedegad,<br />
WurWelSi wylis done Seicvala da gaxda h2 decimetris toli (ix.<br />
naxazi 2).<br />
qvemoT moyvanili oTxi pirobidan romeli oris codnaa sakmarisi<br />
wylis me-2 naxazze naCvenebi h2 donis dasadgenad?<br />
I. h1 = 1.<br />
II. b = 4.<br />
III. a + c = 8.<br />
IV.<br />
c<br />
(a)<br />
I da II<br />
a 5<br />
.<br />
c 3<br />
a<br />
naxazi 1<br />
(b)<br />
I da III<br />
b<br />
(g)<br />
I da IV<br />
h1<br />
a<br />
(d)<br />
II da III<br />
c<br />
naxazi 2<br />
(e)<br />
II da IV<br />
b<br />
h2<br />
(v)<br />
III da IV
testi 1<br />
ganmartebebi<br />
1. ra aris avtoris mTavari mizani?<br />
wakiTxulis gaazreba<br />
teqsti A<br />
(a) warmoaCinos sizustis didi mniSvneloba Jurnalistis mier<br />
movlenaTa warmodgenis sawyis fazaSi.<br />
(b) xazi gausvas xelisuflebis mier sazogadoebrivi azris<br />
kontrolis SesaZleblobas.<br />
(g) gamokveTos Jurnalistis, rogorc sazogadoebis interesebis<br />
damcvelis roli.<br />
(d) kritikulad Seafasos mediakulturaSi axali ambebis<br />
fragmentulobis tendencia.<br />
(e) ganixilos Jurnalistis mier axali ambebis interpretirebis<br />
sakiTxi.<br />
am tipis SekiTxvaze pasuxis gacema moiTxovs teqstis mTlianobaSi<br />
gaazrebas, warmodgenili informaciis diferencirebas ZiriTadisa<br />
da damatebiTis niSniT da im mTavari sakiTxis amocnobas, romlis<br />
irgvlivac fokusirebulia teqsti.<br />
(g) swori pasuxia _ teqstis pirvelsave abzacSi avtoris mier<br />
dasmulia sakiTxi Jurnalistisa da, zogadad, Jurnalistikis<br />
umTavresi daniSnulebis Sesaxeb. es aris ZiriTadi Tema, romelic<br />
teqstSi gavrcobili da Sevsebulia damatebiTi masaliT.<br />
(a) da (b) ar aris swori _ marTalia, es azrebi gvxvdeba teqstSi,<br />
magram isini warmoadgens teqstis calkeul nawilSi (abz. III, IV)<br />
gadmocemuli informaciis Sejamebas. es konkretuli sakiTxebia,<br />
romlebic safuZvels umyarebs teqstis ZiriTad azrs.<br />
(d) ar aris swori _Afragmentulobaze, rogorc sainformacio<br />
gadacemaTa xarvezze, saubari mxolod I abzacSia.<br />
(e) ar aris swori _ VIII abzacSi, marTalia, kritikulad aris<br />
Sefasebuli Jurnalistis mier axali ambebis interpretirebis<br />
sakiTxi, magram amave abzacidan cxadad Cans, rom es damatebiTi<br />
64
ganmartebebi, wakiTxulis gaazreba<br />
informaciaa _ Jurnalistis, rogorc sazogadoebis damcvelis<br />
Sesaxeb msjelobis erT-erTi Semavsebeli nawilia.<br />
2. teqstidan gamomdinare, ras moiTxovs avtori Jurnalistisagan?<br />
(a) informaciis dabalansebas<br />
(b) Tanamimdevrulobas<br />
(g) informaciis interpretirebas<br />
(d) masalis mravalferovnebas<br />
(e) samarTlianobas<br />
alternatiul pasuxebSi CamoTvlil Jurnalistis Tvisebebsa da<br />
qmedebebs avtori teqstSi ganixilavs dadebiTi Tu uaryofiTi<br />
kuTxiT. SekiTxva moiTxovs teqstSi am sakiTxTan dakavSirebiT<br />
arsebuli informaciis povnas, gaazrebas da avtoris arCevnis<br />
identificirebas.<br />
(b) swori pasuxia _ avtoris azriT, Tanamimdevruloba Jurnalisturi<br />
simarTlis mTavar sazomad unda miviCnioT, vinaidan sazogadoebas<br />
informaciis mxolod nawili ki ara, mTliani suraTi sWirdeba (abz.<br />
II).<br />
(a) da (g) ar aris swori _ am distraqtorebSi (mcdar pasuxebSi)<br />
warmodgenilia Jurnalistis is Tvisebebi da gamocdileba, romelTa<br />
mimarT avtori cxadad gamoTqvams Tavis uaryofiT damokidebulebas<br />
(abz. VII, VIII).<br />
(d) ar aris swori _ es moTxovna Jurnalistis mimarT teqstSi<br />
<strong>saerTo</strong>d ar aris wamoyenebuli.<br />
(e) ar aris swori _ avtori Jurnalistisagan moiTxovs ara<br />
samarTlianobas, aramed simarTles. igi erTmaneTisagan mijnavs am or<br />
cnebas da samarTlianobas kritikulad afasebs (abz. VII).<br />
65
testi 1<br />
3. CamoTvlilTagan romel Tvalsazriss iziarebs avtori?<br />
(a) Jurnalisti yovelTvis sizustes unda CaeWidos da umniSvnelo<br />
detalebic ki gadmosces.<br />
(b) Jurnalitis mier axali ambebis Tavidanve interpretireba swori<br />
da samarTliani poziciaa.<br />
(g) Jurnalisti mxareTa mimarT balansis SenarCunebiT simarTlis<br />
yvelaze faqiz dones icavs.<br />
(d) mkiTxvels Tu msmenels saSualeba unda hqondes, Tavad<br />
gadaarCios informaciis didi nakadi.<br />
(e) Jurnalisturi simarTle, sizustis dacvis SesaZleblobisagan<br />
gansxvavebiT, droTa ganmavlobaSi ikveTeba.<br />
SekiTxva moiTxovs teqstis sxvadasxva nawilSi gamoTqmuli<br />
mosazrebebisa da alternatiul pasuxebSi warmodgenili<br />
Sexedulebebis erTmaneTTan Sedarebas, kritikulad Sefasebas<br />
da im Tvalsazrisis amocnobas, romelsac iziarebs avtori.<br />
(e) swori pasuxia _ teqstis mixedviT, Jurnalistis mier simarTlis<br />
dadgena aris procesi, romelic informaciis Sevsebisa da xarvezebis<br />
gasworebis ramdenime Sres moicavs (am gziT warmoCenili simarTle ...<br />
droTa ganmavlobaSi, stalagmitis msgavsad, wveT-wveTad izrdeba,<br />
abz. V). Sesabamisad, Jurnalisturi simarTle droTa ganmavlobaSi<br />
ikveTeba. rac Seexeba sizustes, misi dacva SesaZlebeli da<br />
aucilebelia informaciis mowodebis pirvelive wuTebidan (abz. IV).<br />
(a) ar aris swori _ amgvar pozicias avtori arasakmarisad miiCnevs,<br />
radgan, misi azriT, Jurnalisturi simarTle ufro metia, vidre _<br />
sizuste (abz. III).<br />
(b) da (g) ar aris swori _ es mosazrebebi ar aris gaziarebuli<br />
avtoris mier, piriqiT, isini teqstSi mkacrad aris gakritikebuli<br />
(abz. VII, VIII).<br />
(d) ar aris swori _ piriqiT, avtoris azriT, moqalaqeebs uCndebaT<br />
iseTi sainformacio wyaros arsebobis moTxovnileba, romelic maT<br />
informaciis Semowmebasa da mniSvnelovani sakiTxis gamoyofaSi<br />
daexmareba (abz. VI).<br />
66
ganmartebebi, wakiTxulis gaazreba<br />
4. avtori ganixilavs globaluri daTbobis magaliTs, raTa<br />
(a) daadasturos, rom sazogadoebas SeuZlia obieqturad Seafasos,<br />
vin ufro axlos mivida simarTlesTan.<br />
(b) warmoaCinos, rom samarTlianoba sakmaod subieqturi da,<br />
amasTanave, abstraqtuli cnebaa.<br />
(g) gagvacnos Jurnalisturi simarTlis winaaRmdegobrivi xasiaTi.<br />
(d) kritikulad Seafasos JurnalistikaSi informaciis dabalansebis<br />
sakiTxi.<br />
(e) gamokveTos JurnalistikaSi Tanamimdevrulobis aucilebloba.<br />
SekiTxva moiTxovs teqstSi moyvanili magaliTis funqciis<br />
gaazrebas da am magaliTTan dakavSirebuli avtoriseuli<br />
saTqmelis amocnobas, misi Canafiqris interpretacias.<br />
(d) swori pasuxia _ avtori Jurnalistebis mier urTierTsapirispiro<br />
informaciaTa dabalansebas, rogorc mcdar tendencias, mediaSi<br />
globaluri daTbobis gaSuqebis magaliTze ganixilavs.<br />
(a) ar aris swori _ aRniSnuli mosazreba teqstSi ar dasturdeba.<br />
(b), (g) da (e) ar aris swori _ teqstSi es azrebi gamoTqmulia,<br />
magram globaluri daTboba ar aris am mosazrebaTa<br />
damadasturebeli magaliTi.<br />
5. Teziss _ simarTlis srulad warmoCena rTulia, Tumca metnaklebad<br />
SesaZlebelia, _ avtori adasturebs<br />
(a) simarTlis Sesaxeb filosofosebis naazrevis damowmebiT.<br />
(b) im masalis komentariT, romelic umciresobaTa Temas exeba.<br />
(g) gamocdili Jurnalistis, hoding karteris mosazrebis gacnobiT.<br />
(d) JurnalistikaSi samarTlianobis sakiTxis win wamoweviT.<br />
(e) istorikos gordon vudis mosazrebasTan paralelis gavlebiT.<br />
SekiTxva moiTxovs alternatiul pasuxebs Soris im pasuxis<br />
identificirebas, romelSic miTiTebulia SekiTxvaSi<br />
Camoyalibebuli Tezisis Sesabami Tvalsazrisi teqstSi.<br />
67
testi 1<br />
(e) swori pasuxia _ teqstis bolo abzacSi avtori imowmebs<br />
istorikos gordon vudis naazrevs, romelic SekiTxvaSi mocemuli<br />
Tezisis tolfardia.<br />
(a), (b), (g) da (d) ar aris swori _ Sexedulebebi, romlebic<br />
miniSnebulia am pasuxebSi, ar Seesabameba SekiTxvaSi mocemul<br />
Teziss.<br />
6. CamoTvlilTagan romeli ar aris marTebuli teqstis mixedviT?<br />
(a) polarizebuli argumentebis gamoyeneba Tanamedrove<br />
mediakulturis erT-erTi xarvezia.<br />
(b) Jurnalisti ambis obieqturad dabalansebas ver SeZlebs, Tu<br />
mxareebs Tanabari wona ar gaaCniaT.<br />
(g) faqtebis Sesabamisobaze dakvirvebiT, sazogadoebas Jurnalisturi<br />
simarTlis Semowmeba SeuZlia.<br />
(d) sazogadoebis interesebis dasacavad mediam axal ambebs meti<br />
konteqsti da interpretacia unda Sematos.<br />
(e) dRes auditoria Jurnalistisagan moiTxovs sainformacio nakadis<br />
gafiltvras da mniSvnelovani sakiTxis gamoyofas.<br />
SekiTxva moiTxovs alternatiuli pasuxebidan im mosazrebis<br />
identificirebas, romelic ar aris marTebuli teqstis mixedviT.<br />
(d) swori pasuxia _ ar aris marTebuli teqstis mixedviT.<br />
(a), (b), (g) da (e) ar aris swori _ pasuxebSi Camoyalibebuli yvela<br />
mosazreba Tu daskvna marTebulia, teqstidan gamomdinareobs (abz. I,<br />
VII, II, VI).<br />
7. CamoTvlilTagan yvelaze metad romeli Seefereba teqsts<br />
saTaurad?<br />
(a) samarTlianobisa da balansis cnebebi JurnalistikaSi<br />
(b) tradiciuli da Tanamedrove Jurnalistika<br />
(g) simarTle Tanamedrove JurnalistikaSi<br />
(d) faqti da sizuste JurnalistikaSi<br />
(e) eqskursi mediakulturis istoriaSi<br />
68
ganmartebebi, wakiTxulis gaazreba<br />
am SekiTxvaze pasuxis gacema moiTxovs teqstis mTlianobaSi<br />
gaazrebas da mTavari Temis amocnobas.<br />
(g) swori pasuxia _ Jurnalisturi simarTlis Tema leitmotivad<br />
gasdevs mTel teqsts (abz. I, II, III, V, VI, VII, VIII).<br />
(a) da (d) ar aris swori _ pasuxebSi warmodgenili Temebi teqstis<br />
mTavari Temis qvesakiTxebia da, amdenad, ver Seasrulebs saTauris<br />
funqcias.<br />
(b) da (e) ar aris swori. sakiTxi _ Jurnalistika, mediakultura<br />
istoriul WrilSi _ teqstSi ganxiluli ar aris.<br />
8. avtoris mTavari mizania:<br />
teqsti B<br />
(a) daasabuTos, rom esqiles, sofoklesa da evripides Semoqmedebis<br />
wyaro berZnuli miTosi iyo.<br />
(b) daadasturos, rom sofistebis naazrevma evripides Semoqmedebaze<br />
didi gavlena iqonia.<br />
(g) gamoavlinos, rom berZnuli tragediis ganviTarebis sxvadasxva<br />
etapze msaxiobis rolic sxvadasxvagvari iyo.<br />
(d) warmoaCinos, rom esqiles, sofoklesa da evripides<br />
damokidebuleba miTosis mimarT erTmaneTisagan aSkarad gansxvavebuli<br />
iyo.<br />
(e) dagvanaxos, rom esqiles, sofoklesa da evripides Semoqmedeba<br />
berZen-sparselTa omebis epoqis amsaxvelia.<br />
(d) swori pasuxia _ avtoris mizania antikuri epoqis tragikosTa<br />
Semoqmedebis ganxilva maT Soris sxvaobaTa gamokveTis mizniT (abz. I:<br />
sami didi mwerali bevr rameSi hgavs erTmaneTs, magram gansxvaveba maT<br />
Soris uTuod metia). epoqaTa istoriul-kulturuli mimoxilvisa da<br />
tragediaTa personaJebis xasiaTis analizis safuZvelze ikveTeba<br />
mTavari sxvaoba tragikosTa Soris, rac antikuri miTosis mimarT maT<br />
sxvadasxvagvar damokidebulebaSi mdgomareobs.<br />
69
testi 1<br />
(b) ar aris swori _ evripides Semoqmedebaze sofistebis zegavlenis<br />
Sesaxeb (abz. V, VI) avtori saubrobs imis xazgasasmelad, rom<br />
evripides damokidebuleba miTisadmi gansxvavdeba misi winamorbedi<br />
tragikosebis damokidebulebisagan, rac, Tavis mxriv, safuZvels<br />
umyarebs teqstis mTavar azrs, magram, TavisTavad, avtoris ZiriTad<br />
saTqmels ar warmoadgens.<br />
(a) da (g) ar aris swori. es azrebi, marTalia, dasturdeba teqstSi,<br />
magram teqstis mTavari saTqmeli ar aris fokusirebuli maT irgvliv;<br />
isini emsaxureba ZiriTadi azris gamokveTas, TvalsaCinod warmodgenas.<br />
(e) ar aris swori _ es azri ar dasturdeba teqstSi. berZen-sparselTa<br />
omebis epoqa asaxulia ara samive tragikosis SemoqmedebaSi, aramed<br />
mxolod esqiles tragediebSi.<br />
9. romeli mosazreba gamomdinareobs teqstidan?<br />
(a) evripidem uari Tqva winamorbedTa tradiciaze da wminda<br />
filosofiuri xasiaTis tragediebi Seqmna.<br />
(b) esqiles RvTaebrivi gmiri sofoklem idealuri pirovnebiT Secvala.<br />
(g) aristotelem, esqilesTan SedarebiT, upiratesoba sofokles<br />
mianiWa.<br />
(d) sofokles mier ganxorcielebulma cvlilebebma sagrZnoblad<br />
gazarda tragediaSi msaxiobis roli.<br />
(e) berZen-sparselTa omebis heroikam zegavlena moaxdina evripides<br />
Semoqmedebaze da misi suliskveTebac gansazRvra.<br />
(b) swori pasuxia _ es Tvalsazrisi gamomdinareobs II abzacidan,<br />
romelSic daxasiaTebuli da amave dros erTmaneTTan<br />
Sepirispirebulia esqilesa da sofokles tragediaTa gmirebi: esqiles<br />
gmirebi, rogorc RmerTebiviT didebulebi, sofokles personaJebi,<br />
rogorc maRalzneobrivi, keTilSobili moqalaqeebi. es Tvalsazrisi<br />
gamyarebulia III abzacSi warmodgenili msjelobiT qveyanaSi mimdinare<br />
istoriuli procesebisa da tragediis gmiris xasiaTze maTi<br />
zegavlenis Sesaxeb.<br />
(a) ar aris swori _ evripides Sesaxeb ver vityviT, rom man <strong>saerTo</strong>d<br />
uari Tqva winamorbedTa tradiciaze. marTalia, is garkveulwilad<br />
daupirispirda maT (ix. abz. IV, V, VI: misi damokidebuleba miTosisa da<br />
miTosuri personaJebis mimarT, tragediis struqturis mimarT), magram,<br />
garkveuli kuTxiT, is Zveli tradiciis gamgrZelebelic iyo _ mis<br />
tragediebs, esqilesa da sofokles msgavsad, miTosuri siuJeti edo<br />
70
ganmartebebi, wakiTxulis gaazreba<br />
safuZvlad. rac Seexeba mis mier wminda filosofiuri xasiaTis<br />
tragediebis Seqmnas, teqstidan irkveva, rom evripides epoqaSi am<br />
xasiaTis tragediebi <strong>saerTo</strong>d ar iwereboda (abz. IV). Sesabamisad, arc<br />
evripides SeuTxzavs am tipis tragedia.<br />
(g) ar aris swori _ teqstSi moyvanilia aristoteles azri sofoklesa<br />
da evripides personaJTa Soris arsebuli sxvaobis Sesaxeb (abz. II:<br />
sofokle asaxavs adamianebs iseTebad, rogorebic isini unda iyvnen,<br />
evripide ki _ rogorebic isini arian), magram aristoteles<br />
TvalsazrisSi ar Cans misi piradi damokidebuleba tragikosebis<br />
mimarT.<br />
(d) ar aris swori _ teqstSi, marTalia, saubaria imis Sesaxeb, Tu ra<br />
cvlilebebi Seitana sofoklem tragediis personaJTa xasiaTSi (abz. II),<br />
magram araferia naTqvami imis Sesaxeb, mohyva Tu ara amas raime<br />
cvlileba tragediaSi. teqstis mixedviT, tragediaSi msaxiobis roli<br />
gazarda evripides mier ganxorcielebulma cvlilebebma (abz. VI).<br />
(e) ar aris swori _ es azri teqstSi ar dasturdeba. berZen-sparselTa<br />
omebis heroikam zegavlena moaxdina ara evripides, aramed esqiles<br />
Semoqmedebaze (abz. III).<br />
10. am sami avtoris Semoqmedebaze dakvirvebiT SeiZleba vifiqroT, rom<br />
ZvelberZnul tragediaSi<br />
(a) yvela etapze gamoiyeneboda sofisturi ritorika, rogorc kamaTis<br />
tradiciuli xerxi.<br />
(b) Tavidanve Sesustebuli iyo movlenaTa ganviTarebaSi RmerTebis<br />
aqtiuri rolis warmoCena.<br />
(g) TandaTan Rrmavdeboda interesi gmiris Sinagani samyaros, misi<br />
fsiqologiis mimarT.<br />
(d) avtorTa msoflmxedvelobis cvlilebis Sedegad wminda yofiTi<br />
xasiaTis Tematika damkvidrda.<br />
(e) gmiris eTikuri normebi yvela etapze erTgvarovani iyo.<br />
(g) swori pasuxia _ am sami avtoris personaJTa daxasiaTebaze<br />
dakvirvebis Sedegad cxadi xdeba, rom tragediaSi TandaTan<br />
Rrmavdeboda interesi gmiris Sinagani samyaros, misi fsiqologiis<br />
mimarT. marTlac, esqiles gmirebi RmerTebs Camohgvanan, sofoklem<br />
Tavisi gmirebi dedamiwaze Camoiyvana, evripide ki ufro Rrmad Cawvda<br />
gmiris sulier samyaros.<br />
71
testi 1<br />
(a) ar aris swori _ teqstis mixedviT, sofistur ritorikas, rogorc<br />
kamaTis xerxs, iyenebda mxolod evripide (ix. abz. V, iasonis magaliTi<br />
evripides tragediidan).<br />
(b) ar aris swori _ teqstSi amis Sesaxeb araferia naTqvami. RmerTebi<br />
teqstSi sruliad gansxvavebul konteqstSia naxsenebi. RmerTebze<br />
saubaria esqiles personaJTa warmodgenisas (abz. II: isini RmerTebs<br />
Camohgvanan, maTsaviT didebulni arian), aseve evripides epoqis aTenSi<br />
mimdinare saazrovno procesebis daxasiaTebisas (abz. IV: aTenSi<br />
RmerTebis rolis Sesustebis Sesaxeb).<br />
(d) ar aris swori _ miuxedavad cvlilebebisa avtorTa<br />
msoflmxedvelobaSi, V saukuneSi, rodesac es tragikosebi<br />
moRvaweobdnen, tragediebi yofiT Tematikaze ar iqmneboda (abz. IV).<br />
(e) ar aris swori _ piriqiT, gmiris eTikuri normebi tragediis<br />
ganviTarebis sxvadasxva etapze gansxvavdeboda erTmaneTisagan<br />
(esqilesTan: nebisyofiTa da zneobiT Semkulni, maRali miznebisTvis<br />
mebrZolni, sofoklesTan: Cveulebrivi, oRond maRalzneobrivi da<br />
keTilSobili moqalaqeebi, evripidesTan: pirad keTildReobaze<br />
meocnebe, Tavdajerebuli pirovneba).<br />
11. ra mimarTebaa teqstis IV da V abzacebs Soris?<br />
(a) IV abzacSi gamoTqmuli mosazrebebi Sejamebulia V abzacSi.<br />
(b) V abzacSi kritikulad ganxilulia IV abzacSi gamoTqmuli<br />
varaudi.<br />
(g) IV abzacSi gamoTqmuli mosazreba magaliTiT dadasturebulia V<br />
abzacSi.<br />
(d) V abzacSi Sefasebulia IV abzacSi warmodgenili konkretuli<br />
magaliTebi.<br />
(e) IV da V abzacebSi warmodgenilia erTmaneTis sapirispiro<br />
Tvalsazrisebi.<br />
am tipis kiTxvaze pasuxis gacema moiTxovs teqstis sxvadasxva<br />
abzacebis ZiriTadi azris wvdomas da maT Soris mimarTebis amocnobas.<br />
(g) swori pasuxia _ IV abzacSi warmodgenilia mosazreba evripides<br />
mier miTebSi cvlilebebis Setanis Sesaxeb, rac dadasturebulia V<br />
abzacSi ganxiluli magaliTiT (evripides iasoni, rogorc pirad<br />
72
ganmartebebi, wakiTxulis gaazreba<br />
keTildReobaze meocnebe, Tavdajerebuli pirovneba, argonavtebis<br />
Zlevamosili winamZRolis, miTosuri iasonis sanacvlod).<br />
(a) ar aris swori _ IV abzacSi gamoTqmuli Tvalsazrisi evripides<br />
mier miTSi Setanili cvlilebebis Sesaxeb ar aris Sejamebuli V<br />
abzacSi; V abzacSi warmodgenili iasonis magaliTi mxolod<br />
adasturebs IV abzacSi gamoTqmul azrs.<br />
(b) ar aris swori _ IV abzacSi gamoTqmuli azri evripides mier<br />
miTSi Setanili cvlilebebis Sesaxeb, teqstis mixedviT, ar<br />
warmoadgens varauds. arc V abzacSia kritikulad ganxiluli IV<br />
abzacSi gamoTqmuli azri.<br />
(d) ar aris swori _ IV abzacSi <strong>saerTo</strong>d ar aris warmodgenili<br />
magaliTebi; piriqiT, magaliTi moyvanilia V abzacSi IV abzacSi<br />
gamoTqmuli azris sailustraciod.<br />
(e) ar aris swori _ IV da V abzacebSi ar aris warmodgenili<br />
erTmaneTis sapirispiro Tvalsazrisebi, piriqiT, V abzacSi moyvanili<br />
magaliTi amyarebs IV abzacSi warmodgenil Tvalsazriss.<br />
12. CamoTvlilTagan romeli ar dasturdeba teqstSi?<br />
(a) evripides SemoqmedebaSi gmirebi realistur personaJebad<br />
mogvevlinnen, iseTebad, rogoric avtoris Tanamedrove aTenelebi<br />
iyvnen.<br />
(b) miTosidan aRebuli masalis magaliTze tradiciul SexedulebaTa<br />
kritika sofisturi ritorikis ayvavebis Tanadrouli procesi iyo.<br />
(g) ZvelberZnulma tragediam drois arcTu ise did monakveTSi<br />
SesamCnevi cvlileba ganicada.<br />
(d) evripidesdroindeli aTenisaTvis niSandoblivi iyo daucxromeli<br />
Zieba da mecnieruli aRmavloba.<br />
(e) esqilesagan gansxvavebiT, sofokle ufro xSirad iyenebda wyarod<br />
miTosur masalas.<br />
(e) swori pasuxia _ esqilec da sofoklec, marTalia, TavianTi<br />
tragediebis siuJetebad iyenebdnen miToss, magram teqstSi araferia<br />
naTqvami imis Sesaxeb, romeli ufro xSirad mimarTavda mas.<br />
(a), (b), (d) ar aris swori _ yvela warmodgenili azri dasturdeba<br />
teqstSi (abz. IV-V).<br />
(g) ar aris swori _ es azric dasturdeba teqstSi: drois arcTu ise<br />
did SualedSi moRvawe tragikosTa (sofokle esqiles umcrosi<br />
73
V<br />
testi 1<br />
Tanamedrove iyo, evripide ki _ sofoklesi) Semoqmedebis ganxilvis<br />
safuZvelze warmoCenilia, rom tragediam ganicada mniSvnelovani<br />
cvlilebebi.<br />
13. evripides Semoqmedebis Sesaxeb gamoTqmuli mosazrebebidan<br />
romelia marTebuli?<br />
(a) esqilesa da sofokles msgavsad, evripidec meti yuradRebiT<br />
ekideboda miTis calkeuli nawilis damuSavebas, vidre mis ucvlelad<br />
SenarCunebas.<br />
(b) winamorbedi tragikosebis debuleba, rom gmirs Tavad SeeZlo,<br />
gamoeWeda sakuTari bedi, evripidemac uyoymanod gaiziara.<br />
(g) evripides mier miTebSi cvlilebebis Setanam ZvelberZnul<br />
tragediaSi harmoniuli mTlianobis principis darRveva ganapiroba.<br />
(d) miuxedavad imisa, rom evripide, winamorbedTa msgavsad, wyarod<br />
miTebs iyenebs, Taviseburi midgomis gamo, misi Semoqmedeba<br />
originaluria.<br />
(e) evripidem, winamorbedebisagan gansxvavebiT, uari Tqva tragediaSi<br />
miTologiuri personaJebis warmodgenaze.<br />
(d) swori pasuxia _ evripides Semoqmedebis originalobis Sesaxeb<br />
daskvna gamomdinareobs V da VI abzacebidan: evripides Tavisi<br />
winamorbedebis msgavsi miznebi aRar izidavda; evripides<br />
damokidebuleba miTisadmi TavisTavad gamoricxavda winamorbedTa<br />
mibaZvis SesaZleblobas; is miTosidan aRebuli masalis magaliTze<br />
tradiciul Sexedulebebs akritikebda; miTs Tavis koncefcias<br />
uqvemdebarebda, sofistebis mimdevari iyo da a. S.<br />
(a) ar aris swori _ evripide, marTalia, meti yuradRebiT ekideboda<br />
miTis calkeuli nawilis damuSavebas, magram amas akeTebda ara<br />
esqilesa da sofokles msgavsad, aramed maTgan gansxvavebiT (abz. VI).<br />
(b) ar aris swori _ debuleba, rom gmirs SeuZlia Tavad gamoWedos<br />
sakuTari bedi, ekuTvnis evripides da ara mis winamorbed tragikosebs.<br />
(g) ar aris swori _ evripide SedarebiT nakleb yuradRebas aqcevda<br />
tragediis harmoniul mTlianobas, magram iyo Tu ara es kavSirSi<br />
miTebSi cvlilebebis SetanasTan, teqstidan ar Cans.<br />
(e) ar aris swori _ piriqiT, evripide, winamorbedTa msgavsad,<br />
tragediaSi miTologiur personaJebs warmoadgenda.<br />
74
ganmartebebi, wakiTxulis gaazreba<br />
teqsti C<br />
14. CamoTvlilTagan romeli mosazreba dasturdeba teqstSi?<br />
(a) xmelTaSuazRvispireTSi moSinaurebuli gareuli Txa _ niamori da<br />
tavrosis gareuli xari pirvelad samxreT-aRmosavleT evropaSi<br />
gavrceldnen.<br />
(b) qaTami indoCineTSi ufro adre moaSinaures, vidre is evropasa da<br />
dasavleT aziaSi gamoCnda.<br />
(g) arqeologiuri monacemebis mixedviT, xorblis kulturis moyvana<br />
pirvelad daiwyes saberZneTSi, dasavleT TurqeTsa da kavkasiaSi.<br />
(d) genetikurma kvlevebma daadastura azerbaijansa da dasavleT<br />
kavkasiaSi gavrcelebuli saqonlis naTesaoba.<br />
(e) abreSumis Wia evropaSi manamde gavrcelda, vidre monRolebi<br />
evrazias daipyrobdnen.<br />
(b) swori pasuxia _ warmodgenili mosazreba dasturdeba teqstSi:<br />
indoCineTSi moaSinaures gareuli qaTami, romelic evropasa da<br />
dasavleT aziaSi manamde ar iyo moSinaurebuli (abz. III).<br />
(a) ar aris swori _ gareuli Txisa da xaris moSinaurebis procesi<br />
warimarTa sxva TanamimdevrobiT: isini Tavdapirvelad moaSinaures<br />
wina aziaSi (da ara xmelTaSua zRvis auzSi), amis Semdeg es saxeobebi<br />
gavrceldnen saberZneTSi, dasavleT TurqeTsa da kavkasiaSi, da<br />
mxolod amis Semdeg _ samxreT-aRmosavleT evropaSi.<br />
(g) ar aris swori _ xorblis kultivireba daiwyo ara saberZneTSi,<br />
dasavleT TurqeTsa da kavkasiaSi, aramed wina aziaSi (am procesis<br />
Tanamimdevrulobisa da misi qronologiuri farglebis Sesaxeb ix. abz.<br />
I).<br />
(d) ar aris swori _ teqstSi gamoTqmulia sapirispiro mosazreba _<br />
samxreT kavkasiaSi induri da winaaziuri jiSebis saqoneli gamijnuli<br />
darCa (abz. III).<br />
(e) ar aris swori _ teqstSi gamoTqmulia sapirispiro azri: evropaSi<br />
abreSumis kulturis gavrcelebas ukavSireben monRolebis<br />
zesaxelmwifos Seqmnas, romelmac evraziis didi nawili daikava (abz.<br />
V).<br />
75
testi 1<br />
15. teqstidan gamomdinare, romeli mosazrebaa mcdari?<br />
(a) adamianma maSin moaSinaura gareuli cxvari _ mufloni, roca<br />
xorblisa da qeris moyvana daiwyo.<br />
(b) savaraudod, Sinauri cxovelebi da frinvelebi kavkasiaSi 8 aTasi<br />
wlis win xorblis kulturasTan erTad gavrceldnen.<br />
(g) adamianma avstralia 50 aTasi wlis win aiTvisa.<br />
(d) savaraudoa, rom afrikidan evraziaSi adamianebi ZaRlTan erTad<br />
movidnen.<br />
(e) gareuli xari zebu wina aziidan CineTSi 9-10 aTasi wlis win<br />
gavrcelda.<br />
(e) swori pasuxia _ marTalia, teqstSi saubaria zebus gavrcelebis<br />
arealze, magram ara wina aziidan CineTisaken, aramed afrikisaken; garda<br />
amisa am cxovelis gavrcelebis periodze teqstSi araferia naTqvami.<br />
(a), (b), (g) da (d) ar aris swori, radgan maTSi warmodgenili informacia<br />
teqstis mixedviT marTebulia (abz. I, II).<br />
16. mglis moSinaurebis Sesaxeb gamoTqmuli romeli mosazreba gvxvdeba<br />
teqstSi?<br />
(a) adamianma veluri ZaRli dingo avstraliaSi ormocdaaTi aTasi wlis<br />
win moaSinaura.<br />
(b) mitoqondriuli dnm-is kvlevis safuZvelze mecnierebi SeTanxmdnen,<br />
rom pirvelad mgeli CineTSi moaSinaures.<br />
(g) savaraudoa, rom kavkasiaSi kavkasiuri nagazis gavrceleba cxenis<br />
moSinaurebasTan erTad moxda.<br />
(d) kavkasiuri nagazisa da Cinuri mglis mitoqondriuli dnm-is<br />
msgavsebis safuZvelze ver davaskvniT, rom wina aziaSi mglis<br />
moSinaureba ar xdeboda.<br />
(e) ZaRlis yvela Tanamedrove jiSi im mglebis STamomavalia, romelic<br />
afrikidan evraziaSi gadmosul adamianebs Semohyva.<br />
(d) swori pasuxia _ teqstSi mocemuli informaciis mixedviT,<br />
kavkasiuri nagazisa da Cinuri mglis mitoqondriuli dnm-is analizis<br />
76
ganmartebebi, wakiTxulis gaazreba<br />
Sedegi wina aziaSi mglis moSinaurebis Sesaxeb daskvnis gamotanis<br />
saSualebas ar iZleva (II abz.).<br />
(a) ar aris swori _ 50000 aTasi wlis win, avstraliis aTvisebisas,<br />
adamians, savaraudod, ZaRli ukve moSinaurebuli hyavda (abz. II).<br />
(b) ar aris swori _ piriqiT, teqstSi aRniSnulia, rom ZaRlis<br />
moSinaurebis periodze mecnierTa Soris Tanxmoba ar arsebobs (abz. II).<br />
(g) ar aris swori _ teqstSi ar aris gamoTqmuli aranairi varaudi<br />
kavkasiaSi kavkasiuri nagazis gavrcelebasa da cxenis moSinaurebas<br />
Soris kavSiris arsebobis Sesaxeb.<br />
(e) ar aris swori _ afrikidan evraziaSi gadmosul adamianebs<br />
gadmohyva ara mgeli, aramed ZaRli; rac Seexeba ZaRlis Tanamedrove<br />
jiSebs, isini CineTSi moSinaurebuli mglis STamomavlebad arian<br />
miCneulni.<br />
17. kavkasiaSi gavrcelebuli cxovelebis Sesaxeb gamoTqmuli romeli<br />
mosazreba dasturdeba teqstSi?<br />
(a) samxreT kavkasiaSi winaaziuri da induri jiSis saqoneli erTmaneTs<br />
Seeria.<br />
(b) kavkasiaSi, savaraudod, Sinauri qaTami 3-4 aTasi wlis win<br />
gavrcelda.<br />
(g) kavkasiaSi 9-10 aTasi wlis win gavrceldnen Sinauri cxovelebi -<br />
ZaRli, cxvari, Txa, Zroxa.<br />
(d) yorRanuli kulturis periodSi moSinaurebuli cxeni kavkasiidan<br />
SavizRvispireTis stepebSi gavrcelda.<br />
(e) dasavleT kavkasiaSi farTod gavrcelda CineTSi moSinaurebuli<br />
Zroxis saxeoba zebu.<br />
(b) swori pasuxia _ teqstSi, marTlac, gamoTqmulia varaudi am<br />
sakiTxTan dakavSirebiT: 3-4 aTasi wlis win Sinauri qaTami gaCnda<br />
xmelTaSuazRvispireTsa da wina aziaSi. albaT, kavkasiaSic es frinveli<br />
maSin gamoCnda (abz. III).<br />
(a), (g), (d) da (e) ar aris swori _ warmodgenili informacia ar<br />
dasturdeba teqstSi.<br />
77
testi 1<br />
18. CamoTvlilTagan romeli asaxavs marTebulad mimarTebas I da III<br />
abzacebs Soris?<br />
(a) III abzacSi kritikulad aris ganxiluli I abzacSi wamoWrili<br />
sakiTxi.<br />
(b) I abzacSi wamoWrilia sakiTxi, romlis konkretuli magaliTebi<br />
ganxilulia III abzacSi.<br />
(g) I da III abzacebSi ganxilulia erTmaneTis gamomricxavi mecnieruli<br />
mosazrebebi erT sakiTxTan dakavSirebiT, Sesabamisi magaliTebis<br />
moxmobiT.<br />
(d) I da III abzacebSi ganxilulia erTi da igive mecnieruli mosazreba,<br />
romelic dasabuTebulia Sesabamisi MmagaliTebiT.<br />
(e) I da III abzacebSi ganxilulia sxvadasxva mecnieruli Tvalsazrisi<br />
erT sakiTxTan dakavSirebiT Sesabamisi magaliTebis moxmobiT.<br />
(e) swori pasuxia _ I da III abzacebSi ganxilulia sxvadasxva<br />
mecnieruli Tvalsazrisi erTi sakiTxis, cxovelebis moSinaurebis<br />
Tavdapirveli geografiuli arealebisa da qronologiuri farglebis<br />
Sesaxeb; orive abzacSi moyvanilia Sesabamisi magaliTebi.<br />
(a) ar aris swori _ III abzacSi kritikulad ki ar aris ganxiluli I<br />
abzacSi dasmuli sakiTxi, aramed warmodgenilia sakiTxis axleburi<br />
xedva.<br />
(b) ar aris swori _ gansaxilvel sakiTxTan dakavSirebiT magaliTebi<br />
orive abzacSia warmodgenili.<br />
(g) ar aris swori _ I da III abzacebSi warmodgenili mecnieruli<br />
mosazrebebi erTmaneTis gamomricxavi ar aris.<br />
(d) ar aris swori _ I da III abzacebSi ganxilulia ara erTi da igive<br />
mecnieruli mosazreba, aramed sxvadasxva mosazrebebi erTi sakiTxis<br />
Sesaxeb.<br />
78
ganmartebebi, wakiTxulis gaazreba<br />
19. kavkasiisa da evropis Sesaxeb gamoTqmul mosazrebaTagan romelia<br />
marTebuli?<br />
(a) xorblis kultura saberZneTidan da dasavleT TurqeTidan<br />
erTdroulad gavrcelda kavkasiasa da samxreT-aRmosavleT evropaSi.<br />
(b) ZaRlis yvela Tanamedrove kavkasiuri da evropuli jiSi<br />
mitoqondriuli dnm-iT winaaziur mgels enaTesaveba.<br />
(g) cxeni kavkasiasa da centralur evropaSi SavizRvispireTis<br />
stepebidan gavrcelda.<br />
(d) abreSumis Wia kavkasiasa da evropaSi erTdroulad, erTmaneTisagan<br />
damoukideblad, gavrcelda.<br />
(e) cxvari da Txa pirvelad kavkasiasa da evropaSi moaSinaures.<br />
(g) swori pasuxia _ teqstSi cxadad aris aRniSnuli, rom cxeni<br />
kavkasiasa da centralur evropaSi SavizRvispireTis stepebidan<br />
gavrcelda (abz. IV).<br />
(a) ar aris swori _ teqstSi xorblis kulturis gavrcelebis procesi<br />
gansxvavebuli TanamimdevrobiT aris warmodgenili (abz. I).<br />
(b) ar aris swori _ teqstis mixedviT, mitoqondriuli dnm-is analizis<br />
safuZvelze, kavkasiuri jiSis ZaRli ufro axlos dgas ara winaaziur<br />
mgelTan, aramed CinurTan.<br />
(d) ar aris swori _ teqstSi araferia naTqvami abreSumis Wiis<br />
kavkasiaSi gavrcelebis Sesaxeb.<br />
(e) ar aris swori _ cxvrisa da Txis gavrcelebis Tavdapirvel arealad<br />
teqstSi dasaxelebulia ara kavkasia da evropa, aramed wina azia.<br />
teqstis mixedviT, kavkasia da evropa am saxeobaTa Semdgomi gavrcelebis<br />
arealebia.<br />
79
testi 1<br />
20. wina aziisa da Soreuli aRmosavleTis Sesaxeb gamoTqmuli<br />
mosazrebebidan romelia marTebuli?<br />
(a) adamianma wina aziasa da Soreul aRmosavleTSi cxovelebis<br />
moSinaureba jer kidev gamyinvarebis periodSi daiwyo.<br />
(b) cxovelebis zogierTi saxeobis moSinaureba wina aziasa da Soreul<br />
aRmosavleTSi damoukideblad xdeboda.<br />
(g) wina aziasa da Soreul aRmosavleTSi gavrcelebul cxovelTa<br />
saxeobebs msgavsi mitoqondriuli dnm aqvT.<br />
(d) wina aziasa da Soreul aRmosavleTSi qaTami erTdroulad<br />
gavrcelda.<br />
(e) cxenis moSinaureba wina aziasa da Soreul aRmosavleTSi<br />
erTdroulad xdeboda.<br />
(b) swori pasuxia _ teqstSi saubaria wina aziasa da Soreul<br />
aRmosavleTSi zogierTi saxeobis damoukideblad moSinaurebis Sesaxeb<br />
(abz. III).<br />
(a) ar aris swori _ adamianma wina aziasa da Soreul aRmosavleTSi<br />
cxovelebis moSinaureba daiwyo ara gamyinvarebis periodSi, aramed misi<br />
bolo talRis Semdeg (abz. I).<br />
(g) ar aris swori _ msgavsi mitoqondriuli dnm-is Sesaxeb saubaria ara<br />
zogadad cxovelebTan, aramed mxolod ZaRlebTan dakavSirebiT (II abz.)<br />
(d) ar aris swori _ informacia qaTmis wina aziasa da Soreul<br />
aRmosavleTSi erTdroulad gavrcelebis Sesaxeb teqstSi ar<br />
dasturdeba.<br />
(e) ar aris swori _ teqstSi cxenis moSinaurebis gansxvavebuli<br />
arealebia dasaxelebuli: kavkasia, Savi zRvis CrdiloeTi, aRmosavleTi<br />
evropa (abz. IV).<br />
80
21. ra aris teqstis avtoris mizani?<br />
ganmartebebi, wakiTxulis gaazreba<br />
(a) gansazRvros Sinaur cxovelTa da kulturul mcenareTa<br />
gavrcelebis geografiuli arealebi.<br />
(b) ganixilos mosazrebebi gareuli cxovelebis moSinaurebisa da<br />
mcenareebis kultivirebis Tavdapirveli geografiuli arealebisa da<br />
periodebis Sesaxeb.<br />
(g) aRweros adamianis sameurneo saqmianoba qronologiuri<br />
TanmimdevrobiT, aTaswleulebis Sesabamisad.<br />
(d) daadginos sxvadasxva cxovelTa moSinaurebisa da mcenareebis<br />
kultivirebis periodi.<br />
(e) gamokveTos wina aziis, Kkavkasiisa da CineTis roli adamianis<br />
sameurneo saqmianobis ganviTarebaSi.<br />
(b) swori pasuxia _ teqstSi ganxilulia mosazrebebi gareuli<br />
cxovelebis moSinaurebisa da mcenareebis kultivirebis Tavdapirveli<br />
geografiuli arealebisa da periodebis Sesaxeb, rac gamyarebulia<br />
Sesabamisi magaliTebiT.<br />
(a) ar aris swori _ mxolod nawilobriv, calsaxad asaxavs avtoris<br />
mizans. Sinaur cxovelTa da kulturul mcenareTa gavrcelebis<br />
geografiul arealebTan erTad, avtorisaTvis mniSvnelovania am<br />
movlenaTa qronologiuri farglebis gansazRvris Sesaxeb arsebuli<br />
mosazrebebis ganxilva.<br />
(g) ar aris swori _ adamianis sameurneo saqmianobis qronologiuri<br />
TanamimdevrobiT aRwera ar warmoadgens avtoris mizans. teqstSi avtori<br />
saubrobs ara adamianTa sameurneo saqmianobis (cxovelTa moSinaurebisa<br />
da mcenareTa kultivirebis) qronologiur Tanamimdevrobaze, aramed am<br />
movlenaTa qronologiur sazRvrebsa Tu paralelurad mimdinare<br />
procesebze.<br />
(d) ar aris swori _ avtoris mizania ara cxovelTa moSinaurebisa da<br />
mcenareebis kultivirebis qronologiuri sazRvrebis dadgena, aramed<br />
moSinaurebisa da kultivirebis qronologiuri sazRvrebisa da<br />
geografiuli arealebis Sesaxeb gamoTqmuli mosazrebebis ganxilva.<br />
(e) ar aris swori _ avtorisaTvis mTavaria ara konkretulad wina aziis,<br />
kavkasiisa an CineTis mniSvnelobis gamokveTa adamianTa sameurneo<br />
saqmianobaSi, aramed zogadad cxovelebis moSinaurebisa da mcenareebis<br />
kultivirebis geografiuli arealebisa da periodebis Sesaxeb arsebuli<br />
mosazrebebis ganxilva.<br />
81
testi 1<br />
analitikuri wera<br />
Sefasebis kriteriumebi<br />
sagamocdo <strong>testis</strong> nawili `analitikuri wera~ Sedgeba ori<br />
davalebisagan:<br />
I. Tema mocemul sakiTxze<br />
II. msjelobis analizi<br />
analitikuri weris Sefasebis maqsimaluri jamuri qula aris 24<br />
(Tema mocemul sakiTxze – 12 qula, msjelobis analizi – 12 qula).<br />
imisaTvis, rom naweri yvela kriteriumis mixedviT gaswordes, is<br />
unda akmayofilebdes Semdeg pirobebs:<br />
(1) unda Seesabamebodes mocemul sakiTxs _ davalebis pirobas.<br />
(2) ar unda warmoadgendes davalebis pirobis perifrazs.<br />
(3) Sesrulebuli unda iyos gasarCevi xelweriT.<br />
Tu romelime am pirobebidan ar iqneba daculi, naweri Sefasdeba<br />
0 quliT.<br />
naweris moculoba unda iyos:<br />
Tema mocemul sakiTxze _ ara umcires 100 sityvisa;<br />
msjelobis analizi _ ara umcires 80 sityvisa.<br />
naweris moculobis simciris SemTxvevaSi namuSevari gaswordeba<br />
mxolod pirveli da meore kriteriumebis (relevanturoba,<br />
analizi) mixedviT.<br />
82
kriteriumebi<br />
1 Sinaarsis<br />
relevanturoba<br />
2 analizi<br />
(argumentebi,<br />
magaliTebi)<br />
3 Txrobis<br />
organizeba<br />
struqtura<br />
4 stili, leqsika<br />
5 sintaqsi,<br />
morfologia,<br />
punqtuacia<br />
I. Tema mocemul sakiTxze<br />
83<br />
ganmartebebi, analitikuri wera<br />
K<br />
ganmarteba<br />
Txzuleba unda Seesabamebodes<br />
mocemul sakiTxs, fokusirebuli<br />
unda iyos Temis irgvliv.<br />
TxzulebaSi warmodgenili unda<br />
iyos mocemuli sakiTxis<br />
gaazrebuli, damajerebeli,<br />
srulyofili analizi: avtoris<br />
pozicia warmodgenili unda iyos<br />
Sesabamisi dasabuTebiT,<br />
damajerebeli, adekvaturi<br />
magaliTebiT.<br />
naweri struqturulad unda iyos<br />
gamarTuli. azrebi mwyobrad,<br />
Tanamimdevrulad unda iyos<br />
gadmocemuli. Txzulebis<br />
nawilebi erTmaneTTan logikurad<br />
unda iyos dakavSirebuli.<br />
azrebi cxadad, naTlad unda<br />
iyos gamoTqmuli, naweri unda<br />
iyos stilisturad gamarTuli,<br />
leqsika unda Seesabamebodes<br />
mocemul Tematikas.<br />
naweri Sesrulebuli unda iyos<br />
Tanamedrove saliteraturo enis<br />
normebis dacviT.<br />
maqsimaluri<br />
qula<br />
naSromi fasdeba imis mixedviT, Tu ramdenad akmayofilebs is<br />
warmodgenil kriteriumebs.<br />
2<br />
4<br />
2<br />
2<br />
2
testi 1<br />
kriteriumebis aRwera<br />
am kriteriumebiT gasworda 2010 wlis <strong>saerTo</strong> <strong>samagistro</strong> <strong>gamocdis</strong> analitikuri<br />
weris davalebebi.<br />
kriteriumi 1.<br />
Sinaarsis relevanturoba _ Sesabamisoba<br />
davalebis piroba sworad, srulyofilad aris<br />
gaazrebuli _ naweri SinaarsiT Seesabameba mocemul<br />
sakiTxs da mTlianad aris fokusirebuli Temis<br />
irgvliv.<br />
davalebis piroba ar aris srulyofilad<br />
gaazrebuli _ naweri nawilobriv Seesabameba<br />
mocemul sakiTxs _ aris iseTi CanarTebi da<br />
gadaxvevebi, romlebic mocemuli sakiTxis<br />
gaazrebisaTvis Sinaarsobrivad ar aris adekvaturi /<br />
aklia davalebis pirobis romelime mniSvnelovani<br />
komponenti (magaliTad, gamokveTilia pozicia, magram<br />
dasabuTebuli ar aris) / daSvebulia uxeSi<br />
faqtobrivi Secdoma.<br />
davalebis piroba sworad ar aris gaazrebuli _<br />
naweri ar Seesabameba mocemul sakiTxs.<br />
0 quliT Sefasebis SemTxvevaSi naweri aRar swordeba.<br />
84<br />
qula<br />
2<br />
1<br />
0
kriteriumi 2.<br />
analizi (argumentebi, magaliTebi)<br />
85<br />
ganmartebebi, analitikuri wera<br />
warmodgenilia mocemuli sakiTxis Rrmad<br />
gaazrebuli, sruli analizi _ avtoris pozicia<br />
gamyarebulia Sesabamisi msjelobiT da adekvaturi<br />
magaliTebiT.<br />
warmodgenilia mocemuli sakiTxis gaazrebuli<br />
analizi _ avtoris pozicia gamyarebulia Sesabamisi<br />
msjelobiT / adekvaturi magaliTebiT.<br />
warmodgenilia mocemuli sakiTxis<br />
damakmayofilebeli analizi _ avtoris pozicia<br />
nawilobriv gamyarebulia msjelobiT / adekvaturi<br />
magaliTebiT.<br />
warmodgenilia mocemuli sakiTxis arasruli<br />
analizi _ avtoris pozicia kargad ar aris<br />
gamokveTili da dasabuTebuli, magaliTebi sustia /<br />
ar aris.<br />
sakiTxi ar aris gaazrebuli _ Tema ar aris<br />
gaanalizebuli da / anMmoyvanilia ufunqcio<br />
magaliTebi.<br />
kriteriumi 3.<br />
Txrobis organizeba, struqtura<br />
naweri struqturulad mTlianad gamarTulia _<br />
azrebi mwyobrad, Tanamimdevrulad aris<br />
gadmocemuli, Txzulebis nawilebi erTmaneTs<br />
logikurad ukavSirdeba; abzacebi logikurad aris<br />
gamoyofili.<br />
naweri struqturulad met-naklebad gamarTulia _<br />
azrebi, ZiriTadad, mwyobrad aris gadmocemuli,<br />
magram erTi-ori pasaJi Txzulebis struqturidan<br />
amovardnilia / xSirad ufunqciod, datvirTvis<br />
gareSe meordeba erTi da igive azri; abzacebi<br />
logikurad ar aris gamoyofili.<br />
naweri struqturulad ar aris gamarTuli _ azrebi<br />
mwyobrad, Tanamimdevrulad ar aris gadmocemuli;<br />
Txzulebis nawilebi erTmaneTs logikurad ar<br />
ukavSirdeba.<br />
qula<br />
4<br />
3<br />
2<br />
1<br />
0<br />
qula<br />
2<br />
1<br />
0
testi 1<br />
kriteriumi 4.<br />
stili, leqsika<br />
naweri leqsikurad mdidaria, stili gamarTulia<br />
(dasaSvebia erTi-ori umniSvnelo xarvezi). SerCeulia<br />
mocemuli Temis adekvaturi toni.<br />
naweri leqsikurad SedarebiT mwiria / stilisturad<br />
gaumarTavia zogierTi monakveTi / naweris toni ar<br />
Seesabameba mocemul Temas.<br />
leqsika Raribia, gvxvdeba uxeSi stilisturi<br />
xarvezebi.<br />
kriteriumi 5.<br />
sintaqsi, morfologia, punqtuacia<br />
daSvebulia 0-5 Secdoma.<br />
daSvebulia 6-10 Secdoma.<br />
daSvebulia 10-ze meti Secdoma.<br />
86<br />
qula<br />
2<br />
1<br />
0<br />
qula<br />
2<br />
1<br />
0
II. msjelobis analizi<br />
87<br />
ganmartebebi, analitikuri wera<br />
kriteriumebi Kganmarteba maqsimaluri<br />
1 Sinaarsis<br />
relevanturoba<br />
2 analizi<br />
(argumentebi)<br />
3 Txrobis<br />
organizeba<br />
struqtura<br />
4 stili, leqsika<br />
5 sintaqsi,<br />
morfologia,<br />
punqtuacia<br />
naweri unda Seesabamebodes<br />
davalebis instruqcias,<br />
warmodgenili unda iyos<br />
msjelobis kritika.<br />
cxadad unda iyos<br />
identificirebuli da<br />
gaanalizebuli mocemul<br />
argumentebsa da daskvnas<br />
Soris mimarTeba, aseve<br />
problemis gadaWris gzis<br />
adekvaturoba.<br />
naweri unda iyos logikurad<br />
organizebuli; azrebi unda<br />
iyos Tanamimdevruli da<br />
erTmaneTTan logikurad<br />
dakavSirebuli.<br />
nawerSi gamoyenebuli unda<br />
iyos Sesabamisi leqsika _<br />
logikuri msjelobis<br />
warmarTvisaTvis saWiro<br />
terminologia; naSromi<br />
stilisturad unda iyos<br />
gamarTuli.<br />
naweri Sesrulebuli unda<br />
iyos Tanamedrove<br />
saliteraturo enis normebis<br />
dacviT.<br />
qula<br />
naSromi fasdeba imis mixedviT, Tu ramdenad akmayofilebs is<br />
warmodgenil kriteriumebs.<br />
1<br />
5<br />
2<br />
2<br />
2
testi 1<br />
kriteriumebis aRwera<br />
kriteriumi 1.<br />
Sinaarsis relevanturoba _ Sesabamisoba<br />
davalebis piroba kargad aris gaazrebuli _ naweri<br />
warmoadgens mocemuli msjelobis kritikas.<br />
davalebis piroba ar aris gaazrebuli _ nawerSi<br />
gamoTqmulia mxolod mosazrebebi mocemul Temaze da<br />
<strong>saerTo</strong>d ar aris warmodgenili mocemuli msjelobis<br />
kritika / naweri warmoadgens davalebis pirobis perifrazs<br />
/ mocemuli teqstis Sinaarsi arasworad aris gagebuli.<br />
0 quliT Sefasebis SemTxvevaSi naweri aRar swordeba.<br />
kriteriumi 2.<br />
analizi<br />
gamovlenilia monacemebsa da daskvnas Soris arsebuli<br />
mimarTebis xarvezebi Semdegi oTxi komponentis mixedviT:<br />
(1) kontingenti, (2) saxelmZRvanelo, (3) swavla-swavlebis<br />
procesi, (4) kvleva.<br />
warmodgenilia:<br />
oTxi komponenti<br />
an:<br />
sami komponenti, romelTagan gavrcobilia 1 ori mainc.<br />
amasTanave, mocemulia problemis gadaWris gzis kritika.<br />
warmodgenilia:<br />
(a) oTxi komponenti an sami komponenti (ix. sqema 5qulisaTvis),<br />
problemis gadaWris gzis kritikis gareSe.<br />
Aan:<br />
(b) sami komponenti gavrcobis gareSe da problemis<br />
gadaWris gzis kritika.<br />
Aan:<br />
1 gavrcoba gulisxmobs komponentis sxvadasxva kuTxiT ganxilvas, detalurad,<br />
vrclad gaanalizebas.<br />
88<br />
qula<br />
1<br />
0<br />
qula<br />
5<br />
4
89<br />
ganmartebebi, analitikuri wera<br />
(g) sami komponenti, romelTagan gavrcobilia erTi,<br />
amasTanave, mocemulia problemis gadaWris gzis kritika.<br />
Aan:<br />
(d) ori gavrcobili komponenti, amasTanave, mocemulia<br />
problemis gadaWris gzis kritika.<br />
warmodgenilia:<br />
(a) sami an ori komponenti (ix. sqema 4 qulisaTvis - b, g, d),<br />
problemis gadaWris gzis kritikis gareSe.<br />
an:<br />
(b) ori komponenti, gavrcobilia mxolod erTi,<br />
amasTanave, mocemulia problemis gadaWris gzis kritika.<br />
warmodgenilia:<br />
(a) ori komponenti (ix. sqema 3 qulisaTvis - b), problemis<br />
gadaWris gzis kritikis gareSe.<br />
an:<br />
(b) ori komponenti gavrcobis gareSe da problemis<br />
gadaWris gzis kritika,<br />
Aan:<br />
(g) mxolod erTi komponenti da problemis gadaWris gzis<br />
kritika.<br />
warmodgenilia:<br />
(a) ori komponenti gavrcobis gareSe,<br />
Aan:<br />
(b) mxolod erTi komponenti,<br />
an<br />
(g) mxolod problemis gadaWris gzis kritika.<br />
ar aris warmodgenili mocemuli teqstis kritika /<br />
warmodgenili analizi ar aris adekvaturi.<br />
3<br />
2<br />
1<br />
0
testi 1<br />
kriteriumi 3.<br />
Txrobis organizeba, struqtura<br />
naweri mTlianad aris gamarTuli struqturulad _<br />
azrebi mwyobrad, Tanamimdevrulad aris gadmocemuli;<br />
Txzulebis nawilebi erTmaneTs logikurad<br />
ukavSirdeba da kavSirSia davalebis struqturul<br />
CarCosTan; argumentacia gavrcobilia; abzacebi<br />
logikurad aris gamoyofili.<br />
naweri struqturulad met-naklebad gamarTulia _<br />
azrebi, ZiriTadad, mwyobrad aris gadmocemuli, magram<br />
erTi-ori pasaJi (mag. araarsebiTi / araadekvaturi<br />
magaliTi) Txzulebis struqturidan amovardnilia /<br />
argumentacia sqematuria / xSirad meordeba erTi da<br />
igive azri; abzacebi logikurad ar aris gamoyofili.<br />
naweri ar aris gamarTuli struqturulad _ azrebi<br />
mwyobrad, Tanamimdevrulad ar aris gadmocemuli;<br />
Txzulebis nawilebi erTmaneTs logikurad ar<br />
ukavSirdeba.<br />
kriteriumi 4.<br />
stili, leqsika<br />
naweri leqsikurad adekvaturia, stili gamarTulia<br />
(dasaSvebia erTi-ori umniSvnelo xarvezi).<br />
naweri leqsikurad SedarebiT mwiria / stilisturad<br />
gaumarTavia zogierTi monakveTi.<br />
leqsika araadekvaturia, gvxvdeba uxeSi stilisturi<br />
xarvezebi.<br />
90<br />
qula<br />
2<br />
1<br />
0<br />
qula<br />
2<br />
1<br />
0
kriteriumi 5.<br />
sintaqsi, morfologia, punqtuacia<br />
daSvebulia 0-5 Secdoma.<br />
daSvebulia 6-10 Secdoma.<br />
daSvebulia 10-ze meti Secdoma.<br />
91<br />
ganmartebebi, analitikuri wera<br />
qula<br />
2<br />
1<br />
0
testi 1<br />
rekomendaciebi weriTi davalebebisaTvis<br />
davaleba I _ Tema mocemul sakiTxze<br />
am davalebis Sesrulebisas magistrantobis kandidatma unda<br />
gamoTqvas Tavisi azri mocemul sakiTxze da sakuTari pozicia<br />
daasabuTos logikuri msjelobiT, Sesabamisi faqtebiTa da<br />
adekvaturi magaliTebiT.<br />
davaleba<br />
saxelmwifom upiratesoba unda mianiWos jandacvis sferos da<br />
ufro meti Tanxa gamoyos misi ganviTarebisaTvis, vidre<br />
qveyanaSi ekologiuri problemebis mogvarebisaTvis.<br />
warmogidgenT sagamocdo naSromebis nimuSebsa da maT Sefasebas.<br />
nimuSi 1<br />
qveynis winsvlisaTvis mniSvnelovania yvela sferosa Tu<br />
dargis ganviTareba. es sferoebi erTmaneTTan urTierTkavSirSia,<br />
gansakuTrebiT _ jandacva da ekologia. Cemi azriT, ama Tu im<br />
qveynis ekologiuri mdgomareoba did gavlenas axdens adamianis<br />
janmrTelobasa da mis cxovrebaze. amitom vfiqrob, rom<br />
saxelmwifom ufro metad unda izrunos garemos dacvasa da<br />
sijansaReze. amis damadasturebeli bevri magaliTis moyvana<br />
SeiZleba realuri cxovrebidan, mecnierebidan da xelovnebis<br />
sferodanac ki.<br />
magaliTad, rogorc cnobilia, TbilisSi Zalian didia<br />
alergiisa da sasunTqi gzebis daavadebaTa ricxvi, rac arajansaRi<br />
ekologiuri garemos bralia. maT mkurnalobaze, (4) 2 rogorc<br />
cnobilia, ixarjeba sakmaod didi Tanxebi, magram Sedegi<br />
umniSvneloa, radgan am saxis daavadebaTa mizezi dabinZurebuli<br />
ekologiuri garemo, kerZod, dabinZurebuli (4) haeria. TbilisSi,<br />
rogorc cnobilia, Zalian imata avtomobilebis ricxvma, maTi<br />
umetesoba teqnikurad gaumarTavia, iyeneben dabalxarisxian sawvavs.<br />
aseve (5) bolo dros gaiCexa Zalian bevri parki, magaliTad,<br />
`mziuri”, ipodromis mimdebare teritoria, ris Sedegadac qalaqSi,<br />
faqtobrivad, haeri <strong>saerTo</strong>d aRar iwmindeba. niu-iorki uzarmazari<br />
qalaqia, magram `qalaqis filtvebis” rols iq qalaqis (4) centrSi<br />
gaSenebuli uzarmazari parki asrulebs, romelsac niu-iorkelebi<br />
Zalian ufrTxildebian. aseTive didi parkebia parizSi, londonSi da<br />
sxv.<br />
2 (4) da (5) Sefasebis im kriteriumTa nomrebia, romelTa mixedviTac teqstSi<br />
moniSnulia Sesabamisi Secdoma.<br />
92
93<br />
ganmartebebi, analitikuri wera<br />
minda, erTi magaliTi moviyvano literaturidanac. cnobili<br />
fantasti mwerlis, rei bredberis erT moTxrobaSi XXI saukunis<br />
adamianebi warsulSi mogzauroben da SemTxveviT patara pepelas<br />
klaven. gamgzavrebis win maT qveyanaSi tardeba arCevnebi<br />
demokratiul da anarqiul partiaTa Soris. demokratiul partias<br />
gamarjvebis didi Sansi aqvs. warsulidan XXI saukuneSi<br />
dabrunebulebs anarqiuli partia daxvdebaT gamarjvebuli,<br />
qveyanaSic areuloba da qaosia. es yvelaferi ki, mwerlis mxatvruli<br />
azrovnebis mixedviT, erTi patara peplis daRupvas, Soreul<br />
warsulSi ekologiuri balansis darRvevas mohyva.<br />
amrigad, me vfiqrob, rom XXI saukuneSi kacobriobam,<br />
upirveles yovlisa, unda izrunos ekologiuri problemebis<br />
mogvarebaze, rac, Tavis mxriv, adamianTa janmrTelobisa da<br />
keTildReobis sawindaria.<br />
davalebis piroba sworad, srulyofilad aris gaazrebuli _ naweri<br />
SinaarsiT Seesabameba mocemul sakiTxs da mTlianad aris<br />
fokusirebuli Temis irgvliv.<br />
I kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 2 quliT.<br />
warmodgenilia mocemuli sakiTxis gaazrebuli analizi _ avtoris<br />
pozicia gamyarebulia Sesabamisi msjelobiT da konkretuli,<br />
adekvaturi magaliTebiT.<br />
II kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 4 quliT.<br />
naweri mTlianad aris gamarTuli struqturulad _ azrebi<br />
mwyobrad, Tanamimdevrulad aris gadmocemuli (Sesavali, romelSic<br />
warmodgenilia pozicia, II da III abzacebi _ magaliTebi, daskvna).<br />
Txzulebis nawilebi erTmaneTs logikurad ukavSirdeba; abzacebi<br />
logikurad aris gamoyofili.<br />
III kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 2 quliT.<br />
naweris leqsika adekvaturia, stili gamarTulia, gvxvdeba mcire<br />
stilisturi xarvezebi.<br />
IV kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 2 quliT.<br />
daSvebulia 1 punqtuaciuri Secdoma.<br />
V kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 2 quliT.<br />
jamuri qula: 12.<br />
nimuSi 2<br />
jandacvisa da ekologiis sferoebis ganviTareba<br />
umniSvnelovanesia ama Tu im qveynisaTvis. SeiZleba saxelmwifoSi<br />
maRal safexurze iyos ekonomika, ganaTleba, soflis meurneoba da
testi 1<br />
sxva sferoebi, magram TiToeuli maTganis ganviTareba mniSvnelobas<br />
garkveulwilad dakargavs, Tu ganviTarebuli (4) ar aris jandacvis<br />
sfero, radgan jandacva uSualo kavSirSia adamianis sicocxlesTan.<br />
qveyanaSi arsebuli ekologiuri problemebi adamianis<br />
janmrTelobaze aisaxeba. aqedan gamomdinare (5) SeiZleba iTqvas, rom<br />
es ori sfero _ jandacva da ekologia _ erTmaneTTan mWidrodaa<br />
dakavSirebuli, ufro metic, maTi damokidebuleba, garkveulwilad,<br />
mizezSedegobrivia.<br />
rogorc cnobilia, msoflios bevr qveyanaSi arsebobs mZime<br />
ekologiuri garemo: dabinZurebuli haeri, wyali, niadagi, rasac<br />
iwvevs mouwesrigebeli nagavsayrelebi, fabrika-qarxnebi, romlebsac<br />
ara aqvs gamfiltravi danadgarebi da maTi gamonabolqvi garemos<br />
abinZurebs, ar mowmdeba da ar ifiltreba sasmeli wyali. es<br />
yvelaferi uaryofiTad moqmedebs rogorc konkretul qveyanaSi, ise<br />
msoflioSi Seqmnil ekologiur viTarebaze, rac, sabolood,<br />
adamianTa janmrTelobaze aisaxeba.<br />
meore mxriv, adamianebis janmrTelobas SeiZleba daemuqros<br />
mravali sxva safrTxec, romelic ekologiur problemebs ar<br />
ukavSirdeba (mag., virusebi, konfliqturi situaciis Sedegad<br />
adamianTa masobrivi daSaveba, socialuri faqtoriT gamowveuli<br />
stresi...). aseT SemTxvevaSi, cxadia, saxelmwifom `finansuri<br />
saswori~ jandacvis sferosaken unda gadaxaros.<br />
sabolood, SegviZlia davaskvnaT, rom orive sferos<br />
ganviTareba Tanabrad mniSvnelovania, saxelmwifom orive maTganze<br />
unda izrunos, magram zog SemTxvevaSi, konkretuli situaciis<br />
gaTvaliswinebiT unda imoqmedos da, saWiroebisamebr, meti<br />
yuradReba dauTmos erT-erT maTgans, ufro metad daafinansos is.<br />
davalebis piroba sworad, srulyofilad aris gaazrebuli _ naweri<br />
SinaarsiT Seesabameba mocemul sakiTxs da mTlianad aris<br />
fokusirebuli Temis irgvliv.<br />
I kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 2 quliT.<br />
warmodgenilia mocemuli sakiTxis gaazrebuli analizi _ avtoris<br />
pozicia gamyarebulia Sesabamisi msjelobiT, Tumca konkretuli<br />
magaliTebi ar aris moyvanili.<br />
II kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 3 quliT.<br />
naweri mTlianad aris gamarTuli struqturulad _ azrebi<br />
mwyobrad, Tanamimdevrulad aris gadmocemuli, Txzulebis nawilebi<br />
erTmaneTs logikurad ukavSirdeba; abzacebi logikurad aris<br />
gamoyofili.<br />
III kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 2 quliT.<br />
94
95<br />
ganmartebebi, analitikuri wera<br />
naweris leqsika adekvaturia, stili gamarTulia, gvxvdeba mcire<br />
stilisturi xarvezebi.<br />
IV kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 2 quliT.<br />
daSvebulia 1 gramatikuli Secdoma.<br />
V kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 2 quliT.<br />
jamuri qula: 11.<br />
nimuSi 3<br />
me vfiqrob, rom jandacvis sferos ganviTarebas didi<br />
mniSvneloba unda mieniWos.<br />
jandacvis sferos ganviTarebisTvis gamoyofili TanxiT<br />
SesaZlebelia mravali samedicino punqtis aSeneba, aseve ukve<br />
arsebuli samedicino dawesebulebebis ganaxleba vizualuri mxriT,<br />
aseve SesaZloa Zveli aparaturis Secvla Tanamedrove aparaturiT.<br />
amis dasasabuTeblad SemiZlia moviyvano q. Tbilisis respublikuri<br />
saavadmyofos magaliTi.<br />
respublikur saavadmyofoSi aramarto moxda Zveli<br />
aparaturis gaTanamedroveba da maRali donis aparaturiT Secvla,<br />
aramed garegnuli da TvalisTvis advilad SesamCnevi mxaris<br />
mowesrigeba. da rac yvelaze mniSvnelovania, saavadmyofo metad<br />
gamocdili da maRalkvalificiuri profesor-eqimebiT<br />
dakompleqtda. am sami faqtoris gaTvaliswinebam did warmatebas<br />
miaRwia, radgan dReisaTvis mosaxleobis umetesoba sargeblobs<br />
iseTi saavadmyofoebiT, rogoricaa zemoTxsenebuli respublikuri<br />
saavadmyofo.<br />
igive msjelobiT SesaZlebelia ganvixiloT quTaisis<br />
axladaSenebuli saavadmyofo, sadac zemoTxsenebuli sami faqtori<br />
marTlac rom zedmiwevniT aris warmodgenili.<br />
amgvarad, dRes saqarTveloSi namdvilad SeiniSneba jandacvis<br />
sferos aRorZineba, rac metad mniSvnelovania mosaxleobis<br />
keTildReobisaTvis.<br />
naweri ararelevanturia, ar Seesabameba mocemul sakiTxs; piroba<br />
sworad ar aris gaazrebuli _ msjeloba acdenilia davalebis<br />
pirobas; moyvanili magaliTebi ufunqcioa mocemul TemasTan<br />
mimarTebaSi.<br />
I kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 0 quliT.<br />
Sesabamisad, danarCeni kriteriumebis mixedviT naSromi aRar<br />
gasworda.
testi 1<br />
davaleba II _ msjelobis kritika<br />
am davalebis Sesrulebisas magistrantobis kandidatma<br />
yuradReba unda gaamaxvilos davalebis tipze, guldasmiT unda<br />
gaecnos davalebis instruqcias da Tavisi naweri instruqciis<br />
mixedviT aagos _ kritikulad ganixilos warmodgenili teqsti.<br />
instruqcia da teqstis abzacebad dayofa daexmareba mas, gaerkves<br />
msjelobis struqturaSi.<br />
kandidats moeTxoveba davalebaSi warmodgenili msjelobis<br />
kritika da ara sakuTari azris gamoTqma mocemul Temaze.<br />
ganvixiloT konkretuli davaleba:<br />
mTavrobam daafinansa proeqti, romelic iTvaliswinebda<br />
saxelmwifo enis cudad mcodne moqalaqeebisaTvis codnis donis<br />
gasaumjobeseblad specialuri saxelmZRvanelos Sedgenas.<br />
saxelmZRvanelo moamzada specialistebis jgufma da is Sesabamis<br />
kontingents dauriges. erTi wlis Semdeg Catarebuli gamokvlevis<br />
Sedegad dadginda, rom im moqalaqeTagan, romlebsac<br />
saxelmZRvanelo gadaecaT, mxolod nawilma gaiumjobesa<br />
saxelmwifo enis codnis done.<br />
amitom saxelmZRvanelo uaryofiTad Seafases da axali<br />
saxelmZRvanelos Seqmna avtorTa sxva jgufs SeukveTes.<br />
kandidatma kritikulad unda Seafasos, rogoria logikuri<br />
kavSiri msjelobis nawilebs _ mocemulobas, daskvnasa da problemis<br />
gadaWris gzas Soris:<br />
sakmarisia Tu ara msjelobaSi mocemuli informacia<br />
warmodgenili daskvnis gamosatanad, da Tu ar aris<br />
sakmarisi, ra damatebiTi informacia aris saWiro<br />
imisaTvis, rom mocemuli daskvna damajerebeli iyos.<br />
ramdenad adekvaturi da damajerebelia problemis<br />
gadaWris SemoTavazebuli gza.<br />
am davalebis Sesrulebisas ixelmZRvaneleT Semdegi modeliT:<br />
I abzacSi warmodgenili informacia ar aris sakmarisi im<br />
daskvnis gamosatanad, romelic mocemulia msjelobis II abzacSi.<br />
dasadgenad, iyo Tu ara saxelmZRvanelo namdvilad imis mizezi,<br />
rom saxelmwifo enis codnis done mxolod moqalaqeTa nawilma<br />
gaiumjobesa, saWiroa damatebiTi informacia Semdeg komponentebTan<br />
dakavSirebiT:<br />
(1) kontingenti<br />
(2) saxelmZRvanelo<br />
(3) swavla-swavleba<br />
(4) Catarebuli kvleva<br />
96
97<br />
ganmartebebi, analitikuri wera<br />
TiToeul komponentTan dakavSirebiT warmogidgenT im sakiTxebs,<br />
romelTa ganxilvac saWiroa mocemuli teqstis kritikuli<br />
analizisaTvis.<br />
(1) kontingenti _ rogori iyo is kontingenti, romelsac daurigda<br />
saxelmZRvanelo: Semowmda Tu ara mocemul kontingentSi<br />
saxelmwifo enis codnis done swavlis dawyebamde; ramdenad<br />
erTgvarovani iyo moqalaqeTa codnis done; iyvnen Tu ara<br />
motivirebulebi, SeeswavlaT saxelmwifo ena; rogori iyo am<br />
procesSi CarTuli moqalaqeebis inteleqtualuri done, maTi asaki,<br />
sqesi, saqmianoba da misT.<br />
misaRebia, aseve, sxva adekvaturi Sefasebebi, romlebic<br />
dakavSirebuli iqneba enis SeswavlaSi CarTul kontingentTan.<br />
ar aris sakmarisi mxolod iseTi zogadi Sefasebebi, rogoricaa:<br />
_ kontingentTan dakavSirebiT unda Catarebuliyo kvleva;<br />
_ damatebiTi informacia aris saWiro kontingentTan dakavSirebiT;<br />
_ ar Cans, ras warmoadgens kontingenti da misT.<br />
(2) saxelmZRvanelo _ eqspertTa mier winaswar Sefasda Tu ara<br />
saxelmZRvanelo, ra kriteriumebiT Sefasda is; iTvaliswinebda Tu<br />
ara saxelmZRvanelo mocemuli kontingentis dones; ras<br />
warmoadgenda saxelmZRvanelo _ iyo TviTmaswavlebeli, Tu<br />
iTvaliswinebda swavlebas; gamiznuli iyo erTwliani<br />
swavlebisaTvis, Tu ufro xangrZlivi periodisaTvis; rogori iyo<br />
saxelmZRvanelos avtorTa kvalifikacia; rogori iyo moqalaqeTa<br />
azri saxelmZRvanelos Sesaxeb da misT.<br />
misaRebia, aseve, sxva adekvaturi Sefasebebi, romlebic<br />
dakavSirebuli iqneba saxelmZRvanelosTan.<br />
ar aris sakmarisi mxolod iseTi zogadi Sefasebebi, rogoricaa:<br />
_ saxelmZRvanelosTan dakavSirebiT unda Catarebuliyo kvleva;<br />
_ damatebiTi informacia aris saWiro saxelmZRvanelosTan<br />
dakavSirebiT;<br />
_ ar Cans, ras warmoadgens saxelmZRvanelo da misT.<br />
(3) swavla-swavleba _ ra dros uTmobdnen moqalaqeebi mecadineobas<br />
TavianTi socialuri Tu ekonomikuri mdgomareobidan gamomdinare;<br />
hqondaT Tu ara xelsayreli garemo pirobebi swavlis procesSi;<br />
utardebodaT Tu ara gakveTilebi da, Catarebis SemTxvevaSi, ra<br />
sixSiriT; rogori iyo mecadineobebi _ jgufuri Tu individualuri;<br />
rogori iyo pedagogTa kvalifikacia, iyenebdnen Tu ara am<br />
saxelmZRvanelos, Tu swavlis procesSi xdeboda misi Canacvleba<br />
sxva masaliT da misT. …<br />
misaRebia sxva adekvaturi Sefasebebic, romlebic dakavSirebuli<br />
iqneba swavla-swavlebis procesTan.
testi 1<br />
ar aris sakmarisi mxolod iseTi zogadi Sefasebebi, rogoricaa:<br />
_ damatebiTi informacia aris saWiro swavlis procesTan<br />
dakavSirebiT;<br />
_ ar Cans, rogor warimarTa swavlis procesi;<br />
_ monacemebi saswavlo procesTan dakavSirebiT arasakmarisia<br />
mocemuli daskvnis gamosatanad da misT.<br />
(4) Catarebuli kvleva _ ramdenad sworad iyo dagegmili da<br />
Catarebuli kvleva, iyo Tu ara SerCeva reprezentatuli; ras<br />
gulisxmobs `nawili~, vin warmoadens am `nawils~; gaanalizda Tu<br />
ara, ratom da ramdenad gaiumjobesa enis codna mxolod nawilma;<br />
rogori iyo mkvlevarTa kvalifikacia, ramdenad sandod unda<br />
miviCnioT maT mier gamotanili daskvnebi da misT.<br />
misaRebia sxva adekvaturi Sefasebebi, romlebic dakavSirebuli<br />
iqneba kvlevis kritikasTan.<br />
ar aris sakmarisi iseTi zogadi Sefasebebi, rogoricaa:<br />
_ Catarebuli kvleva aradamakmayofilebelia;<br />
_ ar Cans, rogor Catarda kvleva;<br />
_ saWiroa damatebiTi informacia im gamokvlevis Sesaxeb, romelic<br />
Catarda da misT.<br />
problemis gadaWris gzis kritika dakavSirebuli unda iyos<br />
teqstis bolo abzacSi dasmul sakiTxTan _ axali avtorebis<br />
mowvevasa da axali saxelmZRvanelos SeqmnasTan. saWiroa msjeloba<br />
imasTan dakavSirebiT, Tu ratom aris aRniSnuli problemis<br />
gadaWris gza araadekvaturi. magaliTad:<br />
axali saxelmZRvanelos gamoyenebis SemTxvevaSi igive Sedegi<br />
SeiZleba miviRoT; ar Cans, ra upiratesoba aqvs axal jgufs<br />
ZvelTan SedarebiT; arsebobs Tu ara garantia, rom axali<br />
jgufi ukeT Seasrulebs am davalebas da misT.<br />
SesaZlebelia, SemoTavazebul iqnas problemis gadaWris<br />
alternatiuli gzac, magaliTad:<br />
problemis gadaWris amgvari gza arapraqtikulia,<br />
dakavSirebulia did danaxarjebTan, xom ar sjobs arsebuli<br />
saxelmZRvanelos gadamuSaveba da misT.<br />
misaRebia sxva adekvaturi Sefasebebic, romlebic dakavSirebuli<br />
iqneba problemis gadaWris gzis kritikasTan, aseve, misaRebia<br />
problemis gadaWris is gzebic, romlebic adekvaturi iqneba<br />
mocemul situaciaSi.<br />
ar aris sakmarisi mxolod iseTi zogadi Sefasebebi, rogoricaa:<br />
- problemis gadaWris gza ar aris swori;<br />
- Znelia problemis gadaWris gzaze saubari.<br />
98
99<br />
ganmartebebi, analitikuri wera<br />
warmogidgenT sagamocdo naSromebis nimuSebsa da maT Sefasebas.<br />
nimuSi 1<br />
saxelmZRvanelos uaryofiTad Sefaseba im mizeziT, rom<br />
moqalaqeebis mxolod nawilma gaiumjobesa saxelmwifo enis codnis<br />
done, vfiqrob, arasamarTliania. SesaZloa, am faqts bevri<br />
winapiroba hqondes, romelic sulac ar aris dakavSirebuli<br />
saxelmZRvanelosTan.<br />
magaliTad, im moqalaqeebs, romlebsac daurigdaT<br />
saxelmZRvanelo, SesaZloa, arc dro hqondaT da arc survili,<br />
emuSavaT enis gaumjobesebaze. mocemulobidan ar Cans, <strong>saerTo</strong>d<br />
isargebles Tu ara maT am wignebiT. Cven ar vflobT aseve<br />
informacias, Tu rogor, ra doneze flobda (4) es kontingenti<br />
saxelmwifo enas maSin, rodesac darigda saxelmZRvaneloebi _ yvela<br />
moqalaqis codnis done erTnairi iyo, Tu zogma, sxvebTan SedarebiT,<br />
ukeT icoda ena. cnobilia, aseve, rom garkveul asaks mitanebuli<br />
adamianebisaTvis enis aTviseba sirTules warmoadgens, ase rom, es<br />
faqtoric gasaTvaliswinebelia.<br />
arasakmarisia monacemebi imis Sesaxeb, Tu konkretulad ra<br />
nawilma (naxevarma, naxevarze metma Tu naklebma) gaiumjobesa enis<br />
codna. aseve, ar vflobT informacias im specialistebis Sesaxeb,<br />
romlebmac Seadgines mocemuli saxelmZRvanelo.<br />
Cemi azriT, mocemuli problemis gadasaWrelad<br />
SemoTavazebuli gza aralogikuria, radgan ar aris cnobili, ra<br />
uaryofiTi mxareebi hqonda wina saxelmZRvanelos da ra unda<br />
gamoswordes samomavlod. aseve, araferi viciT avtorTa axali<br />
jgufis Sesaxeb. vfiqrob, rom ar Cans aranairi garantia, rom axali<br />
jgufis mier Sedgenili saxelmZRvanelo enis cudad mcodne<br />
moqalaqeebs codnis donis gaumjobesebaSi ufro metad daexmareba,<br />
vidre Zveli.<br />
vfiqrob, problemis mosagvareblad saWiroa gavigoT, (5)<br />
moqalaqeTa azri Zvel saxelmZRvaneloze, gavigoT, ra ar moewonaT<br />
da Tavad ra axali ideebi aqvT masTan dakavSirebiT. mxolod amis<br />
Semdeg SeiZleba axal saxelmZRvaneloze muSaobis dawyeba. upriani<br />
iqneba, aseve, gamocdili pedagogebis CarTva proeqtSi, romlebic<br />
adeqvatur (5) konsultaciebsa da daxmarebas gauweven<br />
saxelmZRvanelos Semdgenlebs.<br />
davalebis piroba gaazrebulia _ naweri warmoadgens mocemuli<br />
msjelobis kritikas.<br />
I kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 1 quliT.<br />
nawerSi warmodgenilia msjelobis kritika ori komponentis<br />
mixedviT: kontingenti (I abz.) da Catarebuli kvleva (II abz., III abz.).
testi 1<br />
orive komponenti gavrcobilia. mocemulia problemis gadaWris<br />
gzis kritika da SemoTavazebulia adekvaturi rCeva problemis<br />
gadasaWrelad.<br />
II kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 4 quliT.<br />
naweri struqturulad gamarTulia, kavSirSia davalebis<br />
struqturul sqemasTan; abzacebi logikurad aris gamoyofili.<br />
III kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 2 quliT.<br />
naweri leqsikurad adekvaturia, stili gamarTulia, dasturdeba<br />
mxolod umniSvnelo xarvezebi.<br />
IV kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 2 quliT.<br />
nawerSi daSvebulia 2 gramatikuli Secdoma.<br />
V kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 2 quliT.<br />
jamuri qula _ 11.<br />
nimuSi 2<br />
ganvixiloT kavSiri mocemul msjelobasa da gamotanil<br />
daskvnas Soris. me vfiqrob, SemoTavazebuli piroba ar Seicavs<br />
sakmaris informacias imisaTvis, rom aRniSnuli daskvna<br />
gamovitanoT.<br />
pirvel rigSi, eWvs iwvevs msjelobis is debuleba, romelic<br />
gvamcnobs, rom gamokvleva wignebis darigebidan 1 wlis Semdeg<br />
Catarda. is faqti, rom enis cudad mcodne moqalaqeebis nawilma<br />
ver gaiumjobesa arsebuli codna, (4) iqneb, gamoiwvia ara wignis<br />
uaryofiTma mxarem, (4) aramed drois simcirem. SesaZlebelia, 1 weli<br />
ar iyo is dro, romelic sakmarisi iqneboda am saxelmZRvanelos<br />
mixedviT enis kargad dauflebisaTvis. amitom is, rom moqalaqeebis<br />
nawilma enis codnis done ver gaiumjobesa, ar gvaZlevs uflebas,<br />
uaryofiTad SevafasoT wigni.<br />
msjelobidan Cans, rom moqalaqeebis garkveulma nawilma<br />
gaiumjobesa saxelmwifo enis codna, aqedan gamomdinare, advili<br />
SesaZlebelia, rom danarCeni nawilisaTvis dadebiTi Sedegi ar<br />
dadga (4) maTive da ara wignis mizeziT. iqneb am erTi wlis<br />
ganmavlobaSi isini upasuxismgeblod moekidnen aRniSnul sakiTxs<br />
da saTanadod ar gaecnen maTTvis darigebul saxelmZRvanelos?<br />
problemis gadaWris gza ar aris adekvaturi. SesaZlebelia,<br />
sxva avtorebis mier Seqmnilma saxelmZRvanelomac igive (5)<br />
Sedegamde migviyvanos. axali saxelmZRvanelos Seqmnis nacvlad<br />
umjobesia, mTavrobam gaataros iseTi RonisZiebebi, rac (5)<br />
saxelmwifo enis cudad mcodne moqalaqeebSi gamoiwvevs swavlis<br />
motivaciis amaRlebas. magaliTad, moawyos garkveuli saxis<br />
wamaxalisebeli konkursebi moqalaqeebis am kategoriisaTvis.<br />
100
101<br />
ganmartebebi, analitikuri wera<br />
davalebis piroba gaazrebulia _ naweri warmoadgens mocemuli<br />
msjelobis kritikas.<br />
I kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 1 quliT.<br />
nawerSi warmodgenilia msjelobis kritika ori komponentis<br />
mixedviT: saxelmZRvanelo (iyo Tu ara is gaTvaliswinebuli<br />
erTwliani swavlebisaTvis, abz. II) da kontigenti (iyo Tu ara<br />
motivirebuli, abz. III). komponentebi ar aris gavrcobili.<br />
mocemulia problemis gadaWris gzis kritika da SemoTavazebulia<br />
problemis gadaWris adekvaturi gzebi.<br />
II kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 2 quliT.<br />
naweri struqturulad gamarTulia, kavSirSia davalebis<br />
struqturul sqemasTan; abzacebi logikurad aris gamoyofili (I<br />
abz. – Sesavali, II da III abzacebi – dasabuTeba, IV abz. –<br />
problemis gzis gadaWris kritika da problemis gadaWris<br />
adekvaturi gzis SemoTavazeba).<br />
III kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 2 quliT.<br />
naweri, marTalia, leqsikurad adekvaturia, magram stilisturad<br />
gaumarTavia ramdenime monakveTi.<br />
IV kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 1 quliT.<br />
nawerSi daSvebulia 2 gramatikuli Secdoma.<br />
V kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 2 quliT.<br />
jamuri qula: 8.<br />
nimuSi 3<br />
Cemi azriT, teqstis II abzacSi warmodgenili daskvna<br />
aradamajerebelia. SesaZloa, am adamianebs dro ar hqondaT da es<br />
wigni <strong>saerTo</strong>d ver waikiTxes, an sxva ramis gamo daezaraT enis<br />
codnis gaumjobeseba, an saxelmZRvanelo dakarges, an sxvas misces<br />
wigni.<br />
problemis gadaWris gzac ar aris adekvaturi, axalma<br />
saxelmZRvanelom SeiZleba ar gaamrTlos, Tu winaswar ar iqneba<br />
Catarebuli kvleva, ar iqneba gamovlenili xelisSemSleli<br />
faqtorebi, ratom ver iswavles am saxelmZRvaneloTi. ar viciT,<br />
axali jgufi YTu SeZlebs ukeTesi saxelmZRvanelos Seqmnas.<br />
naweri aris 80 sityvaze naklebi (71 sityva), Sesabamisad, Sesworda<br />
mxolod ori kriteriumis mixedviT.
testi 1<br />
davalebis piroba gaazrebulia _ naweri warmoadgens mocemuli<br />
msjelobis kritikas.<br />
I kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 1 quliT.<br />
II abzacSi aris msjelobis xarvezebis gamovlenis mcdeloba,<br />
magram azrebi primitiulad aris formulirebuli da araarsebiTia.<br />
III abzacSi warmodgenilia problemis gadaWris gzis kritika.<br />
II kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 1 quliT.<br />
jamuri qula: 2<br />
nimuSi 4<br />
ar veTanxmebi saxelmwifos teritoriaze mcxovrebi<br />
adamianebisaTvis specialuri saxelmZRvanelos Sedgenas. is unda<br />
iyos Cveulebrivi sirTulis da donis, rac skolebSi iswavleba.<br />
Tundac imitom, rom am moqalaqeebma umciresobad da uxerxulad ar<br />
igrZnon Tavi.<br />
me vTvli, rom saxelmZRvaneloze didi wvlili sworad<br />
SerCeul specialists miuZRvis. saxelmwifom unda izrunos<br />
specialistebis momzadebasa da SerCevaze da ara wignis<br />
dafinansebaze.<br />
Cvens qveyanaSi rac ufro yuradRebas mivaqcevT<br />
maswavleblebs, ukeTesi iqneba. vTvli, rom kargi specialisti<br />
daaxloebiT aT saxelmZRvanelos itevs da ufro metad<br />
dafinansebis Rirsia.<br />
gamotanili daskvna namdvilad aradamajerebelia da araa<br />
sakmarisi monacemebi aseTi daskvnis gamosatanad.<br />
davalebis piroba ar aris gaazrebuli _ nawerSi warmodgenilia<br />
ara mocemuli msjelobis kritika, aramed gamoTqmulia mxolod<br />
avtoris azri.<br />
I kriteriumis mixedviT naweri Sefasebulia 0 quliT da Semdegi<br />
kriteriumebis mixedviT aRar gasworda.<br />
102
amocana 1<br />
mocemulia winadadeba:<br />
ganmartebebi, logikuri msjeloba<br />
logikuri msjeloba<br />
zogierTi evropuli manqana iafia da mzis energiaze muSaobs.<br />
qvemoT CamoTvlilTagan romeli ewinaaRmdegeba mocemul<br />
winadadebas?<br />
(a) yvela araevropuli manqana Zviria.<br />
(b) zogierTi evropuli manqana Zviria da mzis energiaze muSaobs.<br />
(g) arc erTi evropuli manqana, romelic mzis energiaze ar<br />
muSaobs, ar aris iafi.<br />
(d) yvela evropuli manqana iafia.<br />
(e) arc erTi manqana, romelic mzis energiaze muSaobs, ar aris<br />
iafi.<br />
(e) swori pasuxia, radgan Tu arc erTi manqana, romelic mzis<br />
energiaze muSaobs, ar aris iafi, maSin ar arsebobs manqana,<br />
romelic iafia da mzis energiaze muSaobs, rac ewinaaRmdegeba<br />
pirobaSi mocemul winadadebas.<br />
(a), (b), (g) da (d) pasuxebSi warmodgenili winadadebidan arc erTi<br />
ar ewinaaRmdegeba pirobaSi mocemul winadadebas. magaliTad,<br />
advili warmosadgenia situacia, roca pirobaSi mocemuli<br />
winadadebac WeSmaritia da (g) winadadebac (kerZod, arsebobs iafi<br />
evropuli manqanebi, romlebic mzis energiaze muSaobs, xolo yvela<br />
evropuli manqana, romelic mzis energiaze ar muSaobs, Zviria).<br />
aqedan gamomdinareobs, rom (g) winadadeba da pirobaSi mocemuli<br />
winadadeba erTmaneTs ar ewinaaRmdegeba. analogiurad SeiZleba<br />
Semowmdes, rom (a), (b) da (d) winadadebebidan arc erTi ar<br />
ewinaaRmdegeba pirobaSi mocemul winadadebas.<br />
103
testi 1<br />
amocana 2<br />
mocemulia sami debuleba:<br />
yvela maimuni cnobismoyvarea.<br />
zogierTi maimuni Zalian Tamamia.<br />
arc erTi Tamami arseba ar aris frTxili.<br />
CamoTvlilTagan romeli daskvna gamomdinareobs am debulebebidan?<br />
(a) zogierTi frTxili arseba ar aris cnobismoyvare.<br />
(b) arc erTi maimuni ar aris frTxili.<br />
(g) arsebobs frTxili arseba, romelic ar aris maimuni.<br />
(d) arsebobs cnobismoyvare arseba, romelic ar aris<br />
frTxili.<br />
(e) arc erTi cnobismoyvare arseba ar aris frTxili.<br />
mocemuli debulebebi sqematurad Semdegnairad gamovsaxoT:<br />
I debuleba:<br />
yvela maimuni cnobismoyvarea.<br />
II debuleba:<br />
zogierTi maimuni Zalian<br />
Tamamia.<br />
SeniSvna: wertili `maimunebisa~ da `Zalian Tamamebis~ wreebis <strong>saerTo</strong><br />
nawilSi mianiSnebs, rom arsebobs erTi Zalian Tamami maimuni mainc.<br />
104<br />
cnobismoyvareebi<br />
maimunebi<br />
maimunebi<br />
Zalian<br />
Tamamebi
III debuleba:<br />
arc erTi Tamami arseba ar<br />
aris frTxili.<br />
ganmartebebi, logikuri msjeloba<br />
jer davasabuToT, rom (d) swori pasuxia. cxadia, Tamamebis klasi<br />
moicavs Zalian Tamamebis klass, amitom II debulebidan<br />
gamomdinareobs, rom arsebobs Tamami maimuni. III debulebis<br />
Tanaxmad, es maimuni ar aris frTxili, xolo I debulebis Tanaxmad,<br />
es maimuni cnobismoyvarea. amrigad, miviReT, rom arsebobs<br />
cnobismoyvare maimuni, romelic ar aris frTxili, saidanac<br />
gamomdinareobs (d) pasuxSi mocemuli debuleba.<br />
davrwmundeT, rom sxva pasuxebi ar aris swori. amisaTvis<br />
ganvixiloT Semdegi diagrama:<br />
cnobismoyvareebi<br />
maimunebi<br />
frTxilebi<br />
diagramaze gamosaxulia situacia, roca I, II da III debulebebi<br />
WeSmaritia, xolo (a), (b), (g) da (e) pasuxebSi mocemuli debulebebi<br />
mcdaria. marTlac, aSkaraa, rom diagramaze gamosaxul situaciaSi:<br />
(a') yvela frTxili arseba cnobismoyvarea.<br />
(b') arsebobs frTxili maimuni.<br />
(g') yvela frTxili arseba maimunia.<br />
(e') arsebobs cnobismoyvare da frTxili arseba.<br />
aqedan cxadia, rom (a), (b), (g) da (e) pasuxebSi warmodgenili<br />
debulebebidan arc erTi ar gamomdinareobs I, II da III<br />
debulebebidan.<br />
105<br />
Tamamebi<br />
Tamamebi<br />
Zalian<br />
Tamamebi<br />
frTxilebi
testi 1<br />
amocanebi 3-4 Semdeg pirobas eyrdnoba:<br />
warmosaxviT kontinentze<br />
anabeTi<br />
sul 7 qveyanaa: anabeTi, banga,<br />
gomalia, donia, erazia,<br />
veribia da zuari. mocemul<br />
diagramaze rgolebiT aRniS-<br />
veribia<br />
zuari<br />
nulia es qveynebi, xolo<br />
nebismier or rgols Soris<br />
xazi gavlebulia im da<br />
mxolod im SemTxvevaSi, Tu<br />
Sesabamisi qveynebi erTmaneTs<br />
gomalia<br />
donia<br />
esazRvreba. am qveynebidan<br />
anabeTSi, gomaliasa da<br />
eraziaSi anarqiuli wyobaa,<br />
xolo danarCen qveynebSi _<br />
banga<br />
erazia<br />
monarqiuli. TiToeuli<br />
qveynidan SesaZlebelia am qveynis nebismier mosazRvre qveyanaSi<br />
matarebliT Casvla mesame qveynis gavlis gareSe.<br />
amocana 3<br />
am qveynebis Sesaxeb gamoTqmuli Semdegi winadadebebidan:<br />
I. nebismier monarqiul qveyanas romelime anarqiuli qveyana<br />
esazRvreba.<br />
II. arsebobs iseTi anarqiuli qveyana, romelic yvela<br />
monarqiul qveyanas esazRvreba.<br />
III. nebismieri monarqiuli qveynidan SesaZlebelia nebismier<br />
sxva monarqiul qveyanaSi matarebliT moxvedra anarqiuli<br />
qveynis gavlis gareSe.<br />
WeSmaritia:<br />
(a) mxolod I<br />
(b) mxolod II<br />
(g) mxolod III<br />
(d) mxolod I da II<br />
(e) samive<br />
106
ganmartebebi, logikuri msjeloba<br />
(e) swori pasuxia _ samive mocemuli winadadeba WeSmaritia.<br />
marTlac, pirobis Tanaxmad, monarqiuli qveynebia: banga, donia,<br />
zuari da veribia. rogorc diagramidan Cans, TiToeul am qveyanas<br />
esazRvreba anabeTi, romelic anarqiuli qveyanaa. aqedan gamomdinare,<br />
I da II winadadebebi WeSmaritia. rac Seexeba III winadadebas,<br />
SevniSnoT, rom pirobis Tanaxmad, nebismieri ori mosazRvre qveyana<br />
rkinigziTaa dakavSirebuli. radgan, diagramis mixedviT, veribia<br />
bangas esazRvreba, banga _ donias, donia ki _ zuars, amitom am oTx<br />
monarqiul qveyanas Soris rkinigziT gadaadgileba SesaZlebelia<br />
sxva (anarqiuli) qveynis gavlis gareSe. Sesabamisad, III winadadebac<br />
WeSmaritia.<br />
amocana 4<br />
or sxvadasxva qveyanas vuwodoT erTmaneTis Soreuli mezoblebi,<br />
Tu isini erTmaneTs ar esazRvreba da arsebobs iseTi mesame qveyana,<br />
romelic orive maTgans esazRvreba.<br />
qveynebis Semdegi wyvilebidan:<br />
I. anabeTi da banga<br />
II. gomalia da zuari<br />
III. veribia da donia<br />
erTmaneTis Soreuli mezoblebi arian:<br />
(a) mxolod I<br />
(b) mxolod II<br />
(g) mxolod III<br />
(d) mxolod I da II<br />
(e) mxolod II da III<br />
pirobis Tanaxmad, ori qveyana erTmaneTis Soreuli mezobelia im<br />
SemTxvevaSi, Tu sruldeba ori piroba:<br />
(1) es qveynebi erTmaneTs ar esazRvreba.<br />
(2) arsebobs mesame qveyana (pirobiTad _ <strong>saerTo</strong> mezobeli),<br />
romelic orive maTgans esazRvreba.<br />
107
testi 1<br />
diagramidan Cans, rom anabeTi da banga erTmaneTs esazRvreba, anu<br />
darRveulia (1) piroba. amitom es qveynebi ar arian erTmaneTis<br />
Soreuli mezoblebi.<br />
arc gomalia da zuari arian erTmaneTis Soreuli mezoblebi,<br />
radgan am SemTxvevaSi darRveulia (2) piroba – maT ar gaaCniaT<br />
<strong>saerTo</strong> mezobeli. marTlac, gomalias mxolod veribia da banga<br />
esazRvreba, amaTgan ki arc erTi ar esazRvreba zuars.<br />
veribiisa da doniis SemTxvevaSi orive piroba sruldeba – es<br />
qveynebi erTmaneTs ar esazRvreba da maTi <strong>saerTo</strong> mezobelia banga.<br />
amrigad, swori pasuxia (g).<br />
amocana 5<br />
naTias zeg gamocda aqvs; guSin saRamos ki is deteqtivis kiTxvam<br />
gaitaca da wigns SuaRamemde ver moswyda. Zilis win naTia fiqrobs:<br />
`gamocdaze rom ar CaviWra, xval diliT biblioTekaSi unda<br />
wavide an SuadRisas leqcia unda gavacdino; amasTan, xval<br />
saRamos televizors ar unda vuyuro da <strong>gamocdis</strong>Tvis 4<br />
saaTi mainc unda vimecadino. meore mxriv, Tu diliT<br />
biblioTekaSi waval da daviRlebi, saRamos televizoris<br />
yurebis garda verafers SevZleb, xolo Tu diliT<br />
biblioTekaSi waval da ar daviRlebi, saRamos isev deteqtivi<br />
gamitacebs. cxadia, Tu deteqtivma gamitaca, veRar<br />
vimecadineb.~<br />
Tu yvelaferi, rac naTiam ifiqra, sworia da cnobilia, rom is<br />
gamocdaze ar CaiWra, rogor moiqca is <strong>gamocdis</strong> wina dRes?<br />
(a) diliT: wavida biblioTekaSi, ar gaacdina leqcia.<br />
saRamos: ar uyura televizors, imecadina 4 saaTi.<br />
(b) diliT: ar wavida biblioTekaSi, ar gaacdina leqcia.<br />
saRamos: uyura televizors, imecadina 4 saaTi.<br />
(g) diliT: wavida biblioTekaSi, gaacdina leqcia.<br />
saRamos: ar uyura televizors, imecadina 4 saaTi.<br />
(d) diliT: ar wavida biblioTekaSi, gaacdina leqcia.<br />
saRamos: ar uyura televizors, imecadina 4 saaTi.<br />
(e) diliT: ar wavida biblioTekaSi, gaacdina leqcia.<br />
saRamos: uyura televizors, imecadina 4 saaTi.<br />
108
SemoviRoT Semdegi aRniSvnebi:<br />
diliT biblioTekaSi wasvla – B.<br />
SuadRisas leqciis gacdena – L.<br />
saRamos televizoris yureba – T.<br />
saRamos 4 saaTi mecadineoba – M.<br />
ganmartebebi, logikuri msjeloba<br />
amocanis pirobis Tanaxmad, radgan naTia gamocdaze ar CaWrila,<br />
<strong>gamocdis</strong> wina dRes unda Sesrulebuliyo Semdegi pirobebi:<br />
(1) B an L.<br />
(2) ara T.<br />
(3) M.<br />
amocanis pirobidan aseve gamomdinareobs, rom Tu naTia diliT<br />
biblioTekaSi wavidoda, maSin is saRamos 4 saaTs ver imecadinebda<br />
da, maSasadame, dairRveoda (3) piroba. marTlac, davuSvaT, naTia<br />
diliT biblioTekaSi wavida. maSin is:<br />
o an daiRleboda biblioTekaSi muSaobiT da, pirobis<br />
Tanaxmad, saRamos televizoris yurebis garda verafers<br />
SeZlebda, kerZod, ver imecadinebda 4 saaTs.<br />
o an ar daiRleboda biblioTekaSi muSaobiT da, pirobis<br />
Tanaxmad, mas deteqtivis kiTxva gaitacebda da mainc ver<br />
imecadinebda 4 saaTs.<br />
aqedan gamomdinareobs, rom naTia diliT biblioTekaSi ar wasula<br />
(e. i. ar sruldeba B). radgan (1) piroba unda Sesruldes, miviReT,<br />
rom diliT naTias leqcia gaucdenia. sabolood, (1) - (3) pirobebidan<br />
da am msjelobidan gamomdinare SegviZlia davaskvnaT, rom<br />
sruldeba pirobebi L, M da ar sruldeba pirobebi B, T. am<br />
viTarebas sworad asaxavs mxolod (d) pasuxi.<br />
109
testi 1<br />
amocana 6<br />
qimikosma Seityo, rom axali wamlis, antigripinis SemadgenlobaSi<br />
Sedis fermenti F. qimikosma am fermentis nikotinTan Serevis<br />
Sedegad miiRo axali nivTiereba X. moxaliseebze dakvirvebis<br />
Sedegad man aRmoaCina, rom X nivTiereba, adamianis organizmSi<br />
moxvedris SemTxvevaSi, alergias iwvevs. amis safuZvelze man<br />
daaskvna, rom sigaretis mweveli pacientebisTvis antigripinis<br />
miReba arasasurvelia alergiis riskis gamo.<br />
CamoTvlilTagan romeli gaxdida saeWvos qimikosis daskvnas<br />
yvelaze metad?<br />
(a) nivTiereba X da, miT umetes, misi alergiuli Tvisebebi<br />
samecniero literaturaSi cnobili ar aris.<br />
(b) dadgenilia, rom aramweveli pacientebisTvis antigripini<br />
ufro efeqturia da naklebad iwvevs arasasurvel efeqts,<br />
vidre sxva msgavsi moqmedebis preparatebi.<br />
(g) antigripinSi Semavali F fermentis X nivTierebad<br />
gardasaqmnelad saWiro nikotinis raodenoba organizmisTvis<br />
gacilebiT ufro mavnea, vidre am gardaqmnis Sedegad<br />
miRebuli X nivTierebiT gamowveuli alergia.<br />
(d) roca nikotins F fermentTan erTad antigripinSi Semavali<br />
sxva komponentebic Seereva, X nivTiereba aRar warmoiqmneba.<br />
(e) F fermentis gareSe antigripinis samkurnalo efeqti iseTivea,<br />
rogoric F fermentTan erTad.<br />
(a) pasuxi ar aris swori. is, rom X nivTiereba samecniero<br />
literaturaSi cnobili ar aris, eTanxmeba pirobaSi mocemul<br />
informacias, rom es nivTiereba axalia da misi Tvisebebi jer<br />
saTanadod gamokvleuli ar aris.<br />
(b) pasuxi ar aris swori. qimikosis daskvna mxolod mwevel<br />
pacientebs exeba, am pasuxSi ki saubaria mxolod aramweveli<br />
pacientebis Sesaxeb.<br />
110
ganmartebebi, logikuri msjeloba<br />
(g) pasuxi ar aris swori. qimikosis daskvnaSi saubaria alergiis<br />
SesaZlo riskze. is, rom mweveli pacientebis janmrTeloba<br />
SesaZloa, ukve Seryeuli iyos nikotinis mavne zemoqmedebis<br />
gamo, ar amcirebs alergiis risks, ris Sesaxebac qimikosis<br />
daskvna gvafrTxilebs. Sesabamisad, es informacia eWvqveS ar<br />
ayenebs qimikosis daskvnas.<br />
(d) swori pasuxia. es informacia, faqtobrivad, abaTilebs<br />
qimikosis daskvnas. marTlac, im mweveli pacientis<br />
organizmSi, romelic antigripins miiRebs, F fermentsa da<br />
nikotinTan erTad aRmoCndeba antigripinSi Semavali sxva<br />
komponentebic, amitom pacientis organizmSi alergiis<br />
gamomwvevi X nivTiereba aRar warmoiqmneba.<br />
(e) pasuxi ar aris swori. qimikosis daskvnaSi saubaria<br />
antigripinze, romlis SemadgenlobaSic Sedis F fermenti.<br />
wamals, romlis SemadgenlobaSic F fermenti ar Sedis,<br />
qimikosis daskvna ar exeba.<br />
111
testi 1<br />
amocana 7<br />
qalaqis erT-erT skolaSi gaixsna wyalburTis sportuli wre.<br />
skolis yvela im moswavles, vinc curva icoda, SeeZlo, miemarTa<br />
SesarCevi komisiisaTvis wreSi Caricxvis mizniT. mwvrTneli<br />
SiSobda, rom fsiqologiuri barieris gamo curvis mcodne<br />
gogonebidan cota gamoTqvamda wyalburTis wreSi varjiSis<br />
survils. komisiis muSaobis damTavrebis Semdeg aRmoCnda, rom<br />
wreSi miRebulTa daaxloebiT naxevari gogona iyo.<br />
mwvrTnelma daaskvna, rom am skolis gogonebs ara aqvT<br />
fsiqologiuri barieri da isini iseve irCeven wyalburTelTa wres,<br />
rogorc biWebi.<br />
CamoTvlilTagan romelia is daSveba, romelsac eyrdnoba<br />
mwvrTnelis daskvna?<br />
(a) am skolaSi moswavleTa daaxloebiT naxevarma icis curva.<br />
(b) biWebisa da gogonebis raodenoba skolaSi daaxloebiT<br />
Tanabaria.<br />
(g) curvis mcodne gogonebi ar Seadgenen skolaSi moswavle<br />
gogonebis raodenobis naxevarze mets.<br />
(d) curvis mcodne gogonebisa da curvis mcodne biWebis<br />
raodenoba am skolaSi daaxloebiT Tanabaria.<br />
(e) am skolis biWebi ar Seadgenen skolaSi curvis mcodneTa<br />
raodenobis naxevarze mets.<br />
msjelobis gasamartiveblad SemoviRoT aRniSvnebi:<br />
skolaSi curvis mcodne gogonaTa raodenoba _ G.<br />
skolaSi curvis mcodne biWebis raodenoba _ B.<br />
wyalburTis wreSi miRebul gogonaTa raodenoba _ g.<br />
wyalburTis wreSi miRebuli biWebis raodenoba _ b.<br />
amocanis pirobidan cnobilia, rom wyalburTis wris arCeva<br />
mxolod curvis mcodne moswavleebs SeeZloT. amrigad, im<br />
gogonebidan, romlebsac SeeZloT wyalburTis wris arCeva, es<br />
112
ganmartebebi, logikuri msjeloba<br />
arCevani gaakeTa g raodenobis gogonam. anu, gogonebis SemTxvevaSi,<br />
G raodenobidan g raodenobam airCia wyalburTis wre. biWebis<br />
SemTxvevaSi _ B raodenobidan b raodenobam airCia wyalburTis wre.<br />
mwvrTnelis daskvna, rom gogonebi iseve irCeven wyalburTis wres,<br />
rogorc biWebi, niSnavs, rom b-s Sefardeba B-sTan daaxloebiT<br />
igivea, rac g-s Sefardeba G-sTan. radgan mwvrTnelisTvis cnobilia,<br />
rom b da g daaxloebiT tolia, am daskvnis gamotanis ufleba<br />
mwvrTnels eqneboda mxolod im SemTxvevaSi, Tu B da G daaxloebiT<br />
toli iqneboda. Sesabamisad, swori pasuxia (d) _ curvis mcodne<br />
gogonebisa da curvis mcodne biWebis raodenoba am skolaSi<br />
daaxloebiT Tanabaria.<br />
113
testi 1<br />
amocana 8<br />
arqeologiur gaTxrebze orma studentma _ ninom da levanma _<br />
qoTani ipova. maT scades dadgena, qvis xanis romel – A, B Tu C –<br />
periods ganekuTvneboda is. amasTan dakavSirebiT maT Soris aseTi<br />
dialogi gaimarTa:<br />
nino: SesaZloa, es qoTani C periods ganekuTvnebodes,<br />
radgan mas orive mxareze aqvs yuri. Cvenma<br />
leqtorma ki gviTxra, rom aseTi oryura<br />
qoTnebi C periodidan moyolebuli gvxvdeba.<br />
levani: moxatulobas daakvirdi, Cveni leqtoris<br />
informaciiT, qoTnis aseTi moxatuloba<br />
mxolod A periodidan moyolebuli gvxvdeba.<br />
nino: marTalia, magram es ver ukuagdebs varauds, rom<br />
qoTani C periods ganekuTvneba.<br />
aq diskusiaSi leqtori CaerTo.<br />
leqtori: Tqveni dakvirvebebi sworia, magram saboloo<br />
daTariRebisTvis qoTnis gamowvis meTodic unda<br />
gaviTvaliswinoT – am meTodiT gamomwvari<br />
qoTnebi mxolod B periodidan moyolebuli<br />
gvxvdeba. ase rom, es qoTani swored B periods<br />
ganekuTvneba.<br />
Tu studentebica da leqtoric sworad msjeloben, rogoria<br />
aRniSnuli periodebis qronologiuri Tanmimdevroba?<br />
(a) A periodi B-ze adrindelia, B ki _ C periodze adrindeli (ABC ).<br />
(b) A periodi C -ze adrindelia, C ki _ B periodze adrindeli (AC B).<br />
(g) B periodi A-ze adrindelia, A ki _ C periodze adrindeli (BAC) .<br />
(d) C periodi B-ze adrindelia, B ki _ A periodze adrindeli (C BA).<br />
(e) C periodi A-ze adrindelia, A ki _ B periodze adrindeli (CAB).<br />
114
ganmartebebi, logikuri msjeloba<br />
amocanis pirobidan gamomdinareobs, rom SeuZlebelia, qoTnis<br />
gamowvis meTodi cnobili yofiliyo A an C periodSi, radgan aseT<br />
SemTxvevaSi leqtori calsaxad ver daaskvnida, rom qoTani am<br />
periodebs ar ganekuTvneba. aqedan gamomdinare, B periodi yvelaze<br />
gviandelia am sam periods Soris.<br />
meore mxriv, radgan nino sworad aRniSnavs, rom qoTnis<br />
moxatulobiT am qoTnis C periodisadmi mikuTvnebis varaudi ver<br />
gabaTildeba, vaskvniT, rom qoTnis amgvarad moxatva C periodSic<br />
yofila SesaZlebeli. radgan aseTi moxatulobebi A periodidan<br />
moyolebuli gvxvdeba, A periodi C periodze adrindeli yofila.<br />
amrigad, swori pasuxia (b) _ periodebis qronologiuri<br />
Tanmimdevrobaa ACB.<br />
amocana 9<br />
mogzauri Sexvda kunZulis sam mobinadres _ A-s, B-s da C -s,<br />
romelTagan erT-erTi raindia da yovelTvis simarTles ambobs,<br />
meore politikosia da yovelTvis cruobs, xolo mesame moqalaqea<br />
da xan simarTles ambobs, xan – tyuils. SekiTxvaze, Tu vin vin iyo<br />
maT Soris, mobinadreebma upasuxes:<br />
A: C raindia.<br />
B: me moqalaqe ar var.<br />
C: B politikosi ar aris.<br />
romelia moqalaqe da romeli – raindi?<br />
(a) C moqalaqea, A _ raindi.<br />
(b) B moqalaqea, A _ raindi.<br />
(g) A moqalaqea, B _ raindi.<br />
(d) C moqalaqea, B _ raindi.<br />
(e) B moqalaqea, C _ raindi.<br />
115
testi 1<br />
SeuZlebelia B iyos politikosi, radgan am SemTxvevaSi misi<br />
naTqvami `me moqalaqe ar var~ simarTle iqneboda. amitom, C -s<br />
naTqvami `B politikosi ar aris~ simarTlea da verc C iqneba<br />
politikosi. aqedan gamomdinare, politikosia A. maSin A-s naTqvami<br />
`C raindia~ tyuili unda iyos da gamodis, rom C moqalaqea.<br />
Sesabamisad, B raindia.<br />
swori pasuxia (d).<br />
116
amocanebi 10-13 Semdeg pirobas eyrdnoba<br />
ganmartebebi, logikuri msjeloba<br />
mdinareze navebiT unda daeSvan mogzaurebi: sami gogona _ gvanca,<br />
dea, eka, da oTxi vaJi _ andro, beso, vano da zaza.<br />
sacurao Jileti mogzaurebidan aqvs mxolod sams: andros, besos da<br />
gvancas.<br />
mogzaurebi sam – A, B da C – navSi unda ganawildnen ise, rom<br />
daculi iyos Semdegi pirobebi:<br />
TiToeul navSi ori mogzauri mainc unda Cajdes.<br />
C navSi ar unda ijdes Jiletiani mogzauri.<br />
beso da vano erTsa da imave navSi unda Casxdnen.<br />
gavaanalizoT amocanis mocemuloba:<br />
amocanaSi mocemulia mogzaurTa navebSi ganawilebis sami<br />
piroba:<br />
(1) TiToeul navSi ori mogzauri mainc unda Cajdes.<br />
(2) C navSi ar unda ijdes Jiletiani mogzauri.<br />
(3) beso da vano erTsa da imave navSi unda Casxdnen.<br />
radgan sul 7 mogzauria, (1) pirobidan gamomdinareobs, rom:<br />
(4) erT-erT navSi 3 mogzauri unda ijdes, danarCen or navSi<br />
ki _ or-ori mogzauri.<br />
zemoT moyvanili (2) pirobidan gamomdinareobs, rom andro,<br />
beso da gvanca C navSi ar SeiZleba aRmoCndnen. radgan, (3)<br />
pirobis Tanaxmad, beso da vano erT navSi unda isxdnen, verc<br />
vano aRmoCndeba C navSi. maSasadame, (2) da (3) pirobebidan<br />
gamomdinare:<br />
(5) C navSi SeiZleba isxdnen mxolod dea, eka an zaza.<br />
117
testi 1<br />
amocana 10<br />
CamoTvlilTagan romeli ganawileba akmayofilebs yvela pirobas?<br />
A navi B navi C navi<br />
(a) andro, dea gvanca, eka beso, vano, zaza<br />
(b) andro, eka, zaza beso, vano gvanca, dea<br />
(g) beso, dea andro, gvanca eka, vano, zaza<br />
(d) beso, andro, vano eka, gvanca dea, zaza<br />
(e) beso, vano, zaza andro, gvanca, dea eka<br />
mocemuli savaraudo pasuxebidan sworia is, romelic akmayofilebs<br />
mogzaurTa navebSi ganawilebis yvela mocemul pirobas.<br />
(a) ar aris swori, radgan irRveva (2) piroba - C navSi ar unda<br />
ijdes Jiletiani mogzauri, beso ki Jiletiani mogzauria.<br />
(b) ar aris swori, radgan aqac irRveva (2) piroba - C navSi ar<br />
unda ijdes Jiletiani mogzauri, gvanca ki Jiletiani<br />
mogzauria.<br />
(g) ar aris swori, radgan irRveva (3) piroba - beso da vano<br />
erTsa da imave navSi unda Casxdnen, am pasuxSi mocemuli<br />
ganawilebis mixedviT ki beso da vano sxvadasxva navSi<br />
sxedan.<br />
(d) swori pasuxia, radgan is akmayofilebs yvela pirobas.<br />
(e) ar aris swori, radgan irRveva (1) piroba - TiToeul navSi<br />
ori mogzauri mainc unda Cajdes, am pasuxSi mocemuli<br />
ganawilebis mixedviT ki mesame navSi mxolod erTi<br />
mogzauria.<br />
118
amocana 11<br />
ganmartebebi, logikuri msjeloba<br />
Tu eka or sxva mogzaurTan erTad A navSi Cajdeba, qvemoT<br />
CamoTvlilTagan romeli SeiZleba aRmoCndes WeSmariti?<br />
(a) andro da beso erTsa da imave navSi sxedan.<br />
(b) dea da eka erTsa da imave navSi sxedan.<br />
(g) gvanca da vano erTsa da imave navSi sxedan.<br />
(d) gvanca da zaza erTsa da imave navSi sxedan.<br />
(e) andro da eka erTsa da imave navSi sxedan.<br />
am amocanaSi mocemulia damatebiTi piroba, romlis Tanaxmadac A<br />
navSi sami mogzauri zis, maT Soris erT-erTi ki ekaa. (5) da (1)<br />
pirobebidan gamomdinareobs, rom C navSi mxolod dea da zaza<br />
sxedan, xolo (4) pirobidan gamomdinareobs, rom B navSi ori<br />
mogzauri zis. radgan, (3) pirobis Tanaxmad, beso da vano erT navSi<br />
unda isxdnen, SesaZlebelia ori SemTxveva: an beso da vano A navSi<br />
sxedan (maSin B navSi darCenili ori mogzauri – andro da gvanca<br />
iqnebian), an beso da vano B navSi sxedan (maSin andro da gvanca<br />
ekasTan erTad A navSi aRmoCndebian). es ori SemTxveva grafikulad<br />
SegviZlia ase gamovsaxoT:<br />
A navi B navi C navi<br />
eka, beso, vano andro, gvanca dea, zaza<br />
A navi B navi C navi<br />
eka, andro, gvanca beso, vano<br />
dea, zaza<br />
Sesabamisad, savaraudo pasuxebidan sworia is, romelic am ori<br />
SemTxvevidan erT-erTSi mainc sruldeba. pasuxebis SemowmebiT<br />
advilad davrwmundebiT, rom sworia (e) pasuxi.<br />
119
testi 1<br />
amocana 12<br />
qvemoT CamoTvlilTagan romelia SeuZlebeli?<br />
(a) A navSi ori mogzauri zis.<br />
(b) arc erTi gogona ar zis C navSi.<br />
(g) arc erTi gogona ar zis A navSi.<br />
(d) A navSi sami mogzauri zis.<br />
(e) beso da zaza erTsa da imave navSi sxedan.<br />
am amocanis amosaxsnelad unda gavarkvioT, pasuxebSi<br />
warmodgenili pirobebidan romeli ewinaaRmdegeba amocanis<br />
mocemulobas, anu romelia mcdari mogzaurebis navebSi yvela<br />
dasaSvebi ganawilebisTvis.<br />
(b) swori pasuxia. marTlac, (5) pirobis Tanaxmad, C navSi<br />
SeiZleba ijdes dea, eka an zaza. am sami mogzauridan, (1) pirobis<br />
Tanaxmad, ori mainc unda aRmoCndes C navSi. aqedan gamomdinare,<br />
dea an eka aucileblad aRmoCndeba C navSi. Sesabamisad,<br />
SeuZlebelia, rom C navSi erTi gogona mainc ar aRmoCndes.<br />
(g), (d) da (e) pasuxebi ar aris swori, rogorc es Cans navebSi<br />
mogzaurTa Semdegi dasaSvebi ganawilebidan:<br />
A navi B navi C navi<br />
beso, vano, zaza andro, gvanca dea, eka<br />
arc (a) pasuxi aris swori, rogorc es Cans Semdegi SesaZlo<br />
ganawilebidan:<br />
A navi B navi C navi<br />
beso, vano andro, gvanca, zaza dea, eka<br />
120
amocana 13<br />
ganmartebebi, logikuri msjeloba<br />
Tu andro da gvanca sxvadasxva navSi sxedan, Semdegi debulebebidan<br />
romeli aRmoCndeba aucileblad WeSmariti?<br />
(a) andro da beso erTsa da imave navSi sxedan.<br />
(b) C navSi zustad ori mogzauri zis.<br />
(g) gvanca da vano erTsa da imave navSi sxedan.<br />
(d) A navSi zustad ori mogzauri zis.<br />
(e) beso da eka erTsa da imave navSi sxedan.<br />
am amocanaSi mocemulia damatebiTi piroba:<br />
(6) andro da gvanca sxvadasxva navSi sxedan.<br />
sworia is pasuxi, romelic WeSmaritia yvela im SemTxvevaSi,<br />
romelic akmayofilebs (1)-(5) pirobebsa da am damatebiT (6) pirobas.<br />
(b) swori pasuxia. marTlac, (5) pirobis Tanaxmad, andro, gvanca,<br />
beso da vano unda ganawildnen or _ A da B navSi. radgan beso da<br />
vano, (3) pirobis gamo, erT navSi unda isxdnen, maTTan erTad imave<br />
navSi unda aRmoCndes an gvanca, an andro (winaaRmdeg SemTxvevaSi<br />
andro da gvanca erT navSi aRmoCndebian da dairRveva (6) piroba).<br />
amitom, A an B navSi sami mogzauri aRmoCndeba. aqedan, (4) pirobis<br />
gamo, gamomdinareobs, rom C navSi zustad ori mogzauri unda<br />
imyofebodes.<br />
pasuxebi (a), (d) da (e) ar aris swori, rogorc es Cans navebSi<br />
mogzaurTa Semdegi dasaSvebi ganawilebidan:<br />
A navi B navi C navi<br />
gvanca, beso, vano andro, zaza dea, eka<br />
arc (g) pasuxi aris swori, rogorc es Cans Semdegi SesaZlo<br />
ganawilebidan:<br />
A navi B navi C navi<br />
andro, beso, vano gvanca, zaza<br />
dea, eka<br />
121
testi 1<br />
amocanebi 14-17 Semdeg pirobas eyrdnoba<br />
xalxuri rewvis gamofenaze sagamofeno sivrcis aTi darbazi<br />
saqarTvelos sxvadasxva regionidan warmodgenil nakeTobebs<br />
dauTmes. sagamofeno darbazebi derefnis sxvadasxva mxares or<br />
mwkrivadaa ganlagebuli ise, rogorc es naxazzea gamosaxuli.<br />
afxazeTi guria TuSeTi svaneTi javaxeTi<br />
TiToeul darbazSi warmodgenilia xalxuri rewvis romelime erTi<br />
dargis nimuSebi _ tradiciuli tansacmeli, WurWeli an xalxuri<br />
musikaluri sakravebi.<br />
amasTanave, cnobilia, rom:<br />
derefnis sxvadasxva mxares erTmaneTis mopirdapire darbazebSi<br />
ar aris warmodgenili xalxuri rewvis erTi da imave dargis<br />
nimuSebi.<br />
TiToeul mwkrivSi uSualod erTmaneTis gverdiT ganlagebul<br />
darbazebSi ar aris warmodgenili xalxuri rewvis erTi da<br />
imave dargis nimuSebi.<br />
tansacmeli warmodgenilia derefnis orive mxares TiTo<br />
darbazSi.<br />
tansacmeli ar aris warmodgenili TuSeTis darbazSi.<br />
raWis darbazSi warmodgenilia WurWeli.<br />
amocanis pirobebis martivad gamosaxvis mizniT SemoviRoT<br />
grafikuli aRniSvnebi:<br />
WurWeli – <br />
tansacmeli – <br />
sakravi – <br />
d e r e f a n i<br />
fSavi raWa xevsureTi kaxeTi qarTli<br />
122
ganmartebebi, logikuri msjeloba<br />
xolo sagamofeno darbazis oTaxebi warmovadginoT<br />
diagramis saxiT, romelSic Sesabamisi regionebi<br />
aRniSnulia maTi saxelis pirveli asoTi:<br />
amocanaSi mocemuli xuTi piroba am aRniSvnebis gamoyenebiT<br />
SegviZlia ase gadavweroT:<br />
1. erTmaneTis mopirdapire ujrebSi ar gvxvdeba erTi da igive<br />
figura.<br />
2. erTmaneTis gverdiT ganlagebul ujrebSi ar gvxvdeba erTi<br />
da igive figura.<br />
3. gvxvdeba zustad erTxel TiToeul striqonSi.<br />
4. TuSeTis darbazis Sesabamis ujraSi ar gvxvdeba .<br />
5. raWis darbazis Sesabamis ujraSi gamosaxulia :<br />
amocana 14<br />
a g T s j<br />
<br />
f r x k q<br />
CamoTvlilTagan romeli SeiZleba asaxavdes sworad xalxuri<br />
rewvis dargebis Sesabamisobas Semdegi darbazebisaTvis: afxazeTi,<br />
guria, TuSeTi, svaneTi, javaxeTi?<br />
afxazeTi guria TuSeTi svaneTi javaxeTi<br />
(a) tansacmeli, sakravebi, WurWeli, sakravebi, sakravebi<br />
(b) sakravebi, WurWeli, sakravebi, WurWeli, tansacmeli<br />
(g) WurWeli, sakravebi, WurWeli, sakravebi, WurWeli<br />
(d) tansacmeli, sakravebi, WurWeli, sakravebi, WurWeli<br />
(e) tansacmeli, sakravebi, tansacmeli, sakravebi, WurWeli<br />
123<br />
a g T s j<br />
f r x k q
testi 1<br />
mocemuli savaraudo pasuxebidan sworia is, romelic akmayofilebs<br />
xuTive pirobas da mcdaria is pasuxi, romelSic erTi piroba mainc<br />
irRveva.<br />
(a) ar aris swori, radgan irRveva (2) piroba _ am pasuxis<br />
mixedviT, svaneTisa da javaxeTis darbazebSi, romlebic<br />
uSualod erTmaneTis gverdiTaa ganlagebuli,<br />
warmodgenilia sakravebi.<br />
(b) ar aris swori, radgan am ganawilebis da (5) pirobis<br />
gaTvaliswinebiT dairRveva (1) piroba, rogorc es Cans<br />
diagramidan:<br />
(g) ar aris swori, radgan irRveva (3) piroba – darbazebis<br />
mocemul mwkrivSi ar gvxvdeba tansacmeli.<br />
(d) swori pasuxia. darbazebSi xalxuri rewvis<br />
nimuSebis am pasuxSi miTiTebuli ganlageba<br />
ar ewinaaRmdegeba amocanis pirobebs. es<br />
naTlad Cans diagramidan:<br />
(e) ar aris swori, radgan irRveva (3) piroba – darbazebis<br />
mocemul mwkrivSi tansacmeli orjer gvxvdeba.<br />
amocana 15<br />
a g T s j<br />
<br />
<br />
f r x k q<br />
Tu WurWeli warmodgenilia zustad 5 darbazSi, maSin<br />
CamoTvlilTagan romelia aucileblad WeSmariti?<br />
(a) fSavis darbazSi warmodgenilia WurWeli.<br />
(b) svaneTis darbazSi warmodgenilia sakravebi.<br />
(g) xevsureTis darbazSi warmodgenilia sakravebi.<br />
(d) kaxeTis darbazSi warmodgenilia WurWeli.<br />
(e) qarTlis darbazSi warmodgenilia tansacmeli.<br />
124<br />
a g T s j<br />
<br />
<br />
f r x k q
ganmartebebi, logikuri msjeloba<br />
gavaanalizoT am amocanaSi mocemuli damatebiTi piroba:<br />
(6) gvxvdeba zustad 5 ujraSi.<br />
gavixsenoT, rom (5) pirobidan gamomdinare, raWis darbazSi<br />
warmodgenilia WurWeli, maSasadame, raWis darbazis gverdiT da<br />
pirispir mdebare darbazebSi WurWeli ar SeiZleba iyos<br />
warmodgenili. diagramaze es garemoeba SegviZlia ase gamovsaxoT:<br />
a g T s j<br />
<br />
f r x k q<br />
darCenili oTxi unda ganvaTavsoT cariel ujrebSi ise, rom ori<br />
ar moxvdes arc erTmaneTis gverdiT, arc erTmaneTis pirispir. am<br />
pirobis Sesrulebis erTaderTi SesaZlo gza gamosaxulia Semdeg<br />
diagramaze:<br />
a g T s j<br />
<br />
<br />
f r x k q<br />
aqedan Cans, rom swori pasuxia (d) – kaxeTis darbazSi<br />
warmodgenilia WurWeli.<br />
danarCeni pasuxebi ar aris swori, rogorc es Cans Semdegi<br />
diagramidan:<br />
a g T s j<br />
<br />
<br />
f r x k q<br />
darbazebSi xalxuri rewvis nimuSebis aseTi ganlagebisas daculia<br />
(1) - (6) pirobebi, magram ar sruldeba (a), (b), (g) da (e) pasuxebSi<br />
warmodgenili pirobebi. aqedan gamomdinareobs, rom arc erTi<br />
maTgani ar aris aucileblad WeSmariti mocemul pirobebSi.<br />
125
testi 1<br />
amocana 16<br />
Tu afxazeTis darbazSi sakravebia warmodgenili, maSin<br />
CamoTvlili darbazebidan:<br />
I. xevsureTis darbazi<br />
II. fSavis darbazi<br />
III. javaxeTis darbazi<br />
romelia iseTi, romelSic ar SeiZleba iyos warmodgenili<br />
sakravebi?<br />
(a) mxolod I<br />
(b) mxolod II<br />
(g) mxolod III<br />
(d) mxolod I da III<br />
(e) mxolod II da III<br />
(5) piroba da amocanaSi mocemuli damatebiTi piroba _ afxazeTis<br />
darbazSi sakravebia warmodgenili _ diagramaze ase SeiZleba<br />
gamovsaxoT:<br />
a g T s j<br />
<br />
<br />
f r x k q<br />
am diagramidan, (1) da (2) pirobebis gaTvaliswinebiT, cxadia, rom<br />
fSavisa da guriis darbazebSi SeuZlebelia WurWeli an sakravebi<br />
iyos warmodgenili. maSasadame, orive am darbazSi tansacmelia<br />
warmodgenili:<br />
a g T s j<br />
<br />
<br />
f r x k q<br />
126
ganmartebebi, logikuri msjeloba<br />
radgan, (3) pirobis Tanaxmad, tansacmeli TiToeul mwkrivSi mxolod<br />
erTxel unda gvxvdebodes, danarCen darbazebSi mxolod WurWeli<br />
an sakravebi SeiZleba iyos warmodgenili. (1) da (2) pirobebis<br />
gaTvaliswinebiT, advilad davrwmundebiT, rom es SesaZlebelia<br />
xalxuri rewvis nimuSebis mxolod Semdegi ganlagebisas:<br />
maSasadame, am amocanis damatebiT pirobas da (1) - (5) pirobebs akmayofilebs<br />
es erTaderTi ganlageba. rogorc diagramidan Cans, am<br />
ganlagebisas sakravebi warmodgenilia xevsureTis darbazSi da ar<br />
aris warmodgenili fSavisa da javaxeTis darbazebSi. Sesabamisad,<br />
swori pasuxia (e).<br />
amocana 17<br />
a g T s j<br />
<br />
<br />
f r x k q<br />
Tu svaneTis darbazSi warmodgenilia WurWeli, maSin<br />
CamoTvlilTagan romelia aucileblad mcdari?<br />
(a) afxazeTis darbazSi WurWelia warmodgenili.<br />
(b) fSavis darbazSi sakravebia warmodgenili.<br />
(g) guriis darbazSi tansacmelia warmodgenili.<br />
(d) qarTlis darbazSi sakravebia warmodgenili.<br />
(e) javaxeTis darbazSi sakravebia warmodgenili.<br />
(d) swori pasuxia, radgan mocemul pirobebSi is<br />
aucileblad mcdaria. marTlac, davuSvaT, svaneTis<br />
darbazSi warmodgenilia WurWeli. (5) pirobis<br />
Tanaxmad, raWis darbazSic WurWelia warmodgenili:<br />
(4) pirobis mixedviT, TuSeTis darbazSi ar<br />
SeiZleba iyos warmodgenili tansacmeli, xolo (2)<br />
pirobis mixedviT, TuSeTis darbazSi WurWelic ar<br />
SeiZleba iyos warmodgenili. aqedan gamomdinare, am<br />
darbazSi sakravebia warmodgenili:<br />
127<br />
a g T s j<br />
<br />
<br />
f r x k q<br />
a g T s j<br />
<br />
<br />
f r x k q
testi 1<br />
(1) da (2) pirobebis mixedviT, xevsureTis<br />
darbazSi mxolod tansacmeli SeiZleba iyos<br />
warmodgenili:<br />
isev (1) da (2) pirobebis Tanaxmad, kaxeTis<br />
darbazSi aucileblad sakravebi unda iyos<br />
warmodgenili:<br />
am diagramidan ki cxadia, rom Tu qarTlis darbazSi sakravebia<br />
warmodgenili, maSin irRveva (2) piroba. amitom, qarTlis darbazSi<br />
ar SeiZleba sakravebi iyos warmodgenili. aqedan gamomdinareobs,<br />
rom (d) swori pasuxia.<br />
(a), (b), (g) da (e) pasuxebis mocemulobebi ki<br />
SeiZleba Sesruldes amocanis pirobebTan erTad,<br />
rogorc es naTlad Cans Semdegi diagramidan:<br />
128<br />
a g T s j<br />
<br />
<br />
f r x k q<br />
a g T s j<br />
<br />
<br />
f r x k q<br />
a g T s j<br />
<br />
<br />
f r x k q
amocana 1<br />
ganmartebebi, raodenobrivi msjeloba<br />
raodenobrivi msjeloba<br />
mocemulia xuTniSna ricxvi 13279. am ricxvis romeli cifri unda<br />
wavSaloT, rom miRebuli oTxniSna ricxvi iyos umciresi am gziT<br />
miRebul yvela oTxniSna ricxvs Soris?<br />
(a) 1 (b) 2 (g) 3 (d) 7 (e) 9<br />
qvemoT moyvanil cxrilSi ricxv 13279-is Semadgeneli TiToeuli<br />
cifrisTvis mocemulia am cifris waSlis Sedegad miRebuli<br />
oTxniSna ricxvi.<br />
1 3 2 7 9<br />
3279 1279 1379 1329 1327<br />
rogorc cxrilidan Cans, umciresi am oTxniSna ricxvebs Soris<br />
aris 1279, romelic miiReba ricxv 13279-dan cifr 3-is waSlis<br />
Sedegad.<br />
swori pasuxia (g).<br />
amocana 2<br />
A da B qalaqebidan, am qalaqebis SemaerTebel sworxazovan gzaze,<br />
erTmaneTis Sesaxvedrad erTdroulad ori avtomobili gamovida.<br />
isini moZraobdnen mudmivi siCqareebiT da erTmaneTs Sexvdnen maSin,<br />
rodesac A -dan gamosul avtomobils gavlili hqonda qalaqebs<br />
Soris manZilis erTi mesamedi. ramdenjer metia B -dan gamosuli<br />
manqanis siCqare A -dan gamosuli manqanis siCqareze?<br />
(a) 1,5-jer (b) 2-jer (g) 2,5-jer (d) 3-jer (e) 4-jer<br />
Sexvedris momentisTvis A -dan gamosul avtomobils gavlili<br />
eqneboda qalaqebs Soris manZilis 1<br />
nawili, xolo B -dan<br />
3<br />
gamosuls _ 2<br />
3 nawili.<br />
129
testi 1<br />
amrigad, erTsa da imave droSi B -dan gamosuli avtomobili<br />
gaivlida 2-jer met manZils, vidre A -dan gamosuli avtomobili,<br />
rac niSnavs imas, rom B -dan gamosuli avtomobilis siCqare 2-jer<br />
metia A -dan gamosuli avtomobilis siCqareze.<br />
swori pasuxia (b).<br />
amocana 3<br />
naxazze gamosaxuli kvadratis TiToeul cariel<br />
ujraSi unda Caiweros TiTo ricxvi ise, rom<br />
yovel striqonSi, yovel svetSi da yoveli didi<br />
diagonalis gaswvriv Cawerili ricxvebis jami<br />
erTi da igive aRmoCndes. daadgineT, ra ricxvi<br />
unda eweros N-iT aRniSnul ujraSi.<br />
(a) 2 (b) 3 (g) 5 (d) 6 (e) 9<br />
radgan marcxnidan pirvel svetSi Cawerili<br />
ricxvebis jami 15-is tolia, amitom, meore<br />
striqonis gamotovebul ujraSi unda Caiweros<br />
ricxvi 5, raTa am striqonSi Cawerili ricxvebis<br />
jamic 15-is toli aRmoCndes.<br />
pirobis Tanaxmad, TiToeul diagonalze<br />
Cawerili ricxvebis jamic 15-is toli unda iyos,<br />
saidanac gamomdinareobs, rom cxrilis ukidures<br />
qveda marjvena ujraSi unda Caiweros ricxvi 2.<br />
radgan qveda striqonSi Cawerili ricxvebis jamic 15-is toli<br />
unda iyos, amitom unda Sesruldes 4 N 2 15 toloba, saidanac<br />
viRebT, rom N 9.<br />
swori pasuxia (e).<br />
130<br />
8<br />
3<br />
3<br />
4<br />
8<br />
3<br />
3<br />
4<br />
8<br />
3<br />
3<br />
4<br />
N<br />
5<br />
N<br />
5<br />
N<br />
7<br />
7<br />
7<br />
2
ganmartebebi, raodenobrivi msjeloba<br />
SeniSvna: martivad mowmdeba, rom cxrilis srulad Sevsebis Semdeg<br />
mas Semdegi saxe eqneba:<br />
amocana 4<br />
8<br />
3<br />
3<br />
4<br />
131<br />
1 6<br />
trapecia, romlis perimetria 20sm,<br />
dayofilia sam tolgverda samkuTxedad (ix.<br />
naxazi). risi tolia TiToeuli samkuTxedis<br />
perimetri?<br />
(a) 10sm (b) 12sm (g) 16sm (d) 18sm (e) 24sm<br />
cxadia, pirobaSi naxsenebi samive tolgverda samkuTxedi<br />
erTmaneTis tolia. vTqvaT, TiToeuli samkuTxedis gverdis sigrZe<br />
a sm-ia (ix. naxazi qvemoT).<br />
naTelia, rom trapeciis perimetri 5a sm-is tolia. meore mxriv,<br />
pirobis Tanaxmad, es perimetri 20 sm-ia, anu, 5a 20 , saidanac a 4 .<br />
aRniSnuli tolgverda samkuTxedebidan TiToeulis perimetri 3a<br />
sm-ia. amrigad, saZiebeli perimetria 3a 3 4 12 sm.<br />
swori pasuxia (b).<br />
5<br />
9<br />
a<br />
a a a<br />
7<br />
2<br />
a a<br />
a
testi 1<br />
amocana 5<br />
ABC marTkuTxa samkuTxedis BC gverdze<br />
aRebulia M wertili ise, rom C AM da<br />
BAM kuTxeebi erTmaneTis tolia (ix.<br />
naxazi). risi tolia ABC kuTxis sidide,<br />
0<br />
Tu AMB 110 ?<br />
(a) 20 0 (b) 30 0 (g) 45 0 (d) 50 0 (e) 60 0<br />
radgan<br />
0<br />
AMB AMC 180 da<br />
132<br />
0<br />
AMB 110 , amitom,<br />
0<br />
AMC 70 .<br />
radgan marTkuTxa samkuTxedSi maxvili kuTxeebis jami 90 0 -is<br />
tolia, AMC marTkuTxa samkuTxedidan gveqneba:<br />
CAM<br />
<br />
0 0<br />
90 70 <br />
pirobis Tanaxmad,<br />
0<br />
BAM CAM 20 . maSasadame,<br />
0<br />
CAB 40 .<br />
amitom, ABC marTkuTxa samkuTxedidan, sabolood vRebulobT:<br />
swori pasuxia (d).<br />
amocana 6<br />
20<br />
0 0 0<br />
ABC 90 40 50 .<br />
ramdeni grami wiTeli saRebavi unda SevurioT 15g lurj saRebavs,<br />
rom miRebuli narevis 75% iyos wiTeli saRebavi?<br />
(a) 30g (b) 45g (g) 50g (d) 75g (e) 85g<br />
radgan miRebuli narevis 75%, anu 3<br />
nawili, unda iyos wiTeli<br />
4<br />
saRebavi, amitom lurji saRebavi unda Seadgendes narevis 1<br />
4<br />
0<br />
A<br />
C M<br />
110 0<br />
B
ganmartebebi, raodenobrivi msjeloba<br />
nawils, anu miRebul narevSi wiTeli saRebavis wona 3-jer meti<br />
unda iyos masSi Semavali lurji saRebavis wonaze. magram, pirobis<br />
Tanaxmad, narevSi sul 15g lurji saRebavia. maSasadame, narevSi<br />
Semavali wiTeli saRebavis wona unda iyos 315 45 grami.<br />
swori pasuxia (b).<br />
amocana 7<br />
cnobilia, rom 2002 wlis ianvarSi zustad oTxi orSabaTi da<br />
zustad oTxi paraskevi iyo. kviris romeli dRe iyo 2002 wlis<br />
pirveli ianvari? SegaxsenebT, rom ianvarSi 31 dRea.<br />
(a) SabaTi (b) kvira (g) samSabaTi (d) oTxSabaTi (e) xuTSabaTi<br />
jer SevniSnoT, rom kviris ra dRec aris nebismieri wlis<br />
pirveli ianvari, kviris igive dRe iqneba amave wlis 29 ianvaric<br />
( 1 4<br />
7 29).<br />
drois es Sualedi (1 ianvridan 29 ianvris CaTvliT)<br />
kviris im dRes, ra dRec aris 1 ianvari, moicavs zustad 5-jer (da<br />
amitom, 2002 wlis 1 ianvari ver iqneboda verc orSabaTi da verc<br />
paraskevi), xolo kviris yovel danarCen dRes moicavs zustad 4jer.<br />
29 ianvris Semdeg ianvris TveSi rCeba kidev ori dRe _ 30 da 31<br />
ianvari. amitom, radgan, pirobaSi mocemuli informaciis Tanaxmad,<br />
2002 wlis ianvarSi zustad oTxi orSabaTi da zustad oTxi<br />
paraskevi iyo, 2002 wlis 30 ianvari, iseve rogorc 31 ianvari, ver<br />
iqneboda verc orSabaTi da verc paraskevi.<br />
axla naTelia, rom 2002 wlis 1 ianvari ver iqneboda SabaTi,<br />
radgan maSin 2002 wlis 31 ianvari aRmoCndeboda orSabaTi, rac,<br />
rogorc vnaxeT, SeuZlebelia. analogiurad mowmdeba, rom 2002 wlis<br />
1 ianvari ver iqneboda verc kvira, verc oTxSabaTi da verc<br />
xuTSabaTi.<br />
amrigad, rCeba erTaderTi SesaZlo SemTxveva: 2002 wlis 1<br />
ianvari iyo samSabaTi.<br />
swori pasuxia (g).<br />
133
testi 1<br />
amocana 8<br />
3 sm radiusis mqone ori wre kveTs<br />
erTmaneTs ise, rom gamuqebuli figuris<br />
farTobi udris daStrixuli figurebis<br />
farTobTa jams (ixileT naxazi). ipoveT<br />
gamuqebuli figuris farTobi.<br />
(a) sm 2 (b) 2 sm 2 (g) 4 sm 2 (d) 5 sm 2 (e) 6 sm 2<br />
pirobidan gamomdinareobs, rom mocemul wreebs toli<br />
farTobebi aqvs. kerZod (radgan radiusi 3 sm-ia), TiToeuli wris<br />
farTobi iqneba 9 sm 2 .<br />
garda amisa, TiToeuli daStrixuli figuris farTobi<br />
Sesabamisi wris farTobisa da gamuqebuli figuris farTobis<br />
sxvaobis tolia. aqedan gamomdinareobs, rom daStrixuli figurebis<br />
farTobebic erTmaneTis tolia. vTqvaT, TiToeuli daStrixuli<br />
figuris farTobi S sm 2 -ia, xolo gamuqebuli figuris farTobi ki<br />
_ A sm 2 (ix. naxazi qvemoT).<br />
pirobis Tnaxmad, gvaqvs: A 2S<br />
. aseve, cxadia, rom erTi wris<br />
farTobi S A sm2-is tolia, anu SA 9<br />
, saidanac vRebulobT:<br />
3S 9<br />
da e.i. S 3<br />
. amrigad, A 6<br />
.<br />
swori pasuxia (e).<br />
S A<br />
S<br />
134
amocana 9<br />
ganmartebebi, raodenobrivi msjeloba<br />
qvemoT Sesrulebulia gamravlebis operacia, sadac A, B da C<br />
sxvadasxva cifrebs gamosaxavs.<br />
Semdegi sami Tanafardobidan:<br />
I. A = 0<br />
II. C = 9<br />
III. B 4<br />
romelia WeSmariti?<br />
(a) mxolod I<br />
(b) mxolod II<br />
(g) mxolod I da II<br />
(d) mxolod I da III<br />
(e) mxolod II da III<br />
martivad mowmdeba, rom mTeli dadebiTi ricxvis 2-ze<br />
gamravlebisas bolo cifri igive rCeba mxolod maSin, roca es<br />
ricxvi 0-iT bolovdeba. maSasadame, 2 BA CA tolobidan<br />
gamomdinareobs, rom A aris 0. amrigad, I Tanafardoba WeSmaritia.<br />
Cvens SemTxvevaSi, BA orniSna ricxvis 2-ze gamravlebis Sedegad<br />
miRebuli ricxvi ( CA ) isev orniSnaa. amitom, ricxvi BA naklebia<br />
50-ze, anu B 4 . maSasadame, III Tanafardoba ( B 4 ) aseve WeSmaritia.<br />
vaCvenoT, rom II Tanafardoba ( C 9 ) ar aris WeSmariti.<br />
marTlac, davuSvaT, C 9 . maSin, radgan A 0 , CA ricxvi 90-is<br />
toli iqneba. magram, BA ricxvi CA ricxvis naxevris tolia da e.i.,<br />
BA unda iyos 45-is toli, rac SeuZlebelia, radgan A 0 .<br />
swori pasuxia (d).<br />
BA<br />
2<br />
CA<br />
135
testi 1<br />
amocana 10<br />
RviniT savse 60-litrian kasrTan rig-rigobiT midian andro da<br />
beso, bolomde avseben sakuTar WurWels da qvevrSi clian.<br />
cnobilia, rom pirvelad kasrTan andro mivida, xolo bolos<br />
Tavisi WurWeli besom aavso, ris Semdegac kasri daicala.<br />
Tu andros aqvs 5-litriani WurWeli, qvemoT CamoTvlilTagan:<br />
I. 6 l<br />
II. 7 l<br />
III. 10 l<br />
romeli SeiZleba iyos besos WurWlis moculobis toli?<br />
(a) mxolod I<br />
(b) mxolod II<br />
(g) mxolod III<br />
(d) mxolod II da III<br />
(e) samive<br />
vTqvaT, besos WurWlis moculobaa x litri. aseve, davuSvaT,<br />
rom androm n-jer aavso Tavisi WurWeli. maSin, amocanis pirobis<br />
Tanaxmad, besoc Tavis WurWels n-jer aavsebda. radgan besos bolo<br />
misvlis Semdeg kasri daicala, unda Sesruldes toloba 60 = 5n +<br />
xn = (5+x)n. aqedan gamomdinare, 60 unaSTod unda iyofodes 5 x -ze.<br />
amitom, besos WurWlis moculoba SesaZlebelia iyos 7 l (am<br />
SemTxvevaSi 5+x=5+7=12 da rogorc andro, ise beso kasrTan zustad<br />
5-jer mividoda). aseve SesaZlebelia, rom besos WurWlis moculoba<br />
yofiliyo 10 l (am SemTxvevaSi 5+x=5+10=15 da TiToeuli maTgani<br />
kasrTan zustad 4-jer mividoda). bolos, imis gamo, rom 60 ar iyofa<br />
unaSTod 5+6=11-ze, besos WurWlis moculoba ar SeiZleba<br />
yofiliyo 6 l-is toli. Sesabamisad, swori pasuxia (d).<br />
swori pasuxia (d).<br />
136
amocana 11<br />
ganmartebebi, raodenobrivi msjeloba<br />
I naxazze naCvenebia kubis sami waxnagi, romlebzec<br />
gavlebulia TiTo monakveTi.<br />
es kubi dadges sxva waxnagze da moabrunes ise, rom<br />
gamoCnda misi igive sami waxnagi, rac gamosaxulia<br />
qvemoT mocemuli naxazebidan erT-erTze. romelia es<br />
naxazi?<br />
A B C D E<br />
(a) A (b) B (g) C (d) D (e) E<br />
aRvniSnoT I naxazze naCvenebi kubis sam<br />
waxnagze gavlebuli monakveTebi x -iT, y -iT da z -<br />
iT (ix. naxazi 1).<br />
x -iT aRniSnuli monakveTi kveTs im waxnagis<br />
wibos, romelzedac daxazulia z -iT aRniSnuli<br />
monakveTi. amitom (g) pasuxi ar aris swori.<br />
naxazi 1<br />
Semdeg SevniSnoT, rom x -iT da y -iT<br />
aRniSnuli monakveTebi kubis erTsa da imave wibos uerTdeba.<br />
maSasadame, arc (d) pasuxi ar aris swori.<br />
aseve ar aris swori (e) pasuxi, radgan I naxazze naCvenebi kubis<br />
waxnagebze gavlebuli sami monakveTidan mxolod erTi uerTdeba<br />
kubis (erT-erT) wveros. E naxazze ki or aseT monakveTs vxedavT.<br />
SevamowmoT (a) pasuxi. amisaTvis, movabrunoT A naxazze naCvenebi<br />
0<br />
kubi vertikaluri simetriis RerZis garSemo 90 -iani kuTxiT 2 a<br />
naxazze isriT naCvenebi mimarTulebiT. maSin es kubi gamoCndeba 2 b<br />
naxazze naCvenebi rakursiT, sadac y -iT aRniSnuli monakveTi aRar<br />
Cans. I da A naxazebze erTi da igive kubi rom yofiliyo<br />
137<br />
x<br />
naxazi I<br />
z<br />
y
testi 1<br />
gamosaxuli, 2 b naxazze y -iT aRniSnuli monakveTi unda<br />
gamoCeniliyo. e.i., pasuxi (a) aseve ar aris swori.<br />
bolos, vaCvenoT, rom swori pasuxia (b). amisaTvis, jer 1 naxazze<br />
0<br />
gamosaxuli kubi movabrunoT 90 -iani kuTxiT 3 a naxazze naCvenebi<br />
horizontaluri simetriis RerZis garSemo isriT naCvenebi<br />
mimarTulebiT. am mobrunebis Semdeg z monakveTi aRar gamoCndeba<br />
(ix. naxazi 3b ). Semdeg ki, 3b naxazze gamosaxuli kubi movabrunoT<br />
0<br />
90 -iani kuTxiT amave naxazze naCvenebi vertikaluri simetriis<br />
RerZis garSemo isriT naCvenebi mimarTulebiT. maSin x , y da z<br />
monakveTebi isev gamoCndeba (ix. naxazi 3 c ).<br />
3 c da B naxazebis SedarebiT vrwmundebiT, rom (b) swori<br />
pasuxia.<br />
swori pasuxia (b).<br />
x<br />
z<br />
y<br />
z<br />
x<br />
y x<br />
naxazi 2 a<br />
x<br />
138<br />
z<br />
naxazi 2b<br />
naxazi 3 a naxazi 3b naxazi 3 c<br />
y<br />
y<br />
x<br />
z
amocana 12<br />
ganmartebebi, raodenobrivi msjeloba<br />
zamTris ganmavlobaSi<br />
stambaSi dabeWdili<br />
30<br />
Sav-TeTri da feradi<br />
plakatebis raodenobebi<br />
25<br />
gamosaxulia svetovan<br />
20<br />
diagramaze.<br />
15<br />
qvemoT mocemuli<br />
svetovani diagramebidan<br />
10<br />
erT-erTze gamosaxulia<br />
5<br />
zamTris TveebSi<br />
0<br />
stambaSi dabeWdili<br />
Sav-TeTri da feradi<br />
plakatebis <strong>saerTo</strong> raodenobebi. romelia es diagrama?<br />
diagrama 1<br />
dekemberi ianvari Tebervali<br />
diagrama 3<br />
dekemberi ianvari Tebervali<br />
diagrama 5<br />
dekemberi ianvari Tebervali<br />
(a) diagrama 1 (b) diagrama 2 (g) diagrama 3 (d) diagrama 4 (e) diagrama 5<br />
139<br />
Sav-TeTri feradi<br />
dekemberi ianvari Tebervali<br />
diagrama 2<br />
dekemberi ianvari Tebervali<br />
diagrama 4<br />
dekemberi ianvari Tebervali
testi 1<br />
mocemuli diagramidan Cans, rom dekemberSi stambaSi meti<br />
plakati daibeWda, vidre ianvarSi. marTlac, dekemberSi dabeWdili<br />
Sav-TeTri plakatebis raodenoba metia ianvarSi dabeWdili Sav-<br />
TeTri plakatebis raodenobaze da dekemberSi dabeWdili feradi<br />
plakatebis raodenobac metia ianvarSi dabeWdili feradi<br />
plakatebis raodenobaze.<br />
diagramidan aseve Cans, rom TebervalSi stambaSi dabeWdili<br />
plakatebis <strong>saerTo</strong> raodenoba metia dekemberSi dabeWdili<br />
plakatebis <strong>saerTo</strong> raodenobaze. marTlac, TebervalSi dabeWdili<br />
Sav-TeTri plakatebis raodenoba metia dekemberSi dabeWdili<br />
feradi plakatebis raodenobaze. agreTve, TebervalSi dabeWdili<br />
feradi plakatebis raodenoba metia dekemberSi dabeWdili Sav-<br />
TeTri plakatebis raodenobaze.<br />
amrigad, diagramaze, romelic sworad asaxavs zamTris TveebSi<br />
stambaSi dabeWdili plakatebis <strong>saerTo</strong> raodenobebs, Tebervlis<br />
Sesabamisi sveti ufro maRali unda iyos dekembris Sesabamis<br />
svetze, romelic, Tavis mxriv, ufro maRali unda iyos ianvris<br />
Sesabamis svetze. aseTia mxolod diagrama 2.<br />
swori pasuxia (b).<br />
140
amocana 13<br />
A da B punqtebs Soris, am punqtebis<br />
SemaerTebel 3 km sigrZis sworxazovan<br />
sarkinigzo xazze, moZraobs lokomotivi.<br />
a naxazze naCvenebia moZraobis am procesSi A<br />
punqtidan lokomotivamde SA manZilis T<br />
droze damokidebulebis grafiki.<br />
qvemoT mocemuli xuTi _ I, II, III, IV da V _<br />
naxazidan erT-erTze naCvenebia moZraobis<br />
amave procesSi B punqtidan lokomotivamde SB<br />
manZilis T droze damokidebulebis grafiki.<br />
romelia es naxazi?<br />
manZili SB (km)<br />
2<br />
1<br />
manZili SB (km)<br />
manZili SB (km)<br />
ganmartebebi, raodenobrivi msjeloba<br />
1<br />
0 3 6 9 0 3 6 9<br />
0 3<br />
(a) naxazi I (b) naxazi II (g) naxazi III (d) naxazi IV (e) naxazi V<br />
141<br />
manZili SB (km)<br />
manZili SA (km)<br />
manZili SB (km)<br />
3<br />
2<br />
1<br />
0<br />
3 6 9<br />
naxazi a<br />
naxazi I naxazi II naxazi III<br />
3 3 3<br />
2<br />
dro T (wT)<br />
dro T (wT) dro T (wT) dro T (wT)<br />
naxazi IV<br />
3 3<br />
2 2<br />
1 1<br />
0 dro T (wT) 0<br />
3 6 9 3 6 9<br />
2<br />
1<br />
6<br />
naxazi V<br />
9<br />
dro T (wT)
testi 1<br />
a naxazidan Cans, rom lokomotivma moZraoba daiwyo A punqtidan<br />
da AB manZili gaiara 3 wT-Si, xolo B punqtidan A punqtisken<br />
moZraobisas igive manZili dafara 6 wT-Si. kerZod, sami wuTis<br />
Semdeg manZili B punqtidan lokomotivamde unda iyos 0-is toli,<br />
anu, wertili koordinatebiT (3;0) unda ekuTvnodes saZiebel<br />
grafiks. aseTia mxolod IV naxazze gamosaxuli grafiki.<br />
Sesabamisad, swori pasuxia (d).<br />
swori pasuxia (d).<br />
amocana 14<br />
fakultetze sul 5<br />
TanamSromelia, romelTa<br />
saxelebi, Tanamdebobebi<br />
(SemoklebiT) da oTxi<br />
maTganis asaki miTiTebulia<br />
cxrilSi.<br />
mocemulia ori piroba:<br />
I. sruli profesoris asaki emTxveva asocirebul profesorTa<br />
saSualo asaks.<br />
II. fakultetis imdenive TanamSromelia oTarze ufrosi, ramdenic<br />
aris masze umcrosi.<br />
imisaTvis, rom davadginoT oTaris asaki,<br />
(a) sakmarisia I piroba, xolo II piroba ar aris sakmarisi.<br />
(b) sakmarisia II piroba, xolo I piroba ar aris sakmarisi.<br />
(g) sakmarisia I da II piroba erTad, magram cal-calke arc erTi ar aris<br />
sakmarisi.<br />
(d) sakmarisia TiToeuli piroba cal-calke.<br />
(e) orive piroba erTad ar aris sakmarisi, saWiroa damatebiTi pirobebi.<br />
oTaris asaki aRvniSnoT x -iT.<br />
vaCvenoT, rom I piroba sakmarisia oTaris asakis dasadgenad.<br />
marTlac, am pirobis Tanaxmad, sruli profesoris (mariamis) asaki<br />
emTxveva asocirebul profesorTa saSualo asaks, anu<br />
38 26 60 x<br />
41 . am gantolebis erTaderTi amonaxsnia x 40 .<br />
4<br />
142<br />
saxeli Tanamdeboba asaki<br />
gurami asoc. prof. 38 w<br />
ekaterine asoc. prof. 26 w<br />
mariami sruli prof. 41 w<br />
nodari asoc. prof. 60 w<br />
oTari asoc. prof. ?
ganmartebebi, raodenobrivi msjeloba<br />
axla ganvixiloT II piroba. am pirobidan martivad<br />
gamomdinareobs, rom 38 x 41.<br />
amitom am pirobaze dayrdnobiT<br />
oTaris asakis calsaxad gansazRvra SeuZlebelia (misi asaki<br />
SeiZleba iyos rogorc 39, ise 40 weli). amrigad, II piroba ar aris<br />
sakmarisi oTaris asakis dasadgenad.<br />
swori pasuxia (a).<br />
amocana 15<br />
marTkuTxa samkuTxedis kaTetebze agebulia ori<br />
kvadrati (ix. naxazi). kvadratebis gverdebis<br />
sigrZeebi (santimetrebSi) aRniSnulia, Sesabamisad,<br />
a da b asoebiT, xolo marTkuTxa samkuTxedis<br />
hipotenuzis sigrZe (santimetrebSi) _ c asoTi.<br />
ganvixiloT Semdegi ori piroba:<br />
I. a 3 da b 4<br />
II. c 5<br />
imisaTvis, rom davadginoT, risi tolia aRniSnuli kvadratebis<br />
farTobebis jami,<br />
(a) sakmarisia I piroba, xolo II piroba ar aris sakmarisi.<br />
(b) sakmarisia II piroba, xolo I piroba ar aris sakmarisi.<br />
(g) sakmarisia I da II piroba erTad, magram cal-calke arc erTi ar aris<br />
sakmarisi.<br />
(d) sakmarisia TiToeuli piroba cal-calke.<br />
(e) orive piroba erTad ar aris sakmarisi, saWiroa damatebiTi pirobebi.<br />
vTqvaT, aRniSnuli kvadratebis farTobebis jamia S .<br />
I piroba, cxadia, sakmarisia S -is dasadgenad, radgan<br />
2 2<br />
S a b<br />
2 2<br />
3 4 25 .<br />
vaCvenoT, rom II piroba aseve sakmarisia S jamis dasadgenad.<br />
marTlac, piTagoras Teoremis mixedviT,<br />
2 2<br />
a b<br />
2<br />
c . davuSvaT,<br />
sruldeba II piroba. maSin, 5 25<br />
2 2 2 2<br />
S a b c .<br />
swori pasuxia (d).<br />
143<br />
c<br />
b<br />
a
testi 1<br />
amocana 16<br />
naxazze gamosaxulia ABC D<br />
paralelogrami, romlis B da D<br />
wveroebidan gavlebulia BE da DF<br />
simaRleebi. miRebuli BFDE<br />
oTxkuTxedi kvadratia.<br />
mocemulia Semdegi ori piroba:<br />
I. ABE da C DF samkuTxedebidan TiToeulis perimetri 30 sm-is<br />
tolia.<br />
II. BFDE kvadratis perimetri 48 sm-is tolia.<br />
imisaTvis, rom vipovoT ABC D paralelogramis perimetri,<br />
(a) sakmarisia I piroba, xolo II piroba ar aris sakmarisi.<br />
(b) sakmarisia II piroba, xolo I piroba ar aris sakmarisi.<br />
(g) sakmarisia I da II piroba erTad, magram cal-calke arc erTi ar aris<br />
sakmarisi.<br />
(d) sakmarisia TiToeuli piroba cal-calke.<br />
(e) orive piroba erTad ar aris sakmarisi, saWiroa damatebiTi pirobebi.<br />
I piroba sakmarisia ABCD paralelogramis perimetris<br />
sapovnelad, radgan am paralelogramis perimetri ABE da CDF<br />
samkuTxedebis perimetrebis jamis tolia. marTlac, radgan BFDE<br />
kvadratia, BF BE , amitom ABE samkuTxedis perimetri EABF<br />
texilis sigrZis tolia. analogiurad, radgan DE DF , amitom CDF<br />
samkuTxedis perimetri FCDE texilis sigrZis tolia. rCeba<br />
SevniSnoT, rom ABCD paralelogramis perimetri EABF da FCDE<br />
texilebis sigrZeebis jamis tolia.<br />
vaCvenoT, rom II piroba ar aris sakmarisi ABCD paralelogramis<br />
perimetris dasadgenad. amisaTvis, ganvixiloT qvemoT mocemul 1 da<br />
2 naxazebze gamosaxuli paralelogramebi (monakveTebis zomebi<br />
santimetrebSi da marTi kuTxeebi miTiTebulia). orive maTgani<br />
akmayofilebs II pirobas, Tumca, pirvel SemTxvevaSi ABCD<br />
paralelogramis perimetri 60 sm-ia, meore SemTxvevaSi ki _ 96 sm.<br />
144<br />
A<br />
B<br />
E<br />
F<br />
D<br />
C
A<br />
ganmartebebi, raodenobrivi msjeloba<br />
ase rom, mxolod II piroba ar aris sakmarisi ABC D paralelogramis<br />
perimetris calsaxad dasadgenad.<br />
swori pasuxia (a).<br />
A<br />
13<br />
5<br />
B 12 F 5 C<br />
E<br />
145<br />
D<br />
B 12 F<br />
16<br />
C<br />
E<br />
12<br />
12<br />
20 12 12<br />
20<br />
16<br />
naxazi 1<br />
12<br />
naxazi 2<br />
12<br />
D<br />
13
testi 1<br />
amocana 17<br />
A da B qalaqebis SemaerTebel sworxazovan gzaze, erTmaneTis<br />
Sesaxvedrad, erTdroulad gamovida ori velosipedisti – andro da<br />
beso. andro gamovida A qalaqidan, xolo beso – B qalaqidan.<br />
cnobilia, rom TiToeuli velosipedisti moZraobda mudmivi<br />
siCqariT; amasTan, andros moZraobis siCqare 10 km/sT-is tolia.<br />
mocemulia winadadeba, romelSic gamotovebulia ori fragmenti:<br />
I<br />
,,Tu besos siCqare ---------------, maSin<br />
II<br />
velospidesitebis Sexvedris adgili ------------------.”<br />
aarCieT is TiTo fragmenti qvemoT mocemuli I da II svetidan:<br />
I sveti II sveti<br />
(A) metia 8km/sT-ze<br />
(L) ufro axlosaa A qalaqTan,<br />
vidre B qalaqTan.<br />
(B) naklebia 9km/sT-ze (M) ufro axlosaa B qalaqTan,<br />
vidre A qalaqTan.<br />
(C) naklebia 11km/sT-ze<br />
romelTa Sesabamis gamotovebul adgilebze Casmis Sedegad<br />
miRebuli winadadeba WeSmariti aRmoCndeba.<br />
(a)<br />
A L<br />
(b)<br />
A M<br />
(g)<br />
B L<br />
146<br />
(d)<br />
B M<br />
(e)<br />
C L<br />
(v)<br />
C M<br />
SevamowmoT, rom (d) swori pasuxia. davuSvaT, besos siCqare<br />
naklebia 9 km/sT-ze. maSin, radgan andros siCqare, pirobis Tanaxmad,<br />
10 km/sT-ia, maT mier moZraobis dawyebidan Sexvedris momentamde<br />
andro gaivlida ufro did manZils, vidre beso, anu,<br />
velosipedistebis Sexvedris adgili ufro axlos iqneba B qalaqTan,<br />
vidre A qalaqTan. am msjelobidanve Cans, rom pasuxi (g) ar aris<br />
swori.
ganmartebebi, raodenobrivi msjeloba<br />
axla vaCvenoT, rom (a) da (b) savaraudo pasuxebidan arc erTi ar<br />
aris swori, anu, Tu cnobilia mxolod, rom besos siCqare metia<br />
8km/sT-ze, SeuZlebelia iTqvas, velosipedistebis Sexvedris adgili<br />
romel qalaqTanaa ufro axlos. marTlac, Tu besos siCqare metia<br />
8km/sT-ze, igi SeiZleba moZraobdes 11 km/sT siCqariTac da 9 km/sT<br />
siCqariTac. radgan andros siCqarea 10 km/sT, pirvel SemTxvevaSi<br />
velosipedistebis Sexvedris adgili ufro axlos iqneba A<br />
qalaqTan, meore SemTxvevaSi ki _ B qalaqTan.<br />
dabolos, SevamowmoT, rom arc (e) da (v) pasuxebia swori.<br />
marTlac, vTqvaT, besos siCqare naklebia 11 km/sT-ze. maSin beso<br />
SeiZleba moZraobdes 9 km/sT siCqariTac da 10,5 km/sT siCqariTac.<br />
pirvel SemTxvevaSi velosipedistebis Sexvedris adgili ufro<br />
axlos iqneba B qalaqTan, meore SemTxvevaSi ki _ A qalaqTan.<br />
swori pasuxia (d).<br />
amocana 18<br />
mocemulia ABC D marTkuTxedi da mis BC gverdze mdebare E wertili.<br />
mocemulia winadadeba, romelSic gamotovebulia ori fragmenti:<br />
Semdegi sami gamonaTqvamidan:<br />
B E<br />
C<br />
A<br />
`Tu ------------------, maSin ------------------.~<br />
(1) daStrixuli figuris farTobi metia 4 m 2 -ze<br />
(2) C DE samkuTxedis farTobi naklebia 1 m 2 -ze<br />
(3) ABD samkuTxedis farTobi metia 2 m 2 -ze<br />
aarCieT ori da CasviT isini zemoT mocemuli winadadebis<br />
gamotovebul adgilebze ise, rom miRebuli debuleba WeSmariti<br />
aRmoCndes.<br />
(a) (1)(2) (b) (2)(1) (g) (1)(3) (d) (3)(1) (e) (2)(3) (v) (3)(2)<br />
147<br />
D
testi 1<br />
vTqvaT, ABC D marTkuTxedis farTobia SABC D m2 , ABD samkuTxedis<br />
farTobia SABD m2 , daStrixuli figuris farTobia SABED m2 , xolo<br />
S m2 .<br />
C DE samkuTxedis farTobia C DE<br />
jer vaCvenoT, rom swori pasuxia (g). amisaTvis, pirvel rigSi,<br />
SevniSnoT, rom SABC D = 2 SABD. axla davuSvaT, rom daStrixuli<br />
figuris farTobi metia 4 m2-ze, anu SABED > 4. maSin (radgan SABC D <br />
SABED), miT umetes, SABC D > 4. aqedan,<br />
zemoT SevniSneT,<br />
SABC<br />
D<br />
2<br />
SABD<br />
148<br />
SABC D 4<br />
2 . magram, rogorc<br />
2 2<br />
. e.i., S 2 . amrigad, (g) swori<br />
pasuxia.<br />
axla SevamowmoT, rom danarCeni savaraudo pasuxebidan arc<br />
erTi ar aris swori.<br />
pasuxi (a) ar aris swori. marTlac, vTqvaT, AB 1m, AD 9 m da<br />
BE 1m (cxadia, maSin C E 8 m). am pirobebSi, SABED 5 4,<br />
magram<br />
SC DE 411 .<br />
pasuxi (b) ar aris swori. marTlac, vTqvaT, AB 1m, AD 2 m da E<br />
1<br />
_ BC monakveTis Sua wertilia. maSin SCDE 1,<br />
magram SABED 1,5 4.<br />
2<br />
pasuxi (d) ar aris swori. marTlac, vTqvaT, AB 1m, AD 5m<br />
da<br />
BE 1m. maSin SABD 2,5 2,<br />
magram SABED 3 4 .<br />
pasuxi (e) ar aris swori. marTlac, vTqvaT, AB 1 m, AD 2 m da E<br />
1<br />
_ BC monakveTis Sua wertilia. maSin SCDE 1,<br />
magram SABD 1 2.<br />
2<br />
pasuxi (v) ar aris swori. marTlac, vTqvaT, AB 1m, AD 5m<br />
da<br />
BE 1m. maSin SABD 2,5 2,<br />
magram SC DE 2 1.<br />
swori pasuxia (g).<br />
1<br />
Canaweri a b niSnavs, rom a ar aris naklebi b-ze.<br />
ABD
amocana 19<br />
ganmartebebi, raodenobrivi msjeloba<br />
I kursis studentebis nawili swavlobs inglisur enas, xolo<br />
nawilma Sesaswavlad sxva ucxo ena airCia.<br />
CamoTvlilTagan:<br />
I. I kursze gogonebis raodenoba 2-jer metia vaJebis raodenobaze.<br />
II. inglisur enas swavlobs kursze vaJebis raodenobis 50%.<br />
III. inglisur enas swavlobs kursze gogonebis raodenobis 60%.<br />
IV. I kursze sul swavlobs 90 studenti.<br />
romeli ori pirobidan gamomdinareobs, rom inglisuri enis<br />
Semswavleli gogonebis raodenoba metia inglisuri enis<br />
Semswavleli vaJebis raodenobaze?<br />
(a)<br />
I da II<br />
(b)<br />
I da III<br />
(g)<br />
I da IV<br />
149<br />
(d)<br />
II da III<br />
(e)<br />
II da IV<br />
(v)<br />
III da IV<br />
vaCvenoT, rom swori pasuxia (b). marTlac, vTqvaT, kursze vaJebis<br />
raodenoba n -is tolia. maSin, I pirobis Tanaxmad, kursze gogonebis<br />
raodenoba 2n -is toli iqneba. III pirobis Tanaxmad, inglisuri enis<br />
Semswavleli gogonebis raodenoba 1, 2n -is tolia. magram 1, 2n n,<br />
anu, inglisuri enis Semswavlel gogonaTa raodenoba metia kursze<br />
vaJebis raodenobaze da, miT umetes, inglisuri enis Semswavleli<br />
vaJebis raodenobaze.<br />
axla SevamowmoT, rom danarCeni savaraudo pasuxebidan arc<br />
erTi ar aris swori.<br />
pasuxebi (a), (g) da (e) ar aris swori. marTlac, vTqvaT, kursze<br />
30 vaJi da 60 gogonaa. davuSvaT, amaTgan inglisur enas swavlobs 15<br />
vaJi da 10 gogona. maSin, Sesrulebulia I, II da IV pirobebi, magram<br />
inglisuri enis Semswavleli gogonebis raodenoba ar aris meti<br />
inglisuri enis Semswavleli vaJebis raodenobaze.<br />
pasuxi (d) da (v) ar aris swori. marTlac, vTqvaT, kursze 50 vaJi<br />
da 40 gogonaa. davuSvaT, maTgan inglisur enas swavlobs 25 vaJi da<br />
24 gogona. maSin Sesrulebulia II, III da IV pirobebi, magram<br />
inglisuri enis Semswavleli gogonebis raodenoba ar aris meti<br />
inglisuri enis Semswavleli vaJebis raodenobaze.<br />
swori pasuxia (b).
testi 1<br />
amocana 20<br />
1 naxazze naCvenebia horizontalur magidaze moTavsebuli<br />
hermetulad daxuruli marTkuTxa paralelepipedis formis<br />
gamWvirvale WurWeli, romelSic asxia wyali. wylis h1 done da<br />
marTkuTxa paralelepipedis wiboTa a, b da c sigrZeebi<br />
(decimetrebSi) aRniSnulia naxazze. WurWeli gadaabrunes da dadges<br />
imave magidaze ise, rogorc es naCvenebia me-2 naxazze. amis Sedegad,<br />
WurWelSi wylis done Seicvala da gaxda h2 decimetris toli (ix.<br />
naxazi 2).<br />
qvemoT moyvanili oTxi pirobidan romeli oris codnaa sakmarisi<br />
wylis me-2 naxazze naCvenebi h2 donis dasadgenad?<br />
I. h1 = 1.<br />
II. b = 4.<br />
III. a + c = 8.<br />
IV.<br />
c<br />
(a)<br />
I da II<br />
a 5<br />
.<br />
c 3<br />
a<br />
naxazi 1<br />
(b)<br />
I da III<br />
b<br />
(g)<br />
I da IV<br />
150<br />
h1<br />
a<br />
(d)<br />
II da III<br />
c<br />
naxazi 2<br />
(e)<br />
II da IV<br />
b<br />
h2<br />
(v)<br />
III da IV
ganmartebebi, raodenobrivi msjeloba<br />
vaCvenoT, rom swori pasuxia (g). marTlac, radgan wylis<br />
moculoba orive WurWelSi erTi da igivea, a b h1 b c h2.<br />
aqedan<br />
a 5 5<br />
h2 h1 1 dm.<br />
c 3 3<br />
axla SevamowmoT, rom danarCeni savaraudo pasuxebidan arc<br />
erTi ar aris swori.<br />
pasuxi (a) ar aris swori. marTlac, ganvixiloT ori SemTxveva<br />
1(a) da 2(a):<br />
1(a). a 5, b 4, c 3 da h1 1.<br />
2(a). a 5, b 4, c 2 da h1 1.<br />
cxadia, orive SemTxvevaSi Sesrulebulia rogorc I, ise II<br />
5<br />
5<br />
piroba, magram 1(a) SemTxvevaSi h2 dm, 2(a) SemTxvevaSi ki, h2 dm,<br />
3<br />
2<br />
anu, am pirobebSi, h 2 donis calsaxad dadgena SeuZlebelia.<br />
pasuxi (b) ar aris swori. marTlac, ganvixiloT ori SemTxveva<br />
1(b) da 2(b):<br />
1(b). a 5, b 4, c 3 da h1 1.<br />
2(b). a 6, b 4, c 2 da h1 1.<br />
cxadia, orive SemTxvevaSi Sesrulebulia rogorc I, ise III<br />
5<br />
piroba, magram 1(b) SemTxvevaSi h2 dm, 2(b) SemTxvevaSi ki, h2 3dm,<br />
3<br />
anu, am pirobebSi, h 2 donis calsaxad dadgena SeuZlebelia.<br />
pasuxebi (d), (e), (v) ar aris swori. marTlac, ganvixiloT ori<br />
SemTxveva 1(d,e,v) da 2(d,e,v):<br />
1(d,e,v). a 5, b 4, c 3 da h1 1.<br />
2(d,e,v). a 5, b 4, c 3 da h1 2 .<br />
cxadia, orive SemTxvevaSi Sesrulebulia rogorc II, ise III da<br />
5<br />
aseve IV piroba, magram 1(d,e,v) SemTxvevaSi h2 dm, 2(d,e,v)<br />
3<br />
10<br />
SemTxvevaSi ki, h2 dm, anu, II, III da IV pirobebi erTad ar aris<br />
3<br />
h donis calsaxad dasadgenad.<br />
sakmarisi 2<br />
swori pasuxia (g).<br />
151
wakiTxulis<br />
gaazreba<br />
pasuxebi<br />
testi 1<br />
logikuri<br />
msjeloba<br />
152<br />
raodenobrivi<br />
msjeloba<br />
1 g 1 e 1 g<br />
2 b 2 d 2 b<br />
3 e 3 e 3 e<br />
4 d 4 g 4 b<br />
5 e 5 d 5 d<br />
6 d 6 d 6 b<br />
7 g 7 d 7 g<br />
8 d 8 b 8 e<br />
9 b 9 d 9 d<br />
10 g 10 d 10 d<br />
11 g 11 e 11 b<br />
12 e 12 b 12 b<br />
13 d 13 b 13 d<br />
14 b 14 d 14 a<br />
15 e 15 d 15 d<br />
16 d 16 e 16 a<br />
17 b 17 d 17 d<br />
18 e 18 g<br />
19 g 19 b<br />
20 b 20 g<br />
21 b