Agirre Asteasukoaren "Eracusaldiac", sermoia ... - Euskaltzaindia

AGIRRE ASTEASUKOAREN ERACUSALDIAC
A B C
Gaia azaldu gunetan Nola erantzun zaion
Itxiera fasea
Eracus sermoietan egiten den gaiaren trataerari buruz esan behar da, harrigarria
gerta daitekeen arren, Eracusen esatariak ez dituela Sakramentuak
esplika tzen edo azal tzen. Bestela esanda, sermoietan ez dago explicandum-ik
edo gertaera esplikatiborik. Izan ere, zergati eta arrazoi gisa, “argumentu” gisa,
sermolariak iri tzia edo balorazio bat ematen du. Alderdi hauek sakonago
jorra tzen dira 4. eta 5. kapituluetan.
iii) Eracusen informazio banaketari dagokionez, estruktura ia beti emendiozkoa
da, errepikapenezkoa, ho ts, aditiboa. Ba tzuetan estruktura lineala
izan daiteke, horrela salbamenaren historiaren oihar tzuna gordez eta eu tsiz.
Informazioaren hierarkiaren iturriak honakoak dira: Biblia eta Eliza, santuak
eta teologoak, baita kon tzilioak ere. Inoiz ere ez herritarrak.
c.2.) Garapen fasea irizpide modalen argitan
Gaiaren garapenean makro-egiturak nola antola tzen diren esateko sakonago
ere zula daiteke; eta horretarako irizpide modala erabili daiteke. Eracus
testu batean, eskuarki, hiru bloke egin ahal dira eduki aldetik:
A blokea) Bloke hau, oro har, positiboa eta euforikoa da. Bloke honetan
ager tzen da Jaungoikoaren Obra. Sermoilariak Salbazioaren Historia
laburbil tzen du Jesukristoren optikatik. Oso argiak eta erabakigarriak dira
modalitate apreziatiboak eta aldeko hautaketa lexikoak. Bloke hau harmonikoa
eta ederra da.
B blokea) Bloke negatiboa edo disforikoa. Gizakiaren obra eta eran tzuna da;
baita kontra-jokabidearen espazioa ere (Luzifer eta e tsai desberdinak: Lutero,
Ilustrazioa besarkatu dutenak, eta abar). Sen tsazio negatiboa eta disforikoa uzten
du bloke honek Eracus testuetan, zeren eta ekin tza-subjektuak (gizakia eta
kristaua) hu tsuneetan behin eta berriz amil tzen diren. Bertan ager tzen dira
kristauaren eran tzukizuna, bete gabeko lanak, bekatuak eta desbiazioak. Ager-
63