Agirre Asteasukoaren "Eracusaldiac", sermoia ... - Euskaltzaindia
Agirre Asteasukoaren "Eracusaldiac", sermoia ... - Euskaltzaindia
Agirre Asteasukoaren "Eracusaldiac", sermoia ... - Euskaltzaindia
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
50<br />
ARANTZA OZAETA<br />
tuaz joango garen beste zenbait ezaugarrirekin nahasi, egoki domina tzen eta<br />
aurkezten dituela erlijio katolikoaren dogma eta esen tziak. Azken buruan,<br />
esan dugun bezala, estamentuak balidatutako eta onartutako liburu autorizatua<br />
eta gomendatua da.<br />
Egia da, bestalde, liburuak desberdinak direla eta asmo-antolaketa desberdinak<br />
izan zituela egileak, publikatu zen edizioaren erkatuz gero. Baina gogoratu<br />
behar da <strong>Agirre</strong>ren testamentuan esplizitu ager tzen dela Eracusaldiac hiru<br />
tomotan bana tzeko asmoa (ikus gorago 1.3.4. atala, baita Altunaren sarrera<br />
1999). Horiek horrela, eta kontuan izanik editoreek egin zuten lan serioa edo<br />
“profesionala” (idazlearen asmoak kontuan hartu eta horrela hirutasunari jarraibidea<br />
eman, eta horrela, gainera, 3. liburukia osotoro aton tzea ez edozelan<br />
baizik eta 2. liburukiaren egiturari –hirutasunari– jarraituz, eta abar). Arrazoi<br />
horiengatik, gure tzat onargarria da hiru liburukiak domeinu beraren azpian<br />
jar tzea, Eracusaldiac lanaren azpian, hain zuzen. Obraren barruan aldeak eta<br />
desberdintasunak izan badira, jakina, kontuan izanik gainera 1795 eta 1817.<br />
urteen bitartean ida tzirik daudela liburukiak, eta denbora tarterik asko ere<br />
badela gauzak alda tzeko. Baina, gure ustez, desberdintasunek beste iturri bat<br />
dute, zeren eta aldeak ez baitatoz inondik ere <strong>sermoia</strong> liburuki batean edo<br />
bestean aurki tzetik. Gure tzat, liburukia ez da oposizio irizpide baliagarria, baizik<br />
eta liburukiotan ager tzen diren sermoi-moldeak; horiek bai dira desberdinak<br />
eta kontuan har tzekoak. Bide batez esanda, liburuki bakoi tza 62-63 sermoiz<br />
osaturik dago, eta, horrenbestez, bakoi tzak urtebeterako plangin tza<br />
bilduko luke bere baitan. Hortaz, hiru liburukiak hiru urterako lirateke, urteko<br />
liburuki bana. Pen tsa dezakegunez, hiru urteok bukatutakoan, berriro hasieratik<br />
ekingo zen.<br />
Liburukien auzia eta beren pertinen tzia alde batera u tzita, heldu diezaiogun<br />
gaiari. Ho ts, Eracusaldiac obrako sermoien izendapenean gorabeherak<br />
daude. Sermoi guztiek ez dute izen bera, dakigunez, hiru “mota” bereizten<br />
ditu egileak: Eracusaldiac, I tzaldiac edo Platicac eta Bedera tziurrenac 23 . Izenak<br />
izen, hirurak an tz handikoak dira eta familia bereko tzat har litezke, “familia<br />
aire” bat dutela esan daiteke (Klieber 1988). Bestela esanda, ez dirudi izen<br />
bakoi tzari izan desberdina dagokionik. Baina horren xerkan ari gara, ea hirurak<br />
egitura tze-eskema berekoak diren, ala ez. Horixe dugu, gogora bedi, azterkizun<br />
modulu honetan.<br />
23 Garizuma eta Abendua denbora bereziak dira, eta <strong>sermoia</strong>k luzeagoak eta landuagoak<br />
dira. Haatik ez dugu elementu bereizgarririk topatu Eracus eta sermoi horien artean, egiturari<br />
dagokionez.
Change language