Agirre Asteasukoaren "Eracusaldiac", sermoia ... - Euskaltzaindia

AGIRRE ASTEASUKOAREN ERACUSALDIAC
“El lector echará de menos algunos sermones correspondientes a varios misterios
y fiestas principales que celebra la Santa Madre Iglesia, y por lo tanto se
advierte que entre los escritos del Autor no se han encontrado más que los que se
publican en esta obra”.
Hiru atal lituzke obra honek: lehenengo atalak 46 hi tzaldi hartuko lituzke,
baina soilik 10 dagozkio 3. zenbakiaren tituluari (liburuaren hasieran
daudenak). Lehen zatiko beste hi tzaldiek oso gai ani tzak jorra tzen dituzte
(“Comunio gaiztoen gañean”, “Ordiqueriaren gañean”, “Ceñ andia dan gure
Jaungoicoa”, eta abar).
Bigarren atalak bilduko lituzke Abenduko eta Garizuma igandeetako sermoiak
(8 sermoi Abendukoak eta 4 Garizumakoak). Hirugarren atalak lituzke
3 dotrina grina eta pasio gaiztoen gainean.
Orotara, 61 hi tzaldi. Garai desberdinetan ida tzitako sermoiak lirateke Altunaren
arabera: Amarbirjinaren sermoiak 1817koak dira, kenduta 1.a eta 2.a;
lehen zatiko ostan tzeko aleak 1795koak lirateke. Dotrinak eta Garizumako
eta Abenduko sermoiak, hala tsu, 1795koak lirateke.
Obra eta liburukien ezaugarri ba tzuk aurkezturik, hemendik aurrera, Agirre
Asteasukoaren testuetan murgilduko gara. Ohar, halaz ere, gure ikuspuntutik,
sermoien eran tzukizuna ezin zaiola esatari bakar eta bakartuari leporatu,
i txura antropomorfikoa duen horri, ez eta izaki diskur tsiboari ere (gu txiago
oraindik esatari hori multiplika tzeko asmoz pen tsatu den obra batean). Autorializazioaren
arazoa da: gure lokutorea autore singularra da, baina ez da subjektu
beregaina: erakunde baten izenean hi tz egiten du, haren bozgorailu eta
bozeramaile gisa; hark delegatu du eginkizun bat esatariaren bizkar. Per tsona
egokia delakoan eginkizun hori bete tzeko: dotrina irakasteko metodo bat idatzi,
taktika pedagogiko baten aplikazioa, homologazioa duena sermoigin tzan,
generoaren ezaugarriak betez (egiturazkoak, helburuzkoak, forma linguistiko
ba tzuekin). Ho ts, testuaren enun tzia tzailea enun tzia tzaile instituzionala da.
Lokutore batengan delega tzen den aparatu baten diskur tsoa. Horregatik gehiago
interesa tzen zaigu diskur tsoa bera, enun tziazioaren bidez ber-eraiki daitezkeen
ezaugarrietarik karakterizagarria. Lan unitate minimoa testua da, eta
testuari (generoari) u tziko diogu bere buruaz hi tz egiten. Bertan agertuko dira
ikuspuntuak, inplikazioak, bisioak eta misioak… Beraz, Agirre Asteasukoa
esataria eta enun tzia tzailea da aurreran tzean.
39